งานเครื่องยนต์แก๊สโซลีน

1อบุ ตั เิ หตุและความปลอดภยั ในการปฏบิ ตั งิ านสาระการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้สาระการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้1. ความหมายและผลจากการเกิดอบุ ตั ิเหตุ อบุ ัตเิ หตุและความ 1. บอกความหมายของอบุ ตั ิเหตไุ ด้2. สาเหตกุ ารเกิดอุบตั ิเหตุ ปลอดภยั ในการ 2. บอกสาเหตุของการเกิดอบุ ตั ิเหตไุ ด้3. ประเภทของเคร่ืองจกั รที่จาเป็นตอ้ งใช้ ปฏิบัตงิ าน 3. อธิบายประเภทของเครื่องจกั รท่ีจาเป็น อุปกรณ์ป้องกนั ตอ้ งใชอ้ ุปกรณ์ป้องกนั อนั ตรายได้4. การป้องกนั และควบคุมอนั ตรายที่เกิด 4. ใชอ้ ุปกรณ์ป้องกนั และควบคุมอนั ตราย จากการปฏิบตั ิงาน ที่เกิดข้ึนจากการปฏิบตั ิงานได้ สสมมสรมรรรรถถรนนถนะะปปะรประะรจจะาาจหหาหนน่่วนวยย่วย 1. อธิบายความหมายของอุบตั ิเหตุ สาเหตขุ อง การเกิดอุบตั ิเหตุ ผลกระทบของอุบตั ิเหตุ อปุ กรณ์และวธิ ีการป้องกนั อบุ ตั ิเหตุท่ีเกิดจาก การปฏิบตั ิงาน 2.ใชเ้ คร่ืองมือและอปุ กรณ์ป้องกนั ไดถ้ ูกตอ้ ง เหมาะสมกบั ลกั ษณะงาน 9

1 อบุ ัตเิ หตุและความปลอดภยั ในการปฏบิ ัตงิ าน1. ความหมายและผลจากการเกดิ ของอุบัตเิ หตุ อุบัติเหตุ (Accident) เป็นเหตุการณ์ท่ีไม่พงึ ประสงคซ์ ่ึงเกิดข้ึนโดยไม่มีการวางแผนไวล้ ่วงหนา้ และเมื่อเกิดข้ึนแลว้ ก่อใหเ้ กิดความสูญเสียอยา่ งใดอยา่ งหน่ึง หรือหลายๆ อยา่ งรวมกนั ท้งั ต่อคน ทรัพยส์ ิน หรือสภาพแวดลอ้ ม 10

2. สาเหตุของการเกดิ อบุ ัตเิ หตุ 1 2.1 เกดิ จากการกระทาทไ่ี ม่ปลอดภัยของผู้ปฏบิ ตั งิ าน 11 2.1.1 การแตง่ กายไม่เหมาะสมกบั งานท่ีปฏิบตั ิ 2.1.2 การหยอกลอ้ เล่นในขณะปฏิบตั ิงาน 2.1.3 การปฏิบตั ิงานในขณะที่ร่างกายไม่พร้อม 2.1.4 การปฏิบตั ิงานดว้ ยความประมาท 2.1.5 การขาดความรู้ในงานที่ปฏิบตั ิ 2.1.6 การละเลยการใชอ้ ุปกรณ์ป้องกนั อนั ตรายส่วนบุคคล

12.2 เกดิ จากความบกพร่องของเคร่ืองมือและอุปกรณ์ในการทางาน 2.2.1 การออกแบบท่ีไม่เหมาะสม ไม่สะดวก 2.2.2 การใชเ้ ครื่องมือผดิ ประเภท 2.2.3 การไม่ตรวจสอบสภาพความพร้อมของเครื่องมือ 12

12.3 เกดิ จากสภาพแวดล้อมในการทางานไม่ปลอดภยั 2.3.1 การปฏิบตั ิงานบริเวณท่ีคบั แคบ มีพ้นื ท่ีจากดั หรือไม่มีอากาถถ่ายเท 2.3.2 พ้ืนท่ีบริเวณที่ปฏิบตั ิงานมีแสงสวา่ งไม่เพียงพอ 2.3.3 การจดั วางเคร่ืองมือ เคร่ืองจกั รกล ไม่เป็นระเบียบ 2.3.4 การปฏิบตั ิงานในพ้นื ท่ีเกบ็ วตั ถุไวไฟ 13

13. ประเภทของเครื่องจกั รทจี่ าเป็ นต้องใช้อุปกรณ์ป้องกนั 3.1 ลกั ษณะการทางานของชิ้นส่วนเครื่องจกั รกลทหี่ มุนรอบตวั เอง 14

1รูปที่ 1.1 แสดงชิ้นส่วนของเครื่องจกั รกลท่ีหมุนรอบตวั เอง 15

1 3.2 ลกั ษณะการทางานของชิ้นส่วนเคร่ืองจกั รกลทท่ี าให้เกิดจุดหนีบหรือจุดบีบ 16

117

1รูปท่ี 1.2 อนั ตรายท่ีเกิดข้ึนจากจุดหนีบของชิ้นส่วนเครื่องจกั รที่เคล่ือนที่ 18

1 3.3 ลกั ษณะการทางานของชิ้นส่วนเครื่องจักรกลทที่ าให้เกิดการตดัหรือเฉือนรูปท่ี 1.3 แสดงจุดอนั ตรายที่เกิดข้ึนจากการตดั ชิ้นงาน 19

1รูปที่ 1.4 ตะแกรงป้องกนั อนั ตรายจากสายพานของเคร่ืองจกั ร 20

14. การป้องกนั และควบคุมอนั ตรายทเ่ี กดิ จากการปฏิบัตงิ าน 4.1 กฎความปลอดภัยในการทางานของผู้ปฏบิ ัตงิ าน 4.1.1 แต่งกายใหเ้ หมาะสมกบั ลกั ษณะงานท่ีปฏิบตั ิ 4.1.2 ตอ้ งสวมอุปกรณ์ป้องกนั อนั ตรายส่วนบุคคลใหถ้ ูกตอ้ งและเหมาะสม 4.1.3 ตอ้ งปฏิบตั ิตามกฎความปลอดภยั และคาสง่ั ของผคู้ วบคุมงานโดยเคร่งครัด 4.1.4 หา้ มหยอกลอ้ เลน่ กนั ในขณะปฏิบตั ิงาน 21

1 4.1.5 หา้ มใชเ้ คร่ืองมือ อุปกรณ์ท่ีชารุด 4.1.6 หา้ มเขา้ ไปในเขตอนั ตรายก่อนไดร้ ับอนุญาต 4.1.7 หา้ มเชื่อม หรือเจียระไนโลหะในบริเวณที่มีสารไวไฟ หรือเช้ือเพลิงท่ีลุกไหมไ้ ดง้ ่าย 22

1 4.2 กฎความปลอดภยั ในการใช้เคร่ืองมือ อปุ กรณ์ 4.2.1 ใชเ้ คร่ืองมือ อุปกรณ์ตามประเภทและชนิดของงาน 4.2.2 ตรวจสอบสภาพ เคร่ืองมือ อุปกรณ์ สายไฟ ฉนวนหุม้ สายไฟก่อนเริ่มทางานทุกคร้ัง 4.2.3 ตอ่ สายดินทุกคร้ัง ขณะใชเ้ ครื่องมือ อุปกรณ์ไฟฟ้าทุกชนิด 4.2.4 ถึกษาวธิ ีการใชเ้ คร่ืองมือ อุปกรณ์อยา่ งถูกตอ้ ง 23

14.2.5 หา้ มใชเ้ ครื่องมือ อุปกรณ์ท่ีชารุด4.2.6 หา้ มใชเ้ ครื่องมือ อุปกรณ์ไฟฟ้า ขณะยนื ปฏิบตั ิงานบนพ้นื เปี ยกช้ืน4.2.7 หา้ มใชเ้ ครื่องมือ อุปกรณ์เกินกาลงั ความสามารถติดตอ่ กนั เป็นเวลานาน 24

1 4.3 อุบัตเิ หตุทพ่ี บบ่อยจากการปฏบิ ัตงิ านช่างยนต 4.3.1 อุบตั ิเหตุจากการถูกสายพานหนีบมือหรือนิ้วมือ 4.3.2 อุบตั ิเหตุที่เกิดจากพ้นื ผวิ บริเวณปฏิบตั ิงานไม่สะอาด 4.3.3 อุบตั ิเหตุที่เกิดจากความไม่รอบคอบในการทางาน 4.3.4 อุบตั ิเหตุที่เกิดจากวธิ ีการทางานไม่เหมาะสม 4.3.5 อุบตั ิเหตุที่เกิดจากการทาความสะอาดเคร่ืองมือ เคร่ืองจกั รดว้ ยวธิ ีที่ไม่เหมาะสม 25