ชุดกิจกรรมการเขียนเรื่องตามจินตนาการของหนู

] ช่ือ.................................................ชนั้ ............ เลขท่ี ..............

ก คำนำ ชดุ กจิ กรรม “กำรเขียนเรื่องตำมจนิ ตนำกำรของหนู” เป็นชุดกจิ กรรม Active Learning แบบสร้ำงควำมรู้ (5 STEPs) กลุ่มสำระภำษำไทย ช้ันประถมศึกษำปีที่ 5 จัดทำขึ้นเพื่อเป็นเครื่องมือในกำรพัฒนำผลสัมฤทธิ์ ทำงกำรเรียนวิชำภำษำไทย และให้นักเรียนได้ฝึกทักษะด้ำนกำรเขียน ในชุดกิจกรรมประกอบด้วยกิจกรรม ต่ำง ๆ เก่ียวกับทักษะกำรเขียน ตั้งแต่เร่ืองส่วนประกอบของประโยค คำเชื่อม กำรใช้เคร่ืองหมำยวรรคตอน กำรวำงเค้ำโครงเรื่องเพื่อใช้ในกำรพัฒนำงำนเขียนเร่ืองตำมจินตนำกำร ซึ่งทักษะต่ำง ๆ ที่กล่ำวมำ เป็นทักษะ ที่สำคัญในกำรเขียนเรื่องตำมจินตนำกำร และยังมีกิจกรรมกำรวำดภำพกำร์ตูนอย่ำงง่ำยเพื่อใช้ฝึกฝนกำรวำด ภำพประกอบเร่ืองตำมจินตนำกำรอีกด้วย ชุดกิจกรรม “กำรเขียนเรื่องตำมจินตนำกำรของหนู” เป็นชุด กิจกรรมท่ีนักเรียนสำมำรถศึกษำค้นคว้ำหำควำมรู้ได้ด้วยตนเองจำกกิจกรรมภำยในเล่ม และนักเรียนสำมำรถ นำควำมรูต้ ำ่ ง ๆ ท่ไี ดร้ บั มำใช้ในกำรพฒั นำงำนเขียนเรอ่ื งตำมจินตนำกำรของตนเอง ผู้จัดทำหวังเป็นอย่ำงยิ่งว่ำชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้แบบสืบเสำะหำควำมรู้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียน และครผู ู้สอนที่นำไปใชป้ ระกอบกำรเรยี นกำรสอนไดเ้ ป็นอยำ่ งดี ศักด์ิชัย วงษร์ ีย์

ข ครอบคลุมตวั ช้วี ัดและสาระการเรียนรู้ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน วชิ าภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 สำระที่ 2 กำรเขียน มำตรฐำน ท 2.1 ใช้กระบวนกำรเขียนเขียนสื่อสำร เขยี นเรียงควำม ย่อควำม และเขยี นเรอ่ื งรำวในรปู แบบ ตำ่ งๆ เขยี นรำยงำนข้อมูลสำระสนเทศและรำยงำนกำรศึกษำค้นคว้ำอย่ำงมปี ระสิทธภิ ำพ ท 2.1 ป.5/1 คดั ลำยมือตวั บรรจงเตม็ บรรทดั และคร่งึ บรรทดั ท 2.1 ป.5/3 เขยี นแผนภำพโครงเรอื่ งและแผนภำพควำมคิดเพอ่ื ใชพ้ ฒั นำงำนเขียน ท 2.1 ป.5/8 เขียนเรอื่ งตำมจินตนำกำร ท 2.1 ป.5/9 มีมำรยำทในกำรเขียน สำระท่ี 4 หลักกำรใช้ภำษำ มำตรฐำน ท 4.1 เขำ้ ใจธรรมชำติของภำษำและหลักภำษำไทย กำรเปล่ียนแปลงของภำษำและพลังของภำษำ ภูมิปัญญำทำงภำษำ และรักษำภำษำไทยไวเ้ ปน็ สมบตั ิของชำติ ท 4.1 ป.5/1 ระบชุ นดิ และหน้ำทีข่ องคำในประโยค ท 4.1 ป.5/2 จำแนกสว่ นประกอบของประโยค

สารบัญ ค คานา หนา้ สารบญั (ก) (ค) นิทานเรือ่ ง “เกาะขาวดา” และคาถามชวนคดิ 1 ส่วนที่ 1 คาและหน้าทขี่ องคาในประโยค/ประโยค 9 กจิ กรรม “คาในภาษาไทยโปรดใชต้ ามหน้าท่ี” 19 กจิ กรรม “แตง่ ประโยคโปรดตั้งใจ” ส่วนท่ี 2 มารยาทการเขยี นและลายมือ 26 กิจกรรม “การเขยี นมคี ุณคา่ รกั ษามารยาทถูกแนวทาง” 31 กจิ กรรม “คัดลายมือ ยดึ ถือความบรรจง” ส่วนที่ 3 เรื่องตามจนิ ตนาการของหนู 38 กิจกรรม “การเขียนเรอ่ื งตามจินตนาการและการวาดภาพประกอบอยา่ งง่าย” 53 สว่ นท่ี 4 ข้อสอบ ก่อนเรยี น-หลงั เรียน

1 นิทานเร่ือง เกาะขาวดา กาลคร้ังหนง่ึ มานานแลว้ ยังมีเด็กผูช้ ายตัวเลก็ ๆ คนหน่ึงอาศัยอยู่ในเกาะท่ี ทุกสิ่งอย่างล้วนมแี ตส่ ขี าวและสดี า วันหน่ึง สัตว์ที่เน้ือตัวเป็นสีขาวและสีดาตามธรรมชาติอย่าง หมีขาว, อีกา, ม้าลาย, นกเพนกวินและหมีแพนด้า ได้มาขอร้องเด็กน้อยให้ช่วยหาวิธีเติมสีสันให้เพ่ือน ๆ ของมัน รวมถึงต้นไม้และดอกไม้ต่าง ๆ เพราะการที่ต้นไม้และดอกไม้ไม่มีสีสันทาให้ พวกมันดึงดูดแมลงให้มาช่วยผสมเกสรไม่ได้ หรือการที่สัตว์อีกหลายชนิดไม่มีสีสัน ส่งผลใหพ้ วกมันต้องอยอู่ ย่างโดดเดีย่ วไรค้ เู่ คียงกาย

2 เมื่อเด็กน้อยได้ฟังคาขอร้องของสัตว์ต่าง ๆ เขาจึงตัดสินใจไปปรึกษานางฟา้ ผู้ดูแลเกาะขาวดาแห่งน้ัน เม่ือเด็กน้อยไปปรึกษานางฟ้า นางฟ้าอยากทดสอบเด็กน้อยสักหน่อย จึงมอบถุง วิเศษขนาดใหญ่ให้เด็กน้อยสามถุงแล้วบอกกับเด็กน้อยว่า “เธอลองพายเรือออกจาก เกาะแล้วไปขอสีสันจากธรรมชาติมาใส่ในถุงวิเศษเหล่านี้ดูนะ เธอมีโอกาสขอสีได้ เพยี งสามสี ถา้ เธอเลือกสไี ดเ้ หมาะสม เธอกจ็ ะมอบสีให้ทกุ ส่ิงทุกอย่างในเกาะของเรา ไดอ้ ย่างเปน็ ธรรมชาติ”

3 การที่เด็กน้อยมีโอกาสเลือกเก็บสีสันได้เพียง 3 สีทาให้เขารู้สึกลาบากใจ ไม่ใช่น้อย ท้ังนี้เพราะในความเป็นจริง การเติมสีสันให้ต้นไม้ดอกไม้และสัตว์ต่าง ๆ นนั้ ตอ้ งใช้สีมากกวา่ สามสี เด็กน้อยอึดอัดใจอยู่สักพัก แต่เมื่อเขาต้ังสติแล้วค่อย ๆ คิด ไม่นานนัก ความคิด บางอย่างก็สว่างวาบขึ้นในใจของเขา เด็กน้อยยิ้มพร้อม ๆ กับหัวใจที่พองโตด้วย ความเชอ่ื มั่น จากนั้นเขาก็รบี ออกเรือเพื่อไปเกบ็ สีมาใส่ในถุงวิเศษทนั ที เด็กน้อยไปเก็บสีแดงจากดวงอาทิตย์มาใส่ในถุงวิเศษใบที่หน่ึง จากน้ันก็ไป เก็บสีเหลืองจากดวงจันทร์มาใส่ในถุงใบที่สอง แล้วจึงไปเก็บสีน้าเงินจากท้องทะเล มาใสใ่ นถุงวเิ ศษใบท่สี าม

4 ครั้นเมื่อเด็กน้อยพายเรือกลับเข้าสู่ฝั่งพร้อมกับนาถุงวิเศษท่ีบรรจุสีสามสีอัน ได้แก่ สีแดง สีเหลืองและสีน้าเงินกลับมาด้วย สัตว์ท้ังหลายก็พากันซุบซิบและคิด ว่าถึงอย่างไรเด็กน้อยก็คงไม่มีทางทาให้สิ่งต่าง ๆ บนเกาะมีสีสันสวยสมจริงตาม ธรรมชาตไิ ดแ้ น่ ๆ แต่เมือ่ เดก็ น้อยเรมิ่ ล้วงสีจากในถงุ แลว้ นามาป้ันผสมกันทม่ี ือของ เขา ก่อนท่ีจะนาไปป้ายตามเนื้อตัวของส่ิงท้ังหลาย พวกสัตว์ก็ได้เห็นด้วยตาของ ตัวเองว่า เมื่อเด็กน้อยนาสีแดงมาผสมกับสีเหลือง เขาก็ได้สีส้มเป็นสีท่ีส่ี คร้ันเม่ือ เด็กนอ้ ยนาสีแดงผสมกับสีน้าเงิน เขากไ็ ดส้ ีมว่ งเป็นสที ่ีห้า และเมอื่ เขานาสนี ้าเงินมา ผสมกบั สเี หลือง เขากไ็ ด้สีเขยี วเป็นสีทีห่ ก ไม่เพียงเท่าน้ี เพราะเม่ือเด็กน้อยนาสีจากถุงวิเศษมาผสมในสัดสว่ นท่ีแตกต่างกัน สี ที่เกดิ ขึน้ ก็จะมีความออ่ นความเขม้ ท่ีแตกต่างกันดว้ ย ซ่ึงเทา่ กับว่า การมสี ีเรมิ่ ต้นเพียง สามสีทาให้เด็กน้อยสร้างสีสันเพ่ิมเติมได้อีกมากมายไม่รู้จบ เด็กน้อยใช้สีแดง, สี เหลืองและสีน้าเงิน ซึ่งเป็นแม่สี ผสมให้เกิดสีสันต่าง ๆ และแต่งแต้มให้ทั้งพืชและ สัตว์มีสีสันสวยสมจริงตามธรรมชาติได้ครบถ้วนอย่างที่ไม่มีใครคาดคิดมาก่อน สัตว์ท้ังหลายในเกาะต่างชื่นชมในสติปัญญาของเด็กน้อยท่ีคิดแก้ปัญหาได้อย่างยอด เยีย่ ม ส่วนนางฟา้ กแ็ อบชนื่ ชมเดก็ นอ้ ยอยู่ในใจ

5 แม้ในเวลานี้ เกาะขาวดาอาจไม่ได้มีแต่สีขาวดาเหมือนดั่งชื่อของมันอีกต่อไป แล้ว แต่นางฟ้าเช่ือว่า เม่ือเด็กน้อยเติบโตข้ึน เขาจะสามารถใช้สติปัญญาดูแลทุกชีวติ ในเกาะแห่งน้ีให้มคี วามสุขไดอ้ ยา่ งไม่ต้องสงสัย ทม่ี า : นทิ านนาบุญ www.nitannambun.com

6 นิยายจากเรอ่ื งตามจนิ ตนาการ นิยายแฮร์รพี่ อตเตอร์ ถกู แปลเป็น 68 ภาษา วางขายไปยัง 200 ประเทศทั่วโลก ด้วยยอดขายกว่า 450 ล้านเล่ม ทายอดรายได้จากภาพยนตรท์ ุก ภาคท่ัวโลก รวมกันกว่า 250,000 ลา้ นบาท แถมยังมีส่วนแบง่ จากของท่รี ะลกึ การออกงานอเี วน้ ตต์ ่าง ๆ และการนาไปสร้างสวนสนุก สง่ิ เหล่านี้ทาให้ J. K. Rowling ผูเ้ ขยี นกลายเปน็ เศรษฐีไปทนั ที นกั เรยี นคดิ ว่า “ทาไมนยิ ายแฮรรพี่ อตเตอรถ์ งึ สามารถทารายได้ได้อยา่ งมหาศาล?” ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... .........................................................................................................

7 คาถามชวนคดิ นักเรยี นคดิ ว่าหากจะเขียนนยิ ายหรอื เร่ืองตามจินตนาการ ให้สนกุ ต้องมีความรู้เรอื่ งอะไรบา้ ง ? ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... จะต้องทาอยา่ งไรถงึ จะเขยี นเร่ืองสนกุ ๆ ไดบ้ ้างนะ ? ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... .........................................................................................................

8 ความร้ทู ่ใี ชใ้ นการเขียนเรอ่ื งตามจินตนาการ เคา้ โครง ชนดิ คาใน ประโยค เรอ่ื ง ภาษาไทย เคร่อื งหมาย ลายมือ ทกั ษะทาง วรรคตอน ภาษาไทย มารยาทใน การเขียน อยากเขียนเรอ่ื งใหส้ นุก ๆ แลว้ ใช่ไหมครบั เด็ก ๆ ง้นั ไปเริ่มศกึ ษาคน้ ควา้ เรียนรู้ เพอ่ื พัฒนางานเขียนของเรากันเถอะ

9 กจิ กรรมท่ี 1 คาในภาษาไทยโปรดใชต้ ามหนา้ ท่ี จดุ ประสงค์ 1. สบื คน้ และระบุชนิดคำและหน้ำทีข่ องคำบุพบท คำสนั ธำน คำอุทำน ในประโยคได้ 2. สำมำรถระบชุ นดิ คำและหน้ำทขี่ องคำในประโยคได้ วธิ กี ารดาเนินกจิ กรรม 1. ศึกษำหำควำมรูด้ ว้ ยตนเองเร่ืองชนิดคำและหน้ำท่ีของคำบุพบท คำสนั ธำน คำอทุ ำน 2. ทำใบกิจกรรม 3. ทำสมดุ เลม่ เล็ก ชนิดคำและหนำ้ ที่ เพ่อื แก่ ใน บน โอย๊ ! ไชโย! ใชบ้ อกตำแหน่งทีต่ ้ัง ใช้เพื่อแสดงอำรมณ์ หรือใชเ้ ช่อื มกริยำกับคำนำม หรือควำมรสู้ ึก คาบุพบท คาอุทาน คาในภาษาไทย คาสันธาน ใช้เป็นคำเชอ่ื มคำกับคำ ประโยคกบั ประโยค และ แต่ เพรำะ

10 คาบุพบท ในระดบั ชนั้ ป.5 เราจะเรียนคาในภาษาไทยเพยี ง 3 ชนิด เท่าน้ันนะ คือ คาบพุ บท คาสันธาน และคาอทุ าน คาบุพบท คือ เป็นคำทใ่ี ช้บอกตำแหนง่ ทีต่ ้ัง หรือใช้เชื่อมคำกริยำกับคำนำม มี 3 ประเภท 1) คาบุพบทบอกสถานท่ี เชน่ ใต้ เหนอื บน ลา่ ง ท่ี กำนำ้ วำงอยู่บนชั้นวำงของ เป้น่ังอยขู่ า้ งหน้านก 2) คาบุพบทบอกความเปน็ เจ้าของหรือความเกีย่ วข้อง เชน่ แห่ง ของ แก่ แด่ ตอ่ เพ่อื กระปุกออมสนิ ของคิมมีขนำดใหญ่ นิชำเป็นนักเรียนดเี ดน่ แห่งปี ผู้อำนวยกำรโรงเรียนมอบรำงวลั แก่ผชู้ นะ วีแปรงฟันเพ่ือให้ฟันสะอำด

11 3) คาบพุ บทบอกเวลา เชน่ ตงั้ แต่ จนกระทงั่ เมื่อ หญิงตนื่ นอนต้ังแตห่ กโมงเช้ำ แม่ไปซอ้ื ผกั เมอ่ื เช้ำนี้ นำ้ ฝึกทำอำหำรเปน็ ประจำ จนกระทง่ั เปดิ ร้ำนอำหำรของตนเองได้

12 ใบกิจกรรมที่ 1 คาสั่ง : ใหน้ กั เรยี นอ่านนิทานท่กี าหนดใหแ้ ล้วเขียนจาแนกประเภทของคาบพุ บทดา้ นลา่ ง ตามหาคาบุพบท หมาจ้งิ จอกกบั แพะ หมาจ้งิ จอกตกลงไปขา้ งในบ่อลึก มันพยายามตะเกียกตะกายสกั เทา่ ใด กข็ ึ้นไปข้างบนไมไ่ ด้ เม่ือจนปญั ญาก็เกาะข้างบ่อนง่ิ ๆ เพ่ือไม่ให้ตวั ของมนั จมนา้ จนกระทัง่ มแี พะตวั หนงึ่ กระหายน้า จึงเดินมาท่ปี ากบ่อน้า เห็นหมา จ้ิงจอกลงไปอยู่ในบ่อนา้ จึงรอ้ งถามหมาจง้ิ จอกไปว่า “นา้ ลกึ หรอื ต้นื ?” “รส จดื สนิทหรอื กรอ่ ยเคม็ ?” เมื่อหมาจิง้ จอกได้ฟงั ดังนั้นก็ดใี จ หมายจะลวงแพะ เพอ่ื เอาตัวรอด จงึ รอ้ งตอบวา่ “ลงมาเถิดเวย้ ... น้าในนจี้ ืดเยน็ ดนี ัก ลงมากนิ อาบเลน่ ด้วยกนั ให้ สบายใจเถิด” แพะรู้ไมเ่ ทา่ ทนั อุบายของหมาจ้ิงจอก แพะก็กระโจนลงไปในบ่อน้า ทันทีหาได้ไตร่ตรองเสียก่อน หมาจ้ิงจอกได้ชอ่ งทางข้ึนจากบอ่ ก็เลยเหยียบ แพะกระโดดขน้ึ ฝ่งั แลว้ ชะโงกลงไปให้การส่ังสอนแก่แพะวา่ “ถา้ เจ้ามีความคิดมากเทา่ กับเสน้ เคราของเจา้ กจ็ ะไม่เสียทา่ เราถึงเพียง น้ี เจ้าควรคดิ ให้ดเี สยี ก่อน แล้วจงึ คอ่ ยกระโดนลงบอ่ น้า” นทิ านอีสป:มหาอามาตยโ์ ท พระยาเมธาธบิ ดี บอกสถานที่ .บ..อ..ก..ค..ว..า.ม..เ..ป.็ .น..เ.จ..้า.ข..อ..ง.. ........บ..อ...ก..เ..ว..ล..า......... .............................. .............................. หรือความเก่ียวข้อง .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. ..............................

13 คาสันธาน คอื เป็นคำท่ีทำหน้ำที่เชื่อมคำกับคำ ประโยคกับประโยค เพ่อื ใหเ้ กดิ ควำม ตอ่ เน่ือง มี 4 ประเภท คอื 1) สันธานเช่ือมความทค่ี ลอ้ ยตามกัน เช่น และ เม่อื .....ก็ ทงั้ ......ก็ พแ่ี ละน้องเลน่ ของเลน่ ดว้ ยกัน เมือ่ นิวกลับถงึ บำ้ น แม่ก็ทำอำหำรเสร็จพอดี 2) สันธานเชอื่ มความท่ีขดั แยง้ เช่น แต่ แตว่ า่ กว่า..........ก็ มกุ ชอบไปทะเล แต่นัดชอบไปนำ้ ตก กว่าแมจ่ ะกลับมำ โตกห็ ลบั ไปแล้ว

14 3) สันธานเชอื่ มความ ใหเ้ ลือกอย่างใดอยา่ งหน่งึ เช่น หรอื มิฉะน้ัน เธอจะซื้อมะเขือเทศหรอื แคร์รอต เธอควรอำ่ นหนังสือ มิฉะน้ันเธอจะสอบไมผ่ ำ่ น 4) สนั ธานเชื่อมความ เปน็ เหตเุ ป็นผลกัน เชน่ เพราะ ดงั นั้น....จงึ ฉะน้ัน....จงึ เขำเปน็ ไข้ เพราะตำกฝน แปง้ ชว่ ยแม่ทำขนมทุกสัปดำห์ ดงั น้นั แป้งจึงทำขนมเกง่ เทอมทแ่ี ล้วเขำสอบได้คะแนนไมด่ ี ฉะนั้น เทอมนี้เขำจงึ ขยันเรยี นมำก

15 ใบกิจกรรมท่ี 2 คาส่งั : ใหน้ กั เรียนแตง่ ประโยคจากภาพ โดยใชค้ าสนั ธานเช่ือม 1.................................................. .................................................... ................................................... 2.................................................. .................................................... ................................................... 3.................................................. .................................................... ................................................... 4.................................................. .................................................... ...................................................

16 คาอทุ าน คือ เป็นคำที่เปลง่ ออกมำเพื่อแสดงควำมรู้สึก เชน่ ตกใจ เสียใจ ดใี จ !โดยจะมีเคร่อื งหมำย (อศั เจรีย์) อยู่ดำ้ นหลงั เสมอ โอย๊ ! เจ็บขำ เย่! ฉนั ทำได้ (แสดง แล้ว โอย๊ ! ปวดหัวจงั

17 ใบกิจกรรมท่ี 3 คาสัง่ : ให้นกั เรียนแต่งประโยคในชีวติ ประจาวัน ให้สอดคล้องกบั คาอุทานท่ีกาหนดแลว้ บอกหน้าที่ของคาอทุ านในประโยค ประโยค บอกความรู้สกึ โถ! น่ำสงสำรจังเลยนะเด็กคนนี้ สงสำร เย้! .......................................................... .............................. อ๋อ! .......................................................... .............................. ว้าว! .......................................................... .............................. เฮ้ย! ......................................................... .............................. อา้ ว! ........................................................ .............................. โอย๊ ! ......................................................... .............................. เฮอ้ ! ......................................................... .............................. ไชโย! ....................................................... .............................. โอโ้ ห! ....................................................... .............................. เอะ๊ ! ............................................................ ..............................

18 สมดุ เลม่ เล็กคาในภาษาไทย วัสดุ-อุปกรณ์ 1. กระดำษ A4 สีขำว และสี 2. เคร่ืองเขียนและดนิ สอสี วิธีการดาเนนิ กจิ กรรม 1. ตัดกระดำษเพื่อประดิษฐส์ มดุ เล่มเลก็ ตำมคลิปวดี โี อ 2. ทำสมุดเลม่ เลก็ เร่ือง “คำในภำษำไทย” โดยเลือกชนิดคำทน่ี ักเรียนชอบ 1 ชนิด เพ่ือ นำมำทำสมุดเล่มเล็ก 3. ทำสมดุ เล่มเล็กโดยประกอบดว้ ยหนำ้ ปก (ชนิดคำทเ่ี ลือก) ด้ำนใน ประกอบดว้ ย ควำมหมำยของชนดิ คำทเ่ี ลือก และยกตวั อยำ่ งประโยค พร้อมตกแตง่ ให้สวยงำม ตัวอยำ่ งกำรประดิษฐ์สมุดเล่มเล็ก

19 กิจกรรม แต่งประโยคโปรดตัง้ ใจ จดุ ประสงค์ 1. สืบค้นศึกษำเรื่อง ส่วนประกอบของประโยค 2. สำมำรถจำแนกส่วนประกอบของประโยค 2 สว่ น และ 3 สว่ นได้ วธิ กี ารดาเนินกจิ กรรม 1. ศกึ ษำหำควำมรู้ด้วยตนเองเรอ่ื งสว่ นประกอบของประโยค 2. ทำใบกจิ กรรม 3. ทำป๊อปอัพจำแนกส่วนประกอบของประโยค ส่วนประกอบของประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง บทประธาน บทกรยิ า (การกระทา) บทกรรม (ผ้ถู กู กระทา) (ผู้กระทา)

20 ประโยค ประโยค คือ กลมุ่ คำท่ีมีควำมเก่ียวข้องอย่ำงเป็นระเบียบ และเนอ้ื ควำมครบบรบิ ูรณ์ สำมำรถบงบอกได้วำ่ ใคร ทำอะไร ท่ไี หน อยำ่ งไร 1) สว่ นประกอบของประโยค มดี งั นี้ ส่วนประกอบของประโยค ภาค ภาคแสดง ผู้แสดงอปากราะรธาน บทขยาย กรยิ า บทขยาย กรรม บทขยาย (ประธาน) 2) ชนิดของประโยค ประโยคแบ่งได้ 2 ประเภท ตามส่วนประกอบ ดังนี้ 2.1) ประโยค 2 ส่วน

21 ตวั อย่าง ประโยค 2 ส่วน

22 2.2) ประโยค 3 ส่วน ประโยค 3 สว่ น มสี ่วนที่เพิ่มข้นึ มำจำกประโยค 2 ส่วน คอื บทกรรม ตวั อยา่ ง ประโยค 3 ส่วน

23 ใบกจิ กรรมที่ 4 ประโยค อ่านซกั นดิ นะเดก็ ๆ ส่วนประกอบของประโยค ประโยค คอื กลุ่มคำท่ีมีควำมเก่ยี วข้องกันอย่ำงเป็นระเบียบและมีเน้ือควำมครบบริบูรณ์วำ่ ใคร ทำอะไร ท่ีไหน อย่ำงไร ประโยคแบง่ ออกเปน็ 2 ชนดิ ตำมส่วนประกอบของประโยค ไดแ้ ก่ 1. ประโยค 2 ส่วน คือ ประโยคท่มี ปี ระกอบดว้ ย บทประธำน และบทกรยิ ำ 2. ประโยค 3 ส่วน คือ ประโยคท่ีประกอบดว้ ย บทประธำน บทกรยิ ำ และบทกรรม คาส่งั : ใหน้ ักเรียนจาแนกสว่ นประกอบของประโยค และบอกชนดิ ของประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง ชนดิ ของ ประโยค ประโยค ประธาน บทขยาย กรยิ า บทขยาย กรรม บทขยาย ประธาน กรยิ า กรรม ฝนตกหนกั มาก (ตวั อย่าง) ฝน - ตก หนักมาก - - 2 สว่ น เก่งว่งิ อยา่ งรวดเร็ว โยอ่านหนงั สือเก่ง อ๋ันกนิ ขนมทองหยอด นกั เรียนในห้องนี้ เรยี นเก่ง สุนัขตัวสีดาเห่าเสยี งดัง โลกโคจรรอบดวง อาทิตย์

24 ใบกจิ กรรมที่ 5 คาสง่ั : ใหน้ ักเรียนเขยี นขยายความจากประโยคทกี่ าหนดโดยเพ่มิ เตมิ ส่วนขยาย แมวกนิ ปลา พ่ไี มส่ บาย แกว้ ซ้ือเสือ้ เขาเล่นฟุตบอล รถชนสนุ ัข

25 ป๊อปอพั จาแนกส่วนประกอบประโยค วัสดุ-อปุ กรณ์ 1. กระดำษ A4 สี 2. เครอ่ื งเขียนและดินสอสี 3. กรรไกร 4. กำว วธิ กี ารดาเนนิ กิจกรรม 1. ตดั กระดำษเพื่อประดิษฐ์ป๊อปอัพจำแนกส่วนประกอบของประโยค 2. แตง่ ประโยคท่ีต้องกำรจำแนกสว่ นประกอบ 2. ทำป๊อปอัพส่วนประกอบของประโยค ประกอบดว้ ยหน้ำปก ดำ้ นใน ประกอบดว้ ย ประโยค และตำรำงจำแนกส่วนประกอบของประโยค พร้อมตกแตง่ ให้สวยงำม ปอ๊ ปอัพ

26 กจิ กรรม การเขยี นมคี ณุ ค่า รักษามารยาทถกู แนวทาง จดุ ประสงค์ 1. สบื คน้ ศึกษำเร่ือง มำรยำทในกำรเขียนและเครื่องหมำยวรรคตอน 2. สำมำรถยกตัวอย่ำงมำรยำทในกำรเขยี นได้อยำ่ งถูกต้อง 3. สำมำรถนำเครื่องหมำยวรรคตอนไปใชไ้ ด้อยำ่ งถูกต้อง วธิ กี ารดาเนนิ กิจกรรม 1. ศึกษำหำควำมรดู้ ้วยตนเองเรอ่ื งมำรยำทในกำรเขียน 2. ทำใบกิจกรรม คณุ ค่าและประโยชน์ของการเขียน 1. เปน็ เครอ่ื งมอื ในการบันทึกเรื่องราวประสบการณ์ท่เี กดิ ขน้ึ 2. เปน็ ส่อื ให้เกิดความเขา้ ใจระหว่างบคุ คล 3. เป็นสื่อในการถ่ายทอดความรู้ และความคิด 4. ช่วยพัฒนาความคิดของผู้เขยี นและผ้อู ่าน

27 มารยาทในการเขยี น เลือกใชก้ ระดำษสขี ำว ไม่ยับหรือฉกี ขำด เขียนด้วยตวั บรรจงครึ่งบรรทดั หรือเต็มบรรทัด เขียนสะกดคำใหถ้ กู ตอ้ ง เขยี นประโยคให้ถกู ต้องตำมหลักไวยำกรณ์ เขียนเวน้ วรรคตอนให้ถกู ตอ้ งชัดเจน เขียนข้อควำมทสี่ ุภำพ ไม่เขียนขอ้ ควำมให้ผู้อ่นื เสียหำย เขียนอยำ่ งสะอำด ไม่มรี อยลบสกปรก

28 ใบกจิ กรรมท่ี 6 คาสัง่ : ใหน้ กั เรียนสรุปมารยาทในการเขยี น แสดงเปน็ แผนภาพความคดิ ตามความเขา้ ใจ ของนกั เรียนแลว้ ตกแตง่ ใหส้ วยงาม

29 เคร่อื งหมายวรรค ตอน

30 ใบกจิ กรรมที่ 7 คาส่งั : ใหน้ กั เรียนเติมเครอ่ื งหมายวรรคตอนทเี่ หมาะสมลงในประโยคต่อไปน้ี ( ) ๆ ฯลฯ ฯ ...... “...........” 1. _ยำยจ๋ำ ช่วยเปิดประตใู ห้แกว้ หน่อยจะ้ _ แกว้ พูด 2. นวนิยำยเรื่องคกู่ รรมแต่งโดยศิลปินแห่งชำติ วมิ ล _เจยี มเจริญ ทมยันตี_ 3. วรรณคดีเร่อื งพระอภยั มณี แต่งโดย____ สุนทรภู่ 4. แมลงตัวนมี้ สี ีสันฉดู ฉำด สะดุดตำกว่ำแมลงตัวอ่นื __ 5. ภำษำต่ำงประเทศทน่ี ำมำใชใ้ นภำษำไทยมหี ลำยคำ เชน่ ฟตุ บอล เกี๊ยะ แป๊ะ แท็กซ่ี _____ 6. ประชำชนทูลเกล้ำ__ ถวำยเงินแด่พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยูห่ ัว

31 กิจกรรม คดั ลายมอื ยดึ ถือความบรรจง จดุ ประสงค์ 1. สบื ค้นศึกษำเรื่อง กำรคดั ลำยมือ 2. ฝึกคดั ลำยมอื วธิ กี ารดาเนนิ กจิ กรรม 1. ศกึ ษำหำควำมรู้ด้วยตนเองเรือ่ งข้อปฏบิ ัติในกำรคัดลำยมือ 2. ทำใบกิจกรรม 3. ทำกจิ กรรมเขียนปำ้ ยประชำสัมพนั ธ์ “ตำ้ นทจุ ริต” ดว้ ยตวั บรรจง

32 หลกั ปฏบิ ัติในกำรคดั ลำยมอื 1. ตวั พ ฟ ตอ้ งเขียนเสน้ ทแยงใหส้ งู เท่ำระดับหวั พยัญชนะ 2. ตวั ผ ฝ ตอ้ งเขยี นเสน้ ทะแยงใหส้ ูงเพียงครงึ่ ของตัวพยัญชนะ 3. กำรเขยี นเลขไทย จะเขียนขนำดคร่ึงหน่ึงของตวั อกั ษร 4. ตัวอกั ษรท่กี ว้ำงกว่ำปกติ ไดแ้ ก่ ฌ ญ ณ ฒ ญ จะต้องเขียนใหก้ วำ้ งกว่ำตวั อักษรปกติ 1 เทำ่ คร่งึ 5. สระ ไ ใ โ เขยี นสูงเป็น 2 เท่ำ ของตัวอักษรปกติ 6. เขยี นเวน้ ช่องไฟใหเ้ ทำ่ กัน และเขียนพยญั ชนะสงู เท่ำกันสม่ำเสมอ

33

34 ใบกิจกรรมที่ 8 คาสั่ง : ให้นกั เรยี นคัดบทรอ้ ยกรองที่กาหนดด้วยตวั บรรจงเต็มบรรทดั ตนเตือนตน ตอนของตนเตอื นตนให้พ้นผดิ ตนเตอื นจิตตนได้ใครจะเหมอื น ตนเตือนตนไมไ่ ดใ้ ครจะเตอื น อย่ำแชเชือนเตือนตนใหพ้ น้ ภยั ทม่ี ำ : กวนี ริ นำม (นำมปำกกำ).ม.ป.ป. ตนเตือนตน

35 ใบกจิ กรรมที่ 9 คาสั่ง : ให้นกั เรยี นคัดบทร้อยกรองท่ีกาหนดด้วยตวั บรรจงครึ่งบรรทดั วิชาเหมือนสนิ ค้า วชิ ำเหมือนสินค้ำ อันมีค่ำอยู่เมืองไกล ต้องยำกลำบำกไป จงึ จะไดส้ ินค้ำมำ จงต้ังเอำกำยเจ้ำ เปน็ สำเภำอนั โสภำ ควำมเพยี รเป็นโยธำ แขนซำ้ ยขวำเป็นเสำใบ นว้ิ เปน็ สำยระยำง สองเทำ้ ต่ำงสมอใหญ่ ปำกเป็นนำยงำนไป อชั ฌำสยั เป็นเสบียง สติเป็นหำงเสือ ถือท้ำยเรือไว้ให้เทีย่ ง ถือไว้อยำ่ ให้เอียง ตัดแล่นเลีย่ งข้ำมคงคำ ปัญญำเป็นกล้องแกว้ ส่องดูแถวแนวหนิ ผำ เจำ้ จงเอำหูตำ เป็นล้ำตำ้ ฟังดลู ม ขี้เกียจคอื ปลำร้ำย จะทำลำยใหเ้ รือจม เอำใจเป็นปืนคม ยิงระดมให้จมไป จึงจะได้สินคำ้ มำ คือวิชำอันพสิ มยั จงหมน่ั มน่ั หมำยใจ อยำ่ ได้ครำ้ นกำรวชิ ำ

36

37 ปา้ ยประชาสมั พันธต์ ้านทจุ รติ วัสดุ-อปุ กรณ์ 1. กระดำษบตั รคำ 2. เครือ่ งเขียนและปำกกำเมจิก วิธีการดาเนินกิจกรรม 1. ศกึ ษำคลิปวีดที ัศน์ 1 เร่อื ง 2. ทำป้ำยรณรงค์ต้ำนทจุ รติ โดยเขยี นข้อควำมดว้ ยตัวบรรจง 3. นำปำ้ ยรณรงค์ไปติดบรเิ วณตำ่ ง ๆ ในโรงเรียน วดี ที ัศนต์ ่อต้านทุจริต เว็บไซตต์ ่อตา้ นทุจริต แหล่งรวบรวมวีดที ศั น์

38 กิจกรรมการเขยี นเรื่องตามจินตนาการ และการวาดภาพประกอบเร่อื งอยา่ งงา่ ย จุดประสงค์ 1. อภิปรำยและศึกษำถึงกำรเขยี นเร่อื งตำมจินตนำกำร 2. สำมำรถวำดภำพอยำ่ งงำ่ ยเพ่อื ประกอบเร่ือง วิธีการดาเนินกิจกรรม 1. นักเรียนรว่ มกันอภปิ รำยถึงวธิ ีกำรเขยี นเรื่องตำมจนิ ตนำกำร 2. ศกึ ษำหำควำมรู้ด้วยตนเองเร่ืองกำรวำดภำพอยำ่ งงำ่ ย 3. ทำใบกิจกรรม

39 การเขียนเรือ่ งตามจนิ ตนาการ การเขยี นเรอ่ื งตามจนิ ตนาการ คอื กำรเขียนควำมคิดของผเู้ ขยี นออกมำ เปน็ ควำมเรยี ง ที่เรียบเรียงถ้อยคำ ควำมคดิ ประโยคตำ่ ง ๆ เขำ้ ด้วยกัน เปน็ ควำมคิดแปลก ใหม่ เร่อื งใหม่ เพอ่ื ถำ่ ยทอดใหผ้ อู้ ำ่ นเข้ำใจ โดยกำรเขียนเรอื่ งตำมจนิ ตนำกำรต้องอำศยั ควำมรูใ้ นกำรใชค้ ำประเภทตำ่ ง ๆ กำรแตง่ ประโยคให้นำ่ สนใจโดยกำรเพ่ิมส่วนขยำย กำรใช้เคร่ืองหมำยวรรคตอน เช่น กำรเพิ่มบทพูด ให้กบั ตวั ละคร เปน็ ตน้ แนวทางการเขียนเรื่องตามจนิ ตนาการ กำหนดเร่อื งท่ีจะเขยี น คิดสรำ้ งภำพในจนิ ตนำกำรถงึ เรอ่ื งรำว จดบันทึกส่งิ ที่คิดรวบรวมไว้ จัดลำดบั เร่อื งเป็นหัวข้อ วำงผงั โครงเรื่อง เขียนเปน็ โครงร่ำง ปรับปรงุ แก้ แกไ้ ข เพิ่ม ใหเ้ ปน็ งำนเขยี นท่สี มบรู ณ์

40 ใบกจิ กรรมท่ี 10 คาสั่ง : ใหน้ ักเรียนเขยี นตอบตามหัวขอ้ เก่ยี วกบั เรอ่ื งตามจนิ ตนาการที่จะเขียน กำหนดชอื่ เรื่องทจี่ ะเขยี น ....................................................................... คิดสร้ำงภำพในจนิ ตนำกำรถึงเร่ืองรำว เหตกุ ำรณ์ท่ีเกิด .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ..................................................................................

41 จดบันทกึ ส่ิงทค่ี ดิ รวบรวมไว้ มีอะไรบำ้ ง ? .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ................................................................................. จดั ลำดับเร่ืองเปน็ หวั ขอ้ .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .

42 ช่ือเรอ่ื ง วำงผังโครงเรอ่ื ง เมอ่ื ไหร่ ใคร “เคา้ โครงเรื่อง เพอ่ื การเขียนเร่อื งตามจิตนาการ” ทาอะไร กบั ใคร ทไี่ หน เหตกุ ารณท์ ่ี 1 เหตุการณท์ ่ี 2 เหตุการณท์ ่ี 3

เขียนเปน็ โครงรำ่ ง และปรบั ปรุงแก้ไข 43 . ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ................................................................................................................................................ส........ิ่ง........ท............่ีต........้อ...........ง.....ป............ร........บั...........ป.........ร........งุ........แ........ก............ไ้ ....ข................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

44 เร่อื ง .................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... .....................................................................................................................

45 ตวั อยำ่ งกำรวำดภำพอยำ่ งงำ่ ย

46