คู่มือธนาคารปูม้า ปรับแก้เล่ม1 2565

สอื่ เผยแพรอ่ อนไลน์ วดี ที ศั น์ รายงานพเิ ศษ \"คนื ปมู า้ สทู่ ะเลไทย\" https://www.youtube.com/watch?v=Tix67-D7E3Q วดี ที ศั น์ ธนาคารปมู า้ ความยง่ั ยนื ของธรรมชาตเิ เละทอ้ งถน่ิ https://www.youtube.com/watch?v=6B_QlSsgfXk วดี ที ศั น์ สดุ ยอด! ธนาคารปมู า้ มวล..ควา้ 2 รางวลั ชนะเลศิ เวที Thailand Research Expo 2021 https://www.youtube.com/watch?v=AXfoCIngCtQ วดี ที ศั น์ วช. มอบรางวลั ธนาคารปมู า้ ชมุ ชน https://www.youtube.com/watch?v=vkQnWeoRPvg

สื่อเผยแพร่ออนไลน์ วดี ที ศั น์ ปมู า้ ในถงุ้ : ทน่ี บ่ี า้ นเรา https://www.youtube.com/watch?v=ASSBrLlw0gs วดี ที ศั น์ รอบทศิ ถน่ิ ไทย ตอ่ ยอดธนาคารปมู า้ สรา้ งเมนอู ตั ลกั ษณป์ ระจำถน่ิ https://www.youtube.com/watch?v=jzyAmvnODHE วดิ ที ศั น์ มหกรรมกนิ ปมู า้ นครศรธี รรมราช ครง้ั ท2่ี https://www.youtube.com/watch?v=D6OzIgc6FYU&t=379s ขา่ ว มวล. จบั มอื วช. จดั เทศกาลกนิ ปู ดพู ระจนั ทร@์ เกาะพะงนั https://www.wu.ac.th/th/news/20786?fbclid=IwAR0UN4rm7pg GUYdZbrVWqDdwY-YcP9dUIrx1ogGxvEZHuzKMZr_Olg9_0J0 98

บทสรุป โครงการธนาคารปูมา “คืนปูมาสูทะเลไทย” ในพื้นที่จังหวัดนครศรีธรรมราช และจังหวัด สุราษฎรธานี สรางผลกระทบทางบวกสงผลใหชุมชนมีความตระหนักรูในการฟนฟูทรัพยากรปูมา โดยใชธนาคารปูมาเปนเครื่องมือในการบริหารจัดการทรัพยากรชายฝง และเพิ่มผลผลิตปูมาใน ธรรมชาติทำใหชาวประมงและผูมีสวนไดสวนเสียมีพื้นฐานความเขาใจทางวิชาการที่ถูกตองในการ ฟนฟูทรัพยากรปูมา และระบบนิเวศที่เกี่ยวของ ชุมชนและชาวประมงมีความเขาใจสามารถนำความรู ประยุกตใชในการปลอยลูกปูมาสูธรรมชาติโดยคำนึงถึงอัตราการรอดที่สูงมากขึ้น จากการดำเนิน โครงการมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ โดยการสนับสนุนของสำนักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) มีการจัดตั้ง ศูนยเรียนรูธนาคารปูมาและธนาคารปูมาในพื้นที่ดำเนินการ จำนวน 84 แหง ครอบคุลมพื้นที่ชายฝง ทะเลอาวไทยตั้งแตอำเภอทาชนะ จังหวัดสุราษฎรธานี ถึง อำเภอหัวไทรจังหวัดนครศรีธรรมราช ทั้งนี้ พบวาชุมชนชายฝงซึ่งไดผานการฝกอบรมหลักวิชาการและถายทอดองคความรูจากมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ และจัดทำธนาคารปูมาบนพื้นฐานขอมูลวิชาการ ประกอบกับมีการบริหารจัดการพื้นที่ชายฝงหนาบาน คำนึง ถึงจุดปลอยลูกปูมาที่เหมาะสม สามารถเพิ่มปริมาณผลจับปูมาจากธรรมชาติไดเชิงประจักษ จากเดิมกอนการจัดทำธนาคารปูมาผลจับวันละไมถึง 8 กิโลกรัม ตอลำเรือ เปน 10-15 กิโลกรัม ขึ้นอยูกับฤดูกาล สรางรายไดใหกับชาวประมงไดมากกวาเทาตัว โดยเฉพาะอยางยิ่งในศูนยเรียนรู ธนาคารปูมาบานหาดสมบูรณ อำเภอทาชนะ จังหวัดสุราษฎรธานี และศูนยเรียนรูธนาคารปูมา บานในถุง อำเภอทาศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช ชาวประมงมีการบริหารจัดการพื้นที่ชายฝงหนาบาน รวมกับกิจกรรมธนาคารปูมา ทำใหไดผลจับปูมาที่เพิ่มขึ้นอยางชัดเจน นอกจากนี้ธนาคารปูมายังเปน เครื่องมือที่สำคัญในการยกระดับเศรษฐกิจชุมชน สรางอาชีพและการจางงานตอเนื่อง เชน อาชีพคัด ขนาดปู อาชีพแกะปูมา มัดปูมา แปรรูปปูมา เปนตน วิถีปูมาสามารถตอยอดสรางการทองเที่ยวเชิงวิถี ของชุมชน รวมทั้งสรางเมนูอาหารปูมาอัตลักษณของทองถิ่น ดึงดูดใหมีคนมาเที่ยว มีคนมาจับจาย ในชุมชน ทำใหเกิดเศรษฐกิจหมุนเวียนในพื้นที่ ซึ่งนับวาเปนการสรางรายไดทางออมใหกับชุมชน อีกชองทางหนึ่ง คูมือธนาคารปูมาเลมนี้จัดพิมพเพื่อถายทอดองคความรูที่เกี่ยวของกับการจัดทำธนาคารปูมา เพื่อใหชาวประมง และผูที่สนใจสามารถอานเพิ่มเติมความรูทางวิชาการ หรือประยุกตใชในการจัดทำ ธนาคารปูมาในพื้นที่ เพื่อใหการดำเนินกิจกรรมธนาคารปูมาเปนไปอยางถูกตองและมีประสิทธิภาพ สรางรายไดใหกับชุมชนฐานรากและเกิดเศรษฐกิจหมุนเวียนของประเทศตามแนวทาง BCG Economy รวมทั้งทำใหเกิดการใชประโยชนทรัพยากรปูมาอยางยั่งยืน 99

คำขอบคุณ คณะผูจัดทำ ขอขอบคุณ สำนักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) ซึ่งสนับสนุนงบประมาณในการดำเนิน โครงการ ธนาคารปูมา คืนปูมาสูทะเลไทย ในพื้นที่จังหวัดนครศรีธรรมราช และจังหวัดสุราษฎรธานี มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ ขอขอบคุณเครือขายมหาวิทยาลัยในพื้นที่ ไดแก มหาวิทยาลัยราชภัฏ นครศรีธรรมราช และมหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎรธานี สมาคมอาหารแชเยือกแข็งไทย ศูนยวิจัยและ พัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝงเขต 3 (สุราษฎรธานี) สำนักงานประมงสุราษฎรธานี สำนักงาน ประมง จังหวัดนครศรีธรรมราช แกนนำชาวประมงในจังหวัดนครศรีธรรมราช และ จังหวัดสุราษฎรธานี ตลอดจนชาวประมง ที่สนับสนุนการดำเนินโครงการธนาคารปูมา และกิจกรรมตอ ยอดเพื่อสรางรายไดใหกับชุมชน นอกจากนี้คณะทำงาน ขอขอบคุณผูทรงคุณวุฒิของสำนักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) คณะผูเชี่ยวชาญ และคณะทำงานที่เดินทางมาตรวจเยี่ยมธนาคารปูมา รวมทั้งใหคำแนะนำในการปรับแกคูมือธนาคาร ปูมาฉบับนี้ ทำใหคูมือฉบับนี้สำเร็จลุลวงดวยดี และสามารถใชประโยชนเพื่อถายทอดองคความรู เบื้องตนสำหรับการจัดทำธนาคารปูมาโดยชุมชน รวมทั้งขอขอบคุณขอมูลวิชาการจากผลงานวิจัย เรื่อง “การศึกษาชีววิทยาประมง สังคมเศรษฐกิจ และระบบนิเวศที่เกี่ยวของตอการฟนฟูทรัพยากร ปูมาตามแนวทางการ พัฒนาทางการประมง (Fishery improvement program: FIP) ในบริเวณอาว บานดอน จังหวัดสุราษฏรธานี” สนับสนุนโดย สำนกั งานพฒั นาการวจิ ยั การเกษตร (องคการมหาชน) และ นับเปนการใชประโยชนผลงานวิจัยเพื่อสรางผลกระทบตอสังคม นำวิชาการจากการวิจัย เพื่อประกอบขอเสนอแนะการจัดทำธนาคารปูมาและการจัดการระบบนิเวศรองรับการฟนฟูทรัพยากร ปูมาบนพื้นฐานของขอมูลจากการวิจัย 100

บรรณานกุ รม กมลรตั น พทุ ธรกั ษา, อดุ ม เครอื เนยี ม และบญุ ฤทธ์ิ เจรญิ สมบตั .ิ 2555. ชวี วทิ ยาการสบื พนั ธขุ องปมู า บรเิ วณอา วไทยฝง ตะวนั ออก. เอกสารวชิ าการฉบบั ท่ี 16/2555, สำนกั วจิ ยั และพฒั นาประมงทะเล, กรมประมง. กรมประมง. 2555. สถติ กิ ารประมงแหง ประเทศไทยป 2553. เอกสารฉบบั ท่ี 12/2555. งานสถติ ิ การประมง, ฝา ยเศรษฐกจิ การประมงและแผนงาน, กรมประมง. กรมประมง. 2556. สถติ กิ ารประมงแหง ประเทศไทยป 2554. เอกสารฉบบั ท่ี 12/2556. งานสถติ ิ การประมง, ฝา ยเศรษฐกจิ การประมงและแผนงาน, กรมประมง. กรมประมง. 2559. สถติ กิ ารประมงแหง ประเทศไทยป 2559. (เอกสารฉบบั ท่ี 12/2559). กรงุ เทพฯ: งานสถติ ิ กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กอบศกั ด์ิ เกตเุ หมอื น, วลิ าสนิ ี คงเลง , สกุ ญั ญา เจรญิ สี และ สภุ าวดี จติ ตห มน่ั . 2553. การเลย้ี งปมู า (Portunus pelagicus) โดยการแยกเพศ. เอกสารวชิ าการฉบบั ท่ี 12/2553. ศนู ยว จิ ยั และพฒั นาประมงชายฝง สงขลา, กรมประมง. กุศล เรืองประเทืองสขุ. 2552. ความสัมพันธระหวางพลวัตประชากรปูมา Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) กบั ปจ จยั ทางกายภาพของแหลง หญา ทะเล อา วคงุ กระเบน จงั หวดั จนั ทบรุ .ี วทิ ยานพิ นธป รญิ ญาโท สาขาสตั ววทิ ยา, คณะวทิ ยาศาสตร, จฬุ าลงกรณม หาวทิ ยาลยั . ขวญั ไชย อยดู .ี 2520. การศกึ ษาชวี วทิ ยาปมู า อา วไทย. รายงานประจำป 2523. กรงุ เทพฯ : งานสตั วน ำ้ อน่ื ๆ. กองประมงทะเล. กรมประมง . ขวญั ไชย อยดู .ี 2521. การศกึ ษาชวี วทิ ยาปมู า อา วไทย. รายงานวชิ าการฉบบั ท่ี 24. กรงุ เทพฯ : งานสตั วน ำ้ อน่ื ๆ. กองประมงทะเล. กรมประมง . เขียน สินอนุวงศ. 2527. การศึกษาชีววิทยาของปูมา Portunus pelagicus (Linnaeus) ในอาวไทย. รายงานวิชาการ ฉบบั ท่ี 14. งานสตั วน ำ้ อน่ื ๆ, กองประมงทะเล, กรมประมง. เขียน สินอนุวงศ. 2527. สภาวะการประมงชายฝง. (เอกสารวิชาการเลมที่ 3/2527). กรุงเทพฯ: กลุมพัฒนาการประมง พน้ื บา นกองประมงทะเล. จนิ ตนา จนิ ดาลขิ ติ , จกั รพณั น ปน พทุ ธศลิ ป, ขนษิ ฐา เสรรี กั ษ และสวุ รกั ษ วงษโ ท. 2551. ชวี วทิ ยาและการประเมนิ ทรพั ยากร ปมู า Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) บรเิ วณอา วไทยตอนบน. เอกสารวชิ าการฉบบั ท่ี 3/2551. สำนกั วจิ ยั และพฒั นาประมงทะเล, กรมประมง, จินตนา จินดาลิขิต, ธิดารัตน คงชัย, กมลรัตน พุทธรักษา และบุญศรี จารุธรรมโสภณ. 2554. ฤดูวางไข ความดกไข และอตั ราสว นเพศของปมู า ในประเทศไทย. เอกสารวชิ าการฉบบั ท่ี 13/2554, สำนกั วจิ ยั และพฒั นาประมงทะเล, กรมประมง จนิ ตนา จินดาลขิ ติ . 2544. ชวี วิทยาปูมา Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) บริเวณในอา วไทยตอนบน. รายงาน วชิ าการสมั มนาวชิ าการประจำป 2544, กรมประมง. ชตุ าภา คณุ สขุ . 2549. พลวตั ประชากรปมู า (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) บรเิ วณอา วคงุ กระเบน จงั หวดั จนั ทบรุ .ี วทิ ยานพิ นธป รญิ ญาโท สาขาสตั ววทิ ยา, คณะวทิ ยาศาสตร, จฬุ าลงกรณม หาวทิ ยาลยั . ชตุ าภา คณุ สขุ . 2554. การประเมนิ ประชากรและรปู แบบการเคลอ่ื นยา ยของปมู า Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) เพอ่ื การจดั การทย่ี ง่ั ยนื : กรณศี กึ ษาอา วคงุ กระเบน จงั หวดั จนั ทบรุ .ี วทิ ยานพิ นธป รญิ ญาเอก สาขาวทิ ยาศาสตรช วี ภาพ, คณะวทิ ยาศาสตร, จฬุ าลงกรณ มหาวทิ ยาลยั . 101

ดาวรรณ สนั หล.ี 2555. ชวี วทิ ยาประชากรปมู า Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) ในพน้ื ทแ่ี นวเขตอนรุ กั ษพ นั ธุ สตั วน ำ้ วยั ออ นสห่ี มบู า น จงั หวดั ตรงั . วทิ ยานพิ นธ ปรญิ ญาโท สาขาวารชิ ศาสตร, มหาวทิ ยาลยั สงขลานครนิ ทร. ทวิ ารตั น สนิ อนนั ต. 2555. การประเมนิ สภาวะทรพั ยากรปมู า (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) บรเิ วณอา ว ไทยฝง ตะวนั ออก. สำนกั วจิ ยั และพฒั นาประมงทะเล, กรมประมง. ธงชยั นติ ริ ฐั สวุ รรณ, อภริ กั ษ สงรกั ษ และ ชาญยทุ ธ สดุ ทองคง. 2548. การจดั การประมงปมู า ใน อำเภอสเิ กา จงั หวดั ตรงั . (รายงานวจิ ยั ฉบบั สมบรู ณ) . กรงุ เทพฯ: สำนกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การวจิ ยั . ธงชยั นติ ริ ฐั สวุ รรณ. 2558. การจดั การประมงปมู า สำหรบั ชาวประมงขนาดเลก็ : โอเดยี นสโตว. กรงุ เทพฯ. นรนิ ทร เนยี มนชุ และรฐั ธรรม ภรู สิ มั พนั ธ. 2557. รายงานวจิ ยั ฉบบั สมบรู ณโ ครงการ หว งโซอ ปุ ทานสตั วน ำ้ อา วบา นดอน กรณศี กึ ษา ปมู า ปทู ะเล และปแู สม. มหาวทิ ยาลยั ราชภฎั สรุ าษฎรธ าน.ี บรรจง เทยี นสง รศั ม.ี 2551. ถอดรหสั ปมู า . สำนกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การวจิ ยั (สกว.) บุญศรี วงศจิตตชื่อ และเจต พิมลจินดา. 2527. การศึกษาชีวประวัติบางประการของปูมา (Portunus pelagicus) ทเ่ี ลย้ี งในบอ อนบุ าล. เอกสารวชิ าการ. สถานปี ระมงทะเลจงั หวดั ภเู กต็ , กองประมงทะเล, กรมประมง. วารินทร ธนาสมหวัง และ ธรรมนูญ วุนซิ่งซี่. 2549. ผลความเปนกรด-ดางของน้ำตออัตราการรอดตายและการ เจรญิ เตบิ โตของลกู ปมู า (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ทอ่ี นบุ าลในถงั ไฟเบอร. เอกสารวชิ าการฉบบั ท่ี 38/2549. ศนู ยว จิ ยั และพฒั นาประมงชายฝง สมทุ รสาคร, สำนกั วจิ ยั และพฒั นาประมงชายฝง , กรมประมง. วารินทร ธนาสมหวัง และ ภมรพรรณ ฉัตรภูมิ. 2548. ผลของความเค็มของน้ำตออัตราการฟกของไขปูมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ในตบั ปง ปมู า ไขน อกกระดอง.เอกสารวชิ าฉบบั ท่ี 1/2548. ศนู ยว จิ ยั และ พฒั นาประมงชายฝง สมทุ รสาคร,สำนกั วจิ ยั และพฒั นาประมงชายฝง , กรมประมง. วารนิ ทร ธนาสมหวงั . 2556. การบรหิ ารจดั การทรพั ยากรปมู า เพอ่ื การใชป ระโยชนอ ยา งยง่ั ยนื . สำนกั วชิ าการ, กรมประมง. สดุ ารัตน นิลรัตน, กัญญารัตน งามเจริญ, ธนิษฐา ทรรพนันทน และ อมรศักดิ์ สวัสดี. 2562. ชีววิทยาและการประมง ปมู า ในประเทศไทย. วารสารวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั อบุ ลราชธานปี ท ่ี 20 ฉบบั ท่ี 1. สเุ มธ ตนั ตกิ ลุ . 2524. การกระจายของปมู า ในอา วไทย.รายงานประจำป 2524. ฝา ยสตั วน ำ้ อน่ื ๆ, กองประมงทะเล, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. สเุ มธ ตนั ตกิ ลุ . 2526. การเจริญเติบโตของปูมาที่เลี้ยงในบอซีเมนต. รายงานวิชาการ. ฝายสัตวน้ำอื่นๆ, กองประมงทะเล, กรมประมง. สเุ มธ ตนั ตกิ ลุ . 2527. ชวี วทิ ยาการประมงของปมู า อา วไทย. รายงานวชิ าการ. ฝา ยสตั วน ำ้ อน่ื ๆ, กองประมงทะเล, กรมประมง. หทัยชนก เสารสูง 2552. การเปลี่ยนแปลงตามแหลงและฤดูกาลของความอุดมสมบรูณสัมพัทธและขนาดปูมาจากการ ประมงพน้ื บา นและในทางการจดั การประมง. วทิ ยานพิ นธป รญิ ญาโท สาขาการจดั การประมง, คณะประมง, มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร. อภิรักษ สงรักษ. 2558. การจัดการปูมาแบบชุมชนมีสวนรวม เพื่อการใชประโยชนอยางยั่งยืน. ภาควิชาการจัดการ ประมง, คณะวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยกี ารประมง, มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคลศรวี ชิ ยั วทิ ยาเขตตรงั จงั หวดั ตรงั . อมรา ชื่นพันธุ และ อัจฉรา วิภาศิริ. 2545. การประเมินสภาวะทรัพยากรและแนวทางการจัดการประมงปูมาในอาวไทย ตอนบน. เอกสารวชิ าการฉบบั ท่ี 16/2545. กองประมงทะเล, กรมประมง. 102

Bryars, S.R. and Havenhand, J.N. 2006. Effects of constant and varying temperature on the development of blue swimmer crab (Portunus pelagicus) larvae: Laboratory observation and field predictions for temperate coastal waters. J. Exp. Mar. Bio. Ecol. 329 : 218-229. CIES. 2002. Portunidea swimming crabs Portunus pelagicus. Available source : http://www.ciesm.org/ atlas/Portunuspelagicus.html. Retrieved 14 December 2004. FAO. 2014. Species Fact Sheets Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758). Available source: http://www. fao.org/fishery/species/2629/en.Retrieved 25 August 2014. Fisher, M.R. 1998. Effect of temperature and salinity on size at maturity of female blue crabs. Am. Fish. Soc. 128 : 499-506. Fisher, M.R. 1998. Effect of temperature and salinity on size at maturity of female blue crabs. Am. Fish. Soc. 128 : 499-506.. Ikhwanuddun,M., Shabdin, M. L.and Abol-Munafi,A. B. 2009. Size at maturity of Blue swimming crab (Portunus pelagicus) found in Sarawak coastal water. Journal of sustainability and Management 4: 56-65. Kangas, M.I. 2000. Synopsis of the biology and exploitation of the blue swimming crab, Portunus pelagicus Linnaeus, in Western Australia. Fisheries Research Report No.121. Western Australia : Fisheries Research Division, Fisheries Western Australia, Australia Kunsook, C., Gajaseni, N. and Paphavasit,N. 2014. The Feeding Ecology of the Blue Swimming Crab, Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758), at Kung Krabaen Bay, Chanthaburi Province, Thailand. Tropical Life Sciences Research, 25(1), 13–27. La, S., Wellem, H. M. and Oce, A.S. 2016. The reproductive biology of Blue swimming crab Portunus pelagicus in Southeast Sulawesi waters, Indonesia. AACL Bioflux, 9(5), 1101-1112. Sawusdee, A. and Songrak,A.2009. Population Dynamics and Stock Assessment of Blue Swimming Crab (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) in the Coastal Area of Trang Province, Thailand. Walailak Journal of Science and Technology, 6: 189-202. Songrak, A., Bodhisuwan, W., Yoocharem, N., Udomwong, W. and Darbanandana, T. 2014. Reproductive biology of the blue swimming crab, Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) in the coastal waters of Trang province, Southern Thailand. Fisheries Research Bulletin, 38(2): (27-40). Soundrarapandian, P., Varadharajan, D. and Anand, T. 2013. Mating Behavior of Sand Crab, Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758).2: 685 doi :10.4172/ scientificreports.685. Sudtongkong, C. 2006. Reproductive biology of Portunus pelagicus, Linnaeus in Sikao Bay Southern Thailand. Proceedings International Conference on “Coastal Oceanography and Sustainable Marine Aquaculture, Confluence & Synergy”, Sabah, Malaysia. Sukumaran, K.K. 1997. Length-weigth relationship in two marine portunid crab, Portunus sanguionotus (Herbst) and Portunus pelagicus (Linnaeus) from the Karnataka coast. Indian J.Mar. Sci. 26 : 39-42. Sumpoton, W.D. and Smith, G.S. 1990. Effect of temperature on the emergence, activity and feeding of male and female sand crab (Portunus pelagicus). Aust. J. Mar. Freshwat. Res. 41 : 545-550 Xiao, Y. and Kumer, M. 2004. Sex ratio and probability of sexual maturation of female at size of the Blue swimming crab, Portunus pelagicus, off Southern Australia. Fisheries Research. 68: 271-282. 103

บันทึก 104

บนั ทึก 105

บันทึก 106

บนั ทึก 107

บันทึก 108



https://www.facebook.com/ธนาคารปูมา มวล. วช.



“คืนปูมาสูทะเลไทย” สำนักวชิ าวทิ ยาศาสตร มหาวทิ ยาลัยวลัยลักษณ 222 หมู 10 ตำบลไทยบุรี อำเภอทา ศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช 80160 www.wu.ac.th โทรศัพท : 0-7567-3535 อีเมล : [email protected]