วชิ าสังวคิจมยั ชศัน้ กึ เรษยี านม.๕ เรอ่ื ง การพฒั นาผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น ป.๔ ชน้ั ประถมศึกษาปี ท่ี 4 วชิ าวทิ ยาการคาํ นวณ เรอ่ื งขน้ั ตอนวธิ กี าร แกป้ ญั หา โดยใชแ้ บบฝึกทกั ษะ วาทรี่ อ ยตรศี ภุ ราช แกว มศี รี โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี สํานกั งานเขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาสรุ าษฎรธ านีเขต ๑
วิจัยช้ันเรียน เรอ่ื ง การพฒั นาผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนชัน้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 วิชาวทิ ยาการคำนวณ เรื่องขน้ั ตอนวธิ ีการแกป ญหา โดยใชแ บบฝก ทักษะ ผูวจิ ยั วา ท่รี อ ยตรศี ภุ ราช แกวมีศรี ตำแหนง ครูผูชว ย โรงเรียนอนบุ าลสุราษฎรธานี สังกดั สำนกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศึกษาประถมศกึ ษาสรุ าษฎรธ านี เขต 1 สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร
ก ช่ือเรื่อง การพฒั นาผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี นช้นั ประถมศึกษาปที่ 4 วชิ าวิทยาการคำนวณ เรื่องขน้ั ตอนวธิ ีการแกปญหา โดยใชแบบฝกทักษะ ผูวจิ ัย วา ทรี่ อ ยตรศี ภุ ราช แกว มีศรี หนวยงาน โรงเรียนอนบุ าลสรุ าษฎรธ านี ปการศึกษา 2564 บทคัดยอ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณสำหรับ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 รายวิชาวิทยาการคำนวณ เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) โดยใชแบบฝก ทกั ษะ มีผลสัมฤทธิท์ างการเรียนทส่ี งู ขนึ้ กลุมประชากรที่ใชในการวิจัยเปนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี จังหวดั สรุ าษฎรธานี สังกดั สำนกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาสรุ าษฎรธ านี เขต 1 จำนวน 8 คน การ เก็บรวบรวมขอ มลู ใชเวลา 6 ช่ัวโมง ในภาคการศกึ ษาที่ 2 ปก ารศึกษา 2563 วิเคราะหข อ มลู เครื่องมือทใี่ ช ในการวิจัยประกอบดวย ชุดแบบฝกทักษะ ขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) มีประสิทธิภาพของชุด แบบฝก (E1 / E1) มีคาเทากับ 80.50 / 83.75 สูงกวาเกณฑมาตรฐานที่กำหนดไวแบบทดสอบวัด ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น เรือ่ ง ข้นั ตอนวิธีกาแกปญ หา(Algorithm) แบบฝกทกั ษะ ข้นั ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) สถติ ทใี่ ชในการวิเคราะหขอมูล ไดแ ก คา เฉล่ยี เลขคณิต สวนเบ่ยี งเบนมาตรฐาน การทดสอบคาที(t–test) และการคำนวณหาประสทิ ธภิ าพของนวตั กรรม ผลการวิจยั พบวา นกั เรยี นมีคะแนนจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนกอนเรยี นและหลงั เรียนโดย ใชแบบฝก ทกั ษะ เรอ่ื งขนั้ ตอนวธิ กี ารแกปญหา(Algorithm) มีคา เฉล่ยี และรอ ยละของคะแนนสงู ขนึ้ กวากอน เรยี นโดยมคี าเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียน 8.38 รอ ยละของคะแนนหลังเรยี น 83.75 และคา เฉล่ยี ของคะแนน กอนเรียน 2.88 รอยละของคะแนนกอนเรียน 28.75 และผลสัมฤทธิ์ทางเรียนวิชาวิทยาการคำนวณของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ไดรับการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่อง ขั้นตอนวิธี แกปญ หา(Algorithm) หลงั จากเรยี นดว ยการใชแ บบฝก ทักษะแลว นักเรยี นมีคาเฉลี่ยของคะแนนผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี นสูงกวากอนเรียน อยางมนี ัยสำคญั ทางสถติ ทิ ่รี ะดับ.01
ข กิตติกรรมประกาศ รายงานการวิจัยเรื่อง “การพัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียนช้ันประถมศึกษาปท ี่ 4 วิชาวิทยาการ คำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา โดยใชแบบฝกทักษะ” นี้สำเร็จสมบูรณไดดวยความอนุเคราะห และเอาใจใสอยางดียิ่งจาก นายศุภชัย เวชกุล ผูอำนวยการโรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี ในการให การสนับสนุน คำปรึกษาที่เปนประโยชน พรอมทัง้ คำแนะนำแนวทางในการวิจัย ตลอดจนใหขอเสนอแนะ ทางวชิ าการอนั ทรงคุณคา เพ่อื ใหง านวจิ ยั มคี วามสมบูรณ ผวู จิ ัยขอขอบพระคุณ นางวรญั ญาพนั ธุวงศ , นางสรสชิ า พรหมชาติ , นายสิรศิ ักด์ิ บุญคงท่ีกรุณา รับเปนผูเชี่ยวชาญ ตรวจและใหขอเสนอแนะในการปรับปรุงแกไขเครื่องมือวิจัยทีใ่ ชในการรวบรวมขอ มูล ดวยความเอาใจใสเ ปน อยางดี ผูวิจัยขอขอบคุณนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ปการศึกษา 2564 ที่ใหความรวมมือในการเก็บ รวบรวมขอ มลู ในการวิจัยทำใหง านวจิ ัยมคี วามสมบูรณยง่ิ ขึน้ คุณคาและประโยชนใด ๆ อันจะเกิดจากงานวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยขอมอบเปนเครื่องบูชาพระคุณของ บิดา มารดา ครู อาจารยทกุ ทาน ท่ปี ระสทิ ธิประสาทวชิ าแกผูวิจยั
สารบัญ ค รายการ หนา บทคดั ยอ ก กิตติกรรมประกาศ ข สารบัญ ค บทที่ 1 บทนำ 1 1 ความสำคัญและความเปนมาของปญ หา 2 ความมุงหมายของการวิจยั 4 กรอบแนวคดิ และสมมุตฐิ าน 6 บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยท่เี กีย่ วขอ ง 6 หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน 7 แบบฝกทกั ษะ 16 ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น 17 งานวิจยั ทีเ่ กี่ยวขอ ง 20 บทที่ 3 วธิ ดี ำเนินการวิจัย 20 ประชากรและกลมุ ตัวอยา ง 20 เครือ่ งมอื ท่ีใชใ นการวิจัย 24 สถติ ิท่ีใชในการวิเคราะหข อมูล 27 บทที่ 4 ผลการวิเคราะหข อมูล 28 ผลการวิเคราะหขอมูล 31 บทที่ 5 สรุปผล การอภิปราย และขอเสนอแนะ 31 สรปุ ผลการวิจยั 32 การอภปิ รายผล 32 ขอเสนอแนะ 33 บรรณานกุ รม 34 ภาคผนวก 35 ภาคผนวก ก รายนามผูเช่ยี วชาญ/กลมุ ประชากร 38 ภาคผนวก ข เครอ่ื งมอื วิจยั 70 ภาคผนวก ค คาคณุ ภาพของเครื่องมอื วิจยั
1 บทที่ 1 บทนำ ความสำคัญและความเปน มาของปญ หา การศึกษานับเปนรากฐานที่สำคัญที่สุดประการหนึ่งสำหรับการสรางสรรคความ เจรญิ กา วหนา และการแกไขปญหาในการพัฒนาประเทศดานตาง ๆ เพราะวา การศกึ ษามงุ ชว ยใหบ ุคคลเกิด ความเจรญิ งอกงามทง้ั ทางดานรางกาย อารมณ และสติปญญา สามารถปรับตนใหเขา กับสภาพแวดลอมได อยา งเหมาะสม และสามารถดำรงชีวติ อยูในสังคมไดอยา งมคี วามสุข การศึกษายังจะชว ยใหบุคคลน้นั เปน ผูท่ี รจู ักคดิ รูจกั ทำรจู กั การแกปญหาตลอดจนรูจักใชทรพั ยากรวัตถุทม่ี ีอยูใหเกิดประโยชนสูงสุดและสิ้นเปลือง นอยที่สุด การที่ประเทศจะกาวหนาไดจำเปนจะตองมีทรัพยากรบุคคลที่มีความรู ความคิด ความสามารถ จำนวนมาก ดังนั้นการศึกษาจึงเปนกระบวนการในการเสริมสรางบุคคลใหมีคุณลักษณะพึงประสงค ในพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติพุทธศักราช 2542 หมวด 4 แนวการจัดการศึกษามาตรา 22 การจัดการศึกษาตอ งยดึ หลกั วาผูเรยี นทกุ คนมีความสามารถเรียนรแู ละพัฒนาตนเองได และถือวาผูเรียนมี ความสำคัญท่ีสดุ กระบวนการจัดการศึกษาตองสงเสรมิ ใหผูเรียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตาม ศักยภาพการเรียนการสอนในหองเรียนเปนวิธีการที่ใชกันมานาน มีเทคนิคการสอนมากมายที่เปน ประโยชนแกผูเรียน ไมวาจะเปนการบรรยาย อภิปราย สาธิต หรือวิธีการอื่น ๆ แตอยางไรก็ตาม การเรียนการสอนในหองเรียนที่มีผูเรียนจำนวนมากก็เปนการยากที่จะใหผูเรียนทุกคนสามารถเรียนรูได ทันกัน พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พุทธศักราช 2542 ไดกำหนดแนวทางการจัดการศึกษา ไววา “การจัดการศึกษาตองยึดหลักวาผูเรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรูและพัฒนาตนเองไดและถือ วาผูเรียนมีความสำคัญอยางที่สุด กระบวนการจัดการศึกษาตองสงเสริมใหผูเรียนสามารถพัฒนา ตามธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพโดยตองคำนึงถึงความแตกตางระหวางบุคคล” (สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาแหง ชาติ 2542 : 12-13) หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 (ปรับปรุง 2560) กลาววา กลุมสาระ การเรียนรูวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี เปนกลุมสาระที่เนนการเชือ่ มโยงความรูกับกระบวนการ มีทักษะ สำคัญในการคนควาและสรางองคความรู โดยใชกระบวนการในการสืบเสาะหาความรู และแกปญหาท่ี หลากหลาย ใหผูเรียนมีสวนรวมในการเรียนรูทุกขั้นตอนมีการทำกิจกรรมดวยการลงมือปฏิบัติจริงอยาง หลากหลาย เรียนรูเกี่ยวกับ การคิดเชิงคํานวณ การคิดวิเคราะหแกปญหาเปนขั้นตอนและเปนระบบ ประยุกตใชค วามรูด านวิทยาการคอมพวิ เตอรแ ละเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร ในการแกปญหาท่ี พบในชวี ิตจรงิ ไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ “แบบฝก ทกั ษะ” เปนส่อื หรือนวัตกรรมท่จี าํ เปน อยา งหนึง่ ท่ีจะทาํ ใหการเรยี นการสอนบรรลุผลอีก ท้ังยังสามารถชวยในการฝกทักษะผูเรียนไดดซี ึง่ สลาย ปลั่งกลาง (2552: 31-32) กลา ววา แบบฝกหัดหรือ แบบฝกทักษะ หมายถึง สื่อการเรียนการสอนที่ใชสําหรับใหผูเรียนฝกความชาํ นาญในทักษะตา ง ๆ จนเกิด ความคิดรวบยอดในเรื่องที่ฝกและสามารถนําทักษะไปใชในการแกปญหาได ดังตัวอยางงานวิจัยของ
2 พรรณี ชูไทย (2546: 9) กลาวถึงหลักการพัฒนาแบบฝกทกั ษะวา ครูผูสรางตองคํานึงถึงระดับชั้นความรู ความสามารถของผูเรียน ความแตกตางของผูเรียน เรียงเนื้อหาจากงายไปหายาก เนนการแกปญหา มีคําชี้แจงสั้น ๆ ใชเวลาเหมาะสม เนื้อหา นาสนใจ มีหลากหลายทาทายความสามารถจะเห็นไดวาการ พัฒนาแบบฝกทักษะที่เหมาะสมจะทําใหผูเรยี นมีพัฒนาการเรียนรู ความชํานาญ ความสามารถในการแก ปญหา ทราบความสามารถในการเรยี นและสามารถตรวจสอบความกา วหนา ของตนเองได ดวยความสําคัญขางตน ผูรายงานในฐานะครูผูสอนในวิชาวิทยาการคำนวณ 4 ระดับชั้น ประถมศึกษาปที่ 4 เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) พบวาผูเรียนยังขาดทักษะกระบวนคิด ยัง สับสนในขั้นตอนการแกปญหา อยางเปนระบบ ไมสามารถคัดเลือกคุณลักษณะที่จำเปนตอการแกปญหา ขน้ั ตอนการแกป ญ หา การเขยี นรหสั ลำลองและผงั งานได จึงมคี วามสนใจทจี่ ะนำแบบฝก ทกั ษะเร่ืองขั้นตอน วิธีการแกป ญหา(Algorithm) มาใชแกปญหา นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ วิชาวิทยาการคำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) สงผลใหผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของ นักเรียนสูงขึ้นเปนไปตามเจตนารมณของหลักสูตรและสามารถนำความรูไปใชในการแกปญหา ในชวี ติ ประจำวนั ได ความมงุ หมายของการวิจัย 1. เพ่อื พฒั นาผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นวชิ าวิทยาการคำนวณ สำหรับนักเรยี นชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 โดยใชส ่อื แบบฝกทกั ษะ มีผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นทส่ี ูงขน้ึ ความสำคัญของการวิจัย 1. เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณสำหรับนักเรียนที่มีผลการเรียน ตำ่ สามารถพัฒนาตนเองโดยการเรยี นแบบใชแบบฝก ทกั ษะ 2. การเรียนดวยแบบฝกทกั ษะเปนสวนหนึง่ ของการจัดการเรยี นรูที่เนน นักเรียนเปนสำคัญจะทำ ใหนักเรียนเกิดความสนใจใฝเรียนรู ลดความแตกตางของศักยภาพแตละบุคคลทำใหนักเรยี นมีผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นท่สี ูงขนึ้ ขอบเขตของการวิจัย 1. ประชากร 1.1 ประชากร คอื นกั เรยี นชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 4 โรงเรียนอนบุ าลสุราษฎรธ านี ภาคเรียน ท่ี 1 ปก ารศึกษา 2564 จำนวน 8 คน 2. ระยะเวลา ระยะเวลาท่ใี ชในการวจิ ัยครั้งนดี้ ำเนนิ การในภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2564 เปน เวลา 6 สัปดาห สปั ดาหล ะ 1 วนั วนั ละ 1 ช่ัวโมง รวมเวลา 6 ชวั่ โมง
3 3. ขอบเขตของเน้ือหา เนื้อหาที่นำมาสรางเปนแบบฝกทักษะครั้งนี้ เปนสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและ เทคโนโลยี ชวงชั้นที่ 2 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) จำนวนแบบ ฝกทักษะนี้ ประกอบไปดวย 5 ชดุ แบบฝก 3.1 แบบฝกทักษะเหตผุ ลเชงิ ตรรกะ 3.2 แบบฝกทกั ษะอลั กอรทิ ึม (Algorithm) 3.3 แบบฝกทกั ษะการแสดงอลั กอรทิ ึมดวยขอความ 3.4 แบบฝก ทักษะการแสดงอลั กอรทิ มึ ดว ยรหัสจำลองหรือซโู ดโคด 3.5 แบบฝกทักษะการแสดงอลั กอรทิ มึ ดวยผังงาน(flowchart) 4. ตวั แปรที่ศึกษา 4.1 ตวั แปรตน คอื การพัฒนาผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนนกั เรยี นชน้ั ประถมศึกษาปท่ี 4 วิชาวทิ ยาการคำนวณ เรอื่ งข้ันตอนวธิ ี โดยใชช ุดฝกทักษะ 4.2 ตัวแปรตาม 4.2.1 ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น นิยามศพั ทเ ฉพาะ แบบฝกทักษะ หมายถึง แบบฝกทกั ษะเร่อื ง ขน้ั ตอนวิธีการแกปญ หา(Algorithm) ทผ่ี วู ิจยั สรางขึ้น เพื่อเปนแบบฝกทักษะสอนนักเรียนที่เรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ซึง่ ผูเรียนจะทบทวนเนื้อหาโดยผา นทางชดุ แบบฝกทักษะนี้ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น หมายถึง ความรคู วามสามารถ ความเขา ใจ เรอ่ื ง ขัน้ ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ของนักเรียนกลุมตัวอยา งที่เรียนโดยใชแบบฝกทักษะจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี นทผี่ ูวิจัยสรา งข้ึน นักเรียน หมายถงึ นักเรยี นช้ันประถมศึกษาปท่ี 4 โรงเรยี นอนุบาลสุราษฎรธ านี อำเภอเมือง จังหวดั สรุ าษฎรธานี ทก่ี ำลงั ศกึ ษาอยใู นภาคเรยี นที่ 1 ปการศึกษา 2564 แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน หมายถงึ แบบทดสอบที่ผวู ิจัยสรา งข้นึ เพื่อวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี น เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกป ญหา(Algorithm) สำหรับนักเรยี นชัน้ ประถมศึกษาปที่ 4 จำนวน ขอสอบท้งั หมด 10 ขอ แบบทดสอบเปนแบบปรนยั 4 ตวั เลือก
กรอบแนวคิดในการวิจัย 4 ตัวแปรตน ตัวแปรตาม การสอนโดยใชโ ดยใชช ุดฝกทักษะ ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น เรื่องข้นั ตอนวิธี สมมตฐิ านการวจิ ยั 1. นักเรียนช้ันประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี ที่เรียนโดยใชแบบฝกทักษะเรื่อง ขนั้ ตอนวิธกี ารแกปญหา(Algorithm) มีผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นหลงั เรยี นสงู กวา กอ นเรียน
5 บทที่ 2 เอกสารและงานวิจยั ทีเ่ กี่ยวขอ ง ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ เปนการศึกษาการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ สำหรับนกั เรียนชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 โดยใชช ดุ แบบฝกทกั ษะ ผวู ิจยั ไดศกึ ษา คนควาเอกสาร และงานวิจยั ทเ่ี กยี่ วของดงั น้ี 1. หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551(ปรับปรุง 2560 ) กลุมสาระการ เรยี นรูการวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ช้นั ประถมศึกษาปที่ 4 1.1 สาระการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นร/ู ตัวชว้ี ดั 2. แบบฝกทกั ษะ 2.1 ความหมายและความสำคญั ของแบบฝก ทักษะ 2.2 ลกั ษณะของแบบฝก ทักษะท่ีดี 2.3 ประโยชนของแบบฝก ทักษะ 2.4 หลกั การสรางแบบฝกทักษะ 2.5 สว นประกอบของแบบฝกทักษะ 2.6 รูปแบบการสรางแบบฝก ทกั ษะ 2.7 ขนั้ ตอนการสรา งแบบฝกทกั ษะ 2.8 แนวคิดหลกั การที่เก่ียวขอ งกบั แบบฝกทกั ษะ 3. ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น 3.1 ความหมายของผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น 3.2 จุดมงุ หมายของการวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น 3.3 เคร่ืองมือท่ีใชในการวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น 4. งานวิจัยท่เี กย่ี วของ 4.1 งานวิจัยภายในประเทศ 4.2 งานวิจัยตา งประเทศ
6 1. หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551(ปรับปรุง 2560) กลุม สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 1.1 สาระการเรียนร/ู มาตรฐานการเรยี นร/ู ตวั ชี้วดั สาระที่ 1 วิทยาศาสตรชวี ภาพ มาตรฐาน ว 1.1 เขา ใจความหลากหลายของระบบนเิ วศ ความสัมพันธระหวางส่ิงไมม ชี วี ิต กับส่งิ มชี วี ิต และความสัมพันธระหวางสง่ิ มีชีวิตกบั สงิ่ มีชวี ิตตาง ๆ ในระบบนเิ วศการถา ยทอดพลังงาน การ เปลี่ยนแปลงแทนที่ในระบบนิเวศ ความหมายของประชากร ปญหาและผลกระทบที่มีตอ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมแนวทางในการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและการแกไขปญหา สิง่ แวดลอมรวมทง้ั นาํ ความรไู ปใชประโยชน มาตรฐาน ว 1.2 เขา ใจสมบัตขิ องสิ่งมีชีวิต หนวยพ้ืนฐานของสิ่งมชี วี ติ การลําเลยี งสารเขา และออกจากเซลลความสัมพันธของโครงสรางและหนาที่ของระบบตาง ๆ ของสัตวและมนุษยที่ทํางาน สัมพันธกนั ความสมั พนั ธข องโครงสรางและหนาทข่ี องอวัยวะตา ง ๆ ของพืชที่ทํางานสัมพันธกนั รวมทั้งนํา ความรไู ปใชประโยชน มาตรฐาน ว 1.3 เขาใจกระบวนการและความสําคัญของการถายทอดลักษณะทาง พันธกุ รรมสารพันธกุ รรม การเปล่ียนแปลงทางพันธกุ รรมทมี่ ผี ลตอส่ิงมชี วี ิต ความหลากหลาย ทางชวี ภาพและวิวฒั นาการของสิง่ มชี ีวิต รวมทัง้ นาํ ความรไู ปใชประโยชน สาระท่ี 2 วทิ ยาศาสตรกายภาพ มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสมบัติของสสาร องคประกอบของสสาร ความสัมพันธระหวาง สมบัติของสสารกับโครงสรางและแรงยึดเหนี่ยวระหวางอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลง สถานะของสสาร การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจธรรมชาติของแรงในชีวิตประจําวัน ผลของแรงที่กระทําตอวัตถุ ลักษณะการเคลอื่ นทแ่ี บบตาง ๆ ของวตั ถรุ วมท้ังนําความรไู ปใชป ระโยชน มาตรฐาน ว 2.3 เขาใจความหมายของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและการถา ยโอพลังงาน ปฏิสัมพันธระหวางสสารและพลังงาน พลังงานในชีวิตประจําวัน ธรรมชาติของคลื่น ปรากฏการณท่ี เกี่ยวของกบั เสยี ง แสง และคลื่นแมเ หลก็ ไฟฟา รวมทั้งนําความรูไปใชประโยชน สาระท่ี 3 วิทยาศาสตรโ ลก และอวกาศ มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจองคประกอบ ลักษณะ กระบวนการเกิด และวิวัฒนาการของ เอกภพกาแลก็ ซดี าวฤกษและระบบสุริยะ รวมทงั้ ปฏสิ มั พนั ธภายในระบบสรุ ิยะที่สงผลตอสิง่ มีชีวิต และการ ประยุกตใชเ ทคโนโลยีอวกาศ มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจองคประกอบและความสัมพันธของระบบโลก กระบวนการ เปลย่ี นแปลงภายในโลกและบนผวิ โลก ธรณพี ิบตั ิภยั กระบวนการเปลยี่ นแปลงลมฟาอากาศและภูมิอากาศ โลก รวมท้ังผลตอ สิง่ มีชวี ติ และส่ิงแวดลอม
7 สาระท่ี 4 เทคโนโลยี มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดํารงชีวิตในสังคมที่มีการ เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว ใชความรูและทักษะทางดานวิทยาศาสตรคณิตศาสตรและศาสตรอื่น ๆ เพื่อแกปญหาหรือพัฒนางานอยางมีความคิดสรางสรรคดวยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช เทคโนโลยีอยา งเหมาะสมโดยคํานึงถึงผลกระทบตอชีวิต สังคม และสิง่ แวดลอม มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจและใชแนวคิดเชิงคํานวณในการแกปญหาที่พบในชีวิตจริงอยาง เปนขั้นตอนและเปนระบบ ใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรูการทํางาน และการ แกป ญหาไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ รูเ ทา ทัน และมจี ริยธรรม 2. แบบฝก ทักษะ 2.1 ความหมายและความสำคัญของแบบฝก ทกั ษะ สวุ ทิ ย มลู คำ และสนุ ันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 53) ไดส รปุ ความสำคัญ ของแบบฝก ทักษะวา แบบฝกทกั ษะมคี วามสำคัญตอผูเ รยี นไมนอย ในการท่จี ะชวยสงเสริมสรางทักษะใหกับ ผเู รียนไดเกดิ การเรยี นรูและเขาใจไดเรว็ ข้นึ ชดั เจนข้ึน กวางขวางข้ึนทำใหก ารสอน ของครแู ละการเรียนของนักเรียนประสบผลสำเร็จอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ ไพทลู ย มูลดี (2546 : 48) ไดส รุปความหมายของแบบฝกทกั ษะ คอื ชุดฝก การเรียนรูที่ครู สรางขึน้ ใหนักเรียนไดท บทวนเนื้อหาทีเ่ รียนรูมาแลวเพื่อสรางความรูความเขา ใจ และชวยเพ่ิมทักษะความ ชำนาญและฝกกระบวนการคดิ ใหมากข้นึ ทั้งยังมปี ระโยชนใ นการลดภาระการสอน ใหกบั ครู อกี ทั้งพฒั นาความสามารถของผเู รยี น และทำใหผ ูเ รียนสามารถมองเห็นความกา วหนา จากผลการเรยี นรูของตนเองได คมขำ แสนกลา (2547 : 32) ไดส รุปความสำคญั ของแบบฝกวา แบบฝกทักษะ เปนสวนสำคัญในการเรียนการสอน เพราะถาขาดแบบฝกทักษะเพื่อใชในการฝกฝนทักษะความรูตางๆ หลังจากเรียนไปแลว เด็กก็อาจจะลืมเลือนความรูที่เรียนไปได ซึ่งอาจสงผลใหนักเรียนไมมีประสิทธิภาพ เทา ท่คี วร ฐานิยา อมรพลัง (2548 : 75) ไดสรุปถึงความหมายของแบบฝกทักษะ คือ งาน กิจกรรมหรือประสบการณที่ครูจัดใหนักเรียนไดฝกหัดกระทำ เพื่อทบทวนฝกฝนเนือ้ หาความรูต างๆ ที่ได เรียนไปแลวใหเกิดความจำ จนสามารถปฏิบัติไดดวยความชำนาญ และใหผูเรียนสามารถนำไปใชใน ชีวติ ประจำวันได วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 40) ไดส รุปความหมายและความสำคัญของแบบฝกไดวา แบบฝก คือ แบบฝกหัด หรือชุดฝกที่ครูจัดใหน ักเรียน เพื่อใหมที ักษะเพิ่มขึ้นหลงั จากทีไ่ ดเรียนรูเร่ืองน้นั ๆ มาบางแลว โดยแบบฝก ตอ งมีทิศทางตรงตามจุดประสงค ประกอบกิจกรรมที่นาสนใจและสนกุ สนาน อกนษิ ฐ กรไกร (2549 : 18) ไดส รปุ ความหมายของแบบฝกทักษะไววา แบบฝก -ทักษะ หมายถงึ สอื่ ที่สรา งขึ้นเพื่อเสริมสรางทักษะใหแกน ักเรียน มีลกั ษณะเปนแบบฝก หัดท่ีมีกิจกรรมใหนักเรียน
8 ทำโดยมีการทบทวนส่งิ ที่เรียนผานมาแลว จากบทเรียน ใหเ กิดความเขาใจและเปนการฝกทักษะ และแกไข ในจดุ บกพรอ งเพ่อื ใหน กั เรียนไดมีความสามารถและศักยภาพยิ่งข้นึ เขาใจบทเรยี นดีข้ึน พินิจ จันทรซา ย (2546 : 90) กลาวถึงแบบฝกทักษะวา หมายถงึ งาน กิจกรรม หรือ ประสบการณท่ีครูผูส อนจัดใหนักเรยี นไดฝกปฏิบัติเพื่อทบทวนความรทู ี่เรยี นมาแลว นำมาปรับประยุกตใชใน ชวี ติ ประจำวนั ผรู ายงานไดศ ึกษาความหมายและความสำคัญของแบบฝก ทกั ษะแลวพอสรปุ ไดว า แบบฝก ทักษะ หมายถึง ชดุ ฝก ทักษะทคี่ รสู รา งข้นึ ใหน กั เรียนไดทบทวนเน้อื หาทีเ่ รียนรูมาแลว เพอ่ื สรางความเขาใจ และชวยเพิ่มทักษะความชำนาญและฝกกระบวนการคิดใหม ากขนึ้ ทำใหครทู ราบความเขาใจของนักเรียนท่ี มตี อ บทเรยี น ฝก ใหเ ดก็ มีความเชื่อมัน่ และสามารถประเมนิ ผลของตนเองได ทัง้ ยงั มีประโยชนชวยลดภาระ การสอนของครู และยังชวยพัฒนาตามความแตกตาง 2.2 ลักษณะของแบบฝก ทกั ษะท่ดี ี แบบฝกเปนเครื่องมือที่สำคัญที่จะชวยเสริมสรางทักษะใหแกผูเรียน การสรางแบบฝกใหมี ประสิทธิภาพจึงจำเปนจะตองศึกษาองคประกอบและลักษณะของแบบฝก เพื่อใชใหเหมาะสมกับระดับ ความสามารถของนกั เรยี น สุวทิ ย มลู คำ และสนุ ันทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 60 -61) ไดส รปุ ลกั ษณะของแบบ ฝก ทด่ี ีควรคำนงึ ถงึ หลักจิตวิทยาการเรียนรูผูเรียนไดศึกษาดวยตนเอง ความครอบคลุม ความสอดคลองกับ เน้อื หา รูปแบบนาสนใจ และคำสง่ั ชดั เจน และไดส รุปลกั ษณะของแบบฝกไวด ังนี้ 1. ใชห ลักจติ วิทยา 2. สำนวนภาษาไทย 3. ใหความหมายตอ ชีวติ 4. คดิ ไดเ รว็ และสนกุ 5. ปลกุ ความนาสนใจ 6. เหมาะสมกบั วยั และความสามารถ 7. อาจศกึ ษาไดด ว ยตนเอง และไดแนะนำใหผูส รา งแบบฝกใหย ึดลกั ษณะของแบบฝกไวดงั น้ี 1. แบบฝกหัดที่ดีควรมีความชัดเจนทั้งคำสั่งและวิธีทำคำสั่งหรอื ตวั อยางวิธีทำท่ี ใชไ มค วรยาวเกินไป เพราะจะทำใหเขา ใจยาก ควรปรับใหง ายเหมาะสมกับผูใชทงั้ นเี้ พือ่ ใหนักเรียนสามารถ ศึกษาดว ยตนเองไดถ า ตอ งการ 2. แบบฝกหัดที่ดีควรมีความหมายตอผูเรียนและตรงตามจุดมงุ หมายของการฝก ลงทุนนอยใชไ ดน านๆ และทันสมัยอยูเสมอ 3. ภาษาและภาพที่ใชในแบบฝกหัดควรเหมาะสมกับวัยและพื้นฐานความรูของ ผเู รียน
9 4. แบบฝกหัดที่ดีควรแยกฝกเปนเรื่องๆ แตละเรื่องไมควรยาวเกินไปแตควรมี กิจกรรมหลายรูปแบบ เพอ่ื เราใหน ักเรยี นเกดิ ความสนใจและไมนา เบอื่ หนายในการทำ และเพ่ือฝกทักษะใด ทกั ษะหนง่ึ จนเกิดความชำนาญ 5. แบบฝกหัดที่ดีควรมีทั้งแบบกำหนดใหโดยเสรี การเลือกใชคำ ขอความหรือ รูปภาพในแบบฝกหัด ควรเปนสิ่งที่นักเรียนคุน เคยและตรงกับความในใจของนักเรียนเพื่อวาแบบฝกหดั ที่ สรา งข้ึนจะไดก อ ใหเกดิ ความเพลิดเพลินและพอใจแกผูใช ซง่ึ ตรงกับหลกั การเรียนรู ไดเ รว็ ในการกระทำทกี่ อ ใหเกิดความพงึ พอใจ 6. แบบฝกหัดที่ดีควรเปดโอกาสใหผูเรียน ไดศึกษาดวยตนเองใหรูจักคนควา รวบรวมสิ่งที่พบเห็นบอย ๆ หรือที่ตนเองเคยใชจะทำใหนักเรียนสนใจเรื่องนั้น ๆ มากยิ่งขึ้นและจะรูจัก ความรใู นชีวิตประจำวนั อยางถกู ตอ ง มหี ลักเกณฑและมองเห็นวาสิ่งทเ่ี ขาไดฝ ก ฝนนน้ั มคี วามหมายตอ เขาตลอดไป 7. แบบฝกหัดที่ดีควรจะสนองความแตกตางระหวางบคุ คล ผูเรียนแตละคนจะมี ความแตกตางกันหลายๆดา น เชน ความตอ งการ ความสนใจ ความพรอ ม ระดับสติปญ ญาและประสบการณ ฯลฯ ฉะน้ันการทำแบบฝกหัดแตละเรื่อง ควรจดั ทำใหมากพอและมีทุกระดับ ตง้ั แตงาย ปานกลาง จนถึง ระดับคอ นขา งยาก เพอ่ื วา ทง้ั เด็กเกง กลาง และออ นจะไดเลือกทำไดต ามความสามารถ ทั้งน้ีเพ่อื ใหเด็กทุก คนประสบความสำเรจ็ ในการทำแบบฝก หัด 8. แบบฝก หัดท่ีดคี วรสามารถเรา ความสนใจของนกั เรียนไดตง้ั แตหนาปกไปจนถึง หนา สดุ ทา ย 9. แบบฝกหัดท่ดี ีควรไดรับการปรับปรุงไปคกู ับหนงั สือแบบเรยี นอยูเ สมอและควร ใชไ ดดที ัง้ ในและนอกบทเรยี น 10. แบบฝกหัดที่ดีควรเปนแบบที่สามารถประเมิน และจำแนกความเจริญงอก งามของเด็กไดด วย ฐานิยา อมรพลงั (2548 : 78) ไดเสนอลักษณะท่ีดขี องแบบฝก คอื แบบฝกท่เี รียงลำดับ จากงายไปหายาก มรี ูปภาพประกอบ มีรปู แบบนา สนใจ หลากหลายรปู แบบ โดยอาศยั หลักจิตวิทยาในการ จัดกิจกรรมหรอื จดั แบบฝกใหสนกุ ใชภาษาเหมาะสมกับวยั และ ระดับช้ันของนกั เรยี น มีคำส่ัง คำช้ีแจงสั้น ชดั เจน เขาใจงา ย มีตวั อยางประกอบ มีการจัดกจิ กรรม การฝกทีเ่ รา ความสนใจ และแบบฝกนน้ั ควรทันสมัย อยูเสมอ วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 43) ไดอ ธิบายถึงลักษณะของแบบฝก ที่ดี คอื ควรมีความ หลากหลายรูปแบบ เพ่ือไมใหเกิดความเบอ่ื หนา ย และตองมีลักษณะท่ีเรา ยั่วยุ จูงใจ ไดใหคิดพิจารณา ได ศึกษาคนควาจนเกิดความรู ความเขาใจทักษะ แบบฝกควรมีภาพดึงดูดความสนใจเหมาะสมกับวัยของ ผูเรยี นตรงกบั จุดประสงคก ารเรยี นรู มีเนอ้ื หาพอเหมาะ ถวัลย มาศจรัส และคณะ (2550 : 20) ไดอธิบายถงึ ลักษณะของแบบฝกหัดและแบบ ฝกทักษะท่ีดไี วว า ดงั น้ี
10 1. จุดประสงค 1.1 จดุ ประสงคชดั เจน 1.2 สอดคลองกับการพัฒนาทักษะตามสาระการเรียนรู และ กระบวนการเรยี นรขู องกลุมสาระการเรยี นรู 2. เน้ือหา 2.1 ถูกตอ งตามหลักวิชา 2.2 ใชภ าษาเหมาะสม 2.3 มีคำอธิบายและคำส่ังที่ชดั เจน งา ยตอการปฏิบัติตาม 2.4 สามารถพัฒนาทักษะการเรียนรู นำผูเรียนสูการสรุปความคิดรวบ ยอดและหลักการสำคญั ของกลุมสาระการเรยี นรู 2.5 เปน ไปตามลำดับขนั้ ตอนการเรียนรูสอดคลองกับวิธกี ารเรียนรู และ ความแตกตางระหวางบุคคล 2.6 มีคำถามและกจิ กรรมที่ทา ทายสงเสรมิ ทักษะกระบวนการเรยี นรขู อง ธรรมชาติวิชา 2.7 มีกลยุทธการนำเสนอและการตั้งคำถามที่ชัดเจน นาสนใจปฏบิ ัติได สามารถใหขอมลู ยอ นกลบั เพอ่ื ปรบั ปรงุ การเรียนไดอยางตอ เนอ่ื ง ผูรายงานพอสรุปลักษณะของแบบฝก ทีด่ ีไดวา แบบฝกที่ดีและมปี ระสิทธิภาพ ชวยทำใหนักเรยี น ประสบความสำเรจ็ ในการฝกทกั ษะไดเ ปนอยางดี และแบบฝก ท่ดี ีเปรยี บเสมือนผูชวยทส่ี ำคัญของครู ทำให ครลู ดภาระการสอนลงได ทำใหผูเ รียนพฒั นาความสามารถของตนเพ่ือความม่ันใจในการเรยี นไดเ ปนอยางดี ดังนัน้ ครูยงั จำเปนตองศกึ ษาเทคนิควิธีการ ขั้นตอนในการฝกทักษะตางๆ มีประสทิ ธิภาพท่ีสุด อันสงผลให ผูเรียนมีการพัฒนาทักษะตางๆ ไดอยางเต็มที่และแบบฝกที่ดีนัน้ จะตองคำนึงถึงองคประกอบหลายๆดาน ตรงตามเน้ือหา เหมาะสมกับวัย เวลา ความสามารถ ความสนใจ และสภาพปญ หาของผูเรยี น 2.3 ประโยชนของแบบฝก ทกั ษะ ไพทูลย มูลดี (2546 : 52) ไดอธิบายประโยชนของแบบฝกไวดังนี้ คือ แบบฝกมี ความสำคัญ และจำเปนตอการเรียนทักษะทางภาษามาก เพราะจะชวยใหผ ูเรียนเขาใจในบทเรียนไดดขี ึ้น สามารถจดจำเนื้อหาในบทเรียนและคำศัพทตางๆ ไดคงทน ทำใหเกิดความสนุกสนานในขณะเรียนทราบ ความกาวหนาของตนเอง สามารถนำแบบฝกมาทบทวนเนื้อหาเดิมดวยตนเองได นำมาวัดผลการเรียน หลงั จากท่ีเรยี นแลว ตลอดจนสามารถทราบขอ บกพรอ งของนักเรียนและนำไปปรบั ปรุงแกไขไดทนั ทว งที ซ่งึ จะมีผลทำใหครปู ระหยัดเวลา คา ใชจ ายและลดภาระไดม าก และยังใหนักเรยี นนำภาษาไปใชส่ือสารไดอยาง มีประสทิ ธภิ าพดว ย วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 41) ไดอธิบายถึงประโยชนของแบบฝกทักษะไววา แบบฝกชวยในการฝกหรือเสริมทักษะทางภาษา การใชภาษาของนักเรียนสามารถนำมาฝกซ้ำทบทวน บทเรียน และผูเรียนสามารถนำไปทบทวนดวยตนเอง จดจำเนื้อหาไดคงทน มีเจตคติที่ดีตอการเรียน
11 ภาษาไทย แบบฝกถือเปนอุปกรณการสอนอยางหนึ่งซึ่งสามารถทดสอบความรู วัดผลการเรียนหรือ ประเมนิ ผลการเรยี นกอนและหลงั เรียนไดเ ปนอยางดี ทำใหครทู ราบปญ หาขอบกพรอ งของผูเรียนเฉพาะจุด ได นกั เรียนทราบความกา วหนาของตนเอง ครูประหยัดเวลา คาใชจายและลดภาระไดม าก ถวลั ย มาศจรสั และคณะ (2550 : 21) ไดอ ธบิ ายถึงประโยชนของแบบฝก หัดและแบบ ฝก ทักษะเปน สอ่ื การเรยี นรู ทม่ี งุ เนน ในเรอ่ื งของการแกปญหา และการพฒั นาในการจัดการเรียนรูในหนวย การเรยี นรูและสามารถเรียนรูไ ด โดยสรุปไดดังน้ี 1. เปนสื่อการเรียนรู เพื่อพฒั นาการเรยี นรใู หแกผูเ รยี น 2. ผูเรียนมสี อ่ื สำหรบั ฝก ทักษะดา นการอา น การคิด การคิดวิเคราะห และการเขียน 3. เปนส่ือการเรยี นรูสำหรบั การแกป ญหาในการเรยี นรูข องผเู รยี น 4. พัฒนาความรู ทกั ษะ และเจตคติดานตางๆ ของผูเ รียน จากประโยชนของแบบฝกทีก่ ลาวมา สรุปไดวา แบบฝกที่ดีและมีประสิทธิภาพชว ยทำใหน ักเรยี น ประสบผลสำเร็จ ในการฝกทักษะไดเปนอยางดี สวุ ทิ ย มูลคำ และสนุ นั ทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 53 - 54) ไดสรปุ ประโยชน ของแบบฝก ทักษะไดด ังน้ี 1. ทำใหเ ขา ใจบทเรียนดีข้ึน เพราะเปนเครือ่ งอำนวยประโยชนในการเรยี นรู 2. ทำใหค รทู ราบความเขา ใจของนักเรยี นทมี่ ตี อบทเรยี น 3. ฝก ใหเด็กมคี วามเชอ่ื มั่นและสามารถประเมินผลของตนเองได 4. ฝก ใหเดก็ ทำงานตามลำพัง โดยมีความรบั ผิดชอบในงานที่ไดร ับมอบหมาย 5. ชวยลดภาระครู 6. ชว ยใหเ ด็กฝก ฝนไดอ ยางเตม็ ท่ี 7. ชว ยพฒั นาตามความแตกตา งระหวา งบคุ คล 8. ชวยเสรมิ ใหท กั ษะคงทน ซึง่ ลักษณะการฝกเพ่อื ชวยใหเกดิ ผลดังกลาวน้นั ไดแ ก 8.1 ฝก ทันทหี ลังจากท่ีเดก็ ไดเ รยี นรใู นเรอื่ งนน้ั ๆ 8.2 ฝกซ้ำหลายๆครัง้ 8.3 เนน เฉพาะในเรอ่ื งที่ผิด 9. เปน เครือ่ งมือวดั ผลการเรียนหลังจากจบบทเรียนในแตล ะครั้ง 10. ใชเปนแนวทางเพ่อื ทบทวนดวยตนเอง 11. ชวยใหค รูมองเห็นจุดเดน หรือปญหาตา ง ๆของเด็กไดชัดเจน 12. ประหยดั คา ใชจ ายแรงงานและเวลาของครู ผูรายงาน ไดศึกษาคนควาเกี่ยวกับประโยชนของแบบฝกทักษะแลว พอสรุปไดวาแบบฝกมี ความสำคัญ และจำเปนตอการเรียนทักษะทางภาษามาก เพราะจะชวยใหผูเรียนเขาใจบทเรียนไดดีขึ้น สามารถจดจำเน้ือหาในบทเรียนและคำศัพทต าง ๆ ไดค งทน ทำใหเ กิดความสนุกสนาน ในขณะเรียนทราบ
12 ความกาวหนาของตนเอง และครูมองเห็นจุดเดนหรือปญหาตาง ๆ ของเด็กไดชัดเจน สามารถนำแบบฝก ทกั ษะมาทบทวนเนื้อหาเดมิ ดว ยตนเอง ตลอดจนสามารถทราบขอบกพรองของนกั เรยี นและนำไปปรับปรุง ไดท ันทว งที ซึ่งจะมีผลทำใหค รปู ระหยัดเวลา ประหยดั คาใชจา ย 2.4 หลกั การสรางแบบฝก ทกั ษะ วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 45) ไดส รปุ หลกั การสรา งแบบฝก ทักษะดงั นี้ 1. ความใกลชิด คอื ถา ใชส ง่ิ เราและการตอบสนองเกิดขนึ้ ในเวลาใกลเคียงกันจะ สรา งความพอใจใหกบั ผเู รียน 2. การฝก คอื การใหน ักเรียนไดท ำซ้ำ ๆ เพือ่ ชวยสรา งความรู ความเขาใจ ทแี่ มนยำ 3. กฎแหง ผล คอื การที่ผูเ รยี นไดท ราบผลการทำงานของตนดวยการเฉลยคำตอบ จะชวยใหผ เู รียนทราบขอ บกพรองเพ่อื ปรบั ปรุงแกไ ขและเปน การสรา งความพอใจแกผูเ รยี น 4. การจูงใจ คอื การสรา งแบบฝก เรยี งลำดบั จากแบบฝก งายและส้นั ไปสูแบบฝก เรือ่ งทย่ี ากและยาวข้ึน ควรมีภาพประกอบและมีหลายรส หลายรปู แบบ สุวทิ ย มลู คำ และสุนนั ทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 54 - 55) ไดสรปุ หลกั ในการสราง แบบฝกวาตองมีการกำหนดเงื่อนไขที่จะชวยใหผูเรียนทุกคนสามารถผานลำดับขั้นตอนของทุกหนวยการ เรยี นได ถา นกั เรียนไดเรียนตามอตั ราการเรียนของตนกจ็ ะทำใหน ักเรยี นประสบความสำเร็จมากขน้ึ 2.5 สว นประกอบของแบบฝก ทักษะ สวุ ิทย มลู คำ และสุนนั ทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 61 - 62) ไดก ำหนดสวนประกอบของแบบ ฝกทกั ษะไดด งั น้ี 1. คมู ือการใชแบบฝก เปน เอกสารสำคญั ประกอบการใชแบบฝก วาใช เพื่ออะไรและมีวิธีใชอยางไร เชน ใชเปนงานฝกทายบทเรียน ใชเปนการบาน หรือใชสอนซอมเสริม ประกอบดว ย - สวนประกอบของแบบฝก จะระบุวา ในแบบฝกชุดนี้ มีแบบฝก ท้งั หมดกี่ ชดุ อะไรบา ง และมีสวนประกอบอนื่ ๆ หรือไม เชน แบบทดสอบ หรอื แบบบนั ทกึ ผล การประเมิน - สิ่งที่ครูหรือนักเรียนตองเตรียม (ถามี) จะเปนการบอกใหครูหรือ นกั เรียนเตรียมตวั ใหพ รอมลว งหนากอ นเรียน - จดุ ประสงคในการใชแบบฝก - ขั้นตอนในการใช บอกขอ ตามลำดับการใช และอาจเขียน ในรปู แบบของแนวการสอนหรอื แผนการสอนจะชัดเจนย่งิ ข้นึ - เฉลยแบบฝกในแตละชดุ 2. แบบฝก เปน สอ่ื ทส่ี รา งข้นึ เพือ่ ใหผเู รยี นฝกทกั ษะ เพ่ือใหเกิดการเรยี นรู
13 ท่ีถาวรควรมอี งคป ระกอบ ดงั น้ี - ช่ือชุดฝกในแตล ะชดุ ยอย - จุดประสงค - คำสงั่ - ตวั อยาง - ชุดฝก - ภาพประกอบ - ขอ ทดสอบกอนและหลังเรยี น - แบบประเมนิ บันทกึ ผลการใช 2.6 รปู แบบการสรา งแบบฝก ทกั ษะ สุวิทย มูลคำ และสุนันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 62 - 64) ไดเสนอแนะรูปแบบการสราง แบบฝก โดยอธิบายวาการสรางแบบฝกรูปแบบก็เปนสิ่งสำคัญในการที่จะจูงใจใหผูเรียนไดทดลองปฏิบัติ แบบฝกจึงควรมีรูปแบบท่ีหลากหลาย มิใชใชแบบเดียวจะเกิดความจำเจนาเบื่อหนาย ไมทาทายใหอยากรู อยากลองจึงขอเสนอรูปแบบที่เปนหลักใหญไวกอน สวนผูสรางจะนำไปประยุกตใช ปรับเปลี่ยนรูปแบบ อ่ืน ๆ ก็แลวแตเ ทคนิคของแตละคน ซง่ึ จะเรียงลำดับจากงายไปหายาก ดงั น้ี 1. แบบถูกผิด เปนแบบฝกที่เปนประโยคบอกเลา ใหผูเรียนอานแลวใส เครื่องหมายถกู หรอื ผิดตามดุลยพินจิ ของผูเรยี น 2. แบบจับคู เปนแบบฝก ท่ีประกอบดว ยตัวคำถามหรือตัวปญ หา ซึ่งเปนตัวยืนไว ในสดมภซายมือ โดยมีที่วางไวหนา ขอเพือ่ ใหผูเ รียนเลือกหาคำตอบทีก่ ำหนดไวในสดมภขวามือมาจบั คูก ับ คำถามใหสอดคลอ งกัน โดยใชหมายเลขหรือรหัสคำตอบไปวางไวทีว่ างหนาขอความหรอื จะใชการโยงเสนก็ ได 3. แบบเติมคำหรือเติมขอความ เปนแบบฝกท่ีมขี อ ความไวใ ห แตจะเวนชองวา ง ไวใหผูเรียนเติมคำหรือขอความที่ขาดหายไป ซึ่งคำหรือขอความท่ีนำมาเติมอาจใหเติมอยางอิสระหรือ กำหนดตวั เลอื กใหเ ตมิ กไ็ ด 4. แบบหมายตัวเลือก เปนแบบฝกเชิงแบบทดสอบ โดยจะมี 2 สวน คือสวนท่ี เปน คำถาม ซ่ึงจะตองเปน ประโยคคำถามทีส่ มบรู ณ ชัดเจนไมค ลุมเครอื สวนที่ 2 เปนตวั เลือก คือคำตอบซึ่ง อาจจะมี 3-5 ตวั เลอื กกไ็ ด ตวั เลอื กทัง้ หมดจะมตี วั เลอื กทีถ่ กู ท่ีสุดเพียงตวั เลือกเดียวสวนท่ีเหลอื เปน ตวั ลวง 5. แบบอัตนัย คือความเรียงเปนแบบฝกที่ตัวคำถาม ผูเรียนตองเขียนบรรยาย ตอบอยางเสรีตามความรูความสามารถ โดยไมจำกดั คำตอบ แตก ำจัดคำตอบ แตจำกดั ในเรื่องเวลา อาจใช คำถามในรปู ทั่ว ๆ ไป หรือเปนคำส่ังใหเขียนเร่ืองราวตา ง ๆ ก็ได 2.7 ขนั้ ตอนการสรา งแบบฝกทกั ษะ
14 สุวิทย มูลคำ และสุนันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 65) ไดเสนอแนะการสรางแบบฝกวา ขั้นตอนการสรางแบบฝก จะคลายคลึงกับการสรางนวัตกรรมทางการศึกษาประเภทอื่นๆ ซึ่งมีรายละเอยี ด ดงั นี้ 1. วิเคราะหป ญ หาและสาเหตุจากการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอน เชน - ปญหาที่เกิดขน้ึ ในขณะทำการสอน - ปญหาการผานจุดประสงคข องนักเรียน - ผลจากการสังเกตพฤติกรรมที่ไมพงึ ประสงค - ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น 2. ศึกษารายละเอียดในหลกั สูตร เพ่ือวเิ คราะหเ นื้อหา จุดประสงคแ ละกิจกรรม 3. พจิ ารณาแนวทางแกป ญ หาที่เกิดข้นึ จากขอ 1 โดยการสรางแบบฝก และเลือกเนอ้ื หาในสวนทจี่ ะสรางแบบฝก นน้ั วา จะทำเรือ่ งใดบาง กำหนดเปนโครงเรอ่ื งไว 4. ศึกษารูปแบบของการสรางแบบฝก จากเอกสารตัวอยาง 5. ออกแบบชดุ ฝกแตละชุดใหม รี ูปแบบท่หี ลากหลายนา สนใจ 6. ลงมือสรางแบบฝกในแตละชุด พรอมทั้งขอทดสอบกอนและหลังเรียนให สอดคลองกับเนื้อหาและจดุ ประสงคการเรยี นรู 7. สง ใหผูเ ชี่ยวชาญตรวจสอบ 8. นำไปทดลองใช แลว บันทึกผลเพื่อนำมาปรบั ปรงุ แกไ ขสวนทบี่ กพรอ ง 9. ปรบั ปรงุ จนมีประสทิ ธภิ าพตามเกณฑท ต่ี ้ังไว 10. นำไปใชจรงิ และเผยแพรต อไป ถวลั ย มาศจรสั และคณะ (2550 : 21) ไดอธบิ ายข้นั ตอนการสรางแบบฝก ทกั ษะ ดงั น้ี 1. ศกึ ษาเนือ้ หาสาระสำหรบั การจดั ทำแบบฝกหัด แบบฝกทกั ษะ 2. วิเคราะหเ น้อื หาสาระโดยละเอียดเพือ่ กำหนดจดุ ประสงคใ นการจัดทำ 3. ออกแบบการจัดทำแบบฝก หดั แบบฝกทกั ษะตามจุดประสงค 4. สรางแบบฝก หดั และแบบฝกทักษะและสวนประกอบอ่ืนๆ เชน 4.1 แบบทดสอบกอ นฝก 4.2 บตั รคำสัง่ 4.3 ข้ันตอนกิจกรรมท่ผี เู รยี นตอ งปฏิบตั ิ 4.4 แบบทดสอบหลังฝก 5. นำแบบฝกหัด แบบฝกทักษะไปใชในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู 6. ปรบั ปรุงพัฒนาใหสมบูรณ
15 2.8 แนวคดิ หลกั การทเ่ี กี่ยวขอ งกบั แบบฝกทักษะ อกนิษฐ กรไกร (2549 : 17) ไดดำเนินการสรางแบบฝกทักษะ ยึดหลักใหนักเรยี นได เรียนรูดวยตนเองตามศักยภาพของแตละบุคคล ในความคาดหวัง ตองการใหเด็กที่ใชแบบฝกทักษะมี พฤตกิ รรม ดงั นี้ 1. Active Responding ใหน กั เรียนมีสว นรว มในการเรยี นอยา งกระฉับ- กระเฉง ไมวาจะเปนคิดในใจหรือแสดงออกมาดวยการพูดหรือเขียน นักเรียนอาจเขียนรูปภาพเติมคำแตง ประโยคหรือหาคำตอบในใจ 2. Minimal Error ในการเรียนแตละครั้งเราหวังวา นักเรียนจะตอบคำถามได ถูกตองเสมอ แตในกรณีที่นักเรียนตอบคำถามผิด นักเรียนควรมีโอกาสฝกฝนและเรยี นรูในสิ่งที่เขาทำผิด เพ่ือไปสูค ำตอบท่ถี ูกตอ งตอไป 3. Knowledge of Results เมื่อนักเรียนสามารถตอบถูกตองเขาควรไดรับ เสริมแรง ถานักเรียนตอบผิดเขาควรไดรับการชี้แจง และใหโอกาสที่จะแกไขใหถูกตองเชนเดียวกับ ประสบการณท เี่ ปน ความสำเร็จสำหรับมนษุ ยแลว เพยี งไดร วู าทำอะไรสำเรจ็ ก็ถือเปน การเสริมแรง ในตัวเอง 4. Small Step การเรียนจะตองเปด โอกาสใหน กั เรียนไดเรียนรูไปทีละนอยดว ย ตนเอง โดยใหความรูตามลำดับขั้นและเปดโอกาสใหผูเ รียนใครครวญตามซึ่งจะเปนผลดีตอ การเรยี นรขู อง เด็กอยางมาก แมท ี่เรียนออนกจ็ ะสามารถเรยี นได สุวิทย มูลคำ และสุนันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 54 - 55) ไดอธิบายแนวคิดและ หลักการสรางแบบฝกวา การศึกษาในเรื่องจิตวิทยาการเรยี นรู เปนสิ่งที่ผูสรางแบบฝกมิควรละเลยเพราะ การเรียนรูจะเกิดขึ้นไดตองขึ้นอยูกับปรากฏการณของจิตและพฤติกรรมที่ตอบสนองนานาประการ โดย อาศยั กระบวนการทเี่ หมาะสมและเปนวิธที ่ดี ีทส่ี ุด การศกึ ษาทฤษฎกี ารเรียนรู จากขอมูลที่นักจิตวิทยาไดทำการคนพบ และทดลองไวแลว สำหรับการสรางแบบฝกในสวนที่มี ความสมั พนั ธกนั ดงั นี้ 1. ทฤษฎีการลองถูกลองผดิ ของธอรนไดค ซึง่ ไดสรุปเปน กฎเกณฑการเรยี นรู 3 ประการ คือ 1.1 กฎความพรอม หมายถงึ การเรียนรจู ะเกิดข้ึนเมอ่ื บคุ คลพรอ มทจี่ ะกระทำ 1.2 กฎผลที่ไดรบั หมายถงึ การเรียนรทู เ่ี กดิ ขึน้ เพราะบุคคลกระทำซำ้ งา ย 1.3 กฎการฝก หดั หมายถึง การฝกหดั ใหบ ุคคลทำกิจกรรมตาง ๆ น้นั ผฝู กจะตอง ควบคุมและจดั สภาพการใหสอดคลองกับวัตถุประสงคของตนเอง บคุ คลจะถกู กำหนดลักษณะพฤติกรรมท่ี แสดงออก ดงั น้ัน ผูสรางแบบฝกจึงจะตอ งกำหนดกิจกรรมตลอดจนคำสั่งตาง ๆ ใบแบบฝกใหผูฝกได แสดงพฤตกิ รรมสอดคลองกบั จุดประสงคท ีผ่ ูสรา งตองการ
16 2. ทฤษฎีพฤติกรรมนิยมของสกินเนอร ซึ่งมีความเชื่อวา สามารถควบคุมบุคคล ใหท ำตามความประสงคหรือแนวทางทกี่ ำหนดโดยไมตองคำนงึ ถงึ ความรูส ึกทางดานจิตใจ ของบคุ คลผนู ั้นวา จะรสู ึกนึกคดิ อยางไร เขาจึงไดท ดลองและสรุปวาบุคคลสามารถเรยี นรูดวยการกระทำโดย มีการเสรมิ แรงเปน ตัวการ เปน บคุ คลตอบสนองการเราของสิ่งเราควบคูก ันในชวงเวลา ทเ่ี หมาะสม สง่ิ เรา น้นั จะรกั ษาระดับหรอื เพิ่มการตอบสนองใหเขม ขนึ้ 3. วิธกี ารสอนของกาเย ซงึ่ มีความเหน็ วา การเรยี นรูมลี ำดบั ขัน้ และผเู รียนจะตอง เรยี นรูเ นอ้ื หาทง่ี า ยไปหายาก การสรางแบบฝก จงึ ควรคำนึงถึงการฝกตามลำดบั จากงา ยไปหายาก 4. แนวคิดของบลูม ซึ่งกลาวถึงธรรมชาติของผูเรียนแตละคนวามีความแตกตา ง กันผเู รยี นสามารถเรยี นรเู นอื้ หาในหนว ยยอ ยตา งๆ ไดโ ดยใชเ วลาเรียนทีแ่ ตกตา งกัน 3. ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน 3.1 ความหมายของผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน คอื คณุ ลกั ษณะ รวมถงึ ความรู ความสามารถของบุคคลอนั เปน ผลมาจาก การเรียนการสอน หรือ มวลประสบการณทั้งปวงที่บุคคลไดรบั จากการเรียนการสอน ทำใหบุคคลเกิดการ เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมในดานตาง ๆ ของสมรรถภาพทางสมอง ซึ่งมีจุดมุงหมายเพื่อเปนการตรวจสอบ ระดับความสามารถสมองของบุคคล เรียนแลวรูอะไรบาง และมีความสามารถดานใดมากนอยเทาไร ตลอดจนผลที่เกิดขึ้นจาก การเรียนการสอนการฝกฝน หรือประสบการณตาง ๆ ทั้งที่โรงเรียน ที่บานและ ส่ิงแวดลอมอื่น ๆ รวมทั้งความรูส ึก คานยิ ม จริยธรรมตาง ๆ กเ็ ปนผลมาจากการฝกฝนดว ย 3.2 จดุ มงุ หมายของการวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สุภาพ วาดเขียน (2525 : 176) และไพศาล หวังพาณิช (2523 : 137) ไดกลาววาจุดมุงหมายของ การวัดผลสัมฤทธิ์ เปนการตรวจสอบระดับความสามารถของสมรรถภาพทางสมองของบุคคลวาเรียนรู อะไรบาง และมีความสามารถในดานใดมากนอยแคไหน เชน มีพฤติกรรมดานความจำ ความเขาใจ การ นำไปใช การสังเคราะห และการประเมินคามากนอยอยูในระดับใดนั้นคือ การวัดผลสัมฤทธิ์เปนการ ตรวจสอบพฤติกรรมของผูเ รียนในดานพุทธิพิสัยนั้นเอง ซึ่งเปนการวัด 2 องคประกอบตามจุดมุงหมายใน ลกั ษณะของเนื้อหาวชิ าท่เี รียน คือ 1. การวัดดานปฏิบัติ เปนการตรวจสอบความรู ความสามารถทางปฏิบัติ โดยใหผูเรียนไดลงมือ ปฏิบัติจริงใหเห็นเปนผลงานปรากฏออกมา ใหทำการสังเกตและวัดได เชน วิชาศิลปศึกษา พลศึกษา การ ชา ง ฯลฯ การวดั แบบนี้จงึ ตอ งวดั โดยใชขอ สอบภาคปฏบิ ัติ ซึง่ การประเมินผลจะพจิ ารณาที่วธิ ปี ฏิบัติและผล ท่ีปฏิบตั ิ 2. การวดั ดานเนื้อหา เปน การตรวจสอบความรู ความสามารถเกี่ยวกับเนื้อหาวชิ ารวมท้งั พฤติกรรม ความสามารถดานตางๆ อนั เปนผลมาจากการเรยี นการสอน ทสี่ ามารถวัดไดโดยใชข อ สอบวดั ผลสมั ฤทธิ์
17 3.3 เครื่องมอื ท่ใี ชใ นการวัดผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น ลวน สายยศ และ อังคณา สายยศ (2536 : 146 – 147 )กลาววาเครื่องมือในการวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน หรือแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ (achivement tests) หมายถึงแบบทดสอบที่วัดปริมาณ ความรคู วามสามารถ ทกั ษะเกย่ี วกบั ดา นวิทยาการทน่ี กั เรียนไดเรียนรูมาในอดีต วา รับรไู ดมากนอยเพียงใด แบบทดสอบประเภทน้ีแบง ออกเปน 2 ประเภท คอื 1. แบบทดสอบที่ครูสรางขึ้นเอง (teacher made test) เปนแบบทดสอบที่สรางขึ้นเฉพาะ คราวเพื่อใชทดสอบผลสัมฤทธิ์ และความสามารถทางวิชาการของนักเรียนมที ี่ไดเรียนในหองเรียน วา นักเรียนมีความรูมากแคไหน บกพรองทีต่ รงไหนจะไดซอมเสริม หรือวัดดูความพรอมที่จะขึน้ บทเรยี น ใหม ใชก ันท่วั ไปในสถาบนั การศึกษา แบบทดสอบประเภทนสี้ อบเสรจ็ กท็ ้ิงไป จะสอบใหมกส็ รางข้ึนใหม หรือนำเอาของเกามาเปลี่ยนแปลงโดยไมมีวิธีการอะไรเปนหลักในการปรับปรุง ไมมีการวิเคราะหวา ขอสอบนั้นดหี รอื ไมดีแตป ระการใด 2. แบบทดสอบมาตรฐาน (standardized test) เปนแบบทดสอบท่ีสรางข้ึนจากผูเชี่ยวชาญในแต ละสาขาวิชาหรอื จากครูสอนวิชานนั้ และมกี ระบวนการ หรอื วธิ ีการท่ซี ับซอนมากกวาแบบทดสอบท่คี รูสราง ขึ้นเอง เมื่อสรางเสร็จกม็ ีการนำไปทดลองสอบ แลวนำผลมาวิเคราะหด วยวิธีการทางสถิติหลายครั้งหลาย หน เพอ่ื ปรบั ปรงุ ใหม คี ณุ ภาพดี มีความเปน มาตรฐานซ่ึงแบบทดสอบมาตรฐานนีจ้ ะมคี วามเปน มาตรฐานอยู 2 ประการ คือ 2.1 มาตรฐานในการดำเนินการสอบ หมายความวา แบบทดสอบนี้ไมวาจะนำไปใช เมือ่ ไหร กต็ าม คำช้แี จง คำบรรยาย การดำเนินการสอบจะเหมือนกนั ทุกครงั้ ไป จะไมม ีการควบคมุ ตัวแปรตางๆ ท่ี ทำใหคะแนนคลาดเคลื่อน เชนผูคุมสอบ การจัดชั้น การจัดชั้นเรียน การใชคำสั่ง เปนตน กระบวนการ ประเภทนี้ จึงตอ งมคี ำชี้แจงในการใชข อ สอบอยดู ว ย 2.2 มาตรฐานในการแปลความหมายของคะแนน ไมวาจะสอบที่ไหน เมื่อไหรก็ตามก็ ตอ งแปลคะแนนไดเหมือนกัน ฉะนน้ั ขอสอบประเภทน้ีจึงตองมีเกณฑป กติ 4. งานวจิ ยั ทเี่ กยี่ วขอ ง 4.1 งานวจิ ยั ภายในประเทศ จิตสุดา ไขววงค (2551 : บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการคิดสรางสรรค สำหรับนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 2 กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ คือนักศึกษาชั้น ประถมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนบานนารังกา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 ผลการวิจัพบวา 1. ชุดฝกทักษะการคิดสรางสรรค นักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 3 ที่ผูวิจัยสรางขึ้นมี ประสิทธิภาพ 90.35/87.63 2. ความสามารถในการคิดสรางสรรคของ นักศึกษาหลังการฝกดวย ชุดฝกทักษะ การคิดสรางสรรคสูงกวากอนใชชุดฝกทักษะการคิดสรางสรรคอยางมีนัยสำคัญทาง สถิตทิ ี่ระดับ .01ชศู ักด์ิ สรุ ะประวตั ิวงศ (2551 : บทคัดยอ ) ไดว ิจยั การพฒั นาชุดฝกทักษะกระบวนการทาง
18 วิทยาศาสตร กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 จำนวน 19 คน ที่โรงเรียนบาน หนองไฮ ในเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย เขต 1 ผลการวิจัยพบวา ชุดฝกทักษะมีประสิทธิภาพ เทากับ 87.04/86.84 คะแนนทดสอบหลังเรียนสูงกวากอนเรียนรอยละ 20 อยางมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 สุพัตรา สัตยากูล (2552: บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะกลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5ผลการวิจัยพบวา ชุดฝกทักษะ กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 มีประสิทธิภาพ 83.14/82.58 2. นักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 5 มีผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน หลังเรียนสูงกวา กอนเรียนดวยชุดฝกทักษะ กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรอยางมี นยั สำคญั ทางสถิติทีร่ ะดับ .01 จรยิ า พงษศ ิรริ กั ษ (2548: บทคดั ยอ ) ไดว ิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการคิด แบบองครวมของนักศึกษาชางอุตสาหกรรม ผลการวิจัยพบวา กลุมตัวอยางเปนนักศึกษาระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูง (ปวส.) สาขาวิชาไฟฟากำลัง จำนวน 30 คน มีคะแนนเฉล่ีย ผลสัมฤทธิ์กลุม ทดลองหลังการฝก กิจกรรมพัฒนาทกั ษะการคิดแบบองครวมสูงกวากอนฝกกจิ กรรม อยางมีนัยสำคัญทาง สถิติที่ระดับ 0.01 ทัยรัตน ทาเพชร (2546: บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการทบทวนโจทย ปญหาวิชาคณิตศาสตร สำหรับชั้นประถมศึกษาปที่ 375โดยใชกลุมตวั อยา ง นักศึกษาชั้นประถมศึกษาปท่ี 3 จำนวน 32 คน จาก 2 โรงเรียน ในอำเภอปทุมรัตน ส านักงานการประถมศึกษาจังหวัดรอยเอ็ด คือ โรงเรียนบานมวง จำนวน 12 คน เพื่อทดลองใชชุดฝกทักษะ และโรงเรียนบานตาจอยหนองสระ จำนวน 20 คน ผลการวจิ ัยพบวาประสิทธิภาพ 85.12/76.67 ซึง่ สูงกวา เกณฑ ท่ีตง้ั ไวประภาวดี แกนจันทร หอม (2550: บทคัดยอ) การพัฒนาชุดฝกทักษะการอานจับใจความสำคัญภาษาไทยสำหรับ นักศึกษาชั้น มัธยมศึกษาปที่ 1 ผลการวิจัยพบวาชุดฝกทักษะการอานจับใจความสำคัญภาษาไทยสำหรับ นักศึกษาชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 1 มีประสิทธิภาพรวมอยูในเกณฑ85.90/85.38ผลสัมฤทธิ์ดานทักษะการอานจับใจความ สำคัญภาษาไทยกอนเรียนกับหลังเรียนของ16นักศึกษากลุมที่เรียน โดยการสอนแบบปกติในทุกดาน มี คะแนนหลังเรียนสูงกวากอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .01 4. ราตรี นางาม (2551: บทคัดยอ) ได วิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย สำหรับ นักศึกษาช้ันประถมศึกษาปที่ 5 ผลการวิจัยพบวากลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ เปนนักศึกษาชั้น ประถมศึกษาปท ี่ 5 โรงเรียนบานหนองไฮ กลุมเครือขายโพนทองหนองไฮ ส านักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาอ านาจเจริญ จังหวัดอ านาจเจริญ จำนวน42 คนมีผลสัมฤทธิ์ทางการอานจับใจความสูงกวากอนใชชุดฝก ทักษะอยา งมนี ยั สำคญั ทางสถิติทีร่ ะดับ .01 นงคน ิตย บญุ ชยั โย (2551: บทคดั ยอ ) ไดว ิจัยการพัฒนาชุดฝก ทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความสำหรับนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ผลการวิจัยพบวากลุม ตวั อยางที่ใชในการวจิ ยั คร้งั นี้ นักศกึ ษาชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 ทก่ี าลงั ศึกษาอยูในภาคเรียนท่ี 1 ปก ารศึกษา 2550 โรงเรียนบานโพธิ์ อำเภอวารินช าราบ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุบลราชธานี เขต 4 มี นักศึกษาจำนวน 30 คนมีประสิทธิภาพ เทากับ 87.83/84.16 ซึ่งสูงกวาเกณฑมาตรฐานที่ตั้งไว 80/80 2.นักศึกษาที่เรียนดวยชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความ มีคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนหลังเรียนสูงกวากอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 สุคนธ ยั่งยืน (2549: บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะวิชาคณิตศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 ใหมีประสิทธิภาพตาม
19 เกณฑม าตรฐาน 80/80 ผลการวิจัยพบวา กลมุ ตัวอยา งทใี่ ชใ นการวจิ ยั ครง้ั นี้ เปนนกั ศกึ ษาช้นั ประถมศกึ ษาป ท่ี 5 โรงเรยี นด ารงสินอทุ ิศ สังกัดส านกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาอุบลราชธานี เขต 5 ทศี่ กึ ษาในภาคเรียนท่ี 1 ปการศึกษา 2548 จำนวน 30 คนมีประสิทธิภาพเทากับ 82.67/83.25 2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชา คณิตศาสตร เร่ือง เศษสวน ของนกั ศึกษาช้ันประถมศึกษาปท ี่ 5 ที่เรยี น โดยใชช ุดฝกทักษะหลังเรียนสูงกวา กอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01อุไรวรรณ บุญลอม(2550 : บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนา ชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความของนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ผลการวิจัยพบวา 1. ชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความของนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีประสิทธิภาพ เทากับ 88.30/84.85 2. หลังการใชชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความ นักศึกษาช้ัน ประถมศึกษาปที่ 4 มีผลสัมฤทธิ์ทางการอานจับใจความสูงกวากอนใชชุดฝกอยางมีนัยสำคัญทางสถิติท่ี ระดับ .01 4.2 งานวิจัยตา งประเทศ งานวิจัยทเี่ ก่ยี วของกับชดุ ฝกทกั ษะในตา งประเทศมดี ังตอ ไปน้ี Lawrance and Hayden (1972: 67 – 72) ไดศึกษาการวิจัยการใชชุดฝกทักษะหรือชั้น ประถมศึกษาปท ี่ 3 จำนวน 87 คนพบวานกั ศึกษาท่ีได ใชชุดฝกเสรมิ ทักษะมคี ะแนนทดสอบหลังทำชุดฝก เสรมิ ทกั ษะมากกวาคะแนนกอนท าชุดฝก เสริมทักษะและทำขอ สอบหลังการทำชดุ ฝก เสริมทักษะไดถูกตอง เฉลย่ี รอยละ 98.80 Romain (1975 : 244) ไดศ กึ ษาเร่อื งการใชชดุ ฝกทักษะกบั การสอนปกตใิ นวชิ าคณิตศาสตรของ นักศึกษาชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 5 ผลปรากฏวา การสอนโดยใชช ุดฝกทักษะใหไดผลดีกวาการสอนปกตทิ ั้งใน ดานผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน และเจตคติตอ วิชาเรียน Tomas(1976 : 6320) ไดทดลองสอนวิชาคณิตศาสตรในระดบั มหาวิทยาลัย โดยใชว ธิ กี ารสอนโดย แบง นกั ศึกษาออกเปน สองกลุม กลมุ แรกครูจดั สอนเปน รายบคุ คลและใชชุดฝก ทักษะ ผลปรากฏวา ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นท้งั สองกลมุ ไมแ ตกตางกัน Lowrey (1987 : 817 – A) ไดศ ึกษาผลการใชชุดฝกทกั ษะกับนักศึกษา ม.1-3 จำนวน 87 คน ผลการศกึ ษาพบวา มีคะแนนทดสอบหลงั ท าชดุ ฝกเสริมทักษะมากกวาคะแนนกอนทำชดุ ฝกเสริมทักษะ และทำขอสอบหลังการทำชดุ ฝกเสรมิ ทกั ษะไดถกู ตอ งเฉล่ียรอยละ 89.80 ชดุ ฝก ทกั ษะเปนคยี ด ใการชว ย ทำใหเ กิดการเรยี นรเู พิม่ ข้นึ Rosaline (1995 : 1235) ไดทดลองสอนวิชาคณิตศาสตรในระดับมหาวิทยาลัยโดยใชช ุดฝก ทกั ษะ กบั วธิ กี ารสอนแบบปกติ ผลปรากฏวาความกาวหนาของการเรยี นทง้ั สองวธิ ไี มแตกตา งกัน จากการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวขอ งกับชุดฝกทกั ษะทั้งในประเทศและตางประเทศสรปุ ไดวา ชุดฝกทักษะมีประสิทธิภาพสามารถทำใหนักเรียนเรียนดวยตนเองไดและจากการเปรียบเทียบ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักเรียน นักเรียนที่เรียนจากชุดฝกทักษะมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกวา
20 นักเรียนที่เรียนจากการสอนปกติ จึงสมควรที่จะทำการวจิ ัยเกีย่ วกับสอนโดยใชชุดฝกทักษะใหม ากขึน้ เพื่อ ประโยชนตอนกั เรียนในวิชาตาง ๆ
21 บทท่ี 3 วิธีดำเนนิ การวจิ ัย การวิจัยเรื่อง การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 วิชาวิทยาการ คำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธี โดยใชชุดฝกทักษะ เปนการวิจัยในชั้นเรียนเพื่อแกปญหามี วัตถุประสงคเพื่อ พัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกป ญหา สำหรับนักเรียนที่มีผล การเรียนต่ำเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์กอนเรียนกับหลังเรียนโดยใช แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ และผวู จิ ยั ดำเนนิ การศกึ ษาคนควา ตามลำดับดงั น้ี 1. ประชากรและกลุมตวั อยา ง 2. เคร่อื งมือทใ่ี ชใ นการวิขัย 3. วิธีการสรางและหาคณุ ภาพเครอ่ื งมอื 4. วิธกี ารเกบ็ รวบรวมขอ มูล 5. การวเิ คราะหข อมูล 6. สถิตทิ ีใ่ ชใ นการวิเคราะหข อ มลู ประชากร ประชากรคือ นักเรียนชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร ธานี ทีก่ ำลงั ศกึ ษาอยูในภาคเรียนท่ี 1 ปการศึกษา 2564 จำนวนรวม 8 คน เคร่ืองมอื ทีใ่ ชในการวิจยั 1. แบบฝกทักษะเร่ือง ขน้ั ตอนวธิ ีการแกปญหา (Algorithm) กลุม สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตร และเทคโนโลยี วชิ าวิทยาการคำนวณ 4 ช้นั ประถมศกึ ษาปท ี่ 4 2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน (หลงั เรยี น) วิชาวิทยาการคำนวณ เรือ่ ง ข้ันตอนวิธีการ แกปญ หา ชั้นประถมศกึ ษาปที่ 4 ซึง่ เปนแบบทดสอบปรนัย 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ขอ วธิ ีการสรา งและหาคุณภาพเครอื่ งมอื ผวู จิ ัยไดดำเนินการสรา งเครื่องมอื ในการศึกษาตามลำดบั ดงั นี้ 1. แบบฝกทักษะ เรื่อง ขั้นตอนวธิ กี ารแกปญหา (Algorithm) กลุมสาระการเรยี นรูวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี วิชาวทิ ยาการคำนวณ 4 ชนั้ ประถมศึกษาปที่ 4 ผวู จิ ยั กำหนดข้ันตอนไวดงั นี้ 1.1 ศึกษาหลักสูตร คนควาขอมูล คูมือการจัดการเรียนรู หลักสูตรโรงเรียน อนุบาลสุราษฎรธานี พุทธศักราช 2563 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ปรบั ปรุง 2560) เกยี่ วกบั การจัดทำหนวยการเรยี นรู
22 1.2 ศึกษาขอ มูลเก่ียวกับการทำแบบฝกทกั ษะเรอื่ ง ข้ันตอนวธิ ีการแกป ญหา (Algorithm) กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี วิชาวิทยาการคำนวณ 4 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 จากตำรา เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวของ เพื่อเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี น 1.3 ดำเนนิ การสรา งแบบฝกทกั ษะเร่อื ง ขน้ั ตอนวิธีการแกป ญ หา (Algorithm) กลุมสาระ การเรียนรวู ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี วิชาวิทยาการคำนวณ 4 ชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 จำนวน 8 ชดุ 1.4 แบบแบบฝก ทกั ษะน้ี ประกอบไปดวย 5 ชดุ แบบฝก ดังนี้ แบบฝก ทกั ษะเหตุผลเชิงตรรกะ แบบฝก ทกั ษะอัลกอรทิ มึ (Algorithm) แบบฝกทักษะการแสดงอัลกอริทมึ ดว ยขอ ความ แบบฝกทกั ษะการแสดงอัลกอรทิ ึมดว ยรหสั จำลองหรือซูโดโคด แบบฝกทกั ษะการแสดงอัลกอรทิ มึ ดวยผงั งาน(flowchart) 1.5 นำแบบฝกทักษะพรอมแบบประเมินที่สรางขึ้น เสนอผูเชี่ยวชาญ 3 ทาน เพอื่ ตรวจสอบความถูกตองของบทเรียน จำนวน 3 ทา น 1.6 ตรวจสอบ แกไข ปรบั ปรงุ จากผลการประเมินตามขอเสนอแนะของผเู ชี่ยวชาญ 1.7 นำแบบฝกทักษะเรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี วิชาวิทยาการคำนวณ 4 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ไปใชกับกับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี ภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2564 ที่เปนประชากร จำนวน 8 คน 2. การสรา งแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี น แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชัน้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 ผูวจิ ัยมวี ธิ ีการสรา งและหาคณุ ภาพแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน ดงั น้ี 2.1 ศึกษาหนังสือ เอกสาร ตำรา แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวของกับการสราง แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 และกำหนดจุดมุงหมายของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ 4 2.2 ศึกษาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2551(ปรับปรุง 2560) มาตรฐานการเรียนรู วิชาวิทยาการคำนวณ ตัวชี้วัด จุดประสงคการเรียนรู คูมือการจัดการเรียนรูกลมุ สาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ช้ันประถมศกึ ษาปท ี่ 4 2.3 สรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 โดยสรางแบบทดสอบชนิด ปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 10 ขอ ในแตละขอ มีคำตอบท่ถี กู ตอ งเพียง 1 คำตอบ ตอบ ถกู กำหนดคาคะแนนให 1 คะแนน และตอบผดิ หรือไม ตอบกำหนดคาคะแนนให 0 คะแนน
23 2.4 นำแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นเรื่อง ขน้ั ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ที่สรางเสร็จแลว ขึ้นเสนอ ผูเชี่ยวชาญตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (Content Validity) โดยวธิ ีอาศยั ดลุ ยพินจิ ของผเู ช่ียวชาญที่ตรวจสอบมีจำนวน 3 ทา น โดยพจิ ารณาความสอดคลอ งของขอ สอบกบั จุดประสงคการเรยี นรู และใหค ะแนนดังน้ี +1 เม่ือแนใจวา ขอสอบขอนั้นเปนตัวแทนทดสอบเนื้อหา เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) 0 เม่อื ไมแ นใ จวา ขอสอบขอ น้ันเปน ตวั แทนทดสอบเนอื้ หา ขนั้ ตอนวิธีการแกป ญหา (Algorithm) -1 เมือ่ แนใจวา ขอ สอบขอ นน้ั ไมเปนตวั แทนทดสอบเนื้อหา ขนั้ ตอนวธิ กี ารแกปญ หา (Algorithm) 2.5 นำคะแนนผลการพิจารณาของผูเชี่ยวชาญ มาหาคาดัชนีความสอดคลองระหวาง คำถามกับจุดประสงคโ ดยใชสตู รของโรวิเนลลีและแฮมแบลตัน (Rowinelli and Hambleton 1977, อาง ใน บญุ ชม ศรีสะอาด 2545 : 64-65) จากสตู ร IOC = ∑ R N เมอื่ IOC หมายถึง ดชั นคี วามสอดคลองระหวางขอสอบขอ น้นั กับเน้ือหาที่จะสอบ ∑ R หมายถึง ผลรวมของคะแนนความคิดเห็นของผูเชยี่ วชาญเน้ือหาทัง้ หมด N หมายถึง จำนวนผูเชี่ยวชาญ ถา คา ดัชนี IOC ท่คี ำนวณไดมากกวาหรอื เทา กบั 0.5 ถอื วา ขอ สอบนั้นเปน ตวั แทนของมโนมติที่จะ ทดสอบ ถา ขอเสนอขอน้นั มคี า ดชั นี IOC ตำ่ กวา 0.5 ขอ ทดสอบนนั้ ถูกตดั ออกไปหรอื ปรบั ปรุงแกไ ขใหมใหดี ขน้ึ ซึง่ ไดขอสอบท้งั หมด 10 ขอ 2.6 ตรวจสอบ แกไ ข ปรบั ปรุง จากผลการประเมินตามขอเสนอแนะของผเู ช่ียวชาญ 2.7 นำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนทีผ่ า นการตรวจสอบแกไขและปรบั ปรุงแลว จำนวน 10 ขอ หาประสิทธิภาพของแบบทดสอบ โดยการวิเคราะหขอสอบรายขอ คำนวณความยากงาย (p) และอำนาจจำแนก (r) ของแบบทดสอบ 2.8 คัดเลือกแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่มีคาความยากงาย อยูระหวาง 0.20–0.80 และคา อำนาจจำแนกตง้ั แต 0.20 ขึน้ ไป ไดแบบทดสอบจำนวน 10 ขอ เพ่ือหาคาความเชื่อมั่น โดยใชส ตู ร เพียรสัน 2.9 นำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนไปใชกับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนบุ าลสรุ าษฎรธ านี ภาคเรยี นที่ 2 ปการศึกษา 2563 ท่เี ปน กลมุ ตวั อยาง จำนวน 8 คน
24 วธิ กี ารเก็บรวบรวมขอ มลู ผวู ิจยั ดำเนนิ การตามลำดบั ข้นั ตอน ดังนี้ ขน้ั เตรยี มการสอน ผูวิจัยชี้แจงใหนักเรียนกลุมตัวอยางทราบถึงวิธีการจัดการเรียนรูโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เพื่อใหนักเรียนทุกคนไดเขาใจตรงกัน และปฏิบตั กิ จิ กรรมไดอ ยา งถกู ตอง ขน้ั ดำเนินการสอน ผวู จิ ัยดำเนนิ การจัดการเรยี นรูดว ยตนเองตามแผนการจัดการเรียนรทู ี่สรางขึน้ ระยะเวลา 6 ชั่วโมง ดงั นี้ 1. กอนทำการสอนผูวิจัยทำการทดสอบกอนเรียน (Pre-test) ซึ่งใชแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นจำนวน 10 ขอ กับนกั เรยี นท่ีเปน กลมุ ตัวอยา ง 2. ดำเนินการสอนโดยใชแบบฝกทักษะเรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ใชเวลาสอน ทั้งหมด 6 สัปดาห สปั ดาหละ 1 ช่วั โมง ขัน้ สน้ิ สดุ การสอน 1. ผูวิจัยทำการทดสอบหลังเรียน (Post-test) ดวยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 10 ขอ กับนกั เรยี นที่เปน กลุมตัวอยา ง 2. นำแบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ มาตรวจใหคะแนนตามเกณฑที่ กำหนดไว การวเิ คราะหขอ มูล 1. การหาคณุ ภาพของเครือ่ งมอื ในการเกบ็ รวบรวมขอ มลู 1.1 การหาคาดัชนคี วามสอดคลองระหวางขอสอบกับจดุ ประสงคของการประเมนิ (IOC) สำหรับ ผูเชี่ยวชาญ (สมนึก ภัทธิยธนี. 2544: 221) โดยพิจารณาคัดเลือกเฉพาะขอสอบที่มีคาดัชนีตั้งแต 0.50 ถงึ 1.00 1.2 การหาคา คุณภาพของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น วิเคราะหดงั นี้ 1.2.1 คาความยาก (p) และคาอำนาจจำแนก (r) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี น 1.2.2 หาคาความเชื่อมั่นแบบคูเดอร-ริชารดสัน (Kuder-Richardson) โดยใช สตู รKR-20 2. การหาประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรูโดยใชแ บบฝกทกั ษะ 2.1 หาคาสถิติพื้นฐานคะแนนจากการทำแบบทดสอบกอนเรียน และหลังเรียนจาก แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น
25 2.2 วิเคราะหเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน กอนเรียน และหลงั เรียน โดยใชการทดสอบ t-test แบบ Dependent Samples สถติ ทิ ่ีใชในการวเิ คราะหข อมูล 1. สถติ พิ ื้นฐาน 1.1 คาเฉลี่ยเลขคณิต (mean) โดยคำนวณจากสูตร (ลวน สายยศ และอังคณา สายยศ.2538: 73) x= ∑x N เมอื่ x แทน คา เฉลี่ยของคะแนน ∑ x แทน ผลรวมของคะแนนทั้งหมด N แทน จำนวนนกั เรียนทัง้ หมด 1.2 การหาคาเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยคำนวณจากสูตร (ลวน สายยศ และอังคณาสายยศ. 2538:39) S.D. = N ∑ x2 - ( ∑ x ) ² N (N-1) เมื่อ S.D. แทน คา เบี่ยงเบนมาตรฐาน ∑ x แทน ผลรวมของคะแนนทง้ั หมด ∑ x2 แทน ผลรวมของคะแนนแตล ะตวั ยกกำลงั สอง N แทน จำนวนนกั เรยี นกลมุ ตัวอยา ง 2. สถติ ิที่ใชในการหาคุณภาพของเคร่อื งมอื 2.1 การหาคาดัชนีความเที่ยงตรงของแบบทดสอบทางการเรยี นกอนเรียนและหลังเรยี น วชิ าวทิ ยาการคำนวณโดยใชคาดัชนคี วามสอดคลองระหวางคำถามกบั พฤตกิ รรมท่ตี องการจะวดั (พวงรัตน ทวรี ตั น. 2534: 124) IOC = ∑ R N เม่ือ IOC หมายถึง ดัชนคี วามสอดคลอ งระหวา งขอสอบขอนั้นกับเนอ้ื หาทีจ่ ะสอบ ∑ R หมายถงึ ผลรวมของคะแนนความคิดเหน็ ของผเู ช่ยี วชาญเนอ้ื หาท้ังหมด N หมายถึง จำนวนผเู ช่ยี วชาญ 2.2. การหาคาอำนาจจำแนก (B) ของแบบทดสอบแตละขอ ใชสตู รของ Brennan (บญุ ชม ศรีสะอาด 2545 : 90)
26 สูตรคำนวณ D= Ru − RL N 2 เมอ่ื D แทน คา อำนาจจำแนก Ru แทน จำนวนนกั เรียนท่ตี อบถกู ในกลมุ เกง RL แทน จำนวนนกั เรียนทต่ี อบถูกในกลมุ ออน N แทน จำนวนนักเรยี นในกลุมเกง และกลมุ ออน 2.3. การหาคาความยากงาย (p) สตู รคำนวณ P = R N เมอื่ P แทน คาความยากงา ย R แทน จำนวนคนทที่ ำขอ นั้นถกู N แทน จำนวนคนที่ทำขอน้นั ทั้งหมด 2.4 หาคาความเชื่อม่ัน (reliability) การตรวจสอบความเชอ่ื มน่ั แบบองิ กลมุ วิธแี บบสอบซ้ำ หาไดจากไดสูตรทีใ่ ชใ นการหาคา สหสมั พันธข อง เพยี รสนั สูตร rXY = N ∑ XY − ∑ X ∑Y [N ∑ X 2 − (∑ X )2][N ∑Y 2 − (∑Y )2 ] เม่ือ rXY แทน สัมประสทิ ธ์ขิ องความเชื่อมั่นของแบบทดสอบ N แทน จำนวนกลุมตัวอยา ง X แทน คะแนนจากการสอบคร้ังแรก Y แทน คะแนนจากการสอบครั้งหลัง 3. สถติ ิทีใ่ ชท ดสอบสมมตฐิ าน 3.1 การทดสอบสมมติฐาน “โดยใชคาทางสถิติ t - test for Dependent Sample (ประคอง กรรณสูต. 2542: 115) ΣD N∑ D2 − (∑ D)2 t= (N − 1) เมือ่ D แทน ความแตกตา งระหวา งคะแนนแตล ะคู N แทน จำนวนคน Df แทน ความเปน อิสระมีคา เทา กับ N-1
27 4. การคำนวณหาประสทิ ธิภาพ การคำนวณหาประสิทธภิ าพ คือ การหาคาประสิทธภิ าพของกระบวนการ (E1) และประสิทธภิ าพของ ผลลพั ธ (E2) ซึ่งมแี นวทางการคำนวณ ดงั น้ี 1. การคำนวณหาประสทิ ธภิ าพของกระบวนการ (E1) ∑E1 = X1 x100 NxA เม่อื E1 คือ ประสิทธภิ าพของกระบวนการ ∑ X1 คือ คะแนนรวมของแบบฝกหดั หรือกิจกรรมในบทเรียน A คือ คะแนนเต็มของแบบฝก หัดหรอื กิจกรรมในบทเรยี น N คอื จำนวนผูเ รยี น 2. การคำนวณหาประสิทธภิ าพของผลลัพธ (E2) ∑E 2 = X 2 x100 NxB เม่อื E2 คอื ประสิทธภิ าพของผลลพั ธ ∑ X2 คอื คะแนนรวมของแบบทดสอบหลังรยี น B คอื คะแนนเต็มของแบบทดสอบหลงั เรยี น N คอื จำนวนผูเ รยี น การยอมรบั ประสทิ ธิภาพ 1. สงู กวาเกณฑ คอื ตัง้ เกณฑ E1 / E2 ไว แลวไดคา ประสทิ ธิภาพสงู กวา เกณฑทกี่ ำหนดไว เชน ตงั้ เกณฑมาตรฐานไว 90/90 แลว คำนวณคาประสิทธิภาพบทเรียนสำเรจ็ รูปได 95/95 2. เทาเกณฑ คือ ตัง้ เกณฑ E1 / E2 ไว แลวไดค า ประสิทธิภาพเทา กับเกณฑท ่ตี ้งั ไวพอดี เชน ต้งั เกณฑม าตรฐานไว 90/90 แลวคำนวณคา ประสิทธภิ าพบทเรียนสำเร็จรูปได 90/90 3. ตำ่ กวาเกณฑ คอื ตงั้ เกณฑ E1 / E2 ไวแลวไดคาประสิทธิภาพต่ำกวา เกณฑท ต่ี ้งั ไว ไมเ กนิ + 2.5 %
28 บทที่ 4 ผลการวเิ คราะหข อมลู จากการรวบรวมผลการวิจยั การพฒั นาผลสัมฤทธิท์ างการเรียน ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ 4 วิชาวิทยาการคำนวณ เรือ่ งขน้ั ตอนวิธกี ารแกป ญ หา โดยใชแบบฝก ทักษะ เสนอผลการวิจัยดังนี้ 1. สัญลักษณท ี่ใชใ นการวิเคราะหขอมูล 2. ผลการวิเคราะหข อมูล 1. สัญลกั ษณท ีใ่ ชในการวิเคราะหขอมลู ในการวเิ คราะหข อมลู ผูว ิจัยใชส ญั ลักษณใ นการวเิ คราะหขอมูล ดงั น้ี X แทน คะแนนทดสอบกอนเรียน Y แทน คะแนนทดสอบหลังเรยี น D แทน ผลตา งระหวา งคะแนนทดสอบกอนเรยี นและคะแนนทดสอบหลังเรยี น D2 แทน ผลตางระหวา งคะแนนทดสอบกอนเรียนและคะแนนทดสอบหลงั เรยี นยกกำลงั สอง n แทน จำนวนกลมุ ตัวอยาง x แทน คา เฉล่ยี ของคะแนน S.D. แทน สวนเบีย่ งเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) t แทน คา พิจารณาในการแจกแจงแบบทใี น (t – distribution) * แทน ความแตกตางอยา งมนี ยั สำคญั ทางสถติ ิท่ีระดับ .05 E1 แทน คะแนนรวมเฉลยี่ รอยละของคะแนนการปฏบิ ัติกิจกรรมจากแบบฝกทกั ษะ E2 แทน คะแนนรวมเฉลยี่ รอยละของคะแนนการทดสอบหลงั เรยี น
29 2. ผลการวิเคราะหข อ มลู ผูวิจยั ไดนำเสนอผลการวเิ คราะหขอมลู และแปรความหมายขอ มลู เปน ดังน้ี 1. ตารางท่ี 1 แสดงการวเิ คราะหป ระสทิ ธภิ าพของชุดแบบฝก ทักษะ เรื่องขัน้ ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) คนท่ี กอนเรยี น ชุดที่ 1 ชดุ ท่ี 2 คะแนนระหวา งเรียน ชดุ ท่ี 5 รวม หลงั เรียน คะแนน 5 คะแนน 5 คะแนน 5 คะแนน 25 10 ชุดที่ 3 ชุดที่ 4 คะแนน 10 คะแนน 5 คะแนน 5 10 5 5 5 5 5 25 10 1 1 4 3 4 4 4 19 8 2 4 5 3 5 4 5 22 8 3 4 3 5 3 5 4 20 9 4 3 5 4 5 4 4 22 8 5 3 4 5 4 3 5 21 9 6 1 5 3 2 4 4 18 8 7 5 3 4 4 5 5 21 9 8 2 4 5 3 3 3 18 8 รวม 23 33 32 30 32 34 161 67 เฉลยี่ 2.88 4.13 4.00 3.75 4.00 4.25 20.13 8.38 รอยละ 28.75 82.5 80 75 80 85 80.50 83.75 จากตารางที่ 1 คะแนนจากชุดแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีคาเฉลี่ยเทากับ 20.13 คิดเปนรอยละ 80.50 สวนคะแนนจาก การวดั ผลหลงั เรยี นมคี าเฉลี่ยเทา กับ 8.38 คดิ เปน รอยละ 83.75 และประสทิ ธภิ าพของชดุ แบบฝก ทักษะ เร่ืองขน้ั ตอนวิธกี ารแกปญหา(Algorithm) (E1 / E1) มีคาเทา กบั 80.50 / 83.75 สูงกวาเกณฑมาตรฐานที่ กำหนดไวค ือ 80/80
30 2. ตารางที่ 2 แสดงการเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนและหลังโดยใชแบบฝก ทกั ษะ เรอื่ ง ข้ันตอนวิธีการแกปญ หา(Algorithm) คนที่ คแนนกอนเรยี น คะแนนหลงั เรียน 10 คะแนน 10 คะแนน 8 11 8 9 24 8 9 34 8 9 43 8 67 53 8.38 61 0.52 75 83.75 82 รวม 23 เฉล่ีย 2.88 S.D. 1.46 รอยละ 28.75 จากตารางที่ 2 คะแนนจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียน และหลังเรียนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) จำนวน 10 ขอ ทผ่ี า นการประเมนิ คาความสอดคลองจากผเู ช่ยี วชาญแลว จากผลการทดสอบพบวา หลงั การเรียนโดยใชแบบ แบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) นักเรียนมีคาเฉลี่ยและรอยละของคะแนนสูงข้นึ กวากอนเรียนโดยมีคาเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียน 8.38 (������������̅=8.38) รอยละของคะแนนหลังเรียน 83.75 และคาเฉลี่ยของคะแนนกอนเรียน 2.88 ( ������������̅= 2.88 .) รอยละของคะแนนกอนเรียน 28.75 แสดงวาการ เรียนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวธิ ีการแกปญหา(Algorithm) ชวยพัฒนาทักษะการคิดเชิงคำนวณ ของนกั เรียน ซ่ึงเปนไปตามสมมุติฐานทต่ี งั้ ไว
31 3. ขอมูลเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวชิ าวิทยาการคำนวณ กอนและหลังที่ไดรับ การจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ ของนักเรียนกลุมตัวอยาง โดยใชสถิติ t - test for Dependent Sample ดังนี้ ตารางท่ี 3 คะแนนผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นกอ นและหลงั ของนกั เรยี นช้นั ประถมศึกษาปท่ี 4 ทไี่ ดรับการจดั การเรียนการสอนโดยใชแ บบฝก ทกั ษะ คนที่ กอ นเรยี น (X) หลังเรียน (Y) คะแนนเพม่ิ (D) D2 11 8 7 49 24 8 46 34 9 5 25 43 8 5 25 53 9 6 36 61 8 7 49 75 9 4 16 82 8 6 36 (∑X)=23 (∑Y)=67 ∑D =43 ∑D2 = 229 ตารางท่ี 4 ผลการเปรยี บเทียบคะแนนผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นวชิ าวทิ ยาการคำนวณกอนเรียนและ หลงั เรียนของนักเรียนชน้ั ประถมศึกษาปท ่ี 4 ทไี่ ดรบั การจดั การเรียนการสอนโดยใชแ บบฝก ทกั ษะ แบบทดสอบ N X S.D. T กอนเรียน 8 2.88 1.46 8.25 0.52 12.18 หลงั เรยี น 8 * มีนัยสำคญั ทางสถิติท่รี ะดับ .01 จากตารางพบวา นักเรียนกลุมตัวอยางทีไ่ ดรับการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่อง ข้ันตอนวธิ กี ารแกป ญ หา มผี ลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นสูงขนึ้ อยา งมีนัยสำคัญทรี่ ะดบั .01 เปนไปตามสมมตฐิ าน ที่ต้ังไว
32 บทท่ี 5 สรปุ ผล อภิปรายผลและขอ เสนอแนะ ความมงุ หมายของการวจิ ยั เพือ่ พฒั นาผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนวชิ าวิทยาการคำนวณ สำหรับนักเรียนชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 โดยใชส อ่ื แบบฝก ทักษะ มผี ลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนที่สงู ขนึ้ ประชากรและกลุมตัวอยา ง ประชากร คอื นักเรียนชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 โรงเรียนอนบุ าลสุราษฎรธานี ภาคเรยี นที่ 1 ป การศกึ ษา 2564 จำนวน 8 คน เครือ่ งมือท่ใี ชใ นการวจิ ยั เคร่ืองมอื ทใ่ี ชในการวจิ ัยในครั้งน้ี ประกอบดวย 1. แบบฝกทกั ษะเร่อื ง ขน้ั ตอนวธิ กี ารแกป ญ หา (Algorithm) กลมุ สาระการเรียนรูวทิ ยาศาสตร และเทคโนโลยี วชิ าวทิ ยาการคำนวณ 4 ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 4 2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียน - หลังเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ เรื่อง ข้นั ตอนวธิ ีการแกป ญหา ชน้ั ประถมศึกษาปท ่ี 4 ซงึ่ เปนแบบทดสอบปรนยั 4 ตวั เลือก จำนวน 10 ขอ สรปุ ผลการวจิ ัย 1. แบบประเมินคุณภาพแบบฝกทักษะ เรื่อง ขั้นตอนวิธีแกปญหา(Algorithm) วิชาวิทยาการ คำนวณ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 จากผูเชี่ยวชาญจำนวน 3 ทาน ในดานตาง ๆ ไดแก ดานคำแนะนำใน การใชแบบฝกทักษะ ดานเนื้อหา ดานแบบทดสอบ ดานการออกแบบ ดานการจัดการ และภาพรวมของ แบบฝก ทักษะอยใู นระดบั ดีมาก 2. แบบฝก ทกั ษะเร่อื งขน้ั ตอนวธิ แี กป ญ หา (Algorithm) วิชาวิทยาการคำนวณ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 4 มีประสทิ ธภิ าพ E1/E2 สูงกวาเกณฑม าตรฐานท่ีกำหนดไวคือ 80/80 3. คะแนนจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอ นเรียนและหลังเรียนโดยใชแบบ ฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) จำนวน 10 ขอ มีคาเฉลี่ยและรอยละของคะแนน สูงขึ้นกวากอนเรียนโดยมีคาเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียน 8.38 (������������̅ = 8.38) รอยละของคะแนนหลังเรียน 83.75 และคา เฉลย่ี ของคะแนนกอนเรยี น 2.88 (������������̅ = 2.88) รอ ยละของคะแนนกอ นเรียน 28.75 4. ผลสัมฤทธิ์ทางเรียนวชิ าวทิ ยาการคำนวณของนักเรยี นชั้นประถมศกึ ษาปที่ 4 ไดรับการจัดการ เรียนการสอนโดยใชแ บบฝก ทักษะ เรอ่ื ง ขั้นตอนวิธแี กป ญหา (Algorithm) หลงั จากเรียนดวยการใชแบบฝก ทักษะ แลวนักเรียนกลุมตัวอยางมีคาเฉลี่ยของคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกวากอนเรียน อยางมี นัยสำคัญทางสถติ ทิ ่ีระดบั .01
33 อภิปรายผลการวิจัย การวิจัยครั้งนี้มีความมุงหมาย เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ที่ไดรับการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ จะเห็นไดวา นกั เรียนมคี าเฉลี่ยของคะแนนผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นสงู กวากอนเรียน อยางมีนยั สำคัญทางสถติ ทิ ี่ระดับ.01 ซงึ่ เปนไปตามสมมุติฐานที่ต้งั ไว และแบบฝกทกั ษะเรอ่ื งขน้ั ตอนวิธีการแกป ญหา(Algorithm)มีประสิทธิภาพ เทา กบั 80.50 / 83.75 สงู กวาเกณฑม าตรฐานทก่ี ำหนดไวคือ 80/80 จงึ มคี วามเหมาะสมท่ีจะนำแบบฝก ทักษะเรื่องข้นั ตอนวธิ ีการแกป ญ หา(Algorithm) เหมาะสมนำใชในการจดั การเรียนการสอนในวิชาวทิ ยาการ คำนวณตอ ไป ขอ เสนอแนะ 1. ขอ เสนอแนะท่วั ไป 1.1 ควรสนับสนุนใหมีการนำแบบฝกทักษะเกี่ยวกับขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) มาใชกบั การเรยี นการสอนมากย่งิ ขน้ึ 1.2 ควรจัดใหมีการฝกอบรมวิชาวิทยาการคำนวณใหแกครูผูสอนระดับชั้นอื่นเพื่อครูจะได พฒั นากระบวนการเรียนการสอนอนั สง ผลถงึ ความเจรญิ ทางการศกึ ษาตอ ไปในอนาคต 2. ขอเสนอแนะในการวจิ ยั คร้งั ตอไป 2.1 ควรมีการสรา งแบบฝก ทักษะ มาใชกับเนื้อหาสาระการเรียนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ในชัน้ อนื่ ๆ ตอ ไป 2.2 ควรสงเสริมใหมีการศึกษาวิจัยพัฒนาการนำแนวคดิ คำนวณไปชวยสอนในกลุมสาระการ เรียนรอู ่นื ๆ เพิ่มมากยงิ่ ขนึ้ 2.3 การพัฒนาแบบทักษะขัน้ ตอนวิธีการแกปญ หา(Algorithm) ควรเลือกเนื้อหาที่เหมาะสม กบั วัยของเด็กนกั เรียนและเปน เรือ่ งไมยากเกนิ ไป
34 บรรณานกุ รม ถวลั ย มาศจรัส และคณะ. (2550). แบบฝก หัด แบบฝกทักษะเพือ่ พัฒนาการเรียนรผู ูเ รยี นและการจัดทำ ผลงานวิชาการของขาราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา. พิมพคร้ังที่ 2. กรงุ เทพฯ : ธารอกั ษร. บญุ ชม ศรีสะอาด. (2543). การวจิ ัยเบ้อื งตน. พิมพค รง้ั ท่ี 6. กรงุ เทพฯ : สวุ ิรยิ าสาสน. พวงรัตน ทวรี ัตน. (2543). วิธีการวิจยั ทางพฤติกรรมศาสตรแ ละสงั คมศาสตร. พิมพครัง้ ที่ 8. กรงุ เทพฯ : จฬุ าลงกรณม หาวิทยาลัย. พมิ ลรัตน ธนรตั พมิ ลกุล. (2546). ความพึงพอใจในการปฏบิ ัตงิ านของครูแนะแนวในโรงเรยี นขยาย โอกาสทางการศกึ ษาสังกดั สำนกั งานการประถมศกึ ษา จังหวัดเชียงใหม. วิทยานพิ นธ ปรญิ ญามหาบัณฑติ , เชียงใหม : มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม. กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2552). หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พชมุ นมุ สหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย. กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2560). ตัวช้วี ัดและสาระการเรยี นรแู กนกลาง กลมุ สาระการเรยี นรูวิทยาศาสตร (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรปกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551. พิมพคร้งั ที่ 1. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพชุมนมุ สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย
35 ภาคผนวก - ภาคผนวก ก รายนามผเู ชยี่ วชาญ / กลุมตวั อยาง - ภาคผนวก ข เคร่อื งมอื วจิ ยั - ภาคผนวก ค คา คณุ ภาพของเครอื่ งมือวจิ ยั
36 ภาคผนวก ก รายนามผเู ชย่ี วชาญ / กลุมตัวอยา ง
37 รายนามผูเช่ยี วชาญ การวิจัยในชั้นเรียนเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ สำหรับนักเรียนชั้น ประถมศึกษาปท ่ี 4 โดยใชสือ่ แบบฝกทกั ษะ ผวู ิจัยไดจ ดั ทำเครอ่ื งมอื ประกอบการวิจัย และเคร่อื งมอื ตาง ๆ นั้นไดผานการตรวจสอบคุณภาพจากผูเชี่ยวชาญ เนื่องจากทานเปนผูมีความรูความเชี่ยวชาญในเรื่อง ดงั กลา ว ผวู ิจัยจึงไดข อความอนุเคราะหเรียนเชญิ ทานเปน ผูเ ชี่ยวชาญตรวจสอบเครอ่ื งมอื วิจยั ในคร้งั น้ี รายนามผเู ช่ยี วชาญในการตรวจสอบคุณภาพเครอ่ื งมอื ประกอบการวจิ ยั 1. นางวรญั ญา พันธวุ งศ 2. นางสรสิชา พรหมชาติ 3. นายสริ ิศกั ด์ิ บญุ คง
38 รายชอื่ กลุม ประชากรท่ีใชในการวิจัย นักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปท่ี 4 โรงเรยี นอนบุ าลสุราษฎรธ านี อำเภอเมอื ง จังหวัดสุราษฎรธานี ปการศึกษา 2564 คนที่ เลขประจำตัว ชอ่ื -นามสกลุ 1 11287 เด็กชายคเชนทร พรหมเกิ 2 11294 เด็กหญงิ ปุณณภา เพชรสุวรรณ 3 11295 เดก็ หญิงวลยั พรรณ เสียงเพราะ 4 11305 เดก็ หญิงณัฐวรรณ โอมี 5 12244 เดก็ หญิงอาภาภทั ร รอดเจริญ 6 12307 เดก็ หญงิ พชิ ามญชุ ขุนหลวง 7 12312 เดก็ ชายวยสกร นาคพิน 8 12504 เด็กหญงิ กุลภสั สร กุลเจรญิ
39 ภาคผนวก ข เครือ่ งมอื วิจยั
40 แบบฝกทักษะเร่ือง ขนั้ ตอนวิธีการแกปญ หา (Algorithm) กลุมสาระการเรียนรูว ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี วิชาวทิ ยาการคำนวณ 4 ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี 4 ชือ่ ........................................นามสกลุ .............................. ช้นั ........................ เลขที่ ..................... โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธ านี อำเภอเมอื ง จงั หวัดสรุ าษฎรธานี สังกัดสำนักงานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎรธานี เขต 1
41 คำนำ แบบฝกทักษะเรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา จัดทำขึ้นสำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีจุดมุงหมายเพื่อพัฒนาผูเรียนใหมีความรูความเขาใจ เรอ่ื งขน้ั ตอนวิธีการแกป ญ หา และเปนการเพิ่มพูนทักษะกระบวนการตาง ๆ ในการเรียน เรื่องการแกปญหา สงเสริมใหผูเรียนมีเจตคติที่ดีตอการเรียนเกี่ยวกับการการปญหา ในชีวติ ประจำวนั และกจิ กรรมการเรยี นรูโดยใชแ บบฝก ทักษะเรอ่ื ง ขน้ั ตอนวิธกี ารแกปญหา หวังเปนอยายิ่งวาจะเปนประโยชนตอการเรียนการสอนขั้นตอนวิธีการแกปญหา ซึ่งจะชวยยกระดับคุณภาพผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนประถมศึกษาปที่ 4 ใหมปี ระสทิ ธภิ าพดยี ่งิ ขน้ึ สารบัญ
คำนำ 42 สารบญั คำชแ้ี จง หนา ก แบบทดสอบการเรียน ข แบบฝก ทักษะเหตุผลเชงิ ตรรกะ ค แบบฝก ทกั ษะอัลกอริทึม(Algorithm) 1 แบบฝกทักษะการแสดงอัลกอริทึมดวยขอ ความ 4 แบบฝก ทักษะการแสดงอลั กอรทิ มึ ดวยรหัสจำลองหรือซูโดโคด 6 แบบฝกทกั ษะการแสดงอัลกอริทึมดวยผงั งาน(flowchart) 7 แบบทดสอบหลังเรยี น 11 เฉลยแบบทดสอบกอ นเรยี น-หลังเรียน 14 23 26 คำชแี้ จง 1. แบบฝก ทกั ษะเรอ่ื ง ข้นั ตอนวธิ กี ารแกป ญ หา (Algorithm) จัดทำข้นึ สำหรับนกั เรยี น 7 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีจุดมุงหมายเพื่อพัฒนาผูเรียนใหมีความรูความเขาใจ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา และเปนการเพิ่มพูนทักษะกระบวนการตาง ๆ
43 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ขั้นตอนวิธีการแกป ญหา (Algorithm) คำช้แี จง 1. ขอ สอบมที ง้ั หมด 10 ขอ 10 คะแนน คะแนนทีไ่ ด 10 2. ใหนักเรียนเลอื กคำตอบท่ีถกู ทสี่ ุดเพียงคำตอบเดยี ว คะแนนเต็ม
44 1. บคุ คลใดท่ไี มใชเ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป ญหา ก. ฟาใสเหน็ ทอ งฟา มืดครม้ึ จงึ ยังไมออกไปเลนนอกบาน ข. ใบหมอนไมอยากฟน ผจุ งึ แปรงฟน ทกุ ครงั้ หลังรับประทานอาหาร ค. สุดใจรอ งไหง อแงเพอื่ จะใหคุณแมซอ้ื ของเลน ให ง. ใยไหมตอ งการขา มถนน จึงเดินไปขนึ้ สะพานลอย 2. พิจารณาภาพ A B A และ B ควรเปนรูปใดตามลำดับ ก. และ ข. และ ค. และ ง. และ 3. ขอใดมีรูปแบบการจดั เรยี งรูปภาพเชน เดียวกับท่ีกำหนดให ก. ข. ค. แบบฝก ทักษะเรื่อง ขัน้ ตอนวิธกี ารแกป ญหา (Algorithm) ง. 4 3 ?3 74 4. 5 ข. 7 72 ง. 5 สัญลักษณ ? คือเลขอะไร ก. 8 ค. 6
45 5. พจิ ารณาตัวเลขท่ีกำหนด 1 , 3 , 7 , 13 , 21 , 31 , ….. จำนวนตอ ไปควรเปน ขอใด ก. 36 ข. 40 ค. 43 ง. 52 6. การแกปญหาแบบใดใชหลักการเดียวกันกบั กระบวนการอลั กอรทิ ึมมากที่สดุ ก. การบวกลบเลข ข. การวาดภาพแรเงา ค. การทอ งบทสวดมนต ง. การทำโครงงานวทิ ยาศาสตร 7. “ตนขา วมักจะงวงนอนเวลาเรียนหนงั สือ ตนขา วจึงเริม่ หาสาเหตุของความความงวงนอน” ขอใดนา จะเปน สาเหตุของปญหานี้ ก. ตน ขา วรับประทานอาหารไมต รงเวลา ข. ตน ขาวชอบรับประทานขนมหวาน ค. ตนขา วชอบเลน เกมคอมพวิ เตอรต อนกลางคนื ง. ตนขาวมสี ติปญ ญาตำ่ กวาเพื่อนๆ 8. . จากขอ 7 ตนขาวกำลงั อยูในขั้นตอนใดของอลั กอลิทึม ก. เลือกวธิ ีการแกป ญแหบาบทฝไ่ีก ดทผ กั ลษละัพเรธ่ือทงี่ดขีทั้นตี่สอุดนวธิ ีการแกปญ หา (Algorithm) ข. เรยี งลำดบั ขัน้ ตอนการแกป ญ หา ค. คิดวิธกี ารแกป ญ หาใหหลากหลาย ง. ทำความเขาใจปญ หา พจิ ารณาผังงานตอ ไปนี้ใชต อบคาถามขอ 9 – 10 เร่มิ ตน ปอปน้อขนอขมอ้ ลู มลู ใช A ไมใ ช CD
Search