อาณาจักรอยุธยา1

อโยธยา หรอื อโยธยาศรรี ามเทพนคร นครใหมน่ ถี้ ูกขนานนามวา่ กรุงเทพทวารวดศี รีอยธุ ยา ซ่งึ ภายหลงั มกั เรียกวา่ กรงุ ศรีอยธุ ยา

พระเจ้า อูท่ อง ทรงดาริ จะยา้ ยเมือง และ ก่อสรา้ ง เมืองขนึ้ มาใหม่

ปลายพทุ ธศตวรรษท่ี 19 พระเจ้าอูท่ องสง่ คณะชา่ งกอ่ สรา้ งไปยงั อนิ เดยี และไดล้ อกเลียนแบบผังเมอื ง อโยธยา มาสร้างใหม้ ชี ื่อว่า กรงุ ศรีอยุธยา

การขยายอาณาเขต ปลายคริสตศ์ ตวรรษท่ี 14 อยุธยาก็ถกู พิจารณาวา่ เป็น ชาติมหาอานาจแข็งแกร่งทีส่ ุดในอษุ าคเนย์

อาณาจกั รอยธุ ยามไิ ด้เป็นรัฐ ท่ีรวมเป็นหน่วยเดยี วกัน

กอ่ นสิ้นสุดครสิ ต์ศตวรรษท่ี 15 อยุธยาโจมตี เมอื งพระนคร (องั กอร์)

อทิ ธิพลของอังกอรค์ อ่ ย ๆ จางหายไปจาก ลมุ่ แม่นา้ เจา้ พระยา และอยธุ ยากลายมาเปน็ มหาอานาจใหมแ่ ทน

ครสิ ต์ศตวรรษที่ 16 ราชอาณาจกั รอยธุ ยา ถูกราชวงศต์ องอูโจมตหี ลายคร้ัง สงครามครั้งแรกคอื สงครามพระเจ้าตะเบง็ ชเวต้ี เมอ่ื พ.ศ. 2091-92 แตล่ ้มเหลว

ในสมัยอยุธยามีความเจริญรุง่ เรอื งมาก แต่ในครสิ ต์ศตวรรษท่ี 18 อยธุ ยาค่อย ๆ สญู เสยี การควบคุมเหนอื หัวเมืองรอบ นอก

ชว่ ง 50 ปีสดุ ทา้ ยของราชอาณาจกั รมกี ารสู้รบ อันนองเลอื ด

พ.ศ. 2303 หลงั จากอยธุ ยาวา่ งเว้นศึกภายนอกมานานกว่า 150 ปี จะมีกเ็ พยี งการนาไพรพ่ ลเขา้ ต่อตีกันเอง เพอ่ื แย่งชงิ อานาจเท่านนั้

ใน พ.ศ. 2308 พระเจา้ มังระ ทรงแบ่งกาลังออกเป็นสองส่วน เขา้ ตอี าณาจกั รอยธุ ยาพร้อมกนั ทัง้ สองดา้ น

กองทพั องั วะยังติดศกึ กบั จนี ราชวงศ์ชงิ อยเู่ นือง ๆ หากปล่อยให้เกดิ การสรู้ บยดื เย้ือต่อไปอกี กจ็ ะเปน็ ภยั แกอ่ ังวะ และมีสงครามไม่จบสนิ้

พฒั นาการ คนไทยไมเ่ คยขาดแคลนเสบียงอาหารอันอุดมสมบรู ณ์ ชาวนาปลูกข้าวเพอ่ื การบรโิ ภคของตนเอง และเพ่ือจา่ ยภาษี ต้งั แต่ครสิ ตศ์ ตวรรษที่ 13 ถึง 15



แมข้ า้ วจะอุดมสมบูรณใ์ นกรุงศรีอยธุ ยา แตก่ ารส่งออกข้าวก็ถกู หา้ มเปน็ บางคร้งั เพราะภยั พิบัติธรรมชาตหิ รอื สงคราม