2 ปริมาณและการวัด

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด ฟสิกส บทที่ 2 ปริมาณ และการวัด ! ! ตอนท่ี 1 ความละเอียดในการวัด ความละเอียดของสเกล = 1 cm ความละเอียดในการวัด = 0.1 cm ความละเอียดของสเกล = 0.1 cm ความละเอียดในการวัด = 0.01 cm ความละเอียดของสเกล = 0.01 cm ความละเอียดในการวัด = 0.001 cm !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" 1. เครอ่ื งมอื วดั ดงั รปู มคี วามละเอยี ดของชอ งสเกล และความละเอียดของการวัดเปนเทาใด ใน หนว ย cm 1. 1 cm และ 0.1 cm 2. 0.1 cm และ 1 cm 3. 0.1 cm และ 0.01 cm 4. 0.01 cm และ 0.1 cm 2. เครอ่ื งมอื วดั ดงั รปู มคี วามละเอยี ดของชอ งสเกล และ ความละเอยี ดของการวดั เปนเทา ใด ในหนว ย cm 1. 1 และ 1 2. 1 และ 1 10 100 100 10 3. 10 และ 1 4. 1 และ 1 10 10 ! \"!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด เพิ่ม ๑ (มช 45) จากรปู ความยาวของแทงดินสอมีคา เทากบั ก่เี ซนตเิ มตร 1. 9.4 2. 9.375 3. 9.36 ! 4. 9.3 3(En 41/2) แอมมเิ ตอรว ดั กระแสอา นเตม็ สเกลได 10 แอมแปร แตล ะชว งแอมแปร แบง ออกเปน 5 ขีด ในการวดั กระแสครง้ั หนง่ึ การเสนอผลการวัดขอใดตอไปนี้เหมาะสมที่สุด 1. 2 A 2. 2.4 A 3. 2.426 A 4. 2.45 A 4(En 40) ถา ตอ งการวดั ความตางศักยของถา นไฟฉายกอนหนงึ่ ดว ยโวลตมเิ ตอรแ บบเขม็ ซึ่งสามารถอานคาไดเต็มสเกลเทากับ 5 โวลต และมีสเกลละเอียดที่สุดเทากับ 1.0 โวลต ขอ ใดตอ ไปน้ี แสดงการอานคาความตางศักยของถานไฟฉายที่เหมาะสมที่สุด 1. 1.5 โวลต 2. 1.55 โวลต 3. 1.552 โวลต 4. 1.5520 โวลต 5(มช 43) วัดความยาวของดินสอแทง หน่งึ ได 16.35 ± 0.04 เซนตเิ มตร เครอ่ื งมอื ทใ่ี ชว ดั มี สเกลอานไดละเอียดที่สุดกี่เซนติเมตร 1. 0.1 2. 0.01 3. 0.04 4. 0.05 6(มช 39) ขอใดเปน เครื่องมอื วดั ความยาวทสี่ ามารถใชวัดโดยมีความละเอยี ดถึงระดบั 0.5 มิลล-ิ เมตร 0.1 มิลลิเมตร และ 0.01 มิลลิเมตร ตามลําดับ 1. ตลบั เมตร เวอรเ นยี ร ไมโครมเิ ตอร 2. ตลบั เมตร ไมโครมเิ ตอร เวอรเ นยี ร 3. เวอรเ นยี ร ไมบ รรทดั ไมโครมเิ ตอร 4. ไมบ รรทดั ไมโครมเิ ตอร เวอรเ นยี ร ! #!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด 7(มช 42) นายแดงวดั เสน ผา นศนู ยก ลางของเหรยี ญอนั หนง่ึ ไดเ ทา กบั 2.542 เซนตเิ มตร นักเรียน คดิ วา นายแดงใชเ ครอ่ื งมอื ชนดิ ไหนวดั เหรยี ญอนั น้ี 1. ไมโครมเิ ตอร 2. เวอรเ นยี ร 3. ตลบั เมตร 4. ไมบ รรทดั !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" ตอนท่ี 2 เลขนัยสําคัญ เลขนัยสาํ คญั คือ เลขที่ไดจากการอานคาในการวัด คือ เลขทแ่ี นน อน (เลขที่อยูบนสเกล) และเลขที่ไมแนนอน (เลขที่ไดจากการ คาดเดา 1 ตวั ) หลักในการนับจํานวนตัวของเลขนัยสําคัญ 1) เลข 0 ทอ่ี ยหู นา จาํ นวนทง้ั หมด ไมถือเปนเลขนัยสําคัญ เชน 0.00046 มีเลขนัยสําคัญ 2 ตวั คอื 4 และ 6 เทา นน้ั 2) เลข 0 ที่อยูกลางจํานวน ถือเปนเลขนัยสําคัญ เชน 7.003 มีเลขนัยสําคัญ 4 ตวั คือ 7 , 0 , 0 และ 3 3) เลข 0 ที่อยูหลังจํานวน และ อยูหลังจุดทศนิยมดวย ถือเปนเลขนัยสําคัญ เชน 8.000 มีเลขนัยสําคัญ 4 ตวั คอื 8 , 0 , 0 และ 0 4) ถา เขยี นจาํ นวนในรปู จาํ นวนเตม็ ธรรมดา จะบอกจํานวนเลขนัยสําคัญไมได เชน 458 จะบอกจํานวนเลขนัยสําคัญไมได 5) ถา เขยี นจาํ นวนในรปู a x 10n ใหน ับจํานวนเลขนัยสาํ คัญของ a เทา นน้ั เปน คาํ ตอบ เชน 5.23 x 1089 มีเลขนัยสําคัญ 3 ตวั คอื 5 , 2 และ 3 เทา นน้ั !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" 8(มช 34) นกั เรยี นคนหนง่ึ บนั ทกึ ตวั เลขจากการทดลองเปน 0.0652 กิโลกรัม 8.20 x 10–2 เมตร 25.5 เซนตเิ มตร และ 8.00 วินาที จาํ นวนเหลา น้ีมีเลขนยั สาํ คญั กี่ตัว ก. 1 ตวั ข. 2 ตวั ค. 3 ตวั ง. 4 ตวั ! $!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด 9. กาํ หนดตวั เลขตอ ไปนม้ี าให 5.000 0.005 1.005 0.135 ตัวเลขใดที่มีจํานวนเลขนัยสําคัญสี่ตัว 1. 5.000 , 1.005 , 0.135 2. 5.000 , 0.005 , 1.005 3. 5.000 , 1.005 4. 0.005 , 1.005 , 0.135 !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" การบวก และลบ เลขนยั สาํ คญั วิธีการ “ใหบวกลบตามปกติ แตผลลัพธที่ไดตองมีจํานวนทศนิยม เทากบั จาํ นวน ทศนิยมของตัวตั้งที่มีจํานวนทศนิยมนอยที่สุด” ตัวอยาง 4 . 1 8 7 ← ทศนิยม 3 ตาํ แหนง +3 . 4 ← ทศนิยม 1 ตาํ แหนง –2 . 3 2 ← ทศนิยม 2 ตาํ แหนง 5.267 ขอ นต้ี อ งตอบ 5.3 เพื่อใหมีทศนิยม 1 ตาํ แหนง เทา กบั จาํ นวนทศนยิ มของ 3.4 ในโจทยซึ่งมีจํานวนตัวทศนิยมนอยที่สุด !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" 10. ผลรวมของ 1.234 , 12.34 และ 123.4 จะเปน เทา ไร 1. 136.974 2. 136.97 3. 136.0 4. 137.0 !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" การคูณ และ หาร เลขนยั สําคัญ วิธีการ “ใหคูณ หรอื หารตามปกติ แตผลลัพธที่ไดตองมีจํานวนตัวเลขนัยสําคัญ เทากับจํานวนเลขนัยสําคัญของตัวตั้งที่มีจํานวนเลขนัยสําคัญนอยที่สุด” ตัวอยาง 3 . 2 4 ← เลขนัยสําคัญ 3 ตวั x 2 . 0 ← เลขนัยสําคัญ 2 ตวั 6.4 8 0 ! %!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด ขอ นต้ี อ งตอบ 6.5 เพื่อใหมีเลขนัยสําคัญ 2 ตวั เทากับจํานวนเลขนัยสําคัญ ของ 2.0 ซึ่งเปนตัวตั้งที่มีจํานวนเลขนัยสําคัญนอยที่สุด !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" 11. หอ งหนง่ึ กวา ง 3.40 เมตร ยาว 12.71 เมตร หองจะมีพื้นที่เทาไร 1. 43.214 ตารางเมตร 2. 43.2 ตารางเมตร 3. 43.21 ตารางเมตร 4. 43.2140 ตารางเมตร 12(En 35) เหล็กแทงหนึ่งมวล 47.0 กรัม มปี รมิ าตร 6.0 ลูกบาศกเซนติเมตร ถามวาคา ความหนาแนน ของเหลก็ แทง น้ี เปน กี่กรมั ตอ ลูกบาศกเ ซนตเิ มตร 1. 7.8 2. 7.83 3. 7.833 4. 7.8333 13(มช 44) ขนมชน้ิ หนึ่งมีมวล 2.00 กิโลกรัม ถูกแบงออกเปนสี่สวนเทากันพอดี แตละสวน จะมีมวลกี่กิโลกรัม 1. 0.5 2. 0.50 3. 0.500 4. 0.5000 14(En 34) จงพจิ ารณาโจทยต อ ไปน้ี ก. 1.2 + 62.543 + 10.12 = ? ข. 123.45 x 2.0 = ? โจทยที่ปรากฏขางบนนี้ มีขอความใดบางที่ถูกตอง 1. ผลลัพธของขอ ก. มีเลขนัยสําคัญ 3 ตวั และ ผลลัพธของขอ ข. มีเลขนัยสําคัญ 2 ตวั 2. ผลลัพธของขอ ก. มีเลขนัยสําคัญ 2 ตวั และ ผลลัพธของขอ ข. มีเลขนัยสําคัญ 5 ตวั 3. ทั้งผลลัพธของขอ ก. และผลลัพธของขอ ข. มีเลขนัยสําคัญ 5 ตวั 4. คาํ ตอบเปน อยา งอน่ื ! &!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด ตอนท่ี 3 ปรมิ าณและการเปลย่ี นหนว ย ปริมาณ (Quantities) ในวิชาฟสิกสแบงได 3 ประเภท คือ 1) ปริมาณมูลฐาน คือ ปริมาณขั้นตนที่จําเปนตอการอธิบายปรากฏการณทางฟสิกส มี 7 ปริมาณ คือ ปริมาณกายภาพ หนว ย สญั ลกั ษณ ความยาว (Length) เมตร m มวล (Mass) กิโลกรัม kg เวลา (Time) วินาที s กระแสไฟฟา (Electric Current) แอมแปร A อณุ หภมู ทิ างเทอรโ มไดนามกิ เคลวนิ K ความเขมของการสองสวาง แคนเดลา cd ปริมาณของสาร โมล mol 2) ปริมาณอนุพัทธ คือ ปริมาณที่เกิดขึ้นจากการนําปริมาณมูลฐานมาประกอบเขาดวยกัน เชน อตั ราเรว็ (m/s) 3) ปรมิ าณเสรมิ คือ ปรมิ าณทน่ี อกเหนอื จากปรมิ าณทง้ั สองทผ่ี า นมา เชน การวดั มมุ เปน องศา !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" 15. หนว ย SI ในขอ ใดเปนหนวยมลู ฐานทง้ั หมด ก. แอมแปร เคลวนิ แคนเดลา โมล ข. เมตร องศาเซลเซยี ส เรเดยี น คูลอมบ ค. กิโลกรัม โอหม ลูเมน พาสคาล ง. วินาที โวลต เวเบอร ลักซ 16(มช 42) ขอ ใด ไมใช หนว ยฐานของระบบหนว ยระหวา งชาติ (เอสไอ) ทั้งหมด 1. วินาที โวลต แอมแปร 2. แคนเดลา ลูเมน เฮนร่ี 3. นวิ ตนั คูลอมบ จลู 4. โอหม โมล ซีเมนส ! '!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด การเปลย่ี นหนว ย คาอปุ สรรคใชแ ทนตวั พหคุ ณู คาพหคุ ูณ ชื่อ สญั ลกั ษณ 1012 ตัวอยาง! 109 5.35 cm = 5.35 x 10–2 m เทอรา (tera) T 106 7200 mg = 7200 x 10–3 g = 7.2 g 103 5.23x10–8 km = 5.23x10–8x103 จิกะ (giga) G 102 10–1 m = 5.23 x 10–5 m * เมกกะ (mega) M 10–2 10–3 4.5 x10–7 µA = 4.5x10–7 x 10–6 * กโิ ล (killo) k 10–6 A = 4.5 x 10–13 A 10–9 เฮกโต (hecto) h 10–12 10–18 เดซิ (daci) d * เซนติ (centi) c * มิลลิ (milli) m * ไมโคร (micro) µ * นาโน (nano) n * พิโค (pico) p อัตโต (atto) a !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" 17. ใหเ ติมคาํ ตอบท่ถี ูกตอ งลงในชองวางตอ ไปน้ี 1) 7.2 cm = ……..……....m 2) 6.524 mg = ……..……....g 3) 6.23 nm = ……..……....m 4) 55.26 µm = ……..……....m 5) 62.5 pg = ……..……....g 6) 425 km = ……..……....m 7) 0.042 µg = ……..……....g 8) 0.0659 MΩ = …....……....Ω 10) 3.3 x 103 km = ……..……....m 9) 0.0073 GΩ = ……..……....Ω 12) 2.55 x10–3 µg= ……..……....g 11) 4.625 x 105 nA= ……..……....A 14) 5.21 x 10–10 µA = …..……....A 13) 4.62 x 10–7 cg = ……..……....g !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" ! (!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด การเปลย่ี นหนว ย คาอปุ สรรคใชแ ทนตัวพหคุ ณู คาพหคุ ูณ ตัวอยาง! ชื่อ สญั ลกั ษณ 1012 เทอรา (tera) T 109 7.31 x 104 = 7.31 x 104 x 102x 10–2 m 106 จิกะ (giga) G 103 102 * เมกกะ (mega) M 10–1 = 7.31 x 106 c* 10–2 * กโิ ล (killo) k 10–3 ตัวอยาง! 10–6 0.00052 g = 0.00052 x 103 x10–3 g เฮกโต (hecto) h 10–9 10–12 = 0.52 * g เดซิ (daci) d 10–18 * เซนติ (centi) c * มิลลิ (milli) m * ไมโคร (micro) µ * นาโน (nano) n * พิโค (pico) p อัตโต (atto) a !!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"!\"\" ! 18. ใหเติมคําตอบทถ่ี กู ตองลงในชอ งวางตอ ไปนี้ 1) 1.35 x 103 m = …………………..km 2) 1.32 x 10–3 A = …………………..mA 3) 4.2 x 10–8 g = …………………..µg 4) 3.25 x 10–10 m = …………………..nm 5) 6.5 x 105 m = …………………..kg 6) 7.23 x 103 A = …………………..mA 7) 7.23 x 10–5 Ω = …………………..kΩ ! )!

ฟสิกสจากจอ เลม 1 http://www.pec9.com บทท่ี 2 ปรมิ าณ และการวัด 8) 7.31 x 10–5 m = …………………..cm 9) 4.62 x 10–7 m = …………………..nm 10) 5.53 x 103 A = …………………..GA 11) 6893 m = …………………..km 12) 0.00052 g = …………………..mg 13) 0.432 m = …………………..cm 14) 0.00059 A = …………………..kA 15) 0.056283 g = …………………..µg 16) 0.000042 m = …………………..cm 17) 62431 g = …………………..kg 19. ความยาว 4.9 นาโนเมตร มคี า เทา ไรในหนว ยกโิ ลเมตร 1. 4.9x10–9 km 2. 4.9x10–11 km 3. 4.9x10–12 km 4. 4.59x10–13 km 20. จงเปลย่ี นหนว ยมวลโปรตรอน 1.6 x 10–27 กิโลกรัม เปน พโิ คกรมั ก. 1.6 x 10–39 ข. 1.6 x 10–36 ค. 1.6 x 10–15 ง. 1.6 x 10–12 21. แสงเลเซอรช นดิ ฮเี ลยี ม – นอี อน ใหแสงสีแดงความยาวคลื่น 632.8 นาโนเมตรหรอื เทา กบั 1. 6.328 x 10–3 มิลลิเมตร 2. 6.328 x 10–5 เซนตเิ มตร 3. 6.328 x 10–8 เมตร 4. 6.328 x 10–12 กโิ ลเมตร 22. รถประจาํ ทางคนั หนง่ึ วง่ิ ดว ยความเรว็ 36 km/hr อยากทราบวา รถคนั นว้ี ง่ิ ดว ยความเรว็ เทา กบั กเ่ี มตรตอ วนิ าที ก. 5 ข. 10 ค. 15 ง . 20 23. ความเรว็ ขนาด 1 เมตรตอ วนิ าที เปน เทา ใดในหนว ยกโิ ลเมตรตอ ชว่ั โมง 1. 31.6 2. 3.6 3. 3.6 x 103 4. 3.6 x 10–2 ! +!