TIP

สารนายก อบจ.นครศรีธรรมราช เทยี่ วอย่างมคี ุณค่า...ที่นครฯ ช่ือว่า “นครศรีธรรมราช” ย่อมเป็นที่ประจักษ์อยู่แล้วว่ามีความ หลากหลายและทรงคุณค่าย่ิง กับ การท่องเท่ียว ด้วยเพราะดินแดน พุทธภูมิแห่งนี้มากไปด้วยประวัติศาสตร์ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ท่ีทำให้มนษุ ย์ไดภ้ าคภูมใิ จในความเปน็ มาและเอกลกั ษณ์ของตนเอง พร้อมๆ กบั “ความงาม” ทางด้านศิลปวัฒนธรรม ประเพณี ทมี่ ีอยู่ ตลอดทั้งปี และ “สวย-สด-ช่ืน” ไปด้วยแหล่งท่องเท่ียวตามธรรมชาติ ท่ีมีให้ เลือกได้ตามใจปรารถนา ทั้ง ชายหาด ท้องฟ้า ทะเล กระทั่งป่าเขา ลำเนาไพร ท่ีใครก็ตามเมื่อได้มาเยือนสักเพียงคร้ังในชีวิต จะต้องติดใจ โหยหา การมาเยือนในคร้งั ตอ่ ๆ ไปเปน็ แน่แท้ องค์การบริหารส่วนจังหวัดนครศรีธรรมราช ในฐานะองค์กรปกครอง ส่วนท้องถ่ินขนาดใหญ่ท่ีสุดของจังหวัด รับรู้ เข้าใจ และภูมิใจในความ เป็น “นครศรีธรรมราช” เหล่านี้เป็นอย่างดี และได้ให้การส่งเสริม สนับสนุนอยู่อย่างเต็มท่ีตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ทั้งเร่ืองของการบุกเบิก แหลง่ ท่องเที่ยว หรอื กิจกรรมการท่องเท่ียวใหม่ รวมทงั้ ส่งเสริม สนบั สนนุ ให้กิจกรรมการทอ่ งเทยี่ วที่ตดิ ตา ตดิ ใจประชาชนอยูแ่ ล้วใหด้ ีย่งิ ๆ ข้นึ ซึ่ง “คู่มือการท่องเที่ยวนครศรีธรรมราช” เล่มนี้ก็เป็นอีกเครื่องมือหน่ึงในการ สง่ เสริมการทอ่ งเทยี่ วของนครศรธี รรมราช เพราะเราไมอ่ ยากภาคภมู ใิ จอยูเ่ พยี งคนเดียว ความต้องการอันสูงสุดของชาวนครศรีธรรมราช ก็คือ อยากให้ นักท่องเที่ยวทุกคนได้ร่วมเสพ อรรถรสแห่งความสุขกับการท่องเท่ียว ณ เมืองนี้ แลว้ ทา่ นจะประจกั ษ์วา่ “ไม่เสยี ที ท่ไี ดม้ าเยือน...เมืองนคร” (นายวฑิ รู ย์ เดชเดโช) นายกองค์การบริหารสว่ นจังหวดั นครศรีธรรมราช

๑๖ สารบญั ๑๖ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว อำเภอเมือง ๒๘ แหล่งท่องเท่ียว อำเภอขนอม ๓๓ แหล่งท่องเท่ียว อำเภอฉวาง ๓๔ แหล่งทอ่ งเท่ยี ว อำเภอพปิ ูน

๒๘ ๓๖ ๓๔ ๓๓ ๓๙ ๓๘ ๔๑ ๓๖ แหลง่ ท่องเที่ยว อำเภอชา้ งกลาง ๓๙ แหล่งทอ่ งเท่ยี ว อำเภอลานสกา

๔๓ ๔๘ ๔๖ ๔๓ แหล่งทอ่ งเทย่ี ว อำเภอนาบอน ๔๕ แหล่งท่องเทย่ี ว อำเภอนบพิตำ ๔๘ แหล่งท่องเทย่ี ว อำเภอปากพนงั ๕๑ แหล่งท่องเทย่ี ว อำเภอชะอวด ๕๓ แหล่งท่องเที่ยว อำเภอรอ่ นพิบูลย์ ๕๗ แหล่งทอ่ งเท่ยี ว อำเภอพรหมคีรี ๖๐ แหล่งทอ่ งเที่ยว อำเภอสิชล ๖๖ แหลง่ ท่องเที่ยว อำเภอถำ้ พรรณรา

๕๒ ๖๖ ๕๓ ๕๓ ๗๐ ๕๖ ๖๑ ๕๘ ๖๘ ๖๐ ๗๖ ๗๙ ๖๗ แหล่งท่องเที่ยว อำเภอท่าศาลา ๘๔ ๗๐ แหล่งท่องเที่ยว อำเภอจฬุ าภรณ์ ๗๒ แหล่งท่องเที่ยว อำเภอทุ่งใหญ ่ ๗๖ แหลง่ ท่องเที่ยว อำเภอบางขัน ๗๗ แหลง่ ท่องเทย่ี ว อำเภอทุ่งสง ๘๐ แหล่งทอ่ งเท่ียว อำเภอเชยี รใหญ่

๘๘ ๘๗ ๑๐๖ ๑๐๐ ๘ ๖ แหล่งท่องเทยี่ ว อำเภอหัวไทร ๘ ๘ ประเพณีและวัฒนธรรม จังหวดั นครศรีธรรมราช ๑ ๐๐ ของฝาก/ของที่ระลกึ ๑ ๐๖ ปฏทิ นิ ท่องเท่ียวจงั หวดั นครศรีธรรมราช ๑๑๔ หมายเลขโทรศัพทท์ ่สี ำคัญ ๑๑๖ บริษทั นำเทย่ี ว ๑๑๗ รา้ นอาหาร ๑๒๓ รายชอื่ โรงแรมในจังหวัดนครศรีธรรมราช



แผนที่ท่องเทยี่ ว สถานทร่ี าชการ แหล่งท่องเทย่ี ว B1. โรงพยาบาลมหาราช A1. วดั สวนหลวง A11. ศาลาประดหู่ ก A12. สระลา้ งดาบศรปี ราชญ์ B2. ท่ที ำการไปรษณีย์ A2. พพิ ธิ ภัณฑสถานแหง่ ชาติ A13. วิหารพระสูง A14. ศาลหลกั เมอื ง B3. โรงพยาบาลเทศบาลนครศรีธรรมราช A3. วดั ทา้ วโคตร A15. สวนพระเงิน A16. วดั วังตะวันตก B4. ศาลากลางจงั หวัด นครศรีธรรมราช A4. บา้ นหนังสชุ าต ิ A17. วดั ประดู่ A18. วัดแจ้ง B5. ททท. สำนกั งานภาคใตเ้ ขต 2 A5. วัดพระมหาธาตวุ รมหาวหิ าร A19. พิพิธภัณฑ์เมือง A20. อนุสาวรยี ว์ ีรไทย (จ่าดำ) B6. สถานตี ำรวจภธู รอำเภอเมืองนครศรธี รรมราช A6. ศาลพระเส้ือเมอื ง A21. วดั ศาลามชี ยั (นวดแผนโบราณ) B7. โรงพยาบาลนครครสิ เตยี น A7. หอพระพทุ ธสหิ งิ ค ์ ทางหลวง 4015 ไป คีรวี ง อ.ลานสกา/ B8. เทศบาลนครนครศรีธรรมราช A8. หอพระอศิ วร อ.ช้างกลาง/ จ.กระบ/ี่ ภูเก็ต B9. โรงพยาบาลนครินทร์ A9. หอพระนารายณ์ ทางหลวง 4103 A10. กำแพงเมอื งเก่า ไป อำเภอร่อนพบิ อำเภอทุง่ สง จ.ต จ.พทั ลงุ ถนนโพธิเ์ สด็จ สถานทรี่ าชการ อาหารพื้นเมืองและแหล่งอาหาร ศนู ย์สนิ คา้ พื้นเมอื ง ถนนเทวบุร ี แหล่งทอ่ งเท่ยี ว โรงแรม การเดินทาง ถนนท่าช้าง คิวรถตู้ ทางหลวง 403 คิวรถสองแถว ไป อำเภอร่อนพบิ ูลย์ ถนนศรีธรรมราช อำเภอท่งุ สง ทางหลวง ถนนพฒั นาการท่งุ ปรัง 408 ไปจังหวดั สงขลา ถนนราชดำเนิน ถนนประตลู อด ถนนศรธี รรมโศก ถนนประตขู าว ทางหลวง 4013 ห้างโลตัส ไป อำเภอปากพนัง ถนนพฒั นาการคูขวาง แหลมตะลุมพกุ

นเขคตรศอรำีธรเรภมอราเชม อื ง อาหารพนื้ เมอื งและแหล่งอาหาร การเดนิ ทาง โรงแรม F1. อาหารพ้นื เมอื ง T1. ควิ รถต้ไู ปภูเกต็ / กระบ่ ี T8. คิวรถตู้ไปตรงั / ปากพนงั H1. โรงแรมทวินโลตสั F2. ร้านอาหารกลางคนื T2. คิวริ ถสองแถว T9. สถานีรถไฟจงั หวดั นครศรธี รรมราช H2. โรงแรมไทยโฮเต็ล H3. โรงแรมแกรนดป์ าร์ค F3. ร้านนำ้ ชากาแฟ กลางคนื T3. คิวรถตู้ไปหาดใหญ่ / พทั ลงุ T10. ควิ รถตไู้ ปทุ่งสง H4. โรงแรมนครการ์เด้น H5. โรงแรมทกั ษิณ F4. อาหารอสิ ลาม T4. ควิ รถต้ไู ปภเู ก็ต / กระบี ่ T11. คิวรถต้ไู ปสชิ ล / ขนอม / สุราษฎรธ์ าน ี T5. ควิ รถบัสไปปากพนัง / ทุง่ สง T12. ควิ รถตไู้ ปท่าศาลา / ม.วลัยลกั ษณ์ T6. คิวรถแท็กซ ่ี T13. การบนิ ไทยนครศรีธรรมราช T7. สถานีขนส่งจังหวดั นครศรธี รรมราช T4. คิวรถตูไ้ ปเกาะสมยุ ทางหลวง 4016 ไป สนามบิน 8 กม. ไป อำเภอพรหมคีรี/ พระตำหนัก/ น้ำตกกรุงชิง 3 บลู ย์ ตรัง ทางหลวง 4103 ทศิ เหนอื ไป ท่าอากาศยานนครศรธี รรมราช ถนนปากนคร อำเภอทา่ ศาลา/ จังหวดั สุราษฎรธ์ าน ี สวนสมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทร์ ๘๔ (ทงุ่ ทา่ ลาด), ถนนสะพานยาว (ฝกึ สอนขมี่ ้า) สถานีขนสง่ พพิ ิธภณั ฑเ์ มอื ง จงั หวัดนครศรธี รรมราช สนามกฬี าจงั หวัดนครศรธี รรมราช ถนนราชดำเนนิ คา่ ยวชริ าวธุ ไป โบราณสถาน กองทัพภาคท่ี ๔ โมคลาน ไป อำเภอทา่ ศาลา สนามกอลฟ์ จังหวดั สรุ าษฎร์ธานี สนามบิน ถนนศรีปราชญ ์ ห้างโรบินสนั ถนนออ้ มค่าย

๑๐  คมู่ อื ทอ่ งเทยี่ ว นครศรธี รรมราช

จ งั หวดั นครศรธี รรมราช สัญลกั ษณ์จงั หวดั นครศรธี รรมราช ตราประจำจงั หวัด เปน็ รูปพระบรมธาตเุ จดยี ม์ รี ปู สัตว์ ตามปีนักษตั ร ล้อมรอบ หมายถงึ เมอื ง ๑๒ นกั ษตั ร จากตำนานเมอื งนครศรธี รรมราช ในช่วงพทุ ธศตวรรษท่ี ๑๗-๑๘ มที ัง้ หมด ๑๒ เมอื ง ความหมายจังหวัด นครอนั งามสง่า แหง่ พระราชาผ้ทู รงธรรม ใชอ้ กั ษรย่อจังหวดั นศ. ดอกไม้ประจำจงั หวดั ดอกราชพฤกษ์ ต้นไม้ประจำจังหวัด ช่ือ ต้นแซะ ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Mellettia atropurpurea นกประจำจังหวัด ช่ือ นกกินปลีหางยาวเขียว (Green-tailed Sunbird) วิสัยทัศน์นครศรีธรรมราช “นครศรีธรรมราช เมืองศนู ยก์ ลางแหง่ การเรียนรู้ เ มอื งเกษตรและท่องเท่ียวน่าอยู่ สู่สงั คมพฒั นาย่ังยนื ” คำขวญั ประจำเมอื งนครศรีธรรมราช เราชาวนครฯ อยเู่ มืองพระ ม่ันอยใู่ นสจั จะ ศลี ธรรม กอปรกรรมด ี มีมานะ พากเพียร ไม่เบียดเบียน ทำอนั ตรายผู้ใด คำขวญั การท่องเทย่ี วจังหวัดนครศรีธรรมราช “เมอื งประวัติศาสตร์ พระธาตุทองคำ ช่ืนฉำ่ ธรรมชาติ แรธ่ าตอุ ุดม เ คร่อื งถมสามกษตั รยิ ์ มากวดั มากศลิ ป์ ครบสิ้นกงุ้ ป”ู ประวัติ ความเปน็ มา นครศรีธรรมราช เป็นเมืองท่ีน่าสนใจมากที่สุดเมืองหน่ึง ด้วยเพราะ ดินแดนเกือบ ๑๐,๐๐๐ ตารางกิโลเมตรแห่งน้ี อุดมสมบูรณ์ไปด้วยแหล่ง ท่องเที่ยวอันหลากหลาย ทงั้ ด้านประวตั ศิ าสตร์ ศลิ ปวฒั นธรรม ประเพณี คู่มอื ท่องเที่ยว นครศรธี รรมราช ๑๑

และธรรมชาติที่งดงาม ท้ังป่าเขา และทะเล ท่ีเป็นมรดกตกทอดกันมา อย่างยาวนานกวา่ ๑,๘๐๐ ปี “ตามพรลิงค์” คือแคว้นที่เคยตั้งอยู่ท่ีเมืองนครศรีธรรมราช ปัจจุบัน ได้รับการบันทึกอยู่ในเอกสารมิลินทปัญญาของอินเดียต้ังแต่พุทธศตวรรษ ท่ี ๕ และเป็นท่ีรู้จักกันดีในหมู่พ่อค้าจากอินเดีย จีน ตะวันออกกลาง ด้วยเป็นเมืองท่าท่ีสำคัญ ตั้งอยู่บนคาบสมุทรท่ีก้ันน่านน้ำทั้งสองด้าน จึง เหมาะที่จะเป็นเส้นทางแลกเปลี่ยนสินค้าจากท้ังสองฝั่งสมุทร และ ประกอบกับมีอ่าวท่ีเป็นท่าจอดเรือได้ พร้อมกันน้ัน ศาสนาพราหมณ์ก็ได้ แพรข่ ยายเขา้ มา ดว้ ยพบหลักฐานมากมายในชว่ งศตวรรษท่ี ๑๑-๑๔ ต่อมาในพุทธศตวรรษท่ี ๑๔-๑๖ อาณาจักรศรีวิชัย ที่มีศูนย์กลาง อยู่ท่ีเมืองครหิ ไชยา มีอำนาจปกครองเหนือดินแดนแถบคาบสมุทร พทุ ธศาสนา นิกายมหายานจึงได้แพรเ่ ขา้ มาทแ่ี คว้นตามพรลงิ คด์ ว้ ย เม่อื เขา้ ส่พู ุทธศตวรรษที่ ๑๗-๑๘ แควน้ ตามพรลิงคร์ ุ่งเรืองสูงสุด ผู้ครอง แคว้นต้ังตนเป็นกษัตริย์ทรงนามพระเจ้าศรีธรรมโศกราช พร้อมกันนั้นได้ สถาปนาราชวงศ์ปทุมวงศ์ และแผอ่ ทิ ธพิ ลรวมทง้ั พทุ ธศาสนาไปยังเมอื งตา่ งๆ ในภาคใต้ จนเป็นท่ียอมรับว่านครศรีธรรมราชเป็นศูนย์กลางของพุทธศาสนา ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตใ้ นสมยั นน้ั เมืองนครศรีธรรมราช หรอื นครอันงามสง่าแห่งพระราชาผู้ทรงธรรม รุ่งเรืองอยู่ประมาณ ๑๐๐ กว่าปี และเสื่อมลงเมื่อยกทัพไปตีเมืองลังกา และโจรชวาถือโอกาสเข้าปล้นเมืองถึง ๓ ครั้งประกอบกับเกิดโรคห่า ระบาด จนเป็นเหตุใหบ้ า้ นเมืองถกู ทงิ้ รา้ ง จนกระทง่ั สมัยอยุธยา ผู้คนเร่มิ กลับมาต้ังบ้านเมืองใหม่อีกคร้ัง และนครศรีธรรมราชได้กลายมาเป็น หวั เมืองฝา่ ยใต้ของราชอาณาจกั รอยธุ ยา ต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์ ในช่วงรัชกาลท่ี ๕ ได้มีการแก้ไขการ ปกครองหัวเมืองปักษ์ใต้ใหม่นครศรีธรรมราชได้เปล่ียนฐานะเป็นมณฑล นครศรีธรรมราช ในปี พ.ศ.๒๔๓๙ จนกระทั่ง พ.ศ.๒๔๗๕ ได้มีการ เปล่ยี นแปลงการปกครอง จึงได้ยบุ มณฑลนครศรีธรรมราช และเปล่ียนมา เปน็ จังหวดั นครศรธี รรมราชมาจนถึงปัจจุบนั ๑๒  คมู่ ือท่องเท่ยี ว นครศรีธรรมราช

ท่ตี ้ัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ต้ังอยู่ทางตอนกลางของภาคใต้ ประมาณ ละตจิ ดู ที่ ๙ องศาเหนือ และลองตจิ ูด ๑๐๐ องศาตะวันออก ระยะห่าง จากกรุงเทพมหานคร โดยเสน้ ทางรถไฟ ๘๑๖ กิโลเมตร โดยรถยนต์ ๘๖๐ กิโลเมตร มีพื้นท่ี ๙,๙๔๒.๕ ตารางกิโลเมตร ทางด้านทิศตะวันตก เป็นท่ีราบสูง มีภูเขาและป่าใหญ่ซ่ึง ลาดต่ำไปทางทิศตะวันออกจนเป็น ทีร่ าบจดชายฝั่งอ่าวไทย แบ่งการปกครอง ออกเป็น ๒๓ อำเภอ มีแม่น้ำ สำคัญ ๔ สาย คอื แมน่ ำ้ ตาปี แมน่ ำ้ ปากพนัง แม่นำ้ ปากพนู และแม่น้ำ นครศรีธรรมราช อาณาเขต ทิศเหนอื จดกบั จงั หวัดสรุ าษฎรธ์ านี และอ่าวไทย ทศิ ใต ้ จดกับจังหวดั พทั ลุง และสงขลา ทิศตะวันออก จดกบั ชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ทิศตะวันตก จดกบั จังหวัดตรงั และกระบ ่ี ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ ลักษณะภูมิประเทศของจังหวัดนครศรีธรรมราช แตกต่างไปตาม ลักษณะของเทือกเขานครศรีธรรมราช ซ่ึงเป็นเทือกเขาท่ีมีความยาวตาม คาบสมุทร เป็นผลให้ลักษณะภูมิประเทศของจังหวัดนครศรีธรรมราช แบ่งได้เปน็ ๓ สว่ น คอื บรเิ วณเทอื กเขาตอนกลาง ไดแ้ ก่ บริเวณเทอื กเขานครศรธี รรมราช มี อาณาเขตตั้งแต่ตอนเหนือของจังหวัดลงไปถึงตอนใต้สุด บริเวณพ้ืนที่ของ อำเภอท่ีอยู่ในเขตเทือกเขาตอนกลาง ได้แก่ อำเภอเมือง สิชล ขนอม ทา่ ศาลา ลานสกา พรหมครี ี ร่อนพิบูลย์ อำเภอชะอวด จฬุ าภรณ์ และ พระพรหม ในเขตเทือกเขาท่ีมีเขาสูงสุดในจังหวัด คือ เขาหลวง ซ่ึงสูง ประมาณ ๑,๘๓๕ เมตร จากระดบั น้ำทะเลปานกลาง บริเวณที่ราบชายฝ่ังด้านตะวันออก ได้แก่ บริเวณถัดจากเทือกเขาตอน กลางไปทางทิศตะวันออก ถึงฝั่งทะเลอ่าวไทยอาจแยกพิจารณาได้เป็น ๒ ตอน คือ ตั้งแต่อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชไปทางใต้ เป็นที่ราบท่ีมีความ คมู่ อื ทอ่ งเท่ียว นครศรีธรรมราช ๑๓

กว้างจากบริเวณเทือกเขาตอนกลาง ไปถึงชายฝ่ังทะเลระยะทาง ประมาณ ๙๕ กิโลเมตร มีแม่น้ำลำคลองที่มีต้นน้ำเกิดจาก บริเวณเทือกเขาตอนกลาง ไหลลงสู่อ่าวไทยหลายสาย นับเป็นท่ีราบซ่ึงมีค่า ทางเศรษฐกิจของจังหวดั อกี บริเวณ คอื ตัง้ แตอ่ ำเภอท่าศาลาไปทางเหนือ เป็น บริเวณชายฝ่ังแคบๆ ไม่เกิน ๑๕ กิโลเมตร อำเภอท่ีอยู่ในบริเวณท่ีราบด้านน้ี คือ อำเภอขนอม อำเภอสิชล อำเภอท่าศาลา อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช อำเภอปากพนงั อำเภอเชยี รใหญ่ อำเภอหัวไทร และอำเภอชะอวด บริเวณที่ราบด้านตะวันตก ได้แก่ บริเวณที่ราบระหว่างเทือกเขา นครศรีธรรมราช และเทือกเขาบรรทัด ซ่ึงมีลักษณะเป็นเนินเขาอยู่เป็น แหง่ ๆ อำเภอทอี่ ย่ใู นบรเิ วณนี้ คอื อำเภอพิปนู อำเภอทุ่งใหญ่ อำเภอฉวาง อำเภ อบางขนั อำเภอถำ้ พรรณรา อำเภอนาบอน และอำเภอท่งุ สง การเดนิ ทาง ทางรถยนต์ เริ่มต้นจากกรุงเทพมหานคร โดยใช้เส้นทางหลวงหมายเลข ๔ (ถ.เพชรเกษม) ผ่าน จ.เพชรบรุ ี ประจวบครี ขี ันธ์ และเม่ือถึง จ.ชมุ พรจงึ เปลี่ยนมาใช้ เส้นทางหลวงหมายเลข ๔๑ ผ่านจ.สุราษฎร์ธานี เข้าเขต จ.นครศรีธรรมราชทาง อ.ทุ่งสงและผ่าน อ.ร่อนพิบูลย์ เข้าถึง อ.เมือง นครศรีธรรมราช ระยะทางประมาณ ๘๖๐ กิโลเมตร รถโดยสารประจำทาง มีรถโดยสารของบรษิ ทั ขนส่ง จำกัด จดั บริการ ท่ีกรุงเทพฯ สถานีต้นทางที่ขนส่งสายใต้ ถ.ปิ่นเกล้า-นครชัยศรี และที่ นครศรีธรรมราช ต้นทางอยู่ที่บริษัทขนส่ง จำกัด นครศรีธรรมราช ใกล้ตลาดหัวอฐิ ทางรถไฟ การรถไฟแห่งประเทศไทยให้บริการรถไฟสู่ จ.นครศรีธรรมราช ท้ังโดยตรงและเป็นขบวนรถผ่าน มีทั้งขบวนรถเร็วและ รถด่วน สอบถามข้อมูลเพ่ิมเติมได้ท่ี โทร.๐๒-๖๒๑-๘๗๑๐ หรือสถานีรถไฟ นครศรีธรรมราช โทร.๐๗๕-๓๕๖๓๖๔ , ๐๗๕-๓๔๖-๑๒๙ ทางเครื่องบิน มีเที่ยวบินไป-กลับ นครศรีธรรมราชทุกวัน สามารถ สอบถามรายละเอียดได้ที่ บริษัทการบินไทย จำกัด กรุงเทพฯ โทรศัพท์ ๐-๒๖๒๘-๒๐๐๐, ๐-๗๕๓๔-๒-๔๙๑, ๐-๗๕๓๔-๓๘๗๔ สายการบินพีบีแอร์ โทรศพั ท์ ๐-๒๒๖๑-๐๒๒๐-๓, ๐-๗๕๓๑-๓๓๐๓ สายการบินนกแอร์ โทรศพั ท์ Call Center ๑๓๑๘, ๐-๗๕๓๑-๒๕๐๐ หรือสอบถามไปยังท่าอากาศยาน นครศรีธรรมราช โทรศพั ท์ ๐-๗๕๓๖-๙๕๔๐-๑ ๑๔  คูม่ ือท่องเทีย่ ว นครศรธี รรมราช

ไดเ้ วลา เทยี่ ว...เมอื งคอน จังหวัดนครศรธี รรมราชมแี หลง่ ทอ่ งเที่ยวที่สวยงามมากมาย ทงั้ แหลง่ ท่องเท่ียวทางธรรมชาติ ทางทะเล ป่าเขา และแหล่งท่องเท่ียวทาง วัฒนธรรม ศลิ ปะ โบราณคดี ซ่งึ กระจายอยู่ทัว่ ไปในทกุ อำเภอ คูม่ ือทอ่ งเที่ยว นครศรธี รรมราช ๑๕

คำขวัญ อำเภอเมอื ง : นครแห่งการเรียนรู้ เปน็ เมืองนา่ อยู่ สู่สังคมพัฒนาท่ยี ่งั ยนื แหล่งทอ่ งเท่ยี ว อำเภอเมอื ง วดั พ ระมหาธาตุวรมหาวหิ าร วัดซึ่งเป็นท่ียึดเหน่ียวทางจิตใจของชาวนครศรีธรรมราช เป็นภาพ สะท้อนแห่งความศรัทธาของชาวพุทธที่มีต่อการสร้างพระบรมธาตุ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหารต้ังอยู่ริมถนนราชดำเนิน ตำบลในเมือง เป็นพระอารามหลวงชั้นเอกชั้นวรมหาวิหาร เดิมชื่อวัดพระบรมธาตุ เป็นปูชนียสถานที่สำคัญท่ีสุดแห่งหน่ึงของภาคใต้และประเทศไทย ตามตำนานพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช กล่าวว่า เจ้าชายทนทุกมาร และพระนางเหมชาลา เป็นผู้นำเสด็จพระบรมธาตุมาประดิษฐาน ณ หาดทรายแก้วและสร้างเจดีย์องค์เล็กๆ เป็นที่หมายไว้ ต่อมาในปี มหาศักราช ๑๐๖๕ (พ.ศ.๑๗๑๙) พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช ทรงสร้าง เมืองนครศรีธรรมราชข้ึนพร้อมการก่อสร้างเจดีย์ขึ้นใหม่ พระบรมธาตุ ๑๖  คมู่ อื ทอ่ งเท่ยี ว นครศรีธรรมราช

เจดีย์มีลักษณะรูปแบบศิลปกรรมเป็นเจดีย์ทรงลังกาสูง ๕๕.๘๘ เมตร (กรมศิลปากรวัดเมื่อการบูรณะปลียอดทองคำเม่ือ พ.ศ.๒๕๓๘) จากฐาน บัวคว่ำบัวหงายถึงปลียอด ๖.๘๐ เมตร ใช้ทองคำเน้ือสิบหุ้มโดยรอบ ภายในวัดพระมหาธาตุฯ มีวิหารที่มีความสำคัญหลายองค์ประดิษฐานอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง พระวิหารหลวง มีความงามตามแบบศิลป สถาปตั ยกรรมสมยั อยธุ ยา วิหารสามจอม วิหารทมี่ พี ระพทุ ธรปู ทรงเครื่อง อย่างกษัตริย์ช่ือว่า “พระศรีธรรมาโศกราช” ประดิษฐานอยู่ วิหารพระมหาภิเนษกรม(พระทรงม้า) วิหารทับเกษตร ส่วนวิหารเขียน และวิหารโพธ์ิลังกานั้นเป็นสถานท่ีจัดแสดงโบราณวัตถุที่พุทธศาสนิกชน ถวายเป็นพุทธบชู า พ ระวหิ ารสงู หรือหอพระสงู เป็นปูชนียสถานท่ีสำคัญแห่งหน่ึงของเมืองนครศรีธรรมราช ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองโบราณนครศรีธรรมราชด้านทิศเหนือในบริเวณ สนามหน้าเมือง ถนนราชดำเนิน เรียกชื่อตามลักษณะของการ ก่อสร้าง ของพระวิหารซึ่งสร้างบนเนินดินที่สูงกว่าพ้ืนปกติถึง ๒.๑๐ เมตร สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ภายในพระวิหารมี พระพทุ ธรูปปูนปั้นแกนดนิ เหนียวสรา้ งสมัยอยธุ ยา ตอนปลาย คมู่ ือท่องเทยี่ ว นครศรีธรรมราช ๑๗

กุฎทิ รงไทยวัดวงั ตะวันตก ต้ังอยู่ริมถนนราชดำเนิน บริเวณที่เช่ือว่าตรงข้ามกับวังตะวันออก อันเป็นนิวาสสถานของเจ้าจอมปราง เดิมเป็นอุทยาน ต่อมาเจ้าพระนคร (น้อย) ยกวังตะวนั ออก และอทุ ยานตรงขา้ มให้เป็นวดั เช่นเดียวกนั จงึ เป็น วดั วงั ตะวันตก พ.ศ. ๒๔๓๑ พระครกู าชาด (ย่อง) พรอ้ มด้วยสานุศษิ ย์ได้ สร้างกุฎิขึ้นหมู่หนึ่ง เป็นเรือนเครื่องสับ ๓ หลัง มีหลังคาจั่ว แต่ละ หลังคาคลุมเช่ือมต่อกัน ตัวเรือนฝาปะกน ตามประตู หน้าต่างและ ช่องลม ประดับด้วยลวดลายท่ีเป็นเอกลักษณ์ของเมืองนคร ปี พ.ศ. ๒๕๓๕ สมาคมสถาปนิกสยามคัดเลือกกุฎิวัดวังตะวันตกให้เป็นอาคาร อนรุ กั ษ์ดีเด่น ประเภทปชู นยี สถานและวดั วาอาราม เจดีย ย์ กั ษ์ เจดีย์สูงใหญ่เป็นอันดับ ๒ รองจาก เจดีย์พระบรมธาตุ อยู่ข้างสำนักงาน เทศบาลนครนครศรีธรรมราช บริเวณวัด เจดีย์เดิมซึ่งร้างไปแล้ว สันนิษฐานว่า สร้างโดยโคทคีรี เศรษฐีชาวมอญ กับ บริวารที่อพยพหลบภัยมาอาศัยเมือง นครศรีธรรมราช เม่อื ประมาณ ปี พ.ศ.๑๘๐๐-๑๙๐๐ ๑๘  คู่มือทอ่ งเท่ียว นครศรีธรรมราช

จวน ออกญาเสนาภมิ ขุ (ยามาดา นางามาซา) ออกญาเสนาภิมขุ เปน็ ชาวญป่ี นุ่ เดมิ ชื่อยามาดา นางามาซา มาอยู่ กรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยของพระเจ้าทรงธรรมในฐานะทหารอาสาศึก มโี อกาสทำความดคี วามชอบพิเศษหลายครัง้ จนกระทั่ง ไดร้ ับบรรดาศกั ดิ์ เป็นออกญาเสนาภิมุข และได้รับการแต่งตั้งเป็นข้าหลวงใหญ่ไปกินเมือง นครศรีธรรมราช เมื่อปี พ.ศ. ๒๑๗๒ ปจั จบุ นั มีบรเิ วณทแ่ี สดงรอ่ งรอยวา่ เคยเป็นจวนที่พักของออกญาเสนาภิมุข อยู่ท่ีบริเวณร้านอาหารแกงส้ม ในเมอื ง ถนนนางงาม (ขา้ งศาลากลางจงั หวัดนครศรธี รรมราช) พพิ ธิ ภณั ฑ์บ้านหนงั ตะลงุ สุชาติ ทรัพยส์ นิ ต้ังอยู่ที่ เลขที่ ๑๐/๑๘ ถนนศรีธรรมโศก ซอย ๓ ได้รับรางวัล ยอดเยย่ี มอุตสาหกรรมทอ่ งเทยี่ ว (ไทยแลนด์ ทัวริสซึม่ อวอรด์ ) ประจำปี ๒๕๓๙ รางวลั ดเี ดน่ ประเภทวฒั นธรรมและโบราณสถาน บรเิ วณบา้ นหนัง ตะลงุ ไดจ้ ัดแบง่ เปน็ พิพิธภัณฑห์ นงั ตะลงุ การแกะรปู หนงั ตะลงุ การแสดง หนังตะลุงอย่างครบวงจร นักท่องเท่ียวและผู้สนใจสามารถเข้าชมและ ศึกษาศิลปวฒั นธรรมไดท้ ุกวนั โทร. ๐-๗๕๓๔-๖๓๙๔ คูม่ อื ทอ่ งเที่ยว นครศรธี รรมราช ๑๙

สำนกั ศิลปะและวัฒนธรรม ต้ังอยู่ในสถาบันราชภัฏนครศรีธรรมราช อยู่ห่างจากตัวเมืองไปตาม เส้นทางนครศรีธรรมราช-พรหมคีรี (ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๖) ประมาณ ๑๓ กม. เป็นสถานที่รวบรวมข้อมูลเก่ียวกับแหล่งโบราณคดี ท่ีขุดค้นพบในนครศรีธรรมราช ซ่ึงได้จัดแสดงเคร่ืองมือเครื่องใช้พ้ืนบ้าน ในอดีต ตั้งแตเ่ รม่ิ กอ่ ต้งั เมืองในสมัยต่างๆ จนมาเปน็ อาณาจกั รศรวี ชิ ัยทัง้ ยังเปน็ ศูนยอ์ นรุ กั ษ์และฟน้ื ฟมู หรสพพน้ื บา้ น และค้นคว้ารวบรวมทางดา้ น ภาษาและวรรณกรรม รวมทง้ั คติชนวทิ ยา ทสี่ ำคัญไดแ้ ก่ขอ้ ความจากศลิ า จารึกที่ค้นพบที่เขาช่องคอย และโบราณวัตถุที่ชุมชนโบราณวัดโมคลาน เป็นหลักฐานท่ีสำคัญที่ระบุว่าเมืองนครศรีธรรมราชสร้างข้ึนเม่ือใด ศูนย์ วัฒนธรรมภาคใต้แหง่ นี้เปดิ ให้เขา้ ชมทกุ วันในเวลาราชการ ส ว น ส ม เ ด็ จ พ ร ะ ศรีนครินทร์ ๘๔ (ท่งุ ทา่ ลาด) สวนสาธารณะขนาดใหญ่มีเนื้อที่ ประมาณ ๑,๒๕๗ ไร่ ตงั้ อย่หู ลังสนามกฬี าจงั หวดั นครศรธี รรมราช พน้ื ท่ี แห่งนี้เคยเป็นส่วนหนึ่งของ “สวนราชฤดี” ในสมัย ร.๕ ภายในสวน สมเด็จพระศรีนครินทร์ ๘๔ มี สวนสัตว์เปิด สวนนกนานาชนิด สวนสุขภาพ รวมท้ังสระน้ำขนาดใหญ่ซึ่งเป็นที่อาศัยของนกเป็ดน้ำ ท่อี พยพมาจากถิ่นอื่นในช่วงมกราคมถงึ มีนาคม ของทกุ ป ี ๒๐  ค่มู อื ทอ่ งเที่ยว นครศรีธรรมราช

บางป ู หา่ งจากตวั เมืองประมาณ ๑๗ กม. อย่รู ิมถนนบริเวณสามแยกบางปู เป็นแหล่งผลิตเคร่ืองปั้นดินเผา เดิมบริเวณนี้จะมีการผลิตเฉพาะอิฐและ กระถางดินเผาเท่านั้น แต่ปัจจุบันช่างปั้นจากหมู่บ้านโมคลานได้ย้ายออก มาต้ังร้านผลิตและจำหน่ายสินค้าเครื่องป้ันดินเผา ได้รับการปรับปรุงท้ัง รปู แบบและคุณภาพใหม้ ีหลากหลายมากย่งิ ขึ้น พระพ ทุ ธสิหิงค์ เป็นพระพุทธรูปสำคัญท่ีประดิษฐาน ภายในหอพระพุทธสิหิงค์ บริเวณศาลา กลางจังหวัด ตามตำนานกล่าวว่า พระ มหากษัตริย์ลังกาโปรดให้สร้างขึ้นเม่ือ พ.ศ. ๗๐๐ และมาอยูป่ ระเทศไทยในสมยั พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ปัจจุบันพระ พทุ ธสิหิงค์ ในประเทศไทยมอี ยู่ ๓ องค์ คือ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร พระวัดพระสิงห์ จงั หวัดเชยี งใหม่ และหอ พระพทุ ธสหิ งิ ค์ จงั หวดั นครศรธี รรม-ราช หอพระพุทธสิหิงค์นี้เดิมเป็นหอพระ ประจำวังของเจ้าพระยานคร (น้อย) ภายในหอแบ่งเป็นสองตอน ตอนหน้า เป็นท่ีประดิษฐานองค์พระพุทธสิหิงค์ และพระลากเงิน พระลากทอง สว่ น หอตอนหลังเป็นที่บรรจุอัฐิของสกุล ณ นคร คมู่ ือท่องเท่ยี ว นครศรธี รรมราช ๒๑

หอพระอิศวร อยู่ริมถนนราชดำเนิน เป็นโบราณสถานในศาสนาพราหมณ์ เป็นที่ ประดิษฐานศิวลึงค์ซึ่งถือเป็นสัญลักษณ์ของพระอิศวรและฐานโยนิ รวมท้ัง เทวรูปสำริดอีกหลายองค์ อาทิ เทวรูปศิวนาฎราชพระอุมา และพระ พิฆเนศ ปัจจุบันเทวรูปสำริดในหอพระอิศวรเป็นของจำลอง ของจริงได้นำ ไปเก็บรกั ษาไว้ทพ่ี ิพธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาตินครศรีธรรมราช หอพระนารายณ ์ ต้ังอยู่ถนนราชดำเนิน เป็นโบราณสถานใน ศาสนาพราหมณ์อีกแห่งหน่ึง ตรงกันข้ามกับหอ พระอิศวร ส่ิงท่ีพบภายในหอพระนารายณ์ ได้แก่ เทวรูปพระนารายณ์สลักจากหินทรายสีเทา ทรงหมวกรูปกระบอกปลายสอบและพระหัตถ์ขวา ทรงสังข์ ราวพทุ ธศตวรรษ ที่ ๑๐-๑๑ ปจั จุบันได้ เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาตินครศรีธรรมราช โบราณวัตถุที่ต้ัง แสดงอยู่ในหอพระนารายณ์ขณะนี้คือ เทวรูปพระนารายณ์จำลองจากองค์ จรงิ ท่พี บในแหลง่ โบราณคดีแถบอำเภอสิชล ๒๒  คมู่ อื ทอ่ งเทยี่ ว นครศรธี รรมราช

วดั ส วนหลวง ตั้งอยู่ริมถนนราชดำเนิน ตรงข้ามกับ พิ พิ ธ ภั ณ ฑ ส ถ า น แ ห่ ง ช า ติ นครศรีธรรมราช ภายในเขตเมือง พระเวยี งอนั เปน็ เมอื งโบราณ สงิ่ สำคญั ของวดั นี้ คอื วหิ ารทมี่ ผี นงั ตกแต่งดว้ ย ปนู ปนั้ แบบนนู ต่ำ วัดส วนป่าน อยู่ใกล้สามแยกหอนาฬิกา ภายในโบสถ์มีจิตรกรรมแบบตะวันตก งดงามมาก เป็นผลงานของ อาจารยแ์ นบ ทินพงศ์ ผู้มผี ลงานดีเดน่ ด้าน ศิลปะ ชาวนครศรีธรรมราช สำน ักวปิ ัสสนากรรมฐานวัดชายนา ตัง้ อยู่ท่ีถนนพัฒนาการทุ่งปรัง เป็นสถานทีท่ ่มี กี ารสอนวิปัสสนากรรม ฐานแก่ชาวไทยและชาวต่างประเทศ โดยท่านพุทธทาสภิกขุเป็นผู้ริเร่ิม เพือ่ ให้เป็นสาขาของวดั สวนโมกข์ บรรยากาศในวัดรม่ รน่ื ดว้ ยตน้ ไมใ้ หญ ่ คู่มือทอ่ งเทยี่ ว นครศรธี รรมราช ๒๓

เก๋งจีนวดั ประดูแ่ ละวดั แจง้ ตั้งอยู่ริมถนนราชดำเนินใกล้กับ สนามกีฬาจังหวัด ก่อสร้างในสมัย ต้นรัตนโกสินทร์เป็นที่ประดิษฐาน บวั บรรจุอฐั ิของพระยานคร และเชอื่ ว่ า ร ว ม ถึ ง พ ร ะ อั ฐิ ข อ ง ส ม เ ด็ จ พระเจา้ ตากสินมหาราชอกี ดว้ ย กำแพงเมือง ต้ังอยู่ริมถนนราชดำเนิน เดิมเป็นกำแพงท่ีก่ออิฐถือปูนท้ังส่ีด้าน มเี ชงิ เทนิ ใบเสมา มีปอ้ มมมุ ท่ีมมุ กำแพงท้ังสด่ี า้ น กำแพงทางด้านมปี ระตู เมอื งทางทศิ เหนือ คอื ประตชู ัยเหนือ หรือ “ประตูชัยศักด”์ิ และประตู เตมาือมงกทำางแทพศิ งใเตม้ือคงอืยาปวระ๒ต,ชู๒ยั ๓ใ๘ต้.๕ห๐รือ “ประตชู ยั สทิ ธ์”ิ ขนาดของเมืองวดั เมตร กว้าง ๔๕๖.๕๐ เมตร กำแพง เมืองที่เหลือในปัจจุบันเป็นกำแพงท่ี สร้างขึ้นสมัยนั้น และสมัยต้นกรุง รัตนโกสินทร์ ราวปี พ.ศ. ๒๓๒๗ ได้มีการซ่อมแซมอีกคร้ังหน่ึง โดย พระยานครศรีธรรมราช (พดั ) และ ได้รับการบูรณะเพ่ิมเติมข้ึนในอีกปี พ.ศ. ๒๕๓๓ ปัจจุบันมีแนวกำแพง เมืองที่หลงเหลืออยู่เป็นแนวขนานไป กับคูเมืองตั้งแต่ประตูชัยเหนือหรือ ประตูชัยศักดิ์ ไปทางตะวันออก ยาวประมาณ ๑๐๐ เมตร ๒๔  คู่มือท่องเทย่ี ว นครศรีธรรมราช

สนามหน้าเมอื ง ต้ังอยู่นอกกำแพงเมืองทางตะวันตกเฉียงเหนือ เป็นสนามรบในอดีต ต่อมากลายเป็นสถานที่ใช้ประกอบพิธีกรรมและกิจกรรมท้ังของรัฐและ ราษฎร เช่น เคยใช้เป็นทส่ี รา้ งพลับพลารับเสดจ็ พระเจ้าแผ่นดินรชั กาลต่างๆ เป็นทป่ี ระกอบพิธีสงกรานต์ ฝกึ ทหาร และยวุ ชนทหาร และจัดงานประเพณี ทสี่ ำคัญของชาวนครฯ รวมทงั้ งานรน่ื เริงอืน่ ๆ ศาลาโดหก หรอื ศาลาประดหู่ ก อยู่ริมถนนราชดำเนิน เดิมเป็นศาลา นอกกำแพงเมืองตรงประตูชัยเหนือ อัน เป็นท่ีพักของคนเดินทาง ซึ่งเข้าเมือง ไม่ทัน เพราะประตูเมืองปิดเสียก่อน เดิม ศาลาแหง่ น้ตี งั้ อยรู่ ะหว่างตน้ ประดู่ (ต้นโด) หกต้น ชาวนครเรียกว่า “หลาโดหก” ศาลาหลังที่มีอยู่ทุกวันน้ีสร้างข้ึนใหม่เป็น ศาลาทรงไทยอยู่ริมถนนราชดำเนิน ส่วน ต้นประดู่ท้ังหกต้นได้ตายไปหมดแล้ว ทางเทศบาลจึงปลูกข้ึนใหม่เพื่อเป็นที่ ระลกึ ถึงประด่ทู ้งั หกต้น คู่มือทอ่ งเท่ยี ว นครศรธี รรมราช ๒๕

สระล า้ งดาบศรีปราชญ ์ สระน้ำเก่าแก่ เชื่อว่าเป็นสระที่ใช้ล้างดาบเล่มที่ใช้ประหารศรีปราชญ์ กวีเอกสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ท่ีมีความผิดจึงถูกเนรเทศมายัง เมืองนครศรีธรรมราช เม่ือศรีปราชญ์ทำความผิดอีกคร้ังหนึ่ง พระยา นครศรีธรรมราชจึงได้ส่ังประหารชวี ติ ปัจจบุ นั สระลา้ งดาบศรีปราชญ์ ได้ รบั การปรบั ปรุงใหม่ อยู่ภายในในโรงเรียนกลั ยาณีศร-ี ธรรมราช สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ที่ ๑๑ นครศรธี รรมราช ตง้ั อยู่ในเขตตำบลในเมือง บรเิ วณนีเ้ ปน็ ที่ ต้ังของวัดสวนหลวงตะวันออกมาก่อน ตวั อาคารพิพธิ ภณั ฑ์ เปดิ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๗ จัดแสดงโบราณวัตถุที่ค้นพบในแถบภาคใต้ ๔ จังหวัด ได้แก่ จังหวัดนครศรีธรรมราช พัทลงุ สุราษฎร์ธานี และชุมพร มหี อ้ งแสดง ๒๖  คู่มอื ท่องเท่ยี ว นครศรธี รรมราช

ศิลปหัตถกรรมของใช้พ้ืนบ้าน ส่วนสาขาหอสมุดแห่งชาติเปิดบริการให้ ประชาชนเม่ือ พ.ศ. ๒๕๑๙ มีหนังสือเก่าที่หายาก และหนังสือสำคัญ อ่นื ๆ ส่งมาจากหอสมุดแหง่ ชาตสิ ่วนกลางไวศ้ ึกษา อนุสา วรีย์วีรไทย หล่อด้วยทองแดงรมดำ เป็นรูปทหารสอง มือจับปืนติดดาบเตรียมแทง ชาวบ้านเรียกว่า “จ่าดำ” หรือ “เจ้าพ่อดำ” สร้างเพ่ือเป็น อนุสรณ์ของทหารไทยในภาคใต้ที่เสียชีวิตใน การปะทะกับทหารญ่ีปุ่น ในสงครามมหาเอ เซียบูรพา เมื่อวันที่ ๘ ธันวาคม ๒๔๘๔ ประดิษฐานอยู่บนถนนราชดำเนินในค่าย วชิราวุธ อันเป็นที่ต้ังกองทัพภาคที่ ๔ ปัจจุบัน นอกจากน้ีภายในบริเวณค่าย วชริ าวุธยังมหี ้องประชมุ บ้านรับรอง สนามกอล์ฟ สนามยิงปืนและรา้ น จำหน่ายผลิตภณั ฑข์ องที่ระลึก พพิ ธิ ภณั ฑ์เมืองนครศรธี รรมราช ตั้งอยู่ในสวนสาธารณะสมเด็จพระ ศรีนครินทร์ 84 (ทุ่งท่าลาด) ต.นาเคียน อ.เมือง เป็นแหล่งเรียนรู้และศึกษา ประวัติศาสตร์ของพระพุทธศาสนา การค้าขาย กับต่างชาติ แสดงประวัติบุคคลสำคัญของเมอื ง นครศรีธรรมราช ซ่ึงการจัดแสดงได้ใช้สื่อผสมผสานที่ทันสมัย น่าสนใจ เหมาะแก่การเรียนรู้และจดจำได้ง่าย จนได้รับรางวัลกินรี ประเภทองค์กรส่ง เสรมิ การท่องเท่ยี วและสนับสนนุ การทอ่ งเทย่ี วดีเดน่ ประจำปี ๒๕๕๑ คูม่ อื ท่องเท่ยี ว นครศรธี รรมราช ๒๗

คคำำขขววญั ญั อำเภอขนอม : ขนอมพร้อมมลู เทิดทนู คณุ ธรรม ถำ้ สวย รวยชายหาด น้ำตกหินลาด พระธาตุปะการงั ปา่ เขา ทะเล คอื เสน่ห์ของขนอม แหลง่ ท่องเทีย่ ว อำเภอขนอม อุทย านแห่งชาตหิ าดขนอมหมูเ่ กาะทะเลใต ้ ท่ีทำการของอุทยานแห่งชาติหาดขนอมหมู่เกาะทะเลใต้ ต้ังอยู่บนเส้นทางถนนขนอม-โรงไฟฟ้า แยกซ้ายเข้าไปประมาณ ๑๐๐ เมตร เนอ้ื ทข่ี องอทุ ยานฯ ครอบคลมุ พ้ืนที่ทางทะเล เกาะแก่ง ภูเขา และพ้ืนที่ชายฝ่ังทะเลของอำเภอขนอมท้ังหมด รวมท้ังพ้ืนท่ีทางทะเลสาบ บางสว่ นของจังหวดั สุราษฎรธ์ านี อทุ ยานแห่งชาตหิ าดขนอมหมเู่ กาะทะเล ใต้ประกอบไปด้วยเกาะนอ้ ย เกาะวงั ใน เกาะวงั นอก เกาะแตน เกาะราบ เกาะท่าไร่ เกาะผี เปน็ ตน้ นอกจากน้ียังมีอา่ วขนอม อ่าวท้องทา่ คำ่ อ่าว ท้องหลาง อ่าวท้องหยี อา่ วท้องยาง และภเู ขาตา่ งๆ เชน่ เขาพลายดำ เขาผหี งาย เขาคอ เขาเพลา เขาดาดฟา้ เปน็ ตน้ ๒๘  คมู่ ือทอ่ งเท่ยี ว นครศรีธรรมราช

อ่าวขนอม เป็นอ่าวท่ีใหญ่ท่ีสุดในบรรดาอ่าวต่างๆ ของอำเภอขนอม อยู่ห่างจากตัวอำเภอประมาณ ๑.๕ กม.สามารถเดินทางโดย ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๔ แยกจากทางหลวงสาย ๔๐๑ ประมาณ ๑๗ กม. ผ่านตลาดขนอมประมาณ ๑ กม. จากน้นั จึงเลีย้ วขวาไปตามตวั หาด ขนอม หาดขนอมนั้น เป็นชายฝั่งทะเลท่ีสวยงามยาวติดต่อกัน ซ่ึง ประกอบไปดว้ ย หาดในเพลา เป็นหาดที่ใหญ่ท่ีสุดของอำเภอขนอม และเป็นจุดที่เด่น ที่สุดในการท่องเที่ยว ลักษณะหาดเป็นแนวยาวโค้งขนานกับแนวภูเขา หาดทรายขาวเนียนเหมาะสำหรับเล่นน้ำ บริเวณหาดจะมีที่พัก ร้าน อาหารบริการนักท่องเที่ยว หาดหน้าด่าน ลักษณะหาดเป็นแนวยาว ทรายขาว มีสวนมะพร้าว โดยรอบ สามารถมองทิวทัศนท์ ้องทะเลสีครามสวยงาม คูม่ อื ท่องเทยี่ ว นครศรธี รรมราช ๒๙

หาดในแปร็ด ลักษณะหาดเป็นแนวยาวโคง้ สวยงาม บริเวณ ชายหาดมีโขดหินสลับบางแห่ง อยู่ระหว่างหาดหน้าด่านและ หาดในเพลา เป็นอีกหาดท่ีมีความร่มร่ืนของธรรมชาติทะเลท่ี ประทบั ใจผ้มู าเยือน อ่าวท้องหยี เป็นหาดทรายท่ีมีสภาพแวดล้อมเป็นธรรมชาติสมบูรณ์ เหมาะสำหรับการพักแรมแบบแคมปิ้ง หรือเต้นท์ อ่าวท้องหยีมีพ้ืนท่ีอยู่ใน วงล้อมของเขาเพลาและเขากลาง ทำให้ชายหาดสงบเงียบและเป็นส่วนตัวการ พักแรมต้องติดต่อขออนุญาตจากเจ้าของสถานที่ การเดินทางใช้เส้นทางถนน ตอ่ จากหาดในเพลาทบ่ี ริเวณขนาบน้ำรสี อร์ท ระยะทาง ๒.๕ กม. ๓๐  คูม่ อื ทอ่ งเท่ียว นครศรธี รรมราช

อา่ วท้องยาง เปน็ อา่ วขนาดเล็กทีม่ คี วามสวยงาม และอยู่ใตส้ ุด ของอำเภอขนอม เส้นทางเข้าผ่าน สวนมะพร้าวและเนินเขา ระยะทางประมาณ ๖-๗ กิโลเมตร จากทางแยกขนอม-สิชล อ่าวท้องยางมีบริเวณหน้าหาดกว้าง เหมาะสำหรับการเล่นน้ำ หาดทรายขาว และมีความเป็นธรรมชาติบริสุทธ์ิอยู่มาก สงบเงียบ เหมาะสำหรบั การพกั ผอ่ นทแ่ี ท้จริง ถ้ำเ ขาวงั ทอง ห่างจากตัวเมือง ๗๗ กม. เป็นถ้ำท่ีมีความงดงามทางธรรมชาติ แห่งหน่ึงของจังหวัดนครศรีธรรมราช ภายในถ้ำเขาวังทองมีลักษณะเป็น ห้องโถงขนาดใหญ่บ้างเล็กบ้างหลายห้อง แต่ละห้องมีหินงอกหินย้อยที่มี ขนาดและรปู ร่างทีแ่ ปลกๆ ตา่ งกัน อาทิ คลา้ ยเจดีย์ ไดโนเสาร์ นอ้ ยหนา่ ไข่ดาว เปน็ ต้น การเข้าชมบางห้อง จะตอ้ งใชว้ ธิ ีคลาน ลอด หรือปีนปา่ ย การเดินทางจากอำเภอขนอมเลี้ยวขวาตรงทางแยกไปยังอำเภอดอนสัก และเลี้ยวซ้ายอีกครั้งหน่ึง ตรงปากทางเข้ามีศาลาที่พักผู้โดยสารเป็นที่ สังเกต ชื่อศาลาตันสกลุ เขา้ ไปอกี ประมาณ ๖ กม. จึงถึงปากทางเขา้ ถ้ำ คู่มอื ท่องเที่ยว นครศรธี รรมราช ๓๑

วดั ก ระดังงา เป็นวัดเก่าแก่ของอำเภอขนอม สันนิษฐานว่าสร้างมา ต้ังแต่สมยั กรุงศรอี ยุธยา วดั นีห้ า่ งจากถนนสายขนอม-ในเพลา ประมาณ ๒๐๐ เมตร ภายในอุโบสถมีภาพเขียนพุทธประวัติฝีมือวิจิตร บรรจง มีพระประธานเป็นพระพุทธรูปสมัยอยุธยา ประดิษฐานอยู่ภายใน และมโี บราณวัตถุท่นี ่าสนใจมากมาย โดยเฉพาะเครื่องถว้ ยชาม เปน็ ต้น วดั ธ าตุธาราม หรอื วัดเขาธาต ุ มีเจดยี ป์ ะการังประดิษฐานอย่บู นเขาธาตุ ตามตำนานกลา่ วว่าเจดีย์น้ี ได้ก่อสร้างหลังจากสร้างพระบรมธาตุเมืองนครศรีธรรมราชเสร็จเรียบร้อย โดยผู้มีจิตศรัทธาจากเมืองไชยา ได้รวบรวมเงินทอง และของมีค่าต่างๆ เพ่ือไปบรรจุที่พระบรมธาตุเมืองนคร แต่พระบรมธาตุได้ก่อสร้างเสร็จ เรียบร้อยเสียก่อน ผมู้ ีจิตศรัทธาดังกล่าว จึงได้ร่วมใจกนั สร้างเจดยี ์ขึ้นบน เขาธาตุ ซง่ึ สร้างด้วยหินปะการังทัง้ องค์ องคเ์ จดีย์เป็นรูปโอคว่ำ มีเสน้ ผา่ ศูนย์กลางประมาณ ๕-๖ เมตร รอบๆ เจดีย์มีพระพุทธรูปแกะสลัก หนิ ทรายแดง ประดิษฐานบรเิ วณเจดยี ์ เช่อื วา่ คงเปน็ แหลง่ อารยธรรม ทาง ดา้ นพทุ ธศาสนาสมัยหนึ่งในบรเิ วณอา่ วทางตอนเหนือของคาบสมุทรนี้ วดั เจ ดยี ห์ ลวง ตั้งอยู่ที่หมู่ท่ี ๔ บ้านท่าใน ตำบลควนทอง เป็นชุมชนโบราณ ซึ่งมี ร่องรอยของเนินดินสระน้ำ หินช้ินส่วนของเทวสถาน แท่นเทวรูป แทน่ ศิวลงึ ค์ ที่กระจัดกระจายอยเู่ ปน็ จำนวนมาก วัดสุวรรณบรรพต เป็นวัดใหญ่อีกวัดหนึ่งในอำเภอขนอม อยู่ระหว่างเส้นทางถนนตลาด สี่แยก-โรงไฟฟ้า อุโบสถวัดสุวรรณบรรพตนี้ประดิษฐานอยู่บนภูเขา ภายในวัดมีบันไดเดินข้ึนประมาณ ๕๐ ข้ัน และเป็นท่ีชมทิวทัศน์ของตัว อำเภอขนอมได้ด้วย ๓๒  ค่มู อื ทอ่ งเทยี่ ว นครศรีธรรมราช

คคำำขขววญั ัญ อำเภอฉวาง : ฉวางเมืองคนดี มั่งมียางพารา แขง่ เรือวันออกพรรษา ศูนยก์ ารคา้ ตลาดจนั ดี สนุกดีงานปีใหม่ ก้าวไกลการศกึ ษา แหลง่ ทอ่ งเท่ยี ว อำเภอฉวาง น ้ำตกสวนอาย เป็นนำ้ ตกที่อยู่ใน หมู่ท่ี ๕ ตำบลละอาย อำเภอฉวาง การเดินทางจากตัวเมืองนครศรีธรรมราช ไปตามเส้นทาง สายนครศรีธรรมราช-จันดี (๔๐๑๕) ระยะทางประมาณ ๕๕ กิโลเมตร มีช้นั นำ้ ตกท่ีสวยงามจำนวน ๕ ชัน้ ภเู ขาศูนย์ รจะโอบตเยทอแดระวุรเ่ีผงสพีกาตทุคลทู้คณวอาไิศแายงกวนรงฟทเโ้่ใอตปปเจชรปี่รเหดใปำ็อ่รคนำมรห้ิคนบะง็นนทดะ้เนรมทลกดภวภี่ินผอาไรานิดิษููเเแู้มยคุ่ณนขขงมคฐดกเ้นาหาจราวาานแจตีย๕านลากรหำมง้ังกัมงพขเง่นอกิขไคแนขรอนดยว้โิาะสยัดยำลี้นู้่ศไมพัญา้กเแเเมภมึกมกายุทยไ่ไญอจดิาษตแม้ธงกฉักบรเีรรเาเ้เลปจน่วรุนจจจา้น็าีส ่ืยอาแออนงาชถกงงรงากามุาจไงทพสทงสปนชา่ัวถ้ื นิ ถโีนตกซสาททอาข่ึงกาานร่ีุเโนไนรมพาทมคดีทรารที่น่ือมง้ทถดแิศคี้ใทนาิ้งไใยนไ์แงฟำราหด่งอล่ลอคเญท้ชหหดงะามาิง่ลมตีรหดนกจอ่ังือวลยัาไนยงิหุมหากขขแางแลกอุรดรราม่นงแ่รา้ีร่ คูม่ ือทอ่ งเที่ยว นครศรธี รรมราช ๓๓

คคำำขขววัญัญ อำเภอพปิ นู : เบญจศรทั ธา เจ้าฟา้ ปราณี คีรลี อ้ มข้าง สองอ่างพกั ผ่อน นำ้ ร้อนหลายบอ่ มากพอนำ้ ตก ชยู กคนดี ตาปแี ดนเกิด แหล่งท่องเท่ียว อำเภอพปิ นู นำ้ ต กระแนะ อยู่ในพื้นท่ีหมู่ท่ี ๖ ตำบลพิปูน สามารถเดินทางจากตัวเมือง นครศรีธรรมราช ไปตามเส้นทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๕ นครศรีฯ - ลานสกา-จนั ดี ระยะทางประมาณ ๕๕ กิโลเมตร จากน้นั ใช้เส้นทางหลวง หมายเลข ๔๑๙๔ จนั ดี-พปิ นู ระยะทางประมาณ ๑๘ กโิ ลเมตร กอ่ นถึง ท่ีว่าการอำเภอพิปูน ๑ กิโลเมตร มีทางแยกขวามือมีป้ายบอกเข้าน้ำตก คลองระแนะ ระยะทางประมาณ ๑๐ กิโลเมตร ซง่ึ มแี หล่งธรรมชาตินำ้ ตก ที่สวยงาม ประมาณ ๑๐ ชั้น อา่ งเก็บน้ำกะทูน เป็ น ห นึ่ ง ใน โค ร ง ก า ร พ ร ะ ราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัว ต้ังอยู่ท่ีตำบลกะทูน อำเภอ พิปูน โดยพระองค์ทรงเล็งเห็นถึง ความทุกข์ยากของชาวบ้านที่ต้อง ประสบเหตุการณ์สูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ไป กบั อุทกภัยเมื่อปี ๒๕๓๑ จึงทรงมีพระราชดำรใิ ห้กรมชลประทานสร้างอา่ ง เก็บน้ำขน้ึ แลว้ เสรจ็ ในปี ๒๕๔๐ ครอบคลุมพน้ื ท่ี ๑๒,๕๐๐ ไร่ นับว่าเป็น อ่างเก็บน้ำท่ีใหญ่มากและใต้อ่างเก็บน้ำในอดีตก็คือหมู่บ้านกะทูนในอดีต นั่นเอง ๓๔  คู่มือทอ่ งเทย่ี ว นครศรธี รรมราช

อ่างเก็บน้ำแห่งนี้มีทิวทัศน์ของทะเลสาบและขุนเขาที่ สวยงาม ใครที่ได้มาชมประวัติชุมชนท่ีน้ีจะรู้สึกว่าที่นี้มีหลาย สิ่งท่ีน่าประทับใจ เนื่องจากเป็นแหล่งท่องเที่ยวท่ีจะได้เรียนรู้ ประวัติศาสตร์ชุมชน ภูมิปัญญาชาวบ้านควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ สิง่ แวดล้อม บรเิ วณริมอ่างเก็บน้ำ มรี ้านอาหารเรียงรายตามถนนเส้นคลอง กะทูนใต้ รวมถงึ รสี อรท์ ที่พักหลายแหง่ มีกจิ กรรมทอ่ งเท่ยี วตา่ งๆ อาท ิ ๑.กิจกรรมเข้าค่ายพักแรม ชุมชนมีการจัดเตรียมอุปกรณ์ สำหรับจัดแคมปไ์ ฟ เดนิ ปา่ พร้อมกับมวี ทิ ยากรนำชมพืน้ ท่ีประวตั ิศาสตร์ ชมุ ชนที่เคยเป็นคา่ ยคอมมิวนิสต์ และพืน้ ที่เคยโดนน้ำทว่ มในอดตี ๒. กจิ กรรมลอ่ งเรอื ชมภมู ิทัศน์และฟงั ประวตั ิชมุ ชน ๓. กิจกรรมตกปลารวมถึงฝึกใหอ้ าหารปลาดว้ ย นอกจากนี้ยังได้แวะชมและเลือกซ้ือผลิตภัณฑ์เซรามิค จาก โครงการเซรามิค สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ มี จาน ชาม ถาด แจกัน สวยงามท่ีมีลายหายาก สอบถามรายละเอียดได้ที่ศูนย์ประสานงานการ จัดการท่องเท่ียวและ ส่ิงแวดล้อมบ้าน กะทูนใต้ โทร.๐๘๖- ๐๕๐-๙๗๘๔ หรือ สถานที่พักบริเวณ อ่างเกบ็ น้ำกะทนู คมู่ อื ท่องเทยี่ ว นครศรีธรรมราช

คคำำขขววญั ญั อำเภอช้างกลาง : ตำนานเมืองคล้องชา้ ง น้ำยางพันธ์ุดี มากมีผลไม้ พอ่ ท่านคลา้ ยวาจาสิทธ ์ิ แหลง่ ทอ่ งเทีย่ ว อำเภอช้างกลาง วดั ธาตนุ ้อย สร้างโดยความประสงค์ของพ่อท่านคล้าย (พระครูพิสิษฐอรรถการ) บนทีด่ นิ ของผู้ใหญก่ ลับ งานพรอ้ ม ซึง่ ไดถ้ วายทีด่ ินเนอ้ื ท่ีทั้งหมด ๔๖ ไร่ เศษ ต่อมาเมอ่ื ประมาณปี พ.ศ. ๒๕๐๒ พอ่ ท่านคล้ายไดร้ ับถวายพระธาตุ จากชาวจงั หวดั พะเยา เมือ่ พอ่ ท่านได้พระธาตุแลว้ ไดม้ าสร้างเจดียข์ ้นึ ใน ทดี่ ินแปลงดังกลา่ ว โดยมีพระใบฏกี าครึน้ โสณโณ อดตี เจ้าอาวาสวดั จนั ดี เป็นผู้ดำเนินการก่อสร้างเป็นเจดีย์สูง ๓๕ วา ฐานสี่เหล่ียมยาว ด้านละ ๗๕ เมตร นับปลอ่ งไฉนได้ ๔๓ ปล่อง ต่อมานักธรุ กิจชาวอำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ได้ทำยอดพระธาตุทำด้วยทองคำน้ำหนัก ๔๕๐ บาท มาถวายและไดบ้ รรจพุ ระธาตสุ วมยอดทองคำไว้เรียบร้อย วัดธาตุน้อยจัดเป็นสถานท่ีท่องเที่ยวที่สำคัญอีกแห่งของจังหวัด นครศรีธรรมราชที่นักท่องเท่ียวเดินทางมาเพ่ือนมัสการพ่อท่านคล้าย วาจาสิทธ์,ิ พระเจดีย,์ พระพทุ ธไสยาสน,์ รอยพระพทุ ธบาท, พระกัจจายนะ, และพระกวนอิมโพธสิ ัตว์ ท่ปี ระดิษฐานอยู่ภายในวดั ๓๖  คู่มือท่องเที่ยว นครศรีธรรมราช

น้ำต กทา่ แพ อยูใ่ นหมทู่ ่ี ๑๔ ตำบลชา้ งกลาง สามารถเดนิ ทางจากตวั เมอื ง นครศรีธรรมราชไปตามเส้นทางสายนครศรีธรรมราช-จันดี-ฉวาง- บา้ นสอ้ ง (ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๕) ๓๖ กม. และมที างแยกขวามือ มี ปา้ ยบอกทางเข้านำ้ ตกทา่ แพประมาณ ๒ กม. นำ้ ตกทา่ แพมี ๑๐ ช้นั ช้นั ที่ นักท่องเท่ียวสามารถเล่นน้ำได้ คือ หนานแพน้อย หนานนางครวญ และ หนานเตย น้ำต กสวนอาย อยู่ในหมู่ท่ี ๕ ตำบลคลองละอาย สามารถเดินทางจากตัวเมือง นครศรีธรรมราช ไปตามเส้นทางสายนครศรีธรรมราช-ลานสกา-จันดี (ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๕) ระยะทาง ๕๕ กม. เป็นน้ำตกท่ีสวยงาม มี ๕ ช้ัน ชัน้ ท่สี ามารถเลน่ นำ้ ได้ คอื หนานช่องสม้ หลอด หนานตน้ เหรียง และหนานเลากา คมู่ อื ทอ่ งเทีย่ ว นครศรีธรรมราช ๓๗

นำ้ ต กสวนขัน อยู่ในหมู่ที่ ๓ ตำบลสวนขัน สามารถเดินทางจากตัวเมือง นครศรีธรรมราช ไปตามเส้นทางสายนครศรีธรรมราช-ลานสกา- จันดี (ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๕) ระยะทาง ๕๕ กม. และตอ่ รถโดยสาร ประจำทางสายจันดี-พิปูน ระยะทาง ๔ กม. บริเวณรอบน้ำตกยังเป็นป่า ธรรมชาตทิ ่สี มบรู ณส์ วยงามเหมาะแกก่ ารเดินป่า ชมธรรมชาติ ศกึ ษาพันธไ์ุ ม ้ ศนู ย ส์ ่งเสรมิ ท่องเท่ยี วเกษตรช้างกลาง เป็นที่ต้ังของชมรมท่องเที่ยวเกษตรช้างกลาง เป็นศูนย์ประสานงาน แหล่งท่องเที่ยวเกษตรและเครือข่ายแหล่งท่องเท่ียวเกษตร โดยมีสถานท่ี ทอ่ งเทีย่ วทนี่ ่าสนใจมากมาย เช่น ฟารม์ เพาะพันธุ์นกยูง เปน็ แหลง่ เพาะพนั ธ์นุ กยูงสายพนั ธ์อุ นิ เดยี และ จำหนา่ ยลูกนกยูง แปลงดอกหน้าวัว วีราฟลอร่า แหล่งผลิตดอกหน้าวัวสายพันธ์ุ ฮอลแลนดห์ ลากสกี วา่ ๓๐ สายพนั ธุ์ ชมรมคนรักเห็ด แหล่งเพาะและจำหน่ายเห็ดหลากชนิด อาทิ เหด็ หอม เห็ดหหู นู เห็นนางฟา้ และเปา๋ ฮอ้ื นอกจากน้ียงั จำหนา่ ยอุปกรณ์ และถุงเพาะเชอ้ื เห็ด รวมทง้ั ให้คำแนะนำในการเพาะเล้ียงเห็ดแก่เกษตรกร และผู้สนใจทว่ั ไป จุดชมวิวเขาเหมน (เขาพระสเุ มร)ุ เป็นจุดท่มี องเห็นทิวทศั นข์ องเขาเหมน และบรรยากาศของสวนผลไมท้ ่ีอยรู่ ายรอบ แปลงดอกดาหลา (กาหลา) เปน็ จุดสาธิตการปลกู ดอกดาหลาประจำ อำเภอช้างกลาง และจำหน่ายดอกดาหลา ๓๘  คู่มอื ทอ่ งเทีย่ ว นครศรีธรรมราช

คคำำขขววญั ญั อำเภอลานสกา : เมืองมังคุดหวาน หม่บู า้ นพัฒนา ถ้ำสวยงาม น้ำตกกระโรมตระหง่าน สืบตำนานอู่ข้าวอนู่ ำ้ แหล่งท่องเทีย่ ว อำเภอลานสกา อทุ ย านแหง่ ชาติเขาหลวง ครอบคลุมพื้นที่ของอำเภอเมือง อำเภอพิปูน อำเภอ พรหมครี ี อำเภอลานสกา อำเภอฉวาง อำเภอช้างกลาง และ อำเภอนบพิตำ มีเนื้อท่ีประมาณ ๕๙๗ ตารางกิโลเมตร ได้ประกาศเป็น อุทยานแห่งชาติเม่ือวันที่ ๑๘ ธันวาคม ๒๕๑๗ ประกอบด้วยเทือกเขาที่ สลับซบั ซอ้ น มียอดเขาหลวงสูงสุด ๑,๘๓๕ เมตรจากระดับน้ำทะเล ซึง่ สูงท่ีสุดในภาคใต้เป็นแหล่งของต้นน้ำลำธารและคลองต่างๆ กว่า ๑๕ สาย สภาพป่าเขาเป็นแบบป่าดงดิบชื้นและป่าดิบเขา ท่ีมีพรรณไม้และ คมู่ ือทอ่ งเท่ยี ว นครศรีธรรมราช ๓๙

สัตว์ท่ีหายากอยู่มากมาย ความสวยงามและสมบูรณ์ของ อุทยานแห่งชาติเขาหลวง ที่มีสภาพแวดล้อมท่ีน่าสนใจและ ชุมชนโดยรอบ ตลอดจนนักท่องเที่ยวเข้าใจความสำคัญของ ธรรมชาติและสามารถจัดระบบรองรับนักท่องเที่ยวท่ีดี ทำให้อุทยานฯ แห่งนี้ได้รับรางวัลยอดเยี่ยม (ไทยแลนด์ ทัวร์ริสซึ่ม อวอร์ด) ประจำปี ๒๕๔๑ ประเภทแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วธรรมชาติ สอบถามข้อมูลและการใช้บริการบ้านพักติดต่อ อุทยานแห่งชาติ เขาหลวง บรเิ วณน้ำตกกะโรม ตำบลเขาแก้ว ตู้ ป.ณ. ๕๑ อำเภอเมอื ง จงั หวัดนครศรธี รรมราช ๘๐๐๐๐ โทร. ๐-๗๕๓๐-๙๐๔๗ ๔๐  คู่มอื ทอ่ งเที่ยว นครศรีธรรมราช

น้ำตกกะโรม จากตัวเมืองไปตามทางหลวง หมายเลข ๔๐๑๖ ไป ๙ กม. แยกซ้ายเข้า ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๕ ไปอีก ๒๐ กม. ซ้ายมือมีป้ายบอกทางเข้าน้ำตกอีก ๓ กม. ทางเข้าน้ำตกอยู่ทางขวามือ ต้นน้ำเกิดจาก เทือกเขานครศรีธรรมราช ไหลลงมาจากยอดเขาลดหลั่นลงมาเป็นช้ันๆ มีหนานหรือชัน้ ถึง ๑๙ ชั้น เชน่ หนานผึ้ง หนานน้ำรวง หนานดาดฟ้า และหนานสอยดาวซ่งเป็นหนานท่ีสูงสุดประมาณ ๑,๓๐๐-๑,๔๐๐ เมตร พระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์ของไทยเคยเสด็จประพาสน้ำตกแห่งนี้ จากหลักฐานพระปรมาภิไธยย่อ ของรัชกาลที่ ๕ และรัชกาลท่ี ๖ คือ “จปร.” และ “วปร.” บ้าน คีรวี ง เป็นชุมชนเก่าแก่ท่ีอพยพไป อาศัยอยู่เชิงเขาหลวง ตำบล กำโลน อันเป็นเส้นทางเดินขึ้นสู่ ยอดเขาหลวง ชาวบ้านมีวิถีชีวิตที่ สงบสังคมแบบเครือญาติ อาชีพ หลักทำสวนผลไม้ผสมเรียกว่า “สวนสมรม” เช่น มังคุด เงาะ ทุเรียน สะตอ เม่ือวันที่ ๒๑ พฤศจิกายน ๒๕๓๑ ได้เกิด มหาอุทกภัย หมู่บ้านถูกน้ำพัดหาย ไปนบั ๑๐๐ หลัง ซ่ึงวดั และชาวครี วี ง ได้รักษาพระอุโบสถและบ้านที่ประสบ ภยั ไว้เป็นอนสุ รณ์สถาน คมู่ อื ทอ่ งเทยี่ ว นครศรธี รรมราช ๔๑

ชุมชนคีรีวงได้เป็นชุมชนต้นแบบในการ จัดการธุรกิจท่องเท่ียวเชิงนิเวศ ได้รับรางวัลยอด เย่ียมอุตสาหกรรมท่องเที่ยว (ไทยแลนด์ ทวั รร์ ิสซม่ึ อวอร์ด) ประจำปี ๒๕๔๑ ประเภท เมืองและชุมชน เนื่องจากเป็นชุมชนที่มีวิถีชีวิต แบบชาวสวนอยู่กับธรรมชาติ และได้ พัฒนาการบริการ นักท่องเที่ยวข้ึนมา เป็นธุรกิจใหม่ของ ชุมชน ประกอบ ด้วยการนำทางเดิน ป่า ลูกหาบ การจัด ที่พักแบบโฮมสเตย์ โดยได้จัดต้ังชมรม การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เป็นองค์กรกลางของชาวชุมชน จัดแบ่งหน้าท่ี ไปยังกลุ่มต่างๆ ทำใหเ้ กดิ การมสี ่วนร่วมของชมุ ชนอยา่ งท่ัวถงึ นอกจากนี้ การเดินป่าข้นึ สยู่ อดเขาหลวงก็ตอ้ งเร่ิมต้นที่หมูบ่ ้านครี วี งเช่นกนั การเดินทางไปบ้านคีรีวง สามารถข้ึนรถสองแถวจากตลาดยาว หรือ โดยทางรถยนต์จากอำเภอเมือง-ลานสกา ประมาณ ๒๖ กม. ป้ายชี้ทาง เขา้ หม่บู า้ นคีรวี งอยทู่ างขวาที่ กม.ที่ ๒๐ ยอด เขาหลวง มีกิจกรรมเดินป่าศึกษาธรรมชาติตามเส้นทางจากบ้านคีรีวง- ยอดเขาหลวง มีความสูง ๑,๘๓๕ เมตร ใช้เวลาในการเดิน ท่องเท่ียวศึกษา ๓ วัน ๒ คืน ติดต่อขออนุญาตการเดินป่าผ่านอุทยาน แหง่ ชาติเขาหลวง และ อบต.กำโลน โทร. ๐-๗๕๓๐-๙๐๑๐ เพอ่ื อำนวย ความสะดวกในการเดินทางและบริการท่องเท่ียวเชิงนิเวศ ช่วงเดือน ที่เหมาะต่อการเดินปา่ ยอดเขาหลวง คอื เดือนมกราคม - เดอื นมิถุนายน ๔๒  คู่มือทอ่ งเที่ยว นครศรธี รรมราช

คคำำขขววญั ญั อำเภอนาบอน : น้ำตกคลองจัง ยางดังพนั ธุ์ดี พื้นที่อุดม ชมงานปิดกรีด แหล่งท่องเทีย่ ว อำเภอนาบอน น้ำต กคลองจังและเดนิ ปา่ เขาเหมน เป็นน้ำตกขนาด ๗ ช้ัน ท่ีสวยมากแห่งหน่ึงของจังหวัด นครศรีธรรมราช และภาคใต้เกิดจากเทือกเขาเหมน เป็นยอด เขาที่สูงเป็นอันดับรองจากเขาหลวงและเขานัน (เทือกเขา นครศรธี รรมราช) บริเวณนำ้ ตกยงั เป็นป่าท่ีสมบูรณ์ สำหรบั การเดินป่าเขา เหมน มีลักษณะเป็นรูปทรงปิรามิด ลาดชัน สูง ๑,๒๓๕ เมตร มีเมฆ หมอก ให้สัมผัสอากาศเย็นสบายตลอดปี มีพันธุ์ไม้ป่าท่ีสวยงามและมาก กวา่ ๓๐๐ ชนดิ ค่มู อื ทอ่ งเท่ียว นครศรธี รรมราช ๔๓

การเดินทางจากตัวเมือง ใช้เส้นทางสายนครศรีธรรมราช- ทุ่งสง ถึงท่ีสามแยกควนไม้แดง เลี้ยวเข้านาบอน ถนนหมายเลข นศ.๒๐๐๑ ระยะทาง ๑๑ กม.ถึงน้ำตกคลองจงั สำหรับการ เดนิ ปา่ เขาเหมนต้องใช้เวลาอยา่ งน้อย ๒ วนั ๑ คืน และช่วงเดนิ ปา่ คอื เดือนธนั วาคม ถึงเมษายน สอบถามรายละเอียดได้ท่ี กองร้อยอาสา รกั ษาดินแดนอำเภอนาบอน ที่ ๑๗ โทร. ๐-๗๕๔๙-๑๒๔๔ ๔๔  คมู่ ือท่องเท่ยี ว นครศรีธรรมราช

คคำำขขววญั ัญ อำเภอนบพิตำ : น้ำตกกรงุ ชิง ต้นประสวยยิง่ เด่นจริงคลองกลาย แรธ่ าตุป่าไม้ ค่ายลูกเสอื จงั หวดั เมอื งประวัตโิ บราณ แหลง่ ท่องเทย่ี ว อำเภอนบพิตำ นำ้ ตกกรงุ ชงิ -ทะเลหมอกกรงุ ชงิ เป็นน้ำตกท่ีสวยงามและสำคัญ ของอุทยานแห่งชาติเขาหลวง ที่ต้ัง อยู่ในตำบลกรุงชิงช่ือ “กรุงชิง” มา จากคำว่า “ต้นชิง” ซ่ึงเป็นพันธุ์ไม้ ตระกูลปาล์มชนิดหน่ึงที่มีอยู่มากใน เขตน้ี น้ำตกกรุงชิงมีอยู่หลายช้ัน เช่น หนานมัดแพ หนานฝนแสนห่า หนานปลิวหนานจน หนานโจร หนาน ต้นตอ หนานวังเรือบิน ช้ันที่สวยที่สุด ได้แก่ “หนานฝนแสนห่า” เพราะน้ำตก จากหน้าผาสูงชันประมาณ ๑๐๐ เมตร กระแสน้ำแผ่เป็นผืนกว้างกระจายออกเป็นละอองเหมือนม่านฝน จึงเรียก ว่า “ฝนแสนห่า” จากหน่วยพิทกั ษแ์ หง่ ชาตเิ ขาหลวง ถงึ หนานฝนแสนห่า ระยะทาง ๓.๘ กม. บริเวณน้ำตกกรุงชิงมีที่พักและ สถานท่ีสำหรับเล่น แคมปไ์ ฟ มรี า้ นคา้ และร้านอาหารตัง้ อย่เู ชิงเขา การเดินทางจากตัวเมือง ใช้เส้นทางหลวงสายนครศรีธรรมราช-พรหมคีรี (ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๖) ถึงสามแยกนาเหรงเล้ยี วซ้ายไปถึง อำเภอนบพิตำ แลว้ เลยี้ วขวา (ทางหลวงหมายเลข ๔๑๘๖) ระยะทาง ๗๐ กม. นอกจากนี้สถานทแ่ี หง่ นี้ ชมุ ชน ไดม้ กี ารรวมกลุม่ กนั ขน้ึ เปน็ ชมุ ชน กลุ่มทะเลหมอกกรุงชิง เพื่อจัดกิจกรรมท่องเท่ียวชมทะเลหมอกยามเช้า คมู่ ือท่องเท่ียว นครศรธี รรมราช ๔๕

โดยให้บริการจิบกาแฟยามเช้า พร้อมรับฟังบรรยายประวัติเขาเหล็ก และ ประวัติพ้ืนท่ีกรุงชิง พื้นท่ีที่มีประวัติศาสตร์แห่งการต่อสู้ด้านความคิดการ ปกครองในพื้นที่ผืนป่ากรุงชิง ถูกปกครองโดยพรรคคอมมิวนิสต์แห่ง ประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2517 ต่อมาฝ่ายรัฐบาลสามารถยึดพ้ืนที่ได้ ป่ากรุงชิงคืนในปี 2524 ปัจจุบันยังคงทิ้งร่องรอยประวัติศาสตร์การต่อสู้ เช่น ถ้ำหลบภัย หลุมขวาก สนามบาสเก็ตบอล ให้นักท่องเท่ียวได้ไป ศึกษาหาความรู้ ซ่ึงการดำเนินงานของชุมชนถือว่าประสบความสำเร็จ มากจนได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวดีเด่น ประเภทองค์กรสนับสนุน และส่งเสริมการทอ่ งเท่ยี ว ปี พ.ศ. ๒๕๕๑ ลอ่ ง แก่งคลองกลาย กิจกรรมล่องแก่งด้วย เรอื ยาง จัดโดย อบต.กรุง ชิง อยู่หมู่ที่ ๓ ตำบล กรุงชิงใกล้กับน้ำตกกรุง ชิงมีเส้นทาง ในการล่อง แก่ง ๒ ระยะ คอื ปาก คลองพิตำ-ลานหินดาน ระยะทาง ๒.๕ กม. ใช้ เวลาประมาณ ๑ ชั่วโมง ปากคลองพิ ตำ-บ้านทุ่งใน ระยะ ทาง ๖ กม. ใช้เวลา ประมาณ ๓ ช่ัวโมง ติดต่อการใช้บริการ โทร. ๐-๗๕๓๐-๙๐๐๔ ๔๖  คูม่ อื ทอ่ งเทย่ี ว นครศรธี รรมราช

ถ้ำหงส ์ เป็ นถ้ ำ ข น า ด ก ล า ง ภายในถ้ำมีธารน้ำไหลผ่านตลอดแนวถ้ำ มีหินงอก หินยอ้ ยรูปรา่ งต่างๆ กนั การเท่ียวชม ภายในถ้ำจะตอ้ งเดินทอ่ งน้ำตลอด สามารถเดินทะลอุ อกไปอกี ดา้ นหนึง่ ไดค้ วามยาวประมาณ ๓๐๐ เมตร ถำ้ หงส์น้ีอยู่ในความดูแลของหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติเขานันที่ ขน.๖ (คลองลำแพน) การเดินทางไปตามเส้นทางเดยี วกับนำ้ ตกกรุงชงิ นำ้ ตกยอดเหลือง หรอื นำ้ ตกเมืองใหม ่ อยู่ทางทิศใต้ของน้ำตกกรุงชิง หมู่ท่ี ๖ ตำบลนาเหรง เป็นน้ำตก ขนาดกลางมี ๔ ช้ันคือ หนานเตย หนานกระโดด หนานหญา้ คา หนาน ปลิว สามารถลงเล่นน้ำได้ สภาพท่ัวไปเป็นป่าร่มคร้ึม การเดินทางจาก ตัวเมืองใช้เส้นทางสายนครศรีธรรมราช-พรหมคีรี (ทางหลวงหมายเลข ๔๐๑๖) ระยะทาง ๔๐ กม. คมู่ ือท่องเทยี่ ว นครศรีธรรมราช ๔๗

คคำคำขำขวขวญั วญั ญั อำเภอปากพนัง : รังนกเลอ่ื งชอื่ ร่ำลือขนมลา โอชาไข่ปลากระบอก สง่ ออกกุ้งกลุ า ออกพรรษาไหว้พระลาก นิยมมากแข่งเรอื เพรยี ว แหล่งท่องเท่ยี ว อำเภอปากพนงั พพิ ิธภณั ฑเ์ ฉลมิ พระเกียรติเพอ่ื พฒั นาพนื้ ท่ลี มุ่ น้ำปากพนัง เป็นพิพิธภัณฑ์ที่เกิดจากโครงการพัฒนาพ้ืนที่ลุ่มน้ำปากพนังอัน เนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดนครศรีธรรมราช พัทลุงและสงขลา ตัวอาคารพิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ใน บริเวณสถานท่ีดำเนินโครงการพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง ประกอบด้วยห้องทรงงานส่วนพระองค์ ห้องประชุม และห้องนิทรรศการปากพนังในอดีต โครงการ พัฒนาพื้นท่ีลุ่มน้ำปากพนังฯ โทร. ๐-๗๕๕๑- ๗๙๓๓, ๐-๗๕๕๑-๗๕๓๔ ๔๘  คู่มือทอ่ งเทีย่ ว นครศรธี รรมราช