ภาษาไทย ม.ต้น

ห น า | 201 8. “วดั เอย วดั โบสถ ปลูกขาวโพดสาลี เจา ลกู เขยตกยาก แมยายก็พรากลูกสาวหนี ตนขาวโพด สาลีตง้ั แตน ้ีจะโรยรา” เพลงกลอมเด็กน้ีมีจุดมุง หมายเพ่ืออะไร ก. สอนใหรูจกั มีสัมมาอาชพี ข. สอนใหมีความประพฤติดี ค. สอนเก่ยี วกับความรกั การทํามาหากิน ง. สอนใหเ ปนผมู ีคณุ ธรรม 9. เพลงกลอ มเดก็ มจี ุดมุงหมายเพอื่ อะไร ก. อบรมสั่งสอน ข. แสดงความในใจของแมที่มีตอลูก ค. ตอ งการใหเ ดก็ นอนหลบั ง. ถกู ทกุ ขอ 10. ขอใดเปนประโยชนและคุณคาของเพลงพื้นบาน ก. ทราบเกร็ดยอยความรูในดานตางๆ ข. ไดค วามรเู ก่ียวกับวฒั นธรรมในยุคสมยั นัน้ ค. ทาํ ใหท ราบลกั ษณะของวรรณกรรมลายลักษณท องถิ่น ง. ขอ ก. และ ข. ถกู 

202 | ห น า เพลงกลอ มเดก็ เพลงกลอ มเดก็ คือเพลงทีร่ องเพื่อกลอมเด็กใหเด็กนอยๆ เกิดความเพลิดเพลินและอบอุนใจ จะไดหลับงายและหลับสบายเปนเพลงทีม่ ีเนือ้ ความสั้นๆ รองงาย ชาวบานในอดีตรองกันไดเนือ่ งจาก ไดยินไดฟงมาตัง้ แตเกิด คือไดฟงพอแมรองกลอมตนเอง นอง หลาน ฯลฯ เมื่อมีลูกก็มักรองกลอมลูก จึงเปนเพลงที่รองกันไดเปนสวนมากเราจึงพบวาเพลงกลอมเด็กมีอยูทุก ภูมิภาคของไทยและเปนวัฒนธรรมทีเ่ กีย่ วของกับการเลีย้ งดูของเด็กในสังคมไทย ซึง่ หากศึกษาจะ พบวา 1. เพลงกลอมเด็กมีหนาทีก่ ลอมใหเด็กหลับโดยตรง ดังนัน้ จึงเปนเพลงที่มีทํานองฟง สบาย แสดงความรกั ใครหวงใยของผูใ หญท่มี ตี อ เด็ก 2. เพลงกลอมเด็กมีหนาที่แอบแฝงหลายประการ การสอนภาษา เพื่อใหเด็กออกเสียงตางๆ ไดโดยการหัดเลียนเสียง และออกเสียงตางๆ ไดเร็ว ข้นึ ถายทอดความรูต างๆ ไดแก เรือ่ งราวเกีย่ วกับธรรมชาติ การดําเนินชีวิต การทํามาหากิน ของสังคมตนเอง การสรางคานิยมตางๆ รวมทั้งการระบายอารมณและความในใจของผูรองนอกจากนี้ พบวา สวนมากแลวเพลงกลอมเด็กมักมีใจความแสดงถึงความรักใครหวงใยลูก ซึง่ ความรักความ หวงใยนี้แสดงออกมาในรูปของการทะนุถนอมกลอมเกลี้ยงเก็บเด็กไวใกลตัว บทเพลงกลอมเด็กจึง เปนบทเพลงที่แสดงอารมณความรักความผูกพันระหวางแม ลูก ซึง่ แตละบทมักแสดงความรักความ อาทร นาทะนถุ นอมท่แี มมตี อ ลกู อยา งซาบซ้ึง เพลงกลอ มเดก็ เปนวัฒนธรรมทองถน่ิ อยางหนึง่ ทสี่ ะทอ นใหเห็นความเช่ือคานิยมของคนใน ทอ งถนิ่ ตา งๆ คนทุกชาติทุกภาษาในโลกมีบทเพลงกลอมเด็กดวยกันทั้งนั้น สันนิษฐานวาเพลงกลอม เด็กมีวิวัฒนาการจากการเลานิทาน ใหเด็กฟงกอนนอน ดังนัน้ เพลงกลอมเด็กบางเพลงจึงมีลักษณะ

ห น า | 203 เนื้อรองท่เี ปน เรอื่ งเปนราว เชน จนั ทโครพ ไชยเชษฐ พระรถเสน เปน ตน การทีต่ องมีเพลงกลอมเด็ก ก็เพอ่ื ใหเ ดก็ เกิดความเพลิดเพลนิ หลับงาย เกิดความอบอุนใจ ลกั ษณะของเพลงกลอ มเดก็ ลักษณะกลอนของเพลงกลอมเด็กจะเปนกลอนชาวบาน ไมมีแบบแผนแนนอน เพียงแตมี สัมผัสคลองจองกันบาง ถอยคําทีใ่ ชในบางครัง้ อาจไมมีความหมายเนือ้ เรือ่ งเกีย่ วกับธรรมชาติ สิ่งแวดลอมเร่ืองราวตา งๆ ทเ่ี ก่ยี วกบั ชวี ติ ความเปนอยู สะทอนใหเห็นความรักความหวงใยของแมทีม่ ี ตอ ลูก ส่งั สอน เสยี ดสีสังคม เปน ตน สามารถแยกเปนขอ ๆ ไดด งั น้ี เปนบทรอ ยกรองส้นั ๆ มคี าํ คลองจองตอ เนื่องกนั มฉี นั ทลักษณไมแ นน อน ใชคํางายๆ สน้ั หรอื ยาวกไ็ ด มีจังหวะในการรองและทํานองที่เรียบงาย สนกุ สนานจดจาํ ไดง า ย

204 | ห น า จุดมงุ หมายของเพลงกลอมเด็ก 1. ชกั ชวนใหเ ดก็ นอนหลบั 2. เนื้อความแสดงถึงความรกั ความหวงใย ความหวงแหนของแมที่มีตอลูก ประเภทของเน้ือเพลงกลอ มเดก็ แสดงความรักความหวงใย กลาวถงึ สงิ่ แวดลอม เลา เปน นทิ านและวรรณคดี เปนการเลาประสบการณ ลอเลียนและเสียดสีสังคม ความรูเกย่ี วกบั การดูแลเดก็ เปนคติคําสอน ตวั อยา งเพลงกลอ มเด็ก นกเขาขนั นกเขาเอย ขนั แตเ ชา ไปจนเยน็ ขันไปใหดงั แมจ ะฟงเสยี งเลน เนอ้ื เยน็ เจา คนเดยี วเอย กาเหวา กาเหวา เอย ไขใ หแ มก าฟก แมกาหลงรัก คดิ วาลกู ในอุทร คาบขาวมาเผื่อ คาบเหยื่อมาปอน ปกหางเจายังออน สอนรอ นสอนบนิ แมกาพาไปกิน ที่ปากน้ําแมคงคา ตนี เหยยี บสาหรา ย ปากก็ไซหาปลา กนิ กงุ กินก้งั กนิ หอยกระพงั แมงดา กนิ แลว บนิ มา จบั ตัวหวาโพธิ์ทอง นายพรานเหน็ เขา เยี่ยมเยี่ยมมองมอง ยกปน ข้นึ สอ ง หมายจองแมกาดํา ตัวหนง่ึ วา จะตม ตัวหนึ่งวา จะยํา แมกาตาดํา แสนระกาํ ใจเอย วัดโบสถ วดั เอย วดั โบสถ ปลูกขาวโพดสาลี ลูกเขยตกยาก แมยายก็พรากลูกสาวหนี ตน ขา วโพดสาลี ต้งั แตน ี้จะโรยรา นอนไปเถดิ นอนไปเถดิ แมจ ะกลอ ม นวลละมอ มแมจ ะไกว ทองคําแมอยาร่ําไห สายสดุ ใจเจา แมเ อย

ห น า | 205 เจา เนือ้ ละมนุ เจา เนอ้ื ละมนุ เอย เจาเนื้ออนุ เหมือนสาํ ลี แมมิใหผ ใู ดตอง เน้อื เจาจะหมองศรี ทองดเี จา คนเดยี วเอย เจา เนื้อออ น เจา เนอ้ื ออ นเอย ออ นแมจ ะกนิ นม แมจ ะอมุ เจา ออกชม กนิ นมแลว นอนเปลเอย เพลงกลอ มเดก็ ในแตล ะภาค ในประเทศไทยเรานั้นมีเพลงกลอมเด็กอยูทัว่ ทุกภาค เนื้อรองและทํานองจะตางกันไปมีชื่อ เรียกหลายอยาง เชน ภาคเหนือเรียก “เพลงนอนสาหลา” “นอนสาเดอ” ภาคกลางเรียก “เพลงกลอม เดก็ ” “เพลงกลอมลูก” สว นภาคใตเรียก “เพลงชานอง” เพลงนองนอน” และ “เพลงรองเรือ” โดยเพลง กลอมเด็กเปนคติชาวบานประเภทใชภาษาเปนสือ่ ทีถ่ ายทอดจากปากตอปากแตโบราณ เรียกวา “มุข ปาฐะ” มีลกั ษณะเปน วฒั นธรรมพื้นบานที่มีบทบาทและหนาที่แสดงเอกลักษณของแตละชุมชน เพลงกลอมเดก็ ภาคกลาง เพลงกลอมเด็กภาคกลางเปนทีร่ ูจ ักแพรหลายและมีการบันทึกไวเปนหลักฐานมากวาเพลง กลอมเด็กภาคอืน่ ซึง่ จะสะดวกแกการศึกษาคนควา การฟน ฟูและการอนุรักษ โดยไมมีชื่อเฉพาะ สําหรับเรียกเพลงกลอมเด็กภาคกลาง เนือ่ งจากขึน้ ตนบทรองดวยคําหลากหลายชนิดตามแตเนือ้ หา ของเพลง ไดมีการศึกษาแบงประเภทเนื้อหาของเพลงกลอมเด็กภาคกลางไวคลายกัน คอื 1. ประเภทสะทอนใหเห็นความรักความผูกพันระหวางแมกับลูก ดังจะเห็นไดจากถอยคําที่ ใหเรียกลกู วาเจา เนอ้ื ละเอยี ด เจา เนอื้ อุน เจา เนอ้ื เยน็ สุดท่ีรกั สุดสายใจ เปนตน 2. ประเภทสะทอนใหเห็นความเปนอยูของไทยภาคกลางในดานตางๆ เชน ความเจริญทาง วัตถปุ ระเพณี วัฒนธรรมตางๆ ความศรัทธา ความเชื่อ คณุ ธรรมประจาํ ใจ อารมณขันและการทํามาหา กินของประชาชน 3. ประเภทใหความรูด านตางๆ เชนความรูท างภาษา ธรรมชาติวิทยา วรรณคดี นิทาน ภูมิศาสตร ประวัติศาสตร แบบแผนการปกครองและครอบครัว ลักษณะทํานองและลีลาของเพลงกลอมเด็กภาคกลางจะเปนการขับกลอมอยางชาๆ เชนเดียวกับภาคอืน่ ๆ กลุมเสียงก็จะซ้าํ ๆ เชนกัน แตจะเนนการใชเสียงทุม เย็น และยึดคําแตละคําให เชือ่ มกลืนกันไปอยางไพเราะ ออนหวาน ไมใหมีเสียงสะดุด ทัง้ นี้เพือ่ มุงใหเด็กฟงจนหลับสนิทใน ทสี่ ดุ

206 | ห น า ตวั อยา งเพลงกลอมเด็กภาคกลาง โอละเหเ อย แมจ ะเหใ หน อนวนั ตื่นขึ้นมาจะอาบน้ําทําขวัญ นอนวนั เถดิ แมค ณุ พอ เนอ้ื เยน็ เอย แมมิใหเ จา ไปเลน ทที่ า จระเขห รา มันจะคาบเจาเขาถ้ํา เจาทองคําพอคุณ เพลงกลอมเด็กภาคเหนือ สําหรับภาคเหนือมีเพลงกลอมลูกสืบทอดเปนลักษณะแบบแผนเฉพาะของตนเองมาชานาน อาจารยสิงฆะ วรรณไสย แหงมหาวิทยาลัยเชียงใหม เรียกฉันทลักษณของเพลงกลอมเด็กภาคเหนือ วา “คําร่ํา” ซึง่ จัดเปนลํานําชนิดหนึง่ หมายถึงการร่าํ พรรณนามีเสียงไพเราะสูงต่าํ ตามเสียงวรรณยุกต ของสําเนียงภาคเหนือ นิยมใชแตงในการร่าํ บอกไฟขึน้ ร่าํ สรางวิหาร ร่าํ สรางเจดีย ร่าํ สรางถนนขึน้ ดอยสเุ ทพ และแตง เปน คาํ กลอมเดก็ คํากลอมเด็กนีพ้ อแม ปูย า ตายาย ในภาคเหนือสมัยกอนมักจะใชขับกลอมสอนลูกหลาน ขณะอุม เด็กนัง่ ชิงชาแกวงไกวชาๆ จนเด็กงวงนอนจึงอุมไปวางบนทีน่ อนหรือในแปลแลวแหกลอม ตอ จนเด็กหลับสนทิ คํากลอมเดก็ น้ีจึงเรียกวา “สิกจงุ จาโหน” ตามคําทใี่ ชขนึ้ ตน เพลง ลักษณะเดนของเพลงกลอมเด็กภาคเหนือนอกจากจะขึ้นตนดวยคําวา สิกจุง จาโหนแลวยัง มักจะขึน้ ตนดวยคําวา “อ่ือจา” เปนสวนใหญจึงเรียกเพลงกลอมเด็กนีว้ า เพลงอือ่ ลูก ทํานองและ ลีลาอื่อลูกจะเปนไปชาๆ ดวยน้ําเสียงทุม เย็น ตามถอยคําทีส่ รรมาเพือ่ สัง่ สอนพรรณนาถึงความรัก ความหว งใยลกู นอ ย จนถึงคําปลอบ คําขู ขณะยังไมยอมหลับถอยคําตางๆในเพลงกลอมเด็กภาคเหนือ จะสะทอ นใหเ หน็ สภาพความเปน อยู สง่ิ แวดลอ มและวฒั นธรรมตางๆ ของคนในภาคเหนือในอดีตจน ปจจุบันไดเปนอยางดีนับวาเปนประโยชนทางออมทีไ่ ดรับนอกเหนือจากความอบอุน ใจของลูกที่จะ เปนประโยชนโดยตรงของเพลงกลอมเด็ก ตวั อยางเพลงกลอ มเดก็ ภาคเหนือ ปอ นายแดง สา อ่ือ ออ่ื ออื จา เกบ็ บา สา นใสโ ถง แมนายไปนานอกบาน เก็บบาหาใสป ก เกบ็ ลูกกง ใสวา

ห น า | 207 หนว ยหนง่ึ เกบ็ ไวก นิ เมอ่ื แลง หนว ยหนง่ึ เอาไวข ายแลกขา ว หนว ยหนง่ึ เอาไวเ ปน เปอ นเจา อ่ือ ออื จา เพลงกลอมเด็กภาคอีสาน ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื หรอื ภาคอสี าน เปน ดนิ แดนทก่ี วา งขวางและมีประชากรมากท่ีสุดใน บรรดา 4 ภาคของไทยเพลงกลอมลูกจึงมีหลายสําเนียงถาเปนอีสานตอนเหนือจะมีสําเนียงคลาย ลาว ถาเปนอีสานตอนใตจะมีสําเนียงคลายเขมร แตเพลงกลอมลกู ทแี่ พรห ลายและยอมรับวาเปนเอกลักษณ ของอีสานจะเปนสําเนียงของอีสานตอนเหนือ และมักจะขึน้ ตนดวยคําวา “นอนสาหลา” หรือ “นอน สาเดอ” หรอื “นอนสาแมเยอ” มีทํานองลีลาเรียบงายชาๆ และมีสุมเสียงซ้าํ ๆ กันทัง้ เพลงเชนเดียวกับ ภาคเหนือ การใชถอยคํามีเสียงสัมผัสคลายกลอนสุภาพทัว่ ไปและมีคําพืน้ บานที่มีความหมายในเชิง สั่นสอนลูกหลานดวยความรักความผูกพัน ซึง่ มักประกอบดวย 4 สวนเสมอ คือสวนทีเ่ ปนการ ปลอบโยน การขูแ ละการขอโดยมุง ใหเด็กหลับเร็วๆ นอกจากนี้ก็จะเปนคําทีแ่ สดงสภาพสังคมดาน ตางๆ เชนความเปนอยู บรรยากาศในหมูบ าน คานิยม ขนบธรรมเนียมประเพณีเปนตน คุณคาของ เพลงกลอ มเดก็ อ่ีสานจึงมีพรอมทั้งทางดานจิตใจและดานการศึกษาของชาติ ตัวอยาง เพลงกลอมเดก็ ของภาคอีสาน นอนสาหลาหลับตาสามิเยอ แมไปไฮ หมกไข มาหา แมไ ปนา จีป่ า มาปอน แมเลยี้ งมอ น ในปา สวนมอ น เพลงกลอมเดก็ ภาคใต ในบรรดาภาษาถิน่ ภาคใตเปนภาษาที่คนไทยสวนใหญรูจ ักมากทีส่ ุดเพราะมีสําเนียงทีเ่ ปน เอกลักษณชดั เจนทีส่ ุด เชนเดียวกับเพลงกลอมเด็กภาคใตทีม่ ีทํานองและลีลาเดนเปนของตนเองเพลง กลอมเด็กภาคใตมีชือ่ เรียก 4 อยาง คือ เพลงรองเรือ เพลงชานองหรือเพลงชานอง เพลงเสภาและ เพลงนองนอน ที่เรียกเพลงรองเรือ สันนิษฐานวานาจะเปนลักษณะของเปลที่ใชผาผูกมีรูปรางคลาย เรอื เพลงชานองหรือชานอง คําวา ชา มาจากคําวา บูชา ซง่ึ แปลวา สดดุ หี รอื กลอมขวัญ ชานองหรือ ชา นองจงึ หมายถงึ การสดดุ ีแมซ ้ือ ซึ่งเชอื่ กนั วา เปนเทวดาหรือผีประจําทารก เพลงเสภาเปนเพลงทีใ่ ช โตคารมกันเปนบทปฏิพากยแสดงปฏิภาณไหวพริบ นํามาใชเปนเพลงกลอมลูกนองนอน เปนการมุง กลอมนองหรือกลอมลูกโดยตรง ลักษณะเดนของเพลงกลอมลูกภาคใตไมวาจะเปนเพลงประเภทใด คอื มักจะขน้ึ ตน ดวยคําวา “ฮา เออ” หรือคําวา “เหอ” แทรกอยูเสมอในวรรคแรกของบทเพลง แลว

208 | ห น า จึงขับกลอมไปชาๆ เหมือนภาคอน่ื ๆ จากหลักฐานการคนควาเพลงกลอมเด็กภาคใต ของศาสตราจารย วงศ พงศไพบูลย ระบุไววาเพลงกลอมเด็กภาคใตมีจุดประสงคและโอกาสการใชกวางขวางจํานวน เพลงจึงมีมากถึง 4300 เพลง นับวามากกวาทุกภาคในประเทศ ตัวอยางเพลงกลอ มเด็กภาคใต ...รอ งเรอื เหอ รองโรกันทงั้ บาน ไมใชเรื่องของทาน ทา นเหอ อยาเก็บไปใสใ จ รองเรือชาหลาย ไมเกี่ยวไมพานไปหาใคร ทานอยาเก็บมาใสใจ รองเรือชาหลาน...เอง ...โผกเปลเหอ โผกไวใตต นชมพู ใหแหวนชายไปทั้งคู บอกพอบอกแมวาหาย พอวาไมร ับรบู ุญ แมว า ไมรบั รดู าย บอกพอ บอกแมว า แหวนหาย ตดิ มือพชี่ ายไป ....................................

ห น า | 209 กิจกรรมเพลงกลอ มเดก็ 1. ใหนักศึกษาคนควาบทเพลงกลอมเด็กทีม่ ีอยูใ นทองถิน่ ของตน บันทึกไวพรอมทัง้ แปล ความหมายหรืออธบิ ายคําภาษาถนิ่ น้นั ๆ บทเพลงกลอมเด็ก ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .....................

210 | ห น า บทท่ี 7 ภาษาไทยกับชอ งทางการประกอบอาชพี สาระสําคญั ภาษาไทยเปนภาษาประจําชาติ เปน ภาษาท่ใี ชส ื่อสารในชีวติ ประจาํ วนั อีกทัง้ ยงั เปนชอ งทาง ท่ี สามารถนําความรูภาษาไทยไปใชในการประกอบอาชีพตางๆ ได โดยใชศิลปะทางภาษาเปนสื่อนํา ผลการเรยี นรทู ่ีคาดหวัง เมื่อศึกษาจบบทที่ 7 แลว คาดหวงั วา ผูเรยี นจะสามารถ 1. มีความรู ความเขาใจ สามารถวิเคราะหศักยภาพตนเอง ถึงความถนัดในการใชภาษาไทย ดา นตา งๆ ได 2. เห็นชองทางในการนําความรูภาษาไทยไปใชในการประกอบอาชีพ 3. เห็นคุณคาของการใชภาษาไทยในการประกอบอาชีพ ขอบขา ยเนอ้ื หา เร่ืองที่ 1 คุณคาของภาษาไทย เรื่องท่ี 2 ภาษาไทยกับชองทางการประกอบอาชีพ เร่ืองท่ี 3 การเพิ่มพูนความรูและประสบการณทางดานภาษาไทยเพื่อการประกอบอาชีพ

ห น า | 211 เรื่องท่ี 1 คุณคาของภาษาไทย ภาษาไทยเปน ภาษาประจําชาติ เปนภาษาทีใ่ ชในการสื่อสารในชวี ิตประจาํ วัน เปน เครื่องมือในการเรียนรู และการนําไปใชในการประกอบกิจการงาน ทั้งสวนตน ครอบครัว กจิ กรรม ทางสังคมและประเทศชาติ อีกทั้งยังเปนสวนหนึ่งของวัฒนธรรมไทย ดังนั้นการเรียนรูภาษาไทย จึง ตองมุง ใหเกิดการเรียนรูเ พือ่ พัฒนาทักษะดานตางๆ อยางถูกตองและเหมาะสม ท้ังทักษะการอาน การดู การฟง การพูดและการเขียน โดยเฉพาะทักษะการพูดและการเขียน เมื่อศึกษาใหลึกลงไปและ ฝก ทกั ษะใน 2 ดานนี้อยางจริงจงั สามารถนําไปสกู ารประกอบอาชีพได ซึง่ การทคี่ นไทยจะตระหนกั ถงึ ประโยชนท่ีจะไดจ ากการมีพื้นฐานภาษาไทยที่ดี ตองรูและเขา ใจคุณคา ของภาษาไทยอยางถอ งแท คุณคาของภาษาไทย เมื่อกลาวถึงคุณคาของภาษาไทย จะพบวาภาษาไทยมีคุณคาในดานตางๆ ดังนี้ 1. คุณคาทางวัฒนธรรม ภาษาของแตละชาติยอมแสดงใหเห็นวัฒนธรรมของชาตินั้น ชาติที่ สามารถประดิษฐภาษาและตัวอักษรเปนของตนเองไดแสดงวาเปนชาติที่มีความเจริญทางวัฒนธรรม คน ไทยก็เชน กัน เราสามารถประดิษฐตัวอักษรเพ่ือใชใ นภาษาของตนเอง เพื่อเปนการสื่อสารที่สามารถจด จารจารกึ เร่ืองราวตา งๆ ใหค นรุนหลงั ไดท ราบ เปนภูมิรูท างประวตั ศิ าสตรแ ละวัฒนธรรมมาตง้ั แตค รงั้ กรุงสุโขทัย ในสมัยพอขุนรามคําแหงมหาราช การท่ีคนรุนใหมไ ดท ราบถึงวิถชี วี ิตและความเปน อยขู องคนรนุ กอน ไดมีโอกาสอา นวรรณคดี วรรณกรรมโบราณ จนสามารถสรางสรรคพัฒนางานวรรณกรรมทั้งรอยแกวและรอยกรองใหมๆ ได โดยอาศัยศึกษาพน้ื ฐานมาจากวรรณคดี วรรณกรรมโบราณ ซึง่ มีการสรางสรรคจากตัวอักษรไทยนน่ั เอง และไดถ า ยทอดเปน มรดกทางวฒั นธรรมมาจนทกุ วนั น้ี 2. เปน เครอ่ื งมือในการติดตอสอ่ื สาร ในการดาํ เนนิ ชีวิตประจําวนั และการประกอบอาชีพ เครื่องมือที่จะกอใหเกิดความเขาใจในการติดตอสื่อสารกันคือภาษา เพื่อสื่อสารความตองการ ความรสู กึ นกึ คิดใหอีกฝา ยทราบตรงกนั โดยมีกระบวนการส่ือสารคือ ผูสงสาร สาร ชองทาง ผูรบั สาร 3. เปนเคร่อื งมือในการเรียนรแู ละแสวงหาความรู ภาษาไทยจดั เปนวชิ าพ้ืนฐานเพอ่ื การแสวงหา ความรูใ นวิชาอืน่ ๆ ตอไป หากผูเ รียนมีความรูพ ืน้ ฐานทางภาษาไทยทีด่ ีพอ ก็จะทาํ ใหการเรียนรูใ นวิชา อ่ืนๆ มปี ระสทิ ธภิ าพทด่ี ีตอไปดว ย การมคี วามรพู ื้นฐานภาษาไทยท่ดี คี ือการมคี วามสามารถในเขยี นสะกดคาํ

212 | ห น า ไดถูกตอง อานและออกเสียงไดถูกตองตามอักขรวิธีไทย รวมทั้งพูดและใชคําไดถูกตองตรงกับ ความหมายของคํา 4. เปนเครื่องมือในการสรางความเขาใจอันดีตอกัน ประเทศไทยแบงเปน 5 ภาค แตละภาค ลวนมีภาษาของตนเองที่เรียกวา “ภาษาถ่ิน” โดยมีภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาของทางราชการ ทํา ใหการสื่อสารทําความเขาใจในเรื่องตางๆ ทั้งเรื่องการศึกษา เรื่องราชการ และการสื่อสารมวลชนมี ความเขาใจที่ตรงกัน เพราะใชภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาสื่อสาร 5. เปนเครื่องมือสรางเอกภาพของชาติ ภาษาไทยเปนภาษาของชาติไทยที่เปนเอกลักษณของ ความเปนชาติไทย แสดงถึงความเปนชาติทีม่ ีอารยธรรม มีความเจริญรุง เรืองทางวัฒนธรรม จึงมี ภาษาและตัวอักษรเปนของตนเอง และการท่ีภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาของทางราชการ จึงเปน ส่อื รวมใจใหคนไทยในแตละภาคไดต ิดตอสอื่ สารแลกเปล่ียนวฒั นธรรม ความรู และขา วสารขอมลู ถงึ กนั ได มีความระลึกอยูใ นใจถงึ ความเปน คนไทย เปนเชื้อชาตเิ ผา พนั ธุเดียวกนั 6. เปน เคร่ืองจรรโลงใจ ภาษาไทยเปน ภาษาท่ีมเี สียงวรรณยุกต 5 เสยี ง เมอ่ื นําไปประสมเปน คาํ จะทําใหเกดิ เปน เสียงสงู ต่าํ ไดถงึ 5 เสียง กอใหเกิดความไพเราะของเสียงคํา เมื่อนําไปแตงเปนบท ประพันธป ระเภทตา งๆ ไมว า จะเปนเพลง โคลง ฉันท กาพย กลอน นยิ าย นิทาน กอใหเกิดความ จรรโลงใจแกผูฟง และผูอา นไดอ ยางดี จากคุณคาทั้ง 6 ประการของภาษาไทย จะเห็นไดวาภาษาไทยไมเพียงเปนภาษาเพื่อนําไปใช ในการแตงคาํ ประพันธประเภทตางๆ หรือเปนเพียงภาษาเพื่อการอานการดูและการฟง แตยังเปน ภาษาเพื่อการพูดและการเขียน หากคนไทยทุกคนไดศึกษาภาษาไทยใหทองแท มีความรูความเขาใจ ทางภาษาไทยอยางถูกตองลึกซ้ึง สามารถใชภาษาไดดีทัง้ ภาษาพูด ภาษาเขียนจะทาํ ใหสามารถ สรางสรรคสิ่งใหมๆ ทางภาษาอันจะนําไปสูการประกอบอาชีพตางๆ โดยใชภาษาเปนพื้นฐานของ อาชีพไดอยางดี และมีโอกาสประสบความสําเร็จในอาชีพนั้นๆ ได

ห น า | 213 เรอ่ื งที่ 2 ภาษาไทยกับชองทางการประกอบอาชีพ ในปจจุบันมีอาชีพมากมายที่คนในรุนกอนๆ อาจมองขามความสําคัญไป แตกลับเปนอาชีพที่ ทํารายไดอยางงามแกผูประกอบอาชีพนั้น และกลายเปนอาชีพที่เปนที่นิยมของคนไทยในปจจุบัน เปน อาชีพทใ่ี ชภาษาไทยเปน พ้ืนฐาน โดยเฉพาะใชท กั ษะการพูด และการเขียนเปนพนื้ ฐาน ดงั นี้ 1. อาชีพทใี่ ชท ักษะการพูดเปนชอ งทางในการประกอบอาชีพ การพดู เปน ทกั ษะสาํ คัญอีกทักษะหน่งึ ที่ตอ งอาศยั วรรณศิลป คอื ศลิ ปะการใชภาษาท่ีจะ สามารถโนม นา วใจ กอใหเกิดความนา เชื่อถือ เห็นคลอ ยตาม สรางสัมพนั ธภาพที่ดีระหวางผูพ ดู และ ผฟู ง หรอื ผูฟง ตอสว นรวม หรอื โนม นาวใจใหใ ชบ ริการหรอื ซ้อื สิ่งอุปโภคบริโภคในทางธรุ กจิ ได การ พูดจึงเปนชองทางนําไปสูอาชีพตางๆ ไดดังน้ี 1.1 อาชีพดานสื่อสารมวลชนทุกรูปแบบ ทั้งในวงราชการ เอกชน และวงการธุรกิจ ไดแก 1.1.1 อาชีพนักโฆษณาประชาสัมพันธ ทั้งการโฆษณาสินคาและบริการ โฆษณา การจัดงานตางๆ ของชุมชน หนวยงานราชการ โดยใชรถประชาสัมพันธ โดยการประชาสัมพันธ ผานเสียงตามสาย โดยการพบปะติดตอ ตอบคาํ ถามตางๆ เปน ขั้นตน และในขั้นทส่ี ูงข้ึนไป คอื การใช ทกั ษะการพดู และเขียนประกอบกันเพื่อคิดหาถอยคําในเชงิ สรางสรรคใ นการโฆษณาประชาสัมพันธผ าน ส่อื ตางๆ ทเี่ รียกวาการโฆษณาสินคา และบริการ 1.1.2 อาชีพนักจัดรายการวิทยุ เปน อีกอาชพี หน่งึ ท่ีตองใชทักษะในการพูด การมี โวหาร และวาจาคารมท่ีคมคาย ลกึ ซึ้งกินใจ เพ่อื ใหผ ฟู ง ติดตามรายการอยา งตอเนือ่ งดวยความนยิ ม มี ทง้ั นกั จดั รายการวทิ ยชุ มุ ชน วิทยเุ อกชน และรายการวทิ ยขุ องทางราชการ ตลอดจนการใชภ าษาพดู เพ่ือ สรางความเปน นํ้าหนึ่งใจเดยี วกนั ของผฟู ง เชน นักจัดรายการวิทยุของทางราชการ 1.1.3 อาชีพพิธกี ร ในปจ จุบันอาชีพพิธีกรเปนอีกอาชพี หน่ึงทส่ี ามารถทาํ รายไดอ ยาง งามใหแกผูประกอบอาชีพ ไมวาจะเปนพิธีกรในชุมชนที่ทําหนาที่ในงานของราชการและงานของ เอกชน เชน พธิ กี รรงานประจําปต า งๆ พธิ กี รการประกวดนางงามของทองถ่ิน พธิ ีกรงานประเพณี สําคัญ

214 | ห น า ทางศาสนา พิธีกรงานมงคลสมรส พิธีกรงานอุปสมบท พิธีกรงานศพหรืองานพระราชทานเพลิงศพ และพิธีกรงานพิเศษในโอกาสตางๆ ของทางราชการ 2. อาชพี ทีใ่ ชท ักษะการเขียนเปนชอ งทางในการประกอบอาชีพ การเขียนเปนทักษะสําคัญอีกทักษะหนึ่งที่เปนชองทางในการนาํ ภาษาไทยไปใชป ระโยชนใ น การประกอบอาชีพตางๆ ได การจะใชภาษาเขียนเพอื่ ประโยชนใ นการประกอบอาชีพก็เชนเดียวกบั การ พูด คือ ตองมีวรรณศิลปของภาษา เพือ่ ใหส่ิงท่ีเขียนสามารถดึงดูดความสนใจดึงอารมณ ความรูสึกรว มของผอู าน โนมนาวใจใหผ ูอานเห็นคลอ ยตาม และเพื่อสรางความบันเทิงใจ รวมทั้ง สรางความรูค วามเขาใจแกผูอ าน ตลอดถึงความเปนอันหนึง่ อันเดียวกันของสวนรวม อาชีพที่ สามารถนําทักษะการเขียนภาษาไทยไปใชเพ่ือการประกอบอาชีพไดโดยตรง ไดแกอาชีพดังนี้ 2.1 อาชีพดา นส่ือสารมวลชนทกุ รูปแบบ ทั้งในวงราชการ เอกชน และวงการธุรกจิ ไดแ ก อาชพี ดังน้ี 2.1.1 อาชีพผสู ื่อขาว ผูเขยี นขาว เปนอาชีพที่ตอ งใชศิลปะะการเขยี นและการใชภ าษา ท่ีดงึ ดคู วามสนใจของผูอ าน 2.1.2 อาชพี ผพู สิ จู นอ กั ษรและบรรณาธิการ เปนอาชีพที่ตองมคี วามรใู นการเขียน การ สะกดคาํ การใชถ อ ยคาํ สาํ นวนภาษา สุภาษติ คําพงั เพยและหลกั ภาษาไทยเปน อยา งดี จัดไดวา เปน อาชีพที่ชวยธํารงรักษาภาษาไทยไดอาชีพหนึ่ง 2.2 อาชพี ดานการสรา งสรรคง านศิลปะรูปแบบตางๆ ทั้งในวงราชการ เอกชน และ วงการธรุ กิจ ไดแ กอาชีพดงั น้ี 2.2.1 อาชพี กวี นักเขยี น ทงั้ การเขียนสารคดี นยิ าย เรอ่ื งส้ัน การเขยี นบทละครเวที บทละครโทรทัศน บทภาพยนต ผูประกอบอาชีพเหลานี้ นอกจากมีศิลปะการเขียน และการลือกใช ถอยคําภาษามาใชเปนอยางดีตองเปนคนที่อานมาก ฟงมาก เพื่อนําขอมูลที่ไดรับไปใชประโยชนใน การเขียนสื่อสารสรางความสนุกสนาน บันเทิงใจ จรรโลงใจแกผูอานและควรเปนผมู ีความคดิ ริเริ่ม สรางสรรค และจินตนาการเปนองคประกอบ จึงจะทําใหอาชีพที่ประกอบประสบความสําเร็จดวยดี

ห น า | 215 นอกเหนือจากอาชีพที่ใชภาษาไทยเปนชองทางในการประกอบอาชีพโดยตรงแลว ยังมี การประกอบอาชีพอืน่ ๆ อีกทีใ่ ชภาษาไทยเปนชองทางโดยออม เพือ่ นําไปสูความสําเร็จในอาชีพ ของตนเอง เชน อาชีพลาม มัคคุเทศก เลขานุการ นักแปล และนักฝกอบรม ครู อาจารย เปนตน เร่อื งท่ี 3 การเพ่ิมพูนความรแู ละประสบการณทางดานภาษาไทยเพือ่ การประกอบอาชพี ในการนาํ ความรทู างภาษาไทย ทง้ั ทกั ษะการพูดและการเขยี นไปใชใ นการประกอบอาชีพนน้ั เพียงการศึกษาในชัน้ เรียนและตําราอาจจะยังไมเพียงพอ ผูประกอบอาชีพตองเพิม่ พูนความรูแ ละ ประสบการณดา นภาษาและดานตางๆ เพ่ือใหก ารประกอบอาชพี ประสบความสาํ เร็จ ดังจะยกตวั อยา ง อาชีพที่ใชภาษาไทย เปนชองทางในการประกอบอาชีพโดยตรงเพื่อเปนตัวอยาง ดังนี้ 1. อาชพี นกั โฆษณา-ประชาสัมพนั ธ เปนอาชีพที่ผูประกอบการ ตองเพิ่มพูนความรูในเรื่องการเขียน และการพูดแบบสรางสรรค รวมทั้งฝกประสบการณโดยการฝกเขยี นบอยๆ ตลอดจนการศึกษาดงู านของหนว ยงาน หรือบริษัเอกชนที่ ประสบความสําเร็จในเรื่องของการโฆษณาและประชาสัมพันธ องคค วามรทู ค่ี วรศกึ ษาเพมิ่ เติม ในการเพ่มิ พนู องคค วามรูในดานการเขียนและการพูด ผูประกอบอาชีพดานนี้ ควรศึกษา เนื้อหาความรูที่จะนําไปใชในการพัฒนาอาชีพในเรื่องตอไปนี้ 1) ศิลปะการพูดและศิลปะการเขียน เพราะอาชีพนักโฆษณาประชาสัมพันธเปนอาชีพที่ ตองอาศยั ศาสตรทั้งสองดา นประกอบกัน ในการพูดนํ้าเสยี งตอ งนุมนวลหรือเราใจข้ึนอยกู ับสถานการณ ของเรอื่ งท่ีจะโฆษณาหรือประชาสมั พนั ธ รจู กั เลือกใชถ อ ยคาํ ทเี่ ปนการใหเกยี รติแกผ ูฟง หรอื เคารพ ขอมูลที่เจาของงานใหมา 2) ระดับของภาษา ซึ่งเปนเรื่องของการศึกษาถึงความลดหลั่นของถอยคํา และการเรียบเรียง ถอยคําที่ใชต ามโอกาส กาลเทศะและความสมั พันธร ะหวา งบุคคลทเ่ี ปน ผสู ่อื สารและผูรบั สาร ซึง่ กลมุ

216 | ห น า บุคคลในสังคมแบงออกเปนหลายกลุม หลายชนชั้นตามสภาพอาชีพถิ่นที่อยูอาศัย ฯลฯ ภาษาจึงมีความ แตกตา งกันเปนระดับตามกลุมคนท่ีใชภาษา เชน ถอยคําท่ีใชก ับพระภกิ ษสุ งฆและพระราชวงศ อาจใช ถอ ยคําอยา งหนง่ึ ภาษาของนักเขียนหรือกวีท่สี ือ่ สารถึงผูอา น กอ็ าจจะใชภ าษาอกี อยางหนึ่ง เปนตน ดังนั้นผูใชภาษาจึงตองคํานึงถึงความเหมาะสมและเลือกใชใหถูกตองเหมาะสมกับกาลเทศะ และบุคคล ในภาษาไทย จะแบงระดับของภาษาเปน 5 ระดบั คือ 2.1) ภาษาระดับพิธีการ เปนภาษาที่ใชในงานพระราชพิธีหรืองานพิธีของรัฐ 2.2) ภาษาระดับทางการ เปนภาษาที่ใชในที่ประชุมที่มีแบบแผนการบรรยาย การ อภิปรายที่เปนทางการ เปนตน 2.3) ภาษาระดับกึ่งทางการ เปนภาษาที่ใชในการอภิปราย ประชุมกลุมในหอ งเรยี น การพูดทางวิทยุและโทรทัศน ขาว และบทความในหนังสือพิมพ 2.4) ภาษาระดับสนทนาทั่วไป เปนภาษาที่ใชสนทนาทั่วๆ ไป กับคนที่ไมคุนเคย มากนัก เชน ครูพูดกับผเู รยี น เปน ตน 2.5) ภาษาระดับกันเอง เปนภาษาระดับที่เรียกวาระดับภาษาปาก เปนภาษาสนทนา ของครอบครัว ในหมูเ พื่อนสนทิ หรือญาตพิ น่ี อง พูดอยใู นวงจาํ กัด 3) เร่ืองของนํ้าเสียงในภาษา ซึ่งเปน เร่ืองท่เี กี่ยวกับอารมณความรสู กึ ของผูส ง สารท่ีปรากฎ ใหรูส ึกหรือเปนรองรอยในภาษาหรือเนือ้ หาท่ีผูสงสารตองการจะสือ่ ออกมาเปนความรูส ึกแฝงที่ ปรากฎในการสื่อสาร ซึง่ นักโฆษณาประชาสมั พันธต อ งระมัดระวงั มิใหม ีน้ําเสียงของภาษาออกมา ในทางทีไ่ มพ ึงประสงค หรือสรางความรูสกึ ท่ไี มด แี กผ ูฟง 4) ดานการพัฒนาบุคลิกภาพ ในบางครั้งนักโฆษณา-ประชาสัมพันธตองปรากฎตัวตอบุคคล ทั่วไปในงานตางๆ จึงควรตองแตงกายใหสุภาพเรียบรอย เหมาะกับกาลเทศะของสถานที่และงานทั่วไป ซ่งึ จะชวยสรางความนา เชอื่ ถือแกผพู บเห็นไดส ว นหน่งึ 5) การพัฒนาองคค วามรูใ นตนเอง นักโฆษณา-ประชาสัมพันธ ตองหมั่นแสวงหาความรู ติดตามขาวสารขอมูลทุกดานอยางสม่าํ เสมอ เพื่อนํามาใชเปนขอมูลในการพัฒนาการโฆษณา- ประชาสัมพันธใหนาสนใจอยูตลอดเวลา รวมทั้งตองแสวงหาความรูในดานการประเมินผล เพื่อใช ประโยชนใ นการประเมินผลการปฏบิ ตั ิหนา ท่ีของตนเองดวยรูปแบบวิธีการตา งๆ ท่ีจะกอ ใหเ กดิ การ พฒั นาอาชีพใหดยี ่งิ ข้ึน แหลงทค่ี วรศกึ ษาเพิม่ เติม แหลง ท่คี วรศึกษาเพม่ิ เตมิ เพื่อเพิม่ พนู ความรูใ นอาชีพนี้ ไดแก 1) สถาบันฝกอบรมของเอกชน ซึ่งผูเรียนสามารถหาขอมูลรายชื่อไดจากอินเตอรเน็ต

ห น า | 217 2) หนวยงานของทางราชการ ไดแก กรมประชาสัมพันธ สถาบันสงเสริมการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยภาคตางๆ 3) สถานศกึ ษาตา งๆ ของรัฐบาล เชน ผูทจี่ บการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน ตอง ศึกษาตอในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย และเขาศึกษาตอในระดับอุดมศึกษา คณะนิเทศศาสตร คณะ วารสารศาสตร คณะศิลปะศาสตร คณะอักษรศาสตร ถาศึกษาตอใน 2 คณะหลัง ตองฝกอบรมทาง อาชีพเพิ่มเติมจากสถาบันฝกอบรมตางๆ 2. อาชีพนกั จดั รายการวทิ ยุ เปนอาชีพที่ผูประกอบการตองเปนคนที่ตรงตอเวลา มีจรรยาบรรณวิชาชีพ มีความเปนกลางใน การนําเสนอขาวสารขอมูล รูจักแกปญหาเฉพาะหนาและตองเพิ่มพูนความรูในเรื่องการเขียน และการ พูด เพราะการเปนนักจัดรายการวิทยุ ผูจ ัดตองเขียนสคริปททีจ่ ะใชในการดําเนินรายการไดเอง และ พูดตามสคริปทไดอยางเปนธรรมชาติ รวมทั้งตองอานมาก ฟงมาก เพื่อเก็บรวบรวมขอมูลไวใชในการ จัดทํารายการวิทยุ ซ่ึงมีสถานทีท่ ีผ่ ูป ระกอบการสามารถฝกอบรมและศึกษาดูงานไดทัง้ ของภาครฐั และเอกชน องคค วามรูท่ีควรศกึ ษาเพ่ิมเตมิ ในการเพม่ิ พนู ความรเู พ่ือการเปนนักจัดรายการวทิ ยุท่ีดี ผูประกอบอาชีพดา นนคี้ วรศกึ ษา เนื้อหาความรูที่จะนํามาใชในการพัฒนาอาชีพในเร่อื งตอไปนี้ 1) ศิลปะการพูดและศิลปะการเขียน เพราะเปนอาชีพที่ตองอาศัยศาสตรทั้งสองดานประกอบกัน 2) ระดบั ของภาษา ซึ่งเปน เร่ืองของการศึกษาถึงความลดหลั่นของถอยคํา และการเรียบเรียง ถอยคําที่ใชตามโอกาส กาลเทศะ และความสัมพันธระหวางบุคคลที่เปนผูสงสารและผูรับสาร ซ่ึง กลุม บุคคลในสังคมแบงออกเปน หลายกลุม หลายชนชัน้ ตามสภาพอาชีพ ถิ่นท่ีอยูอ าศัย ฯลฯ ภาษา จึงมีความแตกตางกันเปนระดับตามกลุมคนทีใ่ ชภาษา เชน ถอยคาํ ทีใ่ ชกับพระภิกษุสงฆและพระ ราชวงศ อาจใชถอยคาํ ภาษาอยา งหน่งึ ภาษาของนกั เขียนหรอื กวีทสี่ ่ือสารถงึ ผอู าน ก็จะใชภาษาอีกอยาง หนง่ึ เปนตน ดงั นัน้ ผใู ชภาษาจึงตองคาํ นงึ ถึงความเหมาะสม และเลอื กใชใ หถกู ตองเหมาะสมกับ กาลเทศะและบุคคล ในภาษาไทยจะแบงระดับของภาษาเปน 5 ระดบั คือ 2.1 ภาษาระดับพิธีการ เปนภาษาที่ใชในงานพระราชพิธี หรืองานพิธีของรัฐ 2.2 ภาษาระดับทางการ เปนภาษาที่ใชในที่ประชุมที่มีแบบแผน ในการบรรยาย การ อภิปรายที่เปนทางการ เปนตน

218 | ห น า 2.3 ภาษาระดับกึ่งทางการ เปนภาษาที่ใชในการอภิปราย ประชมุ กลมุ ในหองเรียน การพูด ทางวิทยุและโทรทัศน ขาว และบทความในหนังสือพิมพ เปนตน 2.4 ภาษาระดับสนทนาทั่วไป เปนภาษาที่ใชสนทนาทั่วๆ ไปกับคนที่ไมคุนเคยมากนัก เชน ครูพูดกบั ผเู รียน เปนตน 2.5 ภาษาระดับกันเอง เปนภาษาระดับที่เรียกวาระดับปากเปนภาษาสนทนาของครอบครัว ในหมเู พอ่ื นสนทิ หรือญาติพี่นอง พูดอยูในวงจํากัด 3) เร่ืองของนํา้ เสยี งในภาษา ซ่งึ เปนเร่ืองทเ่ี กีย่ วกับอารมณความรูสกึ ของผสู ง สารทป่ี รากฎให รูสึกหรือเปนรองรอยในภาษาหรือเน้ือหาท่ีผูสงสารตองการจะสือ่ ออกมาเปนความรูส ึกแฝงท่ี ปรากฎในการสื่อสาร ซึ่งนักจัดรายการวิทยุตองระมัดระวังมิใหมีน้ําเสียงของภาษาออกมาในทางที่ไม พงึ ประสงค หรอื สรางความรูสกึ ที่ไมดีแกผ ฟู ง 4) เร่ืองของหลักการใชภาษา เชน เร่ืองของคาํ สรรพนามท่ีเกยี่ วกับบคุ คล คําลักษณะนาม คํา ราชาศัพท การออกเสียง ร ล และการออกเสียงคําควบกล้ํา 5) ดานการพัฒนาบุคลิกภาพ ในบางครั้งนักจัดรายการวิทยุตองปรากฎตัวตอบุคคลทั่วไปใน งานตางๆ จึงควรตองแตงกายใหสุภาพเรียบรอย เหมาะกับกาลเทศะของสถานที่และงานที่ไป ซึ่งจะชวย สรางความนาเช่ือถือแกผพู บเหน็ ไดส ว นหนง่ึ 6) การพัฒนาองคความรูในตนเอง นักจัดรายการวิทยุ ตองหมั่นแสวงหาความรูติดตาม ขาวสารขอมูลทุกดานอยางสม่ําเสมอ เพือ่ นํามาใชเปนขอมูลในการพัฒนาการจัดรายการวิทยุให นาสนใจอยูต ลอดเวลา รวมทัง้ ตองแสวงหาความรูใ นดานการประเมินผล เพือ่ ใชประโยชนในการ ประเมินผลการปฏิบัติหนาที่ของตนเองดว ยรปู แบบวิธกี ารตา งๆ ท่ีจะกอ ใหเกิดการพฒั นาอาชพี ใหด ี ยิ่งข้ึน แหลง ทคี่ วรศึกษาเพ่มิ เติม แหลงที่ควรศึกษาเพม่ิ เตมิ เพ่ือเพิ่มพนู ความรูในอาชพี น้ี ไดแ ก 1. สถาบันฝกอบรมของเอกชน ซึ่งผูเรียนสามารถหาขอมูลรายชื่อไดจากอินเตอรเน็ต 2. หนวยงานของทางราชการ ไดแก กรมประชาสัมพันธ สถาบันสงเสริมการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยภาคตางๆ 3. สถานศึกษาตางๆ ของรัฐบาล เชน ผูที่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน ตองศึกษา ตอในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย และเขาศึกษาตอในคณะนิเทศศาสตร คณะวารสารศาสตร คณะ ศิลปะศาสตร คณะอักษรศาสตร ถาเขาศึกษาในคณะศิลปะศาสตร หรืออักษรศาสตรตองอบรม เพม่ิ เติมในเรื่องเทคนคิ การจัดรายการวิทยเุ พ่ิมเติม

ห น า | 219 3. อาชีพพิธกี ร เปนอาชีพทผ่ี ูป ระกอบอาชีพตอ งมีพน้ื ฐานความรูในเรื่องการพดู เปนอยางดี เพราะเปน อาชพี ท่ี ตอ งใชการพูดเปน เคร่ืองมอื ในการสอื่ สารกับผูอนื่ การใชคาํ พูดและถอ ยคําภาษาจงึ เปน เร่ืองสาํ คญั ตอการ สรางความรูส ึกที่ดีหรือไมดีตอผฟู ง นอกจากน้ีบคุ ลิกภาพและการแตง กายของผูท ําหนา ที่พิธีกรกเ็ ปน อกี เรื่องหน่งึ ทีจ่ ะดึงดูดความสนใจของผฟู ง รวมท้ังควรเปนผูที่ตรงตอเวลา เพือ่ เปน ความเชื่อถือในวชิ าชพี ได สว นหนง่ึ องคความรทู ่คี วรศึกษาเพมิ่ เติม ในการเพิ่มพูนองค ความรูในการประกอบอาชีพพิธีกร ควรศึกษาเนื้อหาความรูที่จะนําไปใช ในการพัฒนาอาชพี ในเรอ่ื งตอไปน้ี 1. ศิลปะะการพูดหรือศิลปะะการใชภาษา เพราะอาชีพพิธีกร เปนอาชีพที่ตองอาศัยศาสตร (ความรู) และศิลปของการพูดเปนอยางมาก ซึ่งตองอาศัยการฝกฝนบอยๆ 2. ระดับของภาษา ซึ่งเปนเรื่องของการศึกษาถึงความลดหลั่นของถอยคํา และการเรียบเรียง ถอยคําทีใ่ ชตามโอกาส กาลเทศะ และความสัมพันธระหวางบุคคลทีเ่ ปนผูส งสารและผูร ับสาร ซึง่ กลมุ บุคคลในสังคมแบงออกเปน หลายกลุม หลายชนชั้น ตามสภาพอาชีพ ถิ่นที่อยูอาศัย ฯลฯ ภาษาจงึ มี ความแตกตางกนั เปนระดบั ตามกลุม คนที่ใชภาษา เชน ถอยคําท่ใี ชก ับพระภิกษุสงฆและพระราชวงศ อาจใช ถอยคาํ ภาษาอยางหน่ึง ภาษาของนกั เขียนหรือกวีที่สือ่ สารถงึ ผอู าน ก็จะใชภาษาอกี อยางหน่งึ เปนตน ดังนั้นผูใชภาษาจึงตองคํานึงถึงความเหมาะสม และเลือกใชใหถูกตองเหมาะสม กับกาลเทศะและบุคคล ในภาษาไทยจะแบงระดับของภาษาเปน 5 ระดับ คือ 2.1 ภาษาระดับพิธีการ เปนภาษาที่ใชในงานพระราชพิธี หรืองานพิธีของรัฐ 2.2 ภาษาระดับทางการ เปนภาษที่ใชในที่ประชุมที่มีแบบแผน ในการบรรยาย การ อภิปรายที่เปนทางการ เปนตน 2.3 ภาษาระดับกึ่งทางการ เปนภาษที่ใชในการอภิปราย ประชุมกลุมในหองเรียน การพูด ทางวิทยุและโทรทัศน ขาว และบทความในหนังสือพิมพ เปนตน 2.4 ภาษาระดับสนทนาทัว่ ไป เปนภาษาที่ใชสนทนาทั่วๆ ไปกับคนที่ไมคุนเคยมากนัก เชน ครูพูดกับผูเรียน เปนตน 2.5 ภาษาระดับกันเอง เปนภาษาระดับที่เรียกวาระดับปากเปนภาษาสนทนาของครอบครัว ในหมเู พื่อนสนทิ หรือญาตพิ ี่นองพูดอยใู นวงจํากัด

220 | ห น า 3. เร่ืองของน้าํ เสยี งในภาษา ซึ่งเปน เรื่องท่เี ก่ยี วกบั อารมณ ความรูส ึกของผูส ง สารท่ปี รากฎ ใหร ูส ึก หรือเปนรองรอยในภาษา หรือเน้ือหาท่ีผูสงสารตองการจะส่ือออกมา เปนความรูสกึ แฝงที่ ปรากฎในการสื่อสาร 4. เรื่องของหลักการใชภาษา เชน เรื่องของคําสรรพนามที่เกื่ยวกับบุคคล คําลักษณะนาม คํา ราชาศัพท การออกเสียง ร ล และการออกเสียงคําควบกล้ํา 5. เรื่องของการพัฒนาบคุ ลกิ ภาพและการแตงกาย ผูทําหนาทพี่ ิธีกร เปน ผูท ีต่ องปรากฎกาย ตอ หนา คนจาํ นวนมาก บคุ ลิกภาพและการแตง กาย จงึ เปนเรื่องสาํ คัญที่จะปรากฎเปน ส่งิ แรกใหผทู ่พี บ เห็นเกิดความประทับใจหรือไม ถาประทับใจผูคนจะจดจอรอฟงการพดู เปน ประการตอมา ถาผูพดู สามารถพูดไดประทับใจ จะกอเกิดเปนความนิยมชมชอบตามมาและจะกอเกิดเปนความสําเร็จของ อาชพี ในทีส่ ุด 6. ดานการพัฒนาองคความรูในตนเอง พิธีกรตองหมั่นแสวงหาความรูที่เกี่ยวของกับการ ประกอบอาชีพ เพ่อื นําไปสกู ารพัฒนาอาชีพของตนเอง เชน เรื่องของการวัดผลประเมินผลการทํา หนาทข่ี องตนเองดวยรูปแบบวธิ ีการตางๆ ซง่ึ จะกอ ใหเ กดิ การพฒั นาอาชีพใหดยี ิ่งขึน้ แหลงทคี่ วรศึกษาพมิ่ เติม แหลงทคี่ วรศกึ ษาเพ่มิ เติมเพ่ือเพ่ิมพูนความรใู นอาชีพนี้ ไดแ ก 1. สถาบันฝกอบรมของเอกชน ซึง่ ผูเรยี นสามารถหาขอมูลรายชื่อไดจากอินเตอรเน็ต 2. หนวยงานของทางราชการ ไดแก กรมประชาสัมพันธ สถาบันสงเสริมการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยภาคตางๆ 3. สถานศึกษาตางๆ ของรัฐบาล เชน ผูที่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน ตองศึกษา ตอในระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย และเขาศึกษาตอในระดับอุดมศึกษา คณะนเิ ทศศาสตร คณะ วารสารศาสตร คณะศลิ ปศาสตร คณะอกั ษรศาสตร ถา เขา ศึกษาในคณะศลิ ปศาสตรห รืออักษรศาสตร ตองอบรมเพิ่มเติมในเรื่องเทคนิคการจัดรายการวิทยุเพิ่มเติม กิจกรรมทา ยบท กิจกรรมที่ 1 ใหผ ูเรียนสรปุ คณุ คา ของภาษาไทยมาพอสังเขป ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ห น า | 221 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. กจิ กรรมที่ 2 ใหผเู รยี นตอบคาํ ถามตอไปน้ีส้ันๆ ใหไดใจความ 1. ภาษาไทยเปนมรดกทางวัฒนธรรมอยางไร ? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 2. ภาษาไทยกอใหเกิดความจรรโลงใจไดอยางไร ? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 3. อาชีพใดตองอาศัยการพูดเปนชองทางในการประกอบอาชีพ ? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 4. อาชีพใดตองอาศัยการเขียนเปนชองทางการประกอบอาชีพ ? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 5. ความรแู ละทกั ษะเร่อื งใดบางที่ผปู ระกอบอาชีพพธิ กี รตองเรยี นรแู ละฝก ฝนเพิม่ เติม ? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. กจิ กรรมท่ี 3 จงวงกลมลอมรอบขอที่ถูกตองที่สุด 1. อาชีพใดที่จัดเปนอาชีพที่ใชภาษาไทยในทางสรางสรรคและเปนศิลปะรูปแบบหนึ่ง ? ก. กวี ข. พิธกี ร ค. นักจัดรายการวิทยุ ง. นักประชาสัมพันธ

222 | ห น า 2. อาชีพใดที่ตองใชความสามารถทั้งการพูดและการเขียน ? ก. บรรณาธิการ ข. นกั เขยี นสารคดี ค. นักพิสจู นอกั ษร ง. นักจัดรายการวิทยุ 3. อาชีพใดที่ตองอาศัยความสามารถในการพูดและตองมีบุคลิกภาพที่ดี ? ก. พธิ กี ร ข. นักเขียนบทโทรทัศน ค. ผสู อื่ ขา วหนงั สือพิมพ ง. นกั โฆษณา-ประชาสัมพันธ 4. อาชีพใดที่ตองมีความสามารถในการเขียนเปนพิเศษ ? ก. พธิ กี ร ข. นักเขยี น ค. บรรณาธกิ าร ง. นักจัดรายการวิทยุ 5. การศึกษาในสาขาใดทําใหสามารถประกอบอาชีพที่ใชภาษาเพื่อการสื่อสารมวลชนได ? ก. ครุศาสตร ข. ศิลปะศาสตร ค. นิเทศศาสตร ง. อกั ษรศาสตร เฉลยแบบฝกหัด บทที่ 1 เรอ่ื งการฟง การดู กจิ กรรมท่ี 1 ใหผ ูเรยี นตอบคาํ ถามตอ ไปนี้

ห น า | 223 1.1 การฟงและการดู หมายถึง การทีม่ นุษยรับรูเ รือ่ งราวตางๆ จากแหลงของเสียงหรือ ภาพหรือเหตุการณซึง่ เปนการฟงจากผูพ ูดโดยตรง หรือฟงและดูผานอุปกรณหรือสิง่ ตางๆ แลวเกิด การรบั รแู ละนําไปใชประโยชนไดโดยตองศึกษาจนเกิดความถูกตอง วอ งไว ไดป ระสิทธิภาพ 1.2 จุดมุงหมายของการฟงและการดู 1. ฟงเพื่อจับใจความสําคัญไดวาเรือ่ งที่ฟงนั้นเปนเรื่องเกี่ยวกับอะไร เกิดขึน้ ที่ไหน เมอ่ื ไร หรอื ใครทาํ อะไรทไี่ หน เมอ่ื ไร 2. ฟงเพื่อจับใจความโดยละเอียด ผูฟงตองมีสมาธิในการฟง มีการบันทึกยอ เพื่อชวย ความจํา 3. ฟงและดูเพือ่ ความเพลิดเพลิน ไดแกการฟงเพลง ฟงดนตรี ดูภาพยนตร ดูภาพ สวยงาม ฟงนิทาน เปนตน กจิ กรรมที่ 3 เลอื กคําตอบทถ่ี ูกตองทสี่ ุดเพยี งคาํ ตอบเดยี ว 1. ก 2. ง 3. ค 4. ข 5. ก  เฉลย บทที่ 2 การพดู กจิ กรรมท่ี 1 ใหผ เู รียนเลอื กคาํ ตอบทถ่ี ูกทส่ี ุดเพยี งขอเดยี ว 1. ง 2. ข 3. ข 4. ค 5. ค กจิ กรรมที่ 3 ใหผูเรียนยกตัวอยางการกระทําที่ไมมีมารยาทในการพูดมา 5 ตวั อยาง 1. พดู ใหรา ยผอู ืน่ 2. พูดหยาบคาย 3. พูดยกตนขมทาน 4. พดู ดดุ นั พดู เสียงดงั 5. พูดไมถูกกาลเทศะ  เฉลย บทที่ 3 การอา น

224 | ห น า กิจกรรมที่ 1 1. การอานในใจมีจุดมุงหมาย คือ 1) จับใจความไดถ ูกตอ งรวดเร็ว 2) เกิดความรู ความเขาใจ และความคิด 3) ใชเวลาวางใหเปนประโยชน 4) ถายทอดความรใู หผูอ น่ื ได 2. การอานออกเสียงมีหลักการ 1) ออกเสยี งถกู ตอ งชดั เจน 2) เสยี งดังใหผ ฟู ง ไดย นิ 3) เปนเสียงพูดโดยธรรมชาติ 4) เขา ถึงลกั ษณะของเนอ้ื เรอ่ื ง 5) รจู กั ทอดจงั หวะและหยดุ หายใจ 3. จงยกตัวอยางการอานออกเสียงที่เปนทางการ คือ การอานในช้นั เรียน อา นในทปี่ ระชมุ อานรายงาน อานคําปราศรัย อานสารในโอกาสที่สําคัญตางๆ กิจกรรมท่ี 2 การนําขอความหรือประโยคที่เปนหัวใจของเรื่องออกมา กิจกรรมที่ 3 วทิ ยุ โทรทัศน เทปเสยี ง วดี ทิ ศั น ซดี ี คอมพวิ เตอร อนิ เทอรเ นต็ กิจกรรมที่ 4 การอานเพื่อการวิเคราะหวิจารณ เปนการอธิบายลักษณะของงานเขียนโดย แยกแยะ รายละเอียดสง่ิ ที่สําคญั ของงานเขยี นน้ันออกมาใหเ ดน ชัด เพ่อื ชี้ใหเหน็ สว นทงี่ ดงาม หรือจุดพกพรอง ทีแ่ ฝงอยเู พือ่ ใหเ ห็นคณุ คา ของหนังสือเลม นั้น การวจิ ารณห นงั สอื เปนการหาความรูประเภท และลักษณะของงานเขียนเรือ่ งนัน้ ๆ ใหเขาใจ กอนวิจารณ มีการแยกประเด็นขอดี ขอบกพรองที่ควรนํามากลาวถึงไวตางหากใหชัดเจนและ เปรยี บเทยี บกับผลงานของนกั เขียนที่เขยี นเร่อื งในแนวเดียวกัน กจิ กรรมท่ี 5 มารยาทในการอานมีดังนี้ 1. ไมอานออกเสียงดังในที่ที่ตองการความสงบ 2. ไมทําลายหนังสือ โดยขดู ขีด พับ หรือฉีกสว นทต่ี องการ 3. ไมควรอานเร่ืองทเี่ ปนสวนตัวของผอู ่นื 4. อานอยางตงั้ ใจ มีสมาธิ และไมท าํ ลายสมาธผิ ูอนื่ 5. เมอ่ื อา นหนังสอื เสร็จแลวควรเกบ็ หนงั สือไวท ี่เดิม

ห น า | 225 เฉลย บทที่ 5 หลกั การใชภ าษา กิจกรรมท่ี 1 แยกคําตอไปนี้ตามตาราง คําประสม ผลไม พลเรอื น นพเกา คําสมาส รัฐบาล ศิลปกรรม รูปธรรม มหาชน อัคคีภัย พระเนตร พุทธกาล คหกรรม ภูมศิ าสตร คําสนธิ วทิ ยาลยั สญั ญาณ นโยบาย กจิ กรรม 2 ใหผ เู รยี นพิจารณาประโยคตอไปนว้ี าเปน ประโยคชนดิ ใด 1. ประโยคความเดียว 2. ประโยคความซอน 3. ประโยคความเดียว 4. ประโยคความรวม 5. ประโยคความเดียว กจิ กรรมที่ 5 จับคูสํานวนใหตรงกับความหมาย 5ก 6ญ 1ฒ 2 ฉ 3ซ 4จ 11ฎ 12ช 7ฐ 8 ฑ 9ณ 10ข กจิ กรรมท่ี 6 เขียนคําพังเพยใหตรงกับความหมาย 1. รําไมดีโทษปโ ทษกลอง 2. มือไมพายเอาเทาราน้ํา 3. ขี่ชา งจบั ตั๊กแตน 4. ฟน ฝอยหาตะเข็บ 5. กระเชอกันรัว่ กิจกรรมท่ี 7 1. กลอนสุภาพ 2. กาพยยานี 11 

226 | ห น า เฉลย บทที่ 6 วรรณคดแี ละวรรณกรรม 1. การพนิ ิจ หมายถึง การพิจารณาตรวจสอบ พรอมทั้งวิเคราะหแยกแยะและประเมินคาได 2. หลักเกณฑในการพนิ จิ วรรณคดีและวรรณกรรม 1) ความเปน มาหรอื ประวัตหิ นงั สือและผูแตง 2) ลกั ษณะคาํ ประพันธ 3) เรื่องยอ 4) เนอื้ เรอ่ื ง 5) แนวคดิ จุดมุงหมาย 6) คณุ คา ของวรรณคดแี ละวรรณกรรม 3. เพลงพื้นบาน หมายถึง เพลงทีเ่ กิดจากคนทองถิน่ ตางๆ ที่คิดรูปแบบการเลน ทวง ทํานอง ภาษาเรียบงายไมซับซอน 4. เพลงพื้นบาน จะแบงเปนภาคตามภูมิศาสตร คือ เพลงพืน้ บานภาคกลาง เพลงพืน้ บาน ภาคเหนอื เพลงพื้นบานภาคใต และเพลงพน้ื บา นภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 5. – 6. 1.ข 2. ก 3. ข 4. ก 5. ค 6.ค 7. ค 8. ค 9. ง 10. ง 

ห น า | 227 เฉลย บทท่ี 7 ภาษาไทยกบั ชอ งทางการประกอบอาชพี กิจกรรมที่ 1 ใหผเู รียนสรปุ คุณคา ของภาษาไทยมาพอสังเขป คุณคาของภาษาไทยมีหลายประการ ดังนี้ 1. คุณคาทางวัฒนธรรม ภาษาไทยเปนภาษาที่มีทั้งภาษาพูด และภาษาเขียน ซ่ึงเขยี นโดยใช ตัวอักษรของไทยที่ประดิษฐขึ้นใชเองโดยพอขุนรามคําแหงมหาราชในสมัยสุโขทัย ซึ่งการที่ชาติใด ก็ ตามมีอักษรในภาษาใชเองได แสดงวาชาตินั้นเปนชาติที่มีวัฒนธรรมสูง มีความเจริญ จึงมีอักษรในภาษา ใชเอง และถือเปนมรดกทางวัฒนธรรมที่ใชสืบทอดมาจนทุกวนั น้ี 2. เปนเครื่องมือในการติดตอสื่อสารของคนในชาติ เพราะประเทศไทยมีวัฒนธรรมและ ภาษาถิ่นแตกตา งกันใน 5 ภูมิภาค โดยมีภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาเพื่อการสื่อสารของคนทั้ง 5 ภูมิภาค เปนภาษาราชการ 3. เปน เครอ่ื งมือในการเรยี นรูและแสวงหาความรู ในการเรียนรวู ชิ าอ่ืนๆ หรือเรื่องราวตางๆ ตองอาศัยภาษาไทยภาคกลาง ซึ่งบางครั้งเรียกภาษามาตรฐาน เปนภาษาในการเรียนรูวิชาอื่นๆ ทั้งการ อานและการเขียน 4. เปนเครื่องมือในการสรางความเขาใจอันดีตอกันของคนในทุกภูมิภาค 5. เปนเครื่องมือในการสรางเอกภาพของชาติ เพราะภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาที่ใชในการ สือ่ สารความเขาใจของคนในภูมิภาคตางๆ ซึง่ เปนส่ือรวมใจใหคนไทยในแตละภาคไดติดตอสือ่ สาร แลกเปลีย่ นความรู ขาวสาร ขอมูล และการแลกเปล่ียนวัฒนธรรม ทําใหตระหนักระลึกถึงความเปน เชอื้ ชาติเผาพนั ธเุ ดียวกนั 6. เปน เครอื่ งจรรโลงใจ ภาษาไทยเปนภาษาดนตรี มเี สยี งวรรณยุกต 5 เสียง ทําใหภาษาไทย มเี สยี งสงู ตํา่ ไพเราะ เม่ือนํามาแตงเปน คําประพนั ธ ไมว าจะเปนโคลง ฉันท กาพย กลอน จงึ กอใหเ กดิ ความจรรโลงใจ ความบันเทิงใจ กจิ กรรมท่ี 2 ใหผ ูเรียนตอบคําถามตอ ไปน้ีสั้น ๆ ใหไดใ จความ 1. ภาษาไทยเปนมรดกทางวัฒนธรรมอยางไร ภาษาไทยเปนภาษาที่มีอักษรเปนของตนเอง ทั้งภาษาพูด และภาษาเขียน ซึ่งชาติที่สามารถ ประดิษฐอักษรในภาษาใชเองได มีแตชาติที่มีความเจริญทางวัฒนธรรมเทา นัน้ จึงจะมอี กั ษรในภาษา เปนของตนเองและคนไทยไดใชสืบทอดมาจนทุกวันนี้

228 | ห น า 2. ภาษาไทยกอใหเกิดความจรรโลงใจไดอยางไร ภาษาไทยเปน ภาษาที่มีวรรณยุกตเ พอื่ ผนั ใหคําในภาษามเี สยี งสูง ตํ่า ไดถงึ 5 เสยี ง ทาํ ให ภาษาไทยเปนภาษาดนตรี เมื่อนํามาแตงเปนคาํ ประพนั ธท้ังรอ ยแกว และรอยกรอง ทาํ ใหไ ดอรรถรส ของภาษา กอ ใหเกิดความสนุกสนาน เพลดิ เพลนิ จรรโลงใจแกผ อู า น 3. อาชีพใดตองอาศัยการพูดเปนชองทางในการประกอบอาชีพ อาชพี พธิ ีกร อาชีพนักโฆษณา - ประชาสัมพันธ อาชีพนักรายการวิทยุ - โทรทศั น 4. อาชีพใดตองอาศัยการเขียนเปนชองทางในการประกอบอาชีพ อาชีพกวี นักเขียน ทงั้ เขยี นนวนิยาย เรื่องสนั้ บทละคร นักเขียนสารคดี 5. ความรแู ละทกั ษะเรอ่ื งใดบางท่ีผูประกอบอาชีพพิธีกรตองเรยี นรแู ละฝก ฝนเพิ่มเติม 1. ศิลปะการพูดและศิลปะการเขียน 2. ระดับของภาษา 3. เรื่องของนํ้าเสียงในภาษา 4. เรื่องของหลักการใชภาษา 5. เรื่องของการพัฒนาบุคลิกภาพและการแตงกาย 6. การพัฒนาองคความรใู นตนเอง กจิ กรรมท่ี 3 1. ก 2. ง 3. ก 4. ข 5.ค

ห น า | 229 บรรณานกุ รม การศึกษานอกโรงเรียน, กระทรวงศึกษาธิการ, หมวดวิชาภาษาไทย (สองระดบั ) ชดุ ท่ี 1 การรบั สารดว ย การอา น และการฟง ระดับมัธยมศึกษาตอนตน หลกั สูตรการ ศกึ ษานอกโรงเรยี น กรุงเทพฯ โรงพมิ พค รุ สุ ภา 2541 การศึกษานอกโรงเรียน กทม : ชดุ การเรียนทางไกล หมวดวิชาภาษาไทย ระดับ มัธยมศกึ ษาตอนตน โรงพิมพคุรุสภา, 2546 กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น, กระทรวงศึกษาธิการ. แบบเรียนวิชาภาษาไทย (วิชาบังคับ) ตอนท่ี 2 ภาษาไทยเพอ่ื พฒั นาการสง สารตามหลกั สตู รการศกึ ษานอกโรงเรียน ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน พทุ ธศกั ราช 2530 กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น, กระทรวงศึกษาธิการ. หนงั สืออา นเพมิ่ เตมิ วิชาภาษาไทย (วชิ าบังคบั ) ตอนท่ี 1 ภาษาไทยเพื่อพัฒนาการรับสาร หลักสตู รการศึกษา นอกโรงเรียน ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน พทุ ธศกั ราช 2530 กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น, กระทรวงศึกษาธิการ.แบบเรียนภาษาไทย (วชิ าเลือก) ตอนท่ี 2 ศิลปศึกษาตามหลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียน ระดบั มธั ยมศกึ ษา ตอนตน พทุ ธศกั ราช 2530 โรงพมิ พครุ สุ ภาลาดพราว 2540 กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น, กระทรวงศึกษาธิการ. หมวดวิชาภาษาไทย (วชิ าบังคบั ) ชดุ ท่ี 3 การพูด ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน หลกั สตู รการศกึ ษานอกโรงเรียน พิมพค รง้ั ที่ 2 พ.ศ.2539. กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น, กระทรวงศึกษาธิการ. ชุดวิชาภาษาไทย หมวดวิชาภาษาไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนตน โรงพมิ พค รุ สุ ภาลาดพรา ว 2546 ณฐั ยา อาจมังกร, ภาษาไทย ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน หลกั สตู รการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2544 สามเจริญพาณิชย การพิมพ (กรุงเทพฯ) จํากดั 2548 ประพนั ธ เรืองณรงค กลุมสาระการเรียนรู ภาษาไทยชวงช้นั ที่ 3 ม.1-3 (เลม 1) กรุงเทพฯ : ประสาน มติ ร 2545. ประพนธ เรืองณรงค รศ. และคณะ ชดุ ปฏริ ปู การเรียนรู กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย ชว งชั้นท่ี 3 ม.1-ม.3

230 | ห น า วราภรณ บํารงุ กลุ อา นถกู -สะกดถูก-คํา-ความหมาย-ประโยค.กรุงเทพฯ : ตนออ 2536.252 หนา . ศึกษาธิการ, กระทรวง. หมวดวิชาภาษาไทย (วิชาบังคับ) ชุดท่ี 5 ภาษาพาสนุก ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน หลกั สตู รการศกึ ษานอกโรงเรียน กรุงเทพฯ ครุ ุสภา 2538. สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั ปราจีนบรุ ี.ชดุ วชิ าภาษาไทย.ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน โรงพมิ พ ครุ ุสภา 2546 อมั รา บุญาทิพย และบุปผา บุญาทิพย, ภาษาไทย 1 กรงุ เทพ : ประสานมิตร, 2540

ห น า | 231 หลกั สตู รการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 รายชอ่ื ผูเ ขา รวมประชุมปฏบิ ตั กิ ารพัฒนาหนังสอื เรียนวิชาภาษาไทย ระหวา งวนั ท่ี 10 – 13 กมุ ภาพันธ 2552 ณ บา นทะเลสีครีมรีสอรท จงั หวดั สมทุ รสงคราม 1. นางสาวพมิ พใจ สทิ ธสิ ุรศกั ด์ิ ขา ราชการบาํ นาญ สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 2. นางพมิ พาพร อนิ ทจกั ร สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 3. นางกานดา ธวิ งศ สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั นนทบรุ ี 4. นายเรงิ กองแกว รายชอ่ื ผูเขารว มประชมุ บรรณาธกิ ารหนงั สอื เรยี นวชิ าภาษาไทย คร้งั ท่ี 1 ระหวา งวนั ท่ี 7 – 10 กนั ยายน 2552 ณ โรงแรมอูทองอนิ น จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา 1. นางสาวพมิ พใจ สิทธิสรุ ศักด์ิ ขาราชการบาํ นาญ 2. นายเรงิ กองแกว สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั นนทบรุ ี กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 3. นางนพรตั น เวโรจนเ สรวี งศ ครง้ั ท่ี 2 ระหวางวนั ท่ี 12 – 15 มกราคม 2553 ณ โรงแรมอูทองอินน จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา 1. นางสาวพมิ พใ จ สิทธสิ ุรศักด์ิ ขาราชการบาํ นาญ 2. นายเรงิ กองแกว สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั นนทบรุ ี 3. นางนพรตั น เวโรจนเสรวี งศ กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น

232 | ห น า คณะผูจดั ทํา ทีป่ รกึ ษา จรี วุฒิ เลขาธิการ กศน. อิม่ สุวรรณ รองเลขาธิการ กศน. 1. นายอภชิ าติ จําป รองเลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชัยยศ แกว ไทรฮะ ทีป่ รึกษาดานการพัฒนาหลกั สตู ร กศน. 3. นายวชั รนิ ทร ตณั ฑวฑุ โฒ ผอู าํ นวยการกลุม พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 4. ดร.ทองอยู 5. นางรักขณา กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น คณะทํางาน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 1. นายสุรพงษ มัน่ มะโน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาวศริญญา กุลประดิษฐ กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางสาวเพชรินทร เหลอื งจิตวฒั นา กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน ผูพิมพต นฉบบั คะเนสม เหลอื งจิตวฒั นา กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 1. นางปย วดี กววี งษพพิ ัฒน 2. นางเพชรินทร 3. นางสาวกรวรรณ ธรรมธษิ า บานชี 4. นางสาวชาลีนี 5. นางสาวอริศรา ผอู อกแบบปก ศรรี ัตนศิลป นายศุภโชค

ห น า | 233 รายช่ือผูเขารว มประชุมปฏิบัติการปรับปรุงเอกสารประกอบการใชหลักสูตรและ ส่ือประกอบการเรียนหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐานพุทธศักราช 2551 ระหวางวนั ที่ 4 – 10 พฤศจกิ ายน 2554 ณ โรงแรมมริ ามา กรงุ เทพมหานคร สาระความรพู น้ื ฐาน (รายวชิ าภาษาไทย) ผพู ัฒนาและปรับปรงุ หนว ยศกึ ษานเิ ทศก ประธาน 1. นางอชั ราภรณ โคว คชาภรณ หนว ยศกึ ษานเิ ทศก 2. นางเกลด็ แกว เจรญิ ศกั ด์ิ กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น เลขานกุ าร 3. นางนพรตั น เวโรจนเ สรวี งศ ผูชวยเลขานกุ าร กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวสมถวิล ศรจี นั ทรวโิ รจน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 5. นางสาววนั วสิ าข ทองเปรม