การเงินการคลังการธนาคาร

2.อตั ราแลกเปลีย่ นมีท้งั อัตราซื้อ และอตั ราขาย เนือ่ งจากธนาคาร พาณิชยทีใ่ หบริการแลกเปลีย่ นเงินตรา ตางประเทศจะไดผลกาํ ไรจากสวนตาง ของราคาซ้ือกับราคาขาย(อัตราซื้อจะมี ราคาตํา่ กวาอตั ราขาย)

การกําหนดอัตราแลกเปลี่ยน เงินบาทมีมลู คาเปน เทาไรเมือ่ เทียบ กับเงินตราตาง ประเทศขึ้นอยกู ับอปุ สงค และอุปทานในเงินตราตาง ประเทศ(เงิน ดอลลารสหรัฐฯ) ที่มีอยใู นขณะน้นั สรุป ดังนี้

1.อุปสงคของเงินตราตา งประเทศ คือปริมาณการซื้อขายเงินสกุล ตางประเทศ(ดอลลารสหรัฐฯ) ของ ประชาชนในชวงเวลาใดเวลาหนึ่งใน ระดับอตั ราแลกเปลีย่ นตางๆ กนั

(1)หลกั การสาํ คญั คือ อุปสงคทีม่ ีตอ เงินตราตางประเทศจะเปลี่ยนแปลงในทิศทาง ตรงกันขามกบั อัตราแลกเปลีย่ นเสมอถาการ ปรบั อตั ราแลก เปลีย่ นที่ทาํ ใหราคาเงินบาท เพิม่ สูงข้ึนจะทําใหอุปสงคในเงินตราตาง ประเทศลดต่าํ ลง(สินคาแพง อุปสงคของ ผบู ริโภคจะตํ่า)

อตั ราแลกเปล่ียน อปุ สงคใ นเงนิ ดอลลาร สหรัฐของคนไทย 1 ดอลลารสหรัฐ =40 บาท 1 ดอลลารส หรฐั =45 บาท 25 ดอลลารสหรฐั ฯ 1 ดอลลารสหรฐั =50 บาท 22 ดอลลารสหรฐั ฯ 20 ดอลลารส หรฐั ฯ

(2)สรุปสาระสําคัญ การปรับเปลี่ยน อตั ราแลกเปลีย่ นจะทาํ ใหราคาสิ้นคานําเขา จากตาง ประเทศมีราคาแพงขึ้นเปนผลให ปริมาณการนําเขาลดลงความตองการใช เงินตราตางประเทศหรืออปุ สงคในเงิน ดอลลารสหรัฐฯของพอคาไทยลดลง

อุปทานของเงินตราตางประเทศ คือ ปริมาณเงินตราตางประเทศทีม่ ีผู นํามาเสนอขายในชวงเวลาใดเวลา หนึ่งในระดบั อตั ราแลกเปลีย่ นตางๆ กัน

(1) หลกั การสาํ คัญ คือ อปุ ทานของเงินตรา ตาง ประเทศจะเปลีย่ นแปลงในทิศทางเดียว กบั อตั ราแลก เปลีย่ นเสมอถาการปรับอัตรา แลกเปลีย่ นทําใหเงินบาทเพิ่มสูงข้ึนดวย

อตั ราแลกเปลย่ี น อปุ ทานของเงินดอลลาร สหรัฐฯทีม่ ผี ูนําออกมา ขาย 1 ดอลลารสหรฐั =40 บาท 75 ดอลลารสหรัฐฯ 1 ดอลลารส หรฐั =45 บาท 100 ดอลลารส หรัฐฯ 1 ดอลลารสหรัฐ =50 บาท 125 ดอลลารสหรฐั ฯ

(2)สรปุ สาระสําคญั การปรบั อัตรา แลก เปลี่ยนจะทาํ ใหราคาสินคาไทยที่ สงออกไปตางประเทศมีราคาถกู ทําให การสงออกมีปริมาณเพิ่มสงู ขึ้นปริมาณ เงินดอลลารสหรฐั ฯที่ประเทศไทยไดรบั ก็จะเพิม่ สงู ขึ้น

(3)เมือ่ ปริมาณเงินดอลลารสหรัฐฯ มีจาํ นวนมากในตลาดการเงินอปุ ทานของ เงินดอลลารสหรฐั ฯทีม่ ีนาํ ออกขายก็จะ เพิ่มสูงขึ้นดวยเพราะจะไดกําไรจากสวน ตางของอัตราแลกเปลีย่ น

อตั ราแลกเปลี่ยนดลุ ยภาพ เปนอัตรา แลกเปลีย่ นที่เหมาะสม เกิดขึ้นเมื่อ อปุ สงค ของเงิน ตราตางประเทศ”เทากับ “อปุ ทาน ของเงินตราตางประเทศ”หรือจํานวนเงิน ดอลลารสหรฐั ฯที่มีผูซ้ือปริมาณเงินดอลลาร สหรัฐฯที่มีผูเสนอขายในชวงเวลาใดเวลาหนึ่ง

ระบบอตั ราแลกเปลีย่ น อัตราแลกเปลีย่ น (Exchange Rate) หมายถึงราคาเงินสกุลทองถิ่นเมือ่ เทียบกับ เงินตราสกุลตางประเทศเชน เงิน 37.90 บาทเทากับ 100 เยนเปนตนตามทฤษฎีระบบ อตั ราแลกเปลี่ยนจาํ แนกไดเปน 2 ระบบ ใหญๆคือ

1.ระบบอัตราแลกเปลย่ี นแบบคงที่ (Fixed Exchange Rate) เปน ระบบทีไ่ มสามารถ เปล่ยี นแปลงไดอยา งเสรเี พราะรัฐบาลจะควบคุมไว โดยกําหนดอตั ราใหคงทีไ่ วกับเงนิ สกลุ หนึ่ง เชน ดอลลารส หรฐั ฯหรือเงนิ ปอนดสเตอรงิ ฯลฯ “คาคงท่ี”ทีก่ าํ หนดขนึ้ เรียกวา “คาเสมอภาค”โดย รฐั บาลจะเปน ผูป รับเปลย่ี นเมือ่ เหน็ วาเหมาะสม

2.ระบบอัตราแลกเปลีย่ นแบบ ลอยตวั (Floating Exchange Rate) เปน ระบบอตั ราแลก เปลีย่ นทีเ่ คลื่อนไหวข้ึนลงได โดยเสรี เปลี่ยน แปลงไปตามอุปสงคและ อุปทานของเงินตางประเทศโดยรัฐไมเขาไป แทรกแซงหรือแทรกแซงแตนอ ยเทาทีจ่ าํ เปน ในปจ จุบันระบบน้ียงั จําแนกไดเปน 2 ระบบ ยอยๆดงั น้ี

(1) ระบบลอยตัวเสรี เปน ระบบทีป่ ลอย ใหอัตราแลกเปลี่ยนเปนไปตามกลไกลตลาด มากที่สุด(อปุ สงคและอปุ ทานของเงินตรา ตางประเทศ)อตั ราแลกเปลี่ยนจึงเปลีย่ น แปลงอยูตลอดเวลารฐั บาลจะไมเขามา ควบคมุ แตธนาคารกลางอาจจะเขาแทรก แซงไดบางเล็กนอย

(2) ระบบลอยตัวภายใตก ารจัดการ มี ลักษณะเหมือนกับระบบลอยตัวเสรีแต ธนาคารกลาง(ธนาคารแหงชาติ)จะเขามา แทรกแซงตลาดใหเปน ไปตามทิศทางที่ตอง การ ซึ่งในปจ จุบันประเทศสวนใหญใชระบบ นี้(รวมถึงประเทศไทย) เพื่อควบคมุ อตั รา แลกเปลี่ยนเงินตราตางประเทศใหมเสถียร ภาพ

ดุลการชําระเงิน 1.ดลุ การชําระเงิน หรือดลุ การ ชาํ ระเงินระหวางประเทศ คือบัญชีหรือ รายการทีแ่ สดงรายรบั และรายจายทาง การเงินของประเทศทีเ่ กิดจากการติด ตอ ทางการเงินกับตางประเทศในระยะเวลา 1 ป

2.การทาํ ธุรกรรมกบั ตางประเทศทาํ ให เกิด “ดุลการชําระเงิน”ประเทศไทยติดตอ ทางการเงินกับตางประเทศในกรณีตางๆเชน การคา การลงทนุ การกูเงิน การชําระดอก เบ้ียเงินกแู ละการบริการ(การขนสงและการ ทองเที่ยว)เปน ตนซึ่งมีท้งั รายรับและรายจาย

ลักษณะทีแ่ สดงในบัญชีดลุ การชาํ ระเงนิ มี 3 ลกั ษณะ คือ ประเภทดลุ การ ลกั ษณะ(เงินตรา ความสําคญั ชาํ ระ เงิน ตา งประเทศ) 1.ดุลการชาํ ระเงนิ รายรบั มากกวา รายจาย ทนุ สาํ รองฯเพ่ิมขน้ึ เกนิ ดลุ 2.ดลุ การชําระเงิน รายรับ เทากับ รายจา ย ทุนสํารองฯคงที่ ดุล 3.ดุลการชําระเงนิ รายรบั นอยกวา ทุนสาํ รองฯลดลง ขาดดลุ รายจาย

รายการที่แสดงในบญั ชี ดุลการชาํ ระเงิน บญั ชีดลุ การชาํ ระเงิน ประกอบดวย 3 บัญชี ดงั นี้ บญั ชีเดินสะพดั คือ บญั ชีทีแ่ สดง รายรับกบั รายจายของประเทศเกี่ยว

1.ดุลการคา(มลู คาสินคาออกและ มลู คาสินคาเขา) 2.ดุลบริการ (คาขนสง คาสือ่ สาร คาประกันภัยคาลิขสิทธิ์และการ ทองเที่ยว)

3.เงินโอน (เงินบริจาคหรือเงินชวยเหลือ ตางๆ 4.รายได (คาจาง เงินเดือนและสวสั ดิการ) บัญชีเงินทุน คือ บญั ชีแสดงรายรบั และ รายจาย เกี่ยวกบั การลงทนุ (เงินทุนเคลือ่ น ยายสทุ ธิ)เชนการกูเงินขามชาติ การลงทนุ โดยตรงและการลงทุนในหลกั ทรัพย

ทนุ สาํ รองระหวางประเทศ 1.ทนุ สาํ รองระหวางประเทศ คือ สินทรัพยของประเทศในรูปของเงนิ ตราสกลุ ตางประเทศและทองคาํ แทงซึง่ ธนาคารกลาง (ธนาคารแหงประเทศไทย)เปน ผถู ือครองไว เชน ประเทศไทยมีทุนสาํ รองฯ209.7 พนั ลาน ดอลลารสหรฐั ฯเมือ่ 22 มิ.ย. พ.ศ. 2561

2.ความสําคัญของทนุ สาํ รองฯ จะ นาํ มาใชเพือ่ ชดเชยการขาดดลุ ชําระเงินหรือ ใชเปนเครื่องมือดาํ เนินนโยบายเกี่ยวกับอัตรา แลกเปลีย่ นเงินตาง ประเทศประเทศใดมีทุน สาํ รองฯเพิม่ ข้ึนอยางตอ เนื่องทุกปแ สดงถึง ฐานะความมั่นคงทางการเงินและเสถียรภาพ ทางเศรษฐกิจของประเทศน้ัน

ความสมั พันธร ะหวาง “ทุนสํารองฯ” กบั “ดลุ การชาํ ระเงิน” 1.กรณีดลุ การชําระเงินขาดดลุ ในปใดที่ ประเทศไทยประสบปญหา “ขาดดุลการ ชาํ ระเงิน”ในปน้ันจะตองปรับถอนตัวเลขจาก “ทนุ สํารอง” ออกมาเทากับยอดทีข่ าดดุล

2.กรณีดุลการชําระเงินเกินดลุ ในป ใดที่ประเทศไทยมีสภาพดุลการชาํ ระเงิน “เกินดลุ ”จะตองนาํ ยอดเงินยอดเงนิ ที่ เกินดลุ ไปใสในบัญชีทนุ สํารองฯทําใหทุน สาํ รองฯมีตวั เลขเพิ่มสงู ข้ึนขณะที่ดุลการ ชาํ ระเงินเขาสูงภาวะสมดุลในทีส่ ุด

ดลุ การคา ดลุ การคา (Balance of Trade) หมายถึง การเปรียบเทียบมลู คาออกกับ มลู คาสินคา เขาของประเทศในระยะเวลา 1 ป ดลุ การคาเปนเพียงรายการหนึง่ ที่ ปรากฏใน “บญั ชีเดินสะพัด”ของ “บญั ชีดุล การ ชําระเงิน”เทาน้นั

ความแตกตา งระหวาง “ดลุ การคา ”กับ ดุลการชําระเงิน” มีดงั นี้ 1.ดุลการคา จะแสดงรายการเกี่ยว กบั การคาระหวางประเทศเพียงอยาง เดียว

2.ดลุ การชาํ ระเงิน แสดงรายการ รายรับและราย จายที่เกิดจากการ ติดตอทางการเงินกบั ตางประเทศ ทกุ รายการเชน การคา การกเู งิน การลงทนุ

ประเทศทีป่ ระสบปญ หาขาด ดุลการคา ดุลชําระเงิน อาจเกินดลุ กไ็ ด เนือ่ งจากมีราย รบั ในดานอื่นๆ เขามากโดยเฉพาะรายไดจากการ ทองเที่ยวและการลงทนุ จากตาง ประเทศ

ประเภทของดุลการคา มี 3 ลักษณะ ดังนี้ ประเภท ลกั ษณะสาํ คัญ ดุลการคา มลู คาสินคาออก มากกวา มูลคา 1.ดลุ การคา เกินดุล สนิ คาเขา มูลคา สินคา ออก เทากบั มลู คา 2.ดุลการคาสมดลุ สนิ คา เขา มลู คา สนิ คา ออก นอยกวา มลู คา 3.ดลุ การคา ขาดดลุ สินคา เขา

การลงทนุ ระหวา งประเทศ ประเภทของการลงทนุ ระหวา งประเทศ การลงทนุ ระหวางประเทศ จาํ แนกได 2ประเภท 1.การลงทนุ โดยตรงคือ การลงทุนในการผลติ สนิ คาและบรกิ ารโดยตรงมีการนาํ เงินตราตาง ประเทศเขามาลงทุนในธรุ กิจบรกิ ารหรือ อุตสาหกรรมในประเทศนน้ั ๆเชน กิจการนาํ้ มนั ยานยนต เครื่องใชไฟฟา อุปกรณการสือ่ สาร และ หางสรรพสินคา เปนตน

2.การลงทุนโดยออม หรือการลงทุนสิน ทรัพยทางการเงินหมายถึงการลงทนุ โดยนกั ลงทุน ตาง ประเทศทัง้ ทเ่ี ปนบุคคลธรรมดาหรือสถาบนั การ เงินนาํ เงินหรือเงินตราตางประเทศเขา มาลง ทนุ ในตลาดการเงนิ ของประเทศน้ันๆในรูปแบบ ตา งๆเชน ฝากธนาคาร ใหกูย ืมเงิน ซื้อหลกั ทรัพย (หุน) ในตลาดหลักทรพั ยฯ ลฯเพื่อแสวงหากําไรซง่ึ สวนใหญเปนการลงทนุ ในระยะส้นั

ปจจัยทีก่ อ ใหเ กดิ การลงทุนระหวา งประเทศ ปจจัยทีเ่ กดิ จากประเทศเจาของทนุ มดี ังน้ี 1.ตองการลดตน ทุนการผลติ โดยโยก ยายฐาน การผลิตไปยังประเทศกาํ ลงั พัฒนาทมี่ ีคาจางแรง งานตา่ํ มีวัตถดุ ิบมาก และไมเขม งวดในการรกั ษา คุณภาพสง่ิ แวดลอม เปนตน

2.ตองการขยายตลาดและสราง อํานาจผูกขาดทางการตลาดโดยต้งั โรงงานผลิตในประเทศน้นั ๆเพือ่ ใหสินคา ของตนครอบครองตลาดแตเพียงผเู ดียว และเกิดผลกําไรตอเนือ่ งยาวนาน

ปจ จยั ที่เกิดจากประเทศผูรับทุน มี ดงั นี้ 1.มีความอุดมสมบรู ณในทรพั ยากร ธรรมชาติและวัตถุดิบ 2.มีแรงงานราคาถกู เนือ่ งจากปญ หา การวางงาน และการเพิ่มของประชากรวยั ทํางาน

3.เปนตลาดสินคาที่ใหญเพราะมี ประชากรผบู ริโภคจาํ นวนมาก 4.รัฐมีนโยบายสงเสริมการลงทุนจาก ตางประเทศ 5.ประชาชนไมตอตานการลงทนุ จาก ตางประเทศ

ประโยชนข องการลงทุนระหวางประเทศ 1.เกิดการขยายตัวทางเศรษฐกิจของ ประเทศ เอกชนไดขยายกิจการในดานตางๆ เกิดการจางงาน ประชาชนมีงานทํา มีรายได ประชาติเพิม่ สูงขึ้นและประเทศมีความ เจริญกาวหนาทางเศรษฐกิจ

2.ประชาชนมีชีวิตความเปนอยดู ีขึ้น เพราะมีการจางงาน มีรายไดและมี สินคาตอบสนองความตองการในการ ดาํ รงชีวิตของประชาชนมากข้ึน

3.การเพิ่มมูลคา ในทรัพยากรและ วตั ถดุ ิบของทองถิน่ โดยใชวัตถุดิบหรือ ผลผลิตทางการเกษตรในทองถิ่นมาแปรรูป เปนสินคาสําเร็จรปู ซึ่งเกิดประโยชนตอ เกษตรกรผูผลิตและใชทรพั ยากรใหเกิด ประโยชนสงู สดุ

4.ไดร ับการถายทอดเทคโนโลยีการ ผลิตจากตา งชาติที่เขา มาลงทุน ซึ่ง เปนผลดีตอการพฒั นาเศรษฐกิจของ ประเทศในระยะยาว

ผลกระทบของการลงทุนระหวางประเทศ 1.การแขง ขันกบั ผูประกอบการเจาของ ประเทศอยา งไมเ ปนธรรม เนือ่ งจากบริษทั ตางชาติเปนธรุ กิจขนาดใหญมีกาํ ลงั ทุนและ เทคโนโลยีเหนือ กวา จึงสามารถแยงชิง ลกู คาจากผูประกอบการทองถิ่นไดโดยงาย และยังไดรับสิทธิพิเศษดานตางๆ จากทาง ราชการอีกดวย

2.การแยง แหลง เงินทนุ จากนักลงทุน เจาของประเทศ โดยบริษัทตางชาติจะกูเงิน จากสถาบนั การเงินภายใน ประเทศบางสวน ไมไดนําเขาเงินทนุ จากตางประเทศท้งั หมดจึง เปน การปด ก้นั โอกาสการขยายตวั ของนกั ลงทุน เจาของประเทศ

3.การปดบงั การถา ยโอนเทคโนโลยี ระดบั สูง โดยทว่ั ไปบริษัทตางชาติจะถาย ทอดเทคโนโลยีระดับตาํ่ หรือการใชเครือ่ ง จักรเครือ่ งมือข้นั พื้นฐานใหแกแรงงาน ทองถิน่ เทาน้นั

4.การจางงาน ไมเกิดการจางงาน มากนกั เพราะนักลงทุนตางชาติ นิยมใชเครื่องจักรและเทคโนโลยีใน การผลิตมากกวา

5.การขาดดุลการคา การลงทนุ ของ บริษัทตางชาติทาํ ใหเกิดการนาํ เขาสินคา ประเภททนุ เชน เครื่องจักร น้ํามันเช้ือเพลิง และวัตถุดิบในการผลิตจํานวนมาก จึงไมได ชวยแกไขปญ หาการขาดดลุ การคาตามที่ คาดหวงั ไดมากนัก

6.การใชท รพั ยากรธรรมชาติใน ทองถิ่นอยา งสิน้ เปลือง และเกิดปญ หา มลพิษของสิง่ แวดลอมเชน แหลงน้าํ ใน แมน้ําลําคลอง และมลพิษของอากาศ เปน ตน

การลงทุนของชาวตา งชาตใิ นประเทศไทย รัฐบาลมนี โยบายสง เสรมิ การลงทุนของ ชาวตางชาติเพื่อใหเกดิ การขยายตัวทางเศรษฐกิจ ของประเทศและการจางงาน จึงจดั ตงั้ หนว ยงาน เรยี กวา “คณะกรรมการสง เสรมิ ลงทนุ ”เพือ่ ทาํ หนา ท่ดี งั กลา ว การลงทนุ ของชาวตางชาติใน ประเทศไทยมี 2 ประเภท

1.การลงทุนทางตรง (Direct Investment) โดยนักลงทุนชาว ตางประเทศเขามาลงทนุ ทําธุรกิจ อุตสาหกรรมและการบริการตางๆ โดยตรงเชน โรงงานอุตสาหกรรม โรงแรม สถาบนั การเงิน