กรมคมุ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ Rights and Liberties Protection Department Ministry of Justice ANNUAL REPORT LO R E Mสังคมรู้หน้าท่ี เคารพสิทธิมนษุ ยชน และได้รบั การค้มุ ครองอยา่ งเปน็ ธรรม I PS U MTo respect and protect human rights, as well as promote D O LO R S I Tsocial responsibility AMET, CON รายงานประจําปี 2564 2021 รายงานประจาํ ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสิทธแิ ละเสรีภาพ
ANNUAL REPORT 2022 รายงานประจําปี 2564 กรมคุม้ ครองสิทธิและเสรีภาพ
วิิสััยทััศน์์ สัังคมรู้้ห� น้า้ ที่�่ เคารพสิทิ ธิมิ นุุษยชน และได้้รัับการคุ้้ม� ครอง อย่า่ งเป็็นธรรม เป้้าหมาย “การละเมิิดสิทิ ธิมิ นุุษยชน ลดลง” นายเรืืองศัักดิ์�์ สุุวารีี อธิบิ ดีีกรมคุ้้ม� ครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ 2 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละเสรีภาพ
สารอธิิบดีีกรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ให้้ความสำ�ำ คััญ ร = โรงเรีียน ตั้้ง� แต่่ระดับั อนุุบาลจนถึึงมหาวิทิ ยาลััย ในการดำำ�เนินิ งานเพื่่�อไปสู่่� “สังั คมรู้ห�้ น้า้ ที่่� เคารพสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน ส่่งเสริิมสิิทธิิมนุุษยชนศึึกษา โดยมีีคู่่�มืือปลููกฝัังเด็็ก และได้้รัับการคุ้้�มครองอย่่างเป็็นธรรม” ซึ่่�งเป้้าหมายคืือ ในทุุกช่่วงวััย ตั้้�งแต่่ช่่วงชั้้�นระดัับปฐมวััย จนถึึง ระดัับ “การละเมิดิ สิทิ ธิมิ นุษุ ยชนลดลง” โดยดำ�ำ เนินิ การ 4 เรื่อ่� งสำ�ำ คัญั อุุดมศึึกษา ให้้ “รู้้�หน้า้ ที่่� รู้�้สิทิ ธิิ เคารพสิทิ ธิิ ไม่ล่ ะเมิดิ สิิทธิิ” ได้แ้ ก่่ หากถููกละเมิดิ สิทิ ธิิ สามารถรู้ช�้ ่อ่ งทางการขอรับั การเยีียวยาได้้ และหากกระทำำ�ผิดิ จะได้้รัับโทษอย่า่ งไร 1. การขับั เคลื่อ�่ นแผนระดับั ชาติแิ ละการส่่งเสริมิ สิิทธิิ และเสรีีภาพและสิิทธิิมนุษุ ยชน ดัังนี้้� 2. การบัังคัับใช้้กฎหมายระดัับพระราชบััญญััติิ 3 ฉบับั ได้แ้ ก่่ 1) พระราชบัญั ญัตั ิิค่า่ ตอบแทนผู้้�เสีียหาย และ 1.1 ก า ร ขัั บ เ ค ลื่�่ อ น แผนสิิ ทธิิ มนุุ ษยชนแห่่ งชาติิ ค่า่ ทดแทน และค่า่ ใช้้จ่า่ ยแก่จ่ ำำ�เลยในคดีีอาญา พ.ศ. 2544 และ ฉบัับที่่� 4 (พ.ศ. 2562-2565) เป็น็ แผนระดัับชาติิ ที่่�มุ่่�งแก้้ไข ที่่�แก้้ไขเพิ่่�มเติิม (ฉบัับที่�่ 2) พ.ศ. 2559 2) พระราชบััญญััติิ ปััญหาการละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชนในภาพรวมของประเทศ คุ้้ม� ครองพยาน พ.ศ. 2546 2) พระราชบัญั ญัตั ิกิ ารไกล่เ่ กลี่ย�่ ให้้มีีประสิทิ ธิภิ าพ รวมทั้้ง� ส่ง่ เสริมิ และคุ้้ม� ครองสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน ข้้อพิิพาท พ.ศ.2562 ของประเทศไทยให้้ก้้าวหน้้า ทััดเทีียมระดัับสากล โดย เ ป็็ น ก ร อ บ ทิิ ศ ท า ง ก า รทำำ� ง า น ด้้ า นสิิ ท ธิิ ม นุุ ษ ย ช นสำำ� ห รัั บ 3. การผลักั ดันั กฎหมายใหม่่ ได้้แก่่ 1) ร่่างกฎหมาย ส่่วนราชการต่่าง ๆ โดยมีี เป้้าหมาย เพื่่� อให้้ “การละเมิิด ขจััดเลืือกปฏิิบััติิต่่อบุุคคล พ.ศ.... 2) ร่่างพระราชบััญญััติิ สิิทธิิมนุุษยชนลดลง” ประกอบด้้วยแผนรายด้้าน 10 ด้้าน ป้้องกัันและปราบปรามการทรมานและการกระทำ�ำ ให้้บุุคคล และแผนรายกลุ่่�ม 12 กลุ่่�ม สููญหาย พ.ศ. …. 3) ร่่างพระราชบััญญััติิคู่่�ชีีวิิต พ.ศ. …. 4) ร่า่ งพระราชบััญญัตั ิิสิทิ ธิิมนุุษยชน พ.ศ. …. และการเสนอ 1.2 การขัับเคลื่อ�่ นแผนปฏิิบัตั ิกิ ารระดัับชาติิ ว่่าด้ว้ ย แก้้ไขเพิ่่� มเติิม 1) ร่่างพระราชบััญญััติิคุ้้�มครองพยานใน ธุุรกิิจกัับสิิทธิิมนุุษยชน ระยะที่่� 1 (พ.ศ. 2562-2565) คดีีอาญา (ฉบัับที่�่..) พ.ศ. …. 2) ร่่างพระราชบััญญััติิ ซึ่่�งประเทศไทยเป็็นประเทศแรกในเอเชีีย และประเทศที่�่ ค่่าตอบแทนผู้�้เสีียหายและค่่าทดแทนและค่่าใช้้จ่่ายแก่่จำำ�เลย 23 ของโลกที่ป่� ระกาศใช้้แผนปฏิิบัตั ิกิ ารฯ ดังั กล่่าว ส่่งผลให้้ ในคดีีอาญา (ฉบับั ที่.�่ .) พ.ศ. …. ปร ะ เ ท ศ ไ ท ย ไ ด้้รัั บ ก า รชื่�่ น ช ม อ ย่่ า ง ก ว้้ า ง ข ว า ง ทั่่� ว โ ล ก แ ผ นดัั ง ก ล่่ า ว มีีวัั ต ถุุ ปร ะ ส ง ค์์ เ พื่่� อ กำำ� ห นด แ น ว ท า ง 4. การดำ�ำ เนิินการตามพัันธกรณีีด้้านสิิทธิิมนุุษยชน การดำำ�เนิินงานให้้กับั ภาครััฐ ภาครัฐั วิิสาหกิิจ และภาคธุุรกิจิ ข อ ง ส ห ปร ะ ช า ช า ติิ โ ด ย มีี เ ป้้ า ห ม า ย เ พื่�่ อ พัั ฒ น า ง า น ในการคุ้้�มครอง (Protect) ประชาชนจากการละเมิิดสิิทธิิ สิิ ท ธิิ ม นุุ ษ ย ช นข อ ง ไ ท ย ใ ห้้ส อ ด ค ล้้ อ ง ม า ตร ฐ า นส า ก ล มนุุษยชนอัันเป็็นผลจากการประกอบธุุรกิิจ ส่่งเสริิมให้้ สร้้างการยอมรัับด้้านสิิทธิิมนุุษยชนในเวทีีระหว่่างประเทศ ภาคธุุรกิิจดำ�ำ เนิินธุุรกิิจด้้วยความรัับผิิดชอบและเคารพสิิทธิิ ภายใต้้ตามสนธิิสััญญาระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิมนุุษยชน มนุุษยชน (Respect) รวมทั้้�งมีีการเยีียวยา (Remedy) ที่�่อยู่่�ในความรัับผิิดชอบของกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ผู้�้ได้้รัับผลกระทบ หากมีีการละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชนโดย ได้้แก่่ 1) กติิการะหว่่างประเทศว่่าด้้วยสิิทธิิพลเมืืองและ ภาคธุุรกิิจ ซึ่่�งแผนฯ ได้้กำ�ำ หนดประเด็็นสำ�ำ คััญที่�่ต้้องเร่่ง สิิทธิิทางการเมืือง (ICCPR) 2) กติิการะหว่่างประเทศ แก้้ไข 4 ประเด็็น ได้้แก่่ (1) แรงงาน (2) ชุุมชน ที่่�ดิิน ว่่าด้ว้ ยสิิทธิิทางเศรษฐกิิจสังั คม และวัฒั นธรรม (ICESCR) ทรััพยากรธรรมชาติิ และสิ่่�งแวดล้้อม (3) นัักปกป้้องสิิทธิิ 3) อนุสุ ัญั ญาระหว่า่ งประเทศว่า่ ด้ว้ ยการขจัดั การเลืือกปฏิบิ ัตั ิิ มนุษุ ยชน (4) การลงทุุนระหว่่างประเทศและบรรษััทข้้ามชาติิ ทางเชื้้�อชาติิในทุุกรููปแบบ (ICERD) 4) อนุุสััญญาต่่อต้้าน การทรมานและการประติิบััติิหรืือการลงโทษอื่่�นที่่� โหดร้้ายไร้้ 1.3 การส่่งเสริิมสิิทธิิเสรีีภาพ และสิิทธิิมนุุษยชน มนุษุ ยธรรม หรืือที่่�ย่ำ��ำ ยีีศัักดิ์์ศ� รีี CAT) 5) อนุุสััญญาระหว่่าง “สร้้างต้้นกล้้าความยุุติิธรรม” ผ่่าน บวร (บ้้าน - วััด ประเทศว่่าด้้วยการคุ้้�มครองบุุคคลทุุกคนจากการบัังคัับ (ศาสนา) - โรงเรีียน) เพื่่� อให้้เกิิดการพัั ฒนาที่�่ยั่่�งยืืนและ ให้้หายสาบสููญ (ICPPED) และ 6) กระบวนการทบทวน สอดคล้้องกับั วิิถีีชีีวิติ ของชุมุ ชน สถานการณ์์สิิทธิิมนุุษยชน (UPR) บ = บ้้าน โดยการสร้้างความร่่วมมืือกัับผู้�้นำำ�ชุุมชน ทั้้ง� หมดนี้้ค� ืือจุดุ เน้้นที่จ่� ะดำ�ำ เนินิ งานเพื่�่อไปสู่่�การละเมิดิ กำำ�นััน ผู้�้ใหญ่่บ้้าน โดยการสร้้างการรัับรู้�้ ในประเด็็น สิิทธิิมนุุษยชนลดลง ด้้วยการสร้้างต้้นกล้้าความยุุติิธรรม สิทิ ธิิเสรีีภาพ สิทิ ธิมิ นุุษยชน ผ่่านสำ�ำ นักั งานยุุติธิ รรมจังั หวัดั สร้้างสัังคมสมานฉัันท์์ด้้วยวััฒนธรรมการไกล่่เกลี่่�ย และ เข้้าไปสู่่� ศููนย์์ยุุติิธรรมชุุมชน ซึ่�่งเป็็นกลไกของสำำ�นัักงาน ก า ร ขัั บ เ ค ลื่�่ อ น ง า น ด้้ า นสิิ ท ธิิ ม นุุ ษ ย ช นข อ ง ปร ะ เ ท ศ ไ ท ย ยุุติธิ รรมจังั หวััด ทั้้ง� 7,788 แห่ง่ ทั่่�วประเทศ อย่่างยั่่�งยืืน ว = วััด ได้้แก่่ ศาสนสถานของศาสนาต่่างๆ อาทิิ พุุ ทธ คริิสต์์ อิิสลาม เป็็นต้้น โดยจะส่ง่ เสริมิ ให้้มีีการนำ�ำ เรื่่�อง หลัักสิิทธิมิ นุุษยชนเข้้าไปอบรมเทศนาต่อ่ ศาสนิิกชน ANNUAL REPORT 2021 RLPD 3
สารบัญั 2 สารอธิิบดีีกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ 5 ประวัตั ิิความเป็น็ มา หน้า้ ที่่แ� ละอำ�ำ นาจ ภารกิจิ หลักั วิิสัยั ทัศั น์์ 10 คณะผู้�บ้ ริหิ าร ผู้้บ� ริิหารกรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ 16 โครงสร้้างองค์์กร 17 การบริหิ ารราชการ กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ 20 รางวััลแห่ง่ ความสำำ�เร็็จ 24 การผลัักดันั กฎหมายสำำ�คัญั 26 นโยบายสำำ�คัญั 30 ยุทุ ธศาสตร์์กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ ตามแผนปฏิบิ ัตั ิริ าชการ ระยะ 3 ปีี (พ.ศ. 2563 - 2565) 31 ผลการดำ�ำ เนินิ งาน ภายใต้้ประเด็็นยุุทธศาสตร์์ 61 งบแสดงฐานะการเงินิ ณ วัันที่่� 30 ก.ย. 64 81 ตารางแสดงสถิติ ิิ การช่่วยเหลืือเยีียวยาผู้�้เสีียหาย การให้้ความช่่วยเหลืือประชาชนทางกฎหมาย การส่่งเสริมิ สิิทธิิผู้้ต� ้้องหา การคุ้้�มครองพยาน การไกล่เ่ กลี่่ย� ข้้อพิิพาท 88 กิิจกรรม CSR 91 คณะผู้�้ จัดั ทำำ� 4 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสิทธิและเสรภี าพ
ประวััติิความเป็น็ มา กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ จุดุ มุ่่�งหมายสููงสุดุ ในการพััฒนากระบวนการยุตุ ิธิ รรม คืือ การสร้้างความสงบสุขุ ให้้เกิดิ ขึ้้น� ในสังั คม โดยการป้อ้ งกันั แก้้ไข ปัญั หาอาชญากรรม การคุ้้ม� ครองความปลอดภัยั ในชีีวิติ และทรัพั ย์ส์ ินิ การป้อ้ งกันั แก้้ไขข้้อพิิพาทขัดั แย้้ง การคุ้้ม� ครองสิทิ ธิเิ สรีีภาพ ของประชาชนและสิิทธิิมนุุษยชน ที่่�มุ่่�งถึึงความสััมฤทธิิผลของความยุุติิธรรมบนพื้้� นฐานของมนุุษยธรรม แต่่เนื่่�องจากยัังมีี สภาพปััญหาหลายประการที่่�ขัดั ขวางมิิให้้ประชาชนได้้มีีโอกาสเข้้าถึึงความยุตุ ิิธรรม เช่น่ การไม่ม่ ีีความรู้้� ความเข้้าใจบทบัญั ญัตั ิขิ องกฎหมาย ประชาชนผู้�้เสีียหายจากอาชญากรรม และจาก และสิิทธิิเสรีีภาพที่�่พึึ งมีีพึึ งได้้โดยชอบธรรม ทำ�ำ ให้้ ก ร ะ บ ว น ก า รยุุ ติิ ธรร ม เ ป็็ นผู้�้ บ ริิ สุุ ทธิ์์� ไ ม่่ ไ ด้้รัั บ ประชาชนถููกเอารัดั เอาเปรีียบ และล่ว่ งละเมิดิ สิทิ ธิจิ าก การช่่วยเหลืือเยีียวยาตามหลัักสิิทธิิมนุุษยชน หรืือ บุุคคลที่อ�่ ยู่่�ในภาวะที่เ่� หนืือกว่า่ ดังั นั้้น� ความยุตุ ิธิ รรม ละเลยต่่อผู้�้เสีียหาย ซึ่่�งประชาชนผู้�้เสีียหายเหล่่านี้้� ที่�่เกิิดขึ้้�นนั้้�น มิิได้้หมายถึึงการหยิิบยื่่�นให้้จากรััฐ ต้้องสููญเสีียอิิสรภาพในชีีวิิตร่่างกายเกิิดความ แต่่เพีี ยงฝ่่ายเดีียว แต่่ยัังขึ้้�นอยู่่�กัับความสามารถ พิิ การ หรืือสููญเสีียชีีวิิต สร้้างความเสีียหายต่่อ ในการปกป้อ้ งคุ้้ม� ครองสิทิ ธิเิ สรีีภาพด้ว้ ยตัวั เองของ สิทิ ธิิประโยชน์์ที่่พ� ึึงมีีพึึงได้้ ประชาชนเอง 02 01 03 04 ความเหลื่่�อมล้ำ�ำ�ทางด้้านสัังคม เศรษฐกิิจ ส่่งผลให้้ กระบวนการยุุติิธรรม ขาดศัักยภาพ ผู้�้ด้้อยโอกาสหรืือผู้�้ยากไร้้ เข้้าถึึงกระบวนการ ในการพััฒนาทางเลืือกความยุตุ ิธิ รรมให้้กับั ประชาชน ยุุติิธรรมได้้โดยยาก และก่่อให้้เกิิดความไม่่เท่่าเทีียม กล่่าวคืือแนวคิิดดั้้�งเดิิมความยุุติิธรรมเป็็นสิ่่�งที่่�รััฐ ในหลายเรื่่�องตามมา หยิิบยื่�่นให้้ประชาชนจากกระบวนการพิิ จารณาคดีี เท่า่ นั้้น� ส่ง่ ผลให้้ประชาชนต้้องสููญเสีียโอกาสต่่าง ๆ มากมายสิ้้�นเปลืืองเวลาค่่าใช้้จ่่าย สููญเสีียอิิสรภาพ โดยมิิควรและปิิดกั้้�นโอกาสของผู้�้ยากจนไม่่สามารถ เข้้าถึึงความยุุติิธรรม จากสถานการณ์ด์ ังั กล่า่ ว จะพบว่า่ กระบวนการยุตุ ิธิ รรมยังั ไม่ม่ ีีหน่ว่ ยงานกลางในการประสานงาน เพื่่�อให้้ความช่ว่ ยเหลืือ แก่่ประชาชนที่ไ่� ม่่ได้้รัับความยุุติธิ รรมหรืือถููกล่่วงละเมิิดสิิทธิิ ด้ว้ ยการส่่งต่อ่ ไปยังั หน่ว่ ยงานที่่�เกี่ย�่ วข้้อง หรืือช่ว่ ยบรรเทาปัญั หา ในเบื้้อ� งต้้น ทั้้ง� ในเชิงิ รุกุ และรับั จึึงทำ�ำ ให้้ประชาชนที่่�ถููกละเมิดิ สิิทธิิขาดที่่พ� ึ่่�งในการเข้้าถึึงความยุุติิธรรม ประกอบกัับเจตนารมณ์์ ของรััฐธรรมนููญแห่่งราชอาณาจัักรไทย พ.ศ. 2540 ต้้องการให้้มีีการส่่งเสริิม คุ้้�มครอง และสร้้างหลัักประกันั ให้้กับั ประชาชน ซึ่่�งรััฐบาลได้้ตระหนัักและเห็็นความสำำ�คััญ ประกอบกัับมีีการปฏิิรููประบบราชการใหม่่ จึึงได้้มีีการจััดตั้้�งกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและ เสรีีภาพขึ้้�น ภายใต้้สังั กัดั กระทรวงยุุติธิ รรม เมื่่�อวัันที่่� 3 ตุุลาคม 2545 ตามพระราชบััญญัตั ิิปรัับปรุุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 และใช้้ชื่่อ� ภาษาอัังกฤษของหน่ว่ ยงานว่่า RIGHTS AND LIBERTIES PROTECTION DEPARTMENT มีีชื่อ�่ ย่อ่ ว่่า RLPD ภายใต้้วิิสัยั ทัศั น์์ “สัังคมรู้�ห้ น้้าที่่� เคารพสิิทธิมิ นุุษยชน และได้้รับั การคุ้้�มครองอย่า่ งเป็็นธรรม” ANNUAL REPORT 2021 RLPD 5
หน้า้ ที่่แ� ละอำ�ำ นาจ ตามกฎกระทรวงแบ่่งส่่วนราชการกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ กระทรวงยุุติิธรรม พ.ศ. 2561 อาศััยอำ�ำ นาจตามความในมาตรา 8 ฉ แห่่งพระราชบััญญััติิระเบีียบบริิหารราชการแผ่่นดิิน พ.ศ. 2534 ซึ่่�งแก้้ไขเพิ่่�มเติิมโดยพระราชบัญั ญััติิระเบีียบบริิหารราชการแผ่น่ ดิิน (ฉบัับที่่� 4) พ.ศ. 2543 รััฐมนตรีวี ่่าการกระทรวงยุตุ ิธิ รรมออกกฎกระทรวงไว้้ ดัังต่่อไปนี้้� ให้้กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ มีีภารกิิจเกี่่�ยวกัับสิิทธิิและ เสรีีภาพที่่�ประชาชนพึึงได้้รัับตามกฎหมาย และตามหลัักสิิทธิิมนุุษยชน เพื่่� อให้้ประชาชนได้้รัับการคุ้้�มครองและดููแลจากรััฐอย่่างทั่่�วถึึงและ เท่่าเทีียมกันั โดยให้้มีีหน้้าที่่�และอำำ�นาจดังั ต่อ่ ไปนี้้� 1 จัดั ระบบการบริิหารจัดั การด้า้ นคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ 2 ส่ง่ เสริมิ และพััฒนาการคุ้้�มครองสิทิ ธิิและเสรีีภาพ 3 ส่่งเสริมิ และพััฒนากลไกการระงับั ข้้อพิิพาทในสัังคม 4 ส่่งเสริิมและดำ�ำ เนิินการตามพัั นธกรณีีระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิ มนุุษยชนที่่�ได้้รัับมอบหมาย รวมทั้้�งประสานงานด้้านคุ้้�มครอง สิิทธิิและเสรีีภาพกัับภาครััฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสัังคม ทั้้ง� ภายในประเทศและต่า่ งประเทศ 5 พัั ฒนาระบบ มาตรการ ช่่วยเหลืือประชาชนที่�่ตกเป็็นเหยื่่�อ อาชญากรรม รวมทั้้�งจำำ�เลยที่�่ถููกดำ�ำ เนิินคดีีอาญา โดยมิิได้้ เป็็นผู้้�กระทำ�ำ ผิิดตามกฎหมาย ว่่าด้้วยค่่าตอบแทนผู้้�เสีียหาย และค่่าทดแทนและค่า่ ใช้้จ่่ายแก่จ่ ำำ�เลย ในคดีีอาญา 6 ดำำ�เนินิ การคุ้้ม� ครองพยานตามกฎหมาย ว่า่ ด้ว้ ยการคุ้้ม� ครองพยาน ในคดีีอาญา 7 ติิดตามและประเมิินผลการดำ�ำ เนิินการด้้านการคุ้้�มครองสิิทธิิและ เสรีีภาพ 8 ปฏิิบััติิการอื่่�นใดตามที่่�กฎหมายกำ�ำ หนดให้้เป็็นหน้้าที่�่และอำ�ำ นาจ ของกรมหรืือตามที่ร�่ ัฐั มนตรีี หรืือคณะรัฐั มนตรีีมอบหมาย 6 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสิทธแิ ละเสรีภาพ
ภารกิิจ 4 ด้า้ น กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีภี าพ ด้า้ นการส่่งเสริิมสิิทธิิเสรีีภาพ ส่่งเสริิมให้้ประชาชนมีีความรู้�้เกี่ย�่ วกัับ สิทิ ธิิ หน้้าที่�่ สิทิ ธิิมนุุษยชนและการเคารพสิทิ ธิขิ องผู้�้อื่่น� ด้า้ นการไกล่เ่ กลี่่ย� ระงัับข้้อพิิพาท ส่่งเสริมิ การระงับั ข้้อพิิพาท และการจัดั การความขัดั แย้้งเพื่�่อสังั คมสมานฉัันท์์ ด้า้ นการคุ้้�มครองเยีียวยา รับั เรื่อ่� งราวร้้องทุกุ ข์์ และให้้คำ�ำ ปรึึกษาทางกฎหมาย คุ้้ม� ครองพยานในคดีีอาญา ช่ว่ ยเหลืือ เยีียวยา ผู้้�ที่�่ถููกละเมิิดด้้วยการพััฒนาระบบ มาตรการ ช่่วยเหลืือประชาชนที่่�ตกเป็็นผู้�้เสีียหายและจำำ�เลย ในคดีีอาญา ด้า้ นการสร้้างหลัักประกันั สิิทธิิมนุุษยชน ส่ง่ เสริมิ การปฏิบิ ัตั ิติ ามสนธิสิ ัญั ญาระหว่า่ งประเทศ ด้า้ นสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน การวางกลไก มาตรฐานงาน ด้้านสิทิ ธิมิ นุุษยชน เป้้าประสงค์์ 1 การละเมิดิ สิทิ ธิิเสรีีภาพของประชาชนลดลง 2 ลดปริิมาณคดีีขึ้้น� สู่่�ศาล ลดค่่าใช้้จ่า่ ยในกระบวนการยุุติธิ รรมของประชาชน 3 ภาพลัักษณ์ด์ ้า้ นสิิทธิิมนุุษยชนของประเทศไทยในเวทีีระหว่่างประเทศดีีขึ้้�น 4 ประชาชนที่�ถ่ ููกละเมิิดสิิทธิิได้้รัับการช่ว่ ยเหลืือตามมาตรฐานสากล 5 สร้้างความเชื่่�อมั่่�นให้้กับั พยานในคดีีอาญา ANNUAL REPORT 2021 RLPD 7
วิิสััยทัศั น์์ (Vision) สัังคมรู้้ห� น้า้ ที่่� เคารพสิิทธิมิ นุุษยชน และได้ร้ ับั การคุ้้�มครองอย่่างเป็น็ ธรรม พัันธกิิจ (Mission) 1. ส่่งเสริมิ ให้้ประชาชนมีีความรู้�เ้ กี่่ย� วกับั สิิทธิิ หน้้าที่่� และเคารพสิิทธิิของผู้�้ อื่่�น 2. พััฒนา และจัดั ระบบการคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีภี าพรวมทั้้ง� ประสานงานกับั ทุุกภาคส่่วน ทั้้ง� ภายในประเทศ และต่่างประเทศ 3. พัั ฒนาและจััดระบบการไกล่่เกลี่่�ยระงัับข้้อพิิ พาท 4. พััฒนาระบบ มาตรการ และดำ�ำ เนิินการตามพัันธกรณีรี ะหว่า่ งประเทศด้้านสิิทธิมิ นุษุ ยชน 5. พััฒนาระบบ มาตรการ และดำ�ำ เนิินการคุ้้�มครองพยาน 6. บููรณาการและดำำ�เนิินการช่ว่ ยเหลือื ประชาชนที่่�เดือื ดร้้อน หรือื เหยื่่�ออาชญากรรม และจำ�ำ เลยในคดีีอาญา 8 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสิทธแิ ละเสรีภาพ
คติิประจำำ�กรม (Motto) คุ้้�มครองคน คุ้้�มครองสิิทธิิ สร้้างวิถิ ีชี ีวี ิติ แห่่งความเป็น็ ธรรม ค่า่ นิยิ ม TOPS T = Team work ทำำ�งานเป็น็ ทีีม O = Organization Of Learning องค์ก์ รแห่ง่ การเรียี นรู้�้ P = Professional มืืออาชีพี ในด้า้ นสิิทธิิเสรีีภาพ และสิิทธิิมนุษุ ยชน อย่า่ งมีีประสิิทธิิภาพ S = Service Mind จิติ สำำ�นึึกในการให้บ้ ริิการ นอกจากนี้้� ยัังรวมถึงึ มีีศีลี ธรรม (MORAL) / ความสุุภาพ (HONOR) และความรับั ผิดิ ชอบ (ACCOUNTABILITY) วัฒั นธรรมองค์ก์ ร RLPD R = Responsibility มีีความรับั ผิิดชอบ ตรงต่่อเวลา L = Leadership ภาวะผู้้�นำำ�กล้า้ แสดงออก P = Professional เชี่่ย� วชาญ มืืออาชีีพ D = Development พััฒนาตนเองอย่่างต่่อเนื่่�อง ANNUAL REPORT 2021 RLPD 9
ผู้�บ้ ริหิ ารระดัับสููง พ.ศ. 2565 (ปััจจุบุ ันั ) 2 13 ผู้�้บริหิ ารระดัับสููง 1. นายเกิดิ โชค เกษมวงษ์์จิิตร 2. นายเรือื งศัักดิ์�์ สุุวารีี รองอธิิบดีีกรมคุ้้�มครองสิทิ ธิิและเสรีีภาพ อธิบิ ดีีกรมคุ้้ม� ครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ 3. นางสุุจิติ รา แก้้วไกร รองอธิิบดีีกรมคุ้้ม� ครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ 10 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสทิ ธแิ ละเสรีภาพ
ผู้�บ้ ริหิ ารระดัับสููง พ.ศ. 2564 นายเรืืองศัักดิ์�์ สุุวารีี อธิิบดีีกรมคุ้้ม� ครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ นางสาวเอมอร เสีียงใหญ่่ นายเกิิดโชค เกษมวงษ์์จิติ ร (11 ม.ค. 61 - 7 ธ.ค. 63) (11 ม.ค. 61 - 1 ต.ค. 63) รองอธิบิ ดีี รองอธิบิ ดีี กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ กรมคุ้้ม� ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ นางทัศั นีีย์์ เปาอินิ ทร์์ นายยุทุ ธนา แพรดำำ� (2 ต.ค. 63 - 22 ส.ค. 64) (25 มิ.ิ ย. 64 - 30 ก.ย. 64) รองอธิิบดีี รองอธิิบดีี กรมคุ้้ม� ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ กรมคุ้้ม� ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ANNUAL REPORT 2021 RLPD 11
คณะผู้�บ้ ริหิ าร 2564 2 3 1 กลุ่่�มผู้เ�้ ชี่่�ยวชาญ 1. นายวรากร โสมนะพัันธุ์์� 2. นางสาวเปรมยุดุ า ตันั ติิกนกพร ผู้้เ� ชี่ย�่ วชาญเฉพาะด้า้ นส่่งเสริิมการระงับั ข้้อพิิพาท ผู้้เ� ชี่ย�่ วชาญเฉพาะด้้านส่ง่ เสริิมสิิทธิิและเสรีีภาพ 3. นายธีรี ยุทุ ธ แก้ว้ สิิงห์์ ผู้้�เชี่่�ยวชาญเฉพาะด้า้ นพิิทักั ษ์์สิิทธิิและเสรีีภาพ 12 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ
2 4 1 3 งานบริิการ 1.. นางสาวจิิฬาภรณ์์ ตามชูู กฤษณสุุวรรณ 2. นางสุุจิติ รา แก้ว้ ไกร ผู้้�อำำ�นวยการสำำ�นัักงานช่ว่ ยเหลืือทางการเงินิ แก่ผ่ ู้เ�้ สีียหาย ผู้้อ� ำำ�นวยการกองพิิทัักษ์ส์ ิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ และจำำ�เลยในคดีีอาญา 3. นายธปภัคั บููรณะสิิงห์ ์ 4. พัันตำ�ำ รวจโทธััญญะ ระย้้า ผู้อ�้ ำ�ำ นวยการกองส่่งเสริิมการระงับั ข้้อพิิพาท ผู้้�อำ�ำ นวยการสำำ�นักั งานคุ้้�มครองพยาน ANNUAL REPORT 2021 RLPD 13
คณะผู้�บ้ ริหิ าร 2564 2 3 1 4 งานส่่งเสริมิ 1. นายณััฐพล ด่่านจิติ ร์์ตรง 2. นางบุุญภาดา พึ่่�งบุุญ ณ อยุธุ ยา อรุณุ เบิกิ ฟ้า้ ผู้�้อำ�ำ นวยการกองส่่งเสริิมสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ ผู้อ้� ำำ�นวยการกองยุทุ ธศาสตร์แ์ ละแผนสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนแห่ง่ ชาติิ 3. นางสาวนรีลี ักั ษณ์์ แพไชยภููมิิ 4. นายพััสกร เพชรในหิิน ผู้้�อำำ�นวยการกองสิิทธิิมนุษุ ยชนระหว่า่ งประเทศ ผู้้�อำำ�นวยการกองมาตรฐานด้้านสิิทธิิมนุษุ ยชน 14 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมค้มุ ครองสทิ ธแิ ละเสรีภาพ
24 3 15 งานสนัับสนุุน 1. นางสุุภาวดีี บุุญพบ 2. นางมยุรุ า สนส่่ง หััวหน้า้ กลุ่่�มตรวจสอบภายใน เลขานุุการกรม 3. นายศุขุ โข สืืบสุุข 4. นางสาวจรวยพร สุุขสุุทิติ ย์์ หัวั หน้า้ กลุ่่�มพััฒนาระบบบริหิ าร หัวั หน้า้ กลุ่่�มกฎหมาย 5. นางอััมพวรรณ จรเด่น่ หััวหน้า้ ศููนย์์ข้้อมููลและพััฒนาระบบเทคโนโลยีีสารสนเทศ ANNUAL REPORT 2021 RLPD 15
โครงสร้้างองค์ก์ รกรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีภี าพ อธบิ ดี รองอธิบดี รองอธิบดี กลมุ่ ผู้เชย่ี วชาญ กลมุ่ ตรวจสอบภายใน กล่มุ กฎหมาย กลมุ่ พัฒนาระบบบรหิ าร กองพิทักษส์ ิทธิ กองส่งเสรมิ สิทธิ กองส่งเสริม กองสิทธิมนุษยชน และเสรีภาพ และเสรีภาพ การระงับข้อพิ พาท ระหว่างประเทศ สํานกั งาน สํานักงาน สํานกั งานช่วยเหลือทางการเงิน เลขานุการกรม คมุ้ ครองพยาน แกผ่ เู้ สียหาย และจาํ เลยในคดอี าญา กองยุทธศาสตร์และ กองมาตรฐาน ศนู ย์ข้อมลู และพัฒนาระบบ แผนสิทธมิ นษุ ยชนแหง่ ชาติ ด้านสิทธมิ นุษยชน เทคโนโลยีสารสนเทศ หมายเหตุุ : เป็น็ การแบ่่งส่ว่ นราชการภายในกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ อ้้างอิิง : คำ�ำ สั่่ง� กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ที่่� 175/2562 เรื่�อ่ ง การปรับั ปรุงุ บทบาท ภารกิิจ อำำ�นาจหน้้าที่�่ โครงสร้้างการแบ่ง่ งานภายใน ของกรมคุ้้ม� ครองสิทิ ธิิและเสรีีภาพ ลงวัันที่่� 1 กัันยายน 2562 16 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุม้ ครองสิทธิและเสรีภาพ
แบ่ง่ ส่่วนราชการ กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ได้้ปรัับโครงสร้้างการแบ่่งส่่วนราชการและอำ�ำ นาจหน้้าที่่� ภายในกรม ทั้้�งนี้้� เพื่่�อให้้สอดคล้้องกัับภารกิิจที่่�เพิ่่�มขึ้�้นและเหมาะสมกัับภารกิิจที่่�เปลี่่�ยนแปลงไป ส่่งผลให้้การปฏิิบััติิภารกิิจตามอำำ�นาจหน้้าที่่�ของกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ มีีประสิิทธิิภาพ และประสิิทธิผิ ลมากยิ่่ง� ขึ้้�น กองส่่งเสริิมสิิทธิแิ ละเสรีีภาพ พััฒนาระบบ มาตรการ และกลไกเกี่�่ยวกัับการส่่งเสริิมเผยแพร่่ความรู้�้ สร้้างการรัับรู้�้เกี่่�ยวกัับ สิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ สิทิ ธิิมนุษุ ยชน แก่ป่ ระชาชนและเจ้้าหน้้าที่�่ กองพิิทักั ษ์์สิิทธิแิ ละเสรีภี าพ พััฒนาระบบ มาตรการและกลไก เกี่ย�่ วกับั การช่ว่ ยเหลืือประชาชนทางกฎหมาย เฝ้า้ ระวังั และปกป้อ้ ง การละเมิดิ สิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ ให้้คำำ�ปรึึกษา รับั เรื่อ่� งราวร้้องทุกุ ข์์ ประสานให้้ความช่ว่ ยเหลืือประชาชน ที่ต�่ กเป็น็ เหยื่่�ออาชญากรรม สำำ�นัักงานช่ว่ ยเหลืือทางการเงินิ แก่่ผู้้�เสีียหายและจำำ�เลยในคดีีอาญา ดำ�ำ เนิินการตามพระราชบััญญััติิค่่าตอบแทนผู้�้เสีียหาย และค่่าทดแทนและค่่าใช้้จ่่ายแก่่จำำ�เลย ในคดีีอาญา พ.ศ. 2544 และที่�แ่ ก้้ไขเพิ่่�มเติิม (ฉบับั ที่�่ 2) พ.ศ. 2559 กองส่่งเสริิมการระงับั ข้อ้ พิิพาท พััฒนาระบบ มาตรการ กลไก เกี่ย�่ วกัับการส่่งเสริิมการระงับั ข้้อพิิพาทและจัดั การความขััดแย้้ง ตามพระราชบัญั ญัตั ิิ การไกล่่เกลี่�ย่ ข้้อพิิพาท พ.ศ. 2562 สำำ�นัักงานคุ้้�มครองพยาน ดำำ�เนิินการตามพระราชบััญญััติิคุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา พ.ศ. 2546 ตามมาตรการทั่่�วไป และมาตรการพิิ เศษ กองสิิทธิิมนุุษยชนระหว่า่ งประเทศ พัั ฒนานโยบาย มาตรการ และกลไกเพื่�่ อสร้้างหลัักประกัันตามพัั นธกรณีีสนธิิสััญญาระหว่่าง ประเทศ ด้า้ นสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน และกลไกต่า่ ง ๆ ของสหประชาชาติิ เผยแพร่ห่ ลักั การของสนธิสิ ัญั ญา ระหว่า่ งประเทศ และจััดทำำ�รายงานประเทศตามวาระที่่�กำ�ำ หนด ANNUAL REPORT 2021 RLPD 17
แบ่่งส่่วนราชการ กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ (ต่่อ) สำำ�นัักงานเลขานุุการกรม ปฏิบิ ัตั ิงิ านสารบรรณ การเงินิ การบัญั ชีี การงบประมาณ การพััสดุุ อาคารสถานที่แ่� ละยานพาหนะ งานทรััพยากรบุคุ คล งานประชาสัมั พัันธ์์ สนัับสนุนุ การปฏิบิ ััติงิ านของหน่ว่ ยงานอื่่�น กองยุุทธศาสตร์แ์ ละแผนสิิทธิิมนุษุ ยชนแห่ง่ ชาติิ พัั ฒนาระบบ มาตรการ กลไก พัั ฒนานโยบายและยุุทธศาสตร์์และแผนปฏิิบััติิราชการของ กรมคุ้้ม� ครองสิทิ ธิิและเสรีีภาพ ให้้สอดคล้้องกับั ยุุทธศาสตร์์ชาติิ นโยบายรัฐั บาล รวมทั้้ง� บริหิ าร และขัับเคลื่่�อนแผนสิิทธิมิ นุุษยชนแห่ง่ ชาติิ ศููนย์์ข้้อมููลและพัั ฒนาระบบเทคโนโลยีีสารสนเทศ พัั ฒนา และบริิหารจััดการระบบเทคโนโลยีีสารสนเทศ และการสื่�่อสารของกรมคุ้้�มครองสิิทธิิ และเสรีีภาพ กองมาตรฐานด้า้ นสิิทธิิมนุุษยชน ขัับเคลื่่�อนและพัั ฒนา การดำำ�เนิินงานมาตรฐานด้้านสิิทธิิมนุุษยชนของกรมคุ้้�มครองสิิทธิิ และเสรีีภาพ กลุ่่�มผู้�เ้ ชี่่ย� วชาญ พััฒนาระบบการส่่งเสริิมการระงัับข้้อพิิพาท การส่่งเสริิมสิิทธิิและเสรีีภาพ การพิิทัักษ์์สิิทธิิและ เสรีีภาพ งานตรวจราชการกรม นิิเทศ ติดิ ตาม กำำ�กัับ และดููแล งานวิจิ ัยั ของกรมคุ้้�มครองสิิทธิิ และเสรีีภาพ กลุ่่�มงานกฎหมาย พััฒนางานด้้านกฎหมาย งานวิินััย คุุณธรรม และจริยิ ธรรม กลุ่่�มตรวจสอบภายใน ตรวจสอบและให้้ข้้อเสนอแนะ การดำำ�เนิินงานภายในกรมคุ้้ม� ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ กลุ่่�มพััฒนาระบบบริหิ าร พััฒนาระบบบริหิ ารราชการภายในกรม ให้้เกิดิ ผลสััมฤทธิ์์� 18 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมค้มุ ครองสทิ ธิและเสรภี าพ
บุคุ ลากร 608 อตั รา ขา้ ราชการ พนกั งานราชการ จา้ งเหมาบรกิ าร 171 อัตรา 172 อตั รา 265 อัตรา ณ วันที่ 30 กนั ยายน 2564 ข้้าราชการ 171 อััตรา วุุฒิกิ ารศึกึ ษา 4 คน 87 คน ต่ำำ��กว่า่ ปริญิ ญาตรี ี 70 คน ปริญิ ญาตรี ี 1 คน ปริิญญาโท ปริญิ ญาเอก 42 ปีี 18 ปีี * หมายเหตุุ ว่่าง 9 อัตั รา อายุรุ าชการ (เฉลี่่ย� ) อายุุตััว (เฉลี่่ย� ) สายงาน 3 อััตรา นัักวิชิ าการคอมพิิวเตอร์์ 3 อััตรา 7 อััตรา นักั สืืบสวนสอบสวน 10 อััตรา ข้้าราชการ 112 อััตรา เจ้า้ พนัักงานธุรุ การ 9 อัตั รา 4 อััตรา เจ้้าพนัักงานการเงินิ และบััญชี ี นัักบริิหาร 5 อััตรา เจ้้าพนัักงานพัั สดุ ุ 1 อัตั รา ผู้้�อำ�ำ นวยการ 2 อััตรา รวม 2 อัตั รา นักั วิชิ าการยุตุ ิธิ รรม 6 อััตรา 171 อัตั รา นัักจัดั การงานทั่่�วไป 2 อัตั รา พนัักงานราชการ นิิติิกร 5 อััตรา 172 อััตรา นัักวิิชาการพัั สดุุ พนัักงานจ้า้ งเหมาบริกิ าร นักั วิิชาการเงินิ และบัญั ชีี 265 อัตั รา นักั วิชิ าการตรวจสอบภายใน นัักทรัพั ยากรบุุคคล 19 ANNUAL REPORT 2021 RLPD
รางวัลั แห่ง่ ความสำำ�เร็จ็ กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีภี าพ ประจำ�ำ ปีี พ.ศ. 2564 คว้า้ 3 รางวัลั เลิิศรัฐั ประจำำ�ปีี 2564 1. รางวัลั คุุณภาพการบริิหารจัดั การภาครััฐ หมวด 1 ด้้านการนำ�ำ องค์์การและความรัับผิดิ ชอบต่อ่ สัังคม 2. รางวัลั บริกิ ารภาครัฐั ระดับั ดีี ประเภทพััฒนาการบริกิ าร ผลงาน “สัังคมสมานฉันั ท์์ สร้้างวัฒั นธรรมไกล่่เกลี่่�ย” หน่ว่ ยงานรัับผิดิ ชอบ กองส่่งเสริิมการระงัับข้้อพิิพาท 3. รางวัลั บริิการภาครัฐั ระดัับดีี ประเภทพััฒนาการบริิการ ผลงาน ”ประสานพลังั รัฐั คุ้้ม� ครองราษฎร์์ สร้้างสันั ติภิ าพสู่่�ภาคใต้้” หน่ว่ ยงานรัับผิดิ ชอบ สำ�ำ นัักงานคุ้้ม� ครองพยาน กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ ได้้รับั ผลการประเมินิ คุุณธรรมและความโปร่่งใส (ITA) ระดับั A คะแนน 94.41 เป็็นอัันดับั 2 ของกระทรวงยุตุ ิิธรรม กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ได้้รัับการคััดเลืือกเป็น็ องค์์กรคุณุ ธรรมต้น้ แบบโดดเด่น่ ประจำ�ำ ปีี 2564 ของกระทรวงยุุติิธรรม 20 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสทิ ธิและเสรีภาพ
กรมคุ้�ม้ ครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ คว้้า 3 รางวัลั เลิิศรััฐ ประจำ�ำ ปีี พ.ศ. 2564 1. รางวััลคุุณภาพการบริิหารจััดการภาครััฐ (Public Sector Management Quality Award) เป็็นรางวััลที่�่มอบให้้กัับหน่่วยงาน ของรััฐที่�่ดำำ�เนิินการพัั ฒนาองค์์การอย่่าง ต่อ่ เนื่อ่� ง และมีีผลดำำ�เนินิ การปรับั ปรุงุ องค์ก์ าร ตามเกณฑ์์คุุณภาพการบริิหารจััดการภาครััฐ อย่่างโดดเด่่น หมวด 1 ด้า้ นการนำ�ำ องค์ก์ ารและความรับั ผิดิ ชอบ ต่อ่ สัังคม ผลความสำำ�เร็็จการนำำ�องค์์การและความรัับผิิดชอบต่่อ สัังคม จากการนำำ�องค์์การของอธิิบดีี กรมคุ้้�มครองสิิทธิิ และเสรีีภาพ เพื่�่ อขัับเคลื่่�อนงานด้้านสิิทธิิมนุุษยชน ของ กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ทำ�ำ ให้้เกิิดผลสำำ�เร็็จที่่�สำำ�คััญ ผลสำ�ำ เร็็จที่่โ� ดดเด่่นของกรมคุ้�ม้ ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ตามนโยบาย “สร้้างสัังคมให้้รู้้�หน้้าที่่� สร้้างสัังคมให้้มีีการ เคารพสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน และสร้้างสัังคมให้้ได้้รัับการคุ้้�มครองอย่า่ งเป็น็ ธรรม” ดัังนี้้� • สร้า้ งสัังคมให้ร้ ู้�้หน้า้ ที่่� : สร้้างต้น้ กล้า้ ความยุตุ ิธิ รรมด้้วยการขัับเคลื่�อ่ นงานด้้านสิิทธิมิ นุุษยชน ผ่่าน “บวร” โดยอบรมให้้ความรู้�้การเป็็นวิิทยากรกระบวนการด้้านสิิทธิิมนุุษยชนแก่่เจ้้าหน้้าที่่� สู่่�ประชาชน รวมถึึงการอบรม ให้้กัับครููในสังั กัดั สำ�ำ นัักงานคณะกรรมการการศึึกษาขั้้�นพื้้�นฐาน สำ�ำ นักั งานคณะกรรมการการอาชีีวศึึกษา สำำ�นักั งาน คณะกรรมการส่่งเสริิมการศึึกษาเอกชน สำำ�นัักงานส่่งเสริิมการศึึกษานอกระบบและการศึึกษาตามอััธยาศััย กรุงุ เทพมหานคร ให้้นำำ�ไปขยายผลในการเรีียนการสอนแก่่นัักเรีียนในสถาบัันการศึึกษา ดำำ�เนิินการจัดั ทำำ� MOU กัับ สำำ�นัักพระพุุ ทธศาสนาแห่ง่ ชาติิ สภาคริสิ ตจักั รในประเทศไทย เพื่่�อนำำ�หลักั สููตรสิทิ ธิิมนุษุ ยชนศึึกษา ไปเป็น็ ส่่วนหนึ่ง�่ ของการเรีียนรู้�แ้ ละนำำ�ไปใช้้เผยแพร่ต่ ามหลักั ศาสนาต่่อไป • สร้้างสัังคมให้้มีีการเคารพสิิทธิิมนุุษยชน : ด้้วยการขัับเคลื่่�อนแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่่� 4 (พ.ศ. 2562 - 2565) ผ่า่ นหน่ว่ ยงานรัฐั 20 กระทรวง เพื่่�อแก้้ไขปัญั หาการละเมิดิ สิทิ ธิมิ นุษุ ยชนในภาพรวมของประเทศ ให้้มีีประสิิทธิิภาพ โดยสาระสำำ�คััญประกอบด้้วยแผนปฏิิบััติิการรายด้้าน 10 ด้้าน และรายกลุ่่�มเปราะบาง 12 กลุ่่�ม กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ มีีการผลัักดัันให้้ภาครััฐ ธุุรกิิจ รััฐวิิสาหกิิจ ขัับเคลื่�่อนแผนปฏิิบััติิการระดัับชาติิ ว่า่ ด้้วยธุรุ กิิจกัับสิิทธิิมนุษุ ยชน ระยะที่่� 1 (พ.ศ. 2562 - 2565) ซึ่่ง� ประเทศไทยเป็็นประเทศแรกในเอเชีียที่่�มีีการจัดั ทำ�ำ แผนฉบัับนี้้� โดยให้้ความสำำ�คััญกัับการคุ้้�มครอง การเคารพ และการเยีียวยา ภายใต้้กรอบของหลัักการ UNGPs และขับั เคลื่่อ� นงานตามพระราชบััญญััติิการไกล่เ่ กลี่่�ยข้อ้ พิิพาท พ.ศ. 2562 ทำ�ำ ให้้คู่่�กรณีีตกลงกันั ได้้ 1,789 เรื่อ�่ ง ลดค่า่ ใช้้จ่า่ ยประชาชน 201.83 ล้้านบาท ลดต้้นทุุนภาครัฐั 14.56 ล้้านบาท ฝึึกอบรมผู้้ไ� กล่เ่ กลี่�ย่ จำำ�นวน 1,357 คน ร่่วมกัับภาคประชาชนจััดตั้้�งศููนย์์ไกล่่เกลี่�่ยภาคประชาชน (ศกช.) จำ�ำ นวน 419 แห่่ง เปิิดหน่่วยไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิพาท ภาครัฐั จำำ�นวน 82 แห่่ง (สถิติ ิิตั้้�งแต่่กฎหมายมีีผลบังั คัับใช้้ พฤศจิิกายน 2562 - 30 มิิถุุนายน 2564) • สร้้างสัังคมให้้ได้้รัับการคุ้้�มครองอย่่างเป็็นธรรม : ด้้วยการคุ้้�มครองและช่่วยเหลืือเยีียวยา ตามกฎหมายที่่ก� รมรับั ผิดิ ชอบ ได้แ้ ก่่ เยีียวยาผู้เ�้ สีียหายและจำ�ำ เลย จำ�ำ นวน 13,925 ราย ในวงเงินิ งบประมาณ จำ�ำ นวน 711 ล้้านบาท คุ้้�มครองพยาน จำ�ำ นวน 171 ราย และสามารถให้้ความช่่วยเหลืือทางกฎหมาย โดยให้้คำำ�ปรึึกษากฎหมาย จำำ�นวน 36,120 ราย รัับเรื่อ่� งราวร้้องทุุกข์์ จำำ�นวน 4,983 ราย (สถิติ ิขิ ้้อมููล ตั้้ง� แต่่วันั ที่�่ 1 ตุลุ าคม 2562 - 30 มิิถุนุ ายน 2564) ANNUAL REPORT 2021 RLPD 21
2 รางวัลั บริกิ ารภาครัฐั (Public Service Awards) เป็น็ รางวัลั อันั ทรงเกีียรติทิ ี่ม�่ อบ ให้้กับั หน่ว่ ยงานของรัฐั ที่ม่� ีีผลการพััฒนาคุณุ ภาพการให้้บริกิ าร เพื่�่อประชาชนได้้รับั บริกิ ารที่่�สะดวก รวดเร็ว็ โปร่่งใส เป็็นธรรม และเป็น็ ที่�่พึึงพอใจ จำ�ำ นวน 2 รางวััล กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ ได้ร้ ับั รางวัลั บริกิ ารภาครัฐั ประเภทพััฒนาการบริกิ าร ระดับั “ดี”ี ผลงาน “ประสานพลัังรัฐั คุ้้�มครองราษฎร์์ สร้้างสัันติภิ าพสู่่�ภาคใต้”้ โดย สำำ�นัักงานคุ้้�มครองพยาน ผลความสำำ�เร็จ็ ของการพััฒนาการบริกิ ารงานด้า้ นการคุ้้�มครองพยานในคดีอี าญา ดำ�ำ เนิินการศึึกษาปััญหาอุุปสรรค แสวงหาวิิธีีการ เพื่่� อประสานความร่่วมมืือกัับหน่่วยงาน ความมั่่�นคงในพื้้� นที่่�จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ ทำ�ำ ให้้กระทรวงกลาโหมแก้้ไขระเบีียบกระทรวงกลาโหม ว่่าด้้วยการคุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา และ กอ.รมน.ภาค 4 ส่่วนหน้้า โดย เพิ่่� มพระราชบััญญััติิคุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา พ.ศ. 2546 ลงในประกาศ เรื่�อ่ ง การกำ�ำ หนดอำำ�นาจหน้้าที่่�ของรัฐั มนตรีีตามกฎหมายเป็็นอำ�ำ นาจหน้า้ ที่่ข� อง นายกรััฐมนตรีี (ฉบัับที่่� 2) ส่่งผลให้้เจ้้าหน้้าที่่�ทหารสามารถทำ�ำ หน้้าที่�่คุ้้�มครอง พยานคดีีความมั่่น� คงได้้ จนเกิดิ ผลลัพั ธ์ท์ ี่เ่� ป็น็ รููปธรรม ดังั นี้้� (1) พยานในคดีีความ มั่่น� คงเข้้าสู่่�โครงการคุ้้ม� ครองพยานเพิ่่�มสููงขึ้้น� จากเดิมิ ในห้้วง พ.ศ. 2555-2558 ที่ม่� ีีเพีียง 1 ราย เพิ่่�มเป็น็ 13 ราย ในปีีแรก (พ.ศ. 2559) ของการขัับเคลื่อ�่ นงาน คุ้้ม� ครองพยาน และเพิ่่�มเป็็น 17 ราย ในปีี 2560 และ 23 ราย ในปีี พ.ศ. 2561 ก่อ่ นที่�จ่ ำำ�นวนพยานจะลดจำำ�นวนลงใน ปีี พ.ศ. 2562 ซึ่ง�่ เป็น็ ไปตามทิศิ ทางความรุนุ แรงของคดีีความมั่่น� คงในพื้้�นที่จ่� ังั หวัดั ชายแดนภาคใต้้ ที่ม่� ีีแนวโน้ม้ จำำ�นวน ลดลง สามารถจัับกุมุ ตัวั ผู้ก�้ ระทำ�ำ ผิดิ หรืือรู้้�ตัวั ผู้ก�้ ระทำ�ำ ความผิิดเพิ่่�มขึ้้�น โดยมีีสำ�ำ คััญจากการขัับเคลื่อ�่ นงานคุ้้�มครอง พยาน (2) พยานที่อ�่ ยู่่�ในโครงการคุ้้�มครองพยานมีีความปลอดภัยั ร้้อยละ 100 (3) พยานที่เ�่ ข้้าสู่่�มาตรการคุ้้�มครอง พยานตามพระราชบััญญััติิคุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา พ.ศ. 2546 มีีอิิสระใน การให้้ข้้อเท็็จจริิงต่่อรััฐ ส่่งผลให้้ศาลมีีคำ�ำ พิิพากษาลงโทษจำำ�เลยในคดีีสำ�ำ คััญ และให้้ขยายผลจัับกุุมผู้้�กระทำ�ำ ความผิดิ มาลงโทษ (4) เหตุุการณ์์ความไม่ส่ งบ ความไม่่สงบในพื้้�นที่�่จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ลดน้้อยลง เกิิดความเชื่�่อมั่่�นทาง เศรษฐกิจิ เพิ่่�มสููงขึ้้น� ทั้้ง� นี้้� สามารถศึึกษารายละเอีียดเพิ่่�มเติมิ ตาม QR CODE ผลงาน “สัังคมสมานฉันั ท์์ สร้้างวัฒั นธรรม การไกล่เ่ กลี่่ย� ” โดย กองส่่งเสริมิ การระงัับข้้อพิิพาท ผลความสำำ�เร็็จของการพััฒนาการบริกิ ารงานด้้านการไกล่เ่ กลี่่ย� ข้อ้ พิิพาท เสนอตรากฎหมายพระราชบััญญััติิการไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิ พาท พ.ศ. 2562 เป็็นกฎหมายกลาง ให้้หน่ว่ ยงานของรััฐ พนักั งานสอบสวน และศููนย์์ไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาทภาคประชาชน ดำ�ำ เนิินการไกล่่เกลี่�ย่ ข้้อพิิพาททางแพ่่งที่�่มีีทุุนทรััพย์์ไม่่มากนััก และข้้อพิิพาททางอาญาบางประเภท ให้้สามารถยุุติิหรืือระงัับ ข้้อพิิ พาทได้้ด้้วยการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทและสามารถบัังคัับกัันได้้ตามกฎหมาย โดยกรมคุ้้�มครองสิิทธิิ และเสรีีภาพ เปิิดให้้บริิการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทในรููปแบบหน่่วยงานของรััฐ ซึ่่�งดำ�ำ เนิินการไกล่่เกลี่�่ย ข้้อพิิพาท ณ กองส่ง่ เสริมิ การระงับั ข้้อพิิพาท และสำ�ำ นักั งานยุตุ ิธิ รรมจังั หวัดั รวมถึึงส่ง่ เสริมิ ให้้ประชาชน รวมตััวกัันจััดตั้้�งศููนย์์ไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทภาคประชาชน โดยมีีเป้้าหมาย ที่่� สำ�ำ คัั ญ คืื อ “ สัั ง ค ม ส ม า นฉัั นท์์ สร้้ า ง วัั ฒ นธรร ม ก า ร ไ ก ล่่ เ ก ลี่่� ย ” ซึ่ง�่ ถืือเป็น็ ครั้้ง� แรกของประเทศไทยที่พ�่ ััฒนางานบริกิ ารของรัฐั ให้้ประชาชนเข้้ามา ดำำ�เนิินการไกล่่เกลี่�ย่ ข้้อพิิพาทตามกฎหมาย ครอบคลุุม 76 จัังหวััด ทั่่�วประเทศ รวมถึึงกรุุงเทพมหานคร สามารถยุุติขิ ้้อพิิพาทด้้วยการไกล่่เกลี่�ย่ ข้้อพิิพาทแทน การฟ้อ้ งร้้องคดีีต่่อศาล มากถึึงร้้อยละ 80.28 ลดค่่าใช้้จ่่ายในกระบวนการ ยุตุ ิิธรรมของประชาชนและต้้นทุุนภาครัฐั กว่่า 216.39 ล้้านบาท 22 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสทิ ธิและเสรภี าพ
ได้้รัับผลประเมินิ คุุณธรรมและความโปร่ง่ ใส (ITA) ระดับั A คะแนน 94.41 เป็น็ อันั ดับั 2 ของกระทรวงยุุติธิ รรม 97.50 100.00 98.42 94.67 96.16 96.03 96.82 86.63 86.41 86.77 ุคณภาพการ ํดาเ ินนงาน ประ ิสท ิธภาพการ ่ืสอสาร การป ัรบป ุรงการ ํทางาน การเ ิปดเผย ้ขอ ูมล การ ้ปอง ักนการ ุทจ ิรต การป ิฏ ับ ิตห ้นา ่ีท การใ ้ชงบประมาณ การใ ้ช ํอานาจ การใ ้ชท ัรพ ์ย ิสนของราชการ การแ ้กไข ัปญหาการ ุทจ ิรต คะแนนสูงู สุุดรายตัวั ชี้้ว� ััด อัันดัับ ตััวชี้้�วัดั คะแนน 100.00 1 การป้อ้ งกันั การทุุจริิต 98.42 97.50 2 การปฏิิบััติหิ น้า้ ที่ �่ 96.82 96.16 3 การเปิดิ เผยข้้อมููล 96.03 94.67 4 การแก้้ปััญหาการทุจุ ริติ 86.77 86.63 5 การใช้้อำำ�นาจ 86.41 6 การใช้้ทรัพั ย์์สินิ ของราชการ 7 การใช้้งบประมาณ 8 การปรัับปรุงุ การทำำ�งาน 9 คุณุ ภาพการดำำ�เนิินงาน 10 ประสิทิ ธิภิ าพการสื่่อ� สาร คะแนนสููงสุุด 100.00 คะแนน คะแนนต่ำ��ำ สุุด 86.41 คะแนน ANNUAL REPORT 2021 RLPD 23
การผลักั ดันั กฎหมายสำำ�คััญ 1. ร่า่ งกฎหมายขจัดั เลือื กปฏิบิ ััติิต่อ่ บุุคคล พ.ศ.... เพื่่� อเป็็นกลไกการขจััดการเลืือกปฏิิบััติิต่่อบุุคคลในทุุกรููปแบบและเป็็นหลัักประกัันในการคุ้้�มครองสิิทธิิและศัักดิ์์�ศรีี ความเป็น็ มนุษุ ย์ข์ องบุคุ คลโดยเสมอภาคและเท่า่ เทีียมกันั ปัจั จุบุ ันั อยู่่�ระหว่า่ งนำำ�ร่า่ งพระราชบัญั ญัตั ิขิ จัดั การเลืือกปฏิบิ ัตั ิติ ่อ่ บุคุ คล พ.ศ. .... เข้้าที่่ป� ระชุมุ คณะกรรมการพััฒนากฎหมายกระทรวงยุุติิธรรม 2. ร่า่ งพระราชบััญญััติปิ ้้องกันั และปราบปรามการทรมานและการกระทำ�ำ ให้บ้ ุคุ คลสููญหาย พ.ศ. …. เพื่�่อห้้ามเจ้้าหน้า้ ที่ก่� ระทำำ�การทรมานและคุ้้ม� ครองบุคุ คลจากการบังั คับั ให้้หายสาบสููญในทุกุ สถานการณ์์ ปัจั จุบุ ันั อยู่่�ระหว่า่ ง การพิิจารณาของคณะกรรมาธิิการวิิสามััญพิิจารณา ร่่างพระราชบััญญััติิป้้องกัันและปราบปรามการทรมานและการกระทำ�ำ ให้้ บุุคคลสููญหาย พ.ศ. …. 3. ร่า่ งพระราชบัญั ญัตั ิคิ ู่่�ชีวี ิิต พ.ศ. …. โดยให้้สิิทธิขิ องบุคุ คลเพศเดีียวกันั ซึ่่�งอาศัยั อยู่่�ร่ว่ มกัันในรููปแบบของคู่่�ชีีวิติ ก่อ่ ให้้เกิดิ สิทิ ธิแิ ละหน้้าที่่� ดั่่ง� ครอบครััวทั่่�วไป ซึ่�ง่ ปััจจุุบัันกรมคุ้้�มครองสิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพได้้ทบทวนหลัักการ เหตุุผล และความจำ�ำ เป็น็ ในการมีีกฎหมายให้้มีีความชััดเจนมากขึ้้น� ทั้้ง� นี้้� ได้้ดำำ�เนินิ การถึึงกระบวนการการพิิจารณาของคณะกรรมการประสานงานสภาผู้แ�้ ทนราษฎร (วิปิ รัฐั บาล) ปัจั จุบุ ันั ครม. มีีมติิ ส่ง่ คืืน ยธ. โดยให้้นำ�ำ ไปทบทวนหลักั การ เหตุผุ ล และความจำ�ำ เป็น็ ในการมีีกฎหมายให้้มีีความชัดั เจนมากขึ้้น� โดยคำำ�นึึงถึึงกฎหมาย อื่น�่ ที่�ม่ ีีอยู่่�ในปััจจุุบัันและหลักั ศาสนา พร้้อมทั้้ง� ให้้จัดั รัับฟังั ความคิิดเห็น็ ให้้ครอบคลุุมประชากรทุุกกลุ่่�มในทุกุ มิิติิ 4. ร่า่ งพระราชบัญั ญััติสิ ิิทธิมิ นุุษยชน พ.ศ. …. เพื่่� อให้้มีีกฎหมายกลางในการบริิหารงานด้้านสิิทธิิมนุุษยชนของประเทศที่่�สอดคล้้องกัับพัั นธกรณีีระหว่่างประเทศ รวมทั้้�งคุ้้�มครอง ป้้องกััน ส่่งเสริิม และเยีียวยาให้้แก่่ผู้้�ถููกละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชน พร้้อมทั้้�งส่่งเสริิมให้้ภาคประชาชนมีีส่่วนร่่วม ในการดำ�ำ เนิินงานด้้านสิิทธิิมนุุษยชน ผ่่านกลไกในการประสานงาน คุ้้�มครอง และส่่งเสริิมงานด้้านสิิทธิิมนุุษยชนของภาครััฐ ปััจจุุบัันได้ย้ กร่่างพระราชบัญั ญััติิฯ เสร็็จเรีียบร้้อยแล้้ว อยู่่�ระหว่า่ งเสนอในระดับั นโยบายต่อ่ ไป 5. แก้้ไขเพิ่่�มเติมิ ร่่างพระราชบัญั ญััติคิ ุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา (ฉบับั ที่่�..) พ.ศ. …. มีีสาระสำำ�คััญที่�่เสนอแก้้ไข 2 เพิ่่�ม 1 ขยาย 5 แก้้ไข ดังั นี้้� 2 เพิ่่�ม (1. เพิ่่�มบทนิิยาม “พนัักงานเจ้้าหน้า้ ที่่”� 2. เพิ่่�มอำ�ำ นาจหน้้าที่่�ของพนัักงานเจ้้าหน้้าที่)่� 1 ขยาย (1. ขยายระยะเวลาในการจ่่ายค่่าเลี้้ย� งชีีพแก่่พยาน) 5 แก้ไ้ ข (1. แก้้ไขบทนิิยามคำำ�ว่า่ “พยาน” 2. แก้้ไขมาตรการทั่่ว� ไปในการคุ้้�มครองพยาน 3. แก้้ไขมาตรการพิิเศษในการ คุ้้�มครองพยาน 4. แก้้ไขหน้้าที่�่และอำำ�นาจของสำ�ำ นัักงานคุ้้�มครองพยาน 5. แก้้ไขหลัักเกณฑ์์การจ่่ายค่่าตอบแทนและค่่าใช้้จ่่าย แก่่พยาน) ปััจจุุบัันวุุฒิิสภาได้้มีีมติิรัับหลัักการ ร่่างพระราชบััญญััติิฉบัับดัังกล่่าว ทั้้�งนี้้� อยู่่�ระหว่่างการพิิ จารณาของ คณะกรรมาธิกิ ารวิิสามัญั พิิจารณาร่่างพระราชบัญั ญััติคิ ุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา (ฉบับั ที่�.่ .) พ.ศ. ….ของวุุฒิสิ ภา 6. แก้้ไขเพิ่่� มเติิม ร่่างพระราชบััญญััติิค่่าตอบแทนผู้�้เสีียหาย และค่่าทดแทนและค่่าใช้้จ่่ายแก่่จำำ�เลยในคดีีอาญา ( ฉบัับที่่.� .) พ.ศ. …. สาระสำำ�คััญที่่เ� สนอแก้้ไข 2 ขยาย 2 เพิ่่�ม 1 ลด ดัังนี้้� 2 ขยาย (1. ขยายการช่ว่ ยเหลืือจำ�ำ เลยที่่ศ� าลสุดุ ท้้ายตััดสิินยกฟ้อ้ งว่า่ เป็็นแพะ จากกฎหมายเดิมิ ช่่วยเหลืือในชั้้น� พิิจารณา คดีีเท่่านั้้�น ทำำ�ให้้เป็็นช่่องว่่าง จึึงขยายไปจ่่ายในชั้้�นสอบสวนเพื่�่ ออุุดช่่องว่่างของกฎหมายฉบัับเดิิม 2. ขยายเวลายื่�่นคำำ�ขอ จาก 1 ปีี เป็็น 2 ปีี เพราะประชาชนรู้แ�้ ละไม่่ทราบสิิทธิิ จากสถิิติิปีี 2559-2563 มีีการยื่่น� เกินิ 1 ปีี ถึึง 1,191 ราย จึึงทำำ�ให้้ประชาชน เสีียสิิทธิแิ ละเกิิดการร้้องเรีียนผู้�้มีีหน้้าที่�แ่ จ้้งสิทิ ธิิ) 2 เพิ่่�ม (1. เพิ่่�มการช่ว่ ยเหลืือผู้ต้� ้้องหาที่�ถ่ ููกกล่่าวหาและถููกจับั โดยพนักั งานสอบสวนแต่่ยัังไม่่ยื่่น� ฟ้อ้ ง และเป็็นผู้บ้� ริิสุทุ ธิ์์� ไม่่ได้้กระทำำ�ผิิดให้้ได้้รัับการเยีียวยาในส่่วนนี้้� ไม่่เคยมีีระบุุในกฎหมายฉบัับเดิิมมาก่่อนเป็็นการเพิ่่� มบทบาทการเยีียวยาใหม่่ 2. เพิ่่� มการบริิการผ่่านระบบอิิเล็็กทรอนิิกส์์ จากเดิิมให้้ประชาชนยื่�่นคำำ�ขอด้้วยตนเองอย่่างเดีียว จึึงเพิ่่� มการให้้ยื่�่นคำำ�ขอผ่่าน ช่อ่ งอื่่�นได้้ เช่น่ โทรสาร ไปรษณีีย์์ อีีเมล อิิเล็ก็ ทรอนิกิ ส์์ ยื่�่นคำำ�ขอออนไลน์)์ 1 ลด (1. ลดขั้้น� ตอนเยีียวยาให้้สั้้�นลง โดยยกเลิิกการให้้ประชาชนมาแสดงตน เพื่�่อขอรัับเงิินทำำ�ให้้เกิดิ ความล่่าช้้าในการ ช่่วยเหลืือ) ปััจจุุบัันอยู่่�ระหว่่างจััดทำ�ำ ข้้อมููลเพิ่่�มเติิมประกอบการพิิจารณาของสำ�ำ นัักเลขาธิิการคณะรััฐมนตรีี เพื่�่อนำ�ำ เสนอร่่าง พระราชบััญญััติคิ ่า่ ตอบแทนผู้้เ� สีียหาย และค่่าทดแทนและค่่าใช้้จ่่ายแก่จ่ ำำ�เลยในคดีีอาญา (ฉบับั ที่�่ ..) พ.ศ. .... ต่่อคณะรััฐมนตรีี พิิ จารณาต่่อไป 24 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสทิ ธิและเสรีภาพ
ANNUAL REPORT 2021 RLPD 25
นโยบายสำำ�คััญ การขับั เคลื่�่อนงานสิิทธิิมนุุษยชน จัังหวััดนำ�ำ ร่อ่ ง ดำ�ำ เนิินการขัับเคลื่�อ่ นงานสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนของประเทศไทย ระดับั จัังหวัดั ในพื้้�นที่�่ 10 จังั หวััดนำ�ำ ร่อ่ ง ได้้แก่่ 1) จัังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา 2) จัังหวัดั อ่่างทอง 3) จังั หวัดั เชีียงใหม่่ 4) จัังหวัดั พะเยา 5) จังั หวััดสุโุ ขทััย 6) จังั หวััดพิิษณุุโลก 7) จังั หวััดขอนแก่่น 8) จังั หวััดชััยภููมิิ 9) จัังหวััดสงขลา และ 10) จังั หวัดั ปัตั ตานีี ด้้วยแผนปฏิิบััติิการด้้านสิทิ ธิมิ นุุษยชนจังั หวััด ประจำำ�ปีีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ภายใต้้แผนสิทิ ธิิ มนุุษยชนแห่ง่ ชาติฉิ บับั ที่่� 4 (พ.ศ. 2562-2565 และแผนปฏิบิ ััติิการระดับั ชาติวิ ่า่ ด้้วยธุุรกิจิ กัับสิิทธิิมนุุษยชน ระยะที่�่ 1 (พ.ศ. 2562-2565) และขัับเคลื่�่อนงานสิิทธิิมนุุษยชนและสิิทธิิเสรีีภาพ ผ่่านกลไก บ้้าน วััด โรงเรีียน ผ่่านผู้�้ว่่าราชการจัังหวััด และกลไกคณะกรรมการพััฒนา การบริิหารงานยุุติิธรรมระดัับจังั หวัดั (กพยจ.) โดยมีี สำ�ำ นักั งานยุตุ ิิธรรมจังั หวััดเป็็นฝ่่ายเลขานุุการฯ 1. กลไกการขัับเคลื่อ�่ นงาน คณะกรรมการขัับเคลื่�่อนงานสิิทธิิมนุุษยชนของประเทศไทย โดยมีีนายวิิษณุุ เครืืองาม รองนายกรััฐมนตรีี เป็็นประธานกรรมการ และคณะอนุุกรรมการฯ ทั้้�ง 4 คณะ ได้้แก่่ 1) คณะอนุุกรรมการประสานความร่่วมมืือด้้านสิิทธิิมนุุษยชน และขัับเคลื่่�อนแผนสิิทธิิมนุุษยชน แห่ง่ ชาติิ 2) คณะอนุกุ รรมการขับั เคลื่่�อนแผนปฏิบิ ัตั ิิการระดับั ชาติิว่า่ ด้้วยธุุรกิจิ กัับสิทิ ธิมิ นุุษยชน 3) คณะอนุกุ รรมการติิดตาม พิิจารณา และคััดเลืือกองค์ก์ รต้้นแบบด้้านสิทิ ธิมิ นุุษยชน 4) คณะอนุกุ รรมการประสานความร่ว่ มมืือตามพัันธกรณีีระหว่่างประเทศ • แผนปฏิิบััติกิ ารระดัับชาติิว่า่ ด้ว้ ยธุุรกิิจกับั สิิทธิิมนุุษยชน ระยะที่่� 1 (พ.ศ. 2562-2565) ครม. เห็น็ ชอบ 30 มิถิ ุุนายน 2563 • แผนสิิทธิมิ นุษุ ยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่่� 4 (พ.ศ. 2562-2565) ครม. เห็น็ ชอบ 29 ตุุลาคม 2562 • ผัังขัับเคลื่อ�่ นงานสิิทธิิมนุษุ ยชนของประเทศไทย และการขับั เคลื่่�อน 10 จัังหวัดั นำ�ำ ร่อ่ ง คกก. เห็็นชอบ 14 กัันยายน 2563 2. การขัับเคลื่่�อนงานระดับั นโยบาย 3. ผลการขัับเคลื่อ�่ นงานในระดัับพื้้� นที่่� พบผู้้บ� ริิหารระดับั กระทรวง/กรม เข้้าพบผู้้�ว่่าราชการจัังหวัดั พบยุุติธิ รรมจังั หวัดั / พบกลุ่่�มเป้า้ หมาย หัวั หน้า้ ส่่วนราชการในจังั หวััด (นัักเรีียน นัักศึึกษา แรงงาน) 3.1 ขัับเคลื่อ�่ นแผน 2 แผน ตามคู่่�มืือการขับั เคลื่�อ่ นงานสิิทธิิมนุุษยชนระดัับจัังหวัดั แจ้้งที่่�ประชุุม กพยจ. คณะ ประชาสััมพัั นธ์์แผนด้้านสิิทธิิ หน่่วยงานดำ�ำ เนิินการตามแผน รายงานผลการปฏิิบััติิตามแผน กรมการจัังหวััด หน่่วยงานใน มนุษุ ยชน โดย กคส. สนับั สนุุน และกำำ�กัับติิดตามผลผ่่านกลไก ไปยังั กรม ทุกุ สิ้้น� ไตรมาส 2 และ 4 จังั หวัดั เกี่่ย� วกับั การขับั เคลื่อ�่ น คู่่�มือื และเอกสารประชาสััมพัันธ์์ กพยจ. โดย ผวจ. เป็น็ ประธาน (ผ่่านระบบออนไลน์)์ แผนสิิทธิิมนุษุ ยชนฯ สยจ. จััดทำ�ำ แผนปฏิิบััติิการ ด้้านสิิทธิมิ นุษุ ยชนของจัังหวััด 3.2 การขับั เคลื่่�อนงานสิิทธิิ เสรีีภาพ และสิทิ ธิิมนุุษยชน ผ่่านกลไก บ้า้ น วัดั โรงเรีียน (บวร) บ้า้ น จััดฝึึกอบรมรวม 3 หลักั สููตร ใน 10 จัังหวัดั นำ�ำ ร่่อง จำำ�นวนผู้้�อบรม รวมทั้้ง� สิ้้น� 1,337 คน วััด 1. นำ�ำ หลักั สููตรสิทิ ธิมิ นุุษยชนศึึกษาเข้้าบรรจุุ การเรีียนการสอน ใน ร.ร.พระปริิยััติธิ รรม ร่ว่ มกับั 10 จัังหวัดั นำ�ำ ร่่อง รวม 79 แห่่ง 2. ประสานความร่ว่ มมืือ MOU ร่่วมกับั 3 องค์์กร พุุ ทธ คริสิ ต์์ อิสิ ลาม 3. ฝึึกอบรมเจ้้าหน้า้ ที่�่ ตััวแทนศาสนา ทั่่ว� ประเทศ 600 คน 4. จัดั ตั้้ง� ศููนย์ไ์ กล่่เกลี่่ย� ข้้อพิิพาทภาคประชาชน (ศกช.) ในพื้้�นที่่� 10 จัังหวััดนำ�ำ ร่่อง จำำ�นวน 117 แห่ง่ โรงเรียี น นำำ�วิชิ าสิทิ ธิิมนุษุ ยชนศึึกษาไปจัดั การเรีียนการสอนกัับ 10 จังั หวััดนำำ�ร่่อง จำำ�นวน 80 แห่ง่ (กระจายทุุกช่ว่ งชั้้�น รวมจำ�ำ นวนผู้�้อบรมในพื้้�นที่่� 10 นำ�ำ ร่่อง ทั้้�งสิ้้�น 1,396 คน 26 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสทิ ธแิ ละเสรีภาพ
การคััดเลืือกองค์์กรต้้นแบบด้า้ นสิิทธิมิ นุษุ ยชน เป้้าหมาย หน่่วยงานภาครััฐ รััฐวิิสาหกิิจ องค์์กรธุุรกิิจ ที่�่มีีความโดดเด่่นในเรื่�่องการคำ�ำ นึึงถึึงสิิทธิิมนุุษยชน มาเป็็นองค์์กรนำ�ำ ร่่อง ที่่�จะสามารถถ่่ายทอดการเป็็นแบบอย่่างที่�่ดีีให้้กัับองค์์กรอื่�่น ๆ ในการนำำ�ไปพััฒนาต่่อยอดให้้เป็็นองค์์กรที่�่มีีคุุณภาพมีีหลัักการสิิทธิิมนุุษยชน เป็น็ พื้้�นฐานในการปฏิิบัตั ิงิ าน มีีความเสมอภาค เท่า่ เทีียม และไม่่เลืือกปฏิบิ ััติิ การดำำ�เนินิ งาน 1. คณะอนุุกรรมการติิดตาม พิิ จารณา และคััดเลืือกองค์์กรต้้นแบบด้้านสิิทธิิมนุุษยชน ได้้มีีการประชุุมเพื่�่ อพิิ จารณาคััดเลืือก หน่ว่ ยงานที่่�สมัคั รเข้้าร่่วมประกวดองค์์กรต้้นแบบด้า้ นสิิทธิมิ นุุษยชน ประจำำ�ปีี 2564 ในรููปแบบออนไลน์ผ์ ่า่ นระบบ Cisco Webex Meetings โดยในปีี 2564 นี้้� มีีหน่่วยงานเข้้าร่ว่ มประกวดทั้้�งสิ้้�น 75 หน่่วยงาน โดยมีีองค์์กรที่่ไ� ด้้รัับรางวัลั ทั้้�งสิ้้น� 61 องค์์กร 2. จัดั งานประกาศรางวัลั และเสวนาถอดบทเรียี นการเป็น็ องค์ก์ รต้น้ แบบด้า้ นสิิทธิมิ นุษุ ยชน ภายใต้้ชื่อ�่ งาน ประกาศรางวัลั องค์ก์ รต้้นแบบ ด้้านสิทิ ธิิมนุษุ ยชน ประจำำ�ปีี 2564 เมื่่�อวันั ที่�่ 29 กันั ยายน 2564 ในรููปแบบออนไลน์์ ระบบ Zoom โดยได้้รับั เกีียรติจิ าก นายสมศัักดิ์์� เทพสุุทินิ รัฐั มนตรีีว่่าการกระทรวงยุุติธิ รรม เป็็นประธานมอบรางวััลองค์์กรต้้นแบบด้้านสิิทธิมิ นุุษยชน ปีี 2564 3. หน่่วยงานที่่�เข้้าร่่วมประกวดรางวััลองค์์กรต้้นแบบด้้านสิิทธิิมนุุษยชน มีีการนำ�ำ มิิติิด้้านสิิทธิิมนุุษยชนไปพัั ฒนางานให้้มีี ประสิิทธิิภาพยิ่่�งขึ้้�น โดยเชื่่�อมโยงการดำ�ำ เนิินงานตามแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่่� 4 (พ.ศ. 2562-2565) และหรืือแผนปฏิิบััติิการ ระดัับชาติิว่่าด้้วยธุุรกิิจกัับสิิทธิิมนุุษยชน ระยะที่�่ 1 (พ.ศ. 2562 - 2565) อาทิิ จัังหวััดขอนแก่่น โครงการ “บ้้านที่�่มากกว่่าคำ�ำ ว่่าบ้้าน ลดความเหลื่่�อมล้ำำ�� สร้้างความเป็็นธรรมในสัังคม” กรมสอบสวนคดีีพิิเศษ การสืืบสวนสอบสวนคดีีพิิ เศษ ภายใต้้หลัักการสิิทธิิมนุุษยชน กรณีีการทำ�ำ ให้้บุุคคลสููญหาย รายนายพอละจีี รัักจงเจริิญ หรืือบิิลลี่�่ สำำ�นัักงานส่่งเสริิมเศรษฐกิิจดิิจิิทััล การส่่งเสริิมพัั ฒนาศัักยภาพ กำำ�ลัังคนและบุุคลากรด้้านดิิจิิทััล “การพัั ฒนาทัักษะด้้านเทคโนโลยีีดิิจิิทััลเพื่่� อประกอบอาชีีพสำำ�หรัับคนพิิ การ” บริิษััท ปตท.สำำ�รวจและ ผลิิตปิิโตรเลีียม จำ�ำ กััด (มหาชน) โครงการเพื่�่ อสัังคมร่่วมสู้้�ภััยโควิิด 19 จััดทำ�ำ “ชุุดอุุปกรณ์์พร้้อมระบบตรวจวััดอุุณหภููมิิ และ ควบคุมุ ห่ว่ งโซ่ค่ วามเย็น็ ” หรืือ “IoT Cold Chain” ให้้กระทรวงสาธารณสุุข 1,000 ชุดุ ได้้พััฒนานวัตั กรรมเตีียงเคลื่อ�่ นย้้ายผู้�ป้ ่ว่ ยแรงดัันลบ และกล่่องทำำ�หััตถการแรงดัันลบ จำ�ำ นวน 92 กล่่อง มอบให้้กัับคณะแพทยศาสตร์์วชิิรพยาบาล มหาวิิทยาลััยนวมิินทราธิิราช เพื่�่ อนำำ�ไป ส่่งต่่อให้้กัับโรงพยาบาล 87 แห่่งทั่่�วประเทศ บริิษััท ไออาร์์พีีซีี จำำ�กััด (มหาชน) ได้้บริิจาคเม็็ดพลาสติิกประเภท Polypropylene (PP) ให้้มููลนิิธิขิ าเทีียมในสมเด็็จพระศรีีนคริินทรา บรมราชชนนีี (มููลนิธิ ิขิ าเทีียมฯ) สำำ�หรัับใช้้ในการผลิิตขาเทีียมและอุปุ กรณ์์สำ�ำ หรัับผู้้พ� ิิการขาขาด ผลการดำ�ำ เนินิ งาน 1. มีีผู้�้แทนองค์ก์ รภาครััฐ รััฐวิสิ าหกิจิ ธุุรกิิจ วิิสาหกิจิ เพื่่�อสัังคม และภาคประชาสัังคมเข้้าร่่วมโครงการรวม 1,345 คน 2. องค์์กรภาครััฐ รัฐั วิสิ าหกิิจ ธุุรกิจิ วิสิ าหกิจิ เพื่่�อสังั คม และภาคประชาสัังคม เข้้าร่ว่ มโครงการองค์์กรต้้นแบบ ด้า้ นสิิทธิมิ นุษุ ยชน เพิ่่�มขึ้้น� จากปีี 2563 จาก 53 หน่่วยงาน เป็น็ 75 หน่่วยงาน คิดิ เป็น็ ร้้อยละ 41.51 3. มีีองค์์กรภาครััฐ รััฐวิิสาหกิิจ ธุุรกิิจ วิิสาหกิิจเพื่่�อสัังคม และภาคประชาสัังคม ได้้รัับรางวััลองค์์กรต้้นแบบด้้าน สิิทธิิมนุุษยชน ประจำ�ำ ปีี 2564 จำ�ำ นวน 61 องค์์กร โดยมีีรายละเอีียด ดัังต่่อไปนี้้� ANNUAL REPORT 2021 RLPD 27
1. องค์์กรภาครััฐ จำ�ำ นวน 31 องค์ก์ ร แบ่่งเป็น็ 1.1 องค์์กรระดัับกรมหรืือเทีียบเท่่า จำำ�นวน 19 องค์ก์ ร ดีเี ด่น่ ชมเชย 1. กรมกิิจการผู้ส้� ููงอายุุ 1. กรมการพััฒนาชุมุ ชน 2. กรมทรััพยากรทางทะเลและชายฝั่�่ง 2. กรมทรััพยากรน้ำ��ำ 3. กรมบังั คัับคดีี 3. กรมทรััพยากรน้ำ��ำ บาดาล 4. กรมพระธรรมนููญ 4. กรมประมง 5. กรมสอบสวนคดีีพิิเศษ 5. กรมสรรพากร 6. กองทุนุ บำำ�เหน็็จบำ�ำ นาญข้้าราชการ 6. กรมอุตุ สาหกรรมพื้้�นฐานและการเหมืืองแร่่ 7. สถาบันั นิิติิวิทิ ยาศาสตร์ ์ 7. สภาวิิชาชีีพบััญชีีในพระบรมราชููปถััมภ์์ 8. สถาบันั วิิจััยและพััฒนาพื้้�นที่�ส่ ููง (องค์์การมหาชน) 8. สำ�ำ นัักงานความร่่วมมืือพััฒนาเศรษฐกิิจ 9. สำ�ำ นักั งานประกัันสัังคม ประเทศเพื่่�อนบ้้าน (องค์ก์ ารมหาชน) 10. สำ�ำ นักั งานเลขาธิกิ ารสภาการศึึกษา 11. สำ�ำ นักั งานส่ง่ เสริมิ เศรษฐกิิจดิจิ ิิทััล 1.2 องค์์กรระดับั จัังหวัดั จำำ�นวน 4 องค์์กร ดีีเด่่น ชมเชย 1. จัังหวัดั ขอนแก่่น 1. จังั หวัดั พิิษณุโุ ลก 2. จังั หวัดั ตราด 2. จังั หวัดั มุกุ ดาหาร 1.3 องค์ก์ รระดัับพื้้� นที่่�ภายในจัังหวัดั หรืือเทียี บเท่า่ จำ�ำ นวน 8 องค์ก์ ร ดีเี ด่่น ชมเชย 1. สำ�ำ นัักงานยุุติธิ รรมจัังหวััดเชีียงใหม่่ 1. โรงเรีียนวััดดอนเจดีีย์ร์ าษฎร์บ์ ููรณะ และทััณฑสถานหญิิงเชีียงใหม่่ จังั หวััดเชีียงใหม่่ จังั หวััดสุุพรรณบุรุ ีี 2. สำ�ำ นัักงานเทศบาลนครขอนแก่น่ จัังหวััดขอนแก่น่ 2. สำ�ำ นักั งานพััฒนาสังั คมและความมั่่น� คงของมนุษุ ย์์ 3. สำ�ำ นักั งานคุมุ ประพฤติจิ ังั หวััดสงขลา สาขานาทวีี จังั หวััดยโสธร 4. สำ�ำ นัักงานจัดั หางานจัังหวััดหนองคาย 3. องค์ก์ ารบริหิ ารส่ว่ นจังั หวัดั ลำ�ำ พููน จังั หวัดั ลำ�ำ พููน 4. องค์์การบริหิ ารส่่วนตำำ�บลบางพรม จัังหวัดั สมุุทรสงคราม 28 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสทิ ธิและเสรภี าพ
2. องค์์กรภาครััฐวิสิ าหกิจิ องค์์กรธุุรกิิจ องค์์กรวิิสาหกิิจเพื่่� อสัังคมและภาคประชาสังั คม จำ�ำ นวน ๓๐ องค์ก์ ร แบ่่งเป็น็ 2.1 องค์ก์ รรัฐั วิิสาหกิิจ จำ�ำ นวน 5 องค์์กร ดีีเด่่น ชมเชย 1. การไฟฟ้า้ นครหลวง ไม่ม่ ีี 2. บริิษััท ปตท. จำ�ำ กัดั (มหาชน) 3. บริิษัทั ปตท.สำ�ำ รวจและผลิิตปิโิ ตรเลีียม จำำ�กััด (มหาชน) 4. บริิษัทั ไปรษณีีย์ไ์ ทย จำ�ำ กัดั 5. สถาบันั วิจิ ััยวิทิ ยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีีแห่่งประเทศไทย 2.2 องค์์กรธุุรกิจิ 22 องค์ก์ ร แบ่่งเป็น็ 2.2.1 องค์์กรธุุรกิจิ ขนาดใหญ่่ จำำ�นวน 18 องค์์กร ดีีเด่่น ชมเชย 1. บริิษัทั เจริิญโภคภััณฑ์์อาหาร จำ�ำ กัดั (มหาชน) 1. บริิษััท ไทยยููเนีียน ซีีฟู๊๊ ด� จำำ�กััด 2. บริษิ ััท ซีีพีีแรม จำำ�กัดั 2. บริษิ ััท ไทยยููเนี่�ย่ น ฟีดี มิิลล์์ จำำ�กััด (มหาชน) 3. บริษิ ัทั ไทยยููเนีียน กรุ๊๊�ป จำำ�กัดั (มหาชน) 3. บริิษัทั พลังั งานบริิสุทุ ธิ์์� จำำ�กัดั (มหาชน) 4. บริิษััท ไทยออยล์์ จำำ�กัดั (มหาชน) 4. บริษิ ัทั พีีทีีทีี โกลบอล เคมิิคอล จำำ�กัดั (มหาชน) 5. บริษิ ััท น้ำ�ำ� ตาลมิิตรผล จำำ�กััด 5. บริษิ ัทั โรงพยาบาลบำ�ำ รุงุ ราษฎร์์ จำ�ำ กัดั (มหาชน) 6. บริษิ ััท ปููนซิิเมนต์ไ์ ทย จำ�ำ กััด (มหาชน) 6. บริิษัทั ศููนย์บ์ ริกิ ารเหล็ก็ สยาม จำ�ำ กััด (มหาชน) 7. บริษิ ัทั แพ็็คฟู้้ �ด จำำ�กัดั (มหาชน) 7. บริษิ ััท แสนสิิริิ จำ�ำ กััด (มหาชน) 8. บริษิ ัทั แพรนด้้า จิวิ เวลรี่่� จำ�ำ กััด (มหาชน) 8. บริษิ ัทั โอคิินอสฟู้้ �ด จำำ�กัดั 9. บริษิ ัทั หาดทิิพย์์ จำ�ำ กัดั (มหาชน) 10. บริิษััท ไออาร์์พีีซีี จำำ�กัดั (มหาชน) 2.2.2 องค์ก์ รธุุรกิจิ ขนาดกลาง จำ�ำ นวน 2 องค์ก์ ร ดีเี ด่่น ชมเชย ไม่ม่ ีี 1. บริิษััท ไพพรรณรัตั น์์ มาร์์เก็ต็ ติ้้ง� จำำ�กัดั 2. บริษิ ัทั อิินเตอร์์เฟส ซิสิ เทค จำำ�กััด 2.2.3 องค์ก์ รธุุรกิจิ ขนาดย่อ่ ม จำำ�นวน 2 องค์ก์ ร ดีีเด่น่ ชมเชย 1. บริษิ ัทั โซป เอ็น็ เซนท์์ จำ�ำ กััด 1. บริษิ ัทั เพ็็ทสไมล์บ์ ายด๊๊อกเตอร์์เพ็็ท จำำ�กััด 2.3 องค์ก์ รวิิสาหกิจิ เพื่่� อสังั คม จำ�ำ นวน 1 องค์ก์ ร ดีเี ด่่น ชมเชย 1. บริษิ ัทั ลิฟิ วิ่่�ง วิสิ าหกิิจเพื่่�อสัังคม จำ�ำ กัดั ไม่่มีี 2.4 องค์์กรภาคประชาสังั คม จำำ�นวน 2 องค์์กร ดีเี ด่่น ชมเชย 1. มููลนิิธิวิ ััฒนเสรีี 1. สมาคมฟ้า้ สีีรุ้้�งแห่่งประเทศไทย ANNUAL REPORT 2021 RLPD 29
ยุุทธศาสตร์์กรมคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ ตามแผนปฏิบิ ััติริ าชการ ระยะ 3 ปีี (พ.ศ. 2563 - 2565) ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 1 ส่่งเสริิมให้ส้ ัังคมรู้้�หน้า้ ที่่� และเคารพสิิทธิิมนุุษยชน เป้้าหมาย 1. ประชาชนกลุ่่�มเป้า้ หมายรัับรู้ส�้ ิิทธิมิ นุุษยชน และหน้้าที่่ต� ามกฎหมาย 2. ประชาชนกลุ่่�มเป้า้ หมายสามารถปกป้้องคุ้้�มครองสิทิ ธิิของตนเองได้้ และการละเมิิดสิิทธิิของผู้้อ� ื่่�นลดลง กลยุทุ ธ์์ 1. พััฒนาหลักั สููตรสิิทธิมิ นุุษยชนและหน้้าที่่ต� ามกฎหมาย และผลัักดัันให้้นำำ�ไปบรรจุุในหลักั สููตรหลัักของแต่ล่ ะหน่่วยงาน 2. ดำ�ำ เนิินการฝึึกอบรมด้้านสิิทธิมิ นุษุ ยชน และหน้้าที่�ต่ ามกฎหมาย ให้้กัับหน่่วยงานภาคีีเครืือข่่าย และนำ�ำ ไปขยายผลต่อ่ ไป 3. พััฒนานวัตั กรรมและบููรณาการความร่่วมมืือเครืือข่า่ ยเผยแพร่่สื่�อ่ สิทิ ธิิมนุษุ ยชนและกฎหมายผ่่านช่อ่ งทางต่่าง ๆ ยุุทธศาสตร์ท์ ี่่� 2 ส่่งเสริมิ และพััฒนาระบบไกล่่เกลี่่�ยข้อ้ พิิพาท เป้้าหมาย 1. ประชาชนสามารถเข้้าถึึงบริิการด้้านการไกล่เ่ กลี่่�ยข้้อพิิพาทเพิ่่�มมากขึ้้น� 2. ปริมิ าณคดีีที่�เ่ ข้้าสู่่�กระบวนการยุุติธิ รรมกระแสหลักั ลดลง กลยุทุ ธ์์ 1. เสริมิ สร้้างความรู้้�เกี่ย�่ วกับั การไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาทให้้แก่เ่ จ้้าหน้า้ ที่่�รัฐั ประชาชนผู้้�ไกล่่เกลี่ย่� และผู้้ม� ีีส่่วนเกี่่�ยวข้้อง 2. พััฒนาระบบการไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิพาทและช่่องทางในการไกล่่เกลี่่ย� 3. เป็็นศููนย์์กลางฐานข้้อมููลในการอำำ�นวยการ และการบููรณาการด้้านการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาท ยุุทธศาสตร์ท์ ี่่� 3 พััฒนาระบบและมาตรการขับั เคลื่�อ่ นการปฏิิบััติติ ามพัันธกรณีีสิิทธิิมนุุษยชนระหว่่างประเทศ เป้า้ หมาย 1. การจัดั ทำ�ำ รายงานประเทศ การติิดตาม การปฏิิบัตั ิติ ามข้้อเสนอแนะฯ รวดเร็ว็ ยิ่่�งขึ้้น� 2. ประเทศไทยปฏิบิ ัตั ิิตามข้้อเสนอแนะ ตามกลไกสิิทธิมิ นุษุ ยชนระหว่่างประเทศ (ที่่�รับั ผิดิ ชอบ) เพิ่่�มขึ้้น� กลยุุทธ์์ 1. จััดทำำ�ระบบเทคโนโลยีีสารสนเทศ (ระบบ NRTD) ตามแนวทางของสหประชาชาติิ เพื่่�อรวบรวมข้้อมููลการจััดทำ�ำ รายงาน ประเทศ และการปฏิิบััติิตามข้้อเสนอแนะของสหประชาชาติิ ซึ่ง�่ ทุกุ หน่่วยงานสามารถเข้้าถึึงได้้ 2. จัดั ตั้้�งกลไกระดัับชาติิตามแนวทางที่ส�่ หประชาชาติิกำำ�หนด (NRMF) เพื่�่อเป็น็ กลไก กำำ�กับั ดููแล และติิดตามการปฏิิบัตั ิติ าม ข้้อเสนอแนะ ของหน่่วยงานต่่าง ๆ ในประเทศไทย 3. บููรณาการความร่่วมมืือกัับเครืือข่่ายทั้้�งภายในและต่่างประเทศเพื่่�อผลัักดัันให้้เกิิดการปฏิิบััติิตามพัันธกรณีีสิิทธิิมนุุษยชน ระหว่่างประเทศ ยุุทธศาสตร์ท์ ี่่� 4 ยกระดัับการช่ว่ ยเหลือื ผู้�้ ถููกละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพ เป้า้ หมาย 1. ประชาชนผู้ร้� ัับบริิการ ผู้้ถ� ููกละเมิิดสิิทธิเิ สรีีภาพ และพยานได้้รัับการคุ้้ม� ครอง ช่่วยเหลืือตามมาตรฐานสากล 2. พยานมีีความเชื่�อ่ มั่่�นในความปลอดภััย และได้้รับั การปฏิิบัตั ิิที่�เ่ หมาะสม 3. ผู้้เ� สีียหายและจำำ�เลยในคดีีอาญาได้้รับั การช่่วยเหลืืออย่่างรวดเร็ว็ ทั่่�วถึึง และเป็น็ ธรรม กลยุทุ ธ์์ 1. ยกระดัับมาตรฐานการบริิการผู้ถ้� ููกละเมิิดสิทิ ธิิเสรีีภาพและพยานตามหลักั สากล 2. ปฏิริ ููประบบและกฎหมายช่ว่ ยเหลืือผู้�เ้ สีียหายและจำำ�เลยในคดีีอาญาให้้รวดเร็็ว และมีีประสิทิ ธิภิ าพยิ่่�งขึ้้�น 3. เสริิมสร้้างความเชื่่�อมั่่�นให้้กับั พยานด้้วยการสร้้างภาพลัักษณ์์ด้า้ นการคุ้้ม� ครองพยาน (Witness Protection Branding) ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 5 ยกระดัับสมรรถนะบุุคลากรและพััฒนาระบบบริหิ าร เป้า้ หมาย 1. บุคุ ลากรของกรมฯ มีีสมรรถนะสููงและเป็็นมืืออาชีีพ 2. ระบบการบริิหารจัดั การสู่่�ยุุคดิจิ ิิทััล กลยุทุ ธ์์ 1. พััฒนาบุคุ ลากรคุ้้ม� ครองสิทิ ธิใิ ห้้เป็็นมืืออาชีีพ (คนดีี คนเก่ง่ และคนคุณุ ภาพ) 2. ปรับั รููปแบบการปฏิบิ ัตั ิิงานและการให้้บริิการประชาชนด้้วยเทคโนโลยีีดิิจิทิ ััล 3. บููรณาการข้้อมููลระหว่า่ งหน่ว่ ยงานทั้้ง� ภายใน และภายนอกเพื่�่อใช้้ประโยชน์ร์ ่ว่ มกััน 30 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมค้มุ ครองสทิ ธิและเสรภี าพ
ผลการดำ�ำ เนิินงานที่่ส� ำำ�คััญตามแผนปฏิิบััติิราชการรายปีี พ.ศ. 2564 จำำ�แนกตามประเด็น็ ยุุทธศาสตร์์ 5 ประเด็น็ ดังั นี้้� ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 1 ส่่งเสริิมให้้สัังคมรู้ห�้ น้า้ ที่่� และเคารพสิิทธิิมนุุษยชน เป้้าหมาย 1. ประชาชนกลุ่่�มเป้า้ หมายรับั รู้ส�้ ิิทธิิมนุษุ ยชน และหน้้าที่่�ตามกฎหมาย 2. ประชาชนกลุ่่�มเป้า้ หมายสามารถปกป้อ้ งคุ้้ม� ครองสิทิ ธิิของตนเองได้้ และการละเมิดิ สิทิ ธิขิ องผู้อ�้ ื่น�่ ลดลง กลยุทุ ธ์์ 1. พัั ฒนาหลัักสููตรสิิทธิิมนุุษยชนและหน้้าที่�่ตามกฎหมาย และผลัักดัันให้้นำำ�ไปบรรจุุในหลัักสููตรหลััก ของแต่ล่ ะหน่่วยงาน 2. ดำำ�เนินิ การฝึึกอบรมด้้านสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน และหน้า้ ที่�ต่ ามกฎหมาย ให้้กัับหน่่วยงานภาคีีเครืือข่่าย และนำ�ำ ไป ขยายผลต่่อไป 3. พัั ฒนานวััตกรรมและบููรณาการความร่่วมมืือเครืือข่่ายเผยแพร่่สื่�่อสิิทธิิมนุุษยชนและกฎหมาย ผ่า่ นช่อ่ งทางต่า่ ง ๆ ผลความสำำ�เร็็จตัวั ชี้้ว� ัดั 1. สััดส่่วนของประชาชนกลุ่่�มเป้้าหมายรัับรู้้�สิิทธิิเสรีีภาพ สิิทธิิมนุุษยชน และหน้้าที่�่ตามกฎหมายเพิ่่� มขึ้้�น ร้้อยละ 22.33 2. ข้้อร้้องเรีียนการละเมิิดสิิทธิมิ นุษุ ยชนลดลง 7 ด้้าน 3. ร้้อยละของสถานศึึกษาเป้้าหมายที่�น่ ำ�ำ วิชิ าสิิทธิมิ นุษุ ยชนไปจัดั กระบวนการเรีียนรู้้� ร้้อยละ 100 ปัญั หาอุปุ สรรค สถานการณ์์การแพร่ร่ ะบาดของเชื้้อ� ไวรัสั โคโรนา 2019 (COVID-19) เป็็นเหตุุให้้มีีความจำำ�เป็็นต้้องยกเลิิก การจััดการฝึึกอบรมฯ ในพื้้�นที่่ข� องกลุ่่�มเป้า้ หมาย ข้้อเสนอแนะ 1. ดำำ�เนิินการปรัับวิิธีีการฝึึกอบรม โดยจากการลงพื้้� นที่�่ครอบคลุุมทั่่�วประเทศ และหรืือพื้้� นที่�่ที่�่กำ�ำ หนด เป้า้ หมายไว้้ตามแผนงาน/โครงการ เปลี่ย่� นเป็น็ การจัดั ฝึกึ อบรมสัมั มนา การประชุมุ /ประชุมุ เชิงิ ปฏิบิ ัตั ิกิ าร ผ่า่ นระบบออนไลน์์ แอปพลิเิ คชั่่น� ที่ร�่ องรับั การประชุมุ /อบรมออนไลน์์ อาทิเิ ช่น่ Cisco Webex Meeting Google Drive และจััดทำ�ำ การผลิิตสื่่�อประชาสััมพัั นธ์์ สื่�่อสิ่่�งพิิ มพ์์ สื่่�อชุุดนิิทรรศการ สื่�่อวีีดิิทััศน์์ Roll up ชุุดความรู้�้ในรููปแบบ E-learnning และในรููปแบบต่่าง ๆ เพื่่� อเผยแพร่่ความรู้้�เกี่่�ยวกัับ ภารกิิจต่่าง ๆ ของกรม 2. การส่่งเสริิมความรู้�้ด้้านสิิทธิิและเสรีีภาพและสิิทธิิมนุุษยชนมีีกลุ่่�มเป้้าหมายหลายกลุ่่�ม จึึงควรมีี การจััดสื่่อ� การเรีียนรู้�ใ้ ห้้เหมาะสมกับั กลุ่่�มเป้้าหมาย เช่น่ กลุ่่�มเด็็กและเยาชน ควรจัดั สื่่อ� การเรีียนรู้�ท้ ี่ส�่ นุุก น่า่ สนใจและมีีความทันั สมััย ให้้เหมาะกัับวัยั และสอดคล้้องกัับเทคโนโลยีีสมัยั ใหม่่ เป็น็ ต้้น ANNUAL REPORT 2021 RLPD 31
โครงการ/กิิจกรรมสำำ�คััญ ส่่งเสริมิ สิิทธิเิ สรีีภาพและสิิทธิมิ นุุษยชนทั่่ว� ประเทศ และพื้้�นที่่จ� ังั หวัดั ชายแดนภาคใต้้ เป้้าหมาย สามารถเผยแพร่ค่ วามรู้ด้� ้า้ นสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนได้อ้ ย่า่ งกว้้างขวาง มีีหลักั สููตรที่เ่� หมาะสมกับั บริบิ ทและกลุ่่�มเป้า้ หมาย ทำำ�ให้้ มีีความรู้ค�้ วามเข้้าใจด้า้ นสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนได้อ้ ย่า่ งถููกต้้อง และนำ�ำ ความรู้ไ�้ ปขยายผลครอบครัวั สังั คม ชุมุ ชน ของตนเอง ได้้อย่า่ งกว้้างขวาง ผลการดำ�ำ เนินิ งาน 1. เจ้้าหน้้าที่�่รััฐที่่�ปฏิิบััติิหน้้าที่�่เกี่�่ยวข้้องกัับการบัังคัับใช้้กฎหมาย ประชาชน และเยาวชน ทั่่�วประเทศและ ในพื้้� นที่�่จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ มีีความรู้้�ความเข้้าใจเรื่่�องสิิทธิิเสรีีภาพและสิิทธิิมนุุษยชนและหน้้าที่�่ตามกฎหมาย ปีี 2564 จำำ�นวน 66,029 คน 2. มีีหลัักสููตรฝึึกอบรมวิิทยากรด้า้ นสิิทธิิมนุษุ ยชน จำำ�นวน 4 หลัักสููตร ได้้แก่่ (1) หลักั สููตรและคู่่�มืือส่่งเสริิมสิทิ ธิเิ สรีีภาพและสิิทธิมิ นุษุ ยชนสำำ�หรัับเจ้้าหน้้าที่่�รัฐั (นักั ส่่งเสริิมสิิทธิภิ าครััฐ ระดับั ต้้น) (2) หลัักสููตรและคู่่�มืือสิทิ ธิมิ นุุษยชนศึึกษาครููผู้้�จัดั กระบวนการเรีียนรู้้�ด้า้ นสิทิ ธิิมนุุษยชน (3) หลักั สููตรและคู่่�มืือส่ง่ เสริิมสิทิ ธิเิ สรีีภาพและสิิทธิมิ นุษุ ยชนสำ�ำ หรัับเจ้้าหน้้าที่่�รัฐั ในพื้้�นที่�่จัังหวััดชายแดน ภาคใต้้ (นัักส่่งเสริิมสิทิ ธิภิ าครััฐ ระดับั ต้้น) (4) หลักั สููตรและคู่่�มืือสิิทธิภิ าคชุุมชน จัังหวัดั ชายแดนภาคใต้้ 32 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมคุ้มครองสิทธิและเสรภี าพ
การขับั เคลื่่อ� นแผนสิิทธิมิ นุุษยชนแห่ง่ ชาติิ เป้า้ หมาย 1. หน่่วยงานภาครััฐมีีความรู้�้ ความเข้้าใจ และสามารถนำำ�แผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบับั ที่่� 4 (พ.ศ. 2562 - 2565) ไปสู่่�การปฏิบิ ััติอิ ย่่างเป็น็ รููปธรรม โดยมีีเป้า้ หมาย “การละเมิิด สิิทธิิมนุุษยชนลดลง” 2. ภาคส่่วนต่่าง ๆ ได้้มีีส่่วนร่่วมในการจััดทำำ�แผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่�่ 5 (พ.ศ. 2566 - 2570) ผลการดำำ�เนินิ งาน 1. หน่ว่ ยงานภาครัฐั มีกี รอบแนวทางการขับั เคลื่อ่� นแผนสิิทธิมิ นุษุ ยชนแห่ง่ ชาติิ ฉบับั ที่่� 4 (พ.ศ. 2562 - 2565) โดยการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการด้้านสิิทธิิมนุุษยชนของหน่่วยงาน และ 10 จัังหวััดนำำ�ร่่อง โดยภายหลัังจาก คณะรััฐมนตรีี ได้้เห็็นชอบและประกาศใช้้แผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่่� 4 (พ.ศ. 2562 - 2565) เมื่�่อวัันที่�่ 30 มิิถุุนายน 2563 โดยแผนฯ มีีทั้้ง� หมด 10 ด้้าน 12 กลุ่่�มเปราะบาง กรมคุ้้ม� ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ได้้ดำ�ำ เนิินการ ขัับเคลื่�่อนแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ทั้้�งในระดัับนโยบายและในระดัับภููมิิภาค โดยได้้ดำ�ำ เนิินการมีีหนัังสืือแจ้้งเวีียน มติิคณะรััฐมนตรีีไปยัังหน่่วยงานต่่าง ๆ ที่�่เกี่�่ยวข้้อง รวมทั้้�งขอความร่่วมมืือแปลงแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่�่ 4 (พ.ศ. 2562 - 2565) ไปสู่่�การปฏิิบััติิด้้วยการจััด ทำ�ำ แผนปฏิิบััติิการด้้านสิิทธิิมนุุษยชนของหน่่วยงาน ประจำำ�ปีี 2564 - 2565 โดยปััจจุุบัันมีีหน่่วยงานที่�่เกี่่�ยวข้้องจััดทำำ�แผน ปฏิิบััติิการด้้านสิิทธิิมนุุษยชน ครบทั้้�ง 39 หน่่วยงาน รวมถึึง ดำ�ำ เนิินการใน 10 จัังหวััดนำ�ำ ร่่อง ทั้้�งนี้้� จากการที่�่หน่่วยงาน นำ�ำ แผนสิิทธิิมนุุษยชนไปดำ�ำ เนิินการ จััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการของ หน่ว่ ยงานมีีโครงการหรืือกิจิ กรรมที่่�โดดเด่่น อาทิิ 1) ด้า้ นการศึึกษา กระทรวงศึึกษาธิิการ ดำำ�เนิินโครงการศููนย์เ์ รีียนสำ�ำ หรับั เด็็กในโรงพยาบาล โดยจััดให้้ เด็ก็ ที่ม่� ีีความบกพร่อ่ งทางสุขุ ภาพทั่่ว� ประเทศ จำ�ำ นวนไม่ต่ ่ำ�ำ� กว่า่ 35,000 คน ที่พ�่ ัักรักั ษาตัวั อยู่่�โรงพยาบาลหรืือที่บ�่ ้้าน ในพื้้�นที่่�รับั ผิิดชอบได้้รับั บริิการทางการศึึกษาและมีีศููนย์ก์ ารเรีียนสำ�ำ หรับั เด็็กในโรงพยาบาลทั่่ว� ประเทศ 2) ด้า้ นที่่�อยู่่�อาศััย กระทรวงการพััฒนาสังั คมและความมั่่�นคงของมนุุษย์์ ดำำ�เนิินโครงการผู้�้มีีรายได้้น้อ้ ย ในเมืืองและชนบทมีีความมั่่�นคงในที่่�อยู่่� โดยสนัับสนุุนการพัั ฒนาที่่�อยู่่�อาศััย 3,752 ครััวเรืือน ใน 27 จัังหวััด พััฒนาที่อ�่ ยู่่�อาศัยั ชุุมชนริมิ คลองเปรมประชากร 3,324 ครัวั เรืือน สนับั สนุนุ ซ่อ่ มแซมที่่�อยู่่�อาศัยั 23,601 ครััวเรืือน ใน 77 จัังหวัดั 3) กลุ่่�มนัักปกป้้องสิิทธิมิ นุษุ ยชน กระทรวงยุตุ ิิธรรม โดยดำำ�เนิินการปรับั ปรุงุ แก้้ไขร่า่ งพระราชบััญญัตั ิิ คุ้้ม� ครองพยานในคดีีอาญา (ฉบับั ที่.่� .) พ.ศ. .... เพื่�่อเพิ่่�มความปลอดภัยั แก่ผ่ ู้ช้� ี้้เ� บาะแส เพื่�่อให้้พยานได้้รับั ความปลอดภัยั 4) กลุ่่�มความหลากหลายทางเพศ กระทรวงยุุติิธรรม โดยการผลัักดัันร่่างพระราชบััญญััติิคู่่�ชีีวิิต พ.ศ. .... เพื่่�อรับั รองสิิทธิิในการสร้้างครอบครัวั ของบุคุ คลที่�่มีีความหลากหลายทางเพศ 2. ดำ�ำ เนิินการยกร่่างแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่่� 5 (พ.ศ. 2566 - 2570) ด้้วยกระบวนการ มีีส่่วนร่ว่ มของทุุกภาคส่่วน ในวาระที่่แ� ผนสิทิ ธิิมนุุษยชนแห่ง่ ชาติิ ฉบับั ที่่� 4 (พ.ศ. 2562 - 2565) จะหมดวาระลง ในปีี 2565 ดังั นั้้น� เพื่่�อให้้การขัับเคลื่อ�่ นงานสิิทธิมิ นุุษยชนเป็็นไปอย่า่ งต่อ่ เนื่�อ่ ง สามารถแก้้ไขปัญั หาการละเมิดิ สิิทธิิ มนุุษยชนในภาพรวมของประเทศให้้มีีประสิิทธิิภาพ และให้้หน่่วยงานต่่าง ๆ ที่�่เกี่่�ยวข้้องใช้้เป็็นกรอบทิิศทาง การทำ�ำ งานด้้านสิิทธิิมนุุษยชน จึึงได้้ยกร่่างแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่�่ 5 โดยร่่างแผนประกอบด้้วย แผนสิิทธิิมนุุษยชนรายด้้าน 5 ด้้าน ได้้แก่่ 1. ด้้านการเมืืองการปกครอง 2. ด้้านกระบวนการยุุติิธรรม 3. ด้้านสาธารณสุุข 4. ด้้านเศรษฐกิิจและธุุรกิิจ และ 5. ด้้านการศึึกษา และแผนรายสิิทธิิมนุุษยชนรายกลุ่่�ม 11 กลุ่่�มเปราะบาง ได้้แก่่ 1. กลุ่่�มผู้�ใ้ ช้้แรงงาน 2. กลุ่่�มผู้ส�้ ููงอายุุ 3. กลุ่่�มเด็ก็ และสตรีี 4. กลุ่่�มนักั ปกป้้องสิทิ ธิิมนุุษยชน 5. กลุ่่�มคนพิิ การ 6. กลุ่่�มความหลากหลายทางเพศ 7. กลุ่่�มผู้้�ป่่วยเอดส์์และผู้�้ติิดเชื้้�อ HIV และผู้�้ป่่วยจิิตเวช 8. กลุ่่�มผู้้�เสีียหาย พยาน และเหยื่�อ่ ของกระบวนการยุุติิธรรม 9. กลุ่่�มผู้�้ต้้องหา ผู้ต�้ ้้องขังั และผู้�้พ้้นโทษ 10. กลุ่่�มผู้�เ้ สพ ยาเสพติิด และ 11. กลุ่่�มผู้ไ�้ ร้้รัฐั ชาติิพัันธุ์์� และผู้ล้� ี้้ภ� ััย เป้้าหมายของแผน คืือ “การละเมิดิ สิทิ ธิมิ นุษุ ยชนลดลงทุกุ ด้า้ นและทุุกกลุ่่�ม” โดยมีีวัตั ถุปุ ระสงค์์ เพื่�่อปกป้้อง คุ้้�มครองสิิทธิิของประชาชนโดยไม่่เลืือกปฏิิบััติิ คำำ�นึึงศัักดิ์์�ศรีีความเป็็นมนุุษย์์ สร้้างสัังคมที่�่ตระหนัักถึึงการเคารพ สิทิ ธิมิ นุุษยชนอย่่างยั่่�งยืืน” ANNUAL REPORT 2021 RLPD 33
3. จัดั ทำ�ำ ร่า่ งพระราชบัญั ญัตั ิสิ ิิทธิมิ นุษุ ยชน พ.ศ. .... และอนุบุ ัญั ญัตั ิิ เพื่่�อให้้การดำ�ำ เนินิ งานด้า้ นสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน ของภาครััฐสอดคล้้องกัับพัันธกรณีีระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิมนุุษยชน และมีีการส่่งเสริิม คุ้้�มครองสิิทธิิมนุุษยชน รวมถึึงการเยีียวยาให้้แก่ผ่ ู้ท้� ี่ถ�่ ููกละเมิดิ สิทิ ธิมิ นุษุ ยชน จึึงสมควรมีีกลไกในการประสานงานและขับั เคลื่อ�่ นงานสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน ในภาพรวมของประเทศ โดยดำ�ำ เนินิ การร่ว่ มกับั สำำ�นักั งานศููนย์ว์ ิจิ ัยั และให้้คำำ�ปรึึกษาแห่ง่ มหาวิทิ ยาลัยั ธรรมศาสตร์ศ์ ึึกษา การสร้้างกฎหมายกลางในการบริิหารงานด้้านสิิทธิิมนุษุ ยชนของประเทศ ที่่ส� อดคล้้องกับั พัันธกรณีีระหว่่างประเทศ รวมทั้้�งส่่งเสริิม คุ้้�มครอง ป้้องกััน และเยีียวยาให้้แก่่ผู้้�ถููกละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชน พร้้อมทั้้�งส่่งเสริิมให้้ภาคประชาชน มีีส่่วนร่่วมในการดำ�ำ เนิินงานด้้านสิิทธิิมนุุษยชน ผ่่านแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ และแผนปฏิิบััติิการระดัับชาติิ ว่่าด้้วยธุุรกิิจกัับสิิทธิิมนุุษยชน โดยได้้ดำ�ำ เนิินการยกร่่างพระราชบััญญััติิสิิทธิิมนุุษยชน พ.ศ. .... และอนุุบััญญััติิ รวมทั้้�งศึึกษาความสอดคล้้องกัับมาตรา 77 ของรััฐธรรมนููญแห่่งราชอาณาจัักรไทย และพระราชบััญญััติิจััดทำ�ำ ร่่างกฎหมายและประเมิินผลสัมั ฤทธิ์์ข� องกฎหมาย พ.ศ. 2562 และได้้จััดเวทีีรัับฟังั ความคิิดเห็น็ จากภาคส่่วนต่า่ ง ๆ ในห้้วงเดืือนกรกฎาคม - สิิงหาคม 2564 ทั้้�งนี้้� จากการศึึกษาความเหมาะสมในการตรากฎหมายพบว่่า ในภาพรวม ผู้�้ตอบแบบสอบถามร้้อยละ 80 เห็็นด้้วยในทุุกข้้อ โดยมีี 6 หมวด 89 มาตรา ซึ่่�งหลัังจากนี้้�จะนำ�ำ เสนอ กระทรวงยุตุ ิธิ รรมพิิจารณาต่่อไป **หมายเหตุุ การประชุมุ คณะกรรมการขับั เคลื่อ�่ นงานสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนของประเทศไทย ครั้้ง� ที่�่ 1/2564 เมื่อ�่ วันั ที่�่ 27 กันั ยายน 2564 ภาพกิิจกรรม การพััฒนาศัักยภาพการขัับเคลื่�่อนแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่ง่ ชาติิให้้แก่เ่ จ้้าหน้้าที่�่รััฐ 34 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสิทธแิ ละเสรภี าพ
การเสริมิ สร้า้ งความรู้เ้� กี่่ย� วกับั กฎหมายการคุ้้�มครองสิิทธิแิ ละเสรีภี าพ (คาราวานคุ้้�มครองคน คุ้้�มครองสิิทธิิ สร้้างวิถิ ีชี ีวี ิติ แห่่งความเป็น็ ธรรม) เป้้าหมาย ประชาชนทั่่�วไป ประชาชนผู้้�ได้้รัับผลกระทบจากแชร์์ลููกโซ่่ ผู้�้ถููกล่่วงละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพ (กลุ่่�มชาติิพัั นธุ์์� ผู้�้ไร้้รััฐ ไร้้สัญั ชาติิ กลุ่่�มคนเปราะบาง กลุ่่�มคนชายขอบ กลุ่่�มคนด้้อยสิทิ ธิ)ิ เครืือข่่ายอาสาสมัคั ร ยุตุ ิธิ รรมชุมุ ชน นัักเรีียน นัักศึึกษา อาจารย์์ของหน่่วยงานที่่�ลงนามบัันทึึกข้้อตกลงกัับกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ และจะลงนามบัันทึึก ข้้อตกลงเพิ่่�มเติมิ ในอนาคต ผลการดำ�ำ เนินิ งาน 1. ประชาชนทั่่�วไป ประชาชนผู้้�ได้้รัับผลกระทบจากแชร์์ลููกโซ่่ ผู้�้ถููกล่่วงละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพ (กลุ่่�มชาติิพัั นธุ์์� ผู้้�ไร้้รััฐ ไร้้สััญชาติิ กลุ่่�มคนเปราะบาง กลุ่่�มคนชายขอบ กลุ่่�มคนด้้อยสิิทธิิ) เครืือข่่ายอาสาสมััคร ยุุติิธรรมชุุมชน นัักเรีียนนัักศึึกษา อาจารย์์ของหน่่วยงานที่�่ลงนามบัันทึึกข้้อตกลงกัับกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ และจะลงนาม บันั ทึึกข้้อตกลงเพิ่่�มเติิมในอนาคตเข้้าร่ว่ มโครงการ 2,091 ราย 2. ผู้�เ้ ข้้าร่่วมโครงการมีีความรู้�้ความเข้้าใจ ร้้อยละ 91 3. ผู้�้ถููกละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพและสิิทธิิมนุุษยชน (กลุ่่�มชาติิพัันธุ์์� ผู้�้ไร้้รััฐไร้้สััญชาติิ กลุ่่�มคนเปราะบาง กลุ่่�มคน ชายขอบ กลุ่่�มคนด้้อยสิิทธิิ) นัักเรีียน นัักศึึกษา และประชาชนทั่่�วไป มีีความเข้้าใจและตระหนัักถึึงสิิทธิิและเสรีีภาพ ของตนตามกฎหมาย ไม่่ละเมิิดสิิทธิิคนอื่่�น รวมถึึงได้้รัับการปฏิิบััติิและคุ้้�มครองตามแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบับั ที่่� 4 4. ประชาชนมีีช่่องทางในการเข้้าถึึงการช่่วยเหลืือประชาชนทางกฎหมาย โดยง่่าย สะดวก มีีประสิิทธิิภาพ สอดคล้้องกัับรัฐั ธรรมนููญและมาตรฐานสากล และลดช่่องว่า่ ง ความเหลื่อ�่ มล้ำ�ำ� สร้้างความเสมอภาค เท่่าเทีียมกันั ในสัังคม ภาพกิิจกรรม ลงพื้้�นที่่�ส่่งเสริิมความรู้้�ด้้านสิิทธิิเสรีีภาพ สิิทธิิมนุุษยชน (กลุ่่�มชาติิพัันธุ์์� ผู้�้ไร้้รััฐไร้้สััญชาติิ กลุ่่�มคนเปราะบาง กลุ่่�มคนชายขอบ กลุ่่�มคนด้อ้ ยสิิทธิิ) และรัับเรื่อ�่ งราวร้้องทุุกข์์ ณ ศาลาอเนกประสงค์บ์ ้้านปิลิ ๊๊อกคี่�่ ตำ�ำ บลปิลิ ๊๊อก อำำ�เภอทองผาภููมิิ จัังหวััดกาญจนบุรุ ีี ในวัันที่่� 24 - 25 พฤศจิกิ ายน 2563 ANNUAL REPORT 2021 RLPD 35
ผลสำำ�เร็จ็ ตามตัวั ชี้้ว� ััดยุทุ ธศาสตร์์ 1. สััดส่่วนของประชาชนกลุ่่�มเป้้าหมายรัับรู้้�สิิทธิิเสรีีภาพ สิิทธิิมนุุษยชน และหน้้าที่�่ตามกฎหมายเพิ่่� มขึ้้�น โดยคำ�ำ นวณจากสััดส่่วนเจ้้าหน้้าที่่�รััฐที่�่ปฏิิบััติิหน้้าที่�่เกี่่�ยวข้้องกัับการบัังคัับใช้้กฎหมาย ประชาชน และเยาวชน ทั่่�วประเทศ และในพื้้� นที่่�จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ มีีความรู้�้ความเข้้าใจเรื่�่องสิิทธิิเสรีีภาพและสิิทธิิมนุุษยชนและหน้้าที่่� ตามกฎหมาย ที่เ่� พิ่่�มขึ้้น� จากปีี 2563 จำำ�นวน 29,562 คน โดยในปีี 2564 มีีจำ�ำ นวน 66,029 คน คิดิ เป็น็ ร้อ้ ยละ 22.33 2. ผลจากการขัับเคลื่�่อนการแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิ ฉบัับที่�่ 4 (พ.ศ. 2562-2565) ไปสู่่�การปฏิิบััติิ รวมถึึงการส่ง่ เสริมิ ความรู้ด้� ้า้ นสิทิ ธิเิ สรีีภาพและสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนอย่า่ งต่อ่ เนื่อ่� ง ทำ�ำ ให้้จำำ�นวนข้้อร้้องเรีียนการละเมิดิ สิทิ ธิิ มนุษุ ยชนลดลง ลดลง 7 ด้า้ น ได้้แก่่ (1) การปฏิิบััติโิ ดยไม่เ่ ป็็นธรรม (2) สิิทธิิและเสรีีภาพส่ว่ นบุุคคล (3) สิทิ ธิิทาง เศรษฐกิจิ สัังคม และวัฒั นธรรม (4) สิทิ ธิิชุุมชน (5) สิิทธิใิ นกระบวนการทางปกครอง (6) สิิทธิิในการได้้รับั บริกิ าร สาธารณสุขุ และ (7) สิิทธิใิ นข้้อมููลข่่าวสารและการร้้องเรีียน 3. สถานศึึกษาเป้า้ หมายที่น�่ ำ�ำ วิชิ าสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนไปจัดั กระบวนการเรีียนรู้ใ�้ น 10 จังั หวัดั นำ�ำ ร่อ่ ง (เชีียงใหม่่ พะเยา พิิษณุุโลก สุุโขทััย ขอนแก่น่ ชัยั ภููมิิ พระนครศรีีอยุธุ ยา อ่า่ งทอง สงขลา และปัตั ตานีี) รวมทั้้�งสิ้้�น 80 แห่ง่ คิดิ เป็น็ ร้อ้ ยละ 100 36 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมค้มุ ครองสิทธแิ ละเสรภี าพ
ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 2 ส่่งเสริมิ และพััฒนาระบบไกล่เ่ กลี่่�ยข้้อพิิพาท เป้า้ หมาย 1. ประชาชนสามารถเข้้าถึึงบริกิ ารด้า้ นการไกล่เ่ กลี่�ย่ ข้้อพิิพาทเพิ่่�มมากขึ้้�น 2. ปริิมาณคดีีที่เ่� ข้้าสู่่�กระบวนการยุุติธิ รรมกระแสหลัักลดลง กลยุทุ ธ์์ 1. เสริิมสร้้างความรู้�้เกี่�่ยวกัับการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทให้้แก่่เจ้้าหน้้าที่่�รััฐ ประชาชนผู้้�ไกล่่เกลี่่�ย และผู้้�มีีส่่วน เกี่่�ยวข้้อง 2. พััฒนาระบบการไกล่่เกลี่่ย� ข้้อพิิพาทและช่่องทางในการไกล่เ่ กลี่�่ย 3. เป็็นศููนย์ก์ ลางฐานข้้อมููลในการอำำ�นวยการ และการบููรณาการด้า้ นการไกล่่เกลี่�ย่ ข้้อพิิพาท ผลความสำำ�เร็จ็ ตัวั ชี้้�วัดั 1. ร้้อยละของข้้อพิิพาทเข้้าสู่่�กระบวนการไกล่่เกลี่ย�่ สามารถยุตุ ิิได้้ ร้้อยละ 88.6 2. ร้้อยละของประชาชนยื่�่นคำำ�ร้้องขอเข้้าสู่่�กระบวนการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทเพิ่่� มขึ้้�นจากปีีที่่�ผ่่านมา ร้้อยละ 175.69 3. ระดัับความสำำ�เร็จ็ ของการจััดเก็บ็ สถิิติขิ องหน่ว่ ยงานซึ่่�งดำำ�เนินิ การไกล่่เกลี่ย�่ ข้้อพิิพาท 9 หน่่วยงาน ปัญั หาอุปุ สรรค การออกอนุุบััญญััติิไม่่สำ�ำ เร็็จตามแผนที่�่วางไว้้ เนื่�่องจากในปีีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ระเบีียบกระทรวง ยุุติธิ รรม ว่า่ ด้ว้ ยการจ่่ายค่า่ ตอบแทนและค่่าใช้้จ่่ายอื่�น่ ที่จ่� ำำ�เป็น็ ในการดำำ�เนินิ การไกล่่เกลี่ย�่ ข้้อพิิพาท พ.ศ. .... อยู่่�ดำำ�เนิินการ ปัจั จุุบัันอยู่่�ระหว่่างการประกาศในราชกิจิ จานุเุ บกษา จึึงยัังไม่่มีีการจ่่ายค่่าตอบแทนผู้ท�้ ำ�ำ หน้า้ ที่�่ ไกล่เ่ กลี่�ย่ ข้อ้ เสนอแนะ การพััฒนากฎหมาย ระเบีียบทำ�ำ ให้้มีีความคล่่องตัวั และรวดเร็็ว ANNUAL REPORT 2021 RLPD 37
โครงการ/กิจิ กรรมสำำ�คัญั โครงการขับั เคลื่่�อนการดำ�ำ เนิินงานตามพระราชบัญั ญััติกิ ารไกล่เ่ กลี่่�ยข้อ้ พิิพาท พ.ศ. 2562 เป้้าหมาย เพื่�่ อให้้ศููนย์์ไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิ พาทภาคประชาชน สามารถดำำ�เนิินการไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิ พาทในชุุมชนได้้อย่่างเป็็นระบบและ มีีมาตรฐาน เครืือข่า่ ยภาคประชาชนสามารถดำ�ำ เนินิ การไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาท ภายใต้้ศููนย์ไ์ กล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาทภาคประชาชน และประชาชนทั่่ว� ไปตระหนักั รู้�้ และเลืือกใช้้การไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาทในการยุตุ ิขิ ้้อพิิพาททางแพ่่ง และข้้อพิิพาททางอาญา ตามพระราชบััญญัตั ิิการไกล่เ่ กลี่่�ยข้้อพิิพาท พ.ศ. 2562 ผลการดำ�ำ เนินิ งาน 1. การดำ�ำ เนิินการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทในปีี พ.ศ. 2564 สามารถลดปริิมาณข้้อพิิพาทขึ้้�นสู่่�ศาลได้้ 667 เรื่่�อง แบ่่งเป็น็ ข้้อพิิพาททางแพ่่ง 650 เรื่อ�่ ง ข้้อพิิพาททางอาญา 17 เรื่�อ่ ง ลดค่่าใช้้จ่่ายประชาชนได้้ 82,457,700 บาท และลดต้้นทุนุ ภาครััฐได้้ 1,250,894 บาท 2. ฝึึกอบรมหลัักสููตรอบรมการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทตามพระราชบััญญััติิการไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิพาท พ.ศ. 2562 ที่�่คณะกรรมการพัั ฒนาการบริิหารงานยุุติิธรรมแห่่งชาติิ ตามกฎหมายว่่าด้้วยการพััฒนาการบริิหารงานยุุติิธรรม แห่ง่ ชาติิ (กพยช.) รับั รอง เพื่�่อขึ้้น� ทะเบีียนผู้ไ�้ กล่เ่ กลี่ย่� ตามกฎหมาย ทั้้ง� ในหน่ว่ ยงานซึ่ง�่ ดำ�ำ เนินิ การไกล่เ่ กลี่ย่� ข้้อพิิพาท และศููนย์ไ์ กล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาทภาคประชาชน ซึ่่ง� คณะกรรมการพััฒนาการบริหิ ารงานยุตุ ิธิ รรมแห่ง่ ชาติิ ได้้มีีมติทิ ี่ป่� ระชุมุ ครั้้ง� ที่่� 2/2562 ในวันั ที่่� 19 กัันยายน 2562 รับั รองหลัักสููตรอบรมการไกล่เ่ กลี่�ย่ ข้้อพิิพาท ตามพระราชบััญญััติิ การไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาท พ.ศ. 2562 โดยมีีวััตถุุประสงค์์เพื่่� อเสริิมสร้้างความรู้�้ความเข้้าใจเกี่่�ยวกัับการไกล่่เกลี่�่ย ข้้อพิิ พาทตามหลัักสากล และพัั ฒนาสมรรถนะให้้มีีคุุณสมบััติิพร้้อมในการขึ้้�นทะเบีียนเป็็นผู้�้ไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิ พาท ตามพระราชบััญญััติกิ ารไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาท พ.ศ. 2562 จำ�ำ นวน 9 รุ่่�น (รุ่่�นที่่� 24-32) รวมทั้้�งสิ้้น� 437 คน 3. ฝึึกหลักั สููตรเฉพาะด้า้ นจััดกระบวนการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาท 5 รุ่่�น 248 คน 4. จัดั ตั้้ง� ศููนย์์ไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทภาคประชาชน 488 ศููนย์์ 5. จัดั ตั้้ง� หน่ว่ ยงานไกล่เ่ กลี่่ย� ข้้อพิิพาท 82 ศููนย์์ 6. จััดงาน “มหกรรมการไกล่เ่ กลี่่�ยข้้อพิิพาท” เมื่�อ่ วันั ที่่� 19 ธันั วาคม 2563 โดยมีีลููกหนี้้�มารัับบริกิ ารไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาท ในงานวัันดัังกล่่าว จำ�ำ นวน 295 ราย โดยสามารถหาข้้อยุุติิร่่วมกัันได้้และมีีการทำำ�บัันทึึกข้้อตกลงระงัับ ข้้อพิิ พาทส่่งผลให้้ ลดปริิมาณคดีีขึ้้�นสู่่�ศาลได้้ จำำ�นวน 291 ราย รวมทุุนทรััพย์์ที่�่ยุุติิได้้ทั้้�งสิ้้�น 20.6620 ลบ. และสามารถลดค่่าใช้้จ่่ายในการดำำ�เนิินคดีีของประชาชนได้้จำำ�นวนกว่่า 37.7974 ลบ. เนื่่�องจากสถานการณ์์การระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา 2019 (COVID - 19) กระทรวงยุุติิธรรม โดยกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ได้้เล็็งเห็็นถึึงปััญหาความเดืือดร้้อนของประชาชนที่่�ได้้รัับผลกระทบ ทางเศรษฐกิิจจากสถานการณ์์ดัังกล่่าวที่่�เพิ่่� มจำำ�นวนมากขึ้้�น จึึงได้้จััดทำ�ำ บัันทึึกข้้อตกลงความร่่วมมืือระหว่่าง กระทรวงยุุติิธรรมกัับธนาคารแห่่งประเทศไทย เพื่่� อให้้เกิิดความร่่วมมืือทางวิิชาการและส่่งเสริิมใช้้การไกล่่เกลี่่�ย 38 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ
ข้้อพิิ พาทแก้้ไขปััญหาทางการเงิินให้้กัับลููกหนี้้�ธนาคารต่่างๆ ประกอบกัับกลุ่่�มบริิษััท กรุุงศรีีคอนซููมเมอร์์ (KSC) ได้เ้ สนอความประสงค์ข์ อไกล่เ่ กลี่ย่� ข้้อพิิพาทกับั ลููกหนี้้ข� อง KSC ประกอบด้ว้ ย บริษิ ัทั อยุธุ ยาแคปปิติ อลเซอร์ว์ ิสิ เซศ จำ�ำ กัดั บริิษัทั บัตั รกรุุงศรีีอยุุธยา จำำ�กัดั บริิษัทั เจเนอรัลั คาร์์ด เซอร์์วิสิ เซส จำำ�กัดั และบริิษััท เทสโก้้โลตััส มันั นี่เ�่ ซอร์์วิิสเซส จำำ�กััด ที่่�ได้้รัับผลกระทบทางเศรษฐกิิจที่�่มีีการชะลอตััวให้้ได้้มีีโอกาสเข้้าถึึงความเป็็นธรรมด้้วยการใช้้กระบวนการยุุติิธรรม ทางเลืือก 7. จัดั มหกรรมไกล่่เกลี่่ย� หนี้้� ช่ว่ ยคนเดือื ดร้อ้ นจากเชื้้อ� ไวรัสั โคโรนา 2019 (COVID - 19) กรมคุ้้�มครอง สิิทธิิและเสรีภี าพ จัับมืือ ศรีสี วััสดิ์์� - โตโยต้า้ ลีีสซิ่่�ง จัดั “มหกรรมการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาท” ช่่วยคนเดืือดร้อ้ น จากโควิิด ซึ่�ง่ มีีประชาชนลงทะเบีียนแจ้้งความประสงค์์ไกล่เ่ กลี่ย�่ กว่า่ 200 ราย โดยนายสมศักั ดิ์์แ� ละคณะได้้เดินิ ชม การไกล่เ่ กลี่ย่� และสอบถามถึึงรายละเอีียดการดำำ�เนินิ การต่า่ งๆ และจัดั ทำ�ำ บันั ทึึกข้้อตกลงมอบรถยนต์ข์ องบริษิ ัทั โตโยต้้า คืืนให้้แก่่ลููกค้้า 2 ราย 8. จัดั งานวิชิ าการ“สังั คมสมานฉันั ท์ส์ ร้า้ งวัฒั นธรรมการไกล่เ่ กลี่่ย� ”เนื่่อ� งในวันั ครบรอบ2ปีขี องพระราชบัญั ญัตั ิิ การไกล่่เกลี่่�ยข้อ้ พิิพาทพ.ศ. 2562 ในวัันที่�่ 30 ธัันวาคม 2563 ณ โรงแรมมิริ าเคิิล แกรนด์์คอนเวนชั่่น� กรุุงเทพ มหานคร เพื่่�อนำ�ำ เสนอผลงานไกล่เ่ กลี่ย่� ข้้อพิิพาทในรููปแบบนิทิ รรศการบทเรีียนแห่ง่ ความสำ�ำ เร็จ็ ของหน่ว่ ยงานของรัฐั และศููนย์์ไกล่่เกลี่ย�่ ข้้อพิิพาทภาคประชาชนในพื้้�นที่่ก� รุงุ เทพมหานคร พร้้อมทั้้ง� จััดทำ�ำ บันั ทึึกความร่่วมมืือ เพื่่�อส่ง่ เสริิม การดำ�ำ เนิินงานการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาท และสิิทธิิมนุุษยชนศึึกษาเพื่�่อขัับเคลื่่�อนแผนสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิฉบัับที่�่ 4 และสร้้างวััฒนธรรมการไกล่่เกลี่่�ยในสัังคมไทย ระหว่่างกัับกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ กัับมหาวิิทยาลััย เกษตรศาสตร์์ มหาวิิทยาลัยั นเรศวร มหาวิิทยาลััยหััวเฉีียวเฉลิมิ พระเกีียรติิ มหาวิิทยาลััยมหามกุฏุ ราชวิทิ ยาลััย และ มหาวิิทยาลััยเกริิก และจััดพิิธีีมอบป้้ายศููนย์์ไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทภาคประชาชนพื้้�นที่่� 50 เขต ของกรุุงเทพมหานคร เพื่่�อมอบเป็น็ ของขวัญั ปีใี หม่่ประจำำ�ปีี พ.ศ. 2564 ANNUAL REPORT 2021 RLPD 39
9. จัดั งานพิิธีีลงนามบันั ทึึกข้้อตกลงความร่ว่ มมืือทางวิชิ าการ (MOU) ระหว่า่ งกรมคุ้้ม� ครองสิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ กัับหน่ว่ ยงานต่า่ ง ๆ อาทิิ มหาวิิทยาลััยสวนดุุสิิตและเปิิดศููนย์์ไกล่เ่ กลี่�่ยข้้อพิิพาทภาคประชาชน โรงเรีียนกฎหมาย และการเมืืองมหาวิทิ ยาลัยั สวนดุสุ ิิต สำำ�นักั งานพระพุุ ทธศาสนาแห่ง่ ชาติิ มหาวิทิ ยาลัยั รามคำ�ำ แหง มหาวิทิ ยาลัยั ธุรุ กิจิ บััณฑิิตย์์ มหาวิิทยาลััยเอเชีียอาคเนย์์ วิิทยาลััยทองสุุข การเคหะแห่่งชาติิ และสำ�ำ นัักงานคณะกรรมการคุ้้�มครอง ผู้�้บริิโภค 10. จััดฝึึกอบรมหลัักสููตร“อาสาสมััครยุุติิธรรม” รายงานประจำ�ปี 2564 กรมค้มุ ครองสิทธิและเสรภี าพ ผ่่ า นสื่่� อ อ อ น ไ ล น์์ ใ นรููป แ บ บ ก า รสื่่� อ ส า ร แ บ บ ส อ ง ท า ง (E-Learning) โดยใช้้ Application Webex meeting เพื่่� อนำ�ำ หลัักสููตรอาสาสมััครยุุติิธรรมชุุมชนหลัักสููตร การจัดั กระบวนการไกล่เ่ กลี่ย่� ข้้อพิิพาทตามพระราชบัญั ญัตั ิิ การไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิ พาทพ.ศ. 2562 หลัักสููตรเทคนิิค การไกล่่เกลี่่�ยทางแพ่่ ง หลัักสููตรเทคนิิคการไกล่่เกลี่�่ย ทางอาญาและองค์์ความรู้�้อื่่�น ๆ สู่่�การเรีียนรู้�้ผ่่านสื่�่อ อิิเล็็กทรอนิิกส์์ (E-Learning) เว็็บไซต์์กรมคุ้้�มครองสิิทธิิ และเสรีีภาพ เพื่่� อประโยชน์์ในการค้้นคว้้าข้้อมููลหรืือเพื่่� อ ทบทวนองค์์ความรู้้�ให้้กัับอาสาสมััครยุุติิธรรม อาสาสมััคร กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ผู้�้ไกล่่เกลี่�่ยของหน่่วยงาน ภาครััฐ ผู้�้ไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทภาคประชาชนรวมถึึง คณะกรรมการประจำ�ำ ศููนย์์ยุุติิธรรมชุุมชนประชาชนและ เจ้้าหน้้าที่่�กระทรวงยุุติิธรรม เพื่่� อที่�่จะมีีองค์์ความรู้้�และ สามารถดำำ�เนิินการตามภารกิิจการไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทได้้ สำำ�เร็จ็ และมีีประสิิทธิิภาพ จำำ�นวน 4 รุ่่�น 11. ผลิิตสื่่�อสร้้างการรัับรู้�้เกี่่�ยวกัับการไกล่่เกลี่่�ย (เพลงศููนย์์ไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทภาคประชาชน) ชื่่�อเพลง “เราคุุยกัันได้้ - ศููนย์์ไกล่่เกลี่่�ยข้้อพิิ พาทภาคประชาชน” โดยเผยแพร่่ประชาสััมพัั นธ์์เรื่่�องการไกล่่เกลี่�่ยข้้อพิิ พาท ภาคประชาชนผ่่านทางช่่อง youtube ของกรมคุ้้�มครอง สิิ ท ธิิ แ ล ะ เ สรีี ภ า พ แ ล ะ สื่�่ อ ปร ะ ช า สัั ม พัั นธ์์ อื่�่ น ๆ ใ น กรมคุ้้�มครองสิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ และกระทรวงยุตุ ิธิ รรม 40
ผลสำำ�เร็จ็ ตามตัวั ชี้้�วััดยุทุ ธศาสตร์์ จากผลการดำำ�เนินิ งานตามพระราชบัญั ญััติิการไกล่่เกลี่�ย่ ข้้อพิิพาท พ.ศ. 2562 รวมถึึงการทำำ�บันั ทึึกข้้อตกลง กับั หน่่วยงานต่่าง ๆ เพื่่�อบููรณาการงานไกล่่เกลี่่ย� ข้้อพิิพาทร่่วมกััน ส่่งผลให้้เกิิดความสำำ�เร็จ็ ดัังนี้้� 1. ร้้อยละของข้้อพิิ พาทเข้้าสู่่�กระบวนการไกล่่เกลี่่�ยสามารถยุุติิได้้ ร้้อยละ 88.6 โดยมีีข้้อพิิ พาททั้้�งหมด ที่่�เข้้าสู่่�กระบวนการไกล่่เกลี่่ย� ในปีี 2564 จำ�ำ นวน 753 เรื่่�อง สามารถยุุติิได้้ด้้วยการไกล่่เกลี่่�ย จำำ�นวน 667 เรื่่�อง คิิดเป็น็ ร้้อยละ 88.6 2. ประชาชนยื่น�่ คำ�ำ ร้้องขอเข้้าสู่่�กระบวนการไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาทเพิ่่�มขึ้้น� จากปีที ี่ผ�่ ่า่ นมา โดยมีีประชาชนยื่น�่ คำ�ำ ร้้อง ในปีี พ.ศ. 2563 จำำ�นวน 864 คำ�ำ ขอ ต่่อมา ในปีี พ.ศ. 2564 จำำ�นวน 2,382 คำำ�ขอ เพิ่่�มขึ้้�นจากปีีที่่�ผ่า่ นมา คิิดเป็็น ร้้อยละ 175.69 3. ระดับั ความสำำ�เร็จ็ ของการจัดั เก็บ็ สถิติ ิขิ องหน่ว่ ยงาน ซึ่่ง� ดำ�ำ เนินิ การไกล่เ่ กลี่ย�่ ข้้อพิิพาท 9 หน่ว่ ยงาน ได้แ้ ก่่ 1) สำำ�นักั งานศาลยุตุ ิิธรรม 2) สำำ�นักั งานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ 3) ศููนย์ไ์ กล่่เกลี่่�ยข้้อพิิพาทภาคประชาชน 4) สภาทนายความ 5) สำำ�นักั งานคณะกรรมการกำำ�กัับและส่ง่ เสริิมการประกอบธุรุ กิจิ ประกันั ภััย 6) กรมบังั คัับคดีี 7) สำำ�นักั งานศาลปกครอง 8) สำำ�นัักงานปลััดกระทรวงยุุติิธรรม (กองประสานราชการยุุติิธรรมจังั หวัดั ) 9) สำำ�นักั งานคณะกรรมการคุ้้ม� ครองผู้้�บริโิ ภค ANNUAL REPORT 2021 RLPD 41
ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 3 พััฒนาระบบและมาตรการขับั เคลื่อ่� นการปฏิบิ ัตั ิติ ามพัันธกรณีสี ิิทธิมิ นุษุ ยชน ระหว่่างประเทศ เป้า้ หมาย 1. การจัดั ทำำ�รายงานประเทศ การติดิ ตาม การปฏิิบััติติ ามข้้อเสนอแนะฯ รวดเร็็วยิ่่ง� ขึ้้�น 2. ประเทศไทยปฏิิบัตั ิติ ามข้้อเสนอแนะ ตามกลไกสิทิ ธิิมนุุษยชนระหว่่างประเทศ (ที่่ร� ัับผิดิ ชอบ) เพิ่่�มขึ้้�น กลยุทุ ธ์์ 1. จััดทำำ�ระบบเทคโนโลยีีสารสนเทศ (ระบบ NRTD) ตามแนวทางของสหประชาชาติิ เพื่่�อรวบรวมข้้อมููล การจัดั ทำำ�รายงานประเทศ และการปฏิบิ ัตั ิติ ามข้้อเสนอแนะของสหประชาชาติิ ซึ่�ง่ ทุุกหน่่วยงานสามารถ เข้้าถึึงได้้ 2. จััดตั้้�งกลไกระดัับชาติิตามแนวทางที่�่สหประชาชาติิกำ�ำ หนด (NRMF) เพื่�่อเป็็นกลไก กำำ�กัับ ดููแล และ ติดิ ตาม การปฏิบิ ััติติ ามข้้อเสนอแนะของหน่ว่ ยงานต่่าง ๆ ในประเทศไทย 3. บููรณาการความร่่วมมืือกัับเครืือข่่ายทั้้�งภายในและต่่างประเทศ เพื่�่ อผลัักดัันให้้เกิิดการปฏิิบััติิตาม พัันธกรณีี สิทิ ธิมิ นุุษยชนระหว่า่ งประเทศ ผลความสำำ�เร็จ็ ตัวั ชี้้�วััด 1. ความสำำ�เร็็จในการจััดทำ�ำ รายงานประเทศภายในกรอบระยะเวลาที่่�สหประชาชาติิกำ�ำ หนด ได้้รายงานฯ 1 ฉบับั 2. ร้้อยละของหน่่วยงานระดัับกระทรวงที่่�มีีการรายงานผลการดำ�ำ เนิินงานตามแผนปฏิิบััติิการ ระดัับชาติิ ว่า่ ด้้วยธุุรกิิจกัับสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนในปีีงบประมาณที่่�ผ่า่ นมาไม่น่ ้้อยกว่่า ร้้อยละ 100 42 รายงานประจำ�ปี 2564 กรมค้มุ ครองสทิ ธิและเสรภี าพ
โครงการ/กิิจกรรมสำำ�คัญั การปฏิบิ ััติติ ามพัันธกรณีี 1. ความคืบื หน้า้ การดำ�ำ เนิินงานจัดั ทำำ�รายงานประเทศตามกลไกสิิทธิมิ นุุษยชนของ UN ร่่วมกับั ภาคส่่วนต่า่ ง ๆ ที่่�เกี่ย่� วข้้องจััดทำ�ำ รายงานประเทศตามกลไกสิิทธิิมนุุษยชนขององค์ก์ ารสหประชาชาติิ (UN) และได้้ส่่งรายงานประเทศไปยััง UN 2 ฉบัับ ได้้แก่่ รายงานประเทศตามอนุุสััญญาต่่อต้้านการทรมานและ การประติิบััติิ หรืือการลงโทษอื่�่นที่่�โหดร้้าย ไร้้มนุุษยธรรม หรืือย่ำ�ำ� ยีีศัักดิ์์�ศรีี (CAT) เมื่�่อวัันที่�่ 4 มกราคม 2564 และรายงานประเทศตามกลไก UPR เมื่่�อวัันที่่� 9 สิิงหาคม 2564 และมีีรายงานประเทศที่่�ผ่่านการพิิ จารณา จากคณะรััฐมนตรีี 1 ฉบัับ ได้้แก่่ รายงานประเทศตามกติิกาว่่าด้้วยสิิทธิิทางเศรษฐกิิจ สัังคม และวััฒนธรรม (ICESCR) เมื่อ�่ วัันที่�่ 23 พฤศจิกิ ายน 2563 2. การทบทวนท่า่ ทีีไทยในการเข้้าเป็น็ ภาคีอี นุุสััญญาและพิิธีีสารเลือื กรับั ที่่�ประเทศไทยยังั ไม่ไ่ ด้้เข้้าเป็็นภาคีี ร่่วมกัับส่่วนราชการต่่าง ๆ ทบทวนท่่าทีีของประเทศไทยในการเข้้าเป็็นภาคีีอนุุสััญญาและพิิ ธีีสารเลืือกรัับที่่� ประเทศไทยยัังไม่่ได้้เข้้าเป็็นภาคีีแล้้ว เห็็นควรยืืนยันั ท่่าทีีเดิมิ โดยยัังไม่่เข้้าเป็็นภาคีีอนุุสัญั ญาระหว่า่ งประเทศว่า่ ด้้วย การคุ้้�มครองบุุคคลทุุกคนจากการบัังคัับให้้หายสาบสููญ (ICPPED) อนุุสััญญาระหว่่างประเทศว่่าด้้วยการคุ้้�มครอง สิิทธิิแรงงานข้้ามชาติิและสมาชิิกในครอบครััว (ICRMW) และพิิ ธีีสารเลืือกรัับของกติิการะหว่่างประเทศว่่าด้้วย สิิทธิิพลเมืืองและสิิทธิิทางการเมืือง ICCPR ฉบัับที่�่ 1 และ 2 พิิ ธีีสารเลืือกรัับของกติิการะหว่่างประเทศว่่าด้้วย สิิทธิิทางเศรษฐกิิจ สัังคม และวััฒนธรรม ICESCR พิิ ธีีสารเลืือกรัับของอนุุสััญญาต่่อต้้านการทรมานและ การประติิบััติิ หรืือการลงโทษอื่�่นที่่�โหดร้้ายฯ (CAT) โดยให้้หน่่วยงานที่�่เกี่่�ยวข้้องรณรงค์์สร้้างความรู้�้ความเข้้าใจ เกี่�ย่ วกับั อนุุสััญญาฯ และพิิธีีสารเลืือกรับั ฯ อย่่างต่อ่ เนื่่อ� งต่อ่ ไป 3. การเตรีียมการนำ�ำ เสนอรายงานประเทศฯ ด้ว้ ยวาจา 2 ฉบับั ได้แ้ ก่่ รายงานประเทศตามอนุุสัญั ญาระหว่่าง ประเทศว่่าด้ว้ ยการขจััดการเลืือกปฏิบิ ััติทิ างเชื้้�อชาติิในทุุกรููปแบบ (ICERD) และรายงานประเทศตามกลไก UPR 3.1 อนุุสัญั ญาระหว่่างประเทศว่่าด้ว้ ยการขจัดั การเลืือกปฏิบิ ััติทิ างเชื้้อ� ชาติใิ นทุุกรููปแบบ (ICERD) จัดั ทำ�ำ ร่า่ งรายงาน CERD และลงพื้้�นที่เ่� พื่่�อให้้ภาคส่ว่ นต่า่ ง ๆ พิิจารณาร่า่ งรายงานฯ ทั้้ง� ในกรุงุ เทพฯ/ ภููมิภิ าค รวมถึึงเผยแพร่่ใน Website กรม/มีีหนัังสืือเวีียนถึึงหน่ว่ ยงานที่่�เกี่ย�่ วข้้อง เพื่่�อตรวจสอบ ความถููกต้้องของรายงานฯ และประมวลเป็็นรายงานฉบัับสมบููรณ์์ (ภาษาไทย/อัังกฤษ) โดยได้้จััด ส่ง่ รายงานไปยังั UN เมื่่อ� วันั ที่่� 24 เมษายน 2562 ทั้้ง� นี้้� มีีกำ�ำ หนดการนำำ�เสนอรายงานฯ ด้้วยวาจา วันั ที่่� 22 - 23 พฤศจิิกายน 2564 3.2 รายงานประเทศตามกลไก UPR ร่่วมกับั กระทรวงการต่า่ งประเทศจััดทำำ�รายงานประเทศไทยตามกลไก UPR รอบที่�่ 3 เรีียบร้้อยแล้้ว (รอบที่�่ 1 เมื่่อ� ปีี 2554 รอบที่�่ 2 ปีี 2559) โดยได้้ร่ว่ มกััน 1. เผยแพร่่ข้้อเสนอแนะที่�ไ่ ด้้รับั จากกระบวนการ UPR รอบที่่� 2 2. ลงพื้้�นที่่�รัับฟังั ข้้อมููล พััฒนาการ ปััญหา อุปุ สรรค ข้้อท้้าทาย ระดับั ภููมิิภาค 3. จัดั ประชุุมกลุ่่�มย่อ่ ย (Clinic) ในประเด็น็ ที่่�มีีข้้อห่่วงกังั วล/ อ่อ่ นไหว (6 ครั้้�ง) 4. หารืือร่ว่ มกัับภาคประชาสังั คม 5. ประชุุมคณะกรรมการกำ�ำ กัับดููแลการจััดทำ�ำ รายงานประเทศฯ เพื่่� อติิดตามการดำำ�เนิินงานและนำำ�ข้้อมููล มาประมวลเป็น็ รายงาน UPR รอบที่�่ 3 เสนอต่อ่ ครม. ซึ่่ง� ครม. มีีมติเิ ห็็นชอบรายงานฯ เมื่่�อวันั ที่่� 3 สิิงหาคม 2564 และกต. ได้้จััดส่่งไปยััง UN เรีียบร้้อยแล้้ว เมื่�่อวัันที่่� 9 สิิงหาคม 2564 ทั้้�งนี้้� มีีกำำ�หนดการนำำ�เสนอรายงานฯ ด้้วยวาจา วัันที่่� 10 - 12 พฤศจิิกายน 2564 ในรููปแบบผสมผสาน ทั้้ง� ประชุมุ แบบเป็็นทางการและรููปแบบออนไลน์์ 4. การสร้า้ งความรู้้ค� วามเข้้าใจเกี่่ย� วกับั พัันธกรณีีสิิทธิมิ นุษุ ยชนระหว่า่ งประเทศ จัดั กิจิ กรรม/อบรม/ประชุมุ /สัมั มนา เพื่่�อเผยแพร่ค่ วามรู้เ้� กี่ย่� วกับั พัันธกรณีีสิทิ ธิมิ นุษุ ยชนระหว่า่ งประเทศให้้กับั ทุุกภาคส่่วนอย่่างต่่อเนื่�่อง รวมทั้้�งได้้ผลิิตเอกสาร/สื่�่อประชาสััมพัันธ์์ในรููปแบบที่่�หลากหลายเพื่่�อสร้้างความรู้้�ความ เข้้าใจให้้กัับภาคส่ว่ นต่่าง ๆ อาทิิ โบชััวร์์ นิทิ รรศการ Podcast คู่่�มืือ วีีดิิทัศั น์์ ฯลฯ ANNUAL REPORT 2021 RLPD 43
ขัับเคลื่่อ� นการดำ�ำ เนินิ งานด้า้ นธุุรกิิจกับั สิิทธิิมนุุษยชน เป้้าหมาย การติดิ ตามและประเมินิ ผลการปฏิบิ ัตั ิติ ามแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารระดับั ชาติวิ ่า่ ด้ว้ ยธุรุ กิจิ กับั สิทิ ธิมิ นุษุ ยชน ระยะที่�่ 1 (พ.ศ. 2562 - 2565) (National Action Plan on Business and Human Rights : NAP) ระยะครึ่�่งรอบ จะแสดงให้้เห็็นถึึงความก้้าวหน้้าของการดำำ�เนิินงานตามแผน NAP ซึ่่�งผลของการประเมิินแผนปฏิิบััติิการฯ รวมทั้้�งข้้อมููลข้้อคิิดเห็็น และข้้อเสนอแนะที่�่ได้้จาก ภาคส่ว่ นต่า่ ง ๆ จะถููกนำำ�มาพิิจารณาเพื่�่อเสนอแนวทางปรับั ปรุงุ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ เพื่�่อให้้สามารถ ป้้องกัันและแก้้ไขปััญหาการละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชน จากการประกอบธุุรกิิจในทางปฏิิบััติิได้้จริิง และมีีความเหมาะสมกับั สถานการณ์ป์ ััจจุุบันั ของประเทศต่อ่ ไป ผลการดำ�ำ เนินิ งาน 1. ได้้รายงานประเมิินผลการปฏิิบััติิตามแผนปฏิิบััติิการระดัับชาติิ ว่่าด้้วยธุุรกิิจกัับสิิทธิิมนุุษยชนระยะที่�่ 1 (พ.ศ. 2562 - 2565) ระยะครึ่่�งรอบ จำ�ำ นวน 1 ฉบับั 2. ดำ�ำ เนิินการติดิ ตามและประเมินิ ผลแผน NAP ระยะครึ่ง�่ รอบ ผ่า่ นทาง 3 ช่่องทาง ได้แ้ ก่่ (1) การประสาน ข้้อมููลผ่่านทางผู้้�ประสานงานหลััก (Focal Point) ที่่�แต่่ละหน่่วยงานแต่่งตั้้�งขึ้้�น (2) การประสานงานทางหนัังสืือ ตามช่่องทางราชการ (3) การขอความอนุุเคราะห์์ให้้ทุุกหน่่วยงานกรอกข้้อมููลผลการดำำ�เนิินงานตามแผน NAP ผ่่านทางระบบการรายงานผลการดำ�ำ เนิินงานตามแผนปฏิิบััติิการระดัับชาติิว่่าด้้วยธุุรกิิจกัับสิิทธิิมนุุษยชน ระยะที่่� 1 (พ.ศ. 2562 - 2565) (http://nap.rlpd.go.th) ซึ่่�งกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ พััฒนาขึ้้�น โดยในภาพรวม หน่่วยงานร้้อยละ 100 มีีการกรอกผลการดำำ�เนิินงาน โดยมีีการดำ�ำ เนิินงานตามแผน NAP จำำ�นวน 130 กิิจกรรม จากทั้้ง� หมด 142 กิิจกรรม คิดิ เป็น็ ร้้อยละ 91.55 และมีีกิิจกรรมที่่�ยัังไม่ไ่ ด้้ดำ�ำ เนิินการจำำ�นวน 12 กิิจกรรม คิิดเป็็น ร้้อยละ 8.45 โดยมีีผลการขับั เคลื่�่อนแผน NAP ที่�โ่ ดดเด่่น ในรอบ 1 ปีี (Key Achievements) ดังั นี้้� ด้้านแรงงาน: (1) ลดหย่่อนภาษีีให้้ภาคธุุรกิิจที่่�จ้้างงานผู้�้พ้้นโทษ (กระทรวงยุุติิธรรมและกรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพ) (2) ช่ว่ ยเหลืือแรงงานในช่ว่ งสถานการณ์์ Covid-19 (กระทรวงแรงงาน) (3) ประกาศนโยบายและเจตนารมณ์ส์ ่ง่ เสริมิ ความเท่า่ เทีียมระหว่า่ งเพศ และการขจัดั การเลืือกปฏิบิ ัตั ิใิ นที่�ท่ ำำ�งาน (กระทรวงการพััฒนาสังั คมและความมั่่�นคงของ มนุษุ ย์์) ด้า้ นชุมุ ชน ที่่ด� ิิน ทรััพยากรธรรมชาติิและสิ่่�งแวดล้อ้ ม: (1) กำ�ำ หนดให้้บริิษััทจดทะเบีียนในตลาดหลัักทรััพย์์ เปิดิ เผยข้้อมููลการดำ�ำ เนิินงานด้า้ นสิิทธิมิ นุษุ ยชนในรููปแบบ One Report (สำำ�นักั งานคณะกรรมการกำำ�กัับหลัักทรัพั ย์์ และตลาดหลัักทรััพย์์) (2) กำำ�หนดให้้ผลิิตภััณฑ์์เป็็นมิิตรต่่อสิ่่�งแวดล้้อมได้้รัับการส่่งเสริิมในการจััดซื้้�อจััดจ้้าง ภาครััฐ (กระทรวงการคลััง) (3) จัดั ตั้้�งศููนย์ไ์ กล่่เกลี่่�ยระงับั -ข้้อพิิพาทในระดัับพื้้�นที่ท�่ ั่่�วประเทศ (กระทรวงยุุติธิ รรม) ด้้านนัักปกป้้องสิิทธิิมนุุษยชน: (1) ยกร่่าง พระราชบััญญััติิมาตรการป้้องกัันการฟ้อ้ งคดีีปิิดปากในความผิิดฐาน ทุุจริิตต่่อหน้้าที่่�และประพฤติิมิิชอบ พ.ศ. .... (คณะกรรมการป้้องกัันและปราบปรามการทุุจริิตแห่่งชาติิ) (2) แก้้ไขพระราชบััญญััติิคุ้้�มครองพยานในคดีีอาญา พ.ศ. .... เพื่�่ อขยายขอบเขตบุุคคล ที่�่ได้้รัับความคุ้้�มครอง ตามพระราชบัญั ญัตั ิฯิ (กระทรวงยุตุ ิธิ รรม) (3) ศึึกษามาตรการที่เ�่ ป็น็ รููปธรรมในการคุ้้ม� ครองนักั ปกป้อ้ งสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน และการศึึกษาเพื่�่อปรับั ปรุงุ กฎหมายเพื่�่อป้อ้ งกันั การฟ้อ้ งคดีีเพื่�่อปิดิ ปาก (กระทรวงยุตุ ิธิ รรม) ด้า้ นการลงทุนุ ระหว่า่ ง ประเทศและบรรษััทข้้ามชาติิ: (1) เพิ่่�มเงื่�่อนไขในการตรวจประเมิินสิิทธิิมนุุษยชนก่่อนการให้้เงิินกู้�้สำำ�หรัับการดำำ�เนิิน โครงการในประเทศเพื่่�อนบ้้าน (กระทรวงการคลังั ) (2) ลงนามและดำ�ำ เนินิ การตาม MOU ของธนาคารแห่ง่ ประเทศไทย เพื่่�อส่่งเสริิมให้้ธนาคารพาณิิชย์์ยึึดถืือหลัักการเงิินที่�่มีีความรัับผิิดชอบ (Responsible Financing) และส่่งเสริิม หลักั การ ESG (ธนาคารแห่ง่ ประเทศไทย) (3) จัดั ทำำ�รููปแบบสัญั ญามาตรฐาน (BIT Model) ให้้มีีการพิิจารณาประเด็น็ สิิทธิิมนุษุ ยชน เมื่อ�่ เจรจาการค้้าหรืือลงทุุน (กระทรวงการต่่างประเทศ) 44 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคุ้มครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ
การดำ�ำ เนินิ งานตามพระราชบัญั ญัตั ิกิ ารป้อ้ งกันั และปราบปรามการทรมาน และการกระทำ�ำ ให้บ้ ุคุ คลสููญหาย เป้า้ หมาย คณะกรรมการจััดการเรื่่�องราวร้้องทุุกข์์กรณีีถููกกระทำำ�ทรมานและถููกบัังคัับให้้หายสาบสููญและ คณะอนุุกรรมการ ภายใต้้คณะกรรมการฯ สามารถดำำ�เนิินการอย่่างมีีประสิิทธิิภาพและประสิิทธิิผล นอกจากนี้้� ประชาชน หรืือผู้้�ได้้รัับ ความเสีียหายยังั ได้้รับั การช่ว่ ยเหลืืออย่่างเป็็นธรรม รวมถึึงมีีหลักั ประกัันสิิทธิิและเสรีีภาพ ผลการดำำ�เนินิ งาน 1. ได้้รายงานผลการดำำ�เนิินงานคณะกรรมการจััดการเรื่อ�่ งราวร้้องทุุกข์์ฯ ประจำำ�ปีี 2564 2. การประชุุมคณะกรรมการจัดั การเรื่่อ� งราวร้อ้ งทุกุ ข์์กรณีถี ููกกระทำำ�ทรมานและถููกบังั คับั ให้ห้ ายสาบสููญ คณะกรรมการฯ ประชุมุ ร่่วมกันั จำำ�นวน 2 ครั้้�ง เมื่่�อวัันที่�่ 24 พฤษภาคม 2564 และวันั ที่�่ 27 กันั ยายน 2564 ซึ่�่งได้้พัั ฒนาการคััดกรองกรณีีถููกกระทำำ�ทรมานฯ ให้้มีีประสิิทธิิภาพมากขึ้้�น โดยปรัับปรุุงคำ�ำ สั่่�งคณะอนุุกรรมการ คัดั กรองกรณีีถููกกระทำำ�ทรมานและถููกบังั คับั ให้้หายสาบสููญ จำำ�นวน 11 ชุดุ ขึ้้น� ใหม่่ รวมทั้้ง� เปลี่ย�่ นแปลงองค์ป์ ระกอบ และอำ�ำ นาจหน้า้ ที่ข�่ องคณะอนุกุ รรมการคัดั กรองฯ และขยายขอบเขตหน้า้ ที่แ�่ ละอำ�ำ นาจของคณะอนุกุ รรมการคัดั กรองฯ เพื่�่อให้้สามารถดำำ�เนินิ การได้อ้ ย่า่ งรวดเร็ว็ พร้้อมทั้้ง� ค้้นหาและตรวจสอบข้้อเท็จ็ จริงิ ได้อ้ ย่า่ งมีีประสิทิ ธิภิ าพมากยิ่่ง� ขึ้้น� นอกจากนี้้� ยัังได้้เห็็นชอบแนวทางในการดำำ�เนิินงานกรณีีข้้อร้้องเรีียนบุุคคลไทยสููญหายในต่่างประเทศ อีีกทั้้�ง เห็็นชอบให้้มีีการหารืือการหารืือกัับคณะทำำ�งานสหประชาชาติิว่่าด้้วยการหายสาบสููญโดยถููกบัังคัับหรืือไม่่สมััครใจ ในรููปแบบออนไลน์์ (UN Working Group on Enforced or Involuntary Disappearances - WGEID) เพื่่�อให้้ คณะกรรมการฯ และคณะอนุุกรรมการฯ สามารถหารืือ และสอบถามคณะทำ�ำ งาน WGEID ได้้โดยตรง เพื่�่อยกระดัับ ให้้การติิดตามบุุคคลสููญหายเป็็นไปอย่่างมีีประสิิทธิิภาพตามมาตรฐานสากล อีีกทั้้�งยัังแสดงถึึงความมุ่่�งมั่่�น ของประเทศไทยในการให้้ความร่่วมมืือกับั สหประชาชาติิ โดยเฉพาะคณะทำำ�งาน WGEID ด้้วย 3. การประชุุมคณะอนุุกรรมการป้้องกันั การกระทำ�ำ ทรมานและบัังคับั ให้้หายสาบสููญ คณะอนุกุ รรมการป้อ้ งกันั ฯ ประชุมุ ร่ว่ มกันั จำ�ำ นวน 2 ครั้้ง� เมื่อ�่ วันั ที่่� 5 พฤษภาคม 2564 และวันั ที่่� 21 กัันยายน 2564 โดยได้้พิิจารณาแผนการดำำ�เนิินงานร่่วมกััน รวมทั้้ง� ปรัับแนวทางการดำ�ำ เนิินงานให้้สอดคล้้องกับั สถานการณ์์ การระบาดของเชื้้อ� ไว้้รัสั COVID-19 โดยปรับั การจัดั ประชุมุ และอบรมผ่า่ นทางออนไลน์์ ซึ่ง่� ที่ผ่� ่า่ นมามีีผลการดำำ�เนินิ งาน หลายประการ อาทิิ การอบรมนายทหารเหล่่าทหารพระธรรมนููญ การประชุมุ เพื่่�อส่่งเสริิมความรู้ค้� วามเข้้าใจหลักั สิิทธิิ มนุษุ ยชนในการปฏิบิ ัตั ิงิ านของผู้�้บังั คัับใช้้กฎหมาย รวมถึึงการจัดั ทำำ�สื่อ�่ ประชาสััมพัันธ์์ในรููปแบบต่่าง ๆ เช่น่ การจัดั ทำ�ำ คู่่�มืือป้อ้ งกันั การกระทำำ�ทรมานและการบังั คับั ให้้หายสาบสููญ ฉบับั เจ้้าหน้า้ ที่ข่� องรัฐั และฉบับั ประชาชน การจัดั ทำำ�คู่่�มืือ แนวทางการป้อ้ งกัันการระบาดในช่่วง COVID-19 ในสถานที่่ค� ุมุ ขััง และการจัดั ทำำ�คลิิปวีีดิทิ ัศั น์์เกี่�ย่ วกับั อนุสุ ัญั ญา ต่่อต้้านการทรมานฯ และอนุุสััญญาระหว่่างประเทศว่่าด้้วยการคุ้้�มครองบุุคคลทุุกคนจากการบัังคัับให้้หายสาบสููญ เป็็นต้้น ANNUAL REPORT 2021 RLPD 45
โครงการขับั เคลื่�่อนการดำำ�เนินิ งานตามพัันธกรณีีสิิทธิมิ นุุษยชนระหว่่างประเทศ เป้้าหมาย การดำำ�เนิินการตามโครงการฯ จะช่่วยสร้้างความตระหนัักรู้�้ด้้านสิิทธิิมนุุษยชน และกระตุ้้�นให้้หน่่วยงานรััฐและ ภาคส่่วนต่่าง ๆ ที่�่เกี่�่ยวข้้องดำำ�เนิินการตามพัันธกรณีีสิิทธิิมนุุษยชนระหว่่างประเทศ ตลอดจนข้้อเสนอแนะต่่าง ๆ ที่ป�่ ระเทศไทยได้้รับั เพื่่�อให้้ประชาชนมีีคุณุ ภาพชีีวิติ ที่ด�่ ีีและมีีหลักั ประกันั สิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพที่ส�่ อดคล้้องกับั มาตรฐานสากล 1. ได้้รายงานประเทศตามกลไก UPR รวมถึึงสื่่�อประชาสััมพัั นธ์์ที่่�เกี่่�ยวกัับพัั นธกรณีีสิิทธิิมนุุษยชน ระหว่า่ งประเทศ 2. กรมคุ้้ม� ครองสิิทธิิและเสรีีภาพ ร่่วมกับั กระทรวงการต่่างประเทศ จััดทำ�ำ รายงานสถานการณ์์สิทิ ธิิมนุษุ ยชน ของประเทศไทยตามกระบวนการ UPR รอบที่่� 3 โดยได้้ร่ว่ มกััน 1) เผยแพร่่ข้้อเสนอแนะที่่ไ� ด้้รัับจากกระบวนการ UPR รอบที่�่ 2 2) ลงพื้้�นที่่ร� ัับฟังั ข้้อมููลสถานการณ์ส์ ิทิ ธิิมนุุษยชนทั้้ง� พััฒนาการ ปัญั หา อุปุ สรรค ข้้อท้้าทาย (ภาคเหนืือ ภาคใต้้ ภาคตะวันั ออกเฉีียงเหนืือ ภาคตะวันั ตก และกรุงุ เทพฯ) 3) จัดั ประชุุมกลุ่่�มย่อ่ ยในประเด็น็ ที่่ม� ีีข้้อห่ว่ งกัังวล หรืือมีีความอ่่อนไหว จำำ�นวน 6 ครั้้�ง 4) หารืือร่่วมกัับภาคประชาสัังคม 5) ประชุุมคณะกรรมการกำำ�กัับดููแล การจััดทำำ�รายงานประเทศและติิดตามการปฏิิบััติิตามข้้อเสนอแนะภายใต้้กลไก UPR ของคณะมนตรีีสิิทธิิมนุุษยชน แห่ง่ สหประชาชาติิ เพื่่�อติดิ ตามการดำ�ำ เนินิ งานร่ว่ มกันั เป็น็ ระยะ ๆ จากนั้้น� ได้้นำำ�ข้้อมููลมาประมวลและจัดั ทำำ�เป็น็ รายงานฯ เสนอต่่อคณะรััฐมนตรีี ซึ่่�งคณะรััฐมนตรีีได้้มีีมติิเมื่่�อวัันที่่� 3 สิิงหาคม 2564 เห็็นชอบรายงานฯ และกระทรวง การต่่างประเทศได้้จัดั ส่่งไปยัังสหประชาชาติิเรีียบร้้อยแล้้ว เมื่่�อวันั ที่�่ 9 สิงิ หาคม 2564 3. การประชุุมคณะอนุุกรรมการประสานการดำำ�เนิินงาน ตามพัั นธกรณีีระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิมนุุษยชน ได้้มีีการประชุุม 2 ครั้้ง� ได้้แก่่ ครั้้�งที่�่ 1 เมื่่�อวันั ที่�่ 31 มีีนาคม 2564 และครั้้�งที่่� 2 เมื่่อ� วันั ที่�่ 22 กัันยายน 2564 โดยสรุปุ ผลการดำ�ำ เนิินงานของคณะอนุุกรรมการฯ ที่ส�่ ำำ�คััญ ดังั นี้้� 1) การติดิ ตามความคืืบหน้้าการดำำ�เนิินงานจัดั ทำำ� รายงานประเทศตามกลไกสิิทธิิมนุุษยชนของสหประชาชาติิ 2) การทบทวนท่่าทีีไทยในการเข้้าเป็็นภาคีีอนุุสััญญา และพิิธีีสารเลืือกรัับที่�ป่ ระเทศไทยยังั ไม่่ได้้เข้้าเป็็นภาคีี 3) การเตรีียมการนำ�ำ เสนอรายงานประเทศฯ ด้้วยวาจา จำ�ำ นวน 2 ฉบัับ ได้แ้ ก่่ รายงานสถานการณ์์สิทิ ธิมิ นุษุ ยชนของประเทศไทย ตามกลไก Universal Periodic Review (UPR) รอบที่�่ 3 และรายงานประเทศตามอนุสุ ัญั ญาระหว่า่ งประเทศ ว่า่ ด้ว้ ยการขจัดั การเลืือกปฏิบิ ัตั ิทิ างเชื้้อ� ชาติใิ นทุกุ รููปแบบ ฉบับั ที่�่ 4 - 8 4. การประชุมุ อบรม และสัมั มนา เพื่่�อสร้้างความรู้ค้� วามเข้้าใจเกี่ย�่ วกับั สาระสำำ�คัญั ภายใต้้กรอบของพัันธกรณีี ระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิมนุุษยชน และกลไก UPR ที่�่กรมคุ้้�มครองสิิทธิิและเสรีีภาพรัับผิิดชอบ ให้้แก่่หน่่วยงาน ต่่าง ๆ รวมถึึงการจัดั ทำ�ำ สื่่�อประชาสััมพัันธ์ใ์ นรููปแบบต่่าง ๆ 5. การพััฒนา “ระบบรายงานผลการดำ�ำ เนินิ งานของประเทศไทย ตามสนธิสิ ัญั ญาระหว่า่ งประเทศด้า้ นสิทิ ธิมิ นุษุ ยชน ของกองสิิทธิิมนุุษยชนระหว่่างประเทศ” เพื่�่อเป็็นฐานข้้อมููลพัันธกรณีีระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิมนุุษยชน และใช้้ใน การติิดตามผลการดำำ�เนิินงานจากหน่ว่ ยงานต่่าง ๆ ผลสำำ�เร็็จตามตัวั ชี้้ว� ััดยุุทธศาสตร์์ 1. ความสำำ�เร็็จในการจััดทำำ�รายงานประเทศภายในกรอบระยะเวลาที่่�สหประชาชาติกิ ำำ�หนด ได้้รายงานฯ 1 ฉบัับ 2. กรมคุ้้ม� ครองสิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ ได้้ดำำ�เนินิ การประสานติดิ ตามให้้หน่ว่ ยงานที่เ�่ กี่ย่� วข้้องรายงานผลการปฏิบิ ัตั ิิ ตามแผนปฏิิบััติิการระดัับชาติิว่่าด้้วยธุุรกิิจกัับสิิทธิิมนุุษยชน ระยะที่่� 1 (พ.ศ. 2562 - 2565) ซึ่่�งมีีหน่่วยงานที่�่ได้้ รายงานผล ครบถ้้วนทุุกหน่่วยงาน รวมทั้้�งสิ้้น� จำ�ำ นวน 25 หน่ว่ ยงาน คิิดเป็็น ร้้อยละ 100 46 รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมค้มุ ครองสิทธิและเสรีภาพ
ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 4 ยกระดับั การช่ว่ ยเหลืือผู้�้ ถููกละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพ เป้า้ หมาย 1. ประชาชนผู้�้รัับบริิการ ผู้้�ถููกละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพ และพยานได้้รัับการคุ้้�มครอง ช่่วยเหลืือตามมาตรฐาน สากล 2. พยานมีีความเชื่อ่� มั่่�นในความปลอดภัยั และได้้รัับการปฏิบิ ััติทิ ี่่�เหมาะสม 3. ผู้้เ� สีียหายและจำำ�เลยในคดีีอาญาได้้รับั การช่ว่ ยเหลืืออย่า่ งรวดเร็็ว ทั่่ว� ถึึง และเป็น็ ธรรม กลยุทุ ธ์์ 1. ยกระดัับมาตรฐานการบริิการผู้้�ถููกละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพและพยานตามหลัักสากล 2. ปฏิิรููประบบและกฎหมายช่ว่ ยเหลืือผู้้�เสีียหายและจำ�ำ เลยในคดีีอาญาให้้รวดเร็ว็ และมีีประสิทิ ธิิภาพยิ่่ง� ขึ้้�น 3. เสริิมสร้้างความเชื่�่อมั่่�นให้้กัับพยานด้้วยการสร้้างภาพลัักษณ์์ด้้านการคุ้้�มครองพยาน (Witness Protection Branding) ผลความสำำ�เร็็จตัวั ชี้้�วััด 1. ร้้อยละของประชาชนผู้�้รัับบริิการและผู้้�ถููกละเมิิดสิิทธิิเสรีีภาพ และพยานสามารถเข้้าถึึงความคุ้้�มครอง ช่่วยเหลืือตามมาตรฐานสากล (ผู้้�รัับบริกิ ารแต่่ละกลุ่่�มไปกำ�ำ หนดมาตรฐานสากลดููฐานข้้อมููลเทีียบ 3 ปี)ี ร้้อยละ 100 2. ร้้อยละความเชื่่อ� มั่่น� ของพยานที่่�ได้้รับั การคุ้้ม� ครองมีีความปลอดภััย ร้้อยละ 100 3. ร้้อยละความพึึ งพอใจของพยานที่่�ได้้รัับการปฏิิบััติิที่่�เหมาะสมจากพนัักงานเจ้้าหน้้าที่่�ให้้การคุ้้�มครอง ร้้อยละ 96.37 4. ระดัับความสำ�ำ เร็็จในการพัั ฒนาระบบและกฎหมายในการช่่วยเหลืือผู้�้เสีียหายและจำ�ำ เลยในคดีีอาญา อย่า่ งทั่่ว� ถึึงและรวดเร็ว็ ดำ�ำ เนินิ การเสนอร่า่ งกฎหมายต่อ่ สำำ�นักั งานเลขาธิกิ ารคณะรัฐั มนตรีี เพื่�่อนำำ�เสนอ ร่่างพระราชบัญั ญัตั ิิค่่าตอบแทนผู้�้เสีียหาย และค่า่ ทดแทนและค่า่ ใช้้จ่า่ ยแก่่จำ�ำ เลยในคดีีอาญา (ฉบับั ที่่� ..) พ.ศ. .... ต่อ่ คณะรััฐมนตรีีพิิจารณาต่่อไป ปัญั หาอุปุ สรรค การช่ว่ ยเหลืือเยีียวยาผู้เ้� สีียหายและจำำ�เลยในคดีีอาญา (ณ 30 ก.ย. 2564) ได้้รับั จัดั สรร 450 ลบ. (8,870 ราย) ให้้ความช่ว่ ยเหลืือ จำ�ำ นวนทั้้ง� สิ้้น� 7,315 ราย (ผู้เ้� สีียหาย 7,248 ราย จำำ�เลย 67 ราย) เป็น็ เงินิ ทั้้ง� สิ้้น� 381.2248 ลบ. คิดิ เป็น็ ร้้อยละ 84.72 คงเหลืือ 68.7752 ลบ. ไม่่เป็น็ ไปตามเป้า้ หมาย เนื่่�องจากสาเหตุุ ดังั นี้้� 1. แนวโน้ม้ การยื่น�่ คำำ�ขอ และการอนุมุ ัตั ิชิ ่ว่ ยเหลืือเยีียวยาภาพรวมผู้เ้� สีียหายและจำ�ำ เลย ลดลงอย่า่ งต่อ่ เนื่อ�่ ง ตั้้�งแต่่ พ.ศ. 2560 - 2564 (1) ยอดยื่�่นคำำ�ขอลดลงอย่่างต่่อเนื่�่อง 3 ปีี และเพิ่่�มขึ้้�นเพีียงแค่่เล็็กน้้อยในปีี 2564 (ปีี 2560 จำ�ำ นวน 14,970 ราย ปีี 2561 14,620 ราย ปีี 2562 12,997 ราย ปีี 2563 10,767 ราย และ ปีี 2564 10,808 ราย) (2) ยอดอนุุมััติิช่่วยเหลืือลดลงอย่่างต่่อเนื่�่อง (ปีี 2560 11,733 ราย ปีี 2561 9,998 ราย ปีี 2562 9,486 ราย ปีี 2563 8,830 ราย ปีี 2564 7,315 ราย) 2. แนวโน้้มการยื่่�นคำำ�ขอผู้�้เสีียหายเปรีียบเทีียบกัับการรัับแจ้้งความของสตช. (คดีีชีีวิิต ร่่างกาย เพศ) ลดลงอย่า่ งต่่อเนื่่อ� งเช่่นกััน ปีี 61 95.05% ปีี 62 เหลืือ 84.11% และ ปีี 63 เหลืือ 74.32% ประกอบกับั สถานการณ์ก์ ารแพร่ร่ ะบาดของเชื้้อ� ไวรัสั โคโรนา 2019 (COVID-19) หลายพื้้�นที่ก�่ ็ไ็ ม่อ่ าจจัดั กิจิ กรรมต่า่ ง ๆ ที่จ่� ะเป็็นแจ้้งสิทิ ธิกิ ับั ประชาชนได้้ตามปกติิ กรมคุมุ ครองสิทิ ธิแิ ละเสรีีภาพ จึึงไม่ส่ ามารถ ดำ�ำ เนิินการได้้ตามเป้า้ หมายที่�ก่ ำ�ำ หนดไว้้ ข้้อเสนอแนะ 1. ประชาสััมพัั นธ์์แจ้้งสิิทธิิแก่่ผู้้�เสีียหาย และจำำ�เลยในคดีีอาญาให้้ทั่่�วถึึงเข้้าถึึงกว้้างขวาง ในทุุกมิิติิ ของสัังคม เน้้นสื่่�อออนไลน์์ 2. ลดกระบวนการหรืือขั้้�นตอนการพิิจารณาค่่าตอบแทนผู้้�เสีียหายฯ ที่�่ไม่่จำำ�เป็็นเพื่�่อลดระยะเวลาให้้เร็็วขึ้้�น และติิดตามผลการดำำ�เนิินงานแต่่ละจัังหวััดทุุกวัันที่�่ 15 ของทุุกเดืือน อย่่างต่่อเนื่อ�่ ง 3. ขอความร่ว่ มมืือกรมราชทัณั ฑ์์ โดยกำ�ำ ชับั เจ้้าหน้า้ ที่ป่� ล่อ่ ยตัวั จำ�ำ เลย ให้้แจ้้งสิทิ ธิแิ ก่จ่ ำ�ำ เลยอย่า่ งเคร่ง่ ครัดั 4. ทบทวนแก้้ไขกฎหมาย เช่่น ขยายระยะเวลายื่�น่ คำำ�ขอผู้�เ้ สีียหายและจำำ�เลย จากเป็็น 1 ปีี เป็็น 2 ปีี และ แก้้ไขกฎหมายเยีียวยาจำำ�เลยในคดีีอาญาให้้ครอบคลุุมการช่่วยเหลืือที่�่ศาลยกฟ้อ้ งโดยเหตุุยกประโยชน์์ แห่่งความสงสััยให้้มากยิ่่ง� ขึ้้น� ANNUAL REPORT 2021 RLPD 47
โครงการ/กิจิ กรรมสำำ�คัญั การเยียี วยาผู้้�เสีียหาย เป้า้ หมาย ช่่วยเหลืือประชาชนผู้�้ตกเป็็นผู้้�เสีียหายและจำ�ำ เลยในคดีีอาญา ให้้ได้้รัับสิิทธิิตามพระราชบััญญััติิ ค่่าตอบแทนผู้้�เสีียหาย และค่่าทดแทนและค่่าใช้้จ่่ายแก่่จำ�ำ เลยในคดีีอาญา พ.ศ. 2544 และที่่�แก้้ไข เพิ่่�มเติิม (ฉบัับที่่� 2) พ.ศ. 2559 โดยให้้ความช่่วยเหลืือบุุคคล 2 กลุ่่�ม ผู้้�เสีียหายในคดีีอาญา เป็็นบุุคคลที่่�ได้้รัับความเสีียหายถึึงแก่ช่ ีีวิติ หรืือร่่างกาย หรืือจิติ ใจ เนื่่�องจากการกระทำำ�ความผิิด อาญาของผู้้�อื่่�น โดยตนไม่่ได้้มีีส่่วนเกี่่�ยวข้้องกัับการกระทำำ�ความผิิดนั้้�น หรืือเรีียกว่่า “เหยื่่�ออาชญากรรม” และจำ�ำ เลยในคดีีอาญา เป็็นบุุคคลที่�่ถููกพนัักงานอััยการฟ้อ้ งต่่อศาลว่่า ได้้กระทำ�ำ ความผิิดอาญา และถููกจำำ�คุุกในระหว่่างพิิ จารณาคดีี ต่่อมาได้้มีีการถอนฟ้อ้ งหรืือศาล มีีคำ�ำ พิิพากษาถึึงที่�ส่ ุดุ ให้้ยกฟ้อ้ งว่่าจำ�ำ เลยไม่่มีีความผิดิ หรืือที่่�เรีียกว่่า “แพะ” ผลการดำ�ำ เนินิ งาน ให้้ความช่่วยเหลืือทางการเงิินแก่่ผู้เ้� สีียหายและจำำ�เลยในคดีีอาญา รวมจำำ�นวน 7,315 ราย โดยเป็็นผู้้เ� สีียหาย จำำ�นวน 87,248 ราย และจำำ�เลย จำำ�นวน 67 ราย ผลการจ่า่ ยเงินิ ทั้้�งสิ้้น� 381.2248 ล้้านบาท วัันที่�่ 5 มีีนาคม 2564 โดยมีีนายสมศักั ดิ์์� เทพสุุทินิ รััฐมนตรีีว่า่ การกระทรวงยุตุ ิธิ รรม และผู้�้บริิหารกระทรวงยุุติิธรรม เป็็นผู้้�มอบเงิินเยีียวยาแก่่ผู้�้เสีียหายหรืือทายาท ณ จัังหวัดั สุโุ ขทััย จำ�ำ นวน 71 ราย เป็น็ เงิิน 3,821,984 บาท วัันที่่� 28 ธัันวาคม 2563 นายสมศัักดิ์์� เทพสุุทิิน รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงยุุติิธรรม มอบหมายให้้ ว่า่ ที่่�ร้้อยตรีี ธนกฤต จิิตรอารีีย์์รััตน์์ เลขานุุการรัฐั มนตรีีว่า่ การกระทรวง ยุุติิธรรม เป็น็ ผู้�้มอบเงิินเยีียวยาแก่่ผู้�้เสีียหายหรืือทายาท ณ จัังหวััดอุุดรธานีี จำ�ำ นวน 18 ราย เป็น็ เงินิ 1,958,917 ราย วัันที่�่ 1 กัันยายน 2564 ลงพื้้�นที่่�มอบเงิินช่่วยเหลืือเยีียวยาจำ�ำ เลยในคดีีอาญา หรืือ “แพะ” ตามนโยบายรััฐมนตรีีกระทรวงยุุติธิ รรมเชิิงรุุก เป็็นเงินิ 126,312 บาท คดีีดัังปีี 2564 คดีีชายคุ้้�มคลั่่�งเผาบ้้านตััวเอง คดีีสาววััย 25 ถููกสามีี และฆ่่าชำำ�แหละศพมารดา ใช้้คััตเตอร์ก์ รีีดที่่�หน้า้ เย็็บ 91 เข็ม็ คดีีสาวสุรุ ิินทร์์ วัยั 23 ปีี คดีีนักั ข่่าวสาวโดนกระสุนุ ยาง ต้้องตกเป็น็ จำ�ำ เลยติิดคุกุ 21 เดืือน คดีีช่ว่ ยเหลืือชายบุกุ ทำำ�เนีียบ คดีีชายเสพยาบ้้าจนเกิิดอาการ คลุ้้�มคลั่่�ง รายงานประจ�ำ ปี 2564 กรมคมุ้ ครองสทิ ธิและเสรีภาพ ขี่่� รถจัั ก ร ย า น ย นต์์ ปร ะ ก บ ช า ว บ้้ า น แ ล ะ ใช้้อาวุธุ มีีดแทง เสีียชีีวิติ 2 ราย บาดเจ็็บ 6 ราย จ.อุุดรธานีี - คดีีคนร้้ายบุกุ ยิิงโรงพยาบาลสนามปทุุม - คดีีน้อ้ งชมพู่่� จ.มุุกดาหาร - คดีีสาววััย 16 ถููกแฟนหนุ่่�มกระทืืบดับั - คดีีฆ่่าเปลืือยสาวคาอพาร์์ตเมนต์์ 48
Search