เศรษฐศาสตร์ ม.5.ใหม่

“ยุคโลกาภิวตั น”์ พ.ศ. 2488 พ.ศ. 2493 ปัจจบุ นั พ.ศ. 2500-2504 สงครามโลก สหรฐั อเมริกาไดเ้ ขา้ มา คร้งั ท่ี 2 ลงนามในข้อตกลงว่า รฐั บาลมีนโยบายเศรษฐกิจแบบ ดว้ ยความร่วมมือทาง เสรนี ิยม เศรษฐกิจและเทคนิค • พ.ศ. 2503 รัฐบาลส่งเสริม กบั ประเทศไทย อุตสาหกรรมของภาคเอกชนท้ัง ไทยและตา่ งชาติ • พ.ศ. 2504 ประเทศไทยเริ่ม ใ ช ้แ ผ น พั ฒ น า เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สงั คมแห่งชาตเิ ป็ นตน้ มา

เ ม่ื อ เ กิ ด ภ า ว ะ วิ ก ฤ ต ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ข้ ึนกับประเทศใด ประเทศอื่นๆ ที่อยู่ใน เครือข่ายที่เช่ือมโยงก็จะไดร้ ับผลกระทบ ไปดว้ ย เช่น กรณีปัญหาซบั ไพรม์ (subprime) สหรฐั อเมริกา

กลุ่มประเทศเอเชีย (บางประเทศ) กลุ่มประเทศสหภาพยโุ รป สหรฐั อเมริกา ปัญหา ซบั ไพรม์ โลก

2.แบบลอยตวั คือ อตั ราแลกเปลีย่ น เงินตราตางประเทศที่รัฐ บาลหรือธนาคาร กลางจะไมเขามาแทรกแซงในการกาํ หนด อตั ราแลก เปลี่ยนโดยจะปลอยใหเคลื่อนไหว ขึ้นลงไดอยางเสรี

ดุลการชาํ ระเงินระหวางประเทศ 1.ดุลบญั ชีเดินสะพัด คือ ผลรวมสุทธิ ของดลุ การคา ดลุ บริการ ดุลรายได และ ดลุ เงินโอนและบริจาค ดลุ การคา คือผลตางสทุ ธิระหวาง มูลคาสินคาออกกบั มูลคาสินคาเขา

ดลุ บริการ คือเปนผลตางสุทธิทีแ่ สดงถึง การคา บริการระหวางประเทศเชน คาขนสง คาทองเที่ยว คาบริการและคาใชจายอืน่ ๆ ของทางราชการ คาสือ่ สารโทรศัพท คารับ เหมากอสราง คาสิทธิ

ดุลรายได ประกอบดว ย ผลตอบแทนการจา ง งาน หมายถึงรายไดใ นรูปของคา จาง เงินเดือน และ สวัสดิการทัง้ เปน ตัวเงินและไมเปนตวั เงนิ ดลุ เงินโอนและบรจิ าค หมายถงึ เงินโอนหรือ เงนิ ชว ยเหลือตางๆทผ่ี ถู ่ินฐานในประเทศไดรับจากผู มถี นิ่ ฐานในตางประเทศ

ดลุ บริการ รายไดแ ละเงินโอน เปนผลรวม สุทธิของดลุ บริการ ดลุ รายไดและดลุ เงินโอน และบริการ 2.ดุลบัญชีเงินทนุ ประกอบดวย บญั ชีทุน หมายถึง รายรบั และรายจาย ที่เกิดจากการโอนยายทนุ ท้งั ในรูปตัวเงินและ ไมใชตวั เงิน

บัญชีเงิน หมายถึง ธุรกรรมทีก่ อใหเกิด การเปลีย่ นแปลงในสินทรัพยและหน้ีสิน ทางการเงินระหวางประเทศซึง่ ครอบคลมุ ถึงการลงทุนโดยตรงจากตางประเทศ

การเปดเสรที างเศรษฐกิจไทยในยุคโลกา ภวิ ัตนโ ลกาภิวัตน (globalization) เปน กระบวน การที่เกี่ยวกบั การเปลย่ี นแปลงของโลกอันเกิดจาก การผสมผสานระหวางการเปลี่ยนแปลงทาง เศรษฐกิจ สงั คม และการเมืองโดยมีสาเหตมุ าจาก ความกาวหนาทางวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยแี ละ แรงผลกั ดันจากการเปลีย่ นแปลงทางเศรษฐกจิ และ การเมืองระหวา งประเทศ

1.วิวฒั นาการของการเปด เสรที างเศรษฐกจิ ในยุค โลกาภวิ ตั น ประเทศไทยมกี ารติดตอคา ขายกบั ตา งประเทศมา นานแลว แตก ารลงทนุ จากตา งประเทศเพ่ิงเร่มิ เมือ่ มีการ ทาํ สนธิสญั ญาเบาวรงิ กับองั กฤษใน พ.ศ. 2398 ในสมัย ร.4 มีผลทาํ ใหไทยยกเลิกการผูขาดการคา ของพระ คลงั สนิ คา

2.ปจ จยั ทางเศรษฐกจิ ท่ีมีผลตอ การเปดเสรี ทางเศรษฐกจิ ไทย 2.1 นโยบายสง เสรมิ การลงทุน โดยมี คณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI) ไดกาํ หนด นโยบายการลงทนุ เชน เพิ่มประสทิ ธิภาพและ ความคุม ครองในการใชสิทธแิ ละประโยชนภ าษี อากรแกองคกรหรือโครงการทม่ี หี ลกั การบรหิ าร ทดี่ ี

2.ผลกระทบจากเศรษฐกิจ ภายนอก สถานการณทางเศรษฐกิจ โลกมีสวนสําคญั ที่ทําใหเศรษฐกิจ ไทยเขาเปน สวนหนึ่งของเศรษฐกิจ โลกมากขึ้น

3.การมีสวนรวมในระบบเศรษฐกิจและ การเมืองของโลก 3.1 การเขา รวมเวทีเศรษฐกิจโลก ระดับพหุภาคี ไดแก การเขาเปน สมาชิก เศรษฐกิจระหวางประเทศตางๆเชนกองทนุ การเงินระหวางประเทศ ธนาคารโลก

3.2 การเขา รว มกลุมระดบั ภูมิภาค ไดแก การเขาเปน สมาชิกสมาคมประชาชาติแหง เอเชียตะวันออกเฉียงใตหรืออาเซียน 3.3 การรวมกลุม ระดบั อนภุ ูมิภาค เชน เขตเศรษฐกิจสามฝาย อินโดนีเซีย ไทย- มาเลเซีย

3.4 ความรว มมือระดับทวิภาคี ซึง่ เปน ขอตกลงระหวางประเทศสองประเทศในการ ทําตามขอตกลงทีก่ ําหนดเชนการทําขอตกลง การคาเสรีไทย-ออสเตรียและไทย-ญีป่ นุ

ผลกระทบของการเปด เสรีการคา ตอเศรษฐกจิ ไทย 1.ผลดขี องการเปดเสรกี ารคา ตอเศรษฐกจิ ไทย 1.1 เกดิ การเจรญิ เตบิ โตทางเศรษฐกิจ ทําใหมี การตดิ ตอ คา ขายและการลงทนุ ระหวางประเทศเพ่มิ ขึ้น 1.2.เกดิ การพัฒนาเทคโนโลยแี ละเพิ่ม ความสามารถในการผลิตของแรงงาน การเปด เสรี ทางเศรษฐกจิ สงผลใหก ารเคลือ่ นยา ยสนิ คา และปจ จัย การผลติ ตางๆเปน ไปโดยสะดวก

2.ผลกระทบจากการเปด เสรที างการคา ตอ เศรษฐกจิ ไทย 2.1 เกิดการพง่ึ พาทางเศรษฐกิจ การเปด เสรอี าจนาํ ไปสเู สถียรภาพภายในและภายนอกอนั เกดิ จากการผันผวนของเศรษฐกิจโลก 2.2 เกดิ การครอบงําจากตางชาติ การ ดาํ เนนิ การของบรรษทั ขา มชาตซิ ึ่งมีผลเทคโนโลยี ทท่ี ันสมยั และมเี งนิ ลงทนุ สูง

2.3 เกิดความไมเปน ธรรมในการกระจาย รายได กลุมผูมีรายไดสูงมักเปนเปน กลมุ ที่ ประกอบอาชีพในสาขาการผลิตที่ทนั สมัย คือ สาขาบริการและสาขาอุตสาหกรรมโดยเฉพาะ อตุ สาหกรรมสงออกขณะที่ผูประกอบอาชีพ เกษตรกรรมสวนใหญยงั คงมีฐานะยากจน

2.4 เกิดการเสือ่ มโทรมของทรพั ยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดลอ ม การเปดเสรีโดย มุงเนนการผลิตเพื่อการสงออกเปดโอกาสให ตางชาติมาลงทุนกอใหเกิด

2.5 สงผลกระทบตอ ภาคการเกษตร การเปด เสรีการคาทาํ ใหไทยสามารถสงออก สินคาเกษตร 2.6 สง ผลกระทบตอภาคอุตสาหกรรม การเปดเสรีทางเศรษฐกิจสงผลกระทบตอ โครงสรางการผลิตอยางเห็นไดชัดในแผน พัฒนาฯฉบับที่ 1

2.7 ภาคการคา และบริการ ประเทศ อตุ สาหกรรม เชนสหรฐั ฯ สหภาพยโุ รป ญี่ปุน ลวนใหเงินอดุ หนุนสินคาเกษตรและ มักไมยอมเปด ตลาดสินคาเพราะนอกจากจะ ปกปองสินคาเกษตรของตน

องคการความรวมมอื ทางเศรษฐกิจทีส่ าํ คัญใน ภมู ิภาคตางๆของโลก 1.องคก ารการคา โลก เปนองคกรท่พี ัฒนามา จากขอ ตกลงทวั่ ไปวา ดวยพกิ ดั อัตราภาษศี ลุ กากร และการคา หรือแกตตกอตง้ั ขึน้ เมือ่ วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2538 สาํ นักงานใหญอ ยทู ่กี รุงเจนนิวา ประเทศสวิตเซอรแ ลนด

2.นโยบายเศรษฐกิจ มหี ลกั การสําคัญดังน้ี 1.กําหนดมาตรการทางการคา ระหวา งประเทศโดยไม เลือกปฏบิ ตั ิ 2.หา มใชมาตรการจาํ กัดการนําเขา และสง ออกทกุ ชนิด 3.ใหมีการรวมกลมุ ทางการคาเพื่อลดภาษีระหวางกัน 4.มกี ระบวนการยตุ ขิ อ พิพาททางการคาเมือ่ เกดิ มขี อ ขดั แยง ทางการคา ใหหารือเพื่อหาทางยตุ ิขอ พพิ าท 5.ใหส ทิ ธพิ เิ ศษแกป ระเทศกําลงั พฒั นา

2.สหภาพยุโรป 1.ความเปน มา ความสําคญั สหภาพยโุ รป หรืออียูเดมิ เรยี กกนั วา ประชาคมเศรษฐกจิ ยโุ รปเปน การรวมกลุม เศรษฐกิจทเ่ี กิดขึ้นกลมุ แรกใน พ.ศ. 2500ประเทศผกู อตง้ั คือ เบลเยียมเนเธอรแ ลนด ลักเซมเบอรก ฝรง่ั เศส เยอรมนแี ละอติ าลตี อ มา 2506 สหราชอาณาจกั ร ไอรแ ลนดและเดนมารก เขา รวมเปนสมาชกิ ปจจุบันสหภาพยุโรปมสี มาชิก 26 ประเทศ

2.นโยบายทางเศรษฐกิจที่สําคญั มี ดังนี้ 1.นโยบายการคา มีการยกเลิก ภาษีศุลกากร มาตรการจาํ กดั ปริมาณ และคาธรรมเนียมทีเ่ กบ็ จากการนาํ เขา และสงออก

2.นโยบายเกษตร เปนนโยบายสําคญั ที่สงผลกระทบตอสินคาเกษตรท่วั โลก โดยมีการเกบ็ คาธรรมเนียมจากสินคา นาํ เขาเพื่อมิใหเขามาแขง ขนั กบั สินคา ใน ประเทศ

3.นโยบายการเงิน คือใหสรางหนวย เงินตรายุโรปข้ึนมาใชแทนหนวยบญั ชี ยุโรป จัดต้ังกลไกลอตั ราแลกเปลีย่ น

3.ขอ ตกลงการคา เสรีอเมริกาเหนือ 1.ความเปน มาและความสาํ คัญ ขอตกลง การคาเสรอี เมริกาเหนือ หรือนาฟตา ซ่งึ เปน การ รวมกลมุ เศรษฐกจิ ในทวปี อเมริกาเปนขอ ตกลงของ ประเทศในอเมรกิ าเหนือคือสหรฐั อเมรกิ า แคนาดา และแมก็ ซโิ ก เมื่อ พ.ศ. 2535และมีผลบงั คับใช 2537มวี ัตถุประสงคเพื่อขจดั อปุ สรรคทางการคา ทง้ั มาตรการภาษแี ละมิใชภาษี

2.นโยบายทางดา นเศรษฐกิจทีส่ ําคญั มีดังนี้ 1.ดา นการคา มีการยกเลิกภาษีศุลกากร ระหวางกันทกุ สินคายกเวนสินคาเกษตร 2.ดานทรพั ยส ินทางปญญา ใชมาตร การปกปองลิขสิทธิส์ ิทธิบตั รและเครือ่ งหมาย การคา

3.ดานการระงับขอพิพาท มีการ จัดต้งั คณะกรรมการไตรภาคีทําหนาที่ เจรจาขอพิพาท 4.ดานสินคาเกษตร จึงมีการคุม ครองแกสมาชิก

4.กลุมความรว มมือทางเศรษฐกิจใน ภมู ิภาคเอเชีย-แปซิฟก 1.ความเปน มาและความสําคญั กอต้งั เมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2532 โดยออสเตรเลียเปน ผรู ิเริม่

2.นโยบายทางเศรษฐกจิ ทส่ี าํ คญั 1.พัฒนาและสงเสรมิ ระบบการคา พหุภาคี 2.สนับสนุนการขยายตวั ทางเศรษฐกิจของ ภูมภิ าคและของโลก 3.ลดอุปสรรคและอาํ นวยความสะดวกดา น การคา การบริการและการลงทุนแกสมาชิก 4.สง เสรมิ ความรวมมือทางดานการเงินการ คลังในการแกไขวิกฤตเิ ศรษฐกิจ

5.สมาคมประชาชาตเิ อเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต หรอื อาเซยี น มีการรวมกนั ตัง้ แต พ.ศ. 2510 มี ประเทศสมาชกิ เร่ิมแรก 5 ประเทศ คือ อินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร และไทยตอ มาบรไู นเขารวมโดยมี วตั ถปุ ระสงคเพือ่ สง เสรมิ ความรวมมือกัน ชว ยเหลือ ซง่ึ กนั และกนั ดา นเศรษฐกจิ สังคม วัฒนธรรม วชิ าการ วทิ ยาศาสตร การบริหาร สนั ติภาพ ปจจุบันมสี มาชิก 10 ประเทศ

6.กลุม โอเปก กลมุ ประเทศผูส งออกนาํ้ มัน หรือโอเปกกอต้งั ขนึ้ ใน พ.ศ. 2503 มีสมาชกิ กอตั้ง 5 ประเทศ คือ ซาอดุ อี าระเบยี อิรกั อหิ ราน คูเวต และเวเนซุเอลา สํานกั งานใหญอ ยทู เี่ วียนนา ประเทศออสเตรยี นโยบายทางเศรษฐกิจทส่ี ําคญั คือการกาํ หนด โควตาผลติ แกสมาชิกทาํ ใหสามารถกําหนดราคา นา้ํ มนั ในตลาดโลกปจจุบนั มีสมาชกิ รวม 12 ประเทศ

7.ธนาคารระหวา งประเทศเพ่อื การบรู ณะ และพฒั นาหรอื ธนาคารโลก ตงั้ อยูทก่ี รงุ วอชิงตนั ดี.ซ.ี ประเทศสหรฐั อเมริกากําเนดิ จากการประชุม รว มกนั 44 ประเทศทสี่ หรัฐฯเพือ่ จดั ระบบการเงนิ และใหก ยู ืมเงินเพื่อบูรณะประเทศภายหลังส้ินสุด สงครามโลกครั้งท่ี 2กอ ตั้งเปน ทางการ พ.ศ. 2488 ไทยเขาเปนสมาชิกลาํ ดับที่ 43วนั ท่ี 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2492และกูเ งินครง้ั แรก ตุลาคม2493

8.กองทนุ การเงินระหวา งประเทศ (IMS) ต้งั อยกู รุงวอชิงตัน ดี.ซี. ประเทศ สหรฐั อเมริกากอต้งั เปน ทางการเมือ่ พ.ศ. 2488 มีหนาที่เชนเดียวกบั ธนาคาร โลกไทยเปนสมาชิกวนั ที่ 3 พฤษภาคม 2492

9.ธนาคารเพือ่ พฒั นาเอเชีย กอต้งั ขึ้น เมือ่ พ.ศ. 2509สาํ นกั งานใหญอยทู ี่ มะนิลา ประเทศฟลิปปนส เพื่อเปน แหลงเงินทุนสาํ หรบั การพัฒนาประเทศ ในภมู ิภาคเอเชียและแปซิฟกปจ จุบนั มี สมาชิก 67 ประเทศไทยอยอู ันดับที่ 17

10.การประชุมสหประชาชาตวิ าดว ยการคา และการพัฒนา กอตัง้ ขน้ึ เมือ่ พ.ศ. 2507 เปนชวง ที่ประชาคมโลกกาํ ลงั เผชญิ กบั ปญ หาความแตกตาง ของระดับการพฒั นาระหวา งประเทศที่พฒั นาแลว กบั ประเทศที่กาํ ลงั พฒั นาที่เกดิ ความไมเ ปน ธรรม ทางการคา โดยสมาชิกมี193ประเทศสาํ นักงานใหญ อยูที่เจนีวาประเทศสวิตเซอรแ ลนดโ ดยไทยเปน สมาชิกผกู อตง้ั

11.การรวมกลมุ อนุภูมภิ าคท่ปี ระเทศไทยมบี ทบาท สาํ คัญ 1.เขตเศรษฐกิจสามฝายอินโดนีเซีย-มาเลเซีย- ไทยเร่มิ ตน เมื่อ พ.ศ.2536 เปนการพัฒนาความรว มมือ ทางเศรษฐกิจระหวางภาคใตของไทย ภาคเหนือของ มาเลเชยี และพืน้ ทบ่ี นเกาะสมุ าตราของอนิ โดนีเซยี วตั ถุ ประสงคใหมีการใชทรพั ยากรรว มกนั อยางมีประสิทธิ ภาพและเกดิ ประโยชนส งู สดุ โดยเนนความรว ม มือดา น ผลติ สง เสรมิ การลงทนุ และการถา ยทอดเทคโนโลยี

2.โครงการสี่เหล่ียมเศรษฐกจิ หรอื โครงการ ความรวมมอื อนภุ ูมภิ าคลุม น้าํ โขงตอนบน ประกอบดว ย 4 ประเทศ พมา จีน ไทย และลาว โดยมีเปา หมายรว มมือกันพฒั นาโครงสรา งพื้นฐาน ทางเศรษฐกจิ โดยเฉพาะเสนทางคมนาคมทางบก ทางนํา้ ทางอากาศ การพัฒนาการทอ งเท่ียว การคาและการลงทนุ

3.ความรว มมือทางเศรษฐกจิ ในอนภุ ูมิภาคลมุ แมน า้ํ โขง เปนความรวมมือของ 6 ประเทศที่มี แมน้าํ โขงไหลผานเรียกวา หกเหลยี่ มเศรษฐกจิ ไดแ ก ลาว กัมพูชา พมา จนี เวียดนาม และ ไทย มีวัตถปุ ระสงคเ พือ่ สงเสรมิ ใหเ กดิ การ ขยายตวั ทางการคา การลงทนุ อุตสาหกรรม การเกษตรและบริการ สนบั สนุนการจางงานและ ยกระดับความเปนอยขู องประชาชนใหด ขี นึ้