Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore วิจัยในชั้นเรียนป.4 วิทยาการคำนวณ

วิจัยในชั้นเรียนป.4 วิทยาการคำนวณ

Description: วิจัยในชั้นเรียนป.4 วิทยาการคำนวณ

Search

Read the Text Version

วชิ าสังวคิจมยั ชศัน้ กึ เรษยี านม.๕ เรอ่ื ง การพฒั นาผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น ป.๔ ชน้ั ประถมศึกษาปี ท่ี 4 วชิ าวทิ ยาการคาํ นวณ เรอ่ื งขน้ั ตอนวธิ กี าร แกป้ ญั หา โดยใชแ้ บบฝึกทกั ษะ วาทรี่ อ ยตรศี ภุ ราช แกว มศี รี โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี สํานกั งานเขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาสรุ าษฎรธ านีเขต ๑

วิจัยช้ันเรียน เรอ่ื ง การพฒั นาผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนชัน้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 วิชาวทิ ยาการคำนวณ เรื่องขน้ั ตอนวธิ ีการแกป ญหา โดยใชแ บบฝก ทักษะ ผูวจิ ยั วา ท่รี อ ยตรศี ภุ ราช แกวมีศรี ตำแหนง ครูผูชว ย โรงเรียนอนบุ าลสุราษฎรธานี สังกดั สำนกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศึกษาประถมศกึ ษาสรุ าษฎรธ านี เขต 1 สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร

ก ช่ือเรื่อง การพฒั นาผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี นช้นั ประถมศึกษาปที่ 4 วชิ าวิทยาการคำนวณ เรื่องขน้ั ตอนวธิ ีการแกปญหา โดยใชแบบฝกทักษะ ผูวจิ ัย วา ทรี่ อ ยตรศี ภุ ราช แกว มีศรี หนวยงาน โรงเรียนอนบุ าลสรุ าษฎรธ านี ปการศึกษา 2564 บทคัดยอ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณสำหรับ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 รายวิชาวิทยาการคำนวณ เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) โดยใชแบบฝก ทกั ษะ มีผลสัมฤทธิท์ างการเรียนทส่ี งู ขนึ้ กลุมประชากรที่ใชในการวิจัยเปนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี จังหวดั สรุ าษฎรธานี สังกดั สำนกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาสรุ าษฎรธ านี เขต 1 จำนวน 8 คน การ เก็บรวบรวมขอ มลู ใชเวลา 6 ช่ัวโมง ในภาคการศกึ ษาที่ 2 ปก ารศึกษา 2563 วิเคราะหข อ มลู เครื่องมือทใี่ ช ในการวิจัยประกอบดวย ชุดแบบฝกทักษะ ขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) มีประสิทธิภาพของชุด แบบฝก (E1 / E1) มีคาเทากับ 80.50 / 83.75 สูงกวาเกณฑมาตรฐานที่กำหนดไวแบบทดสอบวัด ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น เรือ่ ง ข้นั ตอนวิธีกาแกปญ หา(Algorithm) แบบฝกทกั ษะ ข้นั ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) สถติ ทใี่ ชในการวิเคราะหขอมูล ไดแ ก คา เฉล่ยี เลขคณิต สวนเบ่ยี งเบนมาตรฐาน การทดสอบคาที(t–test) และการคำนวณหาประสทิ ธภิ าพของนวตั กรรม ผลการวิจยั พบวา นกั เรยี นมีคะแนนจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนกอนเรยี นและหลงั เรียนโดย ใชแบบฝก ทกั ษะ เรอ่ื งขนั้ ตอนวธิ กี ารแกปญหา(Algorithm) มีคา เฉล่ยี และรอ ยละของคะแนนสงู ขนึ้ กวากอน เรยี นโดยมคี าเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียน 8.38 รอ ยละของคะแนนหลังเรยี น 83.75 และคา เฉล่ยี ของคะแนน กอนเรียน 2.88 รอยละของคะแนนกอนเรียน 28.75 และผลสัมฤทธิ์ทางเรียนวิชาวิทยาการคำนวณของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ไดรับการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่อง ขั้นตอนวิธี แกปญ หา(Algorithm) หลงั จากเรยี นดว ยการใชแ บบฝก ทักษะแลว นักเรยี นมีคาเฉลี่ยของคะแนนผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี นสูงกวากอนเรียน อยางมนี ัยสำคญั ทางสถติ ทิ ่รี ะดับ.01

ข กิตติกรรมประกาศ รายงานการวิจัยเรื่อง “การพัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียนช้ันประถมศึกษาปท ี่ 4 วิชาวิทยาการ คำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา โดยใชแบบฝกทักษะ” นี้สำเร็จสมบูรณไดดวยความอนุเคราะห และเอาใจใสอยางดียิ่งจาก นายศุภชัย เวชกุล ผูอำนวยการโรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี ในการให การสนับสนุน คำปรึกษาที่เปนประโยชน พรอมทัง้ คำแนะนำแนวทางในการวิจัย ตลอดจนใหขอเสนอแนะ ทางวชิ าการอนั ทรงคุณคา เพ่อื ใหง านวจิ ยั มคี วามสมบูรณ ผวู จิ ัยขอขอบพระคุณ นางวรญั ญาพนั ธุวงศ , นางสรสชิ า พรหมชาติ , นายสิรศิ ักด์ิ บุญคงท่ีกรุณา รับเปนผูเชี่ยวชาญ ตรวจและใหขอเสนอแนะในการปรับปรุงแกไขเครื่องมือวิจัยทีใ่ ชในการรวบรวมขอ มูล ดวยความเอาใจใสเ ปน อยางดี ผูวิจัยขอขอบคุณนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ปการศึกษา 2564 ที่ใหความรวมมือในการเก็บ รวบรวมขอ มลู ในการวิจัยทำใหง านวจิ ัยมคี วามสมบูรณยง่ิ ขึน้ คุณคาและประโยชนใด ๆ อันจะเกิดจากงานวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยขอมอบเปนเครื่องบูชาพระคุณของ บิดา มารดา ครู อาจารยทกุ ทาน ท่ปี ระสทิ ธิประสาทวชิ าแกผูวิจยั

สารบัญ ค รายการ หนา บทคดั ยอ ก กิตติกรรมประกาศ ข สารบัญ ค บทที่ 1 บทนำ 1 1 ความสำคัญและความเปนมาของปญ หา 2 ความมุงหมายของการวิจยั 4 กรอบแนวคดิ และสมมุตฐิ าน 6 บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยท่เี กีย่ วขอ ง 6 หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน 7 แบบฝกทกั ษะ 16 ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น 17 งานวิจยั ทีเ่ กี่ยวขอ ง 20 บทที่ 3 วธิ ดี ำเนินการวิจัย 20 ประชากรและกลมุ ตัวอยา ง 20 เครือ่ งมอื ท่ีใชใ นการวิจัย 24 สถติ ิท่ีใชในการวิเคราะหข อมูล 27 บทที่ 4 ผลการวิเคราะหข อมูล 28 ผลการวิเคราะหขอมูล 31 บทที่ 5 สรุปผล การอภิปราย และขอเสนอแนะ 31 สรปุ ผลการวิจยั 32 การอภปิ รายผล 32 ขอเสนอแนะ 33 บรรณานกุ รม 34 ภาคผนวก 35 ภาคผนวก ก รายนามผูเช่ยี วชาญ/กลมุ ประชากร 38 ภาคผนวก ข เครอ่ื งมอื วิจยั 70 ภาคผนวก ค คาคณุ ภาพของเครื่องมอื วิจยั

1 บทที่ 1 บทนำ ความสำคัญและความเปน มาของปญ หา การศึกษานับเปนรากฐานที่สำคัญที่สุดประการหนึ่งสำหรับการสรางสรรคความ เจรญิ กา วหนา และการแกไขปญหาในการพัฒนาประเทศดานตาง ๆ เพราะวา การศกึ ษามงุ ชว ยใหบ ุคคลเกิด ความเจรญิ งอกงามทง้ั ทางดานรางกาย อารมณ และสติปญญา สามารถปรับตนใหเขา กับสภาพแวดลอมได อยา งเหมาะสม และสามารถดำรงชีวติ อยูในสังคมไดอยา งมคี วามสุข การศึกษายังจะชว ยใหบุคคลน้นั เปน ผูท่ี รจู ักคดิ รูจกั ทำรจู กั การแกปญหาตลอดจนรูจักใชทรพั ยากรวัตถุทม่ี ีอยูใหเกิดประโยชนสูงสุดและสิ้นเปลือง นอยที่สุด การที่ประเทศจะกาวหนาไดจำเปนจะตองมีทรัพยากรบุคคลที่มีความรู ความคิด ความสามารถ จำนวนมาก ดังนั้นการศึกษาจึงเปนกระบวนการในการเสริมสรางบุคคลใหมีคุณลักษณะพึงประสงค ในพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติพุทธศักราช 2542 หมวด 4 แนวการจัดการศึกษามาตรา 22 การจัดการศึกษาตอ งยดึ หลกั วาผูเรยี นทกุ คนมีความสามารถเรียนรแู ละพัฒนาตนเองได และถือวาผูเรียนมี ความสำคัญท่ีสดุ กระบวนการจัดการศึกษาตองสงเสรมิ ใหผูเรียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตาม ศักยภาพการเรียนการสอนในหองเรียนเปนวิธีการที่ใชกันมานาน มีเทคนิคการสอนมากมายที่เปน ประโยชนแกผูเรียน ไมวาจะเปนการบรรยาย อภิปราย สาธิต หรือวิธีการอื่น ๆ แตอยางไรก็ตาม การเรียนการสอนในหองเรียนที่มีผูเรียนจำนวนมากก็เปนการยากที่จะใหผูเรียนทุกคนสามารถเรียนรูได ทันกัน พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พุทธศักราช 2542 ไดกำหนดแนวทางการจัดการศึกษา ไววา “การจัดการศึกษาตองยึดหลักวาผูเรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรูและพัฒนาตนเองไดและถือ วาผูเรียนมีความสำคัญอยางที่สุด กระบวนการจัดการศึกษาตองสงเสริมใหผูเรียนสามารถพัฒนา ตามธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพโดยตองคำนึงถึงความแตกตางระหวางบุคคล” (สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาแหง ชาติ 2542 : 12-13) หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 (ปรับปรุง 2560) กลาววา กลุมสาระ การเรียนรูวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี เปนกลุมสาระที่เนนการเชือ่ มโยงความรูกับกระบวนการ มีทักษะ สำคัญในการคนควาและสรางองคความรู โดยใชกระบวนการในการสืบเสาะหาความรู และแกปญหาท่ี หลากหลาย ใหผูเรียนมีสวนรวมในการเรียนรูทุกขั้นตอนมีการทำกิจกรรมดวยการลงมือปฏิบัติจริงอยาง หลากหลาย เรียนรูเกี่ยวกับ การคิดเชิงคํานวณ การคิดวิเคราะหแกปญหาเปนขั้นตอนและเปนระบบ ประยุกตใชค วามรูด านวิทยาการคอมพวิ เตอรแ ละเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร ในการแกปญหาท่ี พบในชวี ิตจรงิ ไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ “แบบฝก ทกั ษะ” เปนส่อื หรือนวัตกรรมท่จี าํ เปน อยา งหนึง่ ท่ีจะทาํ ใหการเรยี นการสอนบรรลุผลอีก ท้ังยังสามารถชวยในการฝกทักษะผูเรียนไดดซี ึง่ สลาย ปลั่งกลาง (2552: 31-32) กลา ววา แบบฝกหัดหรือ แบบฝกทักษะ หมายถึง สื่อการเรียนการสอนที่ใชสําหรับใหผูเรียนฝกความชาํ นาญในทักษะตา ง ๆ จนเกิด ความคิดรวบยอดในเรื่องที่ฝกและสามารถนําทักษะไปใชในการแกปญหาได ดังตัวอยางงานวิจัยของ

2 พรรณี ชูไทย (2546: 9) กลาวถึงหลักการพัฒนาแบบฝกทกั ษะวา ครูผูสรางตองคํานึงถึงระดับชั้นความรู ความสามารถของผูเรียน ความแตกตางของผูเรียน เรียงเนื้อหาจากงายไปหายาก เนนการแกปญหา มีคําชี้แจงสั้น ๆ ใชเวลาเหมาะสม เนื้อหา นาสนใจ มีหลากหลายทาทายความสามารถจะเห็นไดวาการ พัฒนาแบบฝกทักษะที่เหมาะสมจะทําใหผูเรยี นมีพัฒนาการเรียนรู ความชํานาญ ความสามารถในการแก ปญหา ทราบความสามารถในการเรยี นและสามารถตรวจสอบความกา วหนา ของตนเองได ดวยความสําคัญขางตน ผูรายงานในฐานะครูผูสอนในวิชาวิทยาการคำนวณ 4 ระดับชั้น ประถมศึกษาปที่ 4 เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) พบวาผูเรียนยังขาดทักษะกระบวนคิด ยัง สับสนในขั้นตอนการแกปญหา อยางเปนระบบ ไมสามารถคัดเลือกคุณลักษณะที่จำเปนตอการแกปญหา ขน้ั ตอนการแกป ญ หา การเขยี นรหสั ลำลองและผงั งานได จึงมคี วามสนใจทจี่ ะนำแบบฝก ทกั ษะเร่ืองขั้นตอน วิธีการแกป ญหา(Algorithm) มาใชแกปญหา นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ วิชาวิทยาการคำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) สงผลใหผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของ นักเรียนสูงขึ้นเปนไปตามเจตนารมณของหลักสูตรและสามารถนำความรูไปใชในการแกปญหา ในชวี ติ ประจำวนั ได ความมงุ หมายของการวิจัย 1. เพ่อื พฒั นาผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นวชิ าวิทยาการคำนวณ สำหรับนักเรยี นชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 โดยใชส ่อื แบบฝกทกั ษะ มีผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นทส่ี ูงขน้ึ ความสำคัญของการวิจัย 1. เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณสำหรับนักเรียนที่มีผลการเรียน ตำ่ สามารถพัฒนาตนเองโดยการเรยี นแบบใชแบบฝก ทกั ษะ 2. การเรียนดวยแบบฝกทกั ษะเปนสวนหนึง่ ของการจัดการเรยี นรูที่เนน นักเรียนเปนสำคัญจะทำ ใหนักเรียนเกิดความสนใจใฝเรียนรู ลดความแตกตางของศักยภาพแตละบุคคลทำใหนักเรยี นมีผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นท่สี ูงขนึ้ ขอบเขตของการวิจัย 1. ประชากร 1.1 ประชากร คอื นกั เรยี นชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 4 โรงเรียนอนบุ าลสุราษฎรธ านี ภาคเรียน ท่ี 1 ปก ารศึกษา 2564 จำนวน 8 คน 2. ระยะเวลา ระยะเวลาท่ใี ชในการวจิ ัยครั้งนดี้ ำเนนิ การในภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2564 เปน เวลา 6 สัปดาห สปั ดาหล ะ 1 วนั วนั ละ 1 ช่ัวโมง รวมเวลา 6 ชวั่ โมง

3 3. ขอบเขตของเน้ือหา เนื้อหาที่นำมาสรางเปนแบบฝกทักษะครั้งนี้ เปนสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและ เทคโนโลยี ชวงชั้นที่ 2 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) จำนวนแบบ ฝกทักษะนี้ ประกอบไปดวย 5 ชดุ แบบฝก 3.1 แบบฝกทักษะเหตผุ ลเชงิ ตรรกะ 3.2 แบบฝกทกั ษะอลั กอรทิ ึม (Algorithm) 3.3 แบบฝกทกั ษะการแสดงอลั กอรทิ ึมดวยขอความ 3.4 แบบฝก ทักษะการแสดงอลั กอรทิ มึ ดว ยรหัสจำลองหรือซโู ดโคด 3.5 แบบฝกทักษะการแสดงอลั กอรทิ มึ ดวยผังงาน(flowchart) 4. ตวั แปรที่ศึกษา 4.1 ตวั แปรตน คอื การพัฒนาผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนนกั เรยี นชน้ั ประถมศึกษาปท่ี 4 วิชาวทิ ยาการคำนวณ เรอื่ งข้ันตอนวธิ ี โดยใชช ุดฝกทักษะ 4.2 ตัวแปรตาม 4.2.1 ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น นิยามศพั ทเ ฉพาะ แบบฝกทักษะ หมายถึง แบบฝกทกั ษะเร่อื ง ขน้ั ตอนวิธีการแกปญ หา(Algorithm) ทผ่ี วู ิจยั สรางขึ้น เพื่อเปนแบบฝกทักษะสอนนักเรียนที่เรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ซึง่ ผูเรียนจะทบทวนเนื้อหาโดยผา นทางชดุ แบบฝกทักษะนี้ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น หมายถึง ความรคู วามสามารถ ความเขา ใจ เรอ่ื ง ขัน้ ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ของนักเรียนกลุมตัวอยา งที่เรียนโดยใชแบบฝกทักษะจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี นทผี่ ูวิจัยสรา งข้ึน นักเรียน หมายถงึ นักเรยี นช้ันประถมศึกษาปท่ี 4 โรงเรยี นอนุบาลสุราษฎรธ านี อำเภอเมือง จังหวดั สรุ าษฎรธานี ทก่ี ำลงั ศกึ ษาอยใู นภาคเรยี นที่ 1 ปการศึกษา 2564 แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน หมายถงึ แบบทดสอบที่ผวู ิจัยสรา งข้นึ เพื่อวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี น เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกป ญหา(Algorithm) สำหรับนักเรยี นชัน้ ประถมศึกษาปที่ 4 จำนวน ขอสอบท้งั หมด 10 ขอ แบบทดสอบเปนแบบปรนยั 4 ตวั เลือก

กรอบแนวคิดในการวิจัย 4 ตัวแปรตน ตัวแปรตาม การสอนโดยใชโ ดยใชช ุดฝกทักษะ ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น เรื่องข้นั ตอนวิธี สมมตฐิ านการวจิ ยั 1. นักเรียนช้ันประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี ที่เรียนโดยใชแบบฝกทักษะเรื่อง ขนั้ ตอนวิธกี ารแกปญหา(Algorithm) มีผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นหลงั เรยี นสงู กวา กอ นเรียน

5 บทที่ 2 เอกสารและงานวิจยั ทีเ่ กี่ยวขอ ง ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ เปนการศึกษาการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ สำหรับนกั เรียนชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 โดยใชช ดุ แบบฝกทกั ษะ ผวู ิจยั ไดศกึ ษา คนควาเอกสาร และงานวิจยั ทเ่ี กยี่ วของดงั น้ี 1. หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551(ปรับปรุง 2560 ) กลุมสาระการ เรยี นรูการวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ช้นั ประถมศึกษาปที่ 4 1.1 สาระการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นร/ู ตัวชว้ี ดั 2. แบบฝกทกั ษะ 2.1 ความหมายและความสำคญั ของแบบฝก ทักษะ 2.2 ลกั ษณะของแบบฝก ทักษะท่ีดี 2.3 ประโยชนของแบบฝก ทักษะ 2.4 หลกั การสรางแบบฝกทักษะ 2.5 สว นประกอบของแบบฝกทักษะ 2.6 รูปแบบการสรางแบบฝก ทกั ษะ 2.7 ขนั้ ตอนการสรา งแบบฝกทกั ษะ 2.8 แนวคิดหลกั การที่เก่ียวขอ งกบั แบบฝกทกั ษะ 3. ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น 3.1 ความหมายของผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น 3.2 จุดมงุ หมายของการวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น 3.3 เคร่ืองมือท่ีใชในการวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น 4. งานวิจัยท่เี กย่ี วของ 4.1 งานวิจัยภายในประเทศ 4.2 งานวิจัยตา งประเทศ

6 1. หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551(ปรับปรุง 2560) กลุม สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 1.1 สาระการเรียนร/ู มาตรฐานการเรยี นร/ู ตวั ชี้วดั สาระที่ 1 วิทยาศาสตรชวี ภาพ มาตรฐาน ว 1.1 เขา ใจความหลากหลายของระบบนเิ วศ ความสัมพันธระหวางส่ิงไมม ชี วี ิต กับส่งิ มชี วี ิต และความสัมพันธระหวางสง่ิ มีชีวิตกบั สงิ่ มีชวี ิตตาง ๆ ในระบบนเิ วศการถา ยทอดพลังงาน การ เปลี่ยนแปลงแทนที่ในระบบนิเวศ ความหมายของประชากร ปญหาและผลกระทบที่มีตอ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมแนวทางในการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและการแกไขปญหา สิง่ แวดลอมรวมทง้ั นาํ ความรไู ปใชประโยชน มาตรฐาน ว 1.2 เขา ใจสมบัตขิ องสิ่งมีชีวิต หนวยพ้ืนฐานของสิ่งมชี วี ติ การลําเลยี งสารเขา และออกจากเซลลความสัมพันธของโครงสรางและหนาที่ของระบบตาง ๆ ของสัตวและมนุษยที่ทํางาน สัมพันธกนั ความสมั พนั ธข องโครงสรางและหนาทข่ี องอวัยวะตา ง ๆ ของพืชที่ทํางานสัมพันธกนั รวมทั้งนํา ความรไู ปใชประโยชน มาตรฐาน ว 1.3 เขาใจกระบวนการและความสําคัญของการถายทอดลักษณะทาง พันธกุ รรมสารพันธกุ รรม การเปล่ียนแปลงทางพันธกุ รรมทมี่ ผี ลตอส่ิงมชี วี ิต ความหลากหลาย ทางชวี ภาพและวิวฒั นาการของสิง่ มชี ีวิต รวมทัง้ นาํ ความรไู ปใชประโยชน สาระท่ี 2 วทิ ยาศาสตรกายภาพ มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสมบัติของสสาร องคประกอบของสสาร ความสัมพันธระหวาง สมบัติของสสารกับโครงสรางและแรงยึดเหนี่ยวระหวางอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลง สถานะของสสาร การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจธรรมชาติของแรงในชีวิตประจําวัน ผลของแรงที่กระทําตอวัตถุ ลักษณะการเคลอื่ นทแ่ี บบตาง ๆ ของวตั ถรุ วมท้ังนําความรไู ปใชป ระโยชน มาตรฐาน ว 2.3 เขาใจความหมายของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและการถา ยโอพลังงาน ปฏิสัมพันธระหวางสสารและพลังงาน พลังงานในชีวิตประจําวัน ธรรมชาติของคลื่น ปรากฏการณท่ี เกี่ยวของกบั เสยี ง แสง และคลื่นแมเ หลก็ ไฟฟา รวมทั้งนําความรูไปใชประโยชน สาระท่ี 3 วิทยาศาสตรโ ลก และอวกาศ มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจองคประกอบ ลักษณะ กระบวนการเกิด และวิวัฒนาการของ เอกภพกาแลก็ ซดี าวฤกษและระบบสุริยะ รวมทงั้ ปฏสิ มั พนั ธภายในระบบสรุ ิยะที่สงผลตอสิง่ มีชีวิต และการ ประยุกตใชเ ทคโนโลยีอวกาศ มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจองคประกอบและความสัมพันธของระบบโลก กระบวนการ เปลย่ี นแปลงภายในโลกและบนผวิ โลก ธรณพี ิบตั ิภยั กระบวนการเปลยี่ นแปลงลมฟาอากาศและภูมิอากาศ โลก รวมท้ังผลตอ สิง่ มีชวี ติ และส่ิงแวดลอม

7 สาระท่ี 4 เทคโนโลยี มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดํารงชีวิตในสังคมที่มีการ เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว ใชความรูและทักษะทางดานวิทยาศาสตรคณิตศาสตรและศาสตรอื่น ๆ เพื่อแกปญหาหรือพัฒนางานอยางมีความคิดสรางสรรคดวยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช เทคโนโลยีอยา งเหมาะสมโดยคํานึงถึงผลกระทบตอชีวิต สังคม และสิง่ แวดลอม มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจและใชแนวคิดเชิงคํานวณในการแกปญหาที่พบในชีวิตจริงอยาง เปนขั้นตอนและเปนระบบ ใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรูการทํางาน และการ แกป ญหาไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ รูเ ทา ทัน และมจี ริยธรรม 2. แบบฝก ทักษะ 2.1 ความหมายและความสำคัญของแบบฝก ทกั ษะ สวุ ทิ ย มลู คำ และสนุ ันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 53) ไดส รปุ ความสำคัญ ของแบบฝก ทักษะวา แบบฝกทกั ษะมคี วามสำคัญตอผูเ รยี นไมนอย ในการท่จี ะชวยสงเสริมสรางทักษะใหกับ ผเู รียนไดเกดิ การเรยี นรูและเขาใจไดเรว็ ข้นึ ชดั เจนข้ึน กวางขวางข้ึนทำใหก ารสอน ของครแู ละการเรียนของนักเรียนประสบผลสำเร็จอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ ไพทลู ย มูลดี (2546 : 48) ไดส รุปความหมายของแบบฝกทกั ษะ คอื ชุดฝก การเรียนรูที่ครู สรางขึน้ ใหนักเรียนไดท บทวนเนื้อหาทีเ่ รียนรูมาแลวเพื่อสรางความรูความเขา ใจ และชวยเพ่ิมทักษะความ ชำนาญและฝกกระบวนการคดิ ใหมากข้นึ ทั้งยังมปี ระโยชนใ นการลดภาระการสอน ใหกบั ครู อกี ทั้งพฒั นาความสามารถของผเู รยี น และทำใหผ ูเ รียนสามารถมองเห็นความกา วหนา จากผลการเรยี นรูของตนเองได คมขำ แสนกลา (2547 : 32) ไดส รุปความสำคญั ของแบบฝกวา แบบฝกทักษะ เปนสวนสำคัญในการเรียนการสอน เพราะถาขาดแบบฝกทักษะเพื่อใชในการฝกฝนทักษะความรูตางๆ หลังจากเรียนไปแลว เด็กก็อาจจะลืมเลือนความรูที่เรียนไปได ซึ่งอาจสงผลใหนักเรียนไมมีประสิทธิภาพ เทา ท่คี วร ฐานิยา อมรพลัง (2548 : 75) ไดสรุปถึงความหมายของแบบฝกทักษะ คือ งาน กิจกรรมหรือประสบการณที่ครูจัดใหนักเรียนไดฝกหัดกระทำ เพื่อทบทวนฝกฝนเนือ้ หาความรูต างๆ ที่ได เรียนไปแลวใหเกิดความจำ จนสามารถปฏิบัติไดดวยความชำนาญ และใหผูเรียนสามารถนำไปใชใน ชีวติ ประจำวันได วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 40) ไดส รุปความหมายและความสำคัญของแบบฝกไดวา แบบฝก คือ แบบฝกหัด หรือชุดฝกที่ครูจัดใหน ักเรียน เพื่อใหมที ักษะเพิ่มขึ้นหลงั จากทีไ่ ดเรียนรูเร่ืองน้นั ๆ มาบางแลว โดยแบบฝก ตอ งมีทิศทางตรงตามจุดประสงค ประกอบกิจกรรมที่นาสนใจและสนกุ สนาน อกนษิ ฐ กรไกร (2549 : 18) ไดส รปุ ความหมายของแบบฝกทักษะไววา แบบฝก -ทักษะ หมายถงึ สอื่ ที่สรา งขึ้นเพื่อเสริมสรางทักษะใหแกน ักเรียน มีลกั ษณะเปนแบบฝก หัดท่ีมีกิจกรรมใหนักเรียน

8 ทำโดยมีการทบทวนส่งิ ที่เรียนผานมาแลว จากบทเรียน ใหเ กิดความเขาใจและเปนการฝกทักษะ และแกไข ในจดุ บกพรอ งเพ่อื ใหน กั เรียนไดมีความสามารถและศักยภาพยิ่งข้นึ เขาใจบทเรยี นดีข้ึน พินิจ จันทรซา ย (2546 : 90) กลาวถึงแบบฝกทักษะวา หมายถงึ งาน กิจกรรม หรือ ประสบการณท่ีครูผูส อนจัดใหนักเรยี นไดฝกปฏิบัติเพื่อทบทวนความรทู ี่เรยี นมาแลว นำมาปรับประยุกตใชใน ชวี ติ ประจำวนั ผรู ายงานไดศ ึกษาความหมายและความสำคัญของแบบฝก ทกั ษะแลวพอสรปุ ไดว า แบบฝก ทักษะ หมายถึง ชดุ ฝก ทักษะทคี่ รสู รา งข้นึ ใหน กั เรียนไดทบทวนเน้อื หาทีเ่ รียนรูมาแลว เพอ่ื สรางความเขาใจ และชวยเพิ่มทักษะความชำนาญและฝกกระบวนการคิดใหม ากขนึ้ ทำใหครทู ราบความเขาใจของนักเรียนท่ี มตี อ บทเรยี น ฝก ใหเ ดก็ มีความเชื่อมัน่ และสามารถประเมนิ ผลของตนเองได ทัง้ ยงั มีประโยชนชวยลดภาระ การสอนของครู และยังชวยพัฒนาตามความแตกตาง 2.2 ลักษณะของแบบฝก ทกั ษะท่ดี ี แบบฝกเปนเครื่องมือที่สำคัญที่จะชวยเสริมสรางทักษะใหแกผูเรียน การสรางแบบฝกใหมี ประสิทธิภาพจึงจำเปนจะตองศึกษาองคประกอบและลักษณะของแบบฝก เพื่อใชใหเหมาะสมกับระดับ ความสามารถของนกั เรยี น สุวทิ ย มลู คำ และสนุ ันทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 60 -61) ไดส รปุ ลกั ษณะของแบบ ฝก ทด่ี ีควรคำนงึ ถงึ หลักจิตวิทยาการเรียนรูผูเรียนไดศึกษาดวยตนเอง ความครอบคลุม ความสอดคลองกับ เน้อื หา รูปแบบนาสนใจ และคำสง่ั ชดั เจน และไดส รุปลกั ษณะของแบบฝกไวด ังนี้ 1. ใชห ลักจติ วิทยา 2. สำนวนภาษาไทย 3. ใหความหมายตอ ชีวติ 4. คดิ ไดเ รว็ และสนกุ 5. ปลกุ ความนาสนใจ 6. เหมาะสมกบั วยั และความสามารถ 7. อาจศกึ ษาไดด ว ยตนเอง และไดแนะนำใหผูส รา งแบบฝกใหย ึดลกั ษณะของแบบฝกไวดงั น้ี 1. แบบฝกหัดที่ดีควรมีความชัดเจนทั้งคำสั่งและวิธีทำคำสั่งหรอื ตวั อยางวิธีทำท่ี ใชไ มค วรยาวเกินไป เพราะจะทำใหเขา ใจยาก ควรปรับใหง ายเหมาะสมกับผูใชทงั้ นเี้ พือ่ ใหนักเรียนสามารถ ศึกษาดว ยตนเองไดถ า ตอ งการ 2. แบบฝกหัดที่ดีควรมีความหมายตอผูเรียนและตรงตามจุดมงุ หมายของการฝก ลงทุนนอยใชไ ดน านๆ และทันสมัยอยูเสมอ 3. ภาษาและภาพที่ใชในแบบฝกหัดควรเหมาะสมกับวัยและพื้นฐานความรูของ ผเู รียน

9 4. แบบฝกหัดที่ดีควรแยกฝกเปนเรื่องๆ แตละเรื่องไมควรยาวเกินไปแตควรมี กิจกรรมหลายรูปแบบ เพอ่ื เราใหน ักเรยี นเกดิ ความสนใจและไมนา เบอื่ หนายในการทำ และเพ่ือฝกทักษะใด ทกั ษะหนง่ึ จนเกิดความชำนาญ 5. แบบฝกหัดที่ดีควรมีทั้งแบบกำหนดใหโดยเสรี การเลือกใชคำ ขอความหรือ รูปภาพในแบบฝกหัด ควรเปนสิ่งที่นักเรียนคุน เคยและตรงกับความในใจของนักเรียนเพื่อวาแบบฝกหดั ที่ สรา งข้ึนจะไดก อ ใหเกดิ ความเพลิดเพลินและพอใจแกผูใช ซง่ึ ตรงกับหลกั การเรียนรู ไดเ รว็ ในการกระทำทกี่ อ ใหเกิดความพงึ พอใจ 6. แบบฝกหัดที่ดีควรเปดโอกาสใหผูเรียน ไดศึกษาดวยตนเองใหรูจักคนควา รวบรวมสิ่งที่พบเห็นบอย ๆ หรือที่ตนเองเคยใชจะทำใหนักเรียนสนใจเรื่องนั้น ๆ มากยิ่งขึ้นและจะรูจัก ความรใู นชีวิตประจำวนั อยางถกู ตอ ง มหี ลักเกณฑและมองเห็นวาสิ่งทเ่ี ขาไดฝ ก ฝนนน้ั มคี วามหมายตอ เขาตลอดไป 7. แบบฝกหัดที่ดีควรจะสนองความแตกตางระหวางบคุ คล ผูเรียนแตละคนจะมี ความแตกตางกันหลายๆดา น เชน ความตอ งการ ความสนใจ ความพรอ ม ระดับสติปญ ญาและประสบการณ ฯลฯ ฉะน้ันการทำแบบฝกหัดแตละเรื่อง ควรจดั ทำใหมากพอและมีทุกระดับ ตง้ั แตงาย ปานกลาง จนถึง ระดับคอ นขา งยาก เพอ่ื วา ทง้ั เด็กเกง กลาง และออ นจะไดเลือกทำไดต ามความสามารถ ทั้งน้ีเพ่อื ใหเด็กทุก คนประสบความสำเรจ็ ในการทำแบบฝก หัด 8. แบบฝก หัดท่ีดคี วรสามารถเรา ความสนใจของนกั เรียนไดตง้ั แตหนาปกไปจนถึง หนา สดุ ทา ย 9. แบบฝกหัดท่ดี ีควรไดรับการปรับปรุงไปคกู ับหนงั สือแบบเรยี นอยูเ สมอและควร ใชไ ดดที ัง้ ในและนอกบทเรยี น 10. แบบฝกหัดที่ดีควรเปนแบบที่สามารถประเมิน และจำแนกความเจริญงอก งามของเด็กไดด วย ฐานิยา อมรพลงั (2548 : 78) ไดเสนอลักษณะท่ีดขี องแบบฝก คอื แบบฝกท่เี รียงลำดับ จากงายไปหายาก มรี ูปภาพประกอบ มีรปู แบบนา สนใจ หลากหลายรปู แบบ โดยอาศยั หลักจิตวิทยาในการ จัดกิจกรรมหรอื จดั แบบฝกใหสนกุ ใชภาษาเหมาะสมกับวยั และ ระดับช้ันของนกั เรยี น มีคำส่ัง คำช้ีแจงสั้น ชดั เจน เขาใจงา ย มีตวั อยางประกอบ มีการจัดกจิ กรรม การฝกทีเ่ รา ความสนใจ และแบบฝกนน้ั ควรทันสมัย อยูเสมอ วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 43) ไดอ ธิบายถึงลักษณะของแบบฝก ที่ดี คอื ควรมีความ หลากหลายรูปแบบ เพ่ือไมใหเกิดความเบอ่ื หนา ย และตองมีลักษณะท่ีเรา ยั่วยุ จูงใจ ไดใหคิดพิจารณา ได ศึกษาคนควาจนเกิดความรู ความเขาใจทักษะ แบบฝกควรมีภาพดึงดูดความสนใจเหมาะสมกับวัยของ ผูเรยี นตรงกบั จุดประสงคก ารเรยี นรู มีเนอ้ื หาพอเหมาะ ถวัลย มาศจรัส และคณะ (2550 : 20) ไดอธิบายถงึ ลักษณะของแบบฝกหัดและแบบ ฝกทักษะท่ีดไี วว า ดงั น้ี

10 1. จุดประสงค 1.1 จดุ ประสงคชดั เจน 1.2 สอดคลองกับการพัฒนาทักษะตามสาระการเรียนรู และ กระบวนการเรยี นรขู องกลุมสาระการเรยี นรู 2. เน้ือหา 2.1 ถูกตอ งตามหลักวิชา 2.2 ใชภ าษาเหมาะสม 2.3 มีคำอธิบายและคำส่ังที่ชดั เจน งา ยตอการปฏิบัติตาม 2.4 สามารถพัฒนาทักษะการเรียนรู นำผูเรียนสูการสรุปความคิดรวบ ยอดและหลักการสำคญั ของกลุมสาระการเรยี นรู 2.5 เปน ไปตามลำดับขนั้ ตอนการเรียนรูสอดคลองกับวิธกี ารเรียนรู และ ความแตกตางระหวางบุคคล 2.6 มีคำถามและกจิ กรรมที่ทา ทายสงเสรมิ ทักษะกระบวนการเรยี นรขู อง ธรรมชาติวิชา 2.7 มีกลยุทธการนำเสนอและการตั้งคำถามที่ชัดเจน นาสนใจปฏบิ ัติได สามารถใหขอมลู ยอ นกลบั เพอ่ื ปรบั ปรงุ การเรียนไดอยางตอ เนอ่ื ง ผูรายงานพอสรุปลักษณะของแบบฝก ทีด่ ีไดวา แบบฝกที่ดีและมปี ระสิทธิภาพ ชวยทำใหนักเรยี น ประสบความสำเรจ็ ในการฝกทกั ษะไดเ ปนอยางดี และแบบฝก ท่ดี ีเปรยี บเสมือนผูชวยทส่ี ำคัญของครู ทำให ครลู ดภาระการสอนลงได ทำใหผูเ รียนพฒั นาความสามารถของตนเพ่ือความม่ันใจในการเรยี นไดเ ปนอยางดี ดังนัน้ ครูยงั จำเปนตองศกึ ษาเทคนิควิธีการ ขั้นตอนในการฝกทักษะตางๆ มีประสทิ ธิภาพท่ีสุด อันสงผลให ผูเรียนมีการพัฒนาทักษะตางๆ ไดอยางเต็มที่และแบบฝกที่ดีนัน้ จะตองคำนึงถึงองคประกอบหลายๆดาน ตรงตามเน้ือหา เหมาะสมกับวัย เวลา ความสามารถ ความสนใจ และสภาพปญ หาของผูเรยี น 2.3 ประโยชนของแบบฝก ทกั ษะ ไพทูลย มูลดี (2546 : 52) ไดอธิบายประโยชนของแบบฝกไวดังนี้ คือ แบบฝกมี ความสำคัญ และจำเปนตอการเรียนทักษะทางภาษามาก เพราะจะชวยใหผ ูเรียนเขาใจในบทเรียนไดดขี ึ้น สามารถจดจำเนื้อหาในบทเรียนและคำศัพทตางๆ ไดคงทน ทำใหเกิดความสนุกสนานในขณะเรียนทราบ ความกาวหนาของตนเอง สามารถนำแบบฝกมาทบทวนเนื้อหาเดิมดวยตนเองได นำมาวัดผลการเรียน หลงั จากท่ีเรยี นแลว ตลอดจนสามารถทราบขอ บกพรอ งของนักเรียนและนำไปปรบั ปรุงแกไขไดทนั ทว งที ซ่งึ จะมีผลทำใหครปู ระหยัดเวลา คา ใชจ ายและลดภาระไดม าก และยังใหนักเรยี นนำภาษาไปใชส่ือสารไดอยาง มีประสทิ ธภิ าพดว ย วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 41) ไดอธิบายถึงประโยชนของแบบฝกทักษะไววา แบบฝกชวยในการฝกหรือเสริมทักษะทางภาษา การใชภาษาของนักเรียนสามารถนำมาฝกซ้ำทบทวน บทเรียน และผูเรียนสามารถนำไปทบทวนดวยตนเอง จดจำเนื้อหาไดคงทน มีเจตคติที่ดีตอการเรียน

11 ภาษาไทย แบบฝกถือเปนอุปกรณการสอนอยางหนึ่งซึ่งสามารถทดสอบความรู วัดผลการเรียนหรือ ประเมนิ ผลการเรยี นกอนและหลงั เรียนไดเ ปนอยางดี ทำใหครทู ราบปญ หาขอบกพรอ งของผูเรียนเฉพาะจุด ได นกั เรียนทราบความกา วหนาของตนเอง ครูประหยัดเวลา คาใชจายและลดภาระไดม าก ถวลั ย มาศจรสั และคณะ (2550 : 21) ไดอ ธบิ ายถึงประโยชนของแบบฝก หัดและแบบ ฝก ทักษะเปน สอ่ื การเรยี นรู ทม่ี งุ เนน ในเรอ่ื งของการแกปญหา และการพฒั นาในการจัดการเรียนรูในหนวย การเรยี นรูและสามารถเรียนรูไ ด โดยสรุปไดดังน้ี 1. เปนสื่อการเรียนรู เพื่อพฒั นาการเรยี นรใู หแกผูเ รยี น 2. ผูเรียนมสี อ่ื สำหรบั ฝก ทักษะดา นการอา น การคิด การคิดวิเคราะห และการเขียน 3. เปนส่ือการเรยี นรูสำหรบั การแกป ญหาในการเรยี นรูข องผเู รยี น 4. พัฒนาความรู ทกั ษะ และเจตคติดานตางๆ ของผูเ รียน จากประโยชนของแบบฝกทีก่ ลาวมา สรุปไดวา แบบฝกที่ดีและมีประสิทธิภาพชว ยทำใหน ักเรยี น ประสบผลสำเร็จ ในการฝกทักษะไดเปนอยางดี สวุ ทิ ย มูลคำ และสนุ นั ทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 53 - 54) ไดสรปุ ประโยชน ของแบบฝก ทักษะไดด ังน้ี 1. ทำใหเ ขา ใจบทเรียนดีข้ึน เพราะเปนเครือ่ งอำนวยประโยชนในการเรยี นรู 2. ทำใหค รทู ราบความเขา ใจของนักเรยี นทมี่ ตี อบทเรยี น 3. ฝก ใหเด็กมคี วามเชอ่ื มั่นและสามารถประเมินผลของตนเองได 4. ฝก ใหเดก็ ทำงานตามลำพัง โดยมีความรบั ผิดชอบในงานที่ไดร ับมอบหมาย 5. ชวยลดภาระครู 6. ชว ยใหเ ด็กฝก ฝนไดอ ยางเตม็ ท่ี 7. ชว ยพฒั นาตามความแตกตา งระหวา งบคุ คล 8. ชวยเสรมิ ใหท กั ษะคงทน ซึง่ ลักษณะการฝกเพ่อื ชวยใหเกดิ ผลดังกลาวน้นั ไดแ ก 8.1 ฝก ทันทหี ลังจากท่ีเดก็ ไดเ รยี นรใู นเรอื่ งนน้ั ๆ 8.2 ฝกซ้ำหลายๆครัง้ 8.3 เนน เฉพาะในเรอ่ื งที่ผิด 9. เปน เครือ่ งมือวดั ผลการเรียนหลังจากจบบทเรียนในแตล ะครั้ง 10. ใชเปนแนวทางเพ่อื ทบทวนดวยตนเอง 11. ชวยใหค รูมองเห็นจุดเดน หรือปญหาตา ง ๆของเด็กไดชัดเจน 12. ประหยดั คา ใชจ ายแรงงานและเวลาของครู ผูรายงาน ไดศึกษาคนควาเกี่ยวกับประโยชนของแบบฝกทักษะแลว พอสรุปไดวาแบบฝกมี ความสำคัญ และจำเปนตอการเรียนทักษะทางภาษามาก เพราะจะชวยใหผูเรียนเขาใจบทเรียนไดดีขึ้น สามารถจดจำเน้ือหาในบทเรียนและคำศัพทต าง ๆ ไดค งทน ทำใหเ กิดความสนุกสนาน ในขณะเรียนทราบ

12 ความกาวหนาของตนเอง และครูมองเห็นจุดเดนหรือปญหาตาง ๆ ของเด็กไดชัดเจน สามารถนำแบบฝก ทกั ษะมาทบทวนเนื้อหาเดมิ ดว ยตนเอง ตลอดจนสามารถทราบขอบกพรองของนกั เรยี นและนำไปปรับปรุง ไดท ันทว งที ซึ่งจะมีผลทำใหค รปู ระหยัดเวลา ประหยดั คาใชจา ย 2.4 หลกั การสรางแบบฝก ทกั ษะ วรรณภา ไชยวรรณ (2549 : 45) ไดส รปุ หลกั การสรา งแบบฝก ทักษะดงั นี้ 1. ความใกลชิด คอื ถา ใชส ง่ิ เราและการตอบสนองเกิดขนึ้ ในเวลาใกลเคียงกันจะ สรา งความพอใจใหกบั ผเู รียน 2. การฝก คอื การใหน ักเรียนไดท ำซ้ำ ๆ เพือ่ ชวยสรา งความรู ความเขาใจ ทแี่ มนยำ 3. กฎแหง ผล คอื การที่ผูเ รยี นไดท ราบผลการทำงานของตนดวยการเฉลยคำตอบ จะชวยใหผ เู รียนทราบขอ บกพรองเพ่อื ปรบั ปรุงแกไ ขและเปน การสรา งความพอใจแกผูเ รยี น 4. การจูงใจ คอื การสรา งแบบฝก เรยี งลำดบั จากแบบฝก งายและส้นั ไปสูแบบฝก เรือ่ งทย่ี ากและยาวข้ึน ควรมีภาพประกอบและมีหลายรส หลายรปู แบบ สุวทิ ย มลู คำ และสุนนั ทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 54 - 55) ไดสรปุ หลกั ในการสราง แบบฝกวาตองมีการกำหนดเงื่อนไขที่จะชวยใหผูเรียนทุกคนสามารถผานลำดับขั้นตอนของทุกหนวยการ เรยี นได ถา นกั เรียนไดเรียนตามอตั ราการเรียนของตนกจ็ ะทำใหน ักเรยี นประสบความสำเร็จมากขน้ึ 2.5 สว นประกอบของแบบฝก ทักษะ สวุ ิทย มลู คำ และสุนนั ทา สนุ ทรประเสริฐ (2550 : 61 - 62) ไดก ำหนดสวนประกอบของแบบ ฝกทกั ษะไดด งั น้ี 1. คมู ือการใชแบบฝก เปน เอกสารสำคญั ประกอบการใชแบบฝก วาใช เพื่ออะไรและมีวิธีใชอยางไร เชน ใชเปนงานฝกทายบทเรียน ใชเปนการบาน หรือใชสอนซอมเสริม ประกอบดว ย - สวนประกอบของแบบฝก จะระบุวา ในแบบฝกชุดนี้ มีแบบฝก ท้งั หมดกี่ ชดุ อะไรบา ง และมีสวนประกอบอนื่ ๆ หรือไม เชน แบบทดสอบ หรอื แบบบนั ทกึ ผล การประเมิน - สิ่งที่ครูหรือนักเรียนตองเตรียม (ถามี) จะเปนการบอกใหครูหรือ นกั เรียนเตรียมตวั ใหพ รอมลว งหนากอ นเรียน - จดุ ประสงคในการใชแบบฝก - ขั้นตอนในการใช บอกขอ ตามลำดับการใช และอาจเขียน ในรปู แบบของแนวการสอนหรอื แผนการสอนจะชัดเจนย่งิ ข้นึ - เฉลยแบบฝกในแตละชดุ 2. แบบฝก เปน สอ่ื ทส่ี รา งข้นึ เพือ่ ใหผเู รยี นฝกทกั ษะ เพ่ือใหเกิดการเรยี นรู

13 ท่ีถาวรควรมอี งคป ระกอบ ดงั น้ี - ช่ือชุดฝกในแตล ะชดุ ยอย - จุดประสงค - คำสงั่ - ตวั อยาง - ชุดฝก - ภาพประกอบ - ขอ ทดสอบกอนและหลังเรยี น - แบบประเมนิ บันทกึ ผลการใช 2.6 รปู แบบการสรา งแบบฝก ทกั ษะ สุวิทย มูลคำ และสุนันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 62 - 64) ไดเสนอแนะรูปแบบการสราง แบบฝก โดยอธิบายวาการสรางแบบฝกรูปแบบก็เปนสิ่งสำคัญในการที่จะจูงใจใหผูเรียนไดทดลองปฏิบัติ แบบฝกจึงควรมีรูปแบบท่ีหลากหลาย มิใชใชแบบเดียวจะเกิดความจำเจนาเบื่อหนาย ไมทาทายใหอยากรู อยากลองจึงขอเสนอรูปแบบที่เปนหลักใหญไวกอน สวนผูสรางจะนำไปประยุกตใช ปรับเปลี่ยนรูปแบบ อ่ืน ๆ ก็แลวแตเ ทคนิคของแตละคน ซง่ึ จะเรียงลำดับจากงายไปหายาก ดงั น้ี 1. แบบถูกผิด เปนแบบฝกที่เปนประโยคบอกเลา ใหผูเรียนอานแลวใส เครื่องหมายถกู หรอื ผิดตามดุลยพินจิ ของผูเรยี น 2. แบบจับคู เปนแบบฝก ท่ีประกอบดว ยตัวคำถามหรือตัวปญ หา ซึ่งเปนตัวยืนไว ในสดมภซายมือ โดยมีที่วางไวหนา ขอเพือ่ ใหผูเ รียนเลือกหาคำตอบทีก่ ำหนดไวในสดมภขวามือมาจบั คูก ับ คำถามใหสอดคลอ งกัน โดยใชหมายเลขหรือรหัสคำตอบไปวางไวทีว่ างหนาขอความหรอื จะใชการโยงเสนก็ ได 3. แบบเติมคำหรือเติมขอความ เปนแบบฝกท่ีมขี อ ความไวใ ห แตจะเวนชองวา ง ไวใหผูเรียนเติมคำหรือขอความที่ขาดหายไป ซึ่งคำหรือขอความท่ีนำมาเติมอาจใหเติมอยางอิสระหรือ กำหนดตวั เลอื กใหเ ตมิ กไ็ ด 4. แบบหมายตัวเลือก เปนแบบฝกเชิงแบบทดสอบ โดยจะมี 2 สวน คือสวนท่ี เปน คำถาม ซ่ึงจะตองเปน ประโยคคำถามทีส่ มบรู ณ ชัดเจนไมค ลุมเครอื สวนที่ 2 เปนตวั เลือก คือคำตอบซึ่ง อาจจะมี 3-5 ตวั เลอื กกไ็ ด ตวั เลอื กทัง้ หมดจะมตี วั เลอื กทีถ่ กู ท่ีสุดเพียงตวั เลือกเดียวสวนท่ีเหลอื เปน ตวั ลวง 5. แบบอัตนัย คือความเรียงเปนแบบฝกที่ตัวคำถาม ผูเรียนตองเขียนบรรยาย ตอบอยางเสรีตามความรูความสามารถ โดยไมจำกดั คำตอบ แตก ำจัดคำตอบ แตจำกดั ในเรื่องเวลา อาจใช คำถามในรปู ทั่ว ๆ ไป หรือเปนคำส่ังใหเขียนเร่ืองราวตา ง ๆ ก็ได 2.7 ขนั้ ตอนการสรา งแบบฝกทกั ษะ

14 สุวิทย มูลคำ และสุนันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 65) ไดเสนอแนะการสรางแบบฝกวา ขั้นตอนการสรางแบบฝก จะคลายคลึงกับการสรางนวัตกรรมทางการศึกษาประเภทอื่นๆ ซึ่งมีรายละเอยี ด ดงั นี้ 1. วิเคราะหป ญ หาและสาเหตุจากการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอน เชน - ปญหาที่เกิดขน้ึ ในขณะทำการสอน - ปญหาการผานจุดประสงคข องนักเรียน - ผลจากการสังเกตพฤติกรรมที่ไมพงึ ประสงค - ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น 2. ศึกษารายละเอียดในหลกั สูตร เพ่ือวเิ คราะหเ นื้อหา จุดประสงคแ ละกิจกรรม 3. พจิ ารณาแนวทางแกป ญ หาที่เกิดข้นึ จากขอ 1 โดยการสรางแบบฝก และเลือกเนอ้ื หาในสวนทจี่ ะสรางแบบฝก นน้ั วา จะทำเรือ่ งใดบาง กำหนดเปนโครงเรอ่ื งไว 4. ศึกษารูปแบบของการสรางแบบฝก จากเอกสารตัวอยาง 5. ออกแบบชดุ ฝกแตละชุดใหม รี ูปแบบท่หี ลากหลายนา สนใจ 6. ลงมือสรางแบบฝกในแตละชุด พรอมทั้งขอทดสอบกอนและหลังเรียนให สอดคลองกับเนื้อหาและจดุ ประสงคการเรยี นรู 7. สง ใหผูเ ชี่ยวชาญตรวจสอบ 8. นำไปทดลองใช แลว บันทึกผลเพื่อนำมาปรบั ปรงุ แกไ ขสวนทบี่ กพรอ ง 9. ปรบั ปรงุ จนมีประสทิ ธภิ าพตามเกณฑท ต่ี ้ังไว 10. นำไปใชจรงิ และเผยแพรต อไป ถวลั ย มาศจรสั และคณะ (2550 : 21) ไดอธบิ ายข้นั ตอนการสรางแบบฝก ทกั ษะ ดงั น้ี 1. ศกึ ษาเนือ้ หาสาระสำหรบั การจดั ทำแบบฝกหัด แบบฝกทกั ษะ 2. วิเคราะหเ น้อื หาสาระโดยละเอียดเพือ่ กำหนดจดุ ประสงคใ นการจัดทำ 3. ออกแบบการจัดทำแบบฝก หดั แบบฝกทกั ษะตามจุดประสงค 4. สรางแบบฝก หดั และแบบฝกทักษะและสวนประกอบอ่ืนๆ เชน 4.1 แบบทดสอบกอ นฝก 4.2 บตั รคำสัง่ 4.3 ข้ันตอนกิจกรรมท่ผี เู รยี นตอ งปฏิบตั ิ 4.4 แบบทดสอบหลังฝก 5. นำแบบฝกหัด แบบฝกทักษะไปใชในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู 6. ปรบั ปรุงพัฒนาใหสมบูรณ

15 2.8 แนวคดิ หลกั การทเ่ี กี่ยวขอ งกบั แบบฝกทักษะ อกนิษฐ กรไกร (2549 : 17) ไดดำเนินการสรางแบบฝกทักษะ ยึดหลักใหนักเรยี นได เรียนรูดวยตนเองตามศักยภาพของแตละบุคคล ในความคาดหวัง ตองการใหเด็กที่ใชแบบฝกทักษะมี พฤตกิ รรม ดงั นี้ 1. Active Responding ใหน กั เรียนมีสว นรว มในการเรยี นอยา งกระฉับ- กระเฉง ไมวาจะเปนคิดในใจหรือแสดงออกมาดวยการพูดหรือเขียน นักเรียนอาจเขียนรูปภาพเติมคำแตง ประโยคหรือหาคำตอบในใจ 2. Minimal Error ในการเรียนแตละครั้งเราหวังวา นักเรียนจะตอบคำถามได ถูกตองเสมอ แตในกรณีที่นักเรียนตอบคำถามผิด นักเรียนควรมีโอกาสฝกฝนและเรยี นรูในสิ่งที่เขาทำผิด เพ่ือไปสูค ำตอบท่ถี ูกตอ งตอไป 3. Knowledge of Results เมื่อนักเรียนสามารถตอบถูกตองเขาควรไดรับ เสริมแรง ถานักเรียนตอบผิดเขาควรไดรับการชี้แจง และใหโอกาสที่จะแกไขใหถูกตองเชนเดียวกับ ประสบการณท เี่ ปน ความสำเร็จสำหรับมนษุ ยแลว เพยี งไดร วู าทำอะไรสำเรจ็ ก็ถือเปน การเสริมแรง ในตัวเอง 4. Small Step การเรียนจะตองเปด โอกาสใหน กั เรียนไดเรียนรูไปทีละนอยดว ย ตนเอง โดยใหความรูตามลำดับขั้นและเปดโอกาสใหผูเ รียนใครครวญตามซึ่งจะเปนผลดีตอ การเรยี นรขู อง เด็กอยางมาก แมท ี่เรียนออนกจ็ ะสามารถเรยี นได สุวิทย มูลคำ และสุนันทา สุนทรประเสริฐ (2550 : 54 - 55) ไดอธิบายแนวคิดและ หลักการสรางแบบฝกวา การศึกษาในเรื่องจิตวิทยาการเรยี นรู เปนสิ่งที่ผูสรางแบบฝกมิควรละเลยเพราะ การเรียนรูจะเกิดขึ้นไดตองขึ้นอยูกับปรากฏการณของจิตและพฤติกรรมที่ตอบสนองนานาประการ โดย อาศยั กระบวนการทเี่ หมาะสมและเปนวิธที ่ดี ีทส่ี ุด การศกึ ษาทฤษฎกี ารเรียนรู จากขอมูลที่นักจิตวิทยาไดทำการคนพบ และทดลองไวแลว สำหรับการสรางแบบฝกในสวนที่มี ความสมั พนั ธกนั ดงั นี้ 1. ทฤษฎีการลองถูกลองผดิ ของธอรนไดค ซึง่ ไดสรุปเปน กฎเกณฑการเรยี นรู 3 ประการ คือ 1.1 กฎความพรอม หมายถงึ การเรียนรจู ะเกิดข้ึนเมอ่ื บคุ คลพรอ มทจี่ ะกระทำ 1.2 กฎผลที่ไดรบั หมายถงึ การเรียนรทู เ่ี กดิ ขึน้ เพราะบุคคลกระทำซำ้ งา ย 1.3 กฎการฝก หดั หมายถึง การฝกหดั ใหบ ุคคลทำกิจกรรมตาง ๆ น้นั ผฝู กจะตอง ควบคุมและจดั สภาพการใหสอดคลองกับวัตถุประสงคของตนเอง บคุ คลจะถกู กำหนดลักษณะพฤติกรรมท่ี แสดงออก ดงั น้ัน ผูสรางแบบฝกจึงจะตอ งกำหนดกิจกรรมตลอดจนคำสั่งตาง ๆ ใบแบบฝกใหผูฝกได แสดงพฤตกิ รรมสอดคลองกบั จุดประสงคท ีผ่ ูสรา งตองการ

16 2. ทฤษฎีพฤติกรรมนิยมของสกินเนอร ซึ่งมีความเชื่อวา สามารถควบคุมบุคคล ใหท ำตามความประสงคหรือแนวทางทกี่ ำหนดโดยไมตองคำนงึ ถงึ ความรูส ึกทางดานจิตใจ ของบคุ คลผนู ั้นวา จะรสู ึกนึกคดิ อยางไร เขาจึงไดท ดลองและสรุปวาบุคคลสามารถเรยี นรูดวยการกระทำโดย มีการเสรมิ แรงเปน ตัวการ เปน บคุ คลตอบสนองการเราของสิ่งเราควบคูก ันในชวงเวลา ทเ่ี หมาะสม สง่ิ เรา น้นั จะรกั ษาระดับหรอื เพิ่มการตอบสนองใหเขม ขนึ้ 3. วิธกี ารสอนของกาเย ซงึ่ มีความเหน็ วา การเรยี นรูมลี ำดบั ขัน้ และผเู รียนจะตอง เรยี นรูเ นอ้ื หาทง่ี า ยไปหายาก การสรางแบบฝก จงึ ควรคำนึงถึงการฝกตามลำดบั จากงา ยไปหายาก 4. แนวคิดของบลูม ซึ่งกลาวถึงธรรมชาติของผูเรียนแตละคนวามีความแตกตา ง กันผเู รยี นสามารถเรยี นรเู นอื้ หาในหนว ยยอ ยตา งๆ ไดโ ดยใชเ วลาเรียนทีแ่ ตกตา งกัน 3. ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน 3.1 ความหมายของผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน คอื คณุ ลกั ษณะ รวมถงึ ความรู ความสามารถของบุคคลอนั เปน ผลมาจาก การเรียนการสอน หรือ มวลประสบการณทั้งปวงที่บุคคลไดรบั จากการเรียนการสอน ทำใหบุคคลเกิดการ เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมในดานตาง ๆ ของสมรรถภาพทางสมอง ซึ่งมีจุดมุงหมายเพื่อเปนการตรวจสอบ ระดับความสามารถสมองของบุคคล เรียนแลวรูอะไรบาง และมีความสามารถดานใดมากนอยเทาไร ตลอดจนผลที่เกิดขึ้นจาก การเรียนการสอนการฝกฝน หรือประสบการณตาง ๆ ทั้งที่โรงเรียน ที่บานและ ส่ิงแวดลอมอื่น ๆ รวมทั้งความรูส ึก คานยิ ม จริยธรรมตาง ๆ กเ็ ปนผลมาจากการฝกฝนดว ย 3.2 จดุ มงุ หมายของการวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สุภาพ วาดเขียน (2525 : 176) และไพศาล หวังพาณิช (2523 : 137) ไดกลาววาจุดมุงหมายของ การวัดผลสัมฤทธิ์ เปนการตรวจสอบระดับความสามารถของสมรรถภาพทางสมองของบุคคลวาเรียนรู อะไรบาง และมีความสามารถในดานใดมากนอยแคไหน เชน มีพฤติกรรมดานความจำ ความเขาใจ การ นำไปใช การสังเคราะห และการประเมินคามากนอยอยูในระดับใดนั้นคือ การวัดผลสัมฤทธิ์เปนการ ตรวจสอบพฤติกรรมของผูเ รียนในดานพุทธิพิสัยนั้นเอง ซึ่งเปนการวัด 2 องคประกอบตามจุดมุงหมายใน ลกั ษณะของเนื้อหาวชิ าท่เี รียน คือ 1. การวัดดานปฏิบัติ เปนการตรวจสอบความรู ความสามารถทางปฏิบัติ โดยใหผูเรียนไดลงมือ ปฏิบัติจริงใหเห็นเปนผลงานปรากฏออกมา ใหทำการสังเกตและวัดได เชน วิชาศิลปศึกษา พลศึกษา การ ชา ง ฯลฯ การวดั แบบนี้จงึ ตอ งวดั โดยใชขอ สอบภาคปฏบิ ัติ ซึง่ การประเมินผลจะพจิ ารณาที่วธิ ปี ฏิบัติและผล ท่ีปฏิบตั ิ 2. การวดั ดานเนื้อหา เปน การตรวจสอบความรู ความสามารถเกี่ยวกับเนื้อหาวชิ ารวมท้งั พฤติกรรม ความสามารถดานตางๆ อนั เปนผลมาจากการเรยี นการสอน ทสี่ ามารถวัดไดโดยใชข อ สอบวดั ผลสมั ฤทธิ์

17 3.3 เครื่องมอื ท่ใี ชใ นการวัดผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น ลวน สายยศ และ อังคณา สายยศ (2536 : 146 – 147 )กลาววาเครื่องมือในการวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน หรือแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ (achivement tests) หมายถึงแบบทดสอบที่วัดปริมาณ ความรคู วามสามารถ ทกั ษะเกย่ี วกบั ดา นวิทยาการทน่ี กั เรียนไดเรียนรูมาในอดีต วา รับรไู ดมากนอยเพียงใด แบบทดสอบประเภทน้ีแบง ออกเปน 2 ประเภท คอื 1. แบบทดสอบที่ครูสรางขึ้นเอง (teacher made test) เปนแบบทดสอบที่สรางขึ้นเฉพาะ คราวเพื่อใชทดสอบผลสัมฤทธิ์ และความสามารถทางวิชาการของนักเรียนมที ี่ไดเรียนในหองเรียน วา นักเรียนมีความรูมากแคไหน บกพรองทีต่ รงไหนจะไดซอมเสริม หรือวัดดูความพรอมที่จะขึน้ บทเรยี น ใหม ใชก ันท่วั ไปในสถาบนั การศึกษา แบบทดสอบประเภทนสี้ อบเสรจ็ กท็ ้ิงไป จะสอบใหมกส็ รางข้ึนใหม หรือนำเอาของเกามาเปลี่ยนแปลงโดยไมมีวิธีการอะไรเปนหลักในการปรับปรุง ไมมีการวิเคราะหวา ขอสอบนั้นดหี รอื ไมดีแตป ระการใด 2. แบบทดสอบมาตรฐาน (standardized test) เปนแบบทดสอบท่ีสรางข้ึนจากผูเชี่ยวชาญในแต ละสาขาวิชาหรอื จากครูสอนวิชานนั้ และมกี ระบวนการ หรอื วธิ ีการท่ซี ับซอนมากกวาแบบทดสอบท่คี รูสราง ขึ้นเอง เมื่อสรางเสร็จกม็ ีการนำไปทดลองสอบ แลวนำผลมาวิเคราะหด วยวิธีการทางสถิติหลายครั้งหลาย หน เพอ่ื ปรบั ปรงุ ใหม คี ณุ ภาพดี มีความเปน มาตรฐานซ่ึงแบบทดสอบมาตรฐานนีจ้ ะมคี วามเปน มาตรฐานอยู 2 ประการ คือ 2.1 มาตรฐานในการดำเนินการสอบ หมายความวา แบบทดสอบนี้ไมวาจะนำไปใช เมือ่ ไหร กต็ าม คำช้แี จง คำบรรยาย การดำเนินการสอบจะเหมือนกนั ทุกครงั้ ไป จะไมม ีการควบคมุ ตัวแปรตางๆ ท่ี ทำใหคะแนนคลาดเคลื่อน เชนผูคุมสอบ การจัดชั้น การจัดชั้นเรียน การใชคำสั่ง เปนตน กระบวนการ ประเภทนี้ จึงตอ งมคี ำชี้แจงในการใชข อ สอบอยดู ว ย 2.2 มาตรฐานในการแปลความหมายของคะแนน ไมวาจะสอบที่ไหน เมื่อไหรก็ตามก็ ตอ งแปลคะแนนไดเหมือนกัน ฉะนน้ั ขอสอบประเภทน้ีจึงตองมีเกณฑป กติ 4. งานวจิ ยั ทเี่ กยี่ วขอ ง 4.1 งานวจิ ยั ภายในประเทศ จิตสุดา ไขววงค (2551 : บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการคิดสรางสรรค สำหรับนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 2 กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ คือนักศึกษาชั้น ประถมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนบานนารังกา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 ผลการวิจัพบวา 1. ชุดฝกทักษะการคิดสรางสรรค นักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 3 ที่ผูวิจัยสรางขึ้นมี ประสิทธิภาพ 90.35/87.63 2. ความสามารถในการคิดสรางสรรคของ นักศึกษาหลังการฝกดวย ชุดฝกทักษะ การคิดสรางสรรคสูงกวากอนใชชุดฝกทักษะการคิดสรางสรรคอยางมีนัยสำคัญทาง สถิตทิ ี่ระดับ .01ชศู ักด์ิ สรุ ะประวตั ิวงศ (2551 : บทคัดยอ ) ไดว ิจยั การพฒั นาชุดฝกทักษะกระบวนการทาง

18 วิทยาศาสตร กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 จำนวน 19 คน ที่โรงเรียนบาน หนองไฮ ในเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย เขต 1 ผลการวิจัยพบวา ชุดฝกทักษะมีประสิทธิภาพ เทากับ 87.04/86.84 คะแนนทดสอบหลังเรียนสูงกวากอนเรียนรอยละ 20 อยางมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 สุพัตรา สัตยากูล (2552: บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะกลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5ผลการวิจัยพบวา ชุดฝกทักษะ กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 มีประสิทธิภาพ 83.14/82.58 2. นักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 5 มีผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน หลังเรียนสูงกวา กอนเรียนดวยชุดฝกทักษะ กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรอยางมี นยั สำคญั ทางสถิติทีร่ ะดับ .01 จรยิ า พงษศ ิรริ กั ษ (2548: บทคดั ยอ ) ไดว ิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการคิด แบบองครวมของนักศึกษาชางอุตสาหกรรม ผลการวิจัยพบวา กลุมตัวอยางเปนนักศึกษาระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูง (ปวส.) สาขาวิชาไฟฟากำลัง จำนวน 30 คน มีคะแนนเฉล่ีย ผลสัมฤทธิ์กลุม ทดลองหลังการฝก กิจกรรมพัฒนาทกั ษะการคิดแบบองครวมสูงกวากอนฝกกจิ กรรม อยางมีนัยสำคัญทาง สถิติที่ระดับ 0.01 ทัยรัตน ทาเพชร (2546: บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการทบทวนโจทย ปญหาวิชาคณิตศาสตร สำหรับชั้นประถมศึกษาปที่ 375โดยใชกลุมตวั อยา ง นักศึกษาชั้นประถมศึกษาปท่ี 3 จำนวน 32 คน จาก 2 โรงเรียน ในอำเภอปทุมรัตน ส านักงานการประถมศึกษาจังหวัดรอยเอ็ด คือ โรงเรียนบานมวง จำนวน 12 คน เพื่อทดลองใชชุดฝกทักษะ และโรงเรียนบานตาจอยหนองสระ จำนวน 20 คน ผลการวจิ ัยพบวาประสิทธิภาพ 85.12/76.67 ซึง่ สูงกวา เกณฑ ท่ีตง้ั ไวประภาวดี แกนจันทร หอม (2550: บทคัดยอ) การพัฒนาชุดฝกทักษะการอานจับใจความสำคัญภาษาไทยสำหรับ นักศึกษาชั้น มัธยมศึกษาปที่ 1 ผลการวิจัยพบวาชุดฝกทักษะการอานจับใจความสำคัญภาษาไทยสำหรับ นักศึกษาชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 1 มีประสิทธิภาพรวมอยูในเกณฑ85.90/85.38ผลสัมฤทธิ์ดานทักษะการอานจับใจความ สำคัญภาษาไทยกอนเรียนกับหลังเรียนของ16นักศึกษากลุมที่เรียน โดยการสอนแบบปกติในทุกดาน มี คะแนนหลังเรียนสูงกวากอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .01 4. ราตรี นางาม (2551: บทคัดยอ) ได วิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย สำหรับ นักศึกษาช้ันประถมศึกษาปที่ 5 ผลการวิจัยพบวากลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ เปนนักศึกษาชั้น ประถมศึกษาปท ี่ 5 โรงเรียนบานหนองไฮ กลุมเครือขายโพนทองหนองไฮ ส านักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาอ านาจเจริญ จังหวัดอ านาจเจริญ จำนวน42 คนมีผลสัมฤทธิ์ทางการอานจับใจความสูงกวากอนใชชุดฝก ทักษะอยา งมนี ยั สำคญั ทางสถิติทีร่ ะดับ .01 นงคน ิตย บญุ ชยั โย (2551: บทคดั ยอ ) ไดว ิจัยการพัฒนาชุดฝก ทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความสำหรับนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ผลการวิจัยพบวากลุม ตวั อยางที่ใชในการวจิ ยั คร้งั นี้ นักศกึ ษาชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 ทก่ี าลงั ศึกษาอยูในภาคเรียนท่ี 1 ปก ารศึกษา 2550 โรงเรียนบานโพธิ์ อำเภอวารินช าราบ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุบลราชธานี เขต 4 มี นักศึกษาจำนวน 30 คนมีประสิทธิภาพ เทากับ 87.83/84.16 ซึ่งสูงกวาเกณฑมาตรฐานที่ตั้งไว 80/80 2.นักศึกษาที่เรียนดวยชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความ มีคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนหลังเรียนสูงกวากอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 สุคนธ ยั่งยืน (2549: บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนาชุดฝกทักษะวิชาคณิตศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 ใหมีประสิทธิภาพตาม

19 เกณฑม าตรฐาน 80/80 ผลการวิจัยพบวา กลมุ ตัวอยา งทใี่ ชใ นการวจิ ยั ครง้ั นี้ เปนนกั ศกึ ษาช้นั ประถมศกึ ษาป ท่ี 5 โรงเรยี นด ารงสินอทุ ิศ สังกัดส านกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาอุบลราชธานี เขต 5 ทศี่ กึ ษาในภาคเรียนท่ี 1 ปการศึกษา 2548 จำนวน 30 คนมีประสิทธิภาพเทากับ 82.67/83.25 2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชา คณิตศาสตร เร่ือง เศษสวน ของนกั ศึกษาช้ันประถมศึกษาปท ี่ 5 ที่เรยี น โดยใชช ุดฝกทักษะหลังเรียนสูงกวา กอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01อุไรวรรณ บุญลอม(2550 : บทคัดยอ) ไดวิจัยการพัฒนา ชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความของนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ผลการวิจัยพบวา 1. ชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความของนักศึกษาชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีประสิทธิภาพ เทากับ 88.30/84.85 2. หลังการใชชุดฝกทักษะการอานภาษาไทยเพื่อจับใจความ นักศึกษาช้ัน ประถมศึกษาปที่ 4 มีผลสัมฤทธิ์ทางการอานจับใจความสูงกวากอนใชชุดฝกอยางมีนัยสำคัญทางสถิติท่ี ระดับ .01 4.2 งานวิจัยตา งประเทศ งานวิจัยทเี่ ก่ยี วของกับชดุ ฝกทกั ษะในตา งประเทศมดี ังตอ ไปน้ี Lawrance and Hayden (1972: 67 – 72) ไดศึกษาการวิจัยการใชชุดฝกทักษะหรือชั้น ประถมศึกษาปท ี่ 3 จำนวน 87 คนพบวานกั ศึกษาท่ีได ใชชุดฝกเสรมิ ทักษะมคี ะแนนทดสอบหลังทำชุดฝก เสรมิ ทกั ษะมากกวาคะแนนกอนท าชุดฝก เสริมทักษะและทำขอ สอบหลังการทำชดุ ฝก เสริมทักษะไดถูกตอง เฉลย่ี รอยละ 98.80 Romain (1975 : 244) ไดศ กึ ษาเร่อื งการใชชดุ ฝกทักษะกบั การสอนปกตใิ นวชิ าคณิตศาสตรของ นักศึกษาชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 5 ผลปรากฏวา การสอนโดยใชช ุดฝกทักษะใหไดผลดีกวาการสอนปกตทิ ั้งใน ดานผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน และเจตคติตอ วิชาเรียน Tomas(1976 : 6320) ไดทดลองสอนวิชาคณิตศาสตรในระดบั มหาวิทยาลัย โดยใชว ธิ กี ารสอนโดย แบง นกั ศึกษาออกเปน สองกลุม กลมุ แรกครูจดั สอนเปน รายบคุ คลและใชชุดฝก ทักษะ ผลปรากฏวา ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นท้งั สองกลมุ ไมแ ตกตางกัน Lowrey (1987 : 817 – A) ไดศ ึกษาผลการใชชุดฝกทกั ษะกับนักศึกษา ม.1-3 จำนวน 87 คน ผลการศกึ ษาพบวา มีคะแนนทดสอบหลงั ท าชดุ ฝกเสริมทักษะมากกวาคะแนนกอนทำชดุ ฝกเสริมทักษะ และทำขอสอบหลังการทำชดุ ฝกเสรมิ ทกั ษะไดถกู ตอ งเฉล่ียรอยละ 89.80 ชดุ ฝก ทกั ษะเปนคยี ด ใการชว ย ทำใหเ กิดการเรยี นรเู พิม่ ข้นึ Rosaline (1995 : 1235) ไดทดลองสอนวิชาคณิตศาสตรในระดับมหาวิทยาลัยโดยใชช ุดฝก ทกั ษะ กบั วธิ กี ารสอนแบบปกติ ผลปรากฏวาความกาวหนาของการเรยี นทง้ั สองวธิ ไี มแตกตา งกัน จากการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวขอ งกับชุดฝกทกั ษะทั้งในประเทศและตางประเทศสรปุ ไดวา ชุดฝกทักษะมีประสิทธิภาพสามารถทำใหนักเรียนเรียนดวยตนเองไดและจากการเปรียบเทียบ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักเรียน นักเรียนที่เรียนจากชุดฝกทักษะมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกวา

20 นักเรียนที่เรียนจากการสอนปกติ จึงสมควรที่จะทำการวจิ ัยเกีย่ วกับสอนโดยใชชุดฝกทักษะใหม ากขึน้ เพื่อ ประโยชนตอนกั เรียนในวิชาตาง ๆ

21 บทท่ี 3 วิธีดำเนนิ การวจิ ัย การวิจัยเรื่อง การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 วิชาวิทยาการ คำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธี โดยใชชุดฝกทักษะ เปนการวิจัยในชั้นเรียนเพื่อแกปญหามี วัตถุประสงคเพื่อ พัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกป ญหา สำหรับนักเรียนที่มีผล การเรียนต่ำเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์กอนเรียนกับหลังเรียนโดยใช แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ และผวู จิ ยั ดำเนนิ การศกึ ษาคนควา ตามลำดับดงั น้ี 1. ประชากรและกลุมตวั อยา ง 2. เคร่อื งมือทใ่ี ชใ นการวิขัย 3. วิธีการสรางและหาคณุ ภาพเครอ่ื งมอื 4. วิธกี ารเกบ็ รวบรวมขอ มูล 5. การวเิ คราะหข อมูล 6. สถิตทิ ีใ่ ชใ นการวิเคราะหข อ มลู ประชากร ประชากรคือ นักเรียนชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร ธานี ทีก่ ำลงั ศกึ ษาอยูในภาคเรียนท่ี 1 ปการศึกษา 2564 จำนวนรวม 8 คน เคร่ืองมอื ทีใ่ ชในการวิจยั 1. แบบฝกทักษะเร่ือง ขน้ั ตอนวธิ ีการแกปญหา (Algorithm) กลุม สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตร และเทคโนโลยี วชิ าวิทยาการคำนวณ 4 ช้นั ประถมศกึ ษาปท ี่ 4 2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน (หลงั เรยี น) วิชาวิทยาการคำนวณ เรือ่ ง ข้ันตอนวิธีการ แกปญ หา ชั้นประถมศกึ ษาปที่ 4 ซึง่ เปนแบบทดสอบปรนัย 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ขอ วธิ ีการสรา งและหาคุณภาพเครอื่ งมอื ผวู จิ ัยไดดำเนินการสรา งเครื่องมอื ในการศึกษาตามลำดบั ดงั นี้ 1. แบบฝกทักษะ เรื่อง ขั้นตอนวธิ กี ารแกปญหา (Algorithm) กลุมสาระการเรยี นรูวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี วิชาวทิ ยาการคำนวณ 4 ชนั้ ประถมศึกษาปที่ 4 ผวู จิ ยั กำหนดข้ันตอนไวดงั นี้ 1.1 ศึกษาหลักสูตร คนควาขอมูล คูมือการจัดการเรียนรู หลักสูตรโรงเรียน อนุบาลสุราษฎรธานี พุทธศักราช 2563 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ปรบั ปรุง 2560) เกยี่ วกบั การจัดทำหนวยการเรยี นรู

22 1.2 ศึกษาขอ มูลเก่ียวกับการทำแบบฝกทกั ษะเรอื่ ง ข้ันตอนวธิ ีการแกป ญหา (Algorithm) กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี วิชาวิทยาการคำนวณ 4 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 จากตำรา เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวของ เพื่อเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี น 1.3 ดำเนนิ การสรา งแบบฝกทกั ษะเร่อื ง ขน้ั ตอนวิธีการแกป ญ หา (Algorithm) กลุมสาระ การเรียนรวู ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี วิชาวิทยาการคำนวณ 4 ชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 จำนวน 8 ชดุ 1.4 แบบแบบฝก ทกั ษะน้ี ประกอบไปดวย 5 ชดุ แบบฝก ดังนี้ แบบฝก ทกั ษะเหตุผลเชิงตรรกะ แบบฝก ทกั ษะอัลกอรทิ มึ (Algorithm) แบบฝกทักษะการแสดงอัลกอริทมึ ดว ยขอ ความ แบบฝกทกั ษะการแสดงอัลกอรทิ ึมดว ยรหสั จำลองหรือซูโดโคด แบบฝกทกั ษะการแสดงอัลกอรทิ มึ ดวยผงั งาน(flowchart) 1.5 นำแบบฝกทักษะพรอมแบบประเมินที่สรางขึ้น เสนอผูเชี่ยวชาญ 3 ทาน เพอื่ ตรวจสอบความถูกตองของบทเรียน จำนวน 3 ทา น 1.6 ตรวจสอบ แกไข ปรบั ปรงุ จากผลการประเมินตามขอเสนอแนะของผเู ชี่ยวชาญ 1.7 นำแบบฝกทักษะเรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี วิชาวิทยาการคำนวณ 4 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ไปใชกับกับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธานี ภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2564 ที่เปนประชากร จำนวน 8 คน 2. การสรา งแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี น แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชัน้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 ผูวจิ ัยมวี ธิ ีการสรา งและหาคณุ ภาพแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน ดงั น้ี 2.1 ศึกษาหนังสือ เอกสาร ตำรา แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวของกับการสราง แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 และกำหนดจุดมุงหมายของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ 4 2.2 ศึกษาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2551(ปรับปรุง 2560) มาตรฐานการเรียนรู วิชาวิทยาการคำนวณ ตัวชี้วัด จุดประสงคการเรียนรู คูมือการจัดการเรียนรูกลมุ สาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ช้ันประถมศกึ ษาปท ี่ 4 2.3 สรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 โดยสรางแบบทดสอบชนิด ปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 10 ขอ ในแตละขอ มีคำตอบท่ถี กู ตอ งเพียง 1 คำตอบ ตอบ ถกู กำหนดคาคะแนนให 1 คะแนน และตอบผดิ หรือไม ตอบกำหนดคาคะแนนให 0 คะแนน

23 2.4 นำแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นเรื่อง ขน้ั ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ที่สรางเสร็จแลว ขึ้นเสนอ ผูเชี่ยวชาญตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (Content Validity) โดยวธิ ีอาศยั ดลุ ยพินจิ ของผเู ช่ียวชาญที่ตรวจสอบมีจำนวน 3 ทา น โดยพจิ ารณาความสอดคลอ งของขอ สอบกบั จุดประสงคการเรยี นรู และใหค ะแนนดังน้ี +1 เม่ือแนใจวา ขอสอบขอนั้นเปนตัวแทนทดสอบเนื้อหา เรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) 0 เม่อื ไมแ นใ จวา ขอสอบขอ น้ันเปน ตวั แทนทดสอบเนอื้ หา ขนั้ ตอนวิธีการแกป ญหา (Algorithm) -1 เมือ่ แนใจวา ขอ สอบขอ นน้ั ไมเปนตวั แทนทดสอบเนื้อหา ขนั้ ตอนวธิ กี ารแกปญ หา (Algorithm) 2.5 นำคะแนนผลการพิจารณาของผูเชี่ยวชาญ มาหาคาดัชนีความสอดคลองระหวาง คำถามกับจุดประสงคโ ดยใชสตู รของโรวิเนลลีและแฮมแบลตัน (Rowinelli and Hambleton 1977, อาง ใน บญุ ชม ศรีสะอาด 2545 : 64-65) จากสตู ร IOC = ∑ R N เมอื่ IOC หมายถึง ดชั นคี วามสอดคลองระหวางขอสอบขอ น้นั กับเน้ือหาที่จะสอบ ∑ R หมายถึง ผลรวมของคะแนนความคิดเห็นของผูเชยี่ วชาญเน้ือหาทัง้ หมด N หมายถึง จำนวนผูเชี่ยวชาญ ถา คา ดัชนี IOC ท่คี ำนวณไดมากกวาหรอื เทา กบั 0.5 ถอื วา ขอ สอบนั้นเปน ตวั แทนของมโนมติที่จะ ทดสอบ ถา ขอเสนอขอน้นั มคี า ดชั นี IOC ตำ่ กวา 0.5 ขอ ทดสอบนนั้ ถูกตดั ออกไปหรอื ปรบั ปรุงแกไ ขใหมใหดี ขน้ึ ซึง่ ไดขอสอบท้งั หมด 10 ขอ 2.6 ตรวจสอบ แกไ ข ปรบั ปรุง จากผลการประเมินตามขอเสนอแนะของผเู ช่ียวชาญ 2.7 นำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนทีผ่ า นการตรวจสอบแกไขและปรบั ปรุงแลว จำนวน 10 ขอ หาประสิทธิภาพของแบบทดสอบ โดยการวิเคราะหขอสอบรายขอ คำนวณความยากงาย (p) และอำนาจจำแนก (r) ของแบบทดสอบ 2.8 คัดเลือกแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่มีคาความยากงาย อยูระหวาง 0.20–0.80 และคา อำนาจจำแนกตง้ั แต 0.20 ขึน้ ไป ไดแบบทดสอบจำนวน 10 ขอ เพ่ือหาคาความเชื่อมั่น โดยใชส ตู ร เพียรสัน 2.9 นำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนไปใชกับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนอนบุ าลสรุ าษฎรธ านี ภาคเรยี นที่ 2 ปการศึกษา 2563 ท่เี ปน กลมุ ตวั อยาง จำนวน 8 คน

24 วธิ กี ารเก็บรวบรวมขอ มลู ผวู ิจยั ดำเนนิ การตามลำดบั ข้นั ตอน ดังนี้ ขน้ั เตรยี มการสอน ผูวิจัยชี้แจงใหนักเรียนกลุมตัวอยางทราบถึงวิธีการจัดการเรียนรูโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 เพื่อใหนักเรียนทุกคนไดเขาใจตรงกัน และปฏิบตั กิ จิ กรรมไดอ ยา งถกู ตอง ขน้ั ดำเนินการสอน ผวู จิ ัยดำเนนิ การจัดการเรยี นรูดว ยตนเองตามแผนการจัดการเรียนรทู ี่สรางขึน้ ระยะเวลา 6 ชั่วโมง ดงั นี้ 1. กอนทำการสอนผูวิจัยทำการทดสอบกอนเรียน (Pre-test) ซึ่งใชแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นจำนวน 10 ขอ กับนกั เรยี นท่ีเปน กลมุ ตัวอยา ง 2. ดำเนินการสอนโดยใชแบบฝกทักษะเรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) ใชเวลาสอน ทั้งหมด 6 สัปดาห สปั ดาหละ 1 ช่วั โมง ขัน้ สน้ิ สดุ การสอน 1. ผูวิจัยทำการทดสอบหลังเรียน (Post-test) ดวยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 10 ขอ กับนกั เรยี นที่เปน กลุมตัวอยา ง 2. นำแบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ มาตรวจใหคะแนนตามเกณฑที่ กำหนดไว การวเิ คราะหขอ มูล 1. การหาคณุ ภาพของเครือ่ งมอื ในการเกบ็ รวบรวมขอ มลู 1.1 การหาคาดัชนคี วามสอดคลองระหวางขอสอบกับจดุ ประสงคของการประเมนิ (IOC) สำหรับ ผูเชี่ยวชาญ (สมนึก ภัทธิยธนี. 2544: 221) โดยพิจารณาคัดเลือกเฉพาะขอสอบที่มีคาดัชนีตั้งแต 0.50 ถงึ 1.00 1.2 การหาคา คุณภาพของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น วิเคราะหดงั นี้ 1.2.1 คาความยาก (p) และคาอำนาจจำแนก (r) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี น 1.2.2 หาคาความเชื่อมั่นแบบคูเดอร-ริชารดสัน (Kuder-Richardson) โดยใช สตู รKR-20 2. การหาประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรูโดยใชแ บบฝกทกั ษะ 2.1 หาคาสถิติพื้นฐานคะแนนจากการทำแบบทดสอบกอนเรียน และหลังเรียนจาก แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น

25 2.2 วิเคราะหเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน กอนเรียน และหลงั เรียน โดยใชการทดสอบ t-test แบบ Dependent Samples สถติ ทิ ่ีใชในการวเิ คราะหข อมูล 1. สถติ พิ ื้นฐาน 1.1 คาเฉลี่ยเลขคณิต (mean) โดยคำนวณจากสูตร (ลวน สายยศ และอังคณา สายยศ.2538: 73) x= ∑x N เมอื่ x แทน คา เฉลี่ยของคะแนน ∑ x แทน ผลรวมของคะแนนทั้งหมด N แทน จำนวนนกั เรียนทัง้ หมด 1.2 การหาคาเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยคำนวณจากสูตร (ลวน สายยศ และอังคณาสายยศ. 2538:39) S.D. = N ∑ x2 - ( ∑ x ) ² N (N-1) เมื่อ S.D. แทน คา เบี่ยงเบนมาตรฐาน ∑ x แทน ผลรวมของคะแนนทง้ั หมด ∑ x2 แทน ผลรวมของคะแนนแตล ะตวั ยกกำลงั สอง N แทน จำนวนนกั เรยี นกลมุ ตัวอยา ง 2. สถติ ิที่ใชในการหาคุณภาพของเคร่อื งมอื 2.1 การหาคาดัชนีความเที่ยงตรงของแบบทดสอบทางการเรยี นกอนเรียนและหลังเรยี น วชิ าวทิ ยาการคำนวณโดยใชคาดัชนคี วามสอดคลองระหวางคำถามกบั พฤตกิ รรมท่ตี องการจะวดั (พวงรัตน ทวรี ตั น. 2534: 124) IOC = ∑ R N เม่ือ IOC หมายถึง ดัชนคี วามสอดคลอ งระหวา งขอสอบขอนั้นกับเนอ้ื หาทีจ่ ะสอบ ∑ R หมายถงึ ผลรวมของคะแนนความคิดเหน็ ของผเู ช่ยี วชาญเนอ้ื หาท้ังหมด N หมายถึง จำนวนผเู ช่ยี วชาญ 2.2. การหาคาอำนาจจำแนก (B) ของแบบทดสอบแตละขอ ใชสตู รของ Brennan (บญุ ชม ศรีสะอาด 2545 : 90)

26 สูตรคำนวณ D= Ru − RL N 2 เมอ่ื D แทน คา อำนาจจำแนก Ru แทน จำนวนนกั เรียนท่ตี อบถกู ในกลมุ เกง RL แทน จำนวนนกั เรียนทต่ี อบถูกในกลมุ ออน N แทน จำนวนนักเรยี นในกลุมเกง และกลมุ ออน 2.3. การหาคาความยากงาย (p) สตู รคำนวณ P = R N เมอื่ P แทน คาความยากงา ย R แทน จำนวนคนทที่ ำขอ นั้นถกู N แทน จำนวนคนที่ทำขอน้นั ทั้งหมด 2.4 หาคาความเชื่อม่ัน (reliability) การตรวจสอบความเชอ่ื มน่ั แบบองิ กลมุ วิธแี บบสอบซ้ำ หาไดจากไดสูตรทีใ่ ชใ นการหาคา สหสมั พันธข อง เพยี รสนั สูตร rXY = N ∑ XY − ∑ X ∑Y [N ∑ X 2 − (∑ X )2][N ∑Y 2 − (∑Y )2 ] เม่ือ rXY แทน สัมประสทิ ธ์ขิ องความเชื่อมั่นของแบบทดสอบ N แทน จำนวนกลุมตัวอยา ง X แทน คะแนนจากการสอบคร้ังแรก Y แทน คะแนนจากการสอบครั้งหลัง 3. สถติ ิทีใ่ ชท ดสอบสมมตฐิ าน 3.1 การทดสอบสมมติฐาน “โดยใชคาทางสถิติ t - test for Dependent Sample (ประคอง กรรณสูต. 2542: 115) ΣD N∑ D2 − (∑ D)2 t= (N − 1) เมือ่ D แทน ความแตกตา งระหวา งคะแนนแตล ะคู N แทน จำนวนคน Df แทน ความเปน อิสระมีคา เทา กับ N-1

27 4. การคำนวณหาประสทิ ธิภาพ การคำนวณหาประสิทธภิ าพ คือ การหาคาประสิทธภิ าพของกระบวนการ (E1) และประสิทธภิ าพของ ผลลพั ธ (E2) ซึ่งมแี นวทางการคำนวณ ดงั น้ี 1. การคำนวณหาประสทิ ธภิ าพของกระบวนการ (E1) ∑E1 = X1 x100 NxA เม่อื E1 คือ ประสิทธภิ าพของกระบวนการ ∑ X1 คือ คะแนนรวมของแบบฝกหดั หรือกิจกรรมในบทเรียน A คือ คะแนนเต็มของแบบฝก หัดหรอื กิจกรรมในบทเรยี น N คอื จำนวนผูเ รยี น 2. การคำนวณหาประสิทธภิ าพของผลลัพธ (E2) ∑E 2 = X 2 x100 NxB เม่อื E2 คอื ประสิทธภิ าพของผลลพั ธ ∑ X2 คอื คะแนนรวมของแบบทดสอบหลังรยี น B คอื คะแนนเต็มของแบบทดสอบหลงั เรยี น N คอื จำนวนผูเ รยี น การยอมรบั ประสทิ ธิภาพ 1. สงู กวาเกณฑ คอื ตัง้ เกณฑ E1 / E2 ไว แลวไดคา ประสทิ ธิภาพสงู กวา เกณฑทกี่ ำหนดไว เชน ตงั้ เกณฑมาตรฐานไว 90/90 แลว คำนวณคาประสิทธิภาพบทเรียนสำเรจ็ รูปได 95/95 2. เทาเกณฑ คือ ตัง้ เกณฑ E1 / E2 ไว แลวไดค า ประสิทธิภาพเทา กับเกณฑท ่ตี ้งั ไวพอดี เชน ต้งั เกณฑม าตรฐานไว 90/90 แลวคำนวณคา ประสิทธภิ าพบทเรียนสำเร็จรูปได 90/90 3. ตำ่ กวาเกณฑ คอื ตงั้ เกณฑ E1 / E2 ไวแลวไดคาประสิทธิภาพต่ำกวา เกณฑท ต่ี ้งั ไว ไมเ กนิ + 2.5 %

28 บทที่ 4 ผลการวเิ คราะหข อมลู จากการรวบรวมผลการวิจยั การพฒั นาผลสัมฤทธิท์ างการเรียน ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ 4 วิชาวิทยาการคำนวณ เรือ่ งขน้ั ตอนวิธกี ารแกป ญ หา โดยใชแบบฝก ทักษะ เสนอผลการวิจัยดังนี้ 1. สัญลักษณท ี่ใชใ นการวิเคราะหขอมูล 2. ผลการวิเคราะหข อมูล 1. สัญลกั ษณท ีใ่ ชในการวิเคราะหขอมลู ในการวเิ คราะหข อมลู ผูว ิจัยใชส ญั ลักษณใ นการวเิ คราะหขอมูล ดงั น้ี X แทน คะแนนทดสอบกอนเรียน Y แทน คะแนนทดสอบหลังเรยี น D แทน ผลตา งระหวา งคะแนนทดสอบกอนเรยี นและคะแนนทดสอบหลังเรยี น D2 แทน ผลตางระหวา งคะแนนทดสอบกอนเรียนและคะแนนทดสอบหลงั เรยี นยกกำลงั สอง n แทน จำนวนกลมุ ตัวอยาง x แทน คา เฉล่ยี ของคะแนน S.D. แทน สวนเบีย่ งเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) t แทน คา พิจารณาในการแจกแจงแบบทใี น (t – distribution) * แทน ความแตกตางอยา งมนี ยั สำคญั ทางสถติ ิท่ีระดับ .05 E1 แทน คะแนนรวมเฉลยี่ รอยละของคะแนนการปฏบิ ัติกิจกรรมจากแบบฝกทกั ษะ E2 แทน คะแนนรวมเฉลยี่ รอยละของคะแนนการทดสอบหลงั เรยี น

29 2. ผลการวิเคราะหข อ มลู ผูวิจยั ไดนำเสนอผลการวเิ คราะหขอมลู และแปรความหมายขอ มลู เปน ดังน้ี 1. ตารางท่ี 1 แสดงการวเิ คราะหป ระสทิ ธภิ าพของชุดแบบฝก ทักษะ เรื่องขัน้ ตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) คนท่ี กอนเรยี น ชุดที่ 1 ชดุ ท่ี 2 คะแนนระหวา งเรียน ชดุ ท่ี 5 รวม หลงั เรียน คะแนน 5 คะแนน 5 คะแนน 5 คะแนน 25 10 ชุดที่ 3 ชุดที่ 4 คะแนน 10 คะแนน 5 คะแนน 5 10 5 5 5 5 5 25 10 1 1 4 3 4 4 4 19 8 2 4 5 3 5 4 5 22 8 3 4 3 5 3 5 4 20 9 4 3 5 4 5 4 4 22 8 5 3 4 5 4 3 5 21 9 6 1 5 3 2 4 4 18 8 7 5 3 4 4 5 5 21 9 8 2 4 5 3 3 3 18 8 รวม 23 33 32 30 32 34 161 67 เฉลยี่ 2.88 4.13 4.00 3.75 4.00 4.25 20.13 8.38 รอยละ 28.75 82.5 80 75 80 85 80.50 83.75 จากตารางที่ 1 คะแนนจากชุดแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีคาเฉลี่ยเทากับ 20.13 คิดเปนรอยละ 80.50 สวนคะแนนจาก การวดั ผลหลงั เรยี นมคี าเฉลี่ยเทา กับ 8.38 คดิ เปน รอยละ 83.75 และประสทิ ธภิ าพของชดุ แบบฝก ทักษะ เร่ืองขน้ั ตอนวิธกี ารแกปญหา(Algorithm) (E1 / E1) มีคาเทา กบั 80.50 / 83.75 สูงกวาเกณฑมาตรฐานที่ กำหนดไวค ือ 80/80

30 2. ตารางที่ 2 แสดงการเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนและหลังโดยใชแบบฝก ทกั ษะ เรอื่ ง ข้ันตอนวิธีการแกปญ หา(Algorithm) คนที่ คแนนกอนเรยี น คะแนนหลงั เรียน 10 คะแนน 10 คะแนน 8 11 8 9 24 8 9 34 8 9 43 8 67 53 8.38 61 0.52 75 83.75 82 รวม 23 เฉล่ีย 2.88 S.D. 1.46 รอยละ 28.75 จากตารางที่ 2 คะแนนจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียน และหลังเรียนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) จำนวน 10 ขอ ทผ่ี า นการประเมนิ คาความสอดคลองจากผเู ช่ยี วชาญแลว จากผลการทดสอบพบวา หลงั การเรียนโดยใชแบบ แบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) นักเรียนมีคาเฉลี่ยและรอยละของคะแนนสูงข้นึ กวากอนเรียนโดยมีคาเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียน 8.38 (������������̅=8.38) รอยละของคะแนนหลังเรียน 83.75 และคาเฉลี่ยของคะแนนกอนเรียน 2.88 ( ������������̅= 2.88 .) รอยละของคะแนนกอนเรียน 28.75 แสดงวาการ เรียนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวธิ ีการแกปญหา(Algorithm) ชวยพัฒนาทักษะการคิดเชิงคำนวณ ของนกั เรียน ซ่ึงเปนไปตามสมมุติฐานทต่ี งั้ ไว

31 3. ขอมูลเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวชิ าวิทยาการคำนวณ กอนและหลังที่ไดรับ การจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ ของนักเรียนกลุมตัวอยาง โดยใชสถิติ t - test for Dependent Sample ดังนี้ ตารางท่ี 3 คะแนนผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นกอ นและหลงั ของนกั เรยี นช้นั ประถมศึกษาปท่ี 4 ทไี่ ดรับการจดั การเรียนการสอนโดยใชแ บบฝก ทกั ษะ คนที่ กอ นเรยี น (X) หลังเรียน (Y) คะแนนเพม่ิ (D) D2 11 8 7 49 24 8 46 34 9 5 25 43 8 5 25 53 9 6 36 61 8 7 49 75 9 4 16 82 8 6 36 (∑X)=23 (∑Y)=67 ∑D =43 ∑D2 = 229 ตารางท่ี 4 ผลการเปรยี บเทียบคะแนนผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นวชิ าวทิ ยาการคำนวณกอนเรียนและ หลงั เรียนของนักเรียนชน้ั ประถมศึกษาปท ่ี 4 ทไี่ ดรบั การจดั การเรียนการสอนโดยใชแ บบฝก ทกั ษะ แบบทดสอบ N X S.D. T กอนเรียน 8 2.88 1.46 8.25 0.52 12.18 หลงั เรยี น 8 * มีนัยสำคญั ทางสถิติท่รี ะดับ .01 จากตารางพบวา นักเรียนกลุมตัวอยางทีไ่ ดรับการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ เรื่อง ข้ันตอนวธิ กี ารแกป ญ หา มผี ลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นสูงขนึ้ อยา งมีนัยสำคัญทรี่ ะดบั .01 เปนไปตามสมมตฐิ าน ที่ต้ังไว

32 บทท่ี 5 สรปุ ผล อภิปรายผลและขอ เสนอแนะ ความมงุ หมายของการวจิ ยั เพือ่ พฒั นาผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนวชิ าวิทยาการคำนวณ สำหรับนักเรียนชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 โดยใชส อ่ื แบบฝก ทักษะ มผี ลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนที่สงู ขนึ้ ประชากรและกลุมตัวอยา ง ประชากร คอื นักเรียนชนั้ ประถมศึกษาปท ี่ 4 โรงเรียนอนบุ าลสุราษฎรธานี ภาคเรยี นที่ 1 ป การศกึ ษา 2564 จำนวน 8 คน เครือ่ งมือท่ใี ชใ นการวจิ ยั เคร่ืองมอื ทใ่ี ชในการวจิ ัยในครั้งน้ี ประกอบดวย 1. แบบฝกทกั ษะเร่อื ง ขน้ั ตอนวธิ กี ารแกป ญ หา (Algorithm) กลมุ สาระการเรียนรูวทิ ยาศาสตร และเทคโนโลยี วชิ าวทิ ยาการคำนวณ 4 ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 4 2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียน - หลังเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ เรื่อง ข้นั ตอนวธิ ีการแกป ญหา ชน้ั ประถมศึกษาปท ่ี 4 ซงึ่ เปนแบบทดสอบปรนยั 4 ตวั เลือก จำนวน 10 ขอ สรปุ ผลการวจิ ัย 1. แบบประเมินคุณภาพแบบฝกทักษะ เรื่อง ขั้นตอนวิธีแกปญหา(Algorithm) วิชาวิทยาการ คำนวณ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 จากผูเชี่ยวชาญจำนวน 3 ทาน ในดานตาง ๆ ไดแก ดานคำแนะนำใน การใชแบบฝกทักษะ ดานเนื้อหา ดานแบบทดสอบ ดานการออกแบบ ดานการจัดการ และภาพรวมของ แบบฝก ทักษะอยใู นระดบั ดีมาก 2. แบบฝก ทกั ษะเร่อื งขน้ั ตอนวธิ แี กป ญ หา (Algorithm) วิชาวิทยาการคำนวณ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 4 มีประสทิ ธภิ าพ E1/E2 สูงกวาเกณฑม าตรฐานท่ีกำหนดไวคือ 80/80 3. คะแนนจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอ นเรียนและหลังเรียนโดยใชแบบ ฝกทักษะ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา (Algorithm) จำนวน 10 ขอ มีคาเฉลี่ยและรอยละของคะแนน สูงขึ้นกวากอนเรียนโดยมีคาเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียน 8.38 (������������̅ = 8.38) รอยละของคะแนนหลังเรียน 83.75 และคา เฉลย่ี ของคะแนนกอนเรยี น 2.88 (������������̅ = 2.88) รอ ยละของคะแนนกอ นเรียน 28.75 4. ผลสัมฤทธิ์ทางเรียนวชิ าวทิ ยาการคำนวณของนักเรยี นชั้นประถมศกึ ษาปที่ 4 ไดรับการจัดการ เรียนการสอนโดยใชแ บบฝก ทักษะ เรอ่ื ง ขั้นตอนวิธแี กป ญหา (Algorithm) หลงั จากเรียนดวยการใชแบบฝก ทักษะ แลวนักเรียนกลุมตัวอยางมีคาเฉลี่ยของคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกวากอนเรียน อยางมี นัยสำคัญทางสถติ ทิ ่ีระดบั .01

33 อภิปรายผลการวิจัย การวิจัยครั้งนี้มีความมุงหมาย เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ที่ไดรับการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบฝกทักษะ จะเห็นไดวา นกั เรียนมคี าเฉลี่ยของคะแนนผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นสงู กวากอนเรียน อยางมีนยั สำคัญทางสถติ ทิ ี่ระดับ.01 ซงึ่ เปนไปตามสมมุติฐานที่ต้งั ไว และแบบฝกทกั ษะเรอ่ื งขน้ั ตอนวิธีการแกป ญหา(Algorithm)มีประสิทธิภาพ เทา กบั 80.50 / 83.75 สงู กวาเกณฑม าตรฐานทก่ี ำหนดไวคือ 80/80 จงึ มคี วามเหมาะสมท่ีจะนำแบบฝก ทักษะเรื่องข้นั ตอนวธิ ีการแกป ญ หา(Algorithm) เหมาะสมนำใชในการจดั การเรียนการสอนในวิชาวทิ ยาการ คำนวณตอ ไป ขอ เสนอแนะ 1. ขอ เสนอแนะท่วั ไป 1.1 ควรสนับสนุนใหมีการนำแบบฝกทักษะเกี่ยวกับขั้นตอนวิธีการแกปญหา(Algorithm) มาใชกบั การเรยี นการสอนมากย่งิ ขน้ึ 1.2 ควรจัดใหมีการฝกอบรมวิชาวิทยาการคำนวณใหแกครูผูสอนระดับชั้นอื่นเพื่อครูจะได พฒั นากระบวนการเรียนการสอนอนั สง ผลถงึ ความเจรญิ ทางการศกึ ษาตอ ไปในอนาคต 2. ขอเสนอแนะในการวจิ ยั คร้งั ตอไป 2.1 ควรมีการสรา งแบบฝก ทักษะ มาใชกับเนื้อหาสาระการเรียนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ในชัน้ อนื่ ๆ ตอ ไป 2.2 ควรสงเสริมใหมีการศึกษาวิจัยพัฒนาการนำแนวคดิ คำนวณไปชวยสอนในกลุมสาระการ เรียนรอู ่นื ๆ เพิ่มมากยงิ่ ขนึ้ 2.3 การพัฒนาแบบทักษะขัน้ ตอนวิธีการแกปญ หา(Algorithm) ควรเลือกเนื้อหาที่เหมาะสม กบั วัยของเด็กนกั เรียนและเปน เรือ่ งไมยากเกนิ ไป

34 บรรณานกุ รม ถวลั ย มาศจรัส และคณะ. (2550). แบบฝก หัด แบบฝกทักษะเพือ่ พัฒนาการเรียนรผู ูเ รยี นและการจัดทำ ผลงานวิชาการของขาราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา. พิมพคร้ังที่ 2. กรงุ เทพฯ : ธารอกั ษร. บญุ ชม ศรีสะอาด. (2543). การวจิ ัยเบ้อื งตน. พิมพค รง้ั ท่ี 6. กรงุ เทพฯ : สวุ ิรยิ าสาสน. พวงรัตน ทวรี ัตน. (2543). วิธีการวิจยั ทางพฤติกรรมศาสตรแ ละสงั คมศาสตร. พิมพครัง้ ที่ 8. กรงุ เทพฯ : จฬุ าลงกรณม หาวิทยาลัย. พมิ ลรัตน ธนรตั พมิ ลกุล. (2546). ความพึงพอใจในการปฏบิ ัตงิ านของครูแนะแนวในโรงเรยี นขยาย โอกาสทางการศกึ ษาสังกดั สำนกั งานการประถมศกึ ษา จังหวัดเชียงใหม. วิทยานพิ นธ ปรญิ ญามหาบัณฑติ , เชียงใหม : มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม. กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2552). หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พชมุ นมุ สหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย. กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2560). ตัวช้วี ัดและสาระการเรยี นรแู กนกลาง กลมุ สาระการเรยี นรูวิทยาศาสตร (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรปกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551. พิมพคร้งั ที่ 1. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพชุมนมุ สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

35 ภาคผนวก - ภาคผนวก ก รายนามผเู ชยี่ วชาญ / กลุมตวั อยาง - ภาคผนวก ข เคร่อื งมอื วจิ ยั - ภาคผนวก ค คา คณุ ภาพของเครอื่ งมือวจิ ยั

36 ภาคผนวก ก รายนามผเู ชย่ี วชาญ / กลุมตัวอยา ง

37 รายนามผูเช่ยี วชาญ การวิจัยในชั้นเรียนเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาการคำนวณ สำหรับนักเรียนชั้น ประถมศึกษาปท ่ี 4 โดยใชสือ่ แบบฝกทกั ษะ ผวู ิจัยไดจ ดั ทำเครอ่ื งมอื ประกอบการวิจัย และเคร่อื งมอื ตาง ๆ นั้นไดผานการตรวจสอบคุณภาพจากผูเชี่ยวชาญ เนื่องจากทานเปนผูมีความรูความเชี่ยวชาญในเรื่อง ดงั กลา ว ผวู ิจัยจึงไดข อความอนุเคราะหเรียนเชญิ ทานเปน ผูเ ชี่ยวชาญตรวจสอบเครอ่ื งมอื วิจยั ในคร้งั น้ี รายนามผเู ช่ยี วชาญในการตรวจสอบคุณภาพเครอ่ื งมอื ประกอบการวจิ ยั 1. นางวรญั ญา พันธวุ งศ 2. นางสรสิชา พรหมชาติ 3. นายสริ ิศกั ด์ิ บญุ คง

38 รายชอื่ กลุม ประชากรท่ีใชในการวิจัย นักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปท่ี 4 โรงเรยี นอนบุ าลสุราษฎรธ านี อำเภอเมอื ง จังหวัดสุราษฎรธานี ปการศึกษา 2564 คนที่ เลขประจำตัว ชอ่ื -นามสกลุ 1 11287 เด็กชายคเชนทร พรหมเกิ 2 11294 เด็กหญงิ ปุณณภา เพชรสุวรรณ 3 11295 เดก็ หญิงวลยั พรรณ เสียงเพราะ 4 11305 เดก็ หญิงณัฐวรรณ โอมี 5 12244 เดก็ หญิงอาภาภทั ร รอดเจริญ 6 12307 เดก็ หญงิ พชิ ามญชุ ขุนหลวง 7 12312 เดก็ ชายวยสกร นาคพิน 8 12504 เด็กหญงิ กุลภสั สร กุลเจรญิ

39 ภาคผนวก ข เครือ่ งมอื วิจยั

40 แบบฝกทักษะเร่ือง ขนั้ ตอนวิธีการแกปญ หา (Algorithm) กลุมสาระการเรียนรูว ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี วิชาวทิ ยาการคำนวณ 4 ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี 4 ชือ่ ........................................นามสกลุ .............................. ช้นั ........................ เลขที่ ..................... โรงเรียนอนุบาลสุราษฎรธ านี อำเภอเมอื ง จงั หวัดสรุ าษฎรธานี สังกัดสำนักงานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎรธานี เขต 1

41 คำนำ แบบฝกทักษะเรื่อง ขั้นตอนวิธีการแกปญหา จัดทำขึ้นสำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีจุดมุงหมายเพื่อพัฒนาผูเรียนใหมีความรูความเขาใจ เรอ่ื งขน้ั ตอนวิธีการแกป ญ หา และเปนการเพิ่มพูนทักษะกระบวนการตาง ๆ ในการเรียน เรื่องการแกปญหา สงเสริมใหผูเรียนมีเจตคติที่ดีตอการเรียนเกี่ยวกับการการปญหา ในชีวติ ประจำวนั และกจิ กรรมการเรยี นรูโดยใชแ บบฝก ทักษะเรอ่ื ง ขน้ั ตอนวิธกี ารแกปญหา หวังเปนอยายิ่งวาจะเปนประโยชนตอการเรียนการสอนขั้นตอนวิธีการแกปญหา ซึ่งจะชวยยกระดับคุณภาพผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนประถมศึกษาปที่ 4 ใหมปี ระสทิ ธภิ าพดยี ่งิ ขน้ึ สารบัญ

คำนำ 42 สารบญั คำชแ้ี จง หนา ก แบบทดสอบการเรียน ข แบบฝก ทักษะเหตุผลเชงิ ตรรกะ ค แบบฝก ทกั ษะอัลกอริทึม(Algorithm) 1 แบบฝกทักษะการแสดงอัลกอริทึมดวยขอ ความ 4 แบบฝก ทักษะการแสดงอลั กอรทิ มึ ดวยรหัสจำลองหรือซูโดโคด 6 แบบฝกทกั ษะการแสดงอัลกอริทึมดวยผงั งาน(flowchart) 7 แบบทดสอบหลังเรยี น 11 เฉลยแบบทดสอบกอ นเรยี น-หลังเรียน 14 23 26 คำชแี้ จง 1. แบบฝก ทกั ษะเรอ่ื ง ข้นั ตอนวธิ กี ารแกป ญ หา (Algorithm) จัดทำข้นึ สำหรับนกั เรยี น 7 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 มีจุดมุงหมายเพื่อพัฒนาผูเรียนใหมีความรูความเขาใจ เรื่องขั้นตอนวิธีการแกปญหา และเปนการเพิ่มพูนทักษะกระบวนการตาง ๆ

43 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ขั้นตอนวิธีการแกป ญหา (Algorithm) คำช้แี จง 1. ขอ สอบมที ง้ั หมด 10 ขอ 10 คะแนน คะแนนทีไ่ ด 10 2. ใหนักเรียนเลอื กคำตอบท่ีถกู ทสี่ ุดเพียงคำตอบเดยี ว คะแนนเต็ม

44 1. บคุ คลใดท่ไี มใชเ หตุผลเชิงตรรกะในการแกป ญหา ก. ฟาใสเหน็ ทอ งฟา มืดครม้ึ จงึ ยังไมออกไปเลนนอกบาน ข. ใบหมอนไมอยากฟน ผจุ งึ แปรงฟน ทกุ ครงั้ หลังรับประทานอาหาร ค. สุดใจรอ งไหง อแงเพอื่ จะใหคุณแมซอ้ื ของเลน ให ง. ใยไหมตอ งการขา มถนน จึงเดินไปขนึ้ สะพานลอย 2. พิจารณาภาพ A B A และ B ควรเปนรูปใดตามลำดับ ก. และ ข. และ ค. และ ง. และ 3. ขอใดมีรูปแบบการจดั เรยี งรูปภาพเชน เดียวกับท่ีกำหนดให ก. ข. ค. แบบฝก ทักษะเรื่อง ขัน้ ตอนวิธกี ารแกป ญหา (Algorithm) ง. 4 3 ?3 74 4. 5 ข. 7 72 ง. 5 สัญลักษณ ? คือเลขอะไร ก. 8 ค. 6

45 5. พจิ ารณาตัวเลขท่ีกำหนด 1 , 3 , 7 , 13 , 21 , 31 , ….. จำนวนตอ ไปควรเปน ขอใด ก. 36 ข. 40 ค. 43 ง. 52 6. การแกปญหาแบบใดใชหลักการเดียวกันกบั กระบวนการอลั กอรทิ ึมมากที่สดุ ก. การบวกลบเลข ข. การวาดภาพแรเงา ค. การทอ งบทสวดมนต ง. การทำโครงงานวทิ ยาศาสตร 7. “ตนขา วมักจะงวงนอนเวลาเรียนหนงั สือ ตนขา วจึงเริม่ หาสาเหตุของความความงวงนอน” ขอใดนา จะเปน สาเหตุของปญหานี้ ก. ตน ขา วรับประทานอาหารไมต รงเวลา ข. ตน ขาวชอบรับประทานขนมหวาน ค. ตนขา วชอบเลน เกมคอมพวิ เตอรต อนกลางคนื ง. ตนขาวมสี ติปญ ญาตำ่ กวาเพื่อนๆ 8. . จากขอ 7 ตนขาวกำลงั อยูในขั้นตอนใดของอลั กอลิทึม ก. เลือกวธิ ีการแกป ญแหบาบทฝไ่ีก ดทผ กั ลษละัพเรธ่ือทงี่ดขีทั้นตี่สอุดนวธิ ีการแกปญ หา (Algorithm) ข. เรยี งลำดบั ขัน้ ตอนการแกป ญ หา ค. คิดวิธกี ารแกป ญ หาใหหลากหลาย ง. ทำความเขาใจปญ หา พจิ ารณาผังงานตอ ไปนี้ใชต อบคาถามขอ 9 – 10 เร่มิ ตน ปอปน้อขนอขมอ้ ลู มลู ใช A ไมใ ช CD