การสร้างวัฒนธรรมแบบไทยๆเพื่อเตรียมการรองรับประชาคมอาเซียน

:ประชาคมสงั คมและวัฒนธรรมอาเซียน โอกาสของผูประกอบการวฒั นธรรมไทย สาํ นักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ วันพฤหสั บดีที่ 23 สงิ หาคม 2555 เวลา 09.30- 10.30 น. ณ โรงแรมโกลเด้นทิวลิป ซอฟเฟอรนิ กรุงเทพฯ

หัวขอนาํ เสนอ : 1 การกา้ วสู่ประชาคมอาเซียน 2 ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซยี น 3 วฒั นธรรมกบั การขับเคล่อื นเศรษฐกจิ สร้างสรรค์ : โอกาสของผู้ประกอบการวฒั นธรรมไทย 2

การเข้าส่ปู ระชาคมอาเซียน 2558 One Vision, One Identity, One Community (หน่งึ วิสัยทศั น,์ หนงึ่ เอกลักษณ,์ หนึ่งประชาคม) 2546 2550 ก.พ. 2552 เม.ย. 2553 พ.ค. 2554 เม.ย. 2555 ผู้นําอาเซียนลงนามใน รมต. เศรษฐกิจอาเซยี น รับรองแผนงานการ จัดทาํ ASEAN ผลกั ดัน ASEAN สนบั สนนุ ปฏิญญาบาหลี แสดง ลงนามรบั รอง AEC จดั ตงั้ ประชาสงั คมและ Economic beyond 2015 ปฏิญญา เจตนารมณ์สู่ ASEAN Blueprint แผนงานการ Community initiatives โดยภายใน อาเซยี นปลอด Community ในปี จดั ต้ัง “ประชาคม วฒั นธรรมอาเซียน Scorecard เพอื่ ปี 2022 อาเซียนจะมี ยาเสพตดิ และ 2563 (2020) ตอ่ มาได้ เศรษฐกิจอาเซยี น” (ASCC Blueprint) ติดตามความคืบหนา้ ทา่ ทรี ่วมในประเดน็ การจดั ตงั้ เร่งรัดใหเ้ รว็ ข้นึ เปน็ ปี AEC และแผนงานการจดั ตง้ั มาตรการตา่ งๆ ปญั หาของโลก เครอื ขา่ ย 2558 ประชาคมการเมืองและ หน่วยงานด้าน ความมนั่ คงอาเซยี น การดแู ล (APSC Blueprint) นวิ เคลยี ร์ใน พ.ย. 2550 ต.ค. 2553 พ.ย. 2554 ผูน้ ําอาเซียนลงนามใน อาเซียน “ASEAN Charter” ต.ค. 2552 ผู้นาํ อาเซียนไดใ้ หก้ าร จัดต้ังศูนย์จดั การภยั และ “ปฏญิ ญาว่าดว้ ย แผนงานการจดั ตง้ั ไทยเสนอแนวคิดการ รับรอง Master Plan พิบัติของอาเซยี น AEC” ยืนยันดําเนินการ สร้างความเชื่อมโยง on ASEAN (AHA Centre) ให้สําเรจ็ ตามกาํ หนดใน ระหว่างกัน Connectivity ปี 2558 (ASEAN Connectivity) 3

ภาพรวมโครงสรา้ งประชาคมอาเซียนและพันธกรณี ASEAN Charter : ประชาคมการเมอื งและ Master Plan on ความม่ันคง ASEAN Connectivity กกสรฎถอาบบทบัตาั นรงกอขฎาอหเงมซาอียยาแนเลซะเีทยปา็นนง ASCC Blueprint การเกชา่ือยมภโายพงทาง ประกอบด้วย หลักการพ้ืนฐาน การกเฎชร่ือะมเโบยียงบดา้ น ข อ ง อ า เ ซี ย น เ ป้ า ห ม า ย รกะหปารวรเะา่ชชงือ่ กามนัชโขนยองง วัตถุประสงค์ และโครงสร้าง ของความร่วมมอื 4 ประชาคมอาเซยี น ประชาคมเศรษฐกิจ ประชาคมสังคม และวัฒนธรรม AEC Blueprint APSC Blueprint หมายเหตุ: พันธกรณีตาม Blueprint และแผนแม่บทความเชื่อมโยงระหว่าง กนั ในอาเซยี น

สาระสําคญั ประชาคมอาเซียนและพันธกรณี ประชาคมอาเซยี น ประชาคมเศรษฐกจิ ประชาคมการเมืองและความมัน่ คง ประชาคมสังคมและวฒั นธรรม (ASEAN Economic (ASEAN Political-Security (ASEAN Socio-Culture Community) Community) Community) (1) ตลาด/ฐานการผลติ เดียว พัฒนาการเมอื ง คุ้มครองสิทธิ พฒั นามนษุ ย์ สวสั ดิการสงั คม ลด (2) ภมู ภิ าคทม่ี ีความสามารถใน มนุษยชน ร่วมมอื ป้องกันทาง ความยากจน สง่ เสรมิ ผดู้ อ้ ยโอกาส การแขง่ ขนั (3) มีการพฒั นาท่ี ทหารและความมั่นคงอาเซยี น สรา้ งอตั ลกั ษณอ์ าเซียน พัฒนา เทา่ เทยี ม และ (4) บูรณาการ เพือ่ ความสงบสขุ เป็นเอกภาพ สงั คมผา่ นกรอบอนภุ มู ิภาค เขา้ กบั เศรษฐกจิ โลก และแขง็ แกร่ง แก้ปํญหาส่งิ แวดล้อม AEC Blueprint APSC Blueprint ASCC Blueprint Master Plan on ASEAN Connectivity การเกชาื่อยมภโายพงทาง การเชื่อมโยงดา้ นกฎระเบียบ ระหว่ากงากรนั เชข่ืออมงปโยรงะชาชน • คพICมลTนังงาาคนม • ค+พเเปสวิธรกดิ ากีมิ าเมาสสรตรรลรใก+ีา้งนลองทกงศํานุ ากักนรายวขรภย้าขคามนพวพสาร่งมมใสนแะภดดมูนวิภกาทคางการค้า บรกิ าร • การศึกษาและวฒั นธรรม • • • การทอ่ งเท่ยี ว • • • 5

ภาพรวมโอกาสประชาคมอาเซียน โอกาสของประชาคมอาเซียน ประชาคมอาเซียน เปรียบเทยี บกับ... ประชากร 580 ล้าน > สหภาพยุโรป GDP ขนาด 1.5 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ = เกาหลีใต้ การค้าระหว่างประเทศ 1.61 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ = 6 เท่าของไทย การลงทนุ โดยตรง 50 พนั ล้านเหรียญสหรัฐ = 60% ของจนี การท่องเท่ยี วระหว่างประเทศ 65 ล้านคน = อันดบั 2 ของโลก รองจากฝร่ังเศส ท่มี า บทวเิ คราะห์จากศูนย์วจิ ัยเศรษฐกจิ และธุรกจิ ธนาคารไทยพาณิชย์ ASEAN 10 : 583 Millions of Pop. ( 9 % of the world's population) GDP 1,275 Billions USD (2% of the world’s GDP) ASEAN+3 : 2,068 Millions of Pop. (31 % of the ASEAN+6 : 3,284 Millions of Pop. ( 50 % of the world's population) GDP 9,901 Billions USD world's population) (18% of the world’s GDP) GDP 12,250 Billions USD (22% of the world’s GDP) 6

ทศิ ทางการเปลย่ี นแปลงและผลกระทบ - โอกาส ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน เปรียบเทยี บกับ... ประชากรประมาณ 600 ล้านคน > สหภาพยโุ รป แรงงานในตลาดASEAN ประมาณ 300 ล้านคน การค้าระหวา่ งประเทศ 1.61 ลา้ นลา้ นเหรยี ญสหรฐั ร้อยละ 50 พดู ภาษายาวี การลงทนุ โดยตรง 50 พันล้านเหรยี ญสหรฐั = 6 เท่าของไทย การท่องเทยี่ วระหวา่ งประเทศ 65 ลา้ นคน = 60% ของจนี = อันดบั 2 ของโลก รองจากฝร่งั เศส ASEAN 10 : 583 Millions of Pop. ( 9 % of the world's population) GDP 1,275 Billions USD (2% of the world’s GDP) ASEAN+3 : 2,068 Millions of Pop. (31 % of the world's population) ASEAN+6 : 3,284 Millions of Pop. ( 50 % of the world's population) GDP 9,901 Billions USD (18% of the world’s GDP) GDP 12,250 Billions USD (22% of the world’s GDP) ทมี่ า บทวิเคราะห์จากศูนย์วจิ ัยเศรษฐกิจและธุรกจิ ธนาคารไทยพาณิชย์ 7

การจดั ตงั้ ประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียน-- จะเป็ นผลดตี ่อไทย  อาเซียนในเชิงภมู ศิ าสตร์มีไทยเป็ นจุดก่งึ กลาง  การเปิ ดเสรีทางการค้าระหว่างประเทศสมาชกิ ท่ตี งั้ ของไทยใกล้ชิดต่อเน่ืองกับประเทศ อาเซียนส่งผลให้อาเซียนเป็ นตลาดส่งออก อาเซียนเป็ นส่วนใหญ่ อันดับ 1 ของไทยตงั้ แต่ 2545 และเป็ นแหล่ง นําเข้าอันดบั ท่ี 2 ตัง้ แต่ปี 2540 จนถงึ ปัจจุบัน  ในระยะท่ผี ่านมา อาเซียนมีความสาํ คัญทาง (รองจากญ่ีป่ ุน) ไทยเกนิ ดุลการค้ากับอาเซียน เศรษฐกจิ กับไทยทงั้ ด้านการค้า การลงทนุ และ นับตัง้ แต่ปี 2536 เป็ นต้นมา การท่องเท่ยี ว  การลงทนุ โดยตรง (FDI) จากประเทศอาเซียน ในไทยมีสัดส่วนเกือบ 20% ของการลงทุนจาก ต่างประเทศทงั้ หมด  นักท่องเท่ยี วจากอาเซียนท่เี ดนิ ทางมาไทย มี สัดส่วนสูงประมาณ 30% ของนักท่องเท่ยี ว ต่างชาตทิ งั้ หมด (มาเลเซียมาไทยมากท่สี ุด)  • ขยาย/เพ่มิ โอกาส การค้า การลงทุน การท่องเท่ียว การจ้างงาน ใช้ทรัพยากรร่วม/การเป็ นพนั ธมติ รการค้า  • เพ่มิ ขีดความสามารถผู้ประกอบการ ต้นทุนลดลง  • เช่ือม่ัน มีภาพลักษณ์ดี จากการรวมกลุ่ม  • มีการอาํ นวยความสะดวกทางการค้าระหว่างกัน 8

ทิศทางการเปลีย่ นแปลงและผลกระทบ - โอกาส ผลประโยชน์ทคี่ าดวา่ จะไดร้ ับจาก AEC ตลาดขนาด เพิ่มกาํ ลงั ส่งเสริมแหล่ง กลมุ่ ทม่ี ีวตั ถุดิบและแรงงาน ใหญ่ การต่อรอง วตั ถดุ ิบ เวยี ดนาม กมั พูชา พมา่ ลาว ประชากรขนาดใหญ่ อาํ นาจต่อรอง ประโยชน์จาก กลุม่ ทม่ี ีความถนัด (580 ล้านคน) เพ่ิมขึน้ ทรพั ยากรใน ดา้ นเทคโนโลยี สงิ คโปร์ มาเลเซีย ไทย ต้นทนุ การผลิต มีแนวรว่ มในการ อาเซียน ลดลง เจรจาในเวทีโลก กลมุ่ ทเี่ ปน็ ฐานการผลิต วตั ถดุ ิบ & ต้นทุน ไทย มาเลเซยี อนิ โดนเี ซีย ดึงดดู ดึงดดู ตาํ่ ลง ขีด การลงทุนและ ในการทาํ FTA เวยี ดนาม ความสามารถสงู ขึน้ การค้า 9 สามารถเลือกหาที่ ได้เปรียบที่สดุ

ทิศทางการเปล่ยี นแปลงและผลกระทบ - โอกาส ศกั ยภาพของไทยในการเปิดเสรีการค้า/บริการ/ลงทนุ ไม่พรอ้ ม พรอ้ ม สนิ คา้ บรกิ าร สนิ ค้า บรกิ าร • กบารริกทาอ่รสงเุขทภีย่ าวพและ • ยางพาราแทง่ / • บริการด้าน • เครือ่ งใชไ้ ฟฟา้ • สก่องั คสมร้างและวศิ วกรรม • ยางแผ่น ธรุ กจิ • รคถอยมนพติวแ์ เตลอะชรแ์ิ้นลสะ่วชน้นิ รสถ่วยนนต์ • ท่ีเกย่ี วเนื่อง ไดเ้ ปรียบ รมควัน • บรกิ ารอนื่ ๆ • • นอาํ้าหตาารลสทาํ รเารย็จรปู การลงทนุ • สสาาขขาาเสกิ่งษทตอรและเครอ่ื งน่งุ หม่ • สาขายานยนตแ์ ละชน้ิ สว่ น • สนิ ค้า การลงทนุ สินคา้ บรกิ าร • เพาะเลีย้ งสัตวน์ ้าํ เสียเปรยี บ • ส่งิ ทอ • ขยายพันธแุ์ ละปรับปรุง • ผลติ ภัณฑส์ ง่ิ ทอ • การเงิน • ข้าว • ขนส่ง บริการ พนั ธุ์พืช • มนั สําปะหลัง • การสอ่ื สาร • เม็ดพลาสตกิ • จัดจําหน่าย • การทาํ ป่าไม้จาก คมนาคม • การศึกษา ป่าปลูก • สิ่งแวดล้อม 10 • นนั ทนาการ วัฒนธรรม กฬี า

แนวทางการเตรยี มความพรอ้ ม - แผนพัฒนาฉบบั ท่ี 11 ยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาในแผนฯ 11 การสรา้ งคนและสังคมคณุ ภาพ • การสรา้ งความเปน็ ธรรมในสงั คม (ยุทธศาสตร์ที่ 1) • การพัฒนาคนสู่สังคมแหง่ การเรยี นรู้ (ยุทธศาสตร์ท่ี 2) แผนฯ 11 การปรับโครงสร้างเศรษฐกจิ • การสรา้ งความเข้มแข็งของภาคเกษตรและความม่นั คงทาง ธรรมาภบิ าล อาหารและพลังงาน (ยุทธศาสตร์ที่ 3) • การปรบั โครงสร้างเศรษฐกิจส่กู ารเติบโตอย่างมคี ณุ ภาพและ และการขบั เคล่ือนแผนฯ 11 ยั่งยนื (ยทุ ธศาสตร์ที่ 4) • การสรา้ งความเชอื่ มโยงกับประเทศในภูมิภาค การบรหิ ารจดั การทรพั (ยยทุ าธศกาสรตธร์ทรี่ 5ร)มชาติ • การเตรยี มการรองรบั ความเปล่ยี นแปลงของภูมิอากาศและ สภาพแวดลอ้ ม และการสังคมคารบ์ อนต่ําและเป็นมติ รกบั สิ่งแวดลอ้ ม (ยทุ ธศาสตร์ท่ี 6) 11

การเตรียมความพร้อมของประเทศไทยผ่านแผนฯ ฉบับท่ี ยุทธศาสตร์ และม1ติ โิ 1ครง(สร้างพนื้ ฐานด้าน มติ กิ ารพฒั นาเศรษฐกจิ และ ความเช่ือมโยงตามแนว ขนส่งและบริการโลจสิ ตกิ ส์ พนื้ ท่ชี ายแดน 4 กมรติ ะกิบาวรนปกร5าับร)ปแรลุงะ มติ กิ ารพฒั นาบุคลากร กฎระเบยี บการขนส่ง • เช่ือมโยงเครือข่ายการขนส่งท่ี ถนน ทางนํา้ /ชายฝ่ัง เช่ือมแหล่งปัจจัยการผลติ ระบบ การผลิต ห่วงโซ่การผลิตระหว่าง MYANMAR ประเทศ และประตูส่งออกตาม มาตรฐานสากลอย่างมี ประสิทธิภาพ • พฒั นาด่านศุลกากร ศูนย์ เศรษฐกจิ ชายแดน เพ่อื การอาํ นวย ความสะดวกการผ่านแดน • พฒั นาระบบเครือข่ายและ INDONESIA รถไฟความเร็วสูง 12 การบริหารเครือข่ายธุรกจิ ของ บริการขนส่งและโลจสิ ตกิ ส์ตลอด รถไฟรางคู่ ทงั้ โซ่อุปทานในภมู ภิ าค

การเตรียมความพร้อมของประเทศไทยผ่านแผนฯ ฉบบั ท่ี 11 (ยุทธศาสตร์ 4 และ 5) มติ โิ ครงสร้างพนื้ ฐานด้านขนส่ง มติ กิ ารปรับปรุง มติ กิ ารพฒั นาบุคลากร มติ กิ ารพฒั นาเศรษฐกจิ และ และบริการโลจสิ ตกิ ส์ กระบวนการและ ความเช่ือมโยงตามแนว กฎระเบียบการขนส่ง พนื้ ท่ชี ายแดน ยกระดับประสิทธิภาพกระบวนการ ปรับปรุงกฎหมายและระเบียบท่ี อาํ นวยความสะดวกทางด้านการค้าและ เก่ียวข้องเพ่อื เพ่มิ ประสทิ ธิภาพการ การขนส่งสินค้าผ่านแดนและข้ามแดน ขนส่งและบริหารจัดการโลจสิ ตกิ ส์ ลดเอกสาร ลดระยะเวลา ลดต้นทุน เพ่มิ ขีด ความสามารถ ในการแข่งขัน 13

การเตรียมความพร้อมของประเทศไทยผ่านแผนฯ ฉบบั ท่ี 11 (ยุทธศาสตร์ 4 และ 5) มติ โิ ครงสร้างพนื้ ฐานด้านขนส่ง มติ กิ ารปรับปรุง มติ กิ ารพฒั นาเศรษฐกจิ และ และบริการโลจสิ ตกิ ส์ กระบวนการและ กฎระเบียบการขนส่ง มติ กิ ารพฒั นาบุคลากร ความเช่ือมโยงตามแนว พนื้ ท่ชี ายแดน • พฒั นาคนด้วยการเรียนรู้ในศาสตร์วทิ ยาการให้สามารถประกอบอาชีพได้ อย่างหลากหลาย สอดคล้องกับแนวโน้มการจ้างงานในตลาด AEC • เพ่มิ ศักยภาพของภาคเอกชนไทยทงั้ ในด้านทกั ษะภาษา ต่างประเทศ และผลิตบุคลากรด้านโลจสิ ตกิ ส์ท่มี ีความเป็ นมืออาชีพ • พฒั นาสมรรถนะการเป็ นผู้ประกอบการของไทยในระดบั สากล เพ่อื ให้สามารถริเร่ิมธุรกจิ ระหว่างประเทศได้ โดยเฉพาะระดบั SMEs ให้มี ความรู้ด้านศักยภาพการพฒั นาธุรกจิ ร่วมกับประเทศเพ่อื นบ้าน • เสริมสร้างความเข้มแขง็ ให้สถาบนั การศกึ ษาทงั้ ของรัฐและเอกชนให้มี มาตรฐานสากลเพ่อื ผลติ แรงงานไทยเข้าสู่ตลาดแรงงานในอาเซียน • สร้างความเป็ นหุ้นส่วนทางเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าคด้านการพฒั นาทรัพยากร มนุษย์ การเคล่ือนย้ายแรงงาน และการส่งเสริมแรงงานไทยในต่างประเทศ 14

การเตรียมความพร้อมของประเทศไทยผ่านแผนฯ ฉบบั ท่ี 11 (ยุทธศาสตร์ 4 และ 5) มติ โิ ครงสร้างพนื้ ฐานด้านขนส่ง มติ กิ ารปรับปรุง มติ กิ ารพฒั นาบุคลากร มติ กิ ารพฒั นาเศรษฐกจิ และ และบริการโลจสิ ตกิ ส์ กระบวนการและ ความเช่ือมโยงตาม กฎระเบียบการขนส่ง แนวพนื้ ท่เี ศรษฐกจิ • พฒั นาพนื้ ท่ใี นภมู ภิ าคต่างๆของประเทศเพ่อื เป็ นฐานอุตสาหกรรม เกษตร และการท่องเท่ยี ว ให้เช่ือมโยงกับประเทศ เพ่อื นบ้านและภมู ภิ าคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ • พฒั นาเขตเศรษฐกจิ ชายแดนและเมืองชายแดนให้มีบทบาทการเป็ น ประตเู ช่ือมโยงเศรษฐกจิ กับประเทศเพ่อื นบ้าน รวมทงั้ สร้างเครือข่าย เช่ือมโยงระหว่างพนื้ ท่เี ศรษฐกจิ ขนาดใหญ่ในประเทศเพ่อื นบ้านกับ เขตเศรษฐกจิ ชายแดนไทยและพนื้ ท่เี ศรษฐกจิ ตอนใน • บูรณาการแผนพฒั นาพนื้ ท่เี ช่ือมโยงกับประเทศเพ่อื นบ้าน เพ่อื ให้บรรลุ ประโยชน์ร่วมทงั้ ในด้านความม่ันคงและเสถียรภาพของพนื้ ท่ี และเพ่อื ให้ เกดิ การพฒั นาจากระบบการผลติ ร่วมท่สี ร้างสรรค์ประโยชน์ท่ที ดั เทยี ม ระหว่างกัน จากการบริการ การจดั สรรและการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ และแรงงานท่เี ป็ นประโยชน์ร่วมกัน • เสริมสร้างประสิทธิภาพด้านการตลาดและการกระจายผลผลิตไปสู่ ตลาดใหม่ท่มี ีศักยภาพในเอเชียและแอฟริกา 15

ความคบื หนา้ ที่สําคัญ ของความรว่ มมือดา้ นการเงนิ การคลัง • การใชร้ ะบบพิกัดอัตราศุลกากรฮาร์โมไนซ์อาเซียน และ ASEAN Single Window (ความรว่ มมือดา้ นศลุ กากร) • เชือ่ มโยงระบบการซอ้ื ขายผ่านระบบอเิ ล็คทรอนคิ (Trading Link) ระหว่างตลาดหลักทรัพย์สิงคโปร์ มาเลเซีย และไทยภายในเดอื น สงิ หาคมนี้ (การพฒั นาตลาดทนุ ) • จัดทาํ การประกันภัยทางรถยนต์ภาคบงั คับเพือ่ อาํ นวยความสะดวก ในการขนส่งสินค้าผ่านแดน (ความร่วมมอื ด้านประกันภยั ) • การระดมทุนระหว่างประเทศสมาชิก ซ่ึงรวมถงึ การจดั ตั้ง ASEAN Infrastructure Fund เพอ่ื ลงทนุ ในโครงสรา้ งพน้ื ฐาน 16 16

การเคล่ือนย้ายผู้ประกอบวชิ าชีพชัน้ สูง ในปี 2558 ตามข้อตกลงยอมรับร่วมกัน (Mutual Recognition Agreements: MRAs) 1. แพทย์ 2. วศิ วกรรม 3. พยาบาล 4. ทนั ตแพทย์ 5. สถาปัตยกรรม 6. นักบญั ชี 7. การสาํ รวจ 17

การท่องเท่ยี วและการบริการ 32 ตาํ แหน่งงานในสาขาการเดนิ ทางและท่พี กั Travel Services Hotel Services (9 ตาํ แหน่งงานใน 2 สาขา) (23 ตาํ แหน่งงานใน 4 แผนก) Travel Tour Front Office House Food F&B Agencies Operation Keeping Production Services 18

ประชาคมสงั คมและวฒั นธรรมอาเซยี น ผลกระทบเชงิ บวก ผลกระทบเชงิ ลบ  ประชาชน รวมถงึ กลมุ่ สตรเี ด็กเยาวชน ผสู้ งู อายุ และผพู้ กิ าร ไดร้ บั การสง่ เสรมิ • การเขา้ ไมถ่ งึ สทิ ธดิ า้ นการศกึ ษา และคมุ้ ครองสทิ ธิ และไดร้ บั สวสั ดกิ ารดขี นึ้ และสาธารณสขุ ของเด็กมมี ากขน้ึ • ปญั หาเด็กถกู ละเมดิ ทวคี วามรนุ แรง และทว่ั ถงึ ไมน่ อ้ ยกวา่ มาตรฐานอาเซยี น และซบั ซอ้ นมากขน้ึ • เป็ นโอกาสใหภ้ าครฐั และภาคธรุ กจิ รว่ ม • สตรี เด็กและเยาวชน และผพู้ กิ าร ในการสรา้ งประชาคมอาเซยี นและ CSR บางกลมุ่ ยงั เขา้ ไมถ่ งึ บรกิ ารของ • เกดิ ความรว่ มมอื ระดบั ภมู ภิ าคอาเซยี น ภาครฐั ในเรอื่ งการสง่ เสรมิ และคมุ้ ครองสทิ ธิ • ขาดระบบการคมุ้ ครองทางสงั คม สาํ หรบั กลมุ่ เป้ าหมาย โดยเฉพาะสตรี เด็ก เยาวชน ผสู้ งู อายุ และผพู้ กิ าร สาํ หรบั แรงงานและบตุ รของแรง งานนอกระบบ 19

หัวขอนาํ เสนอ : 1 การกา้ วสูป่ ระชาคมอาเซยี น 2 ประชาคมสังคมและวฒั นธรรมอาเซยี น 3 วัฒนธรรมกับการขบั เคลอ่ื นเศรษฐกจิ สร้างสรรค์ : โอกาสของผูป้ ระกอบการวฒั นธรรมธรรมไทย 20

ประชาคมสงั คมและวฒั นธรรม (ASEAN Socio-Culture Community : ASCC) เป้ าหมายและพนั ธ์กรณี ASCC Blueprint ความยุตธิ รรม ส่งเสริมความ และสิทธิ ย่งั ยนื ด้าน ส่ิงแวดล้อม การคุ้มครองและ สวัสดกิ ารสังคม การสร้ าง อตั ลักษณ์ อาเซียน การพฒั นา ASEAN การลดช่องว่าง ทรัพยากรมนุษย์ การพฒั นา Socio – Culture Community : ASCC 21

การสร้ างอัตลักษณ์ อาเซียน เป้าหมายเชิงยทุ ธศาสตร์ ส่งเสริมการ การส่งเสริมและการ เป้าหมายเชงิ ยทุ ธศาสตร์ ตระหนักรับรู้ อนุรักษ์มรดกทาง สร้างความรู้สกึ เป็ นเจ้าของ เก่ยี วกับอาเซียน วฒั นธรรมของ ส่งเสริมการสงวนอนุรักษ์ และการรวมกันเป็ น และความรู้สึกของ มรดกทางวัฒนธรรม สร้าง เอกภาพท่ามกลางความ อาเซียน ความเช่ือม่ันในการ หลากหลายและส่งเสริม ความเป็ นประชาคม ส่งเสริมความตระหนักใน ความเข้าใจอันดีในเร่ือง ประวัตศิ าสตร์ ความ วัฒนธรรม ศาสนาและ คล้ายคลึงและแตกต่างทาง อารยธรรม วัฒนธรรม และปกป้ อง เอกลักษณ์มรดวฒั นธรรม ของอาเซียน เปา้ หมายเชงิ ยทุ ธศาสตร์ การส่งเสริมการ การมีส่วนเก่ียวข้อง เปา้ หมายเชงิ ยุทธศาสตร์ สร้ างสรรค์ ด้ าน กับชุมชน ส่งเสริมอัตลักษณ์อาเซยี น วัฒนธรรมและ ปลูกฝังอตั ลักษณ์อาเซียน และการดาํ รงอยู่ร่วมกนั ใน และสร้างอาเซยี นท่มี ี อาเซียน โดยการ อุตสาหกรรม ประชาชนเป็ นศูนย์กลางใน สร้ างสรรค์ ทางวัฒนธรรม การก่อตงั้ ประชาคมโดย และการส่งเสริมและ สนับสนุนทุกภาคส่วนให้มี ร่ วมมือกันในอุตสาหกรรม ส่ วนร่ วม ด้านวฒั นธรรม 22

หวั ขอ นาํ เสนอ : 1 การก้าวส่ปู ระชาคมอาเซียน 2 ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน 3 วัฒนธรรมกับการขับเคลอ่ื นเศรษฐกจิ สร้างสรรค์ : โอกาสของผู้ประกอบการวฒั นธรรมไทย 23

เศรษฐกจิ ไทยถกู ผลกั ดนั ดว้ ยปจั จยั ภายในและภายนอก ปจั จยั ภายนอก ปจั จยั ภายใน วกิ ฤตเศรษฐกจิ โลก ปญั หาเสถยี รภาพ ทางการเมอื ง อปุ สงคใ์ นตลาดโลกลดลง การสง่ ออกของไทยลดลง ฐานวฒั นธรรม และ ภมู ปิ ญั ญาทแ่ี ข็งแกรง่ ภาวะโลกรอ้ น ไดเ้ ปรยี บจากความหลากหลาย กระแสการใสใ่ จตอ่ สงิ่ แวดลอ้ ม ทางชวี ภาพ ความตอ้ งการผบู้ รโิ ภคเปลย่ี น พงึ่ พาการสง่ ออกสนิ คา้ อาํ นาจทางเศรษฐกจิ โลก อตุ สาหกรรมทม่ี มี ลู คา่ เรมิ่ เคลอ่ื นมาสเู่ อเชยี ตะวนั ออก เพมิ่ ตาํ่ และ Import content สงู จนี อนิ เดยี เวยี ดนาม ชว่ งชงิ ตลาดสนิ คา้ การเชอื่ มโยงภาคเกษตร - ระดบั กลาง-ลา่ งของไทย อตุ สาหกรรม – บรกิ าร ยงั ไม่ เขม้ แข็ง 24

กระแสการพฒั นาประเทศมงุ่ สกู่ ารขบั เคลอื่ น ดว้ ยนวตั กรรม และความคดิ สรา้ งสรรค์ Growth Competitive Advantage Comparative Innovation/ Advantage Creativity-driven Efficiency/ Productivity-driven 1950 Input/ 1990 2000 2010 2020 Resources-driven 1960 1970 1980 25

เศรษฐกจิ สรา้ งสรรคแ์ ละธรุ กิจสรา้ งสรรค์ “เศรษฐกจิ สรา้ งสรรค”์ : แนวคดิ การขบั เคลอ่ื นเศรษฐกจิ บนพน้ื ฐานของการใชอ้ งคค์ วามรู้ การศกึ ษาวจิ ยั การ สรา้ งสรรคง์ าน และการใชท้ รพั ยส์ นิ ทางปญั ญา ทเี่ ชอื่ มโยง กบั รากฐานทางวฒั นธรรม การสง่ั สมความรขู้ องสงั คม เทคโนโลยแี ละนวตั กรรมสมยั ใหม่ “ธรุ กจิ สรา้ งสรรค”์ : ธรุ กจิ หรอื อตุ สาหกรรมทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั เศรษฐกจิ สรา้ งสรรคเ์ พอื่ สรา้ งสรรคส์ นิ คา้ และบรกิ ารใหมท่ ่ี กอ่ ใหเ้ กดิ คณุ คา่ ทางเศรษฐกจิ และสงั คม ท่ีมา : ร่างระเบียบสํานกั นายกรัฐมนตรีวา่ ด้วยการขบั เคล่ือนนโยบายสง่ เสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ พ.ศ. .... 26

การพฒั นาเศรษฐกจิ สรา้ งสรรคใ์ นแผนพฒั นาฯ ฉบบั ท่ี 11 Creative Ecology 1. สนับสนุนการพฒั นาธุรกจิ สร้างสรรค์ตามแนวทาง เครือข่ายวสิ าหกจิ 2. ส่งเสริมการพฒั นาเมืองสร้างสรรค์ โดยพฒั นาปัจจัย แวดล้อมด้านต่างๆ ของพนื้ ท่หี รือเมืองทงั้ ด้าน โครงสร้างพนื้ ฐานทางกายภาพ ทรัพยากรมนุษย์ กฎ ระเบยี บ และการบริหารจัดการ 3. เสริมสร้างศักยภาพของผู้ประกอบการและบุคลากรใน การใช้ความคดิ สร้างสรรค์ เพ่อื เพ่มิ มูลค่าของสินค้า และบริการในทกุ สาขา 4. พฒั นาระบบการเงนิ เพ่อื สนับสนุนการลงทนุ และการ พฒั นาอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ 5. ส่งเสริมการจดทะเบยี น การใช้ และการคุ้มครอง ทรัพย์สินทางปัญญา เพ่อื เป็ นปัจจยั ในการขับเคล่ือน ทางเศรษฐกจิ 27

วฒั นธรรมไทยกบั การขบั เคลอื่ นเศรษฐกจิ สรา้ งสรรค์ แกน่ ของเศรษฐกจิ สรา้ งสรรค์ คอื ทนุ วฒั นธรรม ทรัพย์สินทางปัญญาท่สี ่ังสมสืบทอดกันมาและยังดาํ รงอยู่ เป็ นส่งิ ท่สี ังคมนัน้ ๆ เหน็ คุณค่าเป็ นท่ตี ้องการและสามารถนํามาใช้ประโยชน์ให้งอกเงยขนึ้ ได้ เคร่ืองแต่งกาย ชุดประจาํ ถ่นิ / การรักษาโรค เทคโนโลยี งานช่าง เคร่ืองมือ ชนดิ มี ประจาํ ชาติ ยารักษาโรค เคร่ืองใช้ในการดาํ รงชีวติ รปู ลกั ษณ์ สมุนไพร (Tangible) ศลิ ปะ สถาปัตยกรรม วรรณกรรม ส่งิ ก่อสร้าง ท่อี ย่อู าศัย นิทาน ตาํ นาน อาหาร อาหารพนื้ ถ่นิ วัฒนธรรม กีฬาประจาํ ถ่นิ เทศกาลร่ืนเริง กฎเกณฑ์เร่ืองอาหาร ชุมชน เพลง ดนตรี ศลิ ปะการแสดง สังคม ประเพณี พธิ ีกรรม ภาษา ภาษาถ่นิ ธรรมเนียมถ่นิ การส่ือสาร ระบบการเมือง ระบบครอบครัวและ ชนดิ ไมม่ ี การปกครอง เครือญาติ รปู ลกั ษณ์ (Intangible) ความเช่ือ ศาสนา ทศั นคตติ ่อโลก ชีวติ วธิ ีคดิ ระบบเศรษฐกจิ ชุมชน และการเปล่ียนแปลง แบบพอเพยี ง ระบบ ตลาด ระบบค้าขาย 28 ท่ีมา : มหาวทิ ยาลยั ศิลปากร, โครงการโบราณคดีชมุ ชน (Thailand Community Archaeology Project) อ้างใน สศช. และ ศศินทร์ (2550) การสร้างมลู คา่ ในเชิงเศรษฐกิจจากทนุ ทางวฒั นธรรม

การใชท้ นุ วฒั นธรรมในการสรา้ งธรุ กิจสรา้ งสรรค์ ทนุ วฒั นธรรม ใสค่ วามคดิ สรา้ งสรรค์ สนิ คา้ และบรกิ ารเชงิ สรา้ งสรรค์ • เรอื่ งราว/ สรา้ งสรรค์ โดย • สนิ คา้ และบรกิ าร • การสอื่ สาร ถา่ ยทอด เชิงสรา้ งสรรค์ ที่มี ประวตั ศิ าสตร์ นวตั กรรมของผลิตภณั ฑ์ • สถานที่ทอ่ งเทย่ี ว เรอ่ื งราว ทีต่ อบสนองความตอ้ งการ • ระบบความคิด/ความเช่ือ • ภมู ิปัญญา องคค์ วามรู้ รสนิยม ตามวิถีชีวิต • ภาษา • การออกแบบ แบบใหม่ของผบู้ รโิ ภค • วิถีชีวิต • ไมใ่ ชแ่ คท่ นุ วฒั นธรรมทมี่ รี ปู ลกั ษณเ์ ทา่ นนั้ ทพ่ี ฒั นาเป็ นธรุ กจิ สรา้ งสรรคไ์ ด้ ทนุ วฒั นธรรมทไี่ มม่ รี ปู ลกั ษณก์ ็เป็ นวตั ถดุ บิ สาํ คญั ในการพฒั นาธุรกจิ สรา้ งสรรค์ • วฒั นธรรมไมใ่ ชเ่ ป็ นเรอื่ งโบราณเทา่ นนั้ วฒั นธรรมรว่ มสมยั ก็สามารถพฒั นาเป็ น ธรุ กจิ สรา้ งสรรคท์ ส่ี รา้ งมลู คา่ เพมิ่ ได้ 29

ตวั อยา่ งการแปรทนุ วฒั นธรรมทไ่ี มม่ รี ปู ลกั ษณเ์ ป็ นธรุ กจิ สรา้ งสรรค์ • ระบบความคดิ • ความเชอ่ื • ภาษา • วถิ ชี วี ติ เมอื ง/ชนบท • อารมณข์ นั • ศลิ ปะไทย • ภาษาถน่ิ สรา้ งสรรคด์ นตรแี ละการแสดง • วถิ ชี วี ติ เมอื ง/ พน้ื บา้ นเป็ นการแสดงทท่ี นั สมยั เชน่ ชนบท วงโปงลางสะออน • อารมณข์ นั • ศลิ ปะ • การแสดง • ดนตรพี น้ื บา้ น • วถิ ชี วี ติ เมอื ง พฒั นามวยไทยเป็ นธรุ กจิ สรา้ งสรรค์ • ศลิ ปะการตอ่ สพู้ น้ื บา้ น เชน่ แฟรเ์ ท็กซ์ มวยไทย อาร์ ซี เอ 30

แนวทางการเตรียมความพร้ อมของผ้ ูประกอบการวัฒนธรรมไทย  พฒั นาและสนิ คา้ และบรกิ ารเชงิ สรา้ งสรรค์ สรา้ งสรรคน์ วตั กรรมทด่ี งึ ดูดใจลูกคา้ และ สามารถปรบั เปลย่ี นกลยทุ ธแ์ ละหาชอ่ งทางเพอ่ื ตอบสนอง Lifestyle ทห่ี ลากหลาย พฒั นาทกั ษะดา้ นภาษา เชน่ ภาษาองั กฤษ จนี ญปี่ ่ นุ เกาหลี และภาษาในกลมุ่ อาเซยี น การ พฒั นาทกั ษะดา้ น IT และการใช้ Social network รวมทง้ั ความเชยี่ วชาญเฉพาะดา้ น ใหเ้ กดิ ประโยชนใ์ นเชงิ การตลาดและการใหบ้ รกิ ารลกู คา้ ศกึ ษาลทู่ างและโอกาสทางการตลาดในการใหบ้ รกิ ารขา้ มแดน และการลงทนุ ใน ตา่ งประเทศ  ปรบั เปลยี่ นแผนการตลาดใหย้ ดื หยุน่ สอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของตลาดทงั้ ในประเทศและ ตา่ งประเทศ รวมทง้ั การนําเทคโนโลยสี ารสนเทศมาใชใ้ นการดาํ เนนิ กลยทุ ธท์ างการตลาด แสวงหาพนั ธมติ รทางธรุ กจิ ทเ่ี กย่ี วเนอ่ื งภายในประเทศ เชน่ ธรุ กจิ รา้ นอาหาร เครอ่ื งดม่ื การจดั ซอื้ และการนําเทยี่ ว รวมถงึ พนั ธมติ รภายในกลมุ่ ประเทศอาเซยี น เพอ่ื พฒั นาเชอ่ื มโยงเครอื ขา่ ยธรุ กจิ และการตลาดรว่ มกนั จดั การภายในองคก์ รเพอ่ื ลดตน้ ทนุ และคา่ ใชจ้ า่ ยทไี่ มจ่ าํ เป็ น แลกเปลย่ี นเรยี นรจู้ ากการปฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ งผปู้ ระกอบการวฒั นธรรมเชงิ สรา้ งสรรค์ เพอ่ื ใหเ้ กดิ การตอ่ ยอดในการพฒั นานวตั กรมอยา่ งตอ่ เนอื่ ง 31

พฤตกิ รรมผบู้ รโิ ภคในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ • รปู แบบ พฤตกิ รรม และกระบวนการตดั สนิ ใจ • อทิ ธพิ ล ความเชอื่ และจติ วทิ ยาทม่ี ผี ลตอ่ พฤตกิ รรมการซอื้ สภาพแวดลอ้ มทางธรุ กจิ ของเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ • ภมู หิ ลงั การพัฒนาในมติ ปิ ระวตั ศิ าสตร์ การเมอื ง เศรษฐกจิ และสงั คม • การลงทนุ โดยตรง การรว่ มลงทนุ กบั ตา่ งประเทศ และนโยบายการแขง่ ขนั • กฎหมายระหวา่ งประเทศ ขอ้ ตกลงการคา้ สนธสิ ญั ญา กฎหมายทอ้ งถนิ่ ยตุ ขิ อ้ พพิ าท การจดั การความเสย่ี งทางธรุ กจิ • การวเิ คราะหค์ วามเสยี่ งในการดําเนนิ ธรุ กจิ • การจัดการภยั พบิ ตั แิ ละภยั ธรรมชาติ การจดั การปญั หาความแตกตา่ งทางวฒั นธรรม • การศกึ ษาผลกระทบจากความแตกตา่ งทางวฒั นธรรมตอ่ การบรหิ ารงาน • การสรา้ งทกั ษะและการแกไ้ ขปัญหาความแตกตา่ งทางวฒั นธรรม • การจัดรปู องคก์ รเพอื่ รองรับความแตกตา่ งทางวฒั นธรรมของบคุ ลากร 32

กลยทุ ธเ์ พื่อเตรียมความพรอ้ มสูป่ ระชาคมอาเซียน เชิงรุก เชิงรบั • สรา้ งมูลค่าเพิ่ม สรา้ งแบรนด์ • ไม่ละเลยลดตน้ ทนุ เนื่องจากตน้ ทนุ ค่แู ข่งอาจตาํ่ ลง ระยะ • ใชก้ ลยทุ ธต์ ลาดเชิงรุก เจาะตลาดผซู้ ้ ือ • พฒั นาเทคโนโลยี และระบบบริหาร ค่คู า้ ของอาเซียน จดั การ ส้นั • พฒั นาและผลิตสินคา้ ตรงความตอ้ งการของ • เรง่ เสริมจดุ แข็ง ลดจดุ อ่อน พฒั นา ตลาดใน AEC เพ่ือใหเ้ กิด economy of scale บุคลากร แรงงานฝี มือ • ตดิ ตามกฎระเบียบ เง่ือนไขทางการคา้ • แสวงหาแหลง่ วตั ถุดิบและแรงงานใน AEC และศึกษาความเป็ นไปไดก้ ารยา้ ยฐานการผลติ ใหเ้ ขา้ ใจอยา่ งถอ่ งแท้ เพ่อื นาํ มาใช้ • ยา้ ยฐานการผลติ เพ่ือการสง่ ออกไปนอก AEC ประโยชน์ ระยะ ไปยงั กลมุ่ ประเทศ CLMV เพื่อใชป้ ระโยชน์ จากสถานะ LDCs ยาว • ใหค้ วามสาํ คญั กบั การวิจยั และพฒั นาและการ สรา้ งนวตั กรรมใหม่ๆ • พฒั นา/ปรบั ระบบตา่ งๆ ของบรษิ ทั เพอ่ื ใช้ ประโยชนก์ ารพฒั นาเชื่อมโยงโลจสิ ตกิ สไ์ ดเ้ ตม็ ที่ 33

ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ประเทศชาติ ประชาชน สมดลุ พร้อมรบั ต่อการเปล่ียนแปลง ด้านวตั ถุ / สงั คม / สิ่งแวดล้อม / วฒั นธรรม นําสู่ ทางสาย พอประมาณ ความพอ กลาง เพียง มีเหตผุ ล มีภมู ิค้มุ กนั ในตวั ท่ีดี ความรอบรู้ บนพืน้ ฐาน คณุ ธรรม ซ่อื สตั ยส์ จุ รติ อดทน ความรอบคอบ พากเพยี ร มสี ติ ปญั ญา ความระมดั ระวงั 34

Thank you www.nesdb.go.th