บัญชีเบื้องต้น 1 หน่วยที่ 1

การบญั ชีเบอื้ งต้น

จุดประสงค์รายวชิ า มาตรฐานรายวชิ า และคาอธบิ ายรายวชิ า การบัญชีเบอื้ งต้น รหัส 20200-1002 2-2-3 หลกั สูตรประกาศนียบตั รวชิ าชีพ พุทธศกั ราช 2562 ของสานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ

จุดประสงค์รายวชิ า 1. มคี วามเข้าใจเกย่ี วกบั หลกั การ วิธกี ารและข้นั ตอน การจัดทาบญั ชีสาหรับกจิ การเจ้าของคนเดยี วประเภทธุรกจิ บริการ 2. มที กั ษะปฏบิ ัตงิ านบัญชีตามหลกั การบญั ชี ทร่ี ับรองทวั่ ไป สาหรับกจิ การเจ้าของคนเดยี วประเภทธุรกจิ บริการ 3. มกี จิ นิสัย ความมรี ะเบยี บ ละเอยี ดรอบคอบ ซื่อสัตย์ มวี นิ ัยตรงต่อเวลา และมเี จตคตทิ ดี่ ตี ่อวชิ าชีพบญั ชี

มาตรฐานรายวชิ า 1. เขา้ ใจหลกั การ วธิ ีการ และข้นั ตอนการจดั ทาบญั ชีสาหรับ กิจการเจา้ ของคนเดียวประเภทธุรกิจบริการ 2. บนั ทึกรายการคา้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป สมุดเงินสด 2 ช่อง และผา่ นรายการไปบญั ชีแยกประเภทท่ีเกี่ยวขอ้ ง 3. ทากระดาษทาการชนิด 6 ช่อง และรายงานทางการเงิน 4. ปิ ดบญั ชีเมื่อสิ้นงวดบญั ชี

คาอธิบายรายวชิ า ศึกษาและปฏิบตั ิเก่ียวกบั ความหมายจุดประสงค์ และประโยชน์ของการบญั ชี ขอ้ สมมติทางบญั ชี ความหมายของสินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของตามกรอ แนวคิดสาหรับการรายงานทางการเงิน สมการบญั ชีการวเิ คราะห์รายการคา้ การจด บนั ทึกรายการคา้ ตามหลกั บญั ชีท่ีรับรองทวั่ ไปของธุรกิจบริการเจา้ ของคนเดียวใน สมุดรายวนั ทวั่ ไป สมุดเงินสด 2 ช่อง ผา่ นรายการไปบญั ชีแยกประเภท งบทดลอง กระดาษทาการ 6 ช่อง การปิ ดบญั ชี งบการเงิน ปรับปรุง และสรุปวงจรบญั ชี

เกณฑ์การเรียน 1. เอกสารประกอบการเรียน ใช้หนังสือการบญั ชีเบอื้ งต้น รหัสวชิ า 20200-1002 ผ้เู รียบเรียง อาจารย์เยาวเรศ เวยี งคา บช.บ. (การบญั ชี) สานักพมิ พ์ศูนย์หนงั สือ เมอื งไทย จากดั 2. จานวนหน่วยการเรียน แบ่งเป็ น 9 หน่วย (จานวน 3 หน่วยกติ ) 3. เวลาเรียน 18 สัปดาห์ ๆ ละ 4 คาบ (ช่ัวโมง) รวมท้งั สิ้น 72 คาบ 4. เริ่มเรียนวนั ท่ี 1 กรกฎาคม - 30 ตลุ าคม 2563 5. นักเรียนเข้าห้องเรียนหลงั จากสัญญาณบอกเวลา 10 นาที ถือว่าสาย 15 นาที ถือว่าขาด 6. คะแนนเกบ็ 70 คะแนน คะแนนสอบปลายภาค 30 คะแนน รวม 100 คะแนน

เกณฑ์การวดั ผล 1. คะแนนจิตพสิ ยั 20 คะแนน - เวลาเรียน 10 คะแนน - ส่งงาน 10 คะแนน (ตารางลายเซ็นครูจากการส่งแบบฝึกหดั ส่งสปั ดาห์ท่ี 18) 2. คะแนนเก็บ (สอบทฤษฎีและปฏิบตั ิ) 50 คะแนน 3. คะแนนสอบปลายภาค 30 คะแนน รวม 100 คะแนน

เกณฑ์การประเมนิ ผล คะแนน 0 - 49 เกรดระดบั 0 50 – 54 ““ 1 55 – 59 ““ 1.5 60 – 64 ““ 2 65 – 69 ““ 2.5 70 – 74 ““ 3 75 – 79 ““ 3.5 80 – 100 ““ 4

หน่วยท่ี 1 ความรู้เบ้ืองตน้ เก่ียวกบั การบญั ชี • เรื่องท่ีจะศกึ ษา 1. ประวตั ิและววิ ฒั นาการของการบญั ชี 2. ความหมายของการบญั ชีและการทาบญั ชี 3. ผมู้ ีอาชีพทางดา้ นการบญั ชี 4. วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี 5. ประโยชนข์ องขอ้ มูลการบญั ชี 6. แมบ่ ทการบญั ชี 7. ขอ้ แนะนาเบ้ืองตน้ ในการทาบญั ชี

จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 1. บอกประวตั ิและวิวฒั นาการของการบญั ชีได้ 2. อธิบายความหมายของการบญั ชี และการทาบญั ชีได้ 3. อธิบายลกั ษณะของผมู้ ีอาชีพทางดา้ นบญั ชีได้ 4. บอกวตั ถุประสงคข์ องการบญั ชีได้ 5. บอกประโยชน์ของขอ้ มลู การบญั ชีได้ 6. อธิบายแม่บทของการบญั ชีได้ 7. ปฏิบตั ิตามขอ้ แนะนาเบ้ืองตน้ ในการทาบญั ชีได้

หน่วยท่ี 1 ความรู้เบือ้ งต้นเกย่ี วกบั บญั ชี แนวคดิ จากสภาพเศรษฐกิจปัจจุบนั การประกอบธุรกิจรูปแบบตา่ ง ๆ จาเป็น ตอ้ งอาศยั ขอ้ มลู ทางการบญั ชีเพ่ือใหท้ ราบผลการดาเนินงานท่ีควรไดร้ ับใน รูปของกาไรสูงสุดและความมน่ั คงทางการเงินจากการลงทุนดว้ ยสินทรัพย์ ที่มีอยู่ เพอื่ จะไดว้ างแผนการดาเนินงานอยา่ งรอบคอบในการกาหนด เป้ าหมาย กลยทุ ธ์ทางธุรกิจใหเ้ กิดความกา้ วหนา้ หรืออยรู่ อดอยา่ ง แขง็ แกร่ง

ดงั น้นั ความรู้เบ้ืองตน้ เก่ียวกบั การบญั ชีจึงเป็ นสิ่งสาคญั สาหรับธุรกิจและ ผบู้ ริหารท่ีควรศึกษาเก่ียวกบั ผมู้ ีอาชีพทางดา้ นการบญั ชี ที่เกี่ยวขอ้ งกบั ธุรกิจ วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี ประโยชนข์ อง การบญั ชี ขอบเขตของแม่บทบญั ชีตลอดจนขอ้ แนะนาในการบญั ชี เพราะสาระสาคญั เหล่าน้ีเป็นสิ่งสาคญั ที่จะทาใหก้ ารปฏิบตั ิทางการบญั ชี เป็นไปตามความจริงตามมาตรฐานการบญั ชี และการปฏิบตั ิทางบญั ชีสากล ยอมรับ

ประวตั แิ ละววิ ฒั นาการของการบัญชี การจดบนั ทึกรายการทางการบญั ชีท่ีเรียกวา่ ระบบบญั ชีคู่ (Double Entry Book keeping) เกิดข้ึนในศตวรรษท่ี 14 ซ่ึงพอ่ คา้ และเสมียนไดบ้ นั ทึกไวเ้ องแตย่ งั ไม่มี การรวบรวมอยา่ งเป็ นระบบ ต่อมาใน ค.ศ. 1494 ชาวอิตาเลี่ยน ชื่อ Luca Pacioli ไดเ้ ขียนหนงั สือชื่อ “Summa” เกี่ยวกบั วชิ าการคานวณ และการแลกเปลี่ยนโดยมี เน้ือหาส่วนหน่ึงเกี่ยวกบั หลกั การบญั ชีคู่จากสมการพีชคณิตพ้นื ฐาน แสดง ความสมั พนั ธข์ องสินทรัพยท์ ่ีมีคา่ เท่ากบั หน้ีสินบวกส่วนของเจา้ ของ และ Luca Pacioliไดร้ ับการยกยอ่ งวา่ เป็ นบิดาแห่งการบญั ชี

การปฏิวตั ิอุตสาหกรรมในศตวรรษที่ 18 ทาใหร้ ะบบการ บนั ทึกบญั ชีมีการปรับปรุงใหเ้ หมาะสมกบั การเปล่ียนแปลงทาง เศรษฐกิจที่มีการลงทุนเป็นจานวนมากในการผลิตสินคา้ และบริการ มีการจดั ต้งั กิจการซ่ึงมีลกั ษณะเป็นหน่วยงานอิสระอยา่ งแพร่หลาย จึงทาใหก้ ารบนั ทึกรายการบญั ชีเพอื่ แสดงผลการดาเนินงานของ กิจการอยา่ งต่อเนื่อง ก่อใหเ้ กิดหลกั การบญั ชีท่ียอมรับและใชก้ นั แพร่หลาย

ประเทศไทยเร่ิมมีการศึกษาวชิ าการบญั ชีคร้ังแรกในสมยั ราชกาลที่ 5 ซ่ึงพระองคไ์ ดร้ ับการยกยอ่ งวา่ เป็นบิดาแห่งการบญั ชีไทย พระองคท์ รง พระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ใหบ้ รรจุวิชาการบญั ชีเป็ นสาขาหน่ึงของการเรียน ช้นั ประโยคข้นั สุดทา้ ยของการเรียน มีการจา้ งชาวต่างประเทศ ซ่ึงเป็นคน องั กฤษเขา้ มาเป็นที่ปรึกษาทางดา้ นการคลงั ดงั น้นั การบญั ชีในยคุ แรกของ ไทยจึงเป็นแบบองั กฤษ ต่อมาหลงั จากการเปล่ียนแปลงการปกครองใน พ.ศ. 2481 มีการศึกษาวชิ าการบญั ชีกนั อยา่ งจริงจงั เริ่มตน้ ท่ีจุฬาลงกรณ์ มหาวทิ ยาลยั และมหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ทาใหม้ ีการเผยแพร่ความรู้ กนั อยา่ งกวา้ งขวาง และในปี พ.ศ. 2492 รัฐบาลไดม้ ีการส่งเสริมการศึกษา ดา้ นการบญั ชีมากข้ึนเพอื่ นามาใชค้ วบคุมการคา้ และการเกบ็ ภาษีของประเทศ

นอกจากน้ีไดอ้ อกกฎหมายและพระราชบญั ญตั ิใหห้ า้ งร้านจดั ทาบญั ชี โดยบญั ชีท่ีทาน้นั ตอ้ งเป็ นภาษาไทย ถา้ เป็นภาษาตา่ งประเทศ ตอ้ งมีภาษาไทยกากบั และมีการทางบการเงินอยา่ งนอ้ ยปี ละ 1 คร้ัง ในช่วงหลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 สหรัฐอเมริกาไดส้ ่งผเู้ ชี่ยวชาญมาให้ คาแนะนาทางดา้ นการบญั ชี จากการทาธุรกิจร่วมกนั ดงั น้นั การบญั ชี ของไทยจึงเปลี่ยนรูปแบบจากองั กฤษมาเป็นแบบอเมริกนั และไดใ้ ชป้ ฏิบตั ิ กนั มาถึงปัจจุบนั

ความหมายของการบญั ชีและการทาบญั ชี • สมาคมนักบญั ชีและผ้สู อบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทย (The Institute of Certified Accountants and Auditor of Thailand /ICAAT) หรือเรียกยอ่ วา่ ส.บช. ใหค้ วามหมายของการบญั ชีดงั น้ี การบญั ชี (Accounting) หมายถึง ศิลปะของการเก็บรวบรวม บนั ทึกจาแนก และสรุปขอ้ มูล อนั เก่ียวกบั เหตุการณ์ทางเศรษฐกิจ ในรูปตวั เงิน ผลงานข้นั สุดทา้ ยของการบญั ชี คือ การใหข้ อ้ มลู ทาง การเงินซ่ึงเป็นประโยชน์แก่บุคคลหลายฝ่ าย และผทู้ ่ีสนใจในกิจกรรม ของกิจการ

จากความหมายของการบญั ชีสามารถอธิบายกิจกรรมท่ีเกี่ยวขอ้ ง ไดด้ งั น้ี 1. การรวบรวม (Collecting) หมายถึง การเกบ็ ขอ้ มูลหรือรายการคา้ ที่ เกิดข้ึนประจาวนั จากหลกั ฐานท่ีเกี่ยวกบั การดาเนินธุรกิจ เช่น หลกั ฐานการซ้ือ และ ขาย หลกั ฐานการรับ และจ่ายเงิน เป็ นตน้ 2. การบนั ทกึ (Recording) หมายถึง การจดบนั ทึกรายการคา้ หรือขอ้ มูล ทางการเงินท่ีเกิดข้ึนใหถ้ กู ตอ้ งตามหลกั การบญั ชี และบนั ทึกขอ้ มลู ในรูปของหน่วย เงินตรา 3. การจาแนก (Classifying) หมายถึง การนาขอ้ มูลที่จาแนกเป็ นหมวดหมู่ มาสรุปเป็ นหมวดหม่ตู ามประเภทบญั ชี เช่น หมวดสินทรัพย์ หน้ีสิน ส่วนของเจา้ ของ รายได้ และค่าใชจ้ ่าย เป็ นตน้

4. การสรุป (Summarizing) หมายถึง การนาขอ้ มลู ท่ีจาแนก เป็น หมวดหมมู่ าสรุปเป็ นรายงานทางการเงินเพ่ือใหท้ ราบผลการดาเนินงาน และฐานะการเงินของธุรกิจ การไดม้ าและใชไ้ ปของเงินสดในรอบระยะ เวลาบญั ชีหน่ึง

ความหมายของการทาบัญชี (Bookkeeping) • ธรรมนูญ อคั คพาณิชย,์ พะยอม สิงห์เสน่ห์ (2541:1) ไดอ้ ธิบายความหมาย ตามพจนานุกรม สาหรับ นกั บญั ชีของ Kohler ไวว้ า่ การทาบัญชี เป็นการวเิ คราะห์จดั ประเภทและบนั ทึกรายการโดยมีแผน ที่ไดจ้ ดั วางไวเ้ พื่อความเป็ นระเบียบในการดาเนินกิจการ และสามารถแสดง ฐานะการเงินและผลการดาเนินงานของการประกอบการ

จากความหมายของการทาบญั ชีสามารถสรุป สาระสาคญั ไดด้ งั น้ี 1. การจดบนั ทึกเหตุการณ์ทางการเงินตามแผนที่ไดว้ างไว้ เช่น บนั ทึก รายการในสมุดข้นั ตน้ 2. การจดั ประเภท หมวดหมู่ตามลกั ษณะของรายการคา้ 3. การสรุปผลการดาเนินงานของกิจการในรูปของงบกาไรขาดทุน และงบดุล จากความหมายของการบญั ชี และการทาบญั ชีจะทราบวา่ มีความ แตกตา่ งกนั เพราะการทาบญั ชีเป็ นส่วนหน่ึงของการบญั ชี

ศาตราจารยพ์ ยอม สิงห์เสน่ห์ และผชู้ ่วยศาสตราจารยน์ รีนุช เมฆวชิ ยั ไดใ้ หค้ านิยาม •การบญั ชี เป็นกิจกรรมบริการเพอ่ื แสดงขอ้ มลู เชิงปริมาณ ซ่ึงเนน้ หนกั ทางการเงินเก่ียวกบั หน่วยงานทางเศรษฐกิจโดยมุ่งที่จะใหป้ ระโยชน์ ในการตดั สินใจทางเศรษฐกิจ พิจารณาเลือก ทางเลือกอยา่ งมีเหตุผล

ผมู้ ีอาชีพทางการดา้ นบญั ชี อาชีพทางดา้ นการบญั ชีตอ้ งใชค้ วามรู้ ความสามารถ เฉพาะทางดา้ นการบญั ชี ดงั น้นั ผมู้ ีอาชีพทางดา้ นการบญั ชี จึงจาแนกได้ 2 ลกั ษณะ ไดแ้ ก่ 1. ผทู้ าบญั ชี 2. นกั บญั ชี

1. ผ้ทู ำบัญชี (Book keeper) คือ ผมู้ ีหนา้ ท่ีรับผดิ ชอบในการทาบญั ชี ตามลาดบั ข้นั ตอน โดยการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูล จดบนั ทึกรายการ การจาแนกประเภท และการสรุปขอ้ มลู จดั ทางบการเงิน หรือรายงานทางการเงินเพ่ือแสดงผล การดาเนินงาน และฐานะการเงินของธุรกิจ ปัจจุบนั พระราชบญั ญตั ิการบญั ชี พ.ศ. 2543 กาหนดไวว้ า่ ผทู้ าบญั ชี คือ ผรู้ ับผดิ ชอบในการทาบญั ชีไม่วา่ จะกระทาในฐานะลูกจา้ งของธุรกิจหรือไมก่ ็ตาม ซ่ึงมีการกาหนดคุณสมบตั ิ และเง่ือนไข ดงั น้ี กล่มุ ที่ 1 ธุรกิจหา้ งหุน้ ส่วนจดทะเบียน และบริษทั จากดั ท่ีจดั ต้งั ข้นึ ตาม กฎหมายไทย ณ วนั ปิ ดบญั ชีในรอบปี ที่ผา่ นมามที ุนจดทะเบียนไมเ่ กิน 5 ลา้ นบาท สินทรัพยร์ วมไมเ่ กิน 30 ลา้ นบาท และรายไดร้ วมไมเ่ กิน 30 ลา้ นบาท มีผทู้ าบญั ชี ที่จบการศึกษาไม่ต่ากวา่ อนุปริญญา หรือประกาศนียบตั รวชิ าชีพช้นั สูง (ปวส.) ทางการบญั ชี หรือเทียบเท่า

กล่มุ ท่ี 2 ธุรกิจหา้ งหุน้ ส่วนจดทะเบียน และบริษทั จากดั ที่มีทุน จดทะเบียน สินทรัพยร์ วมและรายไดร้ วมรายการใดรายการหน่ึงเกินกวา่ ท่ีกาหนดในกลุ่มที่ 1 หรือบริษทั มหาชนจากดั ท่ีต้งั ข้ึนตามกฎหมาย นิติบุคคลท่ีต้งั ข้ึนตามกฎหมายตา่ งประเทศที่ประกอบธุรกิจในประเทศไทย กิจการร่วมคา้ ตามประมวลรัษฎากร หรือผปู้ ระกอบการธุรกิจธนาคาร เงินทุนหลกั ทรัพย์ เครดิตฟองซิเอร์ บริษทั ประกนั และผปู้ ระกอบธุรกิจ ซ่ึงไดร้ ับการส่งเสริมการลงทุนตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการส่งเสริมการลงทุน ตอ้ งมีผทู้ าบญั ชีซ่ึงมีคุณวฒุ ิไม่ต่ากวา่ ปริญญาตรีทางการบญั ชี หรือเทียบเทา่

กลุ่มท่ี 3 ธุรกิจซ่ึงมีลกั ษณะการประกอบการ ดงั น้ี 3.1 บุคคลธรรมดา หรือหา้ งหุน้ ส่วนที่มิไดจ้ ดทะเบียน ซ่ึงรัฐมนตรี ประกาศกาหนดให้เป็นผมู้ ีหนา้ ท่ีจดั ทาบญั ชี คุณวฒุ ิของผทู้ าบญั ชีใหเ้ ป็ น ตามขอ้ กาหนดของกลุ่มที่ 1 และกลุ่มที่ 2 3.2 การประกอบธุรกิจท่ีแยกจากสานกั งานใหญ่ และเป็นการต้งั แบบ ถาวรจะตอ้ งมีผทู้ าบญั ชีที่มีคุณวฒุ ิการศึกษา เช่นเดียวกบั ผทู้ าบญั ชีของ สานกั งานใหญ่ 3.3 ธุรกิจท่ีเร่ิมทาบญั ชีในปี แรกมีผทู้ าบญั ชีที่กาหนดคุณวฒุ ิพิจารณา จากเกณฑท์ ุนจดทะเบียนตามที่กาหนดในกลุ่มที่ 1 และกลุ่มที่ 2

3.4 ธุรกิจที่มีทุนจดทะเบียนรวม รายไดร้ วม เพมิ่ ข้ึนมากกวา่ ท่ีกาหนด ไวต้ ามกลุ่มที่ 1 และผทู้ าบญั ชีมีคุณสมบตั ิไม่ตรงตามกาหนด กใ็ หท้ าบญั ชี ต่อไปได้ 2 ปี นบั แต่วนั สิ้นรอบปี บญั ชีท่ีเปล่ียนแปลง 2. นักบญั ชี (Accountant) คือผทู้ ่ีมีหนา้ ท่ีรับผดิ ชอบ ซ่ึงประกอบ ดว้ ยงานการทาบญั ชี การวางระบบบญั ชี การจดั ทารายงานทางบญั ชี การ ทางบประมาณ การควบคุมและการตรวจสอบบญั ชีตลอดจนการวเิ คราะห์ ขอ้ มูล การแปลความหมายของขอ้ มลู จากรายงานทางการเงิน เพอ่ื ใหธ้ ุรกิจ นามาใชใ้ นการตดั สินใจ

ดงั น้นั จะเห็นวา่ นกั บญั ชีเป็นผทู้ ่ีมีภาระหนา้ ที่ความรับผดิ ชอบ สูงกวา่ ผทู้ าบญั ชีเพราะการทาบญั ชีเป็นส่วนหน่ึงของการบญั ชี นอกจากน้ียงั มีอาชีพที่เกี่ยวขอ้ งกบั การบญั ชีอีกมาก เช่น ผตู้ รวจสอบภายในธุรกิจ สรรพากร นกั บญั ชีตน้ ทุน ผทู้ าบญั ชี อิสระ เป็นตน้

วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี ธุรกิจจะดาเนินงานอยา่ งราบร่ืน และกา้ วหนา้ จาเป็ นตอ้ งมีการบริหารงานของ ผปู้ ระกอบการท่ีมีการวางแผนควบคุม และตดิ ตามการดาเนินงาน เพ่ือใหเ้ กิด ผลกาไร และมีฐานะทางการเงินที่มนั่ คงจากการทาบญั ชี ซ่ึงมีวตั ถปุ ระสงค์ ดงั น้ี 1. เพอ่ื จดบนั ทึกรายการคา้ ท่ีเกิดข้ึนตามลาดบั เหตุการณ์ทางการเงิน 2. เพือ่ นาขอ้ มูลท่ีเป็ นตวั เลขทางการเงินไปใชใ้ นการวางแผน ควบคุม และตดั สินใจในการบริหารงาน 3. เพอ่ื ใชเ้ ป็นหลกั ฐานอา้ งอิงตามกฎหมาย

วตั ถุประสงค์ของการบญั ชี มวี ตั ถุประสงค์ดงั นี้ 1. เพือ่ จดบนั ทึกรายการคา้ ต่าง ๆ โดยเรียงลาดบั ก่อนหลงั และจาแนก ประเภทของรายการคา้ ไวอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ 2. เพ่อื ใหก้ ารจดบนั ทึกรายการคา้ น้นั ถูกตอ้ งตามหลกั บญั ชี และ ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการบญั ชี 3. เพ่อื แสดงผลการดาเนินงานในระยะเวลาหน่ึง และแสดงฐานะ การเงินของกิจการ http://www.bs.ac.th/thai/veenayod/pageC.html

ประโยชน์ของข้อมูลการบัญชี การบญั ชีเป็ นการจดบนั ทึก และรายงานขอ้ มูลอยา่ งเป็ นระบบแก่ผทู้ ่ีสนใจซ่ึงจะ นาขอ้ มลู ไปใชต้ ามวตั ถุประสงคท์ ่ีแตกตา่ งกนั ในรูปของงบการเงินสามารถสรุป ประโยชนข์ องการบญั ชีได้ ดงั น้ี 1. ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนินงานของกิจการในระยะเวลาใด เวลาหน่ึง หรือในรอบปี ที่ผา่ นมาเก่ียวกบั ผลกาไรหรือขาดทุน 2. ช่วยใหท้ ราบฐานะทางการเงินของกิจการในรูปของสินทรัพย์ หน้ีสิน และทุน

3. เพือ่ ใชข้ อ้ มลู ทางบญั ชีเป็นประโยชนใ์ นการวางแผน การดาเนินงาน และควบคุมกิจการ 4. ช่วยป้ องกนั การผดิ พลาดในการทางาน 5. ช่วยในการตดั สินใจในการลงทุนของผลู้ งทุนซ้ือหุน้ ไดแ้ ก่การเพม่ิ ทุน หรือลดทุน 6. การทาบญั ชีใชเ้ ป็นหลกั ฐานสาคญั ในการคานวณภาษี ของกิจการไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง

แม่บทการบญั ชี (Accounting Framework) หมายถึง กรอบหรือแนวคิดพ้นื ฐานในการจดั ทาและนาเสนองบการเงิน ตลอดจนการกาหนด และนามาตรฐานการบญั ชีมาปฏิบตั ิ แม่บทการบญั ชีจึงเป็ น กฎเกณฑส์ าหรับการจดั ทาและนาเสนองบการเงินที่คณะกรรมการมาตรฐานการบญั ชี ของสมาคมนกั บญั ชี และผสู้ อบบญั ชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทยจดั ทาข้ึนโดยยกเลิก มาตรฐานการบญั ชีฉบบั ที่ 1 และใชแ้ มบ่ ทการบญั ชีน้ีแทนต้งั แตว่ นั ท่ี 25 กมุ ภาพนั ธ์ 2542 เพ่ือใชเ้ ป็ นแนวทางในการปรับปรุงมาตรฐานการบญั ชีที่มีอยใู่ นปัจจบุ นั และ พฒั นามาตรฐานการบญั ชีท่ีจะใชใ้ นอนาคตใหส้ อดคลอ้ งกบั มาตรฐานการบญั ชี ระหวา่ งประเทศ

แม่บทการบญั ชีสาหรับการจดั ทาและนาเสนองบการเงิน มีสาระ สาคญั ดงั น้ี 1. วตั ถุประสงค์ของงบการเงิน การจดั ทางบการเงิน มีวตั ถุประสงคใ์ นการใหข้ อ้ มูลท่ีมีประโยชน์ต่อผใู้ ชง้ บการเงินสาหรับ การตดั สินใจเชิงเศรษฐกิจ เช่น การลงทุน การขยายกิจการ การประเมิน ความสามารถของกิจการในการก่อให้เกิดเงินสด และรายการเทียบเทา่ เงินสดอนั แสดงความสามารถในการจา่ ยเงิน เป็นตน้

2. ข้อสมมติ ในการจดั ทาและนาเสนองบการเงิน ดงั น้ี 2.1 เกณฑ์คงค้าง (Accrual Basis) งบการเงินที่จดั ทาโดยใชร้ ะบบ บญั ชีเกณฑค์ งคา้ งจะรับรู้รายการและเหตุการณ์ทางบญั ชี เม่ือเกิดข้ึนมิใช่ รับรู้เมื่อมีการรับหรือจ่ายเงินสด เม่ือมีรายไดห้ รือคา่ ใชจ้ ่ายท่ีเกิดข้ึน แมจ้ ะ ไม่มีการรับหรือจ่ายเงินในงวดบญั ชีน้นั กจ็ ะตอ้ งบนั ทึกรายได้ และ คา่ ใชจ้ า่ ยท่ีเกิดข้ึนตามงวดบญั ชีน้นั โดยแสดงผลการดาเนินงานครบถว้ น ตามงวดบญั ชีที่เกิดรายการ และแสดงขอ้ มูลเกี่ยวกบั ภาระผกู พนั ที่จะเกิดข้ึน ในอนาคต เช่น รายไดค้ า้ งรับ ค่าใชจ้ ่ายคา้ งจ่ายเป็นตน้

2.2 การดาเนินงานต่อเนือ่ ง (Going Concern) เป็นขอ้ สมมติ ท่ีกล่าวถึงการจดั ทางบการเงินของกิจการท่ีดาเนินงานตอ่ เนื่องและ ดารงอยู่ ตอ่ ไปในอนาคตโดยไม่มีเจตนาหรือจาเป็ นตอ้ งเลิกกิจการ หรือลดขนาด การดาเนินงานของกิจการลง

เร่ืองทคี่ วรทาความเข้าใจตามข้อสมมตจิ ากแม่บทการบัญชี 1. เหตุการณ์ทางบญั ชีที่เกี่ยวกบั เงินสด และรายการเทียบเท่าเงินสดท่ี นามาวเิ คราะห์ และจดบนั ทึกบญั ชีในงวดบญั ชีน้นั ๆ เรียกวา่ “รายการคา้ ” (Business Transaction) 2. การดาเนินงานต่อเน่ืองของธุรกิจ และดารงอยตู่ อ่ ไปในอนาคต แบ่งเป็นงวดเวลา เรียกวา่ “งวดบญั ชี” (Accounting Period) โดยปรกติ งวดเวลาจะกาหนดเป็นเดือน เช่น 3 เดือน 6 เดือน หรือ 12 เดือน

3. ลกั ษณะเชิงคุณภาพของงบการเงิน หมายถึง คุณสมบตั ิที่ทาใหข้ อ้ มลู จากงบการเงินมีประโยชน์ต่อผใู้ ชง้ บการเงิน ลกั ษณะท่ีเขา้ ใจไดท้ นั ที มีความเก่ียวขอ้ งในการตดั สินใจ ขอ้ มูลมีความเชื่อถือได้ และเปรียบเทียบ ได้

ข้อแนะนาเบือ้ งต้นในการทาบญั ชี 1. การเขยี นตัวเลขทางบัญชี 1.1 การเขียนตวั เลขนิยมเขียนดว้ ยเลขอารบิค เช่น 5 4 6 7 9 1.2 การเขียนตวั เลขควรเขียนใหต้ รงหลกั ในแตล่ ะบรรทดั โดยเรียงจากหลกั หน่วยข้ึนไปจนครบ เช่น 123 1125 1.3 ตวั เลขทุกจานวนต้งั แต่ 3 หลกั ข้ึนไปใหใ้ ชเ้ คร่ืองหมาย “ , “ โดยนบั จากจุดทศนิยมไปทางซา้ ยมือ เช่น 5,632.20

1.4 ถา้ เขียนตวั เลขผิดใหข้ ีดเสน้ ฆ่าตวั เลขที่ผิดแลว้ เขียนตวั เลขที่ถกู ไวข้ า้ งบนของตวั เลขที่ผดิ และลงช่ือยอ่ กากบั เช่น 21,352.25 10,290.20 สุ 1.5 การเขียนวนั เดือน ปี ทางบญั ชีใหเ้ ขียน พ.ศ. บรรทดั แรก และบรรทดั ตอ่ มาใหเ้ ขียน เดือน โดยใช้ อกั ษรยอ่ แลว้ ตามดว้ ยวนั ที่ เช่น พ.ศ. 2547 เดือน วนั ที่ ธ.ค. 9 10 11

2. การบันทกึ บัญชี 2.1 กิจการจะตอ้ งมีการบนั ทึกบญั ชีแยกจากเจา้ ของกิจการ และมีการบนั ทึกบญั ชีเพือ่ ใหท้ ราบผลการดาเนินงานในรอบ ระยะเวลาบญั ชี 2.2 กิจการตอ้ งมีการดาเนินงานต่อเน่ืองจากการใช้ ทรัพยส์ ินท้งั หมดในการหาผลประโยชน์ และในรอบระยะเวลา บญั ชี ซ่ึงตอ้ งมีการสรุปผลการดาเนินงานของกิจการจากการไดม้ า ของสินทรัพยเ์ พ่ือนาไปใชง้ าน

สรุป ววิ ฒั นาการของการบญั ชีในตา่ งประเทศเกิดข้ึนอยา่ งเป็นระบบโดย ชาอิตาเล่ียนช่ือ Luca Pacioli ไดเ้ ขียนหนงั สือชื่อ “Summa” ซ่ึงเก่ียวกบั วชิ าการคานวณ และการแลกเปล่ียนโดยใชห้ ลกั สมการพีชคณิต แสดง ความสมั พนั ธ์ของสินทรัพยท์ ี่มีค่า เท่ากบั หน้ีสินบวกส่วนของเจา้ ของ ส่วนการบญั ชีในประเทศไทยเกิดข้ึนในสมยั รัชการท่ี 5 ในยคุ แรกยดึ ตน้ แบบองั กฤษ และต่อมาการบญั ชีของไทยไดเ้ ปล่ียนรูปแบบมาเป็น แบบอเมริกนั ตามผเู้ ช่ียวชาญท่ีใหค้ าแนะนาดา้ นบญั ชี

การบญั ชี และการทาบญั ชีมีความหมายท่ีแตกตา่ งกนั ในดา้ นของการ จดบนั ทึกเหตุการณ์ทางการเงิน การจดั ประเภทและการสรุปผลขอ้ มลู เน่ืองจากการทาบญั ชีเป็ นส่วนหน่ึงของการบญั ชี ผมู้ ีอาชีพทางบญั ชี คือผทู้ ี่ตอ้ งใชค้ วามรู้ความสามารถเฉพาะดา้ นบญั ชี ซ่ึงไดแ้ ก่ผทู้ าบญั ชีและนกั บญั ชี วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี เพอ่ื จดบนั ทึกรายการคา้ ตามลาดบั และนา ขอ้ มูลที่ไดไ้ ปใชใ้ นการบริหารงาน และใชเ้ ป็นหลกั ฐาน อา้ งอิงตาม กฎหมาย

ประโยชนข์ องการบญั ชีโดยสรุป คือ ทาใหท้ ราบผลการดาเนินงาน ฐานะการเงิน ใชข้ อ้ มลู ในการวางแผนป้ องกนั ขอ้ ผดิ พลาดในการทางาน มีประโยชน์ตอ่ นกั ลงทุนและการจดั เกบ็ ภาษี แม่บทการบญั ชี มีขอบเขตที่เกี่ยวกบั การจดั ทางบการเงิน โดยมี วตั ถุประสงคก์ ารใชง้ บการเงินที่แตกต่างกนั ของผสู้ นใจ การจดั ทา งบการเงินอยภู่ ายใตข้ อ้ สมมติ คือใชเ้ กณฑค์ งคา้ ง โดยธุรกิจตอ้ งมีการ ดาเนินงานต่อเน่ือง และเกิดลกั ษณะเชิงคุณภาพของงบการเงิน ขอ้ แนะนาเบ้ืองตน้ ในการทาบญั ชี เป็นขอ้ ปฏิบตั ิเกี่ยวกบั การเขียนตวั เลข และการบนั ทึกบญั ชีท่ีตอ้ งปฏิบตั ิใหถ้ ูกตอ้ งตามหลกั การ

ศัพท์บญั ชี คำศัพท์บัญชี ศพั ท์ภาษาอังกฤษ ระบบบัญชีคู่ Double Entry Bookkeeping การบัญชี Accounting การรวบรวมข้อมูล Collecting การบันทกึ Recording การจาแนก Classifying การสรุปผล Summarizing การทาบัญชี Bookkeeping

คำศัพท์บญั ชี ศัพท์ภำษำอังกฤษ ผทู้ าบญั ชี Bookkeeper นกั บญั ชี Accountant แมบ่ ทการบญั ชี Accounting Framework เกณฑค์ งคา้ ง Accrual Basis การดาเนินงานต่อเน่ือง Going Concern รายการคา้ Business Transaction งวดบญั ชี Accounting Period

ผา่ น www.ssobook.com http://www.bs.ac.th/thai/veenayod/pageC.html http://www.buncheeaudit.com/what’s%20new%20-%20text4html http:account.bu.ac.th/article/account01.html http://www.lcc.ac.th/Section/account/desc.htm