สุภาษิตพระร่วง

THAI 168 Tutor Buffet Course Online 23 May-16 Sep 2016

สรปุ วรรณคดอี ยา่ งง่าย โดย ครูพ่หี น่งึ

สภุ าษิตพระร่วง รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง สภุ าษิตพระร่วง ค น ไ ท ย ใ ช้ สุ ภ า ษิ ต เ พื่ อ ส่ั ง ส อ น แ ล ะ แนะนาลูกหลาน ให้มีแนวทางในการปฏิบัติ ตนได้อย่างถูกต้องเหมาะสม เน่ืองจาก สภุ าษติ เป็นข้อความขนาดส้ัน จดจาได้ง่าย มี เน้ือหาสาระลึกซึ้งกินใจ จึงได้รับความนิยม แพรห่ ลายและมกี ารถา่ ยทอดสืบตอ่ กันมา ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธรี ศักดิ์ (ครหู น่งึ ) จริ ะตราชู

ความเปน็ มา รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง ความเป็นมา สภุ าษิตพระรว่ ง เช่ือกันมาแตเ่ ดิมว่าแตง่ ขนึ้ ในสมัยสโุ ขทัยแต่ ทง้ั นีม้ ีปรากฏเป็นหลักฐานว่าใน พ.ศ. ๒๓๗๙ รชั กาลท่ี ๓ ไดท้ รง พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จารึกเร่ืองสุภาษิตพระร่วงลงบนแผ่น ศิลาประดับไว้บนฝาผนัง ภายในวดั พระเชตุพนวิมลมงั คลาราม ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครูธีรศักดิ์ (ครูหนึ่ง) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง ความเปน็ มา นอกจากจารกึ เรื่องสุภาษติ พระรว่ ง ที่วัดพระเชตุพนฯ แล้วยังพบเรื่อง บัณฑิตพระร่วง พระนพิ นธ์ใน...... สมเดจ็ พระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานชุ ติ ชิโนรส ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธีรศกั ด์ิ (ครูหน่ึง) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง ความเปน็ มา เร่ืองบัณฑิตพระร่วงน้ีมีข้อความคล้ายคลึง สุภาษิตพระร่วงมากและมีเนื้อเรื่องครบถ้วน กรม ศิ ล ป า ก ร จึ ง ใ ช้ เ ป็ น เ อ ก ส า ร ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ช า ร ะ สุภาษิตพระร่วงจนเปน็ ฉบบั สมบรู ณ์ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู รี ศกั ด์ิ (ครหู น่ึง) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง สุภาษิตพระร่วง ๖ สานวน ๑. รา่ ยสุภาษติ พระรว่ ง ฉบับจารกึ วดั พระเชตพุ นวิมลมังคลาราม พระนพิ นธ์ สมเดจ็ พระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชติ ชิโนรส ๒. โคลงประดิษฐ์พระร่วง ฉบบั พระราชนพิ นธ์ สมเดจ็ พระเจา้ อยู่หัวบรมโกศ ๓. ร่ายสุภาษติ พระร่วง ๔. สุภาษิตพระรว่ งคาโคลง ฉบับวัดเกาะ สานวนร่าย ฉบบั พระราชนิพนธ์ พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจ้าอยู่หวั ๕. ร่ายสุภาสิทตงั ฉบบั วัดลาด อาเภอเมือง จงั หวัดเพชรบรุ ี ๖. กาพยส์ ุภาษติ พระรว่ ง ฉบบั วัดเกาะ สานวนกาพย์ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู รี ศักดิ์ (ครูหนงึ่ ) จริ ะตราชู

ประวัตผิ ู้แตง่ รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง สุภาษติ พระรว่ ง ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผ้สู อน : ครูธรี ศักด์ิ (ครูหน่งึ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง สุภาษติ พระรว่ ง เป็นพระราชโอรสองค์ที่ ๒๘ ใน พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้าจุฬาโลก มหาราช พระมารดาคือ เจา้ จอมมารดาจุ้ย ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธรี ศักด์ิ (ครูหนึ่ง) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง สภุ าษติ พระรว่ ง เป็นตาแหนง่ ผูร้ ักษาการคลงั ใน เป็นท่ไี ว้ วางพระราชหฤทยั ในรัชกาลท่ี ๓ ประสตู เิ มอ่ื วันที่ ๑๑ ธนั วาคม ๒๓๓๓ และมีพระนาม เดมิ ว่า พระองค์เจา้ วาสุกรี ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธีรศกั ด์ิ (ครูหน่ึง) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง สภุ าษิตพระร่วง เมื่อปี พ.ศ. ๒๓๔๕ พระองค์ทรงผนวชเป็น สามเณรเมือ่ พระชนมายุเพียง ๑๒ พรรษาและจาพรรษา อยู่ท่ีวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร พระองค์เจ้าสามเณรวาสุกรีประทับจาพรรษาและศึกษา อยูใ่ นวัดพระเชตุพนฯ จนสน้ิ รัชกาลท่ี ๑ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครูธรี ศกั ดิ์ (ครูหนงึ่ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง สภุ าษติ พระร่วง สมัยรัชกาลท่ี ๒ ได้ทรงผนวชเป็นพระภิกษุเม่ือปี พ.ศ. ๒๓๕๔ ทรงได้รับพระสมณฉายาว่า “สุวัณณรังษี” ทรงผนวชอยู่ได้ ๓ พรรษา สมเด็จพระพนรัตน์อธิบดี สงฆ์วัดพระเชตุพนฯ ถึงแก่มรณภาพ รัชกาลที่ ๒ เสด็จ พระราชดาเนินมาท่ีวดั พระเชตพุ นฯ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครูธีรศกั ด์ิ (ครูหน่ึง) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง สุภาษติ พระรว่ ง ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผ้สู อน : ครูธรี ศักด์ิ (ครูหน่งึ ) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง สภุ าษิตพระรว่ ง ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎ เกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงสถาปนากรมสมเด็จ พระปรมานชุ ิตชิโนรสเป็น “สมเด็จพระมหา สมณเจา้ กรมพระปรมานุชติ ชโิ นรส” ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผ้สู อน : ครธู รี ศักดิ์ (ครูหนงึ่ ) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง สภุ าษิตพระร่วง พระองค์ทรงเช่ียวชาญท้ังคดีโลกและคดีธรรม และเช่ียวชาญด้านอักษรศาสตร์เป็นอย่างยิ่ง มีผลงาน พระนพิ นธ์ตา่ งๆ มากมาย ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู รี ศกั ด์ิ (ครหู นง่ึ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหนึ่ง สุภาษิตพระรว่ ง เช่น กฤษณาสอนน้องคาฉันท์ พระปฐมสมโพธิ กถา ร่ายมหาเวสสันดรชาดก ๑๑ กัณฑ์ สรรพสิทธิ์คา ฉันท์ เปน็ ต้น เป็นพระอาจารย์ของเจ้านายหลายพระองค์ เช่น รชั กาลท่ี ๓ และรัชกาลที่ ๔ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธีรศกั ด์ิ (ครหู นึ่ง) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง สุภาษติ พระรว่ ง สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิต ชิโนรส มีพระชนมายุอยู่ในสมัยรัชกาลที่ ๔ เพียง ๒ พรรษา ก็ประชวรด้วยพระโรคชราและสิ้นพระชนม์เมื่อ ปี ๒๓๙๖ สิรริ วมพระชนมายุได้ ๖๔ พรรษา ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครธู ีรศกั ด์ิ (ครหู นงึ่ ) จิระตราชู

ลกั ษณะคาประพันธ์ รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง ลกั ษณะคาประพนั ธ์ สุภาษิตพระร่วงแต่งด้วยคาประพันธ์ประเภทร่ายสุภาพ วรรคละ ๕-๘ คา ร่ายแต่ละวรรคมีการรับส่งสัมผัสอย่าง สม่าเสมอ ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครธู รี ศกั ด์ิ (ครูหน่งึ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง ลักษณะคาประพันธ์ โดยคาสุดท้ายของวรรคหน้าจะสัมผัสสระกับคาในวรรค ต่อไปแต่ไม่มีกาหนดตาแหน่งคารับสัมผัสที่ตายตัวและจบ ด้วยโคลงสองสภุ าพ ดงั ตัวอยา่ งต่อไปน้ี ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครธู รี ศักด์ิ (ครหู น่ึง) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง ลกั ษณะคาประพนั ธ์ ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครธู รี ศักดิ์ (ครูหน่งึ ) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง รา่ ยสภุ าพ ปางสมเด็จพระร่วงเจ้า เผ้าแผ่นภพสุโขทัย มลักเห็นใน อนาคต จงึ ผายพจน ประภาษเปน็ อนุสาสนกถา สอนคณานรชน ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธีรศกั ดิ์ (ครหู นงึ่ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสุภาพ โดยอรรถอนั ถอ่ งถว้ น แถลงเลศเหตเุ ลือกล้วน เลิศอา้ งทางธรรม แลนา ฯ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู รี ศกั ดิ์ (ครหู นงึ่ ) จริ ะตราชู

เนื้อหา รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสุภาพ ปางสมเดจ็ พระรว่ งเจ้า เผา้ แผ่นสุโขทัย มลักเห็นในอนาคต จึงผายพจนประภาษ เปน็ อนสุ าสนกถา สอนคณานรชน ทั่วธราดลพงึ เพียร เรียนอารงุ ผดุงอาตม์ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธรี ศกั ดิ์ (ครหู นึ่ง) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ่ีหนึ่ง โคลงสองสุภาพ อยา่ เคลอ่ื นคลาดคลาถอ้ ย เมอื่ น้อยให้เรยี นวิชา ให้หาสนิ มาเมื่อใหญ่ อยา่ ใฝ่เอาทรัพย์ทา่ น ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธีรศกั ด์ิ (ครหู นงึ่ ) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง โคลงสองสภุ าพ อยา่ ริร่านแกค่ วาม ประพฤติตามบูรพระบอบ ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธีรศกั ดิ์ (ครหู นงึ่ ) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ่ีหนึ่ง โคลงสองสภุ าพ เอาแตช่ อบเสียผดิ อยา่ กอปรกิจเป็นพาล ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธรี ศกั ดิ์ (ครูหนึ่ง) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสุภาพ อยา่ อวดหาญแกเ่ พอ่ื น ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู รี ศกั ดิ์ (ครูหนง่ึ ) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง โคลงสองสุภาพ อย่าอวดหาญแกเ่ พอ่ื น ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู ีรศกั ด์ิ (ครูหนึง่ ) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสภุ าพ เขา้ เถอ่ื นอยา่ ลืมพร้า หน้าศึกอยา่ นอนใจ ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครธู ีรศักดิ์ (ครูหน่งึ ) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสุภาพ ไปเรือนท่านอยา่ นัง่ นาน การเรอื นตนเร่งคิด ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครูธีรศักดิ์ (ครหู นึ่ง) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสภุ าพ ไปเรือนท่านอยา่ น่ังนาน การเรือนตนเรง่ คิด ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผ้สู อน : ครธู รี ศักดิ์ (ครหู น่งึ ) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง โคลงสองสุภาพ อย่านงั่ ชิดผูใ้ หญ่ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู ีรศักด์ิ (ครูหนึง่ ) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหนึ่ง โคลงสองสุภาพ อยา่ ใฝ่สงู ให้พ้นศกั ด์ิ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครธู ีรศักดิ์ (ครูหนึ่ง) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสภุ าพ ทร่ี ักอย่าดูถกู ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู รี ศกั ดิ์ (ครูหน่งึ ) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง โคลงสองสภุ าพ ปลูกไมตรีอยา่ รรู้ า้ ง ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู ีรศักดิ์ (ครูหน่งึ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง โคลงสองสภุ าพ สรา้ งกศุ ลอยา่ รโู้ รย ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผ้สู อน : ครูธรี ศกั ดิ์ (ครหู นึ่ง) จริ ะตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง โคลงสองสภุ าพ อย่าโดยคาคนพลอด เข็นเรือทอดขา้ งถนน ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครธู รี ศักด์ิ (ครูหนึ่ง) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหนึ่ง โคลงสองสภุ าพ เป็นคนอย่าทาใหญ่ ขา้ คนไพร่อย่าไฟฟนุ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธรี ศักดิ์ (ครูหน่ึง) จิระตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสุภาพ คบขนุ นางอย่าโหด ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธีรศกั ด์ิ (ครหู นึง่ ) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ่ีหน่ึง โคลงสองสุภาพ โทษตนผิดราพึง อยา่ คนึงถงึ โทษทา่ น ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครธู รี ศักด์ิ (ครหู นงึ่ ) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง โคลงสองสภุ าพ หวา่ นพชื จกั เอาผล เลี้ยงคนจักกินแรง ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธีรศกั ดิ์ (ครูหน่ึง) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง โคลงสองสุภาพ อย่าขดั แย้งผใู้ หญ่ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผูส้ อน : ครูธีรศกั ดิ์ (ครูหนึ่ง) จริ ะตราชู

รกั ษภ์ าษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง โคลงสองสุภาพ อย่าใฝ่ตนให้เกนิ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผสู้ อน : ครูธรี ศักด์ิ (ครูหนง่ึ ) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หน่ึง โคลงสองสภุ าพ เดินทางอยา่ เดินเปล่ียว น้าเชย่ี วอยา่ ขวางเรอื ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครธู ีรศกั ดิ์ (ครูหน่ึง) จิระตราชู

รกั ษ์ภาษาไทยกบั ครพู ี่หนึ่ง โคลงสองสภุ าพ ที่ซุ่มเสือจงประหยัด จงเรง่ ระมัดฟืนไฟ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ผู้สอน : ครูธรี ศักด์ิ (ครหู นง่ึ ) จริ ะตราชู