รายงานระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee

ระบบรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee จัดทำโดย นางสาวณฏั ฐณชิ า ธนะมลู เลขที่ 5 นางสาวธญั รดา สมนาม เลขท่ี 28 นางสาวปทั มาวรรณ พวงทอง เลขท่ี 31 รายงานเล่มน้ีเปน็ ส่วนหนง่ึ ของวิชาการวิเคราะห์และออกแบบระบบเชิงวัตถุ รหัสวิชา 3204-2006 สาขาวิชาเทคโนโลยธี รุ กิจดจิ ทิ ัล ระดบั ช้นั ประกาศนียบัตรวิชาชพี ช้ันสงู (ปวส.) วิทยาลัยเทคนิคจันทบรุ ี ประจำปกี ารศึกษาที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2564

ระบบรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee จดั ทำโดย นางสาวณฏั ฐณิชา ธนะมลู เลขที่ 5 นางสาวธญั รดา สมนาม เลขท่ี 28 นางสาวปัทมาวรรณ พวงทอง เลขท่ี 31 รายงานเล่มน้ีเปน็ ส่วนหนึง่ ของวิชาการวิเคราะห์และออกแบบระบบเชิงวัตถุ รหัสวิชา 3204-2006 สาขาวิชาเทคโนโลยธี รุ กิจดจิ ทิ ัล ระดบั ชนั้ ประกาศนียบตั รวิชาชพี ช้ันสงู (ปวส.) วิทยาลัยเทคนคิ จันทบรุ ี ประจำปกี ารศึกษาที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2564

คำนำ รายงานฉบบั น้เี ปน็ ส่วนหนึ่งของวิชาการวิเคราะหแ์ ละการออกแบบระบบเชงิ วตั ถุ ชั้น ปวส. 1/1 แผนกเทคโนโลยีธุรกจิ ดจิ ทิ ลั โดยมีจดุ ประสงค์ เพ่ือศึกษาระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee โดย นำเอาข้อมลู ท่ีไดม้ าทำการวิเคราะห์และออกแบบหนา้ ร้าน ซ่งึ สามารถนำไปใชป้ ระกอบการเรยี นการ สอนได้ คณะผจู้ ดั ทำหวงั วา่ รายงานฉบบั น้ีคงมปี ระโยชนต์ ่อผ้ทู ีน่ ำไปใชใ้ หเ้ กดิ ผลสัมฤทธติ์ ามความ คาคหวัง และให้ความรู้ เปน็ ประโยชน์แก่ผ้อู า่ นทุก ๆ ท่าน หากมขี ้อผดิ พลาดประการใดคณะผู้จดั ทำ ขอ้ อภยั มา ณ ท่นี ี้ด้วย คณะผจู้ ดั ทำ ก

สารบัญ หนา้ ก คำนำ ข สารบัญ ค สารบญั (ตอ่ ) ง สารบัญตาราง จ สารบญั รูปภาพ ฉ สารบญั รปู ภาพ(ต่อ) 1 บทที่ 1 บทนำ 1 1 1.1 หลักการและเหตุผล 1 1.2 วัตถปุ ระสงค์ของการวิเคราะหแ์ ละออกแบบระบบ 2 1.3 เปา้ หมาย 2 1.4 การติดตามผลและการประเมิน 2 1.5 ประโยชน์ทคี่ าดว่านา่ จะได้รับ 3 1.6 ระยะเวลาทใ่ี ชใ้ นการวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบ 3 บทที่ 2 เอกสารและงานวจิ ยั ท่เี กย่ี วขอ้ ง 4 2.1 ความหมายของรา้ นคาเฟ่ 4 2.2 ประโยชน์ของการวเิ คราะหร์ ะบบ 5 2.3 การวเิ คราะหร์ ะบบ 6 2.4 การออกแบบระบบ 7 2.5 การพฒั นาระบบ 8 2.6 การนำไปใช้และบำรงุ รักษา 10 2.7 ระบบฐานข้อมลู 10 บทที่ 3 วิธีดำเนนิ งาน 10 3.1 รวบรวมข้อมูล 12 3.2 วิเคราะหโ์ ดยใช้ DFD 14 3.3 ออกแบบ ER-Model 3.4 ออกแบบฐานข้อมลู และสร้างความสัมพนั ธโ์ ดยใช้ Microsoft Access ข

สารบัญ(ตอ่ ) หน้า 18 บทท่ี 4 ผลการดำเนินงาน 18 4.1 การออกแอบบหน้ารา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee 23 4.2 การจดั เก็บข้อมลู 27 27 บทที่ 5 สรุปผลการวเิ คราะห์ออกแบบระบบและข้อเสนอแนะ 27 5.1 วัตถุประสงค์ของการวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบ 27 5.2 การเกบ็ รวบรวมข้อมูล 27 5.3 สรปุ ผลการวเิ คราะห์และออกแบบระบบ 28 5.4 ข้อเสนอแนะ 29 30 บรรณานกุ รม 31 ภาคผนวก ก 32 33 Context Diagram Level 0 ระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee 34 ภาคผนวก ข 36 37 DataFlow Diagram Level 1 ระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee 38 ภาคผนวก ค 39 41 ER-Model รา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee 43 ภาคผนวก ง Entity Relationship Diagram ภาคผนวก จ คำถาม 9 ข้อ คำถาม 15 ข้อ สรปุ การสมั ภาษณ์ ค

สารบัญตาราง หนา้ 2 ตารางท่ี 1.1 ระยะเวลาทีใ่ ช้ในการวิเคราะหแ์ ละออกแบบระบบ ง

สารบัญภาพ หนา้ 11 ภาพท่ี 12 3.1 Context Diagram Level 0 13 3.2 Context Diagram Level 1 14 3.3 Chen ER-Model 14 3.4 Craw’s Foot ER-Model 15 3.5 การออกแบบตารางข้อมลู 15 3.6 การออกแบบตารางข้อมูล Customer 15 3.7 การออกแบบตารางข้อมูล Products 15 3.8 การออกแบบตารางข้อมลู Employee 15 3.9 การออกแบบตารางข้อมูล Order 16 3.10 การออกแบบตารางข้อมลู Order Details 16 3.11 การออกแบบตารางฐานขอ้ มลู Category 17 3.12 การออกแบบตารางข้อมูล Repeipt 18 3.13 ความสัมพันธ์หรอื Entity Relationship Diagram 19 4.1 หนา้ จอสินคา้ 20 4.2 หน้าจอการส่ังซ้ือ 21 4.3 หนา้ จอข้อมูลลกู ค้า 22 4.4 หน้าจอขอ้ มลู พนักงาน 23 4.5 หน้าจอใบเสรจ็ 24 4.6 หนา้ จอรายละเอยี ดสนิ ค้าเพิ่มเตมิ 24 4.7 แสดงขอ้ มูลลกู คา้ มุมมองออกแบบ 24 4.8 แสดงขอ้ มูลลูกคา้ มุมมองแผน่ ขอ้ มลู 24 4.9 แสดงข้อมูลสินคา้ มุมมองออกแบบ 24 4.10 แสดงข้อมลู สินคา้ มมุ มองแผ่นข้อมูล 24 4.11 แสดงข้อมูลรายการขายสนิ คา้ มมุ มองออกแบบ 25 4.12 แสดงข้อมลู รายการขายสนิ คา้ มมุ มองแผน่ ขอ้ มูล 4.13 แสดงข้อมลู การสง่ั ซื้อมุมมองออกแบบ จ

สารบัญภาพ(ตอ่ ) หน้า 25 ภาพท่ี 25 4.14 แสดงข้อมลู การสัง่ ซ้ือมุมมองแผ่นข้อมูล 25 4.15 แสดงข้อมลู ประเภทสินค้ามุมมองออกแบบ 26 4.16 แสดงข้อมูลประเภทสินคา้ มุมมองแผ่นข้อมูล 26 4.17 แสดงข้อมลู ใบเสร็จมุมมองออกแบบ 26 4.18 แสดงขอ้ มลู ใบเสรจ็ มุมมองแผน่ ข้อมูล 26 4.19 แสดงข้อมลู พนักงานมุมมองออกแบบ 4.20 แสดงขอ้ มูลพนักงานมุมมองแผน่ ข้อมูล ฉ

บทที่ 1 บทนำ 1.1 หลักการและเหตผุ ล รา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee ไดเ้ ปิดมาแล้วเปน็ เวลา 1 ปี เพ่ือทีท่ ำการบริการให้กับบคุ คล ทั่วไป ลูกค้าส่วนใหญ่มักนิยมด่ืมเคร่ือมด่ืมโดยเฉพาะกาแฟ และนำ้ ป่ันรวมไปถึงขนมขบเคยี้ ว ผคู้ น มักจะมาทรี่ ้านคาเฟ่เพื่อบรโิ ภคเคร่ืองดืม่ ซึ่งร้านคาเฟ่มีการแขง่ ขนั ตลอดเวลาทำให้พฤติกรรมของ ผ้บู รโิ ภคมกี ารเปล่ียนแปลงอยู่ตลอดเวลา และความต้องการของลูกค้ามีได้ไมส่ ้ินสดุ รา้ นคาเฟ่มีเมนู หลายหลายทำใหม้ อี อเดอร์อยู่ตลอดเวลา โดยพนกั งานที่เป็นผใู้ หบ้ รกิ ารมีการทำงานตามระบบของ การขายสนิ คา้ อย่าง เช่น การรบั ออเดอรก์ ารทำเครื่องด่ืม ขนมตามออเดอรท์ ี่ได้รับการทำเครื่องดื่มหรอื ขนมไปจนการเสิร์ฟไปจนถึงข้ันตอนการชำระเงิน ปัจจุบนั ร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee มีพนักงานการให้บริการเพยี งแค่คนเดียว ทำให้มีการ ใหบ้ ริการที่ไมท่ ่ัวถึงจงึ เกดิ การบรกิ ารที่ลา่ ชา้ จึงได้พฒั นาและวิเคราะหร์ ะบบการทำงานร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee ใหม้ ปี ระสิทธภิ าพในการทำงานมากข้นึ ดังนนั้ คณะผูจ้ ัดทำได้มีแนวคิดในการทำระบบของรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee นีข้ น้ึ มาเพือ่ ประยกุ ตใ์ หร้ า้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee ให้มรี ะบบและประสิทฺธภิ าพในการทำงานท่ีดีข้นึ โดยมี เทคโนโลยตี า่ งๆมาชว่ ยในการวเิ คราะห์ในส่วนของระบบภายในและระบบภายนอกใหอ้ อกมาอย่างมี ระบบ 1.2 วตั ถปุ ระสงคข์ องการวิเคราะหแ์ ละออกแบบระบบ 1.2.1 เพือ่ วิเคราะห์และออกแบบระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee 1.2.2 เพื่อศึกษาและสำรวจร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee 1.2.3 เพอื่ เรียนรู้และเกบ็ ประสบการณจ์ ากการทำธุรกจิ ของผปู้ ระกอบการ 1.3 เป้าหมาย 1.3.1 สามารถนำระบบท่วี ิเคราะห์และออกแบบมาใช้งานได้จรงิ 1.3.2 เรยี นร้กู ารทำงานธุรกิจกบั ผู้ประกอบการเพื่อนำไปใช้ในอนาคต

2 1.4 การตดิ ตามผลและการประเมิน 1.4.1 การตดิ ตามผลและระบบในทุกๆครัง้ 1.4.2 รายงานสรปุ ผลการวิเคราะหแ์ ละออกแบบระบบ 1.5 ประโยชน์ทีค่ าดว่านา่ จะได้รับ 1.5.1 ไดร้ ะบบสารสนเทศทมี่ ีลกั ษณะของสารสนเทศที่ดคี รบถ้วน 1.5.2 เจา้ ของธุรกจิ หรือพนักงานมคี วามพอใจในการนำระบบที่มกี ารวเิ คราะหแ์ ละออกแบบใน ระดบั ดถี ึงดมี าก 1.5.3 สามารถความรู้เกีย่ วกับการวิเคราะห์และออกแบบระบบนำไปใชใ้ นอนาคตได้ 1.6 ระยะเวลาท่ใี ช้ในการวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบ ตารางในการวเิ คราะห์และออกแบบระบบครั้งนใี้ ชร้ ะยะเวลา ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน พ.ศ 2564 ถึง เดือนมีนาคม พ.ศ 2565 ดงั ตารางที่ 1.1 ตารางท่ี 1.1 ระยะเวลาท่ีใช้ในการวเิ คราะห์และออกแบบระบบ ขัน้ ตอน สปั ดาหท์ ี่ การดำเนนิ งาน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 1. กำหนดโครงงาน 2. เสนอโครงงาน 3. ศกึ ษา รายละเอยี ดข้อมูล 4. ออกแบบระบบ 5. ดำเนนิ การทำ ระบบ 6. นำเสนอระบบ 7. ประเมินผลและ สรปุ ผล 8. จัดทำเอกสาร โครงงาน

บทท่ี 2 เอกสารและงานวิจัยทเ่ี กย่ี วข้อง คณะผู้จดั ทำ ได้ทำการวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบร้านค่าเฟ่ Caffeina Coffee ออกมาได้ อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ โดยศึกษาหลักการและทฤษฎี ดังหวั ข้อตอ่ ไปนี้ 2.1 ความหมายของร้านคาเฟ่ 2.2 ประโยชน์ของการวเิ คราะหร์ ะบบ 2.3 การวเิ คราะห์ระบบ 2.4 การออกแบบระบบ 2.5 การพัฒนาระบบ 2.6 การนำไปใช้และบำรงุ รักษา 2.7 ระบบฐานข้อมูล 2.1 ความหมายของร้านคาเฟ่ รา้ นกาแฟ หรอื คาเฟ่ (อังกฤษ: café) เป็นร้านประกอบกิจการเก่ียวกบั กาแฟ [1] ลกั ษณะรา้ น แบบคาเฟ่นัน้ เป็นการผสมรูปแบบระหวา่ ง \"ภัตตาคาร\" และ \"บาร\"์ เข้าด้วยกนั โดยทั่วไปด่ืมคาเฟจ่ ะ ไมจ่ ำหนา่ ยเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ จะเน้นไปทเ่ี ครือ่ งด่มื ประเภท กาแฟ ชา หรอื ช็อกโกแลต และอาจ มอี าหารวา่ ง ซปุ แชนวชิ ขนมอบและขนมหวานที่เสิรฟ์ เคียงกับเคร่ืองดมื่ เช่น เค้กหรอื คกุ กี้ไว้บริการ รา้ นกาแฟ เป็นธุรกิจในฝันของใครหลายคนที่คิดจะเข้ามาเปน็ ผูป้ ระกอบการหน้าใหม่ ด้วยเงินลงทุนที่ ไมส่ งู มาก ขณะเดยี วกันตลาดมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยในชว่ ง 5 ปีที่ผา่ นมาเติบโตเฉลีย่ รอ้ ย ละ 5.4 ตอ่ ปี กล่าวคือจากปี 2552มูลคา่ ตลาด 14,083 ลา้ นบาท เพิ่มขน้ึ เป็น 17,400 ลา้ นบาทในปี 2557 เปน็ ผลมาจากการเปลีย่ นแปลงพฤติกรรมการด่มื กาแฟของผูบ้ รโิ ภคชาวไทย แต่เดิมนนั้ ชาวไทยนิยมดม่ื กาแฟสำเรจ็ รูปเป็นสว่ นใหญ่ แตป่ จั จบุ นั หันมานยิ มเขา้ ร้านกาแฟ สดค่ัวบดที่มกี ารตกแต่งรา้ นหรหู ราทันสมยั สะดวกสบาย มีบรรยากาศทร่ี นื่ รมยส์ ำหรบั การนง่ั ดม่ื กาแฟ มากขึน้ ดังจะเหน็ ได้จาก อตั ราการบรโิ ภคกาแฟของคนไทยเพิม่ ขึ้นจาก 0.5 กโิ ลกรมั ต่อคนต่อปเี ม่ือปี 2552 เปน็ 0.9 กิโลกรมั ต่อคนต่อปี ในปี 2555 แต่ยังถอื ว่ายังอยู่ในระดับตำ่ เม่ือเปรยี บเทยี บกบั ประเทศในเอเชยี ดว้ ยกันท่ีมีการบรโิ ภคสงู เชน่ ญี่ปุน่ และบรูไน บริโภคเฉลีย่ 3-4 กโิ ลกรัมตอ่ คนต่อปี หรืออัตราการบรโิ ภคกาแฟของชาวยุโรปทบ่ี รโิ ภคมากถึง 5-9กโิ ลกรัมต่อคนต่อปี

4 ภายในประเทศไทยเองที่มีกจิ การเกีย่ วข้องกบั กาแฟ ธุรกจิ รา้ นอาหารตลอดจนผปู้ ระกอบการขนาด กลางและขนาดย่อม (SMEs) ซงึ่ เขา้ มาลงทุน ในธุรกจิ น้ีเพม่ิ มากขน้ึ ส่งผลให้การแข่งขนั ในธรุ กิจร้าน กาแฟมี โอกาสในเตบิ โตของธุรกิจกาแฟในประเทศไทยยงั มีได้อกี มาก จึงทำให้ธรุ กจิ ร้านกาแฟไดร้ บั ความสนใจจากนักลงทุนชาวต่างชาตหิ ลายรายในการเข้ามาประกอบธุรกิจรา้ นกาแฟในประเทศ รวมทงั้ บริษทั ผู้ผลิต ความรุนแรงเพ่ือชว่ งชงิ ส่วนแบง่ ตลาดจนทำใหร้ า้ นค้าทีไ่ ม่มคี วามพรอ้ มต้องออก จากธรุ กจิ ไปเป็นจำนวนไม่น้อย 2.2 ประโยชน์ของการวิเคราะห์ระบบ 2.2.1 ช่วยใหฝ้ า่ ยบริหารเขา้ ใจ วธิ ปี ฏิบัตกิ ระบวนการปฏบิ ตั ิและระบบตา่ งๆ และ หาหนทางปรับปรงุ แก้ไขใหก้ ารปฏบิ ัตงิ านตา่ ง ๆ เปน็ ไปอย่างมปี ระสิทธิภาพ 2.2.2 ชว่ ยใหเ้ กดิ การใชท้ รพั ยากรอย่างประหยดั 2.2.3 ชว่ ยใหก้ ารควบคุมการปฏิบัติงานเป็นไปตามแผนขององค์การ 2.2.4 ประสานงานทีด่ ตี ่อกันทำให้การวเิ คราะหส์ ถานการณม์ คี วามนา่ เชื่อถือ 2.2.5 ทำให้ผู้วเิ คราะห์ไดท้ ำงานอยา่ งเปน็ ระบบ 2.2.6ทำให้ผู้รบั สารไดร้ บั ข้อมูลการวเิ คราะหท์ ่ีครบถว้ นและมีข้อมูลอ้างอิง 2.2.7ทำใหเ้ กิดองค์ความรใู้ หมท่ สี่ ามารถนำไปต่อยอดได้ 2.2.8สามารถจัดทำแนวทางการพจิ ารณาจัดอบรมพนักงาน 2.2.9 ใช้เปน็ ข้อมูลในการกำหนดแผนงานเพ่ือพัฒนาศกั ยภาพพนักงาน 2.2.10 ใช้เปน็ แนวทางกำหนดมาตรฐานการปฏบิ ตั ิงาน 2.2.11 .ใช้ประโยชน์ในการบรรจพุ นักงานตามทักษะของแตล่ ะบคุ คล 2.2.12 ใชเ้ ปน็ กรอบในการพิจารณาคา่ ตอบแทนในการทำงานให้เป็นไปอย่าง ยุตธิ รรม 2.3 การวเิ คราะห์ระบบ การวิเคราะหร์ ะบบ (System Analysis) เป็นข้นั ตอนการวเิ คราะหร์ ะบบงานปจั จุบันหรือ ระบบงานเดิม ซง่ึ อาจเปน็ ระบบทใ่ี ช้คอมพวิ เตอร์อย่หู รือไม่ก็ได้ เพอื่ ให้ทราบถึงรายละเอยี ดของ ระบบงานท่ีใชอ้ ยู่ ข้อดี ข้อเสีย ทรัพยากร และความเหมาะสมของระบบงานในแต่ละสว่ น เพ่อื เตรียมการปรบั เปลี่ยนให้เป็นระบบสารสนเทศใหม่ สิ่งท่จี ะต้องวิเคราะห์ระบบมดี งั น้ี

5 2.3.1 วิเคราะห์ถึงปญั หาหลักและปญั หารองทเ่ี กดิ ขึน้ ในระบบ (Redefine the Problem) 2.3.2 ทำความเขา้ ใจถึงระบบงานเดิม (Understand Existing System) 2.3.3 กำหนดความต้องการของผู้ใชร้ ะบบ และข้อจำกดั ในการใชร้ ะบบงานใหม่ (User Requirements and Constrains) 2.3.4 เสนอทางเลอื กในการออกแบบระบบ โดยการสร้างแบบจำลองเชิงตรรกะ (Logical Model) เชน่ Database Model Diagram, ER Source Model และ ORM Diagram ในการวเิ คราะห์ ข้อมูลโดยส่วนใหญ่มักวเิ คราะหอ์ อกมาในรปู ของแผนภาพการไหลของข้อมลู (DFD : Data Flow Diagram) ซ่งึ เปน็ แผนภาพทแี่ สดงการไหลของข้อมูลทั้งระบบ และชว่ ยในการส่ือสารระหวา่ ง นกั วิเคราะหร์ ะบบกับผู้ใชร้ ะบบ 2.4 การออกแบบระบบ การออกแบบ หมายถึง การนำเอาความต้องการของระบบมาเป็นแบบแผน หรอื เรยี กวา่ พมิ พ์ เขยี วในการสรา้ งระบบสารสนเทศให้ใชง้ านไดจ้ รงิ ความตอ้ งการของระบบ เช่น สามารถตดิ ตามยอก ขายไดเ้ ป็นระยะ เพ่อื ให้ฝา่ ยบรหิ ารสามารถปรับปรุงการขายได้ทนั ท่วงที นกั วเิ คราะหร์ ะบบ (System Analysis)เมอื่ ไดท้ ำความรจู้ ักและเข้าใจถึงความหมายของการวิเคราะห์และออกแบบระบบแล้วก็ต้อง มาทำความรู้จักกับผู้ทจี่ ะมาทำการวิเคราะห์และออกแบบระบบที่ไดก้ ล่าวถงึ มาต้งั แตต่ ้นใหด้ กี อ่ นท่จี ะ ไปเรมิ่ การทำการวเิ คราะห์และออกแบบระบบตอ่ ไป นักวเิ คราะห์ระบบ (System Analysis) คือ บคุ คลท่ศี ึกษาปัญหาซบั ซ้อนทีเ่ กิดขึ้นในระบบและแยกแยะปัญหาเหลา่ นั้นอย่างมีหลักเกณฑ์ นักวเิ คราะหร์ ะบบหรอื ท่ีเราเรียกกนั วา่ SA จะทำหน้าท่หี าวิธกี ารแก้ไขปัญหาทแ่ี ยกแยะเหล่านนั้ พร้อมทัง้ ให้เหตุผลด้วยการวิเคราะหร์ ะบบนน้ั นักวิเคราะหร์ ะบบจะต้องกำหนดขอบเขตของการวิเคราะห์ และต้องกำหนดจุดมุง่ หมายหรือ เป้าหมายในการวิเคราะหน์ ั้นดว้ ย นอกจากนี้ยงั ตอ้ งทำความเขา้ ใจโครงสร้างลกั ษณะขององค์การน้ัน ในด้านต่าง ๆ นักวเิ คราะหร์ ะบบ (System Analysis) คือ บุคคลทมี่ หี นา้ ที่วิเคราะหแ์ ละออกแบบระบบ ซง่ึ ปกตแิ ลว้ นักวิเคราะห์ระบบควรจะอยู่ในทมี ระบบสารสนเทศขององค์กรหรอื ของธุรกจิ นน้ั ๆ นักวิเคราะหร์ ะบบ (System Analysis) คอื บคุ คลที่มีหนา้ ทใ่ี นการออกแบบและพัฒนาระบบงานใน ระบบการประมวลผลขอ้ มูล ดว้ ยระบบและวธิ ีการต่าง ๆ เพอ่ื ใหร้ ะบบงานบรรลุถงึ เปา้ หมายตาม ตอ้ งการของผู้ใชร้ ะบบ เริ่มตั้งแต่การวิเคราะหร์ ะบบข้อมลู การออกแบบระบบการปฏิบัติงานในการ ประมวลผลข้อมลู การสร้างข้ันตอนการปฏบิ ัตงิ าน การพฒั นาโปรแกรม และการเขียนเอกสารตา่ ง ๆ ประกอบการปฏบิ ตั ิงานของระบบ

6 จากความหมายขา้ งตน้ จะเห็นได้ว่านักวิเคราะหร์ ะบบงานเป็นผู้ทเ่ี ก่ยี วข้องกับระบบงานใน การวิเคราะห์และออกแบบระบบการประมวลผล นอกจากนั้นนักวิเคราะหร์ ะบบยงั ต้องรับผิดชอบงาน ในสว่ นทเ่ี กีย่ วกบั การจัดหาอุปกรณต์ า่ ง ๆ ท่เี กี่ยวกบั คอมพิวเตอร์ ผทู้ ี่จะใชร้ ะบบแฟ้มขอ้ มลู หรอื ฐานขอ้ มูลต่าง ๆ รวมท้งั ข้อมูลเดิมทีจ่ ะป้อนเข้าส่รู ะบบอกี สิง่ หน่งึ ท่ีจะต้องศึกษา คอื ลักษณะโครงสรา้ ง ข้อมลู ท่ีมีอยู่ในการทำงานของระบบทท่ี ำการวิเคราะหน์ ้ันและท่สี ำคญั ทีน่ กั วิเคราะหร์ ะบบจะมองข้าม ไปไม่ได้ น่ันคอื คนหรือบุคลากรท่ีทำงานอยูก่ บั ระบบท่ีทำการวิเคราะห์ ต้องทำการศึกษาว่าคน เกี่ยวข้องกบั ระบบอย่างไร เก่ียวขอ้ งตรงไหน ทำอะไร เพราะคนเป็นปัจจัยท่สี ำคญั ที่สดุ ถา้ ขาดความ รว่ มมือจากบุคลากรทท่ี ำงานอยูใ่ นระบบที่จะศึกษาก็ถือว่าล้มเหลวไปแลว้ ครงึ่ หนึง่ ดงั น้นั จะมองข้าม คนไปไมไ่ ด้ 2.5 การพัฒนาระบบ การพฒั นาระบบ เป็นการสร้างระบบงานใหม่หรือปรบั เปลยี่ นระบบงานเดิมทมี่ ีอย่แู ล้วให้ สามารถทำงานเพื่อแกป้ ัญหาการดำเนินงานทางธรุ กิจได้ตามความต้องการของผใู้ ช้งานโดยอาจนำ คอมพวิ เตอร์เขา้ ชว่ ยในการนำขอ้ มลู เข้าสู่ระบบเพื่อประมวลผลเรยี บเรียง เปลี่ยนแปลงและจัดทำให้ ไดผ้ ลลพั ธต์ ามต้องการความจำเปน็ ในการพัฒนาระบบสารสนเทศ มีดงั ต่อไปน้ี 2.5.1 การเปลย่ี นแปลงกระบวนการบรหิ ารและการปฏบิ ัตงิ าน ระบบเดิมไมส่ ามารถให้ข้อมลู หรือ ทำงานได้ตามต้องการ มีการดำเนนิ งานหลายข้นึ ตอน ยงุ่ ยากในการรวบรวมขอ้ มูลเพ่ือนำมาจัดทำ ข้อมูลสรุปสำหรบั การติดตามการปฏิบัตงิ านโดยรวมขององค์การ จึงจำเป็นต้องพฒั นาหรอื ปรับปรงุ ระบบสารสนเทศทสี่ ามารถชว่ ยใหข้ ้นั ตอนการปฏิบัติงานภายในและกระบวนการบริหารมี ประสิทธิภาพมากขนึ้ 2.5.2 การเปล่ยี นแปลงด้านเทคโนโลยี เทคโนโลยที ่ใี ชอ้ ย่ใู นระบบสารสนเทศปัจจุบันล้าสมัย คา่ ใชจ้ ่ายในการบำรงุ รักษาระบบมีราคาสูง จึงต้องรบั เอาเทคโนโลยีใหม่ๆ มาประยุกต์ใช้ซ่ึงทำให้มีการ เปลย่ี นแปลงระบบการทำงานท่ีมีอยเู่ ดิม 2.5.3 การปรับองคก์ ารและสรา้ งความได้เปรียบในการแขง่ ขัน ระบบปัจจุบนั ไมส่ ามารถรองรับ การเปลีย่ นแปลงในอนาคตได้วิธีการพฒั นาระบบวธิ ีการพฒั นาระบบสารสนเทศมี 5 วิธี ดงั ต่อไปนี้

7 2.5.3.1 การพฒั นาระบบงานแบบดง้ั เดิม (Traditional SDLC Methodology) 2.5.3.2 การสร้างต้นแบบ (Prototyping) เป็นการสรา้ งระบบต้นแบบขนึ้ มาเพื่อให้ เป็นการพฒั นาระบบสารสนเทศตามวงจรการพฒั นาระบบที่มีขนั้ ตอนที่แน่นอน วิธีนเี้ ป็นวธิ เี ก่าแกท่ ส่ี ุด และนิยมเรยี กยอ่ ๆ ว่า SDLC (System Development Life Cycle: SDLC) ผู้ใช้ ทดลองใช้งานซงึ่ นอกจากผู้ใชจ้ ะไดแ้ นวคิดเก่ียวกับสารสนเทศทต่ี ้องการแลว้ ยงั ชว่ ยใหม้ องเหน็ ภาพของระบบทีจ่ ะ พัฒนาได้ชัดเจนขึ้น 2.5.3.3 การพฒั นาระบบโดยผูใ้ ช้ (End-user Development) 2.5.3.4 การใช้บรกิ ารจากแหล่งภายนอก (Outsourcing) เนอื่ งจากองคก์ ารไม่มี บคุ ลากรท่มี ีทักษะความชำนาญ การจ้างหน่วยงานหรอื บริษัทภายนอกทม่ี ีความชำนาญดา้ นน้ีมาทำ การพัฒนาระบบให้ ซึง่ การทำสัญญาจา้ งให้หน่วยงานภายนอกมาทำงานเกย่ี วกับการดำเนินงานของ ฝา่ ยคอมพวิ เตอร์น้ีเรยี กว่า IT Outsourcing ในทนี่ ีจ้ ะเรียกส้ันๆ ว่า Outsourcing 2.5.3.5 การใชซ้ อฟแวร์สำเร็จรปู ประยุกต์ (Application Software Package) เป็น ทางเลอื กหนง่ึ ในการพฒั นา เช่น ระบบงานเงินเดือน ระบบบัญชลี กู หน้ี หรอื ระบบควบคุมสนิ ค้าคลคลัง หากซอฟต์แวร์สำเรจ็ รปู สามารถสนองต่อความต้องการระบบงานขององค์การได้ องคก์ ารก้ไม่ จำเป็นตอ้ งพฒั นาขน้ึ เอง เน่ืองจากโปรแกรมสำเรจ็ รปู ไดร้ บั การออกแบบและผา่ นการทดสอบแลว้ จึง ช่วยลดค่าใชจ่ ่ายและเวลาในการพฒั นาระบบใหมแ่ ละยงั ชว่ ยใหก้ ารทดสอบ การติดตั้ง และการ บำรงุ รกั ษาระบบเปน็ ไปได้งา่ ยขึ้น 2.6 การนำไปใช้และบำรงุ รักษา เมอื่ ได้ดำเนนิ งานตั้งแตร่ ะยะแรกจนถึงระยะสุดท้าย นน่ั คือตั้งแต่ระยะของการวางแผน โครงการ การวเิ คราะห์ และการออกแบบ ในระยะถัดไปก็คอื ระยะของการนำระบบไปใชแ้ ละ บำรงุ รกั ษาเปน็ ระยะสดุ ท้ายของการพฒั นาระบบทีจ่ ะกลา่ วถงึ ในบทนี้ ประกอบด้วยกจิ กรรมย่อย ๆ คอื การพัฒนา การทดสอบ การนำไปใช้โดยการติดต้งั พร้อมทัง้ ตดิ ตามการใชง้ านการจัดทำคมู่ ือและ ฝึกอบรม และการบำรุงรกั ษา จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม สามารถบอกนำวิธกี ารใชต้ ิดต้ังระบบไปประยกุ ตใ์ ช้งานไดส้ ามารถบอกข้อดี และข้อเสียของการติดตัง้ ระบบด้วยวธิ ีตา่ ง ๆบอกรายละเอยี ดเกยี่ วกบั ประเภทของการฝกึ อบรมได้ บอกแนวทางในการประเมินผลไดอ้ ยา่ งถกู ต้องสามารถนำวิธีการบำรุงรักษาระบบไปประยุกตใ์ ชง้ านได้ เมอื่ นักวเิ คราะห์ระบบได้ดำเนินการผ่านข้ันตอนการวิเคราะหแ์ ละออกแบบระบบงานเป็นท่ี เรียบร้อยแล้ว ครน้ั ระบบงานถูกพฒั นาขึน้ และมกี ารทดสอบการใช้งาน จนไดร้ ับการยอมรับจากผูใ้ ช้

8 ระบบสามารถตอบสนองการใชง้ านแกผ่ ใู้ ชไ้ ด้เป็นอยา่ งดี ดงั นนั้ ข้นั ตอนต่อไปก็คือการติดตั้งระบบงานท่ี จะไดร้ ับการตดิ ต้ังและใช้งานเปน็ ทเ่ี รยี บร้อยแลว้ กต็ าม ใชว่ า่ จะไม่มกี ารปรบั แก้ซ่ึงตอ้ งเข้าใจว่า คงไม่มี ระบบใดในโลกทจี่ ะสมบรู ณร์ ้อยเปอรเ์ ซน็ ต์ 2.6.1 การบำรงุ รกั ษาระบบดว้ ยการปรบั ปรุงแก้ไขให้ถกู ต้องถงึ แมว้ า่ ระบบงานจะไดร้ บั การ ทดสอบเป็นทเ่ี รยี บร้อยแลว้ ก็ตาม แต่ใน บางครงั้ ข้อผดิ พลาดท่เี กดิ ขน้ึ อาจไมส่ ามารถถูกคน้ พบไดใ้ นอกี ทั้งความต้องการทเี่ พิ่มขึ้นของผูใ้ ชก้ ็อาจมเี พม่ิ ข้นึ ในวนั ข้างหน้าได้ รวมถงึ เทคโนโลยมี ีการเปล่ยี นแปลง สง่ ผลถึงความจำเปน็ ต้องปรบั เปลี่ยนอปุ กรณ์ฮาร์ดแวร์ ดงั น้นั การบำรุงรักษาระบบจึงถูกนำมาใช้เพอ่ื รองรบั กบั เหตุการณ์นี้ซึ่งการบำรงุ รกั ษาระบบจะมอี ยู่ 4 วิธดี ้วยกันก็คือ ระยะการทดสอบ ดงั น้ันกรณี ท่ีพบข้อผิดพลาดทเ่ี พ่ิงค้นพบใหมก่ จ็ ะต้องปรับปรุงแกไ้ ขโปรแกรมให้ถูกต้อง 2.6.2 การบำรงุ รักษาระบบด้วยการดดั แปลงการบำรงุ รักษาระบบด้วยการดัดแปลงน้ี มัก เก่ยี วขอ้ งกบั การเปลีย่ นแปลงด้านสภาพแวดล้อมทางธรุ กจิ ทจี่ ำเป็นต้องมีการเพ่ิมคุณสมบตั ิหรอื ความ ต้องการใหม่ ๆ เพ่ิมเข้าไปในระบบ 2.6.3 การบำรุงรักษาระบบด้วยการปรับประสทิ ธิภาพเปน็ การบำรุงรักษาระบบดว้ ยการ เปลี่ยนแปลงระบบท่ีใชง้ านอยู่ ใหม้ ปี ระสิทธิภาพสงู ขึน้ กว่าเดิม เชน่ การปรบั เปล่ยี นยสู เซอร์อินเตอร์ เฟซทีเ่ ดิมเป็นแบบข้อความ มาเป็นแบบกราฟิกเพ่ือใหใ้ ห้การโตต้ อบกบั ระบบมีความสะดวก และงา่ ย ขึ้นกว่าเดิม 2.6.4 การบำรังรกั ษาระบบด้วยการป้องกนั เป็นการบำรุงรกั ษาระบบ เพื่อหลกี เลีย่ งปัญหาท่ีจะ เกดิ ขนึ้ ในวนั ข้างหน้า เชน่ การปรบั เปลยี่ นอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ทีม่ ีประสิทธิภาพสงู ขึ้นเพ่ือรองรับ เหตกุ ารณข์ ้างหน้า เชน่ การเพ่มิ ความจุฮาร์ดดิสก์ เพื่อรองรบั ข้อมลู ท่ีเพมิ่ ข้นึ ในอนาคต เปน็ ตน้ 2.7 ระบบฐานข้อมูล ระบบฐานข้อมลู (Database System) หรือ ฐานขอ้ มลู คือ กลมุ่ ของข้อมูลท่ถี ูกเก็บรวบรวม ไว้ โดยมีความสัมพนั ธ์ซง่ึ กันและกนั โดยไม่ได้บงั คับวา่ ขอ้ มูลทงั้ หมดน้ีจะต้องเกบ็ ไว้ในแฟ้มขอ้ มลู เดยี วกันหรือแยกเก็บหลาย ๆ แฟม้ ขอ้ มูลหมายถึง โครงสร้างสารสนเทศท่ีประกอบดว้ ยรายละเอยี ด ของข้อมลู ทเ่ี กย่ี วข้องกันทีจ่ ะนำมาใชใ้ นระบบตา่ ง ๆ รว่ มกัน ฐานขอ้ มูลเป็นการจัดเกบ็ ข้อมูลอย่างเป็นระบบ ทำให้ผู้ใชส้ ามารถใชข้ ้อมูลทเี่ กีย่ วข้องใน ระบบงานต่าง ๆ ร่วมกนั ได้ โดยท่ีจะไม่เกิดความซำ้ ซ้อนของขอ้ มลู และยงั สามารถหลีกเลยี่ งความ ขัดแย้งของขอ้ มลู ดว้ ย อกี ท้งั ขอ้ มูลในระบบกจ็ ะถูกต้องเชื่อถอื ได้ และเป็นมาตรฐานเดยี วกนั โดยจะมี การกำหนดระบบความปลอดภยั ของข้อมูลข้ึน

9 2.7.1 ฐานขอ้ มูลเชิงสมั พันธ์ (Relational Database) เปน็ การเกบ็ ขอ้ มลู ในรูปแบบท่ีเปน็ ตาราง (Table) หรือเรียกว่า รเี ลช่นั (Relation) มีลกั ษณะเปน็ 2 มติ ิ คือเปน็ แถว (row) และเปน็ คอลัมน์ (column) การเชื่อมโยงข้อมูลระหวา่ งตาราง จะเช่ือมโยงโดยใชแ้ อททรบิ ิวต์ (attribute) หรือคอลมั น์ ทีเ่ หมอื นกันท้งั สองตารางเปน็ ตัวเชือ่ มโยงขอ้ มลู ฐานขอ้ มูลเชงิ สัมพนั ธ์นี้จะเปน็ รปู แบบของฐานข้อมูล ทีน่ ิยมใชใ้ นปัจจบุ ัน 2.7.2 ฐานข้อมลู แบบเครือข่าย (Network Database)ฐานขอ้ มลู แบบเครือขา่ ยจะเปน็ การรวม ระเบียนต่าง ๆ และความสมั พนั ธร์ ะหว่างระเบยี นแตจ่ ะตา่ งกับฐานข้อมูลเชิงสมั พนั ธ์ คือ ในฐานขอ้ มูล เชงิ สัมพันธจ์ ะแฝงความสมั พันธ์เอาไว้ โดยระเบียนทีม่ ีความสัมพนั ธก์ ันจะต้องมคี ่าของข้อมูลในแอททริ บิวตใ์ ดแอททรบิ วิ ต์หน่ึงเหมือนกัน แตฐ่ านขอ้ มลู แบบเครือข่าย จะแสดงความสมั พันธอ์ ยา่ งชดั เจน ตวั อยา่ งเชน่ 2.7.3 ฐานขอ้ มูลแบบลำดับช้ัน (Hierarchical Database)ฐานข้อมูลแบบลำดับชัน้ เป็นโครงสร้าง ที่จัดเก็บข้อมูลในลักษณะความสมั พนั ธ์แบบพอ่ -ลกู (Parent-Child Relationship Type : PCR Type) หรอื เปน็ โครงสรา้ งรูปแบบต้นไม้ (Tree) ข้อมูลทจ่ี ัดเกบ็ ในท่นี ้ี คือ ระเบียน (Record) ซง่ึ ประกอบด้วยคา่ ของเขตข้อมูล (Field) ของเอนทติ ้หี นึ่ง ๆ ฐานขอ้ มลู แบบลำดับชั้นนี้คลา้ ยคลึงกับ ฐานขอ้ มูลแบบเครือขา่ ย แต่ตา่ งกันทฐี่ านข้อมลู แบบลำดบั ชน้ั มกี ฎเพิ่มขึ้นมาอกี หน่ึงประการ คือ ใน แตล่ ะกรอบจะมีลกู ศรว่งิ เขา้ หาได้ไมเ่ กนิ 1 หวั ลกู ศร องคป์ ระกอบของระบบฐานข้อมูล ระบบ ฐานข้อมูลเป็นเพียงวธิ ีคดิ ในการประมวลผลรปู แบบหนึง่ เท่านนั้ แต่การใชฐ้ านข้อมลู จะต้องประกอบไป ดว้ ยองค์ประกอบหลกั ดงั ต่อไปน้ี 2.7.3.1 แอพลิเคชนั ฐานข้อมูล (Database Application) 2.7.3.2 ระบบจัดการฐานข้อมลู (Database Management System หรือ DBMS) 2.7.3.3 ดาตา้ เบสเซริ ฟ์ เวอร์ (Database Server) 2.7.3.4 ขอ้ มูล (Data) 2.7.3.5 ผู้บรหิ ารฐานขอ้ มูล ((Database Administrator หรือ DBA) 2.7.3.6 แอพพลิเคชันฐานข้อมูล เปน็ แอพพลิเคชนั ทีส่ ร้างไวใ้ หผ้ ู้ใชง้ านสามารถตดิ ต่อ กับฐานขอ้ มูลได้อยา่ งสะดวก ซ่งึ มีรปู แบบการตดิ ต่อกบั ฐานขอ้ มูลแบบเมนูหรือกราฟฟิก โดยผ้ใู ช้ไม่ จำเปน็ ตอ้ งมีความรู้เกยี่ วกับฐานข้อมูลเลยกส็ ามารถเรยี กใช้งานฐานข้อมลู ได้เช่น บริการเงนิ สด ATM

บทที่ 3 วิธีการดำเนนิ งาน ในการดำเนนิ งานวิเคราะห์และออกแบบระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee คณะผู้จดั ทำได้มี การรวบรวมขอ้ มูลและนำมาวิเคราะหร์ ะบบและกำหนดกระแสขอ้ มลู ต่าง ๆ โดยมีหัวขอ้ ดังนี้ 3.1 รวบรวมขอ้ มลู 3.2 วเิ คราะหโ์ ดยใช้ DFD 3.3 ออกแบบ ER-Model 3.4 ออกแบบฐานข้อมลู และสรา้ งความสัมพนั ธ์โดยใช้ Microsoft Access 3.1 รวบรวมข้อมลู คณะผู้จดั ทำได้มกี ารรวบรวมข้อมลู จากผปู้ ระกอบการหรอื เจ้าของร้าน โดยมีการตัง้ คำถาม ตา่ ง ๆ และได้ดำเนินการรวบรวมขอ้ มลู เพ่ือใช้ในการดำเนินงาน ดังน้ี 3.1.1 คณะผู้จดั ทำ ทำการวางแผนเก็บข้อมูลเพอื่ ดำเนินกจิ กรรม 3.1.2 คณะผู้จดั ทำ ได้ทำการสร้างคำถามขึ้นจำนวน 24 ข้อ เพ่ือสัมภาษณ์เจ้าของรา้ นที่ศกึ ษา 3.1.3 คณะผ้จู ดั ทำ ไดท้ ำการสมั ภาษณเ์ จ้าของร้านโดยใชค้ ำถามทส่ี รา้ งขนึ้ จำนวน 24 ข้อ โดย การไปสอบถามเจา้ ของร้านท่ีรา้ น Caffeina Coffee 3.1.4 นำข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณก์ ับเจ้าของร้านมาเรยี บเรียงและวิเคราะหเ์ พ่ือนำมา ออกแบบระบบ 3.2 วิเคราะหร์ ะบบโดยใช้ DFD คณะผจู้ ัดทำได้ทำการวเิ คราะหร์ ะบบโดยใช้ DFD โดยมรี ปู แบบดงั นี้

11 3.2.1 Context Diagram Level 0 ระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee ภาพที่ 3.1 Context Diagram Level 0 จากภาพที่ 3.1 Context Diagram Level 0 มขี บวนการทำงานดงั นี้ โดยระบบนม้ี ีการติดต่อ กบั ลกู ค้าทีม่ าใชบ้ ริการรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee ตัวแทนจำหนา่ ยและเจ้าของรา้ นโดยประกอบดว้ ย Process คือ ระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee Data Flow In คือ ส่งั ซ้อื สนิ ค้า, รายการส่งั ซอื้ สินค้า, ชำระเงิน, รายงานการขายสินค้า Data Flow Out คอื สนิ ค้า, รายการสนิ ค้า, รายการส่งั ซ้ือสนิ คา้ , ใบเสรจ็ รับเงิน, รายงานการสั่งซอื้ สนิ ค้า

12 3.2.2 Context Diagram Level 1 ระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee ภาพที่ 3.2 Context Diagram Level 1 จากภาพท่ี 3.2 Context Diagram Level 1 มขี บวนการทำงานดังน้ี โดยเรมิ่ ต้นจะมกี าร ตรวจสอบขอ้ มลู ของลกู ค้าก่อนจงึ จะสามารถทำรายการสงั่ ซือ้ สินคา้ ได้ เมอ่ื ได้รับรายสั่งซ้ือสนิ คา้ แลว้ ก็ จะมกี ารบันทึกข้อมูลการขายสนิ ค้าและเช็คสินค้าในคลงั เก็บสนิ ค้า และมีการจัดทำรายงานเม่ือมี รายการส่ังซ้ือเขา้ มาจะมีการตรวจสอบรายการสนิ ค้าคงเหลือ ขอ้ มูลการขายสนิ ค้า จากน้ันจะรายงาน การขายสนิ ค้าให้กับเจา้ ของรา้ น และนำรายการสงั่ ซื้อสนิ คา้ ไปให้แผนกจดั ซ้อื แผนกจัดซ้ือจะนำใบสั่ง ซ้ือสนิ คา้ ไปที่ตัวแทนจำหนา่ ย และเม่ือได้สนิ ค้าแลว้ ก็จะตรวจสอบสนิ ค้าก่อนส่งไปใหล้ ูกคา้ เมือ่ ลูกค้า ไดร้ ับสนิ คา้ และชำระเงนิ เรยี บร้อยแลว้ จะมกี ารบันทกึ ในบัญชีและใหใ้ บเสร็จรบั เงนิ แก่ลูกค้าแล้วนำไป จดั ทำรายงาน 3.3 ออกแบบ ER-Model เมือ่ คณะผูจ้ ดั ทำได้ทำการวิเคราะห์ระบบในส่วนของ DFD เรยี บร้อยแลว้ หลังจากนัน้ คณะ ผจู้ ัดทำได้ทำการออกแบบ ER-Model ข้นึ มา ไดด้ งั น้ี

13 3.3.1 Chen ER-Model ร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee ภาพที่ 3.3 Chen ER-Model

14 3.3.2 Craw’s Foot ER-Model รา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee ภาพท่ี 3.4 Craw’s Foot ER-Model 3.4 ออกแบบฐานข้อมูลและสร้างความสัมพนั ธโ์ ดยใช้ Microsoft Access หลังจากท่ีคณะผจู้ ัดทำได้ทำการศกึ ษาและวเิ คราะห์ระบบ ไดท้ ำการออกแบบตารางข้อมูล และสรา้ งความสมั พนั ธห์ รอื Entity Relationship Diagram ของระบบฐานข้อมลู การขายสินค้า 3.4.1 การออกแบบตารางข้อมูล ภาพท่ี 3.5 การออกแบบตารางข้อมูล

15 3.4.1.1 การออกแบบตารางข้อมูล Customer ภาพที่ 3.6 การออกแบบตารางขอ้ มูล Customer 3.4.1.2 การออกแบบตารางข้อมูล Products ภาพที่ 3.7 การออกแบบตารางข้อมลู Products 3.4.1.3 การออกแบบตารางข้อมูล Employee ภาพท่ี 3.8 การออกแบบตารางขอ้ มลู Employee 3.4.1.4 การออกแบบตารางข้อมูล Order ภาพท่ี 3.9 การออกแบบตารางข้อมลู Order

16 3.4.1.5 การออกแบบตารางข้อมลู Order Detail ภาพที่ 3.10 การออกแบบตารางข้อมลู Order Details 3.4.1.6 การออกแบบตารางฐานขอ้ มลู Category ภาพที่ 3.11 การออกแบบตารางฐานข้อมูล Category 3.4.1.7 การออกแบบตารางข้อมูล Repeipt ภาพท่ี 3.12 การออกแบบตารางขอ้ มลู Repeipt 3.4.2 การสรา้ งความสัมพนั ธ์ หรอื Entity Relationship Diagram หลงั จากที่คณะผู้จดั ทำได้ทำการออกแบบตารางข้อมลู เรยี บรอ้ ยแล้ว กจ็ ะมา ดำเนินการสรา้ งความสมั พันธ์หรอื Entity Relationship Diagram

17 ภาพที่ 3.13 ความสมั พนั ธ์หรือ Entity Relationship Diagram

บทที่ 4 ผลการดำเนนิ งาน 4.1 การออกแอบบหน้าร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee 4.1.1 ออกแบบหน้าจอสินค้า ภาพที่ 4.1 หน้าจอสนิ ค้า

19 4.1.2 ออกแบบหน้าจอการส่งั ซอ้ื ภาพที่ 4.2 หน้าจอการสงั่ ซอ้ื

20 4.1.3 ออกแบบหน้าจอข้อมูลลูกคา้ ภาพท่ี 4.3 หนา้ จอข้อมลู ลูกค้า

21 4.1.4 ออกแบบหน้าจอข้อมูลพนักงาน ภาพท่ี 4.4 หนา้ จอขอ้ มลู พนกั งาน

22 4.1.5 ออกแบบหนา้ จอใบเสร็จ ภาพที่ 4.5 หน้าจอใบเสร็จ

23 4.1.6 ออกแบบหน้าจอรายละเอยี ดสนิ คา้ เพ่ิมเติม ภาพที่ 4.6 หน้าจอรายละเอียดสินค้าเพิ่มเติม 4.2 การจัดเกบ็ ข้อมูล 4.2.1 แสดงขอ้ มลู ลูกคา้ ภาพที่ 4.7 แสดงข้อมลู ลูกคา้ มุมมองออกแบบ

24 ภาพที่ 4.8 แสดงข้อมูลลูกคา้ มุมมองแผ่นข้อมูล 4.2.2 แสดงขอ้ มูลขอ้ มูลสนิ คา้ ภาพที่ 4.9 แสดงข้อมลู สินคา้ มุมมองออกแบบ ภาพท่ี 4.10 แสดงขอ้ มูลสินค้ามมุ มองแผ่นข้อมูล 4.2.3 แสดงข้อมลู รายการขายสินค้า ภาพท่ี 4.11 แสดงข้อมลู รายการขายสนิ ค้ามุมมองออกแบบ ภาพท่ี 4.12 แสดงข้อมูลรายการขายสนิ ค้ามุมมองแผ่นข้อมูล

25 4.2.4 แสดงข้อมูลการสั่งซ้ือสินคา้ ภาพท่ี 4.13 แสดงข้อมูลการสั่งซอื้ มุมมองออกแบบ ภาพที่ 4.14 แสดงข้อมูลการสงั่ ซ้อื มุมมองแผน่ ข้อมูล 4.2.5 แสดงข้อมลู ประเภทสนิ ค้า ภาพที่ 4.15 แสดงข้อมูลประเภทสินค้ามุมมองออกแบบ ภาพที่ 4.16 แสดงข้อมลู ประเภทสินค้ามมุ มองแผ่นข้อมลู

26 4.2.6 แสดงขอ้ มูลใบเสรจ็ ภาพที่ 4.17 แสดงข้อมูลใบเสร็จมุมมองออกแบบ ภาพที่ 4.18 แสดงขอ้ มูลใบเสร็จมุมมองแผ่นข้อมูล 4.2.7 แสดงข้อมลู พนกั งาน ภาพท่ี 4.19 แสดงขอ้ มูลพนกั งานมมุ มองออกแบบ ภาพท่ี 4.20 แสดงขอ้ มลู พนกั งานมมุ มองแผน่ ข้อมูล

บทที่ 5 สรุปผลการวิเคราะหอ์ อกแบบระบบและข้อเสนอแนะ การวิเคราะห์และออกแบบระบบรา้ นคาเฟ่ Coffeina Coffee ซง่ึ การวเิ คราะห์และออกแบบ ระบบในคร้ังน้ีมวี ตั ถปุ ระสงค์ ดังน้ี 5.1 วัตถปุ ระสงคข์ องการวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบ 5.1.1 เพ่อื วเิ คราะห์และออกแบบ ระบบรา้ นคาเฟ่ Coffeina Coffee 5.1.2 เพื่อศึกษาและสำรวจระบบร้านคาเฟ่ Coffeina Coffee 5.1.3 เพื่อเรยี นรู้และเก็บประสบการณจ์ ากการทำธรุ กิจของผูป้ ระกอบการ 5.2 การเกบ็ รวบรวมข้อมูล 5.2.1 คณะผู้จดั ทำทำการเกบ็ วางแผนและรวบรวมข้อมลู เพ่ือดำเนนิ กจิ กรรม 5.2.2 คณะผ้จู ดั ทำได้ทำการสรา้ งคำถามขึ้นจำนวน 24 ข้อเพือ่ สัมภาษณ์กบั เจ้าของร้านท่ีจะไป ศกึ ษา 5.2.3 คณะผูจ้ ัดทำได้ทำการสัมภาษณก์ ับเจา้ ของโดยใชค้ ำถามที่สรา้ งขึ้นจำนวน 24 ขอ้ กับ เจ้าของร้านโดยการไปสอบถามถงึ รา้ น Caffeina Coffee ด้วยตนเอง 5.2.4 นำข้อมลู ที่ไดจ้ ากการสัมภาษณ์กบั เจ้าของรา้ นมาเรียบเรียงและวเิ คราะห์เพ่ือนำมา ออกแบบระบบ 5.3 สรุปผลการวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบ คณะผ้จู ัดทำได้ทำการศึกษาวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบร้านคาเฟ่ Coffeina Coffee โดย ได้ใช้ DFD, ER-Model ในการวิเคราะห์ ขอ้ มูลและ Microsoft Access ในการจดั การฐานขอ้ มูลและ ออกแบบหนา้ จอของระบบซึง่ ไดท้ ำการทดลองระบบแล้วได้ผลสรปุ ออกมาอย่ใู นระดบั ดีมาก 5.4 ข้อเสนอแนะ 5.4.1 ข้อเสนอแนะสำหรับการนำไปใช้ 5.4.1.1 ควรมีการตกแต่งใหด้ ูน่าสนใจ 5.4.1.2 ควรมีเนอื้ หาข้อมลู รา้ นคา้ มากกวา่ นี้ 5.4.2 ขอ้ เสนอแนะในการวจิ ัยครง้ั ตอ่ ไป 5.4.2.1 รวบรวมข้อมูลทีไ่ ด้มาใหล้ ะเอยี ดกว่าน้ี 5.4.2.2 ตรวจสอบเชค็ ข้อมลู ท่ีได้มาใหถ้ ูกตอ้ ง

28 บรรณานกุ รม ณัฐพล บญุ ยะรตั น์ (2557) ความหมายรา้ คาเฟ่ [ออนไลน์] สบื ค้นจาก https://sites.google.com/site/thurkicrankafae098/ อิทธิกร แท่นมงคลมาศ (2556) การวเิ คราะหร์ ะบบ [ออนไลน์] สืบคน้ จาก https://sites.google.com/site/ooad5605110042/sdlc/kar-wikheraah- rabb system-analysis อรพรรณ คงมน่ั (2561) การพฒั นาระบบ [ออนไลน์] สบื ค้นจาก https://sites.google.com/site/eportorra/wicha-kar-wikheraah-laea xxkbaeb-rabb-3204-2006/hnwy-thi-2-khwam-kheaci-phun-than-khxng-kar- phathna-rabb

29 ภาคผนวก ก Context Diagram Level 0 ระบบร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee

30 ภาพ Context Diagram Level 0 ระบบรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee

31 ภาคผนวก ข Context Diagram Level 1 ระบบรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee

32 ภาพ Context Diagram Level 1 ระบบรา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee

33 ภาคผนวก ค ER-Model รา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee

34 ภาพ Chen ER-Model รา้ นคาเฟ่ Caffeina Coffee

35 ภาพ Craw’s Foot ER-Model ร้านคาเฟ่ Caffeina Coffee

36 ภาคผนวก ง Entity Relationship Diagram

37 ภาพEntity Relationship Diagram

38 ภาคผนวก จ เอกสารประกอบการดำเนนิ งาน

39 คำถาม 9 ขอ้ 1.วัตถปุ ระสงคข์ องระบบงาน ตอบ จำหน่ายเคร่ืองดม่ื ตามออเดอร์ใหล้ กู ค้า 2.องค์ประกอบบของระบบงาน ตอบ การจัดสัดส่วนพ้นื ท่ีและบคุ ลากรตามลักษณะการทำงาน ได้แก่ 1.หน้ารา้ น 2.แคชเชยี ร์ 3.ความสัมพนั ธ์ระหว่างองคป์ ระกอบในระบบงาน ตอบ แต่ละองค์ประกอบมหี น้าท่จี ดั เตรยี มออเดอร์ และการทำงานนตี้ ้องได้กำไรจากการทำงาน ซง่ึ สอดคลอ้ งกบั วัตถปุ ระสงค์การทำรา้ นจำหน่ายเครื่องดื่ม 4.ขอบเขตของระบบงาน ตอบ ร้านมขี อบเขตเป็นตวั รา้ น 5.สภาพแวดล้อมของระบบงาน ตอบ มตี น้ ไม้วางไว้ท้งั 2ข้างของรา้ น รอบรา้ นเป็นกระจกใสทั้งหมด 6.ส่วนตอ่ ประสาน (วธิ ีการปฏิสมั พนั ธ์กับสภาพแวดล้อมของระบบงาน) ตอบ แบง่ เป็น 2 ส่วน คอื 1.สว่ นหน้าร้าน สว่ นประสานคอื พนักงานทำหน้าทีจ่ ำหน่ายเครอ่ื งดื่ม และรบั ออเดอร์ให้กบั ลูกค้า 2.สว่ นหลังรา้ น สว่ นประสานคอื พนักงานเตรียมสนิ คา้ เจ้าของร้านที่คอยควบคุมการทำงานของ พนกั งาน

40 7.สิ่งท่ีนำเข้าไปในระบบงาน (หรือขอ้ มลู นำเข้า) ตอบ ออเดอร์เคร่ืองด่มื ทล่ี กู ค้าสั่ง 8.ผลลัพธ์ทีอ่ อกมาจากระบบงาน ตอบ ลกู ค้าไดร้ บั เครอื่ งดื่มตามออเดอร์ทีส่ ั่ง 9.ข้อจำกัดของระบบงาน ตอบ ทักษะการทำงานของลูกจ้าง เช่น การเริ่มทำงานครงั้ แรกอาจจำช่ือเมณูได้ไมค่ รบ มกี ารสอื่ สาร กับลูกคา้ ผดิ พลาด

41 คำถาม 15 ข้อ 1.การป้องกันโรคติดต่อของรา้ นค้า ในสถานการณ์โควิด ตอบ วัดอุณหภูมิ ลา้ งมือด้วยเจลแอลกอฮอลล์ 2.ราคาสินคา้ ที่ต่ำสดุ และสงู สุด ตอบ เครื่องดม่ื ทร่ี าคาต่ำสุดคือ25บาท ราคารสูงสุดคือ45บาท 3.จำนวนลกู ค้าท่มี าซ้ือสินค้าต่อวนั ตอบ 10-20 คน ในชว่ งสถามนการณโ์ ควทิ 19 4.ชอ่ งทางการขาย ตอบ ขายหนา้ ร้าน และเพจในfacebook มีบริการบั ส่งเฉพาะในพ้ืนท่ี อ.มะขาม 5.ชว่ งอายขุ องลูกค้าท่เี ข้าร้านมากทสี่ ุด ตอบ วัยรุ่น 18-19ปี วัยทำงาน30-40 6.มีวิธีการเพ่มิ ยอดขายของร้านอยา่ งไร ตอบ ทำโปรโมชั่นซือ้ น้ำ2แกว้ แถมขนมปงั 1ชดุ 7.กำไรของร้านต่อเดือน ตอบ 12,000-13,000 ต่อเดือน 8.ปญั หาของร้านคา้ ท่ีมกั พบบ่อยๆ ตอบ ค่แู ข่งเยาะมาก มรี า้ นลักษณะเดยี วกนั เยาะ

42 9.การคดั เลือกพนักงานของรา้ น ตอบ เปน็ เดก็ ฝึกงาน 10.เปา้ หมายการขายสินค้าในแต่ละวันของรา้ นคา้ ตอบ ขายให้ได้ 400-500 บาทต่อวนั 11.ชว่ งไหนทีย่ อดขายดี ตอบ หน้าผลไม้ 12.การรกั ษาความปลอดภัยของรา้ นคา้ ตอบ มีการติดกล้องวงจรปิด 13.มีการเพมิ่ เมนูใหม่เข้าเฉล่ียกคี่ รง้ั ต่อเดือน ตอบ 1คร้งั ต่อเดือน 14.จำนวนพนักงานในรา้ น ตอบ 2คน 15.ชว่ งไหนทยี่ อดขายไม่ดี ตอบ หน้าหนาว เพราะอากาศเย็น