จิตรกรรมสร้างสรรค์

เอกสารประกอบการสอน จิตรกรรมสร้างสรรค์ Creative Painting รหัสวิชา FA24303 เรียบเรียงโดย พศิน เวียงแก้ว ศป.ม.(ทศั นศิลป์) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี 2559

คำนำ เอกสารประกอบการสอนวิชาจิตรกรรมสร้างสรรค์ (Creative Painting) รหัสวิชา FA24303 เป็น วิชาในหลักสูตรศิลปบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ ใช้ประกอบการสอนสาหรับนักศึกษาปริญญาตรีทุกคณะท่ีมี ความสนใจ โดยมีจุดประสงคเ์ พื่อให้นักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจหลักการของจิตรกรรมสร้างสรรค์ รูปแบบ ชองงานจิตรกรรมประเภทต่างๆ นามาสร้างสรรค์เป็นผลงานจิตรกรรม ให้ได้ผลงานจิตรกรรมที่มีเทคนิค แปลกใหม่น่าสนใจ มีความสวยงาม ความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว สามารถนาไปบูรณาการในการเรียนการ สอน การบริการวิชาการแก่สงั คมและมีส่วนร่วมกับท้องถิ่นหรือชุมชน โดยพัฒนาองค์ความรู้ท่ีสามารถใช้กับ การสร้างสรรค์ผลงาน ในรูปแบบของงานจิตรกรรมสร้างสรรค์ที่สามารถตอบสนองความต้องการของตนเอง สังคม หรือชุมชนได้ ผู้เขียนหวังว่าเอกสารประกอบการสอนเล่มน้ีจะเป็นประโยชน์แก่นักศึกษาและผู้ท่ีสนใจในเรื่อง จิตรกรรมสร้างสรรค์ ขอขอบคุณท่านอาจารย์และผู้รู้ทุกท่าน ท่ีถ่ายทอดองค์ความรู้ให้ผู้เขียนได้ศึกษาและ นาไปปฏิบัติตลอดมา

สารบัญ หมวดการเรียนรู้ …………………………………………………………………………………………………………….. 1 หมวดท่ี 1 ข้อมูลท่ัวไป ………………………………………………………………………………………………. 1 หมวดท่ี 2 จุดมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ .............................................................................. . 2 หมวดท่ี 3 ลักษณะและการดาเนนิ การ .................................................................................. 2 หมวดที่ 4 การพฒั นาการเรียนรู้ของนักศึกษา ....................................................................... 3 หมวดท่ี 5 แผนการสอนและการประเมนิ ผล ......................................................................... 5 หมวดท่ี 6 ทรัพยากรประกอบการเรียนการสอน ................................................................. 8 หมวดที่ 7 การประเมินรายวชิ าและกระบวนการปรับปรุง ................................................... 10 แผนการบริหารการสอนบทที่ 1 ................................................................................................ 11 ความเป็นมาของงานจิตรกรรม ……………………………………………………………………………….….. 13 ความหมายของจติ รกรรม ……………………………………………………………………………………………. 13 ความหมายของจติ รกรรมสอื่ ผสม ………………………………………………………………………………... 14 ความเปน็ มาของจิตรกรรม .................................................................................................... 16 เอกสารอ้างอิง …………………………………………………………………………………………………………….. 19 แบบฝกึ หัดทา้ ยบท ………………………………………………………………………………………..………….…. 19 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 2 ………………………………………………………………………………………... 21 ประเภทของงานจติ รกรรม ………………………………………………………………………………………....… 23 จติ รกรรมไทย ............................................................................................................................ 23 จิตรกรรมสากล …………………………………………………………………………………………………………. 26 เอกสารอา้ งอิง …………………………………………………………………………………………………………….. 31 แบบฝึกหัดท้ายบท .................................................................................................................... 31 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 3 ………………………………………………………………………………………. 33 แนวคิดในการสร้างงานจิตรกรรม …………………………………………………………………………..…… 35 แนวคดิ ในงานจติ รกรรม ……………………………………………………………………………………………. 35 อทิ ธพิ ลจากผลงานศิลปกรรม ……………………………………………………………………………….……. 37 เอกสารอา้ งองิ …………………………………………………………………………………………………………… 38 แบบฝกึ หัดทา้ ยบท ................................................................................................................... 38 แผนการบริหารการสอนบทที่ 4 …………………………………………………………………………….…………. 39 เทคนิคในการสร้างงานจิตรกรรม …………………………………………………………………………………. 41 วัสดุอุปกรณ์ในงานจิตรกรรม …………………………………………………………………………………..…. 41 เทคนิคในการสรา้ งสรรค์ ……………………………………………………………………………………………. 47 ลกั ษณะเฉพาะในงานจติ รกรรม ........................................................................................... 52 เอกสารอ้างอิง ………………………………………………………………………………………………………….... 57 แบบฝึกหัดทา้ ยบท .................................................................................................................... 57

สารบัญ (ต่อ) แผนการบริหารการสอนบทที่ 5 ………………………………………………………………………..……………… 59 องคป์ ระกอบศลิ ป์ในงานจิตรกรรม ……………………………………………………………………………….. 61 ทัศนธาตุ ………………………………………………………………………………………………………………..….. 61 การจดั วางโครงสร้างองคป์ ระกอบในภาพ ................................................................................. 75 เอกสารอ้างอิง ……………………………………………………………………………………………………………. 77 แบบฝึกหัดท้ายบท .................................................................................................................... 77 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 6 ………………………………………………………………………………………… 79 ทศั นียภาพ (Perspective) ……………………………………………………………………………….………….. 81 ระยะ (Phase) ...................................................................................................................... 84 มมุ มอง (Point of View) …………………………………………………………………………..………………… 88 เอกสารอ้างองิ ……………………………………………………………………………………………………..……… 91 แบบฝกึ หดั ทา้ ยบท ..................................................................................................................... 91 แผนการบริหารการสอนบทที่ 7 ……………………………………………………………………………………….. 93 การปฏบิ ตั งิ านจติ รกรรมสร้างสรรค์ …………………………………………………….………………………… 95 ค้นหาแรงบันดาลใจเบ้ืองตน้ ………….…………………………………………………………………….………. 95 เตรียมวัสดอุ ปุ กรณ์ ……………………………………………………………………………………………………… 96 ร่างภาพนาความคิด ……………………………………………………………………………………………….…… 97 ถา่ ยทอดลงสู่ผลงาน …………………………………………………………………………………………………… 98 เอกสารอ้างอิง …………………………………………………………………………………………………………… 103 แบบฝกึ หัดทา้ ยบท ................................................................................................................... 103 เอกสารอ้างอิง ……………………………………………………………………………………………………..……….. 105 ประวัติผู้เขียน .......................................................................................................................... 106

สารบัญภาพ ภาพท่ี หน้า 1 ผลงานจิตรกรรมสรา้ งสรรค์ของผเู้ ขยี น (พิธกี รรม) ……………………………………………………………… 13 2 ตัวอย่างผลงานจิตรกรรมสื่อผสมของ ศาสตราจารย์กมล ทัศนาญชลี ........................................ 14 3 ผลงานจิตรกรรมของผูเ้ ขียน (อารมณจ์ ากเพลงฟิวชั่นแจส) ........................................................... 15 4 ภาพเขียนผนังถา้ ลาสโ์ กซ์ (Lascaux) ประเทศฝรั่งเศส ……………………………………………..…..…… 16 5 ภาพเขียนผนังถ้าลาสโ์ กซ์ (Lascaux) ประเทศฝรั่งเศส ………………………………………………………. 17 6 จิตรกรรมขูดหิน (Petroglyph) ของสวีเดนในยุคส้าริด …………………………………………………..….. 17 7 ภาพเขียนผนังถา้ เขาเขียน จังหวัดพังงา ……………………………………………………………………….…… 18 8 ภาพเขียนผนังถา้ บริเวณวดั เขาจันทร์งาม จังหวดั นครราชสีมา ................................................... 18 9 ภาพเขยี นผนังสิมวดั บา้ นยาง จงั หวัดมหาสารคามแสดงเรอื่ งราวความเชื่อทางพทุ ธศาสนา ……….. 23 10 ภาพเขยี นผนังสมิ วัดยางทวงวราราม จังหวัดมหาสารคาม ………………………………………………..…… 24 11 ภาพเขยี นจติ รกรรมไทยประเพณี (Royal White Elephant) ....................................................... 24 12 ภาพวาดของผ้เู ขยี น (ศาสนาหายนะ) …………………………………………………………………………….…… 25 13 ภาพวาดของผู้เขียน (สระพลาสตกิ ) …………………………………………………………………………………… 26 14 ภาพวาดของผเู้ ขียน (สระพลาสติก) …………………………………………………………………………………… 27 15 ภาพวาดของผู้เขยี น (King played trumpet) …………………………………………………………………… 27 16 ภาพวาดของผู้เขียน (เกมส์สงครามเพ้อฝัน) ………………………………………………………………………… 28 17 ตัวอย่างภาพของ Andy Warhol …………………………………………………………………………………….… 28 18 ภาพวาดของผเู้ ขียน (No War) ……………………………………………………………………………………….… 29 19 ภาพวาดของผูเ้ ขยี น (ไม่มีชื่อ) …………………………………………………………………………………………… 29 20 ภาพวาดของผเู้ ขียน (สิ่งมีชิวิตกลุ่มหน่ึง) ………………………………………………………………….………… 30 21 ภาพออกแบบของผูเ้ ขียน (สงครามมด) ……………………………………………………………………………… 30 22 ผลงานของ ของ ซัลวาดอร์ ดาลี ………………………………………………………………………………..……… 38 23 ผลงานของผ้เู ขยี น ………………………………………………………………………………………………………….… 38 24 ตัวอย่างสีน้า …………………………………………………………………………………………………………………… 41 25 ตวั อยา่ งสีอะครีลคิ …………………………………………………………………………………………………………… 42 26 ตัวอยา่ งสีนา้ มนั …………………………………………………………………………………………………………….… 42 27 ตวั อย่างสีฝุ่น ………………………………………………………………………………………………………………..…. 43 28 ตวั อย่างสีไม้ ………………………………………………………………………………………………………………….… 43 29 ตัวอยา่ งสีโปสเตอร์ ……………………………………………………………………………………………………..…… 44 30 ตัวอยา่ งพู่กนั แบน …………………………………………………………………………………………………….……… 44 31 ตวั อย่างพู่กนั กลม ………………………………………………………………………………………………………….… 45 32 ตัวอย่างเกรียง ………………………………………………………………………………………………………………… 45 33 ตัวอย่างเพรมผา้ ใบขนาดตา่ งๆ ……………………………………………………………………………………..…… 46

สารบัญภาพ (ต่อ) ภาพท่ี หน้า 34 ตวั อย่างกระดาษพนื ผิวต่างๆ …………………………………………………………………………………………… 46 35 ตวั อย่างจานสี ………………………………………………………………………………………………………………… 47 36 จังหวะของสีสัน (สีหมึกบนกระดาษ)……………………………………………………………………………..…… 47 37 จังหวะของสีชมพูและเขียว (สีหมึกบนกระดาษ) ……………………………………………………………..…… 48 38 จังหวะของสีด้า (สีหมึกบนกระดาษ) ………………………………………………………………………………… 48 39 จังหวะของสี (สีหมึกบนกระดาษ) …………………………………………………………………………..……… 49 40 สงครามอวกาศ (สีอะคริลิคบนผ้าใบ) …………………………………………………………………………..…… 49 41 NO IDEAR,I WANT (สื่อผสมบนผ้าใบ) ……………………………………………………………………………… 50 42 TOOM OH NO! (ส่ือผสมบนผ้าใบ) ………………………………………………………………………….……… 50 43 ไม่มีช่ือภาพ (สอี ะคริลคิ บนกระดาษ) ………………………………………………………………………………… 51 44 L.K.N. (สีอะคริลิคบนผ้าใบ) ……………………………………………………………………………………………… 52 45 The Great Masturbator (Oil on Canvas) ……………………………………………………….…………… 53 46 Premonition of Civil War (Oil on Canvas) ………………………………………………….……………… 53 47 The Weeping Woman (Oil on Canvas) ……………………………………………………………………… 54 48 The Weeping Woman (Oil on Canvas) ………………………………………………………………….…… 54 49 Marilyn Monroe ……………………………………………………………………………………………………..…… 55 50 Campbell's Soup I …………………………………………………………………………………………………..… 55 51 ไม่มีช่ือภาพ (สีอะคริลิคบนผ้าใบ) ……………………………………………………………………………..………… 56 52 ไม่มีช่ือภาพ (สีอะคริลิคบนผ้าใบ) ……………………………………………………………………………………… 56 53 ตวั อย่างจดุ (สงครามโครงมนุษย์) ………………………………………………………………………………………… 61 54 ตัวอยา่ งจดุ (การเคลื่อนไหวของหัวกระโหลก) ……………………………………………………………….…… 62 55 ตวั อย่างเส้นโค้งและเส้นตรง (การเคลื่อนไหวของมิติการต่อสู้) ……………………………………………… 62 56 ตวั อย่างเสน้ ลักษณะต่างๆเกดิ เป็นรปู ร่าง (ไม่มีชื่อภาพ) …………………………………………………..…… 63 57 ตัวอยา่ งเสน้ โค้งอิสระที่ซ้อนทบั (การเคลื่อนไหวและมิติของสี) ……………………………..……………… 63 58 ตัวอยา่ งเส้นที่ผสานกันจนเกิดเป็นรปู ร่างรปู ทรงและที่ว่าง(หลอมไทยเทียม) …………………………… 64 59 ตวั อยา่ งเส้นทผี่ สานกนั เป็นรูปรา่ ง (ทรงกีต้าร์) …………………………………………………………….……… 64 60 ตวั อย่างรปู ทรง (หุ่นนิ่ง) …………………………………………………………………………………………………… 65 61 ตวั อยา่ งรูปทรง(หุ่นนิ่ง) ………………………………………………………………………………………………….… 65 62 ตัวอย่างรปู ทรงหัวกะโหลกและรูปทรงอิสระ (ความหวานท่ีเกินเลย) ……………………………..……… 66 63 ตัวอย่างรูปทรงหัวกะโหลก (กะโหลกพรุน) ………………………………………………………………………… 66 64 ตวั อย่างรูปทรงอิสระ(ความหวานที่เกินเลย) ………………………………………………………………….…… 67 65 ตวั อยา่ งรปู ทรงกระบอก (ศิลาปีศาจ) ……………………………………………………………………………...…. 67

สารบัญภาพ (ตอ่ ) ภาพที่ หน้า 66 ตวั อยา่ งรปู อสิ ระจากทรงสามเหล่ียม (ป๊ิกปีศาจ) …………………………………………………………….…… 68 67 ตวั อยา่ งรปู ทรงกระบอก (รักนิรันดร์) ………………………………………………………………………………… 68 68 ตัวอยา่ งแสดงความสัมพันธ์ระหวา่ งท่วี า่ งภายในสเี หลืองและทวี่ ่างภายนอกสีเขยี ว …………………… 69 69 ตัวอย่างแสดงความสัมพันธร์ ะหวา่ งท่วี ่างภายในสขี าวและทีว่ า่ งภายนอกสีนา้ เงนิ ……….…………… 69 70 ตัวอย่างพืนผวิ หยาบ (กิเลสภายในสู่ภายนอก) ……………………………………………………………..……… 70 71 ตวั อย่างพนื ผิวหยาบ (กิเลสภายในสู่ภายนอก) ……………………………………………………………….…… 70 72 ตัวอย่างพนื ผิวเรยี บเนียน (ผลึกแข็งนา้ พาสู่หายนะ) …………………………………………………….……… 71 73 ตวั อย่างพืนผวิ เรียบเนยี น (ผลึกแข็งน้าพาสู่หายนะ) …………………………………………………….……… 71 74 ตัวอยา่ งเส้นท่ีผสานกันจนเกดิ แสงเงารวมเป็นรปู ทรง …………………………………………………………… 72 75 ตวั อย่างแสงเงาของรูปทรงที่มแี สงมาจากคนละที่ (ทางเลือก) …………………………………..…………… 73 76 ตวั อย่างแสงเงาของรปู ทรงท่มี ีแสงมาจากคนละท่ี (Motley Crue) ………………………………………… 73 77 ตัวอย่างสหี ลกั ทผ่ี สมกันเปน็ สใี หม่ ………………………………………………………………………………….…… 74 78 ตัวอยา่ งตัวอยา่ งสีท่ีเกดิ จากการผสม ขาว เทา ด้า ………………………………………………………………… 75 79 แสดงการจดั ภาพแบบเท่ากันทังสองข้างโดยสงั เกตจากดวงตาและปากท่ีอยู่ก่งึ กลางภาพ ………….. 75 80 แสดงการจัดภาพแบบเท่ากนั ทงั สองขา้ งโดยสังเกตจากรูปทรงและตัวหนงั สือท่อี ยู่กงึ่ กลาง ………… 76 81 แสดงการจัดภาพแบบไมเ่ ทา่ กนั ทังสองข้างโดยสงั เกตจากบรเิ วณพืนสีนา้ ตาลแดงทงั สองฝงั่ ………. 76 82 แสดงการจัดวางแบบกระจายทัว่ ทงั ภาพโดยสังเกตจาก รูปร่างสีและใบหนา้ คน …………………..…… 77 83 ภาพวาดของวินเซนต์ แวน โก๊ะ (pink/gree) ………………………………………………………………….…… 81 84 ภาพวาดของวินเซนต์ แวน โก๊ะ (Starry Night Over The Rhone) ……………………………………… 82 85 ภาพวาดของวินเซนต์ แวน โก๊ะ (Vincent’s Bedroom) ……………………………………………….……. 82 86 ภาพวาดของวินเซนต์ แวน โก๊ะ(Trees in the Asylum Garden) ………………………………...………. 83 87 ภาพวาดของโกลด มอแน(Claude Monet) ………………………………………………………………………... 83 88 แสดงระยะของต้นไม้ ........................................................................................................................ 84 89 แสดงการโฟกัสระยะหนา้ ของดอกไม้ ............................................................................................... 85 90 แสดงการโฟกสั ระยะหนา้ ของตุ๊กตา .................................................................................................. 85 91 แสดงการโฟกัสระยะกลางของกลอ้ งถา่ ยรปู ...................................................................................... 86 92 แสดงการโฟกสั ระยะหลงั ของขวดนา้ .................................................................................................. 86 93 จินตนาการริมหาดและเสียงเพลง ในภาพแสดงระยะหนา้ ................................................................ 87 94 (ออกกิเลส) สีอะครลิ ิคบนผ้าใบ ในภาพแสดงระยะหน้า ................................................................... 87 95 มุมมอง …………………………………………………………………………………………………..………………….……… 88 96 มมุ นกมอง ........................................................................................................................................ 89 97 มมุ มองระดับสายตา ......................................................................................................................... 89 98 มมุ มองจากด้านลา้ งขนึ ไป ................................................................................................................ 90 99 มมุ มองจากด้านล้างขนึ ไป ................................................................................................................ 90

สารบัญภาพ (ตอ่ ) ภาพท่ี หน้า 100 พู่กัน ……………………………………………………………………………………………………………………………. 96 101 จานสี ……………………………………………………………………………………………………………………..……. 96 102 แกว้ น้า …………………………………………………………………………………………………………………………. 96 103 ผ้าเชดสี ………………………………………………………………………………………………………………………. 96 104 เฟรมผ้าใบ ………………………………………………………………………………………………………………..…. 97 105 สอี ะครลิ ิค ……………………………………………………………………………………………………………………. 97 106 ภาพรา่ งนา้ ความคดิ ………………………………………………………………………………………………………. 97 107 ใชเ้ ทคนิคผสมผสานจากสอื่ วสั ดตุ ่างๆ จากธรรมชาติ (Mix media) ……………….....…………………. 98 108 ใชเ้ ทคนคิ ผสมผสานจากสอ่ื วัสดตุ า่ งๆ จากธรรมชาติ (Mix media) ………………………………………. 98 109 ใช้เทคนิคผสมผสานจากสื่อวัสดตุ ่างๆ จากธรรมชาติ (Mix media) ………………………………………. 99 110 ใช้เทคนคิ ผสมผสานจากสอ่ื วัสดุตา่ งๆ (Mix media) ……………………………………………………..……. 99 111 ใชเ้ ทคนิคปะติด (Collage art) ดว้ ยวัสดุสังเคราะห์ …………………………………………….………………. 100 112 ใช้เทคนิคผสมผสานจากส่ือวัสดตุ า่ งๆ (Mix media) ……………………………………………..……………. 100 113 ใช้เทคนิคปะติด (Collage art) ด้วยกระดาษหนังสือพมิ พ์ ……………………………………..……………. 101 114 วาดภาพนามธรรม (Abstract) …………………………………………………………………………………………. 101 115 วาดภาพนามธรรม (Abstract) …………………………………………………………………………………………. 101 116 วาดภาพประทับใจ (Impressionism) ……………………………………………………………….………………. 102 117 วาดภาพเหนอื ความเป็นจริง (Surrealism) ………………………………………………………………..………. 102

1 แผนการบริหารการสอนประจาวิชา จิตรกรรมสรา้ งสรรค์ ชอ่ื สถาบนั อดุ มศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยราชภฏั อุดรธานี วทิ ยาเขต/คณะ/ภาควชิ า คณะมนุษยศาสตรแ์ ละสังคมศาสตร์ สาขาทัศนศิลป์ หมวดที่ 1 ขอ้ มลู ทว่ั ไป 1. รหัสและช่ือรายวชิ า FA24303 จติ รกรรมสร้างสรรค์ (Creative Painting) 2. จานวนหนว่ ยกิต 3(2-2-5) 3. หลกั สูตรและประเภทของรายวชิ า ศิลปบณั ฑิต สาขาวชิ าทัศนศลิ ป์ 4. อาจารย์ผรู้ ับผดิ ชอบรายงานวิชาและอาจารยผ์ ู้สอน อ.พศิน เวยี งแก้ว 5. ภาคการศกึ ษา/ช้ันปที ่ีเรียน ภาคการศกึ ษาท่ี 2/ชั้นปที ี่ 2-4 6. รายวิชาที่ ต้องเรียนมาก่อน (Pre-requisite) (ถ้าม)ี - 7. รายวิชาที่ ต้องเรยี นพรอ้ มกนั (Co-requisites) (ถา้ มี) - 8. สถานท่ีเรยี น อาคาร 19 หอ้ ง 19101 9. วันทีจ่ ดั ทาหรอื ปรับปรุงรายละเอียดของวิชาครั้งล่าสุด 2559

2 หมวดที่ 2 จุดม่งุ หมายและวัตถุประสงค์ 1. จดุ มุ่งหมายของรายวิชา 1. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายแนวคิดในการสร้างงานจิตรกรรมได้ 2. ผเู้ รยี นสามารถอธิบายประเภทของงานจติ รกรรมได้ 3. ผ้เู รียนสามารถใช้สือ่ วัสดใุ นการสร้างสรรค์งานจติ รกรรมได้ 4. ผูเ้ รียนสามารถสร้างสรรคง์ านจติ รกรรมทีม่ ีลกั ษณะเฉพาะตัวได้ 2. วตั ถุประสงค์ของรายวชิ า เพ่ือใหน้ ักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจหลกั การของจติ รกรรมสร้างสรรคไ์ ด้ สามารถนาไปประยุกตใ์ ช้ใน การสรา้ งสรรคผ์ ลงานจติ รกรรมได้ โดยบรู ณาการเรียนการสอนเพ่ือให้นาไปใชใ้ นการบรกิ ารวิชาการแก่ สังคม และเกิดการเรียนรู้ มสี ่วนร่วมกับท้องถิ่นหรอื ชุมชน โดยพฒั นาองคค์ วามรู้ที่สามารถใช้กบั การ สรา้ งสรรคผ์ ลงานได้ ในรูปแบบของงานจิตรกรรมสรา้ งสรรคใ์ นงานประยกุ ต์ศิลป์ ทีส่ ามารถตอบสนองความต้องการของสังคมหรือชมุ ชนได้ หมวดท่ี 3 ลักษณะและการดาเนนิ การ 1. คาอธบิ ายรายวิชา ศึกษารปู แบบจากผลงานจิตรกรรมพ้ืนฐาน มาสรา้ งสรรค์เป็นรูปแบบของงานศลิ ปกรรม เพ่อื ให้ได้ ผลงานจิตรกรรมท่ีมีเทคนิค ความแปลกใหม่น่าสนใจ มีความสวยงาม ความเปน็ เอกลกั ษณเ์ ฉพาะตวั 2. จานวนช่วั โมงที่ใช้ต่อภาคการศกึ ษา การฝึกปฏิบตั ิ/งานภาคสนาม/การ ฝกึ งาน บรรยาย สอนเสริม การศกึ ษาดว้ ยตนเอง 32 10 32 80 3. จานวนช่ัวโมงต่อสปั ดาห์ทอี่ าจารย์ให้คาปรกึ ษาและแนะนาทางวชิ าการ แก่นกั ศกึ ษาเปน็ รายบุคคล 10

3 หมวดท่ี 4 การพัฒนาการเรยี นรู้ของนักศกึ ษา 1. คุณธรรม จรยิ ธรรม 1.1 คณุ ธรรม จรยิ ธรรมที่ตอ้ งพัฒนา - ตระหนักในคุณค่าและคุณธรรม จรยิ ธรรม เสยี สละและซือ่ สตั ยส์ ุจริต - เคารพสทิ ธแิ ละรับฟังความคดิ เห็นของผ้อู ่นื รวมทั้งเคารพในคณุ คา่ และศักดิ์ศรขี องความเปน็ มนุษย์ - มีจรรยาบรรณทางวิชาการและทักษะทางวชิ าชพี 1.2 วธิ กี ารสอน - มกี ารสอดแทรกเนื้อหาด้านความซื่อสตั ย์ สจุ รติ และจรรยาบรรณวิชาชีพในการเรียน - มกี ารกาหนดข้อตกลงในการเข้าชนั้ เรียน ใหม้ ีการวจิ ารณ์ผลงานโดยผ้สู อนและผรู้ ่วมชนั้ เรียน 1.3 วธิ กี ารประเมินผล - ประเมินจากความเปน็ ต้นฉบับของผลงานจิตรกรรมสร้างสรรค์ ไม่ลอกเลียนแบบจากผลงานของ ผู้อืน่ - การนาเสนอเนื้อหาในผลงาน สง่ เสรมิ ทัศนคติที่ดีต่อสงั คมไทย - ประเมนิ จากการเขา้ ช้นั เรยี นและการส่งผลงานท่ตี รงเวลา 2. ความรู้ 2.1 ความรู้ท่ี ต้องไดร้ บั - มคี วามรู้ ความเขา้ ใจในทฤษฎี หลกั การและทฤษฎีท่ีสาคญั ในเน้ือหาท่ีศึกษาท่ีเกี่ยวข้อง - สามารถประยกุ ต์ใชค้ วามรูแ้ ละทักษะทางทัศนศิลปใ์ นการออกแบบ รวมทัง้ ประยุกต์ความรู้ทักษะ และการใชเ้ ครื่องมอื ท่ีเหมาะสมกบั การแก้ไขปญั หา - สามารถสรา้ งสรรค์งานวิจยั เพ่ือแกป้ ัญหาทัศนศิลป์ และพัฒนาองค์ความรูอ้ ย่างต่อเนอ่ื ง 2.2 วิธกี ารสอน - บรรยายในช้นั เรียน และให้นักศึกษาฝึกปฏิบัติงาน - ส่งเสรมิ ใหน้ กั ศึกษา ศึกษาความรูจ้ ากตวั อย่างงานจิตรกรรมสร้างสรรค์ ในลกั ษณะต่างๆ - มีการศกึ ษานอกสถานที่ 2.3 วธิ ีการประเมนิ ผล - ทดสอบความเข้าใจด้วยการตั้งคาถาม - นาเสนอผลงานพร้อมอธิบายแนวคดิ และขนั้ ตอนในการปฏิบตั ิงาน 3. ทักษะทางปัญญา 3.1 ทกั ษะทางปัญญาทีต่ ้องพัฒนา - สามารถสืบคน้ ขอ้ มูลและแสวงหาความร้เู พม่ิ เตมิ ได้ดว้ ยตนเอง เพ่ือการเรียนรูต้ ลอดชีวติ และทันต่อ การเปล่ยี นแปลงทางองค์ความรแู้ ละเทคโนโลยใี หมๆ่ 3.2 วธิ ีการสอน - บรรยายและตงั้ คาถาม - ปฏิบัติงานตามโจทย์

4 3.3 วธิ ีการประเมนิ ผล - ทดสอบความเข้าใจด้วยการต้ังคาถาม - นาเสนอผลงานพร้อมอธบิ ายแนวคิดและข้ันตอนในการปฏิบตั ิงาน - การสง่ งานตามระยะเวลาที่กาหนด 4. ทักษะความสัมพนั ธร์ ะหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ 4.1 ทักษะความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งบคุ คลและความรับผิดชอบท่ตี ้องพฒั นา - สามารถเปน็ ผ้รู เิ รม่ิ สรา้ งสรรค์ผลงานในการวเิ คราะห์รูปแบบผลงานการแก้ปญั หาและใช้นวตั กรรม ใหม่ๆในการแกป้ ัญหาทงั้ ของตนเองและของกลุ่มได้อย่างเหมาะสมตามที่ศึกษามา -มคี วามรับผดิ ชอบในการพัฒนาการเรยี นรู้ท้ังของตนเองและทางวิชาชีพท่ีศกึ ษามาอยา่ งต่อเน่อื ง 4.2 วธิ ีการสอน - รายงานกลุ่ม - ปฏบิ ัตงิ านกลุ่ม - ปฏบิ ตั งิ านเดีย่ ว 4.3 วธิ ีการประเมนิ ผล - สังเกตจากพฤติกรรมการทางานกลุ่มในชัน้ เรียนของนกั ศึกษา และผลสัมฤทธจิ์ ากผลงาน 5. ทักษะการวิเคราะห์เชิงตวั เลข การสอื่ สารและการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ 5.1 ทกั ษะการวเิ คราะหเ์ ชงิ ตวั เลข การสอื่ สาร และการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศทตี่ ้องพัฒนา - มีทกั ษะในการใชเ้ ครื่องมอื ทจ่ี าเป็นท่มี ีอยู่ในปจั จบุ ันต่อการทางานที่เกย่ี วกบั ทางด้านทศั นศลิ ป์ - มที กั ษะในการส่ือสารข้อมูลท้ังทางการพดู การเขยี น และการสื่อความหมายโดยใชส้ ญั ลักษณ์ 5.2 วธิ ีการสอน - บรรยายในช้ันเรยี น ใหน้ ักศกึ ษามีการค้นคว้า นาเสนอข้อมลู และตัวอยา่ งผลงานออกแบบทศั นศลิ ป์ เพื่อเป็นแนวทาง การออกแบบผลงานของตนเอง - กาหนดใหน้ ักศึกษามกี ารนาเสนอผลงานแบบรา่ งจากการวเิ คราะห์การสืบคน้ ข้อมูล เพอื่ ประกอบ แบบในช้ันเรียน 5.3 วิธีการประเมนิ ผล - ประเมินจากผลงานของนกั ศึกษา ด้านทักษะทางความคิดสร้างสรรคแ์ ละรสนิยมทางศิลปะ

5 1. แผนการสอน หมวดท่ี 5 แผนการสอนและการประเมนิ ผล สปั ดาห์ หวั ข้อ/รายละเอยี ด จานวน กิจกรรม ส่อื ที่ใช้ ท่ี ชวั่ โมง การเรยี นการสอน บทที่ 1 ความเป็นมาของงาน 8 บรรยาย มอบหมายงาน จัดทา สื่อการสอน จิตรกรรม รายงานเดี่ยว ปฏิบัตงิ าน มลั ตมิ ีเดยี 1. ความหมายของจติ รกรรม จติ รกรรมเพ่ือสงั เกตทักษะก่อน 1-2 2. ความหมายของจติ รกรรมสื่อผสม เรียน นาเสนองานหนา้ ชั้นเรียน 3. ความเปน็ มาของจติ รกรรม วิเคราะหผ์ ล บทท่ี 2 ประเภทของงานจิตรกรรม 8 บรรยาย จดั ทารายงานกลุ่ม สื่อการสอน 1. จติ รกรรมไทย คน้ คว้าผลงานทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับ มัลติมีเดยี จิตรกรรมไทย และจติ รกรรม 1.1 จติ รกรรมไทยโบราณ สากล นาเสนองานหนา้ ชั้นเรียน 1.2 จติ รกรรมไทยประเพณี สรุปผล 1.3 จติ รกรรมไทยร่วมสมัย 2. จิตรกรรมสากล 4 บรรยาย จัดทารายงานเดีย่ ว สื่อการสอน 3-4 2.1 Impressionism นาเสนองานหนา้ ชนั้ เรียน มลั ติมเี ดีย 2.2 Cubism ฝึกปฏิบัติลอกงานศิลปนิ 2.3 Surrealism วิเคราะห์ผล 2.4 Pop art 2.5 Collage art 2.6 Mix media 2.7 Graffiti art บทท่ี 3 แนวคดิ ในการสรา้ งงาน จติ รกรรม 1. แนวคิดในงานจิตรกรรม 1.1 แนวคิดเร่อื งธรรมชาตแิ วดลอ้ ม 1.2 แนวคิดเรอื่ งสิ่งมีชวี ติ 5 1.3 แนวคดิ เร่อื งเหนอื ความเป็นจรงิ 1.4 แนวคิดเรอ่ื งนามธรรม 2 .อิทธพิ ลจากผลงานศลิ ปกรรม 2.1 อทิ ธพิ ลทางดา้ นแนวความคิด 2.2 อิทธพิ ลทางด้านรปู แบบ 2.3 อทิ ธพิ ลทางดา้ นเทคนิค

6 สปั ดาห์ หวั ข้อ/รายละเอยี ด จานวน กจิ กรรม สอ่ื ที่ใช้ ท่ี ชัว่ โมง การเรียนการสอน บทที่ 4 เทคนิคในการสร้างงาน 4 บรรยาย จดั ทารายงานกลุ่ม จิตรกรรม นาเสนองานหน้าชัน้ เรยี น สอื่ การสอน 6 1. วสั ดุอุปกรณ์ในงานจิตรกรรม วิเคราะห์ผล มัลตมิ เี ดยี 2. เทคนิคในการสร้างสรรค์ 3. ลกั ษณะเฉพาะในงานจิตรกรรม บทที่ 5 องค์ประกอบศลิ ป์ในงาน 8 บรรยาย ปฏิบตั พิ น้ื ฐานกอ่ นการ สอื่ การสอน จิตรกรรม สร้างงานจิตรกรรม ตรวจและ มัลตมิ เี ดยี 1. ทัศนธาตุ วิจารณเ์ ชิงวเิ คราะหผ์ ลงานของ 1.1จดุ นกั ศึกษา 1.2เส้น 1.3 รปู ทรง 7-8 1.4 ที่วา่ ง 1.5 พืน้ ผิว 1.6 แสงเงา 1.7 สี 2. การจดั วางโครงสร้างองคป์ ระกอบใน ภาพ บทท่ี 6 ทศั นยี ภาพ(Perspective) 4 บรรยาย ฝึกปฏิบตั ิงาน ตรวจ ส่ือการสอน 1. ระยะ และวิจารณเ์ ชิงวิเคราะหผ์ ลงาน มลั ตมิ ีเดีย 9 2. มมุ มอง ของนักศึกษา บทที่ 7 การปฏบิ ัตงิ านจติ รกรรม 28 บรรยาย ฝกึ ปฏิบัติงานตาม สรา้ งสรรค์ หวั ขอ้ ทกี่ าหนด ตรวจและ 1. คน้ หาแรงบนั ดาลใจเบื้องต้น วจิ ารณเ์ ชิงวเิ คราะห์ผลงานของ 10-16 2. เตรยี มวสั ดอุ ปุ กรณ์ นกั ศึกษา 3. รา่ งภาพนาความคิด ทวนความรู้พื้นฐานบทท่ี 1-7 4. ถ่ายทอดลงส่ผู ลงาน

7 2. แผนการประเมนิ ผลการเรยี นรู้ ที่ ผลการเรยี นรู้ วิธีการประเมนิ สปั ดาหท์ ่ี สัดสว่ น ประเมิน ของการ ประเมนิ ผล -ประเมนิ จากความเป็นต้นฉบับของผลงานจิตรกรรม สรา้ งสรรค์ ไมล่ อกเลยี นแบบจากผลงานของผูอ้ ืน่ 1 คุณธรรม จริยธรรม -การนาเสนอเนื้อหาในผลงาน ส่งเสริมทศั นคติทีด่ ีต่อ เฉลย่ี ใน สงั คมไทย 2-16 คะแนน -ประเมนิ จากการเข้าชัน้ เรียนและการสง่ ผลงานที่ตรง รวมทง้ั หมด เวลา -ทดสอบความเขา้ ใจดว้ ยการตั้งคาถาม ทาแบบทดสอบ เฉล่ียใน 2 ความรู้ -นาเสนอผลงานพร้อมอธิบายแนวคิดและขนั้ ตอนในการ 2-16 คะแนน ปฏบิ ัตงิ าน รวมทัง้ หมด -ทดสอบความเข้าใจด้วยการตงั้ คาถาม -นาเสนอผลงานพร้อมอธบิ ายแนวคดิ และขัน้ ตอนในการ เฉล่ียใน 3 ทกั ษะทางปัญญา ปฏิบัติงาน 2-16 คะแนน -การสง่ งานตามระยะเวลาทกี่ าหนด รวมทัง้ หมด -พัฒนาการของผลงานสรา้ งสรรค์ ทักษะความสัมพนั ธ์ -สังเกตจากพฤติกรรมการทางานกลุ่มในชน้ั เรยี นของ เฉลย่ี ใน 4 ระหว่างบุคคลและความ นกั ศึกษา และผลสมั ฤทธิ์จากผลงาน 2-16 คะแนน รบั ผิดชอบ -การส่งงานตามระยะเวลาท่ีกาหนด รวมท้งั หมด ทักษะการวเิ คราะหเ์ ชงิ ตวั เลข การส่อื สาร และ -ประเมนิ จากผลงานของนักศึกษา ด้านทักษะทาง เฉลย่ี ใน 5 การใช้เทคโนโลยีสารสน ความคิดสร้างสรรค์และรสนยิ มทางศิลปะ 2-16 คะแนน เทศะ รวมทงั้ หมด

8 3. เกณฑก์ ารประเมินผล ระดบั คะแนน เกรดทไ่ี ด้ 80 - 100 A 75 - 79 B+ 70 - 74 B 65 - 69 C+ 60 - 64 C 55 - 59 D+ 50 - 54 D 0 - 49 F หมวดท่ี 6 ทรพั ยากรประกอบการเรียนการสอน 1. เอกสารหลกั และตารา จิระพฒั น์ พิตรปรีชา. โลกศลิ ปะ ศตวรรษที่ 20. กรุงเทพฯ : เมอื งโบราณ, 2545. จริ ะพฒั น์ พิตรปรีชา.109 มองพศิ มองผา่ นงานศลิ ป์. กรงุ เทพฯ : แปลน พร้นิ ตงิ้ จากัด, 2547. ทวเี ดช จิ๋วบาง. เรยี นรทู้ ฤษฎสี ี. กรุงเทพฯ : สานักพิมพโ์ อเดียนสโตร์, 2536. อศั นีย์ ชอู รณุ . จติ รกรรมร่วมสมัย. กรงุ เทพฯ : โอ.เอส.พริ้นต้ิง เฮ้า, 2530. เกษม กอ้ นทอง. วาดเสน้ สรา้ งสรรค์. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์วาดศิลป์, 25345. Matthew Gail. Dada & Surrealism.Bangkok : The Great Fine Art Co.,Ltd, 2014. ชะลูด น่ิมเสมอ. องค์ประกอบของศิลปะ. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์อมรินทร์, 2545. พิษณุ ศุภนิมิต. Miracle of Art. กรุงเทพฯ : อมรนิ ทร์พริ้นติง้ แอนด์พบั ลชิ ชง่ิ , 2549. วิรุณ ตั้งเจริญ. สุนทรียศาสตร์เพื่อชีวิต. กรุงเทพฯ : สนั ติศริ ิการพิมพ์, 2546. สุชาติ เถาทอง. ศิลปวิจารณ์. กรุงเทพฯ : โอ.เอส. พรน้ิ ต้ิง เฮา้ ส์, 2537. 2. เอกสารและข้อมูลสาคัญ wikipedia. 2559. กมล ทัศนาญชลี .[Online]Available : https://th.wikipedia.org/wiki/กมล ทัศนาญชลี. wikipedia. 2559. ประวัติศาสตรข์ องจิตรกรรม.[Online]Available : https://th.wikipedia.org/wiki/ ประวัติศาสตร์ของจติ รกรรม. ศนู ยม์ านษุ ยวทิ ยาสริ นิ ธร(องค์การมหาชน). 2549.ฐานข้อมูลแหลง่ โบราณคดที ่ีสาคัญในประเทศไทย. [Online]Available : http://www.sac.or.th/ databases/archaeology/archaeology/เขา เขยี น.

9 thailandtopvote. 2016.จงั หวดั มหาสารคาม [Online]Available : http://thailandtopvote.com/ สิมวัดยางทวงวราราม. Wikipedia. 2558.จิตรกรรมไทย [Online]Available : http:// th.wikipedia.org/wiki/จิตรกรรมไทย. Aridglamor. 2017 ..sketching drawing and digital painting blog.[Online]Available : http://www.aridglamor.com/2014/03/spinning-the-color-wheel-basic-color-theory- part-1. perspectivethai.2013. การเขยี น Perspectivethai.[Online]Available : http://www. perspectivethai.wordpress.com/2013/03/12/การเขียน-perspective. dalipaintings. 2011. Salvador Dali Painting,Biograpfy,Quotes .[Online]Available : http://www.dalipaintings.com/spider-of-the-evening.jsp#prettyPhoto. จิรชยุตม์ สรุ ยิ ะนวนนั ท.์ 2016.บทความเครื่องเขียนอุปกรณส์ านักงาน .[Online]Available : http://stationerypch.blogspot.com/2016/06/blog-post.html. pablopicasso.2009.Pablo Picasso Painting,Quotes,and Biography.[Online]Available : http://www.pablopicasso.org/the-weeping-woman.jsp. 3. เอกสารและข้อมูลแนะนา -นติ ยสาร Fine Art รายเดือน -www.Fineart-magazine.com -http://www.interprint.su.ac.th -Page Facebook #Art People Gallery -Page Facebook #Art in America -Page Facebook #World of Art -Page Facebook #Art is a way oF survival

10 หมวดที่ 7 การประเมินและปรบั ปรงุ การดาเนินงานของรายวิชา 1. กลยุทธ์การประเมินประสิทธิผลของรายวิชาโดยนักศึกษา - มกี ารประเมนิ การสอนโดยใช้แบบสอบถาม โดยนักศึกษาในสัปดาหส์ ุดทา้ ยของการเรยี น - มีการสอบถามนกั ศึกษาถึงความรู้ท่ไี ดร้ บั ปญั หา และข้อเสนอแนะในการเรยี นการสอน 2. กลยุทธ์การประเมนิ การสอน - มีการประเมินการสอนจากการสงั เกตพฤติกรรมการเรียนของนักศกึ ษาโดยผู้สอน และผลงานของ นักศกึ ษา 3. การปรับปรุงการสอน - มกี ารประชมุ ภาควิชาในปลายภาคการศึกษา เพอื่ หาแนวทางในการปรบั ปรงุ การเรียนการสอน 4. การทวนสอบมาตรฐานสัมฤทธ์ิของนักศึกษาในรายวิชา - มกี ารทวนสอบจากงานที่มอบหมายในแตล่ ะสปั ดาห์ 5. การดาเนินการทบทวนและการวางแผนปรบั ปรุงประสิทธผิ ลของรายวิชา - ผู้สอนประมวลแบบสอบถาม และ การสงั เกตพฤติกรรม และคุณภาพของผลงานของนักศกึ ษา สรปุ ผลเพือ่ นามาปรับปรุงการเรยี นการสอน

11 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 1 ความเป็นมาของงานจิตรกรรม 1.หัวข้อเนื้อหา 1.1 ความหมายของจติ รกรรม 1.2 ความหมายของจิตรกรรมส่ือผสม 1.3 ความเป็นมาของงานจิตรกรรม 2.วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม เม่ือศึกษาบทเรียนจบแล้ว นักศึกษาจะมีความรู้ความสามารถในเรื่องดังต่อไปน้ี 2.1 อธบิ ายความหมายของจิตรกรรมได้ 2.2 อธบิ ายความเป็นมาของงานจิตรกรรมได้ 3.กิจกรรมการเรียนการสอน 3.1 บรรยายเนื้อวิชา 3.2 ศกึ ษาคน้ คว้าจากเอกสารทางวชิ าการ 3.3 จดั ทารายงานเดย่ี ว 3.4 ปฏิบัตงิ านจติ รกรรมเพ่ือสังเกตทักษะก่อนเรยี น 3.5 นาเสนองานหน้าชัน้ เรียน วิเคราะหผ์ ล 4.สื่อการสอน 4.1 ส่ือการสอนมัลติมีเดีย (Multimedia) 5.วิธีการประเมินผล 5.1 ประเมินจากแบบทดสอบท้ายบท 5.2 การตรงต่อเวลา การเข้าชั้นเรียน 5.3 การนาเสนอเอกสารหน้าชั้นเรียน 5.4 การพัฒนาของทักษะในการสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรม 5.5 ความชัดเจนของเน้ือหารายงาน 5.6 สังเกตจากพฤติกรรมการทางานกลุม่ ในชนั้ เรียนของนกั ศกึ ษา และผลสัมฤทธ์จิ ากผลงาน 5.7 ประเมินจากผลงานของนักศึกษา ด้านทักษะทางความคิดสรา้ งสรรคแ์ ละรสนยิ มทาง ศิลปะ 5.8 การตอบคาถามในชนั้

12

13 บทที่1 ความเปน็ มาของงานจติ รกรรม ประวัติความเป็นมาของภาพวาดหรือจิตรกรรมมีความเป็นมาท่ียาวนานหลายศตวรรษแล้ว กาลเวลาได้เปล่ียนแปลงรูปแบบของศิลปะมาจนถึงทุกวันนี้ ทุกพื้นที่ย่อมมีความคล้ายคลึงกันของ รูปแบบชีวิต พิธีกรรมและการส่งต่อทางวัฒนธรรม การกาเนิดจิตรกรรมไม่อาจระบุความแน่ชัดได้จริง แท้ หากแต่เป็นการเช่ือมโยงให้เห็นถึงความเป็นไปได้ของท่ีมาและความเปล่ียนแปลงไปตามกาลเวลา ของจิตรกรรม ผู้เขียนมุ่งเน้นเหตุผลในการถ่ายทอดกระบวนการสร้างสรรค์จิตรกรรมที่เปล่ียนผ่านตาม ยุคสมัย เพื่อให้นักศึกษาได้เข้าใจหลักการสร้างงานจิตรกรรม และมีเสรีภาพทางความคดิ กับการเรียน การสอน เนื้อหาสาระในทุกบทเรียนอ้างอิงข้อเท็จจริงจากประสบการณ์ที่ได้จากหนังสือ ตารา ผู้รู้ และ การวิเคราะห์จากความเปล่ียนแปลงธรรมชาติของการศึกษาที่เกิดข้ึนอยู่ตลอดเวลา โดยแบ่งหัวข้อใน การศึกษาเบื้องต้นออกเป็นหัวข้อดังนี้ 1.1 ความหมายของจิตรกรรม 1.2 ความหมายของจติ รกรรมสื่อผสม 1.3 ความเป็นมาของงานจิตรกรรม 1.1 ความหมายของจติ รกรรม หมายถึง ภาพวาดสี ทถ่ี ูกกระทาขึน้ ด้วยเหตุผลหรือไรเ้ หตุผล บนระนาบ 2 มติ ิ ไม่ว่าดว้ ยเหตุผลใดตอ้ งเกดิ จากปัญญา เพื่อเป็นการสื่อสารผ่านภาพวาดส่ิงต่างๆ อารมณ์ สัญลักษณห์ รือนยั ของผูว้ าดให้กบั ผดู้ ู เชน่ บันทกึ ภาพเหตกุ ารณ์ทเ่ี กิดขึน้ อาจเป็นภาพความทรง จาหรอื จินตนาการของผู้วาด ภาพที่ 1 ผลงานจติ รกรรมสร้างสรรค์ของผเู้ ขียน (พิธกี รรม) 2017.(สอี ะครลิ ิคบนผา้ ใบ)

14 1.2 ความหมายของจติ รกรรมสือ่ ผสม (Mix media painting) หมายถึง ภาพวาดที่ผสมส่ือ ต่างๆมากกว่า 2 ส่ือขึ้นไปบนระนาบ 2 มิติหรือ 3 มิติ เพ่ือแสดงความพิเศษในภาพ ท้ังเรื่องเทคนิค รูปแบบหรือนัยของสื่อที่นามาใช้ เป็นการพัฒนารูปแบบและขยายขอบเขตของกระบวนการสร้างสรรค์ ทางจิตรกรรมอีกทางเลือกหนึ่ง ภาพที่ 2 ตัวอย่างผลงานจิตรกรรมสื่อผสมของ ศาสตราจารย์กมล ทัศนาญชลี ศิลปินแห่งชาติ ปี พ.ศ. 2540 (หนงั ใหญ่ อเมรกิ ันอินเดยี น)1991.(ส่ือผสมบนกระดาษ) ที่มา : วิกิพีเดยี สารานกุ รมเสรี.2559.[Online]

15 ภาพท่ี 3 ผลงานจติ รกรรมของผเู้ ขียน (อารมณ์จากเพลงฟิวชัน่ แจส)2017.(สื่อผสมบนกระดาษ) ผู้เขยี นใชเ้ ทคนิคการวาดจากสปี ระเภทต่างๆ ดว้ ยกัน 6แบบ คือ 1.สอี ะครลิ ิค( Acrylic paint) 2.ปากกาลกู ล่นื (Ball pen) 3.ดินสอสี (Pencil colour) 4.เกรยอง( Crayon) 5.มาร์คเกอร์ (Marker pen) และ6.สีโกโก้ (Cocoa colour) ซ่งึ เป็นสีทไี่ ด้จากธรรมชาติ

16 1.3 ความเป็นมาของจิตรกรรม จิตรกรรมหรือภาพวาดนนั้ อาจเร่ิมต้นจากเหตุบังเอิญหรือ ความตั้งใจของมนุษย์และสัตว์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์เพียงเพื่อแสดงอารมณ์หรือถ่ายทอดเหตุการณ์ หรือเรื่องราวท่ีเกิดข้ึนเท่านั้น เช่น ร่องรอยเท้าหรือการขูดขีดที่ซ้อนกันบนพ้ืนดิน พื้นไม้ บนแผ่นหินของ มนุษย์และสัตว์ ร่องรอยที่เกิดข้ึนอาจเกิดจากความสงสัย แต่ถึงอย่างไรภาพวาดท่ีเรียกจิตรกรรมเริ่ม กาเนิดข้ึนตามกลไกของธรรมชาติโดยมีนัยหรือปัญญา จากความเชื่อท่ีสามารถรับรู้ได้จากผู้วาดบ้าง เช่นภาพวาด คน สัตว์ ส่ิงของ การกระทา หรือสัญลักษณ์บางอย่างบนผนังถ้าตามธรรมชาติที่ส่ิงมี มนุษย์อาศัยอยู่ หรืออาจมีอยู่ทั่วโลกตามพื้นระนาบต่างๆของธรรมชาติตราบใดที่มนุษย์ยังค้นพบได้ไม่ จบสิ้น ภาพท่ีปรากฏมักเขียนขึ้นภายในสว่ นลึกของถา้ อาจสะดวกต่อการทาพิธีกรรมของมนุษย์ในยุคน้ัน เม่ือวิวัฒนาการเปลีย่ นไปภาพวาดเร่ิมปรากฏขึ้นจากปัญญาท่ีบ่มเพาะของมนุษย์ ภาพ เหตุการณ์ เรื่องราว สถานท่ี คน สัตว์ สงิ่ ของ รวมไปถึงสัญลักษณ์ต่างๆที่แฝงนัยทางประวัติศาสตร์ ดูมีเหตุมีผล มากขึ้นตามช่วงเวลาในกระบวนการคิดสร้างสรรค์ ผ่านวัสดุรองรับสี กระดาษ ผ้า ไม้แปรรูป ส่ิงก่อสร้าง ฯลฯ รูปแบบของภาพเปลี่ยนไปตามเงื่อนไขของคนที่กาหนดในแต่ละช่วงยุคสมัยพร้อมกับ ความเจริญก้าวหน้าทางวัตถุ ศีลธรรมและความคิดในแต่ละท้องถ่ิน เนื้อหาในการสร้างสรรค์ภาพวาด แปรผันไปตาม วิถีชีวิต ทัศนคติ ความพึงพอใจของผู้วาดเป็นตัวกาหนดต้ังแต่น้ันมา ภาพท่ี 4 ภาพเขียนผนังถา้ ลาส์โกซ์(Lascaux) ประเทศฝร่ังเศส แสดงภาพสัตว์ป่า กวาง ม้า ววั ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ทมี่ า : วิกพิ ีเดียสารานุกรมเสรี.2559.[Online]

17 ภาพที่ 5 ภาพเขียนผนังถา้ ลาส์โกซ์(Lascaux) ประเทศฝร่ังเศส แสดงภาพการล่าสัตว์ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ทม่ี า : วิกิพีเดียสารานุกรมเสรี.2559.[Online] ภาพที่ 6 จิตรกรรมขูดหิน(Petroglyph) ของสวีเดนในยุคสาริด แสดงสัญลักษณ์ระหว่างคน สัตว์ ส่ิงของ ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ทีม่ า : วกิ ิพีเดียสารานุกรมเสรี.2559.[Online]

18 ภาพที่ 7 ภาพเขียนผนังถา้ เขาเขียน จังหวัดพังงา แสดงภาพการล่าสัตว์ของชาวประมงในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ไทย ทม่ี า : ศูนยม์ านุษยวทิ ยาสิรนิ ธร(องค์การมหาชน)2549.[Online] ภาพที่ 8 ภาพเขียนผนังถ้าบริเวณวัดเขาจันทร์งาม จังหวัดนครราชสีมา แสดงภาพการล่าสัตว์และการอยู่เป็นกลุ่มในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ไทย ที่มา : ศูนย์มานษุ ยวทิ ยาสิรนิ ธร(องค์การมหาชน)2549.[Online] จากอดีตถึงปัจจุบันเกิดการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาของงานจิตรกรรม รูปแบบที่หลากหลาย กลายเป็นตัวกาหนดความเปน็ ปัจเจกทางความคิดของผู้ท่ีถ่ายทอดผลงานให้เห็นถึงวัฒนธรรมทาง ความคิด การรับชว่ งสุนทรยี ภาพทางศิลปะสืบต่อกันมาตามบริบทของการใช้ชีวิตของคนในแต่ละสังคม กระบวนการสร้างสรรค์งานจติ รกรรมพัฒนาตัวเองไปตามเวลา สถานท่ีและประสบการณ์ของผู้วาด วัสดุอุปกรณ์การวาดพัฒนาข้ึนตามเทคโนโลยีและการใช้งาน เทคนิควิธีการมีความหลากหลายในชั้นเชิง

19 การปฏิบัติ การแสดงออกทางเนื้อหาภาพจิตรกรรมในปัจจุบันยังคงเป็นเรื่องปัจเจกตามยุคสมัยที่ เชื่อมโยงระหว่างวัฒนธรรมใหม่และวัฒนธรรมด้ังเดิม ขับเคล่ือนหมุนเวียนกันไปตามวัฏจักรของโลกอยู่ ตลอดเวลา เอกสารอา้ งอิง wikipedia. 2559. กมล ทัศนาญชลี .[Online]Available : https://th.wikipedia.org/wiki/กมล ทัศนาญ ชลี wikipedia. 2559. ประวัตศิ าสตรข์ องจติ รกรรม.[Online]Available : https://th.wikipedia.org/wiki/ ประวัตศิ าสตร์ของจิตรกรรม ศนู ยม์ านุษยวิทยาสริ ินธร(องค์การมหาชน). 2549.ฐานขอ้ มูลแหลง่ โบราณคดีทีส่ าคัญในประเทศไทย. [Online]Available : http://www.sac.or.th/ databases/archaeology/archaeology/เขา เขยี น แบบฝกึ หัดทา้ ยบท แบบอัตนยั จงตอบคาถามตามหัวขอ้ ท่ีกาหนด 1.จิตรกรรมหมายถึงอะไร 2.จิตรกรรมส่ือผสมหมายถงึ อะไร 3.อธบิ ายความเปน็ มาของงานจิตรกรรมพอสงั เขป แบบปฏิบัติ จงวาดภาพตามความถนัดเพื่อทดสอบความสามารถก่อนเรียน ขนาด A4 เทคนิค อสิ ระ

20

21 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 2 ประเภทของงานจติ รกรรม 1.หัวข้อเนื้อหา 1. จิตรกรรมไทย 1.1 จิตรกรรมไทยพ้นื บา้ น 1.2 จติ รกรรมไทยประเพณี 1.3 จิตรกรรมไทยรว่ มสมัย 2. จติ รกรรมสากล 2.วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม เม่ือศึกษาบทเรียนจบแล้ว นักศึกษาจะมีความรู้ความสามารถในเร่ืองดังต่อไปนี้ 2.1 อธบิ ายเน้อื หาของจติ รกรรมในแต่ละประเภทได้ 2.2 อธิบายความแตกต่างระหว่างจิตรกรรมไทยและจิตรกรรมสากลได้ 2.3 อธิบายกระบวนการสร้างสรรค์จิตกรรมสากลในแตล่ ะรูปแบบได้ 3.กิจกรรมการเรียนการสอน 3.1 บรรยายเนอื้ วิชา 3.2 ศกึ ษาค้นควา้ จากเอกสารทางวิชาการ 3.3 จดั ทารายงานกลุ่ม 3.4 นาเสนองานหนา้ ชัน้ เรียน วิเคราะหผ์ ล 4.ส่ือการสอน 4.1 สื่อการสอนมัลติมีเดีย (Multimedia) 5.วิธีการประเมินผล 5.1 ประเมินจากแบบทดสอบท้ายบท 5.2 การตรงต่อเวลา การเข้าช้ันเรียน 5.3 การนาเสนอเอกสารหน้าช้ันเรียน 5.4 ความชัดเจนของเนื้อหารายงาน 5.5 สงั เกตจากพฤติกรรมการทางานกล่มุ ในชัน้ เรยี นของนักศกึ ษา และผลสัมฤทธ์จิ ากผลงาน 5.6 การตอบคาถามในชัน้ เรียน

22

23 บทท่ี 2 ประเภทของงานจิตรกรรม 1. จติ รกรรมไทย เป็นภาพวาดทีเ่ กิดจากการสงั่ สมภูมิปัญญาของจิตรกรไทย แสดงเรอื่ งราวทางพุทธศาสนา จิตรกรรมไทยเชื่อมโยงระหว่างวฒั นธรรมทีค่ ล้ายคลึงกันของหลายเชอ้ื ชาติ เช่น อนิ เดยี ศรลี งั กา จีน ญีป่ นุ่ แตม่ รี ายละเอยี ดของรปู แบบทแี่ ตกต่างกัน ถา่ ยทอดเป็นภาพ 2มติ บิ นระนาบ มเี น้ือหาในเชิงอุดม คตไิ ทย (Idealistic) ทม่ี รี ปู แบบเฉพาะตวั มีตวั ละครท่แี บ่งระดบั ช้ันของความสาคญั และฉากหลงั ทเี่ ขยี น ในลกั ษณะแบนซอ้ นทับแบง่ ระยะกนั ใหล้ กึ ออกไปทางด้านหลงั ภาพ ตัวละครนิยมหันข้าง รูปรา่ งทใ่ี ชเ้ ปน็ เสน้ ท่ตี ดั อยา่ งอ่อนช้อยและประณีตไปตามประสบการณท์ ี่ส่งั สมมาของจิตรกร นิยมใช้สีแบบเอกรงค์ คือ ใช้สใี ดสีหนงึ่ เปน็ หลักในการคุมสีบรรยากาศทั้งภาพ สามารถแยกประเภทของจติ รกรรมไทยไดต้ าม ลกั ษณะและชว่ งเวลาของภาพดังน้ี 1.1 จิตรกรรมไทยพ้นื บ้าน 1.2 จติ รกรรมไทยประเพณี 1.3 จิตรกรรมไทยร่วมสมยั 1.1 จติ รกรรมไทยพ้ืนบ้าน อาจเรยี กไปตามถิน่ ที่อยู่ของภาพตามชนบท เป็นภาพวาดในผนงั วดั สมัยกอ่ นนยิ มใช้สีฝุ่นมี ลักษณะของรปู ร่างท่ไี ม่คานงึ ถึงสดั ส่วนทถี่ กู ต้องตามกายวิภาคนัก เน่อื งจากเปน็ ทักษะของชา่ งพน้ื บ้านที่ อยใู่ นช่วงเริม่ ต้นของการพฒั นารปู แบบภาพเขยี นไทยพน้ื บา้ น เพอื่ ตอบสนองความต้องการในมุมมองของ ตนเองกับความเช่ือหรือหลักคาสอนทเ่ี ล่าต่อกนั มา ตัวละครหันขา้ งกระจายท่ัวท้งั ภาพ ไม่นิยมเขยี นฉาก หลังทีซ่ อ้ นทับ ถา่ ยทอดเร่ืองราวเก่ียวกับพุทธศาสนา วิถีชีวติ ความเชอื่ นิทานคาสอนพน้ื บา้ นดง้ั เดมิ แฝง ด้วยสญั ลักษณ์ท่ีแสดงถึงอารมณ์ขนั ของช่างวาดทถ่ี า่ ยทอดกันมาจากการบอกเล่ากันมารุ่นสรู่ นุ่ ภาพท่ี 9 ภาพเขียนผนังสมิ วัดบา้ นยาง จงั หวัดมหาสารคามแสดงเร่ืองราวความเชอ่ื ทางพุทธศาสนา ทีม่ า : thailandtopvote.2016.[Online]

24 ภาพท่ี 10 ภาพเขยี นผนงั สิมวัดยางทวงวราราม จงั หวัดมหาสารคาม แสดงเรอ่ื งราวความเช่ือทางพุทธศาสนา ทม่ี า : thailandtopvote.2016.[Online] 1.2 จิตรกรรมไทยประเพณี จติ รกรรมท่ีเรยี กรวมไปถึงจิตรกรรมไทยพื้นบ้านด้วย นิยมใชส้ ฝี นุ่ ในการวาด เป็นภาพ ประเพณที ี่สืบทอดกนั มาแตย่ าวนานถา่ ยทอดเรอ่ื งราวเกยี่ วกับพทุ ธศาสนา มลี ักษณะของรปู รา่ งสดั ส่วนท่ี สวยงามออ่ นช้อยตามกายวภิ าคในเชิงประยุกต์ ใชส้ ฝี นุ่ ในการวาด ตัวละครหันขา้ งทับซ้อนกบั ฉากหลัง และมรี ายละเอยี ดของสแี ละเส้นที่งดงามสบื ทอดกนั มาร่นุ สู่รุ่น เหน็ ไดจ้ ากผนงั วดั โบสถ์ และผนื ผา้ ในงาน ประเพณี ซง่ึ มีการพฒั นาวาดลงวสั ดตุ า่ งๆไปตามยคุ สมยั ภาพที่ 11 ภาพเขียนจติ รกรรมไทยประเพณี (Royal White Elephant) สถานท(ี่ Walter Art Museum)แสดงเรอ่ื งราวความเชื่อทางพทุ ธศาสนา ทม่ี า : Wikipedia.2558.[Online]

25 1.3 จติ รกรรมไทยร่วมสมยั (Thai Contemporary Painting) เปน็ จติ รกรรมไทยท่ีเปล่ยี นแปลงไปจากรูปแบบประเพณีดง้ั เดมิ ทเี่ คยเป็นอยู่ตามววิ ัฒนาการ ที่เคลอ่ื นไหวอยูต่ ลอดเวลา การรับเอาวัฒนธรรมตา่ งๆจากเชือ้ ชาตอิ นื่ มาผสมผสาน พัฒนารูปแบบ จิตรกรรมไทยให้เป็นสากลมากขนึ้ ทั้งแนวคดิ รูปแบบ และเทคนคิ หรืออาจกล่าวได้วา่ เป็นผลงาน จติ รกรรมไทยในอุดมคติของคนในยุคสมยั นี้ ซึ่งแตกตา่ งกันไปตามความชอบของแต่ละคน โดยส่วนมาก จะเนน้ กระบวนการสร้างสรรคต์ ามวธิ ีแบบสากลมากกวา่ การพัฒนารูปแบบดั้งเดิมของไทย ภาพที่ 12 ภาพวาดของผู้เขียน(ศาสนาหายนะ)2011.(สีอะครลิ คิ บนผ้าใบ) ภาพเขียนจิตรกรรมไทยรว่ มสมยั ท่รี ับอิทธพิ ลทางแนวคิด รูปแบบ และเทคนิคจากวิธกี ารของ จิตรกรรมสากล แสดงเร่ืองราวของพุทธศาสนาทีเ่ ส่ือมถอยจากกเิ ลสทัง้ หลาย โดยใช้สัญลักษณข์ องเศยี ร พระพทุ ธรปู ที่มีใบหน้าผดิ แปลกจากความงามด้งั เดมิ เปน็ ความหมองมัว สถานท่ดี เู หมือนราวกับฝนั รา้ ย จากสภาพสงคราม ผสมกับจินตนาการความเพ้อฝนั ในเรือ่ งเสยี งดนตรที ี่แสดงความขดั แยง้ กับเน้อื หาโดย สิ้นเชงิ แตม่ ีความสมั พนั ธก์ นั อย่างมนี ยั

26 2. จติ รกรรมสากล หรอื จติ กรรมตะวันตกมรี ปู แบบเฉพาะของงานทีม่ คี วามซบั ซ้อนทางดา้ นวัฒนธรรมเปล่ยี นแปลง ไปตามยุคสมยั อยู่ตลอดเวลา รปู แบบงานมีการเช่ือมโยงกบั จิตรกรรมตะวันออก ในความเขา้ ใจพน้ื ฐาน ทกั ษะการวาด จิตรกรรมสากลมกั ถา่ ยทอดความงามโดยแท้จรงิ จากธรรมชาตแิ วดลอ้ ม โดยให้ ความสาคญั กบั ส่ิงทมี่ องเห็นทุกรายละเอียด ซ่งึ แตกตา่ งจากรปู แบบของจติ รกรรมไทยทัง้ แนวคิดและ เทคนิควิธกี ารวาด แท้จริงแล้วจิตรกรรมสากลได้ขยายขอบเขตทางศลิ ปะออกไปมากจนเกดิ การถกเถยี ง กนั ในวงกว้างของคนทางานศิลปะมานานแลว้ ดว้ ยความคิดทแ่ี ปลกแยก ความแตกต่างของอุดมการณ์ ทาใหร้ ปู แบบของจิตรกรรมสากลแตกแขนงออกไปมากมายจนอาจสับสนได้ว่างานจิตรกรรมช้ินน้คี วรจัด อยู่ในประเภทไหนของจิตรกรรม ปัจจบุ นั ความเป็นสากลของจิตรกรรมได้แผ่ขยายออกไปทวั่ ทงั้ โลก ด้วยสือ่ ทที่ นั สมยั จงึ ทาให้ วัฒนธรรมการวาดส่ือสารถึงกันไดง้ า่ ย จติ รกรรมของทกุ เชื้อชาติจงึ มีการพฒั นารูปแบบของตนอยา่ งเปน็ ระบบ ทกุ พื้นท่ีมคี วามเป็นสากลเฉพาะท่ีเชื่อมโยงกนั โดยไม่รู้ตัวเว้นหากแตย่ ังมีพนื้ ท่ที ี่ส่ือยังเข้าไปไม่ถงึ รายวิชาจติ รกรรมสร้างสรรค์ มุ่งเน้นไปที่ แนวคิด เทคนิค กระบวนการสร้างสรรค์จิตรกรรมให้ เกดิ ความแปลกใหม่ จงึ ยกตวั อย่างระบบคดิ และวธิ ีการสร้างสรรคข์ องจิตรกรรมสากลมาเพยี งบางสว่ นท่ี อาจเปน็ ประโยชน์แก่นักศึกษาในข้ันเร่ิมต้นของการสร้างสรรค์จติ รกรรม โดยมีหัวข้อเบื้องตน้ ทใ่ี ช้ศึกษา กระบวนการสรา้ งสรรค์ดังน้ี 2. 1. Impressionism ความประทบั ใจใหมข่ องภาพวาดตามแบบจริงทีต่ าเห็น นิยมวาด คน สตั ว์ สิ่งของ สถานท่ี แต่ท่ีมีแนวคิดที่ให้ความสาคญั กบั อารมณค์ วามรู้สกึ เป็นพิเศษในการถา่ ยทอดสสี ัน บรรยากาศ เชน่ เปลย่ี นแปลงสีขึ้นใหมเ่ องตามอารมณ์ หรือความประทับใจในแสงสีของจิตกรที่เกดิ จากจุดสหี ลายๆจดุ รวมกัน เมื่อมองในระยะไกลจะเหน็ จดุ สกี ลืนเข้าหากันเอง และเกิดกลุ่มสีใหมท่ ี่ซับซ้อน ซ่ึงเปน็ เทคนคิ เฉพาะของงานประเภทนี้ ภาพท่ี 13 ภาพวาดของผเู้ ขยี น(สระพลาสติก)2001.(สีอะคริลคิ บนผา้ ใบ)

27 ภาพที่ 14 ภาพวาดของผู้เขยี น(สระพลาสติก)2001.(สอี ะคริลคิ บนผ้าใบ) 2.2 Cubism หรือลกู บาศก์เหล่ยี ม เปน็ กระบวนการวาดภาพทีด่ ัดแปลง ปรับเปล่ยี นรปู ทรงของธรรมชาติ ใหม้ ีลกั ษณะเปน็ เหล่ยี มมุม เพื่อเพ่ิมมิติทางการมองเห็นให้แบง่ ออกไปหลายทิศทางตามเหลีย่ มมมุ ท่ี เกิดขึ้น เปน็ การสะท้อนความเปล่ยี นแปลงทางสังคมเมืองในระบบอุตสาหกรรมท่เี กดิ ข้ึน ภาพท่ี 15 ภาพวาดของผู้เขียน(King played trumpet)2016.(ดนิ สอดาบนกระดาษ)

28 2.3 Surrealism การวาดภาพท่ีมรี ปู แบบเหนอื ความเป็นจริง ความฝนั ความเพ้อฝัน จากสภาวะจติ ใต้สานกึ ท่ี อยภู่ ายในตวั ตนของผ้วู าด การผสานรปู รา่ งรูปทรงใหมท่ ่ีขดั แยง้ กบั ความเป็นจรงิ ท่ีเปน็ อยู่ เปน็ การท้าทาย ต่อสงั คมให้ขบคิดกับส่ิงทเ่ี กิดข้ึนอยู่ตรงหน้า ภาพท่ี 16 ภาพวาดของผเู้ ขียน(เกมส์สงครามเพ้อฝัน)2008.(สอี ะครลิ ิคบนผ้าใบ) 2.4 Pop art มาพร้อมกบั กระบวนการทางอุตสาหกรรมที่ทันสมัย โดยภาพวาดมีลกั ษณะเดน่ คือ มี เร่อื งราวที่เกย่ี วข้องกบั คนในสังคมบริโภคนิยม การเลือกถา่ ยทอดในสง่ิ ท่สี งั คมเขา้ ใจง่าย ไมต่ ้องตคี วาม เน้อื หาภาพ เป็นภาพประชานิยมทีเ่ ขา้ ใจรว่ มกนั ชัดเจน ตรงไปตรงมา หรือเป็นท่ีนิยมของคนหมู่มาก มี การใชเ้ ทคนิคการสกรนี สีสันสดใส ฉูดฉาดสะดดุ ตา การตัดแปะจาดวสั ดุสาเร็จรูป ภาพท่ี 17 ตัวอยา่ งภาพของ Andy Warhol บรมครแู นวPop Art (John Lennon)ไมท่ ราบปี.(Silk Screen) ทม่ี า : Miracle of Art .2549

29 2.5 Collage art เป็นเทคนิคการปะติดโดยใช้วัสดสุ าเรจ็ รูปเช่น ภาพจากนติ ยสาร หนงั สือพมิ พ์ เชือก กระดุม เขา้ มาจดั การในผลงานจิตรกรรม เพื่อนาเสนอภาพลักษณ์ทเ่ี กดิ ข้นึ ใหมใ่ นระบบสังคมอุตสาหกรรม ภาพท่ี 18 ภาพวาดของผู้เขยี น(No War)2005.( Collage Art) เปน็ เพียงตวั อย่างการใชเ้ ทคนิคเข้ามาผสมในงานเพอื่ สร้างพ้ืนผวิ ไมไ่ ดน้ าแนวคดิ มาใช้ทง้ั หมด 2.6 Mix media เป็นเทคนิคท่ใี ชส้ ่ือต่างๆตง้ั แต่ 2 ส่ือข้ึนไปเข้ามาผสมผสานในงานจติ รกรรม เพ่อื ให้เกิดมิติท่ี แปลกใหม่ น่าสนใจ รวมไปถึงการขยายขอบเขตทางความคิดและรูปแบบงานจิตรกรรมใหก้ ว้างออกไป ภาพที่ 19 ภาพวาดของผู้เขียน(ไม่มีชื่อ)2005.( Mix media)

30 2.7 Graffiti art กราพพิตี้อาร์ตเป็นการขูดขีด วาดเขียน พ่นสี ปะติดลงบนกาแพงหรือผนังระนาบ 2 มิติ ส่วนใหญ่ใช้สีสเปรย์และปากกามาร์คเกอร์ในการสร้างสรรค์งาน บางคนใช้เทคนิคสเตนซิลเพ่ือให้ได้ ผลงานท่ีคมชัดและสะดวกรวดเร็วต่อการหลบหนี นิยมแอบทาในสถานท่ีที่ไม่ได้รับอนุญาต เช่นห้องนา้ รถไฟ ทางรถไฟใต้ดิน อุปกรณ์สาธารณะข้างทาง มีลักษณะเด่นเป็นตัวอักษรสัญลักษณ์ คาด่าถากถาง ประชดประขันสังคมเมือง หรือตัวการ์ตูนที่บ่งบอกถึงกลุ่มคนกลุ่มหน่ึง ภาพท่ี 20 ภาพวาดของผู้เขียน(ส่ิงมีชิวิตกลุ่มหน่ึง)2007.(สสี เปรยบ์ นแผ่นไม)้ ภาพท่ี 21 ภาพออกแบบของผู้เขียน(สงครามมด)2007.(ปะติดแบบบนกาแพงสาธารณะ) จากภาพท่ี 21 เป็นการใช้กระบวนการจากหลายๆแนวคิดมารวมกัน เชน่ ออกแบบตัวละครด้วย (Illustrator) การซ้าภาพแบบ (Pop art) การตดิ แบบ (Collage art) และการแสดงออกในแบบ (Graffiti art)

31 เอกสารอ้างอิง thailandtopvote. 2016.จังหวดั มหาสารคาม [Online]Available : http://thailandtopvote.com/สิมวัดยางทวงวราราม/ Wikipedia. 2558.จิตรกรรมไทย [Online]Available : http:// th.wikipedia.org/wiki/จิตรกรรมไทย พิษณุ ศุภนิมิต. Miracle of Art. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นต้ิงแอนด์พับลชิ ชิง่ , 2549 แบบฝึกหัดทา้ ยบท แบบอัตนัย จงตอบคาถามตามหัวข้อที่กาหนด 1. จิตรกรรมไทยหมายถงึ อะไร 2. จิตรกรรมไทยพื้นบ้านหมายถงึ อะไร 3. จิตรกรรมไทยประเพณีหมายถึงอะไร 4. จิตรกรรมไทยรว่ มสมัยหมายถึงอะไร 5. จิตรกรรมสากลหมายถึงอะไร 6. อธบิ ายแนวคิดดังต่อไปน้ี -Impressionism -Cubism -Surrealism

32

33 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 3 แนวคดิ ในการสร้างงานจิตรกรรม 1.หัวข้อเน้ือหา 1.แนวคดิ ในงานจิตรกรรม 1.1 แนวคิดเรอื่ งธรรมชาติแวดล้อม 1.2 แนวคิดเรอื่ งสง่ิ มชี วี ิต 1.3 แนวคดิ เร่ืองเหนือความเปน็ จรงิ 1.4 แนวคิดเร่ืองนามธรรม 2.อิทธิพลจากผลงานศิลปกรรม 2.1 อิทธพิ ลทางดา้ นแนวความคิด 2.2 อิทธิพลทางด้านรูปแบบ 2.3 อิทธพิ ลทางด้านเทคนิค 2.วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม เม่ือศึกษาบทเรียนจบแล้ว นกั ศึกษาจะมีความรู้ความสามารถในเร่ืองดังต่อไปนี้ 2.1 อธบิ ายแนวคิดในงานจิตรกรรมแต่ละประเภทได้ 2.2 อธบิ ายอทิ ธพิ ลจากผลงานศิลปกรรมในแต่ละดา้ นได้ 2.3 วาดภาพลอกเลียนแบบงานศลิ ปนิ ได้ 3.กิจกรรมการเรียนการสอน 3.1 บรรยายเนื้อวชิ า 3.2 ศึกษาคน้ ควา้ จากเอกสารทางวชิ าการ 3.3 จดั ทารายงานเดย่ี ว 3.4 นาเสนองานหน้าช้ันเรยี น วเิ คราะห์ผล 4.สื่อการสอน 4.1 สื่อการสอนมัลติมีเดีย (Multimedia) 5.วิธีการประเมินผล 5.1 ประเมินจากแบบทดสอบท้ายบท 5.2 การตรงต่อเวลา การเข้าชั้นเรียน 5.3 การนาเสนอเอกสารหน้าช้นั เรียน 5.4 การฝึกทักษะในการลอกงานศิลปิน 5.5 ความชัดเจนของเนื้อหารายงาน 5.6 การตอบคาถามในช้ัน

34

35 บทท่ี 3 แนวคิดในการสร้างงานจิตรกรรม 1. แนวคดิ ในงานจติ รกรรม แนวคิดทดี่ ีย่อมสง่ ผลให้งานมีคณุ ภาพทดี่ ี แต่ท้งั นี้ขึน้ อยู่กับวสิ ยั ทศั นข์ องท้งั ผูว้ าดและผดู้ ูดว้ ย เชน่ กันวา่ มปี ระสบการณก์ ารศึกษาดงู านมากนอ้ ยเพียงใด บางคนอาจไม่ยอมรบั ในแนวคิดของคนอนื่ ไม่ ชอบแนวคดิ นั้นเพราะมที ิฐิส่วนตวั การคิดเปน็ กลางสามารถชว่ ยใหท้ ั้งผู้วาดและผดู้ เู ขา้ ใจซงึ่ กนั และกันได้ แนวคดิ ในงานจติ รกรรมข้ึนอยู่กบั ผู้วาดวา่ ต้องการท่จี ะนาเสนออะไรให้ผูด้ ูได้รับสนุ ทรยี ภาพนน้ั ซง่ึ แล้วแตป่ จั เจกของผูว้ าดท่จี ะถ่ายทอดอารมณ์ออกมาเชน่ ไร แตต่ ้องเขา้ ใจในส่ิงท่ตี วั เองถา่ ยทอดอยา่ ง ลึกซง้ึ บางคนอาจวาดรูปสิง่ หน่ึงทอ่ี ยูต่ รงหน้าเพราะไมร่ ูว้ ่าจะวาดอะไรดี บางคนอาจวาดรูปส่งิ หนง่ึ เพยี ง เพราะว่าชอบแตไ่ ม่รจู้ ะอธบิ ายในความชอบว่าอยา่ งไร บางคนอาจวาดรปู สิ่งหนึง่ เพราะวา่ ต้องการแสดง ทัศนคติสว่ นตวั ทม่ี ีใหก้ บั สิง่ นั้นหรือมนี ยั แฝงทางความคดิ คนสดุ ทา้ ยท่ีกล่าวถงึ ดูมีแนวคิดทน่ี ่าสนใจกวา่ ทุกคน จะเห็นได้ว่าความสามารถในการถา่ ยทอดศิลปะของแต่ละคนมีไมเ่ ทา่ กัน นัน้ เป็นเหตุผลท่วี ่าทาไม จงึ ตอ้ งเรยี นรู้เร่ืองแนวคดิ ในงานจติ รกรรม ในบทเรยี นน้ีจะยกตวั อย่างแนวคดิ พ้นื ฐานเพื่อใหน้ ักศึกษาไดเ้ ข้าใจถึงความสาคัญของแนวคดิ ใน งานจติ รกรรม นาไปประกอบการอธบิ ายภาพเพื่อสือ่ สารให้ผดู้ ไู ด้เขา้ ใจถงึ สุนทรยี ภาพนน้ั วธิ กี ารสรา้ ง แนวคดิ เบื้องตน้ ควรหาแรงบนั ดาลใจจากส่งิ ที่พบเหน็ ก่อนแลว้ ขยายความถึงสิ่งนนั้ มีความสาคัญอะไรท่ี ต้องวาดภาพนนั้ ขน้ึ มา อาจเป็นแคค่ วามงามภายนอกของสีสัน รปู ทรงท่เี หน็ หรืออาจมนี ัยท่ีซ้อนอย่ใู น ความคดิ อีกระดบั ท่ีมใี ห้กบั ภาพนัน้ ได้ ผู้เขียนมตี ัวอยา่ งการสรา้ งแนวคิดโดยจาแนกประเภทของภาพ ออกเป็น 4 ประเภทดงั น้ี 1.1 แนวคดิ เรือ่ งธรรมชาติแวดล้อม เช่น ทะเลแหง่ หน่ึง ต้งั คาถามให้กบั ตัวเองในความชอบ ชอบเพราะอะไร มีอะไรพเิ ศษในนัน้ ถงึ ชอบ เหตใุ ดจงึ อยากวาดภาพทิวทัศน์ทะเล ภาพทิวทัศน์ทะเลให้ความร้สู กึ แบบไหนกบั เรา คนเราน้นั จะมีความรสู้ ึกคล้ายกันหรือต่างกนั ออกไปได้เม่ืออยู่สถานท่ีเดียวกนั เพราะต่างคนต่างมีอดีตหรอื เหตกุ ารณข์ องภาพความทรงจาที่ไม่เหมอื นกนั คนสว่ นใหญร่ ู้สึกผอ่ นคลายกบั ภาพทะเล แต่บางคนอาจมี เรือ่ งสะเทอื นใจจากภาพทิวทัศน์ทะเล ทะเลแตล่ ะที่มีองคป์ ระกอบหลายอย่างทแี่ ตกต่างกัน ทาไมถึงต้อง เป็นทะเลทีน่ ่ี และทาไมต้องเปน็ มุมนี้ แล้วชอบเวลาไหนมากกวา่ กันเพราะท่ีเดยี วกันต่างเวลาสีทีเ่ ห็นยอ่ ม ตา่ งกนั ทาให้อารมณ์ของภาพตา่ งกนั ไปด้วย เมอ่ื ทาความเข้าใจเป็นอยา่ งดีแล้วแนวคิดท่ีได้ออกมาจะทา ให้ภาพวาดนัน้ ถกู ยกระดับขึ้นในเรอ่ื งชั้นเชิงของความคดิ ลองพิจารณาดูจากตวั อยา่ งแนวคิดต่อไปน้ี เชน่ แนวคิดแรก“ฉันวาดทะเลเพราะว่าชอบ” แนวคิดทส่ี อง “ฉันวาดทะเลแห่งนี้เพราะความพิเศษของ จงั หวะคลืน่ และบรรยากาศสีแสงทีก่ ระทบในตอนพระอาทิตย์ตก มันทาให้ฉนั นึกถงึ เสียงระฆงั ในวดั ท่ดี ัง กงึ่ ก้องอยู่ในจติ ใจท่ีบรสิ ุทธิ์ เมื่อฉันเหน็ มันความร้สู ึกทกุ อย่างทสี่ ับสนวุน่ วายในใจกลับสลายออกไปกบั ทอ้ งทะเลเบื้องหน้ากลายเปน็ ความสุขสบายใจเข้ามาแทนที่ เปลีย่ นให้ตัวฉนั เหมอื นเข้าไปอยใู่ นคล่นื เสียง แหง่ ความศรัทธา”

36 1.2 แนวคิดเรอ่ื งสิ่งมีชวี ิต เชน่ งู งูอะไร งูมีหลายชนดิ หลายขนาด หลายสี มที งั้ มีพษิ และไม่มพี ิษ ทาไมถึงเลือกวาด ภาพงูตัวนั้น จะใหง้ ูทาอะไรอยู่ในภาพ มสี ง่ิ อน่ื เปน็ ตวั ประกอบในภาพดว้ ยหรือไม่ นสิ ยั งเู ปรียบเหมอื นสิ่ง ใดในนสิ ัยคนหรือไม่ งูแต่ละชนิดมนี สิ ยั สว่ นตวั ที่แตกตา่ งกันออกไปตามคุณลักษณะของมัน เมอ่ื เรา วิเคราะหจ์ ากคาถามในใจเราท่ีอยากวาดภาพงู แล้วจึงจดั การกับภาพวาดนัน้ ให้ตรงตามแนวคิดทไี่ ด้ต้ังไว้ ตัวอยา่ งแนวคดิ ทผ่ี ่านกระบวนการวเิ คราะหเ์ ป็นอย่างดีแล้ว เช่น “งเู ห่าพิษสดี าอมแดงตัวน้เี ปรยี บด่ัง ผหู้ ญิงหลายใจท่ีคอยทารา้ ยความรู้สึกของฉนั ทกุ ครัง้ ท่ีเธออา้ ปากและลืมตาคาพดู และสายตาของเธอดูไม่ นา่ ไว้ใจเหมือนลนิ้ สองแฉกกับนัยน์ตาของงเู ห่าท่ีจ้องมาทางฉนั ทุกครง้ั ทฉี่ นั จ้องมองหนา้ งูเห่าตวั นี้ รูปลักษณข์ องมันทาให้ฉนั ตอ้ งตระหนักคิดถึงการเลอื กผหู้ ญิงมาเปน็ คู่ครอง” 1.3 แนวคิดเรือ่ งเหนือความเป็นจริง เช่น ภาพจากความฝนั ฝนั แบบไหน ฝนั วา่ อะไร ฝนั ดีหรือฝนั ร้าย หรือจินตนาการทเ่ี หนอื ความจริงเช่น มา้ สิบขา รถมีปีก คนหวั มังกร ฯลฯ ความฝนั หรอื จินตนาการมมี ากมายหลายรปู แบบ จึง ตอ้ งอธิบายขอบเขตและเร่อื งราวใหพ้ อเขา้ ใจ แต่อาจไมต่ อ้ งเข้าใจถึงท่ีสุด เพราะภาพในฝันหรอื จินตนาการบางอยา่ งไม่สามารถอธิบายถึงเหตผุ ลได้แท้จริง เปดิ คาถามในภาพใหค้ นดูไดต้ ีความต่อบ้าง เพอื่ เปน็ การเพ่ิมอรรถรสในการดูงาน ตัวอยา่ งแนวคดิ เช่น “จนิ ตนาการจากภาพความทรงจาเมื่อคร้งั ท่ี ฝันร้าย ในตอนนน้ั มีแสงราไรอยเู่ บ้ืองบน ขณะท่ตี วั ฉนั ค่อยๆจมลงสูน่ ้าลึกท่ีอยชู่ ่วงระหว่างชอ่ งข้างบนั ได ตกึ สงู ความกลวั ในความตาย ทาให้ฉันตื่นขนึ้ มาพร้อมกับเหง่ือท่เี ต็มไปทว่ั ใบหนา้ ฉนั สมั ผสั ได้ใน ชว่ งเวลาก่อนหมดลมหายใจภาพน้ันทาให้ฉันได้คิดถึงอันตรายทอ่ี าจเกดิ ข้นึ ได้กับชวี ติ ไดท้ ุกเมอ่ื หรือมนั อาจเปน็ ส่งิ ทจ่ี ะเกดิ ขึ้นในอนาคตของฉันเอง เหตุการณ์ท่เี กิดขึ้นมันคอยเตือนให้ฉันต้องระวงั การใช้ชีวติ ให้ มากข้นึ ” 1.4 แนวคดิ เร่อื งนามธรรม นามธรรมหมายถึง ส่งิ ทไ่ี มส่ ามารถบอกไดแ้ น่ชดั ว่าคืออะไร ตรงกันขา้ มกบั รูปธรรม เขา้ ถึงได้ จากความรู้สึกภายในท่ตี ามองเห็น มเี พียงสี รปู รา่ ง หรือรูปทรงท่ไี มม่ ีชอื่ แสดงตวั ตนในการสอ่ื ความหมาย ทีแ่ นแ่ ท้ อารมณ์และจินตนาการเปน็ สาคญั กว่ารูปทรงและเหตุผลท่ตี ายตวั อยา่ งเชน่ ความรุนแรงท่เี ปน็ รปู ธรรมแสดงภาพตวั อย่างได้จากการใชค้ ้อนทุบกระจกอย่างแรงจนแตกกระเด็น ส่วนความรุนแรงทเี่ ป็น นามธรรมยกตัวอยา่ งในเรื่องของอารมณ์ เช่นอาการโกรธเคืองจากคาด่าเสยี ดสีซึ่งไม่สามารถอธบิ ายเปน็ รูปรา่ งรปู ทรงได้ ดังนน้ั ภาพวาดในแนวนามธรรมจงึ เปน็ ภาพทผี่ ู้วาดและผู้ดตู ้องใช้ประสบการณ์ใน การศึกษาค่อนขา้ งสูง วิธคี ดิ เริ่มตน้ ควรเร่มิ จากการใช้อารมณใ์ ดอารมณ์หนึ่งเป็นตวั กาหนดทศิ ทางของ เร่ือง แนวคิดตัวอยา่ ง “สภาวะอารมณ์ท่ีเกดิ จากความว่นุ วายของสงั คมเมืองกรงุ คน รถ ส่งิ ของ แสงไฟ เสียง สิ่งเหล่านม้ี ันรบกวนจติ ใจฉันเหลือเกินเมอื่ ฉันไดผ้ า่ นเขา้ ไปในนน้ั มันอาจเหมาะสาหรบั คนบางคน แต่สาหรบั ฉันมันดูเหมือนตลาดเครอ่ื งจักรกลที่ไมห่ ลับนอน”

37 2. อทิ ธิพลจากผลงานศลิ ปกรรม ผลงานศิลปกรรมมีความสาคัญต่อการทางานศิลปะของศิลปินและผู้ท่ีสนใจ นักศึกษาที่เร่ิมต้น วาดภาพนั้น สามารถค้นหาแรงบันดาลใจของตัวเองในการศึกษาผลงานของศิลปินก่อน เพื่อเป็น แนวทางในการสร้างสรรค์ผลงาน ท้ังเรื่องแนวคิด เทคนิค และรูปแบบของงาน การจะวาดภาพ จิตรกรรมสร้างสรรค์ท่ีดีได้น้ันควรเกิดจากการศึกษาผลงานของศิลปินที่มีช่ือเสียงบวกกับการฝึกฝน ทักษะทางศิลปะของตนเองอย่างสมา่ เสมอ สองอย่างน้ีจะทาให้นักศึกษามีกระบวนการทางานท่ีเป็น ระบบมากขึ้น โดยศึกษาตามหัวข้อดังต่อไปนี้ 2.1 อิทธิพลทางดา้ นแนวความคิด แรงบันดาลใจในด้านแนวคิดของศิลปนิ ที่สง่ ผลต่อความรสู้ กึ ของผู้ศึกษา สามารถนาแนวคิด ไปแตกย่อยเปน็ แนวคิดใหม่อีกได้ เชน่ แนวคิดในเร่ืองความรักทีผ่ ิดหวงั ของวัยรนุ่ อาจแตกยอ่ ยแนวคิด ออกไปเปน็ เรื่องความรักทผ่ี ิดหวงั ของวยั รนุ่ ท่ีไมส่ มประกอบทางรา่ งกายเป็นตน้ 2.2 อิทธิพลทางดา้ นรปู แบบ แรงบนั ดาลใจในดา้ นรูปแบบของศิลปนิ ทสี่ ง่ ผลต่อความรูส้ ึกของผู้ศึกษา แบง่ รูปแบบเป็น การใชส้ ี การใชร้ ปู รา่ งรูปทรง หรือการวางองคป์ ระกอบภายในตวั ผลงาน สามารถนารปู แบบทปี่ ระทับใจ ตอ่ ยอดเปน็ รปู แบบใหมอ่ ีกได้ เชน่ รปู แบบควิ บิสม์ (Cubism) การวาดด้วยรูปทรงเหล่ียมมุมทซ่ี อ้ นทบั ของ อาคารในเมืองใหญ่ อาจนารปู ทรงเหลีย่ มมุมท่ีซ้อนทบั ไปต่อยอดในภาพดอกไมใ้ นเมืองใหญ่ เปน็ การ เปลีย่ นแปลงเนอ้ื หาภาพแตย่ งั คงไวด้ ้วยรูปแบบของความเป็นเหลย่ี มมมุ ในแบบของคิวบสิ ม์ 2.3 อิทธิพลทางด้านเทคนคิ แรงบันดาลใจในดา้ นเทคนิคของศิลปนิ ท่สี ่งผลต่อความร้สู กึ ของผู้ศกึ ษา อาจเป็นเทคนิคใน การปา้ ยสี สลัดสี หรอื เปน็ การทดลองวสั ดุในงานสื่อผสมชนิดเดียวกนั เช่นการใช้พลาสติกเผาไฟ เหมือนกันแต่นาไปใช้ในแนวคิดท่ีแตกต่างกัน จากแนวคิดเร่ืองภาวะโลกร้อนเป็นเร่ืองศัลยกรรมที่เสื่อม สลายเป็นต้น ตัวอย่างการรับอิทธิพลด้านรูปแบบและแนวคิดของผู้เขียนจากผลงานของ ซัลวาดอร์ ดาลี (Salvador Dali) ศิลปินแนวเซอร์เรียลลิส (Surrealism) บรมครูศิลปะแนวเซอร์เรียลลสิ ในศตวรรษท่ี 20 มีผลงานออกมามากมายหลายดา้ น ทีโ่ ดดเด่นในงานจิตรกรรมคือรปู แบบของผลงานที่เต็มไปดว้ ยพลงั จากจิตใตส้ านึกท่ปี ลดปลอ่ ยออกมาจากภายใน แฝงนยั ของรูปทรงและสัญลักษณ์ทบ่ี ิดเบือนในสภาวะก่ึง ฝัน ผู้เขียนรับอทิ ธิพลจากระบบคดิ รูปแบบ นามาพัฒนารูปแบบผลงานจิตรกรรมของตนเองให้เกิดเป็น รปู แบบใหม่ เปล่ียนเทคนคิ การวาด โดยท่ีซัลวาดอร์ ดาลี นน้ั ใช้สนี ้ามันวาดลงบนผ้าใบ แตผ่ เู้ ขียน เปลีย่ นเป็นใชป้ ากกาลูกล่ืนวาดบนกระดาษ เปลี่ยนเนอื้ หาใหมต่ ามบรบิ ทของตนเอง แต่ยังคงใชว้ ธิ ีแสดง อารมณ์ออกมาในแบบของความเพ้อฝันจากจติ ใตส้ านกึ ของแนวเซอร์เรียลลิสทคี่ ล้ายคลงึ กนั

38 ภาพท่ี 22 ผลงานของ ของ ซัลวาดอร์ ดาลี ภาพท่ี 23 ผลงานของผเู้ ขยี น ทม่ี า : Dalipaintings.2011.[Online] ภาพแสดงการรับอิทธิพลจาก ผลงานของ ของ ซัลวาดอร์ ดาลี ชื่อภาพ “Spider of the Evening” วาดเมอ่ื ปี ค.ศ.1940 ภาพซ้ายมอื และผลงานของผ้เู ขยี น ชอ่ื ภาพ “ท่วงทานองด้นใน รปู ทรง”วาดเม่ือปี ค.ศ.2013 ภาพขวามือ เอกสารอ้างองิ dalipaintings. 2011. Salvador Dali Painting,Biograpfy,Quotes .[Online]Available : http://www.dalipaintings.com/spider-of-the-evening.jsp#prettyPhoto Matthew Gail. Dada & Surrealism.Bangkok : The Great Fine Art Co.,Ltd, 2014 แบบฝกึ หดั ท้ายบท แบบอตั นยั จงตอบคาถามตามหวั ขอ้ ที่กาหนด 1. แนวคิดในงานจติ รกรรมหมายถงึ อะไร แบ่งออกเปน็ ประเภทใดบ้าง 2. อิทธิพลจากผลงานจิตรกรรมมีความสาคัญอย่างไร แบบปฏบิ ัติ จงวาดภาพตามแบบภาพศิลปนิ ทชี่ ่นื ชอบเพอ่ื ฝึกทักษะทางดา้ นรูปแบบด้วยดินสอ

39 แผนการบริหารการสอนบทท่ี 4 เทคนิคในการสร้างงานจิตรกรรม 1.หัวข้อเนื้อหา 1.1 วสั ดุอุปกรณใ์ นงานจติ รกรรม 1.2 เทคนิคในการสรา้ งสรรค์ 1.3 ลักษณะเฉพาะในงานจิตรกรรม 2.วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม เมื่อศึกษาบทเรียนจบแล้ว นักศึกษาจะมีความรู้ความสามารถในเรื่องดังต่อไปน้ี 2.1 อธบิ ายการใช้วัสดุอปุ กรณ์ในงานจิตรกรรมได้ 2.2 อธิบายเทคนคิ ในการสรา้ งสรรค์งานจิตรกรรมได้ 2.3 อธิบายลักษณะเฉพาะในงานจติ รกรรมได้ 3.กิจกรรมการเรียนการสอน 3.1 บรรยายเนื้อวชิ า 3.2 ศึกษาคน้ คว้าจากเอกสารทางวิชาการ 3.3 จัดทารายงานกลุ่ม 3.4 นาเสนองานหน้าช้นั เรียน วิเคราะหผ์ ล 4.สื่อการสอน 4.1 ส่ือการสอนมัลติมีเดีย (Multimedia) 5.วิธีการประเมินผล 5.1 ประเมินจากแบบทดสอบท้ายบท 5.2 การตรงต่อเวลา การเข้าช้ันเรียน 5.3 การนาเสนอเอกสารหน้าช้ันเรียน 5.4 ความชัดเจนของเน้ือหารายงาน 5.5 สังเกตจากพฤติกรรมการทางานกลุ่มในชัน้ เรียนของนักศึกษา และผลสัมฤทธจ์ิ ากผลงาน 5.6 การตอบคาถามในช้นั

40

41 บทท่ี 4 เทคนคิ ในการสร้างงานจิตรกรรม การสร้างสรรค์ผลงานจติ รกรรมจะต้องศึกษาวสั ดุอุปกรณ์ต่างๆ ใหเ้ ขา้ ใจหน้าท่ขี องวสั ดุแต่ละ ชนิดกอ่ น ใช้อย่างไร ใช้ได้กแี่ บบ สามารถใช้กับพืน้ ผวิ วัสดุแบบไหนไดบ้ า้ ง จากน้ันจงึ นามาทดลองใช้ และ ปฏบิ ัตจิ รงิ ในแตล่ ะขั้นตอนของการทางาน จนเกิดเปน็ ผลงานจิตรกรรมสรา้ งสรรคท์ ่ีมีลักษณะเฉพาะตวั 1. วัสดุอปุ กรณ์ในงานจิตรกรรม วสั ดุอุปกรณ์ในงานจติ รกรรมมมี ากมายหลายประเภท ผู้เขยี นเลือกวสั ดุอุปกรณ์เฉพาะท่ี เหมาะสม และสะดวกต่อทักษะของผูเ้ รียนในวชิ านี้ จาแนกประเภทวสั ดุอปุ กรณต์ ามลกั ษณะการใชง้ าน แนะนาวธิ กี ารใช้ที่ต้องคานงึ ถึงความเหมาะสมระหวา่ งวัสดุอปุ กรณ์การวาดและชนดิ ของพน้ื ผวิ รองรับ หากไม่ใชต้ ามความเหมาะสมอาจทาใหว้ สั ดุอปุ กรณ์เสยี หาย เกิดอุปสรรคต่อการสร้างสรรค์ผลงานและ ได้ผลงานทไี่ มม่ ีคุณภาพ วัสดอุ ปุ กรณท์ จี่ าเปน็ ต่อการสร้างสรรค์งานจิตรกรรม จาแนกประเภท ดังน้ี 1.ประเภทของสี 2.ประเภทของพู่กนั และเกรยี ง 3.ประเภทของพื้นระนาบสาหรับรองรับสี 4.ประเภทจานสี 1. ประเภทของสี 1.1 สีน้า (Water Colour) เนอ้ื สโี ปร่งใส เหมาะสาหรับเขียนบนกระดาษทีม่ ีความหนา วิธใี ช้ ผสมน้าตามความใสบางที่ต้องการ แหง้ ไวในอากาศปกติที่ไม่เยน็ ช้นื สนี า้ ไม่นิยมเขยี นทับกันหลายครง้ั เพราะจะทาใหส้ ีหม่นลงหรือกระดาษเป็นขุย ควรเขยี นด้วยความรวดเร็วและแม่นยา หากใชเ้ สร็จทาความ สะอาดพกู่ ันออกไดด้ ว้ ยน้าปกติ เม่ือใช้ชานาญแลว้ จึงค่อยใช้ตัวผสมสรา้ งเทคนิคพื้นผวิ หรอื ใช้พู่กันทรง ต่างๆทค่ี วบคุมสีและรูปรา่ งได้ง่ายขึ้น สีน้านยิ มใชก้ นั อย่างแพรห่ ลายเพราะสะดวกในการใช้ แต่ใชย้ าก หากไมช่ านาญเรือ่ งเทคนิคตา่ งๆ ของการควบคุมระดับสีและรปู ทรงในภาพ ภาพที่ 24 ตัวอยา่ งสีน้า ทม่ี า : บทความเครือ่ งเขยี นอปุ กรณส์ านกั งาน.2016.[Online]