เลือกตั้ง62สระแก้ว

100

101 บทท่ี 5 วเิ คราะหผ์ ลการศึกษาและข้อเสนอแนะ จากการศึกษาวิจัยซึ่งน�ำมาสู่บทของการวิเคราะห์ผลการศึกษา โดยผู้วิจัยได้ท�ำการวิเคราะห์ สภาพบรรยากาศทางการเมอื งภายใตก้ ระแสการตน่ื ตวั กอ่ นการเลอื กตงั้ ระหวา่ ง และหลงั การเลอื กตง้ั ของ กลุ่มองค์กร ทั้งภาครัฐและเอกชน ประชาชน ที่มีส่วนเก่ียวข้องกับการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร การเปลย่ี นแปลงของขวั้ อ�ำนาจทางการเมอื ง การยา้ ยพรรคการเมอื ง ปจั จยั ทสี่ ง่ ผลตอ่ การตดั สนิ ใจทางการเมอื ง การเลือกต้ังท่ีเกิดข้ึนในจังหวัดสระแก้ว พฤติกรรมการใช้เงินในการเลือกต้ังของพรรคการเมือง ความสัมพันธ์ บทบาทของกลุ่มองค์กรภาคเอกชนท่ีมีส่วนได้ส่วนเสียต่อการเลือกต้ังกับการเคลื่อนไหว ทางการเมือง ปัจจัยแวดล้อมท่ีมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเมืองของประชาชน และกลุ่มการเมือง และวิเคราะห์ผลการเลือกต้ังภายในจังหวัดสระแก้ว ตลอดจนข้อเสนอแนะต่อกระบวนการเลือกตั้ง สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎร 5.1 ศึกษาการเปลยี่ นแปลงของขวั้ อำ� นาจทางการเมอื ง การยา้ ยพรรคการเมอื ง ปจั จยั ทส่ี ่งผลตอ่ การตดั สินใจ ทางการเมือง รวมทั้งการวิเคราะห์ผลการเลือกตั้ง ทีเ่ กิดข้นึ ในเขตจังหวดั สระแก้ว

102 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมืองและพฤตกิ รรมการเลือกตัง้ สมาชิกสภาผ้แู ทนราษฎร 2562 จงั หวดั สระแกว้ 5.1.1 ปจั จยั ทส่ี ่งผลตอ่ การตดั สินใจทางการเมอื งในการเปลย่ี นแปลง ข้ัวอ�ำนาจทางการเมือง การยา้ ยพรรคการเมอื ง จังหวัดสระแก้วเป็นเขตจังหวัดที่มีปรากฏการณ์ทางการเมืองในการย้ายและเปลี่ยนแปลง ท้ังข้ัวอ�ำนาจทางการเมือง โดยการย้ายพรรคของบุคคลภายในตระกูลการเมืองช่ือดังที่สร้างฐานอ�ำนาจ และบารมที างการเมืองมาอย่างยาวนาน ซึ่งการเปล่ียนแปลงขว้ั อ�ำนาจดงั กลา่ วนีเ้ กดิ จากทายาทตระกลู การเมืองท่ีเป็นอดีต ส.ส.จังหวัดสระแก้ว พรรคเพ่ือไทย คือ นายฐานิสร์ เทียนทอง และนางสาวตรีนุช เทยี นทอง ทมี่ ฐี านะเปน็ หลานชายและหลานสาว และไดอ้ ยภู่ ายใตร้ ม่ เงาของผเู้ ปน็ ลงุ และไดร้ บั การผลกั ดนั จนเข้าสู่สนามการเมืองในฐานะสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตั้งแต่เร่ิมต้น แต่ต่อมานับตั้งแต่กระแสของการ ก่อตั้งพรรคท่ีหลายฝ่ายมองว่าเป็นพรรคที่จัดตั้งมาเพ่ือสืบทอดอ�ำนาจของรัฐบาล คสช. และเร่ิมมีการ ย้ายสังกัดของนักการเมืองหลายพรรคเข้าไปอยู่กับพรรคท่ีก่อตั้งขึ้นใหม่น้ี รวมถึงนายฐานิสร์ เทียนทอง และนางสาวตรีนุช เทียนทอง ซึ่งเป็นนักการเมืองของจังหวัดสระแก้วด้วย ปรากฏการณ์ดังกล่าวน ้ี จากการศึกษาเชิงลึกพบว่าการเปล่ียนแปลงขั้วอ�ำนาจเกิดจากการถูกชักชวนเพื่อไปร่วมอุดมการณ์ใหม ่ ซึ่งอุดมการณ์ดังกล่าวน้ีสอดคล้องกับทัศนคติท่ีเปลี่ยนแปลงไป จนต้องตัดสินใจย้ายขั้วอ�ำนาจ ที่ตนสงั กดั และเปน็ รอยร้าวลึกส�ำหรบั ตระกูลการเมอื งทมี่ ากบารมี โดยปจั จยั ท่ีท�ำใหต้ ัดสินใจอกี ประการ หนงึ่ คอื ผสู้ มคั รมองวา่ พรรคทถี่ กู กอ่ ตง้ั ขน้ึ มาใหมม่ อี �ำนาจมากในเชงิ ของการทจ่ี ะจดั ตง้ั รฐั บาลในอนาคต ซึ่งหมายความว่าการย้ายพรรคคร้ังน้ี ยังเป็นการย้ายเพ่ือรักษาผลประโยชน์บางอย่าง อาทิ การรักษา ผลประโยชน์ทางการเมืองที่จะตกสู่จังหวัดสระแก้วในฐานะสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรฝ่ายรัฐบาล รวมถึง การรักษาผลประโยชนท์ างธุรกิจของตน โดยจากผลการเลือกต้ัง พบว่าคะแนนของผู้สมัคร ส.ส.จังหวัดสระแก้ว ในเขตเลือกตั้งที่ 1 นายฐานสิ ร์ เทยี นทอง พรรคพลงั ประชารฐั ซง่ึ เปน็ อดตี ส.ส.พรรคเพอื่ ไทย และเปน็ เจา้ ของพนื้ ทเ่ี ดมิ เปน็ ผไู้ ดร้ บั คะแนนมากทส่ี ดุ รองลงมาคอื นายสนธเิ ดช เทยี นทอง พรรคเพอ่ื ไทย ซง่ึ เปน็ หลานชายอกี คนหนงึ่ ของนักการเมืองผู้มากบารมี ในเขตเลือกตั้งท่ี 2 นางสาวตรีนุช เทียนทอง พรรคพลังประชารัฐ ซ่ึงเป็น อดตี ส.ส.พรรคเพอ่ื ไทย และเปน็ เจา้ ของพน้ื ทเ่ี ดมิ เปน็ ผไู้ ดร้ บั คะแนนมากทส่ี ดุ รองลงมาคอื พ.ต.อ.พายพั ทองชื่น พรรคเพ่ือไทย ซึ่งเป็นอดีตสมาชิกวุฒิสภาจังหวัดสระแก้ว และเป็นผู้ใกล้ชิดกับนักการเมือง ผมู้ ากบารมี ส�ำหรบั เขตเลอื กตงั้ ท่ี 3 นายสรุ ศกั ด์ิ ชงิ นวรรณ์ พรรคพลงั ประชารฐั ท�ำธรุ กจิ รบั เหมากอ่ สรา้ ง และเปน็ ผบู้ รหิ ารตลาดเดชไทย (โรงเกลอื ) ซง่ึ เคยเปน็ สมาชกิ สภาเทศบาล ควบต�ำแหนง่ รองประธานสภา เทศบาลต�ำบลอรญั ประเทศ และยงั เคยเปน็ สมาชกิ องคก์ ารบรหิ ารสว่ นจงั หวดั สระแกว้ เปน็ ผไู้ ดร้ บั คะแนน มากทีส่ ดุ รองลงมาคอื นายสรวงศ์ เทียนทอง พรรคเพอ่ื ไทย บุตรชายของนกั การเมืองผ้มู ากบารมี และ เป็นอดีต ส.ส.เจ้าของพื้นที่เดิม เมื่อพิจารณาผลการเลือกตั้ง ส.ส.จังหวัดสระแก้ว ท้ัง 3 เขต ชัยชนะ เป็นของพรรคพลังประชารัฐทั้งหมด ในขณะที่พรรคเพื่อไทยที่อยู่ภายใต้การสนับสนุนของนักการเมือง ผู้มากบารมีได้คะแนนมาเป็นอันดับ 2 ท้ัง 3 เขต สะท้อนให้เห็นถึงการเปล่ียนแปลงขั้วอ�ำนาจ ทางการเมอื งของจังหวดั สระแก้วไดอ้ ย่างชัดเจน

103 5.1.2 ปจั จัยทท่ี �ำใหย้ งั ตง้ั ม่นั อยใู่ นพรรคการเมอื งเดมิ สง่ิ ทท่ี �ำใหย้ งั คงตงั้ มนั่ อยกู่ บั พรรคการเมอื งเดมิ ของผมู้ ากบารมที างการเมอื งของจงั หวดั สระแกว้ เนื่องจากเป็นผู้มากบารมีในทางการเมืองทั้งระดับชาติ และมีอิทธิพลต่อการเมืองในจังหวัด มีปัจจัยท ่ี โดดเด่นอยู่สองประการ คือการมีความสัมพันธ์อันดีกับพรรคการเมือง และการค�ำนึงถึงสมาชิกในกลุ่ม ทางการเมืองของตน ประเด็นแรก การมีความสัมพันธ์อันดีมากับพรรค โดยมีความสัมพันธ์ในหลาย มิติ ท้ังในการเป็นอดีตผู้ก่อต้ังกลุ่มการเมืองนี้จากการเป็นผู้ผลักดันอดีตนายกรัฐมนตรีของพรรค ซ่ึงถือ เป็นจุดเร่ิมต้นความสัมพันธ์ตลอดจนขณะน้ียังมีต�ำแหน่งในพรรค สมาชิกให้ความเคารพและด้วยการม ี อ�ำนาจบารมมี าเป็นระยะเวลายาวนาน ท�ำใหต้ นยังคงอยู่กบั พรรคนี้ ประการต่อมาซ่ึงเก่ียวเน่ืองกันกับเร่ืองของการมีบารมีทางการเมืองมาเป็นระยะเวลายาวนาน ท�ำใหม้ ผี เู้ คารพนบั ถอื มสี มาชกิ ในกลมุ่ กอ้ นทางการเมอื งเปน็ จ�ำนวนมาก หรอื ลกู ศษิ ยท์ างการเมอื งทพ่ี รอ้ ม จะลงสมคั รและท�ำตามตน ดงั นน้ั หากตนจะยา้ ยพรรคจะเปน็ การล�ำบากเพราะมสี มาชกิ ในกลมุ่ จ�ำนวนมาก 5.1.3 ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจทางการเมืองของผู้สมัคร รายใหม่ อีกแง่มุมหนึ่งในการเลือกตั้งครั้งนี้ถือเป็นปรากฏการณ์ของการจัดตั้งและส่งผู้สมัครรับ เลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นจ�ำนวนมาก รวมถึงการเป็นผู้สมัครหน้าใหม่ของผู้สมัครหลายราย จากการศึกษาพบว่ามีปัจจัยหลายประการท่ีท�ำให้เกิดการเป็นผู้สมัครหน้าใหม่ และปัจจัยที่ท�ำให้ตัดสิน ใจลงสมัครกบั พรรคการเมอื งใดพรรคการเมืองหนึ่ง คือ 5.1.3.1 ปจั จยั แรกในการตดั สนิ ใจทล่ี งสมคั รรบั เลอื กตงั้ เนอื่ งจากเปน็ การปทู างและชมิ ลางทาง การเมอื งโดยเลอื กทจ่ี ะเปดิ ตวั จากการลงสมคั รสมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรเพอ่ื ท�ำใหเ้ ปน็ ทรี่ จู้ กั ของประชาชน ไดเ้ ป็นอยา่ งดี โดยหวังวา่ หากไม่ได้รับการเลือกตัง้ จะลงส่สู นามการเมืองทอ้ งถน่ิ ต่อไป 5.1.3.2 ปัจจัยท่ี 2 การเลือกท่ีจะสังกัดพรรคการเมืองน้ัน ปัจจัยแรกท่ีส�ำคัญคือความเช่ือมั่น ศรัทธาในตัวของหัวหน้าพรรค คณะกรรมการบริหารพรรค ซึ่งมีส่วนส�ำคัญในการต่อขยายอุดมการณ์ ทางการเมืองของผู้สมัครได้ดี หากผู้น�ำพรรคมีจุดยืนที่ชัดเจนและมีภาพลักษณ์ที่ดีสอดคล้องกับกระแส ทางการเมอื งทม่ี กี ารเปลย่ี นแปลงไปนนั้ จะยงิ่ เสรมิ บารมขี องผสู้ มคั รได้ ปจั จยั ตอ่ มาคอื เรอื่ งของอดุ มการณ์ ทางการเมอื งทสี่ อดคลอ้ งและเปน็ ไปในทศิ ทางเดยี วกนั ประการสดุ ทา้ ยคอื ความเปน็ สถาบนั พรรคการเมอื ง ท่ีจะสร้างความมั่นคงให้แก่สมาชิกพรรคได้ กล่าวคือ หากพรรคมีความเป็นสถาบันทางการเมืองที่ม ี ความม่ันคงมากพอจะมีอ�ำนาจในการแข่งขันทางการเมืองหรือมีอ�ำนาจต่อรองได้ดีกว่าการลงสมัคร ชงิ คะแนนในการสังกดั พรรคเลก็ ทไ่ี ม่มีอ�ำนาจมากพอ

104 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤตกิ รรมการเลือกตัง้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร 2562 จังหวัดสระแกว้ 5.2 เพื่อศึกษาพฤตกิ รรมการใชเ้ งนิ ในการเลอื กตงั้ ของ พรรคการเมอื ง จากการศกึ ษาพบวา่ การเลอื กตงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรครง้ั นี้ การใชจ้ า่ ยเงนิ ส�ำหรบั การเลอื กตงั้ ที่พรรคการเมือง และผู้สมัครรับเลือกต้ังในจังหวัดสระแก้วด�ำเนินการน้ันมีความเก่ียวข้องกับประเด็น การใช้จ่ายที่สามารถจ�ำแนกรายละเอียดออกเป็นเกี่ยวกับการสนับสนุนจากพรรค และการด�ำเนินการ สว่ นตัวซึง่ มคี วามเกี่ยวเนอ่ื งกนั อยู่ตลอดเวลาในส่วนของการสนบั สนุน ดา้ นการเงนิ จากพรรคการเมอื ง พบวา่ พรรคการเมอื งทเ่ี ปน็ พรรคการเมอื งใหมล่ งสมคั รสมาชกิ สภาผู้แทนราษฏรเป็นคร้ังแรก พรรคการเมืองจะจัดสรรงบประมาณลงมาแก่ตัวผู้สมัครเพื่อด�ำเนินการ เปน็ สว่ นของคา่ ลงสมคั รรบั เลอื กตงั้ กบั ทาง กกต. และเพอื่ จา่ ยในสว่ นอน่ื ๆ จะไดร้ บั จดั สรรมาไมเ่ พยี งพอ ตอ่ การใชจ้ า่ ยจรงิ ท�ำใหผ้ สู้ มคั รตอ้ งใชเ้ งนิ ทนุ สว่ นตวั ลง โดยมกั จะน�ำเงนิ ทม่ี อี ยใู่ ชจ้ า่ ยเปน็ คา่ ดแู ลทมี งาน ชว่ ยหาเสยี งเปน็ สว่ นใหญ่ ในขณะทพ่ี รรคการเมอื งทมี่ ชี อื่ เสยี งและมที นุ ทรพั ยเ์ พยี งพอส�ำหรบั จดั สรรใหแ้ ก ่ ผู้ลงสมัครนั้นก็ได้สนับสนุนเงินแก่ผู้สมัครเป็นจ�ำนวนเงินที่มากกว่าพรรคเล็กได้รับเป็นจ�ำนวน หลายเท่าตัว แต่ก็พบว่างบประมาณท่ีได้รับจัดสรรจากพรรคนั้นก็ไม่เพียงพอต่อการใช้จ่ายเช่นเดียวกัน และต้องใช้เงินทุนส่วนตัวในการใช้จ่ายเป็นค่าด�ำเนินการด้านอ่ืนๆ ซึ่งมีท้ังส่วนที่เป็นรายจ่ายประจ�ำ เช่น ค่าจ้างด้านธุรการประจ�ำสาขา ค่าจ้างผู้ช่วยหาเสียง เป็นต้น ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าพรรคการเมือง มกี ารสนบั สนนุ งบประมาณจากทางพรรคใหผ้ สู้ มคั รแลว้ ในอกี ทางหนง่ึ ผสู้ มคั รเองตอ้ งมที นุ ทรพั ยส์ ว่ นตวั เพ่ือเป็นค่าใช้จ่ายในการหาเสียงและค่าใช้จ่ายเก่ียวเนื่องอ่ืนๆ อยู่ด้วย จึงนับว่าในการตัดสินใจลงสมัคร สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร ปจั จยั ดา้ นงบประมาณ ถกู จดั เปน็ ปจั จยั ทส่ี �ำคญั ทง้ั ในแงข่ องการพรรคการเมอื งทจ่ี ะ จดั สรรแกผ่ สู้ มคั ร และผูส้ มคั รต้องพร้อมทจ่ี ะใช้เงนิ เพอ่ื ให้ไดม้ าซึง่ คะแนนนิยมและได้รับเลอื กตั้งในทส่ี ุด ประเด็นท่ีน่าสนใจอีกประการหนึ่งส�ำหรับการใช้จ่ายเงินส�ำหรับการเลือกตั้งคร้ังน้ีพบว่า มีพรรคการเมืองท่ีมีการวางแผนและจัดระเบียบการใช้จ่ายเงินที่มีความรัดกุม เพื่อไม่ให้เกิดการกระท�ำ ผิดพลาดและอาจน�ำไปสู่การผิดระเบียบตามประกาศ กกต.ได้ นั่นคือการสนับสนุนอุปกรณ์ท่ีเกี่ยวเนื่อง กบั การหาเสยี งทง้ั หมดแกผ่ สู้ มคั ร เชน่ ปา้ ยประชาสมั พนั ธ์ เสอื้ หมวก โปสเตอร์ ใบปลวิ หรอื อปุ กรณอ์ นื่ ใด ท�ำให้การควบคุมเป็นไปด้วยความเรียบร้อยและถูกต้อง ซ่ึงกล่าวได้ว่าเป็นการด�ำเนินการของพรรค ที่ป้องกนั ข้อผดิ พลาดดว้ ยการควบคมุ จากส่วนกลางเปน็ อย่างดี ในด้านของการการควบคุมจากส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจ�ำจังหวัดสระแก้ว น้ันให้ความสนใจไปที่การหาเสียงผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ท่ีมีมากขึ้น แต่ก็มีระบบคิดค�ำนวณไว้รองรับ ในสว่ นของการรายงานกระท�ำความผดิ ดา้ นการซอ้ื สทิ ธขิ์ ายเสยี ง สว่ นใหญท่ พ่ี บเปน็ การไปรว่ มงานพธิ ขี อง ประชาชนทวั่ ไป แต่ไม่มีการร้องเรยี นการซอ้ื เสียงโดยตรงแตก่ ร็ วบรวมหลักฐานไว้ส�ำหรับการซอื้ เสยี งน้นั

105 จากการสมั ภาษณ์สว่ นใหญ่ใหข้ อ้ มูลตรงกนั วา่ เกิดขึ้นในรูปแบบของการใหค้ ่าตอบแทนเพอ่ื น�ำประชาชน ไปฟงั ปราศรยั ของนกั การเมอื งและพรรคการเมอื ง สว่ นในมมุ มองของประชาชน ทสี่ ะทอ้ นออกมาในสว่ น ของการใช้จ่ายเงินของพรรคการเมืองน้ันส่วนใหญ่แล้วไม่แน่ใจว่าเป็นไปตามกฎหมายหรือไม่ เพราะ กฎหมายมรี ายละเอยี ดทซ่ี บั ซอ้ นและยากทป่ี ระชาชนจะเขา้ ใจรวมถงึ สว่ นใหญย่ งั คงมองวา่ เปน็ เรอ่ื งไกลตวั เพราะเป็นเรื่องของการด�ำเนินการของกรรมการการเลือกต้ัง ในฐานะประชาชนให้ความสนใจเพียง นโยบายพรรคการเมอื ง การด�ำเนนิ การของพรรคการเมอื ง การหาเสยี ง ทไ่ี มเ่ กย่ี วขอ้ งกบั รายละเอยี ดดา้ นน้ี ซึ่งจากการศึกษา คณะกรรมการการเลือกต้ังได้ก�ำหนดกรอบและประกาศระเบียบเกี่ยวการ เงินเพอ่ื ก�ำกบั และควบคุมการใชจ้ า่ ยเงินของพรรคการเมอื ง โดยระเบียบท่ี กกต.ออกมานั้นคือ ประกาศ คณะกรรมการการเลือกตั้ง เร่ืองก�ำหนดจ�ำนวนเงินค่าใช้จ่ายในการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 ก�ำหนดใหผ้ สู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรแบบแบง่ เขตเลอื กตง้ั แตล่ ะคนตอ้ งใชจ้ า่ ย ในการเลอื กตงั้ ไมเ่ กนิ 1,500,000 บาท พรรคการเมอื งตอ้ งใชจ้ า่ ยในการเลอื กตง้ั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร ไม่เกิน 35,000,000 บาท โดยรายละเอียดส�ำหรับค่าใช้จ่าย ประกอบด้วย 1) ค่าใช้จ่ายในการสมัคร รบั เลอื กตงั้ เชน่ คา่ สมคั รรบั เลอื กตงั้ คา่ ใชจ้ า่ ยอนื่ ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การสมคั รรบั เลอื กตง้ั 2) คา่ จา้ งแรงงาน เชน่ คา่ จา้ งผชู้ ว่ ยหาเสยี ง คา่ จา้ งในการปดิ ปา้ ยโฆษณาหาเสยี ง คา่ จา้ งแจกใบปลวิ แผน่ พบั รวมทง้ั คา่ จา้ ง แรงงานอ่ืนๆ ท่ีเกยี่ วข้องกบั การเลือกตั้ง 3) ค่าจ้างท�ำของ เช่น ค่าจา้ งท�ำเสอื้ แจ็กเกต็ หมวก และเสอ้ื ยืด หรอื อนื่ ๆ ส�ำหรบั ผชู้ ว่ ยหาเสยี ง เปน็ ตน้ 4) คา่ โฆษณาในสอ่ื ตา่ งๆ เชน่ คา่ สอื่ สง่ิ พมิ พต์ า่ งๆ คา่ ผลติ สอื่ เพอ่ื การออกอากาศรวมถึงค่าโฆษณาอื่นท่ีเป็นการกระท�ำเพ่ือการหาเสียงเลือกตั้ง เป็นต้น 5) ค่าจัดท�ำป้าย เอกสาร สิ่งพมิ พต์ ่างๆ ท่ีใชใ้ นการโฆษณาหาเสียง 6) ค่าใชจ้ า่ ยในการหาเสียงทางส่อื อเิ ล็กทรอนิกส์หรอื คา่ บรกิ ารทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เชน่ เฟซบกุ๊ ไลน์ ยทู ปู ทวติ เตอร์ อนิ สตราแกรม กเู กล้ิ แอปพลเิ คชนั เปน็ ตน้ 7) ค่าจัดซ้ือหรือเช่าวัสดุ และอุปกรณ์ส�ำหรับใช้ในการหาเสียงเลือกต้ัง 8) ค่าเช่าสถานที่ และค่าตกแต่ง สถานท่ี เช่น ค่าเช่าส�ำนักงานเพื่อเป็นศูนย์รณรงค์หาเสียงเลือกต้ัง ค่าเช่าสถานท่ีเพื่อปราศัยหาเสียง เป็นต้น 9) คา่ เช่ายานพาหนะ คา่ นำ้� มนั เชื้อเพลงิ หรอื ค่าใชจ้ า่ ยในการเดนิ ทาง เช่น คา่ จ้างเหมารถยนต์ เรือยนตร์หรือยานพาหนะอ่ืนๆ ค่าน้�ำมันเชื้อเพลิง เพ่ือการหาเสียงเลือกต้ัง ค่าเช่าที่พัก เป็นต้น 10) คา่ สาธารณปู โภค เชน่ คา่ ไฟฟา้ คา่ นำ้� ประปา คา่ โทรศพั ท์ คา่ บรกิ ารทางไปรษณยี ์ คา่ ถา่ ยเอกสาร เปน็ ตน้ 11) ค่าอาหารและเคร่ืองด่ืม ส�ำหรับผู้ช่วยหาเสียง 12) ค่าอบรมผู้สมัครหรือผู้ช่วยหาเสียง และ 13) ค่าใช้จ่ายอื่นๆ ท่ีเกี่ยวข้องกับการเลือกตั้งซ่ึงไม่ขัดต่อกฎหมาย หรือเป็นเหตุให้การเลือกต้ังไม่สุจริตและ เทย่ี งธรรม ซ่ึงในสว่ นน้ีผสู้ มัครกไ็ ด้ด�ำเนินการตามที่ กกต. ก�ำหนด

106 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤตกิ รรมการเลือกตัง้ สมาชกิ สภาผูแ้ ทนราษฎร 2562 จงั หวดั สระแกว้ 5.3 เพื่อศึกษาอทิ ธพิ ล ความสัมพันธ์ บทบาทของกลมุ่ องคก์ รภาคเอกชนทมี่ สี ่วนไดส้ ่วนเสียตอ่ การเลอื กตง้ั กับการเคลอ่ื นไหวทางการเมือง จากการศกึ ษาพบวา่ กลมุ่ องคก์ รเอกชนทมี่ สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี ตอ่ การเลอื กตงั้ ภายในจงั หวดั สระแกว้ นั้น ไม่มีนโยบายในการสนับสนุนพรรคการเมืองหรือกลุ่มการเมืองใดโดยเฉพาะ และไม่ได้แสดงถึง ความสมั พนั ธใ์ นเชงิ อ�ำนาจหรอื การเรยี กรอ้ งความตอ้ งการของกลมุ่ โดยตรงทส่ี ามารถพบไดช้ ดั เจน เนอื่ งจาก สถานการณ์การเลือกตั้งกับบทบาทของกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียไม่ได้มีทิศทางเกื้อหนุนซ่ึงกันและกัน หากเปน็ เพยี งกลมุ่ องคก์ รทด่ี �ำรงตนอยทู่ า่ มกลางกระแสทางการเมอื งการเปลยี่ นขวั้ อ�ำนาจ กลมุ่ องคก์ รสว่ นใหญ่ จึงไม่สามารถท่ีจะเลือกสนับสนุนหรือแสดงออกถึงการสนับสนุนโดยตรงได้ ซึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่า มีเรื่องของกลุ่มอ�ำนาจทางการเมืองที่เกิดการเปลี่ยนข้ัวและย้ายพรรคการเมือง ก็เป็นปัจจัยท่ีท�ำให ้ กลุ่มองค์กรไม่สามารถที่จะแสดงตนยืนอยู่ฝั่งหนึ่งฝั่งใดได้ กลุ่มองค์กรต่างๆ ให้สมาชิกกลุ่มมีอิสระ ในทางการเมอื งโดยไมไ่ ดค้ วบคมุ ใหส้ มาชกิ เลอื กฝกั ใฝฝ่ า่ ยใด ซง่ึ ในขณะเดยี วกนั จากการสมั ภาษณจ์ ะพบ วา่ กลมุ่ องคก์ รตา่ งๆ พรอ้ มทจี่ ะสนบั สนนุ นกั การเมอื งทม่ี คี วามใกลช้ ดิ กบั ประชาชนมากทส่ี ดุ และเปน็ คน ในพ้ืนท่ี โดยให้เหตุผลว่านักการเมืองท่ีมีความใกล้ชิดกับประชาชน ปรากฏตัวให้ประชาชนพบเห็นได ้ อยา่ งสมำ่� เสมอ สามารถขอความชว่ ยเหลอื ไดเ้ ปน็ ประจ�ำ จะเปน็ ปจั จยั ทท่ี �ำใหป้ ระชาชนในกลมุ่ องคก์ รตดั สนิ ใจสนบั สนนุ ดงั นน้ั ในแงข่ องอทิ ธพิ ลและความสมั พนั ธ์ จงึ พบวา่ กลมุ่ องคก์ รตา่ งๆ พรอ้ มสนบั สนนุ นกั การเมอื ง ท่ีเคยสรา้ งผลประโยชนแ์ กต่ นและพืน้ ที่ มคี วามใกล้ชดิ กบั กล่มุ สนับสนนุ การด�ำเนนิ กิจการของกล่มุ เปน็ ประจ�ำ ส�ำหรับค�ำว่า นักการเมืองท่ีเป็นคนในพ้ืนท่ีท่ีกลุ่มองค์กรกล่าวถึงนั้น คือ การเป็นนักการเมือง ที่พักอาศัยและรับรู้ปัญหาของพ้ืนท่ีจริง ไม่ใช่เพียงมีแต่ต�ำแหน่งสถานะเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ของจังหวัดแต่ตัวไม่ได้พักอยู่ภายในจังหวัด ท�ำให้ประชาชนไม่สามารถเข้าถึงได้ ก่อให้เกิดความเหิน ห่างกับประชาชน ปัจจัยนี้จึงเป็นอีกปัจจัยที่แสดงออกให้เห็นว่ากลุ่มองค์กรท่ีมีท่ีต้ังในจังหวัดสระแก้วม ี ความเปน็ ตวั ตนและยดึ ถอื ผลประโยชนข์ องจังหวดั สูง ในส่วนของความเป็นกลุ่มองค์กรที่มีสมาชิกสังกัดอยู่เป็นจ�ำนวนมาก บางกลุ่มสามารถมี อทิ ธพิ ลตอ่ ทง้ั สมาชกิ และคนทอ่ี ยรู่ อบขา้ งองคก์ รได้ ท�ำใหน้ กั การเมอื งหรอื กลมุ่ การเมอื งมคี วามพยายาม ทจ่ี ะตดิ ตอ่ เพอ่ื ขอใหผ้ นู้ �ำของกลมุ่ หรอื สมาชกิ กลมุ่ ชว่ ยเหลอื ในการหาเสยี งอยบู่ อ่ ยครง้ั แตส่ ว่ นใหญแ่ ลว้ มกั ไมไ่ ดร้ บั ความรว่ มมอื ทางตรงมากนกั สว่ นใหญก่ ลมุ่ มกั จะเปดิ กวา้ งใหท้ กุ กลมุ่ การเมอื งสามารถด�ำเนนิ การหาเสียงไดท้ ุกกลุม่ เพอื่ แสดงตัวความเป็นกลางทางการเมือง ความสมั พนั ธข์ องกลมุ่ องคก์ รภาคเอกชนทม่ี สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี ตอ่ การเลอื กตงั้ กบั การเคลอื่ นไหว ทางการเมืองของจังหวัดสระแก้ว จึงไม่ได้แสดงออกโดยตรงให้พบเห็นทั้งในการสนับสนุนการหาเสียง หรือการมีขอเรียกร้องเพื่อสร้างประโยชน์แก่กลุ่มองค์กรของตน แต่หากจะเป็นการพร้อมท่ีจะสนับสนุน

107 กลมุ่ การเมอื ง และตวั นกั การเมอื งทจี่ ะสรา้ งผลประโยชนท์ ด่ี แี ละเออ้ื แกก่ ารด�ำเนนิ กจิ การของกลมุ่ องคก์ รได ้ เชน่ ในมติ คิ วามเปน็ จงั หวดั ชายแดนการคา้ มคี วามตอ้ งการและจะสนบั สนนุ นกั การเมอื งทสี่ ามารถสรา้ ง ความสงบได้ เพราะจะท�ำใหเ้ กดิ ความมเี สถยี รภาพทางความมน่ั คง สรา้ งขอ้ ไดเ้ ปรยี บทางการคา้ การลงทนุ แก่จังหวัดได้ ในมิติของการเป็นจังหวัดเกษตรกรรม มีความต้องการและพร้อมสนับสนุนนักการเมือง ทจี่ ะสรา้ งนโยบายเออ้ื อ�ำนวยผลประโยชนแ์ กร่ าคาพชื ผลทางการเกษตรในอนาคตมากกวา่ กลมุ่ การเมอื ง ที่มักใช้วาทกรรมนโยบายขายฝันและมีเพียงอุดมการณ์ท่ีจับต้องไม่ได้ ในมิติของของการพัฒนาจังหวัด กต็ อ้ งการนกั การเมอื งทม่ี ผี ลงานและสรา้ งประโยชนไ์ มท่ อดทงิ้ พน้ื ท่ี เขา้ ถงึ ไดง้ า่ ย ซงึ่ ยดึ ถอื ทต่ี วั บคุ คลเปน็ หลกั รวมถงึ จะสนบั สนนุ นกั การเมอื งทม่ี แี นวคดิ สอดรบั และจะสรา้ งประโยชนใ์ นฐานะการเปน็ พรรคจดั ตงั้ รฐั บาล เพือ่ ใหไ้ ดร้ บั งบประมาณมาสนบั สนนุ และพัฒนาจงั หวดั ให้ทัดเทยี มความเจริญกบั จังหวดั ใกล้เคียงได้ 5.4 เพ่ือศึกษาปจั จยั แวดลอ้ มทม่ี อี ทิ ธพิ ลตอ่ พฤตกิ รรม ทางการเมอื งของประชาชน และกลุ่มการเมอื ง จากการศึกษา พบว่า พฤติกรรมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดสระแก้วนั้น เป็นการแสดงออกทางการเมืองท่ีสอดรับไปกับสถานการณ์ทางการเมืองระดับชาติ โดยมีปัจจัย ในระดบั ชาตแิ ละปัจจัยทางการเมอื งภายในจังหวัดเปน็ ตวั สนับสนุนหรือควบคุมอยู่ ส�ำหรับพฤติกรรมโดยท่ัวไปของประชาชน มีความสนใจต่อสถานการณ์ทางการเมืองทั้งใน ระดับชาติและระดับจงั หวัด กลา่ วคอื สภาวะทางการเมอื งในระดบั ชาตนิ ้นั ส่งผลตอ่ วถิ ชี วี ติ ความเป็นอยู่ ของประชาชนอยู่เป็นทุนเดิม ด้วยพื้นท่ีจังหวัดสระแก้วเป็นจังหวัดการค้าชายแดน ดังนั้น เสถียรภาพ ทางการเมืองจึงเป็นเร่ืองส�ำคัญต่อความเชื่อม่ันด้านการค้าการลงทุนของผู้ประกอบการ รวมถึงภาพท่ี จงั หวดั สระแกว้ มกี องก�ำลงั บรู พา และคา่ ยทหารตงั้ อยซู่ งึ่ มคี วามเชอ่ื มโยงกบั คณะรกั ษาความสงบแหง่ ชาติ จึงท�ำใหป้ ระชาชนใหค้ วามสนใจ ส�ำหรับการเมืองภายในระดับจังหวัด ประชาชนเองให้ความสนใจเป็นพิเศษ เพราะเกิดการ เปล่ียนขั้วทางการเมืองของกลุ่มคนในตระกูลที่มากบารมีของจังหวัดสระแก้ว ก่อนหน้าน้ีซึ่งอยู่ใน พรรคเดยี วกนั และสนบั สนนุ กนั มาตลอด ท�ำใหป้ ระชาชนใหค้ วามสนใจ เพราะหลายฝา่ ยมองวา่ จะสง่ ผลกระทบ ต่อทิศทางทางการเมือง และระบบสังคมภายในจังหวัดท่ีมีการสร้างฐานบารมีมาอย่างยาวนาน เม่ือมี การประกาศพระราชกฤษฎกี าการเลอื กตงั้ ประชาชนทกุ คนตา่ งสนใจตอ่ การเมอื งมากยงิ่ ขนึ้ ซง่ึ สอดรบั กบั สถานการณข์ องความตอ้ งการท่ีอยากจะเลอื กตั้งของกลมุ่ บคุ คลอ่นื ๆ ทส่ี ะท้อนออกมาในรูปแบบต่างๆ โดยทุกคนนน้ั มคี วามต้ังใจที่จะไปใช้สิทธิเลือกตัง้

108 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤตกิ รรมการเลอื กตัง้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดสระแก้ว ปจั จยั แวดลอ้ มทคี่ น้ พบจากการศกึ ษานนั้ รวบรวมจากการสมั ภาษณใ์ นทกุ กลมุ่ และแยกรายละเอยี ด ออกเป็น คือ ปัจจัยจากสถานการณ์การเมืองในปัจจุบัน ปัจจัยการเปล่ียนแปลงข้ัวอ�ำนาจทางการเมือง ปัจจัยด้านกฎหมายทีเ่ กีย่ วข้องกับการเลอื กตั้ง และปัจจัยดา้ นความต้องการการเปลย่ี นแปลง ปัจจัยจากสถานการณ์การเมืองในปัจจุบัน จากการที่ประเทศไทยถูกปกครองโดยคณะรักษา ความสงบแห่งชาติ ซึ่งเข้ามาบริหารประเทศผ่านการรัฐประหาร รัฐบาลซ่ึงมีผู้น�ำและคณะรัฐมนตรี ที่ส่วนใหญ่เป็นนายทหาร ในระยะแรกประชาชนอาจเห็นด้วยเพ่ือให้บ้านเมืองสงบ แต่เมื่อระยะเวลา ผ่านไปท�ำให้ประชาชนเกิดความเบ่ือหน่ายในแนวทางการบริหารบ้านเมืองที่ไม่ได้ส่งผลในระยะยาว ในหลายด้าน เช่น การบริหารงานเศรษฐกิจที่มีปัญหา การแก้ไขปัญหาราคาพืชผลทางการเกษตรตกต�่ำ ซึ่งท�ำใหป้ ระชาชนต้องการจะเลือกตั้งเพื่อใหไ้ ด้รฐั บาลใหม่มาแก้ไขปัญหา ปัจจัยการเปล่ียนแปลงขั้วอ�ำนาจทางการเมือง เน่ืองจากจังหวัดสระแก้วมีกลุ่มการเมืองท่ีได ้ ตงั้ มน่ั ทางอทิ ธพิ ลและบารมมี าอยา่ งยาวนาน โดยมชี อ่ื เรยี กวา่ “บา้ นใหญส่ ระแกว้ ” แตเ่ ดมิ นนั้ กลมุ่ การเมอื ง ตระกูลดังกล่าวนั้นถือเป็นการถ่ายทอดและสั่งสมบารมีทางการเมืองโดยการสนับสนุนบุคคลภายใน ตระกูล ท�ำให้จงั หวดั สระแกว้ ก่อนหนา้ ทีม่ ีสมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎรทม่ี ีได้จ�ำนวน 3 คน เปน็ นกั การเมือง จากตระกูลเดียวกันทั้งหมด แต่ในการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฏรครั้งนี้มีการแยกตัวออกมาจาก ตระกูลของ 2 นักการเมืองท่ีเป็นอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจากพรรคเดิม ถือเป็นการแยกข้ัวอ�ำนาจ ทางการเมอื งอยา่ งชดั เจน เพราะพรรคการเมอื งทเ่ี ขา้ รว่ มนน้ั ถอื เปน็ ฝา่ ยตรงขา้ มทางอดุ มการณท์ างการเมอื ง กบั พรรคเดมิ ของตระกลู ตน ท�ำใหป้ ระชาชนเกดิ ความสบั สนในการแยกตวั ออกจากพรรคเดมิ และตระกลู ท�ำใหป้ ระชาชนใหค้ วามสนใจและตนื่ ตวั ทางการเมอื งมากขนึ้ ซงึ่ สว่ นใหญแ่ ลว้ ฐานการเมอื งของนกั การเมอื ง ที่แยกตัวออกมามีฐานการเมืองเป็นของตนเองอยู่ ท�ำให้ผู้มากบารมีของตระกูลต้องส่งตัวแทนลงสมัคร และชว่ ยหาเสียงดว้ ยตวั เอง ประชาชนจงึ มกี ารแสดงออกทางการเมืองทีม่ ากขนึ้ ปัจจัยด้านกฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกับการเลือกต้ัง รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับที่ 20 รวมถงึ พระราชบญั ญตั ปิ ระกอบรฐั ธรรมนญู มกี ารก�ำหนดกตกิ าการเลอื กตงั้ ขน้ึ ใหมใ่ นรายละเอยี ดทแี่ ตกตา่ ง ออกไปจากเดมิ อาทิ การมบี ตั รเลอื กตง้ั เพยี งใบเดยี วซงึ่ ตอ้ งเลอื กทงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรแบบแบง่ เขต และพรรคการเมืองไปด้วยในคราวเดียวกัน ซึ่งหากเขตเลือกต้ังใดไม่มีผู้สมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภา ผู้แทนราษฎรของพรรคการเมืองใดพรรคการเมืองหนึ่ง จะท�ำให้ประชาชนในเขตเลือกต้ังนั้นไม่ สามารถเลือกต้ังพรรคการเมืองนั้นได้ไปด้วย ท�ำให้ประชาชนเกิดความสับสนหรือบางคนไม่ทราบว่า มบี ัตรเลือกตั้งเพียงใบเดยี วเสียดว้ ยซ�ำ้ ปัจจัยด้านความต้องการการเปลี่ยนแปลง ในการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งในครั้งนี้ประชาชน ในจงั หวดั สระแกว้ มคี วามตอ้ งการทจ่ี ะเปลย่ี นแปลงในหลากหลายสงิ่ ทต่ี นเหน็ วา่ ไมเ่ ปน็ ไปเพอื่ ประโยชน์ ส่วนรวม โดยเห็นว่าโดยรวมอยู่ที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ถูกผู้กขาดอ�ำนาจจากกลุ่มบุคคลเดิม การทน่ี โยบายของพรรคการเมอื งใหมน่ นั้ มคี วามเปน็ สมยั ใหมแ่ ละสอดคลอ้ งกบั การเปลย่ี นแปลงของยคุ สมยั

109 ได้ดีกว่าเดิม นโยบายท่ีตรงตามความต้องการของกลุ่มท่ีเรียกว่า กลุ่มคนรุ่นใหม่ รวมถึงนโยบาย ที่เอื้อประโยชน์มากกว่านโยบายประชานิยม รวมถึงความต้องการเปลี่ยนจังหวัดสระแก้วจากการท่ีเกิด การเปล่ียนแปลงย้ายขั้วทางการเมืองของนักการเมืองตระกูลดังนี้ ส่งผลสะท้อนว่าประชาชนเองก็ม ี ความคดิ เห็นสอดรับไปในทางท่ีดดี ้วยเช่นกัน ส�ำหรับจังหวัดสระแก้ว ปัจจัยที่ท�ำให้ประชาชนตัดสินใจเลือกลงคะแนนเสียงให้ คือปัจจัย ด้านตัวบุคคล มากกว่าปัจจัยด้านพรรคการเมือง เนื่องจากประชาชนมีความคิดเห็นว่า นักการเมือง ท่ีสามารถเข้าถึงประชาชนและในทางกลับกันประชาชนก็สามารถเข้าถึงตัวนักการเมืองได้ง่าย พบเจอ ได้อย่างสม�่ำเสมอ ช่วยเหลือเก้ือกูลให้ค�ำปรึกษาและสนับสนุนประชาชนอยู่เป็นประจ�ำ โดยยึดถือ ความเป็นวัฒนธรรมไทยที่ต้องพบเจอช่วยเหลือและเป็นมิตรไมตรีต่อประชาชน ถึงแม้จะย้ายข้ัว อ�ำนาจย้ายพรรคการเมืองไป แต่ยังจะตัดสินใจเลือก เพราะเช่ือม่ันและคาดว่าจะสร้างประโยชน์ต่อ จังหวดั สระแก้วไดเ้ ป็นอยา่ งดี จากที่อธิบายข้างต้นซ่ึงสามารถสรุปได้ว่าวัฒนธรรมทางการเมืองท่ีส่งผลต่อพฤติกรรม ทางการเมอื งภายในจงั หวดั สระแกว้ นน้ั เปน็ แบบผสมและอยรู่ ะหวา่ งรอยตอ่ ของวฒั นธรรมทางการเมอื ง แบบไพรฟ่ า้ และแบบมสี ว่ นรว่ ม กลา่ วคอื ประชาชนภายในจงั หวดสระแกว้ สว่ นใหญเ่ รมิ่ มคี วามตนื่ ตวั และม ี ช่องทางการเข้าถึงสถานการณ์ทางการเมืองภายในจังหวัด มีความสนใจเกี่ยวกับสถานการณ์การเมือง ซ่ึงเป็นผลกระทบมาจากหลายปัจจัย อาทิ สถานการณ์การเมืองระดับประเทศท่ีมีความตื่นตัวและเป็น กระแสสงั คมสง่ ผลกระทบตอ่ ในระดบั ภมู ภิ าค และสถานการณภ์ ายในจงั หวดั สระแกว้ เองทมี่ คี วามเปลย่ี นแปลง ดว้ ยเชน่ กนั สง่ ผลท�ำใหป้ ระชาชนทวั่ ไปมคี วามสนใจและพรอ้ มทจี่ ะเขา้ ไปใชส้ ทิ ธทิ างการเมอื ง เรยี นรแู้ ละ มีบทบาทส่วนร่วมทางการเมืองมากยิ่งข้ึน แต่ในขณะเดียวกันก็ยังคงมีประชาชนอีกกลุ่มหน่ึงที่ไม่ได้มี ความพร้อมจะเขา้ ร่วมในทุกกจิ กรรมทางการเมือง และมักจะร่วมเพยี งบางอยา่ งเทา่ นน้ั 5.5 ผลวเิ คราะหก์ ารศึกษาเกย่ี วกบั ประเดน็ ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 5.5.1. สถานการณ์และบรรยากาศทว่ั ไปทางการเมือง สถานการณท์ างการเมอื งภายในจงั หวดั สระแกว้ เปน็ กลมุ่ จงั หวดั ทนี่ บั วา่ ไดร้ บั ความสนใจและม ี ความโดดเด่นเฉพาะตัวอยู่มาเป็นระยะเวลายาวนาน น่ันก็คือการมีตระกูลการเมืองที่มีอิทธิพลและ ส่ังสมบารมีมาเป็นระยะเวลายาวนาน โดยมีอิทธิพลและส่งผลต่อการเมืองระดับชาติมาหลายครั้ง ด้วยการสร้างทายาทการเมืองเพื่อสืบทอดเจตนารมณ์และอุดมการณ์ตลอดจนเพื่อรักษาฐานที่ม่ัน ทางการเมอื งของตระกลู ซงึ่ รกั ษาต�ำแหนง่ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร ในฐานะการเมอื งระดบั ชาติ ต�ำแหนง่ นายกองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ ในฐานะการเมอื งระดบั ทอ้ งถนิ่ และยงั มกี จิ การสมั ปทานทม่ี กี ารด�ำเนนิ กิจการอยู่เป็นจ�ำนวนมาก ซ่ึงถือเป็นตระกูลการเมืองท่ีเติบโตมาจากการมีธุรกิจ และต่อมาการเมือง

110 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร 2562 จังหวดั สระแกว้ กเ็ ออื้ ธรุ กจิ ไปในตวั ดว้ ยเหตทุ จี่ งั หวดั สระแกว้ มกี ารตงั้ มนั่ ในภาพจ�ำของประชาชนในจงั หวดั และประชาชน ทั่วไป ท�ำให้เม่ือเกิดเหตุการณ์การแยกตัวออกจากพรรคการเมืองและแยกตัวอออกจากขั้วอ�ำนาจ ที่ตนได้รับการสนับสนุนมาตง้ั แตเ่ ริ่มตน้ จึงท�ำใหส้ ถานการณท์ างการเมืองมีความต่ืนตวั อย่างเห็นไดช้ ดั ในบรรยากาศโดยทว่ั ไปนน้ั การแขง่ ขนั ทางการเมอื งถอื วา่ มคี วามแตกตา่ งไปจากเดมิ แนน่ อน เนอ่ื งจากผสู้ มคั ร 2 คน ซงึ่ เปน็ หลานชายและหลานสาวของตระกลู การเมอื งในจงั หวดั และเปน็ อดตี สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรหลายสมัย ออกมาเลือกทางเดินบนเส้นทางการเมืองคนละเส้นทางกับผู้ที่ปลุกปั้น ข้ึนมา ท�ำให้เกดิ การแยกกันเพอ่ื หาเสียงและแข่งขันกนั โดยฐานการเมอื งเดิมไดส้ ง่ ผแู้ ทนลงสู้ศกึ ในคร้งั น้ี ท้ัง 3 เขตเลือกตั้ง โดยในเขตเลือกต้ังที่ 1 เป็นการแข่งขันระหว่างบุคคลภายในตระกูลนามสกุลเดียวกัน เขตเลือกตง้ั ที่ 2 มีการส่งอดีตนักการเมอื งที่มคี วามใกล้ชดิ กบั ผมู้ ากบารมีทางการเมืองลงแข่งขนั สว่ นใน เขตท่ี 3 นน้ั เปน็ อดตี สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรคนเดมิ ทย่ี งั สงั กดั อยกู่ บั พรรคและฐานการเมอื งเดมิ ในฐานะ บตุ รชายของผมู้ ากบารมี ลงรบั สมคั รเพอื่ รกั ษาต�ำแหนง่ ท�ำใหฐ้ านคะแนนเสยี งทก่ี อ่ นหนา้ นเ้ี คยเปน็ ฐาน คะแนนเสยี งเดยี วกนั ในฐานะนกั การเมอื งตระกลู ใหญ่ ตอ้ งเกดิ การแบง่ ฐานคะแนนเสยี ง ส�ำหรบั ประชาชน ในจงั หวดั สระแก้วน้นั มคี วามยึดโยงทีต่ วั บคุ คลในระดับสงู ดังนน้ั แม้นกั การเมืองจะแยกตวั ออกมาจาก ฐานอ�ำนาจเดิม แต่ก็ยังคงมีความช่ืนชอบในตัวบุคคลอยู่ โดยให้เหตุผลว่าเป็นคนท่ีไม่ท้ิงพ้ืนท่ีและพบ เจอไดบ้ อ่ ยครงั้ โดยบรรยากาศทว่ั ไปนน้ั บคุ คลภายนอกอาจมองวา่ เปน็ การสศู้ กึ ระหวา่ งคนในตระกลู แต่ นอกเหนอื จากนน้ั ยงั เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ของสภาวะความตอ้ งการการเปลยี่ นแปลงจากประชาชนภายในจงั หวดั สระแกว้ จ�ำนวนมาก ทต่ี อ้ งการจะไดน้ กั การเมอื งทไ่ี มไ่ ดย้ ดึ อยแู่ ตก่ บั ฐานอ�ำนาจใหญข่ องสระแกว้ เพราะ หลายฝ่ายมองว่าการท่ีอ�ำนาจการเมืองอยู่ภายใต้ตระกูลการเมืองนั้น รูปแบบการพัฒนากระจุกตัวอยู่ กับรูปแบบเดิมๆ ขาดการพัฒนาแบบต่อเน่ือง หรือมีความต้องการจะเปล่ียนเพ่ือไปสู่ส่ิงท่ีดีกว่า ดังน้ัน กระแสการเมอื งจึงไมไ่ ด้ผกู้ ขาดอยกู่ ับเพียงแค่ฐานอ�ำนาจเกา่ และผทู้ ี่แยกตวั ออกมาจากฐานอ�ำนาจเกา่ เท่านัน้ ในบรรยากาศทางการเมืองคร้งั นี้ จึงมกี ารกอ่ ก�ำเนดิ การเมืองหน้าใหม่ขึ้นอย่างรวดเรว็ และอาจ เกิดจากกระแสความต่ืนตัวทางการเมืองของคนรุ่นใหม่ในสังคม หรือความนิยมช่ืนชอบในนโยบายใหม่ โดยพบเห็นว่าการเลือกตั้งคร้ังน้ี มีพรรคการเมืองท่ีเป็นพรรคใหม่ได้รับคะแนนนิยมและเป็นที่พูดถึงใน สังคมจังหวัดสระแก้ว ในส่วนของบรรยากาศการหาเสียงมีการหาเสียงครบทุกรูปแบบ ท้ังในการติดป้าย ประชาสมั พนั ธ์ การใชร้ ถแหโ่ ฆษณา การเดนิ หาเสยี งตามสถานทส่ี าธารณะตา่ งๆ การใชก้ ลยทุ ธแ์ บบใหมๆ่ ในการหาเสยี งทตี่ า่ งไปจากเดมิ คอื การตดิ ปา้ ยหาเสยี งโดยมรี ปู ของหวั หนา้ พรรค และบคุ คลทม่ี ชี อื่ เสยี ง ของพรรคเป็นการสร้างความนิยมใหม่ และการปราศรัยของนักการเมืองและพรรคการเมืองต่างๆ โดย ในการปราศรัยหาเสียงน้ัน นับได้ว่าเป็นจุดเปล่ียนอีกมุมหน่ึง คือ ในทางของกลุ่มอ�ำนาจเก่าน้ันผู้มาก บารมีได้ลงมาช่วยหาเสียงด้วยตัวเอง โดยเป็นการลงมาหาเสียงแบบพบปะประชาชนในจังหวัดสระแก้ว ในรอบระยะเวลาหลายสิบปี เพราะที่ผ่านมาไม่เคยเกิดเหตุการณ์การแยกกันของตระกูลดังกล่าว ท�ำให้ เนอื้ หาการปราศรยั เปน็ ไปอยา่ งเขม้ ขน้ ในสว่ นของผสู้ มคั รรายอน่ื ๆ นน้ั ไดม้ กี ารน�ำหวั หนา้ พรรคและผทู้ ม่ี ี ชอ่ื เสียงของพรรคมาช่วยเดินหาเสียงด้วย ซึง่ ได้รบั การตอบรบั เป็นอย่างดีเชน่ กัน

111 ในส่วนของความผิดปกติในการเลือกต้ังของจังหวัดสระแก้วนั้น ไม่พบการรายงานที่ท�ำให้ สถานการณไ์ มส่ งบ เพราะสว่ นใหญป่ ระชาชนและกลมุ่ การเมอื งของจงั หวดั สระแกว้ นน้ั แยกตวั กนั ออกจาก การสรา้ งความขดั แยง้ อกี แงม่ มุ หนงึ่ คอื ประชาชนไมก่ ลา้ ทจ่ี ะประกาศตวั ชดั เจนวา่ สนบั สนนุ ฝา่ ยใด เพราะ ด้วยสถานการณ์ทางการเมืองท่ีเปลี่ยนแปลงไป และไม่สามารถคาดการณ์ผลในอนาคตได้อย่างชัดเจน และด้านของอ�ำนาจบารมีของตระกูลการเมืองไม่ได้อิทธิพลต่อความคิดและจุดยืนของประชาชนจังหวัด สระแก้วในการเลอื กตง้ั สมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎรในครั้งนี้มากเท่าทผี่ า่ นมาในอดตี 5.5.2 ความคิดเห็นต่อรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติประกอบ รฐั ธรรมนญู เก่ยี วกบั การเลอื กตั้ง การเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ถูกก�ำหนดขึ้นโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ผ่าน การกล่ันกรองรัฐธรรมนูญ และกฎหมายในส่วนท่ีเกี่ยวข้องกับการเลือกต้ังมาจากคณะกรรมการยกร่าง รฐั ธรรมนญู (กรธ.) สภานติ บิ ญั ญตั แิ หง่ ชาติ สภาปฏริ ปู แหง่ ชาติ คณะรฐั มนตรี รวมถงึ คณะรกั ษาความสงบ แห่งชาติ ส�ำหรับรฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย พ.ศ. 2560 นน้ั รัฐบาลอ้างความชอบธรรมจากการ ประชามติ ซึ่งในส่วนของการลงประชามติ มีค�ำถามพ่วง คือ “ท่านเห็นชอบหรือไม่ว่า เพื่อให้การปฏิรูป ประเทศเกดิ ความตอ่ เนอ่ื งตามแผนยทุ ธศาสตรแ์ หง่ ชาติ สมควรก�ำหนดไวใ้ นบทเฉพาะกาลวา่ ในระหวา่ ง 5 ปีแรกนับแต่วันที่มีรัฐสภาชุดแรกตามรัฐธรรมนูญนี้ ให้ที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภาเป็นผู้พิจารณาให้ ความเห็นชอบบุคคลซึ่งสมควรได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี” ในการตีความของค�ำถามอาจเกิดความ สบั สนและเกดิ ความเขา้ ใจส�ำหรบั ประชาชนทไ่ี มถ่ กู ตอ้ ง ท�ำใหเ้ กดิ ผลพวงจากค�ำถามพว่ งนเี้ กดิ ขน้ึ มาดว้ ย คอื การใหส้ มาชกิ วฒุ สิ ภามสี ทิ ธใ์ิ นการรว่ มเลอื กนายกรฐั มนตรี สง่ิ นเี้ ปน็ ปญั หาในเชงิ รายละเอยี ดตามมา การให้สมาชิกวุฒิสภาผ่านความเห็นชอบแต่งต้ังจากคณะรักษาความสงบแห่งชาติ รวมถึงให้ผู้น�ำเหล่า ทพั เปน็ สมาชิกวุฒสิ ภาโดยต�ำแหน่ง การก�ำหนดรายละเอียดที่เก่ียวขอ้ งกบั การเลอื กต้งั อาทิ การมีบัตร เลือกตั้งใบเดียว เลือกท้ังคนและพรรค หากเขตใดไม่มีบุคคลลงรับสมัคร เขตน้ันจะไม่มีสิทธ์ิเลือกพรรค ทต่ี นตอ้ งการได้ การค�ำนวณผลคะแนนเพือ่ ให้ไดม้ าซงึ่ สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรระบบบัญชีรายช่ือทเ่ี ปน็ ระบบ เลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสม หรือระบบคะแนนไม่ตกน�้ำ ระบบนี้เป็นระบบที่ถูกออกแบบมา จากคณะกรรมการยกร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) โดยเป็นปัญหาต่อพรรคการเมืองขนาดใหญ่ท่ีได้จ�ำนวน สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรแบบแบง่ เขต มากกวา่ จ�ำนวน ส.ส.พงึ มี หากเกดิ กรณนี ้พี รรคการเมืองจะไมไ่ ด้ รบั การจดั สรรสมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรแบบบญั ชรี ายชอ่ื อกี แตเ่ ออ้ื ประโยชนต์ อ่ พรรคการเมอื งขนาดเลก็ ทจ่ี ะรวบรวมคะแนนเสยี งมาค�ำนวณเพ่ือใหไ้ ด้ ส.ส.แบบบัญชรี ายช่ือ เทา่ กับวา่ แพ้ในเขตเลอื กตง้ั แตช่ นะ ระบบบัญชีรายชอ่ื หรือเรียกวา่ ส.ส.บัญชรี ายชอ่ื ท่ีได้ ไมใ่ ช่ ส.ส.ตวั จริงทีค่ วรจะเปน็

112 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤติกรรมการเลอื กตัง้ สมาชกิ สภาผูแ้ ทนราษฎร 2562 จังหวดั สระแกว้ จากการศกึ ษาพบวา่ ผสู้ มคั รสว่ นใหญใ่ หค้ วามกงั วลตอ่ ประเดน็ ปญั หาเกยี่ วกบั ความซบั ซอ้ นของ รายละเอยี ดเกยี่ วเนอื่ งกบั การเลอื กตงั้ โดยเฉพาะประเดน็ ในเรอ่ื งของการไดม้ าซง่ึ รฐั บาลและนายกรฐั มนตรี ซง่ึ สมาชกิ วฒุ สิ ภาเปน็ ผรู้ ว่ มเลอื กนายกรฐั มนตรี แตส่ มาชกิ วฒุ สิ ภาไดถ้ กู แตง่ ตงั้ จากคณะรกั ษาความสงบ แห่งชาติ หรือรัฐบาลปัจจุบัน เปรียบเสมือน คสช. มีสิทธ์ิ 250 เสียง ตรงกันข้ามประชาชนกลับมีเพียง 1 สทิ ธิ์ 1 เสยี งเทา่ นนั้ เปน็ หนทางน�ำไปสกู่ ารสบื ทอดอ�ำนาจของรฐั บาลปจั จบุ นั จากความพยายามในการ สรา้ งระบบทไี่ มเ่ ปน็ ประชาธปิ ไตยทแ่ี ทจ้ รงิ ในการค�ำนวณคะแนน ส.ส.บญั ชรี ายชอ่ื แนน่ อนวา่ ดงั ทก่ี ลา่ ว ขา้ งตน้ จะยง่ิ ท�ำใหพ้ รรคใหญเ่ สยี ดลุ ได้ สรา้ งความสบั สนแกป่ ระชาชนในเรอื่ งของหมายเลขผสู้ มคั รทไ่ี มซ่ ำ�้ กนั ในแต่ละเขต ถือเป็นกลยุทธ์ที่รัฐบาลสร้างขึ้นเพื่อหาความชอบธรรมให้แก่การได้มาซึ่งรัฐบาลใหม่ในเงา ของรัฐบาลเดิม สภาพปัญหาดังกล่าวเป็นการสร้างเง่ือนไขและข้อจ�ำกัดให้แก่ผู้สมัครในจังหวัดสระแก้ว ที่ไม่ได้สังกัดพรรคพลังประชารัฐ เบ้ืองหลังการหาเสียงผู้สมัครเกิดความวิตกกังวลว่าอาจมีอ�ำนาจรัฐ หนุนหลังอยู่ แตก่ ็พร้อมที่จะสเู้ พราะเลือกท่จี ะลงมาสู่สนามการเมืองแล้ว แม้กฎหมาย ขอ้ ก�ำหนดตา่ งๆ จะไมเ่ อ้อื ประโยชนแ์ ก่พรรคการเมืองฝา่ ยตรงขา้ มกต็ าม 5.5.3 ทิศทางการเมืองไทยภายหลังจากการเลือกตง้ั สถานการณ์การเมืองภายหลังจากการเลือกตั้ง จากการศึกษาพบว่า ส�ำหรับจังหวัดสระแก้ว ภายหลังจากการเลือกตั้งผ่านพ้นไปแล้ว ทุกฝ่ายต่างย่อมยอมรับในผลของการเลือกตั้ง ยอมรับ ในผลแพ้ – ชนะ ไม่มีเหตุการณ์การประท้วงผลคะแนน ซึ่งคาดว่าผลคะแนนน้ันจะไม่เปล่ียนแปลง ไปมากนัก โดยส่วนใหญ่จะยังคงให้น�้ำหนักไปท่ีอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เคยได้รับการเลือกต้ัง วา่ จะสามารถรกั ษาต�ำแหนง่ ไวไ้ ด้ แตอ่ าจจะเปลยี่ นแปลงคะแนนไปบา้ งในเขตเลอื กตงั้ ท่ี 3 เนอ่ื งจากมกี าร แขง่ ขนั ทตี่ า่ งเขตอนื่ คอื ผสู้ นบั สนนุ ของนกั การเมอื งไดอ้ อกมาลงสมคั รในนามพรรครฐั บาล โดยรวมแลว้ สถานการณท์ ว่ั ไปหลังการเลอื กตั้งจะเปน็ ปกติเพราะด้วยวฒั ธรรมทางการเมืองของจังหวัดสระแกว้ ส�ำหรับสถานการณ์ระดับประเทศภายหลังการเลือกต้ังน้ัน เหตุการณ์โดยรวมท่ัวไปจะเป็น ไปอย่างปกติเพื่อรอการจัดต้ังรัฐบาล เน่ืองจากประชาชนได้รับบทเรียนในเรื่องต่างๆ ท�ำให้ไม่เกิดผลด ี แก่ฝ่ายใดหากจะก่อความไม่สงบหลังการประกาศผลการเลือกต้ัง ซ่ึงกรรมการการเลือกตั้ง ราชการ สว่ นภมู ภิ าค กระทรวงมหาดไทย ต�ำรวจ และฝา่ ยความมน่ั คง กม็ มี าตรการรองรบั และปอ้ งกนั ไวเ้ ปน็ เบอ้ื งตน้ ส�ำหรบั การจดั ตง้ั รฐั บาลภายหลงั ของการประกาศและรบั รองผลคะแนนแลว้ นนั้ สงิ่ ทจ่ี ะเปน็ ตวั แปรส�ำคญั มอี ยู่ 2 ประการ คอื สูตรการค�ำนวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรระบบบัญชีรายชื่อ ซง่ึ จะสง่ ผลต่อจ�ำนวน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรระบบบญั ชรี ายชอ่ื ของแตล่ ะพรรคการเมอื งท่ีอาจจะท�ำใหเ้ กิดพรรคขนาดกลาง เปน็ ตวั แปรในการตอ่ รองในการจดั ตงั้ รฐั บาล และการแตง่ ตง้ั สมาชกิ วฒุ สิ ภาทจี่ ะไดร้ บั การแตง่ ตงั้ จากคณะ รักษาความสงบแห่งชาติ ซึ่งก็หมายความว่าจะเป็นตัวแปรในการรับรองนายกรัฐมนตรี ส�ำหรับผลของ การเลือกต้ังหากพรรคฝ่ายประชาธิปไตยได้รับการเลือกตั้งและจัดตั้งรัฐบาลได้ส�ำเร็จนั้นจะต้องผ่านกับ

113 ดกั ทางการเมอื งประเดน็ สมาชกิ วฒุ สิ ภาไปใหไ้ ด้ หรอื การรวบรวมเสยี งในสภาใหไ้ ดม้ ากกวา่ ซง่ึ หากท�ำได ้ จะไมเ่ กดิ ผลเสยี ใด แตใ่ นการบรหิ ารราชการแผน่ ดนิ ทต่ี อ้ งท�ำตามยทุ ธศาสตรช์ าติ 20 ปี คงมกี ารใชย้ ทุ ธวธิ ี อื่นใดในการร้องเรียนองค์กรอิสระเพื่อให้ควบคุมการบริหารของรัฐบาลอย่างแน่นอน หากพรรครัฐบาล จัดต้งั รฐั บาลได้ จะส่งผลตอ่ เสถยี รภาพการบริหารราชการแผน่ ดนิ ได้ เนอ่ื งจากในการบรหิ ารราชการนนั้ สมาชกิ วฒุ สิ ภาจะไมไ่ ดม้ อี �ำนาจรว่ มกบั รฐั บาลในการรบั รองงบประมาณรายจา่ ยประจ�ำปี หรอื การรบั รอง ในส่วนอื่นๆ ท�ำให้วาระของรัฐบาลสั้นลง 5.6 ข้อเสนอแนะ 5.6.1 ข้อเสนอแนะจากข้อคน้ พบการวจิ ยั จากการวิจัยในคร้ังนี้ ได้ค้นประเด็นรายละเอียดเกี่ยวกับปัญหาและอุปสรรคในการเลือกต้ัง ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู และกฎหมายทเ่ี กย่ี วขอ้ ง รวมถงึ ขอ้ จ�ำกดั ทถ่ี กู สรา้ งขน้ึ จากรฐั บาล สว่ นราชการ ตลอดจน พฤติกรรมทางการเมอื งของโดยทัว่ ไป ซึง่ สามารถแสดงรายละเอียดไดด้ งั น้ี คณะกรรมการการเลือกต้ัง ส่วนงานที่อยู่ภายใต้การบังคับบัญชา และส่วนงานที่เก่ียวข้อง ต้องด�ำเนินการเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ข้อมูลและรายละเอียดเกี่ยวกับการเลือกต้ังเพ่ือสร้างการรับรู ้ ทถ่ี กู ต้องแก่ประชาชน ซงึ่ อาจจัดท�ำร่วมกันเปน็ ภาคีกับสว่ นราชการอน่ื ๆ เช่น สถาบนั การศึกษา เปน็ ตน้ โดยควรมีช่องทางส่ือสารที่มีความรวดเร็วและประชาชนเข้าถึงได้ง่าย จากการวิจัยที่พบว่าประชาชน ส่วนใหญ่ไม่ทราบในรายละเอียดเกี่ยวกับบัตรเลือกตั้ง วิธีกาบัตรเลือกต้ัง ถือเป็นเรื่องร้ายแรงที่ควร ไดร้ บั การแกไ้ ข ส�ำหรบั การประกาศผลคะแนนควรจดั ท�ำดว้ ยความโปรง่ ใสและประกาศรบั รองผลการเลอื กตง้ั เพื่อสร้างความเช่ือมั่นในการเลือกต้ัง แสดงออกถึงความเป็นองค์กรกลางในการรักษาความบริสุทธ์ิ ยุติธรรม ภายใตร้ ะบอบประชาธิปไตย สถาบนั ทางการเมอื งทง้ั ฝา่ ยพลเรอื นและฝา่ ยความมนั่ คง จากการศกึ ษาพบวา่ สถาบนั ดงั กลา่ ว นั้นมีส่วนส�ำคัญในการขับเคล่ือนและสนับสนุนภารกิจในการเลือกต้ัง แต่การรักษาความเป็นอิสระและ ความเปน็ กลางทางการเมอื งถอื เปน็ เรอ่ื งส�ำคญั ในภาวะการเมอื งทถ่ี กู ปกครองโดยคณะรฐั ประหาร ดงั นน้ั จึงควรมีการแสดงออกอย่างชัดเจนให้ประชาชนเข้าใจและรับทราบถึงความเป็นอิสระจากอ�ำนาจ แฝงต่างๆ ไม่สนับสนุนฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง และการด�ำเนินภารกิจในการสร้างความรู้ความเข้าใจและสร้าง ทศั นคติท่ีถูกต้องเกีย่ วกับการเลอื กตัง้ ทด่ี ตี ่อไป ผู้สมัครรับเลือกต้ัง นักการเมือง และพรรคการเมือง ในการเลือกต้ังคร้ังนี้ก่อเกิดผู้สมัครและ พรรคการเมืองใหม่เกิดข้ึนเป็นจ�ำนวนมาก รวมถึงก็ยังคงมีนักการเมืองเก่าอยู่ด้วย ซึ่งต่างมีอุดมการณ์

114 การศกึ ษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤติกรรมการเลอื กตั้ง สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดสระแก้ว ชดั เจนในการลงสมคั รรบั เลอื กตง้ั ดงั นนั้ จงึ ตอ้ งธ�ำรงและรกั ษาอดุ มการณป์ ระชาธปิ ไตยทแี่ ทจ้ รงิ ไมส่ รา้ ง วฒั นธรรมทางการเมอื งทจ่ี ะสง่ ผลเสยี ตอ่ ประเทศ ยดึ ถอื ผลประโยชนข์ องประชาชนเปน็ หลกั สรา้ งการรบั ร้ ู ท่ีถูกต้องแกป่ ระชาชนอย่างเหมาะสม ประชาชน โดยท่ัวไปน้ันประชาชนเกิดความต่ืนตัวทางการเมืองในการเลือกต้ังครั้งนี้ อาจ ด้วยปจั จัยที่แวดล้อมนั้นมกี ารเปลย่ี นแปลงและส่งผลกระทบต่อท่าทแี ละความรสู้ กึ ของประชาชน ดังนัน้ ประชาชนจึงต้องมีการติดตามข้อมูลและข่าวสารท่ีถูกต้องจากส่วนราชการ ศึกษาแนวทางนโยบายเพื่อ เปรียบเทียบข้อดีข้อเสียของพรรคการเมืองการเมืองที่จะน�ำมาสู่การตัดสินใจเลือกต้ัง ซึ่งควรท่ีจะต้อง ค�ำนงึ ถึงผลประโยชน์ของส่วนรวม เพราะจะส่งผลระยะยาวแก่ตวั ประชาชนเอง 5.6.2 ข้อเสนอแนะส�ำหรบั การวจิ ยั ในครัง้ ต่อไป 5.6.2.1 ในการวจิ ัยครงั้ นีพ้ บวา่ กฎหมายและระเบยี บอ่นื ๆ ทเี่ ก่ยี วข้องกบั การบังคับใช้ในหว้ ง ระยะเวลาของการเลือกตั้ง เป็นบัญญัติขึ้นเพ่ือรองรับการเลือกตั้งในยุคเปลี่ยนผ่านของคณะรัฐประหาร โดยเฉพาะ ซง่ึ เปน็ ทแี่ นน่ อนวา่ ขาดกระบวนการมสี ว่ นรว่ มจากภาคประชาสงั คมในการแสดงความคดิ เหน็ ต่อรายละเอียดดังกล่าว โดยถูกแปรสภาพมาเป็นหลักเกณฑ์ วิธีการและกระบวนการให้ประชาชนเป็นผู้ ปฏิบัติ ซ่ึงท�ำให้เกิดอุปสรรคในการน�ำไปปฏิบัติเป็นอย่างมาก ท้ังในแง่ของการปฏิบัติตามที่ถูกต้อง เกิด ปัญหาในการรับรู้ ความเข้าใจของประชาชน ท้ังกระบวนการ ดังน้ันจึงควรศึกษาเชิงลึกถึงภาวะการรับรู้ ความต้องการการรับรูแ้ ละความคาดหวังภายใต้เงอ่ื นไขอ�ำนาจแฝงต่อไป 5.6.2.2 ภูมิหลังทางการเมืองของจังหวัดสระแก้วท่ีผู้มากบารมีซึ่งมีอิทธิพลทางการเมือง มาเป็นระยะเวลายาวนาน โดยมีความสัมพันธ์กับการเมืองระดับชาติ และการเมืองระดับท้องถิ่น แต่ใน การเลอื กตง้ั ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู ใหมค่ รงั้ น้ี เกดิ ปรากฏการณก์ ารแยกขว้ั อ�ำนาจทางการเมอื งทส่ี ง่ ผลกระทบ ต่อมติ ทิ างการเมอื งแบบองคร์ วมของจงั หวัดสระแกว้ ทัง้ ในเชิงฐานอ�ำนาจบารมี ตระกูลการเมือง ดังนน้ั ในการวจิ ยั ครง้ั ตอ่ ไป ควรศกึ ษาการรกั ษาฐานอ�ำนาจ และความสมั พนั ธเ์ ชงิ โครงสรา้ งสถาบนั การเมอื งแบบ ครอบครวั และสภาวการณท์ เี่ ปลยี่ นแปลงไปทม่ี อี ทิ ธพิ ลตอ่ จงั หวดั สระแกว้ ภายหลงั การเลอื กตง้ั พ.ศ.2562

115 บรรณานุกรม เข็มทอง ต้นสกุลรุ่งเรือง. (2553). พรรคการเมือง. เข้าถึงได้จากhttp://wiki.kpi.ac.th/index. php?title=พรรคการเมือง. จมุ พล หนมิ พานชิ . (2542). กลมุ่ ผลประโยชนก์ บั การเมอื งไทย แนวเกา่ แนวใหม่ และกรณศี กึ ษา. กรงุ เทพฯ : ส�ำนักพิมพแ์ หง่ จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย. จักษ์ พันธ์ชูเพชร. (2549). การเมืองการปกครองไทย จากยุคสุโขไทยสู่สมัยทักษิณ. (พิมพ์ครั้งที่ 5). ปธมุ ธานี : บ. มายด์ พับลิชชงิ่ เชาวณะ ไตรมาส. (2545). การเลอื กตง้ั แบบใหม:่ ทำ� ไมคนไทยตอ้ งไปเลอื กตง้ั . กรงุ เทพฯ : สขุ มุ และบตุ ร. ทินพนั ธ์ุ นาคะตะ. (2543). การเมืองการบริหารไทย : ภาระของชาต.ิ วิวัฒน์ เอ่ียมไพรวัน. (2544). “พรรคการเมืองและการเลือกต้ัง,” ในการเมืองการปกครองไทยตาม รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน. กรงุ เทพฯ : วีเจ พริ้นต้ิง. ธนพันธ ไลประกอบทรัพย์. (2557). กลุมผลประโยชนกลุมกดดันและกระบวนการนโยบายสาธารณะ. วารสารมหาวทิ ยาลยั อสี เทอร์น. 8(1). ธีรภัทร์ เสรีรังสรรค์ ไพฑูรย์ โพธิสว่าง และยุทธพร อิสรชัย. (2548). โครงการวิจัยเร่ือง การประเมิน ผลการท�ำงานขององค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ (คณะกรรมการการเลือกตั้ง). กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า. ธโสธร ตทู้ องค�ำ. (2545). กระบวนการการเลอื กตงั้ เอกสารประกอบการสอนชดุ วชิ าสถาบนั และกระบวนการ การเมืองไทย. มหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช. นพรัตน์ วงศ์วิทยาพาณิชย์. (2555). นักการเมืองท้องถิ่นจังหวัดสระแก้ว. กรุงเทพฯ : ส�ำนักวิจัยและ พัฒนา สถาบนัพระปกเกลา้ . พฤทธิสาณ ชุมพล, (2547) ระบบการเมือง : ความรู้เบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 7 กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์ มหาวทิ ยาลยั . ไพฑรู ย์ โพธสิ วา่ ง. (2561). กลมุ่ ผลประโยชนพ์ รรคการเมอื ง. คณะรฐั ศาสตรแ์ ละนติ ศิ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั บรู พา. ลิขติ ธีรเวคิน. (2553). การเมืองการปกครองไทย. (พมิ พค์ ร้ังท่ี 8) กรงุ เทพฯ : เอช.เอน็ . กรป๊ จ�ำกดั . วทิ ยา ชินบตุ ร. (2553). การเลือกต้ัง. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามค�ำ แหง คณะรัฐศาสตร.

116 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดสระแก้ว ววิ ฒั น์ เอยี่ มไพรวนั และธโสธร ตทู้ องค�ำ. (2548). พรรคการเมอื งและกลมุ่ ผลประโยชน.์ ในเอกสารการเรยี น การสอนการเมอื งการปกครองไทย มหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธิราช. ววิ ฒั น์ เอย่ี มไพรวนั (2544). การเมอื งการปกครองไทยตามรฐั ธรรมนญู ฉบบั ประชาชน. กรงุ เทพ:วเี จ พรน้ิ ตงิ้ . วสิ ุทธ์ิ โพธิแท่น. (2544). การดำ� เนนิ กิจกรรมของพรรคการเมอื งไทย. นนทบุรี: สถาบนั พระปกเกล้า. วัชรา ไชยสาร. (2541). ระบบการเลอื กตง้ั กบั การเมืองในยคุ ใหม.่ กรุงเทพฯ : นติ ธิ รรม. หยุด แสงอุทัย. (2517). พรรคการเมอื ง. (พิมพค์ รง้ั ท่ี 4). กรงุ เทพฯ : ดวงกมล. สมเกียรติ วันทะนะ. (2558). ระบอบประชาธิปไตยเปรียบเทียบ. กรุงเทพฯ : สมาคมรัฐศาสตร์แห่ง มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์. สมพงษ์ เกษมสนิ และจรญู สภุ าพ. (2520). ลทั ธกิ ารเมอื งและเศรษฐกจิ เปรยี บเทยี บ. กรงุ เทพฯ : ส�ำนกั พมิ พ์ ไทยวัฒนาพาณิชย์. สรรพิชย พิทยาธรเลิศ. (2555). บทบาทของพรรคการเมืองกับการเลือกต้ัง: กรณีศึกษานโยบายพรรค เพอื่ ไทย ในการเลอื กตงั้ ทวั่ ไป วนั ที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2554. วทิ ยานพิ นธร ฐั ศาสตรมหาบณั ฑติ , บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลยั รามค�ำแหง. สุจิต บุญบงการ และ พรศักดิ์ ผ่องแผ้ว. (2527). พฤติกรรมการลงคะแนนเสียงเลือกต้ังของคนไทย. กรุงเทพฯ : จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย สุขุม นวลสกุล และวิศิฐ์ ทวีเศรษฐ์. (2542) . การเมืองและการปกครองไทย. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัย รามค�ำแหง. สมพันธ เตชะอธิก ทรงพล ตุละทา วินัย วงศอาสา. (2553). การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมือง ในการออกเสยี งประชามติ และพฤติกรรมการเลอื กตั้งสมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร 2550 : จังหวัด ขอนแกน. กรงุ เทพฯ : สถาบนั พระปกเกลา . สมพงศ์ เกษมสิน และจรูญ สุภาพ. (2520). ลัทธิการเมืองและเศรษฐกิจเปรียบเทียบ. กรุงเทพฯ : ไทยวฒั นาพานิช. ส�ำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2556). วัฒนธรรมการเมือง. กรุงเทพฯ : ส�ำนักพิมพ์เลขาธิการ สภาผแู้ ทนราษฎร. อภิญญา รัตนมงคลมาศ. (2545). กลุ่มผลประโยชน์และกลุ่มกดดัน. กรุงเทพฯ : ภาควิชารัฐศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช. อษั ฎางค์ ปาณกิ บตุ ร. (2548). สทิ ธแิ ละเสรภี าพของพลเมอื ง” ในการเมอื งการปกครองไทยตาม รฐั ธรรมนญู ฉบับประชาชน. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ์วี.เจ.พร้นิ ต้งิ . โอฬาร ถิ่นบางเตียว และนครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2560). การซื้อสิทธ์ิขายเสียง. เข้าถึงได้จาก http:// wiki.kpi.ac.th

117 Almond, Gabriel A. and Powell, G Bingham. (1966). Comparative Politics : A Development Approach. Boston : Little Brown and Company. Almond & Powellm. (1966). Comparative Politics Today : A world View. Boston : Little, Browm and company. Almond, Gabriel A. and Verba Sidney. (1965). The civic culture. Boston : Brown and campany Inc. Easton, David. (1965). A Framework for Political Analysis. New Jersey : Prentice-Hall. Fredrich C. (1963). Constitution government. New York: Mcgraw-Hill. Graham Wootton. (1970). Interest Groups. Englewood Clifts : Prentice-Hal. Herman Finer (1949). Theory and practice of modern Government. New York: Holt. Heywood, Andrew. (2013). Politics. Fourth Edition. Basingstoke : Palgrave Macmillan. Ranney Austin (1962). The goverment of men. New York: Holt. Shumpeter, Joseph A. (1942). Capitalism, Socialism and Democracy. Condon : George Allen & Unwin Ltd. สัมภาษณ์ เสนาะ เทียนทอง. (9 มนี าคม 2562). สัมภาษณ์. ปิยพจน์ ตลุ าชม. (22 กมุ ภาพนั ธ์ 2562). สมั ภาษณ์. ชวลิต สาลตี ดิ๊ . (25 กมุ ภาพันธ์ 2562).สัมภาษณ.์ ดรุณี ประยรู วงษ.์ (21 กุมภาพันธ์ 2562). สัมภาษณ.์ ผแู้ ทนนายกสมาคมเกษตรกรชาวไร่อ้อยจงั หวัดสระแกว้ . (22 มีนาคม 2562). สัมภาษณ์. ประธานหอการคา้ จังหวัดสระแก้ว. (26 กุมภาพันธ์ 2562). สัมภาษณ์. ผแู้ ทนนายกสมาคมก�ำนนั ผ้ใู หญบ่ ้านจงั หวัดสระแก้ว. (22 มนี าคม 2562). สัมภาษณ.์ เลขานุการสมาคมเกษตรกรชาวไรอ่ อ้ ยจังหวดั สระแก้ว. (21 มีนาคม 2562). สัมภาษณ์. ผู้แทนผบู้ ญั ชการกองก�ำลงั บรู พา. (2 มีนาคม 2562). สัมภาษณ์. ผ้แู ทนผูว้ ่าราชการจังหวดั สระแก้ว (14 มนี าคม 2562). สมั ภาษณ์. ผูอ้ �ำนวยการส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกตงั้ ประจ�ำจังหวดั สระแกว้ . (3 มีนาคม 2562). สัมภาษณ์ นายกองคก์ ารบรหิ ารส่วนจังหวดั สระแกว้ . (26 มนี าคม 2562). สัมภาษณ์.

118 การศึกษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤตกิ รรมการเลอื กตัง้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดสระแก้ว ภาคผนวก

119 แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถามเพื่อการวจิ ัย

แบบสมั ภาษณ์เพอื่ การวิจยั เรื่อง “การศึกษารปู แบบ วธิ ีการและผลกระทบการเลือกตัง้ ภายใตร้ ฐั ธรรมนูญใหม่ ภายใตโ้ ครงการ การศกึ ษารปู แบบ วธิ กี าร และผลกระทบการเลอื กตงั้ ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู ใหม่ วทิ ยาลยั การเมอื งการปกครอง สถาบนั พระปกเกลา้ ” วตั ถุประสงคข์ องการสมั ภาษณ์ 1. เพอ่ื ศกึ ษาการเปลย่ี นแปลงของขวั้ อ�ำนาจทางการเมอื ง การยา้ ยพรรคการเมอื ง ปจั จยั ทสี่ ง่ ผลตอ่ การตดั สนิ ใจ ทางการเมือง รวมท้ังการวเิ คราะห์ผลการเลอื กตัง้ ทเ่ี กิดข้นึ ในเขตจงั หวัดท่ีก�ำหนด 2. เพอื่ ศกึ ษาพฤตกิ รรมการใชเ้ งนิ ในการเลอื กตง้ั ของพรรคการเมอื ง เพอื่ ศกึ ษาอทิ ธพิ ล ความสมั พนั ธ์ บทบาท ของกลมุ่ ผลประโยชน์ กับการเคลื่อนไหวทางการเมอื ง 3. เพื่อศกึ ษาปัจจยั แวดล้อมทม่ี อี ทิ ธพิ ลตอ่ การพฤติกรรมเมอื งของประชาชน และกลมุ่ การเมือง รหัสส�ำหรับผ้วู ิจยั กรอบแนวค�ำถามการสัมภาษณ์ ประเด็นคำ� ถาม ผูล้ งสมัครรบั เลือกตั้ง 1. ปจั จยั ทีท่ �ำใหน้ ักการเมืองท่านตัดสินใจย้ายพรรคหรอื ยังคงสังกัดพรรคเดมิ คืออะไร 2. ความคดิ เห็นตอ่ รฐั ธรรมนญู พระราชบัญญตั ปิ ระกอบรัฐธรรมนญู มผี ลต่อการเลอื กตั้งอยา่ งไร 3. ความคิดเหน็ ตอ่ ทศิ ทางการเมอื งไทยภายหลังจากการเลอื กตงั้ 4. ท่าทขี องรัฐบาลต่อการเลือกตัง้ ส่งผลกระทบต่อทา่ นอย่างไร

แบบสัมภาษณเ์ พือ่ การวิจยั เร่ือง “การศึกษารปู แบบ วิธีการและผลกระทบการเลือกตง้ั ภายใต้รฐั ธรรมนญู ใหม่ ภายใตโ้ ครงการ การศกึ ษารปู แบบ วธิ กี าร และผลกระทบการเลอื กตงั้ ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู ใหม่ วิทยาลัยการเมืองการปกครอง สถาบนั พระปกเกล้า” วตั ถปุ ระสงค์ของการสมั ภาษณ์ 1. เพอื่ ศกึ ษาการเปลยี่ นแปลงของขว้ั อ�ำนาจทางการเมอื ง การยา้ ยพรรคการเมอื ง ปจั จยั ทสี่ ง่ ผลตอ่ การตดั สนิ ใจ ทางการเมือง รวมทง้ั การวิเคราะห์ผลการเลอื กตง้ั ท่เี กิดข้นึ ในเขตจงั หวัดทีก่ �ำหนด 2. เพอ่ื ศกึ ษาพฤตกิ รรมการใชเ้ งนิ ในการเลอื กตงั้ ของพรรคการเมอื ง เพอ่ื ศกึ ษาอทิ ธพิ ล ความสมั พนั ธ์ บทบาท ของกลมุ่ ผลประโยชน์ กับการเคล่อื นไหวทางการเมอื ง 3. เพอื่ ศึกษาปัจจัยแวดล้อมทีม่ ีอิทธิพลต่อการพฤตกิ รรมเมืองของประชาชน และกลุ่มการเมือง รหสั ส�ำหรบั ผ้วู จิ ัย กรอบแนวคำ� ถามการสัมภาษณ์ ประเด็นคำ� ถาม กลุ่มองคก์ รภาคเอกชนท่มี สี ่วนไดส้ ่วนเสียตอ่ การเลือกต้ัง 1. องค์กรของทา่ นมีวิธกี ารสนับสนนุ พรรคการเมอื งอย่างไร 2. บทบาทหนา้ ทใ่ี นการช่วยเหลือและสนบั สนนุ การด�ำเนินงานของพรรคการเมือง 3. กฎหมายพรรคการเมือง มขี ้อดขี ้อเสยี แตกต่างจากเดมิ หรอื ไม่อยา่ งไร

แบบสัมภาษณ์เพือ่ การวิจัย เรอ่ื ง “การศกึ ษารปู แบบ วิธีการและผลกระทบการเลือกต้ัง ภายใต้รฐั ธรรมนญู ใหม่ ภายใตโ้ ครงการ การศกึ ษารปู แบบ วธิ กี าร และผลกระทบการเลอื กตงั้ ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู ใหม่ วิทยาลัยการเมืองการปกครอง สถาบันพระปกเกล้า” วัตถปุ ระสงคข์ องการสมั ภาษณ์ 1. เพอื่ ศกึ ษาการเปลย่ี นแปลงของขว้ั อ�ำนาจทางการเมอื ง การยา้ ยพรรคการเมอื ง ปจั จยั ทสี่ ง่ ผลตอ่ การตดั สนิ ใจ ทางการเมอื ง รวมทงั้ การวเิ คราะหผ์ ลการเลอื กตั้งที่เกิดขน้ึ ในเขตจงั หวัดท่กี �ำหนด 2. เพอ่ื ศกึ ษาพฤตกิ รรมการใชเ้ งนิ ในการเลอื กตงั้ ของพรรคการเมอื ง เพอื่ ศกึ ษาอทิ ธพิ ล ความสมั พนั ธ์ บทบาท ของกลุ่มผลประโยชน์ กับการเคลอื่ นไหวทางการเมอื ง 3. เพ่ือศึกษาปจั จัยแวดลอ้ มที่มีอทิ ธพิ ลตอ่ การพฤตกิ รรมเมอื งของประชาชน และกลุ่มการเมอื ง รหัสส�ำหรับผู้วิจัย กรอบแนวค�ำถามการสมั ภาษณ์ ประเดน็ ค�ำถาม ผแู้ ทนสถาบนั ทางการเมือง (ทั้งฝ่ายพลเรอื น และความมั่นคง) 1. สถานการณ์และบรรยากาศทางการเมอื งโดยทว่ั ไปสง่ ผลกระทบอยา่ งไรตอ่ องคก์ ร/ประชาชน 2. ข้อเรียกรอ้ งของกลมุ่ การเมอื งก่อนมีการประกาศพรก. เลือกต้งั ส่งผลต่อองคก์ รทา่ นอยา่ งไร 3. แรงกดดนั จากกลุ่มการเมอื ง กลุ่มอทิ ธิพล เปน็ อย่างไร

แบบสอบถามเพอื่ การวิจยั เร่อื ง “การศกึ ษารูปแบบ วิธีการและผลกระทบการเลอื กตงั้ ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู ใหม่ ภายใตโ้ ครงการ การศกึ ษารปู แบบ วธิ กี าร และผลกระทบการเลอื กตงั้ ภายใตร้ ฐั ธรรมนญู ใหม่ วิทยาลัยการเมืองการปกครอง สถาบนั พระปกเกลา้ ” วัตถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื ศกึ ษาการเปลยี่ นแปลงของขว้ั อ�ำนาจทางการเมอื ง การยา้ ยพรรคการเมอื ง ปจั จยั ทสี่ ง่ ผลตอ่ การตดั สนิ ใจ ทางการเมอื ง รวมท้ังการวิเคราะหผ์ ลการเลือกตงั้ ทเ่ี กิดขึน้ ในเขตจังหวดั ที่ก�ำหนด 2. เพอ่ื ศกึ ษาพฤตกิ รรมการใชเ้ งนิ ในการเลอื กตงั้ ของพรรคการเมอื ง เพอ่ื ศกึ ษาอทิ ธพิ ล ความสมั พนั ธ์ บทบาท ของกลุม่ ผลประโยชน์ กับการเคลอ่ื นไหวทางการเมือง 3. เพอื่ ศกึ ษาปัจจยั แวดลอ้ มทมี่ ีอทิ ธพิ ลตอ่ การพฤตกิ รรมเมืองของประชาชน และกลมุ่ การเมือง รหสั ส�ำหรับผวู้ ิจยั กรอบแนวค�ำถาม ประเดน็ ค�ำถาม ประชาชนผมู้ สี ทิ ธิเลือกต้งั 1. ผสู้ มคั รใช้จ่ายเงินเป็นไปตามกฎหมายที่ก�ำหนดหรือไม่ 2. มกี ารซือ้ เสยี งหรอื ไม่ ซื้อเสยี งในรปู แบบใด (ขอให้ผูใ้ หข้ อ้ มลู ไมร่ ะบุช่ือพรรคการเมอื งหรือนกั การเมอื ง) 3. การเลือกตง้ั ครัง้ น้ีจะสามารถเปลยี่ นแปลงจังหวดั สระแก้วได้หรอื ไม่ 4. ปัจจัยดา้ นพรรคการเมืองหรือนกั การเมอื งที่ท�ำให้ท่านตัดสินใจเลือกตั้งในครั้งน้ี

124 การศกึ ษาความเคล่อื นไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตัง้ สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดสระแกว้ รายชอ่ื ผู้สมัครและผลคะแนนการเลือกตั้ง สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎรจังหวัดสระแกว้

125

126 การศกึ ษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤติกรรมการเลอื กตัง้ สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร 2562 จังหวดั สระแกว้

127

128 การศกึ ษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤติกรรมการเลอื กตัง้ สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร 2562 จังหวดั สระแกว้

129

130 การศกึ ษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤตกิ รรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จงั หวัดสระแกว้ รายชื่อผู้ตรวจการ การเลือกตั้งประจำ� จังหวัดสระแกว้

131

132 การศกึ ษาความเคล่อื นไหวทางการเมอื งและพฤติกรรมการเลอื กตัง้ สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร 2562 จังหวดั สระแกว้

133 การแบ่งเขตการเลอื กตงั้ ตามประกาศส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตั้งประจ�ำจังหวัดสระแก้ว เรอื่ ง รปู แบบการแบง่ เขตเลอื กตงั้ ของจงั หวดั สระแกว้ เพอ่ื รบั ฟงั ความคดิ เหน็ ของพรรคการเมอื ง และประชาชนในจงั หวดั