01 G E B I N 1 0 1 | ก ร ะ บ ว น ก า ร คิ ด แ ล ะ ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า Process of Thinking and Problem Solving
มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา \"มหาวทิ ยาลัยนวัตกรรมเพ8อื ชุมชน” R : Responsibility - รับผิดชอบตอ่ ภารกิจตอ่ ชมุ ชนสงั คมประเทศชาติ M : Morality - ยดึ มน<ั ในคณุ ธรรมความงามความดี U : Unity - ความเป็นหนง<ึ เดียว T : Technology - วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นฐานการพฒั นา L : Learning society - สงั คมแหง่ การเรียนรู้ GEBIN101 | RMUTL. 2
G E B I N 1 0 1 กระบวนการคดิ และการแก้ปัญหา Process of Thinking and Problem Solving
อ า จ า ร ย์ ผู้ ส อ น ป ร ะ จํา ร า ย วิ ช า หมวดวิชาศกึ ษาทว.ั ไป มทร.ล้านนา (หลกั สตู รปรับปรุง พ.ศ. 2559)
อ . กิ ต ติ ศั ก ดิ( อํา ม า 5 วท.ม.(ฟิสกิ ส์ประยกุ ต์) สงั กดั : สาขาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร ห้องพกั : ศท.204 tel. 087-7259790 E-mail: [email protected] GEBIN101 | RMUTL.
Keep it simply smart! อ . ธ นิ ษ ฐ า เ ก ษ มุ ณี วท.ม.(สถิตปิ ระยกุ ต์) สงั กดั : สาขาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร ห้องพกั : ศท.304 tel. 095-4495107 E-mail: [email protected] 6
G E B I N 1 0 1 กระบวนการคดิ และการแก้ปัญหา Process of Thinking and Problem Solving
คําอธิบายรายวิชา ศกึ ษาแนวคดิ ทฤษฎี เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ แบบตา่ งๆ หลกั การใช้เหตผุ ล แรงบนั ดาลใจ สง่ เสริม ความคดิ โดยใช้ภมู ิปัญญาท้องถิZนและภมู ิปัญญาไทย นวตั กรรมและเทคโนโลยีสมยั ใหมเ่ ป็นกรณีศกึ ษา Study concepts, theories, techniques and development processes for thinking and reasoning; inspiration for encouraging ideas; Lanna and Thai wisdom; innovation and modern technologies are employed as a case study. GEBIN101 | RMUTL. 8
GEBIN101 | RMUTL. จุ ด มุ่ ง ห ม า ย ข อ ง ร า ย วิ ช า 1. เข้าใจแนวคดิ ทฤษฎีเกZียวกบั กระบวนการคดิ 2. วิเคราะห์ให้เหตผุ ลในการนํากระบวนการคดิ เพืZอแก้ปัญหาอยา่ งเป็นระบบ 3. มีความคดิ สร้างสรรค์ในการใช้ภมู ิปัญญา ท้องถิZน ภมู ิปัญญาไทย นวตั กรรมและเทคโนโลยี สมยั ใหม่ 4. ประยกุ ต์ใช้ภมู ิปัญญาท้องถZินและภมู ิปัญญา ไทย นวตั กรรมและเทคโนโลยีสมยั ใหม่ 9
ลั ก ษ ณ ะ ร า ย วิ ช า วชิ าเลอื ก กลมุ่ วิชาบรู ณาการ จํานวนหนว่ ยกิต 3 หนว่ ยกิต ( 3 - 0 - 6 ) เวลาเรียน 15 สปั ดาห์ (45 ชวZั โมง) เกณฑ์คะแนน กิจกรรมในชนัb เรียน 8 หวั ข้อ 60% โครงงาน (วีดีโอ, โมเดล) 30% - การแก้ปัญหาเชิงกายภาพภายใน มทร.ล้านนา จิตพิสยั 10% GEBIN101 | RMUTL. 10
เ นื Dอ ห า ร า ย วิ ช า 11 1. แนวคดิ ทฤษฎีเบือT งต้นเทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคิด 2. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงวิเคราะห์ 3. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงสงั เคราะห์ 4. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงสร้างสรรค์ 5. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงวิพากษ์ 6. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงมโนทศั น์ 7. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงระบบ 8. เทคนิคและกระบวนการพฒั นาการฝึกคดิ เชิงกลยทุ ธ์ 9. รูปแบบการเขียนโครงงานและมีการบรู ณาการระหวา่ งเนือT หา 10-15. เริ<มทําโครงงานและนําเสนอ เวลาเรียน 15 สปั ดาห์ (45 ชวัZ โมง) ไมม่ ีสอบปลายภาค GEBIN101 | RMUTL.
KAHOOT! ละลายพฤตกิ รรมผา่ นเกมส์ พิมพ์ kahoot.it ใน google search GEBIN101 | RMUTL. 12
ก า ร คิ ด 13 ทํา ไ ม เ ร า ต้ อ ง คิ ด ? เราไมค่ ดิ อะไรเลยได้หรือไม่ โดยข้อเทจ็ จริงแล้วก็คือเราไมอ่ าจเลยี< งได้ เหตผุ ลก็คือ ในแตล่ ะวนั เรามี ข้อมลู ขา่ วสารท<ีถาโถมเข้ามาหาเราอยา่ งมากมาย มีการเปลยี< นแปลงในเรื<องตา่ ง ๆ อยตู่ ลอดเวลา นน<ั คือสง<ิ ที<เราจะต้องนํามาคดิ เพ<ือนําไปสกู่ ารปรับตวั และการเปลย<ี นแปลงอยา่ งเหมาะสม โดยมี ประเดน็ สาํ คญั คือ • ข้อมลู ขา่ วสารนบั วา่ เป็นปัจจยั สาํ คญั ที<จะนําไปสกู่ ารคดิ • เราตดิ ตามการคดิ เพื<อที<จะใช้ข้อมลู ขา่ วสารท<ีเรามีอยอู่ ยา่ งมีประสทิ ธิภาพ หากไมม่ ีการคดิ ข้อมลู ขา่ วสารท<ีเรามีอยกู่ ็จะไมเ่ กิดประโยชน์แตป่ ระการใด • เมื<อราต้องการรู้อนาคต เรามีความจําเป็นท<ีจะต้องคดิ เพราะวา่ เราไมม่ ีทางมีข้อมลู ที<สมบรู ณ์ เก<ียวกบั อนาคตท<ีจะมาถงึ • เมื<อเราต้องการสง<ิ ใหมๆ่ การสร้างสรรค์ ยอ่ มท<ีจะต้องมีการคดิ GEBIN101 | RMUTL.
Keep it simply smart! ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง ก า ร คิ ด เม<ือพดู ถงึ การคดิ คนเราจะมีความเข้าใจที<แตกตา่ งกนั ไป โดย มกั จะมองวา่ การคดิ เป็นเรื<องที<เกิดขนึ T ในจิตใจของเราเองและ อาจมองวา่ การคดิ เป็นเร<ืองอตั โนมตั ทิ <ีเกิดขนึ T เราอาจประมวลความหมายของการคดิ ได้ดงั นี Tคือ • การคดิ เป็นกระบวนการทางจิตและสมอง ท<ีเกิดขนึ T จาก การประมวลข้อมลู หรือสงิ< ท<ีรับรู้ขนึ T มา • การคดิ คือกระบวนการที<ใช้เหตผุ ลและหาผลสรุปบาง เรื<อง • การคดิ เป็นเร<ืองของการแก้ปัญหาหรือต้องการทํา บางอยา่ งให้ประสบความสาํ เร็จ ทงัT นีเTราอาจประมวลความหมายของการคดิ ได้วา่ การคดิ เป็นกระบวนการทางสมองที<พยายามใช้ในเรื<องของตรรกะ รวมทงัT เหตผุ ลในการให้ได้มาซง<ึ ทางออกบางอยา่ ง 14
ดร.โบโน่ ได้ให้ความหมายของการคดิ วา่ เป็นการสํารวจ 15 อยา่ งไตร่ตรองและรอบคอบของความรู้ความชํานาญและ ประสบการณ์เพ<ือจดุ ประสงค์อยา่ งใดอยา่ งหนง<ึ ซง<ึ อาจ เป็นเร<ืองของการนําไปสกู่ ารทําความเข้าใจ การตดั สนิ ใจ การวางแผน การแก้ไขปัญหา การตดั สนิ คณุ คา่ รวมทงัT การกระทําตา่ งๆ (เอด็ เวิร์ด เดอ โบโน,่ 2550) ก า ร คิ ด เ ชิ ง รั บ กั บ ก า ร คิ ด เ ชิ ง รุ ก (Reactiveและ Pro-Active Thinking) เอด็ เวริ ์ด เดอ โบโน่ เหน็ วา่ การสอนให้คดิ ในโรงเรียนเป็นลกั ษณะของ Reactive เป็นสว่ นใหญ่ กลา่ วคือเป็นการให้ข้อมลู ตํารา และตีโจทย์ทHีต้องแก้ไข โดยทHี นกั เรียนใช้ข้อมลู ดงั กลา่ วตรงนนัK แตก่ ารคดิ แบบ Pro-Active มีลกั ษณะของการคดิ แบบเชิงรุก โดยในสงHิ ทHีคดิ นนั K อาจจะไมม่ ีข้อมลู อยใู่ นมือเลย จะต้องไปขวนขวายหามาให้ได้เสยี ก่อน ในชีวิตจริงการ คดิ เชิงรุกล้วนต้องประสบกบั โจทย์มากมายให้คดิ GEBIN101 | RMUTL.
GEBIN101 | RMUTL. คิ ด ซิ คิ ด ! คณุ มีเวลา 2 นาทีท.ีจะดรู ูปภาพ ตอ่ ไปนี V แล้วให้ไปหน้าถดั ไป หลงั จากนนัV คณุ จะมีเวลา Y นาทีที.จะเขียนลงไปให้มากท.ีสดุ เทา่ ที.คณุ จําได้ 16
GEBIN101 | RMUTL. 17
คิ ด ซิ คิ ด ! 18 คณุ มีเวลา 2 นาทีท.ีจะดรู ูปภาพ ตอ่ ไปนี V แล้วให้ไปหน้าถดั ไป หลงั จากนนัV คณุ จะมีเวลา Y นาทีที.จะเขียนลงไปให้มากท.ีสดุ เทา่ ที.คณุ จําได้ GEBIN101 | RMUTL.
GEBIN101 | RMUTL. 19
คิ ด ซิ คิ ด ! 20 คณุ มีเวลา 2 นาทีท.ีจะดรู ูปภาพ ตอ่ ไปนี V แล้วให้ไปหน้าถดั ไป หลงั จากนนัV คณุ จะมีเวลา Y นาทีที.จะเขียนลงไปให้มากท.ีสดุ เทา่ ที.คณุ จําได้ GEBIN101 | RMUTL.
GEBIN101 | RMUTL. 21
จ ง อ ภิ ป ร า ย . . เ กิ ด อ ะ ไ ร ขึ 8น ถ้ า ค น เ ร า จํา อ ะ ไ ร ไ ม่ ไ ด้ เ ล ย GEBIN101 | RMUTL. 22
GEBIN101 | RMUTL. การคิด เป็นกลไกอย่างหน.ึงของสมอง ในขณะที.มนษุ ย์ กําลงั คิด สมองจะดงึ เอาข้อมลู หรือประสบการณ์ตา่ งๆ ที. อยู่ในความทรงจํามารวมเข้ากับความคิดใหม่ๆ ให้เป็น เรื. องราวกิจกรรมทางความคิดที.มีวัตถุประสงค์ เฉพาะเจาะจง เป็นการจดั เรียงข้อมลู ที.สมองได้รับและทํา การแปลความหมายข้อมลู ข่าวสารในรูปแบบที.เหมาะสม เพื.อนําไปสเู่ ปา้ หมายที.วางไว้ความสาํ คญั ของการคดิ 23
ก า ร คิ ด เ กิ ด ขึ Dน ไ ด้ อ ย่ า ง ไ ร ? รบั รสู้ ิ1งเรา้ ผลของการคิด - การเรียนรู้ สิ#งเรา้ ??? จิต (ใสใ่ จ) - คาํ ตอบ บทสรปุ - สถานการณท์ #ี สมอง (คิด) - แนวคิดใหมๆ่ เป็ นปัญหา - สามารถตดั สินใจได้ - ความตอ้ งการ - การทาํ นาย ฯลฯ - ความสงสยั ขอ้ มลู ความรู้ เน8ือหา วิธีที1มีประสิทธิภาพ - ทาํ ใหป้ ัญหาหรือความ GEBIN101 | RMUTL. ตอ้ งการ หรือความสงสัย 24 ลดลงหรือหมดไป
สมองซกี ซ#าย BRAIN สมองซกี ขวา ใช#ตรรกะ ใช#ความร#สู กึ พจิ ารณารายละเอียด พิจารณาภาพรวม จินตนาการ ข#อมลู ความจรงิ สัญลักษณแA ละรปู ภาพ คาํ และภาษา ปรชั ญาและศาสนา ช่นื ชม เลขและวิทยาศาสตรA วางเปKาหมาย รับรู# กลา# เปล่ยี นแปลง วางแผน 25 ทําตามแผน GEBIN101 | RMUTL.
สมองซกี ซา( ย หนา( ที่ความแตกตาK ง สมองซีกขวา ขณะอาK นหนังสอื @ ควบคมุ อารมณ7 ] ทาํ หนา( ทว่ี เิ คราะห7 เวลาทํางาน @ การจินตนาการ ] การคดิ เป:นเหตุเป:นผล @ ความคดิ สรา( งสรรค7 ] การรบั ร(เู รอื งภาษา ] คิดเปน: เหตเุ ปน: ผล เป:นขน้ั ตอน @ คดิ ไมKเป:นข้ันตอน ] ทําความเข(าใจ และจดจํา @ ทําความเขา( ใจ และจดจาํ ] รับขอ( มูลได(อยาK งชา( ๆ @ รับขอ( มลู ได(อยาK งรวดเรว็ ] รบั ขอ( มลู ทีละน(อย เรียงตามลําดบั @ รบั ข(อมูลทลี ะมาก ๆ ในทีละ 1 คร้งั ] การคิดเปน: เหตเุ ปน: ผล @ การวางแผน ] การคํานวณ @ การคดิ สร(างสรรค7 ] การวิเคราะห7 @ การมองการณ7ไกล GEBIN101 | RMUTL. 26
GEBIN101 | RMUTL. ส า เ ห ตุ ข อ ง ก า ร คิ ด 1. ความต้องการทางกายภาพ เป็นความต้องการ พืนb ฐานของมนษุ ย์ ขนึ b อยกู่ บั ความสามารถในการคดิ และการใช้เหตผุ ลของแตล่ ะคน 2. ความอยรู่ อด มีการแขง่ ขนั และแก่งแยง่ กนั มากขนึ b เพืZอให้สามารถดํารงชีวิตทZีดีกวา่ 3. ปัญหา เป็นต้นเหตใุ ห้คดิ เพืZอหาเหตผุ ลทีZเหมาะสมใน การแก้ปัญหา ทําให้สงZิ ตา่ งๆ ดีขนึ b หรือดีกวา่ เดมิ 4. ความต้องการสงZิ แปลกใหม่ การคดิ และจินตนาการ เป็นสงZิ ทZีทําให้มนษุ ย์เหนือกวา่ สรรพสตั ว์ทกุ ชนิด 5. ความสงสยั เนืZองจากต้องการแสวงหาความจริง เมZือ มีข้อมลู จงึ ต้องการหาคําตอบ 27
รู ป แ บ บ ก า ร คิ ด 28 รูปแบบการคดิ (Taxonomies) มีหลากหลาย ทงัT เร<ืองการแยกแยะ การ ลําดบั การค้นหาการ เปรียบเทียบ การคาดการณ์การเช<ือมโยงเร<ือง เหตุผล การสรุป การสร้ างความคิดใหม่ การแก้ปัญหา การ ทดสอบ ทางออก การตัดสินใจ และอื<นๆ บางแนวทาง ระบุถึงพหุปัญญา (Multiple intelligences) สําหรับการเสริมสร้างในเร<ืองของภาษา ตรรกะ คณิตศาสตร์ ดนตรีและการเคลื<อนไหว มีนกั วิชาการหลายท่าน ได้ เสนอแนวทางในการสอนทกั ษะการคิด 9 ประการ ดงั นี T(1) ทกั ษะ การจํา (Memory Skills) (2) ทกั ษะทาง ภาษาและความคดิ (3) ทกั ษะ การใช้เหตผุ ลเชิงนิรนยั (Deductive reasoning skills) (4) ทกั ษะการ วิเคราะห์ ข้อโต้เถียง (5) ทกั ษะการคิดด้วยการทดสอบข้อ สมมติฐาน (6) ทกั ษะการคิดในเชิงความเป็นไปได้และ ความไม่แน่นอน (7) ทกั ษะ การตดั สนิ ใจ (8) ทกั ษะการ แก้ปัญหา (9) ทกั ษะการคดิ สร้างสรรค์ GEBIN101 | RMUTL.
ร ะ ดั บ ค ว า ม คิ ด 29 ระดบั ความคดิ หากพิจารณาวา่ ความคิด แบง่ อยา่ งกว้างๆ เป็น … ระดบั ด้วยกนั คือ ระดบั 0 ความคดิ ขนัT สงู สดุ นบั วา่ มีขีด ความสามารถในการ คดิ สงู มาก สะท้อนออกมาไมเ่ ฉพาะ ในแงม่ มุ มองแตย่ งั สะท้อนในด้านของความยตุ ธิ รรมอีกด้วย ระดบั 2 ความคดิ ขนัT สงู จดั วา่ มีความคดิ ที< สะท้อนคิดได้ อยา่ งครอบคลมุ พอควรแม้วา่ จะไมไ่ ด้ทกุ เรื<องก็ตาม ระดบั 3 ความคดิ ขนัT ตํ<า เป็นทกั ษะที<ต้องมีการ พฒั นาตอ่ ทงัT ในด้านวธิ ีการ ความครอบคลมุ และมิติในเชิงความยตุ ธิ รรม GEBIN101 | RMUTL.
- ล อ ง คิ ด ดู - GEBIN101 | RMUTL. 30
กิ จ ก ร ร ม ทOี 1 ถ้าคณุ มีเงิน 500 บาท และคณุ ต้องการเดนิ ทางไปกรุงเทพฯ คณุ ต้อง คดิ อะไรบ้างเพ.ือทําภารกิจให้สาํ เร็จ ก า ร ใ ห้ คุ ณ ค่ า ทั ก ษ ะ ก า ร คิ ด GEBIN101 | RMUTL. 31
ก า ร นํา เ ส น อ แ น ว ค ว า ม คิ ด จ ะ ใ ช้ ก า ร ว า ด รู ป เ พDื อ สDื อ สDิ ง ทีD คิ ด GEBIN101 | RMUTL. 32
แ ผ น ทีO ท า ง ค ว า ม คิ ด 33 (Mind Maping) การทําแผนภมู ิความคิดหรือ Mind Mapping ถือเป็นการกระต้นุ สมอง ให้ เกิดความคดิ ทีZเป็นอิสระจากปัญหาทZี เป็นศนู ย์กลาง ออกไปสวู่ ธิ ีแก้ปัญหา ตา่ งๆ ทZีแปลกและแตกตา่ งจากเดมิ ซงZึ สามารถทําได้โดยเรZิมจากการเขียน สาเหตขุ องปัญหาไว้กลางหน้ากระดาษ แล้วลากเส้นโยงออกมารอบๆ GEBIN101 | RMUTL.
6 ขัน% ตอนวธิ ีในการเขียน Mind Map 1. เรZิมวาดทZีจดุ “กงZึ กลาง” ของกระดาษก่อน เพราะวา่ การเรZิมต้นทีZจดุ กงZึ กลางจะทําให้สมองของเราเป็นอิสระ พร้อมทีZ แตกหนอ่ ความคิดออกไปยงั ทกุ ทิศทางไงละ 2. ใช้รูปภาพหรือวาดรูปประกอบไอเดียทZีคณุ เพิZงจะเขียนไปตรงจดุ กงึZ กลาง เพราะวา่ รูปภาพมีความหมายนบั ล้านคํา และยงั ชว่ ยให้เราได้ใช้จินตนาการไปในตวั ด้วย ภาพทZีอยตู่ รงกงZึ กลางจะดนู า่ สนใจเพิZมขนึ b ทําให้เรามีจดุ โฟกสั ทZีแนน่ อน 3. ใช้สหี ลากสสี นั สจี ะทําให้สมองของคณุ ได้ตZืนตวั สสี นั จะทําให้ดมู ีชีวิตชีวานา่ อา่ นมากยิZงขนึ b แถมการนงZั วาดภาพ ระบายสีมนั ก็ได้ฝึกความคดิ สร้างสรรค์ด้วยนะ 4. วาด “กZิง” ออกมาจากภาพตรงกลางแล้วแตกกิZงก้านสาขาออกมาตามทีZสมองเราจะคดิ ได้ ต้องให้เส้นเชืZอมตอ่ กนั เพราะวา่ สมองของมนษุ ย์ทํางานแบบเชืZอมโยงเข้าหากนั 5. วาดเส้นกิZงให้ “โค้ง” ดีกวา่ วาดแบบ “เส้นตรง” เพราะเส้นตรงมนั ดนู า่ เบืZอ และไมน่ า่ สนใจ 6. ใช้เพียงแค่ “คีย์เวิร์ด” เทา่ นนัb สาํ หรับเส้นกZิงแตล่ ะเส้นและคีย์เวิร์ดต้องอยบู่ นเส้น เหตผุ ลทZีเขียนเฉพาะคีย์เวิร์ดก็ เพราะวา่ คีย์เวริ ์ดแบบโดดๆจะทําให้แม็พของคณุ ดมู ีพลงั และยืดหยนุ่ ได้นนัZ เอง GEBIN101 | RMUTL. 34
Keep it simply smart! 35
Q&A Any Questions? GEBIN101 | RMUTL. 36
Thank You
ภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดโรคตดิ เชือ8 ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)
01 กิ จ ก ร ร ม ทPี 1 ถ้าคณุ มีเงิน 1000 บาท และคณุ ต้องการเดนิ ทางไปเทีUยวทะเล คณุ ต้องคดิ อะไรบ้างเพUือทําภารกิจให้สาํ เร็จ ถ้ า ฉั น จ ะ ทํา ฉั น ต้ อ ง คิ ด GEBIN101 | RMUTL. 39
02 กิ จ ก ร ร ม ทีP 1 ถ้าคณุ มีเงิน 10000 บาท และคณุ ต้องการลงทนุ คณุ ต้องคดิ อะไรบ้างเพUือทําภารกิจให้สาํ เร็จ ถ้ า ฉั น จ ะ ทํา ฉั น ต้ อ ง คิ ด GEBIN101 | RMUTL. 40
03 กิ จ ก ร ร ม ทPี 1 ถ้าคณุ มีเงินเดือน เดือนละ 15,000 บาท และคณุ ต้องการซือ] บ้าน คณุ ต้องคดิ อะไรบ้างเพUือทําภารกิจให้สาํ เร็จ ถ้ า ฉั น จ ะ ทํา ฉั น ต้ อ ง คิ ด - 25º + GEBIN101 | RMUTL. 41
04 กิ จ ก ร ร ม ทีP 1 ถ้าคณุ เข้ารับการตรวจเชือ] ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และคณุ รู้ผลวา่ ตวั เองตดิ COVID-19 คณุ ต้องคดิ อะไรบ้าง ถ้ า ฉั น จ ะ ทํา ฉั น ต้ อ ง คิ ด GEBIN101 | RMUTL. 42
05 กิ จ ก ร ร ม ทีP 1 หากคณุ ต้องเรียนออนไลน์ทงั] ปีการศกึ ษา คณุ ต้องคดิ อะไรบ้าง ถ้ า ฉั น จ ะ ทํา ฉั น ต้ อ ง คิ ด GEBIN101 | RMUTL. 43
สิ# ง ท#ี ไ ด้ จ า ก กิ จ ก ร ร ม 44 GEBIN101 | RMUTL.
แ ผ น ทPี ค ว า ม คิ ด 45 (Mind Mapping) Mind Mapping คือ เครืOองมือในการชว่ ยคดิ และจดบนั ทกึ ใช้เพืOอถ่ายทอดความคดิ ออกมา เป็นแผนภาพ (Visual Tools) แบบเป็นรัศมี โดยมีหวั ข้อหลกั หรือเรืOองทีOสนใจเป็นจดุ ศนู ย์กลาง แล้วแตกประเดน็ เป็นหวั ข้อยอ่ ย ออกไปรอบๆ โดยใช้เทคนิคการเชOือมโยงด้วย ภาพ สี และเส้น เป็นโครงสร้างตามลาํ ดบั ชนั\\ ออกไปเรOือยๆอยา่ งสอดคล้องกนั GEBIN101 | RMUTL.
6 ขัน% ตอนวธิ ีในการเขียน Mind Map 1. เริOมวาดทOีจดุ “กงOึ กลาง” ของกระดาษก่อน เพราะวา่ การเรOิมต้นทOีจดุ กงOึ กลางจะทําให้สมองของเราเป็นอิสระ พร้อมทOี แตกหนอ่ ความคดิ ออกไปยงั ทกุ ทิศทางไงละ 2. ใช้รูปภาพหรือวาดรูปประกอบไอเดียทOีคณุ เพOิงจะเขียนไปตรงจดุ กงึO กลาง เพราะวา่ รูปภาพมีความหมายนบั ล้านคํา และยงั ชว่ ยให้เราได้ใช้จินตนาการไปในตวั ด้วย ภาพทOีอยตู่ รงกงึO กลางจะดนู า่ สนใจเพิOมขนึ \\ ทําให้เรามีจดุ โฟกสั ทีOแนน่ อน 3. ใช้สหี ลากสสี นั สจี ะทําให้สมองของคณุ ได้ตOืนตวั สสี นั จะทําให้ดมู ีชีวิตชีวานา่ อา่ นมากยOิงขนึ \\ แถมการนงOั วาดภาพ ระบายสีมนั ก็ได้ฝึกความคดิ สร้างสรรค์ด้วยนะ 4. วาด “กOิง” ออกมาจากภาพตรงกลางแล้วแตกกOิงก้านสาขาออกมาตามทOีสมองเราจะคดิ ได้ ต้องให้เส้นเชOือมตอ่ กนั เพราะวา่ สมองของมนษุ ย์ทํางานแบบเชOือมโยงเข้าหากนั 5. วาดเส้นกOิงให้ “โค้ง” ดีกวา่ วาดแบบ “เส้นตรง” เพราะเส้นตรงมนั ดนู า่ เบOือ และไมน่ า่ สนใจ 6. ใช้เพียงแค่ “คีย์เวิร์ด” เทา่ นนั\\ สาํ หรับเส้นกิOงแตล่ ะเส้นและคีย์เวิร์ดต้องอยบู่ นเส้น เหตผุ ลทีOเขียนเฉพาะคีย์เวิร์ดก็ เพราะวา่ คีย์เวริ ์ดแบบโดดๆ จะทําให้แมพ็ ของคณุ ดมู ีพลงั และยืดหยนุ่ ได้นนัO เอง GEBIN101 | RMUTL. 46
ตั ว อ ย่ า ง 47 GEBIN101 | RMUTL.
ก า ร เ ขี ย น ผั ง ง า น 48 (Flow Chart) ผังงาน (Flowchart) คือ รูปภาพ หรือ สญั ลกั ษณ์ ทOีใช้เขียนแทนขนั\\ ตอน คําอธิบาย ข้อความ หรือคําพดู ทOีใช้ใน อลั กอริทมึ (Algorithm) เพราะการ นําเสนอขนั\\ ตอนของงานให้เข้าใจตรงกนั ระหวา่ งผ้เู กีOยวข้อง ด้วยคําพดู หรือ ข้อความ ทําได้ยากกวา่ เมืOอใช้รูปภาพ หรือสญั ลกั ษณ์ GEBIN101 | RMUTL.
ตั ว อ ย่ า ง ขนัK ตอนการไปโรงเรียน ขนัK ตอนการเดนิ ทางไปโรงเรียน โดยรถโดยสารสาธารณะ GEBIN101 | RMUTL. https://school.dek-d.com/blog/featured/flowchart/ 49
แ ผ น ภู มิ ก้ า ง ป ล า 50 (Fishbone Diagram) แผนภมู กิ ้างปลา เป็นหนงึO ในเครOืองมือทOีชว่ ย วิเคราะห์สาเหตทุ Oีแท้จริงของปัญหา เป็น กระบวนการทOีมีโครงสร้างชว่ ยในการชว่ ยระบุ ปัจจยั พืน\\ ฐานหรือสาเหตขุ องเหตกุ ารณ์ไมพ่ งึ ประสงค์ การทําความเข้าใจถงึ ปัจจยั ตา่ งๆ ทOีเอือ\\ ตอ่ การทํางานทีOเป็นสาเหตขุ องความล้มเหลว ของระบบสามารถชว่ ยพฒั นาการดําเนินการทีO สนบั สนนุ การแก้ไขได้ GEBIN101 | RMUTL.
Search
