รัฐโบราณในดินแดนไทย

คำถำมจำกภำพ ๑) ภำพดังกลำ่ วคือสถำนท่ใี ด วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร และวดั พระบรมธาตุไชยา ราชวรวิหาร

คำถำมจำกภำพ ๒) สถำนท่ีดังกล่ำว มีควำมเก่ียวข้อง กั บ พั ฒ น ำ ก ำ ร ท ำ ง ป ร ะ วั ติ ศ ำ ส ต ร์ ในดินแดนไทยอย่ำงไร สถานทีด่ งั กลา่ วเป็นโบราณสถานทีแ่ สดงถึง ความเจริญรงุ่ เรืองของรฐั โบราณในดินแดนไทยภาคใต้ โดยไดร้ ับความอิทธิพลความเชื่อทางพระพทุ ธศาสนา

วดี ิทศั น์ รำยกำร รูจ้ กั วฒั นธรรมใต้ ตอน อำณำจกั รโบรำณภำคใต้



สอ่ื วดี ทิ ศั นน์ ใ้ี ช้เพื่อการศึกษาเทา่ นน้ั ขอขอบคุณสอ่ื วดี ิทศั น์ ตามพรลงิ ค์ เผยแพรโ่ ดย : อรุณ ปานงาม เผยแพรว่ นั ท่ี 5 กนั ยายน 2560 ท่มี า : https://www.youtube.com/watch?v=g7vKoYsFbnw

ภาพ ที่ต้งั อาณาจักรตามพรลงิ ค์ โดย suriya เว็บ http://suriyamardeegun.blogspot.com/2015/10/blog-post_82.html วันทสี่ ืบค้น 24/10/62

ภาพ ตราประจาจงั หวดั นครศรีธรรมราช โดย dutsadee15663 เวบ็ https://sites.google.com/site/dutsadee15663/nkhrsrithrrmrach วนั ที่สืบคน้ 24/10/62

ภาพ ทีต่ ้งั อาณาจักรศรวี ชิ ัย โดย ชาญวิทย์ ปรีชาพาณชิ พัฒนา เว็บ https://sites.google.com/site/jaruphasurapinit310/xanacakr-sri-wichay วันทสี่ ืบค้น 24/10/62

ภาพ พระโพธสิ ัตว์อวโลกิเตศวร เว็บ http://www.meetham.com/P-r/w006.html วนั ท่สี ืบค้น 24/10/62

คำถำม ? ๑ . จ ำ ก ก ำ ร ข ำ ด ห ลั ก ฐ ำ น ที่ ชั ด เ จ น ใ น กำรระบุถึงท่ีตั้งของรัฐศรีวิชัย ทำให้ ไม่ สำมำรถระบุได้ว่ำ เมืองท่ีเป็นศูนย์กลำง ของรัฐศรีวิชัยอยู่ในบริเวณใด จึงสำมำรถ สันนิ ษฐำนไดว้ ำ่ รฐั ศรวี ชิ ยั น่ ำจะมลี กั ษณะ กำรปกครองแบบใด

คำตอบ เ ป็ น แ บ บ ส ม ำ พั น ธ รั ฐ ซ่ึ ง มี ก ำ ร ร ว ม ตั ว กั น ข อ ง บ ร ร ด ำ รั ฐ แ ล ะ เมอื งท่ำ ท่ีสัมพันธก์ ับเส้นทำงกำรค้ำ

คำถำม ? ๒. รฐั ศรวี ิชยั มรี ำยได้หลักมำจำกอะไร

คำตอบ รั ฐ ศ รี วิ ชั ย มี ร ำ ย ไ ด้ ม ำ จ ำ ก ร ะ บ บ กำรค้ำผูกขำด ในฐำนะพ่อค้ำคนกลำง และกำรเก็บภำษี

คำถำม ? ๓ . ปั จ จุ บั น ป ร ะ ช ำ ช น ส่ ว น ใ ห ญ่ ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ อินโดนี เซียนั บถือศำสนำอิสลำม แต่มีหลักฐำน ทำงประวัตศิ ำสตรท์ ่แี สดง ให้เห็นว่ำดินแดนแถบน้ี เคยเป็นส่ วนหน่ึ งของรัฐศรีวิชัย และเคยนั บถือ พระพทุ ธศำสนำมำกอ่ น หลกั ฐำนใดทแี่ สดง ให้เห็นถึงอิทธพิ ลของกำรนั บถือพระพทุ ธศำสนำ ในประเทศอินโดนี เซยี

คำตอบ บุโรพทุ โธ

คำถำม ? ๔. ศูนย์กลำงอำนำจของ รฐั ตำมพรลงิ ค์ ปัจจบุ ันอยู่ท่ใี ด

คำตอบ จังหวดั นครศรธี รรมรำช

คำถำม ? ๕. เพรำะเหตุใดจึงเปล่ียนชอ่ื จำก รฐั ตำมพรลิงค์ มำเป็น แควน้ นครศรธี รรมรำช

คำตอบ เ ดิ ม รั ฐ ต ำ ม พ ร ลิ ง ค์ นั บ ถื อ ศ ำ ส น ำ พรำหมณ์ -ฮินดู ซ่ึงรับมำจำกอินเดีย ต่อมำ ได้รับอิทธิพลควำมเช่ือทำงพระพุทธศำสนำ นิ ก ำ ย เ ถ ร ว ำ ท แ บ บ ลั ง ก ำ ว ง ศ์ แล ะ ย ก ย่ อ ง กษัตรยิ ์ของตน เป็นพระเจ้ำศรีธรรมำโศกรำช จึงเปล่ียนชอื่ ของรฐั เป็น นครศรธี รรมรำช

คำถำม ? ๖. ท่ตี ้ังของรฐั ตำมพรลิงค์และ รฐั ศรวี ชิ ยั ส่งผลให้ รฐั ท้ังสองเจรญิ รุง่ เรอื งอย่ำงไร

คำตอบ เน่ื องจำกมีพ้ืนท่ีติดชำยฝ่ ังทะเล จึงเหมำะต่อกำรเป็นเมืองท่ำ ทำให้ สำมำรถค้ำขำยได้สะดวก และต่อมำ กลำยเป็นศูนย์กลำงกำรค้ำท่สี ำคัญ

กจิ กรรม “ตำมรอยรฐั โบรำณ ในดนิ แดนใต”้

ให้นั กเรียนจับคู่กันทำใบกิจกรรม “ตำมรอย รฐั โบรำณในดินแดนใต้” โดยให้นั กเรยี นรว่ มกัน สื บค้นข้อมูลของรัฐตำมพรลิงค์และรัฐศรีวิชัย ทั้งจำกวีดิทัศน์ ท่ีได้ศึ กษำ หนั งสื อเรียน และ แหล่งข้อมลู ในอินเทอรเ์ น็ ตท่ีน่ ำเชอ่ื ถือ

ใบกิจกรรม “ตามรอยรฐั โบราณในดินแดนใต้” อาณาจกั ร ชว่ งพทุ ธศตวรรษ ศนู ย์กลาง ความเจริญร่งุ เรือง มรดกทาง การเสอ่ื มอานาจ อาณาจักร วัฒนธรรม อาณาจักร ตามพรลิงค์ อาณาจกั ร ศรีวิชัย

คำถำม ? จำกกำรศึกษำเก่ียวกบั รฐั ตำมพรลิงค์ และรฐั ศรวี ิชยั รฐั ทงั้ สองมีควำมสำคัญ อย่ำงไรต่อพัฒนำกำรของไทย ในปัจจบุ ัน

บทเรียนคร้งั ต่อไป รฐั โบราณในดินแดนไทยภาคเหนือ (รฐั โยนกเชียงแสน รัฐหริภญุ ชยั และรัฐลา้ นนา)

สิง่ ที่ตอ้ งเตรียม แผ่นกระดาษข้อความเกี่ยวกบั รัฐโยนกเชียงแสน รัฐหริภญุ ชยั และรัฐลา้ นนา สามารถดาวนโ์ หลดได้ที่ www.dltv.ac.th

สิง่ ที่ตอ้ งเตรียม แผ่นกระดาษข้อความเกี่ยวกบั รัฐโยนกเชียงแสน รัฐหริภญุ ชยั และรัฐลา้ นนา สามารถดาวนโ์ หลดได้ที่ www.dltv.ac.th

รายวิชา ประวตั ศิ าสตร์ รหสั วชิ า ส21104 เรื่อง รฐั โบราณในดินแดนไทยภาคเหนอื (รัฐโยนกเชียงแสน รฐั หริภุญชยั และ รฐั ล้านนา) ผู้สอน ครูอาทิตย์ ชัยเทพา ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1



รฐั โบราณในดินแดนไทยภาคเหนือ (รัฐโยนกเชยี งแสน รฐั หริภุญชยั และรัฐล้านนา)

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายความเป็นมาของ รฐั โยนกเชียงแสน รัฐหริภุญชยั และรัฐล้านนา ได้อย่าง ถกู ต้อง

จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ด้านทกั ษะและกระบวนการ 2. นักเรียนสามารถวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อ ความรุ่งเรืองของรัฐโยนกเชียงแสน รัฐหริภุญชัยและ รัฐล้านนา ได้อย่างสมเหตสุ มผล

จุดประสงค์การเรียนรู้ ด้านคณุ ลักษณะ 3. นักเรียนอภิปรายความสาคัญของรัฐโยนก เชียงแสน รัฐหริภุญชัย และรัฐล้านนาที่ส่งผลต่อ พัฒนาการของไทยในปจั จบุ นั

ภาพ อนสุ าวรียพ์ ระนางจามเทวี เวบ็ http://m.mome.co/phranangjamthewee/ สืบค้นเมอ่ื 29/10/62

ภาพ อนุสาวรยี ส์ ามกษตั รยิ ์ เว็บ https://thailandtourismdirectory.go.th/th/info/attraction/detail/itemid/331 สบื ค้นเมื่อ 29/10/62

คำถำมจำกภำพ 1) ภำพดังกลำ่ วเป็นอนสุ ำวรยี ์บุคคลสำคัญท่ำนใด พระบรมราชานุสาวรียพ์ ระนางจามเทวี และพระบรมราชานุสาวรยี ส์ ามกษตั ริย์ ได้แก่ พญามังราย พญางาเมือง และพ่อขนุ รามคาแหงมหาราช

คำถำมจำกภำพ 2) บคุ คลดังกลำ่ วมีบทบำทสำคัญและเก่ยี วข้องกับ รฐั โบรำณในดินแดนไทยภำคเหนื อรฐั ใดบ้ำง เปน็ ผสู้ ถาปนาและปกครองรัฐในภาคเหนือ เชน่ พระนางจามเทวี ปกครองรฐั หริภุญชยั พญามงั ราย สถาปนารัฐล้านนา

รฐั โยนกเชียงแสน

รัฐโยนกเชียงแสน ภาพ ท่ตี ง้ั อาณาจกั รโยกเชียงแสน เวบ็ http://119.46.166.126/digitalschool/p5/so5_2/lesson4/content1/more/32.php สืบค้นเมอื่ 29/10/62

รัฐโยนกเชียงแสน ตานานท่ีเกย่ี วข้อง คอื ตานานสิงหนวตั กิ ุมาร กล่าวถึงเจ้าชายสิงหนวัติกุมาร อพยพจาก มณฑลยูนนาน ทางตอนใต้ของจีนมาที่ เชียงแสน ก่อตั้งเมืองชื่อว่า โยนกนาคพันธ์ุ สิ ง ห น วั ติ น ค ร ข้ึ น ใ น ส ถ า น ที่ ซึ่ ง เ ป็ น อาเภอเชยี งแสน จังหวดั เชียงรายในปจั จบุ นั ภาพ พงศาวดารโยนก เวบ็ http://www.finearts.go.th/nlttrang/หนงั สืออิเล็กทรอนกิ ส์/book/108.html?page=1 สืบคน้ เม่อื 29/10/62

รฐั หริภญุ ชยั

รัฐหริภญุ ชยั ตานานจามเทวีวงศ์และชินกาลมาลีปกรณ์ กล่าวว่า ผู้สร้างเมือง คือ ฤาษีวาสุเทพ เป็นผู้สร้างเมือง ได้มีธิดาจากละโว้ มาปกครอง คือ พระนางจามเทวี เป็นปฐมกษัตริย์ มีการนา พระสงฆ์ ช่างฝีมือต่าง ๆ หมู่โหรมาด้วย ตามตานานมูลศาสนา บันทึกจีน เรียกรัฐนี้ว่า หนี่หวงั ก๊ก หมายถงึ แคว้นท่มี ผี ู้หญิงเป็นกษัตริย์ ภาพ พระนางจามเทวี เวบ็ http://chamadewi.blogspot.com/2018/03/blog-post.html สืบคน้ เม่อื 29/10/62

เจดีย์กู่กดุ วัดจามเทวี พระธาตุหริภุญชยั จ.ลาพนู ภาพ เจดียก์ ูก่ ุด เวบ็ http://thai-history-art-tourism.blogspot.com/2014/01/blog-post_21.html สืบคน้ เมอื่ 29/10/62

รฐั ล้านนา

รฐั ล้านนา ภาพ ทต่ี งั้ อาณาจักรล้านนา เวบ็ https://sites.google.com/site/jaruphasurapinit310/xanacakr-sri-wichay สบื คน้ เม่ือ 29/10/62

รัฐล้านนา แคว้นล้านนามีศูนย์กลางอยู่ท่ี นพบุรีศรีนครพิงค์ เชียงใหม่ สามารถขยายอานาจการปกครองไปทั่ว ดินแดนในภาคเหนือ ในช่วงน้ันภาคเหนือมีอาณาจักร อย่างน้อยหลายแห่งเช่น หริภุญชัย เขลางค์ นครโยนก เชียงแสน ซึ่งพญามังรายมหาราช สามารถรวบรวม แว่นแคว้นต่าง ๆ ในภาคเหนือเข้ามารวมกันเป็น อาณาจักรไดส้ าเรจ็ และต้งั ราชธานใี หมข่ น้ึ ทเ่ี วยี งกุมกาม ภาพ พญามังราย เวบ็ http://www.chiangtungbiz.com/บทความ/223/ล้านนาสมัยรัฐอาณาจักร%20(ราชวงศ์มังราย%20พ.ศ.%201804-2101).html สบื คน้ เม่อื 29/10/62

เวียงกุมกาม อดีตเมืองหลวงของรฐั ลา้ นนา ภาพ เวียงกุมกาม เว็บ http://www.thaiticketmajor.com/variety/travel/1275/ สืบคน้ เมื่อ 29/10/62

รฐั ลา้ นนา - ดา้ นการปกครอง มกี ฎหมายทใ่ี ชป้ กครองบ้านเมือง เรียกวา่ มงั รายศาสตร์ - ด้านภาษา ล้านนามอี ักษรเป็นของตนใช้ 3 แบบ คอื อกั ษรธรรมลา้ นนา อกั ษรฝักขาม และอกั ษรขอมหรอื อักษรไทยนเิ ทศ - ดา้ นศาสนา ล้านนา รบั พระพุทธศาสนานิกายเถรวาท แบบลงั กาวงศ์ จากสุโขทยั และพม่า มกี ารสังคายนาพระไตรปฎิ กใน พ.ศ. 2020

รฐั ลา้ นนา พระยาติโลกราช ทรงสังคายนาพระไตรปิฎก ภาพ พระยาติโลกราช เวบ็ http://historicallanna01.blogspot.com/2013/03/blog-post.html สบื คน้ เมือ่ 29/10/62