Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore Kalpadhenu Golden Jubilee Issue

Kalpadhenu Golden Jubilee Issue

Published by KAU, 2023-06-27 12:53:33

Description: Kalpadhenu Golden Jubilee Issue

Search

Read the Text Version

D≈-S°w Irjn-imkv{X ss{Xam-knI tIcf Im¿jnI k¿Δ-I-em-ime {]kn-≤o-I-cWw ]pkvXIw 41 e°w 4 2021 HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ hne : 3-0 8 Iev]t[\\phns‚ ]ndhn AizXn IrjvW B¿., Pmenb Fw.sI., tUm. PeP Fkv. tat\\m≥ 11 Iev]t[\\phnse kph¿Æ GSpIƒ tUm. Nn©p hn.Fkv., Pmenb Fw.sI., AizXn sI.sI., AizXnIrjvW B¿. 22 Im¿jnI kmt¶-XnI hnZy {]N-cW {]h¿Ø-\\-߃ tUm. Nn©p. hn.Fkv., tUm. kp\\n¬ hn.-Pn., tUm. arZpe F≥. 26 tIcf aÆn¬ CSw]nSn® C\\s∏cpa tUm. ]n. {]aof, tUm. PeP Fkv. tat\\m≥, tUm. tcJ kn. B¿. 36 CØncn hfw HØncn hnfhv tUm. Xpf-kn. hn., tUm. Cμp-teJ hn.-]n., tUm. ]q¿Æna bmZhv, tUm. aqk ]n.]n. 41 kq£va PohnIƒ: IrjnbnSØn¬ Imhemƒ tUm. s_dn≥ ]t{Xmkv., tUm. kvanX Fw. Fkv., tUm. cm[nI F≥. Fkv., tUm. Nn{X F≥., tUm. civan hnPbcmLh≥ 46 aqey h¿≤nX DXv]∂ sshhn[yw tUm. kp[o¿ sI.]n., tUm. kPn tKmakv, tUm. A\\p]a Sn.hn., A\\p tacn am¿t°mkv., tUm. an\\n kn., tUm. A\\o\\ C.B¿., tUm. aoKnƒ tPmk^v 52 D÷ze {]Xo£Ifpambn Im¿jnI b{¥h¬°cWw tUm. Pb≥ ]n.B¿ 59 kwcw`IXz km[yXIfpambn bphXsb BI¿jn®v Im¿jnI taJe tUm. sI. ]n kp[o¿., {Kojva sI., {ioe£van sI. DÆn 65 Im¿jnI taJebnse _u≤nI kzØhImi kwc£Ww˛ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime {]h¿Ø\\߃ tUm. Zo]vXn B‚Wn ]n.

D]tZiI kanXn Irjn-imkv{X ss{Xam-knI A≤y£≥ tIcf Im¿jnI k¿ΔI- e- mi- me {]kn≤- oI- c- Ww tUm. B¿. N{μ_m_p, apJ{]kwKw sshkv Nm≥ke¿ AwK߃ hfsc kt¥mjtØmSpw AXntesd NmcnXm¿- ∞y-tØmSpw IqSnbmWv Cu hntijm¬ e°w tUm. Pb{io IrjvW≥Ip´n Fw. Iev]t[\\p ]pdØnd°p∂Xv. Im¿jnI tIcf- tUm. a[p kp{_“Wy≥ Øns‚ A`nam\\amb tIcf Im¿jnI k¿ΔIem- tUm. F. A\\n¬ Ipam¿ imebpsS kph¿ÆPq_nentbmS- \\p_‘n®v ]pdØn- tUm. an\\ncmPv F≥. d°p∂ {]tXyI ]Xn∏mWv CXv. 50 h¿jw apt∂ tUm. an\\n ]n. sI. Iev]t[\\p P∑wsIm≈ptºmƒ A∂v AXn\\p tUm. sI. sI. kXy≥ ]n∂n¬ {]h¿Øn® H´\\h[n imkv{X⁄≥-amcn¬ tUm. A\\q]v C. hn. C∂pw Pohn®ncn°p∂ A`nhμy Kpcp°≥amcpsS tUm. sI. F≥. DjmtZhn A\\p{Klmin-t mSpIqSnbmWv kph¿ÆPq_nen tUm. \\ao¿ ]n. H. ]Xn∏ns‚ {]h¿Ø\\߃ kamcw`n®Xv. {]K¤cmb FgpØpImcpsS anI® teJ\\-ßfn¬ \\n∂v ]{Xm[n] kanXn \\mseÆw Xncs™SpØv Cu e°Øn¬ ]p\\x{]kn- No^v FUn‰¿ ≤oIcn°p∂Xv \\ΩpsS Hm¿ΩIsf ]gbImeØ- ns‚ \\m´pamhn≥ Nph´nte°v B\\bn°p-IXs∂ sNøpw. tUm. Pb{io IrjvW≥Ip´n Fw. AtXmsSm∏w tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS amt\\PnwKv FUn‰¿ hnhn[ Xeßfnep≈ KthjW˛-hn⁄m\\hym]\\ {]h¿Ø\\ßfpw, t\\´ßfpw ASßp∂ teJ\\߃ tUm. Ae≥ tXmakv XpS¿∂p≈ t]PpIfn¬ Dƒs°m≈n®n´p≠v. FUnt‰gvkv Im¿jnI tIcfw s\\©ntes‰SpØ hnf-bn\\- ßsf°pdn®pw, sshhn[yam¿∂ aqeyh¿≤nX tUm. _n\\q ]n. t_mWn Im¿jnI DXv]∂ßfpsS temIsذpdn®psa√mw tUm. {ioh’≥ sP. tat\\m≥ Cu e°Øn¬ hniZambn hmbn°mw. Im¿jnI tUm. Ip™map Sn. sI. b{¥hXv°cWw, kwcw`IXz hnIk\\w, `ua- At mkntb‰v FUnt‰gvkv kqNnI ]Zhn e`yam°n hnfbn\\ßfpsS kwc- £Ww Dd∏m°¬ F∂o hnjbßfnse teJ\\- tUm. ]n. {]aof ߃ \\hyamb hmb\\m\\p`qXn {]Zm\\w sNøpw F∂ tUm. PeP Fkv. tat\\m≥ hnizmk-tØm-Sp-IqSn Iev]t[\\phns‚ kph¿Æ tUm. kp\\n¬ hn. Pn. Pq_nen ]Xn∏v {]nbs∏´ hmb\\°m¿°p ap∂n¬ AwK߃ ka¿∏n°p∂p. tUm. A\\nX Fk.v tUm. t{]a F. tUm. {ioeX bp. tUm. kpa \\mb¿ tUm. kn‘ptamƒ ]n. tUm. A\\o\\ C. B¿. tUm. KnKn≥ XymKcmPv tUm. Nn©p hn. Fkv. {ioaXn AizXn sI. sI. {ioaXn Pmenb Fw. sI. {ioaXn AizXn IrjvW B¿. {ioaXn A`ne. Fkv. B¿. {io. Acp¨ Ipam¿ sI. hn. {io. ssj≥ Pn. Un.Sn.]n & A®Sn ta¬t\\m´w {ioaXn. ]n. Fkv. {]hnX Hm^okv klmbw IΩyqWnt°j≥ sk‚¿, aÆpØn Ih¿ Unssk\\nwKv {io. Fw. F. hmkptZh≥ {io. sI.- B¿. Ipam-c≥ teJ-\\-ß-fnse A`n-{]m-b-߃ teJ-I-cp-tS-Xm-Wv. tIcf Im¿jnI k¿Δ-Iem-im-e-bp-tS-Xm-I-W-sa-∂n-√.

MESSAGE ktμiw tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime {]h¿Ø\\amcw`n®n´v 50 h¿jw XnIbp∂p F∂ hkvXpX hfscb[nIw BÀmZw ]Icp∂ H∂mWv. hfsc anI® hnfbn\\ßfneqsSbpw, sa®s∏´ Im¿jnI kmt¶XnI hnZyIfneqsSbpw C°mebfhn¬ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime°v kwÿm\\Ønse I¿jIcpsS PohnXsØ kv]¿in°m≥ km[n®p F∂Xn¬ bmsXmcp kwibhpan√. A¥co£ B¿{ZX IqSpXembn ImWs∏Sp∂ tIcfØnse khntij Imemhÿbn¬ hnfIƒ°v tcmK˛IoS _m[Iƒ {]mtbW IqSpXemWv. Ahsb√mw \\nb{¥n®v I¿jIs‚ kmºØnI ASnØd XIcmsX Im°m≥ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebnse imkv{X⁄cpsS KthjW ^e߃°v Ign™n´p≠v. P\\߃°v kwip≤amb `£Ww Dd∏v hcpØp∂Xn¬ ssPhnI tcmK˛IoS \\nb{¥tWm]m[nIƒ°v \\√ coXnbn¬ ]¶v hln°m≥ km[n°p∂XmWv. AXn\\mbn´p≈ ss{St°msU¿Ω, kyqtUmtamWmkv, ss{St°m{Kma XpSßnbh hnIkn∏ns®SpØXn¬ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS ]¶v \\nkvXpeamWv. BtKmfXm]\\hpw AXpambn _‘s∏´ ImemhÿmhyXnbm\\hpw I¿jI¿°pw, a\\pjycminbpsS `£ykpc£°pw ISpØ sh√phnfn DW¿Øns°m≠ncn°p∂ Hcp ImeL´ØneqsSbmWv \\mw IS∂p s]mbvs°m≠ncn°p∂Xv. AØcw sh√phnfnIsf t\\cnSm≥ th≠nbp≈ KthjW߃°mIWw k¿ΔIemime C\\nbp≈ Imew ap≥KW\\ \\¬tI≠Xv. KthjW t\\´ßƒ I¿jIcnseØn°m\\mbn tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime ]pdØnd°p∂ \"\"Iev]t[\\p'' ss{XamknIbpsS kph¿ÆPq_nen ]Xn∏n\\v F√mhn[ hnPbmiwkIfpw CubhkcØn¬ t\\¿∂p- sIm≈p∂p. ]n. {]kmZv _lp: tIcf Im¿jnI hnIk\\ I¿jI t£a hIp∏v a{¥n & s{]m˛Nm≥kne¿, tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 3 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

BZy-e-°-Øn¬ \\n∂v

Ncn{XØneqsS ItÆmSn°p∂Xv `mhnbnte°v e£yt_m[tØmSv IqSn k©cn°m≥ klmbIcamIpw. tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime AXns‚ kph¿ÆPq_nen BtLmjn°p∂ Cu thfbn¬ AØcsamcp Xncn™pt\\m´w A\\nhmcyamWv. A[ym]\\w, KthjWw, hn⁄m\\hym]\\w F∂o e£yßfneq∂n {]h¿Øn®p t]mcp∂ Im¿jnI k¿ΔIemime Xo¿®bmbpw Im¿jnI tIcfØn\\v alØmb kw`mh\\Iƒ \\¬Inb Hcp amXrImÿm]\\w Xs∂bmWv. Da, tPymXn t]mep≈ s\\√n\\ßfpw ]∂nbq¿˛1 F∂ IpcpapfIpw Hmtcm ho´nepw D]tbmKn°p∂ I¿jIan{X t]mep≈ bt{¥m]IcWßfpw Cu k¿ΔIemimebpsS KthjW ^e߃ F{X alØcambn I¿jIcpw s]mXpP\\ßfpw C°mebfhn¬ lrZbw sIm≠v Gs‰SpØp F∂Xns‚ aIptSmZmlcWamWv. kwÿm\\Øns‚ GXv `mKØmbmepw icn hnfIƒ°v hym]I IoStcmKm{IaW߃ _m[n®m¬ HmSnsbØn AXn\\v adpacp∂v \\n¿t±in®v I¿jIcpsS IÆoscm∏m≥ F∂pw ap≥]¥nbn¬ \\n∂n´p≈Xv Im¿jnI k¿ΔIemimebnse imkv{X⁄cmbncp∂p. kwÿm\\ Irjn hIp∏,v hn.F^v.]n.kn.sI. XpSßn A\\p_‘ ÿm]\\ßfnepw ]pXnb Im¿jnI kmt¶XnI hnZyIƒ FØn°m≥ Im¿jnI k¿ΔIemime F°mehpw {i≤n®n´p≠v. am{Xa√ CØcw A\\p_‘ hIp∏pIfnepw ÿm]\\ßfntebpw kmt¶XnI DtZymKÿcn¬ `qcn]£hpw ChnSsØ ]q¿ΔhnZym¿∞nIƒ Xs∂bmWv F∂ hkvXpX tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime°v F°mehpw NmcnXm¿∞yw ]Icp∂ hkvXpXbmWv. hnØv apX¬ Xo≥tai hsc Hmtcm hnfbpw hnfhpw imkv{Xobambn Fßs\\sbms° ssIImcyw sNømw F∂v aebmfnsb ]Tn∏n®Xn¬ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime hln® ]¶v AhnkvacWobamWv. ssPhkmt¶XnI hnZybpsSbpw, hnhckmt¶XnI hnZybpsSbpw hnImkØns‚ KpW^e߃ G‰hpw ^e{]Zambpw, BbmkclnXambpw I¿jIs‚ ssI°pºnfn¬ FØn°m≥ C∂v tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime°v km[n°p∂p≠v. imkv{Xob Irjns°m∏w ssPhIrjn°pw {i≤tbdp∂ Cu AhkcØn¬ AØcw kmt¶XnI hnZyIfpsS hym]\\Ønepw k¿ΔIemime {]tXyIw {i≤ sNepØp∂p≠v. A©v ]Xn‰m≠v F∂sXmcp \\o≠ ImebfhmWv. A≥]tXmfw hk¥ßfpw {Kojvaßfpw IS∂v am{Xta C°mebfhnep≈ k©mcw ]q¿ØoIcn°m≥ km[n°pIbp≈q F∂ hkvXpX Cu aplq¿ØØn¬ kvacWobamWv. Im¿jnI tIcfØns‚ almt£{Xamb tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS kph¿ÆPq_nen ]Xn∏mbn ]pdØnd°p∂ Cu e°w Iev]t[\\phn\\v ]n∂n¬ {]h¿Øn® F√mhtcbpw A\\ptamZn°p∂Xnt\\msSm∏w Cu hntijm¬ e°w Im¿jnI tIcfØn\\v ap∂n¬ ka¿∏n°pIbpw sNøp∂p. BiwkIƒ. tUm. B¿. N{μ-_m_p sshkv Nm≥k-e¿

BZy-e-°-Øn¬ \\n∂v 6 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

BZy-e-°-Øn¬ \\n∂v HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 7 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

Iev]t[\\phns‚ ]ndhn AizXn IrjvW B¿.*, Pmenb Fw.- sI.*, tUm. PeP Fkv. tat\\m≥** kph¿WPq_nen BtLmjn°p∂ Im¿jnI \\¬Inb ]ckyw Xr»q¿ ]m´pcmbv°ense k¿ΔIemimebpsS ]ndhnbpsS H∂mw hb n¬- Xs‚ hkXnbnencp∂psIm≠v At±lw Øs∂ DZbsaSpØ Im¿jnI hn⁄m\\ hym]\\ Ct∏mgpw Hm¿sØSp°p∂p: {]kn≤oIcWamWv Ie]v t[\\p. Im¿j- nI cwKsØ imkv{Xkmt¶XnI AdnhpIƒ I¿jIcnte°pw Irjnsb kvt\\ln°p∂ _lpP\\ßfnte°pw efnXamb `mjbn¬ FØn°phm≥ k¿ΔIem ime°v kz¥amb Hcp hn⁄m\\ hym]\\ {]kn ≤oIcWw thWsa∂Xv apJy Dt±ißfn¬ H∂mbncp∂p. Irjnbnepw A\\p_‘ taJeI fnepw hn⁄m\\ hym]\\-Øn\\v B°w Iq´pI F∂ BibtØmsSbmWv {]kn≤oIcWØn\\v \"Iev]t[\\p' F∂v \\maIcWw sNbvXXv Xs∂. A∂sØ Im¿jnI hn⁄m\\ hym]\\ hn`mKw ta[mhn tUm. hn. Fkv.- F v. t]m‰n {]km[ I\\pw A n. cPnkv{Sm¿ tUm. Sn. B¿. i¶pÆn ]{Xm[n]cpambn 1973˛¬ \\hw_¿˛Unkw_¿ amkØnemWv BZy e°w ]pdØndßp∂Xv. BZy e°Øns‚ {]Imi\\w \\SØnbXv A∂sØ hnZym`ymk a{¥n s{]m^. tPmk^v ap≠t»cn Bbncp∂p. FIvkv{] v aebmfw Zn\\]{XØn¬ ]{Xm[n]cmbncp∂ {io. hn. IcpWmIc≥ \\ºym¿°v BZy ]Xn∏v \\¬Ins°m≠mbncp∂p AXv \\n¿Δln®Xv. Iev]t[\\p F∂ Im¿jnI hn⁄m\\ hym]\\ tUm. Sn.- B¿.- i-¶p-Æn, BZy ]{Xm-[n-]¿ amknI ]cnNbs∏SpØpsat∂mWw tIcf kmlnXy A°mZan Ahm¿Uv tPXmhpIqSnbmb tUm. Sn. B¿. i¶pÆn FIvkv{] v aebmfØ- n¬ 8 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

\"\"Ime߃ ]eXp≠v sNbvXXv. Cu Km\\w A∂pan∂pw am‰pIpdbmsX hk¥w H∂pam{Xw \\mw Be]n®pt]mIp∂p F∂Xv {]tXyI B\\pImenI߃ ]eXp≠v ]cma¿iw A¿ln°p∂p. Iev]t[\\p H∂pam{Xw'' {ioaXn efnXmw_nI A¥¿P\\Øns‚ Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS KthjW \"Irjn˛Ac\\q‰m≠n\\v ap≥]v' F∂ BZy teJ\\- \\nco£W߃ IrjnbnSØnte°v FØn°p- tØmSp IqSnbmWv Iev]t[\\p ]pkvXIw H∂v, hm\\p≈ NmepIƒ IodpI F∂ e£ytØmsS e°w H∂v ]ndhnsIm≈p∂Xv. ss__nƒ Iev]t[\\phnse {]tbmtKm∑pJßfmb teJ\\- IYIfpw t{XXmbpK IYIfpw, a[yXncphnXmw- ߃ I¿jI¿°v {]tbmP\\{]ZamIs´ F∂m- Iqdnsebpw CS\\m´nsebpw IrjnbmNmcßfpw iwkn®p-sIm≠mbncp∂p sshkv Nm≥kne¿ hnhcn®psIm≠v teJnI \\sΩ Ac\\q‰m≠v tUm. kn. Fw. tP°_v \"Iev]t[\\phn\\v `mhp apºp≈ Irjnbnte°p Iq´nsIm≠pt]mIp∂p. I߃' F∂ Xes°t´mSpIqSn apJ-{]kwKw Im¿jnIhrØn at‰Xp sXmgn¬ taJetbbpw FgpXnbXv. Xr»q¿ taml≥ ÃpUntbm \"kar≤n t]mse am\\yambn IcpXs∏SpIbpw I¿jIs\\ bpsS apJ]Sw' F∂ kz¿Æ h¿Æ s\\¬°Xn A¥ p≈h\\mbn Db¿ØpIbpw sNøpI F∂ cns‚ Nn{Xw BteJ\\w sNbvX ]pdwN´bpambn e£yw k¿ΔIemimebv°v ssIhcn°m≥ ss{S˛If¿ {]n‚mbmWv B ImeL´Øn¬ t]mepw km[n°s´ F∂p Biwkn®p sIm≠mWv amknI ]pdØndßnbXv. A¿≤˛A°mZaob teJ\\w Ahkm\\n°p∂Xv. XeØn¬ Cw•ojnepw aebmfØnepw Irjn˛ arKkwc£W hnjbßf- n¬s∏´ teJ\\ßfmWv CXn¬ Dƒs∏SpØn-bn´p≈Xv. Iev]t[\\phns‚ Hcp tIm∏nbpsS A∂sØ hne AºXp ss]kbpw hm¿jnI hcnkwJy aq∂v cq]bp ambncp∂p. Iev]t[\\p-hns‚ AIØmfpIfneqsS k©cn°ptºmƒ Irjn˛A\\p_‘ imkv{X taJebn¬ almcY-∑mcmb Ht´sd apJ߃ ap∂neqsS an∂n adbp∂p. ChcneqsS ]I¿∂p In´nb Adnhn\\v am‰pIq´p∂XneqsS Iev]t[\\p C∂v hcn°mcn-tebv°v \\pI¿∂p \\¬Ip∂ A\\p`qXn ]d™dn-bn°m≥ km[n°mØXmWv. k¿ΔIemime°v awKfmiwkn®p-sIm≠v tUm. Pn. apIp-μ≥, BZy ]{Xm-[n] kanXn AwKw {]ikvX Ihn {io. sNßmc∏≈n \\mcmbW≥- t]m‰n Iev]t[\\phns‚ BZy e°Øn¬ FgpXn kΩm\\n® \"Kpcp\\nZmtLmjvW X]vXamw `qanbn¬' F∂p XpSßp∂ hcnIfmWv ]n∂oSv tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS Ba{¥W Km\\ambn kzoIcn°pIbpw {]ikvX kwKoX- ⁄\\pw, \\nehnse k¿ΔIemimebpsS a≤y- taJe kl˛hn⁄m\\ hym]\\ hn`mKw ta[mhn- bpamb tUm. {ioh’≥ sP. tat\\m≥ at\\mlc- amb kwKoXw \\¬In Nn´s∏SpØpIbpw HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 9 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

\"]mhßfpsS ]ip' F∂ IuXpIapW¿- tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS ssdkv Øp∂ Xes°t´mSpIqSnbmWv sh‰dn\\dn kvs]jyenÃpw, KthjW hn`mKw ta[mhnbp- imkv{X⁄\\mbncp∂ tUm. Pn. apIpμ≥ Iev]- ambncp∂ tUm. B¿. tKm]meIrjvWs‚ t[\\p-hns‚ BZy e°Øn¬ BSpIsf I¿jI- A[ntIm¬]mZ\\tijnbp≈ s\\√n\\ßsf∏‰n' kplrØp°ƒ°v ]cnNbs∏SpØp∂Xv. henb F∂ teJ\\w Iev]t[\\phns‚ BZy ]Xn∏n¬ apX¬apS°n√msX Npcpßnb \\mfpIƒs°m≠p- {]kn≤oIcn°pIbp≠mbn. `mcXØnse Xs∂ Xs∂ KWyamb em`ap≠m°m≥ km[n°p∂ BZysØ AXyp¬]mZ\\ tijnbp≈ hnØn- \"apb¬ hf¿Ø¬ Hcp kzbw sXmgn¬ ]≤Xn' \\hpw tIcfØn¬ P∑w sIm≠Xpamb F∂ teJ\\w tIcfw hf¿ØparK KthjW- A∂]q¿Æ apX¬ ayq´‚ v s\\¬hnØn\\amb Øn¬ ssIhcn® ]pØ\\pW¿hns‚ {]Xo£m- PK∂mYv hscbp≈ Ccp]Øt©mfw s\\¬hn- hlamb kwcw`Øn\\v Hcp XpS°w Ipdn°emWv. ØpIfpsS D¤hsØ Ipdn®pw {]tXyI KpW- AXn\\p Np°m≥ ]nSn°phm≥ km[n®Xnse ßsf-Ipdn®psa√mw ka{Kambn CXn¬ {]Xn]mZn- NmcnXm¿∞yw DΩdsØ Itkcbn¬ Ccp∂p- ®n´p≠v. AXypXv]mZ\\ tijnbp≈ Xt±iob sIm≠v tUm. Pn. apIpμ≥ ]dbptºmƒ Fs¥- s\\¬hnØn\\߃ hnIkn∏ns®Sp°p∂Xn\\mbn ∂n√mØ Hcp kt¥mjw R߃°\\p`hs∏´p. \\m¬]Xp h¿j°mew ka¿∏Wt_m[tØmsS Xs‚ s{]m^jW¬ PohnXØnep≠mb Ahn- tkh\\a\\pjvSn® At±lw Xs‚ kl{]h¿Ø- kvac-Wobamb aplq¿Øßsf√mw Hm¿sØSp- ItcmsSm∏w hnIkn∏ns®SpØ hnØn\\ßfn¬ °p-∂Xnt\\msSm∏w Hcp \\n[nt]mse ImØp- ]eXpw C∂pw tIcfØnepw a‰p kwÿm\\ß- kq£n-°p∂ Iev]t[\\phns‚ BZy ]Xn∏v fnepw {]Nmcap≈hbmWv. tPymXn, tcmlnWn, ImWn®p sIm≠v tUm. Pn. apIpμ≥ Hm¿ΩIƒ AizXn, {XnthWn, `mcXn F∂nh Ahbn¬ ]¶psh°pIbmbncp∂p. NneXp am{Xw. hm¿≤Iyw At±lØns‚ Hm¿ΩIƒ ]eXpw ambv®psh¶nepw CsX√mw C∂pw Hcp sNdp]p©ncntbmsS t\\m°n ImWp∂ tUm. B¿. tKm]meIrjvW≥ F∂ s\\√v KthjWØn¬ A{KKWy\\mb imkv{X⁄\\v imkv{XtemIw \\¬Inb _lpaXnIƒ FÆa‰XmWv. Iev]t[\\phns‚ ]ndhnsb°pdn®p≈ Kth- jW J\\\\w FØn\\n¬°p∂Xv CXn\\p]n∂n¬ {]h¿Øn® ]q¿hIme kqcnIfpsS Hcp \\o≠ \\ncbnte°mWv. tUm. Sn. B¿. i¶pÆn, tUm. Pn. apIpμ≥, tUm. B¿. tKm]meIrjvW≥ F∂nhscms° At\\Iw cXv\\ßfn¬ Npcp°w Nne¿ am{Xsa∂v Hm¿as∏SpØns°m≈s´. IqSpX¬ cXv\\߃°mbp≈ J\\\\w ChnsS Ahkm\\n°p∂n√ F∂p Npcp°w. t]cpIƒ°v ]q¿ÆX {]m]n®n´ns√¶nepw Ahtcmtcmcp- ØtcmSpap≈ \\μnbpw IS∏mSpw lrZb]q¿Δw ChnsS tcJs∏SpØp∂p. tUm. B¿. tKm]meIrjvW≥, *Akn. s{]m^k¿ BZy ]{Xm-[n] kanXn AwKw IΩyqWnt°j≥ sk‚¿, aÆpØn **s{]m^k¿ 10 Iev]-t[\\p Iipamhv KthjW tI{μw, amS°Ød Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021

Iev]t[\\phnse kph¿Æ GSpIƒ tUm. Nn©p hn. Fkv., Pmenb Fw. sI., AizXn sI. sI., AizXnIrjvW B¿. GXm≠v A©v ]Xn‰m≠ns‚ ]mcº-cyap≈ {]K¤¿ FgpXnb teJ\\-߃ \\Ωfn¬ KXIme Im¿jnI {]kn≤oIcWamWv Iev]t[\\p. kvacW Db¿Øpw F∂Xv X¿°a‰ ImcyamWv. AXmXp ImesØ KthjW t\\´ßƒ I¿jI- (aÆpØn IΩyqWnt°j≥ sk‚dnse Akn. cn-te°v FØn°m≥ F∂pw Cu {]kn≤oIcWw s{]m^k¿amcmWv teJI¿) ap≥]¥nbn¬ D≠mbncp∂p. Iev]t[\\phns‚ ]gb e°ßfneqsS ItÆmSn°p-∂h¿°v kzbw BZy-e-°-Øn¬ \\n∂v t_m[yam-Ip∂ Hcp hkvXpXbmWv CXv. G‰hpw ]pXnb kmt¶XnI hnZyI sf°pdn®p≈ teJ\\-ß-tfm sSm∏wXs∂ Im¿jnI taJ ebnse Ipe]XnIƒ F∂v hntijn∏n°p∂ G‰hpw anI® teJIcpw XßfpsS Nn¥m[mcIƒsIm≠v Iev]t[\\phns‚ C∂e Isf [\\yam°n-bn´p≠v. tIcf Im¿jnI k¿ΔIem imebpsS kph¿Æ Pq_nen- tbmS\\p_‘n®v {]kn≤o Icn-°p∂ ]Xn∏v F∂ \\ne bn¬ Iev]t[\\phns‚ ap≥ e°-ßfn¬ {]kn≤oIcn®n ´p≈ \\mev anI® teJ\\ ߃ {]nb hmb\\°m¿°mbn Cu e°-Øn¬ ]p\\:{]kn ≤oIcn°pIbmWv. {ioaXn. efnXmw-_nI A¥¿P\\w, tUm. Sn. am[ht- at\\m≥, {io. B¿. tlen, tUm. Fkv. eo\\m-Ipamcn F∂o \\mev HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 11 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ap≥ e°-ß-fn¬ \\n∂v 12 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 13 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ap≥ e°-ß-fn¬ \\n∂v ]pkvXIw 13, e°w 3, h¿jw: Unkw-_¿ 1985 ˛ P\\p-hcn ˛ s^{_p-hcn 1986 14 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 15 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

16 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ap≥ e°-ß-fn¬ \\n∂v ]pkvXIw 16, e°w 4, h¿jw: G{]n¬ ˛ sabv ˛ Pq¨ ˛ 1989 HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 17 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

BZy-e-°-Øn¬ \\n∂v 18 Iev]-t[\\p (Cu Km\\-amWv ]n¬°m-eØv tIcf Im¿jnI k¿Δ-I-em-im-e-bpsS Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI Ba-{¥-W-Km-\\-ambn kzoI-cn-®Xv) HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021

ap≥ e°-ß-fn¬ \\n∂v ]pkvXIw 22, e°w 3, h¿jw: P\\p-hcn ˛ s^{_phcn ˛ am¿®v 1995 HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 19 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

20 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 21 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

tUm. Nn©p hn. Fkv.*, tUm. kp\\n¬ hn. Pn.*, tUm. arZpe F≥.** ]e Xeßfnep≈ sshhn[yam¿∂ Im¿jnI A¿≤k- mt¶XnI ss{XamknI aebmf `mjbn¬ kmt¶XnIhnZyIƒ I¿jIcnte°pw, s]mXp ChnsS \\n∂v ]pdØnd°mdp≠v. IqSmsX Irjn kaqlØnte°pw ]e hgnIfneqsS tIcf Im¿jnI bpambn _‘s∏´v H´\\h[n ]pkvX-Ißfpw -k¿ΔIemime XpS¿®-bmbn FØn°p-∂p≠v. {]kn≤oIcn®n´p≠v. tIcf-Ønse Im¿jnI aÆpØnbn¬ {]h¿Øn°p∂ hn⁄m\\-hym]\\ taJebpsS ss__nƒ F∂h-Imis∏Smhp∂ UbdISv td‰mWv CXns\\√mw Np°m≥ ]nSn°- p∂X.v \"\"]mt°Pv Hm^v {]mIvSokkv: t{Im]vkv'' Pn√tXmdpap≈ IrjnhnPvRm\\ tI{μ߃, k¿Δ Cw•ojnepw aebmfØnepw ChnsS-\\n∂mWv IemimebpsS hnhn[ Kth-jW tI{μ߃, {]kn≤oIcn°p∂Xv. am{Xa√ ssPh-IrjnbpsS Im¿jnI tImtfPpIƒ, IΩyqWnt°j≥ sk‚¿, ]mt°Pv Hm^v {]mIvSokkpw ChnsS-\\n∂v Im¿jnI kmt¶XnI-hn⁄m\\ tI{μw (ATIC), {]kn≤oIcn°p∂p≠v. sshK Dƒs∏sS hep-Xpw sk≥{S¬ s{Sbn\\nßv C≥Ãn‰yq´v XpSßnb sNdnbXpamb thZn Ifn¬ hnhn[ kmt¶-XnI ÿm]\\ßfneqsSbmWv apJyambpw tIcf hnZyIfpsS {]Z¿i\\w ÿncambn kwLSn-∏n-°p- Im¿jnI k¿ΔIemime hn⁄m\\hym]\\ {]h¿ ∂Xpw Cu ÿm]\\ØneqsSbmWv. tImhnUv˛19 Ø\\߃ \\SØns°m-≠n-cn°p∂Xv. almamcn°meØv \"\"hnØv h≠n'' F∂ k©cn- IΩyqWnt°j≥ sk‚¿ hnhn[Xcw {]kn≤oIcW߃, eLp hoUn- tbmIƒ, Im¿jnI{]Z¿i\\߃, ]cnio-e\\- ]cn]mSnIƒ, Hm¨sse\\nep≈ ]mTy]≤Xn-Iƒ XpSßnb kt¶XßfneqsS Im¿jnI hn⁄m\\w I¿jIcnepw, Irjnsb kvt\\ln°p-∂hcnepw FØn°p∂Xn¬ aÆpØnbn¬ {]h¿Øn°p∂ IΩyqWnt°j≥ sk‚¿ {]Xn⁄m_‘amWv. Hmtcm aq∂v amkw IqSptºmgpw \"\"Ie]v t[\\p'' F∂ 22 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

°p∂ {]Z¿i\\imebneqsS ap¥nb C\\w {]h¿Ø\\-߃ \\S°p∂p≠v. IrjnbpsS hnhn[ hnØpIfpw, a‰v DXv]mZt\\m]m[nIfpw I¿j- kmt¶-XnI hi߃ shfnhm°p∂ 300˛¬ Is‚ ho´p]Sn°en¬ FØn°m≥ km[n®n´p≠v. A[nIw eLp hoUntbmIƒ ChnsS \\n∂v ]pdØnd°n-bn´p≠v. bqSyq_v, t^kv_p°v Im¿jnI kmt¶XnI hn⁄m\\tI{μw (ATIC) XpSßnb am[yaßfneqsS B¿°pw Cu hoUntbmIƒ I≠v Adnhv t\\Smhp∂XmWv. tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS Iogn- ep≈ Im¿jnI kmt¶XnI hn⁄m\\tI{μw Irjn hn⁄m\\tI{μ߃ (ATIC) F∂ ÿm]\\w k¿ΔIemimebpambn _‘s∏´ F√m tkh\\ßfpw Hcp IpS°ogn¬ ss\\]pWyhnIk\\ ]cnioe\\ ]cn]mSnIƒ, I¿jI¿°v e`yam°Ww F∂ e£ytØmSv sXmgne[njvTnX ]cnioe\\ ]cn]mSnIƒ, kmt¶ IqSn 2000˛Øn¬ ÿm]nXamb H∂mW.v tIcfØn XnIhnZym ap≥\\nc {]Z¿i\\߃, IrjnbnS epS\\ofap≈ F√m Im¿jnI k¿ΔI-emimem ]co£W߃ XpSßn hnhn[ ]mXIfneqsS tI{μßfn¬ \\n∂p≈ D¬∏∂ßfpw, hnØv˛ G‰hpw ]pXnb Im¿jnI kmt¶XnI hnZyIƒ \\So¬ hkvXp°fpw I¿jI\\v e`yam-°p∂ I¿jI¿, kv{XoIƒ, bphP\\߃, kmaqlnI hn¬]\\ tI{μw IqSnbmWv CXv. C¥yb- n¬ Xs∂ ambn ]nt∂m°w \\n¬°p∂ a‰v P\\hn`mK߃ CØcw Hcp kwhn[m\\w BZyamWv F∂XmWv F∂nhcnte°v kab_‘nXambn FØn°m≥ FSpØp]dtb≠Xv. CXns‚ ta∑ a\\ nem°nb 14 Irjn- hn⁄m\\ tI{μßfneqsSbpw km[n°p `mcXob Im¿jnI KthjW Iu¨kn¬, ∂p≠v. {KmahnIk\\Øns‚bpw, Im¿jnI CsXmcp amXrIbmbn kzoIcn®p-sIm≠v Cu hn⁄m\\ hym]\\Øns‚bpw DdhIfmb Irjn kwhn[m\\w C¥ybnse F√m k¿ΔIemime hn⁄m\\ tI{μ߃ F√mw Xs∂ Hmtcm Pn√Iƒ Ifnte°pw \\n¿t±in°pI-bp≠mbn. \"B‰n°n\\v' tI{μoIcn®v hn⁄m\\ hym]\\ UbdIvtd‰ns‚ Iogn¬ Im¿jnI kmt¶-XnI hnZy hym]\\w, Iogn¬ {]h¿Øn°p∂ ÿm]\\ßfmWv. hfw˛ \\So¬ hkvXp°fpsS hn]W\\w, aqeyh¿≤nX IoS\\min\\n Uoe¿-am¿°p≈ DAESI tImgvkpw, Dev∏∂ßfpsS hn]-W\\w XpSßn I¿jI¿°pw INM tImgvkpw Irjn hnRvPm\\ tI{μ߃ s]mXp kaql-Øn\\pw Bhiyap≈ H´\\h[n hgnbmWv \\¬Is∏-Sp∂Xv. F√m imkv{Xhn`mK HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 23 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

Ønepw Dƒs∏Sp∂ k_vPIvSv am‰¿ kvs]jyen XmakkuIcyßfpw k÷am°nbn´p≠v. AJn ÃpIƒ (SMS) tPmen sNøp∂ ÿm]\\amb te¥yXeØn¬ a‰p Im¿jnI k¿Δ-Iem-ime Xn\\m¬ Irjn hnRvPm\\ tI{μ߃ I¿jIcpsS Ifn¬ \\n∂v ]T\\bm{X°v hcp∂ hnZym¿∞n kwLßfpw, k¿ΔIemimebpsS Xs∂ a‰v \\nXykμ¿i\\ tI{μ߃- IqSnbmWv. hnhn[ bqWn‰pIfpw Cu kuIcyw D]tbmKn®v hcp∂p. sk≥{S¬ s{Sbn\\nßv C≥Ãn‰yq´v (C.T.I.) sh≈m\\n°cbn¬ 2015 ¬ ÿm]nXamb tI{μ kmt¶XnI ayqknbØn¬ tIcf Im¿jnI k¿Δ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS KthjW Iemime hnIkn∏ns®SpØ hnhn[bn\\w s\\√n \\nco£W ^e߃ I¿jIcnepw Im¿jnI kaq \\ßfptSbpw tIcfØn¬ I≠phcp∂ aÆn\\ß lØnte°pw FØn°p∂Xn\\p≈ ]cnioe\\ß fptSbpw tiJcw Hcp°nbncn°p∂p. CtXmsSm∏w fpsS tI{μÿm]\\amWv aÆpØn sk≥{S¬ hnhn[ hnfbn\\߃, {][m\\ hnfIsf _m[n°p∂ s{Sbv\\nwKv C≥Ãn‰yq´v. `cW˛-kmt¶XnI IoS˛tcmKßfpsS Nn{X-߃, ssPhIoS\\min sshZKv[yw t\\SnsbSp°p∂Xn\\mbn DtZymK- \\nIƒ, PohmWp hf߃ F∂nhbpw ChnsS ÿ¿°pw imkv{XRvP¿°pw I¿j-I¿°pw, {]Z¿in∏n®ncn°p∂p. k¿ΔIemime hnIkn∏n kwcw`I¿°pw Im¿jnI k¿ΔIemime Poh\\- s®SpØ b{¥ßƒ, {]kn≤oIcW߃, \\qX\\ °m¿°pw Cu ÿm]\\Øn¬ \\n∂v ]cnioe\\w kmt¶XnI hnZy-Ifmb IrXyXm Irjn, ew_ \\¬Ip∂p≠v. hnhn[ tZiob ]cnioe\\-tI{μ-ß Irjn, Xncn \\\\ F∂nhbpsS amXrIIfpw ChnsS fpambn klIcn®v ]cn]mS- nIƒ \\S∏nem°- pIbpw Hcp°nbn´p≠v. Ah tcJs∏SpØpIbpw sNøp∂-tXmsSm∏w tZiob˛A¥¿tZiob ]cnioe\\ km[yXIƒ tªm°v Xe Im¿jnI hn⁄m\\ tI{μ߃ Bcmbp∂Xnepw tI{μw {i≤ sNepØp∂p. Im¿jnI taJebnse ]¶mfn-Iƒ°v kpÿnc (BLAKC) Irjn ]n≥XpScp-∂-Xn\\p≈ F√m klmbhpw ]n≥XpWbpw \\¬In Ahsc {]m]vXcm°pI kwÿm\\ IrjnhIp∏pambn klIcn®v 152 F∂XmWv ÿm]\\Øns‚ ZuXyw. kn.Sn.sF.bpsS Im¿jnI tªm°pIfneqsSbpw k¿ΔIem-ime D]LSIambn sh≈mb- Wn Im¿jnI tImtfPn¬ bnse imkv{X⁄¿ apJy ]¶mfnØw hln®v {]h¿Øn°- p∂ s{Sbv\\nwKv k¿Δokv kvIow A{Kn \\S∏nem°p∂ BLAKC hn⁄m\\- hym]\\ ]≤Xn ¢o\\n°p-IfneqsSbpw, A{Kn _nkn\\ v ]≤XnI hfscb[nIw {]tbmP\\Ica- mWv. Hmtcm c≠mgvN fneq-sSbpw sX°≥ tIcfØnse Im¿jnI IqSptºmgpw tIcf Im¿jnI k¿Δ-Iemime- ]¶mfn-IfpsS ]cnioe\\mhiy߃ \\ndth‰p∂p. bnse imkv{X-RvP¿ tIcfØnse F√m tªm°p Ifnepw kμ¿in®v I¿jIcpsS hnhn[ Im¿jnI {]iv\\߃°v ]cnlmcamb hnZKvtZm]tZiw \\¬Inhcp∂p≠v. sh≈m\\n°cbn¬ 2014 apX¬ {]h¿Øn°p∂ kn.Sn.sF. k_vsk‚dmb I¿jI `h\\Øn¬ ]cnioe\\ kuIcyßfpw, ]cnioeI˛kμ¿iI 24 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

a‰p hn⁄m\\ hym]\\ {]h¿Ø\\߃ samss_¬ B∏mb FEM@Mobile A≥]Xn\\mbn cØne[nIw Uu¨-temSpIfpambn apt∂dns°m hnhn[ Im¿jnI tImtfPpIfnse Ahkm\\- ≠ncn-°pIbmWv. sh≈m-\\n°c A{Kn _nkn-\\ v h¿j _ncpZ hnZym¿∞nIfpsS {KmaoW Im¿jnI C≥¶pt_‰dn-eqsS (ABI) \\h Im¿jnI kwcw-`I- {]h¿Øn ]cnNb ]cn]mSnIfn-eq-sSbpw {Kma cpsS ssI-]nSn®v Ahsc apt∂m´v \\bn-°m≥ hmk ]cn]mSnIfneqsSbpw I¿jI¿-°nSbnte °ndßn hn⁄m\\hym]\\ {]h¿Ø\\-߃ k¿ΔI-em-ime Xømdmbn-´p≠v. hnhn[ tI{μ \\SØp∂p≠v. CXv hscbpw tIcf Im¿jnI k¿°m¿ ]≤XnI- ƒ Im¿jnI hn⁄m\\ {- ]h¿Ø k¿ΔIemimebpsS ÿm]\\߃ C√mXncp∂ \\-߃°v DX-Ip∂ coXnbn¬ {]tbmP-\\s∏Sp- tImgnt°mSv Pn√bnepw, A´∏mSn BZnhmkn Øm\\pw hn⁄m\\ hym]\\ UbdIvStd-‰neqsS taJebnepw Cu ASpØ ImeØv ]pXnb km[n®n´p≠v. hn⁄m\\hym]\\ CSs]SepIƒ \\SØm≥ Ign™n´p≠v. Cu c≠v NphSvhbv∏p-IfneqsSbpw * Akn. s{]m^k¿, IΩyqWnt°j≥ sk‚¿, hensbmcp hn`mKw I¿jIcnte°n-dßns®√m≥ aÆpØn tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime°v CXnt\\mSIw **Akn. s{]m^k¿, sk≥{S¬ s{Sbn\\nßv km[n®n´p≠v. Im¿jnI {]iv\\-߃°v kXzc C≥Ãn‰yq´v, aÆpØn ]cnlmctaIm≥ Dt±in®n´p≈ MDDT kμ¿i \\߃, I¿jI km¥z\\ ]cn]mSn-Iƒ XpSßn bhbpw aÆpØn hnPvRm\\ hym]\\ UbdIvStd ‰n\\v Iognep≈hbmWv. Cu˛teWnßv sk‚dn eqsS \\S∏nem°p∂ hnhn[ tImgvkpIƒ hnZq cØnencn°p∂-hcnte°pw Im¿jnI hn⁄m\\w FØn°m≥ ]cym]vXamWv. GXm≠v c≠ct°mSnbne[nIw Fk.v Fw.F- k.v - IfneqsS I¿jIcpsS t^mWnte°v Im¿jnI hn⁄m\\w FØn°m≥ k¿ΔIem-im-e°v km[n ®n´p≠v. hnRvPm\\hym]\\Øn-\\mbn´p≈ k¿Δ IemimebpsS Cw•ojnepw aebmfØnepap≈ HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 25 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

tUm. ]n. {]aof., tUm. PeP Fkv. tat\\m≥., tUm. tcJ kn. B¿. tIcfØnse Im¿jntIm¬∏∂ taJebn¬ ssPh kºØv. tIcfØn¬ {]m[m\\yap≈ F√m Ne\\mflIamb am‰ßƒ°v ImcWamb Ht´sd hnfIfptSbpw AXn hn]peamb P\\nXItiJcw ta≥abp≈ hnfbn\\߃ tIcf Im¿jnI k¿Δ Hmtcm KthjWtI{μhpw kwc£n®p t]mcp∂p. IemimebpsS kw`mh\\bmWv. tIhew Db¿∂ sshhn[yamb P\\nXI tiJcØn¬ \\n∂pw D¬∏mZ\\w F∂Xnep]cn IoStcmK {]Xntcm[ Ir{Xna ]cmKWw, k¶e\\w, \\n¿≤mcWw F∂n tijn, anI® kwkv°cWaqeyw hyXncn‡ ßs\\bp≈ kky{]P\\\\ coXnIfneqsSbpw Imemhÿ ˛ ]mcnÿnXnI kml-NcyßtfmSv AXn\\qX\\ \"tamfn°pe¿ {_oUnwßv' kmt¶XnI CWßnbp≈ D¬∏mZ\\w F∂nhbpw Cu C\\ hnZyIfpw hgnbmWv ta≥abp≈ C\\߃ k¿Δ ßfpsS anIhmbn IW°m-°mhp∂XmWv. Iemime hnIkn∏- n°p∂Xv. \\nch[n {]K¬`cmb CØcØnep≈ 343 hnfbn\\߃ k¿ΔIemime imkv{X-⁄cpsS h¿jßtfmfw \\o≠ ]cn{ia- \\mfnXphsc D¬∏mZn∏n®n´- p≈Xv. AXn\\p km[y Øns‚bpw I¿jI ]¶mfnØØns‚bpw ^ea- m ambXv Nn´bmb Kth-jWhpw I¿jI]¶mfnØ bmWv Hmtcm C\\ßfpw k¿ΔIemime ip]m¿i ]co£WhpamWv. kwÿm\\Øns‚ ]e taJe sNøp∂Xv. Ifnepap≈ 26 KthjW tI{μßfnepw tImtf PpIfnepambn \\S∂ Kl\\amb KthjWßfn tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime hnhn[ hnfI eqsS h¿jß-tfmfap≈ ]T\\߃°v tijamWv fnembn hnIkn∏ns®SpØ C\\߃ ChnsS ]cn Hmtcm hnf C\\ßfpw hnIkn∏ns®Sp°p∂Xv. Nbs∏Smw. cmPyØn\\IØpw ]pdØpw ]e tZißfnep- s\\√v am-bp≈ P\\p pIsf tiJcn®v kwc£n°p∂ anI® P\\nXI tiJcamWv tIcf Im¿jnI 1955˛56 ImeL´Øn¬ s\\√n\\v D≠mbncp∂ k¿ΔIemimebpsS AXy¥w Aaqeyamb D¬∏mZ\\£aX slIvSsdm∂n\\v 1164 Intem{Kmw F∂Xv 2018˛19 HmsS 2850 Intem{Kmw Bbn 26 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

Db¿Øm≥ anI® s\\√n\\߃ hln® ]¶v \\n¿Æm Im¿jnI taJebv°p th≠n tIcf Im¿jnI bIamWv. ]me°mSv, Ip´\\mSv, tImƒ F∂o s\\√ k¿ΔIemimebpsS Iogn¬ ÿnXnsNbvXv dIsf Da, tPymXn F∂o s\\√n\\-߃ IogS°n {]h¿Øn°p∂ s\\√pKthjW tI{μamWv Ign™p. B¿.B¿.Fkv. as¶mºv. ChnsS\\n∂pw 23 s\\√n \\߃ ]pdØnd°nbXn¬ I¿jI¿°v C∂pw ]´mºnbnep≈ {]mtZinI s\\√v KthjW {]nbap≈Xpw {]Nmcw t\\SnbXpw Da (MO-16) tI{μw, as¶mºnep≈ s\\√v KthjW tI{μw, F∂bn\\amWv. 1998 ¬ ]pdØnd°nb Da, tIcf ssh‰nebnep≈ s\\√v KthjW tI{μw, Ønse aq∂p Irjn°meßfnte°pw A\\ptbm aÆpØnbnse Im¿jnI KthjW tI{μw PyamWv. aq∂mgvNhsc kpjp]vXm-hÿbp≈Xp F∂nhnSßfnemWv s\\√nse KthjWw sIm≠v sImbvXp kabØv ag s]bvXmepw apf®p kXzcambn \\S∂p hcp∂Xv. sX°p Ing°≥ t]mIpsa∂ {]iv\\w C√. 6 apX¬ 7 S¨ hsc Hcp Gjybnse Xs∂ BZysØ k¶cbn\\w slIvSdn¬\\n∂v hnfhv e`n°pIbpw sNøpw. s\\√n\\amb \"A∂]q¿Æ' ]´mºnbn¬ \\n∂p≈- {lkzImebn\\ambn 2010 ¬ ]pdØnd°nb XmWv. Im¿jnI k¿ΔIemime Gs‰Sp°p- as‰mcp C\\amWv {]Xymi (MO-21). Ch IqSmsX ∂Xn\\v apºv ]mUn {_oUnwßv tÃj≥ F∂ 2015 ¬ ]pdØnd°nb as‰mcp C\\amWv t{ib v t]cn-emWv Cu ÿm]\\w Bcw-`n-®Xv. Im¿jnI (MO-22), 2018 ¬ ]pdØnd°nb sI.F.bp. ]u¿Æan k¿ΔIemime Gs‰SpØ tijw 1974 ¬ (MO-23)bpw I¿jIcpsS CSbn¬ {]Nmcw t\\Sns°m ]pdØnd°nb BZy k¶cbn\\w s\\¬hnØmWv ≠ncn-°p∂ C\\߃ BWv. Chbv°v 7 apX¬ tPymXn (]n.Sn._n. 39). C∂pw I¿jIcpsS 7.5 S¨ hsc D¬∏mZ\\£aXbp≠v. CSbn¬ {]Npc {]NmcØnep≈ C\\amWv tPymXn. DØa \\nXy tXPt msS s\\√n\\w Da tPymXn 1998 ¬ ]pdØnd°nb 1974 ¬ ]pdØndßnb tIcfØnse aq∂v k¶cbn\\w. I¿jI¿°v Irjn°metذpw F∂pw {]nbap≈ A\\ptbmPyw. sImbØv v s\\√n\\w. Ce∏p≈n agbn¬ s]´mepw tcmKØn\\v FXnsc a p f ® p t ] m I p s a ∂ {]Xntcm[tijn. 110˛120 `bw th≠. 6˛7 S¨ Znhkw hsc aq∏p≠v. hnfhv slIvSdn¬ tImƒ taJe bn¬ 6˛7 \\n∂pw. S¨ hnfhv. 2018 ¬ ]´mºnbn¬\\n∂pw ]pdØnd°nb sI.F.bp. a\\p-h¿Æ sI.F.bp. kp{]nb, A£b F∂nh AXyp¬∏- mZ\\ tijnbp≈ C\\ßfmWv (6.5˛7 S¨/slIvS¿). Iev]-t[\\p 27 ]´mºnbn¬ \\n∂pap≈ Ics\\¬ C\\amWv Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI sshimJv. kap{Z\\nc∏n¬ \\n∂v 1.5 ao‰¿ hsc Xmgv∂v ÿnXnsNøp∂ Be∏pg, Ip´\\mSv F∂o HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021

D∏pckap≈ aÆn¬ (s]m°mfn Irjn) Irjn- \\nehn¬ h∂tXmsS \\oteizcw ˛ 1, 2 F∂o sNøm\\\\ptbmPyamb ssh‰ne s\\√n\\߃ tI{μ߃ k¿ΔIemi- me Gs‰SpØp. ]∂nbqcpw FdWmIpfØp≈ s\\√v KthjWtI{μØns‚ \\oteizcØn\\p-anSbn¬ \\mjW¬ sslthbn (B¿.B¿.Fkv. ssh‰ne) kw`mh\\bmWv. ep≈ Cu KthjW tI{μØnemWv temIsØ CXphsc 10 s\\√n\\߃ BWv AhnsS \\n∂v BZy k¶cbn\\w TxD sXßv D¬∏mZn∏n®Xv. Cd°nbn´p≈Xv. AXn¬ 2018 ¬ ]pdØnd°nb C¥y-bpsS hnhn[ `mKßfn¬\\n∂pw hntZi sI.F.bp. tPym’\\ (ssh‰ne 9) Ce∏p≈n tcmK- ßfn¬ \\n∂pw tiJcn®Xpw sshhn[yam¿∂ tØbpw {]Xntcm[n°m≥ Ignhp≈Xpw 6˛6.5 KpW-hntij߃ D≈Xpamb hnØp tXßIƒ S¨/slIvS¿ hnfhv Xcp∂XpamWv. tIcfØnse aÆn¬ hf¿Øn ]T\\hnt[bam°n \\n¿≤mcWw, k¶cWw, a‰p \\qX\\ {]P\\\\- IÆq¿ ssI∏mSv \\ne߃°\\ptbmPyamb am¿§ßƒ F∂nh hgn D¬]mZ\\w h¿≤n∏n°mw Gtgmw C\\ßfpw (Gtgmw 1 to 4) ssPh Irjn°v F∂ kn≤m¥w 1934˛emWv ]co£n°s∏´Xv. G‰hpw A\\ptbmPyamb CSØcw aq∏p≈ sXßnse k¶chocyw Is≠ØnbXpw 1934˛¬ C\\amb \"\"ssPh''bpw Im¿jnI k¿ΔIemime- bpsS Xs∂. temIØnse Xs∂ BZy k¶cbn\\w kw`mh\\IfmWv. tPymXn°p tijw I¿jIsc sXßmb TxD (]›naXoc s\\Snb≥ amXr-hr£- G‰hpw IqSpX¬ kzm[o\\n® C\\amWv \"\"a\\pcX\\v ''. ambpw Nmh-°mSv Ipdnb ]® ]nXrhr£ambpw) A{KnIƒ®d¬ dnk¿®v tÃj≥ aÆpØnbn¬ hnIkn∏n-®Xpw C∂sØ ]oent°mSv Im¿jnI \\n∂pw ]pdØnd°nb Cu C\\w {lkzIme aq∏p KthjW tI{μØnemWv. CØcØn¬ D¬∏m- ≈Xpw, tImƒ ]mSßfn¬ A©p SÆn\\p ta¬ Z\\-£aX IqSnbXpw Dbcw Ipd™Xpw sIm{]- hnfhp Xcp∂Xpamb C\\amWv. bv°pw Icn°n\\pw tbmPn®Xpw t\\csØ Imbv- °p-∂-Xpamb ta∑Ifp≈ C\\߃ Im¿jnI sXßv k¿ΔIemime ]pdØnd°nbn´p≠v. e£KwK, A\\¥KwK, tIc{io, tIcku`mKy, tIcKwK \\mfntIc KthjWØn\\mbn 1910˛¬ A∂sØ F∂nh k¶cWØneqsSbpw tIckwKc, tIc- aZncmin kwÿm\\ IrjnhIp∏v, ae_m¿ a[pc, tIckpe` F∂nh \\n¿≤mcW-ØneqsS- {]tZiØv ÿm]n® \\oteiz¿ ˛ 1 (]nent°mSv˛1), bpamWv hnIkn∏n®ncn°p∂Xv. C∂v tIcfØn¬ \\oteiz¿ ˛ 2, Icphmt®cn, \\oteiz¿ ˛ 3, ]S\\°mS,v {]Npc{]NmcØnemb k¶cbn\\w sXßmWv Imk¿tImUv F∂o KthjW tI{μßfn¬ tIc{io. \\n∂v, 1972 ˛¬ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime tIc{io ]›naXoc s\\Snb C\\w amXrhr£- ambpw aeb≥ Ipdnb a™ ]nXrhr£- hpambn hnIkn∏n® k¶cbn\\w. sXsßm- ∂n\\v icmicn tXß D¬∏mZ\\w 130. Hcp slIvdn¬ \\n∂pw 5.05 S¨ sIm{]. tIc-kp-e` ac-®o\\n/I∏ tIcfØnse ]pcbnSßfnepw hymhkmbnIm- Snÿm\\Ønepw IrjnsNbvXphcp∂ Hcp {][m\\ Ingßph¿§hnfbmWv ac®o\\n AYhm I∏. sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPn¬ \\n∂pw hnIkn∏ns®SpØ \"\"sh≈mbWn {lkz'' Db¿∂ 28 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ÿnXnI {]tZi߃°\\p tbmPyambXpw hyXykvX Imemhÿ°pw aÆn\\pw tbmPn®Xpw tcmK{]Xntcm[tijnbp≈Xpw AXypev]mZ\\- tijnbp≈Xpamb KpWta∑bp≈ C\\߃ hnIkn∏ns®Sp°p∂Xn\\v Im¿jnI k¿ΔIemi- me imkv{X⁄¿°v km[n®n´p≠v. I¿jI¿°v aXnbmb hcpam\\w e`n°Ws- a¶n¬ hn]Wn°\\ptbmPyamb C\\߃ sXcs™SpØv IrjnsNtø≠Xp≠v. Hmtcm {]tZiØn\\\\pkcn®v ImbIfpsS \\ndw, hep∏w, kzmZv XpSßnbhbpsS Bhiyw hyXymks∏´n-cn°p∂Xv ImWmw. Nne {]tZißfn¬ sh≈\\- ndØ- nep≈ ]mhbv°bmWv hn]Wnbn¬ ap≥]¥nbnse¶n¬ a‰nSßfn¬ ]® \\ndØ- ne- p≈ ]mhbv° Bbncn°pw. CØcØn¬ I¿jIcpsS Bhiy߃ ap≥\\n¿Øn 20˛Hmfw ]®°dn hnfIfn¬ 80 C\\ßfpw, Ingßv h¿§hnf Ifn¬ 8 C\\ßfpw tIcfIm¿jnI k¿ΔIemime hnIkn∏ns®SpØn´p≠v. sI.-F.-bp. DØa ]®°dnIfn¬ tIcfob¿s°∂pw {]nbs∏´ ]mhbv°bn¬ \\SØnb KthjW^eambn ]® DXv]mZ\\tijnbp≈, Bdpamkw sIm≠v hnf- \\ndap≈Xpw, \\ofw IqSnbXpamb \"{]nb' F∂ C\\w shSp°mhp∂ anI® ]mNIKpWap≈ C\\amWv. 1976 ¬ Xs∂ tIcfØnse F√m {]tZißfnepw Xncph√ KthjW tI{μØn¬ \\n∂pw hnIkn∏n- tbmPyamb C\\w F∂ coXnbn¬ ]pdØnd°nbn s®SpØ \"\"sI.F.bp. DØa'' F∂bn\\w as‰mcp ´p≠.v AXn\\v 1992 ¬ tZiobX- eØn¬ AwKoImcw Bdpamk I∏bmW.v anI® hnfhpw I´ns‚ Awiw e`n°pIbpw sNbvXp. XpS¿∂v 1986 ¬ AXy¬ Ipd™Xpamb C\\amWnXv. ]mZ\\ tijnbp≈Xpw ]c∂v hrØmIrXnbnep ≈Xpw a™\\ndØn¬ Imºp≈Xpamb \"Aºnfn' Iq¿° F∂ aØ≥ C\\hpw, AXyp¬]mZ\\tijnbpw ImgvNbn¬ `wKnbp-≈Xpw \\o≠v Cfw]® \\ndØn aebmfnIƒ°v Gsd {]nb¶camb as‰mcp ep≈ ImbvIfp≈ \"Inc¨' F∂ sh≠bn\\w, Ingßv hnfbmWv Iq¿°. IngßpIƒ°v khnti \"imcnI', \"amenI' F∂o h≈n]bdn\\߃, jamb aWhpw kzmZpap≈ Iq¿°bpsS \"\"\\n[n'' \"PzmeapJn', \"Pzmem-kJn' F∂o apfIn\\߃ F∂bn\\w ]´mºn KthjW tI{μØn¬ \\n∂pw F∂nhbpw I¿jI¿-°mbn hnIkn∏ns®SpØp. ]pdØnd°nbXmWv. Hcp slIvSdn¬ \\n∂v 20 S¨ hsc hnfhv \\¬Ip∂ \"\\n[n' \\mepamkw sIm≠v hgpX\\h¿§ hnfIƒ IrjnsNøptºmƒ hnfshSp°mw. \\mS≥ Iq¿°bn\\Øn¬ \\n∂pw I¿jI¿ A`napJoIcn°p∂ {][m\\ {]iv\\amb ayqt´j≥ aptJ\\ DcpØncns®SpØXpw, h¿jw _mIvSocnb¬ hm´tcmKØns\\Xnsc {]Xntcm[- apgph≥ Irjn°\\ptbmPyambXpamWv Cu C\\w. tijnbp≈Xpw AXypev]mZ\\tijnbpw Dcp≠v hbe‰v \\ndØnep≈Xpamb \"kqcy' F∂ hgpX\\ ]®°dnhnfIƒ C\\w hnIkn∏ns®Sp°m≥ km[n®p F∂Xv hensbmcp t\\´w Xs∂bmWv. XpS¿∂v _mIvSo tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime ]®°dn hnf- cnb¬ hm´tcmKØns\\Xnsc {]Xntcm[-tijn Ifnse KthjWcwKØv FSpØv ]dbذ t\\´ßfmWv ssIhcn®n´p≈Xv. Im¿jnI -]mcn HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 29 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

bp≈ \"lcnX', \"tizX' F∂o hgpX\\ C\\ßfpw AWpIpSpw_߃°v D]tbmKn°m≥-X° i‡n, ap‡n F∂o X°mfn C\\ßfpw hnIkn∏n hÆw \\ofw Ipd™ \"t__n' F∂ ]Sheßbn\\w s®SpØp. AXyp¬]mZ\\ tijnbp≈- Xpw Imbo® Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS t\\´amWv. Iƒs°Xnsc Hcp ]cn[nhsc {]Xntcm[tijn D≈Xpamb, sh≈\\ndØnep≈ ImbvIfp≈ Idnsh°m\\p]tbmKn°p∂ IWnsh≈cn°v \"{]oXn' F∂ ]mhbv° C\\w 1996 ¬ hnIkn∏ns® ]pdsa kmeUv Bbn D]tbmKn°mhp∂ SpØp. Ct∏mgpw I¿jI¿°- nSbn¬ {]oXn°v {]nb I°ncn°v {]nbw GdnbtXmsS k¿ΔIem- tasdbmWv. sX°≥ tIcfØnse AæXzap≈ imebnse KthjW^eambn agadbnepw aÆn\\\\ptbmPy-ambXpw Nq¿Æ ]q∏v tcmKØn Xpd mb IrjnbnSßfnepw IrjnsNømhp∂ s\\Xnsc Hcp]cn[nh- sc {]Xntcm[tijnbp≈Xpw ]®Ie¿∂ a™\\ndap≈ \"loc', shfpØ- Bb \"{]nb¶' F∂ C\\hpw ]pdØnd°n. \\ndap≈ \"ip{`' F∂o C\\ßfpw hnIkn∏n- s®SpØp. ]cmKWw C√msXXs∂ Imbv]nSn- _mIvSocnb¬ hm´tcmKØns\\Xnsc {]Xn- °p∂ k¶cbn\\w I°ncn ‘KPCH-1’ hnIkn∏n- tcm[-tijnbp≈Xpw, CeapcSn°p∂ sshdkv s®SpØXv Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS FSp tcmKØns\\Xnscbpw, samssk°v tcmKØns\\- Øp]dbذ t\\´amW.v Ipd™- hnkvXrXnb- n¬ Xnscbpw {]Xntcm[tijnbp≈Xpw, IqSpX¬ \\n∂v Xs∂ IqSnb hnfhpw am¿°‰n¬ \\√ hnebpw Fcnhp≈Xpw ]gpØm¬ \\√ Nph∏v \\ndap≈Xpw e`n°p∂Xn\\m¬ I¿jI¿°nSbn¬ Cu C\\ IpeIfmbn apIfnte°v \\n¬°p∂ ImbvIfp≈ Øns‚ {]Nmcw GdpIbmW.v t]mfolukpI- fnse \"D÷ze' F∂ ]®apfIv C\\w I¿jI¿°nSbn¬ Irjn°pw Cu C\\w A\\ptbmPyamWv. am{Xa√ ho´v hf∏pIfnepw t{Km_mKnepw F°meØpw {]nbs∏´Xv Xs∂. Dƒ°mºv Nph∂ \\ndØn¬ ISpw a[pcap≈ sNdnb C\\w XÆnaØ≥ AXypev]mZ\\tijnbp≈ \\o≠v Nph∂ \"jpK¿ t__n' Im¿jnI k¿ΔIemime ImbvIfp≈ \"AcpW' F∂ sh≠bn\\w, \"Acp¨' DcpØncns®SpØXmWv. ASpØIme- F∂ Nph∂ Noc F∂nhbv°pw kzoImcyX Ømbn hnIkn∏ns®SpØ Ipcphn√mØ GsdbmWv. h≈n∏b¿ C\\ßfn¬ Acao‰dn- Nph∂Imºp≈ XÆnaØ≥ C\\w e[nIw \\ofap≈Xpw AXypev]mZ\\ tijnbp- \"timWna', Ipcphn√mØ a™°mºp≈ ≈Xpw an\\pkam¿∂Xpw ]®\\ndØn¬ A‰Øv XÆnaØ≥ C\\w \"kz¿Æ' F∂nh tZiob- sNdnb ]¿∏nƒ \\ndap≈Xpw IdpØ aWnIfp≈- XeØn¬ Xs∂ BZysØ Ipcphn√mØ Xpamb \"teme' F∂ C\\Øn\\v hn]Wn IogS- XÆnaØ≥ BWv F∂Xv tIcf Im¿j- nI °m≥ Ign™n´p≠v. k¿ΔIemimebpsS Ncn{X t\\´-amWv. 1. hgpX\\ {][m\\ ]®°dn hnfIfpw C\\ßfpw 2. X°mfn 3. apfIv kqcy, tizX, lcnX, \\oena, s]m∂n i‡n, ap‡n, A\\L, A£b, sh≈mbWn hnPbv, a\\pe£van, a\\p{]` 4. aØ≥ PzmemapJn, PzmemkJn, D÷ze, A\\p{Kl, sh≈mbWn kar≤n, 5. Ipºfw sh≈mbWn AXp√y, sh≈mbWn tXPkv, Io¿Øn. Aºnfn, kph¿Æ, kckv, kqcPv Cμp, KAU tem°¬, Xmc 30 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

6. IWnsh≈cn apSnt°mSv tem°¬, ku`mKy, AcpWna, sI.F.bp. hnim¬ 7. ]mh¬ {]nb, {]oXn, {]nb¶ 8. ]Shew IuapZn, t__n, lcnX{io, a\\p{in 9. ]o®n¬ lcnX, Zo]vXn, KRH-1 10. tImh¬ kpe` 11. kmeUv sh≈cn loc, ip{`, KPCH-1, lcnXv 12. XÆnaØ≥ jpK¿ t__n, timWna, kz¿Æ 13. h≈n]b¿ imcnI, amenI, KMV-1 teme, sshPb¥n, sh≈mbWn tPymXnI, KoXnI, aRvPcn, an{X, KAU Zo]nI. 14. Ip‰n]b¿ I\\IaWn, `mKye£van, A\\izc, hcp¨, ssa{Xn 15. Aac lna, t{Kkv 16. sImØac KAU kpcpNn 17. NXpc∏b¿ tchXn, KAU \\nXy 18. sh≠ k¬Io¿Øn, AcpW, kpÿnc, Inc¨, ARvPnX, aRvPna 19. Noc Acp¨, tamln\\n, tcWp{io, IrjvW{io, KAU ssa{Xn, KAU sshK 20. apcnß A\\p]a 21. Iq¿° \\n[n, kp^e 22. Im®n¬ Cμp 23. a[pc°ngßv Im™ßmSv tem°¬ 24. ac®o\\n sh≈mbWn {lkz, DØa, \\n[n, Iev]I sI.-B¿.-F-®v. 1 sI.-F.-bp.- Zo-]nI sI.-F.-bp.- sshK HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 31 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

]b¿ h¿§w Im¿jnI k¿ΔIemime hnIkn∏ns®Sp-Øn ´p≈ \"Uo∏v ªjv', \"sea¨ s•m', \"sh¬sh‰v aWn∏bdmbn D]tbmKn°mhp∂Xpw, sImbØv v tkm^v‰v', \"amÿ Unsse‰v', \"]n¶v ImÃv' Ign™ ]mSßfnepw a‰pw kar≤ambn F∂nhbmWv C\\ßfmbn ]pdØnd°nbn´p≈Xv. hnfbns® Sp°mhp∂XpamWv ]bdp h¿§ hnfIƒ. hnhn[bn\\w Ip‰n]bdpIƒ Im¿jnI k¿ΔIem- Icnºv ime hnIkn ∏ns®SpØn´p≠v. \"IrjvWaWn', \"I\\IaWn', \"]u¿Æan', \"ip{`', \"t{ib', \"lrZy' tIcfØns‚ Imemhÿ°\\ptbmPyamb F∂nhbmWv C\\߃. CXn¬ \"lrZy' \"t{ib' coXnbn¬ IrjnsNømhp∂ Icnºv C\\ßfpw F∂o C\\߃ CeXpcpºv tcmKw, ap™, hnIkn∏ns®Sp°p∂Xn\\v tIcfIm¿jnI k¿Δ ImbvXpc∏≥ ]pgp, Nn{XIoSw F∂nhsb Hcp Iemime°v Ign™n´p≠v. Icnºp Irjnbn¬ ]cn[nhsc XS™p\\n¿ Øp∂Xn\\p≈ Ignhp≈- A`napJoIcnt°≠ {][m\\ {]iv\\amb AgpI¬ h-bmWv F∂Xv {it≤b amWv. tcmKØns\\Xnsc {]Xn-tcm[-tijnbp≈Xpw, IqSpX¬ i¿°c D≠m-°nsbSp°mhp∂ hn[w ]gh¿§ hnfIƒ AXoha[pcap≈Xpw sh≈s°´p≈ {]tZi ßfn¬t]mepw Irjn-sNømhp∂ hn[Ønep≈ hmgbn¬ {]IrXymXs∂ D≈ ssPh- C\\ßfmWnh. \"am[pcn', \"Xncpa[pcw', \"a[pcna', sshhn[yw hfsctbsdbmWv. tcmKIoS_m[- \"a[paXn', \"CoTI 1358', \"CoTI 1153' F∂nhbmWv bmWv hmgIrjnbn¬ t\\cntS≠n hcp∂ {][m\\ AXyp¬]mZ\\-tijnbp≈ Im¿jnI k¿ΔIem {]iv\\߃. tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime imebpsS Icnºv C\\߃. hnIkn∏n® 'BRS-1', 'BRS-2' F∂o C\\߃°v Hcp]cn[nhsc CXv adnIS°m\\mbn km[n®n´- p≠v. Dgp∂v BRS-1 F∂ C\\w Ce∏p≈ntcmKw, ]\\ma-hm´w F∂nhs°Xnsc Xo{h {]Xntcm[tijnb- p≈Xpw sImbvØv Ign™ ]mSßfn¬ kar≤ambn ]n≠n∏pgphns\\Xnscbpw amWh≠n-s\\Xnscbpw hnfbns®Sp°mhp∂ Dgp∂v C\\ßfpw Im¿jnI {]Xntcm[tijnbp≈XpamWv. BRS-2 F∂ k¿ΔIemime hnIkn∏ns®SpØn´p≠v. \"iyma\", C\\Øn\\v Ce∏p≈ntcmKw, ]\\mahm´w \"kpaRvP\\' F∂nh AXyp¬]mZ\\ tijnbp≈- F∂nhbvs°Xnsc {]Xntcm[ tijnbp≠v. hbmWv. \\ne°Se ss]\\m∏nƒ tIcfØnse Imemhÿbn¬ Irjn sNøm- \\m-h- p∂ hn[w AXyp¬]mZ\\ tijnbp≈ \\ne- Im¿jnI k¿ΔIemime ]pdØnd°nb \"AarX' °Se C\\ßfpw Im¿jnI k¿ΔIemime hnI- F∂ ss]\\m∏nƒ C\\w AXoh a[pcam¿∂Xpw, kn∏n-s®SpØn´p≠v. “TG-3”, “TG-14”, \"kv]m\\njv ]pfnckw Ipd™Xpw, \\mcv Ipd™v \\√ kz¿Æ C{ºqhvUv', \"kvt\\l' F∂nh AXypXv]mZ\\- \\ndtØmSpIqSnbXpw \\√ aWap≈XpamWv. tijnbp≈ \\ne°Se C\\ßfmWv. sNSnIƒ IpØs\\ hfcp∂Xpw Cfw ]® \\ndØn¬ ap≈pItfmSpIqSnbXpw A‰Øv sNdnb Nph∏v IpcpapfIv \\ndap≈Xpw, tIcfØnse F√m {]tZißfnepw Irjn sNømhp∂XpamWv. sXt° C¥ybnse IpcpapfIv hyhkmbsØ klmbn°p∂Xn\\v 1949˛¬ A∂sØ aZncmin Hm¿°nUpIƒ Kh¨sa‚ v a´∂qcnepw ]n∂oSv ]∂nbqcnepambn KthjWw \\SØnbncp∂p. Im¿jnI k¿ΔIem- Hm¿°nUv Irjn°v G‰hpw A\\pIqe Imemh- ime cq]oIcWtØmsS CXv ]∂nbq¿ IpcpapfIv ÿbp≈ tIcfØn¬ hym]Iambn IrjnsNøm- KthjWtI{μambn amdpIbmbnc- p∂p. temIØn \\\\ptbmPyamb at\\mlcamb ]q°fp≈ 5 C\\w seØs∂ BZysØ AXyp¬-∏mZ\\ tijnbp≈ 32 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

k¶cbn\\w IpcpapfImWv \"]∂nbq¿ ˛1'. CØ cØn¬ ]∂nbq¿ 1 apX¬ 10 hscbp≈ C\\߃ C∂p≠v. AXpIqSmsX sh≈m\\n°c, Im¿jnI tImtfPn¬ \\n∂pw hnIkn∏n® k¶cbn\\amWv \"hnPbv'. IpcpapfIv Irjnbnse {][m\\ {]iv\\amb {ZpXhm´Øn\\v {]Xntcm[tijnbp≈ C\\ß fmWv \"]∂nbq¿˛8', \"]∂nbq¿˛9', \"hnPbv', \"]∂nbq¿˛10' F∂nh. ]∂nbq¿ ˛ 10 hyXykvX Imemhÿ, {ZpXhm´tcmK- {]Xn-tcm[ tijnbpap≈ Hcn\\amWv. Db¿∂ cmkKpW ta∑bpw Xq°hpw D≈ Cu C\\Øns‚ DW° D¬∏mZ\\w 2.3 Intem BWv. sI.-F.-bp. \\nlmc Iipamhv Ime Iipamhn\\-ßfmb \"amS°Ød˛1' Dw, \"B\\°bw˛1' Dw \\n¿[mcWØneqsS ]pdØnd C¥ybn¬ Iipamhv KthjWw 1952˛¬ °nbXv. Iipamhv KthjW tI{μw 1993˛¬ BZy Bcw`n®t∏mƒ tIcfØn¬ sIm´mc°cbpw Hcp ambn ]pdØnd°nb k¶cbn\\ßfmWv \"[\\'bpw, sk‚¿ Bbncp∂p. 1963˛HmsS tIcfk¿°m¿ \"I\\I'bpw'. hyXykvX kz`mh khntijX-I B\\°bØv Iipamhv KthjWØn\\mbn Hcp fp≈ 17 Hmfw Iipamhn\\߃ C∂p≠v. tI{μw Bcw`n°pIbpw AXv ]n∂oSv 1972˛¬ tIcf Ib‰paXn t{KUv W-180 hep∏ap≈ Iiph≠n- Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS Iogn¬ BhpIbpw bp≈ C\\ßfmWv \"{]nb¶', \"A\\L', \"A£b' sNbXv p. 1973˛HmsS amS°Ød Iipamhv KthjW F∂nh. Iiph≠nbpsS hen∏w Ipdhms- W¶nepw tI{μw {]h¿Ø\\w Bcw`- n®p. 1987˛¬ BWv BZy t\\csØ ]pjv]n°p∂Xpw Ipebmbn ImbvIfp ≠mIp∂Xpw a™∏gap≈-Xpamb amS°Ød˛1 D¬∏mZ\\anIhpsIm≠v hfsc {]NmcØnemWv. C¥ybnseXs∂ BZy-Ip≈≥ C\\amb \"\\nlmc' 2019˛emWv ]pdØn-d°nbXv. Iipamhn¬ ]pd Ønd°nb a‰n\\ß-fmWv \"amS°Ød˛2', \"[c{io', \"kpe`', \"arZpe', \"AarX', \"]q¿Æna', \"cmLhv', \"ZmtamZ¿' F∂nh. sIms°m tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebn¬ Bcw`n® sIms°m KthjWw 1987˛¬ ImUv_dnbpambn klIcn®tXmsS ]¶mfnØ KthjWØn\\v Hcp amXrIbmhpIbmbncp∂p. Du¿÷nX KthjW ]≤XnbpsS `mKambn ]pdØnd°nb CCRP 1 HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 33 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

apX¬ 15 hscbp≈ sIms°m C\\ßfpsS s]cpa a™ƒ \\mSv AwKoIcn®XpXs∂bmWv. C¥ybnse H´pan° sIms°m tXm´ßfpw k¿ΔIemime sh≈m\\n°c Im¿jnI tImtfPnse tXm´˛- C\\߃ ssIøS°n°gn™ncn°p∂p. am{Xa√ kpK‘hnf hn`mKØn¬ \\n∂pw hnIkn∏n® Db¿∂ D¬∏mZ\\£aXbp≈ CSambn tIcfw a™ƒ C\\ßfmWv \"tim`', \"Im¥n', \"tkmW', amdnbncn°p∂p. D¬∏mZ\\£aXbpw sImºpW°w \"h¿Æ' F∂nh. Cshb√mwXs∂ AXyp¬∏mZ\\- (V.S.D.) tcmKØn\\v {]Xntcm[tijn-bpap≈ tijnbp≈Xpw Db¿∂ Ip¿°pan≥ D≈Xpamb temIsØ BZyw sIms°m C\\amWv \"CCRP-15'. C\\ßfmWv. Gew PmXn° ]mºmSpw]mdbnep≈ Gew KthjWtI{μw 2018˛¬ I¿jI ]¶mfnØtØmsS Im¿jnI 1956 apX¬ IrjnhIp∏ns‚ Iognepw ]n∂oSv k¿ΔIemimebnse tXm´˛kpK‘hnf hn`mKw tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS Iognepw hnIkn∏n® PmXn C\\ßfmWv \"sI.F.bp.˛- {]h¿Øn®phcp∂p. ae_m¿, hgp° C\\Øn¬- ]p√≥', \"sI.F.bp. ˛ sIm®pIpSn', \"sI.F.bp.˛- s∏´ C\\ßfmWv Cu tI{μØn¬ \\n∂pw hnIkn ap≠Øm\\w', \"sI.F.bp.˛]qØd', \"sI.sF.bp.˛- ∏ns®SpØn´p≈X.v \"PV-1', \"PV-2', \"KAU-PV-3', \"KAU-PV-5' ]p∂Øm\\w' F∂nh. tIcfØns‚ F√m {]tZ- F∂nßs\\ \\men\\߃ Cu tI{μØn¬ \\n∂pw ißfnte°pw ip]m¿i sNøp∂ C\\ß-fmWv ]pdØnd°nbn´p≠v. sI.F.bp. ]p√\\pw, sI.F.bp. ]p∂Øm-\\hpw. C©n Idph∏´ sh≈m\\n°c Im¿jnI tImtfPnep≈ tXm´ 2001 ˛¬ tIcfIm¿jnI k¿ΔIemimebpsS kpK‘hnf hn`mKØn¬ \\n∂pw D¬∏mZn-∏n® Iognep≈ HmS°men Huj[ssXe kkyKth- C©n C\\ßfmWv \"BXnc', \"Im¿ØnI', \"AizXn', jWtI{μw hnIkn∏ns®SpØ Idph∏´ \"sI.F.bp.Nn{X', \"sI.F.bp. N{μ' F∂nh. Snjyp C\\amWv \"kpK‘n\\n'. Iƒ®¿ kmt¶XnI hnZybneqsS hnIkn∏n® Cu C\\ßfn¬ Np°n©nbv°v tbmPn® C\\amWv IpSw]pfn sI.F.bp. Nn{X. ]® C©n°v tbmPn® C\\amWv AizXn, ]® C©n°pw, Np°n\\pw Hcpt]mse IpacIw Im¿jnI KthjW tI{μØn¬ tbmPn® C\\amWv sI.F.bp.- N{μ. ssXehpw \\n∂pw hnIkn∏ns®SpØ IpSw]pfnbn\\amWv kØpw IqSpXep≈ BXnc, Im¿ØnI F∂o \"lcnXw', \"AarXw', \"\\nXy'. 2015˛¬ ]pdØnd°nb C\\߃ ta∑bp≈ cmkLSIßfp≈Xn\\m¬ AXyp¬]mZ\\tijnbp≈ AarXw C∂v I¿jI hymhkmbnI Bhiy߃°v sa®s∏´hbmWv. cpsSbnSbn¬ {]NmcØnembn°gn™p. 34 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ssXekky߃ F≈v 1988˛¬ C©n∏p√n¬ \"OD-19' F∂ C\\hpw s\\√v sImbvsXSpØ tijw {]tXyIn®pw 2019˛¬ cma®Øn¬ \"`qanI' F∂ C\\hpw aW¬Ie¿Ønb Xoc{]tZi aÆn¬ th\\¬- Im¿jnI k¿ΔIemime ]pdØnd°nbn´p≠v. °meØv IrjnsNøm≥ ]‰nb hnfbmWv F≈v. HmWm´pIcbnep≈ KthjWtI{μØn¬ \\n∂pw hnIkn∏ns®SpØ \"XneXmc', \"XntemØa', \"Xne dmWn' F∂nh HmWm´pIc {]tZitذv ]‰nbXpw 50 iXam\\tØmfw FÆ ASßnbn´p ≈Xpamb anI®bn\\ßfmWv. sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPn¬ \\n∂pap≈ \"tkma' F∂Xv shfpØ F≈n\\amWv. Xo‰]p√v Xo‰]p√n\\Ønse tIa≥ F∂dnbs∏Sp∂ k¶ct\\]nbdns‚ anI® C\\ßfmWv \"kpKpW', \"kp{]nb', \"kpÿnc'. sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPn¬\\n∂pw hnIkn∏ns®SpØ Cu C\\߃ X\\nhnfbmbpw \\√ kqcy{]Imiw `qanI Huj[ kky߃ Huj[kkyßfn¬ \\mfnXphsc Ft´mfw kpÿnc C\\߃ Im¿jnI k¿ΔIemime ]pdØnd°n- e`yamb sXßn≥ tXm∏pIfn¬ CShnfbmbpw bn´p≠v. 1996˛¬ Huj[kkyßfn¬ BZyambn Irjnbv°pØaamWv. X\\nhnfbmbn Cubn\\- ]pdØnd°nb Xn∏enbn\\amWv \"hnizw'. sNØn- ߃ IrjnsNøptºmƒ icmicn 250 apX¬ 350 s°mSpthenbn¬ ]pdØnd°nb aq∂n\\ßfpw S¨ hnfhv hsc Hcp slIvSdn¬ \\n∂v e`n°p∂p. hyXykvXamb KpWhntij߃ D≈hbmWv. πw_mPn≥ F∂ cmkLSIw IqSpXep≈ (tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebnse \"A·n', Ipdhp≈ \"arZpe' AXyp¬∏mZ\\- imkv{X⁄cmWv teJI¿) tijnbp≈ \"kzmXn' F∂nhbmWh. 2006˛¬ BWv BStemS IØns‚ C\\ßfmb \"AP- K‘n', \"hkn°' F∂nh ]pdØnd°nbXv. CebpsS D]tbmKw IqSpXep≈ thtcmSpIqSnb \"Poh' F∂bn\\w AS]Xnb\\n¬ ]pdØnd- °nbXv 2006˛¬ BWv. tXmefhv IqSpX ep≈ AtimIØns‚ C\\amWv \"Aiz\\n˛1'. Iq¨ Nn∏nIqWnse \"A\\¥≥', ]m¬°qWnse \"`oa' F∂nhbmWv IqWn¬ hnIkn∏n® C\\߃. HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 35 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

tUm. Xpf-kn. hn., tUm. Cμp-teJ hn.- ]n., tUm. ]q¿Æna bmZhv, tUm. aqk ]n. ]n. Btcm-Ky-ap≈ aÆv Btcm-Ky-ap≈ sNSn-I- ߃, AXm-bXv Fe, Zn, Cu, Mn, B, Mo, Cl, Ni F∂nh Xmc-X-tay\\ Ipd™ Af-hn¬ am{Xta tfbpw AXp-hgn Btcm-Ky-ap≈ kºp-jvS-amb sNSn-Iƒ°v Bh-iy-ap-≈q. Chsb \\mw kq£va- aq-e-I-߃ F∂v hnfn-°p-∂p. hfsc Ipd™ Af- `£-Whpw {]Zm\\w sNøp-∂p. kky-߃°v ASn- hn¬ am{Xta sNSn-Iƒ°v Ch Bh-iy-ap-≈q-sh- ¶nepw a‰p t]mj-I-aq-e-I-ß-sf-t∏m-se-Xs∂ ÿm-\\-]-c-ambn t]mjWw \\¬Im≥ ]cym-]vX- Gsd {][m-\\-s∏´ [¿Ω-߃ Chbpw \\n¿Δ-ln- °p-∂p-≠v. amb Afh- n¬ Ahi- ya- qe- I- ß- f- psS km∂n≤- yhpw ss\\{S-P≥ (N), t^mkv^-dkv (P), s]m´mkyw e`y-Xbpw Btcm-Ky-ap≈ aÆns‚ e£-W-ß-fn¬ (K) F∂o t]mjI- a- qe- I- ß- f- psS {]m[m\\- yhpw Ch kky-h-f¿®bv°v e`n-°-ذ coXn-bn-ep≈ H∂m-Wv. s]mXpth ]d-™m¬ kky-h-f¿®bv°v hnhn[ hf{- ]t- bmK- c- oX- nI- fpw \\mw ]≠pa- pX- ¬t° {i≤n-°p∂ hkvXp-X-I-fm-Wv. F∂m¬ ZznXob ]Xnt- \\gv (17) t]mjI- a- qe- I- ß- ƒ AXy¥- mt- - ]£- n- aqeI- ß- f- pw kq£va aqeI- ß- fpw Chb- psS {]m[m- Xa- mW- v. Ahsb \\mw Ahi- ya- qe- I- ß- ƒ (Essential \\yhpw \\mw A\\p-h¿Øn®p hcp∂ C∂sØ nutrients) F∂v hnfn-°p-∂p. Irjn-co-Xn-bn¬ A{X-Xs∂ Du∂¬ \\¬In-bn-´n√ F∂p-thWw ]d-bm≥. hnf-I-fpsS hf¿®, DXv∏m- Im¿_¨ (C), ssl{U-P≥ (H), HmIvkn-P≥ Z\\ anI-hv, Im¿jnI DXv∏-∂-ß-fpsS KpW-ta-∑, (O), t^mkv^-dkv (P), s]m´mkyw (K), Im’yw hen∏- w, \\ndw, cpNn F∂nh kq£va aqeI- ß- f- psS (Ca), a·ojyw (Mg), kƒ^¿ (S), Ccpºv (Fe), e`y-X-bp-ambn _‘-s∏´p InS-°p-∂p. hnf-sh-Sp- \\mIw (Zn), tIm∏¿ (Cu), t_mtdm¨ (B), amwK- \\okv (Mn), t¢mdn≥ (Cl), tamfn-_vUn\\w (Mo), \\n°¬ (Ni) F∂n-h-bmWv Cu hn`m-K-Øn¬ s]Sp- ∂-Xv. Ch-bn¬ C, H, O, N, P, K, Ca, Mg, S F∂o t]mj-I-aq-e-I-߃ IqSp-X¬ Af-hn¬ sNSn- Iƒ°v Bh-iy-am-b-Xn-\\m¬ Chsb amt{Im-\\yq- {Sn-b≥kv F∂v hnfn-°p-∂p. a‰v F´v (8) aqe-I- 36 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

amb tlm¿tam¨ BWv HmIvkn≥. Cu tlm¿tamWns‚ \\n¿Ωm-W-Øn¬ kn¶v/\\mIw Hcp {][m\\ ]¶v hln-°p-∂p. kn¶ns‚ A`m-h- Øn¬ HmIvkn≥ \\n¿ΩmWw XS- -s∏-Sp-Ibpw kky-h-f¿® apc-Sn-°p-Ibpw sNøp-∂p. s\\¬Ir- jn-bn¬ kn¶ns‚ A`mhw hf¿®sb kmc-ambn _m[n-°p-∂-Xmbn I≠p-h-cp-∂p. ∏n\\p tijw Zo¿L-Imew tISp-Iq-SmsX Im¿jnI kq£va-aq-e-I-ß-fn¬ t_mtdm¨ tIc-f-Øn¬ DXv∏-∂-߃ \\ne-\\n¿Øp-∂-Xn-\\p≈ Ignhpw ]cs° Ipd-hm-Wv. sacnÃw Ie-I-fpsS hf¿®, kq£va aqe-I-ß-fpsS km∂n≤yw hgn km[y-am- hn`-P-\\w, tImi-`nØn cq]o-I-c-Ww, ]cmK cq]o- Ip-∂p. a‰p aqe-I-ß-fpsS Imcy-£-a-amb D]-tbm- I-cWw XpSßn AXn{][m\\ [¿Ω-߃ \\n¿Δ- KØ- nepw hnfI- f- psS tcmK{- ]X- nt- cm[- t- ijn h¿≤n- ln-°p∂ t]mj-I-aq-e-IamWv t_mtdm¨. A{K- ∏n-°p-∂-Xnepw kq£va aqe-I-߃ {][m\\ ]¶v ap-Ip-f-ß-fpsS hf¿®m-ssh-I-eyw, apIp-f-ß-fnepw hln-°p-∂p. GI-tZiw 40 iX-am\\w apX¬ 50 iX- ]qhp-I-fnepw ImbvI-fnepw {]Xy-£-am-Ip∂ cq]- am\\w hsc hnfhv Ipd-bp-∂-Xn\\v kq£va aqe-I- ssh-I-ey߃, ]qhv, Imb F∂n-h-bpsS s]mgn- ß-fpsS A]-cym-]vXX Imc-W-am-hm-dp≠v F∂v ®n¬ F∂nh C∂v k¿Δ-km-[m-c-W-am-bn-s°m-≠n- ]T-\\-߃ sXfn-bn-°p-∂p. kq£va aqe-I-߃ cn-°p∂ t_mtdm¨ \\yq\\Xm e£-W-ß-fm-Wv. Ipd-hp≈ aÆn¬ hf-cp∂ kky-ß-fn¬ Cu sXßn¬ a®nß s]mgn-®n¬, Iap-In≥ ASbv° A`mhw {]IS- a- mh- pI- bpw AØcw Im¿jnI DXv∏- hn≠p-Iodn s]mgn-b¬, hmg-bn¬ sh≈-Øq-ºv, ∂-߃ \\mw `£-W-ambn D]-tbm-Kn-°p-tºmƒ s\\√n¬ h¿≤n-®p-h-cp∂ ]Xn-cv, ]®-°-dn-I-fn¬ aqe-I-ßfpsS Ipd-hp-aqew a\\p-jy-cn-epw arK-ß- Imbv cq]-am-‰-߃ F∂nh DZm-l-c-W-߃ am{X- fnepw hnhn[ t]mjI sshIe- yß- ƒ D≠mI- m\\pw am-Wv. CS -h-cp-∂p. A]-cym-]vXX sIm≠p≈ {]iv\\-߃ tIc-f-Ønse aÆns‚ ^e-]pjvSn ]cn-tim-[n- °p-tºmƒ s]mXpsh A©v t]mj-I-aq-e-I-ß- fpsS Ipd-hmWv hym]-I-ambn I≠p-h-cp-∂-Xv. s]m´mkyw (K), Im’yw (Ca), a·ojyw (Mg), \\mIw (Zn), t_mtdm¨ (B) F∂n-h-bmWh. kky-h-f¿®-bnepw DXv∏m-Z-\\-Ønepw DXv∏-∂- ß-fpsS KpW-ta-∑-bnepw henb ]¶v hln-°p-∂- hb- mWv kq£va aqeI- ß- fpw ZznXob aqeI- ß- f- pw. kky-h-f¿®bv°v hfsc AXym-h-iyamb Nne cmkm-·n-I-fpsS (enzyme) D±o]- \\- w, tImiß- f- nse HmIvko-I-cW \\ntcm-Ivko-I-cW {]h¿Ø-\\-ß- fn¬ ]s¶-Sp-°p∂ cmkm-·n-I-fpsS DtØ-P-\\w, {]h¿Ø-\\w, {]Imi kwt«-jWw XpSßn \\nc- h[n kp{]-[m\\ [¿Ω-߃ \\n¿Δ-ln-°p∂ kq£va-aq-e-I-ß-fmWv kn¶v, Ccp-ºv, tIm∏¿, amwK-\\okv F∂n-h. kky-h-f¿®bv°v Bh-iy- HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 37 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ZznXob kq£va aqe-I-ß-fpsS e`yX ]e LS- Iß-tfbpw B{i-bn-®m-Wn-cn°p-∂-Xv. aÆns‚ Aæ-£mc kqNnI (pH), `uXn-I-L-S-\\, ssPhmw- i-Øns‚ tXmXv F∂nh Cu LS-I-ß-fn¬ {][m- \\-s∏-´-h-bm-Wv. Bb-Xn-\\m¬ AæX {Iao-I-cWw (Ip-Ωmb {]tbm-Kw), aÆns\\ Poh- p-‰-Xm-°m- \\p≈ ssPh-h-f-{]-tbm-Kw, aÆns‚ BtcmKy ]cn- ]me- \\- a- pd- I- ƒ F∂nh Xo¿®b- mbpw Ahe- w_- nt- ° -≠-Xm-Wv. aÆns‚ `uXn-I, cmk ssPh-Kp-W-߃ IpΩmb {]tbmK- Ø- ne- qs- Sb- pw, ssPhh- f- {- ]t- bmK- -Øn-eq-sSbpw sa®-s∏-SpØn Ign-™m¬ aÆv ]cn- tim-[\\ ASn-ÿm-\\-am°n ZznXob kq£va aqe-I- ߃ aÆn¬ {]tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv. CXn-\\mbn tIcf Im¿jnI k¿Δ-I-em-ime CS-°me ip]m¿i \\¬In-bn-´p-≠v. aÆv ]cn-tim- [n®v aqe-I-ß-fpsS \\yq\\X hy‡-am-bm¬ s]mXpsh G°s- dm∂- n\\v Xmsg ]db- p∂ Afh- n¬ aÆn¬ Ah {]tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv. a·ojyw kƒt^‰v ˛ 32 Intem{Kmw kn¶v kƒt^‰v ˛ 8 Intem{Kmw Ipan-fp-Iƒ, \\nam hnc-Iƒ F∂nh aÆn¬ \\n∂p- ap≈ aqe-I-ß-fpsS e`y-Xsb kzm[o-\\n-°p∂ t_mdmIvkv ˛ 4 Intem{Kmw Nne LS-I-ß-fm-Wv. aÆn¬ tN¿Øp-sIm-Sp-°p∂ kq£va aqe-I-ß-fpsS 10% Øn¬ Xmsg am{Xta hni-Z-amb ]T-\\-߃°p-tijw Cu CS-°me sNSn-Iƒ°v D]-tbm-K-{]-Z-am-Im-dp-≈q. am{X-a-√, ip]m¿i-bn¬ {]tZ-im-\\p-kr-X-amb hyXn-bm\\w aÆnse hf-{]-tbm-K-Øn-\\p- Ipd®p Znh-k-߃°p- hcp-Øn-bn-´p-≠v. hnhn[ Im¿jnI Imem-hÿm tijw am{Xta Ch sNSn-I-fpsS hnhn[ `mK-ß- bqWn‰- pI- ƒ°mbn hniZ- a- mb ]T\\- ß- ƒ°pt- ijw fn¬ FØp-I-bp-≈q. CØcw {]iv\\-߃ XcWw ]cn-jv°-cn® ip]m¿i-Iƒ k¿Δ-I-em-ime sNbvXv IqSp-X¬ Imcy-£-a-ambn sNSn-Iƒ°v POP˛bn¬ e`y-am-bn-cn-°pw. aÆn¬ kq£va aqeI kq£va aqeI- ß- f- psS e`yX Dd∏- ph- c- pØ- m≥ ]{X- t]mj-I-h-f-߃ D]-tbm-Kn-°p-tºmƒ aÆp ]cn- t]mj- Ww hfsc ^e{- ]Z- a- mW- v. AXn\\- mbn t\\¿h- tim-[-\\-°p-tijw am{Xw {]tbm-Kn-°p-hm≥ {i≤n- f-߃ ]{X-t]m-j-W-Øn-\\mbn D]-tbm-Kn-°m-hp- t°-≠-Xm-Wv. ∂-Xm-Wv. s]mXp-hmbn ]d-™m¬ hnf-bpsS hf¿®-bv°-\\p-k-cn®v 2 {Kmw apX¬ 5 {Kmw hsc ]{X-t]m-jWw Hcp en‰-dn\\v F∂ tXmXn¬ hf-߃ sh≈-Øn¬ Ie°n Xfn-°m-hp-∂-Xm-Wv. F¶nepw t_mtdm¨ kq£va aqe-I-߃ hfsc Ipd™ Af-hn¬ AS-ßnb hf-߃ Xfn-t°≠ Afhv s]mXpsh am{Xta hnf-Iƒ°v Bh-iy-ap≈q F∂-Xn-\\m¬ 2 {Kmw/en‰¿ F∂v \\nP-s∏-Sp-tØ-≠-Xm-Wv. Ce-I-fn¬ Xfn-®p-sIm-Sp-°p∂ ]{X-t]m-jW coXn IqSp-X¬ ^e-{]-Z-am-bn-cn-°pw. kky-߃°v tIc-f-Ønse aÆns‚ t]mj-I-\\n-e-hm-c-Øn-\\- aÆn¬ \\n∂p≈ t]mj-I-ß-fpsS e`yX \\nc-h[n \\p-k-cn®v hnhn[ hnf-Iƒ°v D]-tbm-Kn-°m-hp∂ LS-I-ß-fm¬ kzm[o-\\n-°-s∏-Sp-∂p. aÆns‚ t]mj-I-an-{in-X-°q-´p-Iƒ Im¿jnI k¿Δ-I-em-im- AæX kqNnI (pH), aÆns‚ Xm]-\\n-e, aÆnse e-bpw tI{μ Kth-jW ÿm]-\\-ßfpw Xøm-dm- Pe-Øn-t‚bpw hmbp-hn-s‚bpw Af-hv, a‰p aqe-I- °n-bn-´p-≠v (]-´n-I˛1). ß-fpsS e`yX hnf-I-fpsS thcp-Isf _m[n-°p∂ 38 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

]´nI 1 t]mjI kmt¶XnIhnZy ip]m¿i sNbvXncn \\w. an{inXØns‚ ]pdØnd°nb °p∂ hnf ip]m¿i t]cv ÿm]\\w A aÆn¬ D]tbmKn°mhp∂h Ab¿ Im¿jnI tImtfPv, hmg hmg \\´v 2˛mw amkhpw, 4˛mw ]S∂°mSv amkhpw 100 {Kmw hoXw aÆn¬ tN¿ØpsImSp°pI (tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime) hmg ssat{Im Im¿jnI tImtfPv, hmg slISv sdm∂n\\v 10 Intem {Kmw anIvkv sh≈mbWn F∂ tXmXn¬ aÆn¬ tN¿Øp sImSp°pI (tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime) B ]{X t]mjWØn\\v A\\ptbmPyambh kºq¿Æ {]mtZinI hmg 10 {Kmw Hcp en‰¿ sh≈Øn¬ sI.F.bp. Im¿jnI KthjW F∂ tXmXn¬ Ie°n hmg \\´v aƒ´nanIvkv c≠mw amkw apX¬ 2 amkw tI{μw, ]´mºn CShn´v (]camh[n 4 XhW) (hmg) (tIcf Im¿jnI CeIfn¬ Xfn®p sImSp°pI. k¿ΔIemime) kºq¿Æ {]mtZinI Im¿jnI ]®°dn 5 {Kmw an{inXw 1 en‰¿ sh≈ sI.F.bp. KthjW tI{μw, Øn¬ F∂ tXmXn¬ Ie°n aƒ´nanIvkv t\\cn´p hnX°p∂ ]®°dn (]®°dn) ]´mºn hnfIfn¬ hnØn´v 30, 45, 60 (tIcf Im¿jnI Znhkßfnepw ]dn®p \\Sp∂ k¿ΔIemime) hnfIfn¬ ssX \\´v 15, 30, 45 Znhkßfnepw Xfn®p sImSp kºq¿Æ {]mtZinI Im¿jnI s\\√v °pI. sI.F.bp. KthjW tI{μw, aƒ´nanIvkv Hcp en‰¿ sh≈Øn¬ 5 {Kmw ]´mºn F∂ tXmXn¬ Ie°n Rmdv (s\\√v) (tIcf Im¿jnI ]dn°p∂Xn\\v Ht∂m ct≠m k¿ΔIemime) Znhkw apºmbn Rm‰Snbn¬ Xfn®p sImSp°pI. {][m\\ Im¿jnI tImtfPv, hmg IrjnbnSØn¬ Nn\\∏p hmg sh≈mbWn s]m´p∂ kabØv ASn°W ssat{ImanIvkv (tIcf Im¿jnI ]cphØnepw 10 {Kmw 1 en‰¿ F∂ tXmXn¬ Xfn®psImSp k¿ΔIemime) °pI. 10 {Kmw 1 en‰¿ sh≈Ø- n¬ F∂ tXmXn¬ Ie°n hmg \\´v 3˛mw amkw Xfn®p sImSp °pI. HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 39 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

]®°dn anIvkv Im¿jnI 5 {Kmw an{inXw 1 en‰¿ sh≈Øn¬ tImtfPv, F∂ tXmXn¬ Ie°n t\\cn´p sh≈mbWn ]®°dn hnX°p∂ ]®°dn hnfIfn¬ (tIcf Im¿jnI hnØn´v 30, 50 Znhkßfnepw k¿ΔIemime) ]dn®p \\Sp∂ hnfIfn¬ ssX \\´v 15, 35 Znhkßfnepw Xfn®p sImSp°pI. hnfhns‚ ]q¿ÆXbv°v \"\"kºq¿Æ'' tIcfØnse Im¿jnI \\ne߃ ZznXob am{Xw Fßs\\sb√mw \\¬IWw F∂sX√mw t]mjIZmcn{Zyw A\\p`hn°p∂bnSßfm- imkv{Xobambn \\n¿t±in°s∏tS≠Xp≠v. sW∂v imkv{Xob ]T\\߃ sXfnbn°pI- AXpt]mse aqeIßfpsS ]mckv]cyhpw bp≠mbn. sNSnIƒ°v Bhiyap≈ aqeI- ChnsS ]cnKWnt°≠Xp≠v. kq£vaaqeI- ߃ e`ya√mXmbt∏mƒ kw`hn®Xv hnf- ßfpsS e`yX Dd∏phcpØp∂Xn\\mbn hns‚ Ipdhv am{Xa√, tcmKIoS_m[bpw Xømdm°nb Cu an{inXØn¬ ^n√¿ Bbn IqSnbmbncp∂p. XpS¿∂v I¿jI¿°v IoS- ZznXob aqeIßfpw CSw ]nSn®n´p≠v. tcmK-\\nb{¥W am¿§ßƒ Ahew_nt°≠n s]m´mkyw, sa·ojyw, kƒ^¿, kn¶v, h∂p. tIm∏¿, t_mtdm¨, tamfn_vUn\\w XpSßnb aqeIßfmWv \"kºq¿Æ'bn¬ {][m\\ambpw tIcfØnse I¿jI¿ AYhm Im¿jnI- ASßnbn´p≈Xv. kkyßfn¬ s]s´∂v \\ne߃ Ign™ Ipd®p h¿jßfmbn BKncWw sNøp∂Xn\\mbn CeIƒ hgnbmWv t\\cnSp∂ Hcp {][m\\ {]iv\\amWv apIfn¬ (t^mfnbm¿ kvt{]) CXv \\¬Ip∂Xv. tIcf {]Xn]mZn®Xv. CXn\\v Hcp imkv{Xobamb Im¿jnI hn]Wnbn¬ kºq¿Æ FØnt®¿- ]cnlmcw F∂ \\nebv°mWv tIcf Im¿jnI ∂n´v GXm≠v Ac]Xn‰m≠ntesdbmbn. k¿ΔIemime \"kºq¿Æ sI.F.bp. anIvkv Xømdm°n tIcfØnse hnhn[ sNSnIƒ°v s\\√v, hmg, ]®°dn F∂nhbv°mbn \\n¿t±in®p XpSßnbXv. {]tXyIw {]tXyIw Xømdm°nb kºq¿Æ an{inX°q´pIƒ hnfIfn¬ ]co£n®t∏mƒ sNSnIfpsS hf¿®°pw \\√ hnfhn\\pw e`n® ]pXp {]Xo£ a‰v CSßfnte°v hym]n tcmK {]Xntcm[Øn\\pw kq£va aqeI- ∏n°p∂Xn\\v tIcfØnse Irjn hn⁄m\\ ßfpsS km∂n[yw BhiyamWv. CXv tI{μßfpw ssItIm¿Øp. icnbmb Afhn¬ Hmtcm hnfIƒ°pw F{X- aÆns‚ AæX {IaoI- c- W- w, ssPhh- f {]tbmK- w, F∂pw Hm¿°pI ˛ kq£va aqe-I-߃ \\n m- aÆp-]-cn-tim-[-\\m-Sn-ÿm-\\-Øn-ep≈ k¥p-enX c-°m-c-√. hf-{]-tbmKw F∂n-h-bn-eqsS aÆns‚ BtcmKyw ]cn-]m-en®v kq£va aqe-I-ß-fpsS e`yX h¿≤n- (tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebnse ∏n°- mh- p∂- X- mW- v. Ipd™ Afh- nte Cu kq£va imkv{X⁄cmWv teJI¿) aqe-I-߃ hnf-Iƒ°v Bh-iy-ap-≈p-sh-¶nepw Ah-bpsS e`yX Irjn-bn-S-Øn¬ Dd∏p- h-cp-Øp- ∂Xp hgn \"\"CØncn hfw-˛-H-Øncn hnfhv'' F∂ Bibw {]mh¿Øn-I-am-°m-hp-∂-Xm-Wv. 40 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

tUm. s_dn≥ ]t{Xmkv, tUm. kvanX Fw. Fkv., tUm. cm[nI F≥. Fkv., tUm. Nn{X F≥., tUm. civan hnPbcmLh≥ hnfIfnse IoS˛tcmK _m[Isf \\nb{¥n°p- ߃°v hnhn[ an{X kq£vamWp°sf hmWnPym ∂Xn\\mbn cmk˛IoS Ipanƒ \\min\\nIsf -SnkvYm\\Øn¬ DXv]mZn∏n°phm\\p≈ kmt¶- hym]Iambn B{ibn®ncp∂ ImeØv \\n∂pw XnI hnZy Im¿jnI k¿ΔIemime ssIamdnbn- kq£vamWp°sf D]tbmKn®p≈ ssPh ´pap≠v. IoS˛tcmK \\nb{¥W am¿§ßfnte°v tIcf- Ønse I¿jIsc \\bn°p∂Xn¬ tIcf Im¿- kkytcmK \\nb{¥WØn\\mbn ss{St°m- jnI k¿ΔIemimebv°v kvXpXy¿lamb ]¶v sU¿a, kyqtUmsamWmkv, ssat°mssdk, hln°phm≥ Ign™n´p≠v. ^e{]Zamb an{X ]n.Pn.]n.B¿. anIvkv II F∂nhbpw IoS kq£vamWp°sf Is≠ØpIbpw Ahsb \\nb{¥W Øn\\mbn _ypthdnb, sa‰mssdknbw, hmWnPymSnkvYm\\Øn¬ DXv]mZn∏n°phm\\p≈ ]¿]yq dntbmkoenbw (s]kntemssakkv), kmt¶XnI hnZyIƒ Im¿jnI k¿ΔIemime se°m\\n koenbw (sh¿´nkoenbw) F∂nhbp- DcpØncns®Sp°pIbpw sNbvXXneqsS an{X amWv Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS hnhn[ kq£vamWp°fpsS D]tbmKw \\ΩpsS kwkvYm- tI{μßfn¬ DXv]mZn∏n®v hnXcWw sNøp∂Xv. \\Øv hym]Iam°m≥ Ign™n´p≠v. h¿j߃ 2020˛-2-- 1 h¿jØn¬ Im¿jnI k¿ΔIemime \\o≠ KthjW߃°v tijw sh≈mbWn DXv]mZn∏n® an{X kq£vamWp°fpsS Afhpw Im¿jnI tImtfPnse kq£vamWp KthjW AXneqsS F{X IrjnbnS hnkvXrXnbn¬ Ah hn`mKØn¬ \\n∂pw 2005 emWv an{X kq£vam- D]tbmKs∏SpØphm≥ km[n®p F∂Xpw ]´nI Wp°fmb kyqtUmsamWmkns‚bpw ss{St°m- H∂n¬ sImSpØn´p≠v. Cu Hcp h¿jw DXv]mZn- sU¿abpsSbpw hmWnPymSnkvYm\\Ønep≈ ∏n°phm≥ km[n® 191.62 S¨ an{X kq£vam- DXv]mZ\\w Im¿jnI k¿ΔIemime Bcw`n°p- Wp°ƒ GXm≠v 15324 slŒ¿ IrjnbnSØn¬ ∂Xv. C∂nt∏mƒ Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS hn\\ntbmKn°phm≥ Im¿jnI k¿ΔIemime- 27 tI{μßfn¬ hnhn[bn\\w an{Xkq£vam- bneqsS tIcfØnse I¿jI¿°v km[n®p. Wp°fpsS DXv]mZ\\hpw hn]W\\hpw \\SØnhcp- Irjn hIp∏pw a‰p kzImcy kwcw`-Icpw DXv]mZn- ∂p≠v. CXv IqSmsX Ht´sd kzImcy kvYm]\\- ∏n°p∂ an{X kq£vamWp°ƒ CXn\\p ]pdsa- bmWv. HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 41 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

]´nI 1. 2020 21 h¿jØn¬ Im¿jnI k¿ΔIemime DXv]mZn∏n® an{X kq£vamWp°fpsS Afhpw AhbpsS hn\\ntbmKhpw \\w. an{X kq£vamWp DXv]mZ\\w (S¨) F{X hnkvXrXnbn¬ hn\\ntbmKn°s∏´p (slŒ¿) 1 kyqtUmsamWmkv 102.8 2 ss{St°msU¿Ω 44.8 10280 3 ssat°mssdk 8.61 814.55 4 ]n.Pn.]n.B¿. anIvkv II 0.83 688.8 5 _ypthdnb 14.33 83 6 sa‰mssdknbw 3.52 1433 7 ]¿]yqdntbmkoenbw 5.83 352 (s]kntemssakkv) 10.90 583 8 se°m\\nkoenbw 1090 (sh¿´nkoenbw) kky tcmK߃s°Xnscbp≈ ]nØnbw, ssdtkmtŒmWnb, ^yqtk-dnbw an{X kq£vamWp°ƒ apXemb tcmKImcnIfmb IpanfpIsf \\in∏n°phm≥ Ignhp≈hbmWv Cu c≠p tIcfØnse I¿jI¿ hfsc hym]Iambn an{Xkq£vamWp°fpw. sh‰nes°mSnbnse D]tbmKn°p∂ c≠p kq£vamWp°fmWv _mŒocnb¬ tcmKØns\\ \\nb{¥n°phm≥ ss{St°msU¿a F∂ an{XIpanfpw kyqtUm-tam kyptUmtamWmkv hfsc hym]Iambn D]tbm- Wmkv ^vfqdsk≥kv F∂ an{X _mIv‰ocnbbpw. Kn®v hcp∂p. IpcpapfIv, C©n, ]®°dnIƒ thcpIsf _m[n°p∂ ss^t‰m-^vtØmd, F∂nhbpsS XhmcWIfnepw tXm´ßfnepw I≠p hcp∂ Ipanƒ tcmK߃ kyptUmtam- Wmkv D]tbmKn®v ^e{]Zambn \\nb{¥n°mhp- ∂XmWv. ss{St°msU¿a aÆnepw Po¿Wn°p∂ ac°jvWßfnepw kzm`mhnIambn I≠phcp∂ Hcn\\w Ipanƒ BWv ss{St°msU¿a. hyXykvXamb ]cnXkvYnXn- bnepw ImemhkvYbnepw hfsc s]s´∂v hfcm≥ Ignhp≈hbmWnh. tcmKImcnIfmb Ipanfp- IfpsS X¥pIfn¬ Np‰nhf¿∂v Ahsb \\in∏n°m\\p≈ Ignhv ss{St°msU¿a°p≠v. ss{St°msU¿a D¬]mZn∏n°p∂ ss{St°m- sU¿an≥, hndnkn≥ apXemb B≥dn_tbm´n- °pIfpw IpanfpIfpsS tImißsf ebn∏n°m≥ Ignhp≈ ssI‰nt\\kv, •q°t\\kv, sk√ptekv apXemb F≥sskapIfpw i{XpIpanfpIsf \\in∏n°p∂Xn¬ {][m\\]¶v hln°p∂p. 42 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

ssat°ms- sdk ssat°m-ssdk X¥p-°ƒ ss{St°msU¿abpsS D]tbmKw hgn s\\√nse IqSnb ssat°mssdk amXrIƒ-®dpIfpsS t]mf Icn®n¬, C©nbnse aqSpNob¬, Nocbnse tiJcap≠v. Chbn¬ \\n∂p Xncs™Sp°s∏´ Ce∏p≈ntcmKw apXembhbpsS Xo{hX 30% ssat°mssdk Iƒ®dpIƒ D]tbmKn®v hsc Ipdbv°m≥ km[n°pw. A¿_kvIqem¿ ssat°mssdk F∂ t]cnse De]v ∂w \\n¿an®p hn]W\\w \\SØp∂p≠.v ssat°m kkyßfpsS thcpIfpw aÆn¬ ImWp∂ ssdkbpsS D]tbmKw hgn ]®°dnIfnepw Nnebn\\w IpanfpIfpw tN¿∂p≈ klh¿Øn- Ingßph¿§ hnfIfnepw 20 apX¬ 25 % hsc Xamb ssat°mssdkbpw tcmK\\nb{¥WØn\\v Dev]mZ\\ h¿≤\\hv Dd∏phcpØm≥ km[n°pw. klmbn°p∂p. CXv IqSmsX ssat°mssdk kkyßfnse t^mkvt^mdkv t]mjIe`yX sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPnse kq£av mWp Dd∏phcpØn thcns‚ hf¿® sa®s∏SpØpIbpw KthjW hn`mKØn¬ hnIkn∏n-s®SpØ sNøp∂p. ]nØnbw, ss^t‰m^vtØmd, ssdk- tcmK\\nb{¥WØn\\mbn D]tbmKn°m-hp∂ Itv ‰mW- nb apXemb tcmKtlXp°fmb IpanfpIsf D¬∏∂amWv ]n.Pn.]n.B¿. anIvkv II. Cu \\nb{¥n°m≥ Ignhp≈hbmWv ssatImssdk. an{inXØn¬ kky߃°v tcmK{]Xntcm[ Cu an{Xkq£vamWp°ƒ tcmK\\nb{¥WØn tijn \\¬Ip∂ c≠p _mIv‰ocnbIƒ ASßn- t\\msSm∏w kkytlm¿tam-WpIfpsS DXv]mZ\\w bn´p≠v. Ch Ipanƒ, _mIv‰ocnb tcmKßsf hgn hnfIfpsS hf¿®bpw hnfhpw sa®s∏Sp sNdp°m≥ klmbn°p∂Xnt\\msSm∏w hnfI- Øp∂p. sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPnse fpsS hf¿®°mhiyamb tlm¿tam¨ DXv]mZn∏n- kq£vamWp KthjW hn`mKØn¬ Imcytijn °pIbpw sNøp∂p. ]n.-Pn.-]n.-B¿. anIvkv Cu kmt¶XnI hnZyIƒ Im¿jnI hnIk\\ I¿jIt£a hIp∏n\\v Iogn¬ {]h¿Øn°p∂ _tbmI¨t{Smƒ em_pIƒ°p ssIamdnb- n´p≠v. IqSmsX DSºSnbpsS ASnkvYm\\Øn¬ ]Øn¬]cw Iº\\nIƒ°pw Cu kmt¶XnIhnZy e`yam°nbn´p≠v. sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPnse kq£vamWp KthjW hn`mK- Ønepw Im¿jnI k¿ΔIemimebnse Xncs™-Sp°s∏´ KthjW tI{μßfnepw Cu kq£vamWp Dev]∂߃ Dev]mZn∏n°pIbpw I¿jI¿°v e`yam°pIbpw sNøp∂p. HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 43 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

IoS߃s°Xnscbp≈ SpØ _ypthdnb _m nbm\\ (ITCC 6063) s\\√n- an{X kq£vamWp°ƒ sebpw Nocbnsebpw CeNpcp´n∏pgphn¬ tcmK_m[bp≠m°n Ahsb \\nb{¥n°phm≥ IoS߃s°Xnsc D]tbmKØnep≈ an{X Igphp≈XmWv. kq£vamWp°sf√mw Xs∂ _wKfpcphnse \\mjW¬ _yqtdm Hm^v A{Kn°ƒ®d¬ sa‰mssdknbw F∂ an{XIpanƒ sImº≥ C≥skŒv dntkmgv v F∂ KthjW kvYm]\\- sN√ns°Xnsc NmWI°pgnbn¬ D]tbmKn°p- Øn¬ \\n∂p≈XmWv. _ypthdnb F∂ an{X hm\\mWv ip]m¿ibp≈Xv. Im¿jnI k¿ΔIem- Ipanƒ h≠pIƒ, ]pgp°ƒ, \\ocq‰n-°pSn°p∂ ime°v Iognep≈ ]e Irjn hn⁄m\\ tI{μ- IoS߃ F∂nhsb \\nb{¥n°p-hm≥ D]Icn- ßfpw sImº≥ sN√ns°Xnsc sa‰mssd-knbw °p∂p. amhns\\bpw sh≈cnh¿§ ]®°dnI- ^e{]Zambn D]tbmKn®v sIm≠p≈ ap≥ \\nc sfbpw B{Ian°p∂ Imbo®sb \\nb{¥n°ph- m≥ {]Z¿i\\߃ \\SØnbn´p≠v. amhnse Xp≈s\\ _ypthdnb aÆn¬ Hgn®v sImSp°p∂Xv \\nb{¥n°m\\pw sa‰mssdknbw ip]m¿i ^e{]ZamWv. AXv t]mse Xs∂ hmgbnse sNøs∏´n´p≠v. XSXpc∏≥ ]pgphns\\bpw C©nbnse X≠p Xpc∏s\\bpw {]Xntcm[n°phm\\pw _ypthdnb \\ocq‰n°pSn°p∂ IoS߃s°XnscbmWv ip]m¿i sNøs∏´n´p≠v. se°m\\nkoenbw (sh¿´nkoenbw) se°m\\n F∂ an{XIpanƒ {][m\\ambpw D]tbmKs∏Sp-Øp∂Xv. c≠v ]pXnb C\\Øn¬s∏´ _ypthdnbsb sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPnse IoSimkv{X th¿Xncns®Sp°phm≥ Im¿jnI k¿ΔIemim- hn`mKØn¬ \\n∂pw C¥ybn¬ Xs∂ BZyambn ebv°v Ign™n´p≠v. CXn¬ H∂v sh≈m\\n°c- se°m\\nkoenbw kIsv ks\\ F∂ an{XIpanfns\\ bnep≈ _tbmI¨t{Smƒ et_md´dnbnse Is≠Ønbn´p≠v. Cu an{X Ipanfns\\ hmWnPym ]co£WßfneqsS s\\√nse Nmgnbn¬ \\n∂pw SnkvYm\\Øn¬ DXv]mZn∏n°- ph- m\\p≈ kmt¶XnI th¿Xncns®SpØXmWv. Chsb IqSnb tXmXn¬ hnZyIfpw Xømdm°n-bn´p≠v. aoen aq´, iev° Dev]mZn∏n°m\\p≈ ^e{]Zamb coXnIƒ IoS߃, ap™, aWvUcn, sh≈o®, F∂nhsb ]co£-WßfneqsS Is≠Ønbn´p≠v. Cu Cu an{XIpanƒ ^e{]Zambn \\nb{¥n°p∂p. an{XIpanƒ D]tbmKn®v hben¬ \\SØnb ]co£Wßfn¬ Ch Nmgns°Xnsc ip]m¿i ]¿]yqdntbmkoenbw (]okntemssakkv) sNøp∂ ameØtbm¨ F∂ IoS\\min\\n°p sseemkn\\w F∂ an{X Ipanƒ \\namhnc-Iƒ-s° kam\\amb ^ew Dfhm°p∂Xmbn tcJs∏SpØ- n- XnscbmWv D]tbmKs∏SpØp∂Xv. GeØnse bn´p≠v. sh≈mbWn Im¿jnI tImtfPn¬ \\SØnh∂ ]co£WßfneqsS DcpØncns®- _ypth-dnb _tbmI- ym]- vkyqƒ HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 44 Iev]-t[\\p Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

{ZmhI ss{St°ms- U¿a {ZmhI kyqtUmt- amW- mkv \\namhncIƒs°Xnsc Ch hym]I-ambn {]tbmP kvYbnepw ^e{]Zamb IoS tcmK \\nb{¥Ww \\s∏SpØn hcp∂p. km[yam°p∂ an{X IpanfpIƒ th¿Xncns®Sp- °m\\p≈ KthjW ]≤XnIƒ \\SØn hcp- an{X kq£vamWp°fpw ∂p≠v. Db¿∂ Xm]\\nesbbpw a‰pw {]Xntcm[n- `mhn KthjWhpw °p∂ an{X IpanfpIƒ th¿Xncns®Sp-°phm≥ km[n®m¬ IoStcmK \\nb{¥Ww IqSpX¬ GXms≠√m an{X kq£vamWp°fpw Sm¬Iv ^e{]Zam°phm≥ km[n°pw. ]pXp-Xmbn I≠p A[njvTnX s]mSn cq]nIIfmbmWv hn¬°s∏- ]nSn°s∏´n´p≈ an{X kq£vamWp-°ƒ°v tI{μ Sp∂Xv. {ZmhI cq]Ønep≈ cq]nIIfnte°v IoS\\min\\n t_m¿Uns‚ sdPnkvt{Sj≥ Im¿jnI k¿ΔIemime ]Xps° amdpIbmWv. e`yam°p∂Xn\\p≈ \\S]SnIƒ ]ptcmKan®p AXv t]mse Xs∂ ^e{]m]vXnbpw kq£n∏v sIm≠ncn°p∂p. Imemh[nbpw Gsdbp≈ Iym]vkyqƒ cq]nIIƒ- °p≈ kmt¶XnI hnZybpw Im¿jnI k¿ΔIem- tIcfØnse I¿jI¿°v A]cnNnXam- ime DcpØncns®SpØn´p≠v. {]XnIqe Imemh- bncp∂ an{X kq£vamWp°sf th¿Xncns®Sp°p- ∂Xn\\pw, Ah hmWnPymSnkvYm\\Øn¬ DXv]mZn∏n®v I¿jI¿°nSbn¬ {]Ncn∏n°p- ∂Xn\\pw Ign™ H∂c ]Xn‰m≠n\\nSbn¬ Im¿jnI k¿ΔIemimebv°v km[n®n´p≠v. kph¿W Pq_nen BtLmjn°p∂ thfbn¬ Cu an{X kq£vamWp°sf IqSpX¬ ^e{]Z- ambn D]tbmKs∏SpØphm\\p≈ KthjWß- fneqsS tIcf Im¿jnI kaqlØn\\v ssIØm- ßmIm≥ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime {]Xn⁄m_≤amWv. ss{St°ms- U¿a tI°v (tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebnse imkv{X HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 ⁄cmWv teJI¿) Iev]-t[\\p 45 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

tUm. kp[o¿ sI.]n., tUm. kPn tKmakv, tUm. A\\p]a Sn.hn., A\\p tacn am¿t°mkv, tUm. an\\n kn., tUm. A\\o\\ C.B¿., tUm. aoKnƒ tPmk^v kpc£nX `£Ww F∂ BibØne[njvSn- ∂ßfpsS hnIk\\ØneqsS `£yhn]Wnsb Xambn I¿jI¿°v Db¿∂ hcpam\\w e`yam°p- DtØPn∏n°m\\pw, {]mtZinI kºZvhyhÿ ∂Xn\\pw, Im¿jnI hnfIƒ ]mgmbnt∏mIp∂Xv hnIk\\Øn\\pw tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime- XSbp∂Xn\\pambn \\qX\\hpw hn]W\\ km[yX- bpsS Iognse A{Kn_nkn\\ v C≥Iypt_‰¿ bpap≈ \\nch[n `£ykwkvIcW kmt¶XnI hnhn[Xcw kmt¶XnI hnZyIfpw aqeyh¿≤nX hnZyIƒ tIcf Im¿jnI k¿ΔIemimebn¬ D¬∏∂ßfpw Im¿jnI kwcw`I kaqlØn- hnIkn∏ns®SpØn´p≠v. \\mbn ka¿∏n®ncn°p∂p. `£ykwkvIcW taJesb Db¿∂ ap≥KW- ^pUv {]n‚ nwKv \\-bnep≈ hyhkmbambn k¿°m¿ AwKoIcn- °pIbpw hnhn[ kmºØnI ]≤Xn-Iƒ Bhn C∂sØ ]pXpXeapd°mbn `£yhkvXp- jvIcn®v t{]m’mln°pIbpw sNbvXn´p≠v. °ƒ hnhn[ cq]Øn¬ cq]I¬∏\\ sNbvsXSp- hf¿∂p hcp∂ hcpam\\ap≈ P\\kaqlw °p∂ kmt¶XnI hnZybmWv {XoUn ^pUv kwkvIcn® `£WßfpsS G‰hpw henb {]n‚nwKv. D]t`m‡r kulrZ `£y D¬∏∂ß- ƒ D]t`m‡m°fmbn amdn°gn™p. `£y kwkvI A\\ptbmPyamb BIrXnbnepw hep∏-Ønepw, cWØn\\p≈ \\qX\\ kmt¶XnI hnZyIfpw cpNnbnepw t]mjIKpWtØmsS {]n‚ v sNbvXv hn]W\\ aqeyap≈ `t£ymXv∏∂-ßfpsS FSp°m≥ klmbn°p∂p F∂XmWv Cu kmt¶ cq]I¬]\\bpw KthjWhpw hn⁄m\\- XnIhnZybpsS khntijX. Iºyq´¿ FbvUUv hym]\\hpw Im¿jnI k¿ΔIemimebnse Unssk≥ tkm^v‰vshbdns‚ klmb-Øm¬ A{Kn_nkn\\ v C≥Iypt_‰¿, Im¿jnI tImtf ap≥Iq´n \\n›bn® tNcphIfm¬ a\\pjy- PpIfnse t{]m knwKv sSIvt\\mfPn, IΩyqWn‰n Ickv]¿ita¬°msX kpc£tbmSpIqSn kb≥kv hn`mK߃ F∂nhnSßfn-emWv `t£ym¬∏∂߃ CXneqsS \\n¿Ωn°mhp- apJyambpw \\S°p∂Xv. ∂XmWv. tNmt¢‰v, {IoapIƒ, ]©kmc apXemb- hbm¬ \\n¿Ωn°s∏Sp∂ `t£ym¬∏∂߃ ]e `£y kwkvIcWØn\\p≈ \\qX\\ kmt¶- cq]Ønepw cpNnIfnepw C∂sØ hn]Wnbn¬ XnI hnZyIfpw, hn]W\\aqeyap≈ `t£ym¬∏- e`yam°m≥ XpSßnbncn°p∂p. \\nehn¬ 46 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

tXßm]m¬ FSpØXn\\v tijw _m°nbmhp∂ hnIkn∏ns®SpØ \\qX\\ hmWnPyh¬°cW- sImgp∏v \\o°wsNbvX tXß∏oc DW°n Øn\\pXIp∂ kmt¶XnI hnZyIfn¬ H∂mWv. s]mSncq]Ønem°n tNmt¢‰nt\\msSm∏w tN¿Øv BtcmKyØn\\p ap≥Xq°w \\¬In hcpwIme {XoUn ^pUv {]n‚nwKv kmt¶XnI hnZybm¬ Nn]vkv hn]Wnsb AS°nhmgm≥ Cu kmt¶X- nI tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime D¬∏∂߃ hnZybv°v km[n°pw F∂Xv \\nkwibw hnIkn∏ns®SpØn´p≠v. CXneqsS \\mfntIc∏- m¬ ]dbmhp∂XmWv. \\n¿ΩmWØnse Dt]m¬∏- ∂amb tXßm]ocbpsS ]mgm°¬ XS™v \\mfntIc I¿jI¿°v IqSpX¬ dnt´m¿Sv ]u®v kmt¶XnI hnZy hymhkmbnI em`w {]Zm\\w sNøm\\pw km[n °p∂p. `£y hkvXp°fpsS Zo¿LIme kw`cWØn\\mbn D]tbmKs∏SpØmhp∂ kvt{] ss{UbnwKv kmt¶XnI hnZybmWv dnt´m¿Sv ]u®v kmt¶XnI hnZy. Db¿∂ Xm]Ønepw a¿ZØnepw ]g®mdpIfn¬ \\n∂pw BtcmKy{]Zamb khntijam¿∂ dnt´m¿Sv ]u®pIfn¬ ]mbv°v s]mSnIƒ \\n¿Ωn°p∂ kmt¶XnI hnZybmWv sNøs∏Sp∂ `£yhkvXp°sf AWphnap- kvt{] ss{UbnwKv. `t£ym¬∏∂߃ s]mSn- ‡am°n {]IrXnZØtam As√¶n¬ GsX¶- nepw cq]Ønem°pI hgn Ahsb Zo¿LImew cmk˛`uXnI ssPhLSI߃ aqetam kw`cn®phbv°m\\pw ssIImcyw sNøm\\pw kw`hn°p∂ \\miw XS™v Ahsb kwc£n- km[n°p∂XmWv. D]tbmKiq\\yambn Irjnbn- °m≥ dnt´m¿Sv ]u®v kmt¶XnI hnZybm¬ Sßfn¬ sh´naqSp∂ hmg∏n≠n, amwky km[n°p-∂XmWv. Hcp h¿j°me-tØmfw kºpjvSamb apXnc, ]m¬ F∂nh tNcp∂ tISpIqSmsX kq£n®v kw`cn°mhp∂ dnt´m¿Sv an{inXw, sIm°w Pyqkv, IpSw]pfn, hm\\ne kØv, sNbvX \\∂m°nb CSn®° IjvW߃, CetØbne, Cf\\o¿, sXßn≥ I≈v, \\oc N°∏gw, ss]\\m∏nƒ, cmaticn CUven, F∂nhbn¬ \\n∂psa√mw BtcmKy{]Zamb ]pgpßnb I∏, N°hc´n, \\mfntIc-∏men¬ s]mSnIƒ Cu kmt¶XnI hnZybm¬ hnIkn∏n- \\n∂pap≈ hnhn[ cpNnbnep≈ ]m\\ob߃ s®Sp°pIbpw ta¬∏d™ s]mSnIƒ XpSßnb \\nch[n `t£ym¬-∏∂߃ Zo¿L- \\n¿Ωn°p∂ kmt¶XnI hnZyIƒ kwcw`- Imew kw`cn®v kq£n°p∂-Xn\\p≈ kmt¶XnI I¿°mbn Bhiym\\pkcWw tIcf Im¿jnI hnZy CXnt\\mSIw Xs∂ kwcw`I¿°v ssIam‰w k¿ΔIemime hgn ssIam‰w sNøs∏Sp- sNbvXv Ign™p. ∂XpamWv. FIvkv{Sqj≥ hmIzw ss{^bnwKv amdnhcp∂ `£WcoXn Dƒs°m≠v sdUn ‰p ]gßfpw ]®°dnIfpw KpWta∑tbmSpw Cu‰v/sdUn ‰p Ip°v (B¿.‰n.C/B¿.‰n.kn.) kzmZnjvSambpw BtcmKy{]Zambpw hdpsØ- D¬∏∂߃ hnIkn∏ns®Sp°p∂Xn\\p≈ \\qX\\ SpØv Nn]vkv cq]Ønem°p∂ \\qX\\ kmt¶XnI kmt¶XnI hnZybmWv FIvkv{Sqj≥. hnZybmWv hmIzw ss{^bnwKv. hdp°m≥ D] D]t`m‡m°fn¬ Ae¿Pn D≠m°p∂ •qs´¨ tbmKn°p∂ FÆbpsS KpWta∑ \\ne\\n-¿Øn F∂ amwkyØns‚ Afhv Ipd®v ssaZbv°v IqSpX¬ XhW (Ipd™Xv 52 XhW) AtX ]Icw sNdp [m\\yßfn¬ \\n∂pw ªm©v sNbvXv FÆ Xs∂ Nn]vkv \\n¿ΩmWØn\\mbn D]tbm DW°ns∏mSn® ImhØv, apcnß°mbbpsS Ks∏SpØm≥ km[n°p∂p F∂XmWv Cu AI°mºv, Ipcp, dmKn, sX\\ F∂nhsb kmt¶XnI hnZybpsS henb BI¿jWw. D]tbmKn®pw N°, I∏ XpSßnbhbpsS s]mSn- ]gpØ ]gw, N°, sh≠bv°, ]mhbv°, Iymc‰v Ifn¬ \\n∂pw Rhc, c‡imen, Ip¶paimen XpSßnb ]®°dnIfpsSbpw hmIzw ss{^bnwKv F∂o Acnh¿§ßƒ Dƒs∏SpØnbpw hyXy- kmt¶XnI hnZy tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime kvXhpw BtcmKy{]Zhpambn sdUn ‰p Cu‰v/ HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Iev]-t[\\p 47 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI

sdUn ‰p Ip°v (B¿.‰n.C./B¿.‰n.kn.) D¬∏- 2. ss]\\m∏nƒ : ss]\\m∏nƒ Pyqkpw kwkvI- ∂߃ hnIkn∏ns®Sp°p∂Xn\\p≈ kmt¶XnI cn® I‰m¿hmg sP√nbpw tN¿Øp≈ hnZy tIcf Im¿jnI k¿ΔIem-imebn¬ e`y ^wKvjW¬ ]m\\obhpw ]mgm°n Ifbp∂ amWv. Cu kmt¶XnI hnZybneqsS BtcmKyIc ss]\\m∏nƒ Iq™v (tIm¿) D]tbmKn®v amb \\yqUn¬kv, ]mkvX, Ip¿°psd t]mep≈ Iym≥Unbpw Sq´n {^q´nbpw Xømdm°p∂Xn- FIvkv{SqSUv D¬∏∂߃ hnIkn∏n-s®Sp°m- \\p≈ kmt¶XnI hnZyIfpw e`yamWv. hp∂XmWv. 3. N° : N° ]ƒ∏ns\\m∏w I‰m¿hmg sP√pw hmIzw Cw{]nt·j≥ kwtbmPn∏n®p≈ ]m\\obhpw N°®pfs∏mSn, N°°pcps∏mSn F∂nh D]tbmKn®p≈ N° DWßnb ]g߃ D≠m°p∂ hmIzw Cw{]n ]mkvXbpw CXn¬ ]®°dnIƒ tN¿Øv t·j\\mWv FSpØv ]dtb≠ as‰mcp kmt¶XnI t]mjIkºpjvSam°nb N° ]mkvXbpw hnZy. hmbp C√mØ Ahÿbn¬ ]©kmc N°°pcps∏mSn tN¿Øp≈ Ip°okpw hnI emb\\nbn¬ ap°nshbv°p∂ ]gß-fn¬ Ipd™ kn∏ns®SpØn´p≠v. Iqg, hcn°N° C\\߃ kabwsIm≠v \\n¿÷eoIcWw XzcnXs∏Sp IjvWßfm°n KpWta∑ \\jvSs∏-SmsX ØpIbpw DWßnb ]gßfpsS t]mjIKpWw IqSpX¬ Imew kq£n®p hbv°phm\\- p≈ Hcp Iq´p∂Xn\\mbpw Cu kmt¶XnI hnZy Dt]mbK kmt¶XnI hnZy hnIkn∏n®p. ]gßfpw ]® s∏SpØmhp∂XmWv. hmIzw Cw{]nKvt\\‰v sNbvX °dnIfpw D]tbmKn®v t]mjI{]Zhpw cpNn N°∏gw, ss]\\m∏nƒ, s\\√n° F∂nhbpsS Ichpamb Pmw D≠m°phm\\p≈ kmt¶XnI kmt¶XnI hnZy tIcf Im¿jnI k¿ΔIemime hnZy hnIkn∏n-s®SpØp. aptJ\\ kwcw`I¿-°mbn ssIam‰w sNbvXv Ign™p. 4. eLp kwkvIcWw : ss]\\m∏nƒ, ]∏mb, N° XpSßnb ^eh¿§ßfpw Noc, _o≥kv, Imt_Pv, _o‰vdq´v F∂o ]®°dnIfpw eLpkwkvIcWw \\SØn \"sdUn ‰p Ip°v'/ \"sdUn ‰p Cu‰v' cq]Ønem°n hn]W\\w \\SØm\\p≈ kmt¶XnI hnZyIfpw e`yamWv. hnhn[ Im¿jntImXv]∂ßfn¬ \\n∂v D≠m°p∂ aqeyh¿≤nX DXv]∂߃ 1. hmg∏gw : sdUv _\\m\\ ]gØns‚ ]ƒ∏n¬ 5. DW°nb D¬∏∂ßfpw ]gcks∏mSnIfpw: \\n∂pw Pyqkv th¿Xncns®SpØv Cu Pyqkv ]∏mb, Iipamß, Imctºmf XpSßnb ]g߃ D]tbmKn®v ioXf]m\\ob߃ Xømdm°p∂ b{¥klmbtØmsS DW°n FSp°p∂Xn kmt¶XnI hnZy hnIkn∏ns®SpØn´p≠v. \\p≈ kmt¶XnI hnZyIfpw ss]\\m∏nƒ hnhn[ BIrXnbnse t\\{¥∏gw, sdUv _\\m\\ ]g IjvW߃ HmkvtamUo-sslt{Uj≥ {]{InbbneqsS DW°n FSp°phm≥ km[n°p ∂XmWv. 48 Iev]-t[\\p HIvtSm-_¿ ˛ Unkw-_¿ 2021 Irjni- mkv{X ss{Xamk- nI


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook