ระบบย่อยอาหาร 1

Digestion EP1 โดย ครมู าลินี กาญจนวงษ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นหาดใหญ่วิทยาลยั ๒ สานักงานเขตพนื้ ที่การศกึ ษามัธยมศกึ ษาสงขลา สตลู







การย่อยอาหาร เป็นกระบวนการแปรสภาพโมเลกุลของ สารอาหารขนาดใหญก่ ลายเป็นโมเลกลุ ขนาดเลก็ ทส่ี ามารถแพร่ เข้า สู่เซลล์เพือ่ นาไปใชป้ ระโยชนไ์ ด้ แบง่ ออกเป็น 2 รปู แบบ คอื ❑intracellular digestion ❑extracellular digestion

ก า ร ย่ อ ย อ า ห า ร ข อ งจุ ลิน ท รี ย์

การย่อยอาหารของแบคทเี รยี และรา (Mold) EXTRACELLULAR - DIGESTION - แบคทีเรียและรา ไม่สามารถนาสารโมเลกุลใหญ่เข้า สู่เซลล์ ต้องส่งนาย่อยหรือเอนไซม์ ออกมาย่อยสาร โมเลกุลใหญ่

การย่อยสลายโดยแบคทเี รียและรา จะข้นึ อยกู่ ับ เอนไซมข์ องจุลนิ ทรียช์ นดิ นั้นๆว่าสามารถย่อยสารใด ได้บา้ ง ❑ เชน่ ยีสต์ มีเอนไซมใ์ นการย่อยสลายนาตาล แต่ไม่ มเี อนไซม์ยอ่ ยแป้ง



การย่อยอาหารของโพรโทซัว ❑ มีการยอ่ ยภายในเซลล์ เรยี กวา่ การยอ่ ยภายในเซลล์ (Intracellular- digestion) เช่น อะมบี า และพารามีเซียม



การยอ่ ยอาหารของพารามีเซียม การเว้าเข้าไปภายในเซลล์เรียกว่า พิโนไซโทซิส (PINOCYTOSIS)







การย่อยอาหารของสตั ว์ การย่อยอาหารของสัตว์ที่ไม่มีทางเดินอาหาร - ฟองนา (SPONGE) จัดเป็นสัตว์กลุ่มแรก ซึ่ง โครงสร้างท่ีทาหน้าท่ีเกี่ยวกับการกินและแปร สภาพอาหารยังไม่พัฒนาให้เห็นชัดเจน









❑ คอลลาร์เซลล์ (COLLAR CELL) และโคแอนโน-ไซต์ (CHOANOCYTE) ❑ อะมิโบไซต์ (AMOEBOCYTE) - พบทั่วไปบริเวณผนังลาตัวของฟองนา ย่อย อาหารจาพวกแบคทีเรียและอินทรียสารขนาด เล็ก

การยอ่ ยอาหารของสตั ว์ ทม่ี ีทางเดินอาหารไม่สมบูรณ์ (Incomplete Digestive Tract) ไฮดรา (HYDRA) - ไฮดราจะมีเข็มพิษ (NEMATOCYST) อยู่บริเวณหนวด (TENTACLE) ซ่ึงจะ ปล่อยพิษออกมาทาร้ายเหยื่อ(ไรน้า)









- แล้วจับเหยื่อส่งเข้าสู่ปากผ่านเข้าสู่ช่อง กลางลาตัว (GASTROVASCULAR CAVITY) - ท่ีผนังลาตัวจะมีเซลล์ ซึ่งทาหน้าที่ เก่ียวกับการย่อยอาหาร

ผนงั ลาตัวจะมเี ซลล์ ซงึ่ ทาหน้าที่เก่ียวกบั การย่อยอาหาร ประกอบด้วยเซลล์ 2 ชนิด คอื 1.เซลล์ต่อม (GLAND CELL) เป็นเซลล์ขนาดเล็ก ทาหน้าท่ีสร้าง นาย่อยส่งออกไปย่อยอาหารท่ีอยู่ใน GASTROVASCULAR CAVITY ซ่ึง เป็นการย่อยภายนอกเซลล์ (EXTRACELLULAR- DIGESTION) กากอาหารจะถูกขับถ่ายออกทาง ช่องปาก

2.เซลล์ย่อยอาหาร (DIGESTIVE CELL) เป็นเซลล์ที่มี ขนาดใหญ่กว่า GLAND- CELL ส่วนปลายมีแฟลเจลลัมทา หน้าที่จับอาหารที่มีขนาดเล็กเข้าสู่เซลล์ ❑ สามารถสร้าง FOOD VACUOLE ได้แบบเดียวกับ อะมีบา เกิดการย่อยภายในเซลล์ (INTRACELLULAR DIGESTION)

พลานาเรยี (Planaria) โครงสร้างท่ีเก่ียวกับการกินและการย่อยอาหารของพลานาเรีย ซับซ้อนกว่าไฮดราเล็กน้อย

พลานาเรีย (Planaria) - เร่ิมต้นจากช่องปาก ซึ่งเป็นช่องเปิดรับอาหารและขับถ่ายกาก อาหาร - - ต่อจากปากเป็นคอหอย (PHARYNX) ซ่ึงมีลักษณะคล้ายงวง ยาว - - มีเซลล์กล้ามเนือแข็งแรงยืดตัวและหดตัวได้ สามารถย่ืนออกมา จับส่ิงมีชีวิตขนาดเล็กและอินทรียสารเป็นอาหารได้ - - เมื่ออาหารผ่านเข้าสู่ปากจะเข้าสู่ทางเดินอาหารท่ีมีแขนงแยก ออกไปสองข้างของลาตัวและแตกแขนงไปทั่วร่างกาย - - ทาหน้าท่ีย่อยอาหารโดยเฉพาะ อาหารที่ย่อยแล้วจะถูกดูดซึม ผ่านเข้าสู่เซลล์ไปท่ัวร่างกาย -



การย่อยอาหารของสตั วท์ ีม่ ีทางเดนิ อาหารสมบูรณ์ (Complete Digestive Tract) NEXT EPISODE