ระบบนิเวศป.6

นเิ วศวทิ ยา (Ecology) ครอู ุดมฤทธ์ิ ถาวร โรงเรยี นวดั ทพิ พาวาส กรุงเทพมหานคร

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology

Ecology  Biosphere : ระบบนิเวศตา่ งๆทง้ั หมดที่อยใู่ นโลก  Ecosystem คือ ความสมั พันธร์ ะหว่าง Community กบั Abiotic environment ในพืน้ ทใ่ี ดๆ และมปี ฏสิ มั พนั ธต์ อ่ กัน ทาใหเ้ กดิ การถ่ายทอด พลังงาน และการหมนุ เวียนของสารอาหาร ทาให้ระบบเกิดความสมดุล

Ecology Biosphere Ecosystem Community Population Individual organism System Organ Tissue Cell Atom Organelle Molecule

Ecology

Ecology  การจดั ระบบของสงิ่ มีชีวิตในระดบั ที่เกย่ี วขอ้ งกบั นิเวศวทิ ยา Organisims : Individual Population : Species + Habitat + Time “ส่งิ มชี วี ิตชนดิ เดยี วกัน ที่อาศัยอยู่ร่วมกนั ในทอ่ี ยู่อาศยั เดยี วกัน ในช่วงเวลาใดเวลาหนง่ึ ” Community : สิ่งมชี วี ิตหลายชนิด ทอี่ าศยั อยเู่ ปน็ กลุ่มในท่ีอยเู่ ดียวกัน มี ความสัมพันธซ์ ่งึ กนั และกัน Ecosystem : ความสมั พนั ธ์ระหว่างส่งิ มีชวี ติ กบั ส่งิ มีชีวิตดว้ ยกนั เอง Biosphere ?ในสงั คมสง่ิ มีชวี ติ และระหวา่ งสงิ่ มชี วี ิต กับสง่ิ แวดล้อม

Biosphere Biosphere : ชีวาลัย/ชีวนิเวศ : การศึกษาความสัมพันธข์ อง ส่งิ มีชวี ติ ในทกุ สว่ นทัง้ หมดของโลกที่เปน็ ที่อยู่อาศยั ของส่ิงมีชีวิต  Atomsphere : ก๊าซและ บรรยากาศทง้ั หมดที่หอ่ หมุ้ โลก  Hydrosphere : ของเหลว ทง้ั หมดบนโลก  Lithosphere : สว่ นที่เป็น ของแข็ง ซึง่ เป็นองค์ประกอบ ของผวิ โลกและใต้เปลือกโลก ในแต่ละส่วนจะมีระบบนิเวศหลายๆ แบบ เปน็ ส่วนประกอบ รวมท้ังความ หลายของสิ่งมีชวี ติ ที่อาศัยอยู่ร่วมด้วย

Atomsphere  Troposphere : สงู 15 km., T -55 ถงึ -80, มีเมฆ ฝน พายุ เกิดขึ้นชน้ั น้ี  Stratosphere : 15-50 km. T คงท่ี , ,มคี วามแปรปรวนของ อากาศ เครอื่ งบินท้งั หมดบนิ ในชน้ั นี้  Mesosphere : 50-80 km. , T เพิ่มข้ึนเรือ่ ยๆ, (Troposphere+ Stratosphere+ Mesosphere= Homosphere)  Thermosphere : 80-500 km. , T สงู อย่างรวดเร็ว (227- 1727) , สอื่ สารในระยะไกลๆ สะท้องคล่ืนวทิ ยุ

Hydrosphere Hydrosphere : นา้ (ของแขง็ ของเหลว และก๊าซ) 97% = นา้ มหาสมุทร 2% = นา้ แข็ง 1% = แมน่ ้า หว้ ย หนอง คลอง บึง ทะเลสาบ 71% = น้าบนโลก

Lithosphere

ชวี นิเวศ (Biomes)

ชวี นิเวศ (Biomes)

1. Biomes ไบโอม หรอื ชวี นเิ วศ ระบบนิเวศ ท่ีมีความคล้ายคลึงกันขององค์ประกอบทางกายภาพ เช่น อุณหภูมิ ความช้ืน และความคล้ายคลึงกันของปัจจัยทางชีวภาพ คือ ชนิดของพืชและสัตว์ท่ีมีความคล้ายคลึงกัน เรียก ระบบนิเวศที่มีความ คล้ายคลึงกันท้ังปัจจัยทางกายภาพและชีวภาพว่า ไบโอม(Biomes) หรอื ชวี นิเวศ

ประเภทของไบโอม (Biomes) ไบโอมบนบก แบ่งเปน็ ไบโอมในนำ้ แบ่งเป็ น - ไบโอมป่าดบิ ช้ืน - ไบโอมแหลง่ นำ้ จืด - ไบโอมปา่ ผลัดใบในเขต - ไบโอมแหลง่ นำ้ เค็ม อบอ่นุ - ไบโอมปา่ สน - ไบโอมทุง่ หญา้ เขตอบอุ่น - ไบโอมสะวันนา - ไบโอมทะเลทราย - ไบโอมทรุนดรา

Ecosystem ระบบนเิ วศ คอื  บรเิ วณที่ประกอบดว้ ยปัจจัยทางชีวภาพ และ  ปัจจัยทางกายภาพ ทีเ่ อ้อื ต่อการดารงชีวติ และส่งิ เหลา่ น้มี ี ความสมั พนั ธ์กนั - ปัจจยั ทางกายภาพ ไดแ้ ก่ แสง อณุ หภูมิ ดิน อากาศ - ปจั จัยทางชวี ภาพ ไดแ้ ก่ กลมุ่ ส่ิงมีชีวิต* โดยกล่มุ สิง่ มีชวี ิตในระบบนิเวศ มีบทบาทหน้าท่ีแตกตา่ งกัน ดังต่อไปนี้

บทบาทของสง่ิ มชี วี ิตในระบบนเิ วศ แบ่งได้ 3 พวก คือ  ผผู้ ลติ (Producer)  ผูบ้ รโิ ภค (Consumer)  ผยู้ ่อยสลาย (Decomposer)

ผผู้ ลติ (Producer) คอื สิ่งมีชีวติ ทีส่ ามารถสร้างอาหารเองได้ ดว้ ยกระบวนการสงั เคราะหแ์ สง (Photosynthesis) เช่น พืช สาหร่าย แพงตอนพชื เปน็ ต้น - Photoautotroph นาพลงั งานจากแสงอาทิตยม์ าสร้างอาหาร เช่น phytoplankton algae พืช - Chemoautotroph นาพลังงานจากการออกซเิ ดชนั inorganic matter (H2S, NH3) เชน่ Nitrosobacter

ผบู้ รโิ ภค (consumer) คอื ส่งิ มีชวี ติ ท่ีไมส่ ามารถสรา้ งอาหารเองได้ ส่วนมากคอื สัตวท์ ่กี นิ สง่ิ มชี ีวิต อ่ืนเปน็ อาหาร แบง่ ได้ 3 ประเภท คอื 1. ผูบ้ ริโภคพืช (Herbivore) เชน่ แมลงสัตวก์ บี แพลงตอนสัตว์ 2. ผู้บริโภคสตั ว์ (Carnivore) เช่น เสือ แมว หมาป่า สงิ โต จระเข้ นกฮูก นกเคา้ แมว 3. ผู้บริโภคท้ังพืชและสัตว์ (Omnivore) เช่น นกบางชนดิ คน 4. ผู้บริโภคซาก (Detritus feeder) กินของเสยี จากซากสิ่งมีชวี ติ เปน็ อาหาร ถ้าเป็นสตั ว์จะเรียกว่า Scavenger เชน่ กงุ้ ปู หอย แรง้

ผบู้ รโิ ภคพชื (Herbivore) ผบู้ ริโภค พืช คอื สตั ว์ท่กี ินพืชเป็นอาหาร เช่น ช้าง มา้ ววั ควาย กวาง กระตา่ ย ปลาตะเพยี น ปลานิล ฯลฯ (ฟันบดเจริญดี ไสต้ ่ิงยาว)

ผบู้ ริโภคสตั ว์ (Carnivore) คอื สัตวท์ กี่ ินสตั ว์เป็นอาหาร เช่น สงิ โต เสอื ไฮยีน่า(หมาใน) ฯลฯ (เข้ยี วแหลม ฟนั ตดั เลบ็ ยาวแหลมคม )

ผู้บริโภคพืชและสตั ว์ (Omnivore) คอื สตั ว์ท่กี ินได้ทั้งพชื และสัตว์ เชน่ คน สนุ ัข ไก่ เป็ด ลิง (ฟันเข้ยี วและฟนั ตัดไมเ่ จรญิ มาก)

ผยู้ ่อยสลาย (Decomposer) หมายถึง สงิ่ มชี ีวติ ที่สร้างอาหารเองไมไ่ ด้ ไดร้ ับอาหารจากการปลอ่ ย เอนไซม์ ออกมายอ่ ยสลายซากสิ่งมีชวี ติ ต่างๆ แลว้ ดดู ซึมเขา้ สู่ร่างกาย เช่น แบคทีเรีย เห็ด รา

Trophic level ถ้าแบ่งตามลาดับขนั้ การกินอาหาร (Trophic level) ยังสามารถแบ่งได้ดังน้ี 1. ผบู้ รโิ ภคปฐมภมู ิ (primary consumer) หมายถึง สัตวก์ ินพืช (Herbivore) 2. ผบู้ รโิ ภคทตุ ิยภูมิ (secondary consumer) หมายถึง สตั ว์ทก่ี ินสตั วก์ ิน พืช (carnivore) 3. ผ้บู ริโภคตตยิ ภมู ิ (tertiary consumer) หมายรวมถงึ สัตว์ที่กนิ ผบู้ ริโภค ทุติยภมู ิ 4. ผูบ้ รโิ ภคข้นั สงู สุด (top consumer) หมายถึง ผู้บรโิ ภคสตั ว์ขั้นสุดทา้ ย ของห่วงโซ่อาหาร เช่น มนุษย์

ลาดบั ขน้ั การบรโิ ภค ผบู้ รโิ ภคสูงสดุ ผบู้ รโิ ภคลาดับทีส่ าม ผู้บรโิ ภคลาดับทส่ี อง ผบู้ ริโภคลาดบั ทหี่ น่ึง ผผู้ ลติ

The biomes The biomes : กลุ่มของส่ิงมีชีวิตท้ังพืชและสัตว์หลายชนิดท่ี อาศัยรวมกัน ในพื้นท่ีขนาดใหญ่ / กลุ่มไบโอมเกิดจากระบบนิเวศย่อยๆ จานวนมาก ในแต่ละส่วนของโลกและมีความแตกต่างรวมกันกลายเป็น ไบโอม และแต่ละพื้นท่ีของโลกจะมีความแตกต่างกันของไบโอม โดยมีเกณฑ์ ในการจาแนกไบโอม คือชนิดของพืชและสังคมของสัตว์ที่เป็นเอกลักษณ์ โดยปัจจัยท่ีสาคัญที่ทาให้แต่ละไบโอมมีความแตกต่างกันชัดเจนที่สุด คือ สภาพภูมอิ ากาศ (อณุ หภูมิและปริมาณน้าฝน)

The biomes ไบโอม หรือ ชวี นิเวศ เปน็ ระบบนเิ วศที่มอี งคป์ ระกอบของ ปจั จัยทางกายภาพ เชน่ อณุ หภูมิ ความชื้น แสงสว่าง  ปจั จยั ทางชีวภาพ เชน่ พืชและสตั วท์ ่คี ลา้ ยคลงึ กนั กระจัดกระจายอย่ใู นเขตภูมิศาสตร์ต่างๆ กนั ประเภทของไบโอมแบง่ ได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ ไบโอมบนบก (terrestrial biomes) ไบโอมในนา้ (aquatic biomes) 14 5 2554 34

The biomes Terrestrial biome (ไบโอมบนบก) -Trypical rain forest ปา่ ดิบชน้ื . -Temperate deciduous forest ปา่ ผลดั ใบในเขตอบอ่นุ -coniferous forest ปา่ สน (taiga & boreal) -Temperate grassland ท่งุ หญา้ เขตอบอุ่น -Savanna ทุ่งหญ้าสวันนา -Desert ทะเลทราย -Tundra ทนุ ดรา

The biomes

ชวี นเิ วศ (Biome) - มีรูปชีวติ (life form) ท่ีชดั เจน - ต้ังตวั อย่างถาวรในแถบตา่ งๆ ของโลกทมี่ สี ภาพ ภูมอิ ากาศเฉพาะ (climatic region) - สังคมพชื อย่ใู นสภาพสุดยอด (climax vegetation) - ไบโอม ท่แี พร่กระจายอย่ตู ามเขตภูมศิ าสตรต์ ่างๆ ในโลก ใชป้ รมิ าณน้าฝนและอุณหภูมิเปน็ ตัวกาหนด

The biomes How many biomes are there?

ชีวนิเวศระดบั โลก How many terrestrial biomes are there? (ไบโอมบนบก) • Tropical Rain forest (ปา่ ดบิ ชนื้ ) • Temperate Deciduous Forest (ปา่ ผลดั ใบเขตอบอุ่น) • Coniferous Forest (ปา่ สน) • Temperate Grassland (ทุง่ หญา้ เขตอบอนุ่ ) • Tropical Savanna (ทุ่งหญ้าสวนั นา) • Desert (ทะเลทราย) • Tundra (ทุนดรา)

The biomes ป่าดบิ ชนื้ (Tropical Rain forest) • ลกั ษณะของอากาศรอ้ นและช้นื • มฝี นตกตลอดปี ปรมิ าณเฉล่ีย 200-400 เซนตเิ มตรตอ่ ปี • เปน็ ปา่ ทีอ่ ดุ มสมบรู ณ์สงู มาก พบพชื และ สัตวห์ ลากหลายพันสปีซสี ์ • พบบริเวณใกล้ เขตเส้นศูนย์สตู รของโลก ทวปี อเมริกากลางและใตแ้ อฟรกิ า เอเชีย ตอนใต้ หมู่เกาะแปซฟิ ิกบางสว่ น

The biomes • เป็นป่าใกลเ้ สน้ ศูนยส์ ตู รของโลกในทวีปอเมริกากลาง ทวีปอเมรกิ าใต้ ทวปี แอฟริกา ทวีปเอเชียตอนใต้ หมเู่ กาะแปซิฟกิ • ภมู อิ ากาศรอ้ นและชืน้ มฝี นตกตลอดปี ปรมิ าณน้าฝนเฉลย่ี 200-400 cm./ปี อุณหภมู ิ 25-30 องศาเซลเซียส • มคี วามอดุ มสมบรู ณส์ ูงมาก พืช - สัตวน์ ับลา้ นสปีชสี ์ • พืชเดน่ : ไม้เถา หวาย เฟิรน์ กลว้ ยไม้ ไม้พุ่ม ไม้เรือนยอด (จดั ลาดบั ชน้ั ) พชื อวบน้า และอัตราการสลายจุลนิ ทรยี ์ทางานดมี าก และ 80% ทว่ั โลกสตั วอ์ ยใู่ นป่าฝนเขตร้อน • ตวั อย่างในไทย (ภาคใต้ท่มี ฝี นตกชกุ ท้ังปีและภาคตะวันตก) ปา่ ฮาลา – บาลา นราธิวาส

The biomes ล่มุ แม่นำ้ อะเมซอน

The biomes

The biomes ป่าผลัดใบเขตอบอนุ่ (Temperate Deciduous Forest) • พบทั่วไปในละติจูดกลาง ทวปี ยุโรป ทวปี เอเซียตอนเหนอื บางสว่ น ซ่ึงมีความชื้น พอเพียง พชื เดน่ : ยคู าลิปตสั เมเปลิ โอ๊ก • ปรมิ าณน้าฝนเฉลย่ี 100 cm ต่อปี • ส่วนใหญ่ทง้ิ ไปในฤดูหนาว • มฤี ดกู าลแนน่ อน 4 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดใู บไมร้ ่วง ฤดหู นาว ฤดใู บไม้ผลิ • อุณหภูมิเฉลีย่ อยู่ในช่วง 30oC • มตี น้ ไม้ผลัดใบ มีทง้ั ไม้ยนื ต้น ไม้พุ่ม ไม้ล้มลกุ ตวั อยา่ งในไทย ทุง่ แสลงหลวง พิษณุโลก

The biomes สุนขั ปา่ กวำงเอลค์ ป่าผลัดใบ : ป่าผลดั ใบบน เทอื กเขาสโมคกี สหรัฐอเมริกา

The biomes ปา่ สน (Coniferous forest) • เปน็ ป่าประเภทเดียวกันกับป่าไทกา (Taiga) และป่าบอเรียล (boreal) • มตี น้ ไม้เขยี วชอมุ่ ตลอดปี • พบไดท้ างตอนใต้ของแคนาดา ตอนเหนือ ของอเมริกา เอเชยี รัสเซีย และยุโรป ละติจูด ต้ังแต่ 45 – 67 • ฤดหู นาวยาวนาน อากาศเย็น และแหง้ ทัง้ ปี พชื ในตระกลู สน ไม่ผลดั ใบ ใบเหมือนเข็ม • พืชทพี่ บ ไดแ้ ก่ พวกสน เชน่ ไพน์ (pine) เฟอ (fir) สพรูซ (spruce) และ เฮมลอค (hemlock) บรูเบอร่ี ตวั อย่างในไทย ภสู อยดาว อุตรดิตถ์

The biomes ปา่ สน : อทุ ยานแหง่ ชาติภสู อยดาว จังหวดั อุตรดิตถ์

The biomes ป่าสน (Coniferous forest) นกฮกู เทาใหญ่ หมสี นี า้ ตาล

The biomes Coniferous forest ป่าสน • พืชท่ีพบ ไดแ้ ก่ พวกสน เชน่ ไพน์ (pine) เฟอ (fir) สพรูซ (spruce) และ เฮมลอค (hemlock)

The biomes ทงุ่ หญา้ เขตอบอ่นุ (Temperate grassland) • หรอื ทุ่งหญ้าแพร่ี (prairie) ในตอนกลางของอเมรกิ า ทุ่งหญ้าสเตปส์ (steppes) ของรัสเซีย • ปรมิ าณน้าฝนเฉลี่ยต่อปี 25 - 50 cm • เหมาะสาหรบั การทากสิกรรมและ ปศสุ ตั ว์ และเกษตรกรรม เพราะดนิ มี ความอุดมสมบูรณ์ มีหญ้านานาชนดิ ขน้ึ อยู่ • อุณหภูมแิ ละปรมิ าณนา้ ฝนอยูก่ า่ กึง่ ระหวา่ งไบโอมปา่ ไมแ้ บบตา่ งๆ และ ทะเลทราย • พชื สว่ นใหญ่เปน็ พชื คลมุ ดนิ เชน่ พชื ตระกูลหญ้าต่างๆ พืชเดน่ : ทานตะวัน ไอรสิ ดอกไม้ป่ารานันคูลัส หญ้า