ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ความหมายและการเกิดปฏิกิริยาเคมี

2 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) รายวชิ าเคมพี น้ื ฐาน เร่ือง ปฏกิ ิริยาเคมี ชุดกจิ กรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมพี ื้นฐาน รหสั วิชา ว30102 สําหรับนักเรียนชัน้ มธั ยมศึกษาปท่ี 4 หนว ยการเรยี นรู ปฏกิ ิริยาเคมี ชดุ ท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี กลมุ สาระการเรยี นรวู ทิ ยาศาสตร โดย นางสาวสนุ ิสา กะการดี ตําแหนง ครู วิทยฐานะชาํ นาญการ โรงเรยี นทาตูมประชาเสริมวิทย อาํ เภอทาตมู จังหวัดสุรินทร สํานกั งานเขตพืน้ ท่กี ารศกึ ษามธั ยมศึกษาเขต 33 สาํ นักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ชุดท่ี 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี

3 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมพี น้ื ฐาน เรือ่ ง ปฏกิ ริ ิยาเคมี คาํ นํา ชุดกิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) รายวิชาเคมีพื้นฐาน รหัสวิชา ว30102 ชน้ั มธั ยมศึกษาปท ่ี 4 หนวยการเรยี นรูเร่อื ง ปฏิกิริยาเคมี จดั ทาํ ขน้ึ เพ่ือเปน เครอ่ื งมือใน การพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของผูเรียน สงเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร โดยมีการรวบรวมเนือ้ หาและกจิ กรรมทเี่ นนใหผูเรยี นไดล งมอื ปฏิบตั ิ ใชก ระบวนการสืบเสาะหา ความรู เพ่ือสรา งองคค วามรูใหมและนาํ ไปประยกุ ตใชใ นชีวติ ประจาํ วนั ได โดยชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู บบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน รหัส วิชา ว30102 ชน้ั มธั ยมศึกษาปที่ 4 หนวยการเรียนรูเร่ือง ปฏิกิรยิ าเคมี มีทัง้ หมด 6 ชดุ ผูจัดทําหวังเปนอยางย่ิงวาชุดกิจกรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมพี ้ืนฐาน รหสั วชิ า ว30102 ช้ันมัธยมศึกษาปท ่ี 4 หนว ยการเรยี นรเู รอ่ื ง ปฏกิ ิรยิ าเคมี น้จี ะเปน ประโยชนกบั การเพ่ิมศักยภาพทางการเรยี นรูของนักเรียนและเปน ประโยชนตอการจัด กิจกรรมการเรียนรูของครูผูสอนเปนอยางดี ขอขอบคุณผูอํานวยการ คณะครู นักเรียน โรงเรียนทาตูมประชาเสริมวิทย ผูเชี่ยวชาญทุกทาน ตลอดจนบุคคลที่มีสวนเกี่ยวของในการ จัดทําชุดกจิ กรรมไว ณ โอกาสนี้ สนุ ิสา กะการดี ชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏิกิริยาเคมี

4 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมีพ้นื ฐาน เร่อื ง ปฏกิ ิริยาเคมี สารบัญ เรอ่ื ง หนา คํานาํ ............................................................................................................................. 2 สารบญั ............................................................................................................................. 3 คําช้แี จงการใชช ดุ กจิ กรรมการเรียนรู................................................................................. 4 คาํ แนะนําการใชช ุดกิจกรรมการเรยี นรู .............................................................................. 6 มาตรฐานการเรยี นรู / ตวั ชวี้ ัด............................................................................................ 10 สาระสาํ คัญ....................................................................................................................... 10 จดุ ประสงคก ารเรยี นรู ....................................................................................................... 10 กระบวนการจดั การเรียนรูโดยใชชดุ กจิ กรรมการเรียนรู...................................................... 15 ขน้ั ที่ 1 ขนั้ ตรวจสอบความรเู ดมิ ............................................................................. 15 ขน้ั ที่ 2 ขนั้ เราความสนใจ ...................................................................................... 18 ขั้นที่ 3 ขน้ั สาํ รวจและคนหา .................................................................................. 20 ข้นั ท่ี 4 ข้นั อธิบาย ................................................................................................. 29 ขนั้ ที่ 5 ขั้นขยายความคิด ...................................................................................... 30 ขั้นท่ี 6 ขั้นประเมนิ ผล ........................................................................................... 33 ขน้ั ที่ 7 ขัน้ นาํ ความรไู ปใช ...................................................................................... 36 บรรณานกุ รม.................................................................................................................... 37 ภาคผนวก ..................................................................................................................... 39 ชดุ ท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี

5 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมพี น้ื ฐาน เร่ือง ปฏิกิริยาเคมี คาํ ชแี้ จงการใชชุดกิจกรรมการเรียนรู 1. เอกสารฉบบั นเ้ี ปน ชดุ กิจกรรมการเรียนรแู บบสืบเสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) วิชาเคมพี นื้ ฐาน รหสั วชิ า ว 30102 ชั้นมัธยมศกึ ษาปท่ี 4 หนว ยการเรยี นรู ปฏิกริ ยิ าเคมี เลม ที่ 1 เรอื่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมี ใชเวลาการเรยี นรู 3 ช่วั โมง 2. สว นประกอบของชุดกิจกรรมการเรยี นรแู บบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) วชิ าเคมีพื้นฐาน รหัสวิชา ว3012 น้ี ประกอบดว ย  คาํ ชแ้ี จงการใชชุดกจิ กรรมการเรียนรู  คาํ แนะนาํ การใชชุดกจิ กรรมการเรยี นรู  คําแนะนาํ สําหรบั ครู  สง่ิ ที่ครูตองเตรียม  ขน้ั ตอนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรแู บบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E)  บทบาทนกั เรยี น  คําแนะนําสาํ หรบั นักเรยี น  มาตรฐานการเรียนรู  ตวั ชี้วัด  สาระสาํ คญั  จุดประสงคก ารเรยี นรู  สาระการเรียนรู  กระบวนการจัดการเรยี นรู  แบบทดสอบกอนเรียน (Pre test)  กระบวนการจัดการเรยี นรแู บบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E)  แบบทดสอบหลงั เรยี น (Post test)  ภาคผนวก 3. ผใู ชควรศกึ ษาคาํ แนะนาํ กอนใชช ดุ กจิ กรรมการเรยี นรู ชุดที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี

6 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน เรือ่ ง ปฏกิ ิริยาเคมี คําแนะนาํ การใชช ุดกจิ กรรมการเรยี นรู 1. คาํ แนะนาํ สาํ หรับครู  ศกึ ษามาตรฐานการเรียนรู ตวั ชีว้ ดั จดั ทําแผนการจดั การเรยี นรู ใหส อดคลองและ เหมาะสมกับวยั และความตอ งการของนกั เรียน และศกึ ษาทาํ ความเขาใจแผนการจดั การเรยี นรู เพื่อชวยในการดําเนินกิจกรรมการเรียนรูท ม่ี ีประสิทธภิ าพมากขน้ึ  ศกึ ษาเอกสาร รวบรวมเน้อื หา จัดเตรยี ม ส่อื วสั ดอุ ปุ กรณท ี่ตองใชป ระกอบการจดั กจิ กรรมการเรยี นรูใ หพรอม และเตรียมจดั ชุดกจิ กรรมการเรียนรใู หเพยี งพอกบั จํานวนนกั เรียน  กอนจดั การเรยี นรคู วรชี้แจงใหนกั เรยี นเขาใจบทบาทหนาท่ขี องตนเองในการ จดั การเรียนรแู บบสืบเสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E)  ระหวางทน่ี กั เรยี นปฏิบตั ิกจิ กรรมการเรยี นรูแ บบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) ครู ควรทาํ หนา ทีเ่ ปน ทป่ี รกึ ษา คอยแนะนํา ใชคําถามกระตนุ ใหน กั เรยี นเกดิ การเรียนรู และคอย สงั เกตพฤตกิ รรมการเรียนรขู องนกั เรยี น  ในการสรุปองคความรทู ไ่ี ดจากการเรียนรู ใหน กั เรยี นแตล ะกลมุ ชวยกนั อภปิ ราย แลวสรุป พรอ มทงั้ นาํ เสนอ ครูทําหนาทต่ี รวจสอบและเติมเตม็ ความรใู หถ กู ตอ งสมบรู ณเ ปน องคค วามรทู ่มี คี วามเขาใจไปในทิศทางเดียวกัน 2. สง่ิ ทค่ี รูตอ งเตรียม  แผนการจดั การเรยี นรโู ดยใชช ุดกิจกรรมการเรยี นรแู บบสืบเสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวิชาเคมพี ้ืนฐาน รหสั วชิ า ว 30102 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปท่ี 4 หนวยการเรียนรู ปฏกิ ริ ิยา เคมี  ชุดกจิ กรรมการเรยี นรูแ บบสืบเสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวิชาเคมพี น้ื ฐาน รหสั วิชา ว 30102 ชน้ั มัธยมศึกษาปท ่ี 4 หนว ยการเรียนรู ปฏิกริ ิยาเคมี สําหรับนกั เรยี น  วัสดุ อปุ กรณ และสื่อประกอบการเรียนรูอ่นื ๆ ชุดที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี

7 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวชิ าเคมีพื้นฐาน เรื่อง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี 3. ขนั้ ตอนการจดั กิจกรรมการเรยี นรแู บบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E)  ครคู วรจัดผเู รยี นใหเรียนรูเ ปนกลุมๆ กลุมละ 4-5 คน แบบคละความสามารถ (เกง ปานกลาง ออน)  นกั เรียนอา นคาํ ชแี้ จง คําแนะนาํ และข้นั ตอนการจดั กจิ กรรมการเรยี นรแู บบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E)  นกั เรียนศึกษาสาระการเรยี นรู มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วดั และจดุ ประสงคก าร เรยี นรู  นกั เรียนทําแบบทดสอบกอนเรยี น ชดุ ที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิริยา เคมี  นกั เรียนปฏบิ ัตกิ จิ กรรมตามขน้ั ตอนการจดั การเรยี นรแู บบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) ดงั นี้ ขน้ั ตอนการจดั การเรียนรูแ บบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) ตามแนวคดิ ของ Eisenkraft ขน้ั ท่ี 1 ขั้นตรวจสอบความรูเ ดมิ (Elicitation Phase) เปน ขั้นตอนที่ครใู ชค าํ ถามในการกระตนุ ความรเู ดิมของนกั เรยี น ตรวจสอบความรูเดิม ของนกั เรยี น เพือ่ ใชแ นวทางในการวางแผนการจดั การเรยี นรูเตมิ เตม็ ความรูเ ดิมของนกั เรยี น ขน้ั ท่ี 2 ขนั้ เรา ความสนใจ (Engagement Phase) เปนขน้ั ตอนการสรางความสนใจ กระตนุ ใหน กั เรียนรวมกนั คดิ จากความรูท ี่ยงั ไมช ดั เจน มาอภิปรายรว มกนั ดว ยการใชคําถาม สถานการณ หรอื ประเดน็ ตวั อยางทน่ี าสนใจ ขั้นท่ี 3 ขั้นสํารวจและคน หา (Exploration Phase) เปนข้นั ตอนท่ผี เู รียนตองทําการวางแผนเพือ่ สํารวจ ตรวจสอบ ดวยการศกึ ษาคนควา หา ขอ มูล พรอมทง้ั ลงมือปฏบิ ัตเิ ก็บรวบรวมขอมูลในหลากหลายวธิ กี าร เพือ่ ใหไ ดม าซึง่ ขอมลู ที่ สนบั สนนุ และเปน คําตอบของประเด็นปญ หาหรือองคความรทู ่ีตองการขอ สรปุ ชุดท่ี 1 เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี

8 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวชิ าเคมีพน้ื ฐาน เรอ่ื ง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี ข้นั ท่ี 4 ขัน้ อธบิ าย (Explanation Phase) เปน ขัน้ ตอนทผี่ เู รียนนําขอมูลทไ่ี ดจ ากการศกึ ษาคน ควา มาจดั กระทาํ สรา งเปน องค ความรสู นบั สนุนองคความรเู ดมิ และขอ มูลทไ่ี ด พรอมทงั้ นาํ เสนอในรปู แบบตางๆ ตามความ คดิ เห็นของนกั เรียนเอง ขั้นท่ี 5 ข้ันขยายความคดิ (Expansion Phase) / (Elaboration Phase) เปนขั้นตอนทีผ่ เู รยี นนําความรูท่ไี ดเ ชื่อมโยงกับความรเู ดมิ หรอื ความรูใหมท ไ่ี ดคนควา เพ่มิ เตมิ หรอื นาํ ความรู ขอ สรปุ ไปใชอ ธบิ ายเหตุการณห รือสถานการณอน่ื เพ่ือใหเกดิ ความรูที่ กวา งขวางขึ้น ขั้นที่ 6 ข้นั ประเมนิ ผล (Evaluation Phase) เปน ขั้นตอนทผี่ ูเ รยี นตองไดรบั การประเมินผลการเรียนรดู ว ยกระบวนการตางๆ ท่ี หลากหลายตามความเหมาะสม ข้นั ที่ 7 ขั้นนําความรูไ ปใช (Extension Phase) เปน ข้นั ตอนทค่ี รตู อ งจดั เตรยี มสถานการณหรือประเดน็ ปญหา ตั้งคาํ ถาม ใหนกั เรียนได นําสิ่งทไี่ ดเ รยี นมาไปประยกุ ตใชก บั สถานการณอน่ื หรอื อธบิ ายเหตกุ ารณท ่เี กิดขนึ้ ใน ชวี ิตประจําวัน 4. บทบาทนกั เรยี น 1. บทบาทของหวั หนา กลมุ - ควบคุมการดาํ เนนิ กิจกรรมภายในกลมุ ใหด าํ เนนิ ไปดวยความเรียบรอย - เปน ผูนาํ ในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมของกลุม - เปน ผตู ดิ ตอประสานงานกับครเู มือ่ พบปญ หาหรอื มขี อสงสยั - รายงานผลการปฏบิ ตั งิ านหรอื แจงใหค รทู ราบเมอ่ื ปฏบิ ตั กิ ิจกรรมเสรจ็ ชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี

9 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวชิ าเคมพี นื้ ฐาน เร่อื ง ปฏิกิรยิ าเคมี - หลงั จากสมาชกิ ภายในกลุมปฏบิ ตั กิ ิจกรรมเสร็จแลว ใหเ กบ็ วสั ดุ อปุ กรณ สงครู ตามกาํ หนดเวลา 2. บทบาทของสมาชิกภายในกลุม - ปฏิบัตกิ ิจกรรมดวยความตงั้ ใจใหท นั เวลา โดยไมชวนเพ่อื นคยุ หรือเลน - ตัง้ ใจตอบคําถามและปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตามข้นั ตอนอยางเตม็ ความสามารถ - ไมร บกวนกลมุ อื่น - ชวยกนั เก็บวสั ดุอปุ กรณ สื่อการเรยี นการสอน จดั โตะเกา อีแ้ ละทาํ ความสะอาด หลังเสรจ็ จากกจิ กรรมการเรียน 5. คาํ แนะนําสําหรับนกั เรยี น  นกั เรยี นศึกษาสาระสาํ คญั และจุดประสงคก ารเรียนรเู พอื่ ใหน กั เรยี นทราบวา เม่อื เรียนจบตามเอกสารชดุ นแ้ี ลวนกั เรียนมีความรเู ร่อื งใดบา ง  นกั เรยี นทดสอบกอ นเรยี น เพ่อื ทดสอบความรคู วามสามารถพื้นฐานของตนเอง  นกั เรียนเรียนรตู ามกระบวนการจดั การเรยี นรูโดยใชช ดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู บบสืบ เสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) ใหครบทกุ กระบวนการ  นกั เรยี นตรวจคาํ ตอบจาก แบบฝก หดั แบบทดสอบหลงั เรียน เพ่อื ตรวจสอบ ความกาวหนาทางการเรยี น ซงึ่ ตอ งผานเกณฑรอยละ 60 ข้ึนไป ถานกั เรียนไมผ านเกณฑท ี่ กําหนด ใหท บทวนเนอ้ื หาและทาํ แบบทดสอบหลังเรยี นอีกครง้ั ชุดที่ 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี

10 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวชิ าเคมพี น้ื ฐาน เรอ่ื ง ปฏิกริ ิยาเคมี มาตรฐานการเรียนรู สาระที่ 3 สารและสมบตั ิของสาร มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลักการและธรรมชาติของการเปลี่ยนสถานะของสาร การเกิดการ สารละลาย การเกิดปฏกิ ิริยาเคมี มกี ระบวนการสืบเสาะหาความรแู ละจิตวทิ ยาศาสตร ส่ือสาร สง่ิ ทเ่ี รยี นรูและนาํ ความรไู ปใชป ระโยชน ตวั ชว้ี ดั ว 3.2 ม 4-6/1 ทดลอง อธิบายและเขียนสมการของปฏิกิริยาเคมีทั่วไปท่ีพบในชีวิตประจําวัน รวมทง้ั อธิบายผลของสารเคมที ม่ี ีตอ ส่งิ มชี วี ิตและส่ิงแวดลอม สาระสาํ คญั การเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี หมายถงึ การที่สารตั้งตนหรือตัวทําปฏิกิริยา (Reaction) สรางพันธะ เคมีตอ กนั แลวไดส ารใหมห รอื ท่ีเรียกวา สารผลิตภัณฑ (Product) เกิดข้ึนและสารใหมหรือสาร ผลิตภัณฑดังกลา วมสี มบัตติ างไปจากสารเดมิ เมื่อสารเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมจี ะมสี ารใหมเ กิดขนึ้ สังเกตไดจ ากการเกดิ ฟองแกส การเกิดตะกอน การเปลี่ยนสี การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและความเปนกรดเบสของสาร เปลีย่ นแปลงไป จุดประสงคการเรียนรู 1. ดา นความรู - นักเรียนบอกความหมายของปฏิกริ ยิ าเคมีได - นักเรยี นบอกเกณฑทว่ั ไปที่ใชตดั สินวามีปฏกิ ิริยาเคมีเกดิ ข้ึน 2. ดานทักษะกระบวนการ - นกั เรียนสามารถทาํ กิจกรรมโดยใชทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร เชน การทดลอง การลงความเห็นจากขอ มลู การจดั กระทาํ และสื่อความหมายขอมูล การตคี วาม และลงขอสรุป ของขอมลู 3. ดานคุณลักษณะที่พงึ ประสงค - นกั เรียนแสดงออกถงึ ความสนใจใฝร ู รว มแสดงความคิดเห็นโดยยอมรับฟง ความคดิ เหน็ ของผอู ่นื และสามารถทาํ งานรว มกบั ผอู ่ืนได ชดุ ท่ี 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี

11 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เรอ่ื ง ปฏิกริ ยิ าเคมี สาระการเรยี นรู 1. ความหมายของปฏกิ ิรยิ าเคมี 2. การเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี กระบวนการจัดการเรยี นรู กระบวนการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู โดยใชชุดกจิ กรรมการเรียนรูแ บบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) มดี ังตอไปน้ี ขน้ั ที่ 1. ตรวจสอบความรูเดิม (Elicitation Phase) นักเรยี นทกุ คนในกลุมรวมกนั อภปิ รายและตอบคําถามกจิ กรรมท่ี 1.1 เพ่อื ทดสอบ ความรูเ ดมิ ของนกั เรยี นเกีย่ วกบั การเปล่ียนแปลงของสาร ขั้นท่ี 2. ขนั้ เราความสนใจ (Engagement Phase) นักเรยี นทกุ คนในกลมุ รว มกนั ทําการทดลองงายๆ ตามวธิ ีการทดลองที่ครูเตรยี มไว ใน กิจกรรมท่ี 1.2 พรอ มนาํ เสนอและตอบคําถามจากการสงั เกตเห็นการเปลี่ยนแปลงจากการ ทดลอง ข้นั ที่ 3. ข้ันสาํ รวจและคน หา (Exploration Phase) - นกั เรียนแตล ะกลมุ ออกแบบการทดลองและปฏิบตั ิการทดลองตามกจิ กรรมการ ทดลองที่ 1.1 เร่ือง การเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี พรอมทงั้ บันทึกผลการทดลอง ตอบคาํ ถามทายการ ทดลองและสรุปผลการทดลองใหครบถวน สมบูรณ - นกั เรยี นศกึ ษาเอกสารประกอบการเรียนรู เรือ่ ง การเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี ข้นั ที่ 4. ขนั้ อธิบาย (Explanation Phase) - เพือ่ อธิบายและลงขอ สรุปใหน กั เรยี นภายในกลุม รวมกันอภปิ รายแลว สรุปความรูท่ีได จากการปฏิบัตกิ จิ กรรมและศกึ ษาจากเอกสารประกอบการเรียนรู เร่อื ง การเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี ในรปู แบบของนกั เรยี นเองในกจิ กรรมที่ 1.3 ขั้นที่ 5. ข้ันขยายความคดิ (Expansion Phase/Elaboration Phase) - หลงั จากไดองคความรแู ลว นกั เรยี นทํากจิ กรรมที่ 1.4 ข้นั ท่ี 6. ขน้ั ประเมนิ ผล (Evaluation Phase) - นกั เรียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี ขน้ั ที่ 7. ข้นั นําความรไู ปใช (Extension Phase) - นกั เรยี นสามารถนําความรูไ ปใชในสถานการณอ นื่ ๆ โดยการทํากิจกรรมท่ี 1.5 ชุดที่ 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกริ ิยาเคมี

12 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวิชาเคมีพื้นฐาน เรอื่ ง ปฏกิ ริ ิยาเคมี แบบทดสอบกอ นเรยี น เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี คาํ ชี้แจง 1. แบบทดสอบเปนแบบปรนัย 4 ตัวเลอื ก จาํ นวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. ใชเ วลาในการทําแบบทดสอบ 15 นาที 3. ใหน กั เรยี นทาํ เคร่ืองหมาย  เลือกคําตอบท่ีถกู ตองที่สดุ ลงในกระดาษคาํ ตอบ ท่ีกาํ หนดให ************************************************************************ 1. “สารทเ่ี กดิ การเปลี่ยนแปลงไปเปน สารใหมแ ลว มสี มบตั ติ างไปจากสารเดิม” หมายถึงขอ ใด ก. การเกดิ การหลอมเหลว ข. เกดิ การเปล่ยี นสถานะ ค. การเกิดปฏกิ ิริยาเคมี ง. การเกดิ สารละลาย 2. ขอ ใด ไมใช ตวั บง ชีว้ าเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี ก. เกิดตะกอน ข. เกดิ ฟองแกส ค. สีมีการเปลีย่ นแปลง ง. สารเปลี่ยนจากของแขง็ เปน ของเหลว 3. ขอใดกลา วถงึ การเกิดปฏกิ ิริยาเคมี ไม ถกู ตอ ง ก. ตองมสี ารตงั้ ตน และสารผลติ ภณั ฑเกิดขนึ้ ข. ตอ งมีสารใหมทส่ี มบตั ิตา งจากเดมิ เกิดขนึ้ ค. ตอ งมีการเปล่ียนสถานะของสารเสมอ ง. ตอ งมพี ลังงานมาเก่ียวของเสมอ 4. ขอใดตอ ไปน้ีเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี ก. การทํากรดไฮโดรคลอรกิ เจอื จาง ข. การเตรียมสารละลายโซดาไฟ ค. การเตมิ หนิ ปนู ลงในกรด ง. การเตรียมนาํ้ เช่ือม ชุดท่ี 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี

13 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวิชาเคมีพ้นื ฐาน เรื่อง ปฏกิ ิริยาเคมี 5. ขอ ใดตอไปนี้ ไมใช การเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี ก. การทาํ ทงิ เจอรไอโอดนี ข. การบม ผลไมใหส กุ ค. การเผากระดาษ ง. การยอ ยอาหาร 6. การเปลยี่ นแปลงในขอ ใดเปนการเปลี่ยนแปลงทางเคมี ก. การระเหดิ ของลกู เหมน็ ข. การละลายของเกลอื ในนํ้า ค. การยอ ยสลายสารอนิ ทรียใ นดนิ ง. การควบแนน ของไอนํา้ ในอากาศ 7. ทกุ ขอเปนการเปลี่ยนแปลงท่ีสังเกตไดวาเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมเี กิดข้นึ ยกเวน ขอใด ก. สารละลายหลงั เกดิ ปฏกิ ิริยามีอุณหภมู สิ งู ข้ึน ข. มฟี องแกส เกดิ ขน้ึ ค. มตี ะกอนเกิดขน้ึ ง. เปลีย่ นสถานะ 8. สงิ่ ทเี่ กิดขน้ึ ในชวี ติ ประจําวันใด ไมใ ช การเปล่ียนแปลงทางเคมี ก. กลว ยสุก ข. การจดุ ประทดั ค. ละลายนํ้าตาลในน้ํา ง. การลุกไหมข องไมขดี ไฟ 9. ขอใดตอ ไปน้เี กดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมี ก. เมอ่ื เตมิ สารละลาย A ลงในนาํ้ สารละลาย A มีสีจางลง ข. เมอ่ื เตมิ สาร B ใสล งในนํา้ แลว มีฟองแกส เกิดขน้ึ ค. เมอื่ นาํ ของแขง็ C วางท้ิงไวแลว ของแขง็ C มีขนาดเลก็ ลง ง. เม่อื นําของแขง็ D ใสลงในน้าํ แลวของแข็ง D ละลาย 10. ขอ ใด ไม ถกู ตอง ก. ละลายโซเดียมไฮดรอกไซดใ นนาํ้ แลวมีอณุ หภูมิสงู ขน้ึ เปน การเปลย่ี นแปลงทางเคมี ข. นําน้าํ เกลอื มาระเหยแหง แลวเกดิ คราบเกลือเกดิ ขนึ้ ไมเ ปนการเปลี่ยนแปลงทางเคมี ค. โลหะแมกนีเซียมทาํ ปฏิกริ ยิ ากับกรดเกดิ ฟองแกส ขนึ้ เปน การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ง. สารสองชนดิ ผสมกนั แลว เกดิ การตกตะกอนเปน การเปลีย่ นแปลงทางเคมี ชดุ ที่ 1 เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี

14 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เร่อื ง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี กระดาษคาํ ตอบ เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี  กอนเรยี น  หลงั เรียน ช่อื ......................................................ช้ัน........................เลขท.่ี ........ ขอ ก ข ค ง คะแนนท่ีได 1 …………………………. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ชุดท่ี 1 เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี

15 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมพี น้ื ฐาน เร่ือง ปฏิกิริยาเคมี กระบวนการจัดการเรยี นรโู ดยใชช ดุ กิจกรรมการเรียนรู ข้ันท่ี 1 ขัน้ ตรวจสอบความรูเดมิ (Elicitation Phase) กิจกรรมท่ี 1.1 คําชี้แจง ใหน กั เรยี นพจิ ารณารปู ภาพ แลว ทําเครื่องหมาย  ลงใน  เลอื กขอที่ สอดคลองกบั รูปภาพทก่ี าํ หนดให (เวลา 5 นาที) คะแนนเตม็ 8 คะแนน รปู ภาพ ประเภทของการเปลยี่ นแปลง  การเปลีย่ นแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 1 การเกดิ ลูกเหบ็ ที่มา : http://www.myquestionth.com/question/4576  การเปล่ียนแปลงทางกายภาพ  การเปลย่ี นแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 2 การจุดประทัด ที่มา : http://www.fm99activeradio.com/view/ 5a8526f0e3f8e420ab4398d8 ชุดที่ 1 เร่อื ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี

16 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน เร่ือง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี รูปภาพ ประเภทของการเปลีย่ นแปลง  การเปล่ียนแปลงทางกายภาพ  การเปลย่ี นแปลงทางเคมี รูปภาพที่ 3 การเผากระดาษ ท่ีมา : https://www.thairath.co.th/gallery/ getfullimg?id=10244  การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 4 การเติมลมรถ ทมี่ า : http://www.thaicarlover.com/ลมยาง ไนโตรเจน/506907  การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รูปภาพที่ 5 การสกุ ของผลไม ท่มี า : http://bangkokpermaculture.blogspot.com/ 2014/01/blog-post_18.html ชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี

17 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน เรอื่ ง ปฏิกิรยิ าเคมี รูปภาพ ประเภทของการเปลี่ยนแปลง  การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ  การเปลย่ี นแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 6 การทํานาํ้ แข็ง ทม่ี า : http://campus.sanook.com/949810/  การเปลีย่ นแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 7 การเกิดเช้ือราในขนมปง ที่มา : https://www.sanook.com/health/3909/ รปู ภาพท่ี 8 การผกุ รอ นของโลหะ  การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ ทมี่ า : https://sites.google.com/site/  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี rokhcakbaekhthireiy/rokh-badthayak ชดุ ที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี

18 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวิชาเคมีพื้นฐาน เรื่อง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี ข้นั ท่ี 2 ขน้ั เรา ความสนใจ (Engagement Phase) กิจกรรมท่ี 1.2 ใหน กั เรยี นเตรยี มอุปกรณและสารเคมี และทาํ กิจกรรมตามวิธีการทดลองตอไปน้ี นกั เรียนแตล ะกลุมเตรียมอปุ กรณและสารเคมดี ังน้ี 1. โกรง บดสาร (โกรงและทีใ่ ชบ ด) 1 ชดุ 2. ชอนตักสาร 2 อัน 3. น้าํ ตาลทราย 10 กรมั 4. ดางทับทมิ 10 กรัม วธิ ีการทดลอง ผสมนํา้ ตาลทรายจํานวน 10 กรัมกบั ดางทบั ทิม 10 กรัมลงในโกรง ใชท ีบ่ ด บดสารผสม โดยใชแรงในการบดเล็กนอ ย ทง้ิ ไวส กั พกั สังเกตการเปล่ยี นแปลง (นกั เรยี นแตล ะกลุมตอ งใชค วามระมดั ระวังในการทดลอง) ชุดท่ี 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี

19 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน เรอื่ ง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี นักเรียนสังเกตเห็นการเปล่ยี นแปลงอะไรบาง แตละกลมุ ลองชวยกนั คิดสิวา เกิดอะไรข้ึน แตล ะกลุม นาํ เสนอสิง่ ท่ีสงั เกตเห็น ชุดท่ี 1 เรอื่ ง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี

20 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เร่อื ง ปฏิกิรยิ าเคมี ข้ันท่ี 3 ขน้ั สาํ รวจและคน หา (Exploration Phase) กจิ กรรมการทดลองที่ 1.1 การเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี สมาชกิ ภายในกลุม 1. ช่อื .............................................................ชนั้ ............เลขท.่ี ............. 2. ชื่อ.............................................................ชนั้ ............เลขท.่ี ............. 3. ช่ือ.............................................................ชั้น............เลขท.ี่ ............. 4. ชือ่ .............................................................ช้ัน............เลขท.ี่ ............. 5. ชื่อ.............................................................ชัน้ ............เลขท.่ี ............. อุปกรณและสารเคมี รายการ จํานวนตอกลมุ อุปกรณ 6 หลอด 1 อัน 1. หลอดทดลองขนาดกลาง 5 หลอด 1 อัน 2. แทนวางหลอดทดลอง 3. กระบอกตวงขนาด 10 cm3 20 cm3 5 cm3 4. ชอ นตกั สาร 5 cm3 5 cm3 สารเคมี 1g 5. สารละลายกรดไฮโดรคลอรกิ เขม ขน 2.0 mol/dm3 5 cm3 6. สารละลายโซเดียมไฮดรอกไซดเ ขมขน 2.0 mol/dm3 5 cm3 7. สารละลายเลด(II)ไนเตรด เขมขน 0.1 mol/dm3 1 ชิน้ 8. สารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดดเขม ขน 0.1 mol/dm3 1 ชน้ิ 9. กรดซติ รกิ 10. สารละลายโซเดยี มไฮโดรเจนคารบ อเนตเขม ขน 2.0 mol/dm3 11. สารละลายโพแทสเซยี มเปอรแ มงกาเนตเจือจาง 12. แผนแมกนเี ซียมขนาด 0.3 x 2.0 cm2 13. แผน สังกะสขี นาด 0.3 x 2.0 cm2 ชดุ ที่ 1 เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี

21 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวชิ าเคมีพื้นฐาน เรอื่ ง ปฏิกิรยิ าเคมี วิธกี ารทดลอง คาํ ชี้แจง ใหนกั เรยี นออกแบบการทดลองและทาํ การทดลองตามวธิ ีการทดลอง ตอไปนี้ โดยบนั ทกึ ลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรมการทดลอง พรอมทง้ั ศกึ ษา หาความรจู ากเอกสารประกอบการเรียน หลอดทดลองที่ 1 เติมสาระลายกรดไฮโดรคลอริกเขมขน 2.0 mol/dm3 จํานวน 5 cm3 ลงในหลอดทดลอง ขนาดกลางทบี่ รรจสุ ารละลายโซเดียมไฮดรอกไซดเ ขมขน 2.0 mol/dm3 จาํ นวน 5 cm3 ตรวจสอบการเปล่ียนแปลงอุณหภูมิ สังเกตการเปล่ยี นแปลง บันทึกผล หลอดทดลองท่ี 2 เติมสารละลายเลด (II) ไนเตรดเขมขน 0.1 mol/dm3 จาํ นวน 5 cm3 ลงในหลอดทดลองขนาด กลางท่บี รรจสุ ารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดดเขมขน 0.1 mol/dm3 จาํ นวน 5 cm3 สงั เกตการเปล่ยี นแปลง บันทกึ ผล หลอดทดลองที่ 3 เติมกรดซิตริกจํานวน 1 g ใสลงในหลอดทดลองขนาดกลางที่บรรจุสารละลายโซเดียม ไฮโดรเจนคารบอเนตเขมขน 2.0 mol/dm3 จํานวน 5 cm3 ตรวจสอบการเปลี่ยนแปลง อณุ หภูมิ สังเกตการเปลีย่ นแปลง บันทกึ ผล ชุดท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี

22 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวชิ าเคมพี นื้ ฐาน เร่อื ง ปฏิกิรยิ าเคมี หลอดทดลองที่ 4 เติมสารละลายกรดไฮโดรคลอริก เขมขน 2.0 mol/dm3 จํานวน 5 cm3 ลงในหลอดทดลอง ขนาดกลางหยอนชิน้ แมกนีเซยี มขนาด 0.3 x 2.0 cm2 จํานวน 1 ชนิ้ ลงในหลอดทดลอง ตรวจสอบการเปล่ยี นแปลงอณุ หภูมิ สงั เกตการเปล่ยี นแปลง บนั ทึกผล หลอดทดลองท่ี 5 เตมิ สารละลายกรดไฮโดรคลอริก เขมขน 2.0 mol/dm3 จํานวน 5 cm3 ลงในหลอดทดลอง ขนาดกลางหยอ นชนิ้ สงั กะสีขนาด 0.3 x 2.0 cm2 จาํ นวน 1 ช้นิ ลงในหลอดทดลอง ตรวจสอบการเปลยี่ นแปลงอุณหภมู ิ สังเกตการเปล่ียนแปลง บนั ทึกผล หลอดทดลองที่ 6 เติมสารละลายกรดไฮโดรคลอรกิ เขมขน 2.0 mol/dm3 จาํ นวน 5 cm3 ลงในหลอดทดลอง ขนาดท่ีบรรจุสารละลายโพแทสเซยี มเปอรแ มงกาเนตเจอื จางจํานวน 5 cm3 สงั เกตการเปลย่ี นแปลง บนั ทกึ ผล ชดุ ท่ี 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี

23 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) รายวิชาเคมพี ้ืนฐาน เร่ือง ปฏิกิริยาเคมี แบบบนั ทึกกจิ กรรมการทดลองท่ี 1.1 เรือ่ ง การเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี การทดลองเร่ือง การเกดิ ปฏิกิริยาเคมี จดุ ประสงคก ารทดลอง 1. ทาํ การทดลองเพ่อื ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสารบางชนิดทีส่ งั เกตได 2. บอกเกณฑท่ัวไปทใี่ ชในการตัดสนิ วา มปี ฏกิ ริ ิยาเคมเี กดิ ขึน้ ระบปุ ญ หาการทดลอง (2 คะแนน) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... สมมตฐิ านการทดลอง (2 คะแนน) .................................................................................................... .......................................... ............................................................................................................................................... ตัวแปร ตัวแปรตน (1 คะแนน) ………..................................................................................................... ................................. ตัวแปรตาม (1 คะแนน) ………..................................................................................................... ................................. ตัวแปรควบคุม (1 คะแนน) ............................................................................................................................................... ชุดท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกิดปฏิกิริยาเคมี

24 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวชิ าเคมีพืน้ ฐาน เร่ือง ปฏิกริ ิยาเคมี ตารางบนั ทึกผลการทดลอง (6 คะแนน) หลอดท/ี่ คูข องสารทผ่ี สมกนั ลกั ษณะของสารทส่ี ังเกตได สารกอ นผสม หลงั ผสม ชดุ ท่ี 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี

25 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวชิ าเคมีพ้นื ฐาน เรื่อง ปฏิกิรยิ าเคมี คําถามหลงั ทํากิจกรรมการทดลอง 1. บอกช่อื สารเคมพี รอมเขยี นสตู รเคมีของสารทใี่ ชในการทดลองใหถ กู ตอ งอยางนอย 5 สาร ช่ือสารเคมี สตู รเคมี (1 คะแนน) (1 คะแนน) (1 คะแนน) (1 คะแนน) (1 คะแนน) 2. หลอดทดลองใดมฟี องแกส เกดิ ขึน้ .................................................................... (1 คะแนน) 3. หลอดทดลองใดมีตะกอนเกิดขึน้ ....................................................................... (1 คะแนน) 4. หลอดทดลองใดบา งทีม่ ีการเปลย่ี นแปลงอณุ หภูมิ ถา มีการเปล่ียนแปลงมกี ารเปลย่ี นแปลง อยา งไร.................................................................................................................................. ........................................................................................................................... (1 คะแนน) 5. ลกั ษณะของสารละลายเลด (II) ไนเตรดและสารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดด ทส่ี ังเกตได เปน อยา งไร (1 คะแนน) .................................................................................................... ..................................... 6. เมอื่ ผสมสารละลายเลด (II) ไนเตรดและสารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดดเ ขา ดว ยกัน เกดิ การเปลี่ยนแปลงใดเกดิ ข้ึน ส่ิงท่เี กดิ ขึ้นมีลกั ษณะเปน อยา งไร (1 คะแนน) .................................................................................................... ..................................... .......................................................................................................................................... 7. จากการทดลองสารกอนและหลงั ผสมกัน เหมือนหรอื ตา งกันหรือไม อยางไร (1 คะแนน) .................................................................................................... ..................................... .................................................................................................... ..................................... .......................................................................................................................................... .................................................................................................... ..................................... ชุดท่ี 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี

26 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เร่ือง ปฏิกิริยาเคมี สรุปผลการทดลอง (5 คะแนน) .................................................................................................................................. ............ .................................................................................................... .......................................... .................................................................................................... .......................................... .................................................................................................... .......................................... .................................................................................................... .......................................... ............................................................................................................................................... ชดุ ท่ี 1 เรอื่ ง ความหมายและการเกิดปฏิกิรยิ าเคมี

27 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เรอื่ ง ปฏิกริ ิยาเคมี เอกสารประกอบการเรยี นรู เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี ถา นักเรียนสงั เกตรอบๆ ตัวเรา จะพบวา มีการเปลีย่ นแปลงเกดิ ข้นึ ตลอดเวลา การเปล่ียนแปลงมี หลายประเภท ทงั้ การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพและการเปลยี่ นแปลงทางเคมี เราจะรไู ดอ ยางไรวาการ เปลีย่ นแปลงใด เปนการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี มขี อ สังเกตในการเกดิ ปฏิกริ ิยาเคมี คือจะตองมีสารใหมเกิดข้ึนเสมอ สารใหมท่ีเกิดข้ึนจะตองมี สมบัตเิ ปล่ียนไปจากสารเดิม เชน การสังเคราะหแสงของพชื การเผาไหมข องวัตถุท่เี ปน เช้ือเพลงิ การยอ ย อาหารในกระเพาะอาหาร การสึกกรอนของอาคารบา นเรอื น การบดู เนาของอาหาร การเกดิ สนิมของเหลก็ เปนตน รูปที่ 9 การสังเคราะหแ สงของพืช รูปที่ 10 การกรอ นของสะพาน ทม่ี า : http://www.thaigoodview.com/ ท่ีมา : http://www.sahachaigroup.com/ node/180202 article/frontend/detail/id/23 ดังน้ัน ปฏิกิริยาเคมี คือ กระบวนการเปลี่ยนแปลงท่ีเกิดข้ึนกับสารแลวสงผลใหไดสารใหมที่มี คุณสมบตั ิเปลยี่ นไปจากสารเดมิ เชน เมอื่ เกดิ การเผาไหมจ ะเกิดเปลวไฟ ควัน และความรอนเกิดขึ้น ซ่ึง สารเร่มิ ตน ไมมสี งิ่ น้ใี นตอนแรก และเม่อื เกดิ ปฏิกิรยิ าเคมเี กิดขึน้ จะมีการเปลีย่ นแปลงบางอยา งทีส่ ังเกตได เชน การเกิดฟองแกส การเกิดตะกอน การเปลยี่ นแปลงสี การเพ่มิ หรือลดของอุณหภมู ิ โดยในการเกิดปฏิกิรยิ าเคมีน้ัน เรยี กสารเรมิ่ ตน ที่เขา ทาํ ปฏกิ ิริยากันวา สารตั้งตน (Reactant) และเรยี กสารท่ีเกดิ ขึ้นใหมวา ผลิตภณั ฑ (Product) ชดุ ท่ี 1 เรอื่ ง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี

28 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวชิ าเคมีพน้ื ฐาน เร่ือง ปฏิกริ ิยาเคมี กลาวคอื ปฏกิ ิริยาเคมี คอื การเปล่ียนแปลงทีเ่ กดิ จากสารตัง้ ตน ทาํ ปฏิกริ ยิ ากันเกิดเปนสารผลิตภัณฑที่มี สมบัตติ า งไปจากเดมิ สารตั้งตน +... สารผลติ ภณั ฑ * สารต้ังตน (reactant) จะมีเพยี งตวั เดยี วหรือมากกวา 1 ตัวก็ได ขอ สังเกตการเกดิ ปฏกิ ิริยา สารใหมท ีเ่ กดิ ขน้ึ ในปฏกิ ริ ยิ าเคมี สังเกตไดดงั น้ี 1. สี เชน สารเดิมไมม ีสีเมื่อเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี จะมสี ีใหมเ กดิ ขน้ึ (สารใหม) 2. กลิ่น เชน เกิดกลนิ่ ฉุน กลนิ่ เหม็น กลนิ่ หอม 3. ตะกอน เชน สารละลายเลด (II) ไนเตรต และโพแทสเซยี มไอโอไดด เปน ของเหลวใส ไมมสี ี เมือ่ ผสม กนั แลว เกดิ ตะกอนสเี หลือง 4. ฟองแกส เชน กรดไฮโดรคลอริก ผสมกับหนิ ปนู หรอื แคลเซียมคารบ อเนตเกดิ ฟองแกส ขนึ้ 5. เกิดการระเบิด หรอื เกดิ ประกายไฟ เชน ใสโลหะโซเดียมลงในนํา้ จะเกดิ ประกายไฟข้นึ 6. มอี ุณหภูมิเปลี่ยน ซ่ึงสารโดยทัว่ ไปเมอ่ื เกดิ ปฏิกริ ิยาเคมีจะเกดิ การเปลี่ยนแปลง พลังงาน ความรอ น ควบคไู ปดว ยเสมอ หมายเหตุ การเปลย่ี นแปลงตอไปนเี้ กดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมแี นน อน 1. การสันดาป หมายถงึ การทีส่ ารทําปฏกิ ริ ิยากับแกส็ ออกซิเจน 2. การหมกั เชน การหมกั แปง เปนนํ้าตาล 3. กระบวนการเมแทบอลซิ มึ ( ปฏิกริ ยิ าในสงิ่ มชี วี ติ ) เชน การยอยอาหาร การหายใจ เปน ตน 4. การถลงุ แร การเกิดสนมิ ปฏิกิรยิ าในแบตเตอร่ี การเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี นอกจากจะมผี ลิตภัณฑซ งึ่ เปน สารใหมเ กดิ ข้ึนแลว จะตอ งมพี ลงั งานเกยี่ วขอ งดว ย เสมอ ยกตวั อยา งเชน การเผาไหมของเช้อื เพลงิ มกั จะใหพลังงานความรอน พลังงานแสง หรอื พลงั งาน ชนิดอ่ืนเปน ผลพลอยได เชน การเผาผลาญอาหารในรางกายของเรา กม็ ีพลงั งานเกิดขนึ้ เราจงึ สามารถนํา พลงั งานจากการเผาผลาญอาหารมาใชในการดาํ รงชีวิต จะเหน็ ไดวา ปฏกิ ิริยาเคมีคือเหตุของการเปลย่ี นแปลงตา งๆ ท่เี กดิ ขนึ้ ในชีวิตประจาํ วนั ดงั นัน้ ความรแู ละ ความเขา ใจเกย่ี วกับปฏกิ ิรยิ าเคมีจงึ มคี วามสาํ คญั เปน อยางยง่ิ โดยความรคู วามเขา ใจเกย่ี วกบั ปฏกิ ริ ยิ าเคมี จะชวยทําใหเ ราสามารถปองกนั หรือชะลอการเกดิ การเปลีย่ นแปลงตางๆ ท่ีเปน ผลกระทบตอ ชวี ติ ประจําวนั เชน ชะลอการเกดิ สนมิ ของเหลก็ โดยการทาดว ยสนี า้ํ มัน ชะลอการบดู เนาของอาหารโดย การเกบ็ รกั ษาไวใ นอณุ หภูมทิ ่ีเหมาะสม อกี ทัง้ ความรคู วามเขา ใจเก่ียวกบั ปฏกิ ิริยาเคมียงั ชวยในการกระตนุ ใหเ กดิ การเปลีย่ นแปลงบางอยา งทจี่ ําเปน เพอ่ื ใหไ ดผลติ ภณั ฑท่ตี องการตา งๆ เชน การสงั เคราะหเสน ใย การผลิตพลาสตกิ โฟม และอน่ื ๆ ชุดที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี

29 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวชิ าเคมพี ื้นฐาน เรอ่ื ง ปฏกิ ิรยิ าเคมี ขัน้ ที่ 4 ขน้ั อธิบาย (Explanation Phase) คาํ ชี้แจง กจิ กรรมที่ 1.3 เพือ่ อธบิ ายและสรปุ ความรู ใหน ักเรยี นภายในกลุมรวมกันอภิปราย แลว อธิบายสรุปความรูท่ีไดจากการทํากิจกรรมการทดลองและการศึกษา เอกสารประกอบการเรยี นรู เร่ือง การเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี บอกเลา ...สรปุ ความ ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ชุดที่ 1 เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏิกิริยาเคมี

30 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมพี ื้นฐาน เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี ข้นั ท่ี 5 ข้นั ขยายความคดิ (Expansion Phase) / (Elaboration Phase) จากการทดลองสรุปไดว า ปฏกิ ริ ยิ าเคมี (Reaction) คอื การเปล่ียนแปลงทางเคมขี องสารท่ีนาํ มาทาํ ปฏกิ ิริยากนั เกิดเปน สารใหมท ่ีมสี มบตั ิตางไปจากสารเดมิ สารทน่ี ํามาทําปฏกิ ริ ยิ ากนั สารใหมท ีเ่ กดิ ขึน้ หลังทาํ ปฏกิ ิรยิ า เรยี กวา เรยี กวา สารตัง้ ตน (Reactant) สารผลิตภณั ฑ (Product) เชน เมื่อนําสารละลายเลด (II) ไนเตรด ผสม กบั สารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดด เกิดตะกอนสีเหลอื ง สารตง้ั ตน คอื สารละลายเลด(II)ไนเตรด สารผลติ ภณั ฑค ือ ตะกอนสเี หลือง และสารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดด ชุดท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี

31 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวชิ าเคมพี ้นื ฐาน เร่ือง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี การนาํ สารต้งั ตน มาผสมกนั แลว เกิดสารใหมเ รียกวา การเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี ซงึ่ สังเกตได จากการเกดิ ตะกอน การเปล่ยี นแปลงสี การเกิดฟองแกส การเปล่ียนแปลงอุณหภูมิ แต การนําสารตงั้ ตน มาผสมกนั แลว เกดิ การเปล่ียนแปลงแตไมม ีสารใหมเ กดิ ขน้ึ ไมเรยี กวาเกดิ ปฏิกิรยิ าเคมี เปนเพยี งแคการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ และ ในขณะทเ่ี กิดปฏิกริ ยิ าเคมีแลว สารมอี ุณหภูมเิ พิม่ สูงขนึ้ เรียกวา คายพลังงาน ถา อุณหภมู ิลดตา่ํ ลง เรียกวา ดดู พลงั งาน ซง่ึ ในการเกดิ ปฏิกิรยิ าเคมจี ะมพี ลงั งานงานมาเกย่ี วขอ งเสมอท้งั ดูดพลงั งานและคายพลังงาน (สารต้ังตน + สารตั้งตน สารผลติ ภณั ฑ) +... (ดดู พลังงาน) (คายพลังงาน) สาระควรรู (ดูดพลังงาน > คายพลงั งาน) = ดดู พลังงาน (ดดู พลังงาน < คายพลงั งาน) = คายพลังงาน (ดดู พลงั งาน = คายพลังงาน) = ไมเปลยี่ นแปลง ออ อยา งน้นี ี่เอง ชุดท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี

32 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวชิ าเคมีพ้ืนฐาน เร่อื ง ปฏิกิรยิ าเคมี กจิ กรรมที่ 1.4 คาํ ชแี้ จง ใหนกั เรยี นตอบคาํ ถามตอไปนใี้ หถ ูกตอ ง 1. การเปล่ียนแปลงในชวี ิตประจําวันที่กําหนดใหตอไปนี้ ใช หรือ ไมใช ปฏิกิริยาเคมี โดยทํา เคร่อื งหมาย  เลือกคาํ ตอบท่ีถกู ตองลงในชองการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี (8 คะแนน) การเปล่ยี นแปลงทเ่ี กดิ ข้นึ การเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี ใช ไมใช การเผาขยะ การละลายเกลือ การยอยอาหาร การเกดิ นํ้าคา ง การสงั เคราะหแ สงของพืช การเกดิ สนิมเหล็ก การทาํ ปยุ หมกั การผสมนํ้ากบั เอทานอล 2. จากปฏกิ ริ ยิ าเคมีตอ ไปน้ใี หระบุสารตง้ั ตนและสารผลิตภัณฑ (4 คะแนน) ปฏกิ ริ ิยาเคมี ชนดิ ของสาร สารต้งั ตน สารผลติ ภัณฑ ปฏกิ ิรยิ าระหวา งแผน โซเดยี ม (Na) กบั สารละลายกรดเกลอื (HCl) เกดิ สารละลาย โซเดียมคลอไรด (NaCl)และแกส ไฮโดรเจน (H2) ปฏิกิรยิ าระหวา งสารละลายกรดเกลอื (HCl) กับสารละลายโพแทสเซียมไฮดรอกไซด (KOH) เกดิ สารละลายโพแทสเซยี มคลอไรด (KCl) และนา้ํ (H2O) ชุดที่ 1 เร่ือง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี

33 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวชิ าเคมีพนื้ ฐาน เรือ่ ง ปฏิกริ ยิ าเคมี ข้ันที่ 6 ขัน้ ประเมินผล (Evaluation Phase) แบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี คาํ ช้แี จง 1. แบบทดสอบเปน แบบปรนยั 4 ตวั เลือก จาํ นวน 10 ขอ ขอ ละ 1 คะแนน 2. ใชเวลาในการทาํ แบบทดสอบ 15 นาที 3. ใหนกั เรยี นทาํ เครอ่ื งหมาย  เลอื กคาํ ตอบทถ่ี กู ตอ งที่สดุ ลงในกระดาษคาํ ตอบ ท่ีกําหนดให ************************************************************************ 1. ขอ ใดถกู ตอ ง ก. ละลายโซดาไฟในนาํ้ แลวมอี ุณหภมู สิ งู ขึน้ เปน การเปล่ยี นแปลงทางเคมี ข. นาํ น้ําเกลอื มาระเหยแหงแลวเกดิ คราบเกลอื เกิดขึน้ เปน การเปลยี่ นแปลงทางเคมี ค. โลหะแมกนเี ซยี มทาํ ปฏิกิริยากบั กรดเกิดฟองแกส ขน้ึ ไมเปน การเปล่ียนแปลงทางเคมี ง. สารสองชนิดผสมกันแลว เกิดการตกตะกอนเปนการเปลี่ยนแปลงทางเคมี 2. การเปลี่ยนแปลงในขอ ใดเปนการเปลี่ยนแปลงทางเคมี ก. การระเหิดของลูกเหมน็ ข. การละลายของเกลอื ในนาํ้ ค. การควบแนนของไอนํ้าในอากาศ ง. การยอยสลายสารอนิ ทรยี ในดนิ 3. ขอ ใดตอ ไปนีเ้ กดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี ก. เมอื่ เตมิ สารละลาย A ลงในนา้ํ สารละลาย A มสี ีจางลง ข. เมอ่ื เติมสาร B ใสลงในนํ้าแลวมฟี องแกสเกิดขน้ึ ค. เมือ่ นําของแข็ง C วางทิง้ ไวแลว ของแข็ง C มีขนาดเลก็ ลง ง. เมอื่ นาํ ของแข็ง D ใสลงในน้ําแลว ของแข็ง D ละลาย 4. ขอใด ไมใช ตัวบง ชว้ี า เกดิ ปฏิกิรยิ าเคมี ก. สารเปลี่ยนจากของแข็งเปนของเหลว ข. สมี ีการเปลย่ี นแปลง ค. เกิดตะกอน ง. เกดิ ฟองแกส ชุดที่ 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกิดปฏิกิรยิ าเคมี

34 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมพี น้ื ฐาน เรอ่ื ง ปฏิกริ ิยาเคมี 5. “สารที่เกิดการเปล่ียนแปลงไปเปนสารใหมแลว มีสมบัติตา งไปจากสารเดิม” หมายถงึ ขอใด ก. การเกิดการหลอมเหลว ข. เกดิ การเปล่ยี นสถานะ ค. การเกดิ ปฏิกิริยาเคมี ง. การเกดิ สารละลาย 6. ขอ ใดตอ ไปน้ีเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี ก. การทํากรดไฮโดรคลอริกเจือจาง ข. การเตรยี มสารละลายโซดาไฟ ค. การเติมหนิ ปูนลงในกรด ง. การเตรียมนา้ํ เชอื่ ม 7. ส่ิงทเ่ี กิดขึ้นในชีวิตประจาํ วนั ใด ไมใ ช การเปลย่ี นแปลงทางเคมี ก. การลุกไหมของไมขีดไฟ ข. ละลายนํา้ ตาลในนา้ํ ค. การจุดประทัด ง. กลว ยสกุ 8. ขอ ใดกลา วถงึ การเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี ไม ถูกตอ ง ก. ตองมีสารตง้ั ตน และสารผลิตภณั ฑเกิดข้นึ ข. ตอ งมีสารใหมที่สมบตั ติ า งจากเดิมเกดิ ขนึ้ ค. ตองมีการเปลี่ยนสถานะของสารเสมอ ง. ตองมีพลังงานมาเก่ยี วของเสมอ 9. ขอ ใดตอ ไปนี้ ไมใ ช การเกดิ ปฏิกริ ิยาเคมี ก. การเผากระดาษ ข. การยอยอาหาร ค. การบมผลไมใหส กุ ง. การทาํ ทิงเจอรไ อโอดนี 10. ทกุ ขอเปน การเปลี่ยนแปลงที่สงั เกตไดว า เกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมีเกิดขนึ้ ยกเวน ขอ ใด ก. สารละลายหลงั เกดิ ปฏกิ ริ ยิ ามอี ณุ หภูมิสงู ข้ึน ข. มฟี องแกส เกดิ ขน้ึ ค. มตี ะกอนเกิดขน้ึ ง. เปล่ียนสถานะ ชุดที่ 1 เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมี

35 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขน้ั (7E) รายวชิ าเคมีพน้ื ฐาน เร่อื ง ปฏิกริ ยิ าเคมี กระดาษคาํ ตอบ เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี  กอ นเรียน  หลังเรยี น ชอื่ ......................................................ชนั้ ........................เลขท.่ี ........ ขอ ก ข ค ง คะแนนท่ีได 1 …………………………. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ชดุ ท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี

36 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวชิ าเคมีพื้นฐาน เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี ขนั้ ที่ 7 ข้นั นําความรไู ปใช (Extension Phase) กจิ กรรมที่ 1.5 คําชี้แจง จากสถานการณก ารทดลองทกี่ าํ หนด ใหน กั เรยี นตอบคําถามตอ ไปนใี้ หถ กู ตอ ง จากแผนภาพแสดงผลการทดลองตอไปน้ี A + B  C (ไมมีสี) (ไมม ีสี) ตะกอนสเี หลอื ง  - จากแผนภาพแสดงผลการทดลองทก่ี ําหนดให มีปฏิกิริยาเคมีเกิดข้ึนหรือไม อธิบายเหตุผล ประกอบ .................................................................................................... .................................... ถามีปฏกิ ริ ิยาเคมีเกดิ ขึ้น สารตัง้ ตน คอื ..........................................สารผลติ ภัณฑ คอื ..................................................... จากแผนภาพการทดลองสมมุตใิ หส าร A คือ เหลก็ สาร B คอื อากาศ และสาร C คือ สนิม เหล็ก - เมื่อนกั เรียนทราบวา เหล็กสัมผสั กับอากาศแลว จะเกิดเปนสนิม ถานักเรียนจะสรางบานโดย ใชโครงหลังคาท่ีทําดวยเหล็ก นักเรียนมีวิธีปองกันหรือชะลอการเกิดสนิมของเหล็กใหมีอายุ การใชง านนานๆ ไดอ ยา งไร .................................................................................................... ..................................... .......................................................................................................................................... .................................................................................................... ..................................... .......................................................................................................................................... .................................................................................................... ..................................... .......................................................................................................................................... ชุดที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี

37 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมพี น้ื ฐาน เรอ่ื ง ปฏกิ ิรยิ าเคมี บรรณานกุ รม กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2551). ตัวชีว้ ัดและสาระการเรียนรแู กนกลาง กลุมสาระการ เรยี นรูวิทยาศาสตร หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พช มุ นุมสหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย จํากดั . ________. (2552). หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพชมุ นมุ สหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย จํากดั . คลงั ความรู Scimath. ปฏิกริ ิยาเคม.ี เขา ถงึ ไดจ าก : http://www.scimath.org/lesson- chemistry/item/7172-2017-06-05-13-30-08. (ออนไลน). เขาถงึ เมอ่ื วนั ที่ 25 พฤษภาคม 2561. วกิ พิ ีเดียสารานกุ รมเสรี. ปฏกิ ริ ยิ าเคม.ี เขาถงึ ไดจ าก : https://th.wikipedia.org/wiki/ %E0%B8 %9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0% B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E 0%B8%B5. (ออนไลน). เขาถึงเม่ือวันที่ 25 พฤษภาคม 2561. สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. (2553). หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน เคมี ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4-6. กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พส กสค.ลาดพรา ว. 2553. _______. (2553). คูมือครู รายวชิ าพนื้ ฐาน เคมี ช้นั มธั ยมศึกษาปท ่ี 4-6. กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พสกสค.ลาดพราว. 2553. รูปที่ 1 การเกิดลกู เห็บ. เขาถึงไดจาก : http://www.myquestionth.com/question/4576. (ออนไลน) เขาถงึ เมอื่ วันที่ 19 พฤษภาคม 2561. รปู ที่ 2 การจุดประทัด. เขา ถงึ ไดจาก : http://www.fm99activeradio.com/view/ 5a8526f0e3f8e420ab4398d8 ; (ออนไลน) เขา ถึงเม่ือวันที่ 19 พฤษภาคม 2561. รูปที่ 3 การเผากระดาษ. เขาถึงไดจาก : https://www.thairath.co.th/gallery/ getfullimg?id=10244 ; (ออนไลน) เขาถงึ เม่ือวันท่ี 19 พฤษภาคม 2561. รูปที่ 4 การเติมลมรถ. เขาถึงไดจาก : http://www.thaicarlover.com/ลมยางไนโตรเจน/ 506907 ; (ออนไลน) เขา ถงึ เม่อื วนั ที่ 19 พฤษภาคม 2561. รูปท่ี 5 การสุกของผลไม. เขาถึงไดจาก : http://bangkokpermaculture.blogspot.com/ 2014/01/blog-post_18.html ; (ออนไลน) เขา ถงึ เม่อื วันท่ี 19 พฤษภาคม 2561. รูปท่ี 6 การทํานาํ้ แข็ง.เขาถงึ ไดจ าก : http://campus.sanook.com/949810/ ; (ออนไลน) เขา ถงึ เมื่อวนั ท่ี 19 พฤษภาคม 2561. รูปที่ 7 การเกิดเชื้อราในขนมปง. เขาถึงไดจาก : https://www.sanook.com/health/3909/ (ออนไลน) เขาถงึ เมือ่ วนั ที่ 19 พฤษภาคม 2561. ชุดท่ี 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี

38 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวชิ าเคมีพ้นื ฐาน เรือ่ ง ปฏกิ ิริยาเคมี รปู ที่ 8 การผกุ รอนของโลหะ. เขาถงึ ไดจ าก : https://sites.google.com/site/ rokhcakbaekhthireiy/rokh-badthayak ; (ออนไลน) เขา ถึงเมื่อวันท่ี 19 พฤษภาคม 2561. รูปท่ี 9. การสังเคราะหแสงของพืช. เขาถึงไดจาก : http://www.thaigoodview.com/node/ 180202. (ออนไลน) เขาถึงเมอื่ วันที่ 25 พฤษภาคม 2561. รปู ที่ 10. การกรอ นของสะพาน. เขาถึงไดจ าก : http://www.sahachaigroup.com/article/ frontend/detail/id/23. (ออนไลน) เขา ถงึ เมอ่ื วนั ท่ี 25 พฤษภาคม 2561. ชุดที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกิดปฏิกิริยาเคมี

39 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวชิ าเคมีพื้นฐาน เร่ือง ปฏิกิรยิ าเคมี ภาคผนวก ชุดท่ี 1 เรื่อง ความหมายและการเกิดปฏิกิริยาเคมี

40 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) รายวิชาเคมีพนื้ ฐาน เรอื่ ง ปฏกิ ิรยิ าเคมี เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง ความหมายและการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมี คาํ ชแี้ จง 1. แบบทดสอบเปนแบบปรนยั 4 ตวั เลอื ก จาํ นวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. ใชเวลาในการทาํ แบบทดสอบ 15 นาที 3. ใหนกั เรียนทาํ เครอ่ื งหมาย  เลือกคาํ ตอบทีถ่ กู ตอ งท่สี ดุ ลงในกระดาษคาํ ตอบ ทกี่ ําหนดให ************************************************************************ 1. “สารท่ีเกิดการเปล่ียนแปลงไปเปน สารใหมแ ลว มสี มบตั ติ า งไปจากสารเดมิ ” หมายถึงขอ ใด ก. การเกดิ การหลอมเหลว ข. เกิดการเปลี่ยนสถานะ ค. การเกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมี ง. การเกดิ สารละลาย 2. ขอใดไมใ ชตัวบง ช้ีวา เกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี ก. เกิดตะกอน ข. เกิดฟองแกส ค. สมี กี ารเปลีย่ นแปลง ง. สารเปลีย่ นจากของแข็งเปน ของเหลว 3. ขอ ใดกลาวถึงการเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมีไมถกู ตอง ก. มที งั้ การดดู ความรอ นและการคายความรอน ข. ถา เปนระบบปดจะเปน ไปตามกฎทรงมวล ค. ตอ งมีการเปลยี่ นสถานะของสารเสมอ ง. ตองมสี ารใหมเกดิ ขน้ึ 4. ขอใดตอ ไปนเี้ กดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี ก. การทาํ กรดไฮโดรคลอรกิ เจอื จาง ข. การเตรยี มสารละลายโซดาไฟ ค. การเติมหนิ ปนู ลงในกรด ง. การเตรียมน้าํ เชือ่ ม ชดุ ที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี

41 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขนั้ (7E) รายวิชาเคมีพื้นฐาน เร่อื ง ปฏกิ ิริยาเคมี 5. ขอ ใดตอ ไปนไ้ี มใ ชการเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี ก. การทาํ ทิงเจอรไ อโอดนี ข. การบมผลไมใหสกุ ค. การเผากระดาษ ง. การยอยอาหาร 6. การเปลยี่ นแปลงในขอ ใดเปนการเปลีย่ นแปลงทางเคมี ก. การระเหดิ ของลกู เหมน็ ข. การละลายของเกลือในนํ้า ค. การยอ ยสลายสารอนิ ทรียใ นดนิ ง. การควบแนน ของไอน้าํ ในอากาศ 7. ขอใดไมใ ชการเกดิ ปฏิกริ ิยาเคมี ก. การผลติ โฟม ข. การเตมิ นํ้าตาลทรายลงในกาแฟดาํ ค. การมกี ลิ่นหืนของนาํ้ มนั เมือ่ เปดฝาขวดทง้ิ ไว ง. การเผากระดาษเงนิ กระดาษทองในวนั ตรุษจนี 8. สงิ่ ท่เี กดิ ขน้ึ ในชีวติ ประจําวันใดไมใ ชก ารเปลย่ี นแปลงทางเคมี ก. กลวยสกุ ข. การจดุ ประทดั ค. ละลายนํ้าตาลในน้าํ ง. การลุกไหมข องไมข ีดไฟ 9. ขอใดตอไปนเ้ี กดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี ก. เมือ่ เตมิ สารละลาย A ลงในนํ้าสารละลาย A มสี จี างลง ข. เม่ือเติมสาร B ใสล งในนํา้ แลวมีฟองแกส เกิดขนึ้ ค. เมอ่ื นําของแข็ง C วางทง้ิ ไวแ ลวของแข็ง C มีขนาดเล็กลง ง. เมื่อนาํ ของแข็ง D ใสลงในนาํ้ แลวของแข็ง D ละลาย 10. ขอ ใดไมถ ูกตอ ง ก.ละลายโซเดยี มไฮดรอกไซดในนํ้าแลว มอี ณุ หภมู ิสงู ขนึ้ เปน การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ข. นํานํา้ เกลอื มาระเหยแหง แลวเกดิ คราบเกลือเกดิ ขน้ึ ไมเ ปน การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ค. โลหะแมกนีเซียมทําปฏกิ ริ ยิ ากับกรดเกดิ ฟองแกส ขนึ้ เปนการเปล่ยี นแปลงทางเคมี ง. สารสองชนดิ ผสมกนั แลว เกดิ การตกตะกอนเปนการเปล่ียนแปลงทางเคมี ชุดท่ี 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี

42 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมพี นื้ ฐาน เร่ือง ปฏิกริ ยิ าเคมี เฉลยกจิ กรรมท่ี 1.1 คําชแ้ี จง ใหนกั เรยี นพจิ ารณารปู ภาพ แลวทําเคร่อื งหมาย  ลงใน  เลือกขอท่ี สอดคลองกับรปู ภาพทก่ี ําหนดให (เวลา 5 นาที) คะแนนเต็ม 8 คะแนน รปู ภาพ ประเภทของการเปล่ยี นแปลง  การเปล่ียนแปลงทางกายภาพ  การเปล่ยี นแปลงทางเคมี รปู ภาพท่ี 1 การเกิดลกู เห็บ ทมี่ า : http://www.myquestionth.com/question/4576  การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ  การเปลย่ี นแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 2 การจุดประทดั ทมี่ า : http://www.fm99activeradio.com/view/ 5a8526f0e3f8e420ab4398d8 ชุดที่ 1 เรื่อง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเคมี

43 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน เร่ือง ปฏกิ ริ ยิ าเคมี รปู ภาพ ประเภทของการเปลีย่ นแปลง  การเปล่ียนแปลงทางกายภาพ  การเปลย่ี นแปลงทางเคมี รูปภาพที่ 3 การเผากระดาษ ทม่ี า : https://www.thairath.co.th/gallery/ getfullimg?id=10244  การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 4 การเติมลมรถ ทีม่ า : http://www.thaicarlover.com/ลมยาง ไนโตรเจน/506907  การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 5 การสุกของผลไม ท่มี า : http://bangkokpermaculture.blogspot.com/ 2014/01/blog-post_18.html ชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกิริยาเคมี

44 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวิชาเคมีพ้ืนฐาน เรอื่ ง ปฏิกริ ยิ าเคมี รูปภาพ ประเภทของการเปล่ียนแปลง  การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 6 การทํานํ้าแขง็ ที่มา : http://campus.sanook.com/949810/  การเปลยี่ นแปลงทางกายภาพ  การเปลี่ยนแปลงทางเคมี รปู ภาพที่ 7 การเกดิ เชื้อราในขนมปง ทม่ี า : https://www.sanook.com/health/3909/  การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ  การเปลีย่ นแปลงทางเคมี รปู ภาพท่ี 8 การผกุ รอ นของโลหะ ทีม่ า : https://sites.google.com/site/ rokhcakbaekhthireiy/rokh-badthayak ชดุ ที่ 1 เร่อื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิรยิ าเคมี

45 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) รายวชิ าเคมีพื้นฐาน เรอื่ ง ปฏกิ ริ ิยาเคมี แนวตอบ แบบบันทกึ กิจกรรมการทดลองที่ 1.1 เรื่อง การเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี การทดลองเรื่อง การเกดิ ปฏิกิรยิ าเคมี จุดประสงคก ารทดลอง 1. ทําการทดลองเพอ่ื ศึกษาการเปลยี่ นแปลงของสารบางชนดิ ทีส่ ังเกตได 2. บอกเกณฑทว่ั ไปทีใ่ ชในการตัดสนิ วา มปี ฏิกิริยาเคมีเกดิ ขึน้ ระบปุ ญหาการทดลอง (2 คะแนน) - เราสามารถสงั เกตไดอยา งไรหรอื จากอะไรวาสารเกิดการเปลี่ยนแปลง - เราสามารถใชสงิ่ ใดเปนเกณฑบ อกวาสารเกิดปฏิกิริยาเคมี สมมติฐานการทดลอง (2 คะแนน) - เม่อื สารเกิดปฏกิ ิริยาเคมี สารจะมกี ารเปล่ยี นแปลงที่แตกตางไปจากเดมิ ตัวแปร ตัวแปรตน (1 คะแนน) สารท่ีนาํ มาทาํ ปฏกิ ริ ยิ า ตัวแปรตาม (1 คะแนน) การเปลี่ยนแปลงท่สี งั เกตเหน็ ตวั แปรควบคุม (1 คะแนน) ชนดิ และปรมิ าณของสารท่ีนาํ มาทาํ ปฏิกริ ยิ า ชุดท่ี 1 เร่อื ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี

46 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมีพน้ื ฐาน เรอื่ ง ปฏิกริ ยิ าเคมี ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง (5 คะแนน) หลอดท/่ี ลักษณะของสารที่สังเกตได คูข องสารทผ่ี สมกัน สารกอนผสม หลังผสม หลอดท่ี 1 HCl (aq) เปนของเหลวใสไมม สี ี สารละลายใสไมม สี ี อณุ หภูมิ HCl (aq) กับ NaOH (aq) NaOH (aq) เปนของเหลวใสไม ของสารละลายสงู ขน้ึ มสี ี หลอดท่ี 2 Pb(NO3)2(aq) เปนของเหลวใส เกิดตะกอนสีเหลอื ง Pb(NO3)2(aq) กบั KI(aq) ไมมีสี สารละลายใสไมมีสี KI(aq เปน ของเหลวใสไมม ีสี หลอดที่ 3 C6H8O7(s) เปนของแขง็ สขี าว มฟี องอากาศ สารละลายใสไม C6H8O7(s) กับ NaHCO3(aq) NaHCO3(aq) เปนของเหลวใส มสี ี อุณหภมู ขิ องสารละลายลด ไมม สี ี ต่ําลง หลอดที่ 4 Mg(s) เปนของแข็งสีขาวมัน มฟี องแกส เกดิ ขนึ้ โลหะ Mg(s) กับ HCl(aq) วาว แมกนเี ซียมคอยๆกรอน HCl(aq) เปนของเหลวใสไมมสี ี อุณหภูมขิ องสารละลายสูงขนึ้ หลอดท่ี 5 Zn(s) เปน ของแขง็ สีขาวมนั วาว มฟี องแกส เกดิ ขน้ึ โลหะสังกะสี Zn(s) กบั HCl(aq) HCl(aq) เปนของเหลวใสไมมสี ี คอ ยๆกรอน อุณหภูมิของสารละลายสงู ขน้ึ หลอดท่ี HCl (aq) เปน ของเหลวใสไมมสี ี สขี อง KMnO4 (aq) คอ ยๆ จาง HCl (aq) กับ KMnO4 (aq) KMnO4 (aq) เปน ของเหลวสี หายไป มวงอมชมพู ชุดที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมี

47 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้นั (7E) รายวชิ าเคมพี ้นื ฐาน เรือ่ ง ปฏกิ ิริยาเคมี คําถามหลงั ทาํ กิจกรรมการทดลอง 1. บอกชอ่ื สารเคมีพรอมเขียนสูตรเคมขี องสารท่ีใชในการทดลองใหถกู ตอ งอยางนอ ย 5 สาร ชอ่ื สารเคมี สตู รเคมี กรดซิติก C6H8O7 (1 คะแนน) โซเดียมไฮดรอกไซด NaOH (1 คะแนน) ไฮโดรคลอริก HCl (1 คะแนน) โพแทสเซียมไอโอไดด KI (1 คะแนน) เลด(II)ไนเตรด Pb(NO3)2 (1 คะแนน) 2. หลอดทดลองใดมฟี องแกส เกดิ ขน้ึ หลอดท่ี 3 4 และ 5 (1 คะแนน) 3. หลอดทดลองใดมีตะกอนเกดิ ขึ้น หลอดท่ี 2 (1 คะแนน) 4. หลอดทดลองใดบา งทมี่ ีการเปล่ียนแปลงอุณหภูมิ ถา มีการเปลย่ี นแปลงมกี ารเปล่ียนแปลง อยา งไร หลอดที่ 1 3 4 และ 5 มกี ารเปล่ียนแปลงอุณหภูมิ โดยหลอดท่ี 1 4 และ 5 มี อณุ หภมู ิของสารละลายสงู ขนึ้ สว นหลอดท่ี 3 มีอณุ หภมู ขิ องสารละลายลดลง (1 คะแนน) 5. ลกั ษณะของสารละลายเลด (II) ไนเตรดและสารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดด ทสี่ งั เกตได เปน อยางไร (1 คะแนน) ทั้งสารละลายเลด (II) ไนเตรดและสารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดดเ ปน ของเหลวใสไมมสี ี 6. เมื่อผสมสารละลายเลด (II) ไนเตรดและสารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดดเขา ดว ยกนั เกดิ การเปลยี่ นแปลงใดเกดิ ขนึ้ สง่ิ ที่เกดิ ขึ้นมีลกั ษณะเปนอยา งไร (1 คะแนน) เมื่อผสมสารละลายเลด (II) ไนเตรดและสารละลายโพแทสเซียมไอโอไดดเขา ดว ยกันเกดิ ตะกอนสเี หลืองขึน้ โดยมีลกั ษณะเปน ของแขง็ สีเหลือง 7. จากการทดลองสารกอ นและหลังผสมกัน เหมือนหรอื ตา งกนั หรอื ไม อยา งไร (1 คะแนน) สารกอนและหลังผสมกนั จะแตกตางกนั โดยทส่ี ารหลังผสมกันจะมสี ารใหมเ กดิ ขึ้น ซ่งึ ไมเ หมือนสารกอ นผสม ชุดท่ี 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกิดปฏกิ ิริยาเคมี

48 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ขัน้ (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เร่อื ง ปฏิกิริยาเคมี สรปุ ผลการทดลอง (5 คะแนน) เมอื่ สารท่ีนํามาทาํ ปฏกิ ริ ยิ ากันแลวเกดิ การเปลยี่ นแปลงไดเปนสารใหมท่ีมสี มบตั ติ างไป จากเดมิ แสดงวาสารเกดิ ปฏิกริ ิยาเคมเี กดิ ขนึ้ โดยบางปฏกิ ริ ิยาเคมสี ามารถสังเกตไดจากการ เปลยี่ นแปลงขณะเกดิ ปฏกิ ริ ิยา เชน เกดิ ฟองแกส เกดิ ตะกอน การเปลยี่ นแปลงสี การเปล่ียนแปลงอณุ หภมู ิ เชน มกี ารเพิ่มหรือลดของอณุ หภมู ิเมื่อปฏิกริ ยิ าส้ินสดุ ลง ซงึ่ ในการ ตรวจสอบอณุ หภมู อิ าจจะใชเ ครอ่ื งมอื ชว ย หรือใชก ารสมั ผัสหลอดทดลองบรเิ วณท่ีมีสารอยู ชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี

49 ชดุ กิจกรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวิชาเคมพี ้นื ฐาน เรือ่ ง ปฏกิ ริ ิยาเคมี แนวตอบกิจกรรมที่ 1.3 คาํ ชแ้ี จง ใหน กั เรียนภายในกลุม รวมกนั อภปิ ราย แลวอธบิ ายสรปุ ความรูท่ี ไดจากการทาํ กิจกรรมการทดลองและการศกึ ษาเอกสารประกอบการ เรียนรู เรอื่ ง การเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี บอกเลา...สรปุ ความ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี คอื การเปลย่ี นแปลงทางเคมีของสารที่นํามาทําปฏิกิริยากันแลวเกิด สารใหมท่ีมีสมบัติตางไปจากสารเดิม ซ่ึงเมื่อเกิดปฏิกิริยาเคมีเกิดข้ึน บางปฏิกิริยาเคมี สามารถเห็นการเปล่ียนแปลงไดอยางชัดเจน เชน การเกิดฟองแกส การเกิดตะกอน การ เปล่ียนแปลงสี การเปลย่ี นแปลงอณุ หภูมิทอ่ี าจจะเพมิ่ ข้ึน หรือลดลง ยกตัวอยา งเชน การทําปฏิกิริยากันระหวางสารละลายเลด (II) ไนเตรด (Pb(NO3)2(aq)) และ สารละลายโพแทสเซยี มไอโอไดด (KI (aq)) ซึง่ เปนสารละลายใสไมมสี ี แตพอนําสารทั้งสอง มาผสมกนั เกิดมีสารใหมเกิดขนึ้ โดยเกิดเปนตะกอนสีเหลือง ซ่ึงมีลักษณะแตกตางไปจาก สารเดิมทน่ี ํามาทาํ ปฏกิ ริ ยิ ากนั ชุดท่ี 1 เรือ่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี

50 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูแบบสบื เสาะหาความรู 7 ข้ัน (7E) รายวชิ าเคมีพื้นฐาน เรอื่ ง ปฏิกริ ยิ าเคมี คาํ ชแ้ี จง เฉลยกิจกรรมท่ี 1.4 ใหนักเรยี นตอบคาํ ถามตอ ไปน้ีใหถกู ตอ ง 1. การเปลย่ี นแปลงในชีวิตประจาํ วนั ที่กําหนดใหตอไปนี้ ใช หรือ ไมใช ปฏิกิริยาเคมี โดยทํา เครือ่ งหมาย  เลอื กคาํ ตอบทีถ่ ูกตอ งลงในชองการเกิดปฏิกิรยิ าเคมี (8 คะแนน) การเปลี่ยนแปลงท่เี กิดข้ึน การเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี ใช ไมใ ช การเผาขยะ  การละลายเกลอื การยอยอาหาร  การเกดิ นาํ้ คาง  การสงั เคราะหแ สงของพืช การเกดิ สนิมเหลก็  การทําปยุ หมกั  การผสมนํา้ กบั เอทานอล    2. จากปฏกิ ิรยิ าเคมตี อ ไปน้ีใหร ะบสุ ารตัง้ ตนและสารผลติ ภณั ฑ (4 คะแนน) ปฏิกริ ยิ าเคมี ชนดิ ของสาร ปฏกิ ริ ยิ าระหวางโลหะโซเดียม (Na) กับ สารตัง้ ตน สารผลิตภณั ฑ สารละลายกรดเกลือ (HCl) เกิดสารละลาย โซเดยี มคลอไรด (NaCl)และแกส ไฮโดรเจน (H2) Na (s) NaCl (aq) ปฏกิ ริ ิยาระหวางสารละลายกรดเกลอื (HCl) กับสารละลายโพแทสเซยี มไฮดรอกไซด (KOH) HCl (aq) H2 (g) เกิดสารละลายโพแทสเซียมคลอไรด (KCl) HCl (aq) KCl (aq) และนํา้ (H2O) KOH (aq) H2O (l) ชดุ ที่ 1 เรอื่ ง ความหมายและการเกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมี