Makrovizyon ( Kasım - Aralık )

Buğday unuAğırlıklı olarak ekmek yapımında kullanılan buğdayununun kendi içinde pek çok farklı çeşidi bulunuyor. Tamtane buğday unu, rafine buğday unu, spelt buğday unu, emmerbuğday unu ve durum buğday unu… Besin değeri bakımından oldukçayüksek olan tam tane buğday unu, buğday tanesinin, bileşenleri ayrılmadanöğütülerek elde edilmiş hali. Rafine buğday unu ise istenmeyen maddelerden ay-rıştırılmış unları tanımlıyor ki özellikle daha fazla işlem görmüş olması sebebiyletercih edilmemesi gerektiği söyleniyor. Spelt buğday ununun, tarihi çok eskiye da-yanan bir buğday türü olduğu bilinenler arasında. Hatta Mısır ve Mezopotamya’dangeldiği de söyleniyor. Protein ve yağ oranı yüksek bir buğday türü. Emmer buğdayunu ise Türkiye dışında da pek çok ülkede üretilen bir buğday türü. Son olarakdurum buğdayı ise, buğday çeşitleri arasında en sert olanı... Daha çok, makarnayapımında kullanılıyor. Arpa unu Arpa unu, doğal içeriği değişti- rilmeden elde edilen bir un türü olduğundan sağlık için faydaları da oldukça fazla. Özellikle ko- lesterol ve şeker gibi rahatsız- lıklarda olumlu etkiler sağlıyor. Yüksek miktarda lif içeren arpa- nın diğer tahıllara oranla glüten içeriği de daha az.Çavdar unu Soya unu Yulaf unuÇavdar, tahıl olarak diğer tahıl tiplerine Toz haline getirilmiş Yulafın en önemli özelliği, uzun süre tokluk hissi verme-göre zorlayıcı bir ürün. Çünkü kepek, soya fasulyesinden si. Yulaf kepeği ve yulaf ezmesi, özellikle diyet yapanlarendosperm ve ruşeyminin ayrılması elde edilen soya unu, tarafından bolca tüketilen ürünler. Peki, Türkiye’de nasılçok daha zor. Her ne kadar sağlıklı un kalsiyum ve lif kaynağıtiplerinde tam buğday unu başı çekse olarak biliniyor. Beyaz ünlendiğini biliyor musunuz? Fransız Doktor Pierrede çavdar ununun yeri de apayrı. Şe- una kıyasla üç kat daha Dukan’ın keşfi olan Dukan diyeti ile. Yulaf unu glisemik in-ker hastalarının ve özellikle sporcuların fazla protein içeriyor. deksi düşük bir un; bu da kan şekerini dengede tutmasınıtercih etmesi gereken çavdar unu, kalp sağlıyor. Yulaf ununu yoğurt, süt gibi besinlere karıştıraraksağlığını koruyor ve damar sertliğine veya omletinize katarak tüketebilirsiniz. Yulaf unu, protein,de doğal bir çare olarak görülüyor. Öteyandan çavdar unu, vücutta yağ depo- karbonhidrat, lif, omega 3 ve 6 ile B vitaminleri açısındanlanmasını da azaltıyor. oldukça zengin bir kaynak. Kolon kanserini önleme bakı- mından ise doğal bir şifa kaynağı. Kasım-Aralık 2016 Makro Vizyon | 99

MAKRO YAŞAMYaşam kaliteniziokuyarak yükseltinYapılan pek çok araştırma kitap okuma alışkanlığının ruh ve zihin sağlığı açısındançok önemli olduğunu gösteriyor. Teknoloji ne kadar gelişirse gelişsin, ne kadarçeşitli ürünler sunarsa sunsun, kitap sayfaları arasında kurgulanan farklı dünyalarhayal gücünü geliştiriyor, yeni ufuklar açıyor, yalnızlık duygusunu azaltıyor ve beyinhücrelerinin sürekli olarak çalışmasını sağlayarak hafızayı güçlendiriyor.HHünkar Sibel Görel lıklardan biri. Çocukluk çağı itibariyle kitaplarla dost ayatından kitapları eksik etmeyen, düzenli olan kişilerin çok daha geniş bir hayal güçleri oluyor. olarak kitap okuyan kişilerin zihinsel algı- Üstelik zihinsel olarak algıları daha açık, çevreleri- lama oranının hiç okumayan kişilere göre ne karşı daha duyarlı ve olaylar arasındaki kurgusal yüzde 60 daha fazla olduğunu biliyor muy- bağları çok daha çabuk sağlayabilen bireyler olarak dunuz? Üstelik kitap okumanın faydaları bununla yetişiyorlar. sınırlı değil; daha pek çok faydası var ve kitaplar- la dost olmak, hayatı daha kaliteli yaşamak adına Beyin sağlığı için egzersiz yapmak son derece önem taşıyor. önemli. Kitap okumak da bu egzersizi yapmak ve zihni aktif tutmak için en etkili yol. Özellikle ilerle- Zihinsel gelişim için... yen yaşlarda ortaya çıkan Alzheimer, demans, bu- nama gibi hastalıklara yakalanmamak adına bol bol Düzenli okuma alışkanlığı, küçük yaşlardan itibaren edinilmesi gerekli olan, en faydalı ve önemli alışkan-100 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016

Toplu taşıma araçlarında > Neden kitap? kitap okuyarak vaktinizi değerlendirebilirsiniz. Kitap, kısa bir süreliğine de olsa günlük hayatın İş yaşamında başarılı olmak için zorluklarından, kitap okumak son derece önemli. sıkıntılarından kaçmak için sığınabileceğiniz, oldukça faydalı bir arkadaş. Üstelik pek çok yararı da var. İster gerilim dolu bir hikaye isterseniz bir deneme okuyor olun, sadece bir bölüm bile, ruh halinizi düzeltmeye, depresif halinizi azaltmaya ve stresten kaçmaya birebir.kitap okumak gerekiyor. Okumakla beraber gelen yor ve iş süreçlerinden daha başarılı sonuçlar elde • Konsantrasyonunuz artar,zihinsel uyarılar, anlama becerisinde yaşlandıkça ediliyor. daha rahat odaklanırsınız.oluşan gerilemeyi yavaşlatıyor. Ömür boyu düzen- • Kurgusal beceriniz yükselir.li olarak kitap okuyan kişiler, çok daha uzun süre Daha az stres, daha çok huzur • Zihinsel algılamakeskin zekalarının keyfini çıkarabiliyor. potansiyeliniz gelişir. Günlük yaşam içinde karşılaştığınız olumsuz du- • Bilgi ve kelimeYalnızlık duygusuna son rumlar ve pek çok farklı dinamik, stres seviyenizi dağarcığınız genişler. yukarılara taşıyabiliyor. Stres ise hem beden hem • Daha akıcı konuşursunuz.Kitap okuma alışkanlığı, psikolojik olarak kendinizi ruh sağlığınızı olumsuz yönde etkiliyor. Bugün pek • Daha etkili yazarsınız.çok daha iyi hissetmenizi sağlıyor. Zaman zaman çok can sıkıcı hastalığın sebebi olarak gösterilen • Hayal gücünüz genişler.pek çoğumuz kendimizi çok yalnız hissedebiliyor stresin hayatınızdaki etkisini azaltmak için de ki- • Daha analitikve depresyona girme aşamasına gelebiliyoruz. taplara sarılabilirsiniz. Böyle durumlarda özellik- düşünebilirsiniz.Böyle zamanlarda okuyacağınız kitaplarla ken- le size kendinizi daha iyi hissettirecek, keyifli ve • İnsan ilişkilerinizdinize yepyeni dünyalar bulabilir, farklı duygular eğlenceli hikâye ve romanları tercih edebilirsiniz. kuvvetlenir.yaşayabilir ve yalnızlık duygunuzu bertaraf edebi- Özellikle kış aylarında, bir pencere kenarında, fin- • Daha hızlı düşünebilirsiniz.lirisiniz. Öte yandan gün içerisinde, işe giderken candan çayın buharı tüterken, battaniye altında • Boş vakitleriniz değerlenir.kullandığınız toplu taşıma araçlarında, bir arka- kitap sayfalarını çevirmenin vereceği huzurun • Stresiniz azalır.daşınızı beklediğiniz sırada ya da boş vaktinizi iyi başka bir karşılığı olmadığını belirtelim. • Ruh sağlığınıza iyideğerlendirmek adına kitap okumak, hem kültürel gelir, depresyondanaçıdan besleyici ve eğlendirici hem de vaktinizi Daha iyi konuşmanın ve korunursunuz.daha kaliteli bir şekilde değerlendirmeniz için ter- yazmanın yolucih edilebilecek en iyi bireysel aktivite. Hayatının her evresinde düzenli olarak kitap oku-Konsantrasyonu arttırıyor yan kişilerin konuşma, fikrini doğru kelimelerle aktarma, dili etkili kullanma ve daha iyi metinlerİş yaşamınızda daha başarılı olmak, kişisel ilişkile- yazabilme becerisi de yükseliyor. Kitap okumakrinizi doğru şekillendirmek ve yaptığınız çalışma- özellikle kendini ifade etme biçiminde, bu an-lara rahat odaklanabilmek için de kitap okumak lamda son derece etkili. Kelime dağarcığının ge-son derece önemli. Her gün bir saat kadar ken- lişmesine etkisi çok büyük olan okuma alışkanlığıdinize ayıracağınız bir kitap molasıyla konsant- sayesinde daha akıcı şekilde, kesintiye uğramadanrasyon gücünüzü arttırabilirsiniz. Özellikle aynı konuşabilir, duygu ve düşüncelerinizi yazıya yineanda çok fazla ve farklı konulardaki iş süreçlerini daha etkili bir şekilde aktarabilirsiniz. Bu da hem işyöneten kişilerin, konudan konuya geçerken yaşa- hem de sosyal yaşamınızda başarı kapılarını açan,yacakları kopukluğu ortadan kaldırmada etkili olan altın bir anahtar...kitap okuma alışkanlığı ile dikkat seviyesi yükseli- Kasım-Aralık 2016 Makro Vizyon | 101

MAKRO RÖPORTAJPadişahların alamet-i farikasıTUĞRATuğra için, Osmanlı sultanlarının göz alıcı kaligrafik nişan, alamet veya arması, bir çeşitimzası diyebiliriz. Türklere özgü bu 600 yıllık sanatı yaşatan, bireysel çalışmalarıylasergiler açan Ercan Mensiz, detaylarıyla padişahların alamet-i farikası olan tuğralarıdergimize anlattı.GBikem Öğünç düşünüyordum. Tam olarak bir şeye de benzetemi- öz Hastalıkları Uzmanı olan Ercan Mensiz, yordum. O zamanlar kıl testere ile ahşap oyma hat 1962, Eskişehir doğumlu. Tam 20 yıldır ise yazıları kesiyordum. Daha sonraları hemen hemen hobi olarak Osmanlı Padişah Tuğraları ile tüm padişahların bir tuğrası olduğunu öğrendim ve ilgileniyor ve hem bildiklerini hem de çalış- tüm tuğraları ahşaptan kesip duvarlarımıza asmayı malarını www.tugra.org sitesinde meraklılarına ak- hayal ettim. Tabi o zaman 35 tuğra olduğunu ve bir tarıyor. Ercan Mensiz ayrıca son 4 yıldır da İslam’da eve bunların tümünün asılamayacağını düşünemi- geometrik süslemeler ile ilgileniyor. Bu konuyla ilgili yordum. Bu hayalimi 10 sene kadar önce gerçek- paylaşımlarını da www.islamicpatterns.org sitesin- leştirdim ve tüm padişah tuğralarından 45x45 cm de incelmeniz mümkün. Tuğralara olan ilgisi orta- tablolar yapıp çok sayıda sergi açtım. Bu tablolar okul dönemine, yani çocukluğuna dayanıyor Ercan hala elimde duruyor ve bir meraklısına gitmesini çok Mensiz’in. “O zaman evimizde duvara asılı bir tuğra istiyorum” diyen Ercan Mensiz ile tuğraları, anlamla- vardı. Okuyamıyordum ama şekli çok ilgimi çekiyor rını ve bu konudaki çalışmalarını konuştuk. ve çok hoşuma gidiyordu. Neye benzetilebileceğini102 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016

> Tuğranın kısımları \"Sultan Osman 1- Serre (Kürsü): Gazi’ye ait bir Tuğranın en altında tuğraya günümüze bulunan ve asıl metnin dek hiçbir yerde (padişah ve babasının rastlanmamış. adı, unvanları ve –el Bu nedenle 36 muzaffer daima duası) Osmanlı padişahı yazılı bulunduğu kısımdır. ama 35 Osmanlı padişah tuğrası 2- Beyze’ler (Arapça, yumurta): Tuğranın sol var.\" tarafında bulunan iç içe iki kavisli kısımdır.Tuğra nedir, nasıl ortaya çıkmıştır? İlk olarak ne Osmanlılar döneminde tuğra kullanımındanzaman kullanılmaya başlanmıştır? Tarihiyle il- bahseder misiniz? 3- Tuğ’lar: Tuğranıngili detaylı bir bilgi verebilir misiniz? üstüne doğru uzanan Önceleri ahitname, name-i hümayun, berat, menşur “elif” harfi şeklindekiOsmanlılarda Tuğra, sultanların göz alıcı kaligrafik ve fermanlar gibi pek çok resmi evrak üzerine, res- uzantılardır. Her zamannişan, alamet veya arması, bir çeşit imzasıdır. Sul- miyet kazandırmak için çekilen tuğra, daha sonraları elif değillerdir. Bazentanın ve babasının adını ve çoğunda “el muzaffer hükümdarlık (hanedan) sembolü olarak paralarda ve harf de değillerdir.daima” dua ibaresini içerirdi. Örneğin Kanuni Sultan yine bu ilk devirlerde (15. yy) defterhane defter ve Yanlarında yer alanSüleyman’ın tuğrasında “Süleyman şah bin Selim kayıtları başında görülüyor. Daha sonra ise bir arma flama şeklindeki kavislereşah han el-muzaffer daima” yazıyor. “Bin”, “oğlu” olarak bayraklar, pullar, senetler, nüfus tezkereleri, “zülfe” denir.demek. Tuğra bizatihi sultan tarafından yazılmayıp pasaportlar, resmi abideler, resmi binalar, savaş ge-nişancı veya tuğrakeş veya tuğrâî veya tuğranüvis mileri, çeşmeler, imaretler, camiler ve saraylarda da 4- Kollar (hançere):veya tevkiî denilen görevlilerce yazılırdı. kullanılarak genelleşmiş. Beyzelerin devamı olarak sağa doğru paralelEn eski Osmanlı tuğrası, ikinci Osmanlı Sultanı “Muhteşem Tuğra” ile ilgili bilgi verebilir mi- uzanan kollardır.Orhan Gazi’ye ait. Bu tuğrayı taşıyan iki belge bu- siniz? Özelliği nedir ve neden muhteşem de-lunmuş. Birinci olan Sultan Osman Gazi’ye ait bir niyor? Bazı tuğralarda sağ üsttuğraya günümüze dek hiçbir yerde rastlanmamış. boşlukta ilgili padişahınBu nedenle 36 Osmanlı padişahı ama 35 Osmanlı Muhteşem Tuğra dediğimiz tuğra, hattat Sami Efen- “mahlas” veya sıfatı dapadişah tuğrası var. Tuğraların büyük Selçuklular- di tarafından çekilen (tuğra yazmaya tuğra çekmek görülür.dan, Anadolu Selçukluları ve beylikleri aracılığı ile de denir) II. Abdülhamid tuğrası. Bu sanatla ilgilen-Osmanlılara geçtiği kabul ediliyor. Tuğralar, Osmanlı meyen çok kimse bile tüm tuğralara göz atsa, en Doğrulatmak mümkündevletinin kuruluşundan yıkılmasına kadar çok çe- oturaklı, en estetik tuğra olarak bu tuğrayı seçebilir. olmasa da bu kısımlaraşitli yerlerde kullanılmış, hat sanatında bir kol olmuş Yani tuğralar içinde en mükemmel tuğra olarak bu bazı temsiliyetlerve resmi görevini tamamladıktan sonra tarihe mâl tuğra kabul ediliyor. Sayın Prof. Dr. Uğur Derman bu atfediliyor. Mesela küçükolmuşlar. Bugün, hala hat sanatını icra edenlerce tuğra için “Tuğraların Padişahı” diyor. Bu tuğrada çok beyzenin Osmanlı’nınsanatsal amaçlı olarak yaşatılıyor. sayıda iki nokta arası mesafe, kürsü enine eşittir. Karadeniz’e, büyük beyzenin Akdeniz’eTuğra Türklere özgüdür. Tuğranın şekli de kendine Hattat Sami Efendi’nin yazdığı, Sultan II. Abdülha- hâkimiyetini temsil ettiğimahsustur. Ne herhangi bir şey tuğraya benzer, ne mid tuğrasında kürsü enine eşit (29 adet siyah çizgi) rivayet ediliyor. Üç tanede tuğra herhangi bir şeye... Her tuğrada bir yandan ve yaklaşık eşit (17 adet kırmızı çizgi) mesafeler söz tuğun 3 kıtaya hâkimiyetialışılmış tuğra şeklini korumak, diğer yandan her konusu. Yüz yıl kadar önceki imkânlar düşünüldü- temsil ettiği rivayetsultanın künyesini bu şekille barıştırmak söz konu- ğünde bu tuğradaki bir çeşit altın oran silsilesi, söz ediliyor. Uzun hançereninsu… Zor bir sanat... Osmanlılarda Orhan Gazi’den konusu tuğrayı eşsiz ve harikulade kılıyor. Daha farklı hilafet sınırlarını, kısaSultan Vahideddin’e kadar tekrarlanan ve değişen ölçü tespitlerini ve detay bilgileri de görebilmek için hançerenin Osmanlıparçalarla tuğraların estetik evrimini izlemek çok ilgi Uğur Derman’ın İlgi Mecmuası’nda yer alan Tuğra- devlet sınırlarını temsilçekici ve bu haliyle tam Osmanlı tuğra serisi, bir sa- larda Estetik konusuna bakılabilir. (Sayı: 33, s.16-24. ettiği rivayet ediliyor.natın tarihinin 600 yıllık film şeridi gibi. 1982) Ama dediğim gibi bugün bunu doğrulatmak mümkün değil. Kasım-Aralık 2016 Makro Vizyon | 103

MAKRO RÖPORTAJ “Muhteşem Tuğra dediğimiz tuğra, hattat Sami Efendi tarafından çekilen II. Abdülhamid tuğrası. Bu sanatla ilgilenmeyen çok kimse bile tüm tuğralara göz atsa, en oturaklı, enestetik tuğra olarakbu tuğrayı seçebilir.”En ünlü tuğranın Kanuni Sultan Süleyman’ın alıyorum. Sanırım web sitem 15 yıldır internette Hattat Sami Efendituğrası olduğu bilgisi var, web sitenizde. Bunun önemli bir boşluğu dolduruyor. tarafından yazılansebebi nedir? 2. Abdülhamid’in Yaptığım 35 tablo ile özellikle İstanbul’da çok sa-Bunun başlıca sebebi, batı dünyasında en ünlü yıda sergi açtım ve ziyaretçilere bir sanatın tarihini tuğrası.Osmanlı padişahının Kanuni Sultan Süleyman ol- bir çırpıda görme fırsatı verdim. Meraklılarına tabloması herhalde. Bilindiği gibi batılılar Kanuni Sultan sunma fırsatı da buldum. 2010 yılında Harbiye Aske-Süleyman’a Suleiman the Magnificent (Muhteşem ri Müzesi’ne 35 parça tam takım tuğra serisi hediyeSüleyman) diyorlar. İnternette olsun, ilgili kitaplar- ettim ve bu tuğralar müzedeki padişah portrelerida olsun en sık karşınıza çıkacak olan tuğra, Ka- üzerinde halen devamlı sergileniyor.nuni Sultan Süleyman tuğrası. Resimleri ilgili yer-lere yayılmış. Amerika’da Metropolitan Müzesi’nde, Elimde mevcut olan tam takım tuğra serisini birİngiltere’de British Museum’da Kanuni Sultan Sü- meraklının değerlendirmesini arzu ediyorum. Takdirleyman tuğrası bulunuyor. Okuyucular Google’da edersiniz ki 35 tuğrayı bir eve asıp değerlendirmekSuleiman the Magnificent tughra veya tugra diyerek pek mümkün değil. Maalesef istiflenmiş halde duru-aramalar yapabilirler. yorlar. İlgilenenler benimle irtibata geçebilir. Dediğim gibi 4 yıldır İslam’da geometrik süslemeler (www.Sizin tuğra konusunda çalışmalarınız nelerdir? islamicpatterns.org) ile de ilgileniyorum. Bu konuya ilgi duyanlarla da haberleşmek isterim. İnstagram’daBenim en önemli çalışmam, pek çok hat yazısı ya- takipçiler, paylaşımlarıma ulaşabilir: #ercanmen-nında bilgisayar ortamında tüm Osmanlı padişah siz. Facebook’tan da bize ulaşabilmeleri mümkün:tuğralarını vektörel formatta çalışmamdır. Bu format https://www.facebook.com/tugra.org.matematiksel bir bilgisayar formatı olup çizimleribozulmadan istenen devasa boyutlarda bile çalış- Kaynaklarmaya imkân veriyor. Bu çalışmayı 20 yıl kadar önce,2 yıl zarfında hobi olarak yaptım. Bu format saye- 1- Uzunçarşılı İ.H. Tuğra ve Pençeler ile Ferman ve Buyuruldu-sinde tuğraları aslına sadık olarak tablolar halinde lara Dair. Belleten, Sayı: 17-18 s.101-157; 1941.hazırlayabiliyorum. 2002 yılında ise ilk kez çalışma-larımı internette web sitesi olarak yayınlamaya baş- 2- Orgun Z. Tuğralarda el-muzaffer daima duası ve şah ünvanı,ladım (www.tugra.org). 5 yıl öncesine kadar internet şehzade tuğları, Mehmed II’nin tuğra, imza ve mühürleri. Türkistatistiklerimi takip ediyordum ve 140 farklı ülkeden Tarih Arkeologya ve Etnografya Dergisi. Sayı V. İstanbul, s. 203-ziyaret aldığımızı saptadım. Web sitemiz konu ve 220; 1943.içerik açısından halen internette tek site sayılır veGoogle tuğra aramalarında ilk sayfada, ilk sıralarda 3- Umur S. Osmanlı Padişah Tuğraları. Cem Yayınevi. İstanbul, 1980.çıkıyor. Nedendir bilinmez, daha çok tuğra konusun-da arama yapan yabancılardan sitayiş dolu mailler 4- Boydas N. Osmanlı Tuğralarına Eleştiri Açısından Bir Bakış. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/143/2.htm 5- Derman, Uğur M. Tuğralarda Estetik. İlgi Mecmuası, Sayı: 33, s.16-24. 1982104 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO ÇOCUĞUMÇocuklarda kalp hastalıklarının6 sinyaliDoğumsal kalp hastalıkları, canlı doğan her bin çocuktan 5-8’inde görülüyor.Çocuklarda kalp hastalıkları yüzde 20 oranında yenidoğan döneminde ve ağırÇtablolarla ortaya çıkıyor. Bu durum acil tedavi gerektiriyor.ocuk hekimleri rutin muayenelerinde kalpte 1. Morarmaek ses “üfürüm” ile kasık nabzı eksikliği gibidurumları saptayabiliyor ve kalp uzmanının Özellikle yenidoğan döneminde kalp has-kontrolünü istiyor. Ancak çocukların bir kıs- talığı şüphesi uyandıracak en önemli bulgu, morarmadır. Morarma çocuk-mında hastalık bulgu vermiyor ve sessiz seda- larda özellikle eforla, yenidoğandasız seyir edebiliyor. Bu nedenle kalp tarama testlerinin ise ağlama ve beslenme anlarındayapılması yaşamsal önem taşıyor. Kalp hastalıklarının artıyorsa, bu durum kalp anomali-erken müdahalesinde bir başka önemli nokta daha sinde çok önemli bir belirtiyi oluş-var, o da bazı belirtilerde zaman kaybetmeden dok- turuyor. Bu nedenle morarması olantora başvurmak. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Çocuk her yenidoğana ve çocuğa, kardiyolojikKardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Arda Saygılı çocuklarda muayene ve bunu tamamlayan oksijenen sık görülen kalp hastalıkları belirtilerini sıraladı ve satürasyonlarının ölçümü, ekokardiyografi, EKG (elektrokardiyografi) gibi kalp testlerininyaşamsal öneme sahip önerilerde bulundu. mutlaka yapılması gerekiyor.106 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO ÇOCUĞUM Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı > Erken müdahale Prof. Dr. Arda Saygılı hayat kurtarıyor! Kalbin • Hamilelikte doğumsal metabolizmanın kalp hastalıklarının tanısı da mümkün oluyor ve ihtiyacını erken müdahale hayat karşılayamadığı kurtarıyor. Bu nedenle durumlarda, çocukta hamilelikte düzenli büyüme ve gelişme muayenenin asla tablosu normal atlanmaması gerekiyor. ilerlemeyebiliyor. • Doğumsal kalp hastalıkları her zaman bulgu vermediği için hayatı aniden tehdit eden durumlar oluşturabiliyor. Dolayısıyla her çocukta mutlaka bir kez de olsa kardiyolojik testler yapılmalı, kanıta dayalı olarak doğumsal hastalık olmadığı netleştirilmeli.2. Büyüme ve gelişme geriliği ekokardiyografi, ritim düzeninin de EKG (elektrokar- • Sportif aktivite çağına diyografi) ile incelenmesinin büyük önem taşıdığına gelen her çocukta, EKGKalbin metabolizmanın ihtiyacını karşılayamadığı dikkat çekiyor. ve Ekokardiyografi gibidurumlarda, çocukta büyüme ve gelişme tablosu kalp testleri mutlakanormal ilerlemeyebiliyor. Ancak çocuklarda kalp 5. Çarpıntı yapılmalı.yetmezliği bulguları net bulgu vermeyebiliyor. Bunedenle büyüme ve gelişme sorunu olan çocuklarda Kalpte, gerek dinlenme anında gerekse efor son- • Erişkin yaştaözellikle kalp kası hastalığı olup olmadığının sap- rasında oluşan çarpıntılar çok önemli. EKG ile kalp oluşabilecek kalp vetanması hayati önem taşıyor. Çünkü kalp kası has- ritim anormalliği olup olmadığı kalp doktoru tara- damar hastalıklarıtalıkları ani yaşamsal sorunlar yaratabiliyor. fından araştırılmalı. Çok yavaş veya çok hızlı kalp çocukluk çağında atımları mutlaka EKG ile kontrol edilmeli. başlıyor. Çocuğunuzu3. Göğüs ağrısı kalp hastalıklarına karşı 6. Aşırı terleme, çabuk yorulma korumak için erken yaştaGöğüs ağrısının en sık nedenini kalp hastalıkları spor yapmasına teşvikoluşturmasa da, tarama testi niteliğinde kardiyolojik Metabolizmanın artmış iş gücünü karşılayamayan edin ve doğal gıdalarlakontrol yapılması gerekiyor. Çocukta özellikle spor kalpte zamanla kalp yetmezliği gelişebiliyor. Hiper- beslenmesine dikkat edin.yaparken eforla birlikte göğüs ağrısı varsa mutlaka tiroidi, anemi, demir eksikliği gibi durumlar kont- Unutulmayın ki “sporkardiyolojik testler yapılmalı, kalp kası hastalığı veya rol edildiğinde açıklanamayan terleme veya çabuk kalbin dostu, şeker isedoğuştan koroner arter anomalisi olup olmadığı ka- yorulma, mutlaka kalp kontrolünü gerektiriyor. Ço- düşmanı”dır.nıta dayalı olarak netleştirilmeli.  cuklarda kalp yetmezliği kendisini aşırı terleme ve çabuk yorulma olarak da ifade ediyor. Çocuk Kardi-4. Bayılma yolojisi Uzmanı Prof. Dr. Arda Saygılı özellikle uyku- da yastığı bile ıslatan terlemelere dikkat edilmesi veBayılma, nörolojik ve metabolik nedenler dışında zaman kaybetmeden doktora başvurulması gerekti-kalp kası hastalıkları ve ritim anormallikleri neden- ği uyarısında bulunuyor.leriyle de oluşabiliyor. Çocuk Kardiyolojisi UzmanıProf. Dr. Arda Saygılı, bu durumda kalbin yapısının108 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO TARİFMeyveli TartoletMalzemeler Kreması İçin Hazırlanışı • 2,5 su bardağı sütTart Hamuru İçin • 2 yemek kaşığı un Öncelikle hamurunuzu yoğurup, 1 saat kadar dolapta dinlendirin. Sonra hamuru• 2 su bardağı un • 1 yumurta sarısı yarım cm kalınlığında açıp, dilediğiniz büyüklükte daireler kesin ve bu daireleri• 1 çay bardağı pudra şekeri • 1,5 yemek kaşığı labne peyniri minik tart kalıplarına yerleştirerek tabanını çatalla delin. 180 derece önceden• 1 yumurta • 1 yemek kaşığı tereyağı ısınmış fırında 20 dakika kadar pişirin. Diğer yanda tüm krema malzemelerini• 1 çay kaşığı kabartma tozu • 1 tatlı kaşığı nişasta karıştırıp çırparak kremanızı hazırlayın. Piştikten sonra labneyi ilave edip mikserle• 1 paket vanilya • 2 yemek kaşığı toz şeker çırpın. Fırından çıkardığınız tartlarınızın içini kremayla doldurup, üzerini diledi-• 150 gram tereyağı ğiniz meyvelerle süsleyin. Tartoletleriniz bekleyecekse, meyvelerin üzerine tart jölesi sürebilirsiniz.110 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO TARİFKruvasan HazırlanışıMalzemeler Öncelikle sütü ısıtın.Sütü ısıttığınız kabın içine,ufaladığınız mayayı ve şekeri ilave ederek eriyene kadar karıştırın.Unun tamamını geniş bir yoğurma kabına koyun. Ortasını çukur olacak şekilde açın ve hazırladığınız mayayı ilave edin. 10 dakika kadar ön ma-• 4,5 su bardağı un yalanma için bekleyin. Ön mayalanma bitince geri kalan tüm hamur malzemesini yoğurma kabına ekleyerek kaba yapışmayan• Yarım paket yaş maya bir hamur elde edinceye kadar yoğurun. Kabın üzerini streç filmle kapatarak ılık bir yerde yaklaşık yarım saat dinlendirin. Hamur• 50 gr margarin iki katına çıktıysa mayalama işleminiz başarılı demektir. Mayalama işleminden sonra hamurunuzu hafif unlanmış tezgâha alın• 2 tatlı kaşığı toz şeker ve 1,5 cm kalınlığında dikdörtgen şeklinde açın. Dikdörtgen şeklinde açtığınız hamurun yüzeyini üç parça düşünerek, sağ ve sol• 2 çay kaşığı tuz taraflara 50 gram margarini elinizle sürün ve daha sonra bu parçaları ortada birleştirin. Ardından hamuru sığacağı bir kaba• 1 su bardağı ılık süt alarak üzerini streç filmle kaplayın. Bu şekilde dolapta yaklaşık 10 dakika dinlendirin. Aynı işlemi 2 kez daha tekrarlayın. Daha• 2 adet yumurta sonra hamuru, son kez unlanmış tezgâha alarak yarım cm kalınlığında ve dikdörtgen şeklinde açın. 25-30 cm boyunda ve taban• Yarım paket margarin kenarı en az 10 cm olan üçgenler halinde hamuru kesin. Geniş kenardan başlayarak hamuru yuvarlayın. Hamurları yağlı kâğıt• 1 adet yumurta sarısı ya da yapışmaz tepsi kâğıdı serilmiş fırın tepsisine 5 cm aralıklarla dizin. 10 dakika kadar dinlendirdikten sonra üzerlerine 1 adet yumurta sarısı sürerek 200 derecede önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 15 dakika pişirin.112 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO ÇOCUK114 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO ÇOCUK116 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016



MAKRO BULMACA Çözümler:Sudoku Bulmacaİpucu olarak verilen sayılardanyola çıkarak, yukarıdan aşağıyaher sütunu, soldan sağa hersatırı ve her 3x3’lük kutuyu,1’den 9’a kadar rakamlarıbirer kez yazarak doldurmanızgerekiyor.118 | Makro Vizyon Kasım-Aralık 2016