วิเคราะห์หนังสือเรียนภาษาไทย

วิเคราะหห์ นังสือเรียนภาษาไทย ชัน้ ป.4 เล่มท่ี 2 การวเิ คราะห์ลักษณะทางกายภาพของหนงั สือ 1.ลักษณะทว่ั ไป 1.1ขนาด ขนาดของหนังสอื เรยี นทเ่ี หมาะสมกับนักเรียนนน้ั คสรมีขนาดท่พี อเหมาะพอดี ไมค่ วรใหญ่มากหรือ เล็กมากเพราะจะทำให้การหยิบจบั ของเด็กในขณะท่ีอ่านนั้นมีความยากลำบากเกนิ ไป โดยจากการไปสืบค้นหา ข้อมูลเก่ยี วกบั หนงั สอื ภาษาไทย(มานีมานะ)ป.4เลม่ ท่ี2น้ี จะมีขนาดอยู่ท่ี 150x210มม. โดยถา้ นำไปเทียบกับ หนังสือภาษาพาที วรรณคดลี ำนำชน้ั ป.6แลว้ นัน้ จะพบว่า หนังสือภาษาพาทีจะมีขนาดอยู่ที่ 190x261มม. ซงึ่ ถอื วา่ มีขนาดท่หี ่างกันไมม่ ากเทา่ ไหรน่ กั นน่ั หมายความวา่ หนงั สอื เรียนภาษาไทย(มานมี านะ)มีขนาดท่ี พอเหมาะกบั เด็กนักเรียนที่ใชใ้ นการอ่านการเรียน 1.2องคป์ ระกอบอื่นๆของหนังสอื ตามที่ไดศ้ กึ ษาลักษณะของหนงั สือเรียนทีด่ นี ั้น ก็ได้พบวา่ มีการกำหนดองค์ประกอบต่างๆที่ควรจะมี ภายในหนงั สอื อยูด่ ังนี้ 1.2.1สารบญั หนงั สอื เรียนทีด่ ีควรจะมสี ารบัญเพือ่ แจง้ หรือเป็นการบอกให้นกั เรียนทราบว่าจะต้อง ศึกษาอะไรบา้ งในหนงั สอื เล่มน้ี ทง้ั นี้ การทีห่ นงั สือเรียนควรมีสารบญั กเ็ พราะเพ่ือความ สะดวกในการเปดิ หาหนา้ หนงั สอื ในแตล่ ะหน้าโดยไมต่ ้องทำการเปดิ ทลี ะหน้า โดยจากการท่ี สำรวจรูปเล่มของหนงั สือภาษาไทย(มานมี านะ) ก็พบว่าหนงั สอื เลม่ นม้ี สี ารบัญท่ีบอก รายละเอยี ดอยู่ครบถ้วนเลยทีเดยี ว 1.2.2ปก สิ่งที่สำคญั อีกหน่ึงอย่างของหนังสือเรยี นกค็ ือปกหนงั สือ เพราะปกหนังสือเรยี นนั้น จะเปน็ ตวั บอกเก่ยี วกบั ชื่อหนังสอื ชือ่ ผแู้ ตง่ ระดบั ช้นั ราคาหนังสอื ปีทพ่ี ิมพ์ โดยหนังสอื ภาษาไทย(มานมี านะ)เลม่ นม้ี ีองคป์ ระกอบบนปกทคี่ ่อนขา้ งครบเลยทเี ดยี ว แต่จากการ วเิ คราะห์ตามหลักของหนังสือเรียนทีด่ ีแล้วนน้ั ปกของหนังสือเล่มน้ียงั ขาดภาพและสีสนั ที่ ชวนใหน้ กั เรยี นอา่ น แต่อาจจะดว้ ยช่วงระยะเวลาของสมยั น้ันการพมิ พภ์ าพสอี าจจะมีต้นทุน ที่สงู มากจึงทำให้ตัดในส่วนนีอ้ อกไป

1.2.3คำนำ คำนำกเ็ ปน็ อกี หนึ่งสว่ นขององคป์ ระกอบภายในหนังสือโดยตามหลกั การวเิ คราะห์ หนังสอื เรยี นแล้วนั้น คำนำควรจะมกี ารระบุจุดมุ่งหมายการแตง่ ระบกุ ารปรบั ปรุงในการ ตพี มิ พใ์ นแตล่ ะคร้ัง และมีการแนะนำการใช้หนังสอื ทุกคร้งั และคำนำที่ดีควรมีการใสช่ ื่อผู้ แตง่ ไว้ดว้ ยในกรณที ีม่ ีผแู้ ต่งเกิน 5 คนขนึ้ ไป ซงึ่ จาการอ่านหนงั สือภาษาไทยป.4เล่มที่2(มานมี านะ)ก็พบว่าคำนำของหนังสอื เล่มน้ี มอี งค์ประกอบครบทุกองคป์ ระกอบตามหลักการวเิ คราะหห์ นงั สือเรียนได้ตั้งไว้ 1.3รปู เลม่ และการพิมพ์ รปู เล่มของหนังสือเรยี นภาษาไทยป.4เลม่ ที่2(มานีมานะ)น้นั หากทำการวเิ คราะหต์ ามหลักการ วเิ คราะห์หนังสอื เรยี นน้นั ปกจะเป็นข้อพจิ ารณาเปน็ อย่างมาก เพราะปกของหนังสอื จะเปน็ การใช้สีเพยี งอย่าง เดียวท่ปี รากฎบนปก ไม่มีรปู ภาพประกอบที่สวยงามแต่อย่างใด แตห่ ากมองยอ้ นกลบั ไปในความเปน็ จริงน้นั หนังสือเล่มน้ีได้ถกู ตีพมิ พ์คร้ังแรกเมื่อ ปี พศ.2523 นนั่ หมายความวา่ หากนำเอาหลกั การวเิ คราะห์หนงั สอื แบบเรยี นในปัจจบุ ันไปตัดสินแบบเรียนในอดีตยอ่ มไมส่ ามารถทำได้ในทุกจดุ เช่นกัน เพราะวา่ ในปพี ศ.2523นั้น เทคโนโลยีการตพี ิมพ์ในสมัยนั้นยงั ไม่ก้าวหนา้ และมีแพรห่ ลายอยา่ งปัจจุบัน และการจะตีพิมพร์ ปู ภาพท่ีลงสี อย่างสวยงามในสมยั น้นั เป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากและต้องใช้ต้นทุนทีค่ ่อนข้างสงู เลยทเี ดียวจงึ ทำใหป้ กของ หนงั สือเลม่ น้ไี มม่ รี ูปภาพสีสวยงามบนปกนั่นเอง การพิมพ์ภายในเลม่ ในการพิจารณาการวเิ คราะห์จากการพิมพภ์ ายในหนงั สือเล่มนน้ี ั้น พบวา่ การ พิมพ์หนงั สือเล่มนี้มกี ารพิมพ์ทตี่ รงตามหลักการวิเคราะห์หนังสือแบบเรยี น เชน่ ขนาดของตวั พิมพ์ในหนังสอื 16พอยท์ ในหนงั สือเล่มนกี้ ็มีการใชข้ นาตวั อักษรประมาณ 16พอยท์โดยประมาณ มีการเว้นวรรคทีถ่ ูกต้องตาม หลกั การใชภ้ าษา สามารถอา่ นไดง้ ่าย คำไมฉ่ ีก มีรปู ภาพประกอบ เพ่ือให้ผ้อู ่านและผ้เู รียนสามารถอ่านและ จินตนาการได้ง่ายมากขึ้นจากการอา่ นเน้ือหาและมาดรู ูปภาพประกอบ ความถูกต้องในการพิมพ์ พบวา่ ในการพิมพห์ นังสือเรียนเล่มนนี้ ั้นมกี ารพมิ พท์ ี่คอ่ นขา้ งดี มีการ ตรวจทานคำผิดค่อนขา้ งละเอียด ไมว่ า่ จะเปน็ ในเร่อื งของการสะกดคำ การใสเ่ คร่อื งหมายวรรคตอนก็ใส่และ พิมพไ์ ด้ถูกต้อง เหมาะสมและควรแก่การนำมาเป็นแบบเรียนแกน่ ักเรียน

1.4ผูแ้ ต่ง ผแู้ ต่งหนงั สอื ภาษาไทย ป4 เล่ม2 คอื อาจารยร์ ัชนี ศรีไพรวรรณ นบั ว่าเป็นผู้แต่งบทเรยี นภาษาไทยที่ เข้าใจและอยู่กบั ภาษาไทยมานานแสนนาน และมผี ลงานทางงานภาษาไทยเป็นจำนวนมากโดยทีม่ ชี ือ่ เสยี ง ไดแ้ ก่ หนงั สือประกอบการเรียนภาษาไทยเร่ือง กระตา่ ยน้อยและฝนหลวง และ มานีมานะ ท่ีหลายๆคนรจู้ ัก นน่ั เองทั้งนี้ ท่านยงั มีวรรณกรรมทแ่ี ตง่ ขน้ึ อีก1เร่ือง คือวรรณกรรมเยาวชนเรอื่ ง ทางชา้ งเผอื ก ซงึ่ จากการท่ีได้ สืบหาข้อมูลของท่านอาจารย์รชั นี สามารถวิเคราะห์และสรุปได้วา่ ผ้แู ตง่ หนงั สือเรยี นภาษาไทย(มานีมานะ)เล่น้ี มีความเหมาะสมและเป็นผู้ที่มคี วามเช่ยี วชาญมีความชำนาญและความเขา้ ใจในดา้ นการใชภ้ าษาไทยอยู่มาก ทีเดียว 2.การวเิ คราะหเ์ น้ือหา การวิเคราะห์หนงั สือแบบเรยี นภาษาไทยนนั้ ควรแยกประเภทก่อนวา่ เปน็ หนงั สือเรยี นประเภทใด โดย จะแยกประเภทได้อยู่ 3 ประเภทดงั น้ี 2.1หนังสอื แบบเรียนช้ันตน้ จะเป็นหนังสือสำหรบั ผเู้ ร่มิ เรียน 2.2หนังสือแบบเรยี นสาหรบั ผู้ที่มีความสามารถในการใช้ภาษาแลว้ จะเป็นหนงั สอื ท่ีมีเน้ือหามากขึน้ และซับซอ้ นมากข้นึ เพราะผู้เรียนมีความชำนาญนการอ่าน และการตีความมากข้นึ แล้ว 2.3การวเิ คราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบและเน้ือหาไปพร้อมกนั โดยจากการอ่านหนังสอื แบบเรยี นภาษาไทยป.4เล่มที่2แลว้ นน้ั พบว่าจะเปน็ หนงั สือที่ตรงกับลกั ษณะ ในประเภทที่ 1 คอื หนังสือแบบเรยี นชัน้ ตน้ เพราะเปน็ หนงั สือทีม่ เี นื้อหาสำหรบั เดก็ ทพ่ี ึ่งเริม่ การอ่านการเขียน จึงทำให้เนื้อหาค่อนขา้ งน้อย แต่เน้นการปฏิบตั เิ พ่ือให้เดก็ ที่เริ่มเรียนมคี วามเคยชนิ ในการการเขยี นเพื่อให้เกดิ การฝึกทักษะเหล่านีจ้ นชำนาญมากขึ้นนน่ั เอง

การวิเคราะห์แบบเรียนในเรื่องของคณุ คา่ ด้านตา่ งๆ คุณค่าที่จะใชใ้ นการวิเคราะห์ 1.คณุ คา่ ดา้ นวรรณศิลป์ 2.คณุ คา่ ทางเนื้อหา 3.คณุ คา่ ด้านสงั คม 4.คุณคา่ จากการนำไปปรับใช้ในชีวติ ประจำวัน 1.คณุ คา่ ทางวรรณศลิ ป์