การแสดงพื้นเมือง

จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความหมายของการแสดงพ้นื เมืองได้ 2. ระบุปัจจยั ที่มีอิทธิพลต่อการแสดงพ้นื เมืองได้ 3. สรุปความสมั พนั ธข์ องการแสดงนาฏศิลป์ กบั วฒั นธรรมและประเพณีในทอ้ งถ่ินได้ 4. เห็นคุณค่าของการแสดงพ้นื เมืองของไทย

ความหมายของการแสดงพ้นื เมือง การแสดงพืน้ เมือง หมายถงึ การแสดงที่สะท้อนถึง ศิลปวฒั นธรรมของแตล่ ะท้องถิ่นที่สืบทอดกนั มาช้านาน ซง่ึ การแสดงของแตล่ ะท้องถิ่นจะมีลกั ษณะท่ีแตกตา่ งกนั แตม่ ีจดุ มงุ่ หมายอย่างเดียวกนั คือ แสดงเพ่ือความร่ืนเริง สนกุ สนาน และพกั ผอ่ นหย่อนใจ

ประเภทของการแสดงพ้นื เมือง การแสดงพืน้ เมืองของไทยสามารถแบง่ ออกเป็น 4 ภาค ได้แก่ 1. การแสดงพนื ้ เมืองภาคเหนือ 2. การแสดงพืน้ เมอื งภาคอีสาน 3. การแสดงพืน้ เมืองภาคกลาง 4. การแสดงพืน้ เมอื งภาคใต้

การแสดงพ้นื เมืองของแต่ละภาค จะมีลกั ษณะท่ีแสดงถึงเอกลกั ษณ์ของทอ้ งถิ่น ที่แตกต่างกนั ออกไปข้ึนอยกู่ บั ปัจจยั หลายอยา่ ง ไปดูกนั ต่อเลยค่ะ

ประเพณี สภาพภมู ิศาสตร์ ความเชื่อ ปัจจยั ท่ีมีอิทธิพล ต่อการแสดงพ้ืนเมือง ศาสนา ค่านิยม

สภาพภูมิศาสตร์ สภาพภูมิศาสตร์ในแต่ละทอ้ งถ่ินมีความแตกต่างกนั จึงทาใหก้ ารแสดงหรือการละเล่นพ้ืนเมืองของแต่ละ ทอ้ งถิ่นมีความแตกต่างกนั เช่น ในสมยั ก่อน ภาคกลาง มีแม่น้าลาคลอง และใชก้ ารคมนาคมทางน้าเป็นส่วนใหญ่ จึงเกิดการละเล่น เพลงเรือ ภาคเหนือมีอากาศหนาวเยน็ เหมาะแก่การปลกู ใบชา จึงมีระบาเกบ็ ใบชา เป็นตน้

ประเพณี แตล่ ะท้องถิ่นมีประเพณีที่คนในท้องถิ่นยดึ ถือ ปฏิบตั ิอยู่ ซง่ึ อาจมีลกั ษณะคล้ายคลงึ หรือแตกตา่ งกนั บ้างในบางประเพณี การแสดงหรือการละเลน่ พืน้ เมอื ง จงึ มีลกั ษณะสอดคล้องกนั ตามประเพณีในท้องถ่ินนนั้

ความเช่ือ แต่ละทอ้ งถ่ินมีความเช่ือไม่เหมือนกนั ข้ึนอยกู่ บั วิถีชีวิตและวฒั นธรรมของทอ้ งถิ่นน้นั ซ่ึงความเชื่อจะ ส่งผลต่อการแสดงพ้ืนเมืองของทอ้ งถ่ินน้นั เช่น ชาวเขา มีความเชื่อเก่ียวกบั เทพเจา้ การแสดงของชาวเขาจึงเป็น การแสดงเพ่อื บูชาเทพเจา้

ศาสนา ประชาชนในแต่ละทอ้ งถ่ินสามารถเลือกนบั ถือ ศาสนาไดอ้ ยา่ งอิสระ แต่ละศาสนาจะมีพิธีกรรมทาง ศาสนาแตกต่างกนั การแสดงท่ีนามาร่วมพิธีกรรมจึง แตกต่างกนั ตามลกั ษณะพิธีการและความเช่ือทางศาสนา

ค่านิยม จากสภาพภูมิศาสตร์ ประเพณี ศาสนา และ ความเช่ือของแต่ละทอ้ งถ่ิน ทาใหเ้ กิดคา่ นิยมต่าง ๆ ซ่ึงส่วนใหญ่ค่านิยมของคนในทอ้ งถิ่นเดียวกนั จะมีลกั ษณะ คลา้ ยกนั การแสดงพ้ืนเมืองจึงแสดงออกมาตามคา่ นิยม ของทอ้ งถ่ินน้นั

คุณค่าของการแสดงพ้ืนเมือง เมื่อเราชมการแสดงพ้ืนเมือง เราจะไดร้ ับคุณคา่ ในดา้ นต่าง ๆ ดงั น้ี 1. คุณค่าดา้ นความบนั เทิง 2. คุณคา่ ดา้ นศิลปวฒั นธรรม 3. คุณค่าดา้ นจริยธรรม 4. คุณค่าดา้ นความคิด 5. คุณคา่ ดา้ นการศึกษา