รู้เท่าทันสื่อไอซีที (ฉบับสมบูรณ์)

4. ¡¨Ô ¡ÃÃÁ การเร�ยนรู เพ่ือสรา งการรูเทาทันสอ่ื ไอซท� ี 1. กจิ กรรมการรเู ทาทนั ส่อื 2. กจิ กรรมอปุ กรณไอซีทีนา รู 3. กจิ กรรมการจัดระดบั ความเหมาะสมของเว็บไซต 4. กจิ กรรมขอ มูลสว นบคุ คล 5. กิจกรรมรูทนั พ.ร.บ. คอมพิวเตอร 6. กจิ กรรมรูจกั ดานบวก-ดา นลบของเกม 7. กิจกรรมคุณตดิ เกมแลว หรอื ยงั 8. กจิ กรรมแนวทางการเลน เกมอยา งเหมาะสม 9. กิจกรรมรูท นั ภัยจากมือถือ 10. กิจกรรมการใชโทรศพั ทม ือถืออยา งปลอดภยั 11. กจิ กรรมการใชไอซีทีสรางสรรค 12. กจิ กรรมรว มดวยชวยกันรูท นั สอื่ ไอซีที 45 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Íè× ÊÌҧ¡ÒÃÃÙŒà·Ò‹ ·Ñ¹Êè×ÍäÍ«·Õ Õ

กิจกรรมที่ 1 การรเู ทาทนั ส่อื ระยะเวลา 20-30 นาที จุดประสงค 1. เพ่ือใหผเู ลนเรยี นรูเรื่องการเทาทันสอื่ 2. เพอ่ื สรางทักษะการรูเทาทนั ส่ือ และสรา งภูมิคมุ กันในการบริโภคสอื่ แนวคิด เดก็ และเยาวชนไทยในปจ จุบนั ตา งใชชีวิตแวดลอมไปดวยสิง� ทเ่ี รียกวา “สอ่ื ” ซ�งึ สอ่ื ทุกชนิดตา งลวนถูกประกอบสรา งขึน้ เพื่อใหเราเชื่อวาจรงิ การเสพส่อื ผานชองทางส่อื อยางใดอยา งหน�งึ ไมวาจะเปนโทรทัศน วทิ ยุ หนังสอื พิมพ อนิ เทอรเ นต็ เคเบล้ิ ทวี ี และแมก ระทง�ั โทรศพั ทม อื ถอื อาจทำใหเ ราคลอ ยตาม เชือ่ มอี คติ เกดิ กิเลส ฯลฯ เราในฐานะ \"ผูร บั สาร\" ตองรเู ทา ทนั และสรา งภมู คิ ุมกนั ตนเอง เรยี กวา \"การรเู ทาทนั สือ่ \" หรือ Media Literacy การรเู ทา ทนั สอ่ื ตอ งอาศยั ฐานคดิ ของคนท่ีไมเ ชอ่ื อะไรงา ยๆ แตช อบใชป ญ ญา และการคิดเชงิ วิเคราะห อันหมายถงึ การตัง้ คำถามตอ ทม่ี าท่ีไปของขาวสาร สิง� ที่ไดพบ ไดย นิ ไดส ัมผัสมาวาจริงแทเพยี งใด มคี ุณคา ตอ การเช่ือถือหรอื นำไปใชห รือไม รวมถึงการขวนขวายที่จะไดรับขา วสารจากหลากหลาย ทิศทางเพื่อถว งดลุ เปนตน กจิ กรรมนจ้� ะชว ยฝก ทกั ษะการเรยี นรเู พอ่ื เทา ทนั สอ่ื ตง้ั แตก ารเขา ถงึ สอ่ื การวเิ คราะห วพิ ากษส ่ือ การประเมินคณุ คาของส่ือ การสรางสรรคและส่อื สาร 46 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Í×è ÊÌҧ¡ÒÃÃàÙŒ ·Ò‹ ·¹Ñ Ê×èÍäÍ«·Õ Õ

ส่ือ-อุปกรณ 1. ตัวอยางขาว ภาพ โฆษณา เน้�อหา ที่ไดม าจากสอื่ หลากหลายประเภท เชน หนงั สือพิมพ นิตยสาร แผนปายโปสเตอร ใบปลิว ขาวจากโทรทัศน วทิ ยุ อินเทอรเ นต็ รวม 20 ชิ้น 2. ใบเฉลยกจิ กรรมการรูเทาทันสื่อ วิธดี ำเนนิ การ 1. ผนู ำกิจกรรมแจกตวั อยาง ขา ว ภาพ โฆษณา เนอ�้ หาตางๆ จากส่ือ ใหผ เู ลน 2. ถามผูเลน ดวยคำถามตอ ไปน้� ทานไดร บั ขา วสารหรอื เน�้อหาใด ขาวสารหรือเน�้อหาทีท่ า นไดรับ นาจะมาจากสอ่ื ประเภทใดไดบ าง ทานไดอ ะไรจากขา วสารหรอื เน�อ้ หาดังกลา ว ทานรสู ึกอยางไร ทา นมขี อ สงสยั หรอื ตอ งการตง้ั คำถามอะไรกบั เนอ้� หาสอ่ื ดงั กลา วหรอื ไม ประเดน็ อื่นๆ ที่นาสนใจ 3. ผนู ำกจิ กรรมนำสรปุ รวมกันเก่ียวกบั สง�ิ ทส่ี ่ือพยายามนำเสนอ บทเรียนท่ีได และประเด็นทค่ี วรจะคดิ วเิ คราะหเมอื่ รบั ส่อื 47 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾×èÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃŒÙà·‹Ò·¹Ñ ÊèÍ× äÍ«Õ·Õ

สำหรบั ผูนำกจิ กรรม 1. ผูนำกิจกรรมตองสรุปใหเห็นวาตัวเราลอมรอบไปดวยสื่อนานาชนิด ท้งั สือ่ สงิ� พมิ พ และ สอ่ื อเิ ล็กทรอนกิ ส ซ�ึงสื่อนำเสนอเน้อ� หาขอ มูลซงึ� มีผลตอ ความคดิ ความเชื่อ และพฤติกรรมของเรา สังเกตจากการท่เี รารบั ส่ือแลว เราอยากซื้อสนิ คา อยากวิจารณ หรือมีอารมณรว มกับสอื่ หรือผนู ำเสนอ สื่อนั้น เน�องจากมผี อู อกแบบ มผี ูผ ลติ ส่ือเพอื่ โนม นาว ชักจูง ใหเ ราเช่อื ใหเราคดิ คลอยตามอยา งทีเ่ ขาตองการ ดังนั้น เราจงึ ตอ งรเู ทาทนั การโฆษณา เทา ทนั ตอ เนอ�้ หาตา งๆ ท่นี ำเสนอผานส่อื ไมห ลงเชื่องา ยๆ แตต อ งต้งั คำถาม ตรวจสอบขอ มูล ประเมนิ คุณคาเน้อ� หาที่ไดร ับเพื่อใหไ ดป ระโยชนจากสื่อ มากกวาตกเปน เหย่ือของส่ือ 2. ผนู ำกิจกรรมอาจใหผเู ลน หาขาว โฆษณา เน�้อหาจากส่อื ประเภทตางๆ มา รว มดวย เพอ่ื ใหเ ห็นความหลากหลายของรูปแบบการนำเสนอ และขอ จำกัด ของสอื่ แตล ะประเภท แมข า วเดียวกนั หากนำเสนอในส่อื ตา งชนดิ กนั กอ็ าจมเี น้�อหาและรายละเอยี ดแตกตา งกันได เชน ขอ จำกัดของเวลาในการ นำเสนอ การที่ตอ งผานกองเซ็นเซอร หรอื คา ใชจ า ยในการผลติ หรอื คาซอื้ เวลาออกอากาศ เปน ตน 48 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾×èÍÊÌҧ¡ÒÃÃàŒÙ ·Ò‹ ·¹Ñ ÊÍè× äÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยกจิ กรรมการรเู ทา ทนั สอื่ รปู ท่ี สอื่ เทคนคิ /ประเดน็ ทส่ี อ่ื นำเสนอ vs ประเดน็ ชวนคดิ 1 โฆษณาผลิตภณั ฑ การใชพรเี ซน็ เตอรท ่หี นา ตาดี รปู รา งดี เพ่ือ เสรมิ ความงาม ทำใหค นดูรสู กึ หรือเชื่อวาคนที่ใชแ ลวจะมีรปู รา ง ดีเหมอื นนางแบบโฆษณา ซ�ึงแทจ ริงแลวไม สามารถบอกไดว านางแบบใชผ ลติ ภณั ฑดงั กลาว หรอื ไม 2 โฆษณาผลิตภัณฑ การใชภ าพใหด ูเหมือนวา ผใู ชมกี ารเปลย่ี นแปลง เสรมิ ความงาม หลังจากการใชผลติ ภัณฑ ซ�ึงอาจเปน ภาพของ คน 2 คน หรอื การใชเ ทคนคิ การถา ยภาพ/ แตง ภาพเขา มาชว ย 3 โฆษณา ใชด าราเปน พรีเซน็ เตอร ใหค นดรู ูสึกวาถา อยาก โทรศัพทม ือถือ เทห  อยากดดู เี หมือนกบั ดาราท่ีโฆษณา ก็ตอ ง ใชผลิตภณั ฑเ หมือนกนั 4 ละครทีม่ เี น�้อหา ละครท่ีนำเสนอเน้�อหาเรอื่ งภาษา เรื่องเพศท่ี เรอื่ งภาษา ไมเหมาะสม ใชด าราดงั แสดง เพม�ิ อรรถรส เพศไมเหมาะสม แตอาจทำใหเกดิ พฤตกิ รรมเลยี นแบบที่ไมด ีได 49 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾èÍ× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙŒà·Ò‹ ·¹Ñ ÊèÍ× äÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยกิจกรรมการรเู ทา ทันสอ่ื รูปท่ี สอ่ื เทคนคิ /ประเดน็ ทส่ี อ่ื นำเสนอ vs ประเดน็ ชวนคดิ 5 ภาพยนตรท่ีมเี น�้อหา ภาพยนตรด งั กลาวอาจปลูกฝงคานิยมในเร่อื ง และการแสดงออก เพศและการแสดงออกทางเพศใหแ กเด็กและ ทางเพศ เยาวชนโดยไมรตู ัว 6 โฆษณาแฝงและ โฆษณาแฝงในสื่อตา งๆ กท็ ำใหผ ูบริโภคเกดิ การเลาขา ว คานิยมในการเลือกซือ้ ผลิตภณั ฑโดยไมรตู วั การเลา ขาวของผปู ระกาศขา วที่แสดงความ คดิ เหน็ อารมณ ความรูสึก หรือขอ มูลที่ไมเปน กลาง อาจมีผลตอความเชื่อ ความคดิ พฤติกรรมของคนดูได 7 การรที ัช (Retouch) การรีทชั เปนการใชเทคนิคการแตง ภาพเพอ่ื ให ภาพออกมาดูดโี ดยไมมีทีต่ ิ ซ�ึงกอ็ าจทำใหค นดู เชือ่ วา เปนภาพจรงิ ของคนๆ นัน้ 8 การใชเ ทคนิคในการ โดยเบือ้ งหลังเปน การใชเ ทคนิคในการตกแตง สรางสื่อโฆษณา อาหาร การจดั ภาพและแสง รวมถงึ การถา ยภาพ และแตง ภาพใหอ าหารดนู ากินกวา ของจริง 50 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾è×ÍÊÌҧ¡ÒÃÃàÙŒ ·‹Ò·Ñ¹Ê×Íè äÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยกิจกรรมการรเู ทาทนั สอื่ รปู ท่ี สื่อ เทคนคิ /ประเดน็ ทส่ี อ่ื นำเสนอ vs ประเดน็ ชวนคดิ 9 สอ่ื ทีไ่ มเ หมาะสม ส่ือซึง� มีเนอ�้ หาในเรื่องเพศ ภาพไมเ หมาะสม แพรก ระจายอยา งรวดเรว็ ในส่อื หลายประเภท ทำใหเกิดพฤตกิ รรมเลยี นแบบ การวิพากษ วิจารณถ ึงความไมเหมาะสมของนางแบบและ สื่อที่รว มเผยแพร 10 การพาดหัวขา วแรงๆ เพอ่ื เปนการเพิ�มยอดขาย หนังสอื พิมพจ ะใชก าร พาดหวั ขา ว การใชค ำพูด/ภาษาใหดแู รงๆ เพอ่ื ดึงความสนใจของผอู า น 11 โฆษณาผลติ ภณั ฑ การใชภ าพใหด เู หมือนวา ผูใชม กี ารเปลย่ี นแปลง ลดน้ำหนัก หลงั จากการใชผลิตภณั ฑ ซึ�งอาจเปน ภาพของ คน 2 คน หรอื การใชเทคนคิ การถายภาพ/แตง ภาพเขา มาชว ย 12 การตูนทมี่ ี ปจจุบันการต นู ที่เปนทนี่ ิยมมักมีเน้�อหาในเรื่อง เนอ้� หารนุ แรง ความรนุ แรง การตอ สู หรือแมแ ตเร่ืองเพศ ซง�ึ เด็กและเยาวชนบริโภคสอ่ื ดังกลา วบอยๆ โดยที่ ผูใหญไ มคดิ อะไรเพราะเห็นวา เปนการต นู แตก็ อาจทำใหค ุน ชินหรือเกิดพฤตกิ รรมเลยี นแบบได 51 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾×èÍÊÌҧ¡ÒÃÃàÙŒ ·Ò‹ ·¹Ñ ÊÍ×è äÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยกิจกรรมการรูเ ทาทนั สอ่ื รปู ที่ ส่อื เทคนคิ /ประเดน็ ทส่ี อ่ื นำเสนอ vs ประเดน็ ชวนคดิ 13 ภาพหลดุ ภาพพฤตกิ รรมไมเ หมาะสมของเดก็ และเยาวชน ทำไปดว ยความรูเทา ไมถ ึงการณ และภาพหลดุ ออกไปโดยไมไ ดต ง้ั ใจ เผยแพรอ ยา งรวดเรว็ และ กลายเปน ขา วดังในแงลบของสังคม 14 การใชส อ่ื เพือ่ ดาทอ การสรา งสอื่ ไดเ องของผูใชส ื่ออนิ เทอรเนต็ อาจ ทำใหเ กดิ การใชงานท่ีไมเ หมาะสม เชน การนำ ภาพผูอ่ืนมาโพสตและเขยี นขอความในลักษณะ การหมน�ิ ประมาท อาจทำใหผ ูอานคลอ ยตาม และเขียนวจิ ารณรวมดวย หรืออาจมคี นเขยี น ในทางตรงขา มกัน 15 การใชสือ่ เพอ่ื ดา ทอ การสรา งส่อื ไดเ องของผูใชส อ่ื อนิ เทอรเนต็ อาจ ทำใหเกิดการใชงานที่ไมเหมาะสม เชน การ สรา งกลุม คนทม่ี ีความเห็นเกย่ี วกบั เรอื่ งใดเรื่อง หน�ึงเหมอื นกัน และรวมกลุม กนั เพ่อื เขียนดาทอ หรอื วิจารณในทางไมด ี 16 การนำเสนอขา ว การนำเสนอขาวในลกั ษณะของความเชอ่ื ทาง ในลกั ษณะความเชือ่ ไสยศาสตร โหราศาสตร ความงมงาย เด็กและ ปาฏหิ ารยิ  เยาวชนอาจเช่ือและคิดวา เปนคานยิ มใน สังคมไทย นำไปสูก ารปฏิบัตติ าม 52 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Íè× ÊÌҧ¡ÒÃÃÙàŒ ·‹Ò·Ñ¹ÊÍè× äÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยกิจกรรมการรูเทาทันสอ่ื รูปท่ี ส่ือ เทคนคิ /ประเดน็ ทส่ี อ่ื นำเสนอ vs ประเดน็ ชวนคดิ 17 การเขยี นขอมูล การนำเสนอขอ มูลความคิดเหน็ ของผูใ ชง าน ไมเ หมาะสม อนิ เทอรเน็ตในลักษณะที่ไมเหมาะสม ไม สรางสรรค เพราะคิดวาเขียนอะไรก็ได ทำให เกิดความเสยี หายตอผอู ่ืน 18 ภาพความรนุ แรง การนำเสนอภาพความรนุ แรงของเดก็ และ ของเด็กและเยาวชน เยาวชน หรอื แมแ ตค ลิปตบตกี นั ของวัยรนุ ก็ตาม ลว นเปนการสรางคา นิยมที่ไมถกู ตอง และเปน การใชส ื่อท่ีไมเ หมาะสม เปนการดาทอ ประจาน ผอู ่นื สง เสรมิ พฤติกรรมเลียนแบบ 19 ศลิ ปน/ดารา นำไปสคู า นยิ มและพฤติกรรมเลยี นแบบตาม ตางประเทศ ศิลปนดาราทช่ี ่นื ชอบ เชน แฟชน�ั การแตง กาย ท้งั เหมาะสมหรอื ไมเ หมาะสม เพลง ทาเตน หรอื แมแตค านยิ มยึดตดิ กับศิลปน รวมถึง ผลติ ภณั ฑต า งประเทศมากกวา ผลติ ภณั ฑข องไทย 20 การนำเสนอขาว หากสอ่ื ขาดความเปน กลางในการนำเสนอ สารการเมือง ขา วสาร จะนำไปสกู ารคลอ ยตามและเอนเอียง สรางความแตกแยก จงึ อยทู ผี่ ูบรโิ ภควา จะเลอื ก รบั สอ่ื ผา นชอ งทางใด รบั สอ่ื หลายทางหรอื ไม เปด ใจรับ คิดวเิ คราะหไดห รือไม 53 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾èÍ× ÊÌҧ¡ÒÃÃàŒÙ ·‹Ò·Ñ¹Êè×ÍäÍ«·Õ Õ

กจิ กรรมที่ 2 อุปกรณไอซ�ทีนารู ระยะเวลา 20-30 นาที จดุ ประสงค 1. เพือ่ ใหผเู ลนรจู ักอปุ กรณไอซีทรี ูปแบบตา งๆ 2. เพอ่ื ใหผ เู ลน บอกประโยชนจากการใชงานอุปกรณไอซีทตี า งๆ น้ันได (รวมถงึ โทษท่อี าจเกิดจากการใชงานไมเ หมาะสม) แนวคดิ ไอซีที หรือ ICT มาจากคำ 3 คำ ประกอบกนั คอื I คอื Information หมายถงึ สารสนเทศ ในบางคร้งั หมายถงึ ขอมูล C คอื Communication หมายถึงการสอ่ื สาร T คอื Technology หมายถงึ เทคโนโลยี ICT หมายถงึ เทคโนโลยที ่ใี ชจ ดั การสารสนเทศและการสอ่ื สาร เปน เทคโนโลยี ทเ่ี กย่ี วขอ งตง้ั แตก ารรวบรวมจดั เกบ็ ขอ มลู การประมวลผล การพมิ พ การ สรา งงาน การสอ่ื สารขอ มลู ฯลฯ รวมไปถงึ การใหบ รกิ าร การใช และการดแู ลขอ มลู อุปกรณไอซที ี หมายถงึ เครอ่ื งมอื หรอื อปุ กรณ ที่ชวยทำใหการประมวลผล ขอ มลู หรอื data มคี วามรวดเรว็ ถูกตอง แมนยำ ชวยทำใหโ ยงใย ไปยังเครื่องคอมพิวเตอรที่อยูไกลออกไปไดดวยการใชสายโทรศัพทหรือ ดาวเทยี ม ทำใหก ารรบั สงและแลกเปลี่ยนเอกสารทางอิเล็กทรอนกิ ส ขอมูล ขา วสาร สามารถตดิ ตอกันไดอ ยางงา ยดาย โดยไมจำเปนตองเดินทางไปเอง 54 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾×èÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙŒà·Ò‹ ·Ñ¹Ê×Íè äÍ«·Õ Õ

กจิ กรรมนจ้� ะเรยี นรเู กย่ี วกบั อปุ กรณไอซที หี ลากหลายชนดิ ซง�ึ มกี ารพฒั นารปู รา ง หนา ตาและความสามารถไปมาก เพอ่ื ใหท ราบประโยชนแ ละการใชง านอยา งถกู ตอ ง สื่อ-อปุ กรณ 1. แผนภาพอุปกรณไอซที ี จำนวน 22 ภาพ 2. ใบเฉลยชอื่ อุปกรณไอซที ีและการใชประโยชน วธิ ีดำเนนิ การ 1. ผนู ำกิจกรรมชูแผนภาพอปุ กรณไอซที ีข้นึ มาทลี ะใบ ถามผูเลน วา อปุ กรณในภาพคืออะไร และ มปี ระโยชนอ ยา งไร? 2. ผนู ำกิจกรรมนำสรุปรว มกันเกี่ยวกับความหมายของอปุ กรณไอซีที อปุ กรณ แตล ะชนดิ ประโยชนและการใชง านรวมถึงโทษภยั ทอ่ี าจเกิดจากการใชงาน ผิดวธิ ี/ผิดวัตถปุ ระสงค สำหรับผูนำกจิ กรรม 1. ผูนำกิจกรรมสรุปใหไดวาไอซีทีเปนเพียงเครื่องมือในการติดตอสื่อสาร การจัดการขอมลู ไมไดมคี วามด-ี ความเลวในตวั ของมนั เอง จงึ ขนึ้ กับผใู ชว า จะนำไปใชง านในดา นดีหรอื รา ยอยางไร จงใชเปนเคร่ืองมือในการตดิ ตอ สื่อสาร การเขา ถึงขอมลู เพื่อการคิดวเิ คราะห การพฒั นาและการสรางสรรค เพอ่ื ประโยชนส ุขของสาธารณชน หลีกเล่ียงการใชงานผดิ ประเภท การใช เพื่อหาประโยชนโดยมชิ อบหรอื ทำใหเ กดิ พษิ ภยั ตอตนเองหรือผอู นื่ 2. ผูนำกจิ กรรมอาจหาภาพอปุ กรณไอซที ีเพิ�มเติมมาใชในกิจกรรม หรอื ให ผูเลน ชว ยกนั คิดช่ืออปุ กรณไอซที อี ่ืนๆ ที่รจู ักมารวมอภปิ รายถึงวิธกี ารใชง าน ประโยชน และโทษ จากประสบการณห รือขาวที่เคยอา นเจอ 55 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾èÍ× ÊÌҧ¡ÒÃÃàŒÙ ·Ò‹ ·¹Ñ Ê×Íè äÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยชือ่ อุปกรณไอซีทีและการใชป ระโยชน รูปที่ ช่อื อปุ กรณ คืออะไร /มปี ระโยชนอ ยา งไร 1 วิทยุ ไวใชฟ งเพลง และขา วสารตางๆ 2 สายแลน สายสัญญาณที่ใชในการเช่ือมโยงคอมพวิ เตอร ภายในพน้ื ทรี่ ะยะใกลเขา ดวยกนั เปน เครือขา ย ในพน้ื ที่ (Local Area Network, LAN) มี หลายแบบไมว าจะเปนสายโคแอคเชียน (Coaxial) ยทู ีพี (UTP) เอสทพี ี (STP) และ ไฟเบอรอ อปติก (FIBER OPTIC) 3 เมาส อุปกรณท่ีใชใ นการควบคมุ ตวั ชบ้ี นจอ คอมพิวเตอร (pointing device) ซ�งึ ปจจบุ ัน ถูกออกแบบมาใหมีรปู รา ง ลกั ษณะ สสี นั ตางๆ กัน บางรนุ มไี ฟประดับใหสวยงาม เพ่ือ ใหเ หมาะสมกับการใชง านในแตละประเภทและ ความชืน่ ชอบของผใู ช เชน มขี นาดเล็ก มี สว นโคงและสว นเวาเขากบั อุง มือของผูใช มี รูปรางสสี ันแปลกตาไปจากรนุ ทว�ั ๆ ไป หรือเปน รูปตวั การต นู รูปหวั ใจ เปนตน 56 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾×Íè ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃàÙŒ ·Ò‹ ·¹Ñ ÊèÍ× äÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยช่ืออปุ กรณไอซที แี ละการใชป ระโยชน รูปท่ี ชื่ออุปกรณ คืออะไร /มปี ระโยชนอ ยางไร 4 คยี บอรด อปุ กรณรบั ขอมูลเบื้องตน มลี กั ษณะการทำงาน คลา ยคยี บอรดของเครื่องพิมพด ีด แตไ ดเ พิ�มปุม ควบคมุ เฉพาะสำหรบั คอมพวิ เตอร โดยปกตจิ ะมี 101 คยี  ซง�ึ บางรนุ อาจจะมนี อ ยหรอื มากกวา ก็ได 5 ทวี ี หรอื โทรทศั น เปนระบบโทรคมนาคมสำหรับการ กระจายและรบั ภาพเคลอ่ื นไหวและเสยี งระยะไกล เพื่อใชดขู าวสาร ละคร รายการโทรทศั นต างๆ เปนตน 6 โทรศัพท ระบบโทรคมนาคมซงึ� ใชอปุ กรณท างไฟฟา เปน เครอ่ื งมอื สอ่ื สารใหต ดิ ตอ พดู ถงึ กนั ไดใ นระยะไกล 7 USB Hub อุปกรณท ่ที ำหนาทแี่ ยกหรอื ตอพว งสาย USB ไดห ลายๆ เสน เมือ่ คุณมี USB Hub ตอกับ Computer เพียงเสนเดียว ก็สามารถนำสาย USB อีกหลายชดุ เขามาตอ ได เปนการขยาย USB ทมี่ ีอยูนัน้ เอง 57 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾Íè× ÊÌҧ¡ÒÃÃŒÙà·‹Ò·¹Ñ Ê×Íè äÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยช่ืออุปกรณไอซีทแี ละการใชประโยชน รปู ท่ี ชือ่ อปุ กรณ คืออะไร /มีประโยชนอ ยา งไร 8 กลองวงจรปด หรือ CCTV ซึ�งยอมาจาก Closed Circuit Television เปน ระบบท่ีใชส ง สญั ญาณวดิ โี อไป ณ จุดทีเ่ ราตองการ และตอ เขากับจอภาพที่ถกู กำหนด ใชเ พอ่ื การตรวจตราและเฝา ดูในเรอื่ ง ของความปลอดภัยในสถานท่ีท่ีจำเปน ตองมีการ ควบคมุ ดแู ล เชน ธนาคาร สนามบนิ หนวยงาน เกี่ยวกบั ทางทหาร หรือรานสะดวกซ้ือ เปน ตน 9 เคร่ืองเลน DVD เคร่ืองอา นแผน DVD ไวใชด ูหนงั ฟงเพลง เปน ตน ปจจบุ ันมีเครอ่ื งเลน DVD แบบพกพา สามารถใชงานในรถยนตได 10 เคร่ืองเลน MP3 เครือ่ งเลน เพลงขนาดเล็ก ที่สามารถพกพา ตลบั แปง ไปไหนมาไหนไดอยางสะดวก 11 โทรศัพทมอื ถอื อุปกรณส ือ่ สารอเิ ล็กทรอนกิ สลกั ษณะเดียวกับ โทรศพั ทบาน แตไ มใชสายโทรศพั ทจ ึงทำให สามารถพกพาไปที่ตางๆ ได 58 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾Í×è ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃŒàÙ ·‹Ò·Ñ¹ÊèÍ× äÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยชอื่ อุปกรณไอซที ีและการใชป ระโยชน รูปที่ ชื่ออุปกรณ คอื อะไร /มปี ระโยชนอ ยา งไร 12 จานดาวเทียม สายอากาศรปู ทรงพาราโบลา ถูกออกแบบมา สำหรับรบั หรือสง สญั ญาณกบั ดาวเทยี ม โดย ทว�ั ไปพน้ื ผวิ สำหรบั รบั สญั ญาณของจานดาวเทยี ม จะมสี องลักษณะคือ พ้ืนผิวแบบทบึ และพ้นื ผวิ แบบโปรง พื้นผวิ แบบทบึ ลมจะไมสามารถ ผานไดจ งึ ตา นลมมากกวา แบบโปรง ใชในการ รับชมทีวไี ดชดั เจน และมชี องรายการมากกวา ทวี ีที่ใชเ สา 13 Flash Drive หรือท่หี ลายคนเรียกวา Handy Drive, สายขอ มือ Thumb Drive, USB Drive เปน อุปกรณท ี่ใชใ น การเกบ็ ขอ มลู หรอื ไฟลจ ากคอมพวิ เตอร มขี นาด เลก็ และนำ้ หนักเบา สะดวกในการพกพาตดิ ตวั แตในขณะเดียวกันมคี วามจสุ ูง สามารถเกบ็ ขอ มูลไดจำนวนมากตัง้ แต 128 MB ถงึ 8 GB และขนาดความจขุ อ มลู ก็ไดร บั การพฒั นาเพม�ิ ขน้ึ เรอ่ื ยๆ 59 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾×èÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·Ò‹ ·¹Ñ Êè×ÍäÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยชื่ออปุ กรณไอซที แี ละการใชป ระโยชน รูปที่ ชือ่ อปุ กรณ คืออะไร /มีประโยชนอ ยางไร 14 iPhone 4S ไอโฟน โฟเอส เปนโทรศัพทมอื ถือสมารทโฟน (Smart phone) ที่มีความสามารถใชง าน อนิ เทอรเน็ตและมัลตมิ ีเดีย ผลิตและจำหนา ย โดยบริษัทแอปเปล โดยการทำงานของไอโฟน สามารถใชงานสง อเี มล สง SMS /MMS ทอ งอนิ เทอรเ น็ตผานทางซอฟตแวรซ าฟารี (Safari) คน หาแผนที่ ฟงเพลง ถายรูป ถาย วิดโี อ เลน Social Network ตางๆ ไดอ ยาง รวดเรว็ เปนตน 15 Printer (เครื่องพิมพ) อุปกรณสงออก (output) มาตรฐานชนิดหนงึ� ท่ี เช่ือมตอเขา กบั คอมพิวเตอร เพอ่ื ทำหนา ที่ใน การแปลผลลพั ธท่ีไดจ ากการประมวลผลขอ มลู ของเครือ่ งคอมพวิ เตอรใหออกมาอยูในรปู ของ อักขระหรอื รูปภาพ ลงในกระดาษหรือฮารด กอ ปป (hard copy) 16 กลอ งดิจทิ ลั อปุ กรณท ่ีใชใ นการถายภาพเชนเดยี วกับกลอง ถายรปู ทั�วๆ ไป เพียงแตภาพทเี่ กบ็ ไดจ ะอยูใน รูปแบบของหนว ยความจำแทนท่จี ะเปนฟล ม 60 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾Í×è ÊÌҧ¡ÒÃÃÙàŒ ·Ò‹ ·¹Ñ ÊÍè× äÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยชื่ออุปกรณไอซีทีและการใชป ระโยชน รูปท่ี ช่ืออุปกรณ คืออะไร /มีประโยชนอ ยา งไร 17 สายไฟเบอร ออปติก สายสัญญาณของระบบเครอื ขา ยอกี ชนดิ หนึ�ง (Fiber Optic) ท่มี ีความสามารถในการรับ-สงสัญญาณไดไกลๆ เปนกิโลเมตร และมีการสูญเสยี ของสัญญาณ นอ ยมาก เมือ่ เทยี บกบั สายแลนท�วั ๆ ไป Fiber Optic เรียกเปนภาษาไทยวา \"เสนใยแกว นำแสง\" 18 iPad2 ไอแพดทู เปนคอมพวิ เตอรพ กพา หนาจอสัมผัส ไรคยี บ อรด ผลิตและจำหนายโดยบรษิ ทั แอปเปล สามารถทำงานไดตอเนอ� ง 10 ช�ัวโมง เชอื่ มตอ อนิ เทอรเ น็ตผาน Wi-Fi และเครอื ขา ย 3G ได ไมม ีคยี บอรด เปน ปมุ เหมอื นกบั โนต บุค แตใช คยี บ อรดบนจอภาพ มาพรอ มกบั ซอฟตแ วร มาตรฐานของเครอ่ื งแมคอินทอช (Macintosh) และ iPhone เชน เวบ็ เบราเซอร อีเมล รปู ภาพ วดิ โี อ เพยี งแตป รบั แตง ใหเ หมาะกบั หนา จอสมั ผสั ขนาดใหญม ากข้ึน ความสามารถของซอฟตแ วร จะอยกู ึ�งกลางระหวา งโทรศพั ทม อื ถอื กับพซี ี 61 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾Í×è ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃàÙŒ ·Ò‹ ·Ñ¹ÊèÍ× äÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยชอ่ื อปุ กรณไอซที ีและการใชประโยชน รูปที่ ชอื่ อุปกรณ คืออะไร /มปี ระโยชนอ ยา งไร 19 กลอ งวิดีโอ คอื กลองท่ีใชสำหรับถายภาพเคลอ่ื นไหว และ บนั ทึกในรูปแบบวิดโี อในรูปแบบตา งๆ ไมว า จะ เปน MPEG-2 หรือไฟลแ บบ DVD 20 ADSL modem โมเด็มหรอื ตัวรับสญั ญาณของอินเทอรเน็ต ความเร็วสงู (ADSL) 21 Sumsung galaxy tab แท็บเลต็ ระบบปฏบิ ตั ิการแอนดรอยด มาก ความสามารถ น้ำหนกั เบา พกพาสะดวก หนา จอสมั ผัส ไรค ียบ อรด สามารถเชอื่ มตอ อนิ เทอรเ นต็ ผา น Wi-Fi และเครือขาย 3G ได ความสามารถคลาย iPad 22 คอมพิวเตอรพีซี คอมพิวเตอรสวนบคุ คลแบบต้ังโตะ ประกอบ ดว ย 3 สว นหลักๆ ดงั น�้ 1. ฮารด แวร (Hardware) 2. ซอฟตแ วร (Software) 3. อปุ กรณรับ-แสดงผลขอมลู เชน คยี บอรด , จอภาพ , เคร่ืองพมิ พ , ลำโพง ฯลฯ 62 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾×Íè ÊÌҧ¡ÒÃÃŒÙà·‹Ò·¹Ñ Ê×Íè äÍ«Õ·Õ

กจิ กรรมที่ 3 การจัดระดบั ความเหมาะสม ของเวบ็ ไซต ระยะเวลา 20-30 นาที จดุ ประสงค 1. เพอื่ ใหผูเลน ไดเ รยี นรูเรือ่ งการจดั ระดบั ความเหมาะสมของเว็บไซต 2. เพอ่ื ใหผ เู ลน รจู กั วเิ คราะหเ นอ้� หาของเวบ็ ไซต และเลอื กใชเ วบ็ ไซตท เ่ี หมาะสม แนวคดิ เนอ้� หาบนอนิ เทอรเ นต็ มหี ลากหลาย ทง้ั ทเ่ี ปน ประโยชนแ ละเปน โทษ เนอ� งจาก ผูใชงานแตละคนสามารถนำเขา ขอมลู ไดเ องตลอดเวลา ไมม หี นว ยงานคอย ตรวจเซ็นเซอร เนอ�้ หาจงึ มีทั้งท่ีดี (ขาว) ไมด ี (ดำ) และ กำ้ กงึ� (เทา) ผูใชง านอนิ เทอรเน็ตซึ�งมีทุกเพศทกุ วยั จงึ อาจเขาถึงเนอ้� หาทง้ั ดา นดี และ เน�้อหาท่ผี ิดกฎหมาย ผดิ ศลี ธรรม เว็บไซตลามก การพนนั เกมรนุ แรง ฯลฯ ไดทกุ เมือ่ 63 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾Í×è ÊÌҧ¡ÒÃÃàÙŒ ·Ò‹ ·¹Ñ Ê×Íè äÍ«·Õ Õ

สำหรบั ประเทศไทยและในอกี หลายๆ ประเทศมคี วามพยายามในการจดั ระดบั ความเหมาะสมของเวบ็ ไซตแ ละเกมออนไลน โดยการตดิ ปา ยแยกประเภทไว บนเวบ็ ไซตวา เปน เว็บไซตท างเพศ เปลอื ย ความรุนแรงหรือใชภ าษาอยางไร มคี วามพยายามในการปด บล็อก (Block) เวบ็ ไซตเพอื่ ไมใหเขาดูเน�อ้ หาได แตร ะบบดงั กลา วไมป ระสบผลสำเรจ็ มากนกั เน�องจากเว็บไซตม จี ำนวน มากมายหลายลานเวบ็ ไซต มาตรฐานของการจัดประเภทเว็บไซตยังไมเ ปน ทย่ี อมรับ การดแู ลแนะนำจากพอ แมผ ูปกครองในการเลือกชมเว็บไซต และ การรจู ักวเิ คราะห ประเมนิ คณุ คา เลือกเน้อ� หาขอมลู และเว็บไซต สรา งการ รเู ทา ทนั สอ่ื ในตวั ของเดก็ และเยาวชนเองจงึ เปน แนวทางทน่ี า จะมปี ระสทิ ธภิ พ และควรสงเสริมมากกวา ส่ือ-อปุ กรณ 1. แผนภาพตัวอยา งเวบ็ ไซต จำนวน 15 แผน 2. แผนปายวงกลม แบง ตามสี ไดแ ก สขี าว สเี ทา สดี ำ จำนวน 15 แผน 3. ใบความรเู รอื่ ง “การจัดระดบั ความเหมาะสมของเวบ็ ไซต” 4. ใบเฉลยกิจกรรมการจัดระดบั ความเหมาะสมของเวบ็ ไซต 64 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Íè× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃŒÙà·‹Ò·¹Ñ Ê×Íè äÍ«Õ·Õ

วธิ ีดำเนินการ 1. แจกแผนปายใหก บั ผูเลน กลมุ ละ 3 แผนปาย 3 สี ไดแ ก สีขาว สเี ทา สีดำ ผูนำกิจกรรมชูแผน ภาพเว็บไซตข น้ึ มาทีละแผน ใหผูเลน วเิ คราะหเนอ้� หา ทป่ี รากฏในเวบ็ ไซตตัวอยางวาควรจดั อยูในเน้�อหาประเภทใด ขาว เทา หรอื ดำ ผูเลน ชแู ผนปายขน้ึ ตามสีที่ตนวิเคราะห (ในกรณ�ทีม่ ีจำนวนผเู ลนมาก อาจนำภาพตวั อยา งเว็บไซตฉ ายข้นึ จอโปรเจคเตอร) 2. ผนู ำกิจกรรมถามผูเลน วา ทำไมจงึ คิดวาเปน เวบ็ ไซตส ขี าว/ดำ/เทา? สงั เกตุ จากอะไร? ผูเลนบางรายอาจมคี ำตอบและเหตุผลแตกตา งจากเพอื่ นๆ ใหอภิปรายรวมกันแลวสรุปประเด็นรวมกันวาเราควรใชหลักเกณฑใด ในการแยกประเภทเน้�อหาเวบ็ ไซต 3. ผูนำกิจกรรมนำสรุปรวมกันเรื่องการจัดระดับความเหมาะสมของเว็บไซต โดยแจกใบความรเู ร่อื ง การจัดระดบั ความเหมาะสมของเวบ็ ไซตใหกับผูเลน เพ่ืออธิบายวธิ ีการดู สงั เกต และวเิ คราะหเ น�อ้ หาของเว็บไซตพรอมทัง้ แนะนำ วิธกี ารเลอื กใชเว็บไซตท นี่ าเชอ่ื ถอื สำหรับผนู ำกจิ กรรม 1. ผูนำกิจกรรมสามารถหาเว็บไซตตัวอยางมาเพิ�มเตมิ อีกมากๆ เพือ่ ฝก ทักษะ การวเิ คราะหเ น�้อหาเว็บไซตใหกับผรู วมกจิ กรรม 2. ผนู ำกจิ กรรมอาจใหผ รู ว มกจิ กรรม ไปคน หาเวบ็ ไซตท ม่ี เี นอ้� หาไมค งท่ี หรอื เวบ็ ไซตท ่ตี ดั สนิ ยากวาเปนเวบ็ ไซตขาว เทา หรอื ดำ มานำเสนอในหอง เพื่อใหเหน็ ความเปนพลวตั (dynamic) ของเน้�อหาบนอินเทอรเ นต็ ซึง� อาจ เปลยี่ นแปลงไดตลอดเวลา ข้นึ กับวจิ ารณญาณของผใู ชในการประเมนิ และ เลอื กสง�ิ ทเ่ี ปน ประโยชน ขน้ึ กบั กฎหมายและวฒั นธรรมสงั คม ซง�ึ อาจแตกตา ง กันไปในแตล ะประเทศแตละภมู ภิ าคก็ได 65 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾Í×è ÊÌҧ¡ÒÃÃŒÙà·Ò‹ ·Ñ¹ÊÍ×è äÍ«·Õ Õ

ใบความรเู ร่ือง “การจัดระดบั ความเหมาะสมของเว็บไซต” การจดั ประเภทเน้�อหาของเวบ็ ไซต (อยางงา ย) สขี าว : เว็บไซตท่มี เี น�้อหาสาระสวนใหญเ ปนประโยชนตอ ผอู าน ไดแ ก ขาวสาร ความรู ทักษะชวี ติ สงเสรมิ คุณธรรมจรยิ ธรรม ความรกั ความสมั พันธ ในครอบครวั เปนตน สดี ำ : เว็บไซตทตี่ ง้ั ใจทำขึ้นเพอื่ นำเสนอสิง� ผิดกฎหมาย ผิดศีลธรรม เชน เว็บไซตลามก การพนนั ขายสินคา ผดิ กฎหมาย การละเมดิ ลขิ สทิ ธ์ิ เน้อ� หาทข่ี ดั ตอมาตรฐาน วฒั นธรรม หรอื ศีลธรรมอันดงี ามของสงั คม เปน ตน สีเทา : เว็บไซตท ม่ี ีเน�อ้ หาก้ำกึง� ระหวางสดี ำกับสขี าว (ไมเ อนเอยี งไปทางดานใด ดา นหนง�ึ ชดั เจน) บางคร้งั เปน เวบ็ ไซตท่มี ีเน้�อหาหมนุ เวยี นเปล่ยี นแปลง ตลอดเวลา ทงั้ เน้อ� หาดีและไมดี เน�องจากเปน เว็บไซตท่เี ปดใหผูใช เปนผูใสข อ มูลโดยปราศจากผดู ูแลเวบ็ ไซตค อยตรวจคดั กรองเนอ�้ หา 66 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾×Íè ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃٌ෋ҷѹÊ×èÍäÍ«Õ·Õ

แนวทางการเลือกใชเวบ็ ไซต 1. ดชู ื่อหนว ยงาน/เจาของเวบ็ ไซต/ผเู ขียนขอ มูลวานา เช่ือถือเพยี งใด มีความ ชำนาญในเน้�อหานัน้ อยางไร 2. ดวู า มีการอัพเดทขอมลู สมำ่ เสมอ ขอ มูลไมเกา ไมล า สมยั ไมโนมนาว ชักจูงแตน ำเสนออยางเปนกลาง 3. เว็บไซตม ที ี่อยูและหมายเลขโทรศพั ทที่สามารถติดตอได 4. เว็บไซตมีผดู ูแลคอยตรวจตราเน�้อหา ลบเนอ้� หาที่ไมเหมาะสมเปนประจำ มีปุมแจงลบเน้�อหาสำหรับผูใชสำหรับคลกิ แจง ได 5. link หรอื banner บนเว็บไซต ไมไ ดเ ช่ือมโยงไปยงั เวบ็ ไซตหรอื โฆษณา ท่ีไมเ หมาะสม 6. ในกรณท� ีผ่ ูใ ชต องกรอกขอมูลสวนตัวลงบนเว็บไซต เว็บไซตตอ งมนี โยบาย รกั ษาความปลอดภยั ของขอมูล (privacy policy) ดวย 7. ควรเลือกใชเ วบ็ ไซตท่ีนำเสนอขอ มลู ที่เปน ประโยชน เปน เว็บไซตท่ีนา เชือ่ ถือ คอื เปนของหนว ยงานที่นาเช่ือถอื เปน ทีย่ อมรบั เว็บไซตท่ีไดรับความนยิ ม มคี ุณภาพมาตรฐานในการใหบริการทดี่ ี และไมม ปี ระวตั ิเสีย เชน หลอกขายสินคา ใหขอ มลู ท่ีสรา งความแตกตนื่ ใหก บั สงั คม เคยถูกปดหรือ block โดยกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร หรือทางตำรวจ มากอน 67 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾èÍ× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃŒàÙ ·‹Ò·¹Ñ Ê×èÍäÍ«·Õ Õ

ใบเฉลยกจิ กรรมการจดั ระดบั ความเหมาะสมของเวบ็ ไซต ลำดับที่ เน้�อหาเวบ็ ไซต (สี) เหตผุ ล 1 สขี าว เปน เว็บไซตท่ดี ี มปี ระโยชน นำเสนอขา วสาร และกจิ กรรมการใชอ ินเทอรเ นต็ อยางปลอดภยั และสรา งสรรค มีมมุ ดาวนโหลดสอื่ การเรียนรู มากมาย 2 สดี ำ เปนเว็บไซตก ารพนันออนไลน ซงึ� การพนันเปน สิ�งผิดกฎหมาย 3 สเี ทา เปน สว นหน�งึ ในเว็บไซตทนี่ ำเสนอขาวสาร แตม ี การเขียนคำหยาบคาย ดาทอผูอ ่ืน แตไมร ะบุ ชื่อจรงิ ของผเู ขยี น 4 สดี ำ นำเสนอรูปภาพลามก อนาจาร ขายยา และ พนนั ออนไลน ซง�ึ ผิดกฎหมาย 5 สเี ทา มสี ว นของรูปภาพไมเหมาะสม นงุ นอ ยหม นอย และโฆษณาขายยาทางเพศ ชวนเชอื่ ตางๆ แต อีกสวนหน�งึ กน็ ำเสนอรปู ภาพสัตวนา รกั ๆ แฟชนั� ขาวสารและบนั เทิงตา งๆ 68 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾è×ÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·‹Ò·Ñ¹Ê×èÍäÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยกิจกรรมการจดั ระดบั ความเหมาะสมของเว็บไซต ลำดับท่ี เน�้อหาเว็บไซต (สี) เหตผุ ล 6 สขี าว เปน เวบ็ ไซตท ่ดี ี มปี ระโยชน นำเสนอความรแู ละ กิจกรรมดีดขี องเหลาวัยทนี ท้ังหลาย และ เคล็ดลับในการเรยี นใหไ ดเ กรดดี 7 สเี ทา นำเสนอภาพไมเ หมาะสม แตมสี วนนำเสนอ สาระประโยชน เชน ขาวสาร ทองเทย่ี ว กฬี า สาระนา รตู า งๆ เปน ตน 8 สดี ำ ขายยาผดิ กฎหมาย 9 สีขาว เว็บไซตจ ติ อาสา บอกตอ เร่ืองราวดดี ี รวบรวม งานจติ อาสาไวมากมาย 10 สดี ำ ดาวนโหลดหนัง เพลง และโปรแกรมตางๆ ถา มีการละเมดิ ลขิ สิทธ์กิ ผ็ ดิ กฎหมาย 11 สขี าว เปน เวบ็ ไซตท่ีรวบรวมกจิ กรรมที่ดี สรา งสรรค ใหผ ูทีส่ นใจไดส มัครเขารวมกิจกรรม เพอ่ื การใช เวลาวางใหเกิดประโยชนในชวงปดเทอม 69 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾×èÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃٌ෋ҷ¹Ñ Êè×ÍäÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยกิจกรรมการจัดระดบั ความเหมาะสมของเวบ็ ไซต ลำดบั ท่ี เนอ้� หาเวบ็ ไซต (สี) เหตุผล 12 สเี ทา ตัวอยางการใช social network อยา งไม เหมาะสม มกี ารใชคำพดู หยาบคาย ไมส ุภาพ 13 สีขาว เวบ็ ประชาสมั พันธเ กี่ยวกับการทอ งเที่ยวใน ประเทศไทย แนะนำสถานที่ กิจกรรมและขอมลู ตางๆ ใน 76 จงั หวดั ของประเทศไทย 14 สีดำ คลปิ ไมเ หมาะสม ขายยาผดิ กฎหมาย พนนั ชวนเช่อื ขายของเลนทางเพศ 15 สเี ทา ตัวอยางการใช social network อยา งไม เหมาะสม มกี ารใชค ำพูดหยาบคาย ไมส ุภาพ และแสดงความคิดเหน็ ทางการเมืองอยา ง เอนเอียง ทั้งๆ ที่สามารถใช social network ในทางสรางสรรคได 70 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾Í×è ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·‹Ò·Ñ¹ÊèÍ× äÍ«·Õ Õ

กิจกรรมท่ี 4 ขอ มลู สวนบุคคล ระยะเวลา 20-30 นาที จุดประสงค 1. เพื่อใหผเู ลนไดร ูค วามหมายและเขาใจความสำคญั ของขอมูลสว นบุคคล 2. เพ่อื ใหผเู ลนไดเรียนรูว ธิ ีการรกั ษาความปลอดภัยขอมูลสวนบคุ คล แนวคิด มีหลายวิธีที่มิจฉาชีพออนไลนใชเพื่อใหไดมาซึ�งขอมูลสวนตัวของบุคคลอื่น ไดแ ก การเขามาพูดคยุ ตีสนิทเพ่อื หลอกเอาขอมูลสำคญั เชน ชือ่ ทอี่ ยู เบอรโทรศัพท รูปถาย อีเมล รหัสผา น หมายเลขบตั รประจำตัวประชาชน การทำเวบ็ ไซตปลอมเพอ่ื ลวงเอาขอ มลู ทางการเงนิ เชน หมายเลขบัญชี ธนาคาร หมายเลขบตั รเครดิต รหสั ลับตา งๆ ขอ มูลเหลาน�้ เมอ่ื มิจฉาชพี ไดไ ปแลวก็จะนำไปใชใ นทางมิชอบ เชน ใชในการตดิ ตอเพ่ือขม ขู คกุ คาม ลอลวง นัดพบเพื่อชงิ ทรพั ยห รือลว งละเมดิ ทางเพศ ปลอมแปลง ตวั ตนเพ่ือทำธรุ กรรมการเงนิ แทนเรา ฯลฯ กิจกรรมน�้จะชวยใหผูเลนไดรู ความหมายของขอ มลู สว นบคุ คล ตน่ื ตัวและใหความสำคญั ในการรกั ษา ความปลอดภยั ของขอมูลสวนบุคคลมากย�งิ ข้นึ 71 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾è×ÍÊÌҧ¡ÒÃÃàŒÙ ·‹Ò·Ñ¹ÊÍè× äÍ«Õ·Õ

ส่อื -อุปกรณ 1. ตัวอยา งขา ว จำนวน 5-10 ขาว 2. ใบงานกิจกรรม “ขอมูลสวนบุคคล” 3. ใบความรูเรื่อง “ขอมลู สว นบุคคล” วธิ ีดำเนนิ การ 1. ผูนำกิจกรรมแจกตัวอยา งขาวใหกบั ผูเ ลน กลมุ ละ 1-2 ขาว ใหส มาชกิ 2. ในกลมุ ชว ยกนั อานและวเิ คราะหขาว เพอ่ื นำไปตอบใบงานกจิ กรรม “ขอมลู สวนบคุ คล” หากตอบคำถามเสร็จแลว ใหชวยกนั สรุปขา วโดยยอ เตรยี ม นำเสนอหนาหอง 3. แตล ะกลมุ นำเสนอผลงาน ผูนำกิจกรรมนำอภปิ รายคำตอบของแตละกลุม 4. ผูนำกจิ กรรมนำสรปุ รว มกนั เรื่อง ขอ มลู สว นบุคคล โดยแจกใบความรเู ร่ือง “ขอมลู สวนบุคคล” เพอ่ื ใหความรูวา ขอมูลใดบางทส่ี ำคัญ และไมค วรบอก คนแปลกหนา รวมถึงการระวงั รกั ษาความปลอดภัยขอมูลสวนบุคคลดว ย 72 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾è×ÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·Ò‹ ·Ñ¹Êè×ÍäÍ«·Õ Õ

ใบงานกิจกรรม “ ขอ มูลสวนบคุ คล ” วิเคราะหข า ว 1. ขอมูลสวนบุคคลทีเ่ ก่ยี วของตามขา ว ไดแ กขอ มลู ใดบา ง? ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2. มจิ ฉาชพี ไดข อ มลู นัน้ ไปจากเหย่ือโดยวธิ ีใด? ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 3. จะปองกนั หรือหลกี เลีย่ งไมใหเกดิ ความเสยี หายดังกลา ว ไดอ ยา งไร? ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. 73 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾×Íè ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙŒà·Ò‹ ·Ñ¹Êè×ÍäÍ«Õ·Õ

ใบความรเู รอ่ื ง “ขอ มูลสว นบคุ คล” ขอมลู สวนบุคคล ไดแก ชอ่ื ท่ีอยู อายุ เบอรโทรศัพท ช่ือโรงเรียน เลขบตั รประชาชน เลขบัตรประกันสงั คม ช่ือและเลขทีบ่ ัญชธี นาคาร หมายเลขบตั รเครดิต บญั ชธี นาคาร รหัสเอทีเอ็ม อีเมล รหสั ผา น ภาพถาย คลปิ วิดีโอ หรือขอมลู อืน่ ใดท่ีอาจทำใหเราไดร ับการติดตอ การเขาถึงตัว หรอื ถูกขโมยตัวตนเพ่ือกระทำการอยา งหนึ�งอยางใดในนามของเรา ขอ มูลสวนบคุ คลถกู เปด เผยไดหลายทาง ทง้ั ทเ่ี จาตวั ตงั้ ใจและไมต ้งั ใจ ไดแก การกรอกแบบฟอรม การลงทะเบียนเขาใชเ วบ็ ไซตห รือบริการตางๆ การกรอกแบบสอบถาม การท่เี จา ตวั ใหข อมูลเอง เชน การแช็ท การใส ไวใ นอีเมล ในเวบ็ บอรด เว็บบลอ็ ก เฟซบุค ไฮไฟว ฯลฯ การถกู โปรแกรมดกั จับหรือขโมยขอ มลู การถูกเจาะระบบ ถกู หลอกเอาขอมลู เปนตน การระวงั รกั ษาความปลอดภยั ขอ มูลสวนบุคคล ทำไดห ลายวธิ ี เชน 1. ต้ังรหสั ผานทย่ี ากแกก ารเดา 2. ไมเ ก็บช่อื /เลขท่ีบญั ชแี ละรหัสผา นเอาไวดวยกัน 3. ไมบ อกขอ มลู สว นตวั กับเพือ่ นออนไลน 4. ไมเ กบ็ ขอ มูลสวนตวั /ขอ มลู สำคญั ในเครอื่ งคอมพวิ เตอรห รอื อนิ เทอรเ นต็ 5. ไมถ า ยภาพหรอื คลปิ สว นตวั ทไ่ี มเ หมาะสมเกบ็ ไว และไมส ง ตอ ไปทางอนิ เทอรเ นต็ 6. เขาใชบริการแตเวบ็ ไซตท น่ี า เชอื่ ถือเทาน้นั 7. เขาใชบ รกิ ารเวบ็ ไซตทม่ี นี โยบายคมุ ครองขอ มูลสวนบคุ คล (Privacy Policy) 8. อยา เห็นแกข องฟรที แ่ี จกทางอินเทอรเนต็ เพราะอาจไดข องแถมเปน ไวรัส หรอื โปรแกรมนักสบื ท่จี ะเขามาขโมยขอ มูลสวนตวั ในเคร่อื งของเรา 74 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾×Íè ÊÌҧ¡ÒÃÃàŒÙ ·‹Ò·¹Ñ ÊÍè× äÍ«Õ·Õ

กจิ กรรมท่ี 5 รูทนั พ.ร.บ. คอมพวิ เตอร ระยะเวลา 20-30 นาที จุดประสงค 1. เพอ่ื เพม�ิ พนู ความรเู รอ่ื งกฎหมายเกย่ี วกบั การกระทำความผดิ ทางคอมพวิ เตอร 2. เพอ่ื ปองกันการกระทำผิดกฎหมายโดยรูเทา ไมถงึ การณ แนวคิด ปจ จบุ นั เดก็ และเยาวชนใชอ นิ เทอรเ นต็ กนั อยา งแพรห ลาย ใชใ นการคน ควา หาขอ มลู ความรู ทันเหตุการณดว ยขา วสาร สาระบนั เทงิ ตางๆ เทคโนโลยี ชวยในการติดตอ สอ่ื สารกบั เพ่ือนผาน Social Network เปน เวทีใหเ ขยี น และแสดงออกถงึ ความคิดเหน็ ความรสู ึก มุมมองทมี่ ี ในดา นหนึง� เปน การเปดโลกกวา งในการแลกเปลยี่ นเรยี นรู แตอีกดา นหนง�ึ อาจมีการใชง าน ในทางไมเหมาะสม ผดิ วิธี หรอื ถึงขั้นผิดกฎหมาย เชน การหมิ�นประมาท การสง ตอ ขอ มลู ที่ไมเหมาะสม ลกั ลอบเขา คอมพิวเตอรข องผอู ืน่ หรือนำ รูปภาพของผูอ ่นื มาตดั ตอ หรือดัดแปลง เปนตน กิจกรรมนจ�้ ะชวยเพมิ� พนู ความรูในเรื่องกฎหมายที่บังคับควบคุมการใชงานสื่อคอมพิวเตอรและ อนิ เทอรเนต็ ใหเ ปน ไปในทศิ ทางทถี่ ูกตองและเหมาะสม ปอ งกันการ กระทำผดิ จากความไมรูตา งๆ 75 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾è×ÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃàÙŒ ·Ò‹ ·¹Ñ Ê×èÍäÍ«·Õ Õ

สือ่ -อปุ กรณ 1. แผน ภาพคำถามและคำตอบเกี่ยวกบั พ.ร.บ คอมพิวเตอร หรือ หาก ผูนำกจิ กรรมมคี อมพิวเตอรส ามารถใช PowerPoint เกม “รทู นั พ.ร.บ. คอมพิวเตอร กับพี่ Cyber Kid” แทนได 2. แผน ปายวงกลม หมายเลข 1 และ 2 จำนวน 20 แผน 3. หนังสือความรู เรื่อง “เด็กไอทีรทู ัน พ.ร.บ. คอมฯ” วิธดี ำเนนิ การ 1. แจกแผน ปา ยวงกลมใหกบั ผูเ ลน คนละ 2 แผน หมายเลข 1 และ 2 2. ผูนำกิจกรรมชแู ผนภาพคำถามขึ้นทีละ 1 แผน จบครบ 10 คำถาม ใหผเู ลน เลอื กคำตอบ 1 หรอื 2 (ในกรณท� ม่ี ผี เู ลน จำนวนมาก อาจนำแผน ภาพฉายขน้ึ จอโปรเจคเตอร หรือใช PowerPoint) 3. ผนู ำกจิ กรรมใหผ เู ลน อธบิ ายคำตอบวา เพราะเหตใุ ดจงึ ตอบ 1 หรอื 2 อภปิ ราย รวมกันทลี ะขอ 4. ผูนำกจิ กรรมนำสรุปวาการกระทำใดบา งท่ีเปน ความผิด โดยแจกหนงั สอื “เดก็ ไอทรี ทู นั พ.ร.บ.คอมฯ” เพอ่ื ยกตวั อยา งการกระทำความผดิ และบทลงโทษ ตา งๆ เพ�มิ เติม 76 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾èÍ× ÊÌҧ¡ÒÃÃŒÙà·‹Ò·¹Ñ Ê×Íè äÍ«Õ·Õ

กจิ กรรมท่ี 6 รูจักดา นบวก-ดา นลบ ของเกม ระยะเวลา 15-20 นาที จุดประสงค 1. เพอื่ ใหผ เู ลน รจู กั ประโยชนแ ละโทษของเกมและการเลนเกม แนวคิด การเลนเกม คือการผอนคลายรูปแบบหน�ึง เกมบางเกมถูกสรางขึ้นมา เพอื่ ความสนุกสนานเพลดิ เพลิน เกมลับสมอง ประลองปญญา หรือบางเกม กถ็ ูกสรางขึน้ เพอื่ ใหตอ งตอสู รุนแรง เอาชนะ เพราะฉะนัน้ การเลน เกม ก็มที ้ังประโยชนและโทษ ขึ้นอยกู ับวา ผูเลน จะรูจักเลือกเกมแบบไหนมาเลน ถา เลนเกมดีมีสาระกม็ ีประโยชน แตห ากหมกมุนจนติดเกม เลยี นแบบ พฤติกรรมไมด ีในเกม ก็อาจจะทำใหเ กดิ โทษไดเ ชน กนั กจิ กรรมน้จ� ะให ผูเลนไดท บทวนประโยชนแ ละโทษของเกมและการเลนเกม เพ่ือดแู ลและ เฝา ระวังตนเองไมใหเ กดิ ผลกระทบดา นลบจากการเลนเกม 77 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾×èÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙŒà·Ò‹ ·Ñ¹Êè×ÍäÍ«Õ·Õ

ส่อื -อุปกรณ 1. กระดาษชารท แผนใหญ 2. ปากกาเคมี 3. กระดาษ A4 4. ดนิ สอสีตางๆ 5. ใบความรเู รอ่ื ง “ ประโยชนข องเกม (+) และโทษของเกม (-) ” วิธดี ำเนินการ 1. แบง กลุมผเู ลนออกเปน 2 กลมุ ใหแตละกลมุ ระดมความคิด เขยี นประโยชน และโทษของการเลน เกมลงในกระดาษ A4 ของตนเอง ภายในเวลา 5 นาที 2. ใหแตละกลมุ เตรียมตวั นำเสนอผลงานในหวั ขอ “ประโยชนข องเกม (+) และ โทษของเกม (-)” โดยใหเ ขยี นความคดิ สวนตวั ในขอ 1 ลงในกระดาษชารท แผน ใหญของกลมุ และชวยกันตกแตงใหส วยงาม 3. ใหแ ตละกลุมนำเสนอผลงานหนาช้นั เรยี น เมอ่ื นำเสนอเสรจ็ ทั้งสองกลุม ใหท กุ คนชว ยกนั เตมิ ประเดน็ ทย่ี งั ขาดหายไป 4. ผูน ำกิจกรรมนำสรปุ กจิ กรรม 78 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾Íè× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·‹Ò·¹Ñ ÊÍè× äÍ«·Õ Õ

สำหรบั ผูน ำกิจกรรม 1. ผูนำกิจกรรมอาจเขาสูกิจกรรมดวยการถามผูเลนวามีใครเลนเกมบาง เกมชื่ออะไร เลน อยางไร และมีประโยชนอ ยา งไร มีผลกระทบดา นลบหรือไม อยา งไร เพอ่ื เปน การแบง ปน ประสบการณแ ละกระตนุ ใหผ เู ลน แสดงความคดิ เหน็ 2. ผนู ำกจิ กรรมอาจคน ควา หาขอ มลู เกย่ี วกบั เกมสรา งสรรค เกมทค่ี วรหลกี เลย่ี ง เวบ็ ไซตท ่แี นะนำเกมดี การจัดระดับความเหมาะสมของเกม เพื่อนำมา อภปิ รายและแนะนำผเู ลน 3. ผนู ำกจิ กรรมอาจชวนคดิ ชวนคุยเรอ่ื งแทบ็ เล็ตพีซี อยา งเชน iPad, Samsung Galaxy, Sony Tablet หรือ สมารท โฟน เชน iPhone ซึง� สามารถเลน เกมไดม ากมายท้งั ออนไลนแ ละออฟไลน ภาพสวยสีสรรสดใส ไดอรรถรสดว ยจอภาพระบบสัมผัส อปุ กรณดังกลาวจะมผี ลดีผลเสียอยา งไร 79 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾èÍ× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·Ò‹ ·¹Ñ ÊÍ×è äÍ«·Õ Õ

ใบความรู เรอ่ื ง “ประโยชนข องเกม (+) และโทษของเกม (-)” ประโยชนข องเกม (+) โทษของเกม (-) ทำใหเกิดความสนุกสนานเพลิดเพลนิ เก็บตัวไมส ุงสงิ กับใครเพราะตดิ เกม คลายเครยี ด บางเกมจะฝกสมาธิ ฝก การคำนวณ ฝก ความอดทนและความ ถาเลน เกมท่ีรุนแรงมากและใชเวลา พยายามในการแกป ญหา นานเกนิ ไปเดก็ อาจจะตดิ พฤติกรรม กาวราว โมโหรา ย ถา ไมไ ด ทำใหรจู กั การเอ้อื เฟอ เผอ่ื แผ มีความ เลนเกมอาจมอี าการหดหู ซึมเศรา ยตุ ิธรรม การมนี ้ำใจ มีการเสียสละ ตอเพือ่ น ยอมรบั ความสามารถของ รา งกายขาดสารอาหารหรอื อาจเปน เพอ่ื น เชน เกมท่ีตอ งชว ยกนั เลน โรคอว นเน�องจากไมใสใจในการลกุ เปน ทีม ไปรับประทานอาหารตามเวลา ไม ออกกำลงั กาย ติดเลน เกม เพ�ิมความเชือ่ มั�นใหกับตัวเองสงู ขึ้น เน�องจากไดฝก ทกั ษะจากเกม เชน ออ นเพลยี เน�องจากพกั ผอนไม การวางแผน การแกไ ขปญ หาตางๆ เพียงพอสงผลใหสมองเฉ�อยชา รา ยแรงทีส่ ดุ อาจถงึ ขัน้ ช็อก พฒั นาทกั ษะการเปน ผนู ำที่ดี จากการ เนอ� งจากหัวใจวายเฉ�ยบพลัน ฝกคดิ สรางสรรค การบริหารจัดการ ตางๆ ในเกม 80 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾è×ÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃàŒÙ ·‹Ò·¹Ñ Ê×èÍäÍ«·Õ Õ

ใบความรู เรื่อง “ประโยชนของเกม (+) และโทษของเกม (-)” ประโยชนของเกม (+) โทษของเกม (-) ฝก พัฒนาทกั ษะตา งๆ ของรา งกายให อาจเกดิ โรคตา งๆ ตามมาอกี เชน มีการตอบสนองที่ดีขึ้น เชน สมอง โรคกระเพาะ ปวดขอมอื ปวด มอื สายตา ศรี ษะปวดหลงั โรคตาแหง โรคหวดั ฯลฯ เพราะนั�งเลนเกมนานๆ ออกกำลงั กาย เพราะบางเกมมี อปุ กรณไวสำหรบั เลน โดยเฉพาะ เสียเวลา ถา เด็กติดเกมมากอาจ เชน เกมเตน เกมวสี ปอรต เปนตน ทำใหแ บงเวลาไมถ กู จงึ ทำใหนอน ต่ืนสาย หนเ� รยี น ผลการเรียน พัฒนาทกั ษะทางดา นการคา ขาย ตกต่ำ อาจจะเรียนไมจ บ เชน การตอรองราคาสนิ คา การเกง็ กำไร การลงทนุ และทำธรุ กิจ เดก็ อาจจะมีพฤติกรรมโกหก บางเกมฝกใหร ูจกั คณุ คาของเงนิ ลกั เล็กขโมยนอยเพราะเดก็ อาจ ขโมยหรือหลอกเอาเงินจนถงึ ขัน้ ขู บางเกมออนไลน ตองเลนกับเพอ่ื น ทำรา ยผูอ ่นื เพ่ือนำเงินไปเลน เกม ตางชาติ จะชวยในการฝกภาษาได ขาดความสัมพนั ธในครอบครัวเน�อง เกิดความสามัคคีเพราะบางคร้งั เกม จากเด็กใหความสำคญั กบั ครอบครัว ตองใชค วามสามคั คีของผูเลนเพ่ือ นอยเกนิ ไป หวงเลนเกม ผา นอปุ สรรคในดานตา งๆ 81 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Í×è ÊÌҧ¡ÒÃÃٌ෋ҷ¹Ñ Ê×Íè äÍ«·Õ Õ

กจิ กรรมท่ี 7 คหุณรอ� ตยดิ งั เกมแลว ระยะเวลา 15-20 นาที จดุ ประสงค 1. เพอ่ื ใหผเู ลน สำรวจตัวเองวามอี าการตดิ เกมบางหรือไม 2. เพือ่ ใหผูเลน ทราบวธิ ีปอ งกนั และแกไขหากพบวาตนเริ�มมอี าการตดิ เกมแลว แนวคิด ปจ จบุ นั เกมตา งๆ ไมว า จะเปน เกมออฟไลนห รอื ออนไลน กล็ ว นแตส รา งขน้ึ มา เพื่อดึงดูดใหผูเลนที่เปนเดก็ เยาวชน หรอื แมแ ตผ ูใหญเ องอยากเลน และ เลนบอยๆ นานๆ บางรายถึงขน้ั ตดิ เกมโดยไมร ูต ัว กจิ กรรมนเ้� ปน กิจกรรม สำรวจตนเองวามีอาการหรือแนวโนมติดเกมหรือไมและจะปองกันแกไข อยา งไร สือ่ และอปุ กรณ 1. แผนการด พฤตกิ รรมการเลน เกม จำนวน 15 ใบ 2. แผน พบั “สำรวจตัวเอง คณุ ติดเกมหรอื ไม” 3. ใบเฉลยกิจกรรมคณุ ติดเกมแลวหรอื ยัง 82 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Íè× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃÙàŒ ·Ò‹ ·Ñ¹ÊÍè× äÍ«·Õ Õ

วธิ ีดำเนนิ การ 1. แจกแผนการดทั้ง 15 ใบ ใหก บั ผเู ลน 2. ผนู ำกจิ กรรมถามผเู ลน วา พฤตกิ รรมใดบา งทบ่ี ง บอกแนวโนม ของการตดิ เกม ใหผ เู ลน ชแู ผน การด นน้ั ขน้ึ และอา นพฤตกิ รรมในการด ใหเ พอ่ื นฟง พรอ มเหตผุ ล วาทำไมจงึ คดิ เชน น้ัน 3. ผูนำกิจกรรมถามผูเลนวา พฤติกรรมใดบางที่บงบอกวาเราไมติดเกม ให ผูเลนชูแผนการดนั้นขึ้นและอานพฤติกรรมในการดใหเพื่อนฟงพรอมเหตุผล วา ทำไมจงึ คดิ เชน นน้ั 4. ผนู ำกิจกรรมนำอภปิ รายรว มกันวาอาการหรือพฤติกรรมแบบใดบางท่ีบงบอก แนวโนม การตดิ เกม สรปุ โดยการแจกแผน พบั “สำรวจตวั เองคณุ ตดิ เกมหรอื ไม” พูดคยุ เร่อื งวธิ ีปองกนั กอนติดเกม สำหรับผูนำกจิ กรรม 1. ผูนำกิจกรรมเขาสูกิจกรรมดวยการถามผูเลนวามีใครเคยเลนเกมบาง เกมชื่ออะไร และเลนอยางไร เลน มากหรือเลนนอ ย เม่ือเลนแลวตดิ หรือไม พฤติกรรมเปลี่ยนไปอยา งไร เพ่ือเปนการแบง ปนประสบการณแ ละกระตุน ใหผ ูเ ลน สนใจในกจิ กรรม 2. ผนู ำกจิ กรรมอาจคน ควา หาขอ มลู เกย่ี วกบั เกมสรา งสรรค เพอ่ื จะไดน ำมาแนะนำ ผูเลนใหสามารถเลือกเกมไดอยางเหมาะสม หลีกเลี่ยงเกมที่ผิดกฎหมาย หรอื ผดิ ศลี ธรรม 3. ผูนำกิจกรรมอาจชวนคิดชวนคุยเรื่องแท็บเล็ตพีซี อยางเชน iPad, Samsung Galaxy , Sony Tablet หรอื สมารท โฟน เชน iPhone ซึง� สามารถ เลน เกมไดม ากมายทัง้ ออนไลนแ ละออฟไลน ภาพสวยสีสรรสดใสไดอรรถรส ดวยจอภาพระบบสัมผัส อปุ กรณด งั กลาวจะสง ผลใหต ดิ เกมไดห รอื ไม มีวิธี ปอ งกนั อยางไร ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾èÍ× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃŒàÙ ·Ò‹ ·Ñ¹ÊÍè× äÍ«Õ·Õ 83

ใบเฉลย กิจกรรม คณุ ตดิ เกมแลว หรือยงั พฤติกรรมท่ีมแี นวโนม วาจะติดเกม พฤติกรรมทีไ่ มติดเกม หงุดหงดิ ถา ไมไ ดเลนเกม ทำการบา นกอ นเลน เกม หน�เรยี นไปเลนเกม หยุดเลนเกมชว งสอบ ไมสนใจสงิ� รอบตัว ตื่นเชามดื มาเลนเกม ชว ยทำงานบา น เพม�ิ เวลาเลน เกมข้นึ เรือ่ ยๆ ไปเทยี่ วดกี วานัง� หนา จอ มภี าพเกมในหัว ออกกำลงั กายสม่ำเสมอ หาเงินไปเลน เกม อยากเปน นักสรางเกม 84 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾×Íè ÊÌҧ¡ÒÃÃŒÙ෋ҷѹÊèÍ× äÍ«·Õ Õ

กจิ กรรมท่ี 8 แนวทางการเลน เกม อยางเหมาะสม ระยะเวลา 15-20 นาที จุดประสงค 1. เพื่อใหผูเลน รจู ักแนวทางการเลน เกมอยางเหมาะสม แนวคดิ การหา มไมใ หเ ดก็ เลน เกมนน้ั คงเปน ไปไดย าก และอาจทำใหเ ดก็ รสู กึ วา ผใู หญ ไมเ ปน มิตรกับพวกเขา เด็กอาจมพี ฤตกิ รรมตอตาน และหาทางออกโดยการ ไปเลน เกมนอกบา น หรอื แอบเลน เกมท่ีโรงเรยี น เปน ตน กจิ กรรมนจ้� ะชว ยให ผเู ลนรูจกั แนวทางการเลนเกมอยา งเหมาะสม รูจกั เลอื กเกม และเลน เกม อยา งพอเหมาะพอควร ส่อื และอุปกรณ 1. แผนการดแนวทางการเลน เกมอยางเหมาะสม จำนวน 17 ใบ 2. ใบเฉลยกจิ กรรมแนวทางการเลนเกมอยางเหมาะสม 85 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾èÍ× ÊÌҧ¡ÒÃÃÙàŒ ·‹Ò·Ñ¹Êè×ÍäÍ«·Õ Õ

วธิ ีดำเนนิ การ 1. หงายแผน การด ทง้ั 17 ใบบนโตะ ใหผ เู ลน แยกแผน การด แนวทางการเลน เกม อยางเหมาะสมออกเปน 2 กลมุ ภายในเวลา 3 นาที 2. ผนู ำกจิ กรรมซกั ถามผเู ลน วา ใชเ กณฑใดในการแยกการด ออกเปน 2 กลมุ 3. สรปุ กจิ กรรม และใหค วามรเู กย่ี วกบั แนวทางการเลน เกมอยา งเหมาะสมวา ควร ประกอบดว ยการเลอื กเกม การควบคมุ เวลาการเลน เกม และตอ งไมเ ลยี นแบบ พฤติกรรมท่ีไมด ีท่ปี รากฏในเกม สำหรับผูน ำกจิ กรรม 1. ผนู ำกจิ กรรมเขา สกู จิ กรรมดว ยการถามผเู ลน วา มีใครเลน เกมบา ง เกมชอ่ื อะไร และเลน อยา งไร ใชเวลาเลน เกมตอวันมากนอ ยเพยี งใด มกี ฎกตกิ า ประจำบา นสำหรบั การเลนเกมหรอื ไม หลงั เลน เกมมีพฤตกิ รรมเปลี่ยนไป หรอื ไม เพอ่ื เปน การแบง ปน ประสบการณแ ละกระตนุ ใหผ เู ลน แสดงความคดิ เหน็ 2. ผูนำกิจกรรมอาจคนควาหาขอมูลเกี่ยวกับเกมสรางสรรค เกมที่ควร หลกี เล่ียง เวบ็ ไซตท่แี นะนำเกมดี การจดั ระดบั ความเหมาะสมของเกม เพอ่ื นำมาแนะนำผเู ลน 3. ผูนำกิจกรรมอาจบอกเลาตัวอยางเด็กติดเกมที่ผันตัวเองเปนนักสรางเกม นกั วจิ ารณเ กมเพื่อสรางแรงบนั ดาลใจใหเด็กชอบเลน เกมทงั้ หลาย 86 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾×èÍÊÌҧ¡ÒÃÃÙàŒ ·‹Ò·Ñ¹ÊèÍ× äÍ«Õ·Õ

ใบเฉลยกิจกรรม แนวทางการเลน เกมอยา งเหมาะสม ถูกตอง ไมถูกตอ ง เสรมิ เสลรนาเงกทมกั สษระา กงสารรเรรคยี  นรู ใชเลเพข่อื บเตั ขราปเลรนะชเกามชอนอขนอไงลพนอ แม แบง ใหนอ งเลนเกมบา ง ยดึ เครื่องคอมพวิ เตอร ไวเลน เกมคนเดียว ไมเลนเกมชนวงาสนอเกบินงคดรเลง้ั นละเก2ม-3 ช�ัวโมง ขโมยของ/ไอเท็มเกม ไมด าวนโหลดเกมลามก เกมไมด ี อดขาวเอาเงนิ ไปซื้อเกม/ไอเทม็ เกม อยา จา ยเงินมากๆ พนนั แขงขนั เลน เกม เพ่อื ซือ้ เกมหรือชั�วโมงเลน เกม เกมไหนสนกุ ดมี ปี ระโยชนใหบอกตอ เลนเกมรนุ แรง ลามก ผดิ ศลี ธรรม ตั้งชมรมสอนเกมสรางสรรคใ นโรงเรียน เลียนแบบพฤตกิ รรมไมดีในเกม เลือกเกมใหเหมาะสมกับชวงวยั ของเรา นดั พบเพื่อนทีค่ ยุ กันผานเกม ไมต อ ยนอ งเหมอื นตอ ยศตั รูในเกม 87 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾×Íè ÊÌҧ¡ÒÃÃÙŒà·Ò‹ ·¹Ñ ÊèÍ× äÍ«·Õ Õ

กจิ กรรมที่ 9 รทู นั ภัยจากมอื ถอื ระยะเวลา 20-30 นาที จุดประสงค 1. เพือ่ ใหผ เู ลนเรียนรภู ยั ตางๆ ที่เกิดจากการใชโทรศพั ทมอื ถอื 2. เพอ่ื ใหผ เู ลน สามารถปอ งกนั ตนเองจากภยั ทเ่ี กดิ จากการใชโ ทรศพั ทม อื ถอื ได แนวคดิ โทรศพั ทม อื ถอื ในปจ จบุ นั น้� นอกจากจะใชต ดิ ตอ พดู คยุ ตามปกตแิ ลว ยงั สามารถ เชื่อมตอ อินเทอรเน็ต ดูทวี ี ฟงเพลง ถา ยรปู ถายวดิ ีโอ หรอื อัดเสียง ก็ได ผูใหญหลายคนพกมอื ถอื เพราะชว ยใหช วี ิตสะดวกสบายและปลอดภัย มากยิง� ขึ้น แตการพกมือถือสำหรับเด็กและเยาวชน ดานหน�งึ กน็ ำมาซง�ึ ความสะดวกสบาย แตอกี ดานหนง�ึ ที่ไมค วรมองขา ม กค็ อื ภยั จากมือถอื ความเสีย่ งอันตรายตางๆ มากมายท่ีเกิดขึน้ จากมอื ถือ เชน โจรขโมยมอื ถอื โปรโมชั�นหลอกลวง SMS กวนใจ เพอื่ นแช็ทท่ีอยากนัดพบเพอ่ื ทำรา ย หรอื ชิงทรพั ย เปนตน กิจกรรมน้จ� ะกระตุนเตือนใหผูเลนไดรจู กั ภยั ของ มือถอื ในรปู แบบตา งๆ รจู ักปองกันตัวเอง รูทันภยั จากการใชโ ทรศพั ทม ือถือ 88 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à¾èÍ× ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃŒÙ෋ҷѹÊè×ÍäÍ«Õ·Õ

สือ่ -อุปกรณ 1. แผนการด ภัยจากการใชโทรศพั ทม อื ถอื จำนวน 15 ใบ 2. แผนพับ “รูทันมือถือ” วธิ ีดำเนินการ 1. แจกแผน การดใหก ับผเู ลน คนละ 1-2 ใบ ใหผ เู ลนอา นขอความในการด ท่ีเปนภัยจากมอื ถอื ใหเ พ่ือนฟง 2. ผูนำกิจกรรมถามผเู ลน วา ขอ ความในการดน้เ� ปน ภยั ไดอ ยางไร ผเู ลน จะ หลกี เลย่ี งไมใหเ กดิ ภยั ดงั กลา วไดอ ยา งไร พรอ มเสนอแนะวา ควรแกไ ข ปอ งกนั หรอื รทู ันภัยจากมอื ถือไดอยา งไร 3. ผนู ำกจิ กรรมนำสรปุ รว มกนั เรอ่ื งภยั จากการใชโ ทรศพั ทม อื ถอื โดยแจก แผน พบั รูท ันมอื ถือใหกบั ผูเ ลน เพ่อื แนะนำเรื่องการสำรวจตนเองเมื่อจะซื้อ มือถือและโปรโมช�นั ตางๆ การใชง านมือถืออยา งปลอดภัยและรูทัน มีประเดน็ ใดบา งทจ่ี ะตอ งพิจารณา สำหรบั ผูนำกิจกรรม ผูนำกิจกรรมอาจหาขาวจากหนังสือพิมพหรืออินเทอรเน็ตที่เกี่ยวกับภัยจาก มือถือมาพูดคุยอภิปรายกับผูเลนในประเด็นเรื่องความเสี่ยงภัยที่เกิดจากการ ใชมือถืออยา งไมเ หมาะสม และวธิ ีปอ งกนั ภยั 89 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾Í×è ÊÃÒŒ §¡ÒÃÃàŒÙ ·‹Ò·¹Ñ Ê×èÍäÍ«·Õ Õ

การด ภยั จากการใชโทรศัพทม อื ถือ โจรกระชากมอื ถอื รุนใหมลาสดุ ไปจากสายคลองคอ ฟรี 7 วนั เพลงรอสายสดุ ฮติ กด 1900xxxxx โทโปรฟรโรมี ตชง้ัน�ั แดตดี  ี4จาทยุม แคถึง30ห0กโบมางทเชา ดดู วงฟรี 1 วนั !! แมน ๆ กบั หมอรกั ษ สง sms มาที่ xxxx ขายโทรศัพท รนุ ใหมล า สดุ ราคาถูก เพยี ง 2,xxx บาท ใช 3G /Wi-Fi ไดฟ รี ….ขอมูลจาก www.phonexxx.com โทรศพั ทถ กู ขรโมนุ ยใหเมพล ราาสะุดซมอ้ื าSmart phone แลวปา วประกาศใหเพ่อื นในหอ งไดรบั รู 90 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾Í×è ÊÌҧ¡ÒÃÃŒàÙ ·Ò‹ ·¹Ñ ÊÍ×è äÍ«·Õ Õ

การด ภัยจากการใชโ ทรศพั ทม ือถือ เพเียลงขกเดดด็ 1ป9ร0ะ0จxำxงxวxดนนา�้ ถทกูลี แะน9ๆบราวทยเเทหา็นนๆ้ัน!!! สง SMS ทายผลบอล มาทห่ี มายเลข 400xxx ลนุ รับ iPad2 100 รางวลั สงมากมสี ิทธิล์ ุน มาก!!! โปรโมชน�ั GPRS สดุ คมุ เหมาจาขยอม59ลู 9จาบกาwทตwอwเ.ดDือtaนg.ใcชoไmดไ มอ้ัน เติมเงนิ 100 บาท วันน�้ รบั ฟรตี �ัวหนงั 2 ท่ีนง�ั แคน ำใบเสรจ็ มาแลก วันน้� – 31 ธ.ค. 55 รบั ขาวสารอัพเดทตลอดเวลาฟรี!! ทดลองใชฟ รี 10เพวยี ันงเโดทอื รนสลมะคั 2ร0ไดบท าี่ ท02xxx-xxxx ฟร!ี ! คณุ เปนผโู ชคดี รับคอรสลดน้ำหนกั ฟรี มูลคา 12,000 บาท โทรเลยที่ 089-xxx-xxxx 91 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾×èÍÊÃÒŒ §¡ÒÃÃàŒÙ ·Ò‹ ·Ñ¹ÊèÍ× äÍ«·Õ Õ

การด ภัยจากการใชโทรศัพทม ือถือ รกั ใครชอบใคร โหวต The Star JubJub ทคี่ ณุ ช่นื ชอบ ไดที่ เบอร 4500xxx ขอ ความละ 3 บาททัว� ประเทศ แทจี่มกีเซลมิขฟ1ร,คี 3ะ, 5ท,า 7น,ใ9ดมเขีหา มมาายรเบัลซขมิบฟตั รรปไี ประเลชยาชคะน ….ณ หา งสะดวกซ้อื แหง หนง�ึ … ยินดีดว ยครับ คุณไดรบั รางวัลที่ 1 มูลคา 1 แสนบาท แตค ุณตอ งโอนเงนิ คาภาษี ทจ่ี ะตภอางยหใกันวณนั นท�้ มี่จาิเชยนกนอ นั้นจจะำถนอื ววนาส5ล,0ะส0ทิ0ธบ์ิ าท ….จาก มจิ ฉาชพี มอื ถอื … 92 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¾èÍ× ÊÌҧ¡ÒÃÃàŒÙ ·Ò‹ ·Ñ¹ÊèÍ× äÍ«Õ·Õ

กิจกรรมที่ 10 การใชโทรศัพทมอื ถอื อยางปลอดภยั ระยะเวลา 15-20 นาที จดุ ประสงค 1. เพื่อใหผูเลนไดรับความรูเกี่ยวกับพฤติกรรมการใชโทรศัพทมือถืออยาง ปลอดภยั และรทู ัน แนวคดิ ปจจุบันเด็กและเยาวชนใชโทรศัพทมือถือจนกลายเปนสวนหนึ�งของชีวิต ประจำวันไปแลว เรามีมือถือไวต ดิ ตอสอื่ สารระหวา งกนั ทกุ ทที่ ุกเวลา แตเ รา ลืมไปวา การใชม อื ถือในทส่ี าธารณะนนั้ กต็ องมีมารยาท รูจักกาลเทศะ เคารพ สิทธิของผูอ่ืน หลกี เลีย่ งภัยจากการใชโ ทรศัพท รวู ธิ ีการเลอื กซ้อื โทรศพั ท และโปรโมช�ันตา งๆ อยางเหมาะสม สอ่ื -อปุ กรณ 1. แผน การดพฤติกรรมการใชโทรศพั ทมือถอื จำนวน 20 ใบ 2. แผน พับ “รทู นั มือถือ” 3. ใบเฉลยกิจกรรมการใชโทรศัพทมือถอื อยางปลอดภยั 93 ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠à¾×Íè ÊÌҧ¡ÒÃÃŒÙà·Ò‹ ·Ñ¹ÊÍ×è äÍ«Õ·Õ

วธิ ดี ำเนนิ การ 1. แจกแผน การด ใหกบั ผเู ลน คนละ 1-2 ใบ ถามผเู ลน วา พฤตกิ รรมใดเปน พฤตกิ รรมการใชมือถอื ทเี่ หมาะสม ใหผ เู ลน ชกู ารดข้นึ และอา นขอความใน การด ดังๆ 2. ผนู ำกจิ กรรมถามผเู ลน วา พฤตกิ รรมใดเปน พฤตกิ รรมการใชม อื ถอื ทไ่ี มเ หมาะสม ใหผ ูเลนชูการด ขึน้ และอานขอความในการดดังๆ พรอมใหเ หตผุ ล 3. ผูนำกิจกรรมนำสรุปรวมกันเรื่องการใชโทรศัพทมือถืออยางปลอดภัยและ รูทนั โดยแจกแผนพับรูท นั มือถอื ใหกับผูเ ลน เพอื่ แนะนำเร่ืองการสำรวจ ตนเองเมื่อจะซอ้ื มือถือและโปรโมชัน� ตางๆ การใชง านมอื ถืออยางปลอดภยั และรทู นั มีประเดน็ ใดบางทจ่ี ะตอ งพจิ ารณา สำหรบั ผูนำกจิ กรรม 1. ผูนำกิจกรรมอาจกระตุนใหผูรวมกิจกรรมชวยกันตอบวามีพฤติกรรมใด อีกบา งที่คิดวาไมเ หมาะสม และจะชว ยกนั ปอ งกัน/แกไขพฤตกิ รรมเหลานน้ั ไดอ ยางไร 2. ผนู ำกิจกรรมอาจนำโปรโมชน�ั คาโทร การสง SMS การโหลดริงโทนตา งๆ ทม่ี ีในทอ งตลาด มาพูดคุยอภปิ รายกบั ผูเ ลนในประเด็นรเู ทาทนั โฆษณา เพื่อใหผูบรโิ ภครูเทา ทันกลยทุ ธการขายตา งๆ 94 ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ à¾×Íè ÊÌҧ¡ÒÃÃٌ෋ҷ¹Ñ ÊèÍ× äÍ«·Õ Õ