มาตราตัวสะกดมีทั้งที่ใช้ตัวสะกดตรงแม่ และมาตราตัวสะกดที่ไม่ตรงแม่ การเรียนรู้มาตราตัวสะกดต่างๆทำให้เขียนและอ่านคำได้ถูกต้อง

โดย กศน.ตาบลเก่าง้ิว ศูนยก์ ารศึกษานอกระและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอพล สานกั งานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย จังหวัดขอนแก่น

มาตราตัวสะกดมที ั้งทใ่ี ช้ตวั สะกดตรงแม่ และมาตราตวั สะกดที่ไมต่ รงแม่ การเรยี นรมู้ าตราตัวสะกดตา่ งๆทําให้ เขียนและอา่ นคําได้ถูกต้อง มาตราตัวสะกด คอื พยญั ชนะท่ีผสมอยู่ขา้ งหลงั คําหรือพยางค์ในแม่ ก กา ทําให้แม่ ก กา มีตวั สะกดเชน่ มีเมอ่ื ประสมกบั ด ลายเป็น มดี เป็นต้น มาตรา ก กา หรือแม่ ก กา คอื คาํ หรือพยางค์ท่ไี ม่มีตัวสะกด เชน่ มา เสอื ตวั มือ เสยี ดํา ฯลฯ ส่วนมาตรา ตวั สะกดมีทั้งหมด ๘ แม่ คือ กก กด กบ กม เกย เกอว กง กน แบง่ ได้ดงั นี้ ๑. มาตราตวั สะกดตรงแม่ ใชต้ ัวสะกดตัวเดยี ว มี ๔ มาตรา คือ แมก่ ง ใช้ ง สะกด เช่น หาง ปลงิ สอง งง แรง ฯลฯ แมก่ ม ใช้ ม สะกด เช่น ลม แต้ม โสม มุม งอม สนาม ฯลฯ แมเ่ กย ใช้ ย สะกด เชน่ สาย ลอย โปรย เฉย ปุย๋ ฯลฯ แม่เกอว ใช้ ว สะกด เชน่ แหว้ กาว เปรย้ี ว เปลว ฯลฯ ๒. มาตราตวั สะกดไม่ตรงแม่ มีตัวสะกดหลายตัวในมาตราเดียวกัน เพราะออกเสียงเหมือนตัวสะกด เดียวกัน มี ๔ มาตรา คอื แมก่ น ใช้ น ญ ณ ร ล ฬ สะกด เช่น นาน วิญญาณ วานร กาลเวลา พระกาฬ ฯลฯ แม่กก ใช้ ก ข ค ฆ สะกด เชน่ ปัก เลข วหิ ค เมฆ ฯลฯ แม่กด ใช้ ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส สะกด เชน่ แปด ตรวจ ก๊าซ บงกช กฎหมาย ปรากฏ อิฐ ครุฑวฒั นา เปรต โอสถ บาท โกรธ กระดาษ รส เลิศ ฯลฯ แม่กบ ใช้ บ ป ภ พ ฟ สะกด เชน่ กลับ บาป ลาภ นพรัตน์ กราฟ ฯลฯ มาตราแม่ กก เป็นคําทปี่ ระสมกับสระต่างๆ และมี ก เปน็ ตัวสะกด เชน่ ผัก นก เลอื ก นอกจากนี้ คาํ ทป่ี ระสมสระ ตา่ งๆ และมี ข ค ฆ เป็นตวั สะกดและอ่านอา่ นออกเสยี งอย่าง ก สะกด ก็เป็นคาํ ในมาตรากก เชน่ สนุ ขั โชค เมฆ บทกลอนแม่กก นกแสกนกกระสา แกรก ๆ มาเวลาดึก นา้ํ มากแลน้ําลึก แลนาํ้ หมกึ แลนาํ้ หมาก ปลาอุกปลาดุกดัก แลปักหลักแลครกสาก ชักเสาเอาเชอื กลาก จะผูกจากให้จกั ตอก ปลกู ก่ไี ว้ทอหกู ลกู มะดกู ลูกมะกอก ไม้แตกใหใ้ สป่ ลอก ไมก้ ระบอกแลดอกบุก ฯลฯ

นกมีปากแลมีปีก ผา่ ไมซ้ ึกใหแ้ ตกหกั ไปปะพวกทร่ี กั ได้รู้จักทกั เรยี กแขก เด็ก ๆ ดูกระจก ย่าใหต้ กมักจักแตก ปลกู เผือกผกั ถากหญ้าแพรก หญา้ คาแฝกอยา่ ใหร้ ก เขา้ เปลอื กแลเขา้ สุก เลือกปลาดกุ ทาํ ห่อหมก ดา่ ทอตอ่ ตีชก ถูกศอกอกหกถลา (ประถม ก กา.ฉบับหอสมุดแห่งชาต.ิ ) เพลงมาตราแม่กก มาตราแม่กก ๆ ไก่ ไข่ ควาย ๆ ฆ ระฆงั ตีดังกงั วาน ๆ สราญสุขใจ ๆ โยกเยกเลขหก ๆ เมฆ โรค โชค ๆ ลว้ นสะกดด้วยแมก่ ก ๆ มีสี่ตวั ๆ มาตราตวั สะกดแม่ กง คือ คาํ ท่ีประสมด้วยสระตา่ ง ๆ และมี ง เปน็ ตวั สะกด เชน่ กลอง ธง กลาง เตียง กางเกง ลงิ ผ้งึ รอ้ งเพลง แป้ง แกง แหง้ แลง้ เป็นต้น บทกลอนแม่ กง เรอ่ื งกงดจู งแจ้ง ลกู มะแว้งแตงฟักทอง ลกู ตาํ ลงึ แลหน่ึงสอง ไม้กระบองแลกระบงุ กระถางโอ่งอา่ งไห ทองแท่งใหญ่ใส่ไถ้ถงุ ยงุ หนักต้องกางมุง้ ไปเมืองกรุงรุ่งพรงุ่ น้ี หลงั โกงนัง่ หยอ่ งยอง เรียกพวกพอ้ งแลนอ้ งพี่ บงึ บางคลองกวา้ งรี เรียกวา่ ปีมะโรงมะเส็ง ชาววังน่งั ในห้อง ชักจ้องหน่องดงั โหน่งเหน่ง ตาชง่ั แลตาเต็ง ทง้ั กางเกงแลกระทง แมงปอ่ งแมลงผ้ึง ปลาทูนึง่ ปลากระสง กุ้งกัง้ ทุกงั กง ปลาตะพงซอื้ แพงจริง อง่ึ อ่างแลคางคก ทั้งจ้ิงจกแลแงง่ ขงิ นกยางยอ่ งจิกปลงิ ฝงู ค่างลิงวิง่ รอ้ งอึง

ระฆังดงั หง่างๆ ฆอ้ งใหญ่กว้างครางหงึ่ ๆ กลองหนังดังตงึ ๆ ตกี ระดึงดังกรง่ิ ๆ นกั เลงร้องเพลงพลาง ตรงหน้าต่างไขวห่ ้างหยง่ิ เอาหลงั นง่ั เอยี งอิง มอื ถือฉ่ิงตีดังๆ เด็กๆ อย่าใหลหลง ดูเรื่อง กง ก กาบ้าง ดไู ปตั้งใจฟัง เบ้ีองหนา้ ยงั จะว่ากด เพลงมาตราแม่ กง ทาํ นอง SEVEN LONELY DAYS มาซเิ ชิญเข้ามา หาตัวสะกดแม่กง จง ดาํ รง มั่นคง ยนื ตรง ธงชาตไิ ทย จงู นกยงู บนิ สูง ฝงู ปลา ร่าเรงิ ใจ ลงลําคลอง วอ่ งไว กางใบ เรือไม่โคลง ดซู ดิ ู งูอยู่ท้าย ใคร ใคร ก็มอง หนู หนจู งกู่รอ้ งวา่ มาตราแม่กง มาตราแม่ กด คอื คาํ ท่ี ด เปน็ ตวั สะกด และคําท่ีมเี สียงเหมือน ด เปน็ ตวั สะกดไดแ้ ก่คําทมี่ ีตวั สะกดเปน็ พยัชนะ ตอ่ ไปนี้ คอื จ ฉ ช ฌ ซ ฎ ฏ ฑ ฒ ฐ ด ต ถ ท ธ ศ ษ ส อาจเรียกอีกอย่างหนึ่งวา่ ตัวสะกดแม่ กด เพลงมาตราแม่ กด (เนอื้ ร้องตามแบบสามคั คีชมุ นุม) มาตราสะกดแม่กด จงจําใหห้ มด สิบแปดตวั มี ทัง้ จ ฉ เข้าที กบั ช ชา้ ง ทนี่ าํ ฌ เฌอ ซ โซ่ (ฎ) ชฎา (ฏ) ปฏกั ช่างงามจริงนัก ฑ มณโฑ (ฒ) ผเู้ ฒา่ ฐ ฐานใหญ่โต ด เดก็ เล็กโก้ เดินโซ (ต) เต่านา (ท) ทหารแบก (ถ) ถงุ และ (ธ) ธง ต่างมงุ่ หนา้ ตรงไปท่ี ศ ศาลา ส เสอื ร้ายอย่ใู นพนา ผ้มู ีเมตตา ษ ฤาษีอยู่ไพร มาตราตัวสะกดแม่กด สิบแปดท้ังหมดจงจําเอาไว้ ขอเชิญมาท่องเรว็ ไว้ ไม่พลาดพล้ังไปเป็นคนเก่งเอย

คด มด งด เพลงมาตราแมก่ ด เหน็ \"ด\" สะกดทใ่ี ด (ทํานองเพลงชา้ ง) พจน์ รถ ยศ รูจ้ ักแม่กดหรอื ไม่ เหมอื น \"ด\" สะกดทกุ คํา เปน็ มาตราไทย แม่กด นะ ๆ จาํ ไว้ซจิ ๊ะ มีหลายคํา กเ็ ป็นมาตราแม่กด เราตอ้ งจดจํากนั ใหด้ ี ๆ ลองหาดซู ิ มหี ลายคํา มาตราแม่ กน คือ พยางค์ทอ่ี อกเสยี งเหมือนมีตัว \"น\" สะกด พยัญชนะทใ่ี ช้เปน็ ตัวสะกดในมาตราแม่ กน ได้แก่ น ณ ญ ร ล ฬ ตัวอย่างคาที่มตี ัวสะกดในมาตราตวั สะกดแม่ กน กระตือรือร้น กนั แสง ขมขี มนั ขน้ึ แท่น คําประพันธ์ จนิ ดา ชนั ษา ชลุ มุน ดูหมน่ิ ตน้ หว้า โต๊ะจีน พระชนนี เพลงมาตราแม่ กน ทาํ นอง JOEY ตวั สะกดมาตราในแม่ กน อยา่ สบั สน หกตวั จําไว้ มี ณ เณร ล ลงิ ร เรอื พายไป น หนไู ซร้ ญ หญงิ ไทย ฬ จฬุ า เดินเวยี นวน ปืนกล และรถยนต์ บนถนน สบั สน จลาจล เรงิ สราญ ปลาวาฬ มันวา่ ยวน บญุ คุณลน้ ดลจิตคดิ พากเพียร มาตราตัวสะกดแม่ กบ คําทีป่ ระสมกับสระต่าง ๆ และมี บ เป็นตัวสะกดตรงมาตรา และมี ป พ ภ ฟ เป็น ตัวสะกด แต่ออกเสียงเหมือน บ สะกด เช่น ลบ รปู ลาภ ภาพ ยรี าฟ เป็นตน้ เพลงมาตราแม่ กบ บ ใบไม้ ป ปลา พ พาน ฟ ฟัน ภ สาํ เภา สหาย หา้ ตัวน้นั ร่วมเป็นเพ่อื นตาย มอบกายใจไว้เคียงคู่กนั ล้วนต่างพง่ึ ซึง่ กันและกนั มาชว่ ยกันเปลง่ เสยี งให้ดี

มีอยู่ในมาตราของไทย มามาเรียนมาตราแม่กบ อบ อบ อบ อบ เพลงมาตราแมก่ บ (ทํานองเพลงตบแผละ) จับกบ ตะปบ ประจบ เสยี งดงั อบ อบ อบ อบ เห็น บ สะกดท่ใี ด ไมต่ ้องสงสยั นัน่ คือแม่กบ ประสพ ถูกสาป ก่อบาป มีลาภ แม่กบ อบ อบ ดูซิ ยรี าฟ นน่ั ไง คาํ เหลา่ นไ้ี ซร้ เหมือน บ สะกด มาตราตัวสะกดแม่ กม คอื คําทป่ี ระสมด้วยสระตา่ ง ๆ และมี ม เปน็ ตวั สะกด ตวั อย่างคาทีม่ ตี ัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กม กระหม่อม คําราม จริยธรรม ชมรม ถล่ม ทะนุถนอม ทิม ทุ่ม บรรทม บังคม เปรมปรีดิ์ พฤติกรรม ภิรมย์ แยม หยาม อาศรม เพลงมาตราแม่ กม ทํานอง CLEMENTINE นาม งาม ยาม ย่อม นอ้ ม พร้อม ล้อม ซอ่ ม คาํ เหลา่ นีล้ ้วนมีตัว ม ขอใหเ้ ราจงจําไวใ้ ห้ม่ัน มาตราไทยนั่นคือ แมก่ ม มาตราตวั สะกดแม่ เกย คือคําท่ปี ระสมด้วยสระต่าง ๆ และมี ย เปน็ ตวั สะกด ตวั อยา่ งคาท่ีมตี ัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ เกย กระจอ้ ยร่อย ข่าย ชวี าลัย ทยอย นโยบาย เนย เน้ือทราย เปรยี บเปรย พระทัย โพยภยั ภูวไนย เสวย มโนมัย วินัย สาหรา่ ย เพลงมาตราแมเ่ กย ทํานอง พมา่ แทงกบเล เล เล เล เล เล เล เล (ซํ้า) มาตราเกยนั้นเรารจู้ ักกนั ว่ามี ย เป็นตวั สะกด เล เล เล เล เล เล เล เล (ซํา้ ) เมอื่ มี ย ขอตามผู้ใด โปรดจงรู้เอาไว้

นัน่ มาตราไทย แม่เกย มาเถดิ หนามา มาหาแม่เกย (ซํา้ ) เอย่ เตย เผย เฉยเมยสบายกาย ขลยุ่ ยาย หาย ขาย ปุย ทยุ เอย เพลงมาตราแมเ่ กย (ทํานองเพลงช้าง/พม่าเขว) ยักษ์ ยักษ์ ยักษ์ หนรู ้จู กั ยักษ์หรือไม่ เหน็ ย ยกั ษ์ อยู่หลงั ใคร เป็นมาตราไทย เรยี กแมเ่ กย (ซ้าํ ) เช่น เฉย เลย ลาย ตาย เอย มาตราตัวสะกดแม่ เกอว คือคาํ ทป่ี ระสมด้วยสระตา่ ง ๆ และมี ว เป็นตวั สะกด ตวั อยา่ งคาทีม่ ีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ เกอว กรวิ้ ก๋วยเตย๋ี ว ขา้ วยาํ ข่าวลือ จวิ๋ เจอื้ ยแจ้ว ดาวฤกษ์ ตน้ งว้ิ ทา้ วไท ทาวนเ์ ฮ้าส์ ประเดยี๋ ว ยวั่ เลิกคว้ิ หิว ขา้ ว เหว อา่ ว เพลงมาตราแม่ เกอว ทาํ นอง พมา่ เขว แหวน แหวน แหวน แหวนงามชอบตามหลังใคร แหวนงามตามหลงั คาํ ใด เรยี กคํานัน้ ไซรว้ ่าแม่เกอว (ซา้ํ ) หนู หนู หนู หนูจําแมเ่ กอวให้ดี ถ้าแหวนมใี นสระอัว จงอยา่ เมามัววา่ แมเ่ กอว (ซํา้ ) เกอวน้ันต้องมี ว เปน็ ตัวสะกด