การวิเคราะห์งาน

ห[ปนี ]่วยที่ 2 การวเิ คราะหง์ าน TOP จE[เลzุฬือyกวานั ลที่]กั ษณ์ ถาไชยลา ภาควิชาคอมพวิ เตอรธ์ ุรกิจ วิทยาลยั อาชีวศึกษามหาสารคาม

หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์งาน 21 หน่วยท่ี 2 การวเิ คราะห์งาน สาระการเรียนรู้ 1. ความหมายของการวเิ คราะหง์ านหรือการวเิ คราะห์ปัญหา 2. หลกั การวเิ คราะห์ปัญหา 3. การวเิ คราะหส์ ่ิงท่ีโจทยต์ อ้ งการ 4. การวเิ คราะห์ขอ้ มูลนาเขา้ 5. การวเิ คราะห์ขอ้ มูลออก 6. การวเิ คราะหต์ วั แปรที่เก่ียวขอ้ ง 7. การวเิ คราะห์วธิ ีการประมวลผล 8. หลกั การต้งั ช่ือตวั แปร จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. ทาความเขา้ ใจกบั ปัญหาและวเิ คราะหส์ ่ิงที่โจทยต์ อ้ งการได้ 2. อธิบายลกั ษณะขอ้ มลู เขา้ ได้ 3. อธิบายลกั ษณะขอ้ มูลออกได้ 4. ทดลองแกไ้ ขปัญหาดว้ ยตนเองได้ 5. วิเคราะหต์ วั แปรที่ใชไ้ ด้ 6. วเิ คราะห์วธิ ีการประมวลผลได้ 7. ทาการพฒั นาลาดบั ข้นั ตอนวธิ ีการแกป้ ัญหาได้ 8. มีความสนใจใฝ่ เรียนรู้ ต้งั ใจเรียน 9. มีวนิ ยั เขา้ เรียนทนั เวลา ปฏบิ ตั ิตามกฎระเบียบของวทิ ยาลยั ฯ 10. มีความรบั ผดิ ชอบงานท่ีไดร้ บั มอบหมาย 11. มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีความเช่ือมนั่ กลา้ ลองผดิ ลองถูก 12. มีความซ่ือสตั ยต์ ่อตนเองและผอู้ ่ืน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

22 หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์งาน การวเิ คราะห์งาน การวเิ คราะหง์ านหมายถึง การวเิ คราะหป์ ัญหา เป็นข้นั ตอนท่สี าคญั ของการเขยี น โปรแกรม เป็นการวิเคราะหถ์ ึงลกั ษณะของงาน รายละเอียดปัญหาของงานน้นั ๆ การวเิ คราะหง์ านเป็ นข้นั ตอนแรกท่ตี อ้ งกระทาเมอื่ ตอ้ งการเขียนโปรแกรม และเป็ น ข้นั ตอนทส่ี าคญั ท่สี ุด โดยจะตอ้ งกาหนดขอบเขตของงานหรือปัญหา รวบรวมรายละเอียดของ ปัญหา วเิ คราะห์ปัญหาอยา่ งละเอียด วา่ ตอ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์ทาอะไร ผลลพั ธท์ ต่ี อ้ งการเป็ น อยา่ งไร รูปแบบของขอ้ มูลทจี่ ะป้ อนเขา้ เครื่องเป็ นอยา่ งไร ถา้ ตอ้ งการผลลพั ธเ์ ช่นน้ี การวเิ คราะห์ งานเป็นการศึกษาผลลพั ธ์ (Output) ขอ้ มูลนาเขา้ (Input) วธิ ีการประมวลผล (Process) และการ กาหนดชื่อของตวั แปรท่ีจะใชใ้ นการเขียนโปรแกรม หลกั เกณฑ์ในการวเิ คราะห์งาน การวเิ คราะหง์ านนบั วา่ เป็นหวั ใจสาคญั ที่สุดของการเขียนโปรแกรม เพอื่ สงั่ ให้ คอมพวิ เตอร์ทางาน ซ่ึงมีหลกั เกณฑก์ ารวเิ คราะห์งานตามลาดบั ดงั น้ี 1. การวเิ คราะห์ส่ิงท่ีโจทย์ต้องการ หมายถึง การพจิ ารณาอยา่ งกวา้ ง ๆ ถึงงานทต่ี อ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์ทางาน งานแต่ ละชนิดอาจตอ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์แสดงผลลพั ธม์ ากกวา่ 1 อยา่ ง และควรจะเขยี นใหช้ ดั เจนเป็ นขอ้ ๆ ในการพจิ ารณาสิ่งท่ตี อ้ งการอาจจะดูท่ีคาสงั่ หรือโจทยข์ องงานน้นั ๆ วา่ ตอ้ งการใหท้ าอะไรบา้ ง เป็นการกาหนดวตั ถุประสงคท์ ่ตี อ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์ทางาน เช่น การคานวณเงนิ รวมของสินคา้ , การคานวณภาษี , การคานวณหาค่าคอมมิชชน่ั หรือคา่ นายหนา้ , การคานวณหาค่าแรง, การ คานวณหาเงินเดือน เป็นตน้ เพราะในการเขียนโปรแกรมจะตอ้ งทราบอยา่ งชดั เจนวา่ ตอ้ งการให้ คอมพวิ เตอร์ทาอะไร 2. การวเิ คราะห์รูปแบบของผลลัพธ์(Output) หมายถึง การวเิ คราะหถ์ ึงลกั ษณะของผลลพั ธห์ รือรายงาน หรือรูปแบบของผลลพั ธ์ ท่ีเราตอ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์แสดงออกมา รายละเอียดทตี่ อ้ งการในรายงานหรือผลลพั ธน์ ้นั ๆ เป็ น หนา้ ทีข่ องผเู้ ขียนโปรแกรมทีจ่ ะตอ้ งกาหนดรูปแบบวา่ งานที่ตอ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์ทาน้นั ควรจะมี รายละเอียดอะไร เพอื่ ความสะดวกของผนู้ าผลลพั ธไ์ ปใช้ การวเิ คราะห์ผลลพั ธเ์ ป็ นส่ิงท่ีจาเป็ นและมี ความสาคญั และตอ้ งพจิ ารณาอยา่ งละเอียด เพราะการวเิ คราะห์รายงานจะทาเราทราบจุดหมายท่ี ตอ้ งการ หรือเป็นการกาหนดขอบเขตของงานท่เี ราตอ้ งการจะทานน่ั เอง จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์งาน 23 ในการออกแบบรายงานของผลลพั ธจ์ ะประกอบดว้ ย 3 ส่วน ดงั น้ี ส่วนหวั ของรายงาน ส่วนรายละเอียดของขอ้ มูล ส่วนทา้ ยของรายงาน 3. การวิเคราะห์ข้อมูลนาเข้า(Input) หมายถึง ขอ้ มูลทีป่ ้ อนเขา้ ไปในคอมพวิ เตอร์ เพอ่ื ทาการประมวลผลใหไ้ ดผ้ ลลพั ธ์ ออกมาตามรูปแบบทตี่ อ้ งการ เป็นข้นั ตอนท่ตี อ้ งทาตอ่ จากการวเิ คราะหผ์ ลลพั ธ์ คือ หลงั จากท่ีเราได้ ลกั ษณะของรายงานแน่นอนแลว้ เรากม็ าพจิ ารณาวา่ ลกั ษณะของผลลพั ธน์ ้นั จะตอ้ งมีขอ้ มูลนาเขา้ อะไรบา้ ง เพอ่ื ที่จะใหไ้ ดผ้ ลลพั ธท์ ตี่ อ้ งการ ในการพจิ ารณาขอ้ มูลนาเขา้ เพอ่ื ใหค้ อมพวิ เตอร์ทางานน้นั จะตอ้ งคานึงถึงความ สอดคลอ้ งของขอ้ มูลกบั โปรกรม โดยจะมีการลาดบั ก่อนหลงั กาหนดชนิดของขอ้ มูลวา่ เป็ นชนิด อะไรบา้ ง ถา้ เป็ นขอ้ มูลชนิดตวั เลข จะกาหนดทศนิยมก่ีหลกั เป็ นตน้ 4. การวเิ คราะห์ตวั แปรทจ่ี ะใช้ เป็ นการกาหนดชื่อแทนความหมายของขอ้ มลู ต่าง ๆ เพอื่ ความสะดวกในการอา้ งถึง ขอ้ มูล และการเขยี นโปรแกรม การต้งั ช่ือตวั แปรควรจะต้งั ใหม้ ีความหมายและเก่ียวขอ้ งกบั ขอ้ มูล และควรต้งั ชื่อตวั แปรใหเ้ ขา้ กบั หลกั เกณฑข์ องภาษาคอมพวิ เตอร์น้นั ๆ 5. การวเิ คราะห์วธิ ีการประมวลผล เป็ นข้นั ตอนที่จะบอกถึงวธิ ีการคานวณ หรือลาดบั การทางานก่อนหลงั คานวณ เพอ่ื ใหไ้ ดผ้ ลลพั ธต์ ามท่ีผใู้ ชต้ อ้ งการ ต้งั แต่การสงั่ ใหเ้ คร่ืองรับขอ้ มูลเขา้ ไปทาการประมวลผลและ แสดงผลลพั ธอ์ อกมา ซ่ึงเป็ นข้นั ตอนท่จี ะตอ้ งแสดงการทางานทกุ อยา่ งตามลาดบั จึงจาเป็ นจะตอ้ ง จดั ลาดบั การทางานตามลาดบั ก่อนหลงั ใหล้ ะเอียดและถูกตอ้ งทุกข้นั ตอน เพราะในข้นั ตอนน้ีจะเป็ น การนาเอาลาดบั ข้นั ตอนการทางานที่ไดว้ เิ คราะหแ์ ลว้ ไปเขียนโปรแกรมในคอมพวิ เตอร์ ลาดบั ข้นั ตอนการประมวลผลเขยี นได้ 2 รูปแบบ คือ 1. เขียนลาดบั ข้นั ตอนการทางานในรูปของการบรรยาย 2. เขียนลาดบั ข้นั ตอนการทางานในลกั ษณะของผงั งาน (Flowcharting) จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

24 หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน การพฒั นาข้นั ตอนวธิ ีการประมวลผล (Algorithm Development) ข้นั ตอนของการพฒั นาลาดบั ข้นั ตอนวธิ ีการแกป้ ัญหา เป็ นข้นั ตอนที่สาคญั อีก ข้นั ตอนหน่ึง เพราะเป็ นข้นั ตอนท่ีจะนาไปใชส้ าหรับพฒั นาใหเ้ ป็ นโปรแกรมภาษาคอมพวิ เตอร์ต่อไป ข้นั ตอนน้ีเป็นข้นั ตอนทีน่ าเอาวธิ ีการสาหรับการแกป้ ัญหา ที่ไดท้ าการเลือกจากข้นั ตอนของการ ทดลองแกป้ ัญหาดว้ ยตนเอง มาทาการเรียบเรียงเป็นลาดบั ข้นั ตอนวธิ ีการทางาน โดยเขียนข้นั ตอน วธิ ีการทางานเป็นขอ้ ต้งั แตข่ ้นั ตอนแรกจนถึงข้นั ตอนสุดทา้ ย ข้นั ตอนวธิ ี (Algorithm) คอื การเขียนอธิบายถึงลาดบั ข้นั ตอนการทางานของการ แกป้ ัญหาในลกั ษณะของขอ้ ความต้งั แต่ข้นั ตอนแรกจนถึงข้นั ตอนสุดทา้ ย การพฒั นาลาดบั ข้นั ตอน วธิ ีการแกป้ ัญหา มีวธิ ีการดงั น้ี 1. เขียนลาดบั ข้ันตอนวธิ กี ารทางานทั้งหมดอย่างย่อ เป็ นการเขียนการทางานแตล่ ะข้นั ตอนอยา่ งยอ่ ไมล่ ะเอียดมากนกั ต้งั แตข่ ้นั ตอน แรกถึงข้นั ตอนสุดทา้ ย เพอ่ื ดูภาพรวมของการทางานของข้นั ตอนวธิ ีการแกป้ ัญหาท้งั หมด 2. เขียนลาดบั ข้ันตอนวธิ ีการทางานท้งั หมดอย่างละเอียด เป็ นการเขียนรายละเอียดของการทางานของแต่ละข้นั ตอนทไ่ี ดจากขอ้ 1 เพอ่ื ให้ สามารถทาการเปลี่ยนใหเ้ ป็ นคาสง่ั เทยี มและโปรแกรมภาษาคอมพวิ เตอร์ 3. เขยี นลาดับขั้นตอนวิธกี ารทางานแต่ละข้อให้อย่ใู นรูปของคาส่ังเทียม คาสงั่ เทียม (Pseudo Code) เป็ นภาษาท่ีใกลเ้ คียงกบั ภาษาคอมพวิ เตอร์ ส่วนใหญ่ นิยมเขยี นเป็นภาษาองั กฤษ เม่ือผทู้ ่ีทาการเขียนโปรแกรมตอ้ งการนาข้นั ตอนวธิ ีการทางานท่ีไดเ้ รียบ เรียงข้ึนมาทาการเขียนเป็นโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ สามารถทาไดโ้ ดยการเปลี่ยนจากคาสงั่ เทียมให้เป็น ภาษาคอมพวิ เตอร์ตามทตี่ อ้ งการ จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน 25 หลกั ในการต้งั ช่ือตัวแปร การต้งั ชื่อตวั แปร เป็ นการกาหนดช่ือเพอื่ เก็บคา่ ของขอ้ มูลทรี่ ับเขา้ มาหรือใชแ้ ทน ความหมาย เกบ็ ค่าท่ไี ดจ้ ากการประมวลผล การต้งั ชื่อตวั แปรน้นั จะมีหลกั ในการต้งั ชื่อทแ่ี ตกต่างกนั ออกไปแลว้ แต่โปรแกรม ในการต้งั ชื่อที่ดีน้นั จะตอ้ งต้งั ช่ือตวั แปรใหม้ ีความหมายใกลเ้ คียงกบั ขอ้ มูล มากท่สี ุดและอยใู่ นกฎเกณฑข์ องการต้งั ชื่อตวั แปรของภาษาคอมพวิ เตอร์ทใี่ ชด้ ว้ ย 1. จะตอ้ งข้ึนตน้ ดว้ ยตวั อกั ษรภาษาองั กฤษ ตวั ตอ่ ไปจะเป็นตวั อกั ษรหือตวั เลขกไ็ ด้ ยกเวน้ ช่องวา่ ง หรือสญั ลกั ษณ์พเิ ศษ เช่น + , - , * , / , ฯลฯ แต่สามารถใชเ้ ครื่องหมายขีดล่างได้ 2. ในการต้งั ช่ือตวั แปรจะต้งั อยา่ งไรกไ็ ดต้ ามกฎเกณฑข์ อ้ ท่ี 1 แตค่ วรต้งั ให้ ส่ือความหมาย เพอ่ื ใหท้ ราบวา่ ตวั แปรน้นั เกบ็ ขอ้ มูลอะไร เช่น CODE ใชเ้ กบ็ รหสั ประจาตวั พนกั งาน SALARY ใชเ้ ก็บขอ้ มูลเงินเดือน TAX ใชเ้ ก็บขอ้ มูลของภาษี หลกั การต้งั ชื่อตวั แปรจะมีลกั ษณะคลา้ ยกนั ทกุ ภาษา โดยแบง่ ตวั แปรออกเป็ น 3 ชนิด ดงั น้ี ตัวแปรชนิดตวั เลข (Numeric Variable) เป็ นตวั แปรทเ่ี กบ็ ขอ้ มูลทเ่ี ป็น ตวั เลข และสามารถนาไปคานวณทางคณิตศาสตร์ได้ ท้งั จานวนเตม็ และ ทศนิยม ไดแ้ ก่ ขอ้ มลู เงนิ เดือน , น้าหนกั , ส่วนสูง , อายุ , ระยะทาง , ราคา เป็นตน้ ตวั อยา่ งเช่น Salary = 15000 Price = 2500 ตวั แปรชนิดตัวอักษร (Alphabetic Variable) เป็ นตวั แปรทเ่ี ก็บขอ้ มูลที่ เป็นตวั อกั ษร คอื A – Z และคา่ ทไี่ ม่สามารถนาไปคานวณได้ ไดแ้ ก่ ช่ือ- สกลุ , วฒุ ิการศึกษา , ภูมิลาเนา เป็นตน้ ตวั อยา่ งเช่น Name = Chulalak Surname = Thachaila ตัวแปรชนิดตัวเลขและตวั อกั ษร (Alphanumeric Variable) ประกอบดว้ ย ตวั เลขและตวั อกั ษรปนกนั หรือสญั ลกั ษณ์พเิ ศษอ่ืน ๆ แต่ไม่สามารถนาไป คานวณทางคณิตศาสตร์ได้ เช่นขอ้ มูลทอ่ี ยู่ , เบอร์โทรศพั ท์ เป็นตน้ ตวั อยา่ งเช่น Address = 211 Mahasarakham 44000 Adds = Dusit Bangkok จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

26 หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์งาน ตัวอย่างการตัง้ ช่ือตัวแปรทสี่ อดคล้องกับข้อมูล ช่ือตวั แปร ขอ้ มลู ID , CODE , NO,KEY,NUMBER รหัสประจาตวั , เลขประจาตวั ,เลขที่ ,หมายเลขสินคา้ ,รหัสส่ิงของ TOTAL , SUM , NET ผลรวม , จานวนรวม , ยอดรวม COUNT จานวนนบั ต่าง ๆ , จานวนส่ิงของ AVERAGE คะแนนเฉล่ีย, เงินเดือนเฉลี่ย , ค่าเฉลี่ยต่าง ๆ SUM ผลบวกของจานวนเลข , ผลรวมค่าต่าง ๆ NUM1 จานวนเลขตวั ท่ี 1 NUM2 จานวนเลขตวั ท่ี 2 AGE อายุ HEIGHT ความสูง YEAR จานวนปี , อายงุ าน , ระยะเวลาทางาน RATE , INTEREST อตั ราดอกเบ้ีย SALARY,INCOME เงินเดือน , ค่าแรง , ค่าจา้ ง VAT , TAX ภาษีต่าง ๆ OT , EXTRA เงินค่าล่วงเวลา , เงินพิเศษ ADDRERR , ADDR ที่อยู่ , บา้ นเลขท่ี TEL,PHONE,MOBILE เบอร์โทรศพั ท์ PRICE ราคาขายสินคา้ PROFIT กาไร COST ราคาตน้ ทุนสินคา้ MONEY จานวนเงิน , มลู ค่าของส่ิงของ BONUS,EXTRA เงินโบนสั พเิ ศษ COMMISION ค่านายหนา้ ทดลองแก้ไขปัญหาด้วยตนเอง เป็ นข้นั ตอนที่ทดลองหาวธิ ีการแกป้ ัญหาดว้ ยตนเอง โดยหาวิธีในการแกป้ ัญหาน้นั ๆ วา่ มีวธิ ีการแกไ้ ขปัญหาน้นั อยา่ งไร ถึงจะถูกตอ้ งและรวดเร็วมากทีส่ ุด ท้งั น้ีใหส้ มมตขิ อ้ มูลข้นึ มา แลว้ หาวธิ ีการแกป้ ัญหาในแบบต่าง ๆ เพอ่ื หาวธิ ีทีด่ ีทีส่ ุด และนาวธิ ีท่คี ดิ ไดไ้ ปใหเ้ ครื่องคอมพวิ เตอร์ ทาการแกไ้ ขตอ่ ไป เพราะเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ไมส่ ามารถทางานหรือสง่ั การแกป้ ัญหาเองได้ ยงั คงตอ้ ง อาศยั การสงั่ งานจากมนุษย์ และถา้ การแกไ้ ขปัญหาที่คดิ ข้นึ ถูกตอ้ ง ขอ้ มลู ผลลพั ธท์ ไี่ ดจ้ าก คอมพวิ เตอร์ก็จะถูกตอ้ งเสมอ แต่ถา้ การแกป้ ัญหาไม่ถกู ตอ้ ง แลว้ ส่งปัญหาใหเ้ ครื่องคอมพวิ เตอร์ ทางานหาผลลพั ธ์ ผลลพั ธท์ ไ่ี ดอ้ อกมากจ็ ะไม่ถูกตอ้ งตลอด จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะห์งาน 27 ตวั อยา่ ง ในการคานวณหารายไดส้ ุทธิของนกั เขยี นโปรแกรมในแต่ละเดือน นอกจากไดร้ บั เงนิ เดือน แลว้ จะไดร้ บั ค่าเขยี นโปรแกรม ๆ ละ 1,200 บาท และหกั ภาษีของรายไดไ้ วเ้ ดือนละ 1.5% โดยสมมติ ขอ้ มูลนาเขา้ ดงั น้ี 1. เงินเดือน 20,000 บาท 2. จานวนโปรแกรม 5 โปรแกรม ทดลองแกป้ ัญหาดว้ ยตนเอง เพอ่ื หารายไดส้ ุทธิในเดือนน้ี รายได้ = เงนิ เดือน + (จานวนโปรแกรม * 1200) ภาษี = รายได้ * 0.015 รายไดส้ ุทธิ = รายได้ - ภาษี จานวนเงินทีต่ อ้ งผอ่ นชาระตอ่ เดือน รายได้ = 20000 + (5 * 1200) = 26000 ภาษี = 20000 * 0.015 = 300 รายไดส้ ุทธิ = 26000 – 300 = 25700 ทดสอบลาดบั ข้นั ตอน การทดสอบและแก้ไขโปรแกรม (Program Testing) หลงั จากเขียนโปรแกรม เสร็จเรียบรอ้ ยแลว้ ตอ้ งทาการทดสอบโปรแกรมที่เขียนวา่ ทางานเรียบร้อยดีหรือไม่ มีปัญหาตรงจุด ไหนบา้ ง และตอ้ งทดสอบทกุ จดุ ทกุ ข้นั ตอนหลาย ๆ รูปแบบ หากพบขอ้ ผดิ พลาดจะไดท้ าการแกไ้ ข ขอ้ ผดิ พลาดท่ีผเู้ ขียนโปรแกรมมกั พบบอ่ ยในการเขยี นโปรแกรมสง่ั ใหค้ อมพวิ เตอร์ทางาน มี 2 แบบ คือ 1. ผดิ หลักไวยากรณ์ (Syntax Error) หมายถึงการเขียนคาสงั่ ในภาษาน้นั ผดิ พลาด ถา้ แกไ้ ขใหถ้ ูกตอ้ งตามรูปแบบของภาษาน้นั ก็สามารถแกไ้ ขขอ้ ผดิ พลาดน้ีได้ 2. ผิดตรรกวทิ ยา (Logical Error) หมายถึง การเขยี นคาสง่ั ในภาษาน้นั ๆ ถูกตอ้ ง ตามหลกั ไวยากรณ์ แตเ่ ม่ือสง่ั ใหโ้ ปรแกรมปฏิบตั ิงานตามคาสงั่ ของโปรแกรมน้นั ผลลพั ธท์ ่ไี ดอ้ าจ เกิดจากการคานวณผดิ พลาด ใหผ้ ลลพั ธไ์ ม่ตรงตามความตอ้ งการของผใู้ ช้ จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

28 หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน ตัวอย่างการวเิ คราะห์งาน ตัวอย่าง ท่ี 1 จงคานวณหาจานวนเงนิ ท่ีฝากธนาคาร เมื่อครบเวลา 1 ปี โดยรับคา่ เงินตน้ ทฝ่ี าก อตั รา ดอกเบ้ยี รอ้ ยละ 3 ตอ่ ปี วิธีทา ส่ิงที่ตอ้ งการ 1. คานวณเงินฝากพรอ้ มดอกเบ้ียเม่ือครบ 1 ปี ผลลพั ธท์ ่ีตอ้ งการ 1. หมายเลขบญั ชี 2. ชื่อบญั ชี 3. เงินตน้ พรอ้ มดอกเบ้ยี เมื่อครบ 1 ปี ขอ้ มูลนาเขา้ 1. หมายเลขบญั ชี 2. ชื่อบญั ชี 3. เงนิ ตน้ ทฝี่ าก ตวั แปรทีใ่ ช้ : No 1. หมายเลขบญั ชี : Name 2. ชื่อบญั ชี : Money 3. เงินตน้ ทฝ่ี าก วธิ ีการประมวลผล 1. เร่ิมตน้ การทางาน 2. อ่านคา่ No , Name , Money 3. คานวณ Money = Money + (Money * 0.03) 4. พมิ พ์ No , Name , Money 5. จบการทางาน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะห์งาน 29 ตวั อย่าง ที่ 2 จงคานวณหาค่าเฉลี่ยของเลข 3 จานวนทรี่ บั เขา้ มาทางแป้ นพมิ พ์ วิธีทา ส่ิงที่ตอ้ งการ 1. คา่ เฉลี่ยของเลข 3 จานวน ผลลพั ธท์ ่ตี อ้ งการ 1. หมายเลขจานวนที่ 1 2. หมายเลขจานวนท่ี 2 3. หมายเลขจานวนที่ 3 4. คา่ เฉลี่ยของเลข 3 จานวน ขอ้ มูลนาเขา้ 1. หมายเลขจานวนท่ี 1 2. หมายเลขจานวนที่ 2 3. หมายเลขจานวนที่ 3 ตวั แปรทใ่ี ช้ : Num1 1. หมายเลขจานวนที่ 1 : Num2 2. หมายเลขจานวนท่ี 2 : Num3 3. หมายเลขจานวนท่ี 3 : Aver 4. คา่ เฉล่ียของเลข 3 จานวน วธิ ีการประมวลผล 1. เร่ิมตน้ การทางาน 2. อ่านค่า Num1 , Num2 , Num3 3. คานวณค่าเฉลี่ย Aver = (Num1 + Num2 + Num3) / 3 4. พมิ พ์ Num1 , Num2 , Num3 , Aver 5. จบการทางาน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

30 หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน ตัวอย่าง ท่ี 3 จงคานวณหาพน้ื ทีข่ องวงกลม จากสูตร ¶r2 วธิ ีทา ส่ิงที่ตอ้ งการ 1. คานวณพน้ื ที่วงกลม ผลลพั ธท์ ี่ตอ้ งการ 1. รัศมีวงกลม 2. พ้นื ทว่ี งกลม ขอ้ มูลนาเขา้ 1. รัศมีวงกลม ตวั แปรทใี่ ช้ : Radius 1. รัศมีวงกลม : Area 2. พ้นื ท่ีวงกลม วธิ ีการประมวลผล 1. เริ่มตน้ การทางาน 2. อ่านคา่ Radius 3. คานวณพ้นื ที่ Area = 22/7 * Radius2 4. พมิ พ์ Radius , Area 5. จบการทางาน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะห์งาน 31 ตวั อย่าง ท่ี 4 จงคานวณหาเงนิ ส่วนลดและเงินค่าสินคา้ สุทธิของร้านคา้ การเกษตรแห่งหน่ึง โดยมี เงื่อนไขดงั ต่อไปน้ี ถา้ ซ้ือสินคา้ > 10,000 บาท ให้ส่วนลด 10% ถา้ ซ้ือสินคา้ 5,000 - 10,000 บาท ใหส้ ่วนลด 5% ถา้ ซ้ือสินคา้ 1000 - 4999 บาท ใหส้ ่วนลด 3% ถา้ ซ้ือสินคา้ < 1000 บาท ไม่ใหส้ ่วนลด วิธีทา สิ่งทต่ี อ้ งการ 1. คานวณเงนิ ส่วนลดค่าซ้ือสินคา้ 2. คานวณเงินคา่ สินคา้ สุทธิเม่ือหกั ส่วนลดแลว้ ทลี่ ูกคา้ จะตอ้ งจ่าย ผลลพั ธท์ ่ตี อ้ งการ 1. รหสั สินคา้ 2. ราคาสินคา้ 3. เงนิ ส่วนลด 4. เงนิ สุทธิท่ีตอ้ งจา่ ย ขอ้ มูลนาเขา้ 1. รหสั สินคา้ 2. ราคาสินคา้ ตวั แปรทใ่ี ช้ : Code 1. รหสั สินคา้ : Price 2. ราคาสินคา้ : Discount 3. เงินส่วนลด : Net 4. เงนิ สุทธิท่ีตอ้ งจ่าย จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

32 หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน วธิ ีการประมวลผล 1. เร่ิมตน้ การทางาน 2. กาหนดค่าของเงินส่วนลดและเงินสุทธิใหเ้ ป็ น 0 (Discount ,Net  0) 5. อ่านคา่ Code , Price 6. ถา้ Price > 10000 ให้ Discount  0.10 แลว้ ทาขอ้ 5 ถา้ Price > = 5000 ให้ Discount  Price * 0.05 แลว้ ทาขอ้ 5 ถา้ Price >= 1000 ให้ Discount  Price * 0.03 แลว้ ทาขอ้ 5 ถา้ Price < 1000 ให้ Discount  0 7. Net = Price – Discount 8. พมิ พ์ Code , Price , Discount , Net 9. จบการทางาน ตวั อย่างท่ี 5 จงคานวณหาคา่ คอมมิชชนั่ จากการขายสินคา้ ของพนกั งานขาย โดยบริษทั มีเง่อื นไขดงั น้ี ถา้ ขายสินคา้ ไดม้ ากกวา่ 50,000 บาท ใหค้ อมมิชชนั่ 10% ถา้ ขายสินคา้ ได้ 20,000 - 50,000 บาท ใหค้ อมมิชชนั่ 7 % ถา้ ขายสินคา้ ไดน้ อ้ ยกวา่ 20,000 บาท ใหค้ อมมิชชน่ั 5 % วิธีทา ส่ิงทต่ี อ้ งการ 1. คานวณหาคา่ คอมมิชชน่ั จากการขายสินคา้ ของพนกั งาน ผลลพั ธท์ ่ตี อ้ งการ 1. รหสั พนกั งาน 2. ช่ือพนกั งานขาย 3. ยอดขายสินคา้ 4. ค่าคอมมิชชน่ั จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะห์งาน 33 ขอ้ มูลนาเขา้ 1. รหสั พนกั งาน 2. ช่ือพนกั งานขาย 3. ยอดขายสินคา้ ตวั แปรที่ใช้ 1. ID = รหสั พนกั งาน 2. NAME = ช่ือพนกั งานขาย 3. SALE = ยอดขายสินคา้ 4. COMMISSION = คา่ คอมมิชชน่ั วธิ ีการประมวลผล 1. เริ่มตน้ การทางาน 2. พมิ พห์ วั ตาราง 3. กาหนดใหย้ อดรวมเป็น 0 (COMMISSION =0 ) 4. อ่านค่า ID, NAME, SALE 5. ตรวจสอบยอดขายสินคา้ ถา้ SALE > 50000 ให้ COMMISSION = SALE * 0.10 มิฉะน้นั แลว้ ถา้ SALE >= 20000 ให้ COMMISSION = SALE * 0.07 มิฉะน้นั แลว้ COMMISSION = SALE * 0.05 6. พมิ พค์ า่ ID, NAME, SALE, COMMISSION 7. จบการทางาน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

34 หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน ตัวอย่างท่ี 6 จงวเิ คราะห์ปัญหา เพอื่ คานวณคะแนนเฉล่ียจากการสอบวชิ าหลกั การเขยี นโปรแกรม ของนกั ศกึ ษา 30 คน ส่ิงท่ีตอ้ งการ 1. คะแนนเฉล่ียวชิ าหลกั การเขียนโปรแกรม นกั ศกึ ษา 30 คน ผลลพั ธท์ ี่ตอ้ งการ 1. ช่ือนกั ศึกษา 2. คะแนนสอบวชิ าหลกั การเขยี นโปรแกรม 3. คะแนนรวมของนกั ศกึ ษาจานวน 30 คน 4. คะแนนเฉล่ีย ขอ้ มูลนาเขา้ 1. ช่ือนกั ศกึ ษา 2. คะแนนสอบวชิ าหลกั การเขยี นโปรแกรม ตวั แปรที่ใช้ = NAME 1. ชื่อนกั ศกึ ษา = SCORE 2. คะแนนสอบวชิ าหลกั การเขยี นโปรแกรม = SUM 3. คะแนนรวมของนกั ศกึ ษาจานวน 30 คน = AVERAGE 4. คะแนนเฉล่ีย =I 5. จานวนนกั ศกึ ษา วธิ ีประมวลผล 1. เร่ิมตน้ การทางาน 2. กาหนดคา่ SUM = 0, AVERAGE = 0 , I=1 3. ในขณะที่ I <= 30 ใหท้ า 3.1 อ่านคา่ NAME , SCORE 3.2 คานวณคะแนนรวม SUM = SUM + SCORE 3.3 พมิ พ์ NAME , SCORE 3.4 เพม่ิ ค่า I = I + 1 4. คานวณคะแนนเฉล่ีย AVERAGE = SUM/30 5. พมิ พ์ SUM , AVERAGE 6. จบการทางาน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน 35 ตวั อย่างที่ 7 จงวเิ คราะห์ปัญหาเพอื่ คานวณเงินส่วนลดและราคาสุทธิ ค่าซ้ือผา้ พ้นื เมืองของกลุ่ม แม่บา้ นแห่งหน่ึง โดยทางกลุ่มต้งั ราคาขาย และกาหนดเง่อื นไขการใหส้ ่วนลดดงั น้ี 1. ถา้ ซ้ือผา้ >= 1000 หลา ราคาหลาละ 80 บาท ถา้ ซ้ือผา้ >= 500 หลา ราคาหลาละ 100 บาท ถา้ ซ้ือผา้ < 500 หลา ราคาหลาละ 120 บาท 2. ถา้ ราคาผา้ >= 100000 บาท ใหส้ ่วนลด 30% ถา้ ราคาผา้ >= 50000 บาท ใหส้ ่วนลด 20% ถา้ ราคาผา้ >= 10000 บาท ใหส้ ่วนลด 10% ถา้ ราคาผา้ < 100000 บาท ไม่ใหส้ ่วนลด วธิ ีทา ส่ิงที่ตอ้ งการ เงนิ ส่วนลดและราคาสุทธิ คา่ ซ้ือผา้ พ้นื เมือง รูปแบบผลลพั ธ์ 1. ช่ือลูกคา้ 2. จานวนหลาท่ีซ้ือผา้ 3. ราคาผา้ 4. เงนิ ส่วนลด 5. ราคาผา้ สุทธิ ขอ้ มูลนาเขา้ 1. ช่ือลูกคา้ 2. จานวนหลาทซ่ี ้ือผา้ ตวั แปรทใี่ ช้ 1. ชื่อลูกคา้ = NAME YARD 2. จานวนหลาทีซ่ ้ือผา้ = PRICE DISCOUNT 3. ราคาผา้ = NET 4. เงินส่วนลด = 5. ราคาผา้ สุทธิ = จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

36 หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์งาน วธิ ีประมวลผล 1. เร่ิมตน้ การทางาน 2. กาหนดให้ PRICE , DISCOUNT , NET = 0 3. อ่านขอ้ มูล NAME, YARD 4. คานวณราคาผา้ จากเงอ่ื นไข ถา้ YARD >= 1000 ให้ PRICE = YARD * 80 มิฉะน้นั แลว้ ถา้ YARD >= 500 ให้ PRICE = YARD * 100 มิฉะน้นั แลว้ ให้ PRICE = YARD * 120 5. คานวณเงินส่วนลด จากเงอ่ื นไข ถา้ PRICE >= 100000 ให้ DISCOUNT = PRICE * 0.3 มิฉะน้นั แลว้ ถา้ PRICE >= 50000 บาท ให้ DISCOUNT = PRICE * 0.2 มิฉะน้นั แลว้ ถา้ PRICE >= 10000 บาท ให้ DISCOUNT = PRICE * 0.1 มิฉะน้นั แลว้ DISCOUNT = 0 6. คานวณราคาผา้ สุทธิ NET = PRICE - DISCOUNT 7. พมิ พค์ ่า NAME, YARD , PRICE, DISCOUNT, NET 8. จบการทางาน จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน 37 ตัวอย่างท่ี 8 จงวเิ คราะหป์ ัญหาเพอ่ื คานวณเงนิ โบนสั ประจาปี ใหก้ บั พนกั งานของบริษทั จานวน 30 คน และใหค้ านวณหาจานวนเงนิ โบนสั ท้งั หมดท่ีบริษทั จะตอ้ งเตรียมไวเ้ พอื่ จา่ ยใหก้ บั พนกั งาน โดย บริษทั จะคานวณโบนสั จากอายกุ ารทางานตามเง่อื นไขดงั น้ี ถา้ ทางาน >= 20 ปี ให้โบนสั 5 เดือน ถา้ ทางาน >= 10 ปี ให้โบนสั 4 เดือน ถา้ ทางาน >= 5 ปี ใหโ้ บนสั 3 เดือน ถา้ ทางาน < 5 ปี ให้โบนสั 2 เดือน วิธีทา สิ่งท่ตี อ้ งการ เงินโบนสั ของพนกั งานแต่ละคน และเงนิ โบนสั รวมท้งั หมด รูปแบบผลลพั ธ์ 1. ชื่อพนกั งาน 2. อายกุ ารทางาน 3. เงินเดือน 4. เงนิ โบนสั 5. เงนิ โบนสั รวมท้งั หมด ขอ้ มูลนาเขา้ 1. ช่ือพนกั งาน 2. อายกุ ารทางาน 3. เงินเดือน ตวั แปรท่ใี ช้ 1. ชื่อพนกั งาน : NAME 2. อายกุ ารทางาน : YEAR 3. เงนิ เดือน : SALARY 4. เงนิ โบนสั : BONUS 5. เงินโบนสั รวมท้งั หมด : TOTAL 6. จานวนพนกั งาน :I จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

38 หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์งาน วธิ ีประมวลผล 1. เริ่มตน้ การทางาน 2. กาหนดให้ BONUS , TOTAL = 0 3. กาหนดให้ I = 1 4. ในขณะที่ I <= 30 ใหท้ า 4.1 อ่านขอ้ มูล NAME, YEAR , SALARY 4.2 คานวณเงินโบนสั จากเงือ่ นไข 4.2.1 ถา้ YEAR >= 20 ให้ BONUS = SARARY * 5 มิฉะน้นั แลว้ 4.2.2 ถา้ YEAR >= 10 ให้ BONUS = SARARY * 4 มิฉะน้นั แลว้ 4.2.3 ถา้ YEAR >= 5 ให้ BONUS = SARARY * 3 มิฉะน้นั แลว้ 4.2.4 BONUS = SARARY * 2 4.3 พมิ พ์ NAME, YEAR , SALARY, BONUS 4.4 สะสมเงนิ โบนสั TOTAL = TOTAL + BONUS 4.5 นบั จานวนพนกั งาน I = I + 1 5. พมิ พเ์ งนิ โบนสั รวมท้งั หมด TOTAL 6. จบการทางาน ****************** จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะห์งาน 39 แบบประเมนิ ผลท้ายหน่วยท่ี 2 1. จงวเิ คราะห์ปัญหาเพอื่ คานวณหาพน้ื ท่รี ูปส่ีเหล่ียมผนื ผา้ 2. จงวเิ คราะห์ปัญหา เพอื่ คานวณความสูงเฉลี่ยของนกั ศึกษาจานวน 15 คน 3. จงวเิ คราะห์ปัญหา เพอื่ คานวณหาผลบวก , ผลคูณ และผลหาร ของเลขสองจานวนทร่ี บั เขา้ มาทางแป้ นพมิ พ์ 4. จงวเิ คราะห์ปัญหาเพอ่ื คานวณหารายไดส้ ุทธิของพนกั งาน โดยท่พี นกั งานมีรายไดป้ ระจา จากเงินเดือน,เงนิ ล่วงเวลาและเงินช่วยเหลือบุตร ทกุ เดือนจะถูกหกั ภาษี 2% จากเงนิ เดือน และเงินล่วงเวลา 5. จงวเิ คราะหป์ ัญหา เพอ่ื คานวณรายไดส้ ุทธิของพนกั งานจานวนท้งั หมด 20 คน โดยรายได้ มาจากเงนิ เดือนและคา่ คอมมิชชน่ั รอ้ ยละ 20 จากการขายสินคา้ พนกั งานจะถูกหกั เงิน ประกนั สงั คมเดือนละ 3% จากรายได้ และใหค้ านวณยอดรวมของค่าคอมมิชชน่ั ,เงนิ ประกนั สงั คม และรายไดส้ ุทธิ *********************** จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม

40 หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์งาน เอกสารอ้างองิ ดารุณีย์ พฒั ศรีเรือง และคณะ. หนงั สือเรียน การเขียนโปรแกรมคอมพวิ เตอร์. กรุงเทพฯ: บริษทั ศูนยห์ นงั สือเมืองไทย จากดั , 2548. ทศพร พลู เจริญ. หนงั สือเรียน หลกั การเขยี นโปรแกรม. กรุงเทพฯ : สานกั พมิ พว์ งั อกั ษร , 2547. วฒุ ิชยั เกษพานิช. หนงั สือเรียน หลกั การเขียนโปรแกรม. กรุงเทพฯ:สานกั พมิ พเ์ อด็ ดูเทก็ ซ,์ 2546. เอกพนั ธุ์ คาปัญโญ. หนงั สือเรียน หลกั การออกแบบและพฒั นาโปรแกรม. กรุงเทพฯ : บริษทั ซคั เซส มีเดีย จากดั , 2549. แหล่งค้นคว้าเพิม่ เติม เวบ็ ไซต์ http://www.account.payap.ac.th/program เวบ็ ไซต์ http://www.bcoms.net/system-analysis เวบ็ ไซต์ http://www.course.eau.ac.th/course/Download เวบ็ ไซต์ http://www.cs.psu.ac.th เวบ็ ไซต์ http://www.ele.changra.ac.th/learn/course เวบ็ ไซต์ http://202.28.94.51/users/sumonta จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา วอศ.มค. หลกั การเขียนโปรแกรม