Plastik & Ambalaj Teknolojisi Dergisi 285 Temmuz-Ağustos Sayısı

27. yıl Yıl: 27 Temmuz - Ağustos 2022 Sayı: 285 Endüstriyel Soğutma Kimya Sektörü Yeşil Plastik Enjeksiyon ve İhracat ve Kalıplarında Digital Isı Kontrol Sistemleri Liderliğini Dönüşüm Soğutma Sistemi (Dosya) Koruyor Esasları TÜRKİYE’nin EN GÜÇLÜ MAKİNE STOĞU Plastec Makina olarak, stoğumuzda bulundurduğumuz farklı model ve tonajlardaki makineler ile siparişlerinize en hızlı şekilde cevap vererek üretiminize destek sağlıyoruz. 80 Tondan 7.000 Tona Kadar Makine Çözümleri Standart 3 Plakalı Enjeksiyon Makinesi Çift Plakalı Enjeksiyon Makinesi Çift Komponentli Enjeksiyon Makinesi 3 Komponentli Enjeksiyon Makinesi Döner Tablalı Enjeksiyon Makinesi Çift Kademe Enjeksiyon Makinesi (Yüksek Enj. Ağırlığı) Elektrikli Enjeksiyon Makinesi T: +90 216 909 25 86 | [email protected] | www.plastec.com.tr





ENDÜSTRİYEL SOĞUTMA VE ISI KONTROL SİSTEMİNDE YENİ STANDARTLAR MICROGEL Çift ve Tek Isı Kontrollü Kalıp Soğutucu - Isıtıcı * -5 Co ile +90 Co arasında su alınabilme * DUO modellerde her iki devre sıcaklığını birbirinden bağımsız kontrol edebilme imkanı * Dokumatik ekran üzerinden debi, basınç, sıcaklık, COP,pompa çalışma grafiği... vs izleme özelliği. * Motorize vana sayesinde +/- 0,3 Co hassasiyet ile çalışma * Kış aylarında serbest soğutma ile enerji tasarrufu sağlama * Fabrikada esnek çalışma imkanı SENA MAKİNA SANAYİ VE DIŞ.TİC.LTD.ŞTİ. Küçükyalı İş Merkezi Kapı No: 72-2C E-5 Yanyol, Girne Mahallesi, Irmaklar Sokak, 34852 KÜÇÜKYALI/ MALTEPE/ İSTANBUL [email protected] +90 216 489 44 07 Pbx

T H E FACTO R Y A U TO M AT I O N C O M PA N Y Dünya Çapında En Düşük Enerji Tüketimine Sahip ROBOSHOT α-SiB Serisi Plastik Enjeksiyon Makinelerini Keşfedin! 35 yılı aşkın Diğer Hidrolik ROBOSHOT Elektrikli Makineler teknolojisi Makineler %50-70'e kadar %10-15'e kadar tasarruf edin tasarruf edin ROBOSHOT α-SiB Serisinin Öne Çıkan Özellikleri: • Yüksek performanslı FANUC PANEL iH Pro kullanıcı arayüzü • Tak ve çalıştır FANUC robotlarının kusursuz entegrasyonu • Enjeksiyon vidasına bağlı bilezik aşınmalarının öngörülebilir tespitini yapabilen yapay zekalı geliştirilmiş fonksiyon • 150 kN ile 5000 kN arası mengene kilitleme kuvvetleri • Dünya çapında en düşük enerji tüketimi • Optimize edilmiş kalıp kapama kuvveti ayarı • Standart olarak FANUC Precise Metering 2+3 hassas gramaj kontrolü WWW.FANUC.EU/TR





Yıl:27 •Sayı: 285 •Temmuz - Ağustos 2022 Prof.Dr. Mustafa ÜÇÜNCÜ Ege Ü. Müh.Fak.Gıda Müh.Böl. Emekli Öğretim Üyesi Haberler Prof.Dr. Semih ÖTLEŞ Ege Ü. Müh. Fak.Gıda Müh.Böl. Prof.Dr. Abdulmecit GÜLDAŞ Gazi Ü. Teknoloji Fak. İmalat Müh. Böl. 10 Raceplast’tan gıda sanayisine uygun Prof.Dr. Onuralp ULUER Gazi Ü. Teknoloji Fak. İmalat Müh. Böl. Prof.Dr. Tunçer ERCİYES İ.T.Ü. Kimya Metalurji Fak. Kimya Müh. Böl. özel mühendislik plastikleri çözümleri Prof.Dr. İsmail AYDIN İ.Ü. Mühendislik Fak. Kimya Müh.Böl. Prof.Dr. Cemal ÖZEROĞLU İ.Ü. Mühendislik Fak. Kimya Müh.Böl. 12 Moretto Türkiye 10’uncu yılını kutluyor Prof.Dr. Mustafa KURT M.Ü. Teknoloji Fak.Mak.Müh.Böl. Prof.Dr. Muhittin ŞİMŞEK M.Ü. Teknoloji Fakültesi Prof.Dr. Münir TAŞDEMİR M.Ü. Teknoloji Fakültesi Met.ve Mlz.Müh.Böl. Prof.Dr. Hüseyin ÜNAL S.Ü. Teknoloji Fak.Met.ve Mlz.Müh.Böl. 14 Yüksek performanslı geri dönüştürülmüş Prof.Dr. Akın AKINCI S.Ü. Mühendislik Fak. Met.ve Mlz.Müh.Böl. Prof.Dr. Mustafa ÖKSÜZ Yalova Ü. Mühendislik Fakültesi Polimer Müh.Böl. karbon elyaf dolgulu Eplon+ Prof.Dr. CEM AYDEMİR M.Ü. Uyg. Bil. Y.O.Basım Tekn.Böl. Doç.Dr. Halil DEMİRER M.Ü. Teknoloji Fak.Met.ve Mlz.Müh.Böl. Doç.Dr. Semiha YENİDOĞAN M.Ü. Uyg. Bil. Y.O.Basım Tekn.Böl. 16 Halojensiz, biyo bazlı sandviç panel sistemi Doç. Dr. Ahmet DEMİRER S.Ü. Teknoloji Fak. Makina Müh.Böl. Yrd.Doç.Dr. Oğuz GİRİT M.Ü. Teknoloji Fak.Mak.Müh.Böl. Prof.Dr. Arif KARADEMİR Bursa Teknik Üniversitesi 18 FANUC Türkiye 2022 Robot Entegratörleri Buluşması Prof.Dr. Cem AYDEMİR M.Ü. Uyg. Bil. Y.O.Basım Tekn.Böl. Prof.Dr. Nihat Sami ÇETİN İzmir Katip Çelebi Üniversitesi İstanbul’da gerçekleştirildi Prof.Dr. Suat YILMAZ İstanbul Üniversitesi Prof.Dr. Zafer UTLU İstanbul Aydın Üniversitesi Doç.Dr. Murat ERTAŞ Bursa Teknik Üniversitesi 20 İhracatla birlikte üretim artmaya devam edecek Dr.Metin BAŞBUDAK Sami Tongün Camelyaflı Polyester Ürünleri A.Ş. M.Rıfat BAYRAÇ E&R Eğitim ve Yönetim Danışmanlığı Ltd.Şti. Semih DOĞAN Tepro Makine ve Otomasyon Ömer ERTEMİZ Gamma Makine ve Otomasyon Sistemleri 22 Koroplast’tan 367,4 milyon liralık halka arz Tolga BOSTANCI Moretto Turkey E.Sinan ÖZKILIÇ Sena Makine Doğa OLGUNSOY SPS Senur Plastik Sistemleri A.Ş. Cengiz KARA Sisan Plastik A.Ş. 24 Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarı için geri sayım başladı Ethel VALID Hayim Pinhas A.Ş. Elçin OĞUZHAN Ravago Petrokimya A.Ş. 26 Toplumsal cinsiyet rollerine karşı nötr markalaşma ve tasarım yükselişte 28 Kimya sektörü ihracat liderliğini koruyor 30 10.Ambalaj Ay Yıldızları’nda finalistler belli oldu 32 Yakında etiketlerde su ayak izi de olacak Tasarım : Yağmur Fuarcılık Yayıncılık Tanıtım Hiz. Ltd. Şti. Baskı : Şekil Ofset A.Ş. 12

52 50 56 Dosya Röportaj Endüstriyel Soğutma ve 52 Elektromag Makine Genel Müdürü Ozan Okur Isı Kontrol Sistemleri Röportajı 34 HUSKY Technologies Türkiye Ofis Genel Müdürü Teknoloji Burak Ildız Özel Röportajı 56 Wittmann Battenfeld Münih Drinktec’te 40 Chiller cihazlarında yeni nesil teknoloji 58 Yüzde 70’e varan daha az enerji tüketimi 59 Yeni IIoT platformu eski makinelerden 42 Plastik işleme için su soğutma sistemleri tasarımı veri yakalıyor – Temel yaklaşımlar M akale 46 ECODRY Sistemi: Adiabatik spreylemeli 60 Plastik enjeksiyon kalıplarında soğutma kuru soğutucu ve makine başı hassas kalıp sistemi esasları soğutma - ısıtma üniteleri 48 Atlas Copco’dan yeni ürün ailesi: TCX 70 Yeşil ve Dijital Dönüşüm 50 Plastik endüstrisinde soğutma sistemleri 46 34 42

EDİTÖRDEN YASEMİN ERKİMEN Değerli okuyucularımız, [email protected] lastik & Ambalaj Teknolojisi dergisi olarak, her zaman olduğu gibi bu sayımızda da kapsamlı içeriğimiz ile sektörle ilgili yeniliklerden haberdar olabileceğiniz bir yayın hazırlamaya çalıştık. Bilimsel, teknolojik ve mühendislik içeriğiyle Türkiye’nin alanında en önemli sektörel yayını olan dergimizin haberler bölümünde sektörle ilgili yeni ürünler, etkinlikler, kutlamalar, ödüller ve ihracat verilerinin yer aldığı güncel gelişmelere yer verdik. Yeni sayımızda ayrıca “Endüstriyel Soğutma ve Isı Kontrol Sistemleri” konularına ilişkin detaylı bir dosya hazırladık. Dosya konumuz kapsamında; dünya çapında 140’tan fazla ülkedeki lakosyon ağı ile enjeksiyon kalıplama ekipmanları ve hizmetlerinde faaliyet gösteren, sektörün önemli markaları arasında yer alan HUSKY Technologies Türkiye Ofis Genel Müdürü Burak Ildız ile özel röportaj gerçekleştirdik. Ayrıca, MedCooling, Blauwer-P2B Makina, Frigel-Sena Makina, Atlas Copco ve Hastek firmalarının yenilikçi çözümlerine teknoloji sayfalarımızda yer verdik. Ambalaj makineleri sektörüne yönelik, geniş kapsamlı teknolojik çözümleriyle yerli üretici olarak 45 yıldır hizmet veren Elektromag Makine Genel Müdürü Ozan Okur ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik. Makale bölümünde ise, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği’nden Doç.Dr. Ahmet Demirer’in ve Ege Üniversitesi’nden Prof.Dr.Semih Ötleş’in hazırlamış olduğu akademik yazıların da ilginizi çekeceğini umuyoruz. Son olarak sizlerle bir bilgilendirme paylaşmak isterim. Plastik & Ambalaj Teknolojisi dergimizin Eylül sayısı CNR Ambalaj, Ekim sayısı ise Tüyap Avrasya Ambalaj İstanbul fuarlarında tüm katılımcı ve ziyaretçilere dağıtılacaktır. Sizler de firmanıza ilişkin en güncel gelişmeleriniz, yeni teknoloji ve ürünleriniz, araştırma-inceleme yazılarınız veya reklam çalışmalarınızla bu önemli fuar özel sayılarımızda yer alarak markanızı tanıtabilir, hedef kitlenize direkt ulaşabilirsiniz. Katılım koşulları ile ilgili detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Bir sonraki sayımızda görüşmek dileğiyle sağlıklı günler diliyorum… 8 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

HABER Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

HABER Raceplast’tan gıda sanayisine uygun özel mühendislik plastikleri çözümleri 007 yılında mühendislik plastikleri alanında gıda ile veya gıda ile doğrudan temasa geçen ambalaj- hizmet vermek amacıyla Almanya Legden’de ların üretim, şişeleme, dolum veya kapaklama süreçle- kurulan Raceplast, bugün sektörünün liderleri rinde tercih edilmektedir.” arasında yer alıyor. Geçtiğimiz aylarda Türkiye fabrika- sı için şirket kurulumlarını gerçekleştiren firma kurucu- Hafiflik ve kolay işlenebilirlik özellikleri sayesinde, gıda su ve CEO’su Süleyman Ceyran, gıda endüstrisine özel endüstrisinde kullanılabilir plastiklerin et, balık ve kümes hayvanları işleme ve süt ürünleri, unlu mamuller ve şe- inovatif ürünleri hakkında bilgiler paylaştı. kerleme üretimi için tesis ve makinelerin çeşitli uygula- Öncelikle gıda ambalajlarının önemine değinen Cey- malarındaki metallerin yerini alabileceğinin altını çizen ran açıklamasında şu ifadelere yer verdi, “Gıdaların Süleyman Ceyran, “Raceplast’ın gıda ile temasa uygun ambalajlanması, depolama ve dağıtım zinciri boyunca malzemeleri üretimi canlandırır ve üretim sürecinde hız ürünün muhafazasında önemli bir rol oynamaktadır. Ambalajlamanın temel amacı gıdayı kontaminasyon- ve güvenliği artırır. Ayrıca, metal algılanabilirliğinin ge- dan korumak ve raf ömrünü uzatmaktır. Raceplast rekli olduğu yerlerde, özel metallerin tespit edilebildiği olarak, sürekli ve doğru araştırma, tasarım, üretim ve plastiklerimiz ve gıda için optik olarak tespit edilebilir testlerin yanı sıra tüm dünyada kullanıcı dostu ve çok mavi malzemelerimiz, gelişmiş performans ve masrafını güvenilir olan yüksek kaliteli mühendislik plastiklerini azaltma için geleneksel plastiklere alternatif olabilir” di- gıda sanayisinin hizmetine sunuyoruz. Ürünlerimiz yerek sözlerini tamamladı. 10 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022



HABER Moretto Türkiye 10’uncu yılını kutluyor 012 yılında kurulan Moretto MTR, kazanmaya Türkiye; nitelikli danışmanlığı, müşteri isteklerinin dikkatli alışkın tecrübeli ekibi ve tamamlanmış pek çok analizi, titiz, müşteriye özel ve etkin teklif sunumları ile iddialı projeleriyle kuruluşunun 10’uncu yıl dö- öne çıkıyor. Şube pazardaki doğrudan mevcudiyeti ile, nümünü kutluyor. müşterilerine zamanında ve etkili satış sonrası destek su- nuyor. Merkez firmanın değerlerinden ve felsefesinden ilham alan şube, plastik işleme endüstrisi için otomasyon Şubelerinin 10’uncu yıl dönümü ile ilgili değerlendirme- tedarikinde, Türkiye pazarı için önemli bir referans lerde bulunan Moretto Türkiye Bölge Satış Müdürü Tolga noktası haline geldi. Türkiye’nin en büyük metropolü Bostancı açıklamalarında şu ifadelere yer verdi: olan İstanbul’da, Avrupa ve Asya arasında stratejik bir “2012 yılının Eylül ayında resmi açılışı yapılan Türkiye Ofi- konumda yer alan ve ülkemizin plastik endustrisi için si, Kasım ayında ilk ham madde yükleme sistemi tedari- ana üretim destek tedarikçilerinden biri olan Moretto kiyle sektör kullanıcılarından kısa zamanda olağanüstü bir Moretto MTR Açılış Töreni 12 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

ortaklarımızı ağırlayacağımız yeni bir alan oluşturulması planlarımız arasındadır” dedi. Moretto MTR Şubesinin bulunduğu ticaret merkezi Moretto Grup Başkanı Renato Mo- retto ise, “Şubeler, merkez ve yerel geri bildirim aldı. Daha sonra Aralık cek birçok projemiz var. Bunların pazarlar arasındaki bağlantıyı temsil 2012’de, Plast Eurasia fuarına Mo- arasında, Moretto ürünlerinin sergi- ederler; dünyaya sadece ürünlerimi- retto SpA ve Moretto MTR’nin bir- leneceği ve anında yetkin operatör zi değil, aynı zamanda şirketimizin likte ilk katılımıyla pazara girişimiz eğitimlerinin verilebileceği, ticari ve ilkelerini ve kültürünü de “ihraç” et- resmileşti. Bu organizasyon, lokal teknik açıdan donanımlı bir show- mektedirler, “daimi müşteri mem- plastik sektörüne bir dizi teknolojik room oluşturulması bulunmakta- nuniyeti” misyonumuzu bulundu- gelişme sunmanın ve sürekli büyü- dır. Yardımcı otomasyon ürünlerine ğumuz her pazara sunmaktayız. menin başlangıcıydı. Oldukça zorlu ait bilgilerini derinleştirebilecek ve Moretto Türkiye’nin geçtiğimiz on ve rekabetçi bir pazarın ihtiyaçlarını, gerçek bir marka deneyimi yaşaya- yıldaki gelişimi, zaman içinde alınan evrimini öngörerek ve yoğun olarak bilecek müşterilerimizi ve çözüm kararların etkinliğini göstermekte- tahmin ederek zaman içinde gelişe- dir. Bu, yeni zorlukları, planları ve bilen bir grubun parçası olmaktan ulaşılması gereken hedefleri gören gurur duyuyoruz. Yenilikçi, entegre bir yolculuğun sadece başlangı- ve müşteri odaklı çözümler sunma- cıdır” diye ifade ederken “Tolga mıza olanak sağlayan grubumuzun Bostancı ve Muslu Satar’a ve tüm desteği ile sektörde öne çıkan ve şube ekibine, bu 10 yılda birlikte aranan bir konuma geldik.” yaptıkları mükemmel çalışmalardan dolayı çok teşekkür ederim” diyerek sözlerini tamamladı. Şubelerinin açıldığı günden bu PlastEurasia 2012 Fuarı yana, sahip oldukları yetkinlik ve tutkuyla, her türlü piyasa şartına karşı yüzleşebilen bir ekibin uz- manlığı ve kararlılığı ile pazarın tüm zorluklarına karşı mücadele ettiklerini söyleyen Tolga Bostancı, “Moretto’yu bölgesinde tanınan bir marka haline getirmenin yanı sıra, hem ciro hem de müşteri portföyü açısından kademeli ve sürekli bir ge- lişme yaşadık; sonunda doğal ola- rak onaylanmış marka haline geldik. Geleceğe baktığımızda, geliştirile- Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 13

HABER Yüksek performanslı geri dönüştürülmüş karbon elyaf dolgulu Eplon+ Hafif + Görsel Estetik + Yeşil Ürün + Yüksek Mekanik Özellikler psan, geri dönüştürülmüş karbon fiber dolgu- EPLON+ 66 R-CFR 30 ürünün EPLAMID 66 CFR 30 adlı lu çevre dostu kompaundlarını EPLON+ seri- birinci sınıf karbon fiber takviyeli poliamid 66 ürünü sinin yeni ürünleri olarak tanıttı. Karbon fiber ile karşılaştırıldığında, test sonuçlarına göre mekanik dolgulu termoplastik malzemeler, yüksek mekanik özelliklerinin %90 ile %95 arasında değiştiği ve bu da özellikleri, hafifliği, elektrik-termal iletkenlikleri ve dü- performansının ortalamaya ve birinci sınıf ürüne çok şük genleşme katsayısı özellikleri ile öne çıkıyor. yakın olduğu görüldü. Küresel karbon elyaf talebi sürekli artmasına rağmen, Epsan Ar-Ge müdürü Ecem Yıldırım yapılan çalışma ile karbon elyafların yaklaşık %30’u üretim atığı olarak çı- ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi. “Yeni kıyor ve bu da karbon fiber atıklarının geri kazandırılıp geri dönüştürülmüş karbon fiber takviyeli EPLON+ yeniden kullanılması için bir fırsat oluşturuyor. Ekolojik ürünleri, yeşil ürün ve maliyet avantajı gibi farklı başlık- motivasyonla çalışan Epsan şirketi de bu fırsattan yola lar altında iyileştirmeler sağlamaktadır. Bu ürün yaşam çıkarak, geri dönüştürülmüş karbon elyaflı kompound- döngüsü değerlendirmesi için de büyük bir gelişmedir. ları, orijinal kaynaklı ürünlere alternatif olarak geliştir- Geri dönüştürülmüş malzemenin kullanılması, karbon di. Epsan’ın Araştırma ve İnovasyon bilgisi ve üretim elyaf atıklarını azaltarak, önemli miktarda CO2 emisyo- altyapısı sayesinde orijinal kaynaklı ürünler ile neredey- nunun azaltılmasına olanak tanırken, neredeyse birinci se aynı yoğunluk, mekanik özellikler ve görsel estetik sınıf ürünler kadar yüksek mekanik özelliklerini koru- vaat eden yeni geri dönüştürülmüş CF dolgulu PA6 ve maktadır. Geri dönüştürülmüş ürün piyasası ham kar- PA66 ürünlerinin geliştirilmesi başarıyla sonuçlandı. bon elyaf ile paralel olarak büyümektedir, bu nedenle arz güvenliğini korumak için çok iyi bir seçenek olmak- Flexural strength, 94% tadır. Bu avantajlara ek olarak, geri dönüştürülmüş Notchedi zodi mpact, karbon elyaf takviyeli kompaundlar maliyet avantajı da sağlamaktadır.’’ 89% Tensilem odulus, 95% Yeni ürün gövde için otomotiv yapısal parçaları, şasi ve güç aktarma organları, pompalar, fanlar, endüstriyel Density, 100% uygulamalarda dişliler ve kompresörler, tüketici elekt- roniğinde kararlı ve ultra hafif kompaund uygulama 0% 10%2 0% 30%4 0% 50%6 0% 70%8 0% 90%1 00% alanlarında kullanılabiliyor. 14 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

PLASTİK TÜRKİYE ENJEKSİYON MAKİNALARI MARS SERİSİ SERVO HİDROLİK PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNALARI 60 - 3300 TON ARASI 2006 yılından günümüze kadar 300.000 adetten fazla üretildi. ZERES SERİSİ FULL ELEKTRİKLİ PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNALARI 40 - 1380 TON ARASI 2004 yılından günümüze kadar 20.000 adetten fazla üretildi. JUPITER SERİSİ SERVO ÇİFT PLAKA HİDROLİK PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNALARI 450 - 6600 TON ARASI 2004 yılından günümüze kadar 6.800 adetten fazla üretildi. HAITIAN HUAYUAN MIDDLE EAST MAK. DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. Merkez Ofis: Akçaburgaz Mah. 1575. Sk. Alkop San. Sit. B-6 Blok No:8-9 Esenyurt-İstanbul Fabrika: Veli Meşe 1. OSB 224. Sk. No: 5/1 Ergene/Tekirdağ Tel: 0212 858 10 58 Fax: 0212 858 10 57 www.haitian.com

HABER Halojensiz, biyo bazlı sandviç panel sistemi 9 yıllık deneyimi ile poliüretan sektörünün çekleştirdiği lansmanla ziyaretçilerinin ve sektör pro- önde gelen şirketlerinden Kimpur, sürdürülebi- fesyonellerinin beğenisine sundu. lirlik odaklı anlayışıyla daha iyi bir gelecek için çevreci ürün geliştirme çalışmalarına hız kesmeden “Sürdürülebilirliği birinci önceliğimiz haline getirerek devam ediyor. çalışmalarımıza yön veriyoruz” Şirket, binalarda yüksek yangın dayanımı ve ısı yalıtı- KIMrigid PIR Sandviç Panel Sisteminin sürdürülebilir mı özellikleri ile güvenli ve sürdürülebilir yapılar elde ürün yönetimine katkıda bulunduğunu ve maksimum edilmesine olanak sağlayan poliüretan köpük üretimi avantaj sağladığını vurgulayarak sektörde fark yarat- için KIMrigid® Sandviç Panel Sistemleri geliştirdi. Gre- tığını ifade eden Rigid Ar-Ge Yöneticisi Emrah Akbaş en PIR olarak da adlandırılan sistemi ile müşterilerine şunları söyledi: “Tüm ürün tasarımlarımızda sürdürü- farklı panel tiplerini hızlı ve verimli bir şekilde üretme lebilirliği birinci önceliğimiz haline getirerek çalışmala- olanağı sağlayan Kimpur; çevre dostu, halojensiz ve rımıza yön veriyoruz. Tasarladığımız PIR sistem içeri- biyo bazlı yeni sistemini Dubai’deki Middle East Foam ğinde en az yüzde 20 biyo içerikli malzeme kullandık. and Polyurethane Utech Expo’daki konferansta ger- Ürünün tamamı halojensiz yapıda ve geleneksel sis- temlere göre çok daha düşük emisyona sahip.” Emrah Akbaş Rigid Ar-Ge Yöneticisi 16 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022



HABER FANUC Türkiye 2022 Robot Entegratörleri Buluşması İstanbul’da gerçekleştirildi enilikçi robot teknolojilerinin bugün ve yarını- yılında robotlu otomasyon pazarı 46.2 milyar dolara nın konuşulduğu “FANUC Türkiye 2022 Robot ulaşmış durumda. 2030’a kadar ise 102,4 milyar do- Entegratörleri Buluşması”, endüstriyel robot- larlık bir pazar öngörülüyor. Zor olduğu kadar gelece- ların öncüsü olan Japonya merkezli FANUC tarafından ği olan iyi bir sektörde yer alıyoruz. Pandemiyle birlikte İstanbul’da gerçekleştirildi. FANUC Avrupa Kıdemli otomasyona olan talepte tam anlamıyla patlama yaşan- Başkan Yardımcısı Ralf Völlinger ve FANUC Türkiye dı. Bu da robotlu otomasyon sistemlerine yeni sektörle- Genel Müdürü Teoman Alper Yiğit’in ev sahipliğinde rin kapısını açtı. Şu anda perakende, lojistik ve e-ticaret düzenlenen etkinlikte 2022 yılı itibarıyla 46.2 milyar alanında robotlu otomasyon sistemlerine çok talep var. dolara ulaşan robotlu otomasyon pazarı, pandemi İyi fırsatlar barındıran bu alanlara da ağırlık vermemiz sonrası yeni dönemde fırsatlar, global projeksiyonların gerekiyor. Bunun yanı sıra sektörde nitelikli eleman açı- görünümü ve yenilikçi robot teknolojilerini de içeren ğının da olduğunu gözlemliyoruz” dedi. konular ele alındı. FANUC, Türkiye’de globalin katbekat üstünde Robotlu otomasyon pazarı 2030 yılında büyüyor! 102,4 milyar dolar büyüklüğe ulaşacak IV. Sanayi Devri olarak nitelendirilen yeni dönemin ro- Buluşmanın açılış konuşmalarının ardından söz alan botik alanda daha modüler ve esnek üretim süreçlerini FANUC Türkiye Genel Müdürü Teoman Alper Yiğit, getirdiğini belirten Yiğit, FANUC’un bu süreçteki strate- “Yeni Dönemde Fırsatlar” başlıklı sunumunda “2022 jisine dair şunları söyledi: “FANUC Türkiye olarak haliha- 18 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

zırda 75 kişilik bir ekibimiz var ve Sancaktepe’de atacağız. Yeni tek- ile aynı zamanda Avrupa’da yer her yıl yüzde 20 oranında büyüyo- noloji merkezimizi toplamda 300 alan ikinci tamir merkezimiz ve ret- ruz. Yaş ortalamamız 32 ve dina- milyon TL’lik bir yatırımla hayata rofit alanı yer alacak. Bunun yanı mik bir ekibe sahibiz. 2019-2021 geçiriyoruz ve 2023 yılının Ekim- sıra hem sektörümüze hem sana- yılları arasındaki satış ünitelerimize Kasım aylarında inşaatı bitirmeyi yiciye hem de öğrencilere katma baktığımızda yüzde 215, siparişe planlıyoruz. 10 bin 300 metreka- değer sağlamak istiyoruz” açıkla- baktığımızda yüzde 282’lik bir bü- relik bu yeni binamız, pazarı daha masında bulundu. yüme trendi yakalamışız. Bunu ro- efektif bir şekilde beslememiz için bota indirgersek 2019’dan 2020’ye yapılıyor. Bu komplekste ürünleri FANUC Türkiye 2022 Robot En- yüzde 92, 2020-2021 arası yüzde sergileyebileceğimiz ve çalıştırabi- tegratörleri Buluşması, katılımcıla- 23, 2021-2022 arası yüzde 26’lık leceğimiz bir showroom, sektöre ra takdim edilen plaket ve hatıra bir büyüme var. Bu da global oto- nitelikli eleman yetiştirebileceğimiz fotoğrafı çekiminin ardından sona masyon pazarındaki yüzde 8,6’lık bir akademi ve uygulama merkezi erdi. büyümenin ilerisinde olduğumuzu gösteriyor. Bunun da en büyük se- Teoman Alper Yiğit bebini Türkiye’deki otomasyon ala- FANUC Türkiye Genel Müdürü nında hala daha gelişen bir pazar olması oluşturuyor. Şu an eldeki datalar büyümeyi işaret ediyor ve bizim robotlu otomasyondaki ana amacımız sürdürülebilir ve sağlıklı büyümeyi sağlamak.” 300 milyon TL’lik yatırımla hayata geçirilecek yeni teknoloji merkezinin temeli bu yıl içinde atılıyor Türkiye’deki büyümesini hızla sür- düren FANUC’un yatırımlarına da devam ettiğini kaydeden Yiğit, “Bu yıl içinde uzun süredir üzerin- de çalıştığımız FANUC Türkiye’nin yeni teknoloji merkezinin temelini Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 19

HABER İhracatla birlikte üretim artmaya devam edecek ürk plastik sektörünün 2022 yılının ilk 6 ayı- nı değerlendiren PLASFED–Plastik Sanayicileri Federasyonu Başkanı Ömer Karadeniz, “2022 yılının geride bırakmış olduğumuz ilk yarısında birçok sıkıntıya rağmen üretim hızla devam etti. Mali- yetlerdeki artış her ne kadar sanayiciyi zorluklara çekse de üretim artmaya devam etmiş, üretimle birlikte ihra- catımız hız kazanmıştır. 2022 yılının son 6 aylık süreç- teki beklentimiz de ihracatla birlikte üretimin artmaya devam etmesidir” dedi. Yerli ham madde üretimi desteklenmeli Sektörün ham madde tedarikinde %85 oranında it- Ömer Karadeniz halata bağımlı olması sebebiyle küresel arz şoklarına karşı daha kırılgan bir yapıya sahip olduğunu belirten PLASFED – Plastik Sanayicileri Federasyonu Başkanı PLASFED Başkanı Ömer Karadeniz, “Yurtiçinde ham madde arzının çok yetersiz olduğu aşikar. Son 8 aylık de geri dönüşüm sektörünün çalışmasını imkansız hale süreçte yaşanan döviz kurundaki önlenemez artıştan getirecek asılsız önyargıları, haberleri ve buna bağlı ya- dolayı zaten yüksek olan fiyatlar daha da artmış du- pılan ya da yapılması düşünülen düzenlemeleri yanlış rumda. Ülkemiz sanayisinin rekabet gücünün daha buluyoruz” dedi. fazla olumsuz etkilenmemesi için yerli ham madde üretimimiz arttırılmalı. Sanayiciler olarak yerli ham Sanayicinin enerji maliyeti hafifletilmeli madde üretiminin kesinlikle desteklenmesi düşünce- Doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki yüksek maliyetlerin sindeyiz. Ülkemizin ihtiyacını karşılayacak yatırımlara imalat sanayine etkilerini de değerlendiren Ömer Ka- yenileri eklenmeli ve ülkemizin yerli ham madde üre- radeniz “Enerji maliyetlerinde yaşanan artışların sürek- timi arttırılmalıdır. Burada kamu otoritelerimizin des- li olarak sanayi tesislerine yansıtılmaya devam etmesi, tekleri çok önemli” dedi. sanayicinin ürettiği ürünün fiyatını arttırmasına ve bu Geri dönüşüm önemini bir kez daha gösterdi maliyet artışının dolaylı olarak nihai tüketiciye yansıma- sına sebebiyet vermektedir. Bu da enerji maliyetlerinde Ülkemizde geri dönüşüm sektörünün ciddi anlamda yaşanan artışın sadece sanayiciye yansıtıyor olmanın üretim yaparak ham madde tedarikinde önemli bir rol tüketiciyi koruyor anlamına gelmediğini gösteriyor. Bu- oynadığının altını çizen Ömer Karadeniz, “Son 10 yıllık gün gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere baktığımızda, süreçte geri dönüşüm sektörü, döngüsel ekonomiye neredeyse hepsinde imalat sanayinin teşvik edilmesi için geçişin en önemli etkenlerinin başında yer alıyor. Bu kullanılan en önemli araçlardan birinin sanayi elektriğini da, gelecek dönemlerde geri dönüşümden elde edi- konut elektriğinin altında fiyatlamak olduğunu görüyo- len ham maddeye olan ihtiyaç ve taleplerin daha da ruz. Bu uygulamanın etkilerini enflasyon verilerine bak- artacağını gösteriyor. Bugün AB ülkelerine baktığımız zaman, geri dönüştürülmüş içerik hedefleri, gelecek tığımızda da anlıyoruz. Üretici fiyat enflasyonu ile tüke- dönemde ihracatımızı devam ettirebilmemiz için yük- tici fiyat enflasyonu arasındaki fark hızla açılmaya de- sek kalitede ham madde üretebilme yeterliliğine sahip vam ediyor. Diğer taraftan ülkemiz ekonomik anlamda bir geri dönüşüm sektörü oluşturmamızı zorunlu kıl- zor bir sürecin içinde. Bu cendereden çıkmanın tek yolu maktadır. Sadece sanayimiz için değil ülkemiz için geri sanayicimizin orta ve uzun vadeli stratejilerle destekle- dönüşüm önemini bir kez daha göstermiş durumda. nerek imalat sanayini güçlendirecek adımlar atılmasıdır” Sürecin en başından beri söylediğimiz üzere ülkemiz- diyerek sözlerini tamamladı. 20 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

Sıcak Yolluk ve Isı Kontrol C�hazları Plast�k Er�y�k’ten Kalıba Kadar Olan Hassas�yet Her sefer�nde mükemmel parçayı elde edeb�lmen�z �ç�n enjeks�yon kalıplamadak� der�n uzmanlığımızı kullanıyor, kalıplama gereks�n�mler�n�z� değerlend�r�yor ve bu gereks�n�mler�n�ze göre özel hazırlanmış sıcak yolluk ve ısı kontrol c�hazları çözümler�m�z� sunuyoruz BURAK ILDIZ Husky Türk�ye Genel Müdürü | Bölge Satış Müdürü b�ld�[email protected] | +90 541 4860488 HUSKY.CO

HABER Koroplast’tan 367,4 milyon liralık halka arz Halka arzını başarıyla tamamlayan Koroplast, gong töreniyle birlikte borsada işlem görmeye başladı. ürkiye’yi ilk çöp torbası, buzdolabı poşeti gibi ka arz büyüklüğünün 6,84 katına, ek satışlı halka arz ürünlerle tanıştıran ve mutfak yardımcı ürün- büyüklüğünün 5,82 katına denk gelen, 456 milyon 645 leri kategorisinin mimarlarından biri olan Ko- bin 363 TL nominal değere tekabül eden talep toplandı. roplast, düzenlenen gong töreninin ardından 28 Tem- 114 bin 886 yatırımcıdan talep toplanan halka arzda, muz Perşembe günü itibarıyla borsada işlem görmeye kurumun borsa kodu ise “KRPLS” olarak belirlendi. başladı. 20-22 Temmuz tarihlerinde Yapı Kredi Yatı- Halka arz edilen payların yüzde 26,24’ü yurt içi yüksek rım liderliğinde 38 adet aracı kurumdan oluşan kon- başvuru yapan bireysel yatırımcılara, yüzde 26,24’ü yurt sorsiyum tarafından gerçekleştirilen Koroplast’ın halka içi bireysel yatırımcılara, yüzde 46,88’i yurt içi kurumsal arzında toplam büyüklük 367 milyon 380 bin TL oldu. yatırımcılara ve yüzde 0,64’ü de yurt dışı kurumsal yatı- Yatırımcılardan 6,84 kat talep geldi rımcılara dağıtıldı. Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanan Şirketin sermayesi halka arz sonrasında 150 milyon ve 1 TL nominal değerli pay için fiyatın 4,68 TL olarak TL’den 174 milyon 600 bin TL’ye yükseldi. Tamamlanan belirlendiği Koroplast’ın halka arzında ek satışsız hal- talep toplama süreci sonunda, ek satışla birlikte toplam 22 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

sermayenin yüzde 44,96’sına kar- toplantılara katılıyoruz, sanayicile- miz, Borsamız Yıldız Pazarında iş- şılık gelen paylar halka arz edildi. rimizle bir araya geliyoruz, sunum lem görecek. Bu başarılı halka arz yapıyoruz. Amacımız, ülkemizin sürecinde emeği geçen herkese, Törende konuşan Borsa İstanbul büyümesini sağlayan sanayicile- tüm şirket çalışanlarına, aracı ku- Genel Müdürü Korkmaz Ergun, rimizin yatırımlarını finanse eden ruma, teşekkür ediyorum. Sermaye “Bugüne kadar kendi kaynaklarıyla bir ekosistem olan ve uzun vadeli piyasalarımıza hayırlı olmasını dili- başarılı bir büyüme gerçekleştiren TL’ye ulaşma imkânı veren sermaye yorum” dedi. Koroplast, bugünden sonra Bor- piyasalarını anlatmak ve bu imkânı sa’mızdan aldığı güçle yeni ortak- sanayicilerimize sunmaktır. İşte bu- Halka açık bir marka olmaya larının desteği ile uzun yıllara da- gün, ülkemizin önde gelen sana- devam edeceğiz yanan kıymetli tecrübesini daha da yicilerimizden biri olan Koroplast ileriye taşıyacaktır. Salgın sürecinde iyi bir örnek olarak işlem görmeye Koroplast’ın talep toplama süre- de değerli hizmetler gerçekleştiren başlıyor. Koroplast, 367 milyon TL cinde gördüğü ilgiden dolayı çok Koroplast, ayrıca ürünlerinde kul- halka arz tutarı ve 104 bin yatırım- mutlu olduklarını ifade eden Ko- landığı geri dönüştürülmüş plastik cıya gerçekleştirilen satışla başarılı roplast Genel Müdürü Bekir Tür- oranını artırarak çevresel sürdü- bir halka arz gerçekleştirdi. Şirketi- koğlu, “Halka arz sürecinin başa- rülebilirliğe önemli katkılar sağla- rılı olmasından büyük memnuniyet maktadır. Bildiğiniz üzere, yakın duyuyoruz. Ulaştığımız başarı yatı- zamanda ülkemizin en büyük bin rımcıların Koroplast’ın vizyonuna, sanayi şirketinin listesi açıklandı. gelecek hedeflerine ve performan- Ülkemizin sürdürülebilir büyümesi- sına duydukları güveni gösteriyor. nin temel dinamosu olan bu sana- Halka arzda yatırımcılardan gelen yicilerimizden, Borsa’da işlem gör- yüksek talebin verdiği moral ve güç meyenleri şirket merkezlerinde tek ile Koroplast olarak ana sermaye tek ziyaret ediyoruz. İstanbul, An- ortağımız Korozo’nun desteğiyle; kara, İzmir, Bursa, Kocaeli, Çorlu, 40 yılı aşkın tecrübemizi, kurum- Denizli, Kayseri, Gaziantep, Kah- sal yönetim ilkelerimizi ve şeffaflı- ramanmaraş, Adana, Mersin ille- ğımızı halka açık bir marka olarak rindeki sanayicilerimizi ziyaret ettik sürdüreceğiz. Tüketicilerimizden al- ve etmeye devam ediyoruz. Diğer dığımız güvenle kendimizi geliştir- illerimizdeki sanayicilerimizi de tek meye devam edecek, artan başarı- tek ziyaret edeceğiz. Ayrıca bu il- larımızla liderliğimizi koruyacağız” lerdeki sanayi ve ticaret odalarında diyerek sözlerini tamamladı. Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 23

HABER Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarı için geri sayım başladı 2-15 Ekim 2022 tarihleri arasında 27. kez dü- Online Bilet 31 Ağustos’a kadar ücretsiz! zenlenecek Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarı için Fuarı ziyaret etmek isteyenler, Ağustos ayının sonuna geri sayım artık başladı. Türkiye içinden ve dışın- kadar fuar web sitesi üzerinden ücretsiz alınabilecek dan yüzlerce firmanın yerlerini aldığı fuarda katılımcı Online Bilet ile 4 gün boyunca, sıra beklemeden katılım- firmalar fuar ziyaretçileri ile buluşmaya hazırlanıyor. cı firmalarla görüşebilecek, yeni tedarikçi ve iş ortakla- Binlerce kişin fuarı ziyaret etmek için şimdiden kayıt rıyla tanışabilecekler. yaptırdığı Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarı, Reed Tüyap Fuar başlamadan önce katılımcı firmaları yakından Fuarcılık A.Ş. ve Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) iş inceleyin! birliğinde; Ambalaj Makinecileri Derneği (AMD), Esnek Ambalaj Sanayicileri Derneği (FASD), Etiket Sanayicile- Ekim ayındaki fuarda katılım gösterecek firmaların de- ri Derneği (ESD), Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği taylı profillerine katılımcı listesinden ulaşmak da müm- (KASAD), Metal Ambalaj Sanayicileri Derneği (MASD), kün. Fuar ziyaretçilerinin daha efektif bir fuar deneyimi Oluklu Mukavva Sanayicileri Derneği (OMÜD) ve Sert yaşaması ve hangi firmalar ile görüşeceklerini önceden belirlemek amacıyla 2022 yılında katılım gösterecek fir- Plastik Ambalaj Sanayicileri Derneği (SEPA) destekleri maların listesi fuar web sitesinden incelenebiliyor. ile Büyükçekmece, İstanbul’daki Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek. Fuar 2. kez hibrit formatta düzenleniyor Fiziksel fuarın avantajları dijital dünyanın olanakları ile birleşiyor. Online biletinizi alırken tercih etmeniz duru- munda; fuar ile birlikte düzenlenen online iş bağlantısı etkinliklerine de kaydolmanız mümkün. Fuarın online etkinlikleri dahilinde; 10-14 Ekim 2022 tarihleri arasın- da online iş ağı platformu Business Connect Programı üzerinden gerçekleşecek PACK DAYS kapsamında fuar katılımcıları ve ziyaretçileri, alanda gerçekleşecek fuar- dan önce birbirleri ile online platform üzerinden iletişim kurabilecek. Bu kapsamda; ambalaj ürün ve makine, gıda ve içecek işlem, baskı ve konverting sektörlerindeki katılımcı firmalar, hedef kitlelerine uygun ziyaretçiler ile online iş platformu üzerinden görüşme imkanına sahip olabilecekler. Fuardan sonra da bağlantıda kalın! Fuar artık sadece 4 günle sınırlı değil. 17-28 Ekim 2022 tarihleri arasında fuardan sonraki bu iki haftalık sürede Online Networking Günleri kapsamında yine Business Connect Programı üzerinden mesajlaşarak fuar zamanı yarım kalan görüşmeler devam ettirilebilecek veya yep- yeni bağlantılar kurulabilecek. 24 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022



HABER Toplumsal cinsiyet rollerine karşı nötr markalaşma ve tasarım yükselişte Z kuşağının satın alma kararında cinsiyetten bağımsız markalar ön plana çıkıyor on zamanlarda yapılan pazarlama kampanyala- ceklere, oyuncaklardan bilgisayar oyunlarına kadar bir- rı, ürünlerin kadın-erkek ayrımını gözeterek pa- çok ürün ve hizmet, kadın ve erkeklere özel ayrı ayrı ge- zarlandığına dair tartışmaları hareketlendiriyor. liştiriliyordu. Günümüzde ise tüketiciler pazarlama kam- 7 milyarı aşkın dünya nüfusunun yaklaşık üçte birini panyalarının cinsiyetlere yönelik nötr ve kapsayıcı olması kapsayan Z kuşağı, kadın ve erkek üzerine odaklanan hususunda daha hassaslar. Designalytics’in ambalajlar cinsiyet rollerine karşı daha nötr bir konumlandırma üzerinde gerçekleştirdiği araştırmada, erkeklere sorulan benimsiyor. Yapılan araştırmalarda, tüketicilerin satın şampuan ya da duş jeli gibi ürünleri satın alırken dikkat alma kararı verirken dikkat ettiği özellikler arasında, ka- ettikleri özelliklerde “Beni erkeksi hissettiriyor” seçeneği bul edilen cinsiyet rollerine yönelik çağrışımlar 30’uncu sıralarda yer alıyor. Tüketicilerle arasındaki bağı kuv- 34’üncü sırada yerini alıyor. Gelişen dünyada tüketiciyle vetlendirmek isteyen markaların, kadına pembe, erke- arasındaki bağı kuvvetlendirmek isteyen markaların cinsi- ğe mavi gibi geleneksel normlardan ziyade nötr mar- yetlere karşı nötr markalaşmaya odaklanmalarının büyük kalaşmaya yönelmeleri gerektiğini vurgulayan Tasarist önem taşıdığını belirten Musa Çelik, Z kuşağının cinsiyet- Yaratıcı Direktörü Musa Çelik, tüketicilerin satın alma ten bağımsız markalaşma ve tasarımlara çok daha fazla kararlarını toplumsal cinsiyet rollerine göre değil, ihti- önem verdiğini vurguluyor. yaçlarına göre şekillendirdiklerini belirtiyor. Yaratıcı tasarımla işlevselliğin uyumu ön plana çıkıyor Kadına pembe erkeğe mavi klişesi yıkılıyor Cinsiyetten bağımsız bir ambalaj tasarımı oluşturmanın Geçmiş zamanlardan beri pembe rengi kadınlarla, mavi en temel yollarından biri ürünün işlevselliğine odaklan- rengi ise erkeklerle özdeşleştirilmişti. Kıyafetlerden yiye- mak olarak görülüyor. Markalar işlevselliğe ağırlık verir- ken, tasarımda gelenekselleşmiş cinsiyet normlarından yaratıcılıkla uzaklaşarak, tüketicinin duyarlılığına odakla- nıyor. Yeni trendlerden birinin cinsiyetten bağımsız am- balajlar olduğunu belirten Musa Çelik, markaların kadın- erkek odaklı pazarlama çalışmalarının ötesine bakmaları gerektiğini vurguluyor. Çelik, ambalaj ve tasarım form- larında renk ve biçimlerle cinsiyetleri vurgulamak yerine marka hikayelerini, deneyimi, yaratıcı tasarımı ve ürünün sağladığı faydaları ön plana çıkarmanın daha kapsayıcı bir yaklaşım olacağını aktarıyor. 26 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022



HABER Kimya sektörü ihracat liderliğini koruyor stanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracat- Adil Pelister çıları Birliği (İKMİB) verilerine göre, kimya sektörü İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Haziran ayında 3,2 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi. Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Bu yıl ihracat performansını artırmaya devam eden kimya sektörü Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında üst üste ihracat lideri olurken ilk altı aylık dönemde de birinci sektör olarak öne çıkıyor. Sektörün Haziran ayı ihracatı, geçen yıla kıyasla yüzde 34,6 artarken, ilk altı aylık dönemde yapılan toplam ihracat ise yüzde 39,9 artarak 16,7 milyar dolara ulaştı. Kimya sektörünün Haziran ayı ihracat rakamlarını de- ğerlendiren İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Ticaret Bakanımız Sayın Mehmet Muş ve TİM Başkanımız Sayın Mustafa Gültepe’nin önderliğinde İhracatçı Birliklerimizin Başkanları ile birlikte geldiği- miz Erzurum’da Haziran ayı ihracatı basın açıklaması gerçekleştirildi. Kimya sektörümüz Haziran ayında da ihracat liderliğini korumayı başardı. Haziran ayında 3,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek yine lider sektör olmayı başardık. İlk altı aylık ihracatımız ise yaklaşık yüzde 40 artışla 17 milyar dolara ulaştı. Yaşadığımız enflasyon ve faiz baskısı, kurdaki volatilite, gıda ve emtia fiyatları artışı sıkıntılarına rağmen yılın ilk yarısı sektörümüz oldukça başarılı bir performans gösterdi. Üretim ve ihracatın gücünü büyüme rakamlarımızda da görüyoruz. Diğer sektörlere girdi sağlayan kimya sektörümüz, üretime ve ekonominin büyümesine katkı sağlayan stratejik önemi yüksek bir sektör. Dolayısıyla 28 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

özellikle teşvik, destek ve yatırımlar- üzere tüm gayretimizle üretmeye ve en çok kimya ihracatı yapılan ülkeler da sektörümüze öncelik verilmesi ihracata devam ediyoruz” dedi. ise sırasıyla Hollanda, ABD, İtalya, büyük önem taşıyor. Diğer yandan Romanya, Almanya, Lübnan, Gü- ihracatçılarımızın döviz bozdurma Haziran ayında en fazla ihracat ney Afrika, İspanya, Irak ve Belçika konusunda yaşadıkları sorun ve çö- yapılan ülke Hollanda oldu olarak ilk onda yer aldı. züm önerilerini istişare ettik. İhra- catçılarımız mevzuatlarla ilgi konu- Hollanda, Haziran ayında en çok Haziran ayında en çok ların daha hafifletilmesi gerektiğini ihracat yapılan ülke oldu. Hazi- “plastikler ve mamulleri” ihracatı belirtti. Konuyla ilgili gelişmeleri ran ayında Hollanda’yı takip eden gerçekleştirildi yakından takip ediyoruz. Ülkemizin ilk onda yer alan diğer ülkeler ise sürdürülebilir geleceğinde kimya Güney Afrika, Romanya, ABD, Al- Haziran ayında kimyevi maddeler ve sektörümüzün rolü büyük. Bu bi- manya, Lübnan, İtalya, Rusya, Mı- mamulleri ürün gruplarında plas- linçle sadece kimya sektörümüzü sır ve Irak oldu. Haziran ayında ilk tikler ve mamulleri ihracatı, 1 mil- değil tüm sektörleri düşünerek ha- 10 ülke arasında en çok artış yüzde yar 2 milyon 899 bin dolarla kimya reket ediyoruz. Çevreci, doğa dos- 1.232,08 ile Güney Afrika’da oldu. ihracatında ilk sırada yer aldı. İkinci tu, yüksek katma değerli ürünlerin sırada 894 milyon 520 bin dolarlık üretilebilmesi, yeşil dönüşüm eko- Haziran ayında Hollanda’ya yapılan ihracatla mineral yakıtlar, mineral nomisine ve dijital dönüşüme öncü- kimya ihracatı 285 milyon 679 bin yağlar ve ürünler yer alırken, anor- lük eden bir anlayışla bütüncül bir dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıl ganik kimyasallar ihracatı 311 mil- ekosistem oluşturmak üzere Kimya aynı döneme kıyasla yüzde 14,41 yon 106 bin dolarla üçüncü sırada Teknoloji Merkezi projemizi hayata arttı. Haziran ayında Hollanda’ya en yer aldı. ‘Anorganik kimyasallar’ı ta- geçiriyoruz. Plastikten kozmetiğe, çok ihraç edilen ilk beş ürün grubu kiben ilk onda yer alan diğer sektör- ilaçtan gübreye, kauçuktan boyaya sırasıyla “mineral yakıtlar, mineral ler ise; ‘uçucu yağlar, kozmetikler kadar 16 alt sektörümüz ile 2030 yağlar ve ürünler”, “plastikler ve ve sabun’, ‘kauçuk, kauçuk eşya’, yılında hedeflediğimiz 50 milyar mamulleri”, “organik kimyasallar”, ‘boya, vernik, mürekkep ve müstah- doları aşmak ve yine ihracatta kalıcı “anorganik kimyasallar” ve “muh- zarları’, ‘eczacılık ürünleri’, ‘gübre- birincilik hedefini gerçekleştirmek telif kimyasal maddeler” oldu. ler’, ‘muhtelif kimyasal maddeler’ ve ‘organik kimyasallar’ oldu. 2022 yılı Ocak-Haziran döneminde Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 29

HABER 10. Ambalaj Ay Yıldızları’nda finalistler belli oldu Bu yıl rekor katılımın olduğu yarışmaya başvuru yapan 278 ambalaj, 12 farklı kategoride değerlendirildi ve 126 ambalaj finale kaldı. mbalaj Sanayicileri Derneği (ASD) tarafından bu yıl onuncusu düzenlenen ‘Ambalaj Ay Yıl- dızları Yarışması’ sonuçlandı. Ambalaj üretici- leri, marka sahipleri ve tasarımcıların son iki yıldır pi- yasada var olan ambalajlarıyla katıldıkları yarışma hem yurtiçinden hem de yurtdışından yoğun ilgi gördü. ASD Ambalaj Binası’nda, 23-24 Haziran 2022 tarih- lerinde bir araya gelen Seçici Kurul Üyeleri, yarışma şartnamesinde yer alan 11 kriter doğrultusunda baş- vuruları değerlendirdi. Kullanım kolaylığı ve üretim kalitesinden çevreye duyarlılığa, tasarımdan özgünlü- ğe kadar yapılan değerlendirme sonrası toplam 126 ambalaj finale kaldı. Bir başarı öyküsü haline gelen ve artan katılımıyla Türkiye genelinde marka olan yarış- manın ödül töreninde; finale kalan ambalajlar arasın- dan Altın, Gümüş, Bronz ve Yetkinlik Ödülü alanlar ilan edilecek. ‘Altın Ödül’ almaya hak kazanan ürünler arasından ise Türk Standardları Enstitüsü (TSE) işbirliği ile en fazla 3 adet ‘Altın Ambalaj Ödülü’ verilecek. 2015 yılından bu yana yurtdışından başvuruların da Zeki Sarıbekir kabul edildiği ve dünya çapında sektöre damga vuran Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Başkanı özgün ambalaj tasarımlarının, farklı ve yenilikçi amba- laj uygulamalarının ödüllendirildiği yarışmada derece- kirleri geliştirmelerini desteklemeye büyük önem veriyor ye girenler Türkiye’yi temsilen Dünya Ambalaj Örgütü ve sektörün en prestijli yarışmalarından biri olarak kabul (WPO) ve Asya Ambalaj Federasyonu (APF) tarafından edilen Ambalaj Ay Yıldızları’nı düzenleyerek sektörümü- akredite edilmiş WorldStar ve AsiaStar yarışmalarına zün bu konudaki yeteneklerini yansıtmalarına yardımcı da katılabilecek. oluyoruz. Yarışmamızın giderek artan ilgi bulması doğ- Katma değerli ihracatın yolu tasarımdan geçiyor ru yolda olduğumuzu ve yurtdışından gelen katılımların fazlalaşması da ülkemizi çekim merkezi haline getirme Yarışmanın bu sene onuncusunu düzenlediklerini vur- çabalarımızın karşılık bulduğunu gösteriyor. Bu yıl 3 gulayan ASD Başkanı Zeki Sarıbekir, “Katma değerli üretimin yolu tasarımdan geçiyor. Ürünün değerine ödülümüz yurtdışına gitti” dedi. değer katan ve o ürünü ön plana çıkaran ambalajı- Ambalaj Ay Yıldızları yarışmasında, finale kalan ürünle- nın tasarımıdır. Biz de ASD olarak ambalaj üreticileri, rin listesine Ambalaj Sanayicileri Derneği web sitesinden marka sahipleri ve tasarımcılarımızı yenilikçi tasarım fi- ulaşabiliyor. 30 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

MOWIS İLETİŞİM GELECEKTİR MOWIS, karmaşık sistemleri kolaylaştı- ran bir denetim ve yönetim MyaOzWılımISıdpırr.edstavlja izvajalski in nadzorni programski OPC UA vasıtasıyla lokal apğaakeetn, ktei pgoreenostavlja upravljanje kompleksnih sistemov. edilebilen MOWIS, makiPnoaplaorl,nadient-egracija v lokalno omrežje preko OPC UA partmanlar, fabrikalar vKeenoidmşileoktegmnodčeialneeMr OWIS-u arasında bağlantı sağlar. povezljivost med stroji, oddelki, yapılandırılabilen dokunmaotbikraatirianytüozvarnami. ekranına ve 1200 kullanıcıyaUkpardaavrljbaanğje- je preko zaslona s samonastavljivim lantı yapılabilme özelliklerinegrsaafhičipntimir. vmesnikom in s povezljivostjo do 1200 naslovnikov. Hall 11 www.moretto.com Moretto Turkey Stand H56 +90 212 3201541 Stand H66 [email protected] follow us

HABER Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucu CEO’su Cenk Çiğdemli: “Yakında etiketlerde su ayak izi de yazacak” klim krizi devletler kadar şirketlerin de odağında artık. Hem global hem de Türk sanayi şirketleri özellikle son iki yıldır karbon emisyonu azaltımı, su ayak izi ve sürdürülebilirlik hedeflerini içeren rapor- lar yayınlıyorlar. Dünyanın ortak hedefinin iklim krizi- ne karşı mücadele etmek olduğunu ifade eden TOBB E-ticaret Meclis Üyesi, Ticimax E-ticaret Sistemleri Ku- rucu CEO’su Cenk Çiğdemli, sürdürülebilirlik mecburi- yetinin e-ticaret sektörünü de kökten dönüştürdüğünü belirtti. Geçtiğimiz yıl Kasım ayında Glasgow’da 197 ülke Glas- gow İklim Paktı’na imza atmıştı. Glasgow’da, küresel sıcaklık artışının hangi seviyede sınırlandırılacağı, fosil yakıtlar, iklim krizinden en kötü etkilenen ülkelerin kayıp Cenk Çiğdemli ve hasarlarının tazmini gibi konular tartışmaların odak Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucu CEO noktası olmuştu. Glasgow İklim Paktı sonucuna göre, sının üretimi için 80 litre, bir fincan kahve için 140 litre, 130 trilyon doları kontrol eden yaklaşık 450 finans ku- bir kilo peynir için 5 bin litre, bir dilim ekmek için 40 litre ruluşu, yenilenebilir enerji gibi temiz teknolojileri ve su harcanıyor. Nasıl? Örneğin kahveden örnek verelim, fosil yakıt endüstrileri dışındaki doğrudan finansmanı bir fincan kahvenin içindeki kahve çekirdeklerinin ekilip desteklemeyi taahhüt ettiler. Türkiye ise, 2053 yılına biçilmesi, yetiştirilmesi, harmanı, toplanması, nakliyesi kadar net sıfır karbon olma hedefini burada açıkladı. ve fabrikada işlenip önümüze gelene kadar yaklaşık 140 litre su harcanıyor. Mesela bazı akıllı ülkeler kendi su kay- “Herkes elini taşın altına koymalı” naklarını korumak için, çok su harcayan gıda ve endüst- E-ticaret dahil her sektörün elini taşın altına koymak riyel ürünleri kendisi üretmiyor artık, ithal ediyorlar. Buna zorunda olduğunun tartışılmaz bir gerçek olduğuna ‘sanal su ticareti’ deniyor literatürde. Her aldığımızın, her vurgu yapan Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucu CEO’su ürettiğimizin dünyaya yükünü de düşünmek zorunda ol- Cenk Çiğdemli, “Global iklim kuruluşu Climate Action duğumuz bir çağdayız” diye konuştu. Tracker’ın yayınladığı rapora göre, dünya yüzyılın so- nuna kadar 2.4 derecelik sıcaklık artışıyla karşı karşıya “Yakında su ayak izi etiketlerde yazacak” kalacak. Bu, dünyamız ve yaşam için çok kritik bir artış. Üretim ve tüketimle direkt bağlantılı olan e-ticaretin de Bu artışı yavaşlatmak için sürdürülebilir üretim, üretim tüm bu dönüşüm sürecinden uzak düşünülemeyeceğine ve tüketimde su ayak izinin azaltılması, karbon emisyon vurgu yapan Çiğdemli şunları aktardı: “Yakında üreticiler azaltımı, geri dönüşüm ve fosil yakıtların yerine yenile- etiketlerde su ayak izini, geri dönüştürülür malzemeden nebilir enerji kaynaklarına yönelmek ilk başta yapılması üretilip üretilmediği, bağlı oldukları sürdürülebilir üretim gerekenler arasında yer alıyor” dedi. ilkeleri gibi detayları da yazmak zorunda olacaklar. Çev- reye son derece duyarlı olan Z kuşağı zaten bunu talep “Akıllı ülkeler suyu korumak için sanal su ticareti yapıyor” edecek. Dünyaya yükü daha az olan ürünleri satın almak Birçok tekstil markasının artık etiketlerine ‘geri dönüş- istiyorlar çünkü. Öte yandan kargo ve kurye sektörü de türülebilir’ ibaresi koyduğuna işaret eden Çiğdemli, bundan etkilenecek. E-ticarette elektrikli araçlarla tesli- “Tüketici bu konuda daha duyarlı hale geldi. Duyarlı mat yapan firmalar bir sıfır öne geçecek. Şimdi tekstilde hale gelmek bir tercih değil aslında bir zorunluluk. Zira susuz üretim teknolojilerinden bahsetmeye başladık. Bu tek bir kot pantolonun üretimi için bile 10 bin litre su tür teknolojiler hem sektörleri hem de e-ticareti dönüş- harcanıyor. Ya da bir otomobilin her 1 dolarlık parça- türecek.” 32 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

DOSYA Endüstriyel Soğutma ve Isı Kontrol Sistemleri

ÖZEL RÖPORTAJ HUSKY Technologies Türkiye Ofis Genel Müdürü Burak ILDIZ, Yazı İşleri Müdürümüz Berivan Kaya’nın sorularını yanıtladı. “Husky, enjeksiyon kalıplama ekipmanı ve hizmetlerinin en büyük markasıdır” Türkiye’nin de dahil olduğu birçok ülkede satış ve servis ofislerimiz bulunmaktadır. Kendi markamız olan enjeksiyon makineleri, kalıplar, sıcak yolluklar, yardımcı ekipmanlar ve entegre sistemler dahil olmak üzere dünyanın en kapsamlı enjeksiyon kalıplama sistemleri ve ekipmanlarını oluşturuyor, kuruyor ve servis veriyoruz. Başarı ve büyümemizin temelinde müşterilerimizi doğru anlamak, ihtiyaç ve problemlerine yönelik tasarladığımız çözümlerimiz ile kârlılıklarını maksimize etmek yatmaktadır. 34 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

Burak Bey önce sizi tanımak ya, Lüksemburg ve Şanghay’daki ekipmanlarını tasarlıyor, üretiyor, isteriz? İstanbul Teknik üç teknik merkezin yanı sıra dünya kuruyor ve destekliyoruz. Sistemle- Üniversitesi Makine Mühendisliği çapında Türkiye’nin de dahil olduğu rimiz ve ekipmanlarımız ile müşte- bölümünden mezun olduktan birçok ülkede satış ve servis ofisleri- rilerimize katma değer sağladığımız sonra önemli firmalarda hızlı miz bulunmaktadır. Kendi markamız sektörlerden bahsetmek gerekirse; bir kariyer süreciniz olmuş. olan enjeksiyon makineleri, kalıplar, Medikal endüstrisi, İçecek ve Gıda Bu gelişimden ve bugünkü sıcak yolluklar, yardımcı ekipmanlar endüstrisi, Genel paketleme ve Ka- konumunuzdan bize biraz ve entegre sistemler dahil olmak paklar, İnce cidarlı ambalaj, Elektro- bahseder misiniz? üzere dünyanın en kapsamlı enjek- nik ve Tüketici ürünleri. siyon kalıplama sistemleri ve ekip- 2000 yılında İstanbul Teknik Üni- manlarını oluşturuyor, kuruyor ve Sıcak yolluk sistemlerinizin versitesi Makina Mühendisliği servis veriyoruz. En üst seviye tekno- çeşitleri, fark ve üstünlükleri bölümünden mezun olduktan lojik ürünlerinin ötesinde, Husky ay- nelerdir? Hassaslık, parça sonra, gıda ve otomotiv sektörle- rıca müşterilerine çözüm geliştirme, kalitesi, doğruluk, fire azaltımı rinde çalıştım. 2010 yılında Husky ortak fabrika planlama/tasarım/inşa ve performans gibi özellikler Technologies’e Türkiye’deki PET dışı etme, eğitim, sistem entegrasyonu açısından kıyaslarsak neler sistemlerden sorumlu satış yöneti- ve eksiksiz varlık yönetimi dahil kat- söylemek istersiniz? cisi olarak katıldım. Bu 12 yıllık süre ma değerli hizmetler sunar. Başarı içerisinde farklı iş birimlerinde olmak ve büyümemizin temelinde müşte- Sıcak yolluk sistemleri, genel olarak üzere, Afrika, Ortadoğu ve Doğu rilerimizi doğru anlamak, ihtiyaç ve birçok avantaj sunan enjeksiyon Avrupa bölgelerindeki müşterileri- problemlerine yönelik tasarladığımız kalıplama işleminin kritik bir bileşe- miz ile çalışma imkânım oldu. Şu çözümlerimiz ile kârlılıklarını maksi- nidir. Sıcak yolluklar, sektöre girişle- anda da sıcak yolluk ve ısı kontrol mize etmek yatmaktadır. rinden bu yana, kalıplama sürecini sistemleri çözümlerimizin Türkiye geliştirmede önemli bir rol oynamış- ve Doğu Avrupa’daki satışından so- Bir önceki soruma bağlı olarak tır. Daha yüksek üretkenlik ve sistem rumlu Bölge Müdürü ve Türkiye Ofis ayrıca Husky Türkiye hakkında da performansı sağlayarak daha iyi par- Genel Müdürü olarak çalışmaktayım bilgi alabilir miyiz? Türkiye Ofisi ça estetiği ve daha fazla tasarım es- ne zaman kuruldu? nekliği sağlar. Ayrıca, enerji verimlili- Biliyoruz ki Husky Techonologies ğini artırır ve hurda plastiği ortadan kendi üretim tesisleri ve dünya Husky Türkiye resmi olarak 2006 yı- kaldırarak daha hızlı çevrim süreleri çapında 140’tan fazla ülkedeki lında kuruldu. Bu geçen 16 senelik ve daha düşük parça maliyeti sağlar. geniş lokasyon ağı ile faaliyet süreçte Türkiye ve komşu bölgeler- Yüksek yüzey kalitesi, gözler arası gösteriyor. Husky markasının deki müşterilerimize tamamı kendi sağladığı mükemmel denge, hızlı kuruluş ve başarı hikayesini kısaca markamızla olmak üzere Sıcak Yol- renk değişiklikleri, tasarım özgürlü- sizden öğrenebilir miyiz? luk ve Isı kontrol sistemleri çözüm- ğü ve daha fazla özelleştirilebilirlik lerimiz, Anahtar teslim medikal, PET ile eriyiği kalıba teslim ederler. Sıcak 1953 yılında kurulan Husky, yıllar Preform ve Kapak sistemlerimizle yolluk çözümleri, plastik parça üreti- içerisinde plastik endüstrisine en- beraber ince cidar paketleme maki- cilerinin en düşük parça maliyetiyle jeksiyon kalıplama ekipmanı ve hiz- nelerimiz ile ilgili satış ve servis hiz- en yüksek kalite ve parça adedi se- metlerinin en büyük markası haline metimizi vermekteyiz. viyelerine ulaşmasına yardımcı olur. geldi. Husky çalışanları olarak bizler Her bir aplikasyon için optimize edil- mühendisler, tasarımcılar, yenilikçi- Husky, plastik endüstrisine miş, hem iğne uçlu (hot tip) hem de ler, malzeme ve yazılım uzmanları anahtar çözümler sunan valf gate konfigürasyonlarında mev- ve problem çözücüleriz. Husky ekibi, uluslararası bir yüksek teknoloji cutturlar. müşterilerimiz için başarı ve kârlılık firması. Genel olarak bu ürünler oluşturmaya odaklanmış, kendini nelerdir? Çok gözlü ve çevrim süresi düşük uy- işine adamış globalde 4300’den gulamalar, sıcak yolluk teknolojisini fazla çalışandan oluşmaktadır. Ge- Plastik enjeksiyon makineleri, kalıp- kullanarak en fazla kazanımı sağ- nel merkezimiz Kanada’dadır ve ana lar, sıcak yolluklar, yardımcı ekip- lar, ancak sürekli iyileştirme için hız üretim tesislerimiz ABD, Lüksem- manlar ve entegre sistemler dahil ve tutarlılığın önemli olduğu düşük burg, İsviçre, Hindistan, Çin ve Çek olmak üzere dünyanın en kapsamlı göz adedindeki kalıplarda da önemli Cumhuriyeti’ndedir. Ayrıca, Japon- enjeksiyon kalıplama sistemleri ve kazanımlar sağlanmaktadır. Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 35

Husky sıcak yolluk ürünlerinin birkaç ayrıca bazı kapak uygulamaları için uzatır ve termal profil üzerinde mü- örneği aşağıdaki gibidir: mükemmeldir. kemmel kontrol sağlar. UltraMelt, eriyik bozulması, oksitlenme ve renk UltraHelix - Helix Valf Gate tekno- Husky’nin Yeni Ultramelt Hot bozulması için en düşük riski sağlar. lojisi, valf piminin çift taraflı yatak- Runner Teknolojisi! - UltraMelt, Her uygulama için özelleştirilmiştir lanması sayesinde her zaman mer- ham madde kimyası üzerinde mini- ve çeşitli yolluk yöntemleri, nozul kez eksende çalışmasını sağlar. Valf mum etki ile mükemmel proses ve boyutları, manifold hatveleri ile mev- Piminin sürekli merkezde çalışması termal kontrol gerektiren termal ola- cuttur. Hem düşük hem de yüksek sayesinde, gate bush (kovan) ve iğ- rak hassas veya aşındırıcı uygulama- göz adetli uygulamalarda kullanıla- nedeki aşınma riski minimize edilir. lar için tasarlanmış Husky’nin birinci bilir. UltraMelt, bu zorlu reçinelerin Bu da üretimde önemli kazançlar sınıf çözümüdür. ve zorlu uygulamaların işleme ihti- sağlar. Sistem daha uzun süre ve yaçlarını karşılamak için son derece daha verimli çalıştığı için, müşteri- Bu yeni sıcak yolluk teknolojisi, be- etkili bir çözüm sunarak kusursuz lerimizin kârlılığını arttırır. Özellikle lirli sıcaklıklarda veya bekleme süre- yüzeylere sahip son derece yüksek medikal, içecek ve gıda/gıda dışı am- lerinde kolayca bozunabilen farklı kaliteli parçaların üretilmesine yar- balajı ve tüketici elektroniği parçaları derecelerde polikarbonattan yapıl- dımcı olur. gibi yüksek hassasiyet gerektiren uy- mış çok küçük teknik veya medikal gulamalar için mükemmeldir. parçalar için mükemmel şekilde Sıcak yolluk sistemlerinizin yanı uygundur. Bu parçalar tipik olarak sıra ısı kontrol cihazlarınızın Ultraside Gate: Ultraside Gate sıcak yüzey patlama noktası kalitesi, par- çeşitlerinden ve özelliklerinden de yolluk ürünümüz, çok çeşitli ham- ça kalitesi veya renginde minimum bahseder misiniz? maddeler için mükemmel yüzey ka- veya hiç değişikliğe izin vermez; ve litesi sağlar. Kalıp ayırım hattından bu nedenle dikkatle tasarlanmış Sıcaklık kontrolü, valf gate ve servo nozullara erişim mümkün olduğu ekipman ve teknoloji ile işlenmelidir. kontrolü için Husky’nin kanıtlanmış için makine içi bakıma izin verir. 18 UltraMelt ayrıca ham madde kimya- teknolojisi olan Altanium Serisi en- mm’ye kadar inebildiğimiz eksen sı nedeniyle kalıplanması son derece jeksiyon kalıplama kontrol cihazları, aralığı konfigürasyonları ile tıbbi zor olan polilaktik asit (PLA), polihid- gerek hassasiyet gerekse de kullanım pipetler, kartuş uçları ve şırıngalar roksialkanoat (PHA) ve selüloz ase- kolaylığı açısından piyasadaki en üst gibi uzun, silindirik parçalar için ve tat (CA) gibi biyoreçine uygulamaları seviye kontrol cihazlarıdır. Endüstri için tasarlanmıştır. 4.0’a hazırdırlar; tek bir kasa ve ek- ran içerisinde sıcak yolluk ısısı, kalıp UltraMelt, tüm erimiş ham madde servosu ve sıralı valf gate kontrolünü temas yüzeylerinin reaktif olmayan sunan, sektördeki en entegre plat- malzemelerden yapıldığı yerlerde formdur. Ayrıca, üretim sahasında özel olarak tasarlanmıştır. Bu malze- hızlıca değiştirilebilen Akıllı Kontrol meler, belirli ham maddelerin aşın- Kartları sayesinde sınıfının en iyisi ta- dırıcı etkilerine karşı bileşen ömrünü nılama yeteneklerine ve arıza gider- me çözümlerine sahiptirler. Üstün doğruluk ve kullanım kolay- lığı için tasarlanan Altanium kalıp sıcaklık kontrol cihazları, tam renkli dokunmatik ekranlara ve nozul ucu sıcaklıklarını tam olarak set değerin- de tutan yeni nesil Active Reasoning Teknolojimize (ART 2.0) sahiptir. Bu, daha fazla baskıdan baskıya ve göz- ler arası tutarlılık ve tekrarlanabilirlik yoluyla daha iyi eriyik akışı yönetimi sağlar. ART ayrıca daha kısa çevrim süresi, daha düşük enerji tüketimi ve daha yüksek kaliteli parçalar sunar. 36 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

ART Teknolojimizin diğer faydaları li yöntemleri destekler. Bağlantı ve vis ofislerimiz bulunmaktadır. Birle- ise, hızlı, sorunsuz güç çıkışı dağıtı- veri toplama, daha hızlı ve daha iyi şik Devletler, Latin Amerika, Avru- mı, tamamen izole edilmiş termo- karar vermeyi sağlama potansiyeli pa, Orta Doğu, Afrika, Asya Pasifik, kupl girişleri ve belki de en önemlisi nedeniyle değerlidir. Ayrıca, üretim Çin, Avustralya ve Hindistan’dır. Bu olan termokupl ve kartlar arasındaki sahasına cihazların bağlanması, za- bölgelerde, aşağıdaki destekleri ver- veri alışveriş hızının sektördeki açık mandan ve paradan tasarruf etmek mekteyiz; ara en yüksek değerde olması sebe- için verimsizliklerin ortadan kaldırıl- bi ile ısının son derece hassas kont- masına yardımcı olabilir. Altanium® D9 tane Yedek Parça rol edilmesi. Bu sayede set değerinizi kalıp kontrol cihazları, mevcut bir Dağıtım Merkezi aşağı indirebilirsiniz ve bunun sonu- OPC UA sunucusu, Euromap 82.2 cunda da daha hızlı çevrim, daha az makine arayüzü ve Sanal Ağ Bilgi DDünya genelinde 8 Müşteri enerji tüketimi gibi avantajlara sahip İşlem (VNC) ile artık Endüstri 4.0 ve İletişim Merkezi olabilirsiniz. Tüm Altanium kalıp IIoT’ye hazır. Teknoloji şu anda mev- kontrolörleri, 2 ila 255 bölge sıcaklık cuttur. DÇoğu yere ertesi gün teslimat kontrolü ile sunulur ve ayrıca 5 yıl- lık garantimiz ile desteklenir. 3 ana Türkiye’deki ve dünyadaki satış- D40 ülkede 250’den fazla model sunuyoruz: Neo 5; Uygulama servis ve pazar ağlarınız hakkında Servis Teknisyeni gereksinimlerimize göre özelleştiril- bilgi alabilir miyiz? Satış öncesi ve miş Delta 5 ve Matrix 5 üniteleri. sonrası hizmetlerinizden söz eder D7/24 Uzaktan Destek misiniz? Sistemlerinizin Endüstri 4.0 D140’tan fazla ülkedeki uygulamaları konusundaki Genel merkezimiz ve ana üretim te- müşterilere hizmet yeterliliği ne düzeydedir? sislerimiz ABD, Lüksemburg, İsviçre, Çin ve Çek Cumhuriyeti’nde ek üre- Türkiye’de de birçok ülkede olduğu Altanium® kontrol cihazları, bir ağa tim tesisleriyle birlikte Kanada’da gibi satış ve servis ofisimiz bulun- bağlanmak, bir enjeksiyon makine- bulunmaktadır. Ayrıca, Japonya, maktadır. Ekstra destek gerektiğinde siyle arayüz oluşturmak veya proses Lüksemburg ve Şanghay’daki üç Husky’nin herhangi bir global lokas- kontrolü ve üretim takip sistemleri teknik merkezin yanı sıra globalde yonundaki kaynakları kullanabilmek- ile veri alışverişi yapmak için çeşit- birçok bölge ve ülkede satış ve ser- teyiz. Sizce dünyada ve ülkemizde enjeksiyon kalıplama endüstrisinin karşılaştığı en büyük zorluklar nelerdir ve bunun üstesinden nasıl gelinebilir? Önümüzdeki süreçte plastik sektörünün gelişimini nasıl görüyorsunuz? Pazar, gelişmiş sıcak yollukların veya daha yüksek kavitasyon çıktısı ile par- ça kalitesine odaklanan enjeksiyon sistemlerinin geliştirilmesini hızlandı- ran daha fazla talepkâr ve teknik ka- lıplama uygulamaları gördüğümüz yere doğru gelişmeye devam ediyor. Bu uygulamalara yakından bakıldı- ğında, zorlukların çoğu, plastik ham maddenin sıcak yolluk ve kalıp için- de nasıl yönetileceğini ele alır. Akış tereddüdü açısından ham maddeye ne olduğunu düşünürseniz, kalıbın doldurulması ve ütülenmesi, parça kalitesi ve bazen parça optik netliği üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 37

Ayrıca eğer kalıptaki göz sayısını ğıtım yaklaşımının dağıtım ağındaki stratejileri oluşuyor. Bu konuda arttırırsanız, gözler arası elde edilen (manifold) basınç kaybının çoğunu neler söylemek istersiniz? parçalardaki varyasyonu ve kalıp içi ortadan kaldırır. Bu, daha yavaş bir stresi de arttırırsınız ki bu durumda doldurma hızına ve daha az mole- Husky’nin doğa ve çevreye olan has- iyi tasarlanmamış bir sıcak yolluk küler oryantasyona, daha az kalıp- sasiyeti, kurulduğu zamanlara daya- sistemi ile maalesef her bir gözden lanmış strese ve nihai kalıplanmış nır ki o tarihlerde global gündemde farklı parça elde edersiniz. Termal ürünün optikleri üzerinde azaltılmış bugünkü gibi bir çevre bilinci yoktu. olarak hassas ve zorlu ham madde- etkiye izin verir. 1953’teki kuruluşundan beri, Husky, lerin, çok pahalı ham maddelerin ve plastikler ve onların bu dünyada- hatta biyo reçinelerin gereksinimle- Enjeksiyona başlama yeriniz, par- ki yeri hakkındaki felsefesinde ileri rini eklersek, bu durumu çok daha ça patlama noktasından ne kadar görüşlüydü. Ve aynı görüşe hala zorlaştıracaktır. Plastik enjeksiyon uzaksa, ham madde üzerinde o sahiptir. Husky, Çevresel, Sosyal ve kalıplamanın gelecekte gideceği yer kadar az kontrolünüz olur. Bu me- Yönetişim kriterlerinin yalnızca müş- burasıdır. Ve elbette, tüm bunların safeyi ne kadar kısaltabilirseniz, teriler, çalışanlar ve tedarikçilerle de- üretim süreçleri üzerinde ciddi bir enjeksiyon hassasiyetiniz önemli ğil, aynı zamanda faaliyet gösterdi- etkisi var. ölçüde artar, gözler arası değişken- ğimiz topluluklarla da iş kararlarına, liği büyük ölçüde ortadan kalkar ve operasyonlara ve ilişkilere rehberlik Bu tür zorlukların üstesinden gelmek aynı zamanda ham madde tarafın- etmesi gerektiğine uzun zamandır için Ultrashot gibi yeni teknolojinin dan görülen stresin çoğunu ortadan inanmaktadır. Müşteriler, tüketiciler devreye girdiği yer burasıdır. Ultras- kaldırır. Ultrashot ile, parça patlama ve çevremiz için bugün ve gelecek hot Enjeksiyon sistemimiz hacimsel noktasına oldukça yakın bir bölgede nesiller için nasıl anlamlı, sürdürüle- ve hassas doldurma ile ilgilidir. Ham enjeksiyonu başlattığımız için, aşırı bilir bir fark yarattığımız özetlersek; madde eriyik yönetim sistemine ba- doldurulmuş parçalar (çapaklanma) karsanız, özellikle ince cidarlı ürünle- veya yetersiz doldurulmuş parçalar Çözümlerimizle: Faaliyetlerinde rin sahip olduğu et kalınlığına oranla (az baskı-short shot) ile ilgili endişe hangi plastikleri kullanırlarsa kul- daha uzun akış yollarını doldurmak duymadan parçayı son derece has- lansınlar, müşterilerimizin sürdü- için daha yüksek basınçlar gerekir. sas basınçla çok hassas bir şekilde rülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına Akış yolunun dolum sonuna ulaş- doldurabilirsiniz. Bu teknoloji atılımı, yardımcı olmak Husky için en önemli madan donmasını önlemek için, ba- pazarın gittiği yön ile iyi bir uyum önceliktir. Günümüzün döngüsel zen yüksek kalıp içi stres ve parçada içindedir. çift kırılma yaratan yüksek enjeksi- yon akış hızları kullanılır. UltraShot İklim krizi ve küresel çevre kullanmak, makine ocağından gelen felaketlerinin durdurulmasında ve basınç kaybını ve geometrik olarak karbon ayak izinin azaltılmasında dengeli bir “sıcak yolluk” eriyik da- duyarlılık gittikçe artıyor ve bu noktada çoğu firmanın belli çevre 38 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

ekonomi odaklı ambalaj tasarımıyla, Çalışanlarımızla: Çalışanlarımızı ak- terilerinizi anlamak, sorunlarına yö- ambalajlarının ve diğer nihai ürün- tif, sağlıklı yaşam tarzları yaşamaya nelik üst düzey ürün tasarlamak, bu lerinin, özellikle ambalajın kendisin- ve zamanlarını hayır işlerine ve çalış- ürünleri hassas bir şekilde üretmek deki geri dönüşüm ve geri dönüştü- tığımız topluluklara gönüllü olma- ve servislerini vermek yeterli değildir. rülmüş içerikle ilgili olarak belirli böl- ya teşvik ediyoruz. ABD, Kanada ve Her ne koşulda olursa olsun size gü- gesel tasarım gereksinimlerini karşı- Avrupa’da çevresel sorumluluğun venen müşterinizin her zaman arka- lamasını sağlamak için müşterilerle değerini destekleyen eğitim kurum- sında olmak, bu yolda yalnız olma- yakın bir şekilde çalışıyoruz. larının tutkulu destekçileriyiz. Ve biz dıklarını hissettirmek ve bunu yıllar insanlar olarak, minimum atık ve boyunca göstermek belki de marka Tesislerimizle: Husky’nin sürdürüle- ekolojik etki ile yaratıcı bir şekilde kimliğini oluşturmadaki en önemli bilirliğe olan bağlılığı, çevre ve doğa sorumlu, sürdürülebilir tüketici am- maddelerdir. dostu çalışma ortamlarımızda da balaj çözümleri geliştirmeye odak- görülebilir. Kanada’daki genel mer- lanmış durumdayız. Hepsi Husky Son olarak neler söylemek kezimiz ve dünya çapındaki teknik kültürümüzün merkezinde. istersiniz? merkezlerimiz ve üretim tesislerimiz, çevresel etkilerini en aza indirmeye Biliyoruz ki rekabetin önemli Öncelikle bu kıymetli söyleşi için yardımcı olan enerji tasarrufu özel- olmazsa olmazlarından biri Plastik & Ambalaj Teknolojisi der- liklerini bir araya getirecek şekilde de, inovasyon ve işlevsel gisine teşekkür etmek istiyorum. tasarlanmıştır. Birçoğu, ısıtma ve tasarımın yanı sıra marka kimliği Okurlarımız, Husky Technologies soğutma yüklerini azaltmak için gü- oluşturmak. Siz bu süreci ile ilgili en güncel teknolojik geliş- neş enerjisi ve radyan zeminler ve nasıl yürütüyorsunuz? Fuar ve meleri takip etmek isterlerse Husky tavanlar ile yüksek yalıtımlı beton sektörel dergilerle sinerjiyi nasıl Technologies’in Linkedin sayfasını yapıya sahiptir. Daha düşük elektrik sağlıyorsunuz? takip edebilirler veya detaylı bilgi gereksinimleri için içeride daha fazla almak/birebir görüşmek isterler ise doğal ışık sağlayan çatı pencereleri Teknolojimizi sergilemek Husky için Türkiye Ofisimiz ile direkt temasa ve pencereler bulunmaktadır. Ayrı- çok önemlidir. Plastik parça üzerin- geçebilirler. ca, pestisit ihtiyacını en aza indiren deki etkiye ve kalıpçı ve marka sahi- veya ortadan kaldıran doğallaştırıl- bine olan değere odaklanarak kat- Husky olarak katma değerin, verim- mış peyzaj kullanılmaktadır. Su ve ma değerli fuarlara katılıma odakla- liliğin, inovasyonun ve şeffaf/dürüst sıvılar, kağıt, kompost, cam, plastik, nıyoruz. Müşterilerimiz Husky’yi de- işbirliğinin önemine çok değer ve- metaller, ahşap ve çöpler gibi müm- neyimlediğinde, sadece çok değerli riyoruz. Bütün çalışmalarımız bu kün olan her atık akışını geri dö- bir ilişkinin başlangıcına adım atmış temel değerlerin üzerine kuruludur. nüştürüyoruz. Atıklarımızın %96’ya olmaz, aynı zamanda Husky ürünle- Husky’nin gelirinin çok büyük bir kadarı düzenli depolama alanların- rinin pazara getirdiği değeri ve farkı oranı mevcut müşterileri ile yaptığı dan yönlendirilmektedir. Ve çevresel ilk elden tecrübe etmiş olur. Marka işbirliğinden gelmektedir. Uzun yıl- sürdürülebilirliği destekleyen ürün ve kimliği oluşturmak için sadece müş- lara dayanan işbirliğimiz olan müş- teknolojilere yatırım yapıyoruz. terilerimizin oranı oldukça yüksektir. Sadece globalde değil, Türkiye’de de her geçen gün pazar payımı- zı arttırıyoruz ki hizmet verdiğimiz sektörlerin çoğunda halihazırda en çok tercih edilen markayız. Bizleri tercih eden bütün iş ortaklarımıza, pazardaki katma değeri ve verimliliği arttırıcı faaliyetlerde bulunan üreti- cilere ve sektörü geliştirmeye katkısı bulunan tüm rakiplerimize teşekkür etmek istiyorum. Vermiş olduğunuz önemli bilgiler ile Husky markasını yakından tanımamıza vesile olan bu keyifli sohbet için çok teşekkür ederiz. Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 39

SOĞUTMA TEKNOLOJİSİ Chiller cihazlarında yeni nesil teknoloji MEDCOOLING edCooling kuruluşundan bu kararlılık gösteren MedCooling ürün yana “dürüstlük ve güvenirli- portföyünde; Chiller cihazları, kuru-ıslak lik” ilkesini benimseyerek, işin- soğutucular, ekstruder film soğutucu- de uzman, çalışanlarına inisiyatif veren, ları, kalıp şartlandırıcıları, hidrolik ekip- değişim, gelişim ve kurumsallaşmayı ön manlar ve iklimlendirme sistemleri yer planda tutan bir yapı ile faaliyet göste- alıyor. riyor. Şirket, müşterilerinin ihtiyacı olan Tek hermetik scroll hava soğutmalı İklimlendirme ve Endüstriyel Proses chiller Soğutma cihazlarını istenilen düzeyde Sıfır ozon inceltme potansiyeliyle standardize ederek kaliteli üretimi ile ASHRAE’den A1 güvenlik derecesine hizmet veriyor. sahip R410A gazı ile üretilen ARA-S se- Gerek hizmet verdiği sektörlerde ge- risi hava soğutmalı chiller cihazları; son rekse müşterileri nezdindeki güvenilir teknolojik yeniliklere uygun özelliklere ve saygın kimliğini koruyarak, chiller sahip. Aynı kompresör gücüne naza- ünitesi, kuru soğutucu gibi ürünlerde ran daha yüksek performans sergileyen tercih edilirliğini artırmayı hedefleyen bu ünitelerde, gövde içerisine entegre MedCooling, üretimlerini “Sürdürülebi- hidrolik modül ve mikroişlemci kont- lir İnovasyon Politikası” doğrultusunda rolü standart olarak bulunuyor. Hidro- ve yasal mevzuatlar çerçevesinde ger- lik modülün cihaz içerisinde yer alması çekleştiriyor. sayesinde, prosese kolay ve hızlı montaj Teknolojinin önemini ön planda tutan sağlanıyor. şirket ayrıca, fikirden ürüne sürecini ta- Tandem çift hermetik scroll hava kip eden bir yaklaşımla araştırma geliş- soğutmalı chiller tirme çalışmalarını da devam ettiriyor. ARA-T2 serisi hava soğutmalı chiller ci- Chiller cihazlarında ve kuru soğutucu- hazları, sıfır ozon inceltme potansiyeline larda yeni nesil teknolojiyi takip ederek sahip yüksek verimli R410A soğutucu ve kendi Ar-Ge’si bünyesinde bilgi da- akışkana sahip, çift scroll kompresör- ğarcığını artırmak amacıyla sistematik lü ünitelerdir. Çift kompresörlü olma- olarak sürdürülen yaratıcı çalışmalar sı sebebi ile kapasite ihtiyacının düşük yapıyor. olduğu hallerde cihaz yarım kapasite Ürettiği üniteler içerisinde doğru ve ka- çalışmaya başlayarak elektrik tüketi- liteli komponent kullanımı konusunda mi önemli ölçüde düşürebiliyor. Ayrıca kompresörlerden birinde meydana ge- lebilecek bir arıza halinde yarım kapa- site çalışmaya devam ederek prosesin tamamen durmasına engel olabiliyor. Tamamen birbirinden bağımsız cihazla- ra göre ilk yatırım maliyetleri düşük olan cihazın ek olarak, yüksek sıcaklık hassa- siyeti, renkli dokunmatik kontrol paneli, entegre hidrolik modülü sayesinde hızlı ve kolay montaj edilebilme gibi genel özellikleri bulunuyor. 40 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022



SOĞUTMA TEKNOLOJİSİ Plastik işleme için su soğutma sistemleri tasarımı – Temel yaklaşımlar İtalyan BLAUWER SpA sadece plastik endüstrisine yönelik su soğutma ve ısıtma, hava kurutma ve soğutma sistemleri üretiyor. Şirket, plastik işleme proseslerinde yılların tecrübesine sahip ekibiyle, müşterileri için en doğru soğutma sistemi mühendisliğini de sağlıyor. BLAUWER am, kâğıt, metal gibi seçenek- 1)DEritilmiş plastiğin soğutularak son Mustafa Öztürk lerle karşılaştırıldığında plastik şeklinin verilmesi: P2B MAKİNA ürünler çok geniş bir yöntem ve teknik yelpazesiyle işlenir, birbirinden Plastik işleme makineleri ürüne son ha- çok farklı ürünlere dönüştürülürler. Plas- lini verme tekniğinde farklılaşsa da en tik ürün bir levha, bir profil ekstrüzyonu, temelde tek bir temel prensiple çalışır. basınçlı hava ile şişirilmiş bir şişe ya da Plastik - genellikle – bir ekstrüderde eri- bidon, incecik bir iplik veya elyaf, poşete tilir, bir tür kalıba girer ya da kalıptan dönüşecek bir film, bambaşka şekiller geçer ve ardından hızlı ve kontrollü bir verilmiş bir plastik enjeksiyon parça ve şekilde soğutulup nihai şeklini alır hatta sonrasında bir ürün üretmek için kullanılacak olan geri dönüştürülmüş Plastik ürünün “kalitesi” üretim süreci bir plastik granül olabilir. esnasında içinden geçtiği sıcaklık, ba- sınç ve zaman “tarihçesine” bağlıdır. Bu çeşitlilik içinde sanayiciler kendileri Farklı sıcaklık aralıklarında, farklı hız- için en uygun plastik işleme makinelerini larda soğutulmuş parçaların boyutları, ürün kalitesine, üretim ve yatırım mali- mekanik ve hatta görsel özellikleri de- yetine göre seçerken fabrikanın su so- ğişkenlik gösterir. Eğer bu değişkenlik ğutma sistemine birçok kez “ikincil” ya ürünün fonksiyonunu etkileyecek bo- da “yardımcı” ekipman olarak bakarlar yuta ulaşmışsa bir “kalite problemi” ile – tıpkı evlerimizdeki ısıtma ve soğutma tanıştınız. Bu demektir ki plastik işleme sistemleri gibi. Oysa plastik üretiminde makineleri görevlerini yerine getirmek su soğutma sistemi birinci derecede için hemen her zaman doğru sıcaklıkta, önemli bir üretim ekipmanı olarak gö- debide ve basınçta soğutma suyuna ih- rülmeli, doğru öncelikle tasarlanmalıdır. tiyaç duyarlar. Bu yazıda fabrikanız için su soğutma 2)DPlastik işleme makinelerinin hidro- sistemi tasarlarken dikkate almanız ge- lik yağ, elektrik motoru, dişli kutusu reken 5 temel kriteri tartışacağız. vb. bileşenlerinin soğutularak korun- ması: Plastik işleme tesislerinin su soğutma Ürün kalitesi doğrudan etkilenmese de altyapısı iki temel amaca hizmet eder: üretimin sürekliliği ve makinelerin per- 42 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

formansı (toplam ekipman verim- daha hassas bir kontrol gerektire- kalıp çalışmaya başladığında siste- liliği – OEE), enerji tüketimi, bakım bilir. Soğutma suyu devrenizin bir min genel basınç dengesi değişe- maliyetleri ve hatta plastik işleme bütün olarak doğru tasarlanma- bilir ve komşu makinenin aldığı su makinelerinizin ömrü ile su soğut- sı, pompa ve boru çapı seçimleri, debisi farklılık gösterebilir. ma sisteminiz arasında ilişki vardır. doğru yerlere yerleştirilmiş debi ayarlama vanaları plastik üretim Su Basıncı: Su soğutma sistemini tasarlarken kalitenizi etkileyebilir. alacağınız kararlar üretim kalite Hızlı ve etkin soğutma için türbü- ve maliyetini, yatırım maliyetinizi Su sıcaklığı: lanslı akış, bunun için de doğru etkiler. Bu nedenle su soğutma debi ve basınç gerekir. sistemleri plastik işleme makineleri DProsesiniz ne kadar dar bir sı- kadar birincil önemde üretim sis- caklık penceresi ile çalışmaya mü- Bazı prosesler için 3 bar su ba- temleridir. Sistemin bileşenleri (çil- sait? sıncı yeterli olurken, yüksek per- ler, serbest soğutucu, pompa, vb.) formanslı prosesler (örneğin çok doğru seçilmeli, bunun da ötesin- Pazardaki yaygın 7-12°C çillerleri gözlü HDPE kapak ve PET preform de bir bütün olarak sistem tasarımı uygun mu, yoksa örneğin 2°C sı- sistemleri) 5-6 bar basınç gerekti- güncel ve gelecekteki ihtiyaçları caklık penceresi ile çalışmak üzere rebilir. dikkate alarak tasarlanmalıdır. tasarlanmış bir endüstriyel çiller mi gerekiyor? Ya da makine başı 2.DÜretim Sürekliliği ve Verimliliği 1.DÜrün Kalitesi inverterli kompresörlü bir çillerle 1°C’nin altında bir sıcaklık hassasi- Ürün kalitesini sağladıktan sonra Doğru tasarlanmış bir su soğutma yeti gerekli mi? ikinci öncelik üretimin sürekliliği ve sistemi için ilk öncelik ürün kalitesi verimliliğidir. olmalıdır. Su debisi: DÇillerler yazın çok sıcak havalar- Üç temel parametre – su sıcak- DProsesiniz su debisine hassas da da yeterli kapasiteyi sağlayacak lığı, basıncı ve debisi – ile üretim mı? Makinelerinize su her zaman şekilde boyutlandırıldı mı? Yoksa kaliteniz aranızdaki ilişki doğru su doğru debide ulaşıyor mu? kalıp soğutma suyu sıcaklığını yük- soğutma sistemi tasarımı için bi- seltmek, sonuç olarak üretim hızını linmelidir. Bazı prosesler bu para- Örneğin, çok sayıda makinenin düşürmek belki ve ürün kalitesini metreler üzerinde diğerlerine göre merkezi bir su soğutma sistemi ile etkilemek zorunda mı kalıyorsu- soğutulduğu kurulumda bir maki- nuz? nede farklı su direncine sahip bir Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 43

DTüm üretim kapasitesi tek bir (örneğin 7°C, 15°, hatta 25°C) su lir. Fabrikanızda bu şekilde iki çiller çillere, tek bir pompaya mı bağlı? soğutma sıcaklıkları için optimize kullanılmışsa, toplam 12 soğutma edilmiş çillerleri enerji verimliliği- kapasitesi adımı elde edebilir ve Tek bir büyük, iki devreli ve komp- ni artırmaktadır. Unutmayın, 7°C enerji verimli şekilde çalışabilirsi- resörlü bir çiller yerine, iki küçük, su soğutma suyu sıcaklığı ile 15°C niz. dörder kompresörlü bir çiller mi arasında çillerinizde %24’e varan kullanmalısınız? Bu konfigüras- enerji tüketimi farkı oluşabilir! 5. Gelecek büyüme senaryoları- yonda bir kompresör arızasında na hazırlık soğutma kapasitenizin sadece se- DSoğutma devresi basınç kayıp- kizde birini kaybedecek, üretim larını (dolayısıyla enerji kayıplarını) Özellikle yeni bir tesisin soğutma kapasiteniz belki de hiç etkilenme- en aza indirgeyecek şekilde tasar- sistemini tasarlarken gelecek bü- yecektir. lanmış mı? yüme senaryolarına hazırlık gele- cekteki yatırım maliyetinizi düşü- DDağıtım pompa gruplarınız ye- DKalıp soğutma devresi ve daha rür, büyümenizi kolaylaştırır: dekli ve eş yaşlandırmalı mı? yüksek sıcaklıkta çalışabilen maki- ne hidrolik soğutma devrelerinin DGelecekteki çiller ve serbest 3.DEnerji Tüketimi ayrı olması çok yüksek enerji tasar- soğutucularınız için yeterli fabrika rufu sağlayacaktır. alanı var mı? Yoksa bu nedenle de Çillerlerin termodinamik tasarımı az sayıda ve yüksek kapasiteli sis- enerji tüketimlerini, verimliliklerini 4. Üretim Esnekliği temler mi tercih edilmeli? etkiler. Unutmayın ki COP değe- ri sadece kompresörlerin ve sabit Su soğutma sisteminiz üretim DAna su dağıtım borularının şartlar altındaki enerji verimliliğini planınızdaki değişkenlikleri göz çapları gelecekteki kapasiteyi sağ- gösterir. Çillerlerin bir bütün ola- önüne almalı, üretim esnekliğini layacak şekilde yapılırsa, toplam rak, farklı soğutma yüklerinde ve sağlarken, tüm senaryolarda enerji yatırım maliyetini azalacaktır. bir yıl boyunca değişken ortam verimliğini de gözetmelidir. sıcaklıklarındaki değişimi gösteren DPompa grupları gelecekte ko- SEPR (Seasonal Energy Efficiency Mevsimsellik gibi nedenlerle tüm laylıkla pompa eklenecek şekilde Ratio) değerinin endüstriyel uygu- makineler aynı anda çalışmayabi- tasarlanmış olmalıdır. lamalarda beyan edilmesi bugün lir. Çok düşük soğutma yüklerinde Avrupa Birliği’nde zorunludur. de çillerlerin enerji verimli olacak Sonuç olarak üretim tesisinizin su şekilde tasarlanmış olması gerekir. soğutma sistemi altyapısı plastik Bunun ötesinde BLAUWER gibi Örneğin, asimetrik seçilmiş dört proseslerinin gereksinimlerine ha- plastik endüstrisi odaklı çalışan kompresörlü bir çillerde 6 soğut- kim, bu sektörde uzmanlığı olan üreticilerin farklı sıcaklık değerleri ma kapasitesi seviyesi elde edilebi- bir firma tarafından tasarlanmalı- dır. 44 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022



SOĞUTMA TEKNOLOJİSİ ECODRY Sistemi: Adiabatik spreylemeli kuru soğutucu ve makine başı hassas kalıp soğutma - ısıtma üniteleri FRIGEL ürdürülebilir kalkınmanın zorun- olması (Adiabatik Sistem): Hava sıcak- lulukları ve enerji verimliliğinin lığının çok yükseldiği yaz aylarında, so- iyileştirilmesine yönelik sürekli ğutma suyunu belirli seviyeye düşürmek artan talep, yeni çözümler gerektir- için Ecodrygel ünitelerinin hava emiş mektedir. Frigel-Firenze, proses soğut- tarafına su püskürtülmektedir. Yapılan madaki engin deneyime dayanarak ve su püskürtme sisteminin alüminyum ka- bugün mevcut olan en son teknolojileri natçıklarda kirlenme ve kireçlenme oluş- kullanarak üretimlerini gerçekleştiriyor. turmaması için, cihazın alt tarafındaki Ecodrygel, ortam sıcaklığında soğutma hava emişinin olduğu bölgeye üçgen suyu veren, en verimli, temiz, güvenli ve şeklinde, Adiabatik Spreyleme odası ko- düşük maliyetli soğutma sistemlerinden nulmuştur. biri olarak öne çıkıyor. Geliştirilmiş spreyleme sistemi saye- Ecodrygel ünitelerinin işlevi ve sinde, daha soğuk su alınabilmesi: avantajları Adiabatik spreyleme odasında üçgen Antifrizsiz kullanım: Sistemin iç boru şeklinde yerleştirilmiş filtreler kullanıl- tesisatı tamamen yeniden düzenlenmiş- maktadır ve bu filtreler ahşap karışımlı tir. Sistem herhangi bir şekilde durdu- özel selülozik malzemeden imal edil- rulduğunda veya elektrik kesildiğinde miştir. Bu filtrelerin en önemli özelliği, soğutma grubundaki su, yerçekimi ve spreyleme sırasında suyu bünyesinde atmosfer basıncı sayesinde otomatik tutma ve spreyleme durduğunda üze- olarak tanka geri boşalmaktadır. rindeki suyu buharlaştırmasıdır. Böyle- Alüminyum kanatçıkların, kirece ce, az miktarda spreyleme yapılarak, yaş ve kirlenmeye karşı koruma altında termometre sıcaklığına yakın değerlerde hava sıcaklığı elde etme imkanı sağla- Adiabatik Spreyleme Sistemi 46 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022

maktadır. Kapalı bir oda içerisine DAlçak ve yüksek gaz basınçları, dMerkezi chiller grubu ile kalıplar spreyleme yapıldığı için filtreler alçak ve yüksek gaz sıcaklıkları, Su- soğutulduğunda, ABS gibi daha arasında yoğun bir adiabatik hava perheat ve Subcooling sıcaklık de- sıcak su isteyen malzemelerin kul- tabakası oluşmaktadır. Bu şekilde ğerleri, kompresörün çektiği elekt- lanıldığı kalıplarda termoregülatör yazın havanın yaş termometre sı- rik gücü (kW), kompresörün COP ihtiyacı doğacaktır. Fakat Microgel caklığına çok daha yakın sıcaklıkta değeri, kondenser giriş sıcaklığı ve üniteleri ile -5/+ 90 °C arası iste- su alınabilmektedir. tank sıcaklığı ekrandan görülebil- nen sıcaklıkta su alabilme imkanı Bu üçgen filtre sisteminin dizaynı mektedir. Böylece, cihaza yapıla- olacağından, ilave termoregülatö- sayesinde, yapılan spreyleme suyu bilecek ön müdahalelerde teknik re ihtiyaç olmayacaktır. üst taraftaki alüminyum kanatçık- servis ile telefonda görüşerek arıza lara ulaşmamakta ve kanatçıklar ön tespiti kolaylıkla yapılabilmek- dMicrogel ünitesi makinenin kireçlenmemektedir. Bu çözüm tedir. hemen yanına monte edildiği için Frigel tarafından geliştirilen pa- cihaza anında müdahale etme ola- tentli bir sistemdir. DSistemde kullanılan tüm sen- nağı vardır. Ünite tekerlekli olduğu Frigel Microgel, çift ve tek ısı sörlerin kalibrasyonu ekrandan ya- için ihtiyaç duyulan kalıbın yanına kontrollü kalıp soğutucularının pılabilmektedir. götürülüp kolayca bağlanabilir. üstün özellikleri DCihazda kullanılan ekipmanla- dKış aylarında hava sıcaklığı düş- dMicrogel üniteleri, kalıplar için rın (kompresör, pompa, rezistans, tüğü zaman, mevcut soğutma özel olarak tasarlanmış hassas so- 3 yollu vana vb.) çalışma saatleri sisteminizden gelen su sıcaklığı ğutma ve ısıtma yapabilen cihaz- ile ilgili sayaç mevcuttur. Bu saye- düşecektir. Gelen su sıcaklığı, kalıp lardır. Microgel Duo ünitelerinde de pompaların, kompresörün, re- için yeterli ise Microgel üniteleri- çift su çıkışı vardır. Her su çıkışının zistansın ve motorize vananın kaç nin kompresörleri otomatik ola- debisi, basıncı ve sıcaklığı (-5 °C / saat çalıştığı ekrandan görülebil- rak devre dışı kalacaktır. Böylece +90 °C arası) ayrı ayrı ayarlanabil- mekte ve sonucunda bu ekipman- enerjiden önemli bir tasarrufunuz mektedir. Böylece kalıba çok yakın ların bakım süresinin dolup dol- olacaktır. Kalıplarınızda gerekli so- mesafeden farklı debi, farklı basınç madığı kolaylıkla anlaşılmaktadır. ğuk su sıcaklığı 18 °C olduğunu ve farklı sıcaklıkta su verilebilmek- düşünürsek, dışarıdan gelen su sı- tedir. Bu şekilde üretim kapasite- dMerkezi chiller ile kalıplar so- caklığının 13°C ve altında olduğu sinde artış ve ürün kalitesinde iyi- ğutulduğunda 1 adet enjeksiyon durumlarda Microgel ünitelerinin leşme görülmektedir. makinesi bile çalışacak olsa chilleri kompresörleri çalışmayacak (Free çalıştırmak zorunda kalacaksınız. Cooling) ve dışarıdan gelen su ile dBildiğiniz gibi, kullanılan malze- Microgel ünitesi ile kalıplar soğu- soğutma yapacaktır. Bu da enerji- meye göre kalıplarda farklı sıcak- tulduğunda ise çalışan makinenin den ilave tasarruf etmenizi sağla- lıkta suya ihtiyaç olmaktadır. Eğer soğutucusu çalışacaktır. Böylece yacaktır. kalıplar, merkezi bir chiller sistemi enerjiden ilave tasarrufunuz ola- FRIGEL çözümleri Türkiye’de Sena ile soğutulacak olursa, bütün ka- caktır. Makina tarafından temsil edilmekte- lıplara aynı sıcaklıkta su verilmek dir. zorunluluğu doğacaktır. Dolayı- dHerhangi bir arıza durumunda, sıyla kalıplarda çok hassas bir ısı üretim tamamen etkilenmez sade- kontrolü yapılamamaktadır. Fakat ce o enjeksiyon makinesinin üreti- Microgel üniteleri ile, kullanılan mi durur. malzeme cinsine göre, kalıba fark- lı sıcaklıkta, farklı debide ve farklı Yeni seri RSD model Microgel Duo ünitesi basınçta su verilebilme imkanı ola- caktır. dPatenti Frigel’e ait olan oransal motorize vana sistemine sahiptir. Oransal motorize vana sistemi +/0,3°C mertebesinde çok hassas ısı kontrolü sağlar. dMicrogel ünitesinin gelişmiş kontrol sistemi ve dokunmatik ek- ranı sayesinde aşağıda belirtilen birçok parametre ekrandan görü- lebilmektedir. DÖncelikle ekran dili Türkçedir. Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022 47

SOĞUTMA TEKNOLOJİSİ Atlas Copco’dan yeni ürün ailesi: TCX ATLAS COPCO tlas Copco Kompresör Tekniği, hem hafif hem de korozyon olmadan ürün portföyüne endüstriyel uzun ömürlü olmasına olanak tanıyor. proses suyu soğutma alanında Bu da, diğer standart tip ısı eşanjörleri- en son teknolojiye sahip yeni bir ürün ne kıyasla yüzde 30 daha az soğutucu ailesini ekledi. Atlas Copco Chiller Gru- şarjı sağlayarak, yeni ürünü daha çevre bu TCX, üretim süreçlerinde yüksek dostu hale getirirken bakım maliyetlerini enerji tasarrufu sağlarken, kolay kurulu- de düşürüyor. muyla da dikkat çekiyor. Yeni ürün serisi, herhangi bir ek koru- Şirketin yeni ürünü başta yiyecek, içe- maya ihtiyaç duymadan -10°C’ye kadar cek, ilaç, plastik, baskı olmak üzere düşen ortam sıcaklıklarında iç ve dış birçok sektörde üretim süreçleri ve so- mekânlarda kullanılabiliyor. Sesi azaltan ğutma uygulamaları için özel olarak kanopisiyle gürültü seviyelerini önemli tasarlandı. Özellikle proses suyu soğut- ölçüde düşürerek, çalışma ortamların- mak amacıyla kullanılan yeni ürün ailesi, da kullanılmasına olanak tanıyor. TCX hava soğutmalı kondensere ve entegre chiller’in bir diğer özelliği ise kolay hidro modüle sahip bulunuyor. Proses tak- çalıştır tipi yapısı sayesinde soğut- suyu soğutucu serisi, maksimum gü- ma sisteminin hızlı kurulumuna olanak venilirliğiyle de öne çıkıyor. Paslanmaz vermesi. çelik bileşenlere sahip TCX, böylece pro- ses suyunun pas parçacıklarıyla kirlen- Enerji tasarrufu ve verimlilik mesini önlüyor, daha yüksek düzeyde ön planda güvenilirlik ve sıcaklık kontrolü sağlıyor. Tamamen alüminyum mikro kanal ise TCX serisiyle, verimliliği en üst düzey- de tutarak, bir Atlas Copco ürününden beklenilen güvenilirlik ve performansı bir arada sunduklarını aktaran Atlas Copco Kompresör Tekniği Ürün ve Pazarla- ma Müdürü Erdem Enç, “Artan enerji maliyetleri göz önüne alındığında tüm ürünlerimizde olduğu gibi yeni serimizle de müşterilerimize üretim süreçlerinde önemli bir maliyet avantajı sağlıyoruz. Daha az enerji demek sadece ekonomik değil aynı zamanda daha yaşanabilir bir dünya için de en önemli unsurlardan biri. Atlas Copco Kompresör Tekniği olarak ürünlerimizle bu faydayı sağla- mak bizim için büyük bir gurur kaynağı” dedi. 48 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Temmuz - Ağustos 2022