AMASYA MERZİFON ENERJİ
3.MERZİFON ENERJİ 3.1 Üretim ve Kapasite Verileri Kayadüzü RES’in 2020 yılına ait üretim ve kapasite değerleri aşağıdaki tablo ve grafikte kWh olarak gösterilmiştir. TÜRBİN Oca.20 Şub.20 Mar.20 Nis.20 May.20 Haz.20 Tem.20 Ağu.20 Eyl.20 Eki.20 Kas.20 Ara.20 T1 533.118 614.076 604.855 666.366 457.123 382.049 885.017 794.929 639.105 285.590 453.176 471.084 T2 630.860 678.187 558.573 704.644 459.189 407.477 949.290 851.861 679.938 305.587 489.098 568.114 T3 651.540 656.343 524.865 663.597 472.139 396.801 923.778 823.538 649.899 293.503 489.199 606.637 T4 641.573 710.497 514.439 684.588 480.784 398.173 922.834 814.825 652.539 309.726 513.598 625.633 T5 687.246 734.511 478.385 681.980 472.450 401.808 909.196 802.757 654.189 308.071 524.113 664.694 T6 523.111 609.047 459.919 642.736 423.648 368.652 867.023 747.038 613.900 274.034 447.779 481.092 T7 559.397 560.571 457.034 614.151 394.790 348.212 844.157 746.646 564.260 218.626 455.636 412.042 T8 531.614 630.374 661.038 716.832 471.514 404.612 1.004.406 864.989 718.272 323.139 479.281 480.971 T9 568.542 626.227 704.545 743.283 482.954 428.466 1.035.322 893.305 741.134 329.275 506.757 497.629 T 10 594.982 650.525 688.980 717.608 463.321 441.974 1.051.942 905.389 751.006 324.681 488.801 473.494 T 11 716.101 857.519 546.696 808.709 554.642 517.360 1.189.035 1.053.075 849.783 410.822 698.640 759.554 T 12 822.469 1.007.044 661.881 891.077 634.524 520.310 1.194.522 1.055.085 860.070 410.305 696.951 791.577 T 13 844.198 988.639 675.517 908.650 648.151 538.710 707.419 1.078.787 869.531 446.782 743.504 834.937 T 14 773.296 890.163 792.885 892.033 619.629 517.227 1.184.866 1.056.908 878.100 428.993 663.426 697.719 T 15 761.493 883.750 798.958 909.595 623.633 523.757 1.197.881 1.065.756 887.598 455.499 666.352 678.997 T 16 840.322 1.017.319 868.308 896.925 621.611 497.484 1.124.818 978.954 809.817 412.794 661.759 693.660 T 17 593.149 851.378 804.389 880.754 537.834 457.336 1.087.205 927.069 813.770 422.710 558.314 639.131 T 18 715.657 880.758 912.628 922.842 600.206 500.212 1.167.755 1.014.662 854.718 430.544 618.342 552.182 T 19 351.167 542.259 575.104 611.668 473.277 430.778 1.030.567 872.603 736.681 358.678 491.424 410.015 T 20 552.635 695.223 753.075 741.272 491.007 403.501 989.761 846.234 744.000 327.416 480.683 380.542 T 21 635.003 759.466 784.859 763.331 518.876 385.910 1.029.246 868.966 755.877 344.337 501.957 421.772 T 22 629.082 752.955 807.337 766.948 519.681 415.590 961.216 853.870 753.479 350.394 503.615 453.894 T 23 637.315 753.911 773.050 744.818 508.569 421.173 1.009.789 838.033 756.552 354.982 502.059 455.657 T 24 576.373 450.841 740.224 710.751 478.437 398.154 955.601 814.872 720.274 329.432 472.163 442.530 T 25 625.999 866.866 545.861 758.225 566.283 467.116 1.080.963 950.032 801.673 414.718 556.553 600.766 T 26 607.215 841.116 569.334 779.049 506.366 447.508 996.515 909.047 707.695 348.811 532.482 621.316 T 27 794.157 935.937 737.306 844.580 581.165 455.645 1.074.050 944.919 790.048 365.360 608.323 700.638 T 28 644.871 857.641 693.934 919.558 560.551 489.511 1.128.474 984.562 847.966 442.841 607.705 653.643 T 29 418.443 691.083 551.724 745.826 550.610 494.184 1.184.613 1.007.190 847.254 456.354 536.038 616.676 T 30 780.969 824.152 880.048 896.909 609.947 517.619 1.213.862 1.065.779 893.104 443.410 664.505 632.617 19.241.897 22.818.378 20.125.751 23.229.305 15.782.911 13.377.309 30.901.123 27.431.680 22.842.232 10.927.414 16.612.233 17.319.213 TOPLAM 33,52% 43,04% 35,36% 42,32% 27,61% 24,04% 54,20% 48,00% 41,15% 19,27% 30,02% 30,20% Kapasite 52 2020 RES İşletmeler Raporu
Aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere, türbülans kaynaklı duruş süresinin ve kayıp miktarının yüksek olduğu T29 delta türbin üretimi, diğer delta türbin üretimlerine oranla düşük görülmektedir. T29 delta türbin türbülans nedeniyle rapor dönemi duruş süresi 1.666 saat, üretim kaybı ise 1.744.432 kWh olarak gerçekleşmiştir. Toplam Üretim Değerleri (kWh) 12.000.000 10.000.000 Üretim (kWh) 8.000.000 6.786.488 7.282.818 6.000.000 7.151.839 7.269.209 4.000.000 7.319.400 6.457.979 6.175.522 7.287.042 7.557.439 7.552.703 8.961.936 9.545.815 9.284.825 9.395.245 9.453.269 9.423.771 8.573.039 9.170.506 6.884.221 7.405.349 7.769.600 7.768.061 7.755.908 7.089.652 8.235.055 7.866.454 8.832.128 8.831.257 8.099.995 9.422.921 2.000.000 0 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T 10 T 11 T 12 T 13 T 14 T 15 T 16 T 17 T 18 T 19 T 20 T 21 T 22 T 23 T 24 T 25 T 26 T 27 T 28 T 29 T 30 Rapor döneminde 16 adet gamma türbinde toplam 115.513.230 kWh, 14 adet delta türbinde ise toplam 125.096.216 kWh olmak üzere yıllık toplam 240.609.446 kWh brüt üretim yapılmıştır. Satışa esas yıllık üretim 235.215.620 kWh olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde elektriksel kurulu güce göre, ortalama kapasite faktörü %35,73 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde rüzgâr hızı mevsim normallerinde seyretmiştir. 3.2 Emre Amadelik İstatistikleri 2020 yılında gerçekleşen emre amadelik değerleri aşağıda çıkarılmıştır. Sahanın yıllık genel ortalaması %99,33 olarak hesaplanmıştır. Nordex tarafından aylık emre amadelik raporları sunulduğunda, veri kayıtlarımız ile karşılaştırması yapılarak, limitli çalışma gibi durumlar emre amadelik değerlerinden düşürülmektedir. T. No Oca. Şub. Mar. Nis. May. Haz. Tem. Ağu. Eyl. Eki. Kas. Ara. ORT. T1 98,77% 99,90% 97,87% 99,96% 99,77% 99,50% 99,76% 98,84% 99,95% 99,48% 99,85% 99,23% 99,41% T2 99,99% 99,79% 99,80% 99,99% 97,65% 99,57% 98,73% 99,76% 99,96% 99,62% 96,79% 99,99% 99,30% T3 99,86% 99,13% 100,00% 99,66% 99,72% 99,83% 100,00% 99,99% 99,81% 100,00% 99,13% 99,37% 99,71% T4 98,89% 99,18% 99,30% 99,49% 98,13% 98,70% 100,00% 99,99% 100,00% 99,81% 98,63% 99,49% 99,30% T5 99,45% 97,98% 97,24% 99,95% 97,60% 99,60% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 99,95% 99,61% 99,28% T6 99,18% 99,91% 100,00% 100,00% 100,00% 99,99% 100,00% 99,67% 99,45% 99,87% 99,96% 100,00% 99,84% T7 99,95% 98,48% 99,86% 99,93% 99,91% 99,40% 100,00% 99,94% 99,99% 100,00% 99,95% 99,84% 99,77% T8 99,93% 99,81% 100,00% 99,83% 99,85% 97,41% 100,00% 99,80% 99,94% 99,50% 99,98% 100,00% 99,67% T9 99,85% 97,23% 99,75% 99,81% 100,00% 98,37% 100,00% 99,99% 99,99% 100,00% 99,92% 99,57% 99,54% T 10 99,72% 99,48% 99,33% 99,98% 99,96% 99,65% 99,99% 99,98% 100,00% 99,96% 99,15% 99,49% 99,72% 53 2020 RES İşletmeler Raporu
T 11 99,77% 99,03% 99,70% 99,90% 98,96% 98,24% 99,96% 99,09% 99,59% 99,99% 99,92% 99,19% 99,56% T 12 99,95% 99,92% 99,80% 99,94% 99,87% 98,41% 99,94% 100,00% 99,98% 100,00% 98,59% 99,77% 99,68% T 13 99,54% 100,00% 99,93% 99,98% 99,72% 98,62% 63,43% 99,86% 99,81% 100,00% 98,53% 100,00% 96,62% T 14 99,94% 98,60% 99,93% 98,30% 100,00% 99,21% 99,07% 98,68% 99,38% 99,36% 99,97% 99,68% 99,34% T 15 99,92% 99,94% 99,95% 99,86% 99,72% 98,05% 99,88% 99,62% 99,98% 99,98% 98,89% 100,00% 99,65% T 16 99,92% 99,86% 99,90% 99,72% 99,02% 99,95% 100,00% 97,92% 98,31% 99,56% 99,33% 86,07% 98,30% T 17 99,86% 99,85% 99,74% 99,73% 98,25% 99,87% 99,85% 99,52% 99,84% 100,00% 99,98% 99,91% 99,70% T 18 99,74% 99,99% 99,93% 99,99% 98,05% 99,99% 99,90% 99,82% 99,01% 100,00% 99,96% 99,26% 99,64% T 19 95,93% 99,15% 100,00% 100,00% 99,95% 99,84% 99,70% 100,00% 97,37% 100,00% 100,00% 99,77% 99,31% T 20 99,65% 99,94% 100,00% 98,35% 99,87% 99,55% 100,00% 99,55% 99,29% 99,90% 100,00% 99,64% 99,65% T 21 100,00% 99,95% 99,07% 100,00% 100,00% 98,40% 99,25% 99,84% 99,84% 100,00% 100,00% 99,66% 99,67% T 22 98,04% 99,19% 99,99% 99,88% 99,94% 98,67% 99,02% 99,76% 99,44% 99,97% 100,00% 99,92% 99,49% T 23 100,00% 99,99% 99,57% 100,00% 100,00% 99,87% 100,00% 99,57% 99,90% 99,70% 100,00% 99,56% 99,85% T 24 100,00% 96,76% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 99,16% 99,95% 99,66% T 25 98,81% 98,73% 99,45% 95,74% 99,50% 99,33% 99,99% 99,99% 99,75% 99,76% 97,59% 99,82% 99,04% T 26 96,67% 99,94% 99,97% 99,61% 97,31% 100,00% 98,98% 99,17% 98,07% 99,91% 100,00% 99,45% 99,09% T 27 99,94% 99,99% 99,98% 100,00% 100,00% 97,69% 100,00% 99,30% 100,00% 100,00% 99,98% 99,65% 99,71% T 28 99,98% 100,00% 96,18% 99,99% 100,00% 99,19% 98,33% 99,19% 98,18% 99,99% 100,00% 98,27% 99,11% T 29 99,94% 99,79% 99,68% 99,17% 98,75% 99,06% 99,97% 98,84% 97,08% 98,51% 99,76% 98,96% 99,13% T 30 99,95% 84,80% 99,74% 98,08% 98,14% 99,84% 100,00% 99,67% 100,00% 100,00% 99,45% 99,60% 98,27% ORT. 99,44% 98,88% 99,52% 99,56% 99,32% 99,19% 98,53% 99,58% 99,46% 99,83% 99,48% 99,16% 99,33% Santralimiz emre amadelik değerleri incelendiğinde, diğer aylara oranla düşük görünen şubat ayında T30 delta türbinde coupper ve güç kontaktör arızası nedeniyle parça beklenmesi, temmuz ayında T13 delta türbinde dişli kutusu değişimi ve aralık ayında T16 delta türbinde yapılan ana yatak değişimi sebebiyle bir miktar düşüş gözlenmiştir. 100% Türbin Emre Amadelik Değerleri 95% 90% T1 85% T2 80% T3 75% T4 70% T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 T13 T14 T15 T16 T17 T18 T19 T20 T21 T22 T23 T24 T25 T26 T27 T28 T29 T30 ORT. 54 2020 RES İşletmeler Raporu
3.3 Türbinler 3.3.1 Bakımlar İşletme servis ekibimiz tarafından, tüm çalışmalar çalışma takvimi içerisinde eksiksiz tamamlanmış olup, yapılan önemli çalışmalar aşağıda açıklanmıştır; 2020 yılı periyodik bakımları kapsamında, 15 Mart – 20 Mayıs tarihleri arasında gamma tip-3 bakımları, 17 Eylül - 22 Ekim tarihleri arasında gamma türbinlerde tip-2 bakımları, 2 Kasım - 17 Aralık tarihleri arasında delta türbinlerde tip-3 bakımları, eksiksiz tamamlanarak Nordex’e raporlanarak fatura edilmiştir. 2020 yılı kule içi ekipman kontrolleri, 6 adet gamma türbinde yapılmıştır, kalan 10 adet gamma türbinde ağır bakımların (Overhaul) yaptırılması için Nordex tarafından alt taşeron firmadan servis hizmeti alınmıştır. 14 Eylül – 23 Ekim tarihleri arasında 14 adet delta türbinde kule içi ekipman kontrolleri yapılmıştır. Delta türbinlerde bulunan yangın algılama sistemlerinin, yıllık periyodik kontrolleri 06 Ekim - 23 Ekim tarihleri arasında yapılmıştır. Yangın algılama sistemlerinin kontrolleri kapsamında, hava akış filtresi değişimi, akülerin değişimi, duman detektörlerinin test edilmesi ve merkez kart lityum pil değişimi yapılmıştır. Tüm bakım ve kontrol çalışmaları için rüzgârsız günlerin seçilmesine özen gösterilmiştir. Nordex’in bakım kapsamında olan gamma türbinlerde konvertör bakımlarında, servis ekibimizin desteği ile 25 Mart 2020 tarihinde başlanarak, 27 Ağustos 2020 tarihinde rüzgârsız günler seçilerek tamamlanmıştır. 2020 yılında türbinlerde yapılan çalışmalar aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir. N100 Gamma Türbinlerde Yapılan İşler SN:132 Gamma SN129 Gamma Tip 2 Tip 3 Kule içi SEG türbinlerde SN171 Kanat (LPS) türbin Bakım Bakım ekipman Bakımları Yıldırım kanatlarına Türbin (2020) (2020) kontrolü Nacella zemin Kanat pitch reseptör yapılan (2020) (2020) ölçümü vortex havalandırma master montajı kapakları update 13.03.2020 sabitlendi T1 17.09.2020 15.04.2020 29.05.2020 25.03.2020 04.02.2020 13.04.2020 Devam edilecek T2 22.09.2020 19.04.2020 30.05.2020 07.08.2020 04.02.2020 13.04.2020 Devam edilecek 15.03.2020 T3g 28.09.2020 19.04.2020 28.05.2020 25.03.2020 04.02.2020 27.05.2020 Devam edilecek 10.05.2020 T4g 30.09.2020 19.04.2020 31.05.2020 26.03.2020 04.02.2020 09.06.2020 Devam edilecek 10.05.2020 55 2020 RES İşletmeler Raporu
T5g 01.10.2020 24.04.2020 01.06.2020 26.03.2020 04.02.2020 04.06.2020 Devam edilecek 11.05.2020 T6g 02.10.2020 25.04.2020 10.06.2020 27.03.2020 04.02.2020 25.04.2020 Devam edilecek 11.05.2020 T7g 03.10.2020 28.04.2020 27.05.2020 27.03.2020 04.02.2020 10.06.2020 Devam edilecek 12.05.2020 T8g 08.10.2020 27.04.2020 28.05.2020 07.08.2020 04.02.2020 27.04.2020 Devam edilecek 12.05.2020 T9g 09.10.2020 05.05.2020 11.06.2020 07.08.2020 04.02.2020 12.06.2020 24.10.2020 13.05.2020 T10g 12.10.2020 05.05.2020 29.05.2020 06.08.2020 04.02.2020 11.06.2020 24.10.2020 14.05.2020 T19g 13.10.2020 10.05.2020 03.06.2020 03.07.2020 04.02.2020 07.05.2020 23.12.2020 16.05.2020 T20g 13.10.2020 17.05.2020 12.06.2020 03.07.2020 04.02.2020 08.05.2020 20.12.2020 14.05.2020 T21g 14.10.2020 17.05.2020 13.06.2020 18.06.2020 04.02.2020 05.06.2020 19.12.2020 16.05.2020 T22g 16.10.2020 17.05.2020 27.05.2020 16.06.2020 04.02.2020 02.06.2020 19.12.2020 15.05.2020 T23g 19.10.2020 20.05.2020 04.06.2020 18.06.2020 04.02.2020 09.06.2020 18.12.2020 15.05.2020 T24g 22.10.2020 18.05.2020 05.06.2020 16.06.2020 04.02.2020 15.04.2020 17.12.2020 Yapılmadı N117 Delta Türbinlerde Yapılan İşler Türbin SEG Tip 3 Kule içi NFC Delta türbin Yangın algılama Kanat (LPS) No Bakımları Bakımı kanatlarında sistemi Yıldırım (2020) ekipman Revizyonu 29 vortex değişimi reseptör (2020) (Minimax) ölçümü kontrolü 2020 Yükseltildi kontrolleri T11d 24.01.2020 02.11.2020 14.10.2020 17.04.2020 17.06.2020 14.10.2020 2021'de devam T12d 24.01.2020 11.11.2020 06.10.2020 24.04.2020 16.06.2020 06.10.2020 2021'de devam T13d 24.01.2020 14.11.2020 06.10.2020 24.04.2020 12.06.2020 06.10.2020 2021'de devam T14d 22.01.2020 20.11.2020 19.10.2020 21.04.2020 10.06.2020 19.10.2020 2021'de devam T15d 22.01.2020 05.12.2020 09.10.2020 29.04.2020 06.06.2020 09.10.2020 2021'de devam T16d 22.01.2020 15.12.2020 08.10.2020 30.04.2020 27.05.2020 08.10.2020 23.12.2020 T17d 22.01.2020 08.12.2020 07.10.2020 30.04.2020 23.05.2020 07.10.2020 22.12.2020 T18d 16.01.2020 01.12.2020 07.10.2020 20.04.2020 26.05.2020 07.10.2020 21.12.2020 T25d 19.02.2020 24.12.2020 09.10.2020 02.05.2020 19.05.2020 09.10.2020 2021'de devam T26d 19.02.2020 27.12.2020 14.10.2020 02.05.2020 20.05.2020 14.10.2020 2021'de devam T27d 22.01.2020 24.12.2020 22.10.2020 17.04.2020 07.06.2020 22.10.2020 2021'de devam T28d 22.01.2020 30.12.2020 22.10.2020 15.04.2020 09.06.2020 22.10.2020 2021'de devam T29d 22.01.2020 01.12.2020 23.10.2020 29.04.2020 02.06.2020 23.10.2020 2021'de devam T30d 22.01.2020 04.12.2020 08.10.2020 28.04.2020 01.05.2020 08.10.2020 2021'de devam 56 2020 RES İşletmeler Raporu
Parça Değişimleri: 2020 yılı içerisinde türbin bakım ve arıza durumlarında N100 ve N117 türbinlerde Nordex stoklarından kullanılan yedek parça listesi aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. 2020 Yılı Parça Değişimleri Malzeme Adı Adet Tarih Türbin No Arıza Kodu 1 numaralı kanat DC Link Şarj ünitesi 3 numaralı yaw motor fren balatası 1 06.01.2020 T4 FE1166 Pitch1 battery defect 4 numaralı yaw motor fren balata switch 2 numaralı yaw motor (163Ak2) rölesi 1 06.01.2020 T4 FM414 Yaw MotBrake not open Konvertör basınç tahliye valfi 150 A3 CMS haberleşme Modülü 1 06.01.2020 T4 FM414 Yaw MotBrake not open CMS haberleşme kartı güç kaynağı Konvertör cooling termo çekvalfi 1 06.01.2020 T4 FM414 Yaw MotBrake not open Konvertör encoder besleme kartı Hub slipring ve yeni tip soketli kablo seti 1 06.01.2020 T4 Cooling sistemde varidos kaçağı arızası 2 numaralı kanat pitchmaster Ethernet switch 1 13.01.2020 T19 FM700 IBS Interbus Stop Generatör encoder Generatör rpm monitör 1 14.01.2020 T8 FM700 IBS Interbus Stop Ethernet switch Ethernet switch 1 16.01.2020 T20 FM1208 MI class B Fault Generatör toprak fırçası 1 numaralı kanat batarya panosu 1 17.01.2020 T18 FE1209 MConv Class C (Service!) Fault Generatör toprak fırçası Chopper Direnç 1 20.01.2020 T19 FM700 IBS Interbus Stop 700A Ana bara sigortası İzalosyonmetre 1 21.01.2020 T19 FM1154 PitchAngle 2 Diff.Set-Act 1 Numaralı kanat motor encoder kaplini 1S1 Pano kliması 1 22.01.2020 T3 Haberleşme arızası 3 kW Ups UPS Güç kaynağı 1 24.01.2020 T5 FE50 SafetyChain activated Generatör encoder 3 kW UPS 1 31.01.2020 T6 FE50 SafetyChain activated Cooling sistem termoçekvalf Coolin sistem dağıtım bataryası 1 04.02.2020 T19 Haberleşme arızası Varidos Oring 1 04.02.2020 T9 Haberleşme arızası Hidrolik yağ Anayatak rulman yağı 2 04.02.2020 T7 FM307 Gen brushWear Warn Anayatak rulman yağı Generatör rulman yağı 1 10.02.2020 T7 FE1150 Pitch1 Batt.Temp Error Kanat bataryası Anayatak rulman yağı 2 11.02.2020 T14 FE342 LV InsulatMonitor 660V Stop undelayed 1 11.02.2020 T30 FM300 MCV CirBreaker Open 2 11.02.2020 T30 FM300 MCV CirBreaker Open 1 13.02.2020 T25 FE342 LV InsulatMonitor 660V Stop undelayed 1 14.02.2020 T10 FM1141 PitchAngle 1 Diff.Set-RedAct 1 14.02.2020 T9 FM1212 MI CWTemp L Warn 1 18.02.2020 T3 FM358 LV UPSBatteryChange 1 24.02.2020 T22 FE359 LV UPSBatteryLow 1 05.03.2020 T28 FE1209 MConv Class C (Service!) Fault 1 18.03.2020 T5 FE359 LV UPSBatteryLow 1 20.03.2020 T23 FM1202 MI Temp H Warn 1 20.03.2020 T23 FM1202 MI Temp H Warn 36 L 20.03.2020 T23 FM1202 MI Temp H Warn 1 29.03.2020 T2 FE250 Hyd OilLevel L Stop 5 L 29.03.2020 T2 FE250 Hyd OilLevel L Stop 21 Tüp 31.03.2020 T12 Yağ seviyesi düşük 24 Tüp 02.04.2020 T16 Yağ seviyesi düşük 2 Tüp 02.04.2020 T16 Yağ seviyesi düşük 3 03.04.2020 T14 3 Numaralı kanatta batarya eğişimi yapıldı 24 Tüp 02.04.2020 T16 Yağ seviyesi düşük 57 2020 RES İşletmeler Raporu
Generatör rulman yağı 2 Tüp 02.04.2020 T16 Yağ seviyesi düşük Kanat bataryası 3 03.04.2020 T14 FM1128 Pit 3 DC link voltage L Stop Generatör toprak fırçası 2 07.04.2020 T26 FE342 LV InsulatMonitor 660V Stop Kanat bataryası 4 09.04.2020 T30 FM1112 Pit 3 DC link Voltage fault Yaw sürücü hafıza kartı 1 10.04.2020 T25 Cms modül (150 A4) 1 11.04.2020 T1 FE453 Yaw N-1 wind speed high CMS panosu güç kaynağı 1 13.04.2020 T1 FM750 IBS Pitch CommFlt Kanat encoder kaplini 1 13.04.2020 T1 Tip 3 Bakımı Generatör toprak fırçası 2 16.04.2020 T26 Tip 3 Bakımı Analog (cup) anemometre 1 17.04.2020 T4 Tip 3 Bakımı Hidrolik ünite bay-pas filtre contası 1 17.04.2020 T3 Tip 3 Bakımı Analog (cup) anemometre 1 13.04.2020 T2 Tip 3 Bakımı Hub çağrı butonu 3 26.04.2020 T7 Tip 3 Bakımı Generatör slinpring toprak fırçası 2 26.04.2020 T26 Tip 3 Bakımı Kanat yağlama nipeli 15 26.04.2020 T8 Tip 3 Bakımı Stator bara tutucu mesnet izolatörü 1 27.04.2020 T7 Tip 3 Bakımı Güç kaynağı (3kW ) 1 28.04.2020 T22 Tip 3 Bakımı Kanat acil stop butonu muhafazası 1 30.04.2020 T9 Varidos basınç göstergesi 1 30.04.2020 T9 FM358 LV UPSBatteryChange Dişli kutusu yan kapak contası 1 30.04.2020 T9 Tip 3 Bakımı 50 A buşon sigorta 1 30.04.2020 T20 Tip 3 Bakımı Kanat bataryası 1 30.04.2020 T20 Tip 3 Bakımı Kanat bataryası 3 30.04.2020 T17 Hidrolik ünite basınç tahliye ventili 2 02.05.2020 T9 FE1167 Pitch2 battery defect LPC 1 05.05.2020 T15 FE1167 Pitch2 battery defect 3 kW UPS 1 05.05.2020 T8 FM1459 Pit 3 Restart lock not reset 3 kW UPS besleme kablosu 1 05.05.2020 T8 Tip 3 bakımında değiştirildi. Asansör durdurucu switch 1 07.05.2020 T19 Kanat reset butonu 2 07.05.2020 T19 LPC arızalı 24V DC ampul 5 07.05.2020 T19 FM358 LV UPSBatteryChange Kanat reset butonu 2 13.05.2020 T21 FM358 LV UPSBatteryChange Generatör slinpring toprak fırçası 2 12.05.2020 T26 Tip 3 bakımında değiştirildi. Hup aydınlatma lambası 1 14.05.2020 T21 Tip 3 bakımında değiştirildi. 24V DC ampul 2 14.05.2020 T21 Tip 3 bakımında değiştirildi. Dişli kutusu sirkilasyon filitre kabı 1 15.05.2020 T24 Tip 3 bakımında değiştirildi. 24V DC ampul 5 14.05.2020 T23 FE342 LVL InsulatMonitor 660V Stop Asansör besleme kablosu 21.05.2020 T18 Tip 3 bakımında değiştirildi. Generatör toprak kömür 52 m 22.05.2020 T5 Tip 3 bakımında değiştirildi. Generatör uyartım fırçası switch 2 22.05.2020 T5 Tip 3 bakımında değiştirildi. Yaw cam switch 1 22.05.2020 T5 Tip 3 bakımında değiştirildi. Yaw rölesi 1 25.05.2020 T1 Türbin asansör kablo arızası Dişli kutusu sirkülasyon filtre basınç hor. 2 26.05.2020 T4 Dişli kutusu yağı 1 26.05.2020 T4 FM700 IBS Interbus Stop Kanat batarya D.C. kontaktör 28.05.2020 T2 FM700 IBS Interbus Stop 2 A cam sigorta 40 L 28.05.2020 T2 FM700 IBS Interbus Stop 1 FE400 Wind DirSlanting Stop(due YP50 8 FE165 Gear OilLevel 1 L Stop FE165 Gear OilLevel 1 L Stop FM1173 Pitch1 Batt.contactor Error FM1173 Pitch1 Batt.contactor Error 58 2020 RES İşletmeler Raporu
Hidrolik ünite basınç valfi (135 bar) 1 01.06.2020 T11 FM262 ROTB HoldPressure Fault Cooling motor besleme kontaktörü 1 01.06.2020 T2 FM1203 MI Temp H Stop 2 Numaralı kanat batarya box 1 02.06.2020 T22 Kanat batarya 36 02.06.2020 T22 FE1167 Pitch2 battery defect 2 Numaralı kanat şarj ünitesi 1 02.06.2020 T22 FE1167 Pitch2 battery defect Dişli kutusu yağ seviye sensörü 1 04.06.2020 T5 FE1167 Pitch2 battery defect Generatör encoder 1 08.06.2020 T8 Dişli kutusu yağı 18 L 15.06.2020 T13 FM700 IBS Interbus Stop Klüber 2.8 kg 15.06.2020 T15 FE1211 MI GridDiscon DespiteReleaseForOp Klüber 2.4 kg 15.06.2020 T15 240 mm Pabuç 15 17.06.2020 T7 Dişli kutusu yağ seviyesi düşük alarmı Bara mesnet izolatör 9 17.06.2020 T7 FM605 ALU Gen bear pause time H warn Varidos 18 L 17.06.2020 T23 FM605 ALU Gen bear pause time H warn 240 mm kablo pabucu 15 23.06.2020 T8 240 mm güç kablosu 80m 23.06.2020 T8 FE6 Manuel stop 240 mm ek konnektörü 10 23.06.2020 T8 FE6 Manuel stop 240 mm güç kablosu 45m 24.06.2020 T9 FE6 Manuel stop 240 mm ek konnektörü 5 24.06.2020 T9 FE6 Manuel stop 240 mm kablo pabucu 15 24.06.2020 T9 FE6 Manuel stop Bara mesnet izaltör 9 24.06.2020 T9 FE6 Manuel stop Kanat bataryası 5 13.07.2020 T28 FE6 Manuel stop UPS bataryası 6 13.07.2020 T28 FE6 Manuel stop Dişli kutusu (büyük ekipman) 1 15.07.2020 T13 FE6 Manuel stop Dişli kutusu (Mobil gear sch xmp 320) 540 L 15.07.2020 T13 FE6 Manuel stop LV switch 1 16.07.2020 T17 FE1429 Pit 3 Accu test FT/HT warning Generatör slipring toprak fırçası 2 20.07.2020 T26 FM358 LVL UPS Fault Generatör slipring toprak fırçası 2 24.07.2020 T26 Dişli kutusu arızası Pitch batarya 6 25.07.2020 T19 Gearbox Arızalı Anemometre 1 25.07.2020 T19 FE1759 PN Topbox CommFlt Generatör slipring toprak fırçası 2 28.07.2020 T13 FE342 LVL InsulatMonitor 660V Stop Generatör slipring uyartım fırçası 24 28.07.2020 T13 FE342 LVL InsulatMonitor 660V Stop Generatör soğutucu radyatör 1 29.07.2020 T22 FE1110 Pitch1 DC.link fault Shell Tellus s4vx 32 18 L 06.08.2020 T1 FM729 Wind Speed Right-hand CableCut Yaw kaliper 1 06.08.2020 T1 FM347 LVL InsulatMonitor 660V Warn Generatör slipring uyartım fırçası 6 12.08.2020 T29 FM347 LVL InsulatMonitor 660V Warn CMS güç kaynağı 1 14.08.2020 T21 Kanat bataryası 5 16.08.2020 T16 FM:807 Uyartım fırçası 2 16.08.2020 T16 FE250 Hyd OilLevel L Stop UPS bataryası 4 18.08.2020 T20 FE250 Hyd OilLevel L Stop Yaw kaliper 1 19.08.2020 T2 FM307 Gen brushWear Warn Yaw kaliper 1 19.08.2020 T21 Kanat bataryası 3 10.09.2020 T19 Haberleşme hatası Yaw box kliması 1 15.09.2020 T18 FE5160 SIS Pit Accu test sequence 1 fault Encoder 1 17.09.2020 T26 Hidrolik Akümülatör (30 bar) 1 17.09.2020 T13 FM307 Gen brushWear Warn FE359 LV UPSBatteryLow FE250 Hyd OilLevel L Stop FE250 Hyd OilLevel L Stop FM1172 Pitch PowerVolt. Fault FE171 GBX OilPress GearInlt L Stop FM1209 MCV Class C (Service!) Fault FM261 ROTB BrakePressure Fault 59 2020 RES İşletmeler Raporu
CMS modül 1 17.09.2020 T22 FM700 IBS Interbus Stop Gerilim açma- kapama bobini 3 18.09.2020 T19 FM1208 MI class B Fault Güç kaynağı 1 22.09.2020 T20 FE359 LV UPSBatteryLow 50 A sigorta 6 12.10.2020 T8 FE1182 Pitch1 Batt. not connected 1 numaralı kanat batarya 36 12.10.2020 T8 FE1182 Pitch1 Batt. not connected Kanat şarj ünitesi 3 12.10.2020 T8 FE1182 Pitch1 Batt. not connected UPS 1 14.10.2020 T23 FE359 LV UPSBatteryLow CMS modül 1 14.10.2020 T20 FM744 IBS Busquality Warning A3 switch kartı 1 20.10.2020 T29 FE1759 PN Topbox CommFlt NFC 1 24.10.2020 T29 Kanat bataryası 9 26.10.2020 T25 Haberleşme Arızası Ultrasonik anemometre 1 09.11.2020 T10 FE1425 Pit 2 Accu test HT fault Anolog (cup) anenometre 1 09.11.2020 T10 FE545 Wind Dir (Vane) Failure Güç kaynağı 1 09.11.2020 T10 FE545 Wind Dir (Vane) Failure UPS (Güç kaynağı 3 kW) 1 09.11.2020 T1 Hup slipring 1 16.11.2020 T2 Haberleşme hatası Dişli kutusu sirkülasyon motoru 1 18.11.2020 T24 FM359 LV UPSBatteryLow Dişli kutusu sirkülasyon motoru kaplini 1 18.11.2020 T24 FE700 IBS Interbus Stop Kanat motor encoder kaplini 1 21.11.2020 T10 FE171 Gear OilPress GearInlt L Stop IGBT 1 22.11.2020 T27 FE171 Gear OilPress GearInlt L Stop Kanat bataryası 15 23.11.2020 T15 PitchAngle 1 Diff.Set-Act Güç kontaktörü 1 28.11.2020 T3 FM1209 MCV Class C (Service!) Fault Anayatak( Main bearing) 1 05.12.2020 T16 FE1424 Pit 1 Accu test HT fault Kanat bataryası 3 09.12.2020 T28 Kanat bataryası 10 09.12.2020 T28 FE:1177 Kanat bataryası 30 12.12.2020 T18 Main bearing arızası Kanat bataryası 3 12.12.2020 T18 FE1428 Pit 2 Accu test FT/HT warning Kanat bataryası 10 15.12.2020 T14 FE1429 Pit 3 Accu test FT/HT warning Ana yatak rulman yağ 12 16.12.2020 T19 FE1426 Pit 3 Accu test HT fault Cup anemometre 1 21.12.2020 T7 FE1425 Pit 2 Accu test HT fault CMS Modül 1 21.12.2020 T7 FE1425 Pit 2 Accu test HT fault Kanat bataryası 18 22.12.2020 T29 FM173 ALU MainBearContainerLevel L Warn Kanat bataryası 10 22.12.2020 T29 FE545 Wind Dir (Vane) Failure Pano soğutucu kliması 1 23.12.2020 T20 Haberleşme arızası Pano soğutucu kliması 1 24.12.2020 T1 FE1425 Pit 2 Accu test HT fault Basınç Transmitörü 1 24.12.2020 T1 FE1426 Pit 3 Accu test HT fault Yaw rölesi 2 25.12.2020 T21 Kanat batarya şarj kontaktörü 1 25.12.2020 T21 Klima Arızası Kanat bataryası (Yeni tip) 30 25.12.2020 T26 Klima Arızası FE419 Yaw HydBrk not closed FM414 Yaw MotBrake not open FM1173 Pitch1 Batt.contactor Error FE1426 Pit 3 Accu test HT fault 60 2020 RES İşletmeler Raporu
3.3.2 Arıza İstatistikleri 2020 yılı içerisinde tüm kategori türlerinden kaynaklı (arıza, bakım ve mücbir sebepler) 6.689 adet, 10.018 saat duruş süresi yaşanmıştır. Bu duruşlardan toplam üretim kaybı 8.132.176 kWh olarak hesaplanmıştır. Tüm kayıpların toplamı santral üretiminin %3,37 kadardır. İşletme imkanları ile önlenemeyen kayıplar toplam 5.821.383 kWh’tır ve toplam kaybın %71,6'sını oluşturmaktadır. Önlenemeyen önemli kayıp oranlarında en yüksek ilk üç neden aşağıda gösterilmektedir. 1. Türbülans(Sector Cut Out) 4.090.945 kWh, toplam kayba oranı %50,30 2. Buzlanma 727.718 kWh, toplam kayba oranı %9 3. Aşırı rüzgâr 1.002.720 kWh, toplam kayba oranı %12 İşletme imkanları ile önlenebilir kayıplardan (bakımlar, yıllık periyodik kontroller, kalıcı ve geçici arızalar) yıllık 2.310.793 kWh üretim kaybı gerçekleşmiştir. Bu oran toplam üretim kayıplarının % 28,4'ünü oluşturmaktadır. Arıza durumlarında türbin bakım teknisyenlerimiz oncall sistemiyle tesiste bulunmadıkları zamanlarda dahil olmak üzere, haftanın yedi günü, 24 saat uzaktan reset ve yakından müdahale ile üretim kayıplarını azaltmak için, türbin arızalarına en kısa sürede müdahale etmektedirler. Nordex ile birlikte arıza ve bakım durumlarında, servis ekibimizin de işletme süreçlerinin içerisinde olması üretim kayıplarının azaltılmasına büyük oranda katkı sağlamaktadır. Sahamızda tip- 2 ve tip-3 bakımlarından kaynaklı toplam 648 saat bakım duruşunun sonucunda 157.655 kWh üretim kaybı meydana gelmiştir. Bu durumda ortalama saatlik bakım kaybı yaklaşık 243,294 kWh olarak gerçekleşmiştir. Aşağıdaki grafik ve tablolarda T17, T19, T28 ve T29’da türbülans (sector cut out) koruma nedeniyle duruş süresi ve kaybı oldukça yüksek olduğu görülmektedir. TÜRBİN NO Kayadüzü RES 2020 yılı Türbin duruş türlerine göre arıza sayı ve süreleri AF NAF M GE TOPLAM T1 N100g T2 N100g Adet Süre Adet Süre Adet Süre Adet Süre ADET SÜRE T3 N100g 137 69:20:08 19 84:40:44 10 37:08:35 2 18:58:15 168 210:07:42 T4 N100g 49 115:55:53 38 94:26:44 11 30:29:22 4 38:34:54 102 279:26:53 T5 N100g 38 54:52:24 57 110:45:42 12 33:50:43 2 18:42:42 109 218:11:31 T6 N100g 71 62:54:50 82 88:32:22 12 38:43:32 2 18:31:36 167 208:42:20 T7 N100g 53 106:29:59 41 61:59:49 13 29:31:01 4 17:59:44 111 216:00:33 T8 N100g 33 34:26:46 45 81:50:12 13 28:17:19 2 18:47:41 93 163:21:58 T9 N100g 39 29:56:50 59 102:20:10 12 31:28:19 5 31:44:52 115 195:30:11 T10 N100g 108 58:10:53 49 85:07:03 11 28:50:25 4 45:31:29 172 217:39:50 T11 N117d 113 52:24:46 51 89:45:17 16 39:24:03 6 61:00:30 186 242:34:36 T12 N117d 64 44:06:46 59 85:12:12 13 37:19:28 4 46:38:33 140 213:16:59 111 72:33:35 41 49:44:11 9 22:11:20 2 15:48:42 163 160:17:48 57 43:12:57 170 146:06:03 9 20:41:53 2 14:59:42 238 225:00:35 61 2020 RES İşletmeler Raporu
T13 N117d 58 328:03:34 269 145:12:15 8 24:51:26 2 22:46:32 337 520:53:47 T14 N117d 72 93:47:47 81 31:02:46 9 20:57:22 2 21:32:37 164 167:20:32 T15 N117d 65 47:20:14 35 23:06:34 8 16:17:46 2 14:06:01 110 100:50:35 T16 N117d 145 218:21:47 2 0:06:27 8 24:37:35 2 13:59:16 157 257:05:05 T17 N117d 52 40:32:16 803 1001:09:14 9 15:47:19 2 15:27:18 866 1072:56:07 T18 N117d 58 49:55:10 37 27:35:57 11 21:46:02 2 13:51:20 108 113:08:29 T19 N100g 35 67:48:57 519 1044:51:14 12 34:40:52 2 15:26:37 568 1162:47:40 T20 N100g 62 40:53:45 48 36:08:53 13 27:19:07 2 15:21:57 125 119:43:42 T21 N100g 37 46:37:00 33 31:55:11 12 34:52:23 2 16:00:43 84 129:25:17 T22N100g 51 77:45:08 20 35:53:00 12 34:45:04 2 16:04:14 85 164:27:26 T23 N100g 24 22:39:48 27 29:27:46 13 26:53:16 2 19:10:22 66 98:11:12 T24 N100g 27 43:40:58 17 44:05:12 9 32:02:55 2 13:21:32 55 133:10:37 T25 N117d 64 110:34:40 8 1:07:17 9 20:22:53 4 45:41:11 85 177:46:01 T26 N117d 81 110:31:19 207 125:04:21 7 17:22:42 7 43:29:07 302 296:27:29 T27 N117d 38 53:00:15 76 19:47:23 8 26:16:27 2 13:16:34 124 112:20:39 T28 N117d 46 109:08:54 484 653:05:40 8 14:57:45 2 12:20:25 540 789:32:44 T29 N117d 110 130:58:12 960 1666:28:16 7 14:21:37 2 12:06:12 1079 1823:54:17 T30 N117d 55 193:33:49 4 0:19:21 9 21:59:37 2 12:08:54 70 228:01:41 Toplam 1.953 2529:39:20 4.341 5996:57:16 313 808:08:08 82 683:29:32 6.689 10018:14:16 Santral kayıpları toplamda 8.132.176 kWh olarak hesaplanmıştır. Kayıplar toplam santral üretiminin %3,37’si kadardır. 12.000.000 Kayıplar Dahil Üretim Değerleri (kWh) Kayıplar 10.000.000 Üretimler 8.000.000Üretim ve Kayıp (kWh) T1 6.000.000 T2 T3 4.000.000 T4 T5 2.000.000 T6 T7 0 T8 T9 T10 T11 T12 T13 T14 T15 T16 T17 T18 T19 T20 T21 T22 T23 T24 T25 T26 T27 T28 T29 T30 62 2020 RES İşletmeler Raporu
3.3.3 Türbin Duruşlarının İncelenmesi En Sık Görülen Arızalar (Adet) FM5118 Toplam Arıza Miktarı: 6689 Adet (%100) FM952 SSF WTG SectorCutOut (%49) 106 Adet Diğer 1586 FM400 Adet FM1000 Wind SpeedH/StormDisconnect (%12) 211 Adet FM952 FM6 HMI WTG Manual Stop (%11) 3278 FM400 Wind DirSlanting Stop(due YP50) (%3) FM6 Adet FM5118 SIS Yaw HydBrTest required OpC PreAlarm Diğer Arızalar (%24) 711 Adet FM1000 797 Adet FM1209 En Uzun Süren Arızalar (Saat) 215 Saat FM1000 Diğer Toplam Arıza Süresi: 10018 Saat (%100) 377 Saat 1412… FM952 SSF WTG SectorCutOut (%47) FM6 HMI WTG Manual Stop (%26) FM861 FM861 Met AirTemp Outside L Stop (%7) 654 Saat FM1000 Wind SpeedH/StormDisconnect (%4) FM1209 MCV Class C (Service!) Fault (%2) FM6 FM952 Diğer Arızalar (%14) 2621 Saat 4736 Saat 63 2020 RES İşletmeler Raporu
FM1209 En Çok Üretim Kaybına Sebep Olan Arızalar (kWh) 233.439 FM861 kWh Diğer Toplam Üretim Kaybı: 8.132.176 kWh (%100) 721.896 1.164.3 kWh 30 kWh FM952 SSF WTG SectorCutOut (%50) FM6 HMI WTG Manual Stop (%12) FM6 FM952 FM1000 Wind SpeedH/StormDisconnect (%11) 992.352 4.090.9 FM861 Met AirTemp Outside L Stop (%9) 45 kWh FM1209 MCV Class C (Service!) Fault (%3) kWh Diğer Arızalar (%14) FM1000 929.214 kWh Üretim Kayıpları Türbülans Koruma Kaynaklı Duruşlar Arızalardan Kaynaklanan Duruşlar Fırtına Sebebiyle Duruşlar Buzlanma Sebebiyle Duruşlar Uzaktan Reset Atılarak Giderilen Arızalar Türbinden Reset Atılarak Giderilen Arızalar Tip-3 Bakım Çalışmaları Şebeke, Şalt ve OG Kaynaklı Duruşlar Türbin Retrofit ve İyileştirme Çalışmaları Planlı Yapılan Duruşlar Yıllık Periyodik Kule İçi Kontrol Çalışmaları Otomatik Resetlenerek Devreye Giren Arızalar Tip-2 Bakım Çalışmaları Converter Bakımları Diğer Sebepler Tip-1 Bakım Çalışmaları Tip-4 Bakım Çalışmaları Mucbir Sebepler Dolayısıyla Çalışma Yapılamaması 0 500.000 1.000.000 1.500.000 2.000.000 2.500.000 3.000.000 3.500.000 4.000.000 4.500.000 Üretim Kaybı (kWh) 64 2020 RES İşletmeler Raporu
Son 3 yılın kategorik olarak üretim kayıplarının karşılaştırması aşağıdaki gibidir. Kategorilerdeki en yüksek kayıplar türbülanstan kaynaklanmaktadır, diğer kategoriler normal düzeydedir. Yıllara Göre Üretim Kaybı Karşılaştırması Türbülans Koruma Kaynaklı Duruşlar Arızalardan Kaynaklanan Duruşlar Fırtına Sebebiyle Duruşlar Buzlanma Sebebiyle Duruşlar Uzaktan Reset Atılarak Giderilen Arızalar Türbinden Reset Atılarak Giderilen Arızalar Tip-3 Bakım Çalışmaları Şebeke, Şalt ve OG Kaynaklı Duruşlar Türbin Retrofit ve İyileştirme Çalışmaları Planlı Yapılan Duruşlar Yıllık Periyodik Kule İçi Kontrol Çalışmaları 2020 Otomatik Resetlenerek Devreye Giren Arızalar 2019 Tip-2 Bakım Çalışmaları 2018 Converter Bakımları Diğer Sebepler Tip-1 Bakım Çalışmaları Tip-4 Bakım Çalışmaları Mucbir Sebepler Dolayısıyla Çalışma Yapılamaması 0 500.000 1.000.000 1.500.000 2.000.000 2.500.000 3.000.000 3.500.000 4.000.000 4.500.000 Üretim Kaybı (kWh) Rapor döneminde emre amadelik ve üretim verilerini etkileyen en önemli duruşlar nedenleri; • 03 Temmuz 2020 tarihinde T13 delta türbinde, ZF markalı dişli kutusu değişimi yapılmıştır. (285 saat duruş, 445.868 kW üretim kaybı) • 06 Kasım 2020 tarihinde T16 delta türbinde, ana yatak değişimi yapılmıştır. (131 saat duruş,14.770 kW üretim kaybı) • 09 Şubat 2020 tarihinde T30 delta türbinde, ana güç kontaktör arızası meydana gelmiştir. (122 saat duruş, 137.571 kW üretim kaybı) Yukarıda özetlenen duruşlar türbinlerde yapılan çalışmalar başlığında detaylıca açıklanmıştır. 3.3.4 Güncellemeler/Retrofitler • Delta türbinlerde 15.04.2020 - 02.05.2020 tarihleri arasında NC2’de yazılım güncellemesi yapılarak, versiyon 19'dan versiyon 20’ye yükseltilmiştir. Saha geneli PLC programı versiyon 28'den versiyon 29'a yükseltilmiştir. Aynı anda kanat pitch masterlarda yazılım güncellemesi de yapılmıştır. Güncellemeler sonrası delta türbinlere kanat batarya arızaları oluştukça yeni tip kanat bataryası kullanılmaya başlanmıştır. 65 2020 RES İşletmeler Raporu
• 11.04.2020 tarihinde gamma türbinlerde mevcut sisteme yeni takılan röle ile DC besleme sigortasının atması durumunda, scadaya arıza olarak düşmesi, türbinin durmasının sağlanması ve rotor hızının aşırı yükselmeden arıza oluşturarak, tespit edilen güvenlik açığının giderilme çalışması, 12.06.2020 tarihinde tamamlanmıştır. (SN-171) • Sahamızda bulunan 15 adet gamma türbinde, kanatlarda vortex generatör montajına 11.03.2020 tarihinde başlanmıştır. Rüzgârın yüksek olması nedeniyle taşeron firma sahada çalışmasına devam edemeyerek sahadan ayrılmıştır. 9 Mayıs’ta iki ayrı ekip olarak tekrar işe başlanılmış ve 15.05.2020 itibariyle vortex montajı tamamlanmıştır. T24 Gamma türbinde mevcutta vortex montajı olduğundan yeni montaj yapılmamıştır.(SN-129) • Delta türbin kanatlarında bulunan vortex generatörler sıklıkla düşmekteydi, Nordex tarafından taşeron firmadan hizmet alınarak 01.05.2020-17.06.2020 tarihleri arasında tüm delta türbin kanatlarında vortexler sökülerek yeni tip vortex montajı yaptırılmıştır. • Gamma türbinlerde nacelle zemininde bulunan, hareketli havalandırma kapakları çalışanların güvenliği nedeniyle sabitlenmiştir. (SN-132) • Gamma türbinlerde 13.04.2020-12.06.2020 tarihleri arasında kanat motor sürücülerine (pitch master) program güncelleme yapılmıştır. (SN-171) 3.3.5 Türbinlerde Yapılan Çalışmalar ve Teknik Problemler • T13 delta türbinde dişli kutusu değişimi: 3 Temmuz 2020 tarihinde Nordex tarafından T13 delta türbinde ZF markalı dişli kutusunun garanti sonu kontrollerinde sorun tespit edildiği bildirilmiştir, aynı gün içerisinde Nordex tarafından türbin durdurulmuştur. 6 Temmuz 2020 tarihinde dişli kutusu sökümüne başlanmıştır. Rüzgarın yüksek olması sebebi ile vinç çalışması 13 Temmuzda gece 02:00’de yapılabilmiştir. Yeni dişli kutusu servis ekibimizin de desteği ile değiştirilerek türbin 15 Temmuz’da devreye alınmıştır. Değişim sonucunda 285 saat duruş, 445.868 kWh üretim kaybı yaşanmıştır. • T16 delta türbinde ana yatak değişimi: 30.11.2019 tarihinde, CMS sisteminden alınan veriler neticesinde, titreşim değerlerinin yükseldiği, Bachmann tarafından açılan ticket ile bildirilmiştir. Yapılan fiziki incelemeler ve alt yüklenici firmaya yaptırılan endoskopi sonucunda, titreşimin ana yatak rulmanında görülen hasardan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Türbinde titreşim analizleri yapılmaya bir süre daha devam edilerek izlenmiştir. Zaman içerisinde titreşimin artış gösterdiği, kabul edilebilir değerlerin üzerine çıktığı görüldüğünden, 30 Kasım itibariyle sahada ana yatak değişim süreci başlatılmış ve 6 Aralık 2020 tarihinde değişim tamamlanarak türbin devreye alınmıştır. Büyük ekipman değişimi nedeniyle türbinde 131 saat duruştan, toplam 14.770 kWh üretim kaybı meydana gelmiştir. Çalışmanın rüzgârın düşük olduğu haftaya planlanması ile duruş süresine oranla üretim kaybı oldukça düşük gerçekleşmiştir. 66 2020 RES İşletmeler Raporu
• T30 09.02.2020 pazar günü FE1208 arıza kodu ile (MConv Class C (Service!) Fault) durmuştur. Arıza tespitinin uzun sürmesi ve parça bekleme sebeplerinden 14.02.2020 tarihine kadar (122 saat) türbin çalıştırılmamıştır. Hava sıcaklığının da aşırı düşük olması, türbinde çalışma ortamını oldukça zorlaştırmıştır. Arızanın konvertör panosunda coupper yanması, 1.100 amper 3 adet sigortanın atması ve güç kontaktörünün bir kontağının kapalı kalması nedeniyle meydana geldiği tespit edilmiş olup, arızadan kaynaklı toplam 137.571 kWh üretim kaybı meydana gelmiştir. • 02.06.2020 tarihinde T22 gamma türbinde 2 numaralı kanat batarya arızasına bakıldığında, batarya panosunun içerisinde bulunan ısıtıcı tablanın bağlantı cıvatalarının kırıldığı, kısa devre olduğu ve batarya panosunun gövdesinde kılcal çatlak olduğu tespit edildi. Ağır ve hacim olarak büyük olan pano hup camı sökülerek, dışarı çıkarılmış ve yeni pano montajı yapılmıştır. • Gamma türbinlerde yapılan tip 3 bakımında, 5 türbinde generator stator box içerisinde, kablo yanıkları tespit edilmiştir. Kabloların ısınmadan kaynaklı bakır iletkende ve izolasyonda yanıkların oluşması nedeniyle, servis ekibimiz tarafından planlı çalışma başlatılmıştır. Öncelikle ısınmanın ana nedeni, ilk montaj zamanında fabrikada sıkılan kablo pabuçlarına tek sıkım uygulandığı, bu nedenle kabloda ısınma olduğu tespit edilmiştir. Yapılan planlı çalışmalar ile bir türbinde kablo pabuçları değiştirilerek, diğer 2 türbinde ise kablo metrajları yeni pabuç yapmaya yetmediğinden, azimutta ek yerinde eski kablolar kesilerek, her faz için 8 metre uzunluktaki kablo, kablo pabuçları, bara mesnet izolatörleri yenilenmiştir. Kalan T20 ve T23 içinde rüzgârsız bir günde çalışma yapılacaktır. • 24.07.2020 tarihinde T19’dan gelen (FE1110) kanat DC link arızasına yakından müdahale edilmiştir. 1 numaralı kanatta 6 adet bataryanın arızalandığı tespit edilerek batarya değişimleri yapılmıştır. Aynı türbinde önceden arıza tespiti yapılan ve iş planına alınan anemometre değişimi de yapılmıştır. • T22’nin generatöründe aşırı ısınma nedeniyle güç kısıtlaması meydana gelmekteydi, yapılan kontrollerde, soğutma sisteminde sorun olduğu tespit edilerek, generatör iç radyatör 29.07.2020 tarihinde değiştirilerek arıza giderilmiştir. • 03.08.2020 tarihinde T20’den gelen (FE1191) kanat arızasına, yakından müdahale edilmiştir. 2 numaralı kanatta, motor encoder kaplinin kırıldığı tespit edilip, parça değişimi yapılarak arıza giderilmiştir. • 06.08.2020 tarihinde T1 gamma türbinde yaw sistemi, fren kaliperinde yağ kaçağı tespit edilmiştir. Fren kaliperi değiştirilerek arıza giderilmiştir. • Almanya Bachman firması tarafından T17’de tespit edilen titreşim nedeniyle türbin rotor shaft somununda sıkım yapılarak açık ticket kapatılması için Bachmana bilgi verilmiştir. 67 2020 RES İşletmeler Raporu
• 13.09.2020 tarihinde T6 gamma türbinde meydana gelen FE250 (Hyd OilLevel L Stop) arızasına yakında müdahale edildiğinde, yaw fren kaliperinde yağ kaçağı tespit edilmiş olup, 2 adet fren kaliperi değiştirilerek arıza giderilmiştir. • T18 delta türbinde kabin sıcaklığının yükselmesi nedeniyle yakından müdahale edildiğinde, pano klimasının arızalı olduğu tespit edilmiş ve klima değişimi yapılmıştır. • T26’da 16 Eylül 2020 tarihinde gece saatlerinde gelen FE1209 arızasına yakından müdahale edildiğinde, generatör encoder arızası tespit edilerek değiştirilmiştir. • T9 ve T10’da asansör ve blok stop halatlarının hasarlı olduğundan 22.10.2020 tarihinde Nordex tarafından alt yüklenici firmadan servis hizmeti alınarak değişim yaptırılmıştır. • Gamma türbinlerde kış aylarında anemometrelerin donmasının önlenmesi için Nordex tarafından bir güncelleme ile anemometre çerçeveleri ısıtıcılı çerçeve ile değiştirilmiştir. Ekim ve kasım aylarında Nordex’e destek verilerek elektrik bağlantıları yapılıp, ısıtıcılar devreye alınmıştır. Dört türbinde yapılan çalışma 2021 yılında tamamlanacaktır. • T2’de 15.11.2020 tarihinde meydana gelen FM700 interbus haberleşme sisteminin kesilmesi nedeniyle 36 saat 42 dakika duruş olmuştur, yapılan arıza tespitinde hup slipring’de kısa devre tespit edilerek, slipring değişimi yapılmıştır. Arıza nedeniyle 5.703 kWh üretim kaybı meydana gelmiştir. • T24’te 18.11.2020 tarihinde FE171 arıza kodu (dişli kutusu yağ sirkülasyon hatası) ile türbin 5 saat 47 dakika durmuştur. Servis ekibimiz tarafından yapılan kontrollerde yağ sirkülasyon pompasının, motorunun arızalandığı tespit edilerek yedeği ile değiştirilmiştir. Arıza nedeniyle 9.683 kWh üretim kaybı olmuştur. • T27’de 21.11.2020 tarihinde FM1209 arıza kodu ile türbin 15 saat 54 dakika durmuştur, servis ekibimiz tarafından yapılan kontrollerde bir adet MSC IGBT arızası tespit edilmiştir. Sahamızda yedek olmadığından Tokat sahasından yedek parça getirilerek takılıp türbin devreye alınmıştır. Arızanın uzun sürme nedeni gece meydana gelmesi ve Tokat sahasından yedek parça beklenmesidir. Arıza nedeniyle 794 kWh üretim kaybı olmuştur. • T15 delta türbin FE1424 arıza kodu ile 11 saat 35 dakika durmuştur, servis ekibimiz tarafından yapılan ölçümlerde 1 ve 3 numaralı kanatlarda toplam 15 adet arızalı batarya tespit edilerek değiştirilmiştir. Arıza nedeniyle 5.366 kWh üretim kaybı olmuştur. • T3 gamma türbin FE1177 arıza kodu ile 6 saat 56 dakika durmuştur. Servis ekibi tarafından yapılan kontrollerde 2 numaralı kanatta batarya şarj kontaktörünün arızalı olduğu tespit edilerek değiştirilmiştir. Arızanın uzun sürme nedeni gece meydana gelmiş olmasıdır. Arıza nedeniyle 10.163 kW üretim kaybı olmuştur. 68 2020 RES İşletmeler Raporu
• T28 delta türbinde gece gelen kanat batarya arızasına bakıldı, tüm bataryalar gruplardan ayrılıp test edildi. 3 numaralı kanatta 10 adet, 2 numaralı kanatta 3 adet arızalı akü bulunup değiştirildi. • 27 Aralık 2020 tarihinde kanat reseptör ölçümleri yapılmaya başlanmıştır. 24.12.2020 tarihini itibariyle 10 türbin ölçümleri tamamlanmış olup, rüzgârın yüksek olması nedeniyle çalışmaya ara verilmiş, 2021 yılında devam edilmesi planlanmaktadır. • Sector cut out: Sahamızda T12, T13, T17, T19, T26, T28 ve T29’da toplam 7 adet türbinde, Nordex parametreleri gereği, FM952 Sector cut out (yakın türbinlerin birbirleri ile arasındaki mesafe, rüzgâr algılanma yönü, rüzgârın kesilmesi) duruşu yaşanmaktadır. İlgili parametreler sebebi ile sahamızda 2020 yılında, ciddi bir duruş süresi (4.736 saat) ve 4.090.945 kWh üretim kaybı yaşandığından, saha özelinde bu konu duruş sürelerinin ve üretim kayıplarının en yüksek oranını oluşturmaktadır. 3.4 Şalt ve OG/YG Performansı 23-24 Eylül 2020 tarihinde şalt tesisi, güç trafolarında ve yük altında kademe değiştiricilerinde, türbin trafo ve orta gerilim hücrelerde hizmet alımı yolu ile test ve bakım çalışması yaptırılmıştır. Yapılan test ve ölçüm çalışmalarında 50-62,5 MVA TR-A güç transformatörünün A fazının sargı direnci diğer iki faza oranla bir miktar yüksek çıkmıştır, durum takip edilmektedir. • Şalt bakımlarına dört servis personelimiz ile her alanda destek olunmuştur. • Şalt bakımı sırasında tüm ekipmanlar yıkanmış pano içleri hava ile temizlenmiştir. • Şalt bakımı nedeniyle yapılan enerji kesintisinde, şalt tesisi ve idari bina çevresindeki aydınlatma direklerinde bulunan tüm arızalı armatürler yenileri ile değiştirilmiştir. • 2020 yılı içerisinde yüksek gerilim ve orta gerilim seviyesinde yapılan manevra listesi aşağıdaki gibidir. Kesinti Bölgesi Kesinti Kesinti Bitiş Kesinti Açıklama Etkilenen Başlangıç Zamanı Süresi Türbin Fider 2 Zamanı Sayısı T-9 01.01.2020 02.01.2020 16:04 Fider 2'den 2730 metre uzaklıkta 3 adet 1x120 5 Fider 2 06.01.2020 06.01.2020 01:30 XLP kablo patlağı eklendi 1 10.01.2020 10.01.2020 13:05 5 T-9 FE346 Arızası için enerji kesme, verme yapıldı. 11.01.2020 11.01.2020 13:05 1 T-2 Yılteknik firması tarafından Fider-2 de kablo testi T-2 31.08.2020 31.08.2020 01:15 yapıldı (T.Ç) 1 MERZİFON FDR 03.09.2020 03.09.2020 14:03 1x300 nyy güç kablolarının ve step up hermatik 1 LADİK FDR 05.09.2020 05.09.2020 02:31 trafo kablo kutusunun değişimi yapıldı. - LADİK FDR 18.09.2020 18.09.2020 03:09 Trafo türbin arası kablo izolasyon testi yapıldı. - MERZİFON FDR 23.09.2020 (T.Ç) TRAFO-A 23.09.2020 TRAFO-B 23.09.2020 1x300 nyy güç kablolarının değişimi yapıldı.(M.B) 23.09.2020 13-14 Numaralı direkler arasında koruma iletkenlerinde lif tamir çalışması yapıldı. Sekonder bakım çalışması yapıldı. 23.09.2020 11:10 Şalt bakımı yapıldı 30 23.09.2020 09:07 Şalt bakımı yapıldı 30 23.09.2020 09:27 Şalt bakımı yapıldı 30 23.09.2020 09:45 Şalt bakımı yapıldı 30 69 2020 RES İşletmeler Raporu
T-7 05.10.2020 05.10.2020 02:10 1x300 nyy güç kablolarının değişimi için hazırlık 1 T-7 06.10.2020 06.10.2020 09:37 yapıldı. 1 LADİK FDR 16.11.2020 16.11.2020 07:42 - 1x300 nyy güç kablolarının değişimi yapıldı. LADİK FDR 17.11.2020 17.11.2020 07:44 - TEİAŞ Ladik fiderinde 1,4 ve 13 Numaralı direklerdeki arızalı izolatörlerin değişimi,4 ve 23 Numaralı direkte ark boynuzu arızasının giderilmesi, 24 Numaralı direkte off set kaçağını giderme nedeni ile Ladik fiderinde YTM talimatı ile enerji kesme verme manevrası yapıldı. TEİAŞ Ladik fiderinde 1,4 ve 13 Numaralı direklerdeki arızalı izolatörlerin değişimi,4 ve 23 Numaralı direkte ark boynuzu arızasının giderilmesi, 24 Numaralı direkte off set kaçağını giderme nedeni ile Ladik fiderinde YTM talimatı ile enerji kesme verme manevrası yapıldı. 3.5 Santralde Yapılan Düzeltici/Önleyici Faaliyetler • 09.09.2020 tarihinde Yönetim Kurulu Başkanımız Ebubekir Tivnikli ve yönetim kurulu üyeleri, santralimizi ziyaret ederek, işletmemize ve çalışma arkadaşlarımıza yakın ilgi göstermişlerdir. • Periyodik olarak yaptığımız türbin köşk kontrollerinde, T26’nın trafo koruma rölesinin çalışmadığı 04.05.2020 tarihinde tespit edildi. Susurluk RES’te bulunan yedek VAMP 300 röle talep edilip, ayarları güncellenerek T26’ya takıldı. Eski arızalı röle Scneider Elektrik firmasına tamir için gönderildi. Rölenin 3 yıl olan garantisinin sona erdiği, tamirinin mümkün olmadığı, yerine muadil bir ürün satın alım yapılması gerektiği konusunda firmadan dönüş yapılmış ve 2 adet yeni röle alımı gerçekleştirilmiştir. • 2012 yılı proje döneminde yaptırılan tel çitler, ömrünü tamamladığından, tamiri mümkün olmayan hasarlar meydana gelmekteydi. Aşırı rüzgâr ve buz yüküne dayanamayarak sık sık yıkılmakta ve kapılar artık kilitlenememekteydi. Bu sebeple, 10 adet gamma türbinde bulunan ve çalışmayan çit kapılarının değişimi yapılarak çit direkleri güçlendirilmiştir. 2021 yılında çit yenilemelerine devam edilmesi planlanmaktadır. • 12 Haziran 2020 tarihinde çevre danışmanlık firması tarafından yapılan tehlikeli ve tehlikesiz geçici depolama alanlarının kontrollerinde bazı düzenleme ve değişikliklerin yapılması istenmiştir. İşletme ekibimiz tarafından atık depo alanında tespit edilen eksiklikler ve düzenlemeler yapılmış, atık depolamaya uygun hale getirilerek atık yönetim planına uygun olarak yerleştirilmiştir. • İdari bina çevresinde bulunan ahşap kamelya tamir edilerek ahşap koruyucu ile boyanmıştır. • Şalt köşesinde bulunan iş makinesi çarpmasından kırılan beton direk sökülerek yerine yeni demir direk yapılmıştır. • T9 gamma türbinde buz düşmesi nedeniyle hasar gören trafo kablo kutusu tamir ettirilerek işletme yedeğine alınmıştır. 70 2020 RES İşletmeler Raporu
• 03.09.2020 tarihinde, T2’de FM346 (LV InsulatMonitor 660V Stop) arızası nedeniyle güç kablolarında izolasyon ölçümü yapıldı, yapılan ölçümlerde kablolarda izolasyon bozulması tespit edildi. 555 metre yer altı 1kV 1x300 NYY güç kabloları işletme imkanları ile değiştirildi. • T7 gamma türbinde izolasyon (FM347 LV InsulatMonitor 660V Warn) alarmı ve devamında meydana gelen duruş nedeniyle step-up trafo ile türbin arası 1x300 NYY yer altı güç kablolarında izolasyon ölçümü yapıldı, değerleri düşük çıktığından 06.10.2020 tarihinde kablo değişimi yapılmıştır. Kablolar imalatçı firmadan garanti kapsamında ücretsiz gönderilmiştir. • Saha girişinin kontrolü ve güvenliğinin sağlanması için uzaktan kontrollü demir kapı yaptırılmıştır. Demir kapı kontrolü için T24’ten 250 metre enerji kablosu ve kamera haberleşmesi için ethernet kablo yer altına döşenerek, aydınlatma ve kamera montajı için yeni galvaniz demir direk dikilmiştir. • 16-17 Ekim 2020 tarihinde türbin fiber alt yapıda ring hatlarının kontrolleri Nordex ile birlikte yapılarak ring hattı olmayan fiber dönüşleri test edilerek aktif hale getirildi. • 7-8 Ekim 2020 tarihinde Teknoloji Başkanlığı ekibi tarafından verilerin kontrolsüz bir şekilde şirket dışına çıkarılmasını önlemek adına bazı düzenlemeler yapılmıştır. Tüm bilgisayarlarda usb bellek, harici disk vb. cihazlara veri yazma yetkisi kapatılarak, sadece veri okuma yetkisi verilmiştir. • Network ayarlarında düzenleme ve yenileme çalışması kapsamında haberleşme odasında iki adet yönetilebilir haberleşme switchinin montajı yapılıp devreye alınmıştır. • Network düzenlemesi sonucunda sahamızda bulunan 192.168.0.1-254 ve 192.168.1.1-254 IP bloğunda olan tüm kameralar tarafımızca, network ekibi tarafından belirlenen 10.105.15.1-254 IP bloğuna taşınmıştır. • Şalt ekipmanlarının aylık kontrolleri sırasında, çalışmayan bara gerilim voltmetresi tespit edildi. Yapılan incelemede saha dağıtım panosunda, atık sigorta tespit edilerek kaldırıldı. Gerilim değerleri normale döndürülmüştür. • Türbin köşklerinde yapılan aylık periyodik kontroller sırasında T17, T19, T17 T22 ve T23 delta türbinlerin köşk akülerinin şişmiş, kutup başlarının oksitlenerek kırılmış olduğu tespit edilmiştir. Satın alma süreci devam etmektedir. • 2020-2021 yılı karla mücadele ve saha yollarının sürekli açık tutulması için iş makinası kiralaması yapılmıştır. • 2012 yılında türbinlere takılan kameralardan arıza ve görüntü bozukluğu nedeniyle görüntü alınamaması sebebiyle, Tokat sahasından kamera revizyonları nedeniyle sökülen 12 kamera hiç görüntü alınamayan türbinlere takılmıştır. Hali hazırda 8 adet kamera ihtiyacı kalmıştır, 2021 yılında alım yapılması planlanmaktadır. • 2012 yılından beri kullanılmakta olan Bosch kamera kayıt cihazı bağlantı sorunları ve IP güncellemelerini kabul etmemesi nedeniyle sökülerek, yerine Tokat sahasından sökülen 32 kanal 71 2020 RES İşletmeler Raporu
yeni nesil kamera kayıt cihazı sisteme eklenmiştir. Kamera sistemlerinde güncelleme ve iyileştirme çalışmalarına devam edilmektedir. • Aralık ayında tesis genelinde topraklama ölçümü yapılmıştır. 3.6 İş Güvenliği Faaliyetleri ve Alınan Eğitimler • İSG ve rutin konuların takibi düzenli olarak yapılmıştır. • Tüm işletme personeli için yıllık periyodik sağlık muayeneleri yapılmıştır • Gülberg OSGB tarafından aylık düzenli olarak işyeri hekimi ve İSG uzmanı saha ziyareti yapılmıştır. • Mevcut servis ekibimize ve yeni işe alımı yapılan personele Era İple Erişim firmasında yüksekte çalışma eğitimi (GWO) aldırılmıştır. • Servis personellerimize kamyonet araçlarımızın kullanımı için zorunlu hale gelen psikoteknik belgesi aldırılmıştır. • Servis teknisyenimiz Soner Cansız için kamyonet araç kullanımında zorunlu hale getirilen SRC belgesi aldırılmıştır. • 2020 yılı Aralık ayında sıfır atık uygulamasına geçilmesi ile birlikte personele yönelik uygulamalı eğitim ve bilgilendirme çalışmaları yapılarak, temin edilen biriktirme ekipmanları personellerin kolayca ulaşabileceği noktalara, uygun aralıklarla yerleştirilerek uygulayama başlanmış, izleme yapılmaktadır. Uygulamanın aksayan yönleri, eksiklikler veya geliştirilecek taraflar 2021 yılında değerlendirilmeye devam edilecektir. • Her ay düzenli olarak santralimiz çevresinde bulunan Kayadüzü, Çavundur, Çobanören, Bayat köylerinde yaşayan 15 ihtiyaç sahibi aileye gıda yardım paketlerinin dağıtımı tarafımızca yapılmaktadır. İşletmede Yapılan Periyodik Kontroller 1. Şalt sahası kontrolleri 2. 15.12.2020 tarihinde fosseptik çukuru vidanjör kiralanarak boşalttırılmıştır. 3. Dizel generatör haftalık kontrolleri 4. Fare istasyonlarının yem değişimleri 5. Türbin, köşk ve tel çit kontrolleri 6. Yangın tüpleri, yangın alarm sistemi ve ecza dolabı kontrolü 7. Genel temizlik ve diğer kontroller 72 2020 RES İşletmeler Raporu
MERZİFON SAHASINDAN FOTOĞRAFLAR 73 2020 RES İşletmeler Raporu
OSMANİYE HASANBEYLİ ENERJİ
4.HASANBEYLİ ENERJİ 4.1 Üretim ve Kapasite Verileri Hasanbeyli RES’in 2020 yılına ait üretim ve kapasite faktörü değerleri aşağıdaki tablo ve grafikte gösterilmiştir. Türbin Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık T1 675.219 711.735 705.062 328.826 390.849 619.057 455.676 656.181 292.090 350.629 574.479 1.060.036 T2 651.532 667.885 675.030 314.757 385.262 618.333 463.313 660.267 311.496 332.915 554.259 1.030.699 T3 664.734 665.223 650.641 308.929 375.853 619.856 470.863 658.657 310.879 321.646 558.642 1.027.805 T4 685.964 657.850 677.205 325.854 374.602 592.613 456.809 637.477 313.982 305.708 583.910 1.035.666 T5 682.704 643.630 679.869 339.906 387.211 636.143 498.357 688.452 333.786 316.677 567.019 984.133 T6 781.373 749.745 844.535 435.815 537.512 833.056 664.810 895.056 459.459 69.575 445.383 1.076.834 T7 731.915 688.743 760.576 394.667 480.733 770.934 628.254 828.253 425.970 358.461 558.629 1.007.648 T8 607.530 594.316 736.328 547.475 623.648 1.080.655 1.010.255 1.281.941 677.237 476.667 419.098 760.640 T9 632.373 608.880 777.089 585.407 679.562 1.117.257 1.042.322 1.341.146 744.876 509.868 491.588 852.840 T10 681.188 683.267 875.803 650.219 756.289 1.176.486 1.077.477 1.406.304 794.053 524.363 546.731 896.848 T11 677.747 637.512 829.291 616.168 710.779 1.148.113 1.061.484 1.372.368 776.094 515.572 530.882 876.125 T12 637.057 615.053 818.989 627.820 724.440 1.142.302 1.080.624 1.404.715 707.569 502.295 505.588 871.755 T13 602.167 646.889 781.092 579.012 690.791 1.073.093 943.116 1.272.067 640.314 438.550 418.265 784.347 T14 599.800 565.571 757.511 511.252 648.670 1.032.291 887.740 1.242.599 610.965 432.760 470.657 863.774 T15 592.835 539.260 738.334 526.977 636.694 1.011.242 858.670 1.220.510 580.256 387.008 456.225 827.690 T16 566.289 585.333 743.437 530.171 663.550 1.032.769 878.351 1.229.171 586.505 418.237 498.303 851.809 T17 555.453 557.135 717.639 484.649 621.471 994.360 841.749 1.206.174 562.841 390.418 451.839 771.080 T18 522.163 493.660 657.460 507.572 564.316 1.013.939 942.485 1.247.551 607.903 406.260 350.844 630.311 T19 540.377 471.348 652.529 515.103 615.427 1.038.412 983.894 1.298.155 635.632 435.225 363.054 685.198 T20 513.282 434.366 697.616 510.095 613.136 1.018.585 927.793 1.257.162 653.964 456.240 418.844 757.260 TOPLAM 12.601.702 12.217.401 14.776.036 9.640.674 11.480.795 18.569.496 16.174.042 21.804.206 11.025.871 7.949.074 9.764.239 17.652.498 Kapasite 33,9% 35,1% 39,7% 26,8% 30,9% 51,6% 43,5% 58,6% 30,6% 21,4% 27,1% 47,5% 76 2020 RES İşletmeler Raporu
12.000.000 Toplam Üretim Değerleri (kWh) 10.000.000 Üretim (kWh) 6.819.8398.000.000 6.665.748 6.633.7286.000.000 6.647.640 6.757.887 7.793.153 7.634.783 8.815.790 9.383.208 10.069.028 9.752.135 9.638.207 8.869.703 8.623.590 8.375.701 8.583.925 8.154.808 7.944.464 8.234.354 8.258.343 4.000.000 2.000.000 0 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 T13 T14 T15 T16 T17 T18 T19 T20 2020 yılı dönemi toplam 163.656.034 kWh üretim yapılmıştır. Ortalama kapasite faktörü ise %37,36 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde rüzgâr hızı mevsim normallerinde seyretmiştir. Geçen yıllara göre ocak, şubat döneminde rüzgârın yüksek fakat buzlanmanın uzun süreli olması (kışın sert geçmesi) sebebiyle üretim kayıplarımızın fazla olması toplam üretimimizi de etkilemiştir. Buna rağmen üretim olarak 2019 döneminden ve son 3 yılın ortalamasından daha verimli bir yıl olmuştur. 4.2 Emre Amadelik İstatistikleri 2020 yılında gerçekleşen emre amadelikler aşağıda görüldüğü gibidir. Genel ortalama %99,40 olarak hesaplanmıştır. Son yılların ortalamalarının üzerinde bir değer yakalanmıştır. Aralık ayı dönem içinde denk gelmediğinden arıza takip çizelgesinden alınmıştır. T. No Oca. Şub. Mar. Nis. May. Haz. Tem. Ağu. Eyl. Eki. Kas. Ara. ORT. T1 99,94% 99,94% 99,99% 100,00% 98,07% 99,89% 99,83% 99,96% 99,17% 99,68% 100,00% 100,00% 99,71% T2 99,80% 99,91% 99,78% 100,00% 99,95% 99,99% 99,99% 99,98% 99,53% 100,00% 99,97% 99,90% 99,90% T3 99,98% 99,91% 98,70% 99,98% 99,19% 100,00% 98,66% 100,00% 99,68% 99,17% 99,89% 98,75% 99,49% T4 99,90% 99,86% 99,87% 99,99% 99,91% 99,98% 100,00% 100,00% 99,48% 99,97% 99,99% 99,88% 99,90% T5 99,95% 99,55% 99,23% 99,91% 98,83% 99,99% 100,00% 100,00% 99,71% 99,99% 100,00% 99,68% 99,74% T6 100,00% 98,90% 99,88% 99,98% 99,98% 99,99% 99,98% 100,00% 99,34% 100,00% 100,00% 99,93% 99,83% T7 100,00% 99,94% 99,97% 99,76% 97,58% 99,71% 99,22% 99,87% 99,71% 98,92% 97,37% 100,00% 99,34% T8 99,84% 99,92% 99,97% 99,95% 99,61% 99,85% 99,56% 98,08% 99,00% 99,98% 100,00% 98,39% 99,51% T9 97,61% 99,79% 99,92% 99,40% 99,70% 99,95% 99,62% 98,92% 99,52% 99,78% 98,82% 93,80% 98,90% T10 99,91% 99,94% 99,99% 99,99% 97,80% 99,97% 100,00% 99,31% 99,93% 100,00% 99,99% 99,91% 99,73% T11 99,93% 99,65% 99,26% 97,64% 95,46% 98,87% 99,45% 98,32% 99,24% 100,00% 100,00% 99,85% 98,97% T12 99,73% 99,99% 99,80% 100,00% 98,71% 98,50% 100,00% 99,36% 100,00% 100,00% 100,00% 99,91% 99,67% T13 99,46% 99,94% 99,97% 99,96% 99,47% 98,74% 98,59% 99,12% 99,28% 100,00% 99,94% 98,49% 99,41% T14 99,82% 95,92% 99,98% 100,00% 99,66% 99,99% 99,95% 99,23% 99,99% 100,00% 100,00% 99,63% 99,51% T15 99,56% 99,32% 99,91% 99,99% 99,99% 99,99% 99,93% 99,09% 100,00% 99,71% 99,58% 99,58% 99,72% T16 97,83% 99,87% 98,90% 98,09% 97,23% 99,41% 99,02% 97,62% 98,11% 99,75% 99,76% 100,00% 98,80% T17 99,95% 97,20% 99,92% 95,20% 98,01% 99,96% 99,82% 99,62% 100,00% 99,98% 99,90% 99,23% 99,07% T18 98,93% 97,06% 99,77% 99,98% 97,42% 98,91% 99,12% 97,33% 99,62% 100,00% 99,97% 99,65% 98,98% T19 99,97% 99,92% 99,68% 99,75% 98,86% 99,62% 99,83% 98,65% 98,61% 100,00% 100,00% 99,72% 99,55% T20 98,99% 92,28% 98,27% 99,52% 98,47% 99,95% 97,42% 97,63% 99,09% 100,00% 97,32% 99,99% 98,24% ORT. 99,56% 98,94% 99,64% 99,45% 98,70% 99,66% 99,50% 99,10% 99,45% 99,85% 99,63% 99,31% 99,40% Santralimizde genel emre amadelik değerlerini etkileyecek büyük bir arıza olmamıştır. T20’de şubat ayında oluşan yaw motor arızasında malzeme eksikliğinden ve T11’de mayıs ayında FM400 arızasının sıklığı sebebiyle bir miktar düşüş gözlenmiştir. İlerleyen zamanlarda bu sorunlar giderilmiştir. 77 2020 RES İşletmeler Raporu
100% Emre Amadelik Değerleri 95% 90% 85% 80% 75% 70% T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 T13 T14 T15 T16 T17 T18 T19 T20 ORT. 4.3 Türbinler 4.3.1 Bakımlar 11.04.2020 tarihinde tip-3 bakımlarına başlanmıştır. Ülkemizi de etkileyen virüs salgını nedeniyle daha önce yapılan bakımlardan farklı olarak iş kalemi düşürülmüş türbinde çalışan personel sayısı 2 kişi olacak şekilde ayarlama yapılmıştır. Tüm türbinlerin generatör hizalama çalışmaları tamamlanmış sorun tespit edilen türbinler düzeltilmiştir. Her yıl yapılan türbin topraklama ölçümlerinin 2020 yılı dönemi yapılmış ve raporlanmıştır. 02.09.2020 tarihi itibariyle 2020 dönemi tip-2 çalışmalarına başlanmıştır. Ayrıca tip-3 ve tip-4’ten kalan (pitch charger değişimi, gerdirme ve tork çalışmaları) işlerinde tamamlama çalışmalarına bu dönem içinde başlanmış ve devam edilmiştir. 16.11.2020 tarihi itibariyle yağ numunesi alımlarıyla birlikte tamamlanmıştır. Ekim ayı ortası başlanan kule içi ekipmanlarının kontrolü yıl bitmeden tamamlanmıştır. Eksikleri olan ve kullanımı durdurulan ekipmanlar raporlanmıştır. Eksikliklerin giderilmesi için uygun hava şartları beklenmektedir. Yıl içerisinde türbin NFC ve LPC’lerin versiyonları önce V27’den V28’e daha sonra V28’den V29.3’e yükseltilmiştir. Şalt bakımı sırasında konvertör bakımları yapılmıştır. Rüzgârsız dönemde yapıldığından üretim kaybı yaşanmamıştır. Kule İçi Türbin Türbin Kontrol Türbin Tip 3 Bakım Tip 2 Bakım (2020) Yazılım Yazılım Converter (2020) (2020) Bakımı T1 Güncellemesi Güncellemesi T2 18.05.2020 24.10.2020 T3 6.06.2020 28.09.2020 V27-V28'e V28-V29.3'e T4 21.05.2020 7.11.2020 T5 21.05.2020 22.10.2020 22.10.2020 7.02.2020 14.05.2020 13.11.2020 T6 6.06.2020 7.09.2020 T7 22.05.2020 .25.11.2020 22.10.2020 11.02.2020 14.05.2020 13.11.2020 T8 18.05.2020 15.09.2020 T9 4.06.2020 29.10.2020 25.10.2020 17.02.2020 14.05.2020 13.11.2020 11.05.2020 2.10.2020 23.10.2020 17.02.2020 14.05.2020 13.11.2020 23.10.2020 17.02.2020 15.05.2020 13.11.2020 23.10.2020 7.02.2020 15.05.2020 13.11.2020 23.10.2020 17.02.2020 15.05.2020 13.11.2020 22.10.2020 11.02.2020 15.05.2020 13.11.2020 22.10.2020 11.02.2020 14.05.2020 13.11.2020 78 2020 RES İşletmeler Raporu
T10 16.05.2020 30.10.2020 26.10.2020 11.02.2020 15.05.2020 12.11.2020 T11 17.05.2020 6.11.2020 21.10.2020 11.02.2020 15.05.2020 12.11.2020 T12 6.06.2020 2.09.2020 26.10.2020 14.02.2020 15.05.2020 12.11.2020 T13 4.06.2020 31.10.2020 21.10.2020 11.02.2020 15.05.2020 12.11.2020 T14 5.06.2020 24.10.2020 19.10.2020 11.02.2020 15.05.2020 12.11.2020 T15 5.06.2020 7.11.2020 26.10.2020 17.02.2020 15.05.2020 12.11.2020 T16 5.06.2020 29.10.2020 20.10.2020 11.02.2020 18.05.2020 12.11.2020 T17 8.06.2020 6.11.2020 20.10.2020 11.02.2020 18.05.2020 12.11.2020 T18 5.06.2020 20.10.2020 19.10.2020 11.02.2020 18.05.2020 12.11.2020 T19 8.06.2020 31.10.2020 19.10.2020 11.02.2020 18.05.2020 12.11.2020 T20 18.05.2020 30.10.2020 19.10.2020 11.02.2020 18.05.2020 12.11.2020 Parça Değişimleri: Malzeme Adı Parça Değişimleri Türbin No Arıza Kodu 30 V1 parafudr Adet Tarih T16 FM1581 UPS Akü 1 9.01.2020 T16 FM358 Crowbara ait tristör 1 9.01.2020 T9 FM1208 CMS Güç Kaynağı 3 20.01.2020 T14 FM6 CMS Güç Kaynağı 1 15.01.2020 T17 FM6 UPS Akü 1 15.01.2020 T1 FM358 UPS Akü 6 27.01.2020 T2 FM358 213 K1 Siemens Zaman Rölesi 6 27.01.2020 T15 FM415 Sigorta atlama barası 1 30.01.2020 T20 No Conn 300F1 50 A Sigorta 1 31.01.2020 T18 FM1176 213 K1 ABB Zaman Rölesi 1 31.01.2020 T15 FM415 18 K1 Pitch 1 Kontaktör 1 31.01.2020 T11 FM1150 18 K1 Pitch 1 Kontaktör 1 11.02.2020 T20 FM1188 UPS Akü 1 12.02.2020 T19 FM358 Köşkte bulunan obo marka parafudr 6 14.02.2020 - 25 A fişek sigorta ve kutusu 1 18.02.2020 Köşk 19 - 25 A Fişek sigorta 2 18.02.2020 Köşk 20 - 17 K1 rolesi (Pitch master) 1 18.02.2020 FM1191 Yaw motoru 1 30.03.2020 T20 FM400 213K11 zaman rölesi 1 4.04.2020 T16 FM415 Pitch master fan 1 26.04.2020 T11 FM1122 RPM monitörü 1 13.05.2020 T20 FM50 RPM monitörüne bağlı switch 1 15.05.2020 T7 FM50 163 K1 yardımcı rölenin bobini 1 15.05.2020 T11 FM414 Pitch master 1 2.06.2020 T11 FM700 Pitch master fanı 1 9.06.2020 T8 FM1120 CMS kartı 1 9.06.2020 T13 FM6 Redunant switch 1 13.06.2020 T13 FM1141 Fişek sigorta 1 14.06.2020 T20 FM6 Redresör kartı 2 16.06.2020 T13 FM6 Cup anemometre 1 16.06.2020 T20 FM6 1 19.06.2020 T20 T12 79 2020 RES İşletmeler Raporu
MSC IGBT 1 20.06.2020 T18 FM1208 Yaw fren zaman rölesi kilidi FM415 Yaw motoru 1 21.06.2020 T16 210 valfi FM6 Pitch akü 50 A fişek sigorta 1 22.06.2020 T19 FM420 UPS FM1176 Dış ünite soğutma fan motoru 1 29.08.2020 T10 No Conn Circuit braker FM1213 50 A Siba marka fişek sigorta 1 31.08.2020 T11 FM1208 50 A NH sigorta FM1182 G6 mini Güç Kaynağı 1 31.08.2020 T11 FM1208 Hermetik röle (Trafo tarafı) FM1201 Köşk tarafı Güç Kaynağı 1 3.09.2020 T19 UPS FM6 Redresör şok bobini 1 30.09.2020 T20 - CMS 12V Güç Kaynağı CMS 12V Güç Kaynağı 1 27.10.2020 T15 FM358 Pitch motor keçe - Pitch motor soket 1 3.11.2020 T20 FM6 1 4.11.2020 T20 FM6 FM6 1 10.11.2020 T19 FM6 1 4.12.2020 Köşk 7 1 10.12.2020 T15 1 17.12.2020 Köşk 13 1 18.12.2020 T13 1 18.12.2020 T15 1 18.12.2020 T3 1 18.12.2020 T8 4.3.2 Arıza İstatistikleri AF türündeki arızalar sayı olarak türbin bazlı düşünüldüğünde dengeli bir dağılım göstermiştir. Bazı arızaların malzeme eksikliği ve kış şartlarından dolayı yolların kapalı olması kayıplar yaşanmıştır. Ayrıca FM1003 kablo geri sarma, FM621, FM861 gibi buzlanma ve FM1000 aşırı rüzgâr gibi arızalar, planlı çalışmalar, kanat tamiratları gibi sebeplerden NAF duruşlarında adet olarak düşük, süre ve kayıp olarak artış meydana gelmiştir. Özellikle ocak ve şubat aylarında daha önceki yılların aksine türbin kanatlarında buzlanma artmıştır. Tip-3, tip-2, konvertör bakımları ve ayrıca kule içi ekipman kontrolleri sebebiyle M türündeki duruşlar sayı ve süre olarak fazla, kayıpları ise rüzgârsız günler seçilmesinden dolayı düşük gerçekleşmiştir. 521 saatlik bakım duruşunun sonucunda toplamda 74.470 kWh üretim kaybı oluşmuştur. Bu durumda saatlik ortalama bakım kaybı 143 kWh kadardır ve düşük gerçekleşmiştir. Grid (GE) duruşları ise kablo patlağı, yıllık şalt bakımı ve yıldırım kaynaklı duruşlardan oluşmuştur. Bakımlar için rüzgârsız gün seçildiği için kayıp yaşanmamıştır. TÜRBİN DURUŞ TÜRLERİNE GÖRE ARIZA SAYI ve SÜRELERİ TÜRBİN NO AF NAF M GE TOPLAM T1 ADET SÜRE ADET SÜRE ADET SÜRE ADET SÜRE ADET SÜRE T2 62 T3 26 41:38:50 28 95:40:25 7 24:48:44 3 15:33:08 100 177:41:07 T4 124 T5 29 11:44:10 25 22:06:09 7 19:20:50 3 14:49:42 61 68:00:51 T6 56 T7 16 75:32:34 42 45:40:51 8 32:34:16 3 15:33:28 177 169:21:09 T8 57 T9 96 19:06:49 17 28:03:53 9 26:35:57 3 14:55:09 58 88:41:48 104 34:45:33 17 37:05:18 9 29:26:43 3 23:50:44 85 125:08:18 24:23:10 24 989:46:47 8 25:44:28 2 9:56:23 50 1049:50:48 81:06:36 57 50:51:33 10 31:38:35 3 15:27:33 127 179:04:17 51:51:56 35 134:43:51 8 20:06:10 3 16:57:19 142 223:39:16 149:54:41 98 141:27:30 9 24:54:02 3 17:45:18 214 334:01:31 80 2020 RES İşletmeler Raporu
T10 28 43:53:15 45 137:23:55 7 18:49:05 3 16:51:38 83 216:57:53 T11 143 137:06:41 39 173:56:09 7 23:59:19 3 17:36:34 192 352:38:43 T12 34 35:49:40 85 291:24:23 9 30:53:06 3 30:21:17 131 388:28:26 T13 159 116:00:08 46 152:44:22 7 21:32:45 3 14:53:05 215 305:10:20 T14 31 70:54:32 40 143:20:38 12 29:15:15 3 15:00:14 86 258:30:39 T15 52 55:46:31 35 145:58:29 9 21:33:29 4 41:45:47 100 265:04:16 T16 81 160:04:11 51 153:11:06 8 28:10:11 4 31:54:31 144 373:19:59 T17 63 111:07:17 40 123:29:27 8 23:29:47 4 29:20:07 115 287:26:38 T18 51 127:20:35 34 120:08:04 11 32:46:21 4 41:59:20 100 322:14:20 T19 66 105:53:59 30 161:20:37 9 28:17:21 4 31:53:33 109 327:25:30 T20 118 258:56:52 34 213:40:34 8 27:51:17 4 40:51:49 164 541:20:32 TOPLAM 1.396 1712:58:00 822 3362:04:01 170 521:47:41 65 457:16:39 2.453 6054:06:21 Santral kayıpları toplamda 4.432.293 kWh olarak hesaplanmıştır. Kayıplar toplam santral üretiminin %2,64’ü kadardır. Ocak ve şubat ayındaki buzlanmalar ve T6’nın kanat tamiratı kayıpların fazla olmasına sebep olmuştur. 12.000.000 Kayıplar Dahil Üretim Değerleri (kWh) 10.000.000 Üretimler Kayıplar Üretim ve Kayıp (kWh) 8.000.000 6.000.000 4.000.000 2.000.000 0 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 T13 T14 T15 T16 T17 T18 T19 T20 81 2020 RES İşletmeler Raporu
4.3.3 Türbin Duruşlarının İncelenmesi 2020 yılında toplam 2.495 adet duruş gerçekleşmiştir. Bakımlar, planlı çalışmalar ve kanat tamiratları ve kontroller sebebiyle en çok FM6 duruşu gerçekleşmiştir. Yaw fren arızalarından dolayı FM400 arızaları da yüksek olmuştur. Türbinin normal çalışma prosedürü gereği üretim kaybına sebep olmayan FM1003 duruşları gelmiştir. Fırtına sebebiyle FM1000 duruşları da toplamda 308 adet gerçekleşmiştir. Fakat bu FM1000 fırtına duruşu türbinin bir tanesinde anemometre arızasından kaynaklanmıştır. En Sık Görülen Arızalar (Adet) Diğer FM6 Toplam Arıza Miktarı: 2.495 Adet (%100) 855 Adet 591 Adet FM6 WTG Manual Stop (%24) FM400 Wind DirSlanting Stop (due YP50) (%20) FM400 FM1003 Yaw Cable rewind (%9) 510 Adet FM1001 Wind SpeedH/StormDisconnect Peak (%8) FM1000 Wind SpeedH/StormDisconnect (%5) FM1000 FM1003 Diğer Arızalar (%34) 114 Adet 230 Adet FM1001 195 Adet Özellikle bakımlar sebebiyle FM6 duruşları toplam duruş süresinin %42’sini oluşturmaktadır. En Uzun Süren Arızalar (Saat) FM861 Toplam Arıza Süresi: 6.099 Saat (%100) 255 Saat Diğer FM3 1499 255 Saat Saat FM6 WTG Manual Stop (%42) FM621 Blade Ice Aerodynamic (%20) FM6 2541 FM400 Wind DirSlanting Stop (due YP50) (%6) Saat FM621 FM3 WTG Stop For Grid Disconnection (%4) 1195 Saat FM861 Amb AirTemp Outside L Stop (%4) FM400 351 Saat Diğer Arızalar (%25) 82 2020 RES İşletmeler Raporu
En çok üretim kaybına yol açan duruş sebepleri, Diğer, FM 621, Buzlanma ve FM 6’dır. Bu duruşların içerisinde Tip-3, tip-2 bakımlar, kule içi ekipman kontrolleri ve diğer planlı çalışmalar bulunmaktadır. Genel duruma bakıldığında FM 621 ve FM 6 duruşlar kaybın %49'unu oluşturmaktadır. En Çok Üretim Kaybına Sebep Olan Arızalar FM400 Diğer Toplam Üretim Kaybı: 4.432.293 kWh (%100) 252.334 1.262.84 FM621 Blade Ice Aerodynamic (%29) 1 kWh FM6 WTG Manual Stop (%20) kWh FM861 Amb AirTemp Outside L Stop (%10) FM1000 Wind SpeedH/StormDisconnect (%7) FM621 FM400 Wind DirSlanting Stop (due YP50) (%6) 1.292.50 Diğer Arızalar (%28) 5 kWh FM1000 FM6 299.579 866.011 kWh FM861 kWh 459.023 kWh Üretim kayıplarının kategorilere göre ayrılmış hali aşağıdaki grafikte görülmektedir. Üretim Kayıpları Buzlanma Sebebiyle Duruşlar Arızalardan Kaynaklanan Duruşlar Planlı Yapılan Duruşlar Fırtına Sebebiyle Duruşlar Uzaktan Reset Atılarak Giderilen Arızalar Tip-3 Bakım Çalışmaları Şebeke, Şalt ve OG Kaynaklı Duruşlar Türbinden Reset Atılarak Giderilen Arızalar Türbin Retrofit ve İyileştirme Çalışmaları Diğer Sebepler Mucbir Sebepler Dolayısıyla Çalışma Yapılamaması Yıllık Periyodik Kule İçi Kontrol Çalışmaları Otomatik Resetlenerek Devreye Giren Arızalar Tip-2 Bakım Çalışmaları Türbülans Koruma Kaynaklı Duruşlar Converter Bakımları Tip-1 Bakım Çalışmaları Tip-4 Bakım Çalışmaları 0 200.000 400.000 600.000 800.000 1.000.000 1.200.000 1.400.000 1.600.000 1.800.000 2.000.000 Üretim Kaybı (kWh) 83 2020 RES İşletmeler Raporu
Son 3 yılın kategorik olarak üretim kayıplarının karşılaştırması aşağıdaki gibidir. 2019 yılında tip-3 yerine tip-4 bakım yapılması sebebiyle grafikte farklılıklar görünmektedir. 2020 döneminde buzlanma artışı grafikte de görülmektedir. Ayrıca arıza müdahalelerinden oluşan kayıplar diğer yıllara göre daha azdır. Diğer kategorilerdeki kayıplar ise normal düzeydedir. Yıllara Göre Üretim Kaybı Karşılaştırması Buzlanma Sebebiyle Duruşlar Arızalardan Kaynaklanan Duruşlar Planlı Yapılan Duruşlar Fırtına Sebebiyle Duruşlar Uzaktan Reset Atılarak Giderilen Arızalar Tip-3 Bakım Çalışmaları Şebeke, Şalt ve OG Kaynaklı Duruşlar Türbinden Reset Atılarak Giderilen Arızalar Türbin Retrofit ve İyileştirme Çalışmaları Diğer Sebepler Mucbir Sebepler Dolayısıyla Çalışma Yapılamaması Yıllık Periyodik Kule İçi Kontrol Çalışmaları Otomatik Resetlenerek Devreye Giren Arızalar Tip-2 Bakım Çalışmaları Türbülans Koruma Kaynaklı Duruşlar Converter Bakımları 2020 Tip-1 Bakım Çalışmaları 2019 Tip-4 Bakım Çalışmaları 2018 0 200.000 400.000 600.000 800.000 1.000.000 1.200.000 1.400.000 1.600.000 1.800.000 2.000.000 Üretim Kaybı (kWh) 4.3.4 Güncellemeler/Retrofitler • 2019 yılında tamamlanamayan türbinlerin pitch masterlarına parametre güncellemesi yapılmıştır. • Yıldırımdan türbin köşklerimizin daha az etkilenmesi için satın alma ve akabinde yenilenme çalışması yapılmıştır. Sorunlu olan güney saha bölgesi tamamlanmıştır. • Türbin NFC ve LPC lerine versiyon güncellemesi yapılarak V27’den V28’e yükseltilmiştir. • Tüm türbin kanatlarına vortex generatör çalışmasına başlanarak, nisan ayı sonu itibari ile montajlar tamamlanmıştır. • Türbin NFC’lerine versiyon güncellemesi yapılarak V28’den V29.3’e yükseltilmiştir • Tüm türbinlerde yağmur suyunun generatör slipring üzerine gelmesi sebebiyle nacelle üstünde bulunan havalandırma fanının davlumbaz kenarlarına izolasyon çalışması yapılmıştır. 84 2020 RES İşletmeler Raporu
4.3.5 Türbinlerde Yapılan Çalışmalar ve Teknik Problemler • T20 no-conn ve FM1208 arızası sebebiyle, ana besleme, sigorta atlama barası deforme olduğu tespit edilmiştir ve yenisi ile değiştirilmiştir. Aynı gün 2 ve 4 nolu yaw motorunun encoder milinden kırık olduğu tespit edilmiştir. Arızalı motorlar sökülüp 1 tanesi değiştirilmiş 3 motor şeklinde türbin devreye alınmıştır. • Sahamızda oluşan UPS hatalarında akü ile ilgili sorun var ise akü değişimi yapılmaktadır. Daha önceleri UPS değişimi yapılmaktaydı ve değişim süreci malzeme tedariğinden kaynaklı uzamaktaydı. • Rüzgar/güç eğrisine göre üretim kaybı grafiğini düzeltmek amacıyla türbinlere kuzey ayarları kontrol edilmiştir. Açı farkı olanlarda tekrar kuzey ayarları yapılmıştır. Ayrıca 2 türbinde anemometrelerin ayarlamaları yapılmıştır. • Tüm türbinlerin anemometre parametreleri yıllık olarak otomatik moda alınmıştır. • T16'nın kırılmış olan cup ananometresi değiştirilmiştir. • Fider-3 08:29’da B faz başlatmadan açmıştır. Güney yolu 2.000 m de çıkan kablo eki patlaması sonucu fider 3’teki, T15’ten T20’ye kadar olan 6 adet türbinimiz devre dışı kalmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda fider-3’e saat 22.16’da enerji verilerek devreye alınmıştır. Rüzgâr yüksek olmadığı için kayıp düşük olmuştur. (15.420 kWh) • Nisan ayı itibariyle tip-3 bakımlarına başlanmıştır. Daha önce yapılan bakımlardan farklı olarak iş kalemi düşürülmüş, türbinde çalışan personel sayısı 2 kişi olacak şekilde ayarlama yapılmıştır. Tüm türbinlerin generatör hizalama çalışmaları tamamlanmış, sorun tespit edilen türbinler düzeltilmiştir. Tip-3 bakım kapsamında bulunan türbin fonksiyonel testleri dışında tip-3 bakımı tamamlanmıştır. • Nordex tarafından önleyici bakım olarak, tüm türbinlerin klima bakımları yaptırılmıştır. • T3’te FM332 arızası gelmiştir. Yapılan kontrollerde step-up trafonun hermetik rölesinin yağ seviyesinde sorun tespit edilmiş olup, trafonun yağ seviyeden açmış olduğu görülmüştür. Trafo genelinde gerekli kontroller yapılmış, herhangi bir sızıntı tespit edilmemiştir. Hermetik röle yenisi ile değiştirilerek sorun giderilip türbin devreye alınmıştır. • T9’da dişli kutusu yağındaki numune sonuçlarının olumsuz olması sebebiyle yağ sirkülasyon pompası montajı yapılmış, içinde bulunan yağ sirküle edilmiştir. Çalışma tamamlandıktan sonra motor sökülmüş, yağ numunesi alınarak kontrole gönderilmiştir. • Sorunlu olan bazı türbinlerde (T5, T7, T10, T11, T13, T16, T17, T20) Ülke Enerji tarafından yaw fren kaliper ve kaliperlere ait fren pet değişimi yapılmıştır. 85 2020 RES İşletmeler Raporu
• T9, T10, T14 ve T17’de yüksek üretimlerde diğer türbinlere oranla generatör sıcaklığında yukarı yönde farklılık gözlemlenmiştir. Generatör soğutma suyu kontrolü ve soğutma sistemi fan kontrolü yapılarak fan peteklerinde tıkanma tespit edilmiştir. Su jeti ile temizlenerek sorunun çözüldüğü tespit edilmiştir. Yüksek rüzgâr ve üretimde kontroller devam etmektedir. • T12'de türbin yüksek rüzgârda normal şartlarda 25 m/s'de devreden çıkması gerekirken 15-20 m/s arasında FM 1000 arızasından duruşa geçiyordu. Bu durum, 9 saat 49 dakikalık duruş süresine ve 24.484 kWh üretim kaybına sebep olmuştur. Arızalı olan cup anemometre değiştirilerek sorun giderilmiştir. • Farklı tarihlerde T11’de 2, T16’da 3 kez olmak üzere FM250 hidrolik ünite tankı yağ seviyesi düşüklüğü arızasından dolayı durmuştur. Yapılan kontrollerde iki türbinde de yeni takılan yaw kaliperlerde yağ kaçağı tespit edilmiştir. Geçici olarak sıkıntılı olan kaliperler iptal edilip hidrolik hat bypass edilerek türbinler devreye alınmıştır. Sorunun diğer türbinlerde yenisi ile değiştirilen kaliperlerde de olup olmayacağı araştırılmaktadır. • T2 FM1202 ana konvertör sıcaklığı yüksek uyarısı kapsamında dış ünitenin radyatör filtreleri tazyikli su ile temizlenerek sorun giderilmiştir. Üretim kısıtlamasından kayıp yaşanmamıştır. • T18 FM825 Generatör sıcaklık alarmı kapsamında yağlama sistemine yaklaşık 3 tüp klüber gres manuel olarak basılarak içindeki kirli yağın dışarı atılması sağlanmıştır ve sorun giderilmiştir. Üretim kısıtlamasından kayıp yaşanmamıştır. • T20'de FM1208 arızasına müdahale edilmiştir. Yapılan kontrollerde circuit brakerın kurma yayının devamlı aktif olduğu tespit edilmiştir. Circuit braker değişimi yapılarak türbin devreye alınmıştır. • T1, T6 ve T12’nin kanat tamiratları yüklenici firma tarafından yapılmıştır. • T6’da yıldırımın etkisiyle 2 numaralı kanatta meydana gelen hasarın boyutu (kanat içindeki kablo kopukluğu) fazla olduğundan 06.10.2020 tarihinden itibaren çalışmalar kademeli olarak devam ederek 21.11.2020 tarihinde tamamlanmıştır. 4.4 Şalt ve OG/YG Performansı Hava şartlarından dolayı hatta yıldırım düşmesi sebebiyle sahamız 2 sefer hat açmıştır. Rüzgârsız gün seçilmesi yıllık şalt bakımında üretim kaybı yaşamamamıza sebep olmuştur. 86 2020 RES İşletmeler Raporu
Kesinti Kesinti Başlangıç Kesinti Bitiş Kesinti Açıklama Etkilenen Toplam Zamanı Süresi Türbin Duruş Bölgesi Zamanı Sayısı Süresi Şalt 8.02.2020 02:45 8.02.2020 02:55 00:10:00 Aşırı akım ABC fazından açtı 20 3:20:00 Şalt 24.05.2020 01:58 24.05.2020 02:16 00:17:25 Bahçe-Osmaniye-Trafo Fideri 20 5:48:20 Yıldırım kaynaklı açma Şalt 11.11.2020 09:30 11.11.2020 20:59 11:29:00 Yıllık Şalt bakımı 20 229:40:00 Şalt 7.12.2020 07:46 7.12.2020 08:54 01:08:00 Bahçe-Osmaniye-Trafo Fideri 20 22:40:00 Yıldırım kaynaklı açma 4.5 Santralde Yapılan Düzeltici/Önleyici Faaliyetler • JCB ile yol düzenleme çalışmaları yapılmıştır. • Tarihi geçmiş olan yangın tüplerinin değişimi yapılmıştır. • Kuşcubeli ile santral binamız arasındaki yol kenarında eksik olan kar direklerinin ve reflektörlerin montaj çalışması yapılmıştır. • Şalt bölgesi, kuzey ve güney sahamızda bulunan türbinlerde drone ile video kaydı çekilmiştir. • Nissan / 34 TL 5030, Mitsubishi L 200 / 34 CRY 069, Dacia Duster 34CRG604 ve Dacia Duster 34CRG837 plakalı, 4 adet araç sahamıza kullanılmak üzere getirilmiştir. Santralimizde kullanılan 34 TM 8053 24.07.2020 de ve 34 GM 5606 plakalı Nissan marka araçlar 29.07.2020 tarihinde satılarak yeni sahiplerine teslim edilmiştir. • Sahamıza yedek olarak bulundurmak için 1 kesici 3 ayırıcı olmak üzere, 1 adet Schneider marka RMU gelmiştir. • 5 yıl süreyle geçerli olan Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi alınmıştır. • Osmaniye Ticaret ve Sanayi Odasına Kapasite Raporu için başvuru yapılmıştır. • Şalt merkez binası ve güvenlik binası pencerelerine sinek, böcek vb. haşerelerin girmesini engellemek amacıyla tüm pencerelere sineklik taktırılmıştır. • Şalt merkez kamera kablosunun sık sık zarar görmesi, sağlıklı görüş sağlayamaması sebebiyle zırhlı özel cat 6 kablosu çekilerek (90m) alt yapı borusu yenilenmiştir. Ayrıca sık problem yaşanan güvenlik binasına giden veri ve telefon hattı da aynı kablo ile değiştirilmiştir. • RTU arızası, arızalanan kartın temini ve montajı ile tamamlanmıştır. Daha sonra arızalanan kartın tarafımızdan tamiratı yapılıp yedeğe kaldırılmıştır. • Arızalanan RİTM cihazının tamiratı yaptırılıp, tekrar montajı yapılmıştır. • TEİAŞ’ın talebi üzerine röle ayarları güncellenmiştir. • T8 Sepam rölesi arızalanmıştır. Yedek röleye ayarları yüklenip değişimi sağlanmıştır. Arızalı 2 adet röle tamir edilerek ve çalışır duruma getirilmiştir. 87 2020 RES İşletmeler Raporu
• Haberleşme odasındaki eski data kabini yenisi ile değiştirilerek, sağlıklı bir yapıya kavuşturulmuştur. • Kış şartlarından dolayı türbinlerden düşen buz parçalarının hasar verdiği türbin çevresi tel çitlerin ve trafo yağ havuz betonunun onarımları yapılmıştır. • 20.07.2020 tarihinde başlayan servis deposu yanı kapama ve araçlar için yarı kapalı otopark çalışmalarına yüklenici firma tarafından başlanmıştır. • Her yıl yapılan türbin topraklama ölçümlerinin 2020 yılı dönemi yapılmış ve raporlanmıştır. • Kuzey yolu ve Kuşçubeli şalt arası yol tesviye, yol yapımı ve mıcırlama çalışması yapılmıştır. • Şalt binası vidanjör çalışması Yarbaşı Belediyesi tarafından yapılmıştır. • Santral ve güvenlik binası yüklenici firma tarafından hasarlı bölgelerin tamiratı yapıldıktan sonra boyanmıştır. • Şalt binamızdaki bilgisayarlara domain geçişi yapılmıştır. • 91 adet olmak üzere yangın tüplerinin değişimleri yapılmıştır. • Yıllık olarak periyodik yapılan bakım çalışmaları kapsamında yüklenici firma Kesir Mühendislik tarafından bakımlar, 10.11.2020 ve 12.11.2020 tarihleri arasında yapılmıştır. Yapılan çalışmalar trafo röle test ve şalt ekipmanları test ve kontrolleri; test yapıldığında fark edilen bazı türbinlerin trafo zati koruma alarm ve trip komutları Sepam röleden silinmiştir. Tekrar kurulumları yapılmıştır. • Yıllık şalt bakımı (izolatör temizliği ve cıvata değişimleri) yapılmıştır. Hasanbeyli Belediyesi itfaiyesinin tankıyla yıkama çalışmaları, vinç yardımıyla hem şalt sahası çalışmayan armatürler tamir edilmiş hem de gerilim ve akım trafo kablo bağlantı cıvataları değiştirilmiştir. • Kuzey saha yolu ve Kuşçubeli yolu beton dökme çalışması yapılmıştır. • Şaltta kullandığımız yeni gelen sayaçlar TEİAŞ 18. İletim Bölge Müdürlüğüne bırakılmıştır. • RİTM cihazı GPS alıcısının yeri değiştirilip binayı geçecek şekilde yüklenici firmaya yaptırılmıştır. • Kule içinde bulunan platformların sabitleme yerlerinin kırık parçaların yerlerine tamiratı yaptırılmıştır. • Şalt binası besleme jeneratörünün yıllık bakımı yapılmıştır. • Trafo merkezleri arası haberleşmeyi sağlayan kuranportörün iptal edilip daha verimli çalışılması için fiber alt yapısı kullanılarak aktif hale getirilme çalışmaları yapılmıştır. 2021 yılı itibariyle çalışmalar devam etmektedir. 88 2020 RES İşletmeler Raporu
• Mevcutta bulunan atık depo alanı genişletilerek zemine kanal ve ızgara döşenip beton dökülmüştür. Yağ sızıntılarının uygun yere akması için depo dışına kanal yeri açılmıştır. 4.6 İş Güvenliği Faaliyetleri ve Alınan Eğitimler • Teknisyenlerimizden 4 personel, ilk yardım yenileme eğitimi almıştır. • 4 personel GWO eğitimi ve yenileme eğitimi almıştır. • İş güvenliği amacıyla tabela ve kar direklerine reflektör montajları yapılmıştır. • Sahamızda meydana gelen iş kazası nedeniyle personeli bilinçlendirme amacıyla İSG uzmanı Onur Kaplan sahamızı ziyarete gelmiş personele eğitim vermiştir. • 20.03.2020 tarihi itibariyle Türkiye’ de de etkisini göstermeye başlayan Covid-19 virüsüne karşı gereken tedbir ve kararlar alınmıştır. Ayrıca Focupest ilaçlama firması ile anlaşılmış olup, her hafta gereken tüm yerleri dezenfekte çalışması yapmaya devam edilmektedir. • İşletme müdürümüz Ramazan Çakıroğlu tarafından havanın müsait olduğu zamanlarda personele farklı konularda eğitimler verilmiştir. Bu kapsamda AutoCad, ileri seviye Excel ve Sepam röle eğitimleri verilmiştir. • Santralimize Sıfır Atık Projesi kapsamında, atık ayrıştırma ve geri dönüşümün sağlanabilmesi için özel atık kovaları konulmuştur. • Tehlikeli atıklar için özel bir oda yapılmıştır. • Tehlikesiz atıklar için ayrı bir atık kovası alınmıştır. • Acil toplanma yeri oluşturulup levha asılmıştır. • İş güvenliği uzmanı Onur Kaplan çevrimiçi olarak tüm personellerin katılımıyla iş güvenliği eğitimi vermiştir. İşletmede Yapılan Periyodik Kontroller 1. Şalt sahası kontrolleri 2. Dizel jeneratör haftalık kontrolleri (çalıştırılıp testi yapılarak) 3. Fare istasyonlarının yem değişimleri 4. 2020 için dezenfekte çalışmaları 5. Türbin, köşk ve tel çit kontrolleri 6. Foseptiğin belli aralıklarla çektirilmesi 7. Su tahlili 8. Yangın tüpleri, yangın alarm sistemi ve ecza dolabı kontrolü 9. Genel temizlik ve diğer kontroller 89 2020 RES İşletmeler Raporu
HASANBEYLİ SAHASINDAN FOTOĞRAFLAR 90 2020 RES İşletmeler Raporu
BALIKESİR SUSURLUK ENERJİ
5.SUSURLUK ENERJİ 5.1 Üretim ve Kapasite Verileri Susurluk RES’in 2020 yılına ait üretim ve kapasite faktörü değerleri aşağıdaki tablo ve grafikte gösterilmiştir. Aralık ayına ait ADM raporu sunulmadığı için bu aya ait üretim verileri NC2’den alınmıştır. Susurluk RES 2020 Toplam Üretim Değerleri (kWh) 12.000.000Üretim (kWh) 10.000.000 8.793.249 8.000.000 8.378.858 6.000.000 8.261.868 4.000.000 7.522.905 2.000.000 7.077.037 7.660.024 0 8.024.651 7.471.004 8.842.821 8.898.859 9.061.083 8.955.060 10.155.698 8.723.671 8.357.247 8.512.398 9.404.370 8.213.914 7.595.502 7.819.954 7.714.099 6.555.051 6.883.807 7.211.235 10.773.141 6.673.420 7.592.486 8.234.810 8.857.025 2020 yılı net üretimi 238.225.247 kWh olarak gerçekleşmiştir. Bu miktar sahanın kurulduğundan bu yana gerçekleşen en yüksek üretimdir. Kapasite faktörü ise %37,51 olarak gerçekleşmiştir. 92 2020 RES İşletmeler Raporu
5.2 Emre Amadelik İstatistikleri 2020 yılında gerçekleşen emre amadelik değerleri aşağıda görüldüğü gibidir. Nordex tarafından Aralık ayı ADM raporu henüz tarafımıza sunulmadığı için bu aya ait değerler scadadan alınmıştır. Sahanın yıllık emre amadelik ortalaması %99,04 olarak gerçekleşmiştir. T. No Oca. Şub. Mar. Nis. May. Haz. Tem. Ağu. Eyl. Eki. Kas. Ara. ORT. T1 99,97% 100,00% 99,91% 99,99% 99,99% 99,91% 99,99% 99,96% 100,00% 99,57% 98,69% 98,43% 99,70% T2 98,26% 99,98% 99,45% 99,97% 99,57% 91,11% 98,51% 95,88% 99,63% 96,59% 99,81% 97,99% 98,06% T3 99,92% 99,89% 99,95% 100,00% 99,97% 99,77% 100,00% 98,80% 99,82% 98,86% 98,48% 99,84% 99,61% T4 99,98% 99,82% 99,96% 99,47% 98,30% 94,85% 99,60% 99,97% 99,96% 98,02% 99,83% 99,51% 99,11% T5 99,89% 99,91% 99,77% 98,90% 99,97% 99,69% 98,59% 98,87% 99,97% 99,02% 99,53% 99,90% 99,50% T6 99,72% 99,96% 99,99% 99,65% 99,97% 99,20% 99,86% 99,78% 99,35% 98,83% 99,30% 99,81% 99,62% T7 99,51% 95,81% 96,28% 98,70% 99,91% 99,20% 99,94% 99,64% 98,57% 98,70% 99,71% 99,62% 98,80% T8 94,56% 92,18% 87,05% 99,99% 99,90% 99,57% 99,87% 100,00% 99,07% 98,51% 96,62% 99,64% 97,25% T9 99,94% 98,35% 99,02% 99,97% 99,94% 98,51% 100,00% 100,00% 99,95% 99,38% 98,15% 93,99% 98,93% T10 98,51% 96,15% 99,91% 99,99% 99,99% 100,00% 99,60% 99,19% 98,20% 89,85% 99,29% 98,89% 98,30% T11 100,00% 98,41% 100,00% 99,61% 99,26% 99,77% 99,44% 99,01% 98,00% 99,23% 99,85% 96,77% 99,11% T12 99,78% 98,51% 99,09% 99,70% 99,67% 99,37% 98,81% 99,38% 98,67% 98,59% 99,82% 99,56% 99,25% T13 99,36% 100,00% 99,53% 99,95% 99,46% 99,31% 100,00% 100,00% 99,89% 98,90% 85,47% 99,79% 98,47% T14 99,11% 95,94% 100,00% 100,00% 100,00% 99,03% 99,17% 97,03% 98,94% 91,63% 99,98% 99,87% 98,39% T15 96,06% 99,38% 100,00% 99,71% 98,74% 98,76% 99,65% 99,52% 99,91% 99,07% 98,60% 99,84% 99,10% T16 99,96% 99,47% 98,90% 99,96% 98,99% 100,00% 100,00% 98,75% 97,98% 98,46% 98,78% 99,66% 99,24% T17 99,91% 99,02% 99,83% 99,96% 98,92% 99,58% 100,00% 99,45% 99,67% 99,16% 99,32% 96,15% 99,25% T18 99,96% 98,69% 99,91% 99,88% 98,23% 99,99% 99,95% 99,62% 98,86% 99,40% 99,93% 99,89% 99,53% T19 99,85% 99,51% 99,47% 99,13% 97,34% 98,99% 99,60% 99,17% 99,62% 99,20% 95,79% 99,55% 98,94% T20 100,00% 99,83% 99,88% 99,36% 99,99% 99,17% 99,99% 98,63% 99,85% 98,34% 99,56% 89,74% 98,70% T21 99,99% 99,80% 98,17% 99,24% 95,76% 99,89% 98,14% 99,75% 98,76% 99,12% 99,73% 99,79% 99,01% T22 100,00% 99,97% 100,00% 99,82% 99,97% 99,72% 96,69% 99,82% 99,14% 99,08% 99,64% 99,53% 99,45% T23 97,21% 99,85% 100,00% 99,45% 99,89% 100,00% 100,00% 99,83% 99,71% 94,59% 99,08% 99,63% 99,10% T24 97,29% 96,65% 99,95% 98,62% 98,78% 99,90% 99,26% 99,76% 97,07% 99,07% 99,97% 99,96% 98,86% T25 99,11% 99,59% 99,94% 98,95% 97,96% 96,88% 99,93% 99,90% 99,86% 98,77% 99,43% 98,84% 99,10% T26 100,00% 98,81% 99,93% 98,87% 99,28% 99,01% 98,14% 99,96% 99,55% 99,22% 99,89% 99,94% 99,38% T27 99,95% 99,40% 99,94% 99,67% 99,77% 99,57% 99,98% 99,82% 99,72% 99,83% 98,13% 99,95% 99,64% T28 99,97% 99,54% 99,92% 97,84% 99,97% 99,74% 99,63% 99,92% 99,94% 99,54% 99,89% 99,95% 99,65% T29 99,53% 99,80% 99,69% 99,51% 97,96% 99,61% 99,43% 98,52% 99,51% 99,16% 97,43% 99,39% 99,13% ORT. 99,22% 98,77% 99,15% 99,51% 99,22% 98,97% 99,44% 99,31% 99,28% 98,20% 98,61% 98,81% 99,04% 100% Susurluk RES 2020 Yılı Emre Amadelik Değerleri 95% 90% T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 T13 T14 T15 T16 T17 T18 T19 T20 T21 T22 T23 T24 T25 T26 T27 T28 T29 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 93 2020 RES İşletmeler Raporu
5.3 Türbinler 5.3.1 Bakımlar 2020 yılı gamma türbinlerin tip-3 bakımları nisan - haziran ayları arasında aynı türbinlerin tip-2 bakımları ise eylül – ekim aylarında yapılmıştır. Delta türbinlerde tip-3 bakımlarına ise kasım ayında başlanılmış ve aralık ayında tamamlanmıştır. Aynı zamanda tip bakımları kapsamında bulunan konvertör bakımları yıl içinde hava şartlarının uygun olduğu tarihlerde yapılarak tamamlanmıştır. İlk 18 türbin kule içi ekipman kontrolleri için 5 yılda bir yapılan ağır bakımlar nedeni ile dışarıdan hizmet alınarak 2M Makine firmasına yaptırılmıştır. İlave türbinlerin kule içi ekipman kontrolleri ise inspector arkadaşımız tarafından yapılmış ve raporları hazırlanarak Nordex ile paylaşılmıştır. Geçmiş yıllarda yapılan kule içi ekipman kontrollerinde tespit edilen uygunsuzlukların giderilmesi için Nordex ile görüşülerek ve uygun zaman planlanarak Ülke Enerji firması tarafından tamiratların yaptırılması sağlanmıştır. Kanat kontrolleri ve yıldırımdan korunma sistemi (LPS) topraklama ölçümleri Rass Makine firması tarafından yapılmıştır. Kontroller sırasında T10’un kanadında yıldırım hasarı tespit edilmiştir. Hasarın tamiri Rass Makine tarafından yapılmış olup hasar bedelinin sigorta şirketinden mahsup edilmesi için dosya açılmıştır. 3 yılda bir değişim yapılan dişli kutusu yağ değişimleri tarihi gelen türbinlerde yapılmıştır. Kronik problemlerden olan kanat saplaması kırılması ile ilgili olarak 5 türbinde tüm saplamaların ultrasonic ölçümleri (NDT) yapılarak saplamalardaki stres, çatlak vb. durumlar tespit edilmiştir. Nordex ile yapılan görüşmeler neticesinde bu ölçüm yapılan türbinlerde saplamaların değiştirilmesi ve türbin belli bir süre çalıştıktan sonra tekrar ölçüm yapılarak sonuçların karşılaştırılması kararı alınmıştır. Bu kapsamda aralık ayında T17’de değişimlere başlanılmış olup 2021 ilk çeyreğinde 9 türbinde tüm saplamaların değiştirilmesi planlanmaktadır. Sahamızdaki bir diğer kronik problem olan sargı sıcaklığı artışı nedeni ile türbinin limitli üretime girmesini engellemek için generatör üstü soğutma radyatörlerinin değiştirilmesi çalışmaları uyarı gelen türbinlerde tamamlanmıştır. Bazı türbinlerde problem tamamen giderilmiş bazılarında ise limitli çalışmalar ciddi oranda düşürülmüştür. Gamma türbin elektrik panolarında bulunan klimaların bakımları Ülke Enerji firması tarafından yapılmıştır. T10 ve T14’ün CMS’lerinden gelen uyarılar neticesinde dişli kutularına endoskopi yapılarak sonuçlar Nordex Almanya ile paylaşılmıştır. Yapılan değerlendirmeler neticesinde iki dişli kutusunda değiştirilmesi kararı alınmış ve değişimler yapılmıştır. Ayrıca T18’in CMS’inden de sinyal geldiği için endoskopi yapılmış ve bu türbinin dişli kutusu değişimi kararı alınmıştır. Nordex’in dişli kutusu tedarik etmesi beklenmektedir. 2021 yılı ocak veya şubat ayı içerisinde değişimin yapılması planlanmaktadır. 94 2020 RES İşletmeler Raporu
Parça Değişimleri: Parça Değişimleri Malzeme Adı Adet Tarih Türbin No Arıza Kodu 25 1111 Pitch Batarya 12V 15 3.01.2020 7 811 7 700 Generatör Dış Radyatör 1 10.01.2020 17 1203 24 349 Hub Slipring 1 10.01.2020 8 735 17 6 F28 Akım Monitör Rölesi 1 10.01.2020 13 124 23 1203 Konvertör Soğutma Fan Motoru 1 19.01.2020 2 1169 9 6 Anemometre 1 22.01.2020 17 1155 Wind Direction 1 22.01.2020 16 1170 Dişli Kutusu Sirkülasyon Motor Caplini 1 23.01.2020 16 6 18 Lsc Igbt 1 26.01.2020 5 Cms 14 1001 DC Kontaktör 1 27.01.2020 14 700 17 358 Ups Batarya 12V 4 30.01.2020 24 104 8 1209 Dc Kontaktör 1 6.02.2020 21 1208 Dc Kontaktör 1 8.02.2020 7 6 21 Wind Direction 1 10.02.2020 9 6 17 120 Fo-Ethernet Converter 1 14.02.2020 17 258 307 Ultrasonic Anemometre 1 25.02.2020 307 İnterbus 152A3 modülü 1 25.02.2020 Ups Kart Kablosu 1 25.02.2020 Speed monitor 1 26.02.2020 Konvertör Soğutma Fan Motoru 1 27.02.2020 Generatör 1 4.03.2020 Asansör Güç Kablosu 44 m 1 5.03.2020 Fo-Ethernet Converter 1 6.03.2020 Generatör Basınç Tahliye Valfi(10 Bar) 1 10.02.2020 Yaw Caliper Set 3 19.03.2020 Generatör Slipring Faz Brush 21 22.03.2020 Generatör Slipring Toprak Brush 2 22.03.2020 95 2020 RES İşletmeler Raporu
Circuit Braker Yay Kurma Motoru 1 24.03.2020 7 1208 Generatör Slipring Faz Brush 9 29.03.2020 20 307 Generatör Slipring Toprak Brush 2 29.03.2020 20 307 Pitch Kanat Encoder Basınç Emniyet Valfi 1 3.04.2020 20 1129 DC Kontaktör 1 7.04.2020 21 810 1 10.04.2020 11 1170 Yaw Driver 1 16.04.2020 7 400 DC Kontaktör 1 26.04.2020 5 700 Rotor Fren Valfi 1 2.05.2020 25 5172 1 2.05.2020 18 Topbox Klima 1 8.05.2020 18 6 UPS 4 8.05.2020 18 6 Generatör Support (Damper) 1 11.05.2020 9 6 UPS 1 11.05.2020 4 6 Generatör Brush Switch 1 11.05.2020 4 307 İnterbus Modül Sigortası (2A) 1 13.05.2020 11 307 1 13.05.2020 24 1213 Konvertör Soğutma Sirkülasyon Pompası 1 14.05.2020 19 110 Generatör Caplin 1 15.05.2020 17 6 Pitch Motor Encoder 1 16.05.2020 21 6 Uçak İkaz Lamba Ampulü 1 16.05.2020 21 1179 Pitch Master 1 18.05.2020 15 6 Konvertör Klima 1 24.05.2020 4 1191 Topbox Klima 1 28.05.2020 26 1208 Generatör Encoder 4 1.06.2020 19 1203 Konvertör Soğutma Thermo Bypass 1 2.06.2020 18 6 Yaw Caliper Set 1 2.06.2020 4 1208 F28 Akım Montör Rölesi 1 2.06.2020 28 700 DC Kontaktör 1 3.06.2020 10 400 Yaw İnverter Fena Kart 1 3.06.2020 14 1155 Pitch Master 1 10.06.2020 14 1208 Chopper 1 11.06.2020 1 1178 Pitch Batarya 12V 1 15.06.2020 19 6 Yaw Cam Switch 1 22.06.2020 9 6 Chopper 1 23.06.2020 15 No conn. 10A Güç Kaynağı 1 23.06.2020 15 700 Hub Slipring 1 23.06.2020 8 700 Hub Slipring Kumanda Kablosu 1118 Pitch Motor Encoder 1 23.06.2020 6 1172 600V 3A Diyot 1 23.06.2020 6 250V 2A Cam Sigorta 1 24.06.2020 25 1172 Pitch ALU Pompa 1 26.06.2020 2 6 Hub Slipring 1 29.06.2020 2 Fit Board 1 29.06.2020 2 700 MSC IGBT 1208 1 29.06.2020 2 1208 Konvertör Kabin Kliması Pitch Master 1 30.06.2020 4 6 Konvertör Genleşme Tankı 1 3.07.2020 24 Kanat Encoder 1 6.07.2020 4 1179 Generatör İç Radyatör 1 7.07.2020 14 1203 Dişli kutusu Sirkülasyon Pompa Motoru 1 19.07.2020 12 1172 Dişli kutusu Sirk. Pompa Motor Caplini 1 19.07.2020 12 811 Yaw İnverter 1 20.07.2020 22 171 Yaw İnverter Encoder Kartı 1 24.07.2020 5 171 300mm Alüminyum-Alüminyum Uzun Ek 1 29.07.2020 22 417 10A Güç Kaynağı 1 1.08.2020 3 400 Generatör İç Radyatör 1 6.08.2020 12 1490 Generatör İç Radyatör 1 7.08.2020 16 No conn. 70 Bar Hidrolik Akümülatör 1 7.08.2020 10 811 811 Generatör Slipring Toprak Brush 2 8.08.2020 27 268 Hidolik Ünite Pompası 1 10.08.2020 2 307 254 96 2020 RES İşletmeler Raporu
Hidrolik Pompa -Blok Hortumu 1 10.08.2020 2 254 Yaw Zaman Rölesi 1 11.08.2020 11 415 Yaw İnverter Memory Card 1 16.08.2020 27 400 32 Digital İnput İnterbus Modül 1 19.08.2020 19 120 70 Bar Hidrolik Akümülatör Generatör Encoder 1 21.08.2020 21 261 1 23.08.2020 9 332 Dişli Kutusu Filtre 1 24.08.2020 20 168 Gearbox Bypass Filtre 1 24.08.2020 20 168 UPS 1 25.08.2020 20 358 Pitch Motor Encoder 1 27.08.2020 20 Hub Giriş Kapağı 1 28.08.2020 16 6 Ultrasonic Anemometre 1 28.08.2020 16 6 Yaw İnverter Memory Card 1 31.08.2020 29 6 Pitch Master 1 31.08.2020 6 400 Generatör Dış Radyatör 1 3.09.2020 21 1153 Generatör Genleşme Tankı 1 3.09.2020 21 120 UPS 1 3.09.2020 23 120 358 Hub Slipring 1 4.09.2020 14 Generatör Soğutma Sistemi Basınç Switchi 1 18.09.2020 6 6 Generatör Caplin 1 18.09.2020 24 120 Pitch Batarya 12V 1 23.09.2020 3 109 Generatör Encoder 1 29.09.2020 21 1178 DC Kontaktör 1 1.10.2020 4 109 Generatör Caplin 1 1.10.2020 21 700 F28 Akım Monitör Rölesi 1 1.10.2020 9 109 1203 Pitch Batarya 12V 1 1.10.2020 25 Pitch Motor Encoder 1 6.10.2020 17 2 Pitch Motor Encoder 1 7.10.2020 20 1108 DC Parafudr (Bottom) 1 9.10.2020 18 Zener Diyot (Bottom) 1 9.10.2020 18 6 DC Kontaktör 1 11.10.2020 16 No conn. DC Kontaktör 1 11.10.2020 15 No conn. Yaw Caliper Set 14 12.10.2020 2 Pitch Motor 1 12.10.2020 7 1174 Pitch Master 1 13.10.2020 7 700 Dişli Kutusu 1 15.10.2020 10 Pitch Motor Encoder 1 15.10.2020 22 6 Pitch Motor Encoder 1 16.10.2020 23 1146 Pitch Motor Encoder 1 16.10.2020 23 1146 Bottom Encoder Kart 1 19.10.2020 24 6 Pitch Motor Encoder 1 26.10.2020 9 1117 Pitch Batarya 12V 1 27.10.2020 14 1451 LPC 1 28.10.2020 20 1118 Pitch Batarya 12V 1 1.11.2020 16 DC Kontaktör 1 1.11.2020 15 109 F28 Akım Monitör Rölesi 1 3.11.2020 15 6 Yaw İnverter Fena Kart 1 3.11.2020 29 6 Yaw İnverter Memory Card 1 3.11.2020 29 6 Chopper 1 3.11.2020 1 Genleşme Tankı 1 4.11.2020 19 1166 MSC IGBT 1 4.11.2020 19 1189 Thermo Bypass Valf Bloğu 1 5.11.2020 19 1208 Asansör Güç Kablosu 60 m 1 9.11.2020 29 400 Hidrolik Pompa -Blok Hortumu 1 22.11.2020 19 400 Rotor Rpm Sensör 1 23.11.2020 8 1208 Pitch Motor Encoder 1 27.11.2020 9 1208 Ultrasonic Anemometre 1 30.11.2020 20 1208 Ups Batarya 12V 4 4.12.2020 3 1208 Ups Batarya 12V 4 4.12.2020 5 6 258 50 1153 411 6 6 97 2020 RES İşletmeler Raporu
Ups Batarya 12V 4 4.12.2020 8 6 Dc Kontaktör 1 5.12.2020 12 700 Hub Slipring 12V Güç Kaynağı 1 8.12.2020 17 6 1 8.12.2020 17 6 Gearbox Pompa Bağlantı Hortumu Soğutma Sistem Manometresi 1 11.12.2020 12 6 Hidrolik Pompa -Blok Hortumu 1 17.12.2020 16 120 Hidrolik Pompa 1 22.12.2020 1 254 Generatör Encoder 1 22.12.2020 1 254 Hidrolik Pompa -Blok Hortumu 1 22.12.2020 20 109 Hidrolik Pompa 1 23.12.2020 4 254 Encoder Kart 1 23.12.2020 4 254 Fo-Ethernet Converter 1 23.12.2020 20 109 Dc Kontaktör 1 23.12.2020 20 109 12V Güç Kaynağı 1 24.12.2020 11 700 1 24.12.2020 21 Generatör Caplin 6 Distrubition Kart 1 24.12.2020 20 Analog İnterface Kart 1 29.12.2020 20 109 MSC IGBT 1 30.12.2020 20 1210 12V Güç Kaynağı 1 31.12.2020 23 1210 1 31.12.202 23 1208 1208 5.3.2 Arıza İstatistikleri 2020 yılı içerisinde M türünde duruşların süresi yüksek gerçekleşmesine rağmen kayıp miktarı oldukça düşük olmuştur. Bakım için rüzgârsız günlerin planlanması kayıp miktarının düşük olmasını sağlamıştır. 918 saatlik bakım duruşu için 199.669 kWh kayıp gerçekleşmiş olup saatlik kayıp 218 kWh olmuştur. Açık şaltta bulunan güç trafosu, kesici, ayırıcı gibi teçhizatların test ve bakımları nedeni ile şaltın enerjisinin kesilmiştir. Yıl içinde 154 kV EİH’te yaşanan toprak arızası nedeni ile hattın enerjisiz kalması, DM1’de yapılan iyileştirme çalışması nedeni ile batı bölgesi türbinlerini besleyen OG havai hattın devre harici edilmesi vb. nedenler ile şebeke kaynaklı duruşlar yaşanmıştır. Duruşların duruş adedi ve süresi önceki yıllarla eşit seviyede gerçekleşmiştir. NAF türünde adet ve süre bakımından en fazla duruş 1.431 adet ve 1.132 saat ile sector cut-out nedeni ile olmuştur. Kayıp bakımından en yüksek kayıplı duruş ise 175.475 kWh ile T14’ün dişli kutusu değişimi sırasında aşırı rüzgâr neden ile türbine girilemediği için gerçekleşmiştir. Ayrıca T10 kanat yıldırım hasarı şebekede yaşanan plansız kesintiler sonrası türbinlerde yaşanan duruşlar nedeni ile bu NAF türünde duruşlar yaşanmıştır. AF türünde arıza nedeni ile en fazla kayıp yaşanan duruşlar T8’de generatör değişimi, T10 ve T14’te dişli kutusu değişimi ve T10’da kanat saplama kırıklarının sebebinin tespiti için Nordex ekibinin yapmış olduğu çalışmalar nedeni ile olmuştur. Bu duruşlar için toplam 583 saat ve 424.476 kWh kayıp yaşanmıştır. Yine sahanın kronik problemlerinde olan kanat saplaması kırılması nedeni ile toplamda 409 saat duruş ve 267.892 kWh kayıp yaşanmıştır. SUSURLUK RES 2020 YILI TÜRBİN DURUŞ TÜRLERİNE GÖRE ARIZA SAYI ve SÜRELERİ TÜRBİN NO ADET AF NAF M GE TOPLAM SÜRE ADET SÜRE ADET SÜRE ADET SÜRE ADET SÜRE T1 40 49:28:54 42 24:24:09 12 31:07:05 14 57:02:02 108 162:02:10 T2 74 203:07:27 93 79:27:51 10 32:42:36 15 48:53:11 192 364:11:05 T3 50 44:39:42 51 34:32:44 13 31:34:14 15 58:17:03 129 169:03:43 T4 98 106:57:53 23 12:55:36 11 34:29:35 16 53:48:39 148 208:11:43 T5 64 90:38:02 9 10:21:00 9 30:09:25 15 59:01:37 97 190:10:04 98 2020 RES İşletmeler Raporu
T6 90 62:33:15 54 40:49:49 15 40:23:42 15 64:27:42 173 207:48:14 T7 T8 172 145:09:11 22 13:29:07 11 27:56:34 15 55:38:58 295 269:24:06 T9 T10 92 302:52:01 88 53:05:18 14 36:25:02 15 56:21:43 230 455:58:39 T11 T12 105 153:51:02 14 13:48:08 12 31:08:10 16 49:27:30 147 248:14:50 T13 T14 52 285:08:34 16 147:10:57 10 34:48:54 13 48:25:35 91 515:34:00 T15 T16 44 84:47:49 50 35:42:29 12 29:49:49 15 46:14:04 121 196:34:11 T17 T18 45 90:22:47 6 1:50:05 13 37:33:17 14 55:38:12 78 185:24:21 T19 T20 18 38:23:24 34 14:31:08 11 34:38:23 14 43:19:13 77 130:52:08 T21 T22 60 208:00:03 44 144:17:20 11 36:02:46 14 41:07:45 129 429:27:54 T23 T24 67 143:24:47 29 18:57:24 13 24:56:42 15 58:03:22 124 245:22:15 T25 T26 38 124:28:08 23 7:07:51 10 27:17:21 15 53:51:28 86 212:44:48 T27 T28 67 125:41:01 65 47:50:28 10 30:27:35 15 41:32:46 157 245:31:50 T29 TOPLAM 112 57:57:02 27 34:06:45 11 38:06:04 14 42:46:57 164 172:56:48 206 134:31:01 244 202:19:05 12 29:40:12 14 46:34:47 475 411:54:15 74 153:08:47 221 234:20:48 13 30:44:15 14 60:43:53 322 478:57:43 127 124:07:44 11 10:20:28 11 22:02:54 15 47:43:56 164 204:15:02 79 100:00:03 15 14:19:35 14 30:00:52 14 56:20:58 122 200:41:28 63 118:47:23 177 99:08:43 13 28:08:47 14 36:17:59 267 282:22:52 63 125:42:21 350 288:12:10 15 35:05:02 14 40:06:23 442 489:05:56 77 104:13:20 11 22:26:31 13 29:15:12 14 41:42:45 114 197:29:35 80 87:59:02 9 10:18:06 15 33:45:59 15 44:57:50 119 177:00:57 50 41:54:42 209 210:15:02 13 25:56:58 14 50:39:53 285 328:38:02 45 48:14:39 12 8:02:30 12 30:57:19 14 42:47:55 83 130:02:23 58 130:02:36 16 18:06:50 14 33:04:47 14 54:44:33 102 235:58:46 2.210 3486:12:40 1.965 1852:17:57 353 918:19:31 421 1456:38:39 5.041 7745:59:48 Duruş Sayıları Duruş Süreleri Üretim Kaybı (kWh) (Saat) M (Adet) M GE 199.66 GE 353 1456 9 kWh 488.81 Adet GE Saat 0 kWh M NAF 421 918 649.43 AF Adet Saat 9 kWh 2.154.3 NAF AF NAF AF 67 1965 2210 1852 3486 kWh Adet Adet Saat Saat 99 2020 RES İşletmeler Raporu
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
