karnpattana

สบายเพราะบญุ คนจ�ำนวนมากยังสงสัยคลางแคลงในเรื่องกรรม  ส่วนหนึ่งเป็นเพราะกรรมใกล้ๆ มันเห็นง่าย แต่กรรม  ลึกๆ มันเห็นยาก เกิดมารวย จน ดี พิการ ล้วนมีเหตุ  ทั้งน้ัน ไม่มีอะไรนอกเหตุเหนือผล ไม่มีเลย ทุกอย่าง  เปน็ เหตเุ ปน็ ผล เพยี งแตว่ า่ เราจะตามเหตผุ ลไดห้ รอื ไม ่ เทา่ นน้ั เอง เม่ือพัฒนาปัญญาตัวท ่ี ๓ แล้ว จะตามเหน็   ไดห้ มด ปรากฏการณท์ กุ อยา่ งทเี่ กดิ ขน้ึ  ยอ่ มตอ้ งมเี หตุ  ที่ท�ำให้เกิด ถ้าปรากฏการณ์ดี แสดงว่าเหตุต้องเกิด  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 51

จากการทำ� ดมี ากอ่ น ในทางตรงกนั ขา้ ม ปรากฏการณ ์ ไมด่ ยี อ่ มเกดิ จากเหตทุ ไี่ มด่  ี ยกตวั อยา่ ง คนทต่ี อ้ งประสบ  ภาวะนำ้� ทว่ ม กนิ อยเู่ ดนิ ทางลำ� บาก นน่ั เพราะเขากำ� ลงั   เสวยอกุศลวิบากที่ก�ำลังให้ผล ส่วนคนที่ท�ำบุญไว ้ บญุ สง่ ผล กแ็ คล้วคลาดไป  ครง้ั หนงึ่ ผบู้ รรยายตอ้ งไปบรรยายทจ่ี งั หวดั ชยั ภมู ิ  ปรากฏว่าน้�ำท่วมอยู่ มีคนโทรศัพท์มาถามว่า งาน  บรรยายธรรมยกเลิกไหม ผู้บรรยายบอกว่าไมย่ กเลกิ   เรามีบุญพอ เมื่อไปถึงไม่มีน้�ำเลย แห้งไปหมดแล้ว  อีกเหตุการณ์หน่ึง ผู้บรรยายได้พบคนรู้จักคนหน่ึง  ในงานท่ีกรุงเทพฯ ชื่อคุณดาว เขามาออกโรงทาน  คุณดาวเป็นคนอยุธยา ชอบท�ำบุญ ตอนนั้นที่อยุธยา  นำ�้ ทว่ มสงู  ผบู้ รรยายถามเขาวา่  นำ�้ ทว่ มทบี่ า้ นไหม เขา  บอกไม่ท่วม ถามเขาว่าทำ� ไมไม่ท่วม เขาบอกว่า ใกล้ๆ  บา้ นเปน็ ทดี่ นิ ของสมเดจ็ พระเทพฯ ทา่ นทรงซอ้ื ไว ้ เพอื่   สรา้ งเปน็ โรงสใี หก้ บั หมบู่ า้ น แลว้ สรา้ งคนั ดนิ ลอ้ มรอบ  52 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ล้อมเอาบ้านเขาไวด้ ว้ ย นำ้� จึงไม่ท่วม นคี่ อื ผลของบญุ คนมีบุญ ไม่มีตกงาน ไม่มีอดอยาก มีแต่ได้ส่ิงดีๆ  ทุกอย่างล้วนมาด้วยบุญทั้งน้ัน และการสั่งสมบุญเกิด  ไดเ้ มอ่ื เราใชป้ ญั ญาเหน็ แจง้ กบั สต ิ แมแ้ ตเ่ รอ่ื งการเรยี น  การสอบของนักเรียนนักศึกษา สติก็ช่วยได้ เม่ือฝึกจิต  ใหม้ สี ต ิ สมาธเิ กดิ  คลนื่ สมองเปลยี่ น ความจำ� จะดมี าก  เรียนจนจบปริญญาเอกได้สบาย กลายเป็นเร่ืองเล็ก  ไปเลย เขาพสิ ูจนก์ นั มาแล้วหลายคน ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 53



ปลดแอกจิต ปุถุชนยังมีจิตตกอยู่ใต้อ�ำนาจของกิเลสและกาม  กาม ในทน่ี มี้ ไิ ดห้ มายถงึ เรอ่ื งเพศเรอ่ื งหยาบ แตห่ มายถงึ   สิ่งท่ีเกิดจากผัสสะ ตาเห็นของสวยๆ เกิดความชอบ  เห็นของไม่สวย ไม่ชอบ หูได้ยินเสียงเพราะๆ ชอบ  ได้ยินเสียงด่า ไม่ชอบ จมูกได้กล่ินหอม ชอบ ได้กล่ิน  เหม็น ไม่ชอบ เหล่าน้ีคือกาม กามสุข กามทุกข์ ใคร  ผใู้ ดยงั มจี ติ ตกอยใู่ ตอ้ ำ� นาจของกาม ตายแลว้ ตอ้ งไปเกดิ   ในกามภพ คือ นรก เปรต อสุรกาย เดรัจฉาน มนุษย์  และเทวดาอกี  ๖ ชนั้  นคี่ อื กามภพ แบง่ เปน็ ทคุ ตกิ ามภพ  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 55

คอื  ๔ ภพแรก กบั สคุ ตกิ ามภพ คอื  มนษุ ย ์ ขน้ึ ไปจนถงึ   เทวดาและพรหม เราก็ต้องถามตัวเองว่า ขณะนี้จิต  ของเรายงั ตกอยใู่ ตอ้ �ำนาจของกามหรอื ไม ่ ถา้ ยงั ไมพ่ น้   อ�ำนาจกาม รับรองต้องไปพบพญายมแน่นอน ถ้า  ไม่อยากพบ ก็ต้องพัฒนาจิตให้เป็นอิสระจากกาม  ยกตวั อยา่ งเชน่  เขา้ ฌานไดแ้ ละตายในฌาน ไปเกดิ เปน็   พรหม ไมต่ อ้ งพบพญายม ปัญญาเห็นแจ้งสามารถช�ำระจิตของเราให้เป็น  อิสระ ปกติจิตเป็นทาสของกิเลส ความโลภ ความ  โกรธ ความหลง หลงคือรู้ไม่จริงแล้วไปยึดติด จิตไป  ยดึ ตดิ สารพดั  เราตอ้ งใชป้ ญั ญาเหน็ แจง้ เขา้ ไปพจิ ารณา  ท�ำความหลงให้หมดไป เช่น ถ้ามีคนยืมเงินเราแล้ว  ไม่คืน เราก็พิจารณาว่าเราเคยสร้างกรรมไม่ดีใน  ท�ำนองเดียวกันไว้ เมื่อโคจรมาพบกันอีกที ก็มีเหตุ  ให้เขามายืมเรา และเบี้ยวเรา อย่างนี้เราต้องยอมรับ  ความจริงและใช้หนี้เวรหนี้กรรมจนกว่าจะหมดสิ้น  แบบนี้เรากจ็ ะไม่ทุกข์ใจมาก 56 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

จะขอเล่าเร่ืองจริงให้ฟังสักเรื่อง มีอยู่วันหนึ่ง ม ี เสียงคนผู้ชายโทรศัพท์มาหา “อาจารย์ครับ มีคนยืม  เงินผมไปแล้วไม่ใช้คืน น่ีผมกะจะเอาปืนไปยิงมัน” นี ่ โหดมากเลยนะ เขาไปฝึกท่ีคณะ ๕ วัดมหาธาตุฯ  ท่าพระจันทร์ มันดับความคิดแบบน้ีลงได้ ผู้บรรยาย  บอกเขาว่า “นี่คุณ ถ้าคุณไม่เคยไปท�ำอย่างน้ีกับเขา  มาก่อน เขาก็ไม่มายืมเงินคุณหรอก แต่น่ีคุณไปเอา  ของเขามาก่อน แล้วคุณจะเบี้ยวไม่ใช้คืนเขาหรือ” เขา  เรม่ิ เขา้ ใจกฎแหง่ กรรม วางหโู ทรศพั ท ์ ไมเ่ กนิ  ๑๕ นาที  โทรมาอีก “อาจารย์ครับ ผมเข้าใจแล้วครับ ผมไม่ไป  ยงิ เขาแลว้ ครบั ” สตมิ าแลว้  ไมไ่ ปยงิ ใคร คนเราอยา่ งไร  เสียก็ต้องตาย อย่างธรรมดาก็คือแก่ตาย ทั้งคนยิง  ท้ังคนถูกยิง จะไปโง่ยิงเขาท�ำไม พอสติมา ใช้ปัญญา  เหน็ แจง้  จติ กร็ อดพ้นจากบาปไป เร่ืองความหลงและการยึดติดน้ี ท�ำให้ผู้บรรยาย  นึกถึงเร่ืองเขาพระวิหาร อันที่จริงมันคืออิฐหินทราย  เก่าแก่ที่แกะสลักไว้ คนสร้างเจ้าของเดิมเขาท้ิงไปต้ัง  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 57

ไม่รู้กี่ปีแล้ว เปล่ียนมือไปไม่รู้เท่าไรก่อนเราจะเกิดมา  พอตกมาถึงรุ่นเรา เรากลับมาร้องว่า “ของกู ของกู”  พอเราตายไป เราก็ต้องทิ้งไว้ตรงนั้นเหมือนกัน ต่าง  ฝ่ายต่างยึดว่า “ของเรา ของเรา” ท�ำไมไม่จับมือกัน  เปน็ เจา้ ของรว่ มกนั  กไ็ ดป้ ระโยชนท์ ง้ั สองฝา่ ย คนฉลาด  เขาไม่ทะเลาะกัน เขาร่วมมือกันเพื่อประโยชน์เขา  ประโยชน์เรา เมื่อเราเห็นถูกตามธรรมอย่างนี้ ก็เรียก  ว่ามีความเห็นตรง เป็นบุญกิริยาวัตถุประการสุดท้าย  (ข้อท่ี ๑๐) นอกจากนนั้ แลว้  เรายงั ตอ้ งพฒั นาจติ ใหเ้ ปน็ อสิ ระ  จากโลกธรรม ๘ คือ ลาภ เสื่อมลาภ ยศ เส่ือมยศ สุข  ทุกข์ สรรเสริญ นินทา คนท่ีไม่ต้องการต�ำแหน่งอะไร  ใหญโ่ ต เปน็ เพราะจติ ไมต่ กเปน็ ทาส ของหายไปบา้ ง ก็  ไมท่ กุ ขใ์ จ เพราะจติ เปน็ อสิ ระ วตั ถตุ า่ งๆ เราไมอ่ าจเอา  ติดตัวไปด้วยเม่ือตาย เวลามันอยู่กับเรา เราก็ใช้มัน  ถา้ มนั หายไป พงั ไป กเ็ ปน็ เรอื่ งของวตั ถ ุ เราไมท่ กุ ขต์ าม  แต่ถ้าข้าวของเสียหายบ้าง แล้วโวยวายเดือดร้อนไป  58 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ท้ังบ้าน น่ันเพราะเป็นคนโง่ คนไม่โง่เขาไม่เดือดร้อน  ก็ของมันแตกหักได้ มันเป็นโลกธรรม เป็นธรรมดา  มนุษยสมบัติก็เป็นสาธารณะแก่โจร แก่น�้ำ แก่ไฟ แก ่ พระราชา พระพทุ ธเจา้ ผรู้ จู้ รงิ ทา่ นกต็ รสั สอนไวต้ งั้ นาน  แล้ว ฉะนั้น เราต้องเป็นอิสระจากวัตถุ อยู่กับมันได้  โดยไม่เป็นทาสของมัน เร่ืองนี้ทำ� ได้โดยการพัฒนาสต ิ กบั ปญั ญาเหน็ แจง้  สองตัวนี้ ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 59

สุขเพราะมักน้อย มักน้อย คือต้องการเท่าท่ีจ�ำเป็นต่อชีวิต มีมาก  เกนิ ไปกท็ กุ ข ์ สว่ นเกนิ ทมี่ เี หลอื ควรนำ� ไปบรจิ าค เราควร  บริโภค (หมายถึงกินดื่ม) และใช้สอยอย่างคนมักน้อย  เวลากนิ  อยา่ กนิ จนทอ้ งปอ่ ง กนิ เพยี งพอหายหวิ  ตอน  ผู้บรรยายไปบวชพระเพ่ือปฏิบัติธรรม ฉันเพียงวันละ  ๑๐ ช้อน ครบ ๑๐ ช้อนปั๊บ อ่ิมเลย น�้ำหนักลดไป ๕  กโิ ลกรมั  แตก่ อ็ ยไู่ ด ้ ไปพบพระภกิ ษบุ วชใหม ่ ไมฉ่ นั ขา้ ว  เลย ฉนั แตน่ ำ้� เปลา่  ๔๙ วนั  นำ้� หนกั ลดไป ๕๐ กโิ ลกรมั   ท�ำได้เพราะมันไม่หิว เมื่อจิตตั้งม่ันเป็นสมาธิ มันจะ  60 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ไม่หวิ  ท่เี ราหิวเป็นเพราะเราใชพ้ ลงั งานไปกบั การปรุง  อารมณ ์ สูญไปๆ ร่างกายจึงต้องการพลงั งานเพมิ่ จาก  อาหาร ผู้บรรยายตอนบวชนอนวันละ ๔ ช่ัวโมง ซึ่ง  นบั วา่ มากแลว้  พระปา่ ทา่ นนอนวนั ละ ๑ ชวั่ โมง บางรปู   นอนแค่ครึ่งช่ัวโมง ท่ีเหลือ ๒๓ ช่ัวโมง ทำ� งาน นับว่า  สุดยอด คนทั่วไปนอนมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับแต่ละวัน  วนั ไหนจติ ปรงุ แตง่ อารมณม์ ากๆ ขน้ึ ๆ ลงๆ หรอื เหนอ่ื ย  มากก็นอนนาน วันไหนจิตน่ิง สงบดี มีพลังงานเหลือ  เยอะก็นอนนอ้ ย วันก่อนนี้ผู้บรรยายไปแม่ฮ่องสอน ไปถ้�ำจั๊กต่อท่ ี พระพุทธเจ้าโคดมประทับฝ่าพระหัตถ์ของพระองค ์ บนหินเหน็ เปน็ รอยนว้ิ มอื ยบุ ลงไปในหนิ  ทนี  ี้ ในการจะ  เดนิ ทางไปถำ�้ จกั๊ ตอ่  จะตอ้ งผา่ นทดี่ นิ ทนี่ กั ธรุ กจิ คนหนง่ึ   ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 61

ซื้อเอาไว้แปลงหนึ่งประมาณร้อยกว่าไร่ ตอนน้ีเขา  ปลูกงา แต่สมัยก่อนยังไม่มีต้นงา เขาไถดินไว้เฉยๆ  ผู้บรรยายเก็บก้อนหินได้ก้อนหน่ึง ก็ฝากให้นักธุรกิจ  คนท่ีน�ำทางช่วยถือให้ เขาก็ถือเดินไปถ�้ำ เดินไปได้  ตั้งไกลแล้วเขาจึงถามขึ้น “อาจารย์ครับ ที่ฝากให้ผม  ถือก้อนหินน่ะ ให้ถือไว้ท�ำไมหรือครับ” “เอ้า ถ้าคุณ  เป็นเจ้าของที่ที่เดินผ่านมาเม่ือตะกี้ ตายแล้ว ก้อนหิน  ก้อนน้ีคุณเอาไปได้ไหม” เขาได้ฟังก็ปาทิ้งเลย น่ีเป็น  วธิ สี อนคน อะไรกต็ ามทง้ิ หมด ตายแลว้ เอาอะไรไปดว้ ย  ไม่ได้เลยสมบัติโลก เอาไปด้วยไม่ได้สักราย ฉะน้ันจะ มักมากไปท�ำไม 62 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

สขุ เพราะมสี าระ นอกจากน้ัน เรายังควรบริโภคใช้สอยแต่สง่ิ ทีเ่ ปน็   สาระ สาระคอื เปน็ ประโยชนแ์ กช่ วี ติ  เชน่  รองเทา้  มไี ว้  เพื่อใส่ป้องกันการเหยียบของมีคม นั่นคือสาระของ  รองเท้า ไมจ่ �ำเป็นตอ้ งใชเ้ งินทองอะไรมาก แต่บางคน  จะซื้อรองเท้าต้องบินไปเมืองนอก ไปปารีส ต้องซ้ือ  แบรนด์เนมดงั ๆ อย่างน้โี งม่ าก ถูกฝรัง่ เขาหลอก ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 63

สุขเพราะสนั โดษ ความสุขง่ายๆ ของชีวิต คือความสุขจากจิตท่ี  สันโดษ พอใจในส่ิงท่ีตนเป็น ตนมี ตนได้รับ เท่าน้ีก็ม ี ความสุข คนอื่นเขารวยเป็นพันล้านหม่ืนล้าน แม้เรา  จะไม่มีสักล้าน แต่ถ้ามีความสันโดษ ก็จะหาความสุข ได้ จะเล่าเร่ืองจริงให้ฟัง คนสองคน จบปริญญาเอก  ทง้ั ค ู่ มคี นพาไปทไ่ี รแ่ หง่ หนง่ึ  คนพาไปกจ็ บปรญิ ญาเอก  เหมือนกัน รวมเป็นสามด็อกเตอร์ ไปเห็นกระต๊อบอยู่  กลางไร่ โผล่เข้าไปดู เห็นมีเสื้อผ้าห้อยเป็นแถว และมี  กานำ้� กน้ ดำ� ดว้ ยเขมา่ ฟนื  หมอ้ หงุ ขา้ วกก็ น้ ดำ� เหมอื นกนั   คนทนี่ อนอยใู่ นกระตอ๊ บเปน็ เดก็ หนมุ่  นอนไขวห่ า้ งเปา่   ขลุ่ย คนพาไปเรียกด็อกเตอร์ ๒ คนให้ดู เราเรียนมา  จนสงู สดุ  เรยี นอยา่ งหนา้ ดำ� ครำ�่ เครยี ด แตเ่ รายงั โกรธ  ยังหงุดหงิด เจ้าหนุ่มคนน้ันไม่มีอะไรจะกิน นอนเป่า  ขลยุ่  มองแสงสอ่ งลอดหลงั คาตองตงึ ลงมา มคี วามสขุ   สุขจากความสันโดษ 64 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

สุขเพราะจติ สงบ พระพทุ ธเจา้ โคดมทา่ นสอนภกิ ษใุ หล้ ด ละ และเลกิ   กามสขุ  คอื สขุ ทเี่ กดิ จากสมั ผสั ทางห ู ตา จมกู  ลน้ิ  กาย  ใจ แล้วไปแสวงหาความสุขจากจิตสงบแทน ความสุข  จากจิตสงบท�ำได้โดยการสวดมนต์ ภาวนาพุทโธ เม่ือ  จิตสงบ จะพบกับความสุขที่ละเอียดประณีตท่ียืนยาว  โดยไม่ต้องเสียเงินทองเลย คนฉลาดย่อมรู้จักเลือกหา  ความสขุ ประเภทนี้ ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 65



โทษของกามสขุ ตรงกันข้าม กามสุขไม่ใช่ของที่ได้มาถ่ายเดียว  ส่วนมากต้องเสียอะไรไปบางอย่างเพ่ือแลกมา เช่น  ส่ิงท้ังหลายที่ต้องใช้เงินซ้ือหาเพื่อกามสุข เป็นส่ิงควร  เลิกเสีย เพราะการแสวงหากามสุขจะน�ำทุกข์น�ำโทษ  มาให้ และน�ำปัญหาตามมาอีกมากมาย ตัวอย่างเช่น  ผู้ที่เข้าคุกเข้าตะราง ผู้บรรยายไปบรรยายธรรมะตาม  เรอื นจำ� หลายท ่ี มหี นมุ่ คนหนงึ่  พลาดเพราะขาดสตเิ พยี ง  นดิ เดยี ว ไปขโมยคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ค แล้วเอาไปขาย  ผลคือต้องติดคุก พอได้ฟังผู้บรรยายพูด เขาบอกว่า  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 67

“อาจารย์ครับ ผมเข้าใจแล้วครับ ผมได้ออกจากคุก  เมื่อไร จะไม่กลับบ้าน แต่จะไปบวชเป็นพระ จะปฏิบัติ  ธรรมให้ได้อย่างอาจารย์” สาธุนะ ผู้บรรยายยังบอก  เขาว่า จะเป็นเจ้าภาพบวชให้ เขาพลาดเพราะหวัง  แสวงหากามสขุ อยา่ งขาดสต ิ จงึ ตอ้ งรบั ทกุ ขโ์ ทษอยา่ ง  นนั้ หรอื อยา่ งกรณเี ดก็ ทารก ๒,๐๐๒ ศพนะ่  คนทที่ ำ� แทง้   ถ้าเขามีสติและไม่ถูกกามสุขครอบง�ำแล้ว เขาจะไม่คิด  อยากเอาชีวิตของตัวไปเสี่ยงกับนรกเลย แม้ตอนท่ียัง  ไม่ตาย ชีวิตก็ต้องวิบัติ จะค้าขายก็เจ๊ง อยู่บ้านก็ต้อง  ทะเลาะเบาะแวง้  ไมม่ คี วามสุขไปได้ จะเห็นว่า การเอาจิตไปผูกติดกามสุขน�ำไปสู่การ  ท�ำอกุศลได้ ดูง่ายๆ เช่น คนท่ีคอร์รัปชั่นเพื่อให้ได้เงิน  เยอะๆ มาใชแ้ สวงหากามสขุ  เมอ่ื เปน็ เชน่ น ้ี จติ กไ็ มเ่ ปน็   อสิ ระ คณุ คา่ ความเปน็ มนษุ ยก์ ล็ ดลงเรอ่ื ยๆ พอตายแลว้   จะไปไหนได ้ นอกจากไปเกดิ ในทต่ี ำ�่ กวา่ มนษุ ย ์ คนเหลา่ นี ้ 68 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

มกั สอนยากดว้ ย เพราะเขายงั ไมย่ อมหงายภาชนะออก  รบั  คอื ยงั ไมเ่ กดิ ศรทั ธา จงึ ยากทจี่ ะเขา้ ไปสอน เหมอื น  พูดกับก้อนหินหรือท่อนไม้ ต่อเม่ือเขายอมโน้มตัวเข้า  มาหา หงายภาชนะเปิดออกรับ เข้ามาพูดคุยไต่ถาม  เมอ่ื นน้ั จงึ จะสงั่ สอนใหข้ อ้ คดิ ได ้ เมอื่ วนั ท ี่ ๒๑ ไปบรรยาย  ท่ีกรุงเทพฯ มีคนบินมาจากฝรั่งเศส มาหาผู้บรรยาย  โดยเฉพาะ มาดูตัว เพราะหลังจากที่ได้อ่านในเว็บไซต์  แล้วเกิดศรัทธาอย่างมาก จึงลงทุนบินมาฟังบรรยาย  ธรรม คา่ เครอื่ งบนิ กห็ ลายสตางคอ์ ย ู่ ทมี่ าจากอเมรกิ า  ก็มี อานสิ งสจ์ ากการมสี ติ ทำ� ให้คนศรัทธา ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 69

เอาแตท่ ช่ี อบธรรม เมอื่ มปี ญั ญาเหน็ แจง้  เรากจ็ ะแสวงหามนษุ ยสมบตั  ิ ในทางทถี่ กู ตอ้ งชอบธรรม ทางโกงทางทจุ รติ ไมท่ ำ�  ถา้   อยากรวย ใหท้ ำ� ทานโดยไมเ่ บยี ดเบยี นตวั เอง มากนอ้ ย  ไมส่ ำ� คญั  เพราะขนึ้ อยกู่ บั  หนง่ึ  กอ่ นทำ� มศี รทั ธา  สอง  ขณะท�ำต้ังใจ สามเมื่อท�ำแล้วสบายใจ ได้บุญเต็มท่ี  แนน่ อน ถา้ คนตำ� นำ�้ พรกิ เกง่  ไปสอนคนอน่ื ใหร้  ู้ กไ็ ดบ้ ญุ   แล้ว ไม่ต้องลงทุนอะไรเลย คนพูดดีมีสาระ ก็สอนให้  70 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

คนอื่นพูดแบบเดียวกันบ้าง ก็ได้บุญ คือมีอะไรท่ีให้คน อื่นได้ที่เป็นสิ่งดีๆ กเ็ ปน็ บญุ ทั้งน้ัน ถ้าอยากรวย ก็ต้องให้ทรัพย์เป็นทาน ถ้าให้อภัย  เปน็ ทาน กเ็ กดิ เมตตา พอมเี มตตา กไ็ มโ่ กรธ ใจสงบเยน็   ถ้ามีเมตตา จะเป็น “พ-ร-ห-ม” อยู่ข้างบน พรหม  ทกุ องคม์ เี มตตา ถา้ ไมม่ เี มตตา เปน็ ไดแ้ ค ่ “พ-ร-ม” อย ู่ ข้างล่างให้เขาเหยียบ ถ้าอยากสวย ต้องรักษาศีล ถ้า  อยากดี ต้องเจริญจิตภาวนา เห็นไหมว่าเราเลือกได ้ เจริญจิตภาวนา พุทโธ พุทโธ เม่ือสติมา ทุกอย่างจะด ี หมด ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 71

ศีลม ี สขุ มา ศลี  ๕ เปน็ คณุ ธรรม การเวน้ ฆา่ สตั ว ์ เวน้ ลกั ทรพั ย ์ ไมห่ ยบิ ฉวยเอาของทเี่ จา้ ของไมไ่ ดใ้ ห ้ แมข้ องตกทถี่ นน  แต่เจ้าของเขาหวงแหน ไม่ได้ปลงใจให้ใคร ถ้าเราไป  เกบ็ มาเปน็ ของตวั  กถ็ อื วา่ เปน็ อทนิ นาทานดว้ ยเหมอื นกนั   เป็นโทษ เว้นประพฤติผิดลูกเมียเขา เว้นพูดเท็จ เว้น  ดมื่ สรุ าเมรยั  ตอ้ งเวน้ ใหไ้ ด ้ ผลทไ่ี ดค้ อื ครอบครวั สงบสขุ   72 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ดว้ ยเหตนุ  ้ี พระพทุ ธเจา้ โคดมจงึ ตรสั วา่  การตงั้ หวั หนา้   ครอบครวั ตอ้ งตง้ั คนมศี ลี  ครอบครวั จงึ จะสงบ และถา้   ทกุ คนในครอบครวั ตา่ งคนตา่ งมศี ลี  ๕ จะเปน็ ครอบครวั   ท่ีสงบสุขมาก แต่ถ้าบ้านแตก แสดงว่าบ้านนั้นไม่มีศีล  พ่อบ้านด่ืมเหล้า เป็นต้น “สีเลนะ โภคสัมปทา” เม่ือ  มศี ลี  กร็ กั ษาทรพั ยไ์ วไ้ ด ้ แตถ่ า้ ไมม่ ศี ลี  ทรพั ยว์ ง่ิ เขา้ ปาก  ขวดเหล้าไปหมด ศีล ๕ ใช่แต่จะคุ้มครองเราตอนมีชีวิตอยู่เท่านั้น  แม้ตอนตาย ศีลก็ยงั ตามค้มุ ครอง น�ำสู่สคุ ตดิ ้วย อันน ้ี เป็นไปได้อยา่ งไร? เมอื่ ครงั้ ทผ่ี บู้ รรยายไปฝกึ ทว่ี ดั มหาธาตฯุ  หลงั จาก  วันที่เข้าฌานได้แล้ว จิตนิ่ง ก็ได้เห็นจิตท่ีมีกิเลส มัน  หลดุ ออกจากรา่ ง จติ ตวั ทเ่ี หน็ แจง้ ไดเ้ หน็ จติ ตวั ทมี่ กี เิ ลส  ของตัวเอง เขาเรียก “เห็นจิตในจิต” จึงรู้ว่าจิตเป็น  อยา่ งนเ้ี อง ทนี มี้ บี างคนเขาถา่ ยรปู โดยใชก้ ลอ้ งดจิ ติ อล  ถา่ ยออกมาเปน็ ภาพเหน็ มดี วงสวา่ งเรอื งๆ เยอะไปหมด  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 73

เขาบอกวา่ นนั่ คอื เทวดา พรหม คนพวกนไี้ มร่ จู้ รงิ  และ  ดวงๆ แบบนั้นสามารถท�ำขึ้นได้ ใช้แป้งทาตัวโรยแล้ว  ปลอ่ ยใหห้ ายไป เวลาถา่ ยใชแ้ สงนอ้ ยๆ จะไดด้ วงเรอื งๆ  เต็มไปหมด มันเป็นดีเฟ็คท์ของกล้องถ่ายรูป จิตจริงๆ  ไม่ใช่อย่างนั้น แต่คนหลงและโง่โดนหลอกกันไป ผู้  บรรยายได้เห็นของจริงของแท้แล้ว ท�ำให้ไม่กลัวตาย  เพราะเข้าใจแล้วว่าการตายก็เป็นอย่างนี้เอง เม่ือจิต  ออกจากรา่ งเกา่ ไปแล้ว กไ็ ปหาร่างใหม่อย่อู าศัย ขณะที่จิตก�ำลังออกจากร่างนี่แหละ ถ้าเป็นจิตที ่ มศี ลี  ๕ คมุ้ ครอง ศลี มพี ลงั  จะผลกั ดนั จติ นน้ั ใหโ้ คจรไป  เข้าร่างที่เป็นมนุษย์ เกิดเป็นมนุษย์อีกคร้ังหน่ึง แต่  นา่ เสียดายทค่ี นสว่ นใหญจ่ ะพากนั ลงไปท่ีต�ำ่ หมด ลอง  มองไปรอบๆ คนท่ีมีศีล ๕ ครบมีสักกี่คน ใครที่ยังม ี ศีล ๕ ไม่ครบ ต้องเร่งพัฒนาศักยภาพน้ีให้เกิดข้ึน  ไมอ่ ยา่ งนน้ั ตอนตายจะแย ่ คนทม่ี ศี ลี  ๕ สมบรู ณ ์ ไมข่ าด  ไมท่ ะล ุ ไมด่ า่ งพรอ้ ย (คอื ไมม่ กี เิ ลสปนเปอ้ื น) เปน็ ศลี ท ี่ น�ำสู่จิตต้ังม่ัน เป็นสมาธิ “ศีล สมาธิ ปัญญา” อย่างท ่ี 74 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

พระพทุ ธเจา้ ทา่ นทรงสอนวา่  ศลี ตอ้ งมากอ่ น สมาธจิ งึ   จะเกิด เม่ือสมาธิเกิด ปัญญาเห็นแจ้งก็เกิด ศีล สมาธ ิ ปญั ญา ตามหลักไตรสิกขา เปน็ อยา่ งน้ี ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 75

พระหนอี บาย อบายภมู  ิ คอื ภมู ทิ ตี่ ่�ำกวา่ ภมู มิ นษุ ย ์ เชน่  เดรจั ฉาน  (หมู หมา กา ไก่ ฯ) เปรต อสุรกาย สัตว์นรก เหล่าน้ ี คืออบายภูมิ เราสามารถหนีอบายภูมิได้ มีคนหนีนะ  มพี ระรปู หนง่ึ เปน็ เจา้ อาวาส ทา่ นเปน็ โรคหวั ใจ และอย ู่ รูปเดียวบนยอดดอย กลางดึกคืนหนึ่ง ท่านเห็นคน  ตัวเบ้อเร่ิม เดินผ่านหน้าต่างแวบไป สงสัยว่าทำ� ไมจึง  ตัวใหญ่นัก ท่านตะโกนถามว่า “ใครน่ะ” เสียงตอบว่า  “ยมบาล” ท่านเห็นว่ามนุษย์กับเทพไม่ควรพูดกันผ่าน  76 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ช่องหน้าต่าง จึงเปิดประตูกุฏิให้เข้ามาในกลางดึกนั่น  เอง พอยมบาลเขา้ มานั่ง ก็สนทนากนั พระสงฆ ์ : ทา่ นมาทำ� ไมหรือในยามวกิ าลเชน่ นี้ ยมบาล :  จะมาเอาวิญญาณพระรูปหนึ่งที่วัดนี้ ซึ่งจะต้องไปตกนรก พระสงฆ ์ : รปู ไหนละ่  ชือ่ อะไร ยมบาล :  ก็ท่านน่นั แหละ พระสงฆ์ : อาตมาเพง่ิ บวชไมน่ าน ยงั ทำ� ความดี ไม่ถงึ ท่สี ุด ยังไปไม่ได้ ยมบาล :  ตอนน้ีเจ้ากรรมนายเวรเขาตามทวง  หนีแ้ ลว้  ถา้ ไมไ่ ปจะต้องทรมาน พระสงฆ์ :  อย่างไรเสยี  อาตมาก็ไมไ่ ป ยมบาล :  ถ้าไม่ไป ทา่ นจะตอ้ งอยูอ่ ยา่ งทรมาน พระสงฆ์ :  ทำ� ไมถึงจะตอ้ งทรมาน ยมบาล :  ก็เม่ือตอนเป็นเด็ก ท่านไปฆ่าเขาไว ้ เยอะตามท้องไร่ท้องนา ปู หอย กุ้ง  ปลา ที่จับมาต้มมาปิง้ ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 77

พระสงฆ์ : เอาล่ะ ถึงทรมานก็จะอยู่ท�ำความดี  ยงั ไงก็ไมไ่ ป พระทา่ นยนื กรานกระตา่ ยขาเดยี ว อยา่ งไรกไ็ มไ่ ป  เพราะรู้วา่ ถ้าไปต้องลงนรกแนๆ่  ยมบาลจึงตอบวา่ ยมบาล : ได้ ถา้ เชน่ นนั้  อกี  ๑๒ ปีจะมาใหม่ นก่ี ผ็ า่ นไปแลว้ หลายป ี ถา้ จำ� ไมผ่ ดิ  เหลอื อกี ราว ๓  ปี กจ็ ะครบ ๑๒ ปี การหนอี บายภมู ทิ ำ� ได ้ ถา้ เรามสี ต ิ มปี ญั ญาเหน็ แจง้   ทำ� จติ ใหเ้ ปน็ กศุ ล มศี ลี  ๕ อยใู่ นใจทกุ ขณะตน่ื  ประกอบ  กศุ ลกรรมอยเู่ นอื งนติ ย ์ กศุ ลกรรมเปน็ บอ่ เกดิ แหง่ บญุ   เมอื่ กศุ ลกรรมใหผ้ ล กเ็ ปน็ บญุ  คนมบี ญุ  ยอ่ มไมต่ กนรก  ไม่ไปอบายภมู ิ 78 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

หนีอบายไปทีส่ ูง ถา้ จะหนใี หไ้ กลออกไปอกี  ตอ้ งใหท้ าน และรกั ษาศลี   ตลอดชีวิต ไปเกิดเป็นเทวดา ชายเรียกเทพบุตร หญิง  เรียกเทพธิดาหรือเทพนารี หรือถ้าเข้าฌานแล้วตาย  ในฌาน ก็ไปเกิดเป็นพรหม มีอายุยืนยาวถึง ๑/๓ กัป  ไปจนถึงอรูปพรหมชั้นสุดท้าย ๘๔,๐๐๐ กัป (อุททก-  ดาบส อาจารย์ของเจ้าชายสิทธัตถะ เป็นพรหมอยู่ใน  ชั้นน้ี) กัปหน่ึงมันยาวนานเป็นอนันต์ เกินกว่าที่สมอง  มนษุ ยจ์ ะคดิ ตามรู้ได้ ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 79

เหลา่ นค้ี อื วธิ หี นอี บายภมู  ิ แตย่ งั ไมด่ ที สี่ ดุ  ถา้ เพยี ง  แต่หนีๆ ไป เด๋ียวชาติใดชาติหน่ึงเกิดพลาดพลั้ง ก็ยัง  ตอ้ งลงไปเกดิ ในอบายภมู ไิ ดอ้ กี  ทดี่ ที สี่ ดุ และแนน่ อนทส่ี ดุ   คือต้องปิดอบายภูมิเสียเลย ครูบาบุญชุ่มเคยบอกกับ  ผู้บรรยายว่า “ต่อไปนี้โลกจะวิกฤต ขอพวกเราอย่า  ได้ประมาท จงพัฒนาจิต แล้วปิดอบายภูมิให้ได้” แม ้ ทุกวันน้ีเราก็พบวิกฤตกันแล้ว นำ�้ ท่วม แผ่นดินถล่ม ก็  เปน็ วกิ ฤต ดขู า่ วคนงานเหมอื งทต่ี า่ งประเทศ ตดิ อยใู่ น  เหมอื งลกึ นาน ๖๙ วนั  นกี่ เ็ ปน็ วกิ ฤตแบบหนงึ่  เคราะหด์ ี  ที่หัวหน้าเป็นคนมีสติและจิตน่ิง ใช้สติส่องน�ำชีวิตว่า  จะแก้ปัญหาอย่างไร ในท่ีสุดได้น�ำตัวเองข้ึนมาเป็นคน  สดุ ทา้ ย น่คี ืออานสิ งส์ของสติ 80 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ปดิ ประตอู บาย ย้อนกลับมาท่ีครูบาบุญชุ่มท่านพูดไว้ เราผ่านมา  ถึงกึ่งพุทธกาล ๒,๕๐๐ ปี ก็ยังวิกฤตขนาดนี้ ถ้าท้ายๆ  พทุ ธกาล จะเขา้ ขนั้ กลยี คุ เลยทเี ดยี ว การพฒั นาจติ เพอ่ื   ปดิ อบายภมู  ิ ตอ้ งเรม่ิ ท ี่ หนงึ่ มสี ต ิ สองมปี ญั ญาเหน็ แจง้   แล้วจึงใช้ปัญญาเห็นแจ้งก�ำจัดกิเลสท่ีมีอ�ำนาจเหนือ  ใจ มีท้ังหมด ๑๐ ตัวท่ีเรียกว่า สังโยชน์ ใครท่ีก�ำจัด สังโยชน์ ๓ ตัวแรกคือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา และ  สลี ัพพตปรามาส ไม่ให้มอี ำ� นาจเหนือใจตนได้เมื่อไร ก็  บรรลเุ ปน็ โสดาบนั บคุ คล ตาย-เกดิ อกี ไมเ่ กนิ  ๗ ชาต ิ ก็  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 81

จะเขา้ สนู่ พิ พาน และภายใน ๗ ชาตนิ  ้ี จะไมล่ งไปเกดิ ตำ่�   เปน็ สตั วใ์ นอบายภมู เิ ปน็ เดด็ ขาด นค่ี อื การปดิ อบายภมู  ิ ปลอดภยั แลว้  การหนนี นั้ ยงั ไมแ่ น ่ แตป่ ดิ แลว้ ปลอดภยั   แน่นอน ส่วนใครจะปิดหรือไม่ ชีวิตนี้เป็นของท่าน จึง  ต้องเลือกเอาเอง การปิดอบายภูมิต้องก�ำจัดสังโยชน์อย่างน้อย ๓  ตวั ทวี่ า่  ถา้ มากขนึ้ ไปกวา่ นน้ั  สำ� หรบั ใครทป่ี รารถนาไป  เกิดเป็นพรหมที่เป็นอริยบุคคล อยู่ในสุทธาวาสพรหม  โลก ก็ต้องใช้ปัญญาเห็นแจ้งก�ำจัดกิเลสที่ผูกมัดใจให้  เวยี นตายเวยี นเกดิ ในวฏั ฏสงสารเพมิ่ ขนึ้ อกี  ๒ ตวั  รวม  เป็น ๕ ตัวคือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส  กามราคะ และ ปฏฆิ ะ ทำ� ลายใหห้ มดไป ใหส้ ้นิ อ�ำนาจ  เหนือใจ ตายแล้วไปเกิดเป็นอริยพรหมชั้นอนาคามีอยู่  ในชนั้ สทุ ธาวาส ไมถ่ อยลงมาเกดิ ในสวรรคห์ รอื โลกมนษุ ย์  อีก มุ่งขึ้นสู่นิพพานอย่างเดียว อย่างน้ีชีวิตปลอดภัย  แนน่ อน 82 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

หรอื หากตอ้ งการพน้ ทกุ ขใ์ นชาตนิ เ้ี ลย กม็ วี ธิ ที ำ� ได้  ทกุ ขจ์ ากการเกดิ  ทกุ ขจ์ ากการแก ่ ทกุ ขจ์ ากการตาย ถา้   เราไมเ่ กดิ เสยี อยา่ งเดยี ว กพ็ น้ ทกุ ขท์ กุ อยา่ ง ทำ� อยา่ งไร  จึงจะไม่มาเกิด? ก็ต้องก�ำจัดอวิชชาให้หมดไปจากใจ  หรอื กำ� จดั สงั โยชนท์ งั้  ๑๐ ตวั  อยา่ งทพี่ ระอรหนั ตท์ า่ น  ท�ำให้ดู เมื่อก�ำจัดสังโยชน์ ๕ ตัวแรกแล้ว ก็เหลือ รูป  ราคะ (ความอยากไปเกิดเป็นรูปพรหม) อรูปราคะ  (ความอยากไปเกิดเป็นอรูปพรหม) มานะ อุทธัจจะ  และตัวสดุ ทา้ ย อวิชชา ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 83

การจะพน้ ทกุ ขไ์ ดต้ อ้ งกำ� จดั หวั หนา้ ใหญค่ อื  อวชิ ชา  อนั ไดแ้ กป่ ญั ญาทางโลก บรรดาความรจู้ ากสถานศกึ ษา  อันเกิดจากการฟัง การอ่าน การคิดวิจัย เหล่านี้ ต้อง  ขออภัยที่ต้องพูดว่าเป็นอวิชชา โดยเฉพาะสำ� หรับผู้ท ่ี รำ�่ เรยี นมาสงู  ผบู้ รรยายเองเมอื่ ไดร้ เู้ หน็ ความจรงิ แลว้   จึงรู้ว่าตัวเองนี้โง่มาก อุตส่าห์ตะเกียกตะกายไปเอา  อวิชชามาจากเมืองนอก ๔ ปี เหน่ือยยากแทบล้ม  ประดาตาย แต่พอได้ปัญญาเห็นแจ้งแล้ว จึงตั้งเป้าจะ  กำ� จดั อวชิ ชาให้ได้ 84 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

สรุปลงท่ีจิต สรุปว่า จิตเป็นรากฐานของสิ่งท้ังหลาย จิต  ประเสริฐกว่าสิ่งทั้งหลาย ส่ิงทั้งหลายส�ำเร็จด้วยจิต  ส�ำเร็จดีหรือส�ำเร็จไม่ดีก็ได้ แต่ถ้าเรามีสติและปัญญา  เห็นแจง้  เรายอ่ มสำ� เรจ็ ดี ที่บรรยายมาน้ีก็เป็นแนวทาง ถ้าใครผู้ใดกระท�ำ  ใหส้ ติและปัญญาเห็นแจ้งเกิดขนึ้ กบั จิตของตัวเอง ก็จะ  สามารถเลือกชีวิตของตัวเองได้ จะดีหรือไม่ดีก็เลือก  ได้ ผู้บรรยายมาจุดเทียนส่องสว่างให้ท่านได้มองเห็น  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 85

ผทู้ เ่ี กดิ ปญั ญาเหน็ ถกู  มองเหน็ จดุ ออ่ นของตวั เองหรอื ยงั   เหน็ กเิ ลสทม่ี อี �ำนาจเหนอื ใจตนเองหรอื ยงั  ถา้ เหน็ แลว้   จะเล้ียงมันไว้ให้เติบโต หรือจะท�ำให้มันเล็กลงๆ จน  กระทงั่ บม้ี นั ใหต้ ายหมดสนิ้ ไป พระพทุ ธเจา้ โคดมตรสั วา่   กเิ ลสทอี่ ยใู่ นใจ ใหก้ ำ� จดั ใหห้ มด แลว้ เตมิ บญุ ลงไปมากๆ  เพราะฉะน้ัน วันนี้มาช้ีให้เห็นตัวเอง เพ่ือที่จะพัฒนา  ตัวเองให้มีศักยภาพ ส่ิงท่ีเราต้องก�ำจัดให้หมดไปคือ  ความโกรธ อยา่ เลยี้ งไว ้ เดย๋ี วจะพาไปเกดิ เปน็ สตั วน์ รก  ความหลง หลงตดิ  หลงวชิ า หลงประกาศนยี บตั ร หลง วัตถุภายนอกต่างๆ จิตที่เป็นทาสของความหลง หรือ  เป็นทาสของมนุษยสมบัติ ตายแล้วต้องไปเป็นสัตว์  เดรจั ฉาน ความโลภ กเ็ ปน็ ตวั ใหญอ่ กี ตวั หนงึ่  น�ำไปเกดิ   เป็นเปรต แล้วก็ยังมีตัวเล็กๆ น้อยๆ เช่น ความชอบใจ  ดีใจ เสียใจ อารมณ์ต่างๆ เหล่านี้ เราต้องดูและกำ� จัด  ให้หมดไป มองให้เห็นจุดอ่อนของตัวเอง และเพ่ิม  จุดแขง็ หรอื ศักยภาพขึ้นมา 86 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ตายแลว้ ไปไหน? สดุ ทา้ ย ตอ่ ค�ำถามทวี่ า่  ทา่ นตายแลว้ จะไปทไ่ี หน?  อนั นก้ี ต็ อ้ งยอ้ นกลบั มาดตู วั เอง ถา้ จติ ยงั ตกอยใู่ ตอ้ ำ� นาจ  ของความโลภ ความโกรธ ความหลง ก็ไม่พ้นต้อง  ลงอบาย ถ้าศีล ๕ ยังไม่ครบ ก็ลงอบาย ใครมีศีลก็ได ้ กลบั มาเกดิ เปน็ มนษุ ย ์ ใครมศี ลี ดว้ ยมที านดว้ ย ตายแลว้   ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 87

ไปเกดิ เปน็ เทวดา มนั บง่ บอกได ้ เลอื กไดห้ มด เลอื กสรา้ ง  เหตุให้ตรงก่อน แล้วผลถูกตรงก็จะเกิดข้ึน ผู้บรรยาย  ในฐานะทป่ี ฏบิ ตั ธิ รรมมานาน ไดน้ ำ� ศกั ยภาพของตวั เอง  ไปเผยแพรท่ ว่ั ประเทศ ทง้ั ทางวทิ ยแุ ละเวบ็ ไซต ์ เปน็ ตน้   เพ่ือให้คนทั้งหลายเขาส่องดูตัวเองออก เพื่อไม่ให้เขา  ลงไปเกิดต�่ำในอบายภูมิ ท�ำด้วยความสงสารทุกคน  เพราะยง่ิ ดแู ลว้  คณุ คา่ ของมนษุ ยเ์ ดย๋ี วนยี้ ง่ิ ต่�ำลงๆ ชวี ติ   ที่เป็นอยู่น้ี บางคนก็วิบัติอยู่แล้ว ตายแล้วก็ยังจะต้อง  วิบัติไปใหญ่ น่าสงสาร เพราะฉะน้ัน ขอให้ทุกคนดู  ตัวเองใหอ้ อก 88 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ค�ำถาม-ค�ำตอบ ค�ำถาม ๑ “ช่วง ๔ ปีมานี้ หนูรู้สึกว่าตัวเองประสบวิกฤตชีวิต  บ่อยคร้ัง ค่อนข้างหนักและเหนื่อย ทั้งด้านเศรษฐกิจ  และภาระหน้าท่ีซึ่งรับผิดชอบอยู่คนเดียว หนูมีลูกชาย  ๑ คน อายุ ๓ ขวบ หนูเป็นลูกคนสุดท้องในบรรดา  พ่ีน้อง ๓ คน ตัวเองเป็นคนขยัน อดทน แต่ท�ำไมชีวิต  ไมร่ งุ่ เรอื งเสยี ท ี ถา้ ใชภ้ าษาสมยั ใหม ่ เขาเรยี กวา่  ยงั ไม ่ “แจ้งเกิด” เสียที สภาวะที่ตัวเองด้ินรนอยู่ทุกวันนี้ พอ  วเิ คราะหท์ างวทิ ยาศาสตรแ์ ลว้ ไมเ่ หน็ เหตผุ ล หนจู งึ ลอง  มองในทางธรรมวา่  หรอื วา่ เราจะมบี าปกรรมหนกั หนา  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 89

จงึ ทำ� อะไรไมร่ งุ่ เสยี ท ี มแี ตร่ ว่ งๆ อยตู่ ลอด จะขออนญุ าต  เล่าเท้าความเร่ืองหนึ่ง เป็นเร่ืองท่ีมีส่วนเกี่ยวข้อง  กับแม่ แต่ไม่ใช่คิดกล่าวโทษแม่ เพียงแต่หนูต้องการ  วิเคราะห์เพ่ือหาทางแก้ไขค่ะ คือหนูกับแม่มีนิสัย  ตรงกันข้าม แม่ชอบความร่�ำรวย ความมีหน้ามีตา  อยากให้ลูกมีรถมีบ้าน ในขณะที่หนูชอบความสมถะ  ความพอเพียง และไม่ต้องการรวย ต้องการแค่ดูแล  ตัวเองและครอบครัวให้มีความสุขตามสมควรเท่าน้ัน  หนเู ปน็ คนสงขลา ทกุ ครง้ั ทก่ี ลบั ไปเยย่ี มแม ่ กลบั ไปแบบ  คนไม่รวย จึงโดนแม่ประณามตลอด แม่จะพูดหยาม  หมิ่น ประชดประชัน กระแทกกระทั้นอยู่ตลอด จน  สดุ ทา้ ยแมข่ บั ไลไ่ สสง่  เวลาหนจู ะอธบิ ายใหแ้ มฟ่ งั  แมจ่ ะ  ไม่ยอมฟัง ญาติและคนในหมู่บ้านช่วยกันบอกแม่ว่า  ไม่ควรพูดกับลูกแบบนี้ แต่แม่ก็ไม่ฟัง หนูเลยสงสัยว่า  อาจจะเปน็ เพราะบพุ การขี องเราคอยแชง่ ชกั หกั กระดกู   ก่นด่าว่าเราอยู่ตลอดเวลาหรือไม่ ท่ีท�ำให้เราท�ำอะไร  ไมส่ �ำเรจ็  เรื่องนเ้ี ปน็ ได้จริงหรอื ไมค่ ะ” 90 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

คำ� ตอบ พระพุทธเจ้าโคดมท่านตรัสว่า ใครเขาจะพูดอย่างไร  เปน็ เรอ่ื งของเขา แตเ่ รอื่ งของเราอยทู่ ก่ี ารกระทำ� ของเรา  เขาว่าเราไม่ดี แต่ถ้าเราทำ� ดี มันย่อมดี ผู้บรรยายเอง  ก็เคยผ่านสภาวะเช่นน้ีมา ส�ำหรับคุณน้ี คร้ังหน้ากลับ  บา้ น ถา้ แมด่ า่  เราเฉยไว ้ ถา้ เรามสี ต ิ เราจะคดิ ไดว้ า่  แม่  มพี ระคณุ  เวลาแมด่ า่ เรา กเ็ ปน็ โอกาสใหเ้ ราไดเ้ จรญิ สติ  ไดฝ้ กึ ขนั ต ิ ไดเ้ จรญิ ปญั ญา เวลาแมด่ า่ เรา บาปของเขา  ออกมา แต่ถ้าเราไม่มีสติ เราจะรับเอาค�ำด่า ค�ำบาป  จากปากแม ่ มาเปน็ บาปในใจเรา อยา่ งนลี้ องคดิ ดวู า่ โง ่ หรอื ฉลาด ขออภยั ทตี่ อ้ งพดู ตรงๆ แตม่ นั อยทู่ เี่ ราจรงิ ๆ  ต่อไปนี้ถ้าเราพัฒนาจิตให้มีสติกล้าแข็ง เวลาแม่ด่า  เราก็ฟัง เราจะเห็นบาปของแม่ที่ออกมากับคำ� พูด เรา  จะเกิดขันติ ให้อภัยต่อแม่ การให้อภัยเป็นทาน ทำ� ให้  เกิดเมตตา เกิดปัญญา โอ...แม่มีพระคุณ เป็นครูใกล ้ ตวั เราเทา่ นเี้ อง ทเ่ี ราหา่ งแมม่ าอยเู่ มอื งอน่ื นกี่ เ็ สยี หาย  แล้ว ถ้าเรามีสติ มีปัญญา จะเห็นข้อดีเห็นประโยชน์  ตลอด ฉะน้ัน ศักยภาพของเราในข้อนี้มันฟ้องแล้วว่า  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 91

ยังอ่อนด้อย อ่อนท้ังสติและปัญญา แต่วันน้ีเป็นโชคด ี แลว้ เพราะมองเหน็ ตวั เองแลว้  ตอ่ ไปนเี้ ปน็ เวลาของเรา  เราจะได้พัฒนาให้กล้าแข็ง ไปหาแม่ครั้งหน้า ถ้ายัง  กระเพ่ือมกลับมา ต้องฝึกอีก ฝึกจนกว่าไม่กระเพ่ือม  นนั่ แหละจงึ จะใช้ได้ ขอเล่าเรื่องจริงให้ฟังสักเร่ือง มีผู้หญิงคนหนึ่ง  โทรศพั ทม์ าหาผบู้ รรยาย เลา่ วา่  เวลาเขาไปทำ� งาน เขา  น่ังรถไปกับสามี สามีเป็นคนขับ ภรรยาน่ังคู่ข้างหน้า  เวลามีรถแซงหน้าไป สามีก็ด่าคนท่ีแซง เวลามีรถมา  จ่อท้าย ก็ด่าคนที่มาจ่อท้าย รถคันหน้าไปช้า ก็ด่าเขา  อีก “พวกน้ันไม่ได้ยินหรอกค่ะ หนูเองค่ะได้ยินเต็มหู”  ผบู้ รรยายถามวา่ ทนฟงั มานานเทา่ ไรแลว้  “๒๐ ปแี ลว้ คะ่ ”  ผบู้ รรยายสาธ ุ บอกวา่ เขามบี ญุ คณุ กบั เรานะ ท�ำใหเ้ รา  ได้สร้างขันติบารมีมาตั้ง ๒๐ ปี จงทนฟังไปอีก ๑๐ ปี  เพอ่ื ใหข้ นั ตบิ ารมกี ลา้ แขง็  ค�ำพดู เหลา่ นน้ั เปน็ บาปของ  เขาท่ีออกมาจากอารมณ์ ถ้าเรารับเอาบาปของเขามา  เป็นบาปของเรา เรียกว่าฉลาดหรือโง่ เด๋ียวนี้ผู้หญิง  92 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

คนนท้ี ำ� ไดเ้ ตม็ รอ้ ยเลย เพราะฉะนน้ั  ใครมสี ามปี ากไมด่  ี ปากไว เพราะสติเขาอ่อน ต้องรู้ว่าเป็นคุณประโยชน ์ กับตัวเราเอง ฉะนั้น หนูจงพัฒนาสติและปัญญาเห็นแจ้งให้เกิด กับตัวเอง แลว้ จะเห็นว่าแม่เป็นผมู้ พี ระคณุ อยา่ งยง่ิ คำ� ถาม ๒ “มนุษย์ที่สามารถรู้ว่าชาติปางก่อนเคยเกิดเป็นอะไร  สามารถรู้ได้อย่างไร และถ้าเราต้องการชดใช้ จะ  สามารถแกไ้ ขได้อยา่ งไร จึงจะหลุดพ้น” คำ� ตอบ จะรไู้ ด ้ ตอ้ งเขา้ ฌานใหเ้ ปน็  เจรญิ สมถกรรมฐานจนจติ   ตงั้ มน่ั สงู สดุ  เปน็ สมาธแิ นว่ แนท่ เี่ รยี กวา่  อปั ปนาสมาธ ิ จุดน้ีคือฌาน จากน้ันถอยจิตออกจากความทรงฌาน  มาอยทู่ ข่ี นั้ อปุ จารสมาธ ิ จะเกดิ อภญิ ญา ๕ ทเ่ี ปน็ เครอ่ื ง  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 93

รเู้ หน็ สงิ่ ลกึ ลำ้�  ฉะนนั้  อยากรเู้ หน็  จะตอ้ งพฒั นาปญั ญา  สูงสุดฝ่ายโลกียะข้ึนด้วยตัวเอง เม่ือรู้แล้ว จงพัฒนา  ปัญญาเห็นแจ้ง ให้รู้ชัดว่ากฎแห่งกรรมมีจริง เหตุด ี ยอ่ มน�ำสู่ผลด ี เหตุไม่ดยี ่อมนำ� สผู่ ลไมด่  ี ตอ่ ไปนีก้ เ็ พียร  สรา้ งแตเ่ หตดุ  ี เพอ่ื ไมใ่ หน้ �ำเกดิ ในภพต�่ำ เราสลดั ความ  หลงทนี่ ำ� ไปเกดิ เปน็ เดรจั ฉาน เพยี รสรา้ งแตป่ ญั ญาเหน็   แจ้ง ไม่ให้จิตตกเป็นทาสของความหลง ยกตัวอย่าง  โตเทยยพราหมณ ์ เมอ่ื ครง้ั พทุ ธกาล เปน็ พราหมณเ์ ศรษฐี  เรียกว่าพราหมณ์มหาศาล หลงสมบัติของตัว เมื่อได ้ ทรพั ยม์ า จะฝงั ดนิ ตอนทล่ี กู เมยี และบรวิ ารไมอ่ ยไู่ มเ่ หน็   ตอนแก่ตาย จิตยังห่วงสมบัติท่ีฝังไว้ในบ้าน จึงไปเกิด  เป็นลูกหมาเฝ้าสมบัติอยู่ในบ้านตัวเอง นี่คือผลของ  ความหลง น�ำไปเกิดเป็นเดรัจฉาน ฉะน้ัน ใครท่ีอยาก  แก้ ไม่อยากไปเกิดในท่ีไม่ดี ก็จงสร้างเหตุให้ตรง คือ  รักษาศีล ๕ น�ำเกิดเป็นมนุษย์ ท�ำทานและรักษาศีล  นำ� เกิดในสวรรค์ เข้าฌานแล้วตายในฌาน ไปเกิดเปน็   พรหม ท�ำเหตใุ หต้ รง เราเลือกได้ 94 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

คำ� ถาม ๓ ยมทตู เกดิ จากอะไร และการทย่ี มทตู ทรมานสตั วน์ รก  ถือเปน็ บาปหรือไม่ คำ� ตอบ สตั วท์ เ่ี กดิ ในวฏั ฏสงสาร ตงั้ แตส่ ตั วน์ รกไปจนถงึ พรหม  ลว้ นไปเกดิ ตามแรงผลกั ของกรรม กรรมเปน็ ตวั กำ� หนด  ยกตัวอย่าง เปาบุ้นจ้ิน ท�ำกรรมคือตัดสินคดีความ  ตัดสินถูกต้องทุกคร้ัง ไดไ้ ปเกิดเป็นเทวดา และยังต้อง  ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 95

ไปทำ� งานตดั สนิ คดชี วี ติ ในนรก นเ่ี กดิ จากกรรม กรรม  เป็นตัวก�ำหนดการกระท�ำ ส่วนที่ถามว่าบาปไหม จะ  เปรียบเทียบให้เห็นว่า เหมือนกับครูบาอาจารย์ที่สอน  หนงั สอื เรา ออกขอ้ สอบยากมาก ครบู าปไหม? ไมบ่ าป  เพราะเป็นการท�ำหน้าที่ถูกตรง ต้องการวัดความรู ้ ของเราว่าสามารถผ่านไปยังข้ันสูงขึ้นได้หรือไม่ การ  ท�ำหน้าที่ถูกตรงตามท่ีก�ำหนด ตามที่ควรจะเป็น  ไม่เป็นบาป พญายมและยมทูตก็ท�ำหน้าที่ถูกตรง ก ็ ไม่เปน็ บาป ยมทูตคือคนใช้ของพญายม ซ่ึงพญายมใช้ให้ไป  เอาชีวิตของสัตว์ท้ังหลาย บางคร้ังมีท่ีไปเอามาผิดตัว  พญายมบอกว่าต้องรีบน�ำไปคืน ไม่เช่นนั้นจะตกนรก  กรณนี จ้ี งึ จะบาป หรอื อยา่ งเชน่ รกุ ขเทวดา ทา่ นจะเตอื น  กันเสมอว่าอย่าไปท�ำร้ายมนุษย์ ไม่เช่นนั้นจะตกนรก  แต่ถา้ ถกู ตรงตามธรรม ยอ่ มไมเ่ ปน็ บาป 96 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

ค�ำถาม ๔ เมื่อนอนหลบั แล้วฝนั ไป ในขณะทฝี่ นั น้ัน สตอิ ยทู่ ีไ่ หน ค�ำตอบ สตไิ ปปรงุ อารมณใ์ นความฝนั  การฝนั เกดิ จากการ  ท่ีสติรับสิ่งกระทบภายในท่ีจิตเก็บไว้เป็นสัญญา เม่ือ  กระทบ จติ กป็ รงุ เปน็ อารมณ ์ เปน็ นมิ ติ  บางทกี นิ อาหาร  มากๆ ก็ฝันร้าย ตัวผู้บรรยายได้พัฒนาจิตมาจนมีสติ  ระดับนี้ ไม่ฝันเลย หลับง่ายและไม่ฝัน คนมีสติไม่ฝัน  มีอะไรตูมตาม ก็ไม่สะดุ้งไม่ตกใจ คนสติอ่อนมักสะดุ้ง  ง่าย คนที่สติกลา้ แขง็  จะเฉย นเี่ ป็นวิธวี ัด ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 97

คำ� ถาม ๕ หนอู ยากทราบวา่  โรคภยั ไขเ้ จบ็ ทไี่ มเ่ คยเปน็  เกดิ ขนึ้ แลว้   รกั ษาไมห่ ายเสยี ท ี รกั ษาทโี่ รงพยาบาลมา ๑ หนงึ่ ปแี ลว้   ยงั ไมห่ าย มจี ดุ เลอื ดสแี ดงตามเนอื้ ตามตวั  อยากทราบวา่   เปน็ เพราะกรรมเกา่ หรือเปลา่ คะ ค�ำตอบ อย่างท่ีบอกไปแล้วก่อนหน้าน้ี เหตุของความป่วยไข้  ของคนในสมยั เราน ี้ พระพทุ ธเจา้ โคดมตรสั ไว ้ ๔ สาเหต ุ หน่ึง ออกก�ำลังกายไม่สม่�ำเสมอ สอง เพียรมากนอน  นอ้ ย สาม ฤดกู าลเปลย่ี น สามสาเหตนุ ห้ี าหมอรกั ษาได ้ ท�ำเหตุให้ตรงกันข้าม ก็หายได้ แต่สาเหตุท่ี ๔ คือโรค  กรรม จะไมห่ ายจนกวา่ จะชดใชห้ นเี้ วรกรรมจนหมดสนิ้   และผรู้ ไู้ มก่ า้ วลว่ งในกรรมของคนอนื่  เปน็ กฎแหง่ กรรม  ต้องปล่อยเขา อย่างพระพุทธเจ้า คร้ังท่ีพระเทวทัต  ปล่อยช้างตกมันออกมา ให้มาท�ำร้ายพระองค์ พระ  อานนทก์ ระโดดเขา้ ขวาง พระพทุ ธเจา้ ตรสั วา่  “อานนท ์ เธอไม่เกี่ยว น่ีเป็นหน้ีเวรหน้ีกรรมระหว่างพระเทวทัต  98 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง

กบั ตถาคต” แตเ่ หตทุ พี่ ระพทุ ธเจา้ รอดปลอดภยั  เพราะ  พระองค์แผ่เมตตาให้ “เมตตัมพุเสกะวิธินา ชิตะวา  มุนินโท” เป็นสุข เป็นสุข ไม่มีเวรต่อกัน เมตตามีจริง  ใหอ้ ภยั คนมากๆ จะเหน็ ขอ้ พสิ จู นอ์ นั แรก คอื ความโกรธ  ของเราจะหายไป และข้ันต่อมา จะสังเกตว่าสัตว์  เดรจั ฉานจะเขา้ ใกล ้ ขัน้ ต่อมา พวกมีเขย้ี วพิษท้งั หลาย  เช่น แมงป่อง ตะขาบ งู จะกล้าเข้าใกล้ เสือก็กล้าเข้า  ใกล้ สุนัขจะไม่กัด พิสูจน์ได้ ให้อภัยเป็นทาน ให้จน  กระท่ังความโกรธไมม่ ี เมตตาบารมกี ็จะเกิด ด ร . ส น อ ง ว ร อุ ไ ร 99

คำ� ถาม ๖ การนั่งสมาธิภาวนาน้ัน จ�ำเป็นต้องอยู่แต่ในท่ีสงบ  หรอื เปลา่ ครบั  จงึ จะเกดิ สมาธ ิ ถา้ เจรญิ ภาวนาในทที่ มี่  ี คนเยอะ จะเกิดสมาธหิ รือไม่ครบั คำ� ตอบ พระพุทธเจ้าโคดมท่านตรัสว่า การพัฒนาจิตให้ต้ังมั่น  เป็นสมาธิ สามารถท�ำได้ในทุกอิริยาบถ ยืน เดิน นั่ง  นอน เป็นอิริยาบถใหญ่ กิน ดื่ม พูด ฟัง ฯลฯ เป็น  อิริยาบถย่อย ผู้บรรยายตอนท่ีบวชพระ นั่งฉันข้าว  กบั ทา่ นเจา้ คณุ โชดกทพี่ นื้  พอคำ� ไหนอรอ่ ย ทา่ นเจา้ คณุ   เตือนให้ก�ำหนด “อร่อยหนอๆ” ให้มีสติรู้ทันมันอร่อย  จะด่ืมนำ้� ก็ไม่ใช่ว่าจะดื่มทันทีเลย ต้องกำ� หนดเสียก่อน  “อยากดื่มหนอๆ” เมื่อจะดื่มก็ก�ำหนด “ยกมือหนอๆ  ยื่นมือหนอๆ แตะหนอๆ จับหนอๆ ยกหนอๆ” มีสติ  ก�ำกับอยู่ทุกอิริยาบถ ตอนนั้นรู้สึกอึดอัดที่สุด และย่ิง  ได้ครูดุๆ ดว้ ย แต่ท�ำใหเ้ ราได้ด ี เพราะครูดุๆ ไมต่ ามใจ  กเิ ลสของเรา เพราะฉะนน้ั  สรปุ แลว้  ฝกึ ไดท้ กุ อริ ยิ าบถ  100 ก า ร พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ต น เ อ ง