อารยธรรมลุ่มแม่น้ำไทกริส – ยู

อารยธรรมล่มุ แมน่ ้าไทกรสิ – ยูเฟรติส 1. สภาพทางภมู ศิ าสตรข์ องอารยธรรมเมโสโปเตเมีย ดนิ แดนเมโสโปเตเมีย (MESOPOTAMIA) คือบริเวณดนิ แดนทตี่ ัง้ อยู่ระหวา่ งแมน่ ้าไทกรสิ (TIGRIS) และยเู ฟรติส (EUPHRATES) หรอื บริเวณประเทศอริ กั ในปจั จบุ นั เปน็ ดนิ แดนที่มีความ เจริญรุ่งเรอื งจนกลายเป็นออู่ ารยธรรมท่สี า้ คัญของโลก

ดินแดนพระจนั ทร์ เสยี วอันอดุ ม สมบรู ณ์ (The Fertile Crescent) หรอื วงโค้งแหง่ ความอดุ มสมบูรณ์

2. การตังถน่ิ ฐานของชาตพิ นั ธุต์ า่ งๆ ผตู้ งั หลกั แหล่งพวกแรกของอารยธรรมเมโสโปเตเมยี คอื พวกสุเมเรยี น ภายหลังจากนันจึง มีพวกเซมติ กิ และสาขา เช่น พวกฟนิ เี ชียน อมอไรตแ์ ละฮบิ รู พวกอนิ โด-ยูโรเปียน และสาขา ไดแ้ ก่ พวกฮติ ไตทแ์ ละเปอร์เซยี น อพยพจากดินแดนตอนเหนอื เขา้ มาตงั ถิน่ ฐานในดินแดนเมโสโปเตเมยี ในเวลาตอ่ มา

3. ด้านการเมืองการปกครอง ชาวสุเมเรียนรวมตวั กนั เป็นแวน่ แควน้ แบบนคร รัฐ มีเจา้ ผคู้ รองนครทาหนา้ ที่เป็นผปู้ กครองและผนู้ า ทางศาสนา มีฐานะเสมือนเทพเจา้ ประจานคร ปกครองแบบนครรัฐอิสระไม่ข้ึนต่อกนั ต่อมาเร่ิมมี การแยง่ ชิงดินแดนและแหล่งน้าระหวา่ งรัฐ จนใน ท่ีสุดถกู โจมตีจากพวกคาลเดียน ท่ีมีอานาจจนสามารถ ต้งั อาณาจกั รท่ีมีศูนยก์ ลางอยทู่ ่ีกรุงบาบิโลน ภายหลงั จากน้นั กม็ ีพวกอื่นเขา้ มาโจมตีอาณาจกั รน้ี จนกระทง่ั ผนู้ าเผา่ อมอไรต(์ เป็นสาขาหน่ึงของพวกเซมิติก) เขา้ ยดึ อาณาจกั รบาบิโลนพร้อมท้งั สถาปนาผนู้ าข้ึนเป็น กษตั ริย์

ชาวอมอไรตม์ ีกษตั ริยช์ ื่อ พระเจา้ ฮมั มูราบี เป็นผมู้ ีช่ือเสียง เน่ืองจากทรงขยายอานาจและทา การปกครองอยา่ งมีระบบ เห็นไดจ้ ากการท่ีทรงโปรดใหป้ ระมวลกฎหมายของนครรัฐ ต่างๆ เป็นกฎหมายช่ือ “ประมวลกฎหมายฮมั มูราบี” ซ่ึงถือเป็นประมวลกฎหมายที่จารึกไว้ เป็นลายลกั ษณ์อกั ษรเป็นคร้ังแรก บนั ทึกไวด้ ว้ ยอกั ษรรูปล่ิม ลกั ษณะกฎหมายมีความ เขม้ งวดกวา่ กฎหมายเดิมของชาวสุเมเรียน ซ่ึงลงโทษโดยเสียเงินค่าปรับ แต่ประมวล กฎหมายฮมั มูราบีเป็นการลงโทษโดยใชห้ ลกั “ตาต่อตา ฟันต่อฟัน”

พวกอสั ซีเรียน (ASSYRIAN) (เป็นสาขาหน่ึงของพวกสุเมเรียน) เขา้ ปกครองอาณาจกั รบาบิโลน จึงไดส้ ืบทอดความเจริญและปรับปรุงการปกครองโดยแบ่งอาณาจกั รออกเป็นมณฑลต่างๆ มี ขา้ หลวงปกครองโดยข้ึนตรงต่อกษตั ริย์ พวกฮิบรู (HEBREW) (เป็นสาขาหน่ึงของพวกเซเมติก) เดิมเป็นเผา่ เล้ียงสตั วร์ ่อนเร่ ต่อมาพวก น้ีเขา้ มาต้งั ถ่ินฐานในนครรัฐสุเมเรียน แต่ยงั ไม่สามารถต้งั อาณาจกั รเป็นของตนเองจนกระทงั่ พระเจา้ เดวดิ (ครองราชยป์ ระมาณ 470 – 430 ปี ก่อนพทุ ธศกั ราช) ไดต้ ้งั อาณาจกั รอคั คทั (AKKAD) ของ ฮิบรูไดส้ าเร็จ อาณาจกั รฮิบรูมีความเจริญรุ่งเรืองในสมยั พระเจา้ โซโลมอน (SOLOMON) (ครองราชยป์ ระมาณ 430 – 390 ปี ก่อนพทุ ธศกั ราช) แลว้ จึงสลายไปในเวลาต่อมา

พวกเปอร์เซียน (PERSIAN) (เป็นสาขาหนง่ึ ของพวกอนิ โด-ยโู รเปยี น) ทอ่ี พยพ เคลื่อนย้ายจากดนิ แดนเอเชยี กลางเพ่ือแสวงหาที่ดนิ อันอุดมสมบูรณ์ จนในทสี่ ุดจึงตังถนิ่ ฐานบรเิ วณดินแดนดังแตท่ ะเลสาบแคสเปียนจนถงึ อ่าวเปอร์เซีย กษตั ริยท์ ่มี ชี อื่ เสียง ได้แก่ พระเจ้าไซรัสมหาราช (CYRUS THE GREAT) กษัตริยเ์ ปอรเ์ ซยี องคต์ อ่ มาคอื พระเจา้ ดาริอสุ มหาราช (DARIUS THE GREAT) ทรงขยายอา้ นาจออกไปปกครองดนิ แดนรูปพระจันทรเ์ สียวอันอดุ มสมบูรณ์ ภายหลงั รัชกาลของพระองคเ์ มอ่ื พ.ศ. 143 พระเจ้าอเล็กซานเดอรม์ หาราชแห่งกรีก เข้าโจมตี เมอื งเปอร์ซโี ปลสิ ท้าให้อทิ ธพิ ลกรีกแผ่เขา้ มาในอาณาจักรเปอร์เซีย