งานฝึกฝีมือ 1 บทที่ 5

สาระการเรียนรู้ งานตะไบ 51. ชนิดของตะไบ งานตะไบ จุดประสงค์การเรียนรู้2. การตะไบ3. การตะไบผวิ ราบ 1. บอกชนิดและลกั ษณะของการใชง้ าน4. การตะไบข้ึนรูป ตะไบได้ 2. อธิบายวธิ ีการใชง้ านและการบารุงรักษา ตะไบได้ 3. เลือกใชง้ านตะไบใหเ้ หมาะสมกบั ชนิด ของวสั ดุและลกั ษณะงานที่จะตะไบได้ 4. ใชง้ านตะไบไดถ้ ูกตอ้ งและปลอดภยั สมรรถนะประจาหน่วย กจิ กรรมเตรียมพร้อม สู่ประชาคมอาเซียน1. เลือกใชง้ านตะไบไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งตามข้นั ตอน ถกู วธิ ีการและปลอดภยั คดั เลือกคาศพั ทห์ รือสานวนภาษาองั กฤษจาก2. บารุงรักษา เกบ็ รักษาตะไบหลงั การใชง้ านได้ หน่วยการเรียนรู้ เพือ่ การทบทวนและสร้างความ เขา้ ใจใหม้ ากข้ึน 71

1. ชนิดของตะไบ 5 1.1 ตะไบสาหรับงานเครื่องมือกล (Machine File) 72 1.1.1 มิลไฟล์ (Mill File) 1.1.2 แฟลทไฟล์ (Flat File) 1.1.3 แฮนด์ไฟล์ (Hand File) 1.1.4 พิลเลอร์ไฟล์ (Pillar File) 1.1.5 เรคแทงเกิลไฟล์ (Rectangle File)

1.1.6 สแกวร์ไฟล์ (Square File) 51.1.7 แรทเทลไฟล์หรือเรานด์ไฟล์ (Rattail or Round File)1.1.8 ทรีสแกวร์ไฟล์ (Three Square File) 731.1.9 ฮาฟเรานด์ไฟล์ (Half-round File)1.1.10 ไนฟ์ ไฟล์ (Knife File)

5 1.2 ตะไบสาหรับงานข้ึนรูปแม่พมิ พ์ (Die Forming File) 1.3 ตะไบสาหรับงานข้ึนรูปผวิ โคง้ (Curve Forming File)2. การตะไบ มหี ลกั การใช้งานและการบารุงรักษาดงั นี้ 2.1 ตอ้ งมีการร่างงาน (Lay-out) ใหม้ ีเส้นที่ชดั เจน 2.2 ควรจะเลือกใชต้ ะไบหยาบสาหรับการปรับผวิ ทีละมากๆ ก่อน จึงจะใชต้ ะไบละเอียดเพือ่ ปรับผวิ ชิ้นงานคร้ังสุดทา้ ย 74

52.3 ถา้ วสั ดุแขง็ ควรใชต้ ะไบหยาบ ถา้ วสั ดุอ่อนควรใชต้ ะไบละเอียด2.4 ก่อนทาการตะไบชิ้นงานจะตอ้ งใชป้ ากกาจบั งานจบั จนแน่นและชิ้นงานขนานกบั พ้นื แนวตะไบ2.5 มือดา้ นถนดั ควรจะจบั ดา้ มตะไบใหแ้ น่น และมืออีกดา้ นหน่ึงควรจบั ที่ปลายของตะไบไว้2.6 ผทู้ ่ีตะไบจะตอ้ งใชก้ ารเคลื่อนท่ีของลาตวั แทนการเคล่ือนท่ีของแขน จะทาใหผ้ วิ ของชิ้นงานราบเรียบไดร้ ะดบั ไม่เกิดสนั โคง้ 75

52.7 ไม่ควรเลือกใชต้ ะไบที่ไม่มีดา้ มจบั2.8 ควรจะใชแ้ ปรงลวดทองเหลืองปัดเศษออกก่อนการใชง้ านต่อไปหรือหลงั เลิกใชง้ าน2.9 การเกบ็ รักษาตะไบควรจะเกบ็ ไวไ้ ม่ใหถ้ ูกน้าหรือสารเคมี 76

53. การตะไบผวิ ราบ การตะไบผวิ ราบ (Flat Filing) เป็นการใชต้ ะไบท่ีมีลกั ษณะแบนเรียบชนิดต่างๆ ซ่ึงใชใ้ นการปรับผวิ ชิ้นงานใหร้ าบเรียบไดร้ ะดบัเดียวกนั4. การตะไบขนึ้ รูป การตะไบข้ึนรูป (Form Filing) งานตะไบข้ึนรูปจะตอ้ งใช้ตะไบท่ีมีรูปร่างตามลกั ษณะของงานท่ีจะตะไบข้ึนรูป 77