ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

ภาษเี งนิ ได้บุคคลธรรมดา Personal Income Taxอรรฆยา ดาวเรือง

บทนำ ภำษีเงินได้บุคคลธรรมดำ เป็ นภำษีทำงตรงท่ีสำคญั มำกเพรำะเป็ นแหล่งรำยได้สำคัญของรัฐบำล เก็บจำกเงินได้ ของบุคคลธรรมดำผู้มเี งนิ ได้ไม่ว่ำประเภทใดชนิดใด ฐำนภำษี เรียกว่ำ “เงินได้สุทธิ” คำนวณจำกเงินได้พึงประเมินท้งั ปี ภำษี (ปี ปฏทิ นิ ) หักค่ำใช้จ่ำยและค่ำลดหย่อนต่ำงๆทก่ี ฎหมำยให้หัก

ผู้มหี น้ำทเ่ี สียภำษเี งนิ ได้บุคคลธรรมดำ ผู้มีเงินได้ท่ีอยู่ในข่ำยเสียภำษีเงินได้บุคคลธรรมดำ แบ่งได้ 4 ประเภท คือ 1. บุคคลธรรมดำ 2. ผู้ถงึ แก่ควำมตำย 3. กองมรดกที่ยงั ไม่ได้แบ่ง 4. ห้ำงหุ้นส่วนสำมญั หรือ คณะบุคคลทม่ี ใิ ช่นิตบิ ุคคล

ผู้มหี น้ำทเี่ สียภำษเี งนิ ได้บุคคลธรรมดำ บุคคลธรรมดำ หมำยถึง บุคคลทมี่ ชี ีวติ โดยสภำพบุคคลย่อมเริ่มแต่เม่ือคลอดแล้วอยู่รอดเป็ นทำรก และสิ้นสุดลงเม่ือถงึแก่ควำมตำย - มีเงนิ ได้ถึงเกณฑ์ที่ประมวลรัษฎำกรกำหนดไว้ - ไม่จำกดั อำยุ ควำมสำมำรถ สัญชำติ ฯลฯ -

5 หวั ขอ้ หลกั• ผ้มู ีหน้าท่ีเสยี ภาษี• หลกั การจดั เก็บภาษีเงินได้• ฐานภาษี• วธิ ีการเสียภาษี• การอทุ ธรณ์

ผมู้ ีหนา้ ท่ีเสียภาษี• ม.56 วรรคแรก “ให้บุคคลทกุ คน... ย่ืนรายการเกี่ยวกบั เงินได้พงึ ประเมนิ ท่ีตนได้รับในระหวา่ งปีภาษีท่ีลว่ งมาแล้ว…”• ม. 56 วรรคสอง “…กรณีห้างห้นุ ส่วนสามัญหรือคณะบุคคลที่มิใช่ บคุ คลนิตบิ คุ คล…”• ม. 57ทวิ วรรคแรก “ถ้าผ้มู ีเงินได้…ตามมาตรา 56 วรรคหนง่ึ ถงึ แก่ ความตายก่อนท่ีผ้นู นั้ ได้ปฏิบตั ติ ามมาตรา 56 วรรคหนง่ึ ”• ม. 57ทวิ วรรคท้าย “…ถ้ากองมรดกของผ้ตู ายยังมไิ ด้แบ่ง…”

ม.56 วรรคแรก• บคุ คลธรรมดา มเี งินได้พงึ ประเมิน ในปี ภำษี – บคุ คลทีบ่ รรลนุ ิตภิ าวะ – ผ้เู ยาว์ – คนไร้ความสามารถ – คนเสมือนไร้ความสามารถ – คนพิการ

ม. 56 วรรคสอง• ห้างห้นุ สว่ นสามญั ที่มิได้จดทะเบยี นเป็นนิติบคุ คล• คณะบคุ คล ในทางภาษี ถือเป็นหน่วยภาษี (Tax Unit/Entity) ที่แยกตา่ งหาก จากผ้ทู ่ีมาร่วมเป็นห้างห้นุ สว่ นสามญั ที่มไิ ด้จดทะเบียนเป็น นิติ บคุ คล หรือคณะบคุ คล

ม. 57 ทวิ วรรคแรก• ผ้ถู งึ แกค่ วามตายในระหวา่ งปีภาษี (ปีปฎิทิน) หรือถงึ แกค่ วามตายก่อน การย่ืนแบบฯ (31 มีนาคม ของทกุ ปี)

ม. 57 ทวิ วรรคทา้ ย• กองมรดกที่ยงั ไม่ได้แบง่

ผ้มู ีหน้าที่เสยี • ผ้มู ีหน้าท่ีรับผดิ ชอบ ในภาษีเงนิ ได้ การย่ืนแบบแสดงรายการบคุ คลธรรมดา เช่น –ม.56 วรรค 2 –ม.57 –ม.57 ทวิ –ม.57 ตรี (ดู ม.57 เบญจ ประกอบ)

หลกั การจดั เกบ็ ภาษีเงินได้• หลกั สญั ชาติ (Nationality/ Citizen Rule)• หลกั ถ่ินทอ่ี ยู่ (Residence Rule) Worldwide Income Basis• หลกั แหลง่ เงนิ ได้ (Source Rule) Territory Income Basis

หลกั ถ่ินที่อยู่ (Residence Rule)• ม.41 วรรคสาม: 180 วนั = เป็นผ้มู ีถิ่นทอ่ี ย่ใู นประเทศไทย• ม.41 วรรคสอง: ผ้อู ยใู่ นประเทศไทยและมีเงนิ ได้พงึ ประเมินตามมาตรา 40 เน่ืองจาก–หน้าท่ีงานท่ีทาในตา่ งประเทศ นาเงินไดเ้ ขา้ มาใน–กิจการที่ทาในตา่ งประเทศ ประเทศไทย–ทรัพย์สนิ ที่อยใู่ นตา่ งประเทศมีหน้าทีน่ าเงินได้ดงั กลา่ วมาเสยี ภาษีในประเทศไทย

หลกั ถ่ินท่ีอยู่ (Residence Rule)-2• ผ้มู ีเงินได้เกิดจากแหลง่ นอกประเทศในปีภาษีที่ลว่ ง มาแล้ว จะต้องเสยี ภาษีเงินได้ในประเทศไทย ก็ตอ่ เม่ือเข้า องค์ประกอบ 2 ประการ คอื –เป็นผ้อู ย่ใู นประเทศไทยในปีภาษีนนั้ และ –นาเงินได้นนั้ เข้ามาในประเทศไทยในปีภาษีนนั้ ด้วย (กค.0802/696 ลว 1 พค. 2530)*

หนงั สือกรมฯที่ กค.0802/696 ลว. 1 พค. 2530• ม.41วรรค 2 ไมไ่ ด้บญั ญตั ิวา่ ต้องเป็นการนาเงนิ ได้เข้ามา ในประเทศไทยเมื่อใดจงึ จะต้องเสยี ภาษี แตก่ รมฯได้ ตคี วามเป็นประโยชน์แกผ่ ้เู สยี ภาษี จงึ ตีความว่า ต้องเป็น การนาเงนิ เข้ามาในปีภาษีเดียวกนั กบั ท่ีเงินได้เกิดขนึ ้ จงึ จะเสียภาษีในประเทศไทย การวางแผนภาษี

ปุจฉา• บริษัทองั กฤษวา่ จ้างนายแดงให้ทางานในประเทศองั กฤษ โดยให้สานกั งานสาขาในไทยจา่ ยเงนิ เดือนเข้าบญั ชี ธ.กรุงไทยสาขาพหลโยธิน นายแดงทางานในประเทศ องั กฤษตงั้ แตว่ นั ท่ี 1 ก.ย. 50 จนถงึ 30 เม.ย. 51 นายแดง ต้องเสยี ภาษีฯสาหรับปีภาษี 2550 หรือไม่ –นายแดงมีเงินได้ในตา่ งประเทศหรือไม่ –นายแดงเป็นผ้อู ยใู่ นประเทศไทยหรือไม่ –นายแดงนาเงินเข้ามาในประเทศไทยหรือไม่

ปุจฉา-2• ภราดรภาพเป็นนกั กีฬาอาชีพพกั อาศยั อยใู่ นประเทศไทย ระหวา่ งวนั ท่ี 1 ม.ค. 51 – 30 เม.ย. 51 ทาการแขง่ ขนั ท่ี ประเทศบราซลิ และวนั ท่ี 1 ก.ค. 51 – 31 ส.ค. 51 ทาการ แข่งขนั ทีป่ ระเทศจีน และได้รับเงนิ รางวลั ทงั้ สิน้ 5 ล้าน บาท และฝากเงนิ รางวลั ไว้ใน ธ.สวสิ เซอร์แลนด์ และโอน เงินเข้า ธ. กสิกรไทยเม่ือวนั ที่ 5 ม.ค. 52 จะต้องเสียภาษี ในประเทศไทยหรือไม่

ปุจฉา-3• วนั ที่ 1 ม.ค. – 31 พ.ค. 2550 นาย ก เปิดร้านอาหารไทยในญี่ป่นุ มีรายได้ 5 ล้านบาท และโอนเงิน 3 ล้านบาท มาเข้าบญั ชีเงนิ ฝากของ ก ในประเทศไทย• วนั ท่ี 1 มิ.ย. – 31 ก.ค. 2550 ก เดินทางกลบั และอยปู่ ระเทศไทย แตร่ ้านอาหารยงั คงเปิดดาเนินการอยแู่ ละมีรายได้ 200,000 บาท• วนั ที่ 1 ส.ค. – 31 ธ.ค. 2550 เดินทางกลบั ไปญ่ีป่นุ และมีรายได้ จากร้านอาหารอีก 4 ล้านบาท? นาย ก ต้องเสยี ภาษีเงินได้บคุ คลธรรมดาในประเทศไทยหรือไม่

หลกั แหล่งเงินได้ (Source Rule)• มาตรา 41 วรรคแรก –มีเงินได้ เนื่องจาก หน้าที่งานทที่ าในประเทศไทย –มีเงนิ ได้ เน่ืองจาก กิจการทีท่ าในประเทศไทย –มีเงนิ ได้ เนื่องจาก กิจการของนายจ้างในประเทศไทย* –มีเงนิ ได้ เน่ืองจาก ทรัพย์สินที่อยใู่ นประเทศไทย

หลกั แหล่งเงินได้ (Source Rule)-3• มีเงินได้ เน่ืองจาก กิจการของนายจ้างในประเทศไทย* –ตงั้ แตป่ ี 2539 กรมฯมีแนววา่ หากนายจ้างในประเทศไทยเป็นผู้ จ่ายเงินได้ให้แก่ลกู จ้างหรือผ้รู ับจ้าง ให้ถือวา่ เป็นเงินได้ เน่ืองจากกิจการของนายจ้างในประเทศไทย –หากสาขา NY เป็นผ้จู า่ ยเงินเดือนให้นายบญุ มี เงนิ ได้ดงั กลา่ ว ไมเ่ ป็นเงินได้ที่เกิดในประเทศไทย แตถ่ ้า สนญ เป็นผ้จู ่าย เงินเดอื นให้นายบญุ มี ให้ถือวา่ นายบญุ มีมีแหลง่ เงินได้ใน ประเทศไทย และต้องเสยี ภาษีในประเทศไทย

หลกั แหล่งเงินได้ (Source Rule)-4• หนงั สอื กรมฯท่ี กค.0811/ก.1171 ลว 2 ต.ค. 2543สนญ-ไทย $$$ สาขา-สหภาพพม่า $$เม่ือสาขาขอให้ สนญ. ทดรองจ่ายเงินเดือนใหแ้ ก่ผจู้ ดั การสาขา เงินเดือนส่วนท่ี สนญทดรองจ่ายไปก่อนน้นั สนญ.มีหนา้ ที่หกั ภาษีฯ ฯที่จ่ายตาม ม.50(1) หรือไม่

หลกั แหล่งเงินได้ (Source Rule)-5• มีเงินได้ เน่ืองจาก กิจการของนายจ้างในประเทศ ไทย* –กอ่ นปี 2539 กรมฯมีแนววา่ หากเป็นการทางานให้แก่ กจิ การในต่างประเทศของนายจ้าง ไมม่ ีหน้าทีเ่ สีย ภาษีในประเทศไทย เชน่ สนญ. สง่ นายบญุ มีไปเป็น ผ้จู ดั การประจาสาขา NY เงินเดอื นทีน่ ายบญุ มีได้รับไม่ วา่ จะจ่ายโดย สนญ หรือสาขา ไม่ต้องเสยี ภาษีในไทย

หลกั แหล่งเงินได้ (Source Rule)-6• มีเงนิ ได้ เน่ืองจากกิจการของนายจ้างในประเทศไทย –ลกู จ้างทางานในตา่ งประเทศ ให้แก่นายจ้างในประเทศไทย –หากนายจ้างนาเงนิ ได้ที่ลกู จ้างได้รับจากการทางานใน ตา่ งประเทศมาหกั เป็นรายจา่ ยในการคานวณภาษีของ นายจ้างในประเทศไทย –เงินได้ของลกู จ้างถือได้วา่ เป็นเงินได้จากแหลง่ เงินได้ใน ประเทศไทย

หลกั แหล่งเงินได้ (Source Rule)-7มีเงินได้ เนื่องจาก ทรัพย์สินทีอ่ ยใู่ นประเทศไทย ชาวตา่ งชาตขิ ายห้นุ ปตท. และมีกาไรจากการขาย ดงั กลา่ ว กาไรนีเ้ป็นเงนิ ได้ทม่ี ีแหลง่ เงนิ ได้ในประเทศ ไทย เน่ืองจากเป็นเงนิ ได้ทีเ่ กิดจากทรัพย์สินที่อยใู่ น ประเทศไทย แตก่ ารซอื ้ ขายห้นุ ท่กี ระทาในตลาด หลกั ทรัพย์ฯ ได้รับยกเว้น (ม.42(17)) ประกอบ กฎกระทรวง ฉบบั ที่ 126 (พ.ศ. 2509)

ปุจฉา? นกั มวยชาวตา่ งชาตเิ ข้ามาชกมวยเพื่อปอ้ งกนั ตาแหน่งใน ประเทศไทยแล้วได้รับคา่ ตวั ต้องเสียภาษีให้แก่ประเทศ ไทยหรือไม่? นาตาลีได้รับเงนิ คา่ โชว์ตวั 5 ล้าน โดย 4 ล้านได้รับจากการ โชว์ตวั ในตา่ งประเทศ และ 1 ล้านได้รับจากการโชว์ตวั ใน ประเทศไทย

ปุจฉา-2? มสิ เตอร์ PK มีถิ่นทอ่ี ยใู่ นประเทศสหรัฐอเมริกาได้เดนิ ทางเข้ามาในประเทศไทยตงั้ แตว่ นั ท่ี 1 ม.ค. 50 และสอน ภาษาองั กฤษที่มหาวิทยาลยั เชียงใหม่ ได้รับคา่ สอนเดือน ละ 100,000 และในวนั ที่ 30 ธ.ค. 50 จงึ เดนิ ทางกลบั ไปยงั สหรัฐอเมริกา เงนิ คา่ สอนท่ไี ด้รับนนั้ ต้องเสียภาษีเงินได้ ในประเทศไทยหรือไม่

ฐานภาษี• ความหมายของเงนิ ได้พงึ ประเมนิ• ประเภทของเงินได้พงึ ประเมนิ• เงินได้ท่ไี ด้รับยกเว้นไมต่ ้องเสยี ภาษี• เม่ือใดจงึ จะถือวา่ มีเงนิ ได้เกิดขนึ ้• คา่ ใช้จ่าย และ• คา่ ลดหยอ่ น

เงินไดพ้ งึ ประเมิน (ม.39)• เงนิ• ทรัพย์สนิ ซง่ึ อาจคดิ คานวณได้เป็นเงิน เกณฑเ์ งินสด• ประโยชน์ซงึ่ อาจคดิ คานวณเป็นเงนิ• เงนิ คา่ ภาษีอากรที่ผ้จู า่ ยเงนิ หรือผ้อู นื่ ออกแทนให้• เครดติ ภาษี (ม.47ทว)ิ

เงินไดพ้ ึงประเมิน (ม.39)-2• เงนิ –เงินสด เงินบาท เงินสกลุ อ่ืนๆ ท่ไี ด้รับจริงในปีภาษี ?? ถ้าได้รับเงินเดือนเป็นเงินตราตา่ งประเทศ

เงินไดพ้ งึ ประเมิน (ม.39)-3• ทรัพย์สนิ ซง่ึ อาจคดิ คานวณได้เป็นเงิน ? ถ้าลกู จ้างโบนสั จากบริษัท โดยได้สทิ ธิในการซอื ้ ห้นุ ของ บริษัทในมลู คา่ ต่ากว่าราคาตลาด จะคานวณเป็นเงินได้ อย่างไร

เงินไดพ้ ึงประเมิน (ม.39)-4• ประโยชน์ซงึ่ อาจคดิ คานวณเป็นเงิน –สวสั ดกิ ารบ้านพกั ของบริษัท (ป.23/2533 ลว 26 เม.ย. 2533) –สวสั ดกิ ารอาหารกลางวนั (กค.0802/5621 ลว 25 มี.ค. 2531)

เงินไดพ้ งึ ประเมิน (ม.39)-5• เงนิ คา่ ภาษีอากรทผ่ี ้จู า่ ยเงนิ หรือผ้อู ื่นออกแทนให้ –คา่ ภาษีที่ออกแทน ให้ถือเป็นเงินได้ประเภทเดียวกบั เงิน ได้ท่ีได้รับการออกภาษีแทนให้และให้ถือเป็นเงินได้ในปี ภาษีเดยี วกนั กบั เงนิ ได้ท่ีมีการออกแทนให้ (คาสง่ั กรมสรรพากรท่ี ป.7/2528)

เงินไดพ้ งึ ประเมิน (ม.39)-6• เครดติ ภาษี (ม.47ทว)ิ ? บริษัทไทยมีกาไร 1 ล้านบาท เสียภาษีเงินได้นิติบคุ คลใน อตั รา 30% กาไรหลงั หกั ภาษีฯ จานวน 700,000 บาท ประกาศจา่ ยเงินปันผลให้แกผ่ ้ถู ือห้นุ เงนิ ได้พึงประเมนิ ของ ผ้ถู ือห้นุ เป็นเทา่ ใด

วิสชั นา 700,000 300,000เงินได้พงึ ประเมนิ ของผ้ถู ือห้นุ :1) เงินปันผล (ม.40(4)(ข))2) เครดติ ภาษี 700,00100*03-030

ประเภทของเงินไดพ้ งึ ประเมิน (ม.40)• (1) เงินได้ เน่ืองจากการจ้างแรงงาน• (2) เงินได้ เนื่องจากหน้าท่หี รือตาแหน่งงานท่ีทาหรือการ รับทางานให้• (3) เงินได้จากคา่ แหง่ ก๊ดู วิลล์ คา่ สทิ ธิ และเงินปี• (4) เงนิ ได้จากเงนิ ลงทนุ• (5) เงินได้ เนื่องจากการให้เช่าทรัพย์สิน ผิดสญั ญาเชา่ ซอื ้ หรือการซอื ้ ขายเงนิ ผอ่ น

ประเภทของเงินไดพ้ งึ ประเมิน (ม.40)-2• (6) เงินได้จากวิชาชีพอิสระ• (7) เงินได้จากการรับเหมาทงั้ คา่ แรงและคา่ ของ• (8) เงินได้จากการประกอบธุรกิจ การพาณิชย์ การเกษตร การอตุ สาหกรรม การขนสง่ หรือการอืน่ ๆ นอกจากทร่ี ะบุ ไว้ใน (1)-(7)

มาตรา 40 (1)• เงินได้ เนื่องจากการจ้างแรงงาน – สญั ญาจ้างแรงงาน : นายจ้าง-ลกู จ้าง – เงนิ เดอื น คา่ จ้าง เบยี ้ เลยี ้ ง โบนสั เบีย้ หวดั บาเหนจ็ บานาญ – เงนิ คา่ เชา่ บ้านท่ีได้รับจากนายจ้าง – เงินท่ีคานวณได้จากมลู คา่ ของการได้อยบู่ ้าน ซง่ึ นายจ้างให้อยโู่ ดย ไมเ่ สียคา่ เช่า – เงินที่นายจ้างจ่ายชาระหนีใ้ ดๆ ซงึ่ ลกู จ้างมีหน้าท่ีต้องชาระ – เงิน ทรัพย์สิน หรือประโยชน์ใดๆ บรรดาที่ได้เน่ืองจากการจ้าง แรงงาน เช่น มลู คา่ ของการได้รับประทานอาหาร

มาตรา 40 (2)• เงนิ ได้เน่ืองจากหน้าท่ีหรือตาแหน่งงานที่ทา หรือจากการรับทางานให้ – สญั ญาจ้างทาของ – คา่ ธรรมเนียม คา่ นายหน้า คา่ สว่ นลด – เงินอดุ หนนุ ในงานทที่ า เบยี ้ ประชมุ บาเหน็จ โบนสั – เงินคา่ เชา่ บ้านท่ไี ด้รับเนื่องจากหน้าที่หรือตาแหน่งงานทที่ า หรือจากการรับทางาน ให้ – เงนิ ทค่ี านวณได้จากมลู คา่ ของการได้อย่บู ้าน ท่ีผู้จ่ายเงนิ ได้ให้อยโู่ ดยไม่เสียคา่ เช่า – เงนิ ท่ผี ้จู า่ ยเงนิ ได้ชาระหนีใ้ ดๆ ซงึ่ ผู้มีเงนิ ได้มีหน้าทีต่ ้องชาระ – เงนิ ทรัพย์สนิ หรือประโยชน์ใดๆ บรรดาทไี่ ด้เน่ืองจากหน้าที่งานหรือตาแหน่งงานท่ี ทาหรือจากการรับจ้างทาการให้นนั้ ไม่วา่ หน้าที่หรือตาแหนง่ งานหรืองานท่รี ับทาให้ นนั้ จะเป็นการประจาหรือชวั่ คราว

มาตรา 40 (3)• เงินได้จากคา่ แหง่ ก๊ดู วิลล์ คา่ สทิ ธิ และเงินปี – คา่ แหง่ ก๊ดู วลิ ล์ (Goodwill): คา่ ความนิยม เป็นผลมาจากการที่ ประกอบธุรกิจด้วยความยตุ ิธรรม มีคณุ ภาพดจี นเป็นที่เชื่อถือและ วางใจของลกู ค้า – คา่ สทิ ธิ (Royalty): คา่ ตอบแทนการให้อนญุ าตให้ใช้ทรัพย์สินทาง ปัญญา (Intellectual Property) เชน่ คา่ ตอบแทนการอนญุ าตให้ใช้ สิทธิ (Copy-right) สทิ ธิบตั ร(Patent) เครื่องหมายการค้า (Trademark) – เงนิ รายปีอนั ได้มาจากพนิ ยั กรรม นิติกรรมอยา่ งอ่ืน หรือคาพิพากษา ของศาล

ปุจฉา? เงินได้จากการขายหนงั สอื การขายแผน่ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ การขายแผน่ เพลง เป็นเงินคา่ สทิ ธิตามมาตรา 40(3) หรือไม่? การขายสนิ ค้าดจิ ิตอล เช่น ภาพยนตร์ บนwebsite โดยไมม่ ีการ จดั สง่ สนิ ค้าให้แก่ผ้ซู อื ้ เงินได้จากการขายนีเ้ป็นคา่ สทิ ธิตาม มาตรา 40(3) หรือไม่? คา่ ตอบแทนท่ีได้จากการรับจ้างเขียนโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ เป็น เงินได้ตามมาตรา 40(3) หรือไม่ (ฎ.12466/2547)

มาตรา 40 (4)(ก)ดอกเบยี ้ พนั ธบตั ร ดอกเบยี ้ เงินฝาก ดอกเบีย้ ห้นุ กู้ ดอกเบีย้ ตว๋ั เงิน ดอกเบยี ้ เงินก้ยู ืม(ไมว่ า่ จะมีหลกั ประกนั หรือไม่) หรือผลตา่ งระหวา่ ง ราคาไถถ่ อนกบั ราคาจาหนา่ ยตว๋ั เงนิ หรือตราสารแสดงสิทธิในหนีท้ ่ี บริษัท หรือห้างห้นุ สว่ นนิติบคุ คล หรือนิตบิ คุ คลอื่นเป็นผ้อู อกและ จาหนา่ ยครัง้ แรกในราคาต่ากว่าราคาไถ่ถอน(ข)เงินปันผล เงินสว่ นแบง่ กาไร หรือประโยชน์อื่นใดท่ีได้จากบริษัทหรือห้าง ห้นุ สว่ นนิติบคุ คล กองทนุ รวม หรือสถาบนั การเงิน*(ค)เงนิ โบนสั ท่ีจา่ ยให้แก่ผ้ถู ือห้นุ หรือผ้เู ป็นห้นุ สว่ นในบริษัทหรือห้าง ห้นุ สว่ นนิตบิ คุ คล

มาตรา 40 (4)-2(ง)เงนิ ลดทนุ ของบริษัทหรือห้างห้นุ สว่ นนิตบิ คุ คลเฉพาะสว่ นท่ีจา่ ยไมเ่ กิน กวา่ กาไรและเงินท่ีกนั ไว้รวมกนั(จ)เงนิ เพ่ิมทนุ ของบริษัทหรือห้างห้นุ สว่ นนิติบคุ คลซง่ึ ตงั้ จากกาไรที่ได้มา หรือรับชว่ งกนั ไว้รวมกนั(ฉ)ผลประโยชน์ที่ได้จากการท่ีบริษัทหรือห้างห้นุ สว่ นนิติบุคคลควบเข้ากนั หรือรับช่วงกนั หรือเลกิ กนั ซงึ่ ตรี าคาเป็นเงนิ ได้เกินกวา่ เงินทนุ(ช)ผลประโยชน์ที่ได้จากการโอนการเป็นห้นุ สว่ น หรือโอนห้นุ หุ้นกู้ พนั ธบตั ร หรือตว๋ั เงิน หรือตราสารแสดงสทิ ธิในหนีท้ ี่บริษัทหรือห้าง ห้นุ สว่ นนิตบิ คุ คล หรือนิตบิ คุ คลอื่นเป็นผ้อู อก ทงั้ นี ้เฉพาะซง่ึ ตีราคาเป็น เงินได้เกินกวา่ ท่ีลงทนุ

ปุจฉา? เงินท่ีผ้ถู ือห้นุ ได้รับจากการเลิกบริษัทเป็นเงนิ ปันผลหรือไม่ ฎ7671/2546 หากพิจารณา ป.พ.พ ม. 1200 1201 วรรค 3 และ 1201วรรค หนงึ่ จากบทบญั ญตั ิเหลา่ นีแ้ สดงวา่ “เงนิ ปันผลเป็นสว่ นหนงึ่ ของกาไรท่ี บริษัทได้รับในรอบระยะเวลาบญั ชีท่ีประกอบกิจการตามวตั ถปุ ระสงค์ท่ีได้ จดทะเบียนไว้” เม่ือผลกาไรจากการขายทรัพย์สนิ เป็นผลกาไรที่เกิดขนึ ้ ระหวา่ งการชาระบญั ชี เม่ือมีการจดทะเบยี นเลกิ บริษัทแล้ว ผลกาไรท่ีแบง่ คนื ให้แก่ผ้ถู ือห้นุ จงึ ไมใ่ ช่เงนิ ปันผลตามมาตรา 40(4)(ข) แตเ่ ป็นเงินได้พงึ ประเมนิ ตามมาตรา 40(4)(ฉ) เฉพาะสว่ นที่ตรี าคาเป็นเงินได้เกินกว่าทนุ ผู้ ถือห้นุ จงึ ไมม่ ีสทิ ธิได้รับเครดิตภาษีตามมาตรา 47 ทวิ

มาตรา 40 (5)• เงนิ ได้ เน่ืองจากการให้เช่าทรัพย์สิน ผิดสญั ญาเชา่ ซือ้ ทรัพย์สิน หรือผิด สญั ญาซอื ้ ขายเงินผอ่ น ซงึ่ ผ้ขู ายได้รับคืนทรัพย์สินท่ีซือ้ ขายนนั้ โดยไม่ ต้องคนื เงนิ หรือประโยชน์ท่ีได้รับไว้แล้ว – คา่ เช่าทรัพย์สนิ ทกุ ประเภท – เงินกินเปลา่ เงินแป๊ ะเจี๊ยะ* (กค 0802/2707 ลว 15 กพ. 2539) – ประโยชน์อยา่ งอ่ืนเนื่องจากการให้เชา่ – การผิดสญั ญาเชา่ ซือ้ ทรัพย์สิน – การผดิ สญั ญาซอื ้ ขายเงินผ่อน ซงึ่ ผ้ขู ายได้รับคืนทรัพย์สินท่ีซอื ้ ขายนนั้ โดยไมต่ ้องคืนเงนิ หรือประโยชน์ที่ได้รับไว้แล้ว

ปุจฉา? ในปี 2535 นาย ก ทาสญั ญาเช่ากบั นาย ข และได้รับเงิน กินเปลา่ จากการให้เช่าทีด่ นิ เป็นเงิน 24 ล้านบาท เป็น คา่ ตอบแทนที่ให้เชา่ เป็นระยะเวลา 30 ปี และถกู หกั ภาษี เงินได้ ณ ท่ีจา่ ยไว้เป็นเงิน 1.2 ล้านบาท (5%) นาย ก ต้องเสยี ภาษีอยา่ งไร

วิสชั นา• ให้นาเงนิ กินเปลา่ ของปีแรกมารวม • ในแตล่ ะปีภาษี (2536-2565) นาย ก คานวณกบั เงินได้ประเภทอ่ืน (ถ้ามี)ที่ ต้องยื่นแบบ ภ.ง.ด. 90 โดยนาคา่ เช่า ได้รับในปี 2535 เพ่อื ยนื่ แบบแสดง ทไี่ ด้รับในแตล่ ะปี รวมกบั เงนิ กินเปลา่ รายการและชาระภาษีเงินได้ตาม ที่เฉลี่ยเป็นรายปี เมื่อคานวณได้ภาษี แบบ ภ.ง.ด. 90 เท่าไหร่แล้วให้นาภาษีเงนิ ได้ท่ไี ด้ ชาระไว้ลว่ งหน้าตามแบบ ภ.ง.ด. 93• นาย ก จะต้องย่ืนแบบและชาระภาษี มาหกั (เครดิต)ออกจากภาษีท่ี เป็นการลว่ งหน้าตามแบบ ภ.ง.ด. 93 คานวณได้ สาหรับปี 2536-2565 ให้เสร็จสิน้ ในปี 2535 การย่ืนแบบ ภ.ง.ด. 93 นนั้ ให้ ? WHT 1.2 ล้านบาทนนั้ จะนามาหกั แยกยน่ื เป็นรายปี ปีละฉบบั ออกจากภาษีทค่ี านวณได้ในปีภาษี ใด

วสิ ชั นา(ต่อ)• หนงั สอื กรมสรรพากรท่ี กค 0811/611 ลว 25 มี.ค. 2544 –การจดั เก็บภาษีเงินได้จาก ค่าเช่าล่วงหนา้ มีการทยอยคดิ ภาษีแบง่ เป็นเงินภาษีแตล่ ะปี ด้วยเหตนุ ีย้ อดภาษีหกั ณ ที่ จา่ ยทงั้ จานวนก็ควรแบง่ เฉลี่ยเป็นเครดิตในการคานวณภาษี แตล่ ะปีเช่นกนั (มาตรา 60) –ฉะนนั้ WHT จานวน 1.2 ล้านบาทจงึ ต้องนามาเฉล่ยี ตาม อายสุ ญั ญาเชา่ และนามาหกั (เครดติ )ออกจากภาษีท่ี คานวณได้

วสิ ชั นา(ต่อ)• ภ.ง.ด. 90 สาหรับปี 2535เงินได้พงึ ประเมนิ ม.40(5)-เงนิ กินเปลา่ (24,000,000/30) 800,000 120,000หกั คชจ.เป็นการเหมา-ท่ีดนิ ที่มใิ ช้ในการเกษตรกรรม (15%) 680,000เงินได้พงึ ประเมินหลงั หกั คชจ. 30,000หกั ลดหยอ่ นสว่ นตวัเงินได้สทุ ธิ 650,000ภาษีเงนิ ได้บคุ คลธรรมดา 70,000หกั ภาษีหกั ณ ที่จ่าย (1,200,000/30) 40,000

วสิ ชั นา(ต่อ)• ภ.ง.ด. 93 สาหรับปีภาษี 2536-2565เงนิ ได้พงึ ประเมนิ ม.40(5)-เงินกินเปลา่ (24,000,000/30) 800,000 120,000หกั คชจ.เป็นการเหมา-ที่ดนิ ที่มิใช้ในการเกษตรกรรม (15%) 680,000เงินได้พงึ ประเมนิ หลงั หกั คชจ. 30,000หกั ลดหยอ่ นสว่ นตวัเงนิ ได้สทุ ธิ 650,000ภาษีเงินได้บคุ คลธรรมดา 70,000หกั ภาษีหกั ณ ท่ีจา่ ย (1,200,000/30) 40,000

มาตรา 40 (5)-2• ผ้เู ชา่ ยกกรรมสิทธิในตวั อาคาร หรือสิ่งปลกู สร้างอ่ืนๆให้แก่ผ้ใู ห้ เชา่ เม่ือครบกาหนดตามสญั ญาเช่า ถือเป็นประโยชน์อย่างอื่น เนื่องจากการให้เชา่? จะประเมินมลู คา่ อาคาร หรือส่งิ ปลกู สร้างอย่างไร ป.1/2526 เรื่อง การคานวณคา่ แหง่ อาคารหรือโรงเรือนที่เจ้าของ ท่ีดนิ ได้รับกรรมสทิ ธิ์เป็นเงินได้พงึ ประเมนิ ตามมาตรา 40(5)(ก)