กรกฏาคม 2563 หอ้ งประชมุ อาคารอบุ ตั ิเหตแุ ละฉกุ เฉิน โรงพยาบาลบางละมงุ จดั ทาโดย : หนว่ ยงานลา้ งไตทางช่องทอ้ ง โรงพยาบาลบางละมงุ
*เกม พรายกระซิบ
*กลุ่มที่ ........ เพม่ิ ไข่ขาว งดไข่แดง งดแกงกะทิ
*กลุ่มที่ ........ งดเคม็ ลดบวม นา้ ไม่เกนิ เราไม่เหน่ือย
*กลุ่มที่ ..... ปิ ดปาก ปิ ดจมูก ลา้ งไตใหถ้ กู ป้องกนั การติดเช้ือ
*กลุ่มที่ ..... ออกกาลงั กาย 30 นาที ดตี ่อไต ร่างกายแขง็ แรง
ไตทางานอยา่ งไร
ทำงำนต้งั แต่เกดิ ทำงำน 24 ชม ทำงำนแค่ 1 ใน 10 ส่วน
*ไตและหน้าท่ขี องไต
*ไตและหน้าท่ขี องไต ไต คืออะไร ? ไตมสี องอนั ลกั ษณะคล้ายเมลด็ ถ่วั ขนาดประมาณ กาป้ันมือ อยู่ข้างๆ กระดูกสันหลงั บริเวณบ้นั เอว
*ไตและหน้าท่ขี องไต ไต สาคญั อย่างไร ? ไตมีหน้าท่ีทาความสะอาดเลือด โดยกาจัดของ เสียและน้าทิง้ ไป
*ไตและหน้าที่ของไต ไต ทางานอย่างไร ? เมื่อเลือดไหลผ่านไต ไตจะกรองของเสียและนา้ ออกจากเลือด แล้วขบั ออกจากร่างกายทางปัสสาวะ
ไต มหี น้ำทอ่ี ะไร ?
*ไตวายเรือ้ รังกบั การรักษา
*โรคไต คือภำวะทไ่ี ตทำงำนผดิ ปกติ ทำให้มกี ำรคง่ั ของนำ้ ของเสียและเกลือแร่ในร่ำงกำย
*โรคไตเฉียบพลนั อำจรักษำให้หำยขำดได้ *โรคไตเรื้อรัง รักษำไม่หำยขำด แต่กำรรักษำจะช่วยชะลอควำมเสื่อมของไต และทำให้ผ้ปู ่ วยรู้สึกดีขนึ้ เมื่อเข้ำสู่ ภำวะไตเรื้อรังระยะสุดท้ำย ผู้ป่ วยต้องได้รับกำรบำบดั ทดแทนไต
*สาเหตุ - โรคต่างๆ เช่น เบาหวาน ความดนั โลหิตสูง - โรคไตทเี่ ป็ นมาแต่กาเนิด เช่น โรคถุงนา้ ในไต - นิ่ว เนื้องอกทไ่ี ต - การตดิ เชื้อทเ่ี ป็ นซ้าๆทไี่ ตเช่น ไตอกั เสบ
*สาเหตุ - โรคหลอดเลือดฝอยทไี่ ตอกั เสบ - โรคไตชนิดลูปัส - โรคตดิ เชื้อของระบบทางเดนิ ปัสสาวะ - ยาหรือสารพษิ
*อาการ ในระยะแรกหรือปานกลางไม่มอี าการเด่นชัด แต่ เม่ือไตเสียหน้าทไี่ ปประมาณ 75% จะเริ่มมอี าการ ดงั นี้ - รู้สึกไม่สุขสบาย เช่น ง่วงซึม สับสน คันตาม ผวิ หนัง - นอนไม่หลับ การรับรู้รสชาติอาหารเปลย่ี นไป - ซีดและเหน่ือยง่าย
*อาการ - บวมบริเวณปลายมือ ข้อเท้า รอบๆ ตา มภี าวะ นา้ ท่วมปอด ทาให้แน่นอดึ อดั หายใจลาบาก ยงั คงมปี ัสสาวะ แต่ปริมาณของเสียใน ปัสสาวะน้อย เม่ือไตทางานลดลงมากขึน้ จะยง่ิ ทาให้มอี าการผดิ ปกตมิ าก ในระยะท้าย อาจซึม ชัก หมดสตแิ ละเสียชีวติ ได้
*กำรบำบดั ทดแทนไต 1) กำรรักษำตำมอำกำรโดยกำรให้ยำและควบคุมอำหำร 2) กำรผ่ำตดั ปลูกถ่ำยไต 3) กำรล้ำงไต 3.1) กำรฟอกเลือดด้วยเคร่ืองไตเทียม 3.2) กำรล้ำงไตทำงช่องท้อง
*การรกั ษาตามอาการโดยการใหย้ า และควบคมุ อาหาร
*การควบคมุ อาหาร มีประโยชน์ 5 ขอ้ คือ 1.ลดการทางานของไตลง ทาใหช้ ะลอการเสื่อมของไตได้ 2.ลดการคงั่ ของของเสียที่เกิดข้ึน 3.ป้องกนั การขาดสารอาหาร
*การควบคมุ อาหาร มีประโยชน์ 5 ขอ้ คือ 4.ยืดเวลาที่ตอ้ งฟอกเลือดออกไป 5.ช่วยใหม้ ีสขุ ภาพดี และมีคณุ ภาพชีวิตท่ีดี
*ลดโปรตีนจากอาหาร หรือลดการกินเน้ือสตั วล์ ง
*ไม่รบั ประทานเค็ม
*หลีกเลี่ยงไขมนั จากสตั วแ์ ละกะทิ
*ควบคมุ น้าหนกั ตวั ใหอ้ ย่ใู นเกณฑป์ กติ ผอมมาก ปกติ อว้ น อว้ นมาก
*รบั ประทานอาหารใหค้ รบ 5 หมู่ คือ หมเู น้ือสตั ว์ ขา้ ว ไขมนั ผกั และ ผลไม้
*การลา้ งไตทางหนา้ ทอ้ ง
ปล่อยออก ใส่น้ายา แช่น้ายา
มีทง้ั หมด 7 ขนั้ ตอน 1. ฝ่ ามือถฝู ่ ามือ 4. ฝ่ ามือถกู าป้ัน 2. ถงู ่ามมือ 5. หวั แม่มือ 3. ฝ่ ามือถหู ลงั มือ 6. น้ิวมือถฝู ่ ามือ 7. ขอ้ มือ
*โปรตีนท่ีควรรบั ประทาน ไข่ขาว ปลา
ถ่วั เมลด็ แห้ง โดยเฉพาะถ่วั ดาและถ่วั ปากอ้า
ผกั ท่มี สี ีเขียวเข้ม สีเหลืองเข้ม เช่น ใบคะน้า หน่อไม้ฝรั่ง บล็อกโคลี่ ขนึ้ ฉ่าย แค ดอกกะหล่า มะเขือเทศ
ผกั ท่มี ีโพแทสเซียมสูงไม่มากและรับประทานได้ เช่น ฟักเขยี ว แตงกวา น้าเต้า มะเขือยาว ผกั กาด บวบ ถั่วฝักยาว
ผลไม้ โดยเฉพาะผลไม้ท่มี สี ีเหลือง เช่น
ผลไม้แห้งทุกชนิด เช่น ลูกเกด ลูกพรุน
*อาหารท่ีมีโพแทสเซียมสงู
ท่ีควรระวงั ได้แก่ *เนื้อสัตว์ ไข่แดง *นมสด เนยแข็ง *เมลด็ พืช ถ่วั ต่างๆ เช่น ถ่วั ลสิ ง ถั่วแดง เมด็ มะม่วงหิมพานต์
*อาหารท่ีมีฟอสฟอรสั สงู
ทค่ี วรระวงั ได้แก่ *อาหารทมี่ รี สเคม็ จากการใช้เครื่องปรุงรส ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็ นเกลือ นา้ ปลา ซีอิว้ ซอส หอยนางรม นา้ บูดู ซุปก้อน ผงปรุงรสต่างๆ
*ยาและสมุนไพรทค่ี วรระวงั ในผู้ป่ วยโรคไต *ยาแก้ปวดลดอกั เสบ โดยเฉพาะกล่มุ ยาต้านการอกั เสบทไี่ ม่ใช่ สเตยี รอยด์ หรือทเ่ี รียกกนั ว่า NSAIDs เช่น diclofenac ibuprofen
*ยาและสมุนไพรทคี่ วรระวงั ในผู้ป่ วยโรคไต ยามผี ลทาให้เลือดไปเลยี้ งไตลดลง ผู้ป่ วยโรคไตไม่ควรใช้ยากล่มุ นี้ *ยาทมี่ สี ่วนประกอบของโซเดยี ม ยาทต่ี ้องละลายนา้ ทแี่ พทย์ไม่ได้ สั่งให้รับประทาน อาจทาให้ร่างกายมภี าวะโซเดยี ม นา้ และเกลือแร่ เกนิ ในร่างกาย เช่น ยาแอสไพรินชนิดเมด็ ฟ่ ู วติ ามนิ ต่างๆ
*ยาและสมุนไพรทค่ี วรระวงั ในผู้ป่ วยโรคไต *ยาน้าแก้ไอ ยาน้าแก้ปวดท้อง ส่วนใหญ่มกั มีส่วนผสมของสมุนไพร หาก รับประทานต่อเน่ืองเป็ นเวลานานอาจเกิดการสะสมของโพแทสเซียมยา ระบายหรือยาลดกรดที่มีอะลูมิเนียมและแมกนีเซียม อาจทาให้เกิดการ สะสมของเกลือแร่ในร่างกาย เนื่องจากไตไม่สามารถนาเอาเกลือแร่เหล่าน้ี ออกจากร่างกายไดต้ ามปกติ *ยาระบายหรือยาสวนทวาร ทาใหร้ ่างกายสูญเสียน้าและเกิดการสะสมของ ฟอสเฟต
*อาหารเสริมต่างๆ มักมีส่ วนประกอบของโพแทสเซียมและ แมกนีเซียมซึ่งทาให้เกดิ การสะสมในร่างกายได้ *สมุนไพร เช่น สารสกัดใบแปะก๊วย (Ginko biloba) โสม (ginseng) กระเทียม (garlic) ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด อาจ ทาให้ เกิดเลือดออกบริเวณเส้ นเลือดท่ีต่ อกับเคร่ื อง ฟอกเลือดได้ ง่าย ยาระบายที่มีส่วนผสมของสมุนไพร ispaghula husk อาจทา ให้มกี ารสะสมของโพแทสเซียมได้
Search
