หลักสูตรการศึกษาต่อเนื่อง ปีงบประมาณ 2561 ปร

สื่อการเรยี นรู้ 1. เอกสารประกอบการเรยี น 2. เพาเวอร์พอยทแ์ ละคลิป 3. วสั ดุอุปกรณจ์ รงิ การวัดและประเมินผล 1. สงั เกตพฤตกิ รรมการฝึกปฏบิ ัติ 2. ชนิ้ งาน/ผลงานทีฝ่ ึกปฏิบัติ 3. สงั เกตการตอบคำถามระหวา่ งการจดั กจิ กรรม เง่อื นไขการจบหลักสูตร 1. ระยะเวลาเขา้ รับการอบรมไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 2. มีความร้แู ละผา่ นการฝึกปฏิบัติการแปรรปู ตะไคร้ มะนาว และมะนาวไมร่ โู้ ห่ หลกั สตู รการศึกษาต่อเนือ่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 96

หลักสูตรการแปรรูปสมุนไพรและผักพืน้ บ้าน จำนวน 40 ช่ัวโมง ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร อันเนือ่ งมาจากพระราชดำริ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ความเปน็ มาของหลกั สตู ร สมนุ ไพรและผกั พื้นบา้ นปลกู แบบธรรมชาตโิ ดยปราศจากสารเคมี ยาปราบศัตรูพืช เป็นทางออก ท่ีจะทำให้คนไทยมีสุขภาพท่ีดีขนึ้ พืชผัก สมุนไพรเหลา่ น้ี นอกจากจะนำมาประกอบเป็นอาหารในชีวิตประจำวัน ท่ปี ลอดภัยแล้ว พืชผกั บางชนดิ ยังสามารถนำมาเป็นยาสมนุ ไพรบำบดั อาการ ป้องกนั และรักษาอาการของโรค ใช้บำรุงผิวพรรณ ดูแลสุขภาพของตนเอง คนในครอบครัวและสามารถนำมาผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ของชุมชน ทอ้ งถ่นิ เพื่อเป็นสนิ คา้ ของชุมชน และสรา้ งเศรษฐกจิ ของชุมชนให้มีความม่ันคงต่อไป ในแตล่ ะท้องถ่ินมีผักพื้นบ้านและผลไม้ ที่เป็นสมุนไพรไทยท่ีโดดเด่นของตัวเอง นอกจากหาได้ง่าย และราคาถูกแล้วที่สำคัญมีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น พลูคาว มีประโยชน์มากมาย โดยเฉพาะมีฤทธ์ิในการช่วย ต่อต้านมะเร็ง ยับย้ังการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง ขลู่ ช่วยบำรุงประสาทและเป็นยารักษาโรคเบาหวานและ ช่วยลดความดันโลหิตได้ จิงจูฉ่าย เป็นพืชที่มีฤทธ์ิเย็น มีรสชาติขมเล็กน้อย ให้กลิ่นหอม ย่ิงเม่ือถูกความร้อนกลิ่น จะยิ่งหอมมากขึ้น คนจีนนิยมนำมาปรุงอาหารกินในหน้าหนาวเพราะเชื่อว่าจะช่วยปรับสมดุลภายในร่างกาย ช่วยขบั ลมในกระเพาะอาหารได้ดีและอ่อมแซบจะช่วยบำรงุ เลือด บำรุงกำลัง และบำรุงสายตาได้ดมี าก เป็นตน้ ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวดั ญาณสังวรารามวรมหาวิหาร อันเน่ืองมาจากพระราชดำริ ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการประกอบอาชพี การแปรรูปสมุนไพรและผักพื้นบ้าน เพ่ือให้ผู้เรียนหรือผู้ไม่มี อาชีพสามารถนำไปสรา้ งรายได้ เป็นอาชีพหลักหรือเป็นอาชพี เสรมิ ที่ย่งั ยนื ได้ จึงได้จัดทำหลักสูตรการแปรรูป สมนุ ไพรและผกั พนื้ บ้านขน้ึ จุดมุ่งหมาย เพ่ือให้ผู้เรยี น 1. มีความรู้ความเข้าใจ และมีทักษะเก่ยี วกับการแปรรปู สมุนไพรและผกั พ้นื บ้าน 2. ได้รบั การฝึกปฏบิ ตั กิ ารแปรรปู สมนุ ไพรและผักพนื้ บา้ น กลุม่ เปา้ หมาย เกษตรกรหรือประชาชนทีม่ คี วามสนใจ จำนวน 20 คน ระยะเวลา จำนวน 40 ชั่วโมง หลักสูตรการศึกษาตอ่ เน่อื งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 97

โครงสรา้ งหลกั สตู ร เรอ่ื ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา การจดั กระบวน จำนวนชว่ั โมง การเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏิบัติ 1. ช่อง - บอกความสำคญั ของ - ความสำคญั ของการ - ศึกษาขอ้ มูลจาก 3 ช่ัวโมง 2 ช่ัวโมง ทางการ การประกอบอาชพี การ ประกอบอาชีพการแปรรปู แหล่งเรียนรู้ ประกอบ แปรรปู สมนุ ไพรและ สมนุ ไพรและผกั พน้ื บ้าน ภมู ิปัญญา สอื่ - อาชีพการ ผักพน้ื บา้ น - ความเปน็ ไปได้ในการ อิเล็กทรอนิกส์ แปรรปู - รว่ มอภปิ รายเกี่ยวกับ ประกอบอาชีพการแปรรปู เอกสารสถาน สมุนไพร ความเป็นไปไดใ้ นการ สมนุ ไพรและผักพ้ืนบ้าน ประกอบการ และผกั ประกอบอาชพี การ - แหลง่ เรียนรู้ทเ่ี กยี่ วข้อง สถานท่จี ัดจำหน่าย พ้ืนบา้ น แปรรปู สมุนไพรและ กับการประกอบอาชีพ - บรรยายให้ ผักพน้ื บ้าน การแปรรปู สมนุ ไพรและ ความรู้ - บอกและหาแหล่ง ผกั พน้ื บ้าน - แลกเปลยี่ น เรยี นรกู้ ารแปรรปู - ทศิ ทางการประกอบ เรยี นรู้ สมนุ ไพรและผักพ้ืนบา้ น อาชีพการแปรรูปสมุนไพร - สรุปความรู้ - ร่วมอภิปรายเกย่ี วกบั และผกั พน้ื บ้าน ที่ไดจ้ ากการ ทิศทางการประกอบ แลกเปล่ียน อาชีพการแปรรปู เรยี นรู้ สมนุ ไพรและผักพน้ื บา้ น 2. ทักษะ - บอกชนิดและสรรพคุณ - ความรู้เบอื้ งตน้ ชนิด - ชมคลบิ 1 ชั่วโมง - การ ทางยาของสมนุ ไพรและ สรรพคุณทางยา และการ - ดูต้นสมุนไพร ประกอบ ผักพื้นบ้าน ปลูกขยายพนั ธุ์เกีย่ วกบั จรงิ อาชีพการ - การปลูกขยายพันธุ์ สมุนไพรและผักพ้นื บ้าน แปรรปู สมนุ ไพรและผักพ้นื บ้าน เชน่ พลคู าว อ่อมแซบ สมนุ ไพร โสมไทย จงิ จูฉา่ ย ผักแพว และผัก ผักชีฝรั่ง ขลู่ ใบหมอ่ น พนื้ บ้าน เปน็ ต้น - อธิบายและฝึก - ขัน้ เตรียมการทำน้ำปั่นผัก - บรรยาย และ 1 ชั่วโมง 2 ช่วั โมง ปฏบิ ัตกิ ารทำน้ำผกั ป่ัน * การเตรียมวัสดอุ ุปกรณ์ สาธิต และวัตถุดิบ - ฝึกปฏิบัติ * ชนิดและสรรพคณุ ทางยา - ซักถาม ของผกั ท่ใี ช้ปั่น หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนื่องของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 98

เรือ่ ง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เน้ือหา การจัดกระบวน จำนวนช่วั โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ัติ * การลา้ ง /แชท่ ำความ - ใหบ้ นั ทึกผล สะอาดผกั การเรยี นรู้ * สว่ นผสมและข้ันตอน การปน่ั - อธิบาย และฝึกปฏิบัติ - ความเปน็ มา และ - บรรยาย และ 2 ชว่ั โมง 6 ช่วั โมง การทำชาสมุนไพร ประโยชน์ของชา สาธติ - ขั้นเตรยี มการทำชา - ฝกึ ปฏิบัติ สมุนไพร - ซักถาม * การเตรยี มวสั ดุอุปกรณ์ - ให้บันทึกผล และวตั ถุดบิ การเรียนรู้ * ชนดิ และสรรพคณุ ทาง ยาของขลู่ ใบหมอ่ น ใบเตย ตะไคร้ และรางจดื * การลา้ ง /แช่ทำความ สะอาดผัก * ส่วนผสมและข้นั ตอน การทำชา - การบรรจุหีบหอ่ - อธิบาย และฝกึ - ชนิดและสรรพคณุ ทางยา - บรรยาย และ 2 ชวั่ โมง 8 ชว่ั โมง ปฏิบัตกิ ารทำแชมพู ของสมนุ ไพรทใ่ี ชบ้ ำรุงผม สาธิต สระผมจากสมนุ ไพร และหนงั ศีรษะ เช่น - ฝกึ ปฏิบัติ สกดั ดว้ ยน้ำ บอระเพ็ด ขิง อญั ชัญ - ซักถาม ใบบัวบก วา่ นหางจระเข้ - ให้บนั ทึกผล มะกรูด ใบฝรัง่ การเรียนรู้ - การสกัดสมุนไพร บอระเพ็ด ขงิ อญั ชัญ ใบบัวบก วา่ นหางจระเข้ มะกรูด ใบฝร่งั - ข้นั เตรยี มการทำแชมพู สมนุ ไพร หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนอื่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 99

เรอ่ื ง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เน้ือหา การจัดกระบวน จำนวนชั่วโมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 3. การ บรหิ าร - อธิบาย และฝกึ ปฏบิ ัติ - สารที่ใช้ทำครมี นวด - บรรยายและ 1 ชวั่ โมง 4 ช่ัวโมง จัดการใน อาชีพการ การทำครีมนวดสมนุ ไพร - ขั้นเตรียมการทำครมี นวด สาธิต แปรรูป สมนุ ไพร สกดั ดว้ ยนำ้ - ฝกึ ปฏิบัติ และผกั พนื้ บา้ น - ซักถาม - ใหบ้ นั ทึกผล การเรียนรู้ อธิบายและฝกึ - วัสดุ อุปกรณแ์ ละวตั ถดุ ิบ - บรรยาย 1 ชั่วโมง 2 ชว่ั โมง ปฏบิ ตั ิการทำยำสมนุ ไพร - สรรพคณุ สมนุ ไพรทใ่ี ช้ - สาธติ - การทำความสะอาด - ฝกึ ปฏบิ ัติ สมนุ ไพรทใี่ ช้ - การทำนำ้ ยำ - วเิ คราะหค์ วามตอ้ งการ - การบริหารจดั การในการ - ศกึ ษาขอ้ มูลจาก 3 ชวั่ โมง 2 ชัว่ โมง ของตลาด ประกอบอาชีพการแปรรูป ส่ือต่างๆ ทั้ง - คิดคำนวณต้นทุน ผล สมนุ ไพรและผักพืน้ บ้าน เอกสาร ส่ือบุคคล กำไร/ขาดทนุ * การบรหิ ารจัดการ สอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ - วางแผนการจัดการ ในการประกอบอาชพี ต่างๆ และแหล่ง เกี่ยวกับผลผลิต การแปรรูปสมุนไพรและ เรยี นรู้ - สามารถวเิ คราะหแ์ ละ ผกั พน้ื บ้าน - แบง่ กลุ่มศึกษา บอกวธิ ีแกป้ ญั หา * การจัดการเก่ียวกบั วิเคราะหแ์ ละ ความเส่ยี งในการ การควบคมุ คุณภาพการ ระดม ประกอบอาชพี แปรรปู สมุนไพรและ ความคดิ เหน็ - บอกวธิ กี ารปอ้ งกัน ผกั พ้ืนบ้าน - ฝึกปฏิบัติ ปญั หาท่ีเกิดจากความเสี่ยง * การคิดคำนวณต้นทนุ - แลกเปล่ียน การแปรรูปสมุนไพรและ เรียนรู้ ผักพื้นบา้ น * การวางแผนการผลิต - การจัดการตลาดในการ ประกอบอาชพี การแปรรปู สมนุ ไพรและผักพ้ืนบา้ น หลกั สตู รการศึกษาต่อเนือ่ งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 100

เร่อื ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนอื้ หา การจดั กระบวน จำนวนช่ัวโมง การเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ - การจัดการความเส่ียงที่ จะเกดิ ข้นึ กบั การประกอบ อาชีพการแปรรูปสมนุ ไพร และผักพนื้ บ้าน รวมจำนวนชั่วโมง 14 26 ชั่วโมง ชว่ั โมง สอื่ การเรียนรู้ 1 . เอกสาร / ใบความรู้ 2 . ศกึ ษาดงู านแหล่งเรยี นรู้ 3. ส่ืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ตา่ งๆ เช่น VCD, DVD, อนิ เทอร์เน็ต 4. ภูมปิ ัญญาท้องถิ่น 5. ฝกึ ปฏบิ ตั ิจรงิ การวัดและประเมินผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎีระหวา่ งเรยี นและจบหลักสูตร 2. การประเมนิ ผลงานระหว่างเรียนจากการฝึกปฏิบตั ิ เงือ่ นไขการจบหลกั สตู ร 1. มีเวลาเรียนไมน่ อ้ ยกว่าร้อยละ 80 2. มคี วามรูแ้ ละผ่านการฝกึ ปฏบิ ัติแปรรปู สมุนไพรและผกั พนื้ บ้าน หลกั สูตรการศึกษาต่อเนือ่ งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 101

หลักสตู รการสกดั สมุนไพรเพ่อื สุขภาพและความงาม จำนวน 40 ชั่วโมง ศูนยฝ์ ึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวัดญาณสงั วรารามวรมหาวหิ าร อันเน่ืองมาจากพระราชดำริ อำเภอบางละมงุ จงั หวดั ชลบุรี ความเป็นมาของหลักสตู ร นำ้ มันหอมระเหย เป็นสารอินทรีย์ท่ีพืชผลิตข้ึนตามธรรมชาติ เก็บไว้ตามส่วนต่างๆ เช่น กลีบดอก ผิวของผล เกสร ราก เปลือกของลำต้น หรือยางท่ีออกมาจากเปลือก น้ำมันมีลักษณะเป็นของเหลวไม่เหนียว เหนอะหนะเหมือนน้ำมันพืช มีกล่ินหอมระเหยง่าย เวลาท่ีได้รับความร้อนของน้ำมันหอมระเหยจะระเหย ออกมาเป็นไอ ทำให้ไดก้ ลน่ิ หอม กลนิ่ ของน้ำมันหอมระเหยในส่วนของดอกไมม้ ีบทบาทสำคัญในการชว่ ยดงึ ดูด แมลงมาผสมเกสร ปกปอ้ งการรุกรานจากศตั รู และรักษาความชุ่มชืน้ แกพ่ ืช สำหรับประโยชน์ตอ่ มนษุ ย์ น้ำมนั ระเหย มีคุณสมบัติในการฆ่าเช้ือโรค บรรเทาอาการอักเสบหรือลดบวม คลายเครียด หรือกระตุ้นให้สดช่ืน ทั้งข้ึนอยู่ กับองคป์ ระกอบทางเคมีของน้ำมนั หอมระเหยแต่ละชนิด การสกัดสมุนไพรมีหลายวิธี ท้ังท่ีไม่ใช้ความร้อน และใช้ความร้อน ขึ้นอยู่กับกลุ่มสารท่ีต้องการ สกัดและนำไปใช้ วธิ ีทไ่ี มใ่ ช้ความร้อน เช่น การหมักในตัวทำละลายต่างๆ การบบี ยา สว่ นใหญ่จะใชส้ กัดสารท่ี ไม่ทนต่อความร้อน หรือต้องการรักษาพวกวิตามินต่างๆ หรือต้องการให้ได้สารสกัดท่ีกล่ินไม่เปลี่ยนแปลง เช่น การสกัดน้ำมันมะพร้าวแบบสกัดเย็นโดยใช้วิธีหมัก หรือบีบน้ำกะทิออกจากเนื้อมะพร้าวก่อนนำไป ตกตะกอน เพ่ือให้ไดน้ ้ำมันออกมา น้ำมันมะพร้าวที่สกัดแบบเย็นนี้ จะเรียกว่าน้ำมันมะพร้าวบรสิ ุทธิ์ ซึ่งจะมี ลักษณะใส ไม่มีสี ไม่มีตะกอน มีกล่ินหอมของมะพร้าว และยังคงวิตามินอยู่มากกว่าการสกัดน้ำมันมะพร้าว ทไ่ี ดจ้ ากสกัดแบบรอ้ น ซึง่ นำ้ มนั ทไ่ี ด้จะมสี เี หลืองและไม่มกี ลิ่นหรอื กลิน่ เปล่ียนไป ศนู ย์ฝึกและพัฒนาอาชพี เกษตรกรรมวดั ญาณสังวรารามวรมหาวิหาร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้ตระหนกั ถึงความสำคญั ของการประกอบอาชพี การทำน้ำมนั หอมระเหยและสกดั สมุนไพรด้วยนำ้ มนั มะพรา้ ว สกดั เยน็ เพอื่ ใหผ้ ูเ้ รียนหรือผู้ไม่มีอาชีพสามารถนำไปสร้างรายได้ เปน็ อาชีพหลกั หรือเปน็ อาชีพเสริมท่ียัง่ ยนื ได้ จงึ ได้จัดทำหลักสูตรการสกดั สมนุ ไพรเพอ่ื สุขภาพและความงามขึ้น จดุ มงุ่ หมาย เพอ่ื ให้ผเู้ รยี น 1. มีความรู้ความเข้าใจ และมีทักษะเก่ียวกับการทำน้ำมันหอมระเหยและสกัดสมุนไพรด้วย นำ้ มนั มะพร้าวสกัดเย็น 2. ไดร้ บั การฝึกปฏบิ ตั ิในการทำน้ำมนั หอมระเหยและสกดั สมนุ ไพรด้วยนำ้ มันมะพร้าวสกัดเย็น กลมุ่ เป้าหมาย เกษตรกรหรือประชาชนท่ีมคี วามสนใจ จำนวน 20 คน ระยะเวลา จำนวน 40 ช่ัวโมง หลักสตู รการศึกษาต่อเนื่องของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 102

โครงสรา้ งหลักสตู ร เร่อื ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เน้อื หา การจัด จำนวนช่ัวโมง กระบวนการเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏิบัติ 1. ช่อง - บอกความสำคญั ของการ - ความสำคญั ของการ - ศึกษาขอ้ มูลจาก 2 1 ทางการ ประกอบอาชีพการทำ ประกอบอาชพี การทำ แหล่งเรียนรู้ ช่วั โมง ชัว่ โมง ประกอบ นำ้ มันหอมระเหยและ น้ำมันหอมระเหยและ ภูมิปัญญา อาชพี การทำ สกัดสมุนไพรดว้ ยนำ้ มัน สกดั สมนุ ไพรดว้ ย สอ่ื อเิ ล็กทรอนิกส์ นำ้ มันหอม มะพรา้ วสกดั เย็น นำ้ มันมะพรา้ วสกัดเย็น เอกสาร สถาน ระเหยและ - ร่วมอภิปรายเกี่ยวกบั - ความเป็นไปได้ในการ ประกอบการ สกดั สมนุ ไพร ความเป็นไปไดใ้ นการ ประกอบอาชีพการทำ สถานท่จี ัดจำหนา่ ย ด้วยน้ำมัน ประกอบอาชพี การทำ นำ้ มันหอมระเหยและ - บรรยาย มะพร้าว น้ำมนั หอมระเหยและ สกดั สมนุ ไพรด้วย - แลกเปล่ยี นเรยี นรู้ สกัดเยน็ สกดั สมนุ ไพรดว้ ยนำ้ มนั นำ้ มันมะพรา้ วสกัดเยน็ - สรปุ ความรู้ที่ได้ มะพรา้ วสกดั เยน็ - แหล่งเรยี นรทู้ ่ี จากการแลกเปลี่ยน - บอกและหาแหล่งเรยี นรู้ เกี่ยวข้องกับการ เรียนรู้ การทำน้ำมนั หอมระเหย ประกอบอาชีพการทำ และสกดั สมุนไพรด้วย น้ำมันหอมระเหยและ นำ้ มันมะพร้าวสกัดเยน็ สกัดสมุนไพรด้วย - ร่วมอภิปรายเกีย่ วกบั ทศิ นำ้ มันมะพร้าวสกัดเย็น ทางการประกอบอาชีพ - ทิศทางการประกอบ การทำน้ำมันหอมระเหย อาชพี การทำนำ้ มัน และสกัดสมนุ ไพรดว้ ย หอมระเหยและสกดั น้ำมันมะพรา้ วสกัดเย็น สมนุ ไพรด้วยนำ้ มัน มะพรา้ วสกัดเย็น 2. ทักษะการ - อธบิ ายประโยชนห์ รือ - ประโยชนห์ รือคณุ ค่า - บรรยาย 37 ประกอบอาชีพ คุณค่าของการสกัดแบบ ของการสกัดแบบเย็น - ฝกึ ปฏบิ ัติ ชวั่ โมง ชว่ั โมง การทำน้ำมนั เยน็ และแบบรอ้ น และแบบรอ้ น - ใหบ้ นั ทึก หอมระเหย - เลอื กมะพร้าวในการสกดั - ข้ันตอนการสกัด ผลการเรยี นรู้ และสกดั นำ้ มนั นำ้ มันมะพร้าวแบบเย็น สมนุ ไพรด้วย - อธบิ ายและฝกึ ปฏิบัตกิ าร - ขั้นตอนการสกดั น้ำมนั มะพรา้ ว สกัดนำ้ มนั มะพรา้ ว น้ำมันมะพรา้ วแบบร้อน สกัดเย็น หลกั สตู รการศกึ ษาต่อเนอื่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 103

เรื่อง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนอ้ื หา การจดั จำนวนชัว่ โมง กระบวนการเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏิบัติ - อธิบาย สาธติ และ - รูปแบบการสกดั - บรรยาย 28 ฝกึ ปฏิบตั ิการทำสเปรยด์ ับ สมนุ ไพร 4 แบบ - สาธติ ชัว่ โมง ช่ัวโมง กลนิ่ และสเปรยไ์ ล่ยุงจาก การ คัน้ นำ้ สด การตม้ - ฝึกปฏบิ ัติ การสกัดน้ำมนั หอมระเหย การใชน้ ำ้ มนั และการ - ซกั ถาม แบบกล่นั ไอน้ำ และการ ใชแ้ อลกอฮอร์ - ให้บันทกึ ผลการ หมักสมุนไพรไลย่ งุ - ประเภทของสมุนไพร เรยี นรู้ ที่จะนำมาสกดั เชน่ มะกรูด ตะไคร้หอม - การเตรยี มวัสดุ อปุ กรณ์ และวัตถุดิบ - ข้ันตอนการสกดั น้ำมันหอมระเหยแบบ กล่นั ไอน้ำ - การทำสเปรยด์ ับกล่นิ และสเปรย์ไลย่ งุ - การบรรจุหีบหอ่ - อธิบาย สาธิตและฝึก - ประโยชน์ของนำ้ มนั - บรรยาย 28 ปฏิบตั กิ ารการทำนำ้ มนั มะพร้าว - สาธิต ชั่วโมง ชว่ั โมง บำรุงเสน้ ผม - ผิว จาก - ขนั้ ตอนการทำนำ้ มนั - ฝึกปฏิบัติ สมุนไพรสกดั ดว้ ยนำ้ มัน บำรุงเส้นผม - ซกั ถาม มะพร้าว * การเตรยี มวัสดุ - ให้บันทึกผลการ อปุ กรณ์และวัตถุดบิ เรยี นรู้ * สมุนไพรทใี่ ช้ใน การสกดั เชน่ มะกรูด บอระเพ็ด ขงิ ใบบัวบก ใบฝรัง่ ว่านหางจระเข้ * ขน้ั ตอนการสกดั นำ้ มนั สมนุ ไพร ได้แก่ มะกรดู บอระเพ็ด ขงิ ใบบัวบก ใบฝรงั่ หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนื่องของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 104

เรอื่ ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนือ้ หา การจดั จำนวนชั่วโมง กระบวนการเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ วา่ นหางจระเข้ * วิธที ำน้ำมนั บำรุง เสน้ ผม - การบรรจุหบี หอ่ - อธบิ าย สาธิตและ - ชนิดและสรรพคณุ - บรรยาย 13 ฝกึ ปฏิบตั ิการสกดั น้ำมัน ทางยาของไพลและขม้ิน - สาธิต ชั่วโมง ชั่วโมง ไพล - สรรพคุณของน้ำมนั ไพล - ฝึกปฏบิ ัติ - ขนั้ ตอนการสกดั - ซกั ถาม น้ำมันไพล - ให้บันทกึ ผลการ เรียนรู้ 3. การบริหาร - วิเคราะหค์ วามต้องการ - การบรหิ ารจัดการใน - ศกึ ษาขอ้ มูลจาก 2 1 จดั การใน ของตลาด การประกอบอาชีพการ สื่อตา่ งๆ ทั้ง ช่ัวโมง ช่ัวโมง อาชพี การทำ - คดิ คำนวณต้นทนุ กำไร/ ทำน้ำมันหอมระเหย เอกสาร สอ่ื บุคคล น้ำมนั หอม ขาดทุน และสกัดสมนุ ไพรด้วย สื่ออเิ ล็กทรอนกิ ส์ ระเหยและ - วางแผนการจัดการ นำ้ มนั มะพรา้ วสกัดเยน็ ตา่ งๆ และแหลง่ สกดั สมุนไพร เกี่ยวกับผลผลิต * การบริหาร เรยี นรู้ ด้วยนำ้ มัน - สามารถวิเคราะหแ์ ละ จดั การในการประกอบ - แบ่งกลมุ่ ศึกษา มะพร้าว บอกวธิ ี อาชพี การทำนำ้ มนั วิเคราะห์และระดม สกดั เย็น แกป้ ญั หาความเสี่ยงในการ หอมระเหยและสกัด ความคิดเหน็ ประกอบอาชพี สมุนไพรดว้ ยน้ำมนั - ฝึกปฏิบัติ - บอกวิธีการปอ้ งกนั มะพรา้ วสกัดเยน็ - แลกเปล่ยี นเรียนรู้ ปญั หาท่เี กดิ จากความเสย่ี ง * การจัดการ เก่ยี วกับการควบคมุ คุณภาพการทำนำ้ มนั หอมระเหยและสกดั สมุนไพรด้วยน้ำมนั มะพร้าวสกดั เยน็ * การคิดคำนวณ ต้นทุนการทำน้ำมนั หอมระเหยและสกัด หลักสตู รการศึกษาตอ่ เนอ่ื งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 105

เร่ือง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา การจดั จำนวนชวั่ โมง กระบวนการเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ สมุนไพรด้วยนำ้ มัน มะพร้าวสกัดเย็น * การวางแผนการผลิต - การจดั การตลาดใน การประกอบอาชีพการ ทำนำ้ มนั หอมระเหย และสกดั สมนุ ไพรดว้ ย น้ำมนั มะพรา้ วสกดั เยน็ - การจัดการความเสย่ี ง ทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ กบั การ ประกอบอาชพี การทำ น้ำมันหอมระเหยและ สกดั สมนุ ไพรดว้ ย นำ้ มนั มะพร้าวสกดั เย็น รวมจำนวนช่ัวโมง 12 28 ช่วั โมง ชั่วโมง ส่ือการเรยี นรู้ 1 . เอกสาร / ใบความรู้ 2 . ศึกษาดูงานแหลง่ เรียนรู้ 3. ส่อื อิเล็กทรอนกิ สต์ ่างๆ เชน่ VCD, DVD, อนิ เทอรเ์ น็ต 4. ภมู ิปญั ญาทอ้ งถนิ่ 5. ฝึกปฏิบัติจริง การวัดและประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎรี ะหว่างเรยี นและจบหลักสตู ร 2. การประเมนิ ผลงานระหว่างเรยี นจากการฝึกปฏิบตั ิ เงือ่ นไขการจบหลักสูตร 1. มีเวลาเรยี นไม่น้อยกว่ารอ้ ยละ 80 2. มคี วามรูแ้ ละผ่านการฝึกปฏิบัติการทำน้ำมนั หอมระเหยและสกดั สมุนไพรด้วยน้ำมนั มะพรา้ ว สกัดเยน็ ทกุ ขนั้ ตอนทกุ คน หลักสตู รการศกึ ษาตอ่ เน่ืองของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 106

หลักสูตรอญั ชันชวนชมิ จำนวน 40 ช่วั โมง ศูนยฝ์ ึกและพัฒนาอาชพี เกษตรกรรมวดั ญาณสังวรารามวรมหาวหิ าร อันเนอื่ งมาจากพระราชดำริ อำเภอบางละมงุ จังหวดั ชลบรุ ี ความเปน็ มาของหลักสูตร อัญชัน เป็นพืชปลูกได้ท่ัวไปในเขตร้อน จึงหาได้ง่าย และท่ีรู้จักกันเป็นอย่างดีถึงสรรพคุณและ ประโยชน์ใช้สอยที่ไดจ้ ากทุกส่วนของต้นอัญชัญ โดยเฉพาะดอกอัญชัญที่คนส่วนใหญ่มีความรถู้ ึงการนำสีของ ดอกอัญชนั ไปใส่ในขนมและอาหารคาวหวานตามความตอ้ งการและให้สีสันสวยงาม น่ารับประทาน ซ่ึงอัญชัญ มีสรรพคณุ ทางยาอกี มากมาย สรรพคุณที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะมีสารท่ีชื่อว่า “แอนโทไซยานิน” (Anthocyanin) ซ่ึงมีหน้าท่ีไปช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ทำให้เลือดไปเล้ียงส่วนต่างๆ ได้ดีมากขึ้น เช่น ไปเล้ียงบริเวณ รากผม ซ่ึงชว่ ยทำให้ผมดกดำ เงางาม หรอื ไปเล้ียงบริเวณดวงตาจึงช่วยบำรุงสายตาไปด้วยในตัว หรือไปเลยี้ งบริเวณ ปลายนิ้วมือ ซ่ึงก็จะช่วยแก้อาการเหน็บชาได้ด้วย และที่สำคัญสารน้ียังมีความโดดเด่น น่ันก็คือช่วยลดความเส่ียง ของการเกิดเส้นเลือดอุดตันได้ และการ “กินดอกอัญชันทุกวัน วันละหน่ึงดอก” จะช่วยป้องกันโรคเสน้ เลือด สมองตบี ไดอ้ ีกดว้ ย ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวดั ญาณสังวรารามวรมหาวิหาร อันเน่ืองมาจากพระราชดำริ ได้เห็นถึงความสำคัญของสรรพคุณท่ีได้จากดอกอัญชัน และตระหนักถึงความสำคัญของการประกอบอาชีพ การทำขนมหวานจากดอกอัญชัญ เพ่ือให้ผู้เรียนที่ไม่มีอาชีพเห็นช่องทางการประกอบอาชีพ หรือสามารถนำไป สรา้ งรายได้ เป็นอาชีพหลกั หรือเป็นอาชีพเสริมท่ีย่ังยนื ได้ จึงไดจ้ ัดทำหลักสตู รอญั ชนั ชวนชมิ ขน้ึ จดุ มุง่ หมาย เพอ่ื ให้ผู้เรียน 1. มคี วามรู้ความเข้าใจ และมีทักษะเกี่ยวกบั การทำขนมหวานจากดอกอัญชัน 2. ได้รบั การฝึกปฏบิ ตั ิทำขนมหวานจากดอกอญั ชัน กลุ่มเป้าหมาย เกษตรกรหรือประชาชนที่มคี วามสนใจ จำนวน 20 คน ระยะเวลา จำนวน 40 ชั่วโมง หลกั สตู รการศึกษาต่อเนอ่ื งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 107

โครงสรา้ งหลกั สตู ร เรอื่ ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เน้อื หา การจัดกระบวน จำนวนชวั่ โมง การเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 1. ช่อง - บอกความสำคญั ของ - ความสำคัญของการ - ศกึ ษาขอ้ มูล 2 ชว่ั โมง - ทางการ การประกอบอาชพี ประกอบอาชพี การทำขนม จากแหลง่ เรียนรู้ ประกอบ การทำขนมหวานจาก หวานจากดอกอัญชัน ภูมปิ ญั ญา สอื่ อาชีพการทำ ดอกอัญชนั - ความเป็นไปไดใ้ นการ อิเล็กทรอนิกส์ ขนมหวาน - รว่ มอภิปรายเกย่ี วกับ ประกอบอาชพี การทำขนม เอกสารสถาน จากดอก ความเปน็ ไปไดใ้ นการ หวานจากดอกอัญชนั ประกอบการ อัญชัน ประกอบอาชพี การทำ - แหลง่ เรยี นรทู้ เ่ี ก่ียวขอ้ ง สถานทจี่ ัด ขนมหวานจาก กบั การประกอบอาชพี การ จำหน่าย ดอกอัญชัน ทำขนมหวานจาก - บรรยาย - บอกและหาแหลง่ ดอกอญั ชัน - แลกเปลีย่ น เรยี นรู้ การทำขนมหวาน - ทิศทางการประกอบ เรียนรู้ จากดอกอญั ชนั อาชีพการทำขนมหวาน - สรุปความรู้ - รว่ มอภปิ รายเก่ยี วกบั จากดอกอญั ชัน ทีไ่ ดจ้ ากการ ทิศทางการประกอบ แลกเปล่ยี น อาชีพการทำขนมหวาน เรียนรู้ จากดอกอัญชัน - บอกสรรพคณุ และ - สรรพคุณและประโยชน์ - บรรยาย 1 ชว่ั โมง 4 ชว่ั โมง ประโยชน์ของอัญชัน ของอญั ชัน - สาธติ - เลอื กดอกอญั ชัญ - วิธกี ารเลือกใช้ดอกอญั ชัน - ฝึกปฏิบัติ สำหรบั การทำขนม - วัสดุอปุ กรณ์ และวัตถุดิบ - ซกั ถาม - อธิบายข้นั ตอน และ ในการทำขนมช่อม่วง - ให้บนั ทึกผล ฝึกปฏิบตั กิ ารทำ - ข้นั ตอนการทำขนมชอ่ มว่ ง การเรียนรู้ ขนมช่อมว่ ง * การทำไส้ - บรรยาย - อธบิ ายขน้ั ตอนและ * การเตรียมแปง้ - สาธิต ฝึกปฏิบตั ิการทำขนมชั้น * การขึ้นรูป - ฝึกปฏิบัติ * การนง่ึ - ซักถาม - การเพม่ิ มูลค่าขนมชอ่ ม่วง - ให้บันทึกผล - การบรรจุหีบห่อ การเรยี นรู้ หลกั สูตรการศึกษาต่อเนื่องของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 108

เรื่อง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนอื้ หา การจัดกระบวน จำนวนชั่วโมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ - วสั ดุอุปกรณ์และวัตถุดบิ ในการทำขนมช้ัน - ขน้ั ตอนการทำขนมชัน้ * การเตรียมแปง้ * การกวน * การน่งึ - การเพ่ิมมูลค่าขนมชนั้ - การบรรจุหบี หอ่ - อธบิ ายข้นั ตอนและ - วสั ดอุ ุปกรณ์และวตั ถุดิบ - บรรยาย 1 ชั่วโมง 4 ชว่ั โมง ฝกึ ปฏิบัตกิ ารทำ ในการทำขา้ วเกรียบปากหมอ้ - สาธติ ข้าวเกรียบปากหม้อ - ขั้นตอนการทำขา้ ว - ฝึกปฏบิ ัติ เกรียบปากหมอ้ - ซกั ถาม * การทำไส้ - ใหบ้ นั ทึกผล * การเตรียมแป้ง การเรียนรู้ * การหยอดแป้ง - การเพ่ิมมูลค่าการทำ ขา้ วเกรยี บปากหม้อ - การบรรจุหีบห่อ - อธบิ ายข้นั ตอน และ - วัสดอุ ปุ กรณ์และวัตถุดิบ - บรรยาย 1 ชัว่ โมง 4 ชวั่ โมง ฝกึ ปฏิบัตกิ ารทำ ในการทำลอดชอ่ ง - สาธติ ลอดชอ่ ง - ขน้ั ตอนการทำลอดช่อง - ฝึกปฏบิ ัติ * การเตรียมแปง้ - ซกั ถาม * การกวนแปง้ - ให้บันทึกผล * การหยอดตวั ลอดช่อง การเรยี นรู้ - การเพม่ิ มลู ค่าลอดช่อง - การบรรจหุ บี ห่อ - อธิบายขั้นตอน และ - วสั ดอุ ปุ กรณ์และวัตถดุ บิ - บรรยาย 1 ชว่ั โมง 3 ชว่ั โมง ฝึกปฏบิ ตั ิการทำ ในการทำขา้ วเหนียว - สาธติ ข้าวเหนียวธญั พืช ธญั พชื - ฝึกปฏิบัติ - ข้นั ตอนการทำขา้ ว - ซกั ถาม หลกั สูตรการศึกษาตอ่ เนอื่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 109

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา การจดั กระบวน จำนวนช่ัวโมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ เหนยี วธัญพืช - ใหบ้ นั ทกึ ผล * การเตรยี มธัญพืช การเรียนรู้ * การมลู ข้าวเหนยี ว - การเพม่ิ มลู ค่าข้าวเหนยี ว ธัญพืช - การบรรจุหีบหอ่ - อธิบายขั้นตอน และ - วสั ดุอุปกรณ์และวตั ถดุ บิ - บรรยาย 1 ชัว่ โมง 3 ชว่ั โมง ฝึกปฏบิ ัตกิ ารทำบหุ ลนั ในการทำบุหลันดนั เมฆ - สาธิต ดนั เมฆ - ข้ันตอนการบุหลันดันเมฆ - ฝกึ ปฏบิ ัติ * การทำไส้ - ซกั ถาม * การเตรียมแป้ง - ให้บัน ทึกผล * การขนึ้ รูป การเรียนรู้ - การเพ่ิมมลู ค่า บุหลนั ดันเมฆ - การบรรจุหบี ห่อ - อธิบายข้ันตอน และ - วสั ดุอุปกรณ์และวัตถุดบิ - บรรยาย 1 ชว่ั โมง 3 ชั่วโมง ฝึกปฏบิ ตั ิการทำมว่ งมณี ในการทำม่วงมณี - สาธติ - ข้ันตอนการทำมว่ งมณี - ฝกึ ปฏบิ ัติ * การเตรยี มสาคู - ซักถาม * การป้ัน,การคลกุ - ให้บนั ทึกผล - การเพิ่มมลู ค่ามว่ งมณี การเรยี นรู้ - การบรรจหุ บี ห่อ - อธบิ ายขัน้ ตอน และ - วัสดอุ ุปกรณ์และวตั ถุดิบ - บรรยาย 1 ชว่ั โมง 3 ชั่วโมง ฝกึ ปฏิบตั ิการทำตะโก้ ในการทำตะโกอ้ ญั ชนั - สาธิต อัญชัน - ขัน้ ตอนการทำตะโก้ - ฝกึ ปฏบิ ัติ อญั ชัน - ซกั ถาม * การเตรียมแป้ง - ให้บันทกึ * การกวนตัวและหนา้ กะทิ ผลการเรียนรู้ - การเพิ่มมลู ค่าตะโก้ อญั ชัน หลกั สูตรการศกึ ษาต่อเน่ืองของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 110

เรอื่ ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เน้อื หา การจัดกระบวน จำนวนชว่ั โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 3. การ บริหาร - การบรรจหุ บี หอ่ จดั การใน อาชพี การ - วิเคราะห์ความตอ้ งการ - การบรหิ ารจดั การในการ - ศกึ ษาข้อมูล 1 ชวั่ โมง 1 ช่วั โมง การทำขนม หวานจาก ของตลาด ประกอบอาชพี การทำขนม จากส่ือต่างๆ ดอกอญั ชัน - คิดคำนวณต้นทนุ หวานจากดอกอญั ชัน ทง้ั เอกสาร สือ่ กำไร/ขาดทนุ * การบรหิ ารจัดการ บุคคล สือ่ - วางแผนการจดั การ ในการประกอบอาชพี อเิ ล็กทรอนิกส์ เกีย่ วกับผลผลติ * การจัดการเก่ียวกบั ต่างๆ และ - สามารถวิเคราะห์และ การควบคุมคุณภาพการ แหลง่ เรยี นรู้ บอกวิธีแกป้ ญั หา ทำขนมหวานจาก - แบง่ กลุ่ม ความเส่ียงในการ ดอกอัญชัน ศกึ ษาวเิ คราะห์ ประกอบอาชีพ * การคดิ คำนวณตน้ ทุน และระดม - บอกวธิ ีการปอ้ งกนั * การวางแผนการผลติ ความคดิ เหน็ ปัญหาทเี่ กดิ จาก - การจัดการตลาดในการ - ฝึกปฏบิ ัติ ความเส่ยี ง ประกอบอาชพี การทำขนม - แลกเปล่ยี น หวานจากดอกอัญชัน เรียนรู้ - การจดั การความเสีย่ งที่ จะเกดิ ข้ึนกับการทำ ขนมหวานจากดอกอญั ชัน รวมจำนวนชวั่ โมง 11 29 ชั่วโมง ชั่วโมง หลกั สูตรการศึกษาต่อเน่อื งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 111

สือ่ การเรยี นรู้ 1. เอกสาร / ใบความรู้ 2. ศึกษาดงู านแหลง่ เรยี นรู้ 3. ส่อื อิเลก็ ทรอนกิ สต์ า่ งๆ เชน่ VCD, DVD, อนิ เทอร์เนต็ 4. ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถ่ิน 5. ฝึกปฏิบตั ิจรงิ การวัดและประเมนิ ผล 1. การประเมินความร้ภู าคทฤษฎรี ะหว่างเรยี นและจบหลักสตู ร 2. การประเมนิ ผลงานระหว่างเรยี นจากการฝกึ ปฏบิ ัติ เงื่อนไขการจบหลกั สตู ร 1. มเี วลาเรียนไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 80 2. มีความรู้และผา่ นการฝึกปฏบิ ตั ิทำขนมหวานจากดอกอญั ชัน หลักสูตรการศึกษาต่อเนือ่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 112

หลกั สูตรหน่อไม้เหมนั ต์ จำนวน 40 ช่ัวโมง ศนู ยฝ์ กึ และพฒั นาอาชีพเกษตรกรรมวดั ญาณสงั วรารามวรมหาวหิ าร อนั เนอ่ื งมาจากพระราชดำริ อำเภอบางละมุง จงั หวัดชลบุรี ความเปน็ มาของหลักสูตร หน่อไม้ เป็นผลผลิตจากไผ่ เป็นไม้ยืนต้นมีอายุยืนยาว ใช้รับประทาน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีสีขาว มีรสชาติหวานกรอบ ควรต้มให้สุกก่อนนำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู หน่อไม้มีปลูกหลาย สายพันธ์ุท่ีนิยมรับประทานคือ ไผ่รวก ไผ่ตง ไผ่หวาน หน่อไม้มีคุณค่าทางอาหารสูง ท้ังโปรตีน วิตามินและ ท่ีสำคัญมีกรดอะมิโนที่ร่างกายผลิตเองไม่ได้ ต้องนำเข้าสารอาหารจากอาหารประเภทต่างๆ นอกจากนั้น หน่อไม้ยังมีกากใยอาหารที่ช่วยให้ร่างกาย นำกากและสารพิษออกสู่ภายนอกได้เร็วโดยการดูดน้ำและ เพิ่มปริมาตรใหต้ วั กากให้มากขึ้น จนรา่ งกายต้องสง่ ออกฉับพลนั จากการสังเกตพ้ืนที่ทำการเกษตรนอกจากปลกู พืชผักแล้วส่วนใหญ่บริเวณโดยรอบพื้นท่ีจะมีการ ปลูกต้นไผเ่ พื่อทำเป็นแนวเขตพนื้ ที่ และเกษตรกรบางคนปลูกเพือ่ จำหน่ายโดยตรง จากการท่ีมีฝนตกต่อเนื่อง ในระยะที่ผ่านมา ทำให้พ้ืนท่ีส่วนใหญ่มีความชุ่มชื้นเป็นผลดีกับไผ่ที่เกษตรกรได้เพาะปลูกเร่ิมแตกหน่อ ออกจากพ้นื ดินเป็นจำนวนมาก ศนู ย์ฝึกและพัฒนาอาชพี เกษตรกรรมวัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้เห็นช่องทางการเพิ่มมูลค่าของผลผลิตทางการเกษตร ให้เกษตรกรท่ีปลูกไผ่หรือชาวบ้านสามารถนำไป ประกอบอาชีพ หรือสามารถนำไปสร้างรายได้ เป็นอาชีพหลัก หรือเป็นอาชีพเสริมที่ยั่งยืนได้ จึงได้จัดทำ หลักสตู รหน่อไม้เหมันต์ขน้ึ จดุ มงุ่ หมาย เพื่อให้ผู้เรียน 1. มคี วามร้คู วามเข้าใจ และมีทกั ษะเกยี่ วกบั การแปรรปู อาหารจากหนอ่ ไม้ 2. ไดร้ บั การฝึกปฏิบตั ิแปรรปู อาหารจากหนอ่ ไม้ กลุ่มเป้าหมาย เกษตรกรหรอื ประชาชนทีม่ ีความสนใจ จำนวน 20 คน ระยะเวลา จำนวน 40 ช่วั โมง หลักสูตรการศกึ ษาต่อเนอ่ื งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 113

โครงสร้างหลักสูตร เร่อื ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา การจัดกระบวน จำนวนชว่ั โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 1. ชอ่ ง - บอกความสำคัญของ - ความสำคัญของการ - ศึกษาข้อมูลจาก 2 ชวั่ โมง - ทางการ การประกอบอาชพี การ ประกอบอาชีพการแปรรูป สอ่ื และแหล่ง ประกอบ แปรรูปอาหารจาก อาหารจากหน่อไม้ เรียนรู้ต่างๆ อาชพี การ หนอ่ ไม้ - ความเปน็ ไปไดใ้ นการ - บรรยาย แปรรปู อาหาร - รว่ มอภปิ รายเกี่ยวกับ ประกอบอาชีพการแปรรูป - แลกเปล่ียน จากหน่อไม้ ความเปน็ ไปได้ในการ อาหารจากหน่อไม้ เรียนรู้ ประกอบอาชพี การ - แหล่งเรียนรู้ท่เี กี่ยวข้องกับ - สรุปความรูท้ ไี่ ด้ แปรรูปอาหารจาก การประกอบอาชีพการแปร จากการ หนอ่ ไม้ รปู อาหารจากหน่อไม้ แลกเปลี่ยนเรยี นรู้ - บอกและหาแหลง่ - ทิศทางการประกอบอาชีพ เรยี นรู้การแปรรปู การแปรรปู อาหารจาก อาหารจากหนอ่ ไม้ หนอ่ ไม้ - ร่วมอภิปรายเก่ยี วกับ ทศิ ทางการแปรรูป อาหารจากหนอ่ ไม้ 2. ทักษะการ - บอกประโยชน์และ - ความรู้พ้นื ฐานเก่ียวกบั การ - บรรยายและ 1 ช่ัวโมง - ประกอบ ผลเสยี ของการแปรรปู แปรรปู อาหาร สาธิต อาชพี การแปร อาหาร * ประโยชนแ์ ละผลเสยี - ฝกึ ปฏิบัติ รูปอาหารจาก - อธิบายหลกั การ ของการแปรรูปอาหาร - ซกั ถาม หนอ่ ไม้ แปรรูปอาหาร * หลักการแปรรปู อาหาร - ใหบ้ ันทึกผล - บอกชนิดและ * ชนดิ และประโยชน์ของ การเรยี นรู้ ประโยชน์ของหน่อไม้ หน่อไม้ - การเลือกหนอ่ ไม้ * วธิ กี ารเลอื กใช้หนอ่ ไม้ สำหรับการแปรรูป - อธิบายขัน้ ตอน - วสั ดอุ ปุ กรณ์และวัตถดุ บิ - บรรยายและ 30 นาที 4 ชวั่ โมง และฝกึ ปฏิบตั ิการทำ ในการทำหนอ่ ไมห้ ยอง สาธติ หน่อไม้หยอง - ขั้นตอนการทำหน่อไมห้ ยอง - ฝึกปฏบิ ัติ * การต้ม - ซกั ถาม * การทบุ ฝอย หลกั สูตรการศึกษาตอ่ เนื่องของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 114

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เน้ือหา การจัดกระบวน จำนวนชว่ั โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ * การทอด - ใหบ้ นั ทึกผล - การเพิม่ มูลค่าหนอ่ ไมห้ ยอง การเรยี นรู้ - การบรรจหุ ีบหอ่ - อธิบายขัน้ ตอนและ - วัสดุอุปกรณ์ และวตั ถดุ ิบ - บรรยาย และ 30 นาที 4 ชัว่ โมง ฝึกปฏิบตั กิ ารทำ ในการทำหนอ่ ไมพ้ ะโล้ สาธติ หนอ่ ไม้พะโล้ - ขนั้ ตอนการทำหนอ่ ไม้ - ฝึกปฏิบัติ พะโล้ - ซกั ถาม * การตม้ - ใหบ้ ันทึกผล * การตาก การเรยี นรู้ * การทำเครอ่ื งต้ม - การเพ่มิ มูลค่าหน่อไม้พะโล้ - การบรรจุหีบหอ่ - อธิบายขนั้ ตอน และ - วสั ดุอุปกรณ์ และวัตถดุ ิบ - บรรยาย และ 30 นาที 2 ชวั่ โมง ฝึกปฏิบตั ิการทำ ในการทำหนอ่ ไมด้ อง สาธิต หนอ่ ไมด้ อง - การทำหน่อไม้ดอง - ฝกึ ปฏิบัติ - การเพิ่มมลู ค่าการทำ - ซกั ถาม หนอ่ ไม้ดอง - ใหบ้ ันทึกผล - การบรรจหุ ีบห่อ การเรยี นรู้ - อธิบายข้นั ตอนการ - วัสดอุ ุปกรณ์ และวตั ถดุ ิบ - บรรยาย และ 30 นาที 2 ชวั่ โมง ฝกึ ปฏบิ ัติการทำ ในการทำหนอ่ ไมห้ ญ้านาง สาธติ หนอ่ ไมห้ ญ้านาง - ขนั้ ตอนการทำหนอ่ ไม้ - ฝึกปฏิบัติ หญา้ นาง - ซักถาม * การตม้ - ให้บนั ทกึ ผล * การเผา การเรยี นรู้ - การเพมิ่ มลู ค่าการทำ หน่อไมห้ ญ้านาง - การบรรจหุ ีบห่อ - อธิบายข้ันตอน และ - วัสดุอปุ กรณ์ และวตั ถุดิบ - บรรยาย และ 1 ชวั่ โมง 4 ช่ัวโมง ฝึกปฏบิ ตั ิการทำ ในการทำทอดมนั หนอ่ ไม้ สาธติ ทอดมนั หน่อไม้ - ฝึกปฏบิ ัติ หลกั สตู รการศกึ ษาต่อเนอ่ื งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 115

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา การจัดกระบวน จำนวนชั่วโมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ - ขั้นตอนการทำทอดมัน - ซักถาม หน่อไม้ - ใหบ้ ันทึกผลการ * การทำเคร่อื งแกง เรียนรู้ * การนวด * การทอด - การเพ่ิมมูลค่าการทำ ทอดมนั หน่อไม้ - การบรรจุหบี หอ่ - อธบิ ายขั้นตอน และ - วสั ดอุ ปุ กรณ์ และวตั ถุดิบ - บรรยาย และ 1 ชว่ั โมง 3 ชั่วโมง ฝึกปฏิบัติการทำขนม ในขนมหนอ่ ไม้ สาธิต หนอ่ ไม้ - ขัน้ ตอนการทำขนมหนอ่ ไม้ - ฝกึ ปฏบิ ัติ * การเตรียมแปง้ - ซักถาม * การเตรยี มหน่อไม้สับ - ให้บนั ทึกผลการ * การน่ึง เรยี นรู้ - การเพิม่ มลู ค่าการทำขนม หน่อไม้ - การบรรจหุ ีบหอ่ - อธบิ ายข้นั ตอน และ - วัสดอุ ปุ กรณ์ และวัตถุดิบ - บรรยาย และ 1 ชั่วโมง 3 ชั่วโมง ฝึกปฏิบัติการทำ ในการทำหนอ่ ไมฮ้ ่องเต้ สาธิต หน่อไมฮ้ อ่ งเต้ - ขน้ั ตอนการทำหนอ่ ไม้ - ฝกึ ปฏบิ ัติ ฮ่องเต้ - ซกั ถาม * การเตรยี มแปง้ - ให้บันทกึ ผลการ * การหอ่ เรยี นรู้ * การทอด - การเพิ่มมลู ค่าหนอ่ ไม้ ฮ่องเต้ - การบรรจหุ บี หอ่ - อธิบายขั้นตอน และ - วัสดุอปุ กรณ์ และวตั ถดุ ิบ -บรรยาย และ 1 ช่ัวโมง 3 ชั่วโมง ฝึกปฏบิ ตั ิการทำ ในการทำก๋ยุ ช่ายหน่อไม้ สาธติ กุย๋ ช่ายหนอ่ ไม้ - ฝกึ ปฏิบัติ หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนื่องของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 116

เรอื่ ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา การจดั กระบวน จำนวนชั่วโมง การเรียนรู้ ทฤษฎี ปฏิบัติ - ข้ันตอนการทำก๋ยุ ชา่ ย - ซักถาม หน่อไม้ - ใหบ้ ันทึกผล * การเตรยี มแปง้ ป้นั การเรียนรู้ * การนึ่ง - การเพ่มิ มูลค่ากยุ๋ ชา่ ย หน่อไม้ - การบรรจุหบี ห่อ 3. การบรหิ าร - วเิ คราะห์ความ - การบริหารจดั การในการ - ศึกษาข้อมูลจาก 1 ช่ัวโมง 1 ชว่ั โมง จัดการใน ตอ้ งการของตลาด ประกอบอาชีพการแปรรปู ส่ือตา่ งๆ ทัง้ อาชพี การแปร - คดิ คำนวณต้นทนุ อาหารจากหน่อไม้ เอกสาร สือ่ บคุ คล รปู อาหารจาก ผลกำไร/ขาดทนุ * การบริหารจัดการใน ส่ืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ หน่อไม้ - วางแผนการจดั การ การประกอบอาชีพการแปร ต่างๆ และแหล่ง เกย่ี วกบั ผลผลติ รูปอาหารจากหนอ่ ไม้ เรียนรู้ - สามารถวเิ คราะห์ * การจัดการเกีย่ วกับ - แบง่ กลมุ่ ศึกษา และบอกวธิ ีแก้ปญั หา การควบคมุ คุณภาพการแปร วิเคราะห์และ ความเสี่ยง รปู อาหารจากหน่อไม้ ระดมความคดิ เห็น - บอกวิธกี ารป้องกนั * การคดิ คำนวณตน้ ทนุ - ฝึกปฏบิ ัติ ปญั หาที่เกดิ จาก การแปรรปู อาหารจาก - แลกเปลย่ี น ความเส่ียง หนอ่ ไม้ เรยี นรู้ * การวางแผนการผลติ - การจดั การตลาดในการ ประกอบอาชพี การแปรรูป อาหารจากหนอ่ ไม้ - การจดั การความเส่ียงท่ีจะ เกดิ ข้นึ กบั การแปรรูปอาหาร จากหนอ่ ไม้ รวมจำนวนช่วั โมง 11 29 ชว่ั โมง ช่ัวโมง หลักสูตรการศกึ ษาต่อเน่อื งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 117

สอ่ื การเรยี นรู้ 1. เอกสาร / ใบความรู้ 2. ศึกษาดูงานแหลง่ เรยี นรู้ 3. สื่ออเิ ล็กทรอนิกสต์ ่างๆ เชน่ VCD, DVD, อนิ เทอรเ์ น็ต 4. ภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ 5. ฝึกปฏบิ ัติจรงิ การวัดและประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎรี ะหวา่ งเรยี นและจบหลักสูตร 2. การประเมนิ ผลงานระหว่างเรยี นจากการฝึกปฏิบัติ เงอ่ื นไขการจบหลกั สูตร 1. มเี วลาเรียนไมน่ ้อยกวา่ รอ้ ยละ 80 2. มีความร้แู ละผา่ นการฝกึ ปฏบิ ตั ิการแปรรปู อาหารจากหน่อไม้ หลักสตู รการศึกษาตอ่ เน่ืองของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 118

หลักสูตรการแปรรูปผลผลติ ทางการเกษตร จำนวน 40 ช่วั โมง ศนู ย์ฝึกและพฒั นาอาชีพเกษตรกรรมวัดญาณสงั วรารามวรมหาวิหาร อนั เนือ่ งมาจากพระราชดำริ อำเภอบางละมงุ จังหวัดชลบรุ ี ความเปน็ มาของหลักสูตร การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรเป็นการนำผลผลิตทางการเกษตรที่อยู่ในพื้นท่ีนำมาแปรรูป เพื่อเพ่ิมมูลค่าของผลผลิต ช่วยเก็บรักษาผลผลิตทางการเกษตรไว้บริโภคในครัวเรือนเป็นเวลานานโดย ไม่เน่าเสียทำให้เกิดผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่มีรูปแบบและรสชาติแตกต่างจากเดิม ช่วยเพ่ิมมูลค่าของผลิตผลทาง การเกษตร เพมิ่ ความหลากหลายให้แก่ผลผลิตทางการเกษตร ทำให้บรโิ ภคสะดวกและงา่ ยขนึ้ ศนู ย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ไดเ้ หน็ ถงึ ความสำคัญของการเพิ่มมูลค่าของผลผลิตทางการเกษตร เพื่อให้ผู้เรียนหรอื ผู้ไมม่ ีอาชพี สามารถนำไป สร้างรายได้ โดยใช้ผลผลิตท่ีตนเองมี เพ่ือเป็นอาชีพหลัก หรือเป็นอาชีพเสริมที่ยั่งยืนได้ จึงได้จัดทำหลักสูตร การแปรรูปผลผลติ ทางการเกษตร จุดม่งุ หมาย เพอื่ ให้ผ้เู รียน 1. มคี วามร้คู วามเข้าใจ และมีทกั ษะเก่ยี วกับการแปรรปู อาหารจากหนอ่ ไม้ 2. ได้รบั การฝึกปฏิบตั ิแปรรูปอาหารจากหนอ่ ไม้ กลมุ่ เปา้ หมาย เกษตรกรหรอื ประชาชนที่มีความสนใจ จำนวน 20 คน ระยะเวลา จำนวน 40 ชัว่ โมง โครงสร้างหลักสูตร เรอื่ ง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนือ้ หา การจัดกระบวน จำนวนช่วั โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ัติ 1. ชอ่ ง - บอกความสำคัญของ - ความสำคญั ของการ - ศึกษาขอ้ มูลจาก 2 ชวั่ โมง - ทางการ การประกอบอาชพี การ ประกอบอาชพี การแปรรูป แหลง่ เรยี นรู้ ประกอบ แปรรูปผลผลติ ทาง ผลผลิตทางการเกษตร ภูมิปัญญา อาชีพการ การเกษตร - ความเป็นไปได้ในการ สื่ออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ แปรรูป - ร่วมอภิปรายเกีย่ วกับ ประกอบอาชพี การแปรรูป เอกสารสถาน ผลผลิตทาง ความเป็นไปไดใ้ นการ ผลผลติ ทางการเกษตร ประกอบการ เกษตร ประกอบอาชพี การ สถานทีจ่ ัด หลกั สตู รการศึกษาต่อเนื่องของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 119

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา การจดั กระบวน จำนวนชั่วโมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 2. ทกั ษะการ ประกอบ แปรรูปผลผลติ ทาง - แหล่งเรยี นรู้ทีเ่ กยี่ วขอ้ ง จำหน่าย อาชีพการ แปรรปู การเกษตร กับการประกอบอาชพี การ - บรรยาย ผลผลิตทาง การเกษตร - บอกและหาแหล่ง แปรรปู ผลผลิตทาง - แลกเปล่ียน เรียนรู้การแปรรูป การเกษตร เรยี นรู้ ผลผลติ ทางการเกษตร - ทิศทางการประกอบ - สรุปความรู้ - ร่วมอภปิ รายเกย่ี วกบั อาชีพการแปรรปู ผลผลิต ทไ่ี ดจ้ ากการ ทิศทางการแปรรูป ทางการเกษตร แลกเปลย่ี นเรยี นรู้ ผลผลิตทางการเกษตร - อธิบายและฝกึ ปฏบิ ัติ - สรรพคณุ และประโยชน์ - บรรยาย และ 1 ช่วั โมง 4 ชว่ั โมง การทำกระเจ๊ียบอบแหง้ ของกระเจ๊ยี บเขยี ว สาธติ - วธิ กี ารเลอื กใช้ - ฝึกปฏิบัติ กระเจีย๊ บเขียว - ซกั ถาม - วสั ดุอุปกรณ์และวตั ถุดิบ - ใหบ้ ันทึกผล ในการทำกระเจย๊ี บอบแห้ง การเรยี นรู้ - ข้นั ตอนการทำ กระเจีย๊ บอบแหง้ * การตัดแต่ง * วธิ ีการอบแหง้ - การเพิม่ มูลคา่ กระเจี๊ยบ อบแหง้ - การบรรจหุ ีบหอ่ - อธิบายและฝึกปฏิบัติ - วสั ดอุ ุปกรณ์และวัตถุดิบ - บรรยาย และ 1 ช่วั โมง 4 ชั่วโมง การทำหน่อไม้นง่ึ ในการทำหน่อไม้นึง่ สาธติ - ขัน้ ตอนการทำหน่อไมน้ งึ่ - ฝึกปฏบิ ัติ * การเลือกหน่อไม้ - ซักถาม * การนง่ึ - ใหบ้ ันทึกผล - การเพ่มิ มูลค่าหนอ่ ไม้นึ่ง การเรยี นรู้ - การบรรจหุ บี ห่อ - อธิบายและฝึกปฏบิ ัติ - วัสดุอปุ กรณ์ และวตั ถุดิบ - บรรยาย และ 1 ช่ัวโมง 4 ชั่วโมง การทำกลว้ ยทอด ในการทำกลว้ ยทอด สาธติ หลักสูตรการศกึ ษาต่อเน่อื งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 120

เรอ่ื ง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา การจัดกระบวน จำนวนชวั่ โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ัติ - ขน้ั ตอนการทำกลว้ ยทอด - ฝึกปฏิบัติ * การเลือกกล้วย - ซกั ถาม * การเตรยี มแปง้ - ให้บนั ทกึ ผลการ * การทอด เรยี นรู้ - การเพม่ิ มูลค่ากล้วยทอด - การบรรจุหบี ห่อ - อธบิ ายและฝึกปฏบิ ัติ - วัสดุอุปกรณ์ และ - บรรยาย และ 1 ชวั่ โมง 4 ชวั่ โมง การทำมะนาวดอง วตั ถดุ บิ ในการทำ สาธติ มะนาวดอง - ฝึกปฏบิ ัติ - ข้ันตอนการทำมะนาวดอง - ซกั ถาม * การเลอื กมะนาว - ให้บนั ทึกผล * การเตรยี มน้ำดอง การเรียนรู้ มะนาว - การเพมิ่ มูลค่ามะนาวดอง - การบรรจหุ ีบห่อ - อธบิ ายและฝึกปฏิบตั ิ - วสั ดอุ ปุ กรณ์ และ - บรรยาย และ 1 ช่วั โมง 4 ชว่ั โมง การทำขิงดอง วตั ถดุ ิบในการทำขิงดอง สาธติ - ขั้นตอนการทำขิงดอง - ฝกึ ปฏบิ ัติ * การเตรยี มขิง - ซักถาม * การทำน้ำดอง - ให้บนั ทึกผล - การเพ่มิ มลู ค่าขิงดอง การเรยี นรู้ - การบรรจุหีบหอ่ - อธิบายและฝึกปฏบิ ัติ - วัสดุอปุ กรณ์ และวัตถดุ ิบ - บรรยาย และ 1 ชวั่ โมง 4 ชว่ั โมง การทำผกั ดองรวม ในการทำผกั ดองรวม สาธติ - ขน้ั ตอนการทำผักดองรวม - ฝกึ ปฏบิ ัติ * การเตรียมผักชนิด - ซกั ถาม ตา่ งๆ - ใหบ้ ันทึกผล * การทำน้ำดองผกั การเรียนรู้ - การเพิม่ มูลค่าผักดองรวม - การบรรจหุ บี หอ่ หลกั สตู รการศกึ ษาต่อเน่อื งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 121

เรอ่ื ง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา การจัดกระบวน จำนวนช่วั โมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ัติ - อธิบายและฝกึ ปฏบิ ตั ิ - วสั ดุอุปกรณ์ และ - บรรยาย และ 1 ชั่วโมง 4 ชว่ั โมง การทำขนมบา้ บ่นิ วตั ถดุ ิบในขนมขนมบา้ บิน่ สาธิต - ขนั้ ตอนการทำขนม - ฝกึ ปฏบิ ัติ บา้ บิ่น - ซกั ถาม * การเตรยี มแป้ง - ใหบ้ นั ทึกผล * การผสมแป้ง การเรียนรู้ - การเพิ่มมูลค่าขนมบา้ บ่ิน - การบรรจุหีบห่อ - อธบิ ายและฝกึ ปฏิบัติ - วสั ดอุ ปุ กรณ์ และ - บรรยาย และ 1 ช่วั โมง 4 ชวั่ โมง การทำขนมเบ้อื งญวน วตั ถดุ ิบในการทำขนม สาธิต เบือ้ งญวน - ฝกึ ปฏิบัติ - ขน้ั ตอนการทำ - ซักถาม ขนมเบอ้ื งญวน - ให้บันทกึ ผล * การเตรียมแปง้ การเรียนรู้ * การเตรียมไส้ - การเพ่มิ มูลค่าขนม เบือ้ งญวน - การบรรจหุ บี หอ่ - อธิบายและฝึกปฏบิ ตั ิ - วัสดุอุปกรณ์ และ -บรรยาย และ 1 ชว่ั โมง 4 ชัว่ โมง การทำกยุ๋ ชา่ ยหน่อไม้ วัตถดุ ิบในการทำกุ๋ยช่าย สาธติ หน่อไม้ - ฝึกปฏิบัติ - ขัน้ ตอนการทำก๋ยุ ช่าย - ซกั ถาม หนอ่ ไม้ - ให้บนั ทึกผลการ * การเตรียมแปง้ ป้ัน เรยี นรู้ * การนึง่ - การเพม่ิ มูลค่ากุ๋ยชา่ ย หนอ่ ไม้ - การบรรจหุ ีบห่อ หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนือ่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หน้า 122

เรื่อง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เน้ือหา การจดั กระบวน จำนวนชั่วโมง การเรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 3. การบริหาร - วเิ คราะหค์ วาม - การบริหารจัดการในการ - ศกึ ษาข้อมูลจาก 2 ชั่วโมง 2 ช่วั โมง จดั การใน ตอ้ งการของตลาด ประกอบอาชพี การแปรรปู สือ่ ตา่ งๆ ทัง้ อาชพี การแปร - คิดคำนวณตน้ ทุน ผลผลติ ทางการเกษตร เอกสาร สอ่ื บุคคล รูปอาหารจาก กำไร/ขาดทุน * การบรหิ ารจัดการใน สือ่ อเิ ล็กทรอนกิ ส์ หน่อไม้ - วางแผนการจดั การ การประกอบอาชีพการ ตา่ งๆ และแหล่ง เกยี่ วกบั ผลผลิต แปรรูปผลผลิตทาง เรยี นรู้ - สามารถวิเคราะห์ การเกษตร - แบง่ กลมุ่ ศกึ ษา และบอกวธิ ีแกป้ ัญหา * การจัดการเก่ยี วกับ วเิ คราะห์และ ความเสี่ยงในการ การควบคุมคุณภาพการ ระดมความ ประกอบอาชพี แปรรูปผลผลติ ทาง คิดเห็น - บอกวธิ ีการป้องกัน การเกษตร - ฝกึ ปฏบิ ัติ ปญั หาทเ่ี กดิ จาก * การคดิ คำนวณตน้ ทุน - แลกเปลี่ยน ความเสยี่ ง การแปรรปู ผลผลิตทาง เรียนรู้ การเกษตร * การวางแผนการผลติ - การจัดการตลาดในการ ประกอบอาชีพการแปรรูป ผลผลิตทางการเกษตร - การจัดการความเสี่ยงที่ จะเกิดขึ้นกับการแปรรูป ผลผลิตทางการเกษตร รวมจำนวนชัว่ โมง 12 28 ชั่วโมง ช่ัวโมง หลักสูตรการศึกษาต่อเน่ืองของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 123

สือ่ การเรยี นรู้ 1. เอกสาร / ใบความรู้ 2. ศึกษาดงู านแหล่งเรียนรู้ 3. ส่อื อิเลก็ ทรอนกิ สต์ ่างๆ เชน่ VCD, DVD, อินเทอร์เน็ต 4. ภูมปิ ญั ญาท้องถ่นิ 5. ฝึกปฏิบตั ิจริง การวัดและประเมนิ ผล 1. การประเมินความรูภ้ าคทฤษฎรี ะหวา่ งเรยี นและจบหลกั สูตร 2. การประเมินผลงานระหวา่ งเรยี นจากการฝกึ ปฏิบตั ิ เงื่อนไขการจบหลกั สตู ร 1. มเี วลาเรียนไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 80 2. มีความรู้และผา่ นการฝึกปฏบิ ตั ิแปรรูปอาหารจากหนอ่ ไม้ หลักสูตรการศึกษาต่อเนือ่ งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 124

คณะผจู้ ัดทำ คณะท่ปี รกึ ษา ผู้อำนวยการ ศฝก. 1. นายสงั ข์ กาญจนเพิ่มพูน รองผู้อำนวยการ ศฝก. 2. นางสาวไพจติ ร คงแกว้ หัวหนา้ กลมุ่ พฒั นาวชิ าการ 3. นางทิพวรรณ สทิ ธริ ังสรรค์ ผปู้ รับปรุงหลักสูตร 1. นางสาวจรรยา สิงหท์ อง 2. นางจติ รวรรณ ดษิ ฎา 3. นายจรูญ ชมุ ศรี 4. นางสาวฐิตริ ตั น์ อุบล 5. นางสาวทพิ ย์วิมล หม่ืนเตียง 6. นายสรรทัศน์ บุญมา 7. เรอื โทศภุ ชยั เกดิ เจริญพร 8. นายยง่ิ ยศ องึ ใจภกั ดี 9. นายพนธกร นวลแยม้ 10. นายจีระศักด์ิ เอมศริ ิ 11. นางสาวปิยนุช สุวรรณประเสริฐ 12. นางสาวต้องตา ธรี รัตนศวิ กุล 13. นางสาวพงษจ์ นั ทร์ จันทยศ 14. เรือเอกวิเศษ ศรธี รรมา 15. นายบญุ นาค ภทั รวิศษิ ฐก์ ุล 16. นายอนุสรณ์ สายนภา 17. นางอุไร กนั ทะคำ 18. นางสาวกรรณกิ า รงุ่ โรจน์ 19. นางโบตั๋น พลเพง็ 20. นางวลี วรรณศิลป์ หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนือ่ งของ ศฝก. ปงี บประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 125

ผรู้ วบรวมและจัดทำเอกสาร งานพัฒนาหลักสูตร นางสาวจรรยา สงิ หท์ อง นกั วชิ าการเกษตร พนกั งานบรกิ ารส่อื ออกแบบปก นางสาวฐติ ริ ัตน์ อุบล เขา้ เล่มเอกสาร นายพรพิทักษ์ คุณความดี หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เน่อื งของ ศฝก. ปีงบประมาณ 2561 ปรับปรงุ พ.ศ. 2562 หนา้ 126

“การใหก้ ารศึกษาอกี ขัน้ หนงึ่ คอื การสอนและการฝกึ ฝน ให้เรียนรวู้ ิทยาการท่ีก้าวหน้าขึ้นไป พรอ้ มท้ังการฝกึ ฝนให้ร้จู กั ใช้ เหตผุ ล สตปิ ญั ญา และหาหลกั การชีวติ เพ่ือให้สามารถสรา้ งสรรค์ ความเจรญิ งอกงาม ทั้งทางกายและทางความคิด ผู้ทางานด้าน การศกึ ษาจงึ มีความสาคญั เป็นพิเศษและไดร้ บั ความยกยอ่ งเปน็ อยา่ งสงู ตลอดมาในฐานะท่ีเป็นผู้ให้ชวี ิตจติ ใจตลอดจนความเจริญทุกอย่าง แกอ่ นุชน…” พระบรมราโชวาทในพธิ ีพระราชทานปริญญาบตั รแก่ บัณฑติ วทิ ยาลยั วิชาการศกึ ษาประสานมิตร 29 พฤศจกิ ายน 2514