ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ μία παράκτια διαδρομή κάστρων στην Ελλάδα
ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ μία παράκτια διαδρομή κάστρων στην Ελλάδα Ηγουμενίτσα 2021 «Έργο συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α.) και την Εθνική Συμμετοχή των χωρών Ελλάδας και Ιταλίας»
ΚΑΣΤΡΟ ΜΑΡΓΑΡΙΤΙΟΥ
Συντελεστές τεύχους Κασσιανή Λάζαρη, Αρχαιολόγος Θεοδώρα Λάζου, Ιστορικός - Αρχαιολόγος Αναστασία Κουκουλά, Αρχιτέκτων Μηχανικός © ΥΠΠΟΑ-Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Κάστρο Μαργαριτίου 1 ΤΑΥΤΙΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ 1.1 Η ευρύτερη περιοχή και η μορφολογία της 1.2 Φωτογραφική τεκμηρίωση 1.3 Ιστορικές - αρχειακές μαρτυρίες 2 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ 2.1 Ιστορική περιγραφή της περιοχής 2.2 Ιστορική περιγραφή του μνημείου 2.3 Αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά - περιγραφή του μνημείου 2.4 Σημεία ιστορικού, φυσιολατρικού, αρχαιολογικού, αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος στην περιοχή 2.5 Ένταξη του μνημείου στον αστικό ιστό 3 ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΝΗΜΕΙΑ 3.1 Σύνδεση με άλλα μνημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην ευρύτερη περιοχή 4 ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ 4.1 Στατική - αρχιτεκτονική αποτύπωση του μνημείου 5 ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ 6 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΙΚ 01 | Αεροφωτογραφία του κάστρου Μαργαριτίου
Κάστρο Μαργαριτίου Περιφέρεια Ηπείρου Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας Δήμος Ηγουμενίτσας Δ.Δ. Μαργαριτίου Συντεταγμένες: Γεωγραφικό πλάτος 39°21'16.75\"N – Γεωγραφικό μήκος: 20°26'22.25\"E Χρονολόγηση μνημείου: 15ος-19ος αιώνας Τυπολογία: Κάστρο Εμβαδό (τ.μ.): 890 τ.μ.
1 ΤΑΥΤΙΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
1.1 Η ευρύτερη περιοχή και η μορφολογία της Η Περιφέρεια Ηπείρου καλύπτει το βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας και αποτελείται από 4 περιφερειακές ενότητες. Το βορειοδυτικό παράκτιο τμήμα της, από τα σύνορα με την Αλβανία στα βόρεια ως περίπου την περιοχή της Πάργας στα νότια, αποτελεί η Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας. Πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας, από τη συγκρότηση της διοικητικής ενότητας το 1936 έως σήμερα, είναι η Ηγουμενίτσα, πόλη με πληθυσμό περίπου 10.000 κατοίκων, και ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά λιμάνια, στον μυχό του ομώνυμου κόλπου. Το Μαργαρίτι αποτελεί οικισμό στο νότιο τμήμα της Θεσπρωτίας, σε απόσταση περίπου 27 χλμ. από την Ηγουμενίτσα, πολύ κοντά στην Εθνική Οδό που συνδέει την Ηγουμενίτσα με την Πρέβεζα. Έχει πληθυσμό περίπου 700 κατοίκους. Το κάστρο του Μαργαριτίου βρίσκεται σε χαμηλό λόφο στα νότια του σύγχρονου οικισμού και είναι προσβάσιμο μέσω μονοπατιού μήκους περίπου 150 μ.
ΕΙΚ 02 | Άποψη του κάστρου Μαργαριτίου από αέρος
1.2 Φωτογραφική τεκμηρίωση Φωτογραφική τεκμηρίωση του μνημείου πριν τις επεμβάσεις. ΕΙΚ 03 | Άποψη του κάστρου Μαργαριτίου από αέρος πριν την έναρξη των εργασιών
ΕΙΚ 04 | Η δυτική οχύρωση ΕΙΚ 05 | Ο ημικυκλικός πύργος
ΕΙΚ 06 | Άποψη της κύριας πύλης ΕΙΚ 07 | Το λίθινο υπόβαθρο της ξύλινης σκάλας που οδηγεί στον 1 όροφο
ΕΙΚ 08 | Άποψη του ΒΔ δωματίου στο επίπεδο του ισογείου ΕΙΚ 09 | Οι τοξωτοί διάδρομοι στα δυτικά της κεντρικής αυλής
1.3 Ιστορικές - αρχειακές μαρτυρίες Από την αρχειακή έρευνα έχουν εντοπιστεί αρκετές απεικονίσεις που αναφέρεται ότι απεικονίζουν την πολιορκία του Μαργαριτίου από τους Ενετούς το 1571. Οι απεικονίσεις αυτές, ωστόσο, διαφέρουν σημαντικά από την υφιστάμενη κατάσταση του μνημείου, καθώς το παρουσιάζουν να έχει τριγωνικό σχήμα και αρκετά κτίσματα στο εσωτερικό του. Συνεπώς εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το αν πρόκειται όντως για το μνημείο ή είναι εσφαλμένη η αναφερόμενη ονομασία στις γκραβούρες. Από τις νεότερες φωτογραφίες του μνημείου, οι παλαιότερα σωζόμενες είναι των αρχών του 20ου αιώνα, όπου ο λόφος είναι γυμνός και το κάστρο φαίνεται σχεδόν ολόκληρο, όπως περίπου σώζεται και σήμερα.
ΕΙΚ 10 | Η πολιορκία του Μαργαριτίου από τους Ενετούς το 1570 και η άλωση του Σοποτού από τον Balthasar Jenichen (άγνωστη χρονολογία)
ΕΙΚ 11 | Το κάστρο του Μαργαριτίου από τον Γιώργο Βαφιαδάκη. Δεκαετία 1920 ΕΙΚ 12 | Άποψη του κάστρου Μαργαριτίου από τον Αλή Σαμή Βέη το 1938 κατά το πέρασμά του από την περιοχή. Διακρίνεται η δυτική πλευρά του κάστρου
2 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
2.1 Ιστορική περιγραφή της περιοχής Η ευρύτερη περιοχή της Θεσπρωτίας αποτελούσε από τον 8ο αι. διοικητική περιφέρεια της βυζαντινής αυτοκρατορίας, που αναφέρεται ως Βαγενιτία ή Βαγενετία. Μετά το 1204 και τη μερική διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, υπάγεται στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και το 1294 συμπεριλήφθηκε στην τεράστια προίκα που δόθηκε από τον Δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρο στη Θυγατέρα του Θάμαρ για τον γάμο της με τον Πρίγκιπα Φίλιππο Ανδεγαυό του Τάραντα. Η περιοχή υπήρξε σε όλο το διάστημα του 13ου και το πρώτο μισό του 14ου αι. πεδίο ανταγωνισμού και πολεμικών συγκρούσεων ανάμεσα στους αυτοκρατορικούς Βυζαντινούς, τους Βυζαντινούς του Δεσποτάτου και τους Ανδηγαυούς βασιλείς της Νεαπόλεως, μέσω των υποτελών τους, Ορσίνι, κυρίαρχων στα απέναντι Ιόνια νησιά. Από τις αρχές του 15ου αι. η περιοχή σταδιακά περιήλθε υπό οθωμανικό έλεγχο. Οι κατακτημένες περιοχές συγκρότησαν το νέο οθωμανικό σαντζάκι της Αρβανιτιάς. Κατά τη διάρκεια των βενετοτουρκικών πολέμων και μέχρι το τέλος του 17ου αι., τα παράλια της Ηπείρου γίνονται επανειλημμένα θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων, έως την οριστική ένταξή τους στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Έως και τον 18ο αι. οι Τσάμηδες αγάδες και μπέηδες θα παραμείνουν εκπρόσωποι της οθωμανικής νομιμότητας στην περιοχή και ταυτόχρονα θα εκδηλώσουν αποσχιστικές τάσεις από την κεντρική εξουσία. Στα τέλη του αιώνα εδραιώνεται η εξουσία του Αλή μπέη Τεπελενλή, που αναδεικνύεται ως ισχυρός παράγοντας της περιοχής μέχρι την οριστική του ρήξη με την Πύλη και το θάνατό του το 1822. Το Μαργαρίτι ήταν σημαντικός οικισμός της περιοχής καθόλη τη διάρκεια του 19ου αι. με εντυπωσιακή αρχιτεκτονική και πληθυσμό που έφτανε τις 3.000 κατοίκους, τόπος συμβίωσης διαφορετικών εθνοτήτων και θρησκευμάτων. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι ζούσαν στο Μαργαρίτι έως και την ενσωμάτωση της Θεσπρωτίας στο ελληνικό κράτος το 1913, οπότε μεγάλο μέρος του μουσουλμανικού πληθυσμού του μετακινήθηκε προς τη γειτονική Αλβανία. Η αμφιλεγόμενη στάση των μουσουλμάνων Τσάμηδων κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της γερμανο-ιταλικής κατοχής της περιοχής οδήγησε στο τελικό μαζικό ρεύμα εξόδου τους μετά το 1944.
ΕΙΚ 13 | Το κάστρο στο Μαργαρίτι κατά την πολιορκία του από τους Βενετούς στα 1571. Χαλκογραφία, Camocio Giovanni Francesco, 1574
ΕΙΚ 14 | Το κάστρο στο Μαργαρίτι κατά την πολιορκία του από τους Βενετούς στα 1571. Χαλκογραφία, Coronelli Vincenzo 1688
ΕΙΚ 15 | Η κατάληψη του Μαργαριτίου από τον Sebastian Venier και τον Θωμά Μουζάκη στις 8 Σεπτεμβρίου 1570. Χαλκογραφία, Simon Pinargenti , Βενετία 1573 (Bibliothèque Nationale de France, Cartes et Plans, Rés. Ge FF 9373, πίνακας 7)
ΕΙΚ 16 | Χάρτης της Θεσπρωτίας, του Σουλίου και της Πάργας, Pouqueville François Charles Hugues Laurent 1826-7
2.2 Ιστορική περιγραφή του μνημείου Το τοπωνύμιο της περιοχής παραπέμπει στο «Μαργαρίτος», επωνυμία του εξισλαμισμένου χριστιανού και όνομα του πρώτου Φράγκου κυρίαρχου των νησιών του Ιονίου τον 12ο αι. Ο οικισμός του Μαργαριτίου ιδρύθηκε πιθανότατα από τους Βενετούς τον 15ο αι. Οι πρώτες αναφορές από τα οθωμανικά κατάστιχα γίνονται το 1530, οπότε ο οικισμός φαίνεται ότι κατοικείται από οκτώ χριστιανικές οικογένειες. Ωστόσο, σταδιακά επικρατεί το μουσουλμανικό στοιχείο, μέσα από τον εξισλαμισμό των νομάδων κτηνοτρόφων της περιοχής, οι οποίοι στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν και ως φρουρά του κάστρου. Το τελευταίο κατασκευάζεται γύρω στο 1549 από τους Οθωμανούς με σκοπό την ισχυροποίηση των πρόσφατα κατακτημένων εδαφών τους έναντι των παράλιων βενετικών κτήσεων, κυρίως της περιοχής της Πάργας. Η επιθετική δράση της φρουράς του Μαργαριτίου εναντίον της βενετικής κτήσης της Πάργας θα προκαλέσει τη συνδυασμένη επίθεση 6.000 Βενετών, Κερκυραίων και τοπικών δυνάμεων από την Πάργα και την Παραμυθιά, υπό τον Πάολο Ορσίνι, το 1571, οι οποίοι θα καταλάβουν και θα καταστρέψουν το πρόσφατα κατασκευασμένο από τους Οθωμανούς κάστρο. Η κατάληψη του φρουρίου αποδόθηκε ζωγραφικά από τον Έλληνα ζωγράφο Έλληνα Αντώνιο Βασιλάκη (Antonio Vassilacchi) από τη Μήλο, μαθητή του Tintoretto, ο οποίος ήταν παρών στη μάχη. Μετά τη σύναψη ειρήνης το 1573, η Πάργα παρέμεινε βενετική και το Μαργαρίτι οθωμανικό, ενώ το φρούριο επισκευάζεται από τους Οθωμανούς της περιοχής.
ΕΙΚ 17 | Η κατάληψη του Μαργαριτίου από τους Βενετούς στα 1571. Χαλκογραφία, Camocio Giovanni Francesco 1574
ΕΙΚ 18 | Η άλωση του φρουρίου του Μαργαριτίου 22 Νοεμβρίου του έτους 1571. Βασιλάκης Αντώνιος (άγνωστη χρονολογία). Βενετία, Παλάτι των Δόγηδων
Το Μαργαρίτι παραμένει και τον 17ο αι. σημαντικό φρούριο της περιοχής. Το 1669 αναφέρεται ότι διέθετε 8 topciyan (πυροβολητές) και φρουρά μεταξύ 40-50 γενίτσαρων. Την περιοχή επισκέπτεται το 1670-71 ο Εβλιγιά Τσελεμπή, που περιγράφει το φρούριο με εμφανείς υπερβολές, ως πεντάγωνο με περίμετρο 520 μ. και φρουρά 200 ατόμων. Τον 18ο αι. το Μαργαρίτι διοικείται από τον Σουλεϊμάν Τσαπάρη, αρχηγό μιας μεγάλης οικογένειας που θα διοικεί την περιοχή μέχρι το πρώτο μισό του 19ου αιώνα και θα είναι κάτοχος του μεγαλύτερου μέρους των εδαφών της. Ταυτόχρονα, παρουσιάζεται ως κέντρο ταραχών και εξεγέρσεων ενάντια στην οθωμανική Πύλη και εστία αντικυβερνητικών συνωμοσιών. Το 1811 η περιοχή περνά στην εξουσία του Αλή Πασά Τεπελενλή. Αν και δεν υπάρχουν σαφείς αναφορές, το κάστρο θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι συνέχισε να παίζει ρόλο στα ιστορικά γεγονότα και τις συνεχείς πολεμικές συγκρούσεις της περιοχής, κυρίως ως ορμητήριο κατά της Πάργας, ενώ αργότερα και ως το 1913, οπότε η περιοχή ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος, χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή, ως στρατώνας του τούρκικου στρατού και ως έδρα του στρατιωτικού διοικητή της περιοχής.
ΕΙΚ 19 | Στην αγορά του Μαργαριτίου. Γεώργιος Βαφιαδάκης, 1931
2.3 Αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά - περιγραφή του μνημείου Η σημερινή μορφή του κάστρου στο Μαργαρίτι οφείλεται στις εκτεταμένες επισκευές τις οποίες υπέστη στο β΄ μισό του 17ου και τις αρχές του 18ου αι. και έχει τα χαρακτηριστικά μίας μεγάλης, οχυρωμένης στρατιωτικής κατοικίας, που αναπτύσσεται γύρω από εσωτερική αυλή. Το κάστρο έχει ακανόνιστη κάτοψη πενταγώνου με μέγιστες διαστάσεις 30 x 40 μ. Τα τείχη του ήταν κατασκευασμένα από αδρά δουλεμένους λίθους και ισχυρό κονίαμα και σώζονται ως ύψος περίπου 10 μ. στην καλύτερα διατηρημένη δυτική πλευρά του. Η οχύρωση ενισχυόταν από έναν τραπεζιόσχημο πύργο στα ΒΑ και έναν κυκλικό στη ΝΔ γωνία της. Οι πύργοι ήταν εξ ολοκλήρου μπαζωμένοι εσωτερικά αφήνοντας έναν προστατευμένο χώρο για τοποθέτηση πυροβόλων στο επάνω μέρος τους. Μία ακόμη πυργοειδής κατασκευή, στεγασμένη με θόλο στο κατώτερο επίπεδό της, προστάτευε από βόρεια την πύλη του κάστρου. Η πύλη, που ήταν τοξωτή, βρισκόταν στη βόρεια πλευρά της οχύρωσης και είχε έντονη υψομετρική διαφορά, άνω των 5 μ. με τον περιβάλλοντα εξωτερικό χώρο του κάστρου, η επικοινωνία με τον οποίο δεν έχει καταστεί δυνατό να εξακριβωθεί προς το παρόν. Πιθανόν να εξασφαλιζόταν μέσω κινητής ξύλινης κλίμακας. Η εσωτερική αυλή, στην οποία οδηγούσε απευθείας η πύλη, έχει μέγιστες διαστάσεις 16 x 10 μ. και σχεδόν ορθογώνιο σχήμα. Το δάπεδό της αποτελούσε ο λαξευμένος φυσικός βράχος. Γύρω από την αυλή το κάστρο διαμορφώνεται σε δύο επίπεδα.
ΕΙΚ 20 | Κάτοψη του κάστρου Μαργαριτίου στο ισόγειο επίπεδο
ΕΙΚ 21 | Ο ημικυκλικός πύργος πριν και μετά την ανασκαφή
ΕΙΚ 22 | Η περιοχή της κύριας πύλης μετά την έναρξη των εργασιών ΕΙΚ 23 | Ο χώρος του αποχωρητηρίου
Στο ισόγειο διαμορφωνόταν θολωτοί χώροι που επικοινωνούσαν μεταξύ τους μέσω διαδρόμου που περιέτρεχε τη δυτική και νότια πλευρά της αυλής. Στη δυτική πτέρυγα εντοπίστηκαν δύο δεξαμενές για την αποθήκευση νερού. Ήταν εξ ολοκλήρου επιχρισμένες εσωτερικά με υδραυλικό κονίαμα και η είσοδος σε αυτές γινόταν από μικρά ανοίγματα σε ύψος 1,50 μ. από το δάπεδο τους. Μεταξύ των δεξαμενών υπήρχε χώρος λουτρού, που τροφοδοτούνταν με νερό από πήλινους σωλήνες και διέθετε λιθόκτιστο αγωγό για την απομάκρυνση των λυμάτων. Στην ανατολική πτέρυγα εντοπίστηκε αποχωρητήριο, ενώ ένας ακόμη θολωτός αποθηκευτικός χώρος καταλάμβανε τη ΝΑ γωνία του κάστρου. Η πρόσβαση από την αυλή στο ανώτερο επίπεδο εξασφαλιζόταν με ξύλινη κλίμακα με λίθινη βάση μπροστά στη δυτική πτέρυγα. Στο επίπεδο αυτό βρισκόταν η οχυρή κατοικία της φρουράς του κάστρου. Δύο μεγάλα δωμάτια χωροθετούνταν πάνω από τις δεξαμενές της δυτικής πτέρυγας. Σε καλύτερη κατάσταση διασώζονται οι τοίχοι της νότιας πτέρυγας του ορόφου. Το μεγάλο δωμάτιο στη ΝΑ γωνία διέθετε τοξωτά παράθυρα και τζάκι για τη θέρμανσή του, ενώ στους τοίχους υπήρχαν επίσης αποθηκευτικά ερμάρια, καθώς και ανοίγματα τυφεκιοθυρίδων και μία καταχύστρα για αμυντικούς λόγους.
ΕΙΚ 24 | Άποψη ΝΑ δωματίου στο επίπεδο του ορόφου. Διακρίνονται τα τοξωτά παράθυρα ΕΙΚ 25 | Η καταχύστρα του ΝΑ δωματίου
2.4 Σημεία ιστορικού, φυσιολατρικού, αρχαιολογικού, αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος στην περιοχή Το κάστρο του Μαργαριτίου αποτελεί έναν εύκολα προσβάσιμο αρχαιολογικό χώρο, δίπλα στον σύγχρονο οικισμό και σε απόσταση μικρότερη των 500 μ. από την Εθνική Οδό Ηγουμενίτσας - Πρέβεζας. Ο σύγχρονος οικισμός, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός από το 1978, έχει ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική, καθώς διατηρούνται αρκετά από τα παλιά πετρόκτιστα σπίτια του και η κεντρική πλατεία με τα πλατάνια. Στο κέντρο του οικισμού, σε αποκαταστημένο αρχοντικό του 1893 στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο Μαργαριτίου. Στο ισόγειο και τον όροφο του κτίσματος, που διαθέτει εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο ταβάνι, στεγάζεται έκθεση με τίτλο «Μαλλί, λινάρι, αργαλειός και ραπτομηχανή», αίθουσα προβολών και πληροφοριακού υλικού, ενώ ένα από τα δωμάτια, ο «χειμωνιάτικος οντάς» έχει αναπαρασταθεί όπως ήταν στα τέλη του 19ου αι. Ο κεντρικός δρόμος του οικισμού οδηγούσε προς τον «μαχαλά» (γειτονιά-συνοικισμό) Σκάλα, στα βόρεια, στον οποίο διασώζονται σε ερειπιώδη κατάσταση τα μεγαλοπρεπέστερα αρχοντικά των Οθωμανών αγάδων της περιοχής. Τα σπίτια ήταν διώροφα ή τριώροφα, διέθεταν αποθηκευτικούς χώρους στο ισόγειο και μεγάλες αυλές που περιβάλλονταν από ψηλές μάντρες, τόσο για λόγους ασφαλείας των αγάδων, όσο και σύμφωνα με τις ισλαμικές αντιλήψεις για τη γυναίκα, που δεν έπρεπε να εκτίθεται στα ανδρικά βλέμματα εκτός σπιτιού.
ΕΙΚ 26 | Άποψη του σύγχρονου οικισμού του Μαργαριτίου από το κάστρο. Φωτογραφία Γιώργος Μαλαμίδης
ΕΙΚ 27 | Λαογραφικό Μουσείο Μαργαριτίου. Φωτογραφία Αγγελική Σκιαδοπούλου
ΕΙΚ 28 | Άποψη του «μαχαλά» (γειτονιά-συνοικισμό) στη Σκάλα, στα βόρεια του οικισμού ΕΙΚ 29 | Λεπτομέρειες από τα μεγαλοπρεπέστερα αρχοντικά των Οθωμανών αγάδων της περιοχής. Φωτογραφίες Γιώργος Μαλαμίδης
Το συγκρότημα υδρόμυλων, σε μικρή απόσταση επί της Ε.Ο. Ηγουμενίτσας – Πρέβεζας, αποτελεί ένα από τα χιλιάδες παραδείγματα υδροκίνητων εγκαταστάσεων που δημιουργήθηκαν στον ελλαδικό χώρο κατά την προβιομηχανική περίοδο. Οι δύο μύλοι, που χρονολογούνται στο 19ο αι., είχαν υψομετρική διαφορά, ώστε να εκμεταλλευτούν τη μεγαλύτερη δυνατή ποσότητα του διαθέσιμου νερού και συνδεόταν με υδραύλακα μήκους 60 μ., ο οποίος διατηρείται σήμερα εν μέρει ορατός κάτω από την εθνική οδό. Λίγο νοτιότερα και στα όρια με τον Νομό Πρέβεζας βρίσκεται η προστατευόμενη περιοχή του Έλους Καλοδικίου, ένας εντυπωσιακός υδροβιότοπος που φιλοξενεί σημαντική ορνιθοπανίδα, καθώς βρίσκεται στο δίκτυο των μεταναστευτικών σταθμών των πουλιών στη Δυτική Ελλάδα, αλλά και πλούσια βλάστηση, ειδικά κατά τις αρχές του καλοκαιριού, οπότε καλύπτεται σε όλη του την έκταση με ανθισμένα νούφαρα.
Ανώτερος μύλος Ανώτερος μύλος Μυλαύλακας Κατώτερος υδραύλακας Κατώτερος μύλος ΕΙΚ 30 | Σχεδιαστική αναπαράσταση του συγκροτήματος των υδρόμυλων ΕΙΚ 31 | Το συγκρότημα των υδρόμυλων
ΕΙΚ 32 | Το Έλος Καλοδικίου
Το Μαργαρίτι βρίσκεται σε απόσταση που δεν ξεπερνά τα 25 χλμ. από τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της περιοχής στην Πρέβεζα και τη Θεσπρωτία. Στα ΒΔ βρίσκεται το χωριό Πέρδικα με την γνωστή παραλία Καραβοστάσι, που διαθέτει υποδομές διαμονής και αναψυχής για σημαντικό αριθμό επισκεπτών. Πάνω από την παραλία και με εντυπωσιακή θέα προς το βόρειο Ιόνιο, την Κέρκυρα και τη Λευκάδα βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Δυμοκάστρου. Το Δυμόκαστρο αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαίους οικισμούς της Θεσπρωτίας που ιδρύεται στο δεύτερο μισό του 4ου αι. π.Χ. και κατοικείται μέχρι και τον 1ο αι. μ.Χ. Ιδιωτικές κατοικίες και μεγάλου μεγέθους δημόσια κτίρια καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα του οικισμού, που η οχύρωσή του κατεβαίνει ως την ακτή.
ΕΙΚ 33 | Ο αρχαιολογικός χώρος του Δυμοκάστρου και στο βάθος η παραλία Καραβοστάσι
Search
