ใบงานที่ 4 - คำนวณความเข้มข้นของสารละลาย

วชิ า ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เรอ่ื ง สารละลาย หนา้ 11 ใบงานท่ี 4 : การคำนวณความเข้มข้นของสารละลาย ความเข้มขน้ ของสารละลาย – บอกถึงปรมิ าณของตัวละลายทลี่ ะลายในสารละลาย การบอกความเข้มขน้ ของสารละลายในหนว่ ยร้อยละ สามารถกลา่ วได้ใน 3 รูปแบบ 1. รอ้ ยละโดยมวลตอ่ มวล คือ การบอกมวลของตวั ละลายในสารละลาย 100 กรมั นิยมใช้ กับสารละลายที่มตี ัวละลายเป็นของแขง็ ตวั ทำละลายเปน็ ของแข็งหรือของเหลว ตวั อย่างท่ี 1 น้ำเชื่อมมีความเขม้ ข้น 10 %W/W หมายความว่า ................................................................................................................................................. ตวั อยา่ งที่ 2 นากเป็นสารละลายทเี่ กดิ จากโลหะทองคำและทองแดง นากร้อยละ 45 โดยมวล จะหมายความว่า ................................................................................................................................................. 2. ร้อยละโดยปริมาตรต่อปริมาตร คือ การบอกปริมาตรของตวั ละลายในสารละลาย 100 ลูกบาศก์เซนตเิ มตร นิยมใช้กบั สารละลายทม่ี ตี ัวละลายและตวั ทำละลายเปน็ ของเหลว ตวั อยา่ งท่ี 3 แอลกอฮอลล์ า้ งแผล มีความเขม้ ขน้ รอ้ ยละ 70 โดยปรมิ าตร หมายความว่า ................................................................................................................................................. ตวั อย่างที่ 4 น้ำสม้ สายชู มีความเขม้ ขน้ 20 %V/V หมายความว่า .................................................................................................................................................... 3. รอ้ ยละโดยมวลต่อปริมาตร คือ การบอกมวลของตัวละลายในสารละลาย 100 ลูกบาศกเ์ ซนติเมตร นิยมใช้กับสารละลายทีม่ ตี ัวละลายเปน็ ของแขง็ และตวั ทำละลายเป็นของเหลว ตวั อย่างท่ี 5 นำ้ เกลอื มคี วามเขม้ ขน้ 30 %W/V หมายความวา่ ................................................................................................................................................. ตัวอยา่ งที่ 6 น้ำเชือ่ ม มคี วามเขม้ ข้นร้อยละ 50 โดยมวลต่อปริมาตร หมายความว่า .................................................................................................................................................

วชิ า ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เร่อื ง สารละลาย หน้า 12 โจทย์ เรอื่ งการคำนวณความเข้มข้น/สภาพการละลายไดข้ องสารละลาย 1. เม่ือละลายเกลอื แกง 10 กรัม ในนำ้ 70 กรัม สารละลายทไี่ ดจ้ ะมคี วามเข้มข้น โดยมวลเทา่ ใด ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. คำนวณด้วยการใช้สตู ร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 2. ถ้านำแอลกอฮอล์ 60 ลูกบาศกเ์ ซนติเมตร ผสมกบั นำ้ ทำให้เป็นสารละลาย 200 ลกู บาศก์ เซนตเิ มตร สารละลายน้ีมีความเข้มขน้ ร้อยละเท่าใดโดยปรมิ าตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. คำนวณดว้ ยการใช้สตู ร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 3. สารละลายโซเดยี มคลอไรดจ์ ำนวน 400 ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร มีโซเดยี มคลอไรดล์ ะลายอยู่ 80 กรมั สารละลายโซเดยี มคลอไรดน์ ้ีมคี วามเขม้ ขน้ รอ้ ยละเทา่ ใดโดยมวลตอ่ ปรมิ าตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. คำนวณด้วยการใชส้ ูตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วิชา ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เร่อื ง สารละลาย หน้า 13 4. ในการเตรยี มสารละลายกลูโคสปรมิ าตร 200 ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร โดยใส่กลโู คสมวล 40 กรมั ลงไป แล้วคนใหล้ ะลายหมด สารละลายท่ไี ด้มีความเข้มข้นร้อยละเท่าใดโดยมวลตอ่ ปรมิ าตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. คำนวณดว้ ยการใช้สูตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 5. เตมิ NaCl 5 กรมั ลงในสารละลาย NaCl เขม้ ข้นร้อยละ 40 โดยมวลต่อปรมิ าตร จำนวน 50 ลูกบาศก์เซนติเมตร จากนั้นเติมน้ำอีกจนมีปริมาตร 200 ลูกบาศก์เซนติเมตร สารละลาย NaCl หลงั เจอื จางจะมคี วามเข้มขน้ รอ้ ยละโดยมวลตอ่ ปรมิ าตรเท่าใด ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วชิ า ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เรื่อง สารละลาย หน้า 14 6. จงหาความเข้มข้นในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อปริมาตรของสารละลายที่เกิดจากการผสม NaCl เข้มข้นร้อยละ 40 โดยมวลต่อปริมาตร ปริมาตร 50 ลูกบาศก์เซนติเมตร กับสารละลาย NaCl เข้มข้นร้อยละ 10 โดยมวลต่อปริมาตร ปริมาตร 200 ลูกบาศก์เซนติเมตร จากนั้นเติมน้ำอีก 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 7. เตรยี มนำ้ เกลอื 3 ชุด ดงั นี้ ชดุ A ละลายเกลอื แกง 4.8 g ในนำ้ จนได้สารละลายปริมาตร 120 cm3 ชุด B เติมเกลอื แกง 1.2 g ลงในสารละลายนำ้ เกลอื เขม้ ขน้ 6.4 %โดยมวลตอ่ ปรมิ าตร จำนวน 125 cm3 ชุด C เติมน้ำ 55 cm3 ลงในสารละลายนำ้ เกลอื เข้มขน้ ร้อยละ 15 โดยมวลต่อปรมิ าตร จำนวน 45 cm3 จงเรยี งลำดบั ความเค็มของนำ้ เกลอื จากน้อยไปหามาก ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วชิ า ว22101 วทิ ยาศาสตร์ ม.2 เรื่อง สารละลาย หนา้ 15 8. ในห้องทดลองมีสารละลายเอทานอลเข้มข้นร้อยละ 75 โดยปริมาตร จำนวน 500 ลูกบาศก์ เซนติเมตร ซ่ึงจะนำมาใชเ้ ตรียมสารละลายเอทานอลจำนวน 2 การทดลอง โดยแต่ละการทดลองตอ้ ง ใชส้ ารละลายเอทานอลทีม่ ีความเข้มขน้ ตา่ งกนั ดังนี้ การทดลองท่ี 1 ใช้สารละลายเอทานอล เขม้ ข้นร้อยละ 60 โดยปริมาตร จำนวน 250 cm3 การทดลองท่ี 2 ใชส้ ารละลายเอทานอล เข้มข้นร้อยละ 75 โดยปรมิ าตรทเี่ หลอื จากการทดลองท่ี 1 สารละลายเอทานอลทใ่ี ช้ในการทดลองที่ 2 มีเอทานอลละลายอยกู่ ่ีลูกบาศก์เซนติเมตร (o-net’63) ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 9. มดี า่ งทับทัม 2 กรมั ในสารละลาย 250 ลูกบาศก์เซนตเิ มตร สารละลายนี้มีความเข้มข้นร้อยละ เท่าใดโดยมวลตอ่ ปริมาตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 10. ตอ้ งการเตรยี มสารละลายเกลอื แกงเข้มขน้ รอ้ ยละ 0.9 โดยมวลต่อปริมาตร จำนวน 50 ลูกบาศก์เซนตเิ มตร จะต้องใช้เกลอื แกงก่ีกรมั ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วชิ า ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เรื่อง สารละลาย หนา้ 16 11. นำ้ สม้ สายชทู ่ีมีความเขม้ ข้นของกรดนำ้ สม้ ร้อยละ 5 โดยปริมาตรต่อปรมิ าตร จำนวน 3 ลติ ร จะมกี รดน้ำสม้ เปน็ องค์ประกอบกีล่ ูกบาศก์เซนติเมตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 12. อากาศมีแก๊สออกซิเจนอย่รู ้อยละ 21 โดยปริมาตรต่อปริมาตร ถา้ ต้องการแยกแก๊สออกซเิ จน จำนวน 63,000 ลติ ร ออกจากอากาศ จะต้องใชอ้ ากาศก่ลี ติ ร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 13. นำ้ สม้ สายชเู ปน็ สารละลายของกรดน้ำสม้ กับนำ้ ถ้าต้องการนส้ ม้ สายชูทีม่ คี วามเขม้ ข้นรอ้ ยละ 5 โดยปรมิ าตรตอ่ ปรมิ าตร จำนวน 20 ลิตร จะต้องใช้กรดนำ้ ส้มกล่ี ติ ร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 14. ถ้าต้องการนำ้ เชื่อมจำนวน 3 ลิตร โดยการละลายกลูโคสในน้ำใหม้ ีความเข้มขน้ ร้อยละ 40 โดย มวลตอ่ ปริมาตร ตอ้ งใช้กลโู คสก่ีกรมั ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วชิ า ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เร่ือง สารละลาย หน้า 17 15. เหล็กกล้าไร้สนมิ ชนดิ หนงึ่ มีโครเมยี มเปน็ องค์ประกอบอยู่ร้อยละ 9 โดยมวลตอ่ มวล ถา้ ตอ้ งการ เหลก็ กล้าไร้สนมิ 3 ตนั ตอ้ งใชโ้ ครเมียมอย่างนอ้ ยกกี่ โิ ลกรมั ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 16. ถา้ มโี พแทสเซียมคลอไรด์ 45 กรัม จะสามารถเตรียมสารละลายโพแทสเซียมคลอไรดเ์ ขม้ ขน้ รอ้ ย ละ 15 โดยมวลต่อปรมิ าตรไดส้ งู สุดกลี่ ิตร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. 17. ดา่ งทับทมิ เม่อื ละลายในน้ำจะได้สารละลายใสสมี ่วงแดง การเตรยี มสารละลายดา่ งทบั ทิม 3 ครง้ั โดยใชป้ รมิ าณดา่ งทับทิมและปรมิ าณสารละลาย ดงั ตาราง ครง้ั ที่ ปริมาณดา่ งทับทมิ (g) ปริมาณสารละลาย (cm3) 1 22.5 150 2 25.0 250 3 36.0 120 ลำดบั ความเข้มของสสี ารละลายจากมากไปน้อยเป็นอยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วชิ า ว22101 วทิ ยาศาสตร์ ม.2 เร่ือง สารละลาย หนา้ 18 18. กรดไฮโดรคลอรกิ เปน็ องค์ประกอบหลกั ของน้ำยาลา้ งหอ้ งนำ้ บางประเภท กรดไฮโดรคลอริก นอกจากจะช่วยกำจดั คราบสะสมตา่ ง ๆ ในห้องนำ้ แลว้ ยงั ทำให้เกดิ การระคายเคอื งตอ่ ผวิ หนัง ถ้าเข้า ตาอาจทำให้ตาบอดได้ นำ้ ยาล้างห้องน้ำ 3 ย่ีห้อมคี วามเข้มข้นและปรมิ าตร ดังน้ี ย่ีหอ้ ความเขม้ ข้น ปรมิ าตรของนำ้ ยาลา้ งห้องน้ำ (cm3) (รอ้ ยละโดยมวลต่อปริมาตร) A 8.5 400 B 15 200 C 20 120 ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วชิ า ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เร่ือง สารละลาย หน้า 19 19. กราฟแสดงความสมั พันธร์ ะหว่างสภาพละลายไดข้ องสาร A และ B ในน้ำ 100 กรัม ทอ่ี ุณหภูมิ ตา่ ง ๆ เป็นดงั น้ี จากกราฟข้อความใดกล่าวถกู ต้อง (O-net’64) 1. การเพ่มิ อณุ หภูมิจะสง่ ผลเฉพาะสภาพละลายไดข้ องสาร A เทา่ นนั้ 2. ทีอ่ ุณหภูมิ 30 องศาเซลเซยี ส ปริมาณสูงสุดท่ีสาร B จะละลายในน้ำ 200 กรมั ไดห้ มด คือ 5 กรมั 3. ถ้าละลาย A และ B ในนำ้ 20 กรมั ที่อณุ หภูมิ 20 องศาเซลเซยี ส จนสารละลายอมิ่ ตวั สาร A จะละลายได้มากกวา่ สาร B 2 กรมั 4. ถ้าละลายสาร B 15 กรัม ในนำ้ 100 กรัม ทีอ่ ณุ หภูมิ 20 องศาเซลเซยี ส แล้วเพิ่มอณุ ภูมิ จนถงึ 40 องศาเซลเซียส สาร B จะละลายได้หมด วิธคี ดิ ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..

วิชา ว22101 วิทยาศาสตร์ ม.2 เรอ่ื ง สารละลาย หน้า 20 20. สภาพละลายได้ของลิเทียมซัลเฟตในน้ำ 100 กรัม ท่อี ุณหภูมติ า่ ง ๆ เปน็ ดังนี้ สภาพละลายได้ของสารในน้ำ 100 กรมั ทอ่ี ุณหภุมิต่าง ๆ (g) 0 C 20 C 60 C 100 C 36 34 33 31 จากข้อมูล ถ้าตอ้ งการให้ลิเทยี มซลั เฟต จำนวน 50 กรมั ละลายในน้ำไดห้ มดจะต้องใชน้ ้ำปรมิ าณ ก่กี รัมและอณุ หภูมิกอี่ งศาเซลเซียส ปรมิ าณนำ้ (g) อณุ หภมู ิ ( C) 1. 120 0 2. 120 60 3. 150 20 4. 150 100 วิธีคดิ ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………..