แนวทางการประเมนิ คณุ ภาพภายนอกรอบสี่ (พ.ศ.2559-2563) ระดบั การศกึ ษาข้ันพื้นฐาน ดร.วิศษิ ฎ์ มุ่งนากลาง
หลกั คิดและหลักการของ สมศ.
คาถามเบื้องหลงั กรอบความคดิ จะทาให้ การประเมนิ คณุ ภาพการศกึ ษาภายนอก ชว่ ยทาให้ คุณภาพการศกึ ษา เป็นไปตาม ความคาดหวงั * ของประเทศได้อย่างไร ? *รัฐธรรมนูญ พรบ. การศึกษา ยทุ ธศาสตร์ ความตอ้ งการของผู้ใชแ้ รงงาน ฯลฯ
บทบาทหนา้ ที่ของ สมศ. ในการขบั เคลื่อนยุทธศาสตรก์ ารพัฒนา ประสทิ ธิภาพของระบบบรหิ ารจัดการศกึ ษาตามแผนการศกึ ษาแห่งชาติ พัฒนาระบบการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาที่บูรณาการ 1 เช่ือมโยงกับระบบการประกันคุณภาพภายใน และการติดตามประเมินผล ของหนว่ ยงานสว่ นกลางและส่วนภมู ิภาค 2 พฒั นาระบบการประเมินประสิทธิภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาทุก ระดับ/ประเภทการศึกษา ปรับปรุงระบบการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาให้เป็นระบบ 3 ท่ีไม่ยุ่งยากต่อการปฏิบัติ และไม่เป็นภาระของผู้สอน สอดคล้องกับบริบท ของสถานศกึ ษาแต่ละระดบั และเปน็ ไปตามมาตรฐานการศกึ ษาของชาติ 4 ดาเนนิ การในภารกิจอน่ื ๆ ทีเ่ กย่ี วขอ้ ง
หลักการสาคญั ในการประเมินภายนอกรอบส่ี (พ.ศ. 2560-2563) 1 ใช้กลไกการประเมินคุณภาพภายนอก เพ่ือกระตุ้นและจูงใจให้เกิดการ ยกระดบั คณุ ภาพการศึกษาตาม ความคาดหวัง ของประเทศ 2 เน้นการประเมิน ระบบและผลสัมฤทธ์ิของการประกันคุณภาพภายใน เพ่ือส่งเสรมิ ความรบั ผดิ ชอบของสถานศกึ ษา และต้นสังกัด 3 ให้ความสาคัญกับการประเมินที่ส่งเสริมให้สถานศึกษาเกิดการพัฒนา อย่างตอ่ เนือ่ งและยัง่ ยนื 4 เปิดโอกาสให้สถานศึกษา สร้างความโดดเด่นเฉพาะทาง หรือเป็นต้นแบบ ในการพัฒนาระดบั ชาติ และนานาชาติ 5 ไม่สร้างภาระงานและเอกสารเพ่ิมเติม กว่าหน้างานปกติท่ีควรจะเป็น โดยสถานศกึ ษาสามารถประเมินด้วยตนเองได้ (self assessment)
มงุ่ สรา้ งพลเมืองคุณภาพ ดว้ ยระบบประกันทมี่ ปี ระสทิ ธิภาพ ฐานขอ้ มลู & เป้าหมาย = พลเมืองคณุ ภาพ การบริหารจดั การ วิสยั ทศั น(์ ใหม่) ผู้ประเมนิ ระบบการประเมิน • หลกั เกณฑแ์ ละ 1. ประเมินเพอื่ กระตุ้นและจูงใจให้เกิด การพฒั นาตนเองอย่างตอ่ เน่ือง เง่อื นไข • วิธีการประเมนิ 2. ประเมนิ ตามบรบิ ท ประเภทและ วัตถปุ ระสงค์ของสถานศึกษา
มาตรฐานเพอ่ื การประเมนิ ภายนอกรอบสี่ (พ.ศ. 2559-2563) มาตรฐานคณุ ภาพพืน้ ฐาน (Common Standard) : แนวคดิ สาคัญ
มาตรฐานคุณภาพพ้ืนฐาน (Common Standard) เพือ่ การประเมินคณุ ภาพภายนอกรอบส่ี (2559-2563) ประเมินการประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ส่งเสริมการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน : สถานศึกษาทุกสังกัด กาหนด มาตรฐานเพ่ือการประกันคุณภาพภายในเป็นของตนเอง ซึ่งควรจะสอดคล้องกับ มาตรฐาน นโยบาย หรอื จุดเนน้ ของตน้ สังกดั มาตรฐานการศกึ ษาชาติ และบรบิ ท ของสถานศึกษา สมศ.ประเมินเชิงตรวจสอบยืนยันการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา ว่า สถานศึกษาได้กาหนดมาตรฐานและตัวช้ีวัดแต่ละด้านและดาเนินการพัฒนา อยา่ งเหมาะสมและเป็นไปได้หรอื ไม่ ผลการประเมนิ แต่ละด้านเช่ือถือได้/ตรงตาม สภาพจริงหรือไม่ และเกิดผลดีต่อการยกระดับคุณภาพของสถานศึกษาหรือไม่ เพียงใด หรือมีพัฒนาการดีขึ้นหรือไม่ รวมท้ัง สามารถสร้างนวัตกรรมต้นแบบ หรือเปน็ แบบอยา่ งได้หรอื ไม่
นโยบาย/ จุดเน้น ของรัฐ บรบิ ทของ สถานศึกษา ดาเนินการ ผ้สู าเร็จการศึกษา/ สถานศกึ ษา กาหนดมาตรฐาน ขบั เคลอ่ื นงาน ผู้เรียน/มีสมรรถนะ ประกันคุณภาพ ตามทค่ี าดหวัง การประกัน อย่างเปน็ ระบบ หรือมแี นวโนม้ ดขี ึ้น คณุ ภาพภายใน ต่อเน่อื ง 3-4 ปี ต่อเนือ่ ง มาตรฐาน การศกึ ษาชาต/ิ หลักสตู ร
มาตรฐาน 1 : ดา้ นผู้เรียน ระบบประกนั มาตรฐาน 2: 1. คุณภาพภายใน ดา้ นการ 2. (IQA) บรหิ ารจัดการ 7. มาตรฐาน 3: 3. 6. ดา้ นการสอน 8. และระบบดแู ล ชว่ ยเหลือ 4. นกั เรียน 5. Logical Contingency : หว่ งโซ่คุณภาพ
การประเมนิ ภายนอก=ตรวจสอบ ยนื ยนั การประกันคุณภาพภายในสถานศกึ ษา วา่ ดาเนนิ การอย่างเหมาะสม/ เป็นระบบ มีความเป็นไปได้และเกิดประสิทธผิ ลต่อการยกระดับคณุ ภาพการศึกษาหรือไม่ เพยี งใด • ตัวป้อน/ นาผลการประเมินไปใช้ในการทบทวน ปรับปรงุ -พฒั นางาน ต่อเนอื่ ง คณุ ภาพผ้เู รียน มีพัฒนาการดขี ้นึ นกั เรียน จัดทา SAR รายงานต่อสาธารณชนและผู้เกยี่ วขอ้ ง อย่างตอ่ เนอื่ ง ไดร้ ับ • ครู ผบู้ รหิ าร การพฒั นาเต็มตาม ประเมนิ คณุ ภาพการจัดการศึกษาตามมาตรฐานท่กี าหนด กรรมการ นาแผนส่กู ารปฏบิ ตั ิ โดยกากบั ตดิ ตาม นิเทศภายใน เพ่ือให้งานเปน็ ไป ศักยภาพ ตามตามมาตรฐานท่กี าหนด สถานศึกษา จัดทาแผนงาน โครงการ รองรับ ท่สี อดคลอ้ งและครอบคลุมกับมาตรฐาน กระบวนการสอนมี • ปจั จัยสนับสนนุ การศกึ ษา ประสิทธิภาพ ออกแบบระบบสารสนเทศและระบบบริหารจดั การ เพอ่ื สนับสนนุ งาน อน่ื ๆ ประกนั คุณภาพภายใน กระบวนการบริหารมี กาหนดมาตรฐานเพ่อื การประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา ประสิทธิภาพ (สอดคล้องกบั มาตรฐานการศกึ ษาชาติ แผนการศกึ ษาชาติ และหลกั สตู ร แกนกลาง) +สร้างความตระหนกั ในคณุ ค่าของการประกันคณุ ภาพ ในกล่มุ ผเู้ กยี่ วขอ้ ง องคป์ ระกอบในการประเมนิ ระบบ 1. ความเหมาะสม ความเปน็ ไปไดข้ องระบบฯ 3. ประสิทธผิ ลของระบบทีเ่ กดิ กับผู้เรียน ประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา 2. ความเชือ่ ถือไดข้ องระบบ ฯ หรือกระบวนการ
มติ ใิ นการตดั สินคุณภาพ ของ ระบบประกันคุณภาพภายใน และมาตรระดับคุณภาพ
การประเมนิ คุณภาพของระบบใดๆ : หลักวิชา (Stufflebeam, 2001) มีความเหมาะสม (Propriety Standard) มคี วามเปน็ ไปได้ (Feasibility Standard) มคี วามถูกต้อง (Accuracy Standard) เกดิ ประโยชน์ (Utility Standard)
ความเหมาะสม/เปน็ ระบบ เปน็ ไปได้ และความเชือ่ ถือได้ 1 ความเหมาะสม/ความเปน็ ระบบ เปน็ ไปได้ : กาหนดตัวช้วี ัด เหมาะสม เกณฑ์หรอื เป้าหมายคุณภาพเหมาะสม แนวทางการพัฒนา/ โครงการ/กจิ กรรมทใี่ ชใ้ นการพฒั นา เหมาะสมและเปน็ ไปได้ทจ่ี ะบรรลุผล สาเรจ็ ตามเปา้ ความเชอ่ื ถอื ไดข้ องผลการประเมนิ ตนเอง : ความเชือ่ ถือไดข้ องผล การประเมินตามตัวชี้วัดหรือผลการประเมนิ มาตรฐานนน้ั ๆ ทตี่ รวจจาก สภาพจรงิ หรอื จากการตรวจสอบซา้ 2
ความเชอื่ ได้ของการประเมนิ ตนเอง...ดูจากอะไร ประเมินโดยองคค์ ณะ ทม่ี ผี ู้ทรงคณุ วุฒิภายนอก ใช้เครอ่ื งมอื และการเกบ็ รวบรวมข้อมลู ท่มี คี ุณภาพ นา่ เชอ่ื ถือ ผลการประเมินตรงตามสภาพจรงิ
Utility/Effectiveness มีพฒั นาการต่อเนื่อง และมีนวตั กรรม กระบวนการทางาน/คุณภาพผูเ้ รยี นมพี ฒั นาการดขี ้นึ (Growth) : กระบวนการบริหารจดั การ กระบวนการสอน-การดูแลชว่ ยเหลอื เดก็ หรือคณุ ภาพดา้ นผูเ้ รยี น มพี ัฒนาการดขี ึน้ อย่างต่อเนือ่ งในระยะ 2-3 ปีหลงั 3 มนี วัตกรรม/ตน้ แบบการพฒั นา ซึง่ อาจเป็นกระบวนการบรหิ าร จดั การ กระบวนการสอน/รูปแบบการจดั กิจกรรมพฒั นาผู้เรยี น รวมถงึ ผลลพั ธท์ เ่ี กดิ กบั ผู้เรียนท่ีเป็นกรณศี ึกษาหรอื เปน็ แบบอยา่ งได้ 4
ระดบั คณุ ภาพในการตดั สนิ ผลรายตัวบ่งช/ี้ ประเด็น RATING SCALE ดเี ย่ยี ม : กาหนดมาตรฐาน/ตวั ชีว้ ดั /เกณฑต์ ดั สนิ เหมาะสม เป็นไปได้ แนวทางและกระบวนการพฒั นาชดั เจน ผลประเมินเชื่อถอื ได้ เกิดประสิทธิผลทาใหเ้ กดิ การพฒั นาการต่อเน่ือง และสามารถสรา้ งต้นแบบนวตั กรรม/ เปน็ ทพ่ี อใจของทุกฝ่ายท่เี กีย่ วข้อง ดีมาก : มาตรฐาน/ตวั ชีว้ ัด/เกณฑ์ตดั สิน เหมาะสม เป็นไปได้ แนวทางการพัฒนาชดั เจน ผลการประเมิน เชอื่ ถือได้ เกดิ ประสิทธิผล ทาใหเ้ กิดการพัฒนาการตอ่ เนือ่ ง ดี : มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัดและเกณฑ์ตดั สนิ เหมาะสม เปน็ ไปได้ แนวและการดาเนนิ การพฒั นา เป็นระบบ/ชดั เจน ผลการประเมนิ เช่ือถอื ได้ พอใช้ : มาตรฐาน/ตวั ชี้วัดยังมขี ้อบกพร่อง แนวทางการพฒั นาไมช่ ัดเจน ผลการประเมนิ จานวนหนึ่งเชื่อถอื ไดต้ ่า ปรบั ปรงุ : มาตรฐาน/ตวั ชี้วัดยังมีข้อบกพรอ่ งคอ่ นขา้ งมาก/มีจดุ บกพร่อง/ แนวทางการพฒั นาไม่เปน็ รปู ธรรม ผลการประเมินไม่น่าเช่อื ถอื เป็นสว่ นใหญ่
แนวการตัดสนิ คุณภาพ ตามมาตรฐานด้านต่างๆ
แนวทางการพจิ ารณาและตดั สินระดบั คุณภาพ ด้านผู้เรยี น a. ความเหมาะสม b. ความเชื่อถือไดด้ า้ นคณุ ภาพของผู้เรยี น c. ประสิทธิผล/พัฒนาการดา้ นผเู้ รยี น
เกณฑ์การประเมนิ คุณภาพ | ดา้ นผู้เรียน | เกณฑ์การประเมนิ ระดับคณุ ภาพ สถานศึกษาดาเนนิ งานตามมาตรฐานดา้ นผู้เรียนไดอ้ ยา่ งเหมาะสม เปน็ ไปได้ ผลการตรวจสอบคณุ ภาพ ดีเย่ยี ม มคี วามนา่ เชอ่ื ถือ เปน็ ไปตามเกณฑ์ทส่ี ถานศึกษากาหนดครบถว้ น ผเู้ รียนมีพัฒนาการดขี ึ้นอย่าง ต่อเนือ่ ง เปน็ ทพี่ ึงพอใจของผูเ้ กีย่ วขอ้ งทกุ ฝา่ ย และมีนวัตกรรมหรอื เป็นแบบอยา่ งที่ดีให้กบั สถานศึกษาอ่ืนได้ สถานศึกษาดาเนินงานตามมาตรฐานดา้ นผู้เรียนไดอ้ ย่างเหมาะสม เป็นไปได้ ผลการตรวจสอบคณุ ภาพ ดีมาก มีความนา่ เชื่อถือ เปน็ ไปตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากาหนดครบถว้ น ผเู้ รียนมีพัฒนาการดขี ้ึนอยา่ ง ต่อเนอื่ ง สถานศึกษาดาเนนิ งานตามมาตรฐานดา้ นผู้เรยี นไดอ้ ยา่ งเหมาะสม เปน็ ไปได้ ผลการตรวจสอบคุณภาพ ดี มีความนา่ เช่อื ถอื เปน็ ไปตามเกณฑท์ ส่ี ถานศึกษากาหนดครบถ้วน สถานศึกษาดาเนินงานตามมาตรฐานดา้ นผู้เรียนไดอ้ ยา่ งเหมาะสม เป็นไปได้ ผลการตรวจสอบคณุ ภาพ พอใช้ มคี วามนา่ เชอ่ื ถือ ตามเกณฑท์ สี่ ถานศึกษากาหนด แต่ไม่ครบถ้วนในบางประเดน็ สถานศึกษาไม่สามารถดาเนนิ งานตามมาตรฐานดา้ นผ้เู รยี นไดต้ ามเกณฑ์เป็นสว่ นใหญ่ ปรับปรงุ
Search
