รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว ฉบับที่ 4

จำนวนนักทอ ปง 2เท5ย่ี 5ว7ต-า 2งช5า5ต9ิ ไตรมาสท่ี 2 -15.94 +36.92 +8.23ล5า .น1ค0น ล6า .น9ค8น ล7า.น5ค5น 4ฉบบั ที่ป 2557 ป 2558 ป 2559 เม.ย. - มิ.ย. 2559ทองเที่ยวโลก CULINARY TRAILขยายตัว 5.3% ทองเที่ยวดานอาหารไทย แตะ 5 แสนลานบาท SPIRITUAL TOURISM ทองเที่ยวอิ�มใจ สุขใจ เกิดปญญา ทองเที่ยวไทย ไตรมาส 2/2559 ขยายตัวตอเนื่อง 8.23%

บทบรรณาธิการ รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ งเทย่ี ว ฉบบั ท่ี 4 นาํ เสนอสถานการณทอ งเท่ียวของโลก ทมี่ กี ารขยายตวั รอ ยละ5.3 เปน ผลมาจากราคานา้ํ มนั ทล่ี ดลง ทาํ ใหเ กดิ การเดนิ ทาง ระหวางประเทศเพ่มิ มากขึ้น สถานการณทอ งเที่ยวไทยมรี ายไดจากการทอ งเทยี่ ว ในไตรมาส2/2559 จาํ นวน571,681.93 ลา นบาท ขยายตวั รอ ยละ11.89 เปน รายได จากนกั ทอ งเท่ียวชาวตางชาติรอ ยละ 13.20 และนักทอ งเทย่ี วไทยรอ ยละ 8.65 ในเลมนําเสนอบทความการทองเท่ียวเชิงอาหาร ท่ีสะทอนถึงวัฒนธรรมของ แตละทอ งถิน่ ไทย ซง่ึ อาหารเปนสว นหน่งึ ของกิจกรรมการทอ งเที่ยว ในป 2558 ประเทศไทยมรี ายไดจากการทองเทยี่ วเชงิ อาหารรวม 456,000 ลา นบาท คดิ เปน รอยละ 20 ของรายไดร วมจากการทอ งเท่ียวท้งั หมด และบทความการทองเทีย่ ว เชิงศาสนาและจิตใจ เปนอีกบทความท่ีสะทอนใหเห็นถึงรูปแบบการทองเที่ยว ท่ีไดรับความนยิ มเพมิ่ ขึ้นจากสภาพสงั คม วิถีชีวติ คุณภาพชวี ิตในปจจบุ ันที่เกิด ความเครียด ความไมส บายใจ นาํ ไปสูก ารเดนิ ทางเพอื่ ความผอนคลายจากความ ทกุ ข โดย World Tourism Organization (UNWTO) วิเคราะหว า ในชวงทศวรรษ ท่ีผานมา การทองเท่ียวเชิงศาสนาและจิตใจ มีการเติบโตข้ึนอยางรวดเร็วใน ดา นปรมิ าณ โดยเฉพาะในกลมุ เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต และกลมุ สถานทส่ี กั การะ ทางศาสนา ดวยประเทศไทยเปน ดินแดนแหงพทุ ธศาสนา มที รพั ยากรที่สามารถ นํามาพฒั นาตอ ยอดใหเกดิ การทองเท่ียวเชงิ ศาสนาซ่ึงควรใหค วามสําคญั ยง่ิ สํานักงานปลัดกระทรวงการทองเท่ียวและกีฬา กระทรวงการทองเท่ียวและกีฬา หวังเปนอยางยิ่งวารายงานภาวะเศรษฐกิจทองเท่ียวฉบับนี้ จะเปนประโยชนกับ ผูสนใจทุกทาน หากมีขอติชมประการใด ทีมบรรณาธิการยินดี และพรอมท่ีจะ รับฟง เพือ่ นําไปปรับปรุงแกไขใหเกิดความสมบรู ณม ากขน้ึสาํ นกั งานปลัดกระทรวงการทองเท่ยี วและกฬี า

สารบัญ จำนวนนกั ทองเทีย่ วตางชาติ ไตรมาสที่ 2 ป 2557 - 2559 +8.23 -15.94 +36.92 4ฉบับท่ี02 หน้าเปดิ เรื่อง ล5า.น1ค0น ล6า.น9ค8น ล7า .น5ค5น เม.ย. - มิ.ย. 2559 ป 2557 ป 2558 ป 255903 สถานการณ์การทอ่ งเท่ียวโลก08 สถานการณ์นกั ทอ่ งเท่ยี วอาเซียนของไทย ไตรมาสที่ 2 ปี 255910 สรปุ สถานการณ์การทอ่ งเท่ียวของไทย CULINARY TRAIL22 ไตรมาสที่ 2 ปี 2559 กลุมสารสนเทศเศรษฐกจิ การทอ งเท่ียวและกีฬา ทองเที่ยวดานอาหารไทย แตะ 5 แสนลานบาท กองเศรษฐกิจการทอ งเที่ยวและกฬี า กระทรวงการทองเทย่ี วและกฬี า SPIRITUAL TOURISM เลขท่ี 4 ถนนราชดำเนนิ นอก แขวงวัดโสมนัส เขตปอมปราบศัตรูพา ย กรุงเทพมหานคร 10100 ทองเที่ยวโลก ทองเที่ยวอิ�มใจ สุขใจ เกิดปญญา แนวโน้มสถานการณท์ อ่ งเทยี่ วไตรมาสที่ 3โทรศพั ท:0-2283-1500โทรสาร:0-2356-0746 ขยายตัว 5.3% ทองเที่ยวไทย ไตรมาส 2/2559 ภายใตโครงการจดั ทำรายงานภาวะเศรษฐกิจการทอ งเที่ยวรายไตรมาส บรษ� ัท เอก็ เซลเลนท บิสเนส แมเนจเมนท จำกัด ขยายตัวตอเนื่อง 8.23% ปี 2559 และตลอดปี 2559 Tourism Vol4-Cover process.indd 2-3 7/30/16 7:32 PM24 12 เมอื งต้องหา้ ม...พลาด พลัส ฉบบั ที่ 432 แนวโนม้ การลงทุนในธุรกิจโรงแรมในประเทศไทย เมษายน - มิถนุ ายน 255938 การท่องเทยี่ วเพ่อื การเรียนรดู้ ้านอาหาร คณะท่ีปรึกษา: นายพงษ์ภาณุ เศวตรนุ ทร์46 การท่องเที่ยวเชงิ ศาสนาและจติ ใจ ปลัดกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า นางธิดา จงก้องเกียรติ58 ตัวชีว้ ดั เศรษฐกิจการทอ่ งเท่ยี ว รองปลดั กระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกีฬา นายนเร เหลา่ วชิ ยา รองปลดั กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา บรรณาธิการอ�านวยการ: นางธิดา จงกอ้ งเกียรติ รองปลดั กระทรวงการท่องเท่ยี วและกฬี า 03 46 กองบรรณาธิการ: คณะท�างานพัฒนาข้อมูลรายงานภาวะเศรษฐกิจ การท่องเท่ยี วรายไตรมาส กลุ่มสารสนเทศเศรษฐกจิ การท่องเท่ยี วและกีฬา กองเศรษฐกิจการท่องเท่ยี วและกฬี า ส�านกั งานปลดั กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกีฬา 38 32 จดั ท�าโดย: สา� นกั งานปลดั กระทรวงการท่องเท่ยี วและกีฬา เลขที่ 4 ถนนราชด�าเนนิ นอก แขวงวัดโสมนัส เขตปอ้ มปราบศัตรพู า่ ย กรงุ เทพ 10100 ภายใต้โครงการจัดท�ารายงานภาวะเศรษฐกจิ การท่องเท่ียวรายไตรมาส บริษทั เอ็กเซลเลนท์ บสิ เนส แมเนจเม้นท์ จ�ากัด

การท่องเท่ียวโลกในปี 2016 มแี นวโน้มขยายตัวWTTC (World Travel and Tourism Council) คาดว่า GDP ของการเดินทางและการท่องเท่ียวโลกในปี 2016 เติบโตร้อยละ 3.3สูงกว่าปีก่อนท่ีเติบโตร้อยละ 2.8 ผลจากราคาน้�ามันลดลง ส่งเสริมให้เกิดผลดีต่อการเดินทางและการท่องเท่ียว และการลงทุนการท่องเที่ยวเติบโตร้อยละ 4.7 ในปี 2016 นอกจากน้ี IATA Airlines Financial Monitor คาดการณ์ว่าราคาค่าโดยสารเคร่ืองบินจะลดลงประมาณรอ้ ยละ 4.0สถานการณท์ ่องเทีย่ วของประเทศไทย ไตรมาส 2 ปี 2559 เติบโตต่อเนอื่ งจากปีทผี่ า่ นมานักท่องเท่ียวชาวต่างชาติเดินทางเข้ามายังประเทศไทย ในไตรมาส 2/2559 ขยายตัวร้อยละ 8.23 ก่อให้เกิดรายได้ด้านการท่องเท่ียวแก่ประเทศไทยคิดเป็นมูลค่า 362,933.27 ลา้ นบาท ขยายตวั รอ้ ยละ 13.20 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีท่ผี ่านมา ในขณะที่รายได้จากการทอ่ งเทีย่ วภายในประเทศ 208,748.66 ขยายตวั ร้อยละ 8.65 จากชว่ งเวลาเดียวกนั ของปที ีผ่ ่านมาแนวโนม้ สถานการณท์ ่องเทย่ี วของประเทศไทย ไตรมาสท่ี 3 ปี 2559 เตบิ โตตอ่ เนอื่ งทั้งจากปัจจัยภายนอกประเทศ และปัจจยั ภายในประเทศโดยคาดวา่ นกั ทอ่ งเท่ยี วระหวา่ งประเทศจะเติบโตมากกวา่ ไตรมาสท่ี 2 จากการเติบโตของนกั ท่องเทีย่ วจีน มาเลเซยี นกั ท่องเท่ียวมสุ ลมิและนกั ทอ่ งเทย่ี วยโุ รป ขณะทกี่ ารทอ่ งเทยี่ วภายในประเทศไดร้ บั การสนบั สนนุ จากการเพมิ่ วนั หยดุ พเิ ศษตอ่ เนอื่ ง โดยคาดวา่ นกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติจะขยายตัวรอ้ ยละ 11 และการทอ่ งเท่ียวภายในประเทศจะขยายตวั ร้อยละ 8การทอ่ งเท่ยี วเชิงศาสนาและจติ วิญญาณในประเทศไทยศาสนาไม่เพียงแต่จะเป็นหน่ึงในสถาบันหลักของชาติแต่ยังมีบทบาทส�าคัญต่อวิถีชีวิตของชาวไทย และโดยที่ประเทศไทยเปิดเสรีในการนับถือศาสนามาแต่อดีตจึงท�าให้มีความหลากหลายของศาสนา รวมถึงมีพระภิกษุ นักบวช นักการศาสนาที่มีความรู้ ความสามารถตลอดจนศาสนถานที่ส�าคัญท่ัวประเทศ ปัจจุบันการท่องเที่ยวเชิงศาสนาและจิตวิญญาณมีแนวโน้มได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นไม่เพียงแต่ในหมู่ชาวไทยเท่านั้น ยังรวมถึงชาวต่างชาติท่ีต้องการปฏิบัติธรรมเพื่อยกระดับจิตใจ และเพ่ือความสบายใจ การท่องเท่ียวประเภทน้ีสรา้ งรายไดใ้ หแ้ กป่ ระเทศทงั้ จากคา่ ใชจ้ า่ ยในการเดนิ ทาง คา่ ทพ่ี กั และคา่ อาหาร และในหลายพนื้ ทเ่ี ปน็ กจิ กรรมสา� คญั ทดี่ งึ ดดู นกั ทอ่ งเทยี่ วท้งั ชาวไทยและชาวต่างชาติ โดยเฉพาะกลุม่ ที่เดนิ ทางมาดว้ ยแรงศรัทธาเพ่ือความสบายใจซงึ่ เป็นกลมุ่ ท่มี ีขนาดใหญท่ ีส่ ดุ ส�าหรบั กลุม่ ท่ีเดินทางมาเพ่ือยกระดับจิตใจมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะชาวต่างชาติ แต่สถานปฏิบัติธรรมส่วนใหญ่ยังขาดความพร้อมท้ังด้านสถานที่ และบคุ ลากรการทอ่ งเท่ียวอาหารจากการท่องเทีย่ วทางเลือกสู่กลยทุ ธก์ ารสรา้ งศักยภาพการแข่งขนัการทอ่ งเทยี่ วอาหารมคี วามสา� คญั มากขนึ้ จากเดมิ ทเี่ ปน็ สว่ นหนง่ึ การทอ่ งเทยี่ วทางเลอื กปจั จบุ นั ทบี่ ทบาทเพมิ่ ขนึ้ จนเปน็ หนง่ึ ในกลยทุ ธ์ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ ศกั ยภาพทางการแขง่ ขนั อยา่ งยงั่ ยนื ได้ ซงึ่ สว่ นหนงึ่ เปน็ ผลจากกระแสความนยิ มของนกั ทอ่ งเทย่ี วทว่ั โลกท่ีใหค้ วามสา� คญั มากขนึ้ต่ออาหารและสขุ ภาพ โดยในปี 2015 องคก์ ารทอ่ งเที่ยวโลกคาดว่า การทอ่ งเทย่ี วอาหารสรา้ งรายไดร้ วมกว่า 150 พันลา้ นเหรียญสหรฐั ฯสา� หรบั ประเทศไทยในปี 2558 มีรายไดร้ วมจากการซอ้ื อาหารและเครอ่ื งดม่ื ของนกั ท่องเท่ียวท้งั ชาวไทย และชาวต่างประเทศกวา่ 4.56แสนล้านบาท โดยเป็นรายไดจ้ ากนักทอ่ งเที่ยวชาวไทยทที่ อ่ งเท่ียวในประเทศ 1.74 แสนล้านบาท และนักทอ่ งเที่ยวชาวต่างชาติ 2.82แสนล้านบาท โดยเป็นรายได้จากนักท่องเท่ียวชาวจีน 0.71 แสนล้านบาท นอกจากน้ี การท่องเที่ยวอาหารยังสร้างรายในด้านอ่ืนๆใหแ้ กป่ ระเทศ เช่น รายได้จากการเรยี นทา� อาหาร และการเยย่ี มชมฟารม์ เกษตร เป็นต้น02 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียว

สถานการณก์ ารท่องเท่ยี วโลกสถานการณ์การท่องเท่ียวโลกแนวโน้มนกั ทอ่ งเท่ยี วโลก มองหาประสบการณ์ใหม่ สร้างความประทบั ใจแนวโน้มพฤตกิ รรมนักท่องเทยี่ วในปี 2030 สิ่งท่ีท�าให้นักท่องเที่ยวเลือกใช้บริการบริษัทน�าเที่ยวสืบเนื่องจาก ราคา เทคโนโลยี และความสามารถในการเขา้ ใจลูกค้า โดยรอ้ ยละบริษัท อมาเดอุส และฟรอสต์แอนด์ซัลลิแวน (Amadeus and 42 ของผ้ใู ชบ้ ริการบริษทั น�าเทย่ี ว ชืน่ ชอบบรษิ ัททีพ่ วกเขารสู้ กึ วา่Frost & Sullivan) จดั ท�ารายงานผลการศกึ ษา ‘Future Traveller ไดม้ สี ว่ นรว่ ม และรบั ฟงั ความตอ้ งการของลกู คา้ นอกจากนเ้ี รอื่ งสนิ คา้Tribes 2030: Building a More Rewarding Journey’ เพ่ือ การบรกิ าร การสรา้ งประสบการณ์ใหแ้ กล่ กู คา้ รวมถงึ ดา้ นราคา การนา� เสนอลกั ษณะของนักท่องเทย่ี วในปี 2030 ได้แบง่ นกั ทอ่ งเท่ยี ว เขา้ ใจการเปลี่ยนแปลงท่ีมอี ยู่ตลอดเวลาของลกู ค้า พฤติกรรมดา้ นออกเปน็ 6 กลมุ่ ไดแ้ ก่1)ObligationMeter’s เปน็ กลมุ่ ทเี่ ดนิ ทางเพอ่ื การท่องเท่ียวของลูกค้า การใช้เทคโนโลยีเพ่ือเป็นเคร่ืองมือทางด�าเนินกจิ กรรมที่จ�าเปน็ เช่น นกั ทอ่ งเที่ยวทางธรุ กจิ 2) Simplic- การตลาดเป็นส่ิงที่ต้องค�านึงถึง เพื่อประโยชน์ของธุรกิจ และity Searchers เป็นกลุ่มท่ีต้องการความสะดวกจากแหล่งข้อมูล ของลูกคา้ เชน่ กนั ซ่งึ ในประเดน็ นี้ Mr. Simon Er ผจู้ ัดการทว่ั ไป3) Ethical Travelers เป็นกลุม่ ทนี่ า� ปัจจยั ดา้ นสภาพแวดล้อม และ General Manage ของ Global Travel and Scenic Travelจริยธรรมวางแผนในการทอ่ งเท่ยี ว 4) Reward Hunters เป็นกลุม่ บริษัทน�าเที่ยวยักษ์ใหญ่ในสิงคโปร์ กล่าวว่า “บริษัทน�าเที่ยวที่ใหร้ างวัลกับตัวเองจากการท�างาน 5) Cultural Purists เปน็ กลมุ่ ต้องน�าเสนอบริการท่ีออกแบบเพ่ือเป็นแรงบัลดาลใจให้กับลูกค้าท่ีเดินทางค้นหาวัฒนธรรมใหม่ๆ ที่แตกต่างจากส่ิงที่คุ้นเคย และสร้างประสบการณท์ ี่เปน็ เอกลกั ษณ์และนา่ จดจา� ” ดังน้ัน ลกู ค้า6) Social Capital Seekers เป็นกลุ่มที่นิยมแชร์ประสบการณ์ มีความคาดหวังในการเดินทางท่องเท่ียวจะได้รับประสบการณ์ทอ่ งเทย่ี วผ่านสอื่ สงั คมออนไลน์เพอื่ ต้องการเป็นทย่ี อมรับ โดยทัง้ การท่องเทย่ี วทีด่ ีท่ีสดุ6 กลุ่มน้ีจะได้รับอิทธิพลจากปัจจัยทางจิตวิทยา และเทคโนโลยีเปน็ ส�าคญัในปจั จบุ นั นกั ทอ่ งเทย่ี วคาดหวงั การไดร้ บั ขอ้ มลู จากบรษิ ทั นา� เทยี่ วรวมท้ังการเสนอประสบการณ์ท่ีแปลกใหม่ เป็นท่ีปรึกษาที่ดีแก่นักท่องเทย่ี วท้งั แบบออนไลน์ และออฟไลน์ รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทย่ี ว 03

สถานการณก์ ารทอ่ งเทย่ี วโลกค่าโดยสารเคร่ืองบินมีแนวโน้มจะปรับตัว 3.3 ล้านคน นับได้ว่าเป็นสนามบินท่ีมีอัตราการเติบโตสูงในกลุ่มเพิ่มขึน้ ประเทศแถบยโุ รป และมเี สน้ ทางเชอ่ื มโยงทคี่ ลอ่ งตวั หลายเสน้ ทาง เชื่อมต่อกบั เมืองต่างๆ ในประเทศองั กฤษ และอเมริกาเหนอืชว่ งกลางปี 2017 สายการบนิ Delta สายการบิน American และ Peter Harbison ตา� แหนง่ Executive Chairman ของ CAPA กลา่ วสายการบิน United มแี นวทางร่วมกนั ขึน้ คา่ โดยสารอย่างค่อยเปน็ ถงึ การเตบิ โตทางธรุ กจิ การบนิ ของประเทศอหิ รา่ น และสายการบนิคอ่ ยไปเพอ่ื ไม่ใหเ้ กดิ ผลกระทบตอ่ ความตอ้ งการของลกู คา้ รายงาน ต้นทุนต่�ามีการสั่งซื้อเครื่องบินเกือบครึ่งหนึ่งของการสั่งทั้งหมดของ IATA Airlines Financial Monitor ฉบบั เดอื นเมษายน 2016 ในโลกปัจจุบันนี้ ท�าให้สายการบินแบบ Full Service Carriersไดส้ รุปขอ้ มลู ดา้ นการบินทีส่ า� คญั คอื (FSCs) มงุ่ เน้นการแข่งขนั ในดา้ นความสะดวกสบาย และการปรบั• แม้ปัจจุบันราคาน้�ามันจะปรับเพิ่มข้ึนแต่ยังคาดการณ์ว่า เส้นทางการบินระยะส้ันใหม่ แนวโน้มความต้องการของผู้บริโภค ต่อธุรกิจการบินในอนาคต คือ การใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เป็น ราคาน�้ามันจะยังคงอยทู่ ตี่ �่ากวา่ 50 ดอลลารส์ หรฐั ฯ ต่อบารเ์ รล ชอ่ งทางการซือ้ และแลกเปลยี่ นประสบการณ์มากกวา่ ตัวสนิ ค้า จนถึงปี 2018• คาดการณ์ว่าราคาค่าโดยสารเครื่องบินจะลดลงประมาณ 4% ตรงกนั ขา้ มกบั อตั ราการแลกเปลย่ี นเงนิ ดอลลารส์ หรฐั ฯ ทเี่ พม่ิ ขน้ึ ทั่วโลก และการขึ้นของราคาน�้ามันร้อยละ 65 ต้ังแต่เดือน มกราคม ทา� ใหม้ แี นวโนม้ ในการข้นึ ค่าโดยสารในอนาคต• การเดนิ ทางทวั่ โลกยงั มีจ�านวนมากในไตรมาสท่ี 1 ไมแ่ ตกต่าง จากไตรมาสแรกของปีที่แล้ว และมีอัตราการลดลงในช่วงแรก ของไตรมาสที่ 2การประชุม CAPA SUMMITการประชุม CAPA (Centre for Aviation) Airlines in Transitionผู้เชี่ยวชาญด้านธุรกิจการบินจากท่ัวโลกได้หารือเกี่ยวกับอนาคตและแนวโน้มของการเดินทางของโลก ซ่ึงส่งผลต่อการวางแผนการเดนิ ทาง และการตดั สนิ ใจดา� เนนิ ธรุ กจิ ดา้ นการบนิ KevinTolandจาก Dublin Airport ได้กลา่ วว่าในปี 2015 สนามบินมผี ู้โดยสารถงึ04 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเที่ยว

สถานการณก์ ารท่องเทยี่ วโลก Global Connectivity Ranking The world's Top 20 most connected citiesล อ น ด อ น ไ ด ้ ต� า แ ห น ่ ง อั น ดั บ ที่ ห นึ่ ง ข อ ง RANK CITY COUNTRYGlobal Connectivity Ranking 1− London United Kingdom 2− Paris FranceรายงานTransport Focus Report ของ Rome2rio ของประเทศ 3− Frankfurt am Main Germanyออสเตรเลีย ได้จัดล�าดับประเทศที่มีเครือข่ายการเช่ือมโยงทาง 4− Amsterdam Netherlandsอากาศ(GlobalConnectivityRanking)20 ประเทศแรกทม่ี เี ทย่ี วบนิ 5 1▲ Istanbul Tukeyตรงระหวา่ งประเทศมากทส่ี ดุ โดย กรงุ ลอนดอน ประเทศอังกฤษ 6 1▲ Munich Germanyมีเส้นทางเชื่อมโยงที่มากท่ีสุดในโลก ซึ่งมีเท่ียวบินตรงระหว่าง 7 1▲ Brussels Belgiumประเทศมากถึง 351 เสน้ ทาง 8 3▼ Dubai UAEโดยขอ้ มูลจาก Global Connectivity Ranking เปน็ ข้อมูลส�าคัญต่อ 9 1▲ Rome Italyการคาดการณแ์ นวโน้มอตุ สาหกรรมท่องเที่ยว ซ่งึ ไดแ้ ก่ 10 2 ▲ Diisseldorf Germany• เมอื งโตรอนโต (Toronto) เปน็ เมอื งทมี่ เี สน้ ทางเชอื่ มโยงระหวา่ ง 11 2 ▲ Vienna Austria 12 3 ▲ Milan Italy ประเทศมากทีส่ ดุ ในทวีปอเมรกิ าเหนอื มี 154 เสน้ ทางการบนิ 13 2 ▼ Ziirich Switzerland• เมืองนิวยอร์ค มีสนามบิน 3 แห่ง เชื่อมโยงเส้นทางการบิน 14 − Manchester United Kingdom 15 6 ▼ Moscow Russia ระหว่างประเทศท้ังหมด 137 เส้นทางส่วนใหญ่เป็นเส้นทาง 16 2 ▲ Barcelona Spain การบินภายในประเทศ เมืองนิวยอร์คจึงมีความส�าคัญน้อยกว่า 17 − Toronto Cannada หลายประเทศในภมู ิภาคยุโรป 18 4 ▲ Berlin Germany• ส�าหรับประเทศอังกฤษ เมืองท่ีเป็นรองลอนดอน คือ เมือง 19 10 ▲ Dublin Ireland แมนเชสเตอร์ซึ่งมเี ทีย่ วบนิ ตรงระหว่างประเทศ 162 เท่ียวบิน 20 1 ▲ Hong Kong Hong Kong• เมืองอีสตันบูล ประเทศตุรกีมีอัตราการเพิ่มเที่ยวบินถึง ร้อยละ 20 ซ่ึงเป็นเส้นสู่จุดหมายปลายทางใหม่ 40 แห่ง https://www.rome2rio.com อีสตันบูลจึงถือเป็นเมืองที่มีเส้นทางเช่ือมโยงมากท่ีสุดในหมู่ ประเทศมสุ ลิม ซึง่ มผี ลมาจากการขยายตัวของภาคธุรกิจ และ • ฮ่องกง เมืองที่มีเส้นทางเชื่อมโยงมากที่สุดในภูมิภาคเอเชีย ชนช้ันกลางท่ีมีฐานะที่ดีขึ้น ท�าให้เกิดความต้องการในการ เชื่อมโยงสู่ 147 เมือง รองลงมา ได้แก่ กรุงโซลมี 141 เส้นทาง เช่อื มโยงเสน้ ทางหรือคคู่ า้ ใหมๆ่ กรงุ เทพฯ 131 เส้นทาง และสงิ คโปร์ 129 เส้นทาง ตามลา� ดับ• เมอื งเคียฟ ประเทศยูเครน เสน้ ทางเช่ือมโยงมีอัตราลดลงอย่าง ต่อเนื่องนับต้ังแต่ปี 2014 จากเดิม 83 เส้นทาง เหลือเพียง • จีน ประเทศที่น่าจับตามอง มีเที่ยวบินเพ่ิมข้ึนอย่างต่อเนื่อง 60 เส้นทาง โดยเสน้ ทางท่ลี ดลงสว่ นใหญ่ อยู่ในประเทศรสั เซยี นับตั้งแต่ปี 2014 เป็นต้นมา เช่นปักกิ่งมีเส้นทางเพ่ิมขึ้น ผลจากความขดั แยง้ ของคาบสมทุ รไครเมยี น(CrimeanConflict) 22 เมอื ง เซยี่ งไฮเ้ พมิ่ ขนึ้ 17 เมอื ง และกวางโจวเพม่ิ ขน้ึ 12 เมอื ง CLMVT Forum 2016 ครัง้ แรกจดั โดยไทย จากการท่ีรัฐบาลไทยมุ่งยกระดับเศรษฐกิจในภูมิภาคและความ ร่วมมือทางการค้า การลงทุน การท่องเที่ยว กับประเทศกลุ่ม CLMVT กระทรวงพาณิชย์ จึงร่วมกับกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและ กฬี า กระทรวงอตุ สาหกรรม และส�านักงานคณะกรรมการส่งเสริม การลงทุน จัดการประชุมและเสวนา “CLMVT Forum 2016” ขน้ึ เปน็ ครงั้ แรก(16-18 มถิ นุ ายน2559) ภายใตแ้ นวคดิ Towardsa SharedProsperity หรอื ประสาน แบง่ ปนั มงั่ คง่ั ยงั่ ยนื มผี เู้ ขา้ รว่ ม เกือบ 1,000 คน การประชุมเสวนาครงั้ น้ีม่งุ เน้น 4 ข้อหลัก ได้แก่ รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทย่ี ว 05

สถานการณ์การท่องเที่ยวโลก1. Unleashing CLMVT: การปลดปลอ่ ยศักยภาพ และเชื่อมโยง WTTC รายงานผลกระทบทางเศรษฐกิจเครือข่าย 2. Unlocking CLMVT: สร้างความเชื่อมโยงแบบ ของอุตสาหกรรมทอ่ งเที่ยวไรร้ อยตอ่ หรอื ปลดล็อกจากอุปสรรค 3. Quality CLMVT: พัฒนาศักยภาพของผู้ประกอบการ 4. Digital CLMVT: สนับสนุน WTTC (World Travel and Tourism Council) คาดว่าการเติบโตโครงสร้างพื้นฐานดา้ นดิจติ อล ของ GDP การเดินทางและการท่องเท่ียวโลกในปี 2016 ลดลงการประชมุ ครัง้ น้เี พ่อื สานต่อให้ Asean Connect เปน็ รูปธรรม ซง่ึ จากเดิมทเ่ี คยคาดการณ์โดยเตบิ โตรอ้ ยละ 3.3 และถงึ แมว้ ่ามีการประเทศไทยเนน้ เรอ่ื งการเตบิ โตของการทอ่ งเทยี่ วใน Intra ASEAN ปรับลดอัตราการเติบโต แต่การเดินทางและท่องเท่ียวจะยังคงแลกเปล่ียนความเห็นในเรื่องการกระจายออกเป็น 3 ส่วน เติบโตไดม้ ากกว่าเศรษฐกิจโลกเพอ่ื เพมิ่ การเตบิ โตดา้ นทอ่ งเทยี่ ว คอื 1) เวลา คา� นงึ ถงึ lowseason • การเติบโตในปี 2016 ร้อยละ 3.3 เมื่อเทียบกับร้อยละ 2.8(rainny season หรอื green season) 2) สถานท่ี ไปยงั เมอื งรองเนน้ ภาคอีสาน 3) ค�านึงถึงการกระจายไปยงั ภาคสว่ นอ่ืนๆ ในการ ในปี 2015 ผลมาจากการเพ่ิมขึ้นของเศรษฐกิจการท่องเท่ียวได้รับประโยชน์จากการท่องเที่ยว เช่น ภาคการเกษตร เป็นการ ยังเติบโตแม้จะมีการลดลงของ GDP โลก และการลดลงของแชรข์ อ้ มลู รว่ มกนั เพอ่ื การวางแผน และทา� ตลาดดา้ นการทอ่ งเทยี่ ว ราคานา�้ มนั ในชว่ งเวลาทผ่ี า่ นมาสง่ ผลใหเ้ กดิ การเดนิ ทางระหวา่ งนางกอบกาญจน์ วฒั นวรางกลู รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการทอ่ งเทย่ี ว ประเทศอย่างต่อเนื่อง ขณะที่ราคาน�้ามันลดลงส่งเสริมให้เกิดและกฬี า ได้เสวนาในหัวข้อ Seamless Travel in CLMVT และ ผลดตี ่อการเดนิ ทาง และการท่องเท่ยี ว การปรบั ลดราคานา�้ มนัได้กล่าว คาดหวังจ�านวนนักท่องเท่ียวจากกลุ่มประเทศ CLMVT สง่ ผลใหเ้ ศรษฐกจิ ประเทศสง่ ออกนา้� มนั ลดลงจงึ ทา� ใหเ้ กดิ คา� ถามจะเดินทางมาเที่ยวเพิ่มขึ้นร้อยละ 50 ทั้งต้องการขยายเส้นทาง ท่ีว่า การปรับลดราคาน้�ามันส่งผลดีหรือไม่ต่อการท่องเที่ยวคมนาคม โดยเฉพาะสายการบินเพ่ืออ�านวยความสะดวกในการ ทเ่ี พ่มิ ขึ้นท้ังหมดโดยรวมเดินทางท่องเที่ยว โดยเฉพาะเส้นทางการบินไปยังเมืองรองของ • การเดินทางและการท่องเที่ยวในปี 2016 คาดว่าจะเติบโตได้แตล่ ะประเทศเพอ่ื ขยายการทอ่ งเทย่ี วใหม้ ากขนึ้ และตอ้ งการผลกั ดนั เร็วขึ้นกว่าในปี 2015 การลงทุนการท่องเที่ยวเติบโตร้อยละเสน้ ทางการท่องเทีย่ วทางนา�้ โดยเฉพาะลุ่มแมน่ �า้ โขง อ่าวไทย 4.7 ในปี 2016 ขณะท่ีการเดินทางและการท่องเที่ยวใช้จ่าย ภายในประเทศ และต่างประเทศคาดว่าจะเติบโตร้อยละ 3.3 และร้อยละ 3.0 ตามลา� ดบั • ในปี 2016 การแข็งค่าของเงินดอลลาร์สหรัฐฯ ส่งผลต่อ แนวโน้มการท่องเท่ียวของระบบเศรษฐกิจท่ีสกุลเงินผูกกับ ดอลลารส์ หรฐั ฯ เชน่ ประเทศฮอ่ งกง กาตาร์ ซาอดุ อิ าระเบยี และ สหรัฐอาหรบั เอมเิ รตส์06 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียว

สถานการณก์ ารทอ่ งเที่ยวโลก • ประเทศไทย ในปี 2026 จะมีนักท่องเท่ียวมากเป็นอันดับ 2 ของโลก สูงกวา่ ประเทศจีน และสเปน • ประเทศจีน สหรฐั อเมรกิ า เยอรมนี และองั กฤษ เป็นประเทศ ทม่ี ีการใช้จ่ายด้านการท่องเท่ียวสูงสุด 4 อนั ดับแรกในปี 2026 Brexit จะไม่ส่งผลกระทบต่อภาค การทอ่ งเท่ยี ว จากการท่ีเสียงส่วนใหญ่ของสหราชอาณาจักรลงมติออกจาก สหภาพยุโรป (Brexit) ส่งผลตอ่ ตลาดเงนิ ขององั กฤษ คา่ เงินปอนด์ ออ่ นคา่ ลงทันทีรอ้ ยละ 10 ส�าหรบั ผลกระทบต่อภาคการท่องเท่ียว ดงั น้ี• GDP ด้านการเดินทางและการท่องเที่ยวในปี 2016 1) การวเิ คราะหข์ อง Mike Olson นกั วิจัยอาวุโส จาก Piper Jaffray ลาตนิ อเมริกาหดตวั ร้อยละ 0.5 เนือ่ งจากการหดตัวของ GDP คาดว่าภาคการท่องเท่ียวของสหภาพยุโรป และสหราชอาณาจักร ของบราซลิ ทมี่ ขี นาดเศรษฐกจิ ใหญท่ ส่ี ดุ ในภมู ภิ าค หรอื ครงึ่ หนง่ึ จะไม่ได้รับผลกระทบในทันที เน่ืองจากยังไม่มีสัญญาณท่ีแสดงให้ ของละตนิ อเมริกา ส่งผลกระทบตอ่ เศรษฐกิจของภมู ภิ าค เหน็ ถงึ แนวโนม้ การเปลย่ี นแปลงของผบู้ รโิ ภค นกั ทอ่ งเทย่ี วองั กฤษ สรา้ งรายไดใ้ หก้ บั ประเทศไทยกวา่ 69,000 ลา้ นบาท ในปี 2558 ซงึ่แนวโน้มการท่องเที่ยวในปี 2016-2026 สูงเป็นอันดบั ที่ 3 คาดวา่ ในระยะแรก หรือ 3 เดอื น นับจากการลง• ใน 10 ปีข้างหน้า คาดว่า GDP ภาคการท่องเท่ียวจะเติบโต ประชามตจิ ะยงั ไมส่ ง่ ผลกระทบตอ่ ภาคการทอ่ งเทย่ี วไทย เนอ่ื งจาก นักท่องเท่ียวกลุ่มน้ีวางแผนการเดินทางล่วงหน้า นอกจากน้ี โดยเฉลีย่ รอ้ ยละ 4.0 ต่อปี คณุ เจรญิ วงั อานนท์ นายกสมาคมไทยธรุ กจิ ทอ่ งเทยี่ ว หรอื แอตตา้• ในปี 2026 การท่องเท่ียวจะส่งผลให้เกิดการจ้างงานเพิ่มขึ้น เชอ่ื วา่ ตอ้ งใชเ้ วลาติดตามผลกระทบอยา่ งน้อย 6 เดือน 2) การวเิ คราะหข์ อง Stephen Dunk กรรมการผ้จู ัดการภาคพื้น ท้ังหมด 370 ล้าน ต�าแหน่งงานทว่ั โลก ซง่ึ ถือเปน็ 1 ใน 9 ของ ยุโรปของทราเวลซู (Travel Zoo) เว็ปไซต์ตวั แทนผ้ใู ห้บริการดา้ น ต�าแหน่งงานท้ังหมดในโลก การท่องเท่ียวรายใหญ่ของโลก คาดว่า ธุรกิจการบินใน• ในปี 2026 เอเชยี ใต้จะมีการเติบโตของ GDP ภาคการท่องเทยี่ ว สหราชอาณาจักรอาจได้รับผลกระทบทางตรงจากการไม่ได้รับ มากทส่ี ดุ รอ้ ยละ7.1 โดยอนิ เดยี เตบิ โตรอ้ ยละ7.5 จนี รอ้ ยละ7.0 ประโยชนจ์ ากความตกลงเปดิ นา่ นฟา้ เสรี(OpenSkiesAgreement) ส่วนภูมิภาคที่คาดว่าจะเติบโตในช่วงร้อยละ 4.0-6.0 ได้แก่ โดยเฉพาะสายการบินต้นทุนต่�า และผลกระทบทางอ้อมจาก เอเชียตะวนั ออกเฉียงใตร้ อ้ ยละ 5.8 เอเชยี ตะวนั ออกเฉียงเหนือ อัตราแลกเปล่ียน เน่ืองจากการช�าระค่าเช้ือเพลิงเป็นเงิน รอ้ ยละ 5.6 แอฟรกิ ารอ้ ยละ 4.2 ตะวนั ออกกลางร้อยละ 4.9 และ ดอลลารส์ หรฐั ฯ สา� หรบั ธรุ กจิ โรงแรม คาดวา่ จะไดร้ บั ผลกระทบจาก แอฟริกาเหนือร้อยละ 4.2 ในขณะท่ีภูมิภาคท่ีคาดว่าจะเติบโต ค่าจา้ งแรงงานท่เี พ่ิมขึ้น เนื่องจากปัจจบุ ันแรงงานในธุรกิจโรงแรม ตา่� กวา่ คา่ เฉลยี่ ของโลก (รอ้ ยละ 4.0) คือ ลาตนิ อเมริการ้อยละ ส่วนใหญ่เป็นผู้อพยพจากสหภาพยุโรป และจากการส�ารวจของ 3.7 อเมรกิ าเหนอื รอ้ ยละ 3.5 แคริบเบยี นรอ้ ยละ 3.4 และยโุ รป Travelzoo พบว่า ส่ิงที่ชาวยุโรป และชาวสหราชอาณาจักร รอ้ ยละ 2.8 เปน็ กงั วลหลงั การออกจากสหภาพยโุ รป คอื คา่ ใชจ้ า่ ยคา่ ประกนั ภยั• ประเทศจีนจะมีการลงทุนทางการท่องเที่ยวเพ่ิมขึ้นมากกว่า ด้านการทอ่ งเทย่ี วที่เพิ่มข้ึน สหรัฐอเมริกาแต่คาดการณ์ว่า GDP การท่องเที่ยวของ ส�าหรับประเทศไทย หากรัฐบาลอังกฤษด�าเนินมาตรการต่างๆ สหรฐั อเมรกิ าจะเตบิ โตมากกว่า เพอื่ เตรยี มความพรอ้ มดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คม คาดวา่ จะไมส่ ง่ ผล• ประเทศอนิ เดยี ในปี 2026 จะอยู่ใน 10 อันดบั ประเทศด้านการ กระทบต่อภาวะเศรษฐกิจของประเทศ รวมถึงจะไม่มีผลกระทบ ท่องเที่ยว รวมถึงเมียนมา นามิเบีย แทนซาเนีย ยูกันดา ใดๆ ตอ่ ภาคการทอ่ งเท่ยี วของไทย เวียดนาม และแซมเบีย รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทีย่ ว 07

สถานการณ์นักท่องเทย่ี วอาเซยี นของไทยสไตถรามนากสาทรี่ ณ2 ์นปกั ี 2ท5อ่ 5ง9เทีย่ วอาเซียนของไทย“นกั ทอ่ งเทย่ี วอาเซยี นขยายตวั ลดลงในปี 2559 จากการปรบั ฐานสแู่ นวโนม้ ปกต”ิในไตรมาสท่ี2 ปี2559 มนี กั ทอ่ งเทย่ี วอาเซยี นเดนิ ทางมาประเทศไทย ปกติ ส�าหรับนักท่องเที่ยวอาเซียนที่มีจ�านวนมากท่ีสุด 3 อันดับ2,176,641 คน ขยายตวั รอ้ ยละ 6.34 จากชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปที ี่ แรก คือ มาเลเซยี ลาว และสงิ คโปร์ (สัดส่วนร้อยละ 39.15 รอ้ ยละผ่านมา ลดลงจากร้อยละ 32.12 ในปีก่อนที่ขยายตัวสูงหลังการ 15.21 และร้อยละ 11.45 ตามล�าดับ) มีสัดส่วนรวมกันเท่ากับหดตวั ในปี2557 จากสถานการณก์ ารเมอื งในขณะนน้ั การเตบิ โตของ ร้อยละ 65.81 สา� หรับนักท่องเที่ยวอาเซยี นทีม่ ีอตั ราการขยายตัวนกั ทอ่ งเท่ียวอาเซียนในปี 2559 จึงเป็นการปรบั ฐานเข้าส่แู นวโน้ม สงู สดุ 3 อนั ดบั แรก คอื เมยี นมา กมั พชู า และสปป.ลาว ตามลา� ดบัจา� นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วอาเซยี นของไทย ไตรมาส 2 ปี 2557 - 2559Pจำนวน (คน) 1,549,235 จำนวนนกั ทองเทย่ี ว 2,176,641 %CH (Y-o-Y)2,500,000 +6.34 +40.002,000,000 +17.33 2,046,875 +30.001,500,000 2557 +32.12 2559 +20.001,000,000 จำนวนนักทองเท่ยี ว +10.00 อตั ราการเปลย่ี นแปลงจากปท ีผ่ า นมา 2558 +0.00 500,000 -10.00 -20.00หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบือ้ งตน้ท่ีมา : กรมการทอ่ งเทย่ี ว %CH (Y-o-Y)จา� นวนนักทอ่ งเทย่ี วอาเซยี นรายประเทศของไทย ไตรมาส 2 ปี 2559P +42.91 +44.24จำนวน (คน) จำนวนนักทอ งเทย่ี ว สัดสวน (รอยละ) -1.03 852,203 Malaysia (39.15%) +11.40 331,043 Laos (15.21%) +1.01 249,181 Singapore (11.45%) +1.58 239,101 Vietnam (10.98%) 191,966 Cambodia (8.82%) 132,506 Indonesia (6.09%) +9.22 91,636 Myanmar (4.21%) +2.49 82,263 Philippines (3.96%) 2,742 Brunei (0.13%) -15.58หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบ้ืองตน้ทมี่ า : กรมการทอ่ งเทย่ี ว08 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเท่ยี ว

สถานการณน์ กั ท่องเท่ียวอาเซียนของไทยนักทอ่ งเทย่ี วอาเซียนสรา้ งรายไดก้ ว่า 6 หมนื่ ลา้ นบาทในไตรมาสท่ี 2/2559 นกั ท่องเท่ยี วอาเซียนสรา้ งรายได้ 60,887.63 เวียดนาม (สัดส่วนร้อยละ 35.09 ร้อยละ 14.91 และร้อยละลา้ นบาท ขยายตวั รอ้ ยละ8.53 จากชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปที ผี่ า่ นมา 12.76 ตามล�าดับ) สัดส่วนรวมกันเท่ากับร้อยละ 62.76 และโดยขยายตัวลดลงจากปีก่อนท่ีสูงถึงร้อยละ 42.62 ตามทิศทาง นักท่องเท่ียวอาเซียน ท่ีรายได้ขยายตัวสูงสุด 3 อันดับแรก คือการเติบโตของจ�านวนนักท่องเท่ียว ส�าหรับนักท่องเท่ียวอาเซียน เมยี นมา กมั พูชา และสปป.ลาว ตามลา� ดบัท่ีสร้างรายได้สูงสุด 3 อันดับแรก คือ มาเลเซีย สิงคโปร์ และรายไดจ้ ากนักทอ่ งเท่ยี วอาเซยี นของไทย ไตรมาส 2 ปี 2557 - 2559Pรายได (ลา นบาท) รายไดจ ากนกั ทอ งเที่ยว 60,887.63 %CH (Y-o-Y) 70,000 +8.53 +50.00 60,000 56,102.24 +40.00 50,000 +42.62 +30.00 40,000 +20.00 30,000 39,337.52 +10.00 20,000 -18.68 +0.00 10,000 -10.00 -20.00 2557 2558 2559 -30.00 จำนวนนกั ทองเที่ยว %CH (Y-o-Y) อตั ราการเปลีย่ นแปลงจากปท ่ีผานมา +45.53หมายเหตุ : P ข้อมลู เบ้อื งตน้ +47.11ท่มี า : กรมการทอ่ งเทย่ี วรายได้จากนกั ทอ่ งเท่ียวอาเซยี นรายประเทศของไทย ไตรมาส 2 ปี 2559Pรายได (ลา นบาท) รายไดจากนักทอ งเทีย่ ว สัดสว น (รอยละ) 21,362.49 Malaysia (35.09%) +0.97 9,080.89 Singapore (14.91%) +3.01 +3.45 7,771.33 Vietnam (12.76%) +13.62 5,988.85 Laos (9.85%) +4.52 4,930.27 Cambodia (8.10%) +11.41 3,912.20 Myanmar (6.43%) 3,881.67 Philippines (6.38%) 3,834.44 Indonesia (6.30%) 3,834.44 Brunei (0.19%) -14.13หมายเหตุ : P ขอ้ มลู เบื้องตน้ทมี่ า : กรมการท่องเที่ยว รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทีย่ ว 09

สรุปสถานการณก์ ารท่องเท่ียวของไทยไสตรรุปมสาถสาทนี่ ก2าปรณี 25์ก5าร9ท่องเท่ยี วของไทย“ทอ่ งเทย่ี วระหวา่ งประเทศของไทย ไตรมาส 2 ปี 2559 เตบิ โตลดลงจากชว่ งทผ่ี า่ นมา จากการชะลอตวั ของนกั ทอ่ งเทย่ี วจนี ”ไตรมาส 2/2559P ตลาดนักท่องเท่ียวตา่ งชาติขยายตัวต่อเนื่องไตรมาส2/2559 ตลาดนกั ทอ่ งเทยี่ วตา่ งชาตขิ องไทยยงั คงขยายตวั รายได้นักทอ่ งเที่ยวต่างชาติของไทยในไตรมาส 2/2559 ขยายตวัต่อเนื่องจากปีท่ีผ่านมาในอัตราท่ีลดลง ส่วนหนึ่งเป็นผลจากการ ต่อเน่ืองจากปีท่ีผ่านมาในอัตราท่ีลดลง โดยนักท่องเท่ียวภูมิภาคชะลอตัวของนกั ท่องเทย่ี วจีน (คิดเปน็ ร้อยละ 30 ของนักท่องเทีย่ ว เอเชียตะวันออกมีอัตราการขยายตัวสูงสุด ส�าหรับนักท่องเท่ียวต่างชาติในไตรมาส 2) โดยในช่วงไตรมาสท่ี 2 นักท่องเท่ียว ที่สร้างรายได้สูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ จีน มาเลเซีย และทีม่ ีจา� นวนมากท่สี ดุ 3 อันดบั แรก ไดแ้ ก่ จนี มาเลเซีย และลาว สหราชอาณาจักรเทศกาลถอื ศลี อดสง่ ผลใหน้ กั ทอ่ งเทยี่ วตะวนั ออกกลาง และมาเลเซยีหดตัวร้อยละ 19 และร้อยละ 10 การขยายตัวของนักท่องเที่ยวคาดว่าจะขยายตัวดีขึ้นในไตรมาส 3 ตามการเติบโตของนกั ท่องเท่ียวจีน และนักทอ่ งเท่ียวมุสลมิ10 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเท่ียว

สรุปสถานการณ์การทอ่ งเท่ียวของไทยจา� นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติ ไตรมาส 2 ปี 2556 ถงึ 2559หนว ย : จำนวนนกั ทองเทีย่ ว (คน) หนว ย : % การเปล่ยี นแปลงจากปที่ผานมา8,000,000 +24.31 -15.94 +36.92 +8.23 +40.00 2556 2557 2558 2559P7,000,000 +30.006,000,000 +20.005,000,000 +10.004,000,000 +0.003,000,000 -10.002,000,000 -20.001,000,000 -30.00 -40.00 จำนวน (คน) อตั ราการเปลี่ยนแปลงจากปกอ นหนา (แกนขวา)หมายเหตุ : P ข้อมลู เบอ้ื งตน้ท่มี า : กรมการท่องเที่ยวจ�านวนนกั ทอ่ งเทีย่ วชาวต่างชาติ 10 อันดับแรกของไทย ในไตรมาส 2/2559Pหนวย : จำนวนนกั ทอ งเท่ยี ว (คน) 852,203 China หนว ย : อตั ราการเปลยี่ นแปลง (Y-o-Y)2,270,011 Malaysia +13.38 334,055 Laos จำนวน : 7,323,111 คน 331,043 India -1.03 %Share : 70.48% 309,143 Japan +13.09 299,552 Korea Singapore +11.40 249,181 Vietnam +0.90 239,101 USA 224,906 United Kingdom +11.91 213,916 +1.01 +1.58 +12.88 +1.94หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบอ้ื งต้นที่มา : กรมการทอ่ งเทย่ี ว รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทีย่ ว 11

สรปุ สถานการณก์ ารทอ่ งเท่ยี วของไทยรายไดจ้ ากนักทอ่ งเท่ยี วชาวต่างชาติ 10 อนั ดับแรกของไทย ในไตรมาส 2/2559Pหนวย : รายไดจากการทอ งเทย่ี ว (ลา นบาท) China หนวย : อัตราการเปล่ยี นแปลง (Y-o-Y) 114,928.33 Malaysia +23.62 United Kingdomจำนวน : 252,190.65 ลานบาท 21,362.49 Australia +0.97 %Share : 69.49% 16,873.99 India 16,384.79 Russia +3.93 +40.51 16,287.95 USA +15.25 15,687.41 Japan 15,116.41 Korea -0.62 13,420.60 Singapore +15.06 12,947.94 +14.10 9,180.74 +2.81 +15.24หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบ้อื งต้นทม่ี า : กรมการท่องเท่ยี วโครงสร้างตลาดนกั ทอ่ งเทีย่ วต่างชาตขิ องไทย ในไตรมาส 2/2559Pนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาตเิ ดนิ ทางเขา้ มายงั ประเทศไทยในไตรมาส ลดลงจากช่วงเวลาเดียวกันของปีท่ีผ่านมาเป็นผลจากการแข่งขัน2/2559 มีจ�านวน 7,553,011 คน ขยายตวั รอ้ ยละ 8.23 ลดลงจาก ฟุตบอลแห่งชาติยุโรปในเดือนมิถุนายน ได้แก่ สวิตเซอร์แลนด์ไตรมาสกอ่ นทขี่ ยายตวั รอ้ ยละ15.45 ตามแนวโนม้ ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว (-5.69%) รวมถึงนักท่องเท่ียวเบลเย่ียมท่ียังหดตัวอย่างต่อเน่ืองภูมิภาคเอเชียตะวันออก และภูมิภาคอื่นๆ ยกเว้นภูมิภาคยุโรปท่ี ในไตรมาสนี้(-2.84%) หลงั เหตรุ ะเบดิ ในกรงุ บรสั เซลส์ อยา่ งไรกต็ ามนักท่องเท่ียวขยายตัวสูงข้ึนจากการฟื้นตัวของนักท่องเที่ยวรัสเซีย คาดวา่ ในไตรมาสท่ี3 การขยายตวั ของนกั ทอ่ งเทย่ี วจะปรบั ตวั ดขี น้ึนักท่องเท่ียวต่างชาติของไทยขยายตัวต่อเนื่อง โดยเป็นผล ตามการเตบิ โตของนักทอ่ งเทยี่ วตลาดหลักมาจากการเติบโตของนักท่องเท่ียวจีน มาเลเซีย รัสเซีย และตะวันออกกลาง ประกอบกับการแข่งขันของสายการบินที่มีเป็น นกั ทอ่ งเที่ยวจากภูมภิ าคอื่นๆ มจี า� นวน 1,116,928 คน ขยายตวัจ�านวนมาก และราคาค่าโดยสารเคร่ืองบินท่ีลดลงตามราคา รอ้ ยละ6.21 ลดลงจากไตรมาสกอ่ นทขี่ ยายตวั รอ้ ยละ8.85 ตามการนา้� มนั ดบิ ในตลาดโลก ขยายตวั ของนกั ทอ่ งเทย่ี วเกอื บทกุ ภมู ภิ าค เชน่ สหรฐั อเมรกิ า และ ออสเตรเลยี ขณะทน่ี กั ทอ่ งเทย่ี ว อารเ์ จนตนิ า่ บราซลิ มกี ารขยายตวันกั ทอ่ งเทยี่ วจากภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก มจี า� นวน 5,396,840 คน ในอัตราที่สูง นักท่องเที่ยวภูมิภาคอ่ืนคาดว่ามีแนวโน้มการขยายขยายตัวร้อยละ 8.20 ลดลงจากไตรมาสก่อนที่ขยายตัวร้อยละ ตัวในไตรมาสท่ี 3 ดีขน้ึ ตามทิศทางการเติบโตจาก สหรัฐอเมรกิ า19.63 ตามการชะลอตัวของนักท่องเท่ียวจีน มาเลเซีย สิงคโปร์ ตะวันออกกลาง อนิ เดยีฮอ่ งกง ญป่ี ุ่น เปน็ ต้น และคาดว่าในไตรมาสท่ี 3 การขยายตัวของนกั ทอ่ งเทย่ี วจะปรบั ตวั ดขี น้ึ จากการปดิ ภาคการศกึ ษาในประเทศจนีและวันหยดุ ของชาวมุสลมิ ในวันตรุษอีฏล้ิ ฟิตรินักทอ่ งเที่ยวจากภูมภิ าคยุโรป มจี �านวน 1,039,243 คน ขยายตวัรอ้ ยละ 10.67 เพ่มิ ขน้ึ จากเดิมท่ขี ยายตวั ร้อยละ 8.56 ในไตรมาสก่อน ผลจากการฟื้นตัวของนักท่องเที่ยวรัสเซีย และเยอรมนีขยายตวั กวา่ ร้อยละ 37.83 และ 13.05 จากช่วงเวลาเดยี วกนั ของปีท่ีผ่านมา นักท่องเที่ยวจากภูมิภาคยุโรปบางประเทศมีจ�านวน12 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทีย่ ว

สรปุ สถานการณก์ ารท่องเท่ยี วของไทยจา� นวนนักทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติจากภูมภิ าคตา่ งๆ ไตรมาส 1/2557 ถงึ ไตรมาส 2/2559Pหนว ย : จำนวนนักทองเท่ยี ว (คน)10,000,000 9,000,000 8,000,000 7,000,000 6,000,000 5,000,000 4,000,000 3,000,000 2,000,000 1,000,000 0 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559P East Asia Europe Other Grand Totalหมายเหตุ : P ข้อมลู เบ้อื งต้นท่ีมา : กรมการทอ่ งเท่ียวอัตราการเปลย่ี นแปลงของจา� นวนนักท่องเที่ยวชาวตา่ งชาตจิ ากภูมภิ าคต่างๆไตรมาส 1/2557 ถึง ไตรมาส 2/2559Pหนวย : % การเปล่ียนแปลงจำนวน นกั ทองเทีย่ ว (Y-o-Y)+70.00+60.00+50.00+40.00+30.00+20.00+10.00+0.00-10.00-20.00-30.00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559P East Asia Europe Other Grand Totalหมายเหตุ : P ข้อมูลเบอ้ื งต้นท่ีมา : กรมการทอ่ งเท่ยี ว รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเท่ยี ว 13

สรปุ สถานการณ์การทอ่ งเท่ียวของไทยร้อยละของจ�านวนนกั ทอ่ งเทีย่ วชาวต่างชาติจากภมู ิภาคตา่ งๆไตรมาส 1/2557 ถึงไตรมาส 2/2559Pไตรมาสท่ี 1 ป 2557 ไตรมาสที่ 1 ป 2558 ไตรมาสที่ 1 ป 2559 15.01% East Asia 13.45% East Asia 12.68% East Asia Europe 24.85% 61.90% Europe 23.18% 64.14% Europe 49.85% Other Other Other35.14% ไตรมาสที่ 2 ป 2557 ไตรมาสท่ี 2 ป 2558 ไตรมาสที่ 2 ป 2559 18.89% East Asia 15.07% East Asia 14.79% East Asia20.25% 60.86% Europe 13.46% 71.47% Europe Europe Other Other 13.76% 71.45% Otherหมายเหตุ : P ข้อมลู เบือ้ งต้นที่มา : กรมการทอ่ งเท่ียววนั พกั เฉลี่ยของนกั ท่องเท่ยี วชาวต่างชาติ ไตรมาส 2/2559Pวันพักเฉล่ียของนักท่องเท่ียวต่างชาติที่เดินทางมายังประเทศไทย ที่สุด 18.20 วัน นกั ทอ่ งเท่ยี วภูมิภาคเอเชยี ตะวันออกพัก 7.32 วนัในชว่ งไตรมาส 2 ปี 2559 มจี า� นวน 9.54 วัน ใกลเ้ คียงกบั ชว่ งเวลา และนักท่องเทยี่ วภูมภิ าคอ่นื ๆ พกั 12.20 วันเดยี วกันของปีท่ีผา่ นมา โดยนกั ท่องเทีย่ วภูมิภาคยโุ รปพักยาวนานจ�านวนวันพักเฉลี่ยของนักท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาติจากภมู ภิ าคตา่ งๆไตรมาส 1/2557 ถงึ ไตรมาส 2/2559Pหนวย : จำนวนวนั พักเฉลยี่ (วัน) 20.00 18.00 16.00 14.00 12.00 10.00 8.00 6.00 4.00 2.00 0.00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559PEast Asia EuropeOther Grand Totalหมายเหตุ : P ข้อมูลเบ้ืองต้นท่ีมา : กรมการทอ่ งเทยี่ ว14 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทย่ี ว

สรปุ สถานการณก์ ารท่องเที่ยวของไทยค่าใชจ้ า่ ยเฉล่ียของนักท่องเทยี่ วชาวตา่ งชาติ ไตรมาส 2/2559Pไตรมาส 2/2559 นักท่องเทีย่ วชาวตา่ งชาติมคี ่าใช้จา่ ยเฉลี่ยคนละ ภมู ภิ าคยโุ รป นกั ทอ่ งเทยี่ วมคี า่ ใชจ้ า่ ยเฉลยี่ คนละ4,060.20 บาท/วนั5,037.03 บาท/วัน ขยายตวั ร้อยละ 4.05 ลดลงจากไตรมาสกอ่ น ขยายตัวรอ้ ยละ 2.34 ปรับตัวลดลงจากเดมิ ทขี่ ยายตวั รอ้ ยละ 4.47ทข่ี ยายตัวรอ้ ยละ 6.41 ในไตรมาสก่อนภูมิภาคเอเชียตะวันออก นักท่องเที่ยวมีค่าใช้จ่ายเฉล่ียคนละ ภมู ภิ าคอน่ื ๆ นกั ทอ่ งเทย่ี วมคี า่ ใชจ้ า่ ยเฉลย่ี คนละ5,100.26 บาท/วนั5,456.30 บาท/วัน ขยายตวั รอ้ ยละ 5.56 ลดลงจากไตรมาสก่อน ขยายตวั รอ้ ยละ1.51 ลดลงจากไตรมาสกอ่ น ทข่ี ยายตวั รอ้ ยละ6.07ที่ขยายตัวรอ้ ยละ 6.58คา่ ใชจ้ ่ายเฉลีย่ ของนกั ท่องเทีย่ วชาวตา่ งชาตจากภมู ภิ าคตา่ งๆไตรมาส 1/2557 ถงึ ไตรมาส 2/2559 P หนวย : คา ใชจา ยเฉลย่ี (บาท/คน/วัน) 7,000.00 6,000.00 5,000.00 4,000.00 3,000.00 2,000.00 1,000.00 0.00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559P East Asia Europe Other Grand Totalหมายเหตุ : P ขอ้ มลู เบอื้ งต้นทม่ี า : กรมการทอ่ งเท่ยี วอตั ราการเปล่ียนแปลงของคา่ ใชจ้ ่ายเฉล่ยี ของนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวต่างชาติจากภูมภิ าคต่างๆไตรมาส 1/2557 ถึงไตรมาส 2/2559 Pหนวย : % การเปลย่ี นแปลงของ คาใชจา ยเฉลย่ี (Y-o-Y)+10.00+8.00+6.00+4.00+2.00+0.00-2.00-4.00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559P East Asia Europe Other Grand Totalหมายเหตุ : P ข้อมลู เบ้ืองตน้ที่มา : กรมการท่องเท่ียว รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทีย่ ว 15

สรปุ สถานการณ์การท่องเทย่ี วของไทยรายได้จากนักทอ่ งเทีย่ วชาวต่างชาติ ไตรมาส 2/2559Pการใช้จ่ายในด้านต่างๆ ของนักท่องเที่ยวต่างชาติท่ีเดินทางมายัง นกั ทอ่ งเที่ยวจากภูมภิ าคยโุ รป สรา้ งรายได้ 76,794.04 ลา้ นบาทประเทศไทยในช่วงไตรมาส 2/2559 ก่อให้เกิดรายได้ด้านการ ขยายตวั รอ้ ยละ13.30 เพม่ิ ขนึ้ เลก็ นอ้ ยจากไตรมาสกอ่ นนกั ทอ่ งเทยี่ วท่องเที่ยวแก่ประเทศไทยคิดเป็นมูลค่า 362,933.27 ล้านบาท ท่ีสร้างรายได้สูงสุด 3 อันดับแรก คือ สหราชอาณาจักร รัสเซียขยายตัวร้อยละ 13.20 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อนหน้า และเยอรมนีลดลงจากไตรมาสกอ่ นทข่ี ยายตัวรอ้ ยละ 20.15 นักท่องเที่ยวจากภูมิภาคอ่ืนๆ สร้างรายได้ 70,564.69 ล้านบาทนักท่องเท่ียวจากภูมิภาคเอเชียตะวันออก สร้างรายได้ ขยายตวั รอ้ ยละ7.91 จากชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปที ผี่ า่ นมา ชะลอตวั215,574.54 ลา้ นบาท ขยายตวั รอ้ ยละ15.01 จากชว่ งเวลาเดยี วกนั จากไตรมาสก่อน ที่ขยายตัวร้อยละ 13.23 นักท่องเที่ยวที่สร้างของปีที่ผ่านมา ลดลงจากไตรมาสก่อนท่ีขยายตัวร้อยละ 27.69 รายได้สูงสุด 3 อันดับแรก คือ อินเดีย สหรัฐอเมริกา และโดยนกั ทอ่ งเทย่ี วทส่ี รา้ งรายไดส้ งู สดุ 3 อนั ดบั แรก คอื จนี มาเลเซยี ออสเตรเลยีและเกาหลีรายไดจ้ ากนกั ทอ่ งเทย่ี วชาวตา่ งชาตจิ ากภมู ภิ าคตา่ งๆ ไตรมาส 1/2557 ถงึ ไตรมาส 2/2559Pหนวย : รายไดจากนักทองเทยี่ ว (ลานบาท)500,000.00450,000.00400,000.00350,000.00300,000.00250,000.00200,000.00150,000.00100,000.0050,000.000.00 Q1 2557 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2558 2559P East Asia Europe Other Grand Totalหมายเหตุ : P ข้อมลู เบอื้ งต้นทีม่ า : กรมการท่องเที่ยว16 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว

สรุปสถานการณ์การทอ่ งเทย่ี วของไทยอตั ราการเปลยี่ นแปลงของรายไดจ้ ากนกั ท่องเที่ยวชาวต่างชาติจากภูมิภาคตา่ งๆไตรมาส 1/2557 ถึงไตรมาส 2/2559 หนวย : % การเปลีย่ นแปลงของ รายได (Y-o-Y)+100.00+80.00+60.00+40.00+20.00+0.00-20.00-40.00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559P East Asia Europe Other Grand Totalหมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบอ้ื งต้นท่มี า : กรมการท่องเท่ียวกไตารรมทา่อสงทเ่ี ท2ี่ยปวี 2ภ5า5ย9ใขนยปารยะตเทัวศตข่ออเนง่ือไงทย อัตราการเข้าพักของสถานพักแรม ไตรมาส 2/2559Pการท่องเที่ยวภายในประเทศในไตรมาสที่ 2 ปี 2559 ขยายตัวต่อเน่ืองจากช่วงท่ีผ่านมา โดยสถานพักแรมโดยรวมมีอัตราการ อตั ราการเขา้ พกั ของสถานพกั แรมในชว่ งไตรมาส 2/2559 โดยรวมเขา้ พกั เฉลย่ี เทา่ กบั รอ้ ยละ65.61 ขยายตวั รอ้ ยละ2.12 จากชว่ งเวลา เทา่ กับรอ้ ยละ 65.61 ภูมภิ าคทม่ี ีอัตราการเขา้ พกั สงู สุด 3 อันดับเดยี วกนั ของปที ผ่ี า่ นมา และกอ่ ใหเ้ กดิ รายได้571,681.93 ลา้ นบาท แรก คือ กรุงเทพฯ ภาคตะวันออก และภาคใต้ และเม่ือเปรียบขยายตัวร้อยละ 11.89 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีท่ีผ่านมา เทยี บกับช่วงเวลาเดยี วกนั ของปีทีผ่ ่านมา พบว่า อตั ราการเขา้ พกัโดยปจั จัยทส่ี ง่ เสรมิ การทอ่ งเทีย่ วให้ขยายตัว คอื การเผยแพร่ส่อื เพ่ิมข้ึนร้อยละ 2.12 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมา ลดลงประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่องของการท่องเท่ียวแห่งประเทศไทย จากไตรมาสก่อนหน้าท่ีขยายตัวร้อยละ 4.22 ภูมิภาคท่ีอัตราการและการเพิ่มวันหยดุ พเิ ศษตอ่ เนอ่ื งในเดอื นพฤษภาคม เขา้ พักแรมขยายตวั สูงสดุ 3 อันดับแรก คือ ภาคกลาง ภาคเหนอื และภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ (ขยายตัวรอ้ ยละ 3.58 รอ้ ยละ 3.54 และรอ้ ยละ 2.72 ตามล�าดับ)อตั ราการเขา้ พกั ของสถานพักแรมรายภมู ภิ าค ไตรมาส 1/2557 ถึงไตรมาส 2/2559Pหนว ย : อัตราการเขาพักเฉล่ยี (รอ ยละ) 90 80 70 60 50 40 30 20 100 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558P 2559P กรงุ เทพฯ ภาคเหนอื ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ภาคกลาง ภาคตะวนั ออก ภาคตะวนั ตก ภาคใต รวมหมายเหตุ : P ข้อมูลเบอ้ื งต้น รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทยี่ ว 17ท่มี า : กรมการทอ่ งเท่ียว

สรปุ สถานการณ์การทอ่ งเทีย่ วของไทยรายไดจ้ ากการทอ่ งเทยี่ วภายในประเทศ ไตรมาส 2/2559Pรายไดจ้ ากการท่องเทีย่ วภายในประเทศ ไตรมาส 2/2559 มีมลู คา่ การเติบโตของรายได้จากการท่องเที่ยวส่วนหนึ่งเป็นผลจากการเทา่ กบั 208,748.66 ลา้ นบาท โดยภมู ภิ าคทม่ี รี ายไดจ้ ากการทอ่ งเทยี่ ว เผยแพร่ส่อื ประชาสัมพันธ์ของการท่องเทย่ี วแหง่ ประเทศไทย และภายในประเทศสูงสุด 3 อันดับแรก คือ กรุงเทพฯ 78,156.76 การเพม่ิ วนั หยดุ พเิ ศษตอ่ เนอ่ื งในเดอื นพฤษภาคม มผี ลชว่ ยกระตนุ้ลา้ นบาท ภาคใต้ 37,949.91 ล้านบาท และภาคเหนือ 25,504.28 การท่องเท่ียวภายในประเทศให้เติบโตข้ึน โดยจากการส�ารวจของล้านบาท ตามล�าดับ เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปี กรมการทอ่ งเทีย่ วพบวา่ ในระหวา่ งวันท่ี 5-9 พฤษภาคม 2559 มีท่ีผา่ นมา พบวา่ ขยายตัวร้อยละ 8.65 เพ่มิ ขน้ึ จากไตรมาสก่อน รายไดจ้ ากการท่องเที่ยวภายในประเทศ 11,400 ล้านบาท เพ่มิ ขน้ึหน้าทีข่ ยายตวั ร้อยละ 8.34 ทั้งน้สี ภาพอากาศทร่ี อ้ นเป็นอปุ สรรค ร้อยละ 5 จากการทอ่ งเท่ยี วในช่วงปกติและสง่ ผลกระทบตอ่ ความพงึ พอใจของนกั ทอ่ งเทยี่ ว อยา่ งไรกต็ ามรายได้จากการท่องเที่ยวภายในประเทศรายภมู ิภาค ไตรมาส 1/2557 ถงึ ไตรมาส 2/2559Pหนวย : รายไดจ ากการทองเทย่ี ว (ลานบาท)250,000.00200,000.00150,000.00100,000.00 50,000.00 0.00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 2557 2558 2559Pกรงุ เทพฯ ภาคเหนอื ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ภาคกลางภาคตะวนั ออก ภาคตะวนั ตก ภาคใต รวมหมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบื้องต้นท่มี า : กรมการทอ่ งเท่ยี วแรงงานภาคการทอ่ งเทยี่ ว การบรกิ ารอาหารและเครอื่ งดม่ื การขนสง่ โดยสาร และสถานพกั แรม โดยมสี ัดสว่ นเทา่ กบั รอ้ ยละ 50.62 รอ้ ยละ 17.24 และรอ้ ยละ 12.23แรงงานภาคการท่องเท่ียวในไตรมาสท่ี 2 ปี 2559 มีจ�านวน ตามล�าดับ ซ่ึงมีสัดส่วนรวมกันประมาณร้อยละ 80 ขณะท่ีภาค38,517,261 คน คดิ เป็นร้อยละ 11.14 ของจา� นวนแรงงานทัง้ หมด บรกิ ารอนื่ ๆ มสี ดั ส่วนแรงงานเฉล่ยี เพยี งร้อยละ 4 เทา่ น้ันใกล้เคียงกบั ไตรมาสก่อนท่เี ทา่ กบั ร้อยละ 11.06 โดยประเภทของธรุ กจิ ท่ีมสี ดั ส่วนแรงงานภาคการทอ่ งเทย่ี วสูงสุด 3 อันดับแรก คือ18 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทีย่ ว

สรุปสถานการณก์ ารท่องเท่ยี วของไทยสดั ส่วนจ�านวนแรงงานภาคการทอ่ งเทย่ี วต่อจา� นวนแรงงานท้งั หมดปี 2557 ถึงไตรมาส 2/2559Pหนวย : รอ ยละตอจำนวน สัดสว นจำนวนแรงงาน นกั ทอ งเท่ยี วทงั้ หมด 89.13% 88.94% 88.86% 100% 90% 10.87% 11.06% 11.14% 80% 2558 ไตรมาสที่ 1/2559 ไตรมาสท่ี 2/2559 70% 60% 89.26% ภาคธุรกิจอ่นื ๆ 50% 40% 30% 20% 10% 0% 10.74% 2557 ภาคการทอ งเทีย่ วหมายเหตุ : P ข้อมูลเบื้องต้นท่มี า : กรมการท่องเทีย่ วสัดส่วนแรงงานภาคการทอ่ งเท่ยี วจ�าแนกตามบริการ ไตรมาส 2/2559P 4.26% สัดสวนจำนวนแรงงานภาคการทอ งเที่ยว สถานพักแรม 6.08% การบรก� ารอาหารและเคร�่องดีม่ 12.23% การขนสง โดยสาร 6.47% ตัวแทนบรษ� ัทนำเทีย่ ว 1.31% การแสดง การละเลน พน้� บาน ศลิ ปวัฒนธรรม1.79% บร�การกฬี าและนันทนาการ การขายสนิ คา เพอ�่ การทอ งเทีย่ ว17.24% บรก� ารอ่นื ๆ ดานการทองเท่ยี ว 50.62%หมายเหตุ : P ข้อมูลเบื้องต้นทม่ี า : กรมการท่องเท่ียวการท่องเที่ยวไทยในไตรมาส 2/2559 มีจ�านวนนักท่องเท่ียวและ ของไทย ส�าหรับการท่องเท่ียวภายในประเทศเติบโตต่อเน่ืองรายได้เพิ่มขึ้นแต่เป็นการเพ่ิมในอัตราท่ีน้อยกว่าไตรมาสก่อน จากชว่ งกอ่ นหนา้ โดยเฉพาะรายไดท้ ข่ี ยายตวั เพมิ่ ขน้ึ ซง่ึ สว่ นหน่งึเปน็ ผลมาจากการลดลงของการเตบิ โตนกั ทอ่ งเทย่ี วจนี ในไตรมาส2 เป็นผลจากการด�าเนินมาตรการกระตุ้นด้านการท่องเท่ียวของซึง่ คิดเป็นรอ้ ยละ 30 ของนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวต่างชาตทิ งั้ หมด จึงเปน็ ภาครัฐท้ังด้านการประชาสัมพันธ์ และการเพิ่มวันหยุดพิเศษจุดเสี่ยงของการท่องเที่ยวไทยท่ีมีนักท่องเที่ยวจากตลาดใดตลาด ตอ่ เนอ่ื ง นอกจากนี้ ในไตรมาสท่ี2/2559 แรงงานภาคการทอ่ งเทยี่ วหน่ึงมากเกินไป ดังน้ัน การกระจายนักท่องเท่ียวไปยังตลาดอื่น มีสัดส่วนประมาณร้อยละ 11 ของจ�านวนแรงงานท้ังหมด และเชน่ ยโุ รป จงึ มคี วามสา� คญั ในการลดความเสย่ี งดงั กลา่ ว นอกจากนี้ ส่วนใหญ่เป็นแรงงานในธุรกิจการบริหารอาหารและเครื่องดื่มการบริหารจัดการการเปลี่ยนแปลงนักท่องเท่ียวจีนจึงเป็นประเด็น การขนสง่ โดยสาร และสถานพักแรมที่ควรค�านึงถึงเพื่อป้องกันผลกระทบต่อภาพรวมการท่องเท่ียว รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทีย่ ว 19

สรปุ สทถาอ นกงารเณท ีย่ วไทย ไตรมาสที่ 2 ป 2559p¨Ó¹Ç¹áÅÐÃÒÂä´Œ¨Ò¡¡Ò÷‹Í§à·ÂÕè Ç äµÃÁÒÊ·èÕ 2»‚ 2556 - 2559p 2558 2559 2556 2557+24.31% +28.49% -15.94 -14.07 +36.92% +42.53% +8.23% +13.20%6.06 0.26 5.10 0.22 6.98 0.32 7.55 0.36 Ōҹ¤¹ ÅÒŒ ¹ÅÒŒ ¹ºÒ· Ōҹ¤¹ ŌҹŌҹºÒ· Ōҹ¤¹ ÅÒŒ ¹ÅŒÒ¹ºÒ· Ōҹ¤¹ ŌҹŌҹºÒ· ¨Ó¹Ç¹¹Ñ¡·Í‹ §à·ÂèÕ Ç ÃÒÂä´¨Œ Ò¡Ò÷͋ §à·ÂÕè Ç %CH (Y-O-Y)ʶҹ¡Òó¹Ñ¡·‹Í§à·èÕÂÇ äµÃÁÒÊ·Õè 2 »‚ 2559p East Asia ¨Ó¹Ç¹¹Ñ¡·‹Í§à·ÂèÕ Ç Çѹ¾Ñ¡à©ÅÂèÕ ¤‹Ò㪌¨Ò‹ Âà©ÅÂÕè µÍ‹ ¤¹/Çѹ ÊÌҧÃÒÂä´Œ Europe +0.05 Çѹ +15.01% Others +8.20% +5.56% 2.15 Grand total 7.32 áʹŌҹºÒ· 5.39 5,456.30 +13.30%·ÁèÕ Ò : ¡ÃÁ¡Ò÷‹Í§à·ÂèÕ Ç Çѹ 0.76 Ōҹ¤¹ ºÒ·/Çѹ áʹÅÒŒ ¹ºÒ· -0.01 Çѹ +7.91% +10.67% +2.43% 0.70 18.20 áʹÅÒŒ ¹ºÒ· 1.03 4,060.20 +13.20% Çѹ 3.62 ÅÒŒ ¹¤¹ ºÒ·/Çѹ áʹŌҹºÒ· +0.01 Çѹ %CH (Y-O-Y) +6.21% +1.51% 12.20 1.11 5,100.26 Çѹ ÅÒŒ ¹¤¹ ºÒ·/Çѹ +0.05 Çѹ +8.23% +4.05% 9.54 7.55 5,037.03 Çѹ ÅÒŒ ¹¤¹ ºÒ·/Çѹ

¨Ó¹Ç¹¹Ñ¡·‹Í§à·èÕÂǵÒÁÊÑÞªÒµÔ ÃÒÂä´¨Œ Ò¡¹Ñ¡·‹Í§à·ÂÕè ǵÒÁÊÑÞªÒµÔChina 1 2 3 China 1 23+13.38% Malaysia Laos +23.62% United Kingdom Malaysia2.27 -1.03% 1.14 +3.93% +0.97% +13.09%Ōҹ¤¹ 0.85 áʹÅÒŒ ¹ºÒ· 0.16 0.21 0.39 ÅÒŒ ¹¤¹ áʹŌҹºÒ· áʹÅÒŒ ¹ºÒ· ÅÒŒ ¹¤¹+11.40% 4 +0.90% 5 +11.91% 6 +40.51% 4 +15.25% 5 -0.62% 6India Japan Korea Australia India Russia 0.33 0.30 0.29 0.16 0.16 0.15 ÅÒŒ ¹¤¹ Ōҹ¤¹ Ōҹ¤¹ áʹŌҹºÒ· áʹÅÒŒ ¹ºÒ· áʹŌҹºÒ· 7 8 9 +1.94%10 7 8 9 10 +1.01% +1.58% +12.88% United +15.06% +14.10% +2.81% +15.24% KingdomSingapore Vietnam USA USA Japan Korea Singapore 0.24 0.23 0.22 0.21 0.15 0.13 0.12 ÅÒŒ ¹¤¹ 0.09 Ōҹ¤¹ Ōҹ¤¹ ÅÒŒ ¹¤¹ áʹÅÒŒ ¹ºÒ· áʹÅÒŒ ¹ºÒ· áʹŌҹºÒ· áʹŌҹºÒ· %CH (Y-O-Y) %CH (Y-O-Y) ¨Ó¹Ç¹¹Ñ¡·‹Í§à·ÂèÕ ÇÍÒà«ÂÕ ¹¢Í§ä·Â »‚ 2559 (Á.¤.-Á.Ô Â.) 7+64.710,%764 คน 646,833 คน +61792.2,65%61คน +71127.1,46%34 คน+71192.3,56%68 คน คน +732.127,%209 +10.36% ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. %CH (Y-O-Y)·ÕèÁÒ : ¡ÃÁ¡Ò÷‹Í§à·èÂÕ Ç

แนวโน้มสถานการณ์ท่องเทีย่ วแปนี ว2โ5น5ม้ 9สถแลานะตกลาอรณดปท์ ี อ่25ง5เท9ย่ี วไตรมาสท่ี 3การทอ่ งเทย่ี วไทยในไตรมาสท่ี 3 ปี 2559 คาดวา่ จะเตบิ โตตอ่ เนอ่ื งจากไตรมาสทผ่ี า่ นมา โดยรายได้จากการทอ่ งเทย่ี วระหวา่ งประเทศขยายตวั รอ้ ยละ 11 และรายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี วภายในประเทศขยายตวั รอ้ ยละ 8ต้ังแต่ต้นปีที่ผ่านมาไทยมีรายได้จากการท่องเที่ยวทั้งสิ้น1,383,241.82 ล้านบาท เป็นรายได้จากการท่องเท่ียวระหวา่ งประเทศ958,614.37 ลา้ นบาท(1 ม.ค.-28 ก.ค.59) และรายได้จากการท่องเที่ยวภายในประเทศ 424,627.45 ล้านบาท(ม.ค. - มิ.ย. 59) นอกจากน้ี การพยากรณ์โดยใช้แบบจ�าลองstochastic simulation ประกอบกับข้อมูลจากผู้เช่ียวชาญด้านการท่องเท่ียวถึงแนวโน้มในไตรมาส 3 ปี 2559 คาดว่าภาคการทอ่ งเท่ียวจะกอ่ ใหเ้ กดิ รายได้รวม 597,018.72 ลา้ นบาทขยายตวั ประมาณรอ้ ยละ10 จากชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปที ผี่ า่ นมาโดยมีจา� นวนนักทอ่ งเที่ยวชาวตา่ งชาติประมาณ 8 ล้านคน และสร้างรายได้ 393,599.15 ล้านบาท ขยายตัวร้อยละ 11 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีท่ีผ่านมา เป็นผลมาจากการเติบโตต่อเนื่องจากไตรมาสก่อนของนักท่องเที่ยวจีน นักท่องเที่ยวอาเซียน ยุโรป อเมริกา เอเชียใต้ และตะวันออกกลางป ั จ จั ย ส� า คั ญ ท่ี ส ่ ง เ ส ริ ม ก า ร เ ติ บ โ ต ข อ ง นั ก ท ่ อ ง เ ท่ี ย วในไตรมาส 3 เป็นผลมาจากสถานการณ์การท่องเที่ยวของโลก22 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทย่ี ว

แนวโน้มสถานการณ์ท่องเท่ยี วส ถ า บั น ก า ร ศึ ก ษ า ใ น ป ร ะ เ ท ศ จี น อ ยู ่ ใ น ช ่ ว ง ป ิ ด ภ า ค เ รี ย นราคาตั๋วโดยสารเครื่องบินระหว่างประเทศที่อยู่ในระดับต่�าและการท่องเทีย่ วในวันตรุษอีฎ้ลิ ฟติ รขิ องนกั ทอ่ งเทยี่ วมสุ ลิมแนวโนม้ สถานการณท์ อ่ งเทยี่ วภายในประเทศ คาดวา่ มผี เู้ ดนิ ทาง36 ลา้ นคน-คร้ัง และสร้างรายได้ 203,419.57 ลา้ นบาท ขยายตัวรอ้ ยละ 8 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผา่ นมา เป็นผลมาจากกระแสการท่องเท่ียวตามโครงการ 12 เมือง ต้องห้าม...พลาดและ12 เมอื ง ต้องห้าม...พลาด พลสัการเพม่ิ วนั หยดุ พเิ ศษในเดอื นกรกฎาคม เพอื่ กระตนุ้ การทอ่ งเทยี่ วนอกฤดกู าล (low season) โดยการเพม่ิ วนั หยุดดังกล่าวในชว่ งที่ผ่านมาพบว่า สามารถกระตุ้นการท่องเที่ยวภายในประเทศให้เพิ่มขึ้นจากช่วงเวลาปกติได้ประมาณร้อยละ 5 - 8 ดังน้ันจึงคาดว่าในช่วง 9 เดือนแรกของปี 2559 จะมีรายได้จากการทอ่ งเทย่ี วรวม1,848,286.94 ลา้ นบาท คดิ เปน็ รอ้ ยละ77 ของเป้าหมายรายไดใ้ นปี 2559 เป็นรายไดจ้ ากการท่องเทย่ี วระหว่างประเทศ 1,220,239.92 ล้านบาท และรายได้จากการท่องเทีย่ วภายในประเทศ 628,047.02 ล้านบาท ปัจจัยส�าคัญที่ส่งเสริมให้การท่องเที่ยวไทยบรรลุเป้าหมายน้ัน คือ การลดปัจจัยเส่ียงท่ีจะมีผลต่อการตัดสินใจในการเดินทางท่องเท่ียว ของนักท่องเท่ียวไทยและต่างชาติ อาทิ ความไม่ม่ันใจในภาวะ เศรษฐกิจ ภาพลักษณ์ของคนไทยในการปฏิบัติต่อนักท่องเท่ียว บางกลมุ่ ซง่ึ เปน็ ปจั จยั สา� คญั ทสี่ ามารถทา� ใหจ้ า� นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วไทย และตา่ งชาตมิ จี า� นวนสูงถงึ 33 ล้านคนในปีน*้ี* หมายเหตุ ปรบั ปรงุ ขอ้ มูลแนวโนม้ จ�านวนนกั ทอ่ งเทย่ี วชาวต่างชาติในปี 2559 จากเดมิ 32 ลา้ นคน เป็น 33 ลา้ นคน รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทย่ี ว 23เน่ืองจากการพยากรณด์ ้วยแบบจ�าลองโดยใช้ข้อมลู ทเ่ี ป็นปจั จบุ นั (มถิ ุนายน 2559) กว่าท่พี ยากรณ์ในฉบับก่อนหน้า(เมษายน 2559) ร่วมกับการวิเคราะหด์ ว้ ยปจั จัยเชิงคณุ ภาพอ่ืนๆ

12 เมืองตอ้ งหา้ ม...พลาด + พลสั 12“โครงการ” เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั สรา้ งรายได้ 3.3 หมนื่ ลา้ นบาท ในไตรมาสที่ 2 ปี 2559 สำ� หรบั การดำ� เนนิ การโครงการ12 เมอื ง ตอ้ งหา้ ม...พลาด และ12 เมอื ง ตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั ในไตรมาสที่2 ทผี่ า่ นมา สามารถดงึ ดดู ใหม้ ผี ไู้ ปเยอื น11.09 ลา้ นคน และสรา้ งรายได้ กวา่ 33,095 ลา้ นบาท โดยขยายตัวร้อยละ 6.84 และ 9.34 จากช่วงเวลาเดียวกนั ของ ปที ผ่ี า่ นมา ตามลำ� ดบั ในจำ� นวนนเ้ี ปน็ รายไดจ้ าก12 เมอื ง ตอ้ งหา้ ม...พลาด17,787 ลา้ นบาท ขยายตัวร้อยละ 7.27 จากช่วงเวลาเดียวกันของปีท่ีผ่านมา โดยจังหวัดท่ีมีรายได้สูงสุด 2 อนั ดบั แรก คือ นครศรธี รรมราช และตราด ส�ำหรับ 12 เมอื ง ต้องหา้ ม...พลาด พลัส สรา้ งรายได้ 15,308 ลา้ นบาท ขยายตวั รอ้ ยละ 11.85 จากชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปที ผ่ี า่ นมา โดยจงั หวดั ทมี่ รี ายไดส้ งู สดุ 2 อนั ดบั แรก คอื ระยอง และพษิ ณโุ ลก(ทม่ี า: กรมการทอ่ งเทย่ี ว) จากการสง่ เสรมิ การทอ่ งเทยี่ วใน12 เมอื ง ตอ้ งหา้ ม...พลาด และ12 เมอื ง ตอ้ งหา้ ม...พลาด พลัส ส่งผลให้แหล่งท่องเท่ียวใน 24 จังหวัดเป็นที่รู้จักและเกิดการรับรู้อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะแหล่งท่องเที่ยวรองภายในจังหวัดเป็นที่รู้จักมากขึ้น มีการน�ำเสนอจุดเด่นทาง การทอ่ งเทีย่ วในพน้ื ทีด่ า้ นอืน่ ๆ อาทิ แหล่งทอ่ งเทีย่ วเชงิ ศาสนา/ศรทั ธา แหล่งทอ่ งเท่ียว เชิงกีฬา ใน 12 เมือง ต้องห้ามพลาด พลัส มีการเพ่ิมขึ้นของนักทัศนาจรที่มากกว่า นกั ทอ่ งเทยี่ วท่ีพกั คา้ งคืน ผลจากขอ้ จ�ำกดั การใหบ้ ริการดา้ นการท่องเท่ยี วท่ีไมค่ รบวงจร24 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว

12 เมืองต้องห้าม...พลาด + พลสั •12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสัสรปุ สถานการณท์ อ่ งเทยี่ ว 12 เมอื ง ตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสัไตรมาสท่ี 2 ปี 2559112 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 212 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั จ.ลำ� ปาง จ.ลำ� พนู “เมอื งท่ีไมห่ มนุ ตามกาลเวลา” “เทย่ี วเมอื งเกา่ กลนิ่ อายจำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี 2 ปี 2559 ของวนั วาน” จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 +9.87% จำ� นวน +12.68% รายได้ 1 +7.12 จำ� นวน +10.24% รายได้ โอกาส โอกาส • นกั ทอ่ งเทย่ี วขยายตวั ตอ่ เนอื่ งในอตั รา ลำ� ปาง •••• ลำ� พนู • การทอ่ งเทย่ี วขยายตวั ตอ่ เนอ่ื งในอตั รา ทสี่ งู กวา่ ไตรมาสกอ่ น ทสี่ งู กวา่ ไตรมาสกอ่ น ขอ้ จำ� กดั 2 ขอ้ จำ� กดั • หมอกควนั จากไฟปา่ /อากาศรอ้ นจดั • ผมู้ าเยอื นเพม่ิ ขนึ้ แตส่ ว่ นใหญเ่ ปน็ เปน็ อปุ สรรคตอ่ การทอ่ งเทยี่ ว นักทศั นาจร • หมอกควันจากไฟป่า/อากาศรอ้ นจดั312 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 3 412 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั จ.นา่ น จ.แพร่ “กระซบิ รกั เสมอดาว” นา่ น •••• แพร่ “เทยี่ วดว้ ยตวั เองแบบชา้ ๆ ดมื่ ดำ่� รายละเอยี ด”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 4 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +1.78 % จำ� นวน +6.42 % รายได้ โอกาส +4.52 % จำ� นวน +6.66 % รายได้ • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง โอกาส ในอตั ราทนี่ อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ นโดย • นกั ทอ่ งเทยี่ วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอ่ื ง มชี าวจนี มาทอ่ งเทย่ี วเพม่ิ ขนึ้ ในอตั ราทน่ี อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น เปน็ ผล ขอ้ จำ� กดั มาจากการเชอื่ มโยงกบั จงั หวดั นา่ น • ขาดรถสาธารณะเข้าสู่แหล่งท่องเที่ยว ขอ้ จำ� กดั นอกตวั เมอื ง • ขาดรถสาธารณะสแู่ หลง่ ทอ่ งเทยี่ ว • ทจ่ี อดรถในตวั เมอื งไมเ่ พยี งพอ • ขาดบริษัทน�ำเท่ียวและ มัคคุเทศก์ ทอ้ งถนิ่ รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว 25

12 เมืองตอ้ งหา้ ม...พลาด + พลสั 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 5 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั5จ.เพชรบรู ณ์ เพชรบรู ณ์ •••• พษิ ณโุ ลก 6จ.พษิ ณโุ ลก “ภดู อกไมส้ ายหมอก” “เทย่ี วธรรมชาตสิ วยงาม 6 ภเู ขา ดอกไมส้ ายหมอก”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +4.01 % จำ� นวน +8.36 % รายได้ โอกาส +4.89 % จำ� นวน +8.18 % รายได้ • การเพม่ิ ขน้ึ ของรายไดน้ อ้ ยกวา่ โอกาส ไตรมาสกอ่ น • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง ขอ้ จำ� กดั ในอตั ราทนี่ อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น เปน็ ผล • หมอกควนั จากไฟปา่ /อากาศรอ้ นจดั จากการเชอ่ื มโยงนกั ทอ่ งเทย่ี ว • ขาดกิจกรรมส่งเสริมนอกฤดูกาล จากจงั หวดั เพชรบรู ณ์ ทอ่ งเทย่ี ว ขอ้ จำ� กดั • มีผู้มาเยือนมากขึ้นแต่ส่วนใหญ่เป็น นกั ทศั นาจร • หมอกควนั จากไฟปา่ • ชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม คอ่ นขา้ งนอ้ ย 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 7 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั7จ.เลย เลย •••• ชยั ภมู ิ 8จ.ชยั ภมู ิ “เยน็ สดุ ...สขุ ทเ่ี ลย” “เทยี่ วทางธรรมชาตสิ วยงาม UNSEEN และ ADVENTURE”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +1.50 % จำ� นวน +4.17 % รายได้ โอกาส +5.35 % จำ� นวน +4.66 % รายได้ • นกั ทอ่ งเทยี่ วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง โอกาส ในอตั ราทน่ี อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น • ผเู้ ยย่ี มเยอื นเพม่ิ ขน้ึ จากวนั หยดุ ขอ้ จำ� กดั รายไดเ้ พม่ิ ขน้ึ นอ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น • อากาศรอ้ นจดั ขอ้ จำ� กดั • ปา้ ยบอกทางสแู่ หลง่ ทอ่ งเทยี่ วไมเ่ พยี งพอ 826 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทีย่ ว

12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด + พลสั 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 9 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั9จ.บรุ รี มั ย์ บรุ รี มั ย์ •••• สรุ นิ ทร์ 10 จ.สรุ นิ ทร์ “เมอื งปราสาทสองยคุ ” “เทยี่ วปราสาทหนิ โบราณ 10 และอารยธรรมขอม”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +7.39 % จำ� นวน +8.67 % รายได้ โอกาส +5.22 % จำ� นวน +5.77 % รายได้ • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอ่ื ง โอกาส ในอตั ราทสี่ งู กวา่ ไตรมาสกอ่ น • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง ขอ้ จำ� กดั ในอตั ราทส่ี งู กวา่ ไตรมาสกอ่ น ผลจาก • ขาดรถสาธารณะสู่แหล่งท่องเที่ยว การจดั กจิ กรรมดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว และ นอกตวั เมอื ง นกั ทอ่ งเทย่ี วจากประเทศเพอื่ นบา้ น ขอ้ จำ� กดั • ขาดรถสาธารณะสู่แหล่งท่องเท่ียว นอกตวั เมอื ง • นักท่องเท่ียวจากประเทศเพ่ือนบ้าน ไมก่ ระจายสแู่ หลง่ ทอ่ งเทยี่ วนอกตวั เมอื ง 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั11จ.ราชบรุ ี 12จ.สพุ รรณบรุ ี “ชมุ ชนคนอารต์ ” “เทยี่ วชมศลิ ปะพน้ื บา้ น ศลิ ปะทถ่ี กู สรา้ งขน้ึ มาใหม”่จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +8.70 % จำ� นวน +12.40 % รายได้ โอกาส 11 +5.72 % จำ� นวน +7.07 % รายได้ • การเพม่ิ ขนึ้ ของรายไดน้ อ้ ยกวา่ โอกาส ไตรมาสกอ่ น ราชบรุ ี •••• สพุ รรณบรุ ี • นกั ทอ่ งเทยี่ วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง ขอ้ จำ� กดั ในอตั ราทน่ี อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น • อากาศรอ้ นจดั เปน็ อปุ สรรคตอ่ 12 ขอ้ จำ� กดั การทอ่ งเทย่ี ว • แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วมศี กั ยภาพแตข่ าด • นกั ทอ่ งเทย่ี ววนั ธรรมดามนี อ้ ย การบรหิ ารจดั การทด่ี ี • นกั ทอ่ งเทยี่ วหนาแนน่ ในชว่ งวนั หยดุ รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทีย่ ว 27

12 เมอื งต้องหา้ ม...พลาด + พลสั 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั13จ.สมทุ รสงคราม 14จ.นครปฐม “เมอื งสายนำ�้ สามเวลา” “เทย่ี ววถิ ชี วี ติ สายนำ�้ ”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 +11.40 % จำ� นวน +15.70 % รายได้ 13 +7.86 % จำ� นวน +9.17 % รายได้ โอกาส โอกาส • การเพม่ิ ขน้ึ ของรายไดน้ อ้ ยกวา่ สมทุ รสงคราม •••• นครปฐม • การทอ่ งเทยี่ วขยายตวั ตอ่ เนอ่ื งในอตั รา ไตรมาสกอ่ น ทส่ี งู กวา่ ไตรมาสกอ่ น • ตลาดร่มหุบเปิดให้ค้าขายหลังปิด ขอ้ จำ� กดั ปรบั ปรงุ • ผมู้ าเยอื นสว่ นใหญเ่ ปน็ นกั ทศั นาจร ขอ้ จำ� กดั • การจราจรในแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วตดิ ขดั • ผมู้ าเยอื นสว่ นใหญเ่ ปน็ นกั ทศั นาจร 14 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 15 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั15จ.จนั ทบรุ ี จนั ทบรุ ี •••• สระแกว้ 16จ.สระแกว้ “สวนสวรรค์รอ้ ยพนั ธผ์ุ ลไม”้ “เทย่ี วเชอ่ื มโยงสู่ อรญั ประเทศ”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +4.91 % จำ� นวน +7.86 % รายได้ โอกาส +4.41 % จำ� นวน +5.03 % รายได้ • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอ่ื ง โอกาส ในอตั ราทนี่ อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น • นกั ทอ่ งเทยี่ วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง ขอ้ จำ� กดั ในอตั ราทน่ี อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น • อากาศรอ้ นสง่ ผลกระทบตอ่ ขอ้ จำ� กดั แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว และปรมิ าณผลผลติ • อากาศรอ้ นสง่ ผลกระทบตอ่ การเกษตร แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วนำ�้ ตก 1628 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ียว

12 เมืองตอ้ งห้าม...พลาด + พลสั 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั17จ.ตราด 18จ.ระยอง “เมอื งเกาะในฝนั ” “เทยี่ วแบบหรหู รา เทย่ี วทางทะเล”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +8.89 % จำ� นวน +13.09 % รายได้ โอกาส 17 +13.74 % จำ� นวน +18.64 % รายได้ • ผเู้ ยยี่ มเยอื นเพมิ่ ขนึ้ จากวนั หยดุ โอกาส รายไดเ้ พม่ิ ขนึ้ นอ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น ตราด •••• ระยอง • การทอ่ งเทยี่ วขยายตวั ตอ่ เนอ่ื ง ขอ้ จำ� กดั ในอตั ราทสี่ งู กวา่ ไตรมาสกอ่ น • อากาศรอ้ นสง่ ผลกระทบตอ่ ขอ้ จำ� กดั แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว และปรมิ าณผลผลติ • อากาศรอ้ นสง่ ผลกระทบตอ่ การเกษตร แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว และปรมิ าณผลผลติ การเกษตร 18 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 19 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั19จ.ชมุ พร ชมุ พร •••• ระนอง 20จ.ระนอง “หาดทรายสวยสร่ี อ้ ยล”ี้ “เทยี่ วทางทะเล/เกาะ และสวนกาแฟ”จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสที่2 ปี2559 +1.64 % จำ� นวน +1.56 % รายได้ โอกาส +6.19 % จำ� นวน +6.52 % รายได้ • นกั ทอ่ งเทยี่ วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง โอกาส ในอตั ราทน่ี อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น • ผเู้ ยย่ี มเยอื นเพม่ิ ขนึ้ จากวนั หยดุ โดยมกี จิ กรรมเทศกาลดนตรี รายไดเ้ พม่ิ ขน้ึ นอ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น เปน็ ตวั ดงึ ดดู นกั ทอ่ งเทย่ี ว ขอ้ จำ� กดั ขอ้ จำ� กดั • การเขา้ สฤู่ ดมู รสมุ และการปดิ อทุ ยาน • นกั ทอ่ งเทย่ี ววนั ธรรมดามนี อ้ ย แหง่ ชาตทิ างทะเล (ประจำ� ทกุ ป)ี 20 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทยี่ ว 29

12 เมืองตอ้ งหา้ ม...พลาด + พลสั 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 22จ.สตลู “เทยี่ วดว้ ยอาหารอรอ่ ย21จ.ตรงั ขนึ้ ชอื่ ของพน้ื ถน่ิ ” “ยทุ ธจกั รแหง่ ความอรอ่ ย” จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยย่ี มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 21 +2.22 % จำ� นวน +5.30 % รายได้ +3.61 % จำ� นวน +4.29 % รายได้ โอกาส โอกาส ตรงั •••• สตลู • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอ่ื ง • นกั ทอ่ งเทยี่ วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอื่ ง ในอตั ราทน่ี อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น ในอตั ราทนี่ อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น ขอ้ จำ� กดั โดยมกี ารสรา้ งเสน้ ทางทอ่ งเทยี่ วใหม่ นอกฤดทู อ่ งเทยี่ ว ขอ้ จำ� กดั • ความไมพ่ รอ้ มของระบบสาธารณปู โภค แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วในพน้ื ทมี่ จี ำ� กดั 22 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด 12 เมอื งตอ้ งหา้ ม...พลาด พลสั23จ.นครศรธี รรมราช 24จ.พทั ลงุ “นครสองธรรม” “เทย่ี วแบบธรรมะ และธรรมชาต”ิจำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 จำ� นวนและรายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื น ไตรมาสท่ี2 ปี2559 +3.92 % จำ� นวน +5.07 % รายได้ 23 +8.52 % จำ� นวน +9.48 % รายได้ โอกาส โอกาส • นกั ทอ่ งเทย่ี วมกี ารขยายตวั ตอ่ เนอ่ื ง นครศรธี รรมราช •••• พทั ลงุ • ผเู้ ยย่ี มเยอื นเพม่ิ ขน้ึ จากวนั หยดุ รายได้ ในอตั ราทนี่ อ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น เพม่ิ ขน้ึ นอ้ ยกวา่ ไตรมาสกอ่ น ขอ้ จำ� กดั ขอ้ จำ� กดั • ป้ายบอกทางเข้าสู่แหล่งท่องเท่ียว • ผมู้ าเยอื นสว่ นใหญเ่ ปน็ นกั ทศั นาจร ไมเ่ พยี งพอ • การพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วในหมบู่ า้ นครี วี ง ขาดการบรู ณาการระหวา่ งชมุ ชน 2430 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทย่ี ว

12 เมืองตอ้ งห้าม...พลาด + พลัสอัตราการเขา้ พัก จำ� นวนผู้เยีย่ มเยือนชาวไทย และรายไดจ้ ากชาวไทย ไตรมาสท่ี 2 ปี 2559Pจังหวดั อตั ราการเข้าพัก จ�ำนวนผู้เยี่ยมเยอื น รายได้ Δ คน %Δ OR ล้านบาท %Δล�ำปาง 52.10 +4.71 213,324 +9.87 635.99 +12.68ล�ำพนู 54.46 +5.16 242,733 +7.12 307.32 +10.24น่าน 51.83 +2.50 185,355 +1.78 613.46 +6.42แพร่ 41.81 +2.57 144,852 +4.52 251.12 +6.66เพชรบรู ณ์ 49.48 +3.25 465,883 +4.01 1,392.16 +8.36พิษณุโลก 52.00 +4.66 735,332 +4.89 1,528.91 +8.18เลย 48.80 +2.89 465,373 +1.50 748.20 +4.17ชัยภูมิ 48.77 +1.69 345,134 +5.35 361.96 +4.66บรุ รี มั ย์ 52.40 +3.63 498,503 +7.39 600.52 +8.67สุรนิ ทร์ 46.72 +1.91 275,252 +5.22 455.30 +5.77ราชบรุ ี 47.08 +3.13 352,476 +8.70 534.64 +12.40สุพรรณบรุ ี 78.28 +1.84 454,574 +5.72 920.73 +7.07สมทุ รสงคราม 64.50 +5.26 311,173 +11.40 413.19 +15.70นครปฐม 68.80 +4.62 659,322 +7.86 815.65 +9.17จันทบุรี 57.21 +1.33 516,450 +4.91 1,697.37 +7.86สระแกว้ 55.19 +1.53 399,446 +4.41 1,108.14 +5.03ตราด 62.88 +3.71 427,322 +8.89 2,921.72 +13.09ระยอง 73.09 +9.71 1,942,143 +13.74 6,764.56 +18.64ชุมพร 63.71 +3.23 307,058 +1.64 1,508.30 +1.56ระนอง 56.50 +5.01 183,588 +6.19 1,074.90 +6.52ตรัง 64.64 +1.92 367,262 +3.61 1,715.43 +4.29สตลู 67.63 +5.18 243,870 +2.22 1,074.06 +5.30นครศรธี รรมราช 63.37 +1.56 1,041,573 +3.92 5,006.10 +5.07พัทลุง 65.18 +2.49 313,864 +8.52 645.86 +9.48รวม 60.07 +4.04 11,091,862 +6.84 33,095.59 +9.34หมายเหตุ : P หมายถึง ข้อมลู เบือ้ งต้นที่มา : กรมการทอ่ งเทยี่ ว รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทีย่ ว 31

แนวโน้มการลงทุนในธรุ กิจโรงแรมในประเทศไทยแในนธวรุ โนกม้ จิ กโรางรแลรงมทในนุ ประเทศไทยธุรกจิ โรงแรมมกี ารลงทนุ เพ่ิมข้นึ อย่างต่อเน่อื ง โรงแรมขนาดกลางและขนาดเลก็ เติบโตมากทีส่ ุดในปี 2559 มีสถานพักแรมท้ังหมด 16,749 แห่ง โดยภูมิภาคท่ี ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมามีนักท่องเท่ียวเข้ามาท่องเท่ียวมากกว่ามีจ�านวนสถานพักแรมมากที่สุด 2 อันดับแรก คือ ภาคใต้ และ ปลี ะ 24 ลา้ นคน ทา� รายได้ใหก้ ับประเทศมากกว่า 4 แสนล้านบาทภาคเหนอื (รอ้ ยละ 31 และรอ้ ยละ 19 ตามล�าดบั ) ขณะทีจ่ �านวน การเติบโตของธุรกิจโรงแรมในประเทศไทย ส่วนใหญ่อยู่ในแหล่งหอ้ งพักในภาคใต้ และกรุงเทพฯ เปน็ ภมู ิภาคที่มีห้องพักมากท่สี ุด ทอ่ งเทยี่ วหลกั และมรี ปู แบบเปลยี่ นแปลงตามกระแสการทอ่ งเทย่ี ว2 อันดับแรก (ร้อยละ 29 และ 20 ตามล�าดับ) แสดงให้เห็นว่า พฤตกิ รรมนกั ทอ่ งเทยี่ วเปลยี่ นแปลงไป รปู แบบการแขง่ ขนั ในตลาดภาคใต้มีการลงทุนสถานพักแรมจ�านวนมาก และกรุงเทพฯ เป็น ออนไลน์ท่ีมีมากข้ึน ส่งผลให้การลงทุนด้านโรงแรมของไทยเป็นจังหวัดท่ีมหี ้องพกั มากท่ีสุด เน่อื งจากเป็นศูนยก์ ลางทางเศรษฐกจิ โรงแรมขนาดเล็ก ลักษณะบูติกโฮเต็ล และโรงแรมราคาประหยัดและการท่องเทีย่ ว (Budget Hotel) มากขึน้แนวโน้มการลงทุนในธุรกิจโรงแรมมีการเติบโตอย่างต่อเนื่องโดยสัมพันธ์กับการเติบโตของนักท่องเท่ียวชาวต่างชาติที่เดินทางมาท่องเท่ียวในประเทศไทย ที่มีการเติบโตเฉล่ียร้อยละ 14 ต่อปี32 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ยี ว

แนวโนม้ การลงทนุ ในธุรกจิ โรงแรมในประเทศไทยจ�านวนสถานพักแรม และจ�านวนห้องพกั แรม ปี 2559P จ�าแนกตามภูมิภาค จำนวนสถานพักแรม จำนวน (แหง) 5,296 สดั สวน (รอยละ) ภาคใต (31.62%) 3,322 ภาคเหนือ (19.83%) 2,546ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ (15.20%) 1,918 ภาคตะวันตก (11.45%) ภาคตะวนั ออก (9.77%) 1,637 กรุงเทพ (8.51%) 1,426 ภาคกลาง (3.62%) 604 จำนวนหอ งพกั แรม จำนวน (แหง ) 200,950 สัดสว น (รอยละ) ภาคใต (29.59%) 136,043 กรุงเทพ (20.03%) 102,409 ภาคตะวันออก (15.08%) 96,971 ภาคเหนือ (14.28%) 73,483ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (10.82%) 40,437 ภาคตะวนั ตก (5.95%) 28,861 ภาคกลาง (4.25%)หมายเหตุ : P ข้อมลู เบอื้ งต้นทมี่ า : กรมการท่องเท่ียวในช่วง 3 ปีที่ผ่านมา ธุรกิจโรงแรมมีการขยายตัวเพ่ิมขึ้น จาก 1) ธุรกิจโรงแรมขนาดใหญ่ท่ีเน้นการลงทุนสูง ตั้งอยู่ในแหล่ง12,895 แหง่ เป็น 16,749 แหง่ เฉลีย่ ร้อยละ 14 ตอ่ ปี ทา� ให้จา� นวน ท่องเทย่ี วทางธรรมชาติ โดยสรา้ งความประทับใจการบรกิ าร เน้นของทีพ่ ักเพมิ่ ขึ้นจาก 550,627 หอ้ งในปี 2557 เป็น 679,154 ห้อง ความหรหู รา และเปน็ ส่วนตวั แกน่ ักท่องเท่ียว มกั ก�าหนดราคาสงูในปี 2559 การเพ่มิ ข้ึนของผ้ปู ระกอบการส่งผลใหเ้ กดิ การแข่งขนั เริ่มต้นที่ 10,000 บาท ข้ึนไป เช่น โรงแรมในเครือซิกซ์เซนส์ทมี่ ากขึ้น ผปู้ ระกอบการแตล่ ะกล่มุ ใช้กลยทุ ธ์ตา่ งๆ ในการพัฒนา เซนตร์ ีจิส เปน็ ตน้ 1ธรุ กจิ โรงแรมดงั นี้ 2) โรงแรมก่ึงพรีเมียม เน้นความสะดวกสบาย มีสิ่งอ�านวย ความสะดวกราคาเรมิ่ ตน้ ประมาณ 2,800 บาท เชน่ กลมุ่ ไอเอชจี (IHG) โนโวเทล เปน็ ตน้ 21Hotel Industry Trend: Boutique กับ Budget มันตา่ งกัน, http://www.oknation.net/blog/kirk/2013/02/16/entry-11 332อา้ งแล้ว 1 และไอเอชจชี ูแบรนด์ “โฮเต็ลอนิ ดโิ ก้” รร.บูติค 5 ดาวดูดนักลงทุน,น.ส.พ.ประชาชาติธุรกจิ 28 มี.ค. 58 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียว

แนวโนม้ การลงทุนในธรุ กิจโรงแรมในประเทศไทย3) โรงแรมท่เี นน้ การออกแบบ (Fashion & Boutique) เนน้ ความ 5) เซอรว์ สิ อพารท์ เมน้ ท์ และเซอรว์ สิ คอนโดมเี นยี ม เปน็ กลมุ่ เตบิ โตแตกตา่ งใหเ้ ป็นเอกลักษณ์ และมีราคาตง้ั แต่ระดบั กลางถงึ สงู เชน่ สงู ท่พี กั อาศยั ที่มกี ารจัดแบง่ ห้องพักชัดเจนสา� หรับการเชา่ รายวนัโรงแรมเทนเฟสแบงค๊อก (Tenface Bangkok) ดับเบิลยูโฮเต็ล และรายเดอื น สว่ นใหญจ่ ะต้ังอยู่ในกรุงเทพฯ และแหลง่ ทอ่ งเท่ยี ว(W Hotel) ที่สา� คญั เชน่ หวั หนิ พทั ยา ภเู กต็ เป็นตน้4) โรงแรมราคาประหยัด (Budget Hotel) เป็นกลุ่มทีเ่ ติบโตไดร้ ับ ธุรกิจโรงแรมโดยรวมมกี ารเตบิ โตอยา่ งตอ่ เน่อื ง ส่งผลใหห้ ้องพกั ท่ีความนยิ มตามแนวโนม้ ภาวะเศรษฐกจิ และพฤตกิ รรมนกั ทอ่ งเทยี่ ว เพ่ิมขึ้นแข่งขันรุนแรงท�าให้โรงแรมราคาประหยัดขยายตัวสูงเนน้ หอ้ งพกั ขนาดเลก็ มคี วามสะอาด แตม่ สี ง่ิ อา� นวยความสะดวกท่ี โดยเฉพาะกรุงเทพฯ โรงแรมขนาดเล็ก และห้องพักต่อจา� เป็น ใหบ้ รกิ ารราคาไม่เกิน 1,500 บาท สถานประกอบการลดลงจาก43 หอ้ ง เปน็ 41 หอ้ ง พน้ื ทที่ ลี่ ดลงมาก คอื กรุงเทพฯ จากแห่งละ 139 ห้อง เปน็ แห่งละ 95 ห้องจ�านวนสถานพกั แรม และจ�านวนห้องพกั แรม ปี 2557-2559Pจำนวน (แหง ) 12,895 จำนวนสถานพกั แรม 16,749 %CH (Y-o-Y) 18,000 +4.01 15,469 +8.27 +25.00 16,000 2557 +19.96 2559 +20.00 14,000 จำนวนสถานพกั แรม (แหง ) +15.00 12,000 อัตราการเปล่ียนแปลงจากปท ่ผี านมา 2558 +10.00 10,000 +5.00 8,000 +0.00 6,000 4,000 2,000จำนวน (หอง) 550,627 จำนวนหองพักแรม (หอ ง) 679,154 %CH (Y-o-Y) 800,000 +20.00 700,000 +1.95 650,643 +4.38 +18.00 600,00 2557 +18.16 2559 +16.00 500,00 +14.00 400,00 2558 +12.00 300,00 +10.00 200,00 +8.00 100,00 +6.00 +4.00 +2.00 +0.00 จำนวน (คน) อัตราการเปลี่ยนแปลงจากปท ผี่ า นมาหมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบื้องตน้ท่ีมา : กรมการทอ่ งเทย่ี ว34 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว

แนวโนม้ การลงทนุ ในธรุ กิจโรงแรมในประเทศไทยSMEs พรอ้ มปรบั กลยุทธ์รบั มอื การแขง่ ขันสูงของธุรกิจโรงแรมข้อมูลการลงทุนด้านโรงแรมจากศูนย์วิจัยกสิกรไทยพบว่า ศูนย์วิจัยกสิกรไทยมองว่า ในปี 2559 ธุรกิจโรงแรมขนาดกลางในปี2559 จา� นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติ และนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวไทย และเล็กต้องปรับกลยุทธ์ดึงดูดนักท่องเท่ียวเพ่ือเพ่ิมรายได้ และท่ีเพ่ิมขึ้น จะมีเม็ดเงินสะพัดสู่ธุรกิจโรงแรม 537,000-544,000 การบริหารจัดการอย่างเป็นระบบเพ่ือเพ่ิมขีดความสามารถในล้านบาท เติบโตร้อยละ 4.7-6.0 คดิ เปน็ มูลค่า 513,000 ล้านบาท การแข่งขนั ธุรกจิ โรงแรมขนาดกลาง และเล็กควรบริหารชอ่ งทางผลจากการกระตุ้นการท่องเท่ียวจากภาครัฐซ่ึงจะหนุนให้เม็ดเงิน การขายควบคู่กันไป เพ่ือลดการพึ่งพิงตัวกลางท่ีให้บริการจองสะพัดสู่ธุรกิจโรงแรมเติบโตต่อเน่ืองจากปีที่ผ่านมา ธุรกิจโรงแรม โรงแรมผา่ นออนไลน์ โดยมี 6 กลยทุ ธ์ดงึ ดดู นกั ท่องเท่ยี วเพื่อเพม่ิรายใหญร่ กุ ขยายธรุ กจิ ในประเทศควบค่ใู นตา่ งประเทศทงั้ ในภมู ภิ าค รายได้1. สรา้ งเอกลกั ษณ์ เจาะกลมุ่ นกั ทอ่ งเทยี่ วระดบั บน2. นา� เสนออาเซยี น และภมู ภิ าคอน่ื ๆ ธรุ กจิ โรงแรมขนาดกลาง และเลก็ มงุ่ เจาะ ความคมุ้ ค่าและบรกิ ารครบวงจร 3. บริหารจดั การข้อมลู อยา่ งเป็นนกั ทอ่ งเที่ยวที่ต้องการเปดิ ประสบการณ์ใหมๆ่ ม่งุ สรา้ งเอกลกั ษณ์ ระบบ 4. เพมิ่ ชอ่ งทางการขายออนไลน์ของตัวเอง 5. พฒั นาระบบของโรงแรม การช�าระเงินแบบออนไลน์ 6. วางแผนจองหอ้ งพกั ลว่ งหนา้ 3แผนภาพที่ 3 จา� นวนหอ้ งพกั แรมต่อสถานพกั แรม ปี 2557– 2559P จ�าแนกตามภมู ิภาคจำนวน (หอง/แหง) จำนวนหอ งพักแรมตอสถานพกั แรม160140 139120100 95 958060 57 56 63 49 49 4840 43 42 4120 40 39 38 32 31 29 30 30 29 26 26 21 ภาคตะวนั ตก 0 กรุงเทพฯ ภาคตะวันออก ภาคกลาง ภาคใต ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ภาคเหนือ รวม 2557 2556 2559หมายเหตุ : P ข้อมูลเบือ้ งตน้ที่มา : กรมการทอ่ งเท่ยี ว โรงแรมโนโวเทล แบงคอก แพลตตนิ ่มั3SMEพร้อมปรับกลยุทธร์ ับมอื การแขง่ ขันสงู ของธุรกิจโรงแรม , http://www.kasikornbank.com/TH/SME/KSMEKnowl-edge/KSMEAnalysis/Documents/SMEHotelStrategy2016.pdf รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเที่ยว 35

แนวโนม้ การลงทุนในธรุ กจิ โรงแรมในประเทศไทยสถานพักแรมสร้างรายได้ 0.87 ล้านบาทต่อห้องต่อปี โดยสถาน และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สะท้อนอัตราการเข้าพักสูงที่สุดพกั แรมในกรุงเทพฯ สรา้ งรายไดส้ ูงสดุ 1.50 ลา้ นบาทต่อปี รองลง และสามารถเพม่ิ ราคาหอ้ งพกั ได้มาไดแ้ ก่ ภาคใต้ ภาคตะวนั ออก ภาคตะวนั ตก ภาคเหนอื ภาคกลางรายได้จากหอ้ งพกั ตอ่ จา� นวนห้องพกั ท้งั หมด ปี 2557 - 2558P รายไดจ ากหอ งพักตอจำนวนหองพักทั้งหมดลา นบาท / หอ ง / ป 0.88 0.87 1.00 +3.86% -1.80% 0.80 0.60 0.40 0.20 0.00 2557 2558%CH (Y-o-Y) อตั ราการเปลี่ยนแปลงของรายไดจ ากหอ งพักตอจำนวนหอ งพักทงั้ หมด +25.00 +20.00 +21.78 +15.00 +10.00 +11.72 +11.91 +8.50 +5.00 +5.36 -5.28 +0.00 +3.39 +4.60 +3.86 -5.00 ภาคเหนือ +0.30 +0.47 +0.80 ภาคใต -1.80 -10.00 -15.00 -2.13 -2.09 รวม -20.00 -25.00 -19.87 ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื ภาคตะวนั ออก ภาคตะวนั ตก กรุงเทพฯ 2557 2558หมายเหตุ : P ขอ้ มลู เบ้ืองต้นท่มี า : กรมการท่องเที่ยว ป่าสกั ทอง รีสอรท์ เชียงราย36 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว

แนวโน้มการลงทุนในธุรกิจโรงแรมในประเทศไทยรายไดจ้ ากหอ้ งพักต่อจา� นวนห้องพกั ทั้งหมด ปี 2558P จ�าแนกตามภูมภิ าค รายไดจ ากหอ งพกั ตอจำนวนหอ งพักทั้งหมด ลา นบาท/หอ ง/ป 1.50 กรงุ เทพฯ ภาคใต 0.93 0.58 ภาคตะวันออก 0.70 ภาคตะวันตก 0.44 ภาคเหนอื 0.44 ภาคกลาง 0.28ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอืหมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบ้ืองต้นทมี่ า : กรมการทอ่ งเท่ียว รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว 37

การทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร การทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร (Gastronomic Tourism) รองศาสตราจารย์ ดร.พรรณี สวนเพลง และคณะอาหารเป็นสื่อท่ีบ่งบอกถึงความเป็นมาของสังคมและวัฒนธรรม การท่องเที่ยวเชิงอาหารในปัจจุบันได้รับการขับเคล่ือนจากการท้องถิ่นของประเทศต่างๆ ดังนั้นการท่องเที่ยวเชิงอาหาร จึงเป็น เตบิ โตของเทคโนโลยี สอ่ื ออนไลนเ์ ปน็ สว่ นสา� คญั ในการชว่ ยสง่ เสรมิส่ิงหนึ่งท่ีช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างชาติให้เกิด การทอ่ งเทยี่ วเชงิ อาหาร โดยเทคโนโลยสี มยั ใหมส่ รา้ งความสะดวกการเดนิ ทางทอ่ งเทย่ี วสทู่ อ้ งถนิ่ ตา่ งๆ อนั จะสง่ ผลทา� ใหก้ ารทอ่ งเทยี่ ว สบายใหก้ บั นกั ทอ่ งเทย่ี วในการคน้ หาขอ้ มลู แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว เสน้ ทางขยายตวั อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ผลของการทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหารเกดิ ประโยชน์ ท่องเที่ยวชิมอาหาร แหล่งผลิตอาหารที่เป็นต้นฉบับ ร้านอาหารท้ังทางตรงและทางอ้อมต่อเศรษฐกิจการท่องเท่ียว โดยการ แนะนา� เมนแู นะน�าทอ้ งถน่ิ เปน็ ตน้ โดยการท่องเที่ยวเชงิ อาหารทอ่ งเทยี่ วเชงิ อาหารกอ่ ใหเ้ กดิ การการกระจายรายไดส้ ชู่ มุ ชนทอ้ งถน่ิ ท่ีโดดเด่น ระดบั โลกเช่น เส้นทางชมิ ไวน์ ทวั รช์ มิ อาหารของญป่ี นุ่ท่เี ป็นแหลง่ ท่องเท่ียวในทุกกลมุ่ คน การทอ่ งเทย่ี วชมิ ผลไมใ้ นสวนภาคตะวนั ออก หรอื แมแ้ ตก่ ารเขา้ รว่ ม ในเทศกาลกินเจ เปน็ ต้น38 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทยี่ ว

การทอ่ งเทยี่ วเชงิ อาหารสถานการณท์ อ่ งเทย่ี วเชงิ อาหารของโลก ในปี 2556 - 25571 Global Wellness Institute พบวา่ การทอ่ งเทย่ี ว อาหารทว่ั โลก สรา้ งรายได้ 350,000 - 550,000 ลา้ นเหรยี ญสหรฐั ฯองค์การทอ่ งเทย่ี วโลก (UNWTO) ไดแ้ สดงให้เห็นวา่ การท่องเท่ียว มีมิติการท่องเท่ียวท่ีเชื่อมโยงกับการท่องเท่ียวเชิงเกษตรเชิงอาหารสรา้ งรายไดม้ ีมูลค่าสูงถึง 150,000 ลา้ นเหรยี ญสหรัฐฯ (Agriculture-tourism) การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (Eco-tourism)โดยนักท่องเท่ียวชาวต่างประเทศที่นิยมรูปแบบการท่องเที่ยว และการท่องเท่ียวย่ังยืน (Sustainable tourism) และในกิจกรรมเชิงอาหารมากท่ีสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ สเปน ฝร่ังเศล อิตาลี การท่องเท่ียวเชิงสุขภาพและความงาม (Wellness tourism) มีโดยพิจารณาจากค่าใช้จ่ายของนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศท่ีมี กิจกรรมการท�าอาหารเพ่ือสุขภาพเป็นกิจกรรมส่วนหนึ่งในการการใชจ้ า่ ยด้านอาหารมากที่สดุ ท่องเทยี่ วกิจกรรมการท่องเท่ียวเชิงอาหารท่ีส�าคัญ มีรูปแบบกิจกรรมการท่องเที่ยวแบบการเย่ียมชมและชิมอาหาร เข้าเรียนท�าอาหารรบั ประทานอาหารแบบทอ้ งถน่ิ และการซอ้ื ทวั รท์ อ่ งเทยี่ วเกยี่ วกบั อาหาร1Global Wellness Institute, The Global Wellness Tourism Economy 2013 & 2014 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ียว 39

การทอ่ งเที่ยวเชงิ อาหารสถานการณท์ อ่ งเทยี่ วเชงิ อาหารของไทย ท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาตมิ แี นวโนม้ เพ่ิมข้ึนเฉลยี่ รอ้ ยละ 5.74 เป็นผล มาจากการใช้จ่ายด้านอาหารของนักท่องเท่ียวภูมิภาคโอเชียเนียจากขอ้ มลู กรมการทอ่ งเทย่ี ว พบวา่ ในปี2558 ประเทศไทยมรี ายได้ เอเชยี ตะวนั ออก และเอเชียใต้จากการท่องเทย่ี วอาหารจ�านวน 456,000 ล้านบาท หรอื คิดเป็น การเพ่ิมข้ึนของรายได้จากการท่องเท่ียวด้านอาหาร รัฐบาลร้อยละ 20 ของรายได้รวมจากการท่องเท่ียวท้ังหมด โดยเป็น จึงมีนโยบายส่งเสริมการท่องเท่ียวเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ ท้ังจากรายไดจ้ ากนักทอ่ งเทีย่ วชาวไทยเท่ยี วไทย 174,000 ล้านบาท และ นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติที่มาท่องเที่ยวในประเทศไทย และนกั ทอ่ งเท่ียวชาวตา่ งชาติ 282,000 ล้านบาท นกั ทอ่ งเทยี่ วชาวไทยเทยี่ วไทย อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง อาทิ การจดั โครงการส�าหรับนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่มีการใช้จ่ายในการท่องเที่ยว Amazing Thai Taste เพื่อส่งเสริมและกระตุ้นการท่องเท่ียวในรปู แบบของรายไดจ้ ากอาหารและเครอ่ื งดม่ื ระหวา่ งเดนิ ทางของ ภายใต้โครงการสานพลังประชารัฐ เพื่อกระจายประโยชน์ทางนกั ทอ่ งเทยี่ วมากทสี่ ดุ 3 อนั ดบั แรก ไดแ้ ก่ จนี องั กฤษ และรสั เซยี โดย เศรษฐกิจสู่ภาคการเกษตร โดยร่วมกันสร้างภาพลักษณ์ (Brand)ในช่วง 3 ปที ่ีผ่านมาพบวา่ รายไดจ้ ากอาหารและเครอื่ งดืม่ ของนกั40 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทยี่ ว

การท่องเที่ยวเชงิ อาหารของอาหารและผลไมไ้ ทยให้เป็นสินคา้ เกรดดี (Premium Product) https://youtu.be/F7pSQ-0Yf-Uทั้งส่งเสริมให้ทานผลไม้ไทยตามฤดูกาล ช่วยส่งเสริมให้เกิดการกระจายรายได้จากการซ้ืออาหาร/เคร่ืองดื่มของนักท่องเท่ียวชาวไทยและต่างชาติเพ่ิมขึ้นร้อยละ 50 นอกจากน้ียังได้ก�าหนดเปา้ หมายอาหารไทย6 ชนดิ ของอาหารไทยทน่ี ยิ มของนกั ทอ่ งเทย่ี วคือ ผัดไทย ต้มย�ากุ้ง แกงเขียวหวาน ส้มต�า มัสมั่น และต้มข่าไก่ โดยไดร้ ับการส่งเสรมิ จากการท่องเท่ียวแห่งประเทศไทยจดั ทา� ภาพยนตร์โฆษณา ซง่ึ สะทอ้ นใหเ้ หน็ ความสา� คญั และเรอ่ื งราวของผัดไทย ในมุมมองของการท่องเท่ียวเชิงอาหารเผยแพร่ภายใต้ Discover Amazing Stories : PADTHAI ซง่ึ เปน็ สว่ นหนึ่งของ Amazing Thailand Discover Amazing Stories. รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเท่ยี ว 41

การทอ่ งเทยี่ วเชงิ อาหารการทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหารของไทย (Amita Thai Cooking Class)โรงเรยี นสอนท�าอาหารบลอู เี ลเฟ้นท์ (Blue Elephant Cooking School) โรงเรยี นสอนทา� อาหารไทยสลี มอาหารไทยในแตล่ ะทอ้ งถน่ิ มเี อกลกั ษณท์ แี่ ตกตา่ งกนั ตามวฒั นธรรม (Silom Thai Cooking School) Cooking with Poo &Friendsและวัตถุดิบของแตล่ ะท้องถิ่น จงึ ทา� ให้มีรสชาตทิ แ่ี ตกตา่ งกัน โดย เปน็ ตน้ โดยมรี ปู แบบในการกจิ กรรมทหี่ ลากหลาย นบั ตง้ั แตก่ ารนา�ในแต่ละจังหวัดมีอาหารแนะน�าของแต่ละท้องถ่ิน รวมถึงสินค้า นักท่องเที่ยวไปเลือกซื้อวัตถุดิบในตลาดสด หรือเลือกใช้วัตถุดิบที่เกี่ยวกับอาหาร เช่น ข้าวซอย ของจังหวัดเชียงใหม่ ไข่เค็ม ประเภทพชื สวนครัวจากในไร่ ให้ความรูเ้ กยี่ วกบั วัตถดุ ิบ สมุนไพรของฝากจังหวดั สรุ าษฎร์ธานี เป็นต้น ไทย สุดท้ายเป็นข้ันตอนในการท�าอาหารไทย ซึ่งจากความนิยมความเป็นเอกลักษณ์ของอาหารไทยท�าให้เป็นที่นิยมของ ท�าให้เกิดโรงเรียนสอนท�าอาหารไทยน้ัน จึงคาดการณ์ว่า ธุรกิจนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติท่ีได้มาล้ิมลอง โดยทางคณะกรรมการ การสอนท�าอาหารไทยสามารถสร้างรายได้ให้แก่ประเทศประมาณวัฒนธรรมร่วมกับรายการ Top Ten ทางสถานีโทรทัศน์ช่อง 9 ปีละกว่า 590 ล้านบาท นอกจากน้ีวัตถุดิบ สมุนไพรไทยท่ีใช้องคก์ ารสอ่ื สารมวลชนแหง่ ประเทศไทย ไดส้ า� รวจอาหารไทยทเี่ ปน็ ส่วนใหญ่เป็นของผลิตในประเทศ จึงเป็นการช่วยกระจายรายได้ทนี่ ยิ มของชาวตา่ งประเทศ10 อนั ดบั 2 ไดแ้ ก่ ตม้ ยา� กงุ้ แกงเขยี วหวาน ทางออ้ มสู่ภาคการเกษตรผดั ไทย ผดั กะเพรา แกงเผด็ เป็ดยา่ ง ตม้ ข่าไก่ ย�าเนื้อ หมสู ะเต๊ะไกผ่ ัดเม็ดมะมว่ ง และพะแนงเน้อืจากความนยิ มของนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาตทิ ี่ไดล้ มิ้ ลองอาหารไทย Website สอนท�ำอำหำรกบั พู่ http://www.cookingwithpoo.com/จึงต้องการที่จะเรียนรู้เกี่ยวกับวิธีการท�าอาหารไทย เพื่อสามารถน�ากลับไปท�ารับประทานเองได้เม่ือกลับจากประเทศไทยไปแล้วจึงท�าให้เกิดโรงเรียนสอนท�าอาหาร (Cooking School) ดังนั้นการเรียนท�าอาหารจึงเป็นกิจกรรมหน่ึงท่ีช่วยส่งเสริมด้านการท่องเท่ียว และก่อให้เกิดรายได้ในประเทศ โดยโรงเรียนสอนท�าอาหารไทยมีในเมืองท่องเท่ียวหลัก เช่น เชียงใหม่ภูเก็ต กรุงเทพฯ ซ่ึงได้แก่ โรงเรียนสอนท�าอาหารไทยอมิตา จังหวดั อาหาร สนิ คา้ /ของท่ีระลกึ เก่ยี วกบั อาหารเชียงราย รา้ นอาหารเชียงใหม่ อาหาร สนิ ค้า ร้านคา้หนองคาย อาหารจนี ยนู นาน แม่สลองอ่ิมอร่อยพระนครศรอี ยุธยา ชาจนี ไร่ชา 101 อาหารพ้นื เมอื ง ร้านแหนมนันทวนัสพุ รรณบุรี ชาอูห่ ลง รา้ นวรรณภาเพชรบรุ ี ข้าวซอย ข้าวซอยเสมอใจ ไรช่ า 101จันทบุรี ขา้ วสอยล�าดวนฟา้ ฮ่าม ไรช่ าฉุยฟงสรุ าษฎรธ์ านี อาหารเวยี ดนาม แดงแหนมเนอื ง แหนมเนอื ง เฝอ เฝอ ถนนบันเทงิ จิต อาหารพื้นเมอื ง รา้ นวนัสนันท์ กว๋ ยเตีย๋ วเรือ ก๋วยเตีย๋ วเรือปา้ เลก็ รา้ นด�ารงค์ กว๋ ยเตย๋ี วไก่ กว๋ ยเตย๋ี วไก่ฉีกคณุ ประนอม กว๋ ยเตยี๋ วเนอ้ื กว๋ ยเตีย๋ วเนอ้ื นายเลี๊ยก แหนมเนอื ง ร้านแดงแหนมเนอื ง โรตสี ายไหม โรตีสายไหมอาบีดนี หมูยอ รา้ นหมูยอชน่ื จิต ผลิตภณั ฑจ์ ากปลา สวนอาหารเบญจรงค์ กุนเชียงปลา ร้านหมูยอแมถ่ ว้ น เช่น ปลาม้า น�้าพริกปลาร้า สาล่ีแม่ถ้วน ขนมสาล่ี และขนมเปี๊ยะ โรตีสายไหม โรตีสายไหมอาบีดนี ข้าวแช่ ขา้ วแช่แมน่ ิด ร้านแม่ชูศรีโรตสี ายไหม ขนมหม้อแกง และขนมไทย ขนมหม้อแกงแม่กมิ ไล้ ขนมสาลี่ รา้ นสาลี่แม่ถ้วน หมูชะมวง จนั ทรโภชนา รา้ นเอกชัยสาลี่ ผลไม้ตามฤดกู าล ข้าวแช่ ขนมหม้อแกง และขนมไทย รา้ นข้าวแช่แมน่ ิด อาหารทะเล รา้ นเพือ่ นนักเดนิ ทาง หมชู ะมวงแช่แข็ง ร้านขนมหม้อแกงแมก่ มิ ไล้ เส้นจนั ทร์ผดั ไท ร้านบ้านขนมนนั ทวนั อาหารทะเลแปรรปู /ผลไม้แปรรูป รา้ นแม่วรรณาของฝาก ไข่เค็มไชยา รา้ นอา๋ ของฝาก อาหารทะเลแปรรูป ร้านตน้ ตา� รบั ร้านจุติมาไข่เค็ม ร้านไข่เค็มทพิ วลั ย์ ร้านรอ้ ยเกาะของฝาก OTOP42 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทีย่ ว 2พมิ พร์ ะวี โรจนร์ ุง่ สตั ย.์ (2556). ความส�าคัญและกิจกรรมส่อื สารเรียนรจู้ ากการทอ่ งเทย่ี ว “อาหาร” ส�าหรับนกั ทอ่ งเท่ยี วกลุ่มตลาดผ้หู ญิงชาวต่างประเทศของไทย. วารสารการบรกิ ารและการท่องเทีย่ วไทย. ฉบบั ที่ 1, หนา้ 61-72.

การท่องเท่ยี วเชงิ อาหารสนิ คา้ ทรี่ ะลกึ เกย่ี วกบั อาหาร ส�าหรับเทศกาลอาหารของไทยมีการจัดขึ้นทุกภูมิภาคท่ัวประเทศ โดยมีเทศกาลที่ส�าคัญคล้ายคลึงกับงานเทศกาลของต่างประเทศจากความนิยมในอาหารไทยของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติท�าให้ เชน่ เทศกาลอาหารถ่นิ ประเทศไทย จังหวดั ชลบรุ ี เทศกาลอาหารนกั ทอ่ งเทยี่ วตอ้ งการเลอื กซอื้ สนิ คา้ ดา้ นอาหารกลบั ไปเปน็ ของฝาก หวั หนิ เทศกาลอาหารสองทะเล สงขลา และเทศกาลผลไมจ้ นั ทบรุ ีหรือน�าไปใช้ในการประกอบอาหาร ท้ังน้ีสินค้าที่นักท่องเที่ยว เปน็ ตน้ โดยเทศกาลอาหารนอกจากจดั ในพน้ื ทแ่ี หลง่ ทอ่ งเทย่ี วแลว้ชาวตา่ งชาตนิ ยิ มหาซอื้ ไดแ้ ก่ ผลไมอ้ บแหง้ พรกิ แหง้ สมนุ ไพรไทย ยังมีการจัดเทศกาลอาหารไทยในต่างแดนเพ่ือส่งเสริมอาหารไทยอบแหง้ ผลไมอ้ บแหง้ อปุ กรณท์ า� ครวั เปน็ ตน้ โดยสนิ คา้ ของทรี่ ะลกึ ให้เป็นท่ีรู้จักและเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอาหารไทยอีกอาทิผลไม้อบแห้ง และนมอัดเม็ด จิตรลดา เป็นที่นิยมของ ด้วย อาทิ เทศกาลอาหารไทยในญ่ีปุ่น เทศกาลอาหาร AEC ที่นักทอ่ งเท่ียวชาวจีนเป็นอยา่ งมาก โตเกียวและในช่วงปลายปีจะมีการจัดงาน ASEAN Festival ท่ปี ระเทศเกาหลี สอื่ ออนไลนก์ บั การทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร ในปัจจุบันสื่อออนไลน์มีความส�าคัญต่อการท่องเท่ียวด้านอาหาร เป็นตัวช่วยในการหาข้อมูลไม่ว่าจะป็นร้านแนะน�า เมนูท้องถ่ิน เส้นทางรา้ นอาหาร โปรโมตรา้ นอาหาร แชรผ์ ่าน Instagram และ Check in ใน Facebbok เป็นตน้ ส�าหรับเวบ็ ไซต์/แอปพลเิ คช่นั แนะน�าอาหารท่ีนิยมในประเทศไทย เช่น Wongnai EDT guide Aroireviewsเทศกาลอาหารการจัดเทศกาลอาหารยังเป็นกิจกรรมหนึ่งที่ช่วยส่งเสริมด้านการทอ่ งเทย่ี วอกี ทางหนงึ่ โดยการจดั เทศกาลอาหารในตา่ งประเทศจะมีการจัดงานขึ้นทุกภูมิภาคท่ัวโลก โดยเทศกาลท่ีส�าคัญ ได้แก่เทศกาลไวน์ เทศกาลอาหารทอ้ งถิ่น เทศกาลอาหาร Street foodเทศกาลผลผลิตทางการเกษตร เช่น งานเทศกาล Napa TruffleFestival และ งานเทศกาล Beaver Creek & Wine Weekendของสหรัฐอเมรกิ า รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว 43

การทอ่ งเที่ยวเชิงอาหารการแนะนา� อาหารจากคนดงัจากการท่ีสื่อออนไลน์ได้มาเข้ามามีอิทธิพลต่อการตัดสินใจในการเดินทางของนกั ทอ่ งเท่ียว สอื่ ออนไลน์ เชฟ หรอื บลอ๊ กเกอร์ก็เป็นอีกส่วนหน่ึงท่ีส่งเสริมกระตุ้นให้เกิดการท่องเท่ียวเชิงอาหารไปยงั แหลง่ ผลติ อาหารที่ไดร้ บั การแนะนา� จากบลอ๊ กเกอร์ เชฟ หรอืนักชิมคนดัง โดยผู้มีช่ือเสียงทางการท�าอาหารท่ีได้รับความนิยมที่มีการกล่าวถึงอาหารไทย อาทิ เจมี่ โอลิเวอร์ เชฟหนุ่มช่ือดังที่รู้จักกันดีในอังกฤษ ท่ีได้รณรงค์ต่อต้านการบริโภคอาหารขยะตามโรงเรียนในอังกฤษ โดยจัดโครงการกระตุ้นให้เด็กในอังกฤษเลิกรับประทานอาหารขยะและมารับประทาน “แกงไก่” ของไทยแทน เนอื่ งจากเปน็ อาหารเพ่ือสุขภาพมารค์ วีนส์ ได้น�าเสนอเร่ืองราวการทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร ว่าตลอด http://waymagazine.org/cooking-with-poo/2 สัปดาห์ในกรุงเทพฯ ไดพ้ บแหลง่ ทอ่ งเท่ียวด้านอาหารท่ีนา่ สนใจ ชมพู่ เจา้ ของ http://www.cookingwithpoo.com/ คนไทยท่ีไดร้ ับมากมาย โดยเฉพาะในเยาวราชที่มีอาหารให้เลือกทานได้ตลอด การยอมรับจากชาวต่างชาติและเชฟชื่อดังอย่างเจม่ี โอลิเวอร์ท้ังวัน ทั้งอาหารคาวและอาหารหวาน เช่น กุ้งเผา ข้าวมันไก่ เป็นผู้น�าเสนอการสอนอาหารไทยให้เป็นที่รู้จักของชาวต่างชาติก๋วยจั๊บ ขนมปงั ป้งิ น�า้ จับเลยี้ ง เปน็ ต้น โดยมีการท�าโครงการ ร่วมกับ Helping Hands ซึ่งเป็น NGOหมอ่ มหลวง ภาสนั ต์ สวสั ดวิ์ ตั น์ นกั ชมิ ซปุ ตารข์ นั้ เทพของเมอื งไทย ในเมืองเมลเบิร์น ออสเตรเลีย โดยรายได้บางส่วนของการสอนที่ไดใ้ ชป้ ระสบการณจ์ ากบดิ ามาตอ่ ยอดมากขนึ้ ไดใ้ หค้ า� แนะนา� เรอื่ ง ท�าอาหารของชมพู่ น�าไปสนับสนุนช่วยเหลือธุรกิจชุมชนในพื้นท่ีกินเทีย่ วจากรา้ นอาหารกวา่ 5,000 ร้านทั่วโลก และไดแ้ นะนา� เมนู ชุมชนคลองเตยพิเศษท่ีสร้างสรรค์จากเมนูธรรมดาด้วยการใช้นมข้นจืดคาร์เนชั่นเป็นสว่ นหนึง่ ในการประกอบหลกั เช่น เมนูต้มยา� ทะเลข้นนมแซ่บเว่อร์ ที่ใช้นมแทนกะทิให้รสชาตเิ ขม้ ขน้ และดตี อ่ สุขภาพ44 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทีย่ ว

การทอ่ งเทย่ี วเชิงอาหารโอกาสและขอ้ จา� กดั ของการทอ่ งเทยี่ วเชงิ อาหารไทยดว้ ยความเปน็ เอกลกั ษณข์ องอาหารไทยเปน็ ทร่ี จู้ กั ของชาวตา่ งชาติ ระดับโลกเช่น ขา้ วหอมมะลิ อาหารทะเล และผลไมท้ ี่เปน็ ที่นิยมทา� ให้เกดิ การเดนิ ทางเพอ่ื การท่องเทยี่ วเชงิ อาหารซง่ึ เปน็ สว่ นหนง่ึ ของนักท่องเท่ียวและชาวต่างชาติ อาทิ ทุเรียน ที่เป็นท่ีนิยมของกิจกรรมในการท่องเที่ยวทั้งนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติและ ของนกั ท่องเท่ยี วจีน มงั คดุ ที่เปน็ ที่ชืน่ ชอบของคนญ่ปี ุ่น เปน็ ตน้ชาวไทย จากความนิยมในปัจจุบันท�าให้การท่องเที่ยวเชิงอาหารช่วยส่งเสริมให้เศรษฐกิจทางการท่องเท่ียวเกิดการขยายตัวเพิ่ม • การส่งเสริมการผลิตแบบเกษตรอินทรีย์สอดคล้องกับกระแสมากข้ึน อีกท้ังเป็นการช่วยให้เกิดการกระจายรายได้สู่ท้องถิ่นและ สนใจอาหารเพ่ือสขุ ภาพภาคการเกษตรจากวตั ถดุ ิบตา่ งๆ • ขาดการสง่ เสรมิ รา้ นอาหารใหไ้ ดม้ าตรฐานและเป็นที่รจู้ ักในโลกปัจจบุ นั การท่องเทย่ี วเชงิ อาหารยงั มีเทคโนโลยเี ข้ามามีส่วน • ขาดการเชอ่ื มโยงใหเ้ ปน็ มลู คา่ และความสา� คญั ของการทอ่ งเทย่ี วชว่ ยในการสรา้ งการรบั รใู้ หก้ บั นกั ทอ่ งเทย่ี ว ดว้ ยการใชส้ อื่ ออนไลน์ เชิงอาหารในแงก่ ารกระจายรายได้จากการท่องเที่ยวหรือแอปพลิเคช่ันต่างๆ ในการส่งเสริม แนะน�า และสร้างความ • ควรมีการจัดเทศกาลอาหารไทยให้เป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยวสะดวกสบายให้กับนกั ท่องเท่ียวในการค้นหาข้อมูลต่างๆ อีกดว้ ย อยา่ งสมา�่ เสมอ • ควรมีการศึกษาและวางระบบส่งเสริมการท่องเท่ียวเชิงอาหารทง้ั นี้ การทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหารของไทยมโี อกาสและขอ้ จา� กัด ดังนี้ อยา่ งจรงิ จังสอดคลอ้ งกบั โครงการส่งเสรมิ ครัวไทยสู่ครัวโลก• ไทยมีต้นทุนเป็นท่ีรู้จักของโลกท้ังทางด้านเป็นแหล่งวัตถุดิบ • ส่งเสรมิ การเชอื่ มโยงอาหารไทยสู่ ASEAN Culinaryที่เป็นอู่ข้าวอู่น�้าของภูมิภาค วัตถุดิบอาหารไทยท่ีมีช่ือเสียง รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทีย่ ว 45

การทอ่ งเท่ียวเชงิ ศาสนาและจิตใจ สนิ ยี า ไกรวมิ ลการท่องเทย่ี วเชิงศาสนาและจิตใจReligious and Spiritual Tourismจะดีแค่ไหนถ้าการเดินทางท่องเที่ยวของเราก่อให้เกิดความอิ่มใจ ทอ่ งเทยี่ วทางศาสนาทใ่ี หญท่ สี่ ดุ โดยมผี คู้ นจา� นวนมาก คอื การเดนิ ทางสุขใจ เบกิ บาน ทัง้ กาย และใจ เมอื่ อยู่ในสถานทีน่ ้นั ๆ และภายหลงั ไปยังสถานที่ท�าพิธีฮัจญ์ ท่ีเมืองเมกกะ ประเทศซาอุดิอาระเบียการท่องเท่ียวเดินทาง ย่ิงไปกว่าน้ันยังก่อให้เกิดปัญญาส่ังสมท่ี นอกจากนไ้ี ดแ้ ก่ การเดนิ ทางไปยงั ดนิ แดนศกั ดส์ิ ทิ ธขิ์ องศาสนาตา่ งๆจะพาให้ปลดปล่อยตัวเองจากความทุกข์ได้ การได้เดินทางไปยัง เชน่ เยรูซาเล็ม อิสราเอล หรอื พาราณสี อนิ เดยี เปน็ ตน้ 1สถาปัตยกรรมอันสวยงาม ของวัดวาอาราม สถูปเจดีย์ วิหารในครสิ ตศาสนา หรอื มสั ยดิ ศาสนสถานแหง่ มสุ ลมิ อยู่ในวงลอ้ มสที อง จากการศึกษาของ Asia Society สหรัฐอเมริกา พบว่าของรปู เคารพของศาสนาตา่ งๆ กอ่ ใหเ้ กดิ ความสงบใจ และรา� ลกึ ถงึ การเดนิ ทางไปยงั สถานทสี่ า� คญั ทางศาสนาพทุ ธของพทุ ธศาสนกิ ชนบุญกุศลอันดีงาม การเที่ยวไปอย่างใฝ่รู้ และเข้าใจในสถานท่ีทางศาสนา เช่ือมโยงกับข้อธรรมค�าสอนของพระศาสดา เราพบกับ 1https://en.wikipedia.org/wiki/Religious_tourismสิ่งเหล่านี้ได้ กับการท่องเทย่ี วในรปู แบบที่เรยี กว่า การทอ่ งเทีย่ วเชงิ ศาสนาและจติ ใจความหมายของการท่องเท่ียวเชิงศาสนาและจิตใจการท่องเทย่ี วเชงิ จิตวิญญาณ หรือ Spiritual Tourism วา่ เป็นการท่องเที่ยวท่ีประกอบไปด้วยศรัทธา เป็นการท่องเท่ียวที่ผู้เดินทางอาจไปตามลา� พงั หรอื เปน็ กลมุ่ เพอ่ื ไปนมสั การสง่ิ ทเ่ี คารพในศาสนาการเดนิ ทางเผยแพรศ่ าสนาหรอื เดนิ ทางเพอ่ื ความสบายใจ โดยการ46 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเที่ยว

การทอ่ งเทีย่ วเชงิ ศาสนาและจิตใจมิใช่เป็นเพียงการไปเยือนเท่าน้ัน หากเป็นการปฏิบัติธรรมเพ่ือ มีความผ่อนคลาย มีความเบิกบานทั้งทางกาย และทางใจ เป็นปรับเปล่ียนภายใน โดยได้ยกมหาปรินิพพานสูตรที่ทรงแสดงถึง การเทีย่ วให้ถงึ ธรรม คือ เทย่ี วแลว้ ได้แง่คดิ ไดข้ อ้ ธรรม ได้ซึมซบัสังเวชนียสถานว่าเพ่ือ “ได้เห็น และเป็นสิ่งบันดาลใจให้เกิดการ ได้สัมผัส และไดก้ ลบั ไปใช้ เกิดปัญญาทางพระพทุ ธศาสนาเรียนรู้ แล้วเปลี่ยนแปลง เป็นกระบวนการภายในท่ีน�าสู่ความต่ืน มูลนธิ หิ อจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปญั โญ ไดศ้ ึกษาถึงเร่อื งการและตระหนักร้ผู า่ นการปฏิบัติมากกว่าเพียงการได้ผ่านพบ ทุกการ เดินทางท่องเที่ยวทางศาสนา พึงมีลักษณะส�าคัญ คือ เป็นการเดินทางท่องเท่ียวทางพระพุทธศาสนา พึงสร้างเสริมให้ผู้เข้าร่วม ทอ่ งเทยี่ วแบบจารกิ ในทางทด่ี งี ามหรอื บญุ จารกิ คอื จารกิ ทเ่ี ปน็ บญุไดค้ ้นพบความหมาย และคณุ ค่าท่แี ทข้ องสถานที่ แล้วสามารถน�า กลา่ วคอื เปน็ การจารกิ ไปพรอ้ มกบั การบา� เพญ็ บญุ เพอ่ื ความเจรญิมาเพ่ือการขบั เคลอื่ นเพ่ือการคลคี่ ลายภายในตน ไม่วา่ จะเปน็ เรอ่ื ง ทัง้ ในทาน ศีล สมาธปิ ญั ญา ศรัทธาในพระพุทธศาสนาให้ย่ิงๆ ขนึ้ของศรทั ธา สคู่ วามเอาจรงิ เอาจงั ในการปฏิบตั ิธรรม ทัง้ ทาน ศีล ทั้งเป็นการเดินทางตามคุณลักษณะแห่งชาวพุทธคือ ใฝ่รู้ใฝ่ศึกษาสมาธิ จติ และปญั ญา”2 และนา� มาปฏบิ ตั เิ พอื่ ประโยชนท์ งั้ ของตน และของสว่ นรวม สา� หรบัการเดนิ ทางจารกิ แสวงบญุ การเดนิ ทางเชงิ ศาสนา เปน็ การเดนิ ทาง สง่ิ ทค่ี วรใหค้ วามสนใจจากการทอ่ งเทย่ี วทางธรรมคอื สง่ิ ทเ่ี กย่ี วเนอื่ งนบั ตงั้ แตโ่ บราณในพทุ ธศาสนา เกดิ ขน้ึ มานบั แตค่ รง้ั พทุ ธกาล โดย กบั ประวตั ิศาสตร์พระพุทธศาสนา และหลักธรรมคา� สอน3ชาวพทุ ธจารกิ แสวงบญุ เพอ่ื เดนิ ทางมาเขา้ เฝา้ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ต่อมาพระอานนท์ทูลถามพระพุทธเจ้าว่า เมื่อพระองค์เสด็จ รปู แบบของการท่องเทย่ี วเชิงศาสนาและจติ ใจดบั ขนั ธปรนิ พิ พานไปแลว้ ควรไป ณ สถานทใ่ี ดจงึ จะจา� เรญิ ใจเหมอื นไดเ้ ฝ้าพระพุทธเจ้า ซงึ่ ได้ตรัสตอบว่า สถานที่ควรไปเพอื่ ยงั ให้เกิด การท่องเที่ยวเชิงศาสนาและจิตใจที่เกิดข้ึนในปัจจุบัน ได้จ�าแนกความแชม่ ชน่ื เบกิ บานใจ เจรญิ ใจ และสงั เวชใจ คอื สงั เวชนยี สถาน ออกเป็น 2 ลักษณะคอื การเดนิ ทางทอ่ งเทยี่ วเชิงศาสนาเพอื่ ความทัง้ 4 ตา� บล (ลุมพนิ ีวนั พุทธคยา สารนาถ กุสนิ ารา) สบายใจ และการเดินทางทอ่ งเที่ยวเชงิ ศาสนาเพอ่ื ยกระดับจิตใจนายแพทย์บัญชา พงษ์พานิช กรรมการและเลขานุการมูลนิธิ การเดินทางท่องเที่ยวทางศาสนาเพ่ือความสบายใจ เป็นการหอจดหมายเหตพุ ทุ ธทาส อนิ ทปญั โญไดม้ มี มุ มองของการทอ่ งเทยี่ ว เดินทางท่องเที่ยวที่อยู่ในระดับท่ีไม่ลึกซ้ึงเท่ากับในอีกรูปแบบหน่ึงทางศาสนา โดยใช้กรณีศึกษาจากท่านพระพุทธทาสภิกขุ ท่ี ผู้เดินทางท่องเท่ียวพึงพอใจเพียงแค่ได้ไปถึง ได้สักการะบูชา ในสวนโมกขพลาราม จงั หวดั สรุ าษฏรธ์ านี คอื ทา่ นพทุ ธทาสมองวา่ มนษุ ย์ สถานที่อันศรัทธา ในบางครั้งมกี ารเน้นจา� นวนโดยไปใหไ้ ด้จา� นวนตอ้ งเดินทางเพื่อศึกษาและเรียนรู้ เติมเต็มส่ิงท่ีมนุษย์ควรจะได้ สถานท่ีมากๆ อาจจะใชเ้ วลาภายใน 1 วัน เปน็ การท่องเทย่ี วท่ีเนน้ใหเ้ กดิ ประโยชน์ เมอื่ มาทส่ี วนโมกขแ์ ลว้ กส็ ามารถใหม้ นษุ ยเ์ ตมิ กา� ลงั ใจ ถึงความสบายใจ การแก้ไขความไม่สบายใจ ขอพรสิ่งศักด์ิสิทธิ์ ความรน่ื เรงิ บรรเทงิ ในประเพณวี ฒั นธรรมทางศาสนา ซงึ่ ในบางครงั้2มลู นิธิหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปญั โญ .กรอบแนวทางการส่งเสริมการท่องเทย่ี วเชงิ ศาสนา รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทยี่ ว 47ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื การทอ่ งเท่ยี วแห่งประเทศไทย (ททท.) โดย ภูมภิ าคภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ,25573นายแพทยบ์ ัญชา พงษพ์ านชิ . กรรมการและเลขานุการมูลนิธหิ อจดหมายเหตุพทุ ธทาส อนิ ทปญั โญ.สัมภาษณ์,29มิถุนายน 2559

การทอ่ งเทีย่ วเชิงศาสนาและจติ ใจมีศาสนพานิชย์เข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น ทัวร์ไหว้พระ 9 วัด ทัวร์ มิได้ทั้งมวลนี้ ก่อให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางในการเดินทางในเดินทางสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งในและต่างประเทศ การแสวงบุญ เชงิ ศาสนาและจิตใจไหวพ้ ระทา� บญุ ในสถานทต่ี า่ งๆ เชน่ แสวงบญุ เขาคชิ กฏู งานกนิ เจ นอกจากน้ี ดว้ ยประเพณวี ฒั นธรรม อนั เกย่ี วขอ้ งกบั พระพทุ ธศาสนาภูเก็ต งานบุญบั้งไฟพญานาค งานแห่เทียนพรรษา งานชักพระ ที่มีอย่างมากมาย แต่ละภูมิภาคล้วนมีประเพณีวัฒนธรรมทางประเพณีทางภาคใต้ เป็นตน้ ศาสนา ตามลักษณะภูมภิ าคของตน ดงั เช่น ฮีต12 ของชาวอสี านการเดนิ ทางทอ่ งเทยี่ วเชงิ ศาสนาเพอ่ื ยกระดบั จติ ใจ เปน็ การเดนิ ทาง ซึ่งในจ�านวนประเพณี 12 เดือนของภาคอีสานน้ี เป็นประเพณีท่องเที่ยวที่ลึกซึ้ง ไม่ฉาบฉวย มากกว่าการไปกราบไหว้บูชาเพื่อ เกย่ี วเนอื่ งกบั พระพทุ ธศาสนาถงึ 6 เดอื น คอื บญุ เขา้ กรรม บญุ ขา้ วจ่ีพบเหน็ หรือขอพร มคี วามใฝ่รู้ ศึกษา แสวงหาความรู้ เกดิ แงค่ ดิ บุญผะเหวด บุญเข้าวัดสา บุญออกวัดสา และ บุญกฐินภาคใต้เกดิ ขอ้ ธรรม เพอ่ื พัฒนา และยกระดับจิตใจให้ดยี ง่ิ ๆ ขน้ึ ไปหรือใน เช่น ประเพณีชักพระ ประเพณีแห่ผ้าขน้ึ ธาตุ เมอื งนครฯ ตักบาตรระดบั ที่ลึกซึ้งมาก คือการเดินทางไปเพื่อเรยี นรู้ ปฏบิ ัติ ในสถานที่ ธปู เทยี น ภาคกลาง เชน่ ประเพณตี ักบาตรเทโว ห่มผ้าองค์พระท่ีใดที่หน่ึงในระยะเวลาหนึ่ง อาจเป็นระยะเวลาช่วงส้ัน 3-5 วัน ปฐมเจดีย์ ตักบาตรดอกไม้ ประเพณโี ยนบวั ภาคเหนอื ประเพณีหรือ 7 วนั หรอื ยาวนานกว่าน้นั เปน็ การสงั่ สมปัญญาทางศาสนา ย่ีเป็ง ไหว้พระธาตุช่อแฮ สรงน�้าพระธาตุหิริภุญชัย ประเพณีเพอ่ื ทกุ ขท์ ล่ี ดลง เชน่ การเดนิ ทางทศั นศกึ ษาเทยี่ วไปในสถานทท่ี าง วัฒนธรรมทางศาสนาเหล่าน้ี เป็นปัจจัยท่ีเอื้อต่อการเดินทางศาสนาต่างๆ การเดินทางไปปฏิบัตธิ รรมในสถานท่ตี ่างๆ ทอ่ งเท่ียวในเชงิ ศาสนาปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการท่องเที่ยวเชิงศาสนา อกี ทัง้ ดว้ ยสภาพสังคม เศรษฐกิจ วถิ ีชีวิต คุณภาพชวี ติ ในปจั จุบนัและจิตใจ ทบ่ี บี รดั และบบี คนั้ จติ ใจในทกุ ๆ ดา้ น กอ่ ใหเ้ กดิ ความเครยี ด ความ ไม่สบายใจ ความไม่สบายกาย น�าไปสู่การแสวงหาการเดินทางประเทศไทยต้ังอยู่ ณ ดินแดนสุวรรณภูมิ โดยรับพระพุทธศาสนา เพ่ือปลดเปล้ืองความไม่สบายใจนั้น ภราเดช พยัฆวิเชียร อดีตมาตง้ั แตค่ รง้ั พระเจา้ อโศกมหาราช ซง่ึ ได้จดั ส่งพระศาสนทตู ไปยงั ผวู้ า่ การการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ประเทศไทย มมี มุ มองถงึ ปจั จยั ทที่ า� ใหเ้ กดิดินแดนต่างๆ ท�าให้พระพุทธศาสนาหย่ังรากลึกมาอย่างยาวนาน การเดนิ ทางมดี ว้ ยกนั หลายปจั จยั แตป่ จั จยั หนงึ่ คอื แรงกดดนั ของวถิ ีรวมถงึ หวั ใจของพระพทุ ธศาสนา กอ่ เกดิ เปน็ ศาสนสถาน ศาสนวตั ถุ ความเป็นอยู่ สังคมหรือสิ่งแวดล้อมรอบตัวของเราเอง เน่ืองจากทง่ี ดงาม และทรงคณุ คา่ ทางจติ ใจ ใหร้ ะลกึ ถงึ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เมื่อสังคมโตข้ึนอย่างรวดเร็ว ความเครียดสะสมจากสังคมแออัดรวมถึงหลักพระธรรมค�าสอน สิ่งเหล่านี้ส่งต่อส่งทอดกันเร่ือยมา ในเมอื งกจ็ ะมากขน้ึ สงั คมเปลย่ี นวถิ ชี วี ติ จากเกษตรเปน็ อตุ สาหกรรมซึมซับอยู่ในวิถีชีวิตของผู้คน ตั้งแต่เหนือจรดใต้ ตะวันออกจรด มากข้ึน ดังน้ัน ในวิถีชีวิตการท�างานของคนทั่วไปจะมีแรงกดดันตะวนั ตก ภาคกลางของประเทศ ล้วนแล้วแต่มศี าสนสถาน ศิลปะ จากการท�างาน คนท่ัวไปเมื่อมีแรงกดดันท�าให้เกิดความเครียดอนั งดงามทางสถาปตั ยกรรมของวดั วาอาราม พระสถปู เจดยี ์ รวมถงึ สง่ ผลใหผ้ คู้ นในเมอื งตอ้ งหาการผอ่ นคลาย ผคู้ นเรม่ิ ถวลิ หาการเปน็เจดยี อ์ นั เปน็ ทป่ี ระดษิ ฐานของพระบรมธาตุ พระธาตุ อนั ควรเคารพ ธรรมชาติความเงียบสงบ ซึ่งการเดินทางสามารถตอบสนองการบชู า อีกทงั้ ศาสนวตั ถุ ดงั เช่น พระพทุ ธรปู ท่ีงดงาม และมคี ณุ ค่า ทอ่ งเทย่ี วได้ จะเกดิ ความ สุขกาย สขุ ใจ สุขกาย คอื สขุ ภาพที่ดีทางใจ ศาสนบุคคล พระสงฆค์ รูบาอาจารย์ ผ้มู ุ่งหนา้ ปฏบิ ตั ิธรรม สขุ ใจ คือ จติ ใจทีด่ 4ีเพื่อเดินตามรอยพระสัมมาสมั พทุ ธเจ้า มรดกทางศาสนาอันหาคา่ 4ภราเดช พยัฆวเิ ชียร .อดีตผวู้ ่าการการทอ่ งเท่ยี วแห่งประเทศไทย .สมั ภาษณ์ , 21 มถิ ุนายน 5948 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ยี ว