ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ກາຌຘູຍດາຽຎັຌຘາຽນຈຘໍາຌັ ຂບຄກາຌຽຘງຆທີ ຈິ ງບໄ ຌຓະຽປຄັ ຎບຈ, ບກັ ຽຘຍນົບຈຖຓ຺ , ຊຄ຺ ຖຓ຺ ຉຄຶ ຑບຄ ຖະ ຑະງາຈນທ຺ ເຽຘຌັໄ ຽຖບື ຈ. ກາຌຘູຍດາຓໃ ຌກາຌຽຘຍຉຈິ ຆະຌຈິ ຈຼທໃ ຊີ ກື ກຈ຺ ໝາງ ຖະ ກຌ຺ ແກກາຌຽຘຍ ຉຈິ ກໃ ໍ ຓໃ ຌຍຍຈຼທກຍັ ດາຽຘຍຉຈິ ໃ ຏີ ຈິ ກຈ຺ ໝາງບໃ ຌື ໂ ຎັຈຍຸ ຌັ ດາຘູຍຽຎັຌຘາຽນຈຂບຄກາຌຽຘງຆທີ ຈິ ຘາຓຖາໄ ຌ ຌ຺ ຉໃ ໍຎີເຌໃ ທ຺ ຖກ ຽຆໃ ຄິ ຘໃ ທຌເນງໃ ຓໃ ຌດໃ ູເຌຎະຽຈໃ ີ ະຽຖຌີ ຖທໄ , າຈທໃ າເຌບກີ ຘາຓຘຍິ ຎີຂາໄ ຄໜາໄ າໍ ຌທຌຏູ ໄ ຽຘງຆທີ ຈິ ະຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ 10 ຖາໄ ຌຌ຺ ເຌຌຌັໄ 7 ຖາໄ ຌຌ຺ ະດໃ ູຎະຽຈກໍາຖຄັ ຑຈັ ະຌາ, ຽຎັຌນງຄັ ໃ ຄິ ຽຎັຌຌທຌ?ີໄ ຽຑາະທໃ າ ເຌຎະຽຈໃ ຑີ ຈັ ະຌາຖທໄ ຖະ. ຏຌ຺ ຎະກຈ຺ ທໃ າາໍ ຌທຌຏູຘໄ ູຍດາ ແຈນໄ ຸົຈຖຄ຺ ຸກຎີ. ຘໍາຖຍັ ຎະຽຈໃ ກີ າໍ ຖຄັ ຑຈັ ະຌາງຄັ ຍໃ ໍຓ.ີ ຓຓີ າຈຉະກາຌໃ ຽີ ຂຓັໄ ຂຄຽຈຈັ ຂາຈຽຑໃ ບື ທຍຸຓ ນົື ຽຑໃ ບື ນຸົຈຏໃ ບຌກາຌຍໍຖິ ຑກດາຘູຍ ຖະ ຍຌັ ຈາຍໍຖຘິ ຈັ ບຸ ຈຘະນະກໍາດາຘູຍແຈຽໄ ຖໃ ຄັ ຽຎ຺າໄ ໝາງເຘໃ ຉະນົາຈບາຆທີ ໃ າະຽຑໃ ຓີ ງບຈກາຌຂາງເນແໄ ຈຘໄ ູຄຂຌຶໄ ປບຈ 33% ເຌຎີ 2000 ຽຆໃ ຄິ ຽຎ຺ໄາໝາງຘໍາຌັ ຓໃ ຌຽຖໃ ຄັ ເຘຓໃ ງຄິ ຖຈັ ຊະຍາຌກໍຆື ທຄຘາາຖະຌະຘຸ ກ ຖະ ບຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ບໃ ຌື ໂຂບຄຖຈັ ຖະ ບຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ຓະນາຆຌ຺ ກໍຽຖໃ ຓີ ຓນີ ົາງຓາຈຉະກາຌຽຑໃ ບື ຘະກຈັ ກຌັໄ ຏຌ຺ ຘະບໄ ຌ ຂບຄດາຘູຍຖທໄ . ເຌຌາຓຽຎັຌຎະຽຈຘະຓາຆກິ ຂບຄບຄ຺ ກາຌບະຌາແຓຖກ, ຘຎຎ ຖາທ ຽປາ຺ ກແໍ ຈຘໄ ະນບົ ຄທຌັ ຍໃ ຘໍ ູຍດາຂບຄ ຖກຂຌຶໄ ເຌຸກໂຎີ ຄັ ແຈໄ ຘະຌາຽຏງີ ຏໃ ແຑບຌັ ຉະຖາງໃ ຽີ ກຈີ າກກາຌຘູຍດາດໃ າຄກທາໄ ຄຂທາຄ, ຈງຘະຽຑາະ າຄຘໃ ຓື ທຌຆຌ຺ ຌບກາກຌີໄ າຄນບໄ ຄກາຌຘໍາຌກັ ຄາຌ ຖຈັ ຊະຓຌ຺ ຉ,ີ ກະຆທຄຘາາຖະຌະຘຸກ ະຌະກໍາຓະກາຌ ບານາຌ ຖະ ຘຓ຺ ຍ຺ ຘະນະຑຌັ ຓໃ ງຄິ ຖາທແຈຓໄ ີ ໍາຘໃ ຄັ ຖຄ຺ ນາໄ ຓກາຌຘະຌາາຄທິ ະງຸ, ຖະຑາຍ, ນາໄ ຓກາຌ ຂຌຶໄ ຎາໄ ງຘະຌາເຌໃ ຘີ າາຖະຌະ, ນາໄ ຓເຘໃ ຎາໄ ງຘະຌາເຌກາຌຂໃ ຄຂຌັ ກຖິ ານໃ ຄຆາຈດໃ າຄຽບາ຺ ຄິ ຽບາ຺ ຄັ ໂຖໂ. ຉທ຺ ດໃ າຄ ຍຈ຺ ທາຓ “ນໃ ທຄເງຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓປໃ ທຓກຌັ ” ກບຄຎະຆຸຓຘໍາຓະຌາທໃ າຈທໄ ງ “ຏຌຄາຌຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓຓໃ ຌຂບຄ” ຽຆໃ ຄິ ກບຄຽຖຂາະຌະກາໍ ຓະກາຌ ຓໃ ຌໍາໄ ຂບຄນໃ ຄຆາຈຖາທຈັ ຂຌຶໄ ຽຓໃ ບື ທາຌຆຌ຺ ຌີໄ ຌຍັ ທໃ າຽຎັຌກບຄຎະຆຸ ຓໃ ຽີ ຎັຌຓໃ ປຄ, ຘາຓາຈຈຄຶ ຈູຈຽບາ຺ ນົາງ ຑາກຘໃ ທຌໃ ຽີ ປຈັ ທຼກກໃ ຼທກຍັ ຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓຽຂາ຺ໄ ປໃ ທຓ, ຘຌ຺ ະຌາ, ຎະກບຍໍາຈິ ຽນຌັ ແຈເໄ ຌຖະຈຍັ ໃ ີ ກທາໄ ຄຂທາຄ. ຌກັ ຘໍາຓະຌາກບຌໃ ຓີ າາກກບຄຽຖຂາຓໃ ຌໍາໄ ຂບຄຘາກຌ຺ , ກບຄຽຖຂາຓໃ ຌໍາໄ ຂບຄຖາທ, າກບຄ຺ ກາຌ ທິ ະງາຘາຈ, ຽຉກັ ຌຖຆີ ຖະ ຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓ, າກຘະຊາຍຌັ ບບກຍຍຆຌ຺ ຖະຎະາຌ, ຘະຊາຍຌັ ບະຌາແຓ ຖະຍາຈທິ ະງາ, ຘະຊາຍຌັ ແຂງໄ ຸຄຓໃ ກາຐາກ ຖະ ຓຄແຓ,ໄ າກຄກາຌຉາໄ ຌກາຌຽຆາະຽໃ ບື ຌ, ຄກາຌຘໍາ ນົທຈຌາໍໄ ເຉຈໄ ຌິ , າກຘູຌທແິ ຸຌະຑາຍຌາໍໄ , ຄກາຌຈັ ຘຌັ ຈຌິ າຓ, ກຓ຺ ບຸຉຸຌງິ ຓ຺ ທິ ະງາ, ກຓ຺ ຎໃ າແຓ ໄ ຖະ າກນໃ ຄບໃ ຌື ໃ ຍີ ໃແໍ ຈກໄ ໃ າທຽຊຄິ . ຖທໄ ຌຉໃ ຓໃ ຌຏູໄ ໃ ຓີ ີ ທາຓຽຎັຌນໃ ທຄຽຎັຌເງເຌຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓຈທໄ ງກຌັ ຄັ ຌຌັໄ . ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ຑາກຌັ ຽຎັຌນໃ ທຄທໃ າຆຍັ ຑະງາກບຌາໍ ຓະຆາຈບຌັ ບຸຈຓ຺ ຘຓ຺ ຍູຌຂບຄຎະຽຈຆາຈະຍກ຺ ນຄໄ ຖະ ຘູຌຽຘງແຎດໃ າຄຍໃ ໍກຸຓໄ ໃ າ, ດາໄ ຌທໃ າກາຌຂຸຈຌ຺ໄ ຆຍັ ຑະງາກບຌຌຌັໄ ະຽຎັຌກາຌໍາຖາງຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓດໃ າຄປຸ ຌປຄບຌັ ຽຌໃ ບື ຄຓາາກຂາຈຈິ ຘໍາຌກຶ ຖະ ທິ ກີ າຌໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ. ຄັ ຌຽີໄ ຑາະເຌຖະງະຏໃ າຌຓາ, ຎໃ າແຓຉໄ ຍຶ ນຸົຈໜບໄ ງຊບງຖຄ຺ ດໃ າຄແທທາ ບຌັ ຽຌໃ ບື ຄຓາາກ ກາຌຉຈັ ແຓຆໄ ະ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 41
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຆາງ, ກາຌຽປຈັ ແປໃ , ແຒແໝຎໄ ໃ າ ຖະ ບໃ ຌື ໂ. າຄຈາໄ ຌບຸຈຘານະກໍາ ກໃ ໍຓີ ປຄຄາຌາໍ ຌທຌໜໃ ຄຶ ຎະຘຍ຺ ກຍັ ຍຌັ ນາຓຌ຺ ຖະຑຈິ ບຌັ ຽຌໃ ບື ຄຓາາກຏຌ຺ ຘະບໄ ຌຈໃ ຄັ ກໃ າທ, ຽຊຄິ ຓໃ ຌທໃ າງຄັ ຍໃ ໍຎະຘຍ຺ ກຍັ ຍຌັ ນາຈງກຄ຺ ຉໃ ກາຌງກ຺ ງາໄ ງຎະຆາຆຌ຺ , ກາຌຸຓໄ ບຄບໃ າຄຉໃ ຄ, ກາຌຘູຌຽຘງຽຌບືໄ ໃ ຎີ ູກຐັຄ ຖະ ຽຌບືໄ ໃ ຎີ ໃ າແຓ ໄ ຖະ ກາຌຎໃ ຼຌຎຄຸຌະຑາຍຌໍາໄ ກໃ ໍຖທໄ ຌ ຉໃ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ໃ ໜີ າໄ ຽຎັຌນທໃ ຄ ຘະຌຌັໄ , ຑທກຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ໃ ຄຶ ດາກນາປູຍຍຍກາຌຑຈັ ະຌາໃ ງີ ຌື ງຄ຺ ດໃ າຄຓີ ຏຌກາຌ ຖະ ກາຌຸຓໄ ບຄໃ ຓີ ີ ຎະຘຈິ ຑິ າຍາຄກຈ຺ ໝາງ. ຉໃ ກໍຽຎັຌໜາໄ ຽຘງຈາງດໃ າຄໜໃ ຄຶ ເຌແຖງະຏໃ າຌຓາ, ຏຌ຺ ຄາຌ, ຈິ າຄ, ຏຌຄາຌໃ ຽີ ຂາ຺ ຽາ຺ໄ ແຈກໄ ະໍາຖຄ຺ ແຎ ຖທໄ ຌຌັໄ , ຍໃ ໍໃ ບງແຈປໄ ຍັ ກາຌຽຏງີ ຏໃ ຽໃ າ຺ ໃ ີ ທຌ, ກາຌຘກຶ ຘາບຍ຺ ປຓ຺ ຌທຈິ ກໃ ຼທກຍັ ຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓ, ງຄັ ຍໃ ໍຌັ ຽຖກິ ຽຆໃ ຄິ ຄັ ຌຽີໄ ຑາະຽຌຌັໄ ໜກັ ຉໃ າຄຈາໄ ຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ , ຉໃ ທໃ າຂາຈກາຌຘະຌາຽຏງີ ຏໃ ຽຆໃ ຄິ ຏູໄ ໃ ີ ະຆໃ ທງແຈຈໄ ີ ໃ ີ ຘຸຈກໍ ຘື ໃ ຓື ທຌຆຌ຺ ຌຌັໄ ຽບຄ. (ຈັ າກໜຄັ ຘຑື ຓິ ທຼຄຌັ ເໝໃ ຘະຍຍັ ທຌັ ີ 21/12/1994) ກ. ກາຌບໃ າຌຘາຖະະຈີ - ກາຌບໃ າຌຘາຖະະຈຽີ ຎັຌກາຌບໃ າຌຽຖໃ ບື ຄທາຓປູຉໄ ໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌບໃ າຌຘາຖະະຈຽີ ຖໃ ບື ຄ ຏຄ຺ ຓຖໍ ະຌະ າກຽຂຈ “ທຄ຺ ຽຈບື ຌາໍ ” - ຏຄ຺ ຓຖໍ ະຌະ ນົື ຽປຕບຌິ ຽປາ຺ ກແໍ ຈງໄ ຌິ ຆໃ ື “ຘາຓນໃ ຼົ ຓບຄາໍ ” ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌຽຂຈໃ ຽີ ຘຌັໄ ຆາງຈຌຂບຄຖາທ - ແ ຖະ ຑະຓາໄ ຉຈິ ບຈກຌັ ຄັ ຽຎັຌຘູຌຏະຖຈິ ຽປຕບຌິ ເນງໃ ກທໃ າໝໃ ເູ ຌຖກ, ຉໃ ຍໃ ໍຑໍຽໃ າ຺ ເຈຎີຓາຌ,ີໄ ຘູຌກາຄ ຏະຖຈິ ຽປຕບຌິ ນໃ ຄເໝໃ ແຈຎໄ າກຈ຺ ຉທ຺ ຂຌຶໄ ເຌຏຌໃ ີ ຖກ ຌຌັໄ ຓໃ ຌເຌຽຂຈ “ທຄ຺ ຽຈບື ຌໍາ” ຖະ ຓໃ ຌງຄັ ຽຎັຌຌບໄ ຄ ຂບຄ “ຘາຓນໃ ົຼຓບຄໍາ” ຉໃ ຓຌັ ຑທຓເນງໃ ຉຂຌຶໄ ຆກັ ເຆ.ໄ ຽຂຈທຄ຺ ຽຈບື ຌໍາ (GOLDEN CRESCENT) ຉຄັໄ ດໃ ູຽຂຈໃ ີ ຈຸ ຘາງຈຌຎາກຈິ ຘະຊາຌ, ບຕີ າຌ ຖະ ບຒັ ກາຌຘິ ະຊາຌ ຉຈິ ບຈກຍັ ຽຂຈຑູຑຼຄຈໃ ຄັ ກໃ າທຽໝາະຘຓ຺ ເຌກາຌຎູກຐໃ ິຌ ຖະ ຑຼຄແຖງະຽທຖາບຌັ ຘຌັໄ ໂ ເຌ ກາຌຽໃ ບື ຌແນທຂບຄກໃ ຸຓຑໃ ໍາໄ ຏຄ຺ ຓຖໍ ະຌະຌີໄ ກໍແຈຽໄ ປຈັ ເນໄ ຽຂຈທຄ຺ ຽຈບື ຌໍາ ກາງຽຎັຌຘູຌກາຄຏະຖຈິ ຽປຕບຌິ ບຌັ ຈຍັ ຘບຄຂບຄຖກ. ດໃ ູເຌຍຈ຺ ຖາງຄາຌງາທ 93 ໜາໄ ຂບຄບຄ຺ ກາຌຘຍື ຖາຆະກາຌຖຍັ ຆ.ີ ແບ.ຽບ (CIA) ຂບຄ ຘະນະຖຈັ ບາຽຓຖກິ າ, ໃນີປ 1992 ແຈໄ ເນຖໄ າງຖະບຼຈເຌກາຌຽໃ ບື ຌແນທ ຂບຄກໃ ຸຓຑໃ ໍາໄ ດາຽຘຍຉຈິ ເຌຽຂຈທຄ຺ ຽຈບື ຌໍາ, ຉາຓຍຈ຺ ຖາງຄາຌຈໃ ຄັ ກໃ າທ, ກາຌຏະຖຈິ ຽປຕບຌິ ເຌຽຂຈຘາຓນໃ ົຼຓບຄໍາ ຓໃ ຌກະໍາຂຌຶໄ ຈງກໍາຖຄັ ຎະກບຍບາທຸຈຂບຄຆຌ຺ ຆາຈຘໃ ທຌໜບໄ ງ, ຉໃ ຘໃ ທຌກາຌຏະຖຈິ ເຌ ຽຂຈທຄ຺ ຽຈບື ຌາໍ ຓໃ ຌຓກີ າຌຽຂາ຺ໄ ປໃ ທຓຂບຄຌາງ ະນາຌຖະຈຍັ ຘູຄ ຖະ ຌກັ ກາຌຽຓບື ຄຏູໄ ໃ ຓີ ບີ ຈິ ຑິ ຌ຺ ຂບຄ ຎາກຈິ ຘະຊາຌ, ຉາໄ ຌກາຌໍາຌທຌຂບຄບຄ຺ ກາຌຉໃ ໍຉາໄ ຌ ດາຽຘຍຉຈິ ຂບຄບຄ຺ ກາຌ ຘ.ຎ.ຆ (UNDCP) ກາຌຘໃ ຄ຺ ບບກ ຽປຕບຌິ າກຎາກຈິ ຘະຊາຌ ຎີໜໃ ຄຶ ຓຓີ ູຌໃ າ ຖະນທໃ າຄ 800 ຖາໄ ຌນາ 1,8 ຉືໄ ຈຖາຘະນະຖຈັ ບາຽຓຖກິ າ ຽຑໃ ບື ະແຈຘໄ ໃ ຄ຺ ຏຄ຺ ຓຖໍ ະຌະຖະຈຍັ ຈໜີ ໃ ຄຶ ຉຌ ກໃ ຉໍ ໃ ໍຽຓໃ ບື ຉບໄ ຄຌາໍ ເຆຐໄ ໃ ິຌຘຍິ ຉຌ ເຌຂະຌະກາຌຏະຖຈິ ຐໃ ິຌດໃ ູ ຘາຓນໃ ົຼຓບຄໍາ ຍຌັ ຖແຸ ຈໄ 2.700 ຉຌ, ກາຌຏະຖຈິ ຐໃ ິຌດໃ ູ ຽຂຈທຄ຺ ຽຈບື ຌໍາ ກຍໍ ໃ ໍຉໃ ໍ ກທໃ າ 2.200 ຉຌຉໃ ໍຎີ, ຑາງນົຄັ ບຕີ າຌແຈຎໄ ະກາຈເຆກໄ ຈ຺ ໝາງຖຄ຺ ຈຎະນາຌຆທີ ຈິ ຉໃ ໍຏູໄ າໄ ດາຽຘຍຉຈິ , ຎາກຈິ ຘະຊາຌ ກແໍ ຈກໄ າງຽຎັຌຽຘຌັໄ າຄບຌັ ຘໍາຌັ ເຌກາຌຘໃ ຄ຺ ບບກຏຄ຺ ຓຖໍ ະຌະຌແີໄ ຎຘໃ ູ ຖກຑາງຌບກ ຽຆໃ ຄິ ຏໃ າຌາຄຽຘຌັໄ ຌ,ີໄ ຎີໜໃ ຄຶ ຎະຓາຌ 40-50 ຉຌ ຖະ ຘໃ ທຌເນງໃ ກຘໍ ໃ ຄ຺ ແຎດູຕຍ຺ ຖະ ຘະນະຖຈັ ບາຽຓຖກິ າ, ຘໃ ທຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 42
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ໜໃ ຄຶ ກໍ າໍ ໜໃ າງຑາງເຌຎາກຈິ ຘະຊາຌຽບຄຽຆໃ ຄິ ຎັຈຍຸ ຌັ ກຓໍ ຏີ ູຽໄ ຘຍຍໃ ໍກທໃ າ 2 ຖາໄ ຌຌ຺ , ຽຂຈູຽຍີ ຓປາຖຌ ຖະ ຍາ ຽາ຺ໄ ແຈຽໄ ຎັຌຈຸ ຘຸຓເຌກາຌຏະຖຈິ ຏຄ຺ ຓຖໍ ະຌະຌີໄ ເຌາທຎີ 1979 ເຌຽຂຈຖຍຈີ ຊາຌຂບຄ ຎາກຈິ ຘະຊາຌຓີ ປຄຄາຌຏະຖຈິ ຽປຕ ບຌິ ຑຼຄນໃ ຄຈຼທ, ຉໃ ແຈຽໄ ຑໃ ຓີ ຽຎັຌ 22 ນໃ ຄ ເຌຽຂຈູຽຍີ ຖະ ຓຕາຖຌປຄຄາຌຏະຖຈິ ດໃ ູ ຖທໄ 64 ນໃ ຄ ເຌາທຘຄ຺ າຓດໃ ູບຒັ ກາຌຘິ ະຊາຌ (1978-1989) ກໃ ໍຓີ ຽຖໃ ບື ຄຈໃ ຄຈຄັ ຂຌຶໄ ກຍັ ບຄ຺ ກາຌຆແີ ບຽບ ຽຆໃ ຄິ ຓຘີ ໃ ທຌຑທ຺ ຑຌັ ເຌກາຌຌໍາຽບາ຺ ຽຄຌິ າກາຌຂາງຽປຕບຌິ ແຎຆືໄ ບາທຸ ຈຓາຆໃ ທງ ຑທກຓູາຽຕຈຌິ ເຌບຒັ ກາຌິ ຘະຊາຌ, ເຌຍຈ຺ ຂຼຌຽຓໃ ບື ຍໃ ໍຈຌ຺ ຓາຌຂີໄ ບຄໜຄັ ຘຑື ຓິ “ຈາທ” ເຌຽຓບື ຄ ກາຕາຖຌິ ຂບຄຎາກຘິ ະຊາຌ ກໍ ແຈກໄ ໃ າທນາທໃ າຎາກຈິ ຘະຊາຌເຆຽໄ ຄຌິ າກກາຌາໄ ດາຽຘຍຉຈິ ແຎຆືໄ ບາທຸຈ. ຽປຕບຌິ ແຈກໄ າງຽຎັຌແຑຸກາຓໜໃ ຄຶ ຉໃ ໍກາຌຈໍາຖຄ຺ ຄ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄຓຘີ ຌິ ຖະໍາຂບຄຓະຌຸຈ. ຽປຕບຌິ ຓຘີ ໃ ທຌ ປໃ ທຓເຌກາຌາໍ ຖາງທາຓຘທີ ແິ ຖຂບຄຘຄັ ຓ຺ ຑທກຽປາ຺ . (ຈັ ຓາາກໜຄັ ຘຑື ຓິ ທຼຄຌັ ເໝໃ ຘະຍຍັ ບບກທຌັ ີ 1/5/95 ໜາໄ 6) ຂ. ກາຌບໃ າຌຽຖໃ ບື ຄຘຌັໄ ຽຖໃ ບື ຄ “ໝໃ ຑູ ໃ ໍ” ຖຄທຌັ ຽຘາ຺ , ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ກຍັ ຖູກຘາທບາງຸ 7 ຂທຍງໃ າຄແຎຉາຓຓຌາໍໄ ຂບຄ ຽຑໃ ບື ຑກັ ຏໃ ບຌດໃ ບຌບາຖຓ຺ ຉໃ ບາຖຓ຺ , ກໍຍໃ ໍບງຎບຈຎໃ ຄ ຽຑາະຍາຈຉຌີ ແຎກະຍ຺ ກຍັ ຘໃ ຄິ ຽຘຈຽນົບື ນົາງດໃ າຄ, ຖູກຘາທງໃ າຄປຼຄຂາໄ ຄຍາຄຄັໄ ກໃ ງໍ ໃ າຄ ບບກກໃ ບຌ, ຍາຄຄັໄ ກຉໍ ກ຺ ດໃ ູຂາໄ ຄນຄົັ ຖະ ຓກັ ດຸຈຘະຽໝຽີ ຑາະຓທ຺ ເຆຉໄ ຌີ ຽຉະຘໃ ຄິ ກຈີ ຂທາຄາຄງໃ າຄຽຆໃ ຌັ : ກະຎໃ ບຄ ນົື ທຈັ ຊຸໃ ຓີ ຘີ ຘີ ຌັ . ຓຌັ ຽຎັຌຽທຖາໜໃ ຄຶ ບາຈິ ຽຉຓັ ຑາງນົຄັ ຍຸຌຆໃ ທຄຽປບື ຎະາໍ ຎີ 1989 ຉໃ ຓຌາໍໄ ຂບຄໜາໄ ຌະບຌທຼຄຌັ ກໍຽຉຓັ ແຎຈທໄ ງຂຽີໄ ນງບືໄ ຽປໃ ງຆະຆາງ, ຊຄ຺ ດາຄ, ຽງໄ ນໍຽໃ ບື ຄ, ຽງໄ ໜຄັ ຘຑື ຓິ , ແຓຎໄ ິຄ, ກະຎໆ ບຄຽຍງ, ຆບຄດາຽຎໃ ຺າ, ຎູຓຽຎ຺າໄ ຉກ... ຽຈງຖະຈາຈກະຈັ ກະາງກື ຌັ ກຍັ ຘະຑາຍ ຍາໄ ຌຽຓບື ຄຑາງນົຄັ ຖຓ຺ ຑະງຸຑຈັ ຏໃ າຌ, ຄັ ໝຈ຺ ຽຖໃ າ຺ ຌີໄ ຽຎັຌໃ ຽີ ບື ຄນຽູ ບື ຄຉາກໃ ຏູໄ ຌ຺ ຄັ ນົາງ. ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຽຖບື ຈຘາງຉາາກຘໃ ຄິ ຽຘຈຽນບົື ຈງຽຍໃ ຄິ ແຎແກໂ ແຎງຄັ ຂບຍຒາໄ ຘຂີ ຼທໃ ຓີ ຽີ ຓກຖບງຘຍີ າຄ ຽຑໃ ບື ນາທາຓຎບຈຎໃ ຄະຽຖຌີ ຉາະຽຖຌີ ເ ໃ ຎີ ະກຈ຺ ຓຉີ າຓໍາຓະຆາຈ. ຌໍາໄ ຂບຄງາຓຖຄແນົບບໄ ງບໃ ຌິ ຉບໄ ຄກຍັ ຘຄຉາຽທຌັ ຽຎັຌງຍິ ງຍັ . ດໃ ູນໃ າຄຽກບື ຍຘຸຈຘາງຉາຑຸຌໄ ຓຽີ ປບື ຌບໄ ງຖບງຖໃ ບຄຽຍໃ ຄິ ທື ໃ າຽປບື ຌບໄ ງແຎບຈດັຄໄ ດໃ ູຉຈິ ກຍັ ທິ ຈັ ຂບຄຘຌັ ຑູໃ ີ ຍັ ຆບໄ ຌກຌັ ຽຎັຌໝໃ ຌັ ຽຎັຌຖໃ ຌັ , ຈທຄບາຈິ ຑທຓະຖຍັ ຖຄ຺ ໃ ຒີ າກຌໍາໄ , ຓທຌຌກ຺ ຽຎັຌໝໃ ຘູ າຓ, ໝໃ ຘູ ຑີ ທຓຍຌິ ຌື ຘໃ ູປຄັ , ຍາຄຄັໄ ຽຍໃ ຄິ ທື ໃ າຌກ຺ ກຍັ ຽປບື ະທຍກຌັ ໃ ຂີ ບຍຒາໄ , ຓຌັ ຽຎັຌຑາຍໃ ເີ ນໄ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຽດືບກ ຽດັຌເຌບາຖຓ຺ ຖະ ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຘໍາຌກຶ ດາກຍຌິ ແຈໄ ຽຑໃ ບື ະແຎຘະນທຄນາທາຓຘະນຄຍ຺ ຘຸກເຌໃ ີ ແກໂຑຸຌໄ . ຉໃ ຘໃ ຄິ ຽຘຈຽນົບື ຉາຓຑຌືໄ ຈຌິ ກກໍ ະຉຸກເນຂໄ າໄ ຑະຽາ຺ໄ ຉໃ ຌື າກບາຖຓ຺ ຐັຌຓາຎະຽຆຌີ ກຍັ ທາຓຽຎັຌຄິ , ຂາໄ ຑະ ຽາ຺ໄ ຍໃ ໍດາກຽຍໃ ຄິ ຉໃ ຓຌັ ກຽໍ ນຌັ ຽບຄຽຑາະຓຌັ ຉໍາຉາ, ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຈິ ກື ຌັ ທໃ າ ຉຌ຺ ຽບຄທຌະຓຘີ ໃ ທຌຎະກບຍເຌກາຌ ຽປຈັ ບາຌາແຓ ຈງຘໃ ຄິ ຽຘຈຽນບົື ແຎແທເໄ ຌຍໃ ບຌໃ ີ ທຌ, ຉໃ ຘະຽຑາະຓຌືໄ ທີໄ ຌັ ຌຂີໄ ໍຌໍາຘາກໃ ບຌ, ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຉໃ ຄຉທ຺ ຽຑໃ ບື ຓາໃ ຼທຆຓ຺ ທິ ຈັ ຓຌາໍໄ ຂບຄໃ ຄຶ ຉບໄ ຄຐືຌເງໃ າຄຉໃ ແໍ ຎ ຽຑາະຘະຑາຍທາຓຽຎັຌຄິ ຓຌັ ຍໃ ໍຽໝາະຘໍາຖຍັ ຓາງໃ າຄນົຌິໄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 43
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ດໃ ບຌບາຖຓ຺ , ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຍໃ ໍຈິ ທໃ າະຓາຑກໍໄ ຍັ ຘໃ ຄິ ໃ ຍີ ໃ ໍະຽຖຌີ ຉາຈໃ ຄັ ກໃ າທຌ,ີໄ ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ງໃ າຄແຎຈິ ແຎນົຼທຌື ນົຄັ ແຎງຄັ ຍໃ ບຌໃແີ ຈໄ ຖໃ ຌກຍັ ຓາ, ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ນົຼທແຎໃ ຄຶ ປູໄ ກັ ຘາງຽນຈໃ ຖີ ູກດາໄ ຌກທ຺ . “ຍໃ ຉໍ ບໄ ຄດາໄ ຌ, ຖາທຍໃ ກໍ ທຌເຏຈບກ” ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຍບກຖກູ . ຌ຺ ໃ ຖີ ູກຘາທຂບຄຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ດາໄ ຌຌຌັໄ ງໃ າຄຓາງໃ າຄຍໃ ໍຓບີ າກາຌນທໃ ຌັ ແນທ ຄັ ໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຽຎັຌຽຎ຺າໄ ຘາງຉາຂບຄ ຏູໄ ຌ຺ ໃ ດີ ໃ ູບບໄ ຓບຓໄ ນົີ ໃ ຏີ ໃ າຌກາງແຎ, ຽຂາ຺ ຌໃ ຄຸ ຽໃ ບື ຄຓູຓຓບຓ, ຓຽີ ຘຈຽງັໄ , ຊຄ຺ ດາຄນບໄ ງຉຈິ ຉາຓຉຌ຺ ຉທ຺ , ຽຍໃ ຄິ ຖທໄ າໄ ງກຍັ ທໃ າຽຂາ຺ ຽຎັຌກບຄຂຽີໄ ນງບືໄ ໃ ຽີ ໃ ບື ຌແນທແຈ,ໄ ຽຓໃ ບື ຽຂາ຺ ຓາເກໂໄ ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ໃ ຄຶ ຽນຌັ ທໃ າ ໃ ຍີ ໃ າຽຂາ຺ ຽຍບືໄ ຄໜໃ ຄຶ ຓປີ ທຈ ຽຎັຌກຓ຺ , ປທຈຌຓີໄ ຊີ ຄ຺ ດາຄ ຖະ ຽຘຈຽງັໄ , ຘຼຍເຘຈໃ ຄັ ຈຼທກຍັ ປບໄ ງຂາຂຼຈເຘໃ ແຓຉໄ ບກຖທໄ ຓຈັ ຘບຄຘຌ຺ໄ ຉຈິ ກຌັ , ບກີ ປທຈໜໃ ຄຶ ຽຂາ຺ ຍັ ແທໄ ໃ ຓີ ຆີ າໄ ງ, ຽຓໃ ບື ງໃ າຄແຎຑໍຊໄ ຄ຺ ດາຄ ນົື ຽຘຈຽງັໄ ຂທາຄໜາໄ ດໃ ູຽຂາ຺ ກໍກຓ຺ໄ ຖຄ຺ ເຆຓໄ ຂື ທາ ຍັ ຽບາ຺ ຖທໄ ຽບາ຺ ຘຼຍເຘໃ ຼທຈໃ ດີ ໃ ູຓຆື າໄ ງ, ກາຌກະໍາຂບຄຽຂາ຺ໄ ຽຎັຌໃ ຘີ ຌ຺ ເຂບຄຸກຌ຺ ຏູໄ ໃ ແີ ຈຑໄ ຍ຺ ຽນຌັ ຌຓຽຍໃ ຄິ ຽຂາ຺ ຈທໄ ງ ທາຓຎກຎະນົາຈເ, ຍາຄຌ຺ ກໃ ໍຽປຈັ ໜາໄ ງຓິໄ ໂ, ຍາຄຌ຺ ກໍຽທາ຺ໄ ຆໃ ຌື ກຍັ ໝໃ ູ ຖທໄ ກໍຄທາກຓາຽຍໃ ຄິ ຽຂາ຺ ນົາງຌ຺ ບາຈ ຈິ ທໃ າຽຂາ຺ ຽກຍັ ຽບາ຺ ຊຄ຺ ດາຄແຎຖາໄ ຄຽຑໃ ບື ຌໍາແຎຂາງຉໃ ໍ, ຽຖໃ ບື ຄຌຍີໄ ໃ ໍບາຈຽຎັຌແຎແຈຽໄ ຑາະຽຂາ຺ ຽກຍັ ຽບາ຺ ຄັ ຊຄ຺ ດາຄຂາທ, ຄັ ຽຘຈຽງັໄ ໃ ຽີ ຎືບໄ ຌຽຎີເຆກໄ າຌນງຄັ ຍໃ ໍແຈໄ ຖທໄ . ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ປູໄ ກັ ຌ຺ ຏູຌໄ ຓີໄ າຉໃ ຈຌ຺ ຖທໄ , ຽຂາ຺ ຽຎັຌຌ຺ ຽຘງຘະຉຎິ ະຽຑຈຽໃ ຄິ ຍາໄ ຽໃ ຄິ ຈີ ຖະ ຑຽິ ຘຈກໍ ຽື ຂາ຺ ຽຎັຌໝໃ ູຂບຄຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຑທກຽປາ຺ ຽງີ ຽຎັຌຌກັ ປຼຌປໃຸ ຌຈຼທກຌັ ຖະ ບາແຘດໃ ູເຌນໍຑກັ ຽຆໃ ຄິ ຽທຖາຌຌັໄ ຽບຌີໄ ກຌັ ທໃ າ ປຄປຼຌກຌິ ຌບຌ. ນງຌັ ໝໃ ຌັ ຑຼຌຽບາ຺ ເເຘໃ ກາຌປໃ ໍາປຼຌດໃ າຄຉຄັໄ ໜາໄ ຌ຺ ໝໃ ູໃ ູນົາງຌ຺ ຽຉບື ຌຍຍຽງາະຽງງີໄ ທໃ າ “ຖະທຄັ າໍ ຉກ” ຈໃ ຄັ ຌີໄ ໃ ຄຶ ຍໃ ໍຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄຎກຎະນາົ ຈໃ ີ ຽຂາ຺ ແຈໄ ະຌຌຈຽີ ຎັຌຎະາໍ ດໃ ູເຌນບໄ ຄ ຖະ ຍໃ ໍຎກຎະນົາຈ ບກີ ໃ ຉີ ໃ ໍຓາບກີ ນົາງຎີຽຂາ຺ ກາງ ຽຎັຌຌ຺ ຽຘງຘະຉິ ນົື “ໍາຉກ” ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ໃ ຄິ ແຈທໄ ໃ າ ຌບກາກປຼຌດໃ າຄຓທ຺ ຽຓາ຺ ຖທໄ ຽຂາ຺ ງຄັ ຽຎັຌ ຌ຺ ຖະບຼຈຏຈິ ໍາຓະຈາ, ຉະຂບຄຽຂາ຺ ຉບໄ ຄຽຎັຌຖະຍຼຍປຼຍປບໄ ງ, ຎືຓໄ ນົື ຘໍ ຖະ ຎາກກາ ຉບໄ ຄທາຄເນຉໄ ຄັໄ ຘາກກຍັ ຉະ, ຽຂາ຺ ງໃ າຄແຎນາໝໃ ຏູ ູຌໄ ຌັໄ ຖທໄ ຍບກເນຓໄ າທາຄດາຄຖຍື ຈງເນຉໄ ຄັໄ ຘາກ ກຍັ ຎືຓໄ ໃ ທີ າຄດໃ ູ ໜາໄ ຉະຉາຓຍໃ ບຌຽຈຓີ ຂບຄຓຌັ , ຽຖໃ ບື ຄຌຽີໄ ຎັຌໃ ຽີ ທາ຺ໄ ຉຈິ ຘຍ຺ ຎາກຂບຄໝໃ ູ ໃ ູດໃ ູຽຎັຌຽທຖາຈຌ຺ ຌາຌ. ນງຌັ ແຈແໄ ຎປຼຌຉໃ ໍຉໃ າຄຎະຽຈ, ຘໃ ທຌຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ປຼຌຉໃ ໍທຆິ າຆຍີ ດໃ ູຑາງເຌຎະຽຈ, ຖທໄ ຂໃ າທາທຂບຄ ນງຌັ ກໍຓຈິ ຄຼຍແຎ, ຽທຖາຏໃ າຌແຎນົາງຎີ ຌ຺ ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຖຓື ນົຄັ ຖຓື ໝໃ ູ ໃ ູຆໃ ນື ງຌັ , ທຌັ ໜໃ ຄຶ ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ແຈປໄ ຍັ ກາຌ ຍບກຽຖໃ າ຺ າກໝໃ ູ ູທໃ ານງຌັ ຽຎັຌຌ຺ ໍາຉກຽຘງຘະຉແິ ຎຖທໄ , ຽຂາ຺ ກຍັ ຌື ຍາໄ ຌຽກຈີ ຽຓບື ຄຌບຌຈງຍໃ ໍຌັ ປຼຌ ຍ຺ ຆາໍໄ ຉໃ ກກໍ າໄ ທແຎຌ຺ ຽຊຄິ ຎີຘຸຈາໄ ງເຌຓະນາທິ ະງາແຖ. ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຑຍ຺ ຑໍຽໄ ຂາ຺ ຽຎັຌຍາຄຄັໄ ຽຂາ຺ ຓກັ ຌໃ ຄັ ຆຄຶ ຖຄຶ ດໃ ູທຈັ ນໃ ຄໜໃ ຄຶ ຽຎັຌຎະາໍ ຽຐ຺າໄ ຽຍໃ ຄິ ເຍແຓນໄ ຖໃ ຌ຺ , ຽຓໃ ບື ເຍ ແຓນໄ ຖໃ ຌ຺ ຖຄ຺ ຽຂາ຺ ະຽກຍັ ຘຼຍເຘໃ ແຓແໄ ທໄ ຖທໄ ກໃ ຌໍ ຍັ ແຎຌຍັ ຓາຄັ ງຓິໄ ຌບໄ ງງຓິໄ ເນງໃ ຈື ໃ ຄັ ຑູຓເນົທຄນົາງໃ ແີ ຈຽໄ ກຍັ ເຍແຓບໄ ບກາກຽຈໃ ຌີ ທຈັ . ຍາຄຄັໄ ຽຓໃ ບື ຘທຌກຌັ ກາຄາຄຑທກຽປາ຺ ະຽຍໃ ຄິ ໜາໄ ກຌັ ຽຂາ຺ ຽປຈັ ໜາໄ ງຓິໄ ໂຉໃ ຍໃ ໍຎາກ, ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຄກຶ ນທ຺ ເຘໃ ຖທໄ ກປໍ ບໄ ຄຊາຓແຎທໃ າ “ໃ ຄັ ເຈນງຌັ ” ຽຂາ຺ ຍໃ ໍຉບຍ ຖະ ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ກໍຍໃ ໍນທຄັ ແຈປໄ ຍັ ໍາຉບຍ, ຽຑາະຽຎັຌໍາຊາຓຍໃ ໍ ຽບາ຺ ຄິ ຽບາ຺ ຄັ ຊາຓແຎຑໍຖທໄ ປຈີ ຽຎັຌກາຌກັ າງເຌຊາຌະຌ຺ ຽງີ ປູໄ ກັ ກຌັ , ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຑາຖກູ ງໃ າຄຉໃ ແໍ ຎຍັ ຓຖື ກູ ແທຽໄ ຑໃ ບື ເນຖໄ ູກໝຌັໄ ເທໃ າ ະຍໃ ຽໍ ຎັຌບຌັ ຉະຖາງຽຂາ຺ ກງໍ ໃ າຄກຄ຺ ຓາ ຑທກ ຽປາ຺ ນໃ າຄກຌັ ຎະຓາຌຘາຓຓຈັ , ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ກັ າງຽຂາ຺ ຈທໄ ງຎະນງກຽຈຓີ ຈງຍໃ ຽໍ ຉຓີ ຉໃ ຓື ນງຄັ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 44
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 “ໃ ຄັ ເຈນງຌັ !”. ຽຂາ຺ ຏໃ າຌແຎຈງຍໃ ຓໍ ຘີ ຼຄກັ າງຉບຍ, ຓີ ຉໃ ນບຍຽບາ຺ ຘໃ ຄິ ຽຘຈຽນົບື ນບໄ ງຉຈິ ຉຽຎັຌຓະງຸຓະງາຄແຎ. ຖູກ ຘາທຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ນົຼທຌາໍ ນຄົັ ຽຂາ຺ ແຎຖທໄ ຊາຓຂຌຶໄ ທໃ າ: “ໝໃ ຑູ ໃ ໍນທະ?” “ຽບີ ຓໃ ຌຖະ” “ຑໃ ໍຍຍຌຓີໄ ີ ກັ ຌ຺ ?” “ຓຏີ ູຈໄ ຼທ “ຂາໄ ຑະຽາ຺ໄ ຉບຍຉໃ ກງໍ ຄັ ຘຄ຺ ເຘເຌໍາຊາຓຂບຄຖູກ “ຖູກດາກເນຓໄ ີ ຍຍຌນີໄ ົາງຌ຺ ” “ຽຎັຌນງຄັ ໃ ຄຶ ທໃ າໃ ຄັ ຆຌັໄ ຖູກ?” “ຓີ ຍຍຌນີໄ ົາງຌ຺ ຌາໍໄ ຂບຄກໃ ຆໍ ຍິ ໃ ຓໍ ຂີ ຽີໄ ນງບືໄ ” ຖູກຘາທບະຍິ າງ. . ກາຌບໃ າຌກາຍກບຌ ບໃ າຌກາຍກບຌຉບໄ ຄາໍ ທາຓຽຂາ຺ໄ ເທໃ າຏູຽໄ ທາ຺ໄ ຐຄຘາຌບຌັ ເຈແທຽໄ ຆຌັ ຍຈ຺ ກບຌ. ຌ຺ ຎະໝາຈຽຖໃ ຌີ ຽຖີໄ ຖະຽຓຓີ ໃ ທຌນຄົ຺ ແນົ ແຎຉາຓເຉຌ຺ ຓກັ ຍໃ ຖໍ ະທຄັ ແຑປາໄ ງ ຆະຆາງຽຘຖນີ ຌົິໄ ຖຽຖຖໃ ທຄ ຊກື ຽຂາ຺ ຖທຄນບົ ກຉຓ຺ໄ ຂໃ ຓ຺ ຂຌື ຽຍັ ຎທຈຖທໄ ປບໄ ງຎທໄ ຖຍື ຍໍຖຄ຺ ເຈ ຂເໍ ນເໄ ຘະນົາຈປູ ໄ ຽນຌັ ປໃ ຸຄຉາເຘ ຘະໝບຄແທຌັ ຌ຺ ຽຍໃ ຄິ ແກກາຌກທາໄ ຄ ດໃ າເນຽໄ ຂາ຺ ຖໃ ທຄແຈໄ ແຎຓາເນຓໄ ໝີ ໃ ູ ດໃ າຘໃ ູຖທຌນົຄ຺ ໜາໄ ທໃ າຉໃ ຽຄຌິ ຽບງີ ຽບຌີໄ ຆຽິ ຑຌີ ຑຌ຺ໄ ຽຑໃ ຌິ ຍໃ ຈໍ ີ ເໄ ຈ 7. ກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌ ກຈິ ະກໍາຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌ ຓໃ ຌກຈິ ະກໍາໃ ຈີ ຄຶ ຈູຈຽຈກັ ຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູກາຌບໃ າຌ ຖະ ຆໃ ທງເຌກາຌຑຈັ ະຌາ ກາຌບໃ າຌ, ກາຌຂຼຌຂບຄຽຈກັ ເນຌໄ ຍັ ຓຌືໄ ຍັ ຈຂີ ຌຶໄ ຽຆໃ ຌັ : ຌາໍ ຘະຽໜຎີ ຶຓໄ , ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຍຍຉໃ າຄໂ, ກາຌຂຼຌນງໍໄ ຽຖໃ ບື ຄ, ຂຼຌທາຓຎະຍັ ເຉໃ ຎໍ ືຓໄ ໃ ບີ ໃ າຌ, ກາຌນົຌິໄ ຖະບຌາກຎືຓໄ , ຑຈັ ະຌາຑາຘາ, ກາຌປບໄ ຄຽຑຄ ຖະ ກາຌ ນົຌິໄ ຽກຓ. ກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌຽຎັຌຘໃ ຄິ າໍ ຽຎັຌຘໍາຖຍັ ຽຈກັ ແທບະຌຸຍາຌ, ຎະຊຓ຺ ຘກຶ ຘາ ຖະ ງຄັ ຽຎັຌກຈິ ະ ກາໍ ໃ ຓີ ຎີ ະນງຈຘໍາຖຍັ ຌກັ ປຼຌຆຌັໄ ຓຈັ ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາ . ກຈິ ະກໍາຉໃ ຖະປູຍຍຍ ຓທີ ິ ກີ າຌໃ ີ ຉກຉໃ າຄກຌັ ແຎ, ຉໃ ກໍຓີ ຈຸ ຽຖຄຌໃ ເຘໃ ເຌກາຌຑຈັ ະຌາກາຌ ບໃ າຌກາຌຘກຶ ຘາ ໃ ຓີ ຖີ ກັ ຘະຌະຑຌືໄ ຊາຌ ຘໍາຖຍັ ຑຈັ ະຌາຽຈກັ ຌບໄ ງເນຽໄ ຉຍີ ເນງໃ ຂຌຶໄ ຖທໄ ກາງຽຎັຌຌ຺ ໃ ຓີ ຌີ ແິ ຘປກັ ກາຌບໃ າຌ, ກາຌຂຼຌ, ຽຎັຌຌ຺ ໃ ຓີ ກັ ຌ຺ໄ ທາໄ ປໃ ໍາປຼຌຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄຽຎັຌຌ຺ ຈຂີ ບຄຘຄັ ຓ຺ ຖະ ຌາໍ ຽບາ຺ ທາຓປູ ໄ ຽນໃ າົ຺ ຌຌັໄ ຽຑໃ ບື ຓາຑຈັ ະຌາບາຆຍີ ຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຖະ ຎະຽຈຆາຈຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ. 7.1 ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຽປຈັ ກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 45
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ກຈິ ະກໍາຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌ ຓີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຽຑໃ ບື ຈຄຶ ຈູຈຽຈກັ ຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູກາຌບໃ າຌ, ຽຑໃ ບື ກະຉຸກຆຸກງູເໄ ນຽໄ ຈກັ ຓກັ ກາຌບໃ າຌ, ຓກັ ຓາປຄປຼຌ ຖະ ຽຂາ຺ໄ ປໃ ທຓກຈິ ະກາໍ ຉໃ າຄໂຈງທາຓຉໃ ຌື ຉທ຺ . - ຘາໄ ຄເນຽໄ ຈກັ ຓີ ທາຓກາໄ ນາຌ, ກາໄ ຘະຈຄທາຓຘາຓາຈ, ຓີ ທາຓຘາຓກັ ີ ຖະ ຽຂາ຺ໄ ປໃ ທຓກຈິ ະກໍາ ຉໃ າຄໂ ຖະນທໃ າຄນຓໃ ຽູ ຑໃ ບື ຌຌາໍ ກຌັ ຈທໄ ງຈີ ຖະ ງຄັ ຆໃ ທງຘາໄ ຄທາຓຘາຓກັ ຑີ າງເຌປຄປຼຌ. - ຆໃ ທງເນຽໄ ຈກັ ຓກີ າຌຑຈັ ະຌາາຄຈາໄ ຌຑາຘາ ກາຌປຼຌປູຉໄ ໃ າຄໂ, ກາຌບໃ າຌ, ກາຌຒັຄ ຖະ ກາຌ ຎະຉຍິ ຈັ ແຈຘໄ າໍ ຏຈັ ກຍັ ຉທ຺ ຄິ ຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຓີ ທາຓຘາຓາຈບໃ າຌແຈຈໄ ຂີ ຌຶໄ . - ຆໃ ທງເນຽໄ ຈກັ ຓີ ຌິ ຉະຌາກາຌ ຖະ ຓີ ທາຓຈິ ກທາໄ ຄຂທາຄຂຌຶໄ , າກກາຌບໃ າຌະຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຘາຓາຈ ແໄ ງກແຈຽໄ ຊຄິ ຘໃ ຄິ ໃ ຈີ ີ ຽຑໃ ບື ຌາໍ ຓາຎະຉຍິ ຈັ ຖະ ຘໃ ຄິ ໃ ຍີ ໃ ໍຈຽີ ຑໃ ບື ນກົີ ຽທຌັໄ . 7.2 ປູຍຍຍຂບຄກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌ ປູຍຍຍຂບຄກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌຓນີ ົາກນາົ ງ ຉໃ ເຌຍຈ຺ ປຼຌຌຌີໄ າໍ ຓາຘະຽໜຓີ ີ 6 ປູຍຍຍຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ. - ຘະຈຄຖະບຌ. - ປບໄ ຄຽຑຄ. - ກາຌນຌົິໄ ຽກຓ. - ຽກຓຉໃ ໍຎະນງກ. - ຽກຓາໍ ທາງ. 1) ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຌິ າຌຓໃ ຌນງຄັ ? ຌິ າຌ ເຌຑາຘາຍາຖີ ຎທໃ າ ຽຖໃ ບື ຄຽຈຓີ ຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ຉໃ ຄຂຌຶໄ ຖະ ຽຖໃ ບື ຄໃ ບີ າໄ ຄບຄີ , ຌິ າຌຓໃ ຌຘຖິ ະຎະບຌັ ຽກໃ າ຺ ກໃ ໃ ຘີ ຸ ຈດໃ າຄໜໃ ຄຶ ຓຌັ ຽຎັຌທາຓຑະງາງາຓຂບຄຓະຌຸຈຘໃ ຄິ ໍາບຈິ , ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຽຎັຌທິ ກີ າຌຊໃ າງບຈ ທຌັ ຌະກາໍ ຉະນບົ ຈຽຊຄິ ທຈັ ະຌະໍາ ຈງທິ ກີ າຌໃ ຄີ ໃາງຈາງ ຉໃ ແຈຏໄ ຌ຺ ໃ ກີ ຸຓໄ ໃ າ, ຌິ າຌຓຎີ ະນງຈຘາຓາຈຘາໄ ຄ ທາຓຽຍກີ ຍາຌເນໄ ກໃ ຽຈກັ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຎະຍັ ເ, ຓີ ຌິ ຉະຌາກາຌຉໃ າຄໂ ຖະ ປຼຌປູຎໄ ະຘຍ຺ ກາຌາກ ຌິ າຌ, ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ຓກີ າໍ ຖຄັ ເ, ຓີ ທາຓຓາຌະບຈ຺ ຌ຺ ຏໃ າຌຏໃ າບຸຎະຘກັ ຌາໂຎະກາຌແຈ.ໄ ຽຈກັ ຌບໄ ງະຓຘີ ຌັ ຆາຈ ຉະງາຌນໃ ຄກາຌກຸຓໄ ຉຌ຺ ຽບຄ ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ຘາຓາຈຽຂາ຺ໄ ເຽຖໃ ບື ຄຉໃ າຄໂາກຌິ າຌ. ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຓໃ ຌຆໃ ທງຽຐິກຽຈກັ ຌບໄ ງເນຽໄ ຎັຌຏູປໄ ູໄ ກັ ຒັຄ, ເນຓໄ ຘີ ະຓາ,ິ ຽປຈັ ເນໄ ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ແຈຏໄ ໃ ບຌາງບາຖຓ຺ , ແຈປໄ ຍັ ທາຓຘະໜຸກຘະໜາຌ ຖະ ຽຑໃ ຓີ ຑູຌທາຓປູໄ າກກາຌຒັຄ, ຽຑໃ ຓີ ຑູຌທາຓປູ ໄ າຄຑາຘາ, ປູໄ ໍາຘຍັ ຉໃ າຄໂນົາງຂຌຶໄ , ປູໄ ກັ ຽກຍັ ເທາຓ ຖະ ຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ, ຽກຈີ ທາຓບຍ຺ ບໃ ຸຌຓີ ໃ ຽີ ຑໃ ຄິ າຄເ ຖະ ປູຘໄ ກຶ ທໃ າຉຌ຺ ຽບຄຽຎັຌຘໃ ທຌໜໃ ຄຶ ຂບຄຘຄັ ຓ຺ . ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ະຓີ ຌິ ຉະຌາກາຌາກກາຌຒັຄ ຉທ຺ ດໃ າຄ ນາກຒັຄຽຖໃ ບື ຄ ຌາຄຒາໄ , ກໍະຓຓີ ະຌຑາຍກໃ ຼທກຍັ ຌາຄ ຒາໄ ກໃ ຼທກຍັ ທາຓຄຈ຺ ຄາຓ, ນາກຒັຄຽຖໃ ບື ຄກໃ ຼທກຍັ ຘຈັ ກໍະຓຑີ າຍຘຈັ ເຌ ຌິ ຉະຌາກາຌ ນົື ນາກຒັຄຽຖໃ ບື ຄ ກໃ ຼທກຍັ ໍາຓະຆາຈ ກໍ ະຽນຌັ ຑາຍຂບຄໍາຓະຆາຈຍຍຄໃາງໂ ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ະປູໄ ກັ ຖກາກຄໃຓູຓຌບໄ ງໂ າກຌິ າຌໃແີ ຈຒໄ ັຄ ຖະ ຘາຓາຈຉຈັ ຘຌິ ເເຌກາຌຘະຈຄບບກ ຖະ ຘະໜບຄຉບຍຉໃ ໍ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 46
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຽນຈກາຌຉໃ າຄໂແຈຊໄ ກື ຉບໄ ຄ ຖະ ງຄັ ຆໃ ທງຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຘຌ຺ ເຉໃ ໍກາຌບໃ າຌຎຶຓໄ ຽຑໃ ຓິ ຂຌຶໄ , າກກາຌຒັຄໃ ປີ ູຘໄ ກຶ ທໃ າຓີ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ຽຈກັ ກໍ ະຘຌ຺ ເເຌກາຌຆບກບໃ າຌຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ. ປູຍຍຍກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະກບຍຈທໄ ງ ນາົ ງປູຍຍຍຉກຉໃ າຄກຌັ ເຌໃ ຌີ ີໄ ະຘະຽໜີ 5 ປູຍຍຍຈໃ ຄັ ຖໃ ຸຓຌ:ີໄ - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎາກຽຎໃ ຺າ. - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎະກບຍຎຶຓໄ . - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎິຈຘະໜາ. - ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ຽງັໄ . - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎະກບຍຖະບຌ ຖະ ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ງຄັ ຽນົບື ບກີ 5 ປູຍຍຍ ກຽໍ ຎັຌປູຍຍຍໃ ໜີ າໄ ຘຌ຺ ເ ຉໃ ຍໃແໍ ຈຌໄ າໍ ຓາຘະຽໜເີ ຌໃ ຌີ ຽີໄ ຆໃ ຌັ : - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎະກບຍຏາໄ ກຌັ ຽຎືບໄ ຌ. - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎະກບຍນໃ ຸຌຽຆຈີ . - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຍຍຽຖໃ າ຺ ແຎຉຓໄ ແຎ. - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຍຍຽຖໃ າ຺ ແຎຑຍັ ແຎ. - ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຎະກບຍປູຍຉຈິ . ກ. ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎາກຽຎໃ ຺າ ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎາກຽຎໃ ຺າ ຓໃ ຌກາຌຽຖໃ າ຺ ໃ ເີ ຆຘໄ ຼຄ ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄຓຽີ ຉກັ ຌກິ ເຌກາຌເຆຌໄ ຘຼຄໃ ີ ຄໄ ຖະ ຆຈັ ຽຌ ໃ ຄິ ະຘາຓາຈຈຄຶ ຈູຈເນຏໄ ູຒໄ ັຄດາກຒັຄ ຖະ ຽປຈັ ເນຏໄ ູຒໄ ັຄຓີ ທາຓຽຍກີ ຍາຌ ຓໃ ທຌຆໃ ຌື ແຈປໄ ຍັ ຎະນງຈາກ ກາຌຒັຄດໃ າຄຽຉຓັ ຘໃ ທຌ, ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎາກຽຎໃ ຺າ ະຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງຘາໄ ຄຌິ ຉະຌາກາຌຽບາ຺ ຽບຄ ຽຌໃ ບື ຄາກທໃ າຍໃ ໍຓີ ຑາຍຎະກັ ຉາ. ຘະຌຌັໄ , ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ະຉບໄ ຄແຈໄ ຈັ ຖໍາຈຍັ ຽນຈກາຌຖະກາຌຽໃ ບື ຌແນທດໃ າຄຖະບຼຈ. ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຘາຓາຈຘທຓທຌິ ງາຌ ຖະ ຽປຈັ ໃ າຂີ ບຄຉທ຺ ຖະບຌ ແຎຉາຓຽນຈກາຌຉໃ າຄໂ ດໃ າຄຽຎັຌຉຌ຺ ຽຎັຌ ຉ ຽຑໃ ບື ຈຄຶ ຈູຈທາຓຘຌ຺ ເຂບຄຽຈກັ ຌບໄ ງແຎຘໃ ູຽນຈກາຌ ຽປຈັ ເນຽໄ ຂາ຺ ຽາ຺ໄ ປູຘໄ ກຶ ທື ໃ າແຈດໄ ໃ ູເຌຽນຈກາຌໃ ຽີ ຖໃ າ຺ ຽຊຄິ ຌຌັໄ .ໄ ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄແຈຊໄ ໃ າງບຈກາຌກະໍາຂບຄຉທ຺ ຖະບຌ ບບກຘໃ ູຏູຒໄ ັຄຈທໄ ງໍາຽທາ຺ໄ ຖະ ບາຖຓ຺ ຈິ , ຉທ຺ ດໃ າຄ ຉບຌຽຖໃ າ຺ ຽຎັຌຏູກໄ ໃ ຉໍ ບໄ ຄຘະຈຄໃ າາຄຽຎັຌຏ,ີ ຽປຈັ ຘຼຄຏື ,ີ ຉບຌຘກຽຘາ຺ໄ ຽຘງເ, ຈເີ ກໍຉບໄ ຄຽຎັຌແຎຉາຓບາຖຓ຺ ຌຌັໄ ດໃ າຄຘຓ຺ ຄິ ຘຓ຺ ຄັ ໃ ຘີ ຸຈ. • ປູຍຍຍຂບຄກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎາກຽຎໃ ຺າ. ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎາກຽຎໃ ຺າຓໃ ຌຓີ 2 ປູຍຍຍື ຽຖໃ າ຺ ຏູຈໄ ຼທ ຖະ ຽຖໃ າ຺ ໃ ກູ ຌັ . • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ +ກາຌກະກຼຓ - ຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄະຽຖໃ າ຺ (ເນຽໄ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ຉໃ ຖະແທ) - ຽຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄກາໍ ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄຂບຄຍຈ຺ ຌຌັໄ ເນຽໄ ຂາ຺ໄ ເຈຽີ ຘງກໃ ບຌ ຖະ ໃ ື າໍ ແຈ.ໄ - ຽຐິກຆບໄ ຓ, ປຼຌຽຖໃ າ຺ ເນໄ ໃ ບຄທໄ . ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 47
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 + ທິ ຽີ ຖໃ າ຺ - ຘໍາຖຍັ ຽຖໃ າ຺ ຏູຈໄ ຼທ ຓໃ ຌຓຏີ ູຽໄ ຖໃ າ຺ ຑຼຄຏູຈໄ ຼທ ຽຑໃ ບື ຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຌ຺ ຘຸຈຽຖໃ ບື ຄ ຈງກາຌເຆຌໄ ຘຼຄ ນົື ໃ າຉີ ໃ າຄໂ ເນຽໄ ຂາ຺ໄ ກຍັ ຌິ າຌໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຽຖໃ າ຺ . - ຘໍາຖຍັ ຽຖໃ າ຺ ໃ ກູ ຌັ ຓໃ ຌຓຏີ ູຽໄ ຖໃ າ຺ 2 ຌ຺ , ຈງກາຌຍໃ ຄທໃ າ ເຏະຽຎັຌຉທ຺ ຖະບຌເຈບາຈຎະກບຍຘຼຄເຌຍຈ຺ ຘຌ຺ ະຌາ ຖະ ຉບໄ ຄຽຖໃ າ຺ ຽຎັຌຉທ຺ ຖະບຌຌຌັໄ ຌ຺ ຘຸຈຽຖໃ ບື ຄ. ຂ. ກາຌຽຖໃ າ຺ ຎະກບຍຎືຓໄ (ປູຍ) ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະກບຍຎືຓໄ ຓໃ ຌກາຌຽຖໃ າ຺ ໃ ຏີ ູໄ ະຽຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄຓຎີ ຶຓໄ ຽຖໃ ບື ຄຎະກບຍປູຍຉຓໄ ໃ ຉີ ຌ຺ ະຽຂາ຺ໄ ແຎ ເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງຽຍໃ ຄິ . ກາຌຽຖໃ າ຺ ຎະກບຍຎຶຓໄ ຓີ ທາຓໝາງທໃ າ ຽຖໃ າ຺ ແຎຽຎີຈຎືຓໄ ແຎ, ຘະຈຄປູຍຑາຍແຎຌາໍ , ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຈທໄ ງຎຶໄຓປູຍຓໃ ຌ ທິ ີ າຄໜໃ ຄຶ ໃ ຆີ ໃ ທງເນຏໄ ູຽໄ ຖໃ າ຺ ຓີ ທາຓຘະຈທກຂຌຶໄ ເຌກາຌຈັ ນົື ຖໍາຈຍັ ຑາຍ ຖະ ຽນຈກາຌຉໃ າຄໂແຈຈໄ ,ີ ຽຈກັ ຌບໄ ງໃ ແີ ຈຒໄ ັຄຌິ າຌຎະຽຑຈຌີໄ ະຽກຈີ ທາຓຘຌ຺ ເຘູຄ ຽຑາະທໃ າ ຽທຖາຒັຄງຄັ ແຈຽໄ ນຌັ ປູຍ ແຎຑບໄ ຓ, ບຌັ ຌີໄ ຆໃ ທງເນຽໄ ຂາ຺ ຽາ຺ໄ ຽຂາ຺ໄ ເ ຖະ ໃ ື າໍ ແຈຄໄ ໃາງຂຌຶໄ . • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ + ກາຌກະກຼຓ - ຽຖບື ກຽບາ຺ ຎຶຓໄ ຌິ າຌ ໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄະຽຖໃ າ຺ , ຈງຽຌຌັໄ ເຘໃ ຎຶຓໄ ໃ ຓີ ປີ ູຍຘີ ະຄໄ , ຘຈ຺ ເຘ (ຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄເນໄ ຽ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ຉໃ ຖະແທ). - ບໃ າຌຽຖບືໄ ຄເນຽໄ ຂາ຺ໄ ເ ຖະ ກໃແໍ ຈຽໄ ຌບືໄ ເຌຂບຄຍຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຍຈ຺ ຘຌ຺ ະຌາ ຖະ ປູຍຑາຍຌຌັໄ ເນແໄ ຈໄ ຄັ ໝຈ຺ ຈງຘຄັ ຖທຓ. - ຽຐິກຆບໄ ຓຽຖໃ າ຺ ແຎຑບໄ ຓໂກຍັ ກາຌຽຎີຈຎືຓໄ ແຎຑບໄ ຓ. + ທິ ຽີ ຖໃ າ຺ - ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄຌະຌໍາຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄກໃ ບຌ ນົື ເນຽໄ ຈກັ ບໃ າຌຽບຄທໃ າຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄນງຄັ , ຽຎັຌຌິ າຌຂບຄຎະຽຈເຈ, ເຏ ຽຎັຌຌ຺ ຂຼຌ, ຉຓໄ , ຽທຖາໃ ຽີ ຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ຉບໄ ຄຘຄັ ຽກຈຽຍໃ ຄິ ທໃ າຸກໂຌ຺ ຌຓຽນຌັ ຎືຓໄ ປູຍໃ ຽີ ປາ຺ ຽຖໃ າ຺ ນົື ຍໃ ໍ? - ຽທຖາຽຖໃ າ຺ ຍໃ ໍາໍ ຽຎັຌະຽຖໃ າ຺ ຌື ຽຌບືໄ ເຌໃ ຂີ ຼຌດໃ ູເຌຎຶຓໄ ຌ຺ ໝຈ຺ ຸກໂໍາ (ຽື ຖໃ າ຺ ຍຈ຺ ໃ ບຄຂຌຶໄ ເ ຖະ ນາໄ ຓບໃ າຌຉາຓຎຶຓໄ ນົື ຽບາ຺ ຓຆື ແີໄ ຎຌາໍ ຎຶຓໄ ) - ຽທຖາະຽຎີຈຎືຓໄ ໜາໄ ຉໃແໍ ຎ ເນຽໄ ບາ຺ ຓບື ກີ ຽຍບືໄ ຄໜໃ ຄຶ ໃ ບງຍັ ຽງໄ ບກີ ໜາໄ ໜໃ ຄຶ ດໃ ູຈາໄ ຌຖໃ ຸຓຘຸຈ ນົື ຽຄິ ຘຸຈ, ຍໃ ໍ ເນຽໄ ບາ຺ ຂຌຍຄັ ປູຍ ຽຑາະະຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຍໃ ຽໍ ນຌັ ປູຍຑາຍຈີ ຖະ ຽຘງຍຌັ ງາກາຈ. - ກາຌຽຎີຈຎືຓໄ ແຎ ຉບໄ ຄເນໄ ຌັ ຉາຓຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຽຖໃ າ຺ , ຍໃ ໍ ຓໃ ຌຽທາ຺ໄ ຍໃ ໍ ຌັ ປບຈປູຍຑາຍຌຌັໄ ຉໃ ກໍ ຽຎີຈແຎກໃ ບຌຖທໄ , ຽປຈັ ເນຽໄ ຌບືໄ ເຌຽຖໃ າ຺ ຖະ ປູຍຑາຍຍໃ ໍຽຂາ຺ໄ ກຌັ ະຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຽຂາ຺ໄ ເງາກ ຖະ ຍໃ ໍຘຌ຺ ເ. . ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎິຈຘະໜາ ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎິຈຘະໜາ ຓໃ ຌກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌໃ ຏີ ູຒໄ ັຄຍໃ ໍຽງີ ແຈງໄ ຌິ ຓາກໃ ບຌ ຖະ ະຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຍຍ ຍໃ ໍຘຸ ຈ ະຆບກດຸຈຽຖໃ າ຺ ເຌຉບຌໃ ຓີ ຽີ ນຈກາຌຉໃ ຌື ຽຉຌັໄ , ໜາໄ ຘຌ຺ ເ ນົຄັ າກຌຌັໄ ຓໃ ຌເນຏໄ ູຒໄ ັຄຘາຓາຈຓີ ທາຓຈິ ຖະ ຘາຓາຈຉໃ ຽໍ ຖໃ ບື ຄແທໄ ຌ຺ ຘຸຈຈທໄ ງຌິ ຉະຌາກາຌຂບຄຏູຒໄ ັຄ ຖະ ຉຄັໄ ຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ. ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 48
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະຽຑຈຌີໄ ຓໃ ຌກາຌຎະຘາຌຖະນທໃ າຄກາຌຒັຄ ຖະ ກາຌຂຼຌ, ຊາໄ ຽປຈັ ກຈິ ະກໍາຌີໄ ຽຖບືໄ ງໂ, ຽຈກັ ກໍ ະຘາຓາຈເຌກາຌຂຼຌຽຖໃ ບື ຄແຈຈໄ ຂີ ຌຶໄ ຖະ ຘາໄ ຄເນຽໄ ຈກັ ຓີ ທາຓຈິ ຓີ ຌິ ຉະຌາກາຌຽຑໃ ຓີ ຂຌຶໄ . • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຽຖໃ າ຺ + ກາຌກະກຼຓ - ຆບກຍຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ະຌາໍ ຓາຽຖໃ າ຺ ເນຽໄ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ຉໃ ຖະແທ ຖະ ເນຆໄ ບກຽບາ຺ ຽຖໃ ບື ຄໃ .ີ - ຏູຒໄ ັຄຍໃ ໍຽງີ ແຈງໄ ຌິ ຓາກໃ ບຌ, ບາຈະຽຎັຌຌິ າຌ ນົື ທຌັ ຌະະຈຂີ ບຄຉໃ າຄຎະຽຈ. - ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄບໃ າຌ ຖະ ຘກຶ ຘາຽຖໃ ບື ຄຌີໄ ເນກໄ າໍ ແຈຽໄ ຌບືໄ ເຌຄັ ໝຈ຺ ຖະ ກະແທທໄ ໃ າຽທຖາຽຖໃ າ຺ ຖທໄ ະດຸຈຽຖໃ າ຺ ເຌຉບຌເຈ ໃ ຽີ ນຌັ ທໃ າຓຌັ ຓີ ທາຓຉໃ ຌື ຽຉຌັໄ ຖະ ໜາໄ ຘຌ຺ ເ. + ທິ ຎີ ະຉຍິ ຈັ - ຽຖໃ ຓີ ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄະຽຖໃ າ຺ (ນາໄ ຓຽຈຈັ ຂາຈຍໃ ເໍ ນຍໄ ບກຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄກໃ ຏູຒໄ າໄ ປູກໄ ໃ ບຌ) - ຽທຖາຽຖໃ າ຺ ຓໃ ຌຉບໄ ຄຽທາ຺ໄ ຘຼຄະຄໄ ຖະປຄ ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູຒໄ ັຄຉຈິ ຉາຓຽຌບືໄ ເຌແຈ,ໄ ຖທໄ ກດໍ ູຈຽຖໃ າ຺ ຽທຖາ ປບຈຉບຌຉໃ ຌື ຽຉຌັໄ ນົື ໜາໄ ຘຌ຺ ເໃ ກີ ະແທທໄ ໃ າະດຸຈຽຖໃ າ຺ . - ດາງຽງໄ ເນຏໄ ູຒໄ ັຄຉໃ ຖະຌ຺ ຽຑໃ ບື ຂຼຌຉໃ ຽໍ ຖໃ ບື ຄໃ ຒີ ັຄເນໄ ຌ຺ ຘຸຈ ຖທໄ ຉຄັໄ ຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄຌຌັໄ . - ຽກຍັ ຽງໄ ຄັ ໝຈ຺ ຓາບໃ າຌ ຖະ ເນຽໄ ຖບື ກຽບາ຺ ຏູໄ ຂີ ຼຌຉໃ ໍຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຉຄັໄ ຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄຌຌັໄ ແທຉໄ າຄ ນາກ ຖທໄ ຘະຽນົງີ ໍາຉບຍໃ ຊີ ືກຉບໄ ຄເນຏໄ ູຒໄ ັຄປຍັ ປູ ໄ (ບາຈຓຖີ າຄທຌັ ນົື ເນໄ ະຌຌກໃ ຏູໄ ໃ ຉີ ໃ ໍຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຉຄັໄ ຆໃ ື ຽຖໃ ບື ຄຊກື ຉບໄ ຄ). ຉທ຺ ດໃ າຄ ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎິຈຘະນຌາ “ຽຖໃ ບື ຄຍໃ ໍຌຘກັ ຘຈິ ” ຈຌ຺ ຌາຌຓາຖທໄ ດໃ ູຈບຌຌບໄ ງນໃ ຄໜໃ ຄຶ ຂບຄຎະຽຈ ງໃ ຎີ ໃ ຸຌ ຓີ 2 ຏທ຺ ຽຓງຈໍາຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ດໃ ູຌໍາ ກຌັ ຖະ ຑທກ ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ກປໍ ກັ ກຌັ ນາົ ງ. ຓໜືໄ ໃ ຄຶ ຏູຽໄ ຎັຌຏທ຺ ຈິ ດາກະແຎຆບກຒືຌດໃ ູຎໃ າແກໂ ຖາທຽຖງີ ຍບກຽຓງທໃ າ ຽຊາ຺ໄ ຽບງີ ! ຓບືໄ ໃ ຌື ຂບໄ ງະບບກແຎນາຒືຌດໃ ູຎໃ າແກໂຑຸຌໄ ຽຈີ ເນຽໄ າ຺ໄ ກຼຓນໃ ໍຂບຄກຌິ ເນໄ ຈໃ . ຉໃ ຌື ຓເືໄ ໝໃ ຓາ ຏທ຺ ຍັ ຽບາ຺ ນໃ ໍຂບຄກຌິ ຖທໄ ກໍ ບບກຽຈຌີ າຄຽຑໃ ບື ະແຎນາຒືຌ ຖາທງໃ າຄແຎແກຘຌແກ. ຑໍປບຈໃ ຼຄຖທໄ ຖາທປູຘໄ ກຶ ນທິ ຽຂາ຺ໄ ກໍຽຖງີ ຑກັ ຏໃ ບຌຽຑໃ ບື ກຌິ ຽຂາ຺ໄ ນຄົັ າກກຌິ ຽຂາ຺ໄ ບໃ ຓີ ຖທໄ ຆບກນາຌາໍໄ ກຌິ ຍໃ ຓໍ ີ ຖາທກຽໍ ຖງີ ແຎຆບກກຌິ ຌາໍໄ , ຆບກແຎຆບກຓາຽຖງີ ແຎຽນຌັ ຍໃ ໍຌໍາໄ ຌບໄ ງນໃ ຄໜໃ ຄຶ ຖາທຽບາ຺ ຓແື ຎກບຍກຌິ ຌໍາໄ ກຌື ຖຄ຺ ແຎກກຶ ໂໂໂ. ນົຄັ າກກຌິ ຖທໄ ຖາທກກໍ ຓ຺ໄ ຖຄ຺ ຽຍໃ ຄິ ຍໃ ໍຌໍາໄ ຽຑໃ ບື ະກຌິ ບກີ ຖາທຉກ຺ ເໝຈ຺ ປຄຑໍຌຓຽນຌັ ຽຄາ຺ ຉຌ຺ ຽບຄຖາທຈິ ທໃ າ \"ຓໃ ຌເຏຌຓໍ າດືຌດໃ ູາຄນຖຄັ \" ຖາທຌຓຽຍໃ ຄິ ບກີ ຉໃ ຍໃ ໍ ຓເີ ຏ, ຖາທຽນຌັ ຽຄາ຺ ດໃ ູເຌຌໍາໄ ຌີໄ ຉື ບຌຘະແໝຖາທງຄັ ໜໃ ຸຓ ຖາທຈິ ເຌເ ທໃ າຌໍາໄ ນໃ ຄຌຉີໄ ບໄ ຄຓີ ຌທເຈຌທໜໃ ຄຶ ຏຈິ ຎ຺ກກະຉິ ຖາທຈເີ ນົາງ ຒາໄ ທຖໃ ຌກຍັ ຽຓບື ຽປບື ຌ, ຒືຌກຍໍ ໃ ໍຽບາ຺ ຆໍາໄ ຑໍແຎປບຈຽປບື ຌຖາທກໍປບໄ ຄເຘໃ ຽຓງ \"ຽຊາ຺ໄ ຽບງີ \" ໂໂ ຂບໄ ງຓາຖທໄ . ຖາທຽຂາ຺ໄ ແຎນາຽຓງດໃ ູເຌຽປບື ຌ, ຉໃ ຏູຽໄ ຎັຌຽຓງຍໃ ໍ ໃ ຏື ທ຺ ຉຌ຺ ຽບຄຽຑາະຖາທໜໃ ຸຓຂຌຶໄ ຖາທຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຄັ ໝຈ຺ ຘໃ ູຽຓງຒັຄ ຽຓງແຈຒໄ ັຄກໍຽກຈີ ທາຓຈິ ດາກໜໃ ຸຓຏື ທ຺ . ຑໍປໃຸ ຄຽຆາ຺ໄ ຂຌຶໄ ຏູຽໄ ຎັຌຽຓງກໃ ໍຒາໄ ທແຎນາຍໃ ບຌໃ ຏີ ທ຺ ຍບກ ຑໍແຎປບຈກແໍ ຎນາຍໃ ຌໍ າໍໄ ຌບໄ ງນໃ ຄຌຌັໄ ຌັ ີ ຖຈ, ຖາທຉກັ ຌາໍໄ ເຌຍໃ ຓໍ າກຌິ ຉກັ ກຌິ ໂໂໂ ກຌິ ນຖາງກທໃ າຏທ຺ ຖາທບກີ (ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ດຸຈຽຖໃ າ຺ ຽຓໃ ບື ປບຈຉບຌຌ)ີໄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 49
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຏູຽໄ ຖາ຺ ດາງຽງໄ ເນຏໄ ູຒໄ ັຄຂຼຌ ຉໃ ໍຽຖໃ ບື ຄເນໄ ຍ຺ ຈງກາຌຉຄັໄ ໍາຊາຓທໃ າ ນົຄັ າກຓໃ ຽຊາ຺ໄ ກຌິ ຌາໍໄ ນົາງຖທໄ ຓໃ ຽຊາ຺ໄ ະກາງຽຎັຌນງຄັ ? ຖະ ຉຄັໄ ຆໃ ື ຽຖໃ ບື ຄທໃ າຽຖໃ ບື ຄນງຄັ ? ຉໃ ຊາໄ ກໍຖະຌຍີ ໃ ໍຓຽີ ທຖານົາງ ກໍຘາຓາຈຊາຓຏູຒໄ ັຄ ຈທໄ ງາໍ ຊາຓຂາໄ ຄຽຄິ ຌຌັໄ ຖະ ເນຏໄ ູຒໄ ັຄຉບຍ. - ເຌກຖໍ ະຌີ ໃ ຍີ ໃ ໍຓຏີ ູເໄ ຈຂຼຌຉໃ ຽໍ ຖໃ ບື ຄ ນົື ຉບຍຊກື ຓໃ ຌຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຉໃ ເໍ ນໄ ຍ຺ ຖະ ຍບກຆໃ ື ຽຖໃ ບື ຄເນຏໄ ູຒໄ ັຄປຍັ ປູ.ໄ - ເຌກຖໍ ະຌີ ໃ ຏີ ູຒໄ ັຄຽຖໃ າ຺ ຉໃ ໍຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຉຄັໄ ຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄຊກື ກຆໍ ຓ຺ ຽຆງີ ຏູຉໄ ໃ ໍຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ , ເຌກຖໍ ະຌຌີ ີໄ ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຍໃ ໍາໍ ຽຎັຌ ຘະຽນງົີ າໍ ຉບຍບກີ . - ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຍໃ ໍຌາໍໄ ຘກັ ຘຈິ ຌີໄ າໍ ຉບຍໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄຓໃ ຌ ຓໃ ຽຊາ຺ໄ ກໍ ະກາງຽຎັຌຽຈກັ ຌບໄ ງຽຑາະກຌິ ຌາໍໄ ນາົ ງ ຑຈ ຖະ ຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄຓໃ ຌ \"ຍໃ ຌໍ ຘກັ ຘຈິ \" ຄ. ກາຌຘະຈຄຖະບຌຽງໄ (ະຓຆິ ຍິ າງ). ກາຌຘະຈຄຖະບຌຽງໄ ຓໃ ຌກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະຽຑຈໜໃ ຄຶ ຂບຄຎະຽຈງໃ ຎີ ໃ ຸຌ ຈງບາ ແຘປູຍຉຓໄ ເຌ ຏໃ ຌຽງໄ ຽຎັຌຉທ຺ ຎະກບຍຆໃ ບງ ຖະ ຓຏີ ູຽໄ ຖໃ າ຺ ຈໍາຽຌຌີ ຽຖໃ ບື ຄ. ຘະຌຌັໄ , ຏູຘໄ ະຈຄ ຖະບຌຽງໄ ຉບໄ ຄກໍາຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ ເນແໄ ຈຈໄ ີ ຽທາ຺ໄ ະຄໄ ຖະ ຓີ ໃ ທຄໍາຌບຄຽຎັຌຄັ ນທະ, ທິ ກີ າຌໜໃ ຄຶ ໃ ຽີ ປຈັ ເນກໄ າຌຽຖໃ າ຺ ຓໃ ທຌ ຓໃ ຌເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງ ຓຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓ (ຊາຓຉບຍດຸຈທາງຽຎັຌແຖງະ), ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄບໃ າຌຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄເນຈໄ ກີ ໃ ບຌ າກຌຌັໄ ໃ ຄຶ ຽຍໃ ຄິ ທໃ າ ຏູປໄ ຍັ ຒັຄ ຽຎັຌຽຈກັ ປໃຸ ຌເຈບາງຸຘໃ ໍາເຈ, ດໃ ູເຌຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓດໃ າຄເຈ ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ໃ ຄຶ ຽຖບື ກຍໃ ບຌຘຓ຺ ທຌຽຌຌັໄ ທຌຽຘຓີ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ແທ ບາງຸຂບຄຽຈກັ ຖະ ຘະຑາຍຉທ຺ ຄິ . ຖະບຌຽງໄ ກໍາຽຌຈີ ຂຌຶໄ ເຌແຖງະຎີ 1930 ໃ ຎີ ະຽຈ ງໃ ຎີ ໃ ຸຌ ຽຎັຌນໃ ຄໍາບຈິ ຆາທງໃ ຎີ ໃ ຸຌ ຽບຌີໄ ຖະບຌ ຽງໄ ຌທີໄ ໃ າ ະຓຆີ ຍິ າງ (Kamishibai) ຖະ ແຈປໄ ຍັ ທາຓຌງິ ຓ຺ ດໃ າຄກທາໄ ຄຂທາຄເຌແຖງະ ຎີ 1950. ຖະບຌຽງໄ ງຄັ ແຈໄ ຏໃ ຂະນງາງແຎເຌນົາງໂຎະຽຈບກີ ຈທໄ . ເຌຌຌັໄ , ຖທຓຓຏີ ຌ຺ ກະຍ຺ າກບຈິ ຑິ ຌ຺ ຂບຄຘໃ ື າຄ ຖະຑາຍ, ທຈີ ີ ບ ຖະ ຽກຓຉໃ າຄໂ, ໃ າຌງິ ຓ຺ ຂບຄຘຄັ ຓ຺ ໃ ແີ ຈຎໄ ໃ ຼຌແຎ ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ຉໃ ຽຊຄິ ດໃ າຄເຈກໍຉາຓ, ກາຌຘະຈຄ ຖະບຌຽງໄ ກໃ ງໍ ຄັ ຓີ ຸຌໃ າຄັ ແຈປໄ ຍັ ທາຓຘຌ຺ ເ ຖະ ຊກື ຒືຌໄ ຒູຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ຽຎັຌດໃ າຄຈ.ີ ຖະບຌຽງໄ ຘາຓາຈຽຎັຌຘໃ ີື ຽຑໃ ບື ຘໃ ຺ຄເນຽໄ ຈກັ ແຈຽໄ ຎັຌດໃ າຄຈີ, ຘາຓາຈຎະຈຈິ ຖະບຌຽງໄ ຽຑໃ ບື ຽຎັຌຘໃ ືາຄຈາໄ ຌກາຌປກັ ຘາຘຸ ຂະຑາຍ, ຘໃ ຄິ ທຈຖບໄ ຓ, ຉາໄ ຌດາຽຘຍຉຈິ , ຘໃ ກື າຌຘກຶ ຘາ ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ຎະຍຸ ຌັ ກາຌຌໍາເຆຖໄ ະບຌຽງໄ ຽຂາ຺ໄ ເຌກາຌຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌປກັ ຘາຘຸຂະຑາຍຂບຄຽຈກັ ເຌປຄປຼຌຎະຊຓ຺ ແຈຽໄ ຖໃ ຓີ ຓຂີ ຌຶໄ , ຽຑາະຖະບຌຽງໄ ຘາຓາຈເນໄ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ຑບໄ ຓຈຼທກຌັ ຌຌັໄ ກເໍ ນຘໄ າຖະນຌາໄ ປູຉໄ ໃ າຄໂ ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຽກຈີ ຈິ ຘາໍ ຌກຶ ຂຌຶໄ ແຈໄ ຖະ ຽຂາ຺ໄ ເຽຊຄິ ຍຌັ ນາຄໃາງຂຌຶໄ າກ ກາຌຽຍໃ ຄິ ຖະບຌຽງໄ . ກາຌຘະຈຄຖະບຌຽງໄ ເຌຎະຽຈ ງໃ ຎີ ໃ ຸຌ ຓໃ ຌະຓນີ ຍີ ຌບໄ ງ ຖະ ຍໃ ບຌຉຄັໄ ຽຑໃ ບື ຘະຈຄ ດໃ າຄກັ ຌໃ , ຉໃ ເຌຎະຽຈຽປາ຺ ງຄັ ຂາຈຽຂຌີ ເຌຈາໄ ຌບຸຎະກບຌຽນຖໃ າ຺ ຌຌັໄ . ຘະຌຌັໄ , ຘໃ ທຌນຖາງ ຓໃ ຌູະເຆຓໄ ຽື ຑໃ ບື ຍັ ຖະບຌ ຽງໄ ຖທໄ ຘະຈຄແຎຽຖງີ ປູຍຑາຍຖໃ ຸຓຌຘີໄ ະຈຄເນຽໄ ນຌັ ຽຊຄິ ກາຌຘະຈຄ 2 ຍຍ ື ຍຍ ຍໃ ໍຓນີ ຍີ ຘະຈຄ ຖະ ຍຍຓນີ ຍີ ຖະ ຊາໄ ຌທາຄນຍີ ຽຑໃ ບື ຘະຈຄ. • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຽຖໃ າ຺ +ກາຌກະກຼຓ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 50
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ະຓາຽຖໃ າ຺ , ເນຽໄ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ເຌຉໃ ຖະແທ. - ກທຈກາທໃ າຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຓີ ຍ຺ ຸກຏໃ ຌຍໃ .ໍ - ຏູຽໄ ຖາ຺ ຉບໄ ຄບໃ າຌ ຖະ ກໍາຽຌບືໄ ເຌຂບຄຽຖໃ ບື ຄເນແໄ ຈຽໄ ຎັຌດໃ າຄຈີ ຉະນຖບຈປບຈຍຈ຺ ຘຌ຺ ະຌາຂບຄຉທ຺ ຖະບຌ ຖະ ຽຍໃ ຄິ ທໃ າຈຸ ເຈະຽຎັຌຈຸ ຽຌຌັໄ ຖະ ຈຸ ຘາໍ ຖຍັ ຊາຓຉບຍ. - ກໃ ບຌະຽຖໃ າ຺ ຖະບຌຽງໄ ຉບໄ ຄປຼຄຽຖກຖໍາຈຍັ ປູຍຉໃ ຏໃ ຌີ 1, 2, 3, ຌ຺ ປບຈປູຍຏໃ ຌ ຘຸຈາໄ ງເນໄ ຊກື ຉບໄ ຄ. - ຽຐິກຆບໄ ຓຽຖໃ າ຺ ຽຑໃ ບື ເນກໄ າຌຽຖໃ າ຺ ກຍັ ກາຌຊບຈປູຍຑາຍແຎຑບໄ ຓໂກຌັ - ຊາໄ ຓນີ ຍີ ເຘໃ ຽທຖາຘະຈຄງໃ ຄິ ຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຓີ ທາຓຘຌ຺ ເງໃ ຄິ ຂຌຶໄ . + ທິ ຽີ ຖໃ າ຺ - ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຂບຄປູຍຏໃ ຌີ 1 ບໃ າຌດໃ ູຈາໄ ຌນົຄັ ຂບຄປູຍຏໃ ຌຘຸຈາໄ ງ. - ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຂບຄປູຍຏໃ ຌີ 2 ບໃ າຌດໃ ູຈາໄ ຌນົຄັ ຂບຄປູຍຏໃ ຌີ 1. - ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຂບຄປູຍຏໃ ຌີ 3 ບໃ າຌດໃ ູຈາໄ ຌນົຄັ ຂບຄປູຍຏໃ ຌີ 2. - ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຂບຄປູຍ ຏໃ ຌຽຖກຉໃ ໍໂແຎະບໃ າຌດໃ ູຈາໄ ຌນົຄັ ຂບຄປູຍໃ ຈີ ຄຶ ບບກຓາແທຈໄ າໄ ຌນຄົັ ຘະຽໝ.ີ - ຽປາ຺ ທຌຍັ ຖະບຌຽງໄ ຉໃ ຖະຏໃ ຌເນຘໄ ະຽໝກີ ຌັ , ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ຈກັ ຸກໂຌ຺ ຽນຌັ ປູຍໃ ຽີ ປາ຺ ະຽຖໃ າ຺ ເຌຎະຽຈ ງໃ ຎີ ໃ ຸຌຓໃ ຌຽຑໃ ຌິ ແຈຓໄ ີ ປຄ ນົື ນຍີ ຘໍາຖຍັ ຘະຈຄຖະບຌຽງໄ (ເຌປູຍຑາຍຉທ຺ ດໃ າຄ), ຽຑາະະຘາຓາຈ ຈຄຶ ຈຈູ ຽຈກັ ເນຘໄ ຌ຺ ເນົາງງໃ ຄິ ຂຌຶໄ . - ຽຌບືໄ ເຌປູຍ ຉບຌເຈທຌະຈຄຶ ປູຍບບກກັ ຘໃ ທຌຂບຄປູຍຽຉຓັ ຽຑໃ ບື ຊາຓຽຈກັ ເນຓໄ ຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓ. - ຽທຖາຈຄຶ ປູຍບບກຓາແທໄ າຄນຄົັ ເນຈໄ ຄຶ ຓາາຄຂທາຓຘື ະຽໝ.ີ - ຊາໄ ຽປາ຺ ຘາຓາຈຎໃ ຼຌຘຼຄ ຂບຄຉທ຺ ຖະບຌຉໃ ຖະຉທ຺ ແຈກໄ ງໍ ໃ ຄິ ຈ,ີ ະຆໃ ທງເນຽໄ ຖໃ ບື ຄຓໃ ທຌຂຌຶໄ ຉໃ ຓື . - ກາຌຘະຈຄ ຘາຓາຈເນຏໄ ູຈໄ ຼທຘະຈຄ ນົື ຘະຈຄຽຎັຌກໃ ຸຓຉາຓຉທ຺ ຖະບຌເຌຽຖໃ ບື ຄ. • ຂໍໄ ທຌຖະທຄັ - ກໃ ບຌະຘະຈຄຸກໂຄັໄ , ຉບໄ ຄກທຈກາ ຖະ ປຼຄຽຖກຖໍາຈຍັ ປູຍຉໃ ຏໃ ຌ ີ 1, 2, 3 ຌ຺ ປບຈຏໃ ຌ ຘຸຈາໄ ງເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ ຌຽີໄ ຎັຌຘໃ ຄິ ຘໍາຌັ ໃ ຘີ ຸຈ ຽຑາະຊາໄ ປຼຄປູຍຍໃ ໍຊກື ຽທຖາຽຖໃ າ຺ ແຎະຍໃ ໍຘາຓາຈຽຖໃ າ຺ ຍໃແໍ ຈໄ ຽຑາະຽຌບືໄ ເຌ ໃ ຽີ ປາ຺ ຽຖໃ າ຺ ກຍັ ປູຍຑາຍຍໃ ໍຽຂາ຺ໄ ກຌັ . - ຽທຖາຈຄຶ ປູຍບບກ ເນຈໄ ຄຶ ຓາາຄຂທາຓ,ື ຊາໄ ຈຄຶ ຓາາຄຆາໄ ງຓື ະຽປຈັ ເນຉໄ ທ຺ ຖະບຌກຍັ ນົຄັ . . ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະກບຍຖະບຌ ຖະ ກາຌຘະຈຄ ກາຌຘະຈຄຖະບຌຘາຓາຈຍໃ ຄຽຎັຌ 2 ປູຍຍຍື ກາຌຘະຈຄຖະບຌຎະກບຍກາຌຽຖໃ າ຺ ຖະ ກາຌຘະຈຄຖະບຌໃ ຏີ ູຘໄ ະຈຄຽບຄຽທາ຺ໄ ຽບຄ. ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະກບຍຖະບຌ ຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະກບຍຖະບຌ ຓໃ ຌກາຌຽຖໃ າ຺ ແຎຑບໄ ຓກຌັ ກຍັ ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ນົື ຽປາ຺ ຽບີຌໄ ທໃ າຽຖໃ າ຺ ຎະກບຍຖະບຌ, ຽຆໃ ຄິ ຽປຈັ ເນຏໄ ູຆໄ ຓ຺ ຓີ ທາຓຘຌ຺ ເນົາງ ຖະ ຓໃ ທຌຆໃ ຌື ກທໃ າກາຌຽຖໃ າ຺ ຍຍຉໃ າຄໂ. ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 51
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ກາຌຽຖໃ າ຺ ຎະກບຍຖະບຌຌີໄ ະຓຏີ ູໜໄ ໃ ຄຶ ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄດືຌຈາໄ ຌນົຄັ ນົື ດໃ ູໜໃ ຄຶ ຖະ ຓບີ ກີ ກໃ ຸຓໜໃ ຄຶ ຘະຈຄຖະ ບຌດໃ ູຽຄິ ຽທແີ ຎຑບໄ ຓໂກຍັ ກາຌຽຖໃ າ຺ , ຈງເນຽໄ ຖໃ ບື ຄໃ ຽີ ຖໃ າ຺ ຽຂາ຺ໄ ກຍັ ກາຌຘະຈຄດໃ ູຽຄິ ຽທ.ີ • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຽຖໃ າ຺ + ກາຌກະກຼຓ - ກຼຓຍຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ະຽຖໃ າ຺ ເນຽໄ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ຉໃ ຖະແທ, ບາຈະຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄຽກໃ າ຺ ໃ ຓີ ີ ຖທໄ ນົື ຎະຈຈິ ຈິ ຉໃ ຄເໝໃ ແຈງໄ ໃ ຄິ ຽຎັຌກາຌຈີ (ຊາໄ ຘາຓາຈຉໃ ຄ ຉໃ ຉບໄ ຄເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ) - ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຽບາ຺ ຍຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄຓາຽຐິກຆບໄ ຓຽຖໃ າ຺ ເນໄ ໃ ື າໍ ແຈຈໄ .ີ - ຍໃ ຄຍຈ຺ ຍາຈຉທ຺ ຖະບຌຉໃ ຖະຉທ຺ , ດາງຍຈ຺ ຑບໄ ຓຄັ ຍໃ ຄໜາໄ ໃ ເີ ນໄ ຉໃ ຖະຌ຺ ປຍັ ຏຈິ ຆບຍຘະຈຄ ຉາຓຍຈ຺ (ເຏຊກື ຘະຈຄຽຎັຌຉທ຺ ຖະບຌເຈ, ຍຈ຺ ຍາຈເຈເຌຽຖໃ ບື ຄ ກໍເນຽໄ ຐິກຆບໄ ຓຍຈ຺ ຍາຈ, ໃ າາຄຉທ຺ ຖະບຌຌຌັໄ ໂ). + ທິ ຽີ ຖໃ າ຺ . - ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ເນດໄ ືຌດໃ ູຽຍບືໄ ຄນຖຄັ ຏາໄ ຘາກ ນົື ນົຄັ ຽທ,ີ ຽຓໃ ບື ຽຖໃ າ຺ ປບຈຉທ຺ ຖະບຌເຈ, ຏູໄ ຘີ ະຈຄຽຎັຌຉທ຺ ຖະບຌຌຌັໄ ກໍບບກຓາຘະຈຄຉາຓຍຈ຺ ຍາຈ ຖະ ໃ າາຄຂບຄຉທ຺ ຖະບຌເຌຉບຌຌຌັໄ ເນຘໄ ຓ຺ ຄິ ຘຓ຺ ຄັ ຌ຺ ຘຸ ຈ ຽຖໃ ບື ຄ (ຏູຘໄ ະຈຄະຽປຈັ ຉໃ ໃ າາຄຽທາ຺ໄ ຍໃ ໍບບກຘຼຄ). - ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຉບໄ ຄເຆຌໄ ຘຼຄປຄ, ະຄໄ ຖະ ຘາຓາຈຎໃ ຼຌຘຼຄແຎຉາຓຉໃ ຖະຉທ຺ ຖະບຌແຈງໄ ໃ ຄິ ຽຎັຌກາຌຈີ (ບາຈເຘໃ ຈຌ຺ ຉຎີ ະກບຍຽຎັຌຉບຌໂແຈ)ໄ . - ຘໃ ທຌຏູໄ ີ ຘະຈຄຽຎັຌຉທ຺ ຖະບຌຌຌັໄ ຉບໄ ຄແຈຽໄ ບາ຺ ເເຘໃ ຒັຄຏູຽໄ ຖໃ າ຺ , ຽຓບື ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຽທາ຺ໄ ຽຊຄິ ຉທ຺ ຖະບຌຉທ຺ ເຈ ກຉໍ ບໄ ຄແຈບໄ ບກຓາເນໄ ຌັ ກຍັ ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌຌັໄ ໃ ຄຶ ະຽປຈັ ເນຏໄ ູຒໄ ັຄຉໃ ຌື ຽຉຌັໄ . - ຊາໄ ຉໃ ຖະຉທ຺ ຖະບຌຘາຓາຈຌໃ ຸຄຽໃ ບື ຄ ນົື ຉໃ ຄຉເນໄ າໄ ງກື ຍັ ຉທ຺ ຖະບຌໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຽຎັຌຌຌັໄ ກໍງໃ ຄິ ຽຎັຌກາຌຈີ ຽຆໃ ຌັ : ຽຎັຌກະຉໃ າງ ກໍຉຓໄ ຽງໄ ຓນີ ູກະຉໃ າງຖທໄ ເຘໃ ຽຄິ ນທ຺ ເນຽໄ ຍໃ ຄິ າໄ ງກື ຍັ ຉກະຉໃ າງ, ຊາໄ ຽຎັຌຑໃ ໍ ຌາກເໍ ນຌໄ ໃ ຸຄຽໃ ບື ຄຑື ໃ ໍຌາ...ປໃ ຄະຽປຈັ ເນຏໄ ູຒໄ ັຄ ຽຑໃ ຓີ ທາຓຘຌ຺ ເງໃ ຄິ ຂຌຶໄ . ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ຓໃ ຌກາຌຘະຈຄຂບຄກໃ ຸຓຌ຺ ໃ ເີ ຆໄ ຄັ ຌຘຼຄໃ າ,ີ ກາຌຌໃ ຸຄຽໃ ບື ຄ ໃ ເີ ນຘໄ ຓ຺ ຍຈ຺ ຍາຈຉາຓຉທ຺ ຖະບຌ ຖະ ຍາຄຄັໄ ງຄັ ຓກີ າຌຎະກບຍຈຌ຺ ຉິ ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນຓໄ ຍີ ຌັ ງາກາຈ, ຈງກາຌຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄ ເຈຽຖໃ ບື ຄໜໃ ຄຶ າກຎຶຓໄ ໃ ບີ ໃ າຌຓາຘະຈຄ ນົື ຉໃ ຄຂຌຶໄ ຓາເໝໃ ຉໃ ຉບໄ ຄຓຽີ ຌບືໄ ເຌຈຽີ ໝາະຘຓ຺ , ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ຓໃ ຌຘາໄ ຄ ເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງໃ ື າໍ ຍຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄາໍ ຽທາ຺ໄ ຖະ ຍຈ຺ ຍາຈຂບຄຉທ຺ ຖະບຌໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຘຓ຺ ຍ຺ ຘະຈຄຽຈກັ ຌບໄ ງະ ຓີ ທາຓຉໃ ຌື ຽຉຌັໄ ຖະ ຓໃ ທຌຆໃ ຌື ກຍັ ກາຌຘະຈຄ ຖະ ງຄັ ຘາຓາຈຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຓີ ທາຓຘາຓາຈກາໄ ຘະຈຄບບກ ຽຎັຌດໃ າຄຈຈີ ທໄ ງ. ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 52
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ກາຌຘະຈຄຖະບຌ ຓໃ ຌຽປາ຺ ຘາຓາຈກາໍ ຌຈ຺ ແຈທໄ ໃ າະເນໄ ຽຖໃ ບື ຄງາທ ນົື ຘຌັໄ ຽຑໃ ບື ເນໄ ຈຽໝາະກຍັ ກໃ ຸຓ ຌ຺ ໃ ີ ະຽຐິກຆບໄ ຓເຌກາຌຘະຈຄຖະບຌຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ . ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຘະຈຄຖະບຌ + ກາຌກະກຼຓກາຌຘະຈຄ - ຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ຓີ ດີ ໃ ູຖທໄ ຽຑໃ ບື ະຌໍາຓາຽຎັຌຖະບຌ ນົື ະ ຉໃ ຄຽຖໃ ບື ຄຂຌຶໄ ເໝໃ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຽຈກັ ເຌ ຉໃ ຖະແທ. - ຈັ ຽຖບື ກຏູໄ ໃ ີ ະຓາຘະຈຄ ເນໄ ຍ຺ ຉາຓຉທ຺ ຖະບຌເຌຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຍໃ ຄຌ຺ ຉາຓຉທ຺ ຖະບຌໃ ຓີ ເີ ຌ ຽຖໃ ບື ຄ ທໃ າເຏະຘະ ຈຄຽຎັຌຉທ຺ ຖະບຌເຈ. - ດາງຍຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄເນຏໄ ູຘໄ ະ ຈຄຸກໂຌ຺ ບໃ າຌ ຖະ ກາໍ ຽຌບືໄ ເຌຂບຄຽຖໃ ບື ຄເນແໄ ຈຄັ ໝຈ຺ . - ກຼຓຽໃ ບື ຄຌໃ ຸຄ ຖະ ບຸຎະກບຌບໃ ຌື ໂ ໃ ີ າໍ ຽຎັຌະຉບໄ ຄເຆເໄ ຌກາຌຘຈຄ. - າກຌຌັໄ ຽຐິກຆບໄ ຓເນໄ ໃ ບຄທໄ . + ທິ ຘີ ະຈຄ - ຏູຽໄ ຖໃ າ຺ ຂຌຶໄ ແຎຘະຽໜຽີ ຖໃ ບື ຄ, ຏູຂໄ ຼຌ, ຏູໄ ຉຓໄ , ຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄຂບຄຎະຽຈເຈ. - າກຌຌັໄ ຉທ຺ ຖະບຌກບໍ ບກຓາຽທາ຺ໄ ຑບໄ ຓຄັ ຘະຈຄຍຈ຺ ຍາຈຂບຄຉຌ຺ ຌ຺ ຘຸຈຽບຄ. - ກາຌຘະຈຄຖະບຌຍຍຌີໄ ຉໃ ຖະຉທ຺ ຖະບຌຉບໄ ຄແຈຽໄ ບາ຺ ເເຘໃ ຉຈິ ຉາຓຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ບບກຓາຘະ ຈຄເນໄ ຌັ ຽທຖາ ຖະ ຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄກຌັ , ຍຈ຺ ຘຌ຺ ະຌາຉບໄ ຄຉຉໄ ບຍກຌັ ເນແໄ ທຉາຓຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ ຉໃ ຉບໄ ຄຽທາ຺ໄ ຽໃ ບື ຖະຌ຺ ຍໃ ຘໍ ຌ຺ ກຌັ ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນໜໄ າໄ ຘຌ຺ ເຽຍໃ ຄິ ຂຌຶໄ . ໝາງຽນຈ: ເຌກາຌຘະຈຄຖະບຌຸກຍຍ ຓໃ ຌຍໃ ເໍ ນຎໄ ໃ ິຌນຄົັ ເຘໃ ຏູຆໄ ຓ຺ . 2) ກາຌປບໄ ຄຽຑຄ ກາຌປບໄ ຄຽຑຄຓໃ ຌກາຌປບໄ ຄໃ ເີ ຆຘໄ ຼຄຽຎັຌໍາຌບຄ ຖະ ຄັ ນທະເນຽໄ ກຈີ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ຖະ ຓໃ ຌກຈິ ະກໍາໜໃ ຄຶ ໃ ຽີ ປາ຺ ະຘາໄ ຄເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງ ຓີ ທາຓຽຍກີ ຍາຌຓໃ ທຌຆໃ ຌື ກາຌປບໄ ຄຎະກບຍກຍັ ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌ ະຽຎັຌ ກາຌຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈຽຑໃ ບື ຂຌັໄ ຖາງກາຌ ຍໃ ໍເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງຽກຈີ ທາຓຽຍໃ ບື ໜໃ າງຉໃ ໍກາຌຒັຄຌິ າຌ, ຑບໄ ຓຌຉີໄ ບໄ ຄຘາໄ ຄ ຍຌັ ງາກາຈເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງ ແຈຑໄ ກັ ຏໃ ບຌຘະໝບຄ ນົື ຓບີ າຖຓ຺ ຎບຈຎໃ ຄບກີ . ກາຌປບໄ ຄຽຑຄງຄັ ຘາຓາຈຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌແຎເຌຉທ຺ , ຊາໄ ູນາກຽຐິກເນຽໄ ຈກັ ບໃ າຌຍຈ຺ ຽຑຄກໃ ບຌຖທໄ ໃ ຄຶ ກາໄ ທ ຓາຘໃ ູກາຌປບໄ ຄ ຖະເຆໄ ໍາຌບຄ, ຽຈກັ ຍາຄຌ຺ ຍໃ ໍຘຌ຺ ເຉໃ ໍກາຌບໃ າຌ ຉໃ ຊາໄ ທໃ າຽຎັຌຍຈ຺ ຽຑຄຽຈກັ ຌບໄ ງກຘໍ ຌ຺ ເບໃ າຌ ຽຑາະດາກປບໄ ຄຽຑຄຽຑໃ ບື ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື . ກາຌປບໄ ຄຽຑຄຓໃ ຌຓຘີ ບຄປູຍຍຍື ກາຌປບໄ ຄຽຑຄ ຖະ ກາຌປບໄ ຄຽຑຄຎະກບຍໃ າາຄ, ກາຌປບໄ ຄຽຑຄ ຎະກບຍໃ າາຄ ຓໃ ຌແຈຘໄ າໄ ຄທາຓຘຌ຺ ເເນໄ ກໃ ຽຈກັ ຌບໄ ງນົາງ, ຽຑາະຘາໄ ຄເນຽໄ ຈກັ ແຈຓໄ ຘີ ໃ ທຌປໃ ທຓ ຖະ ປຍັ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ຖທໄ ງຄັ ຽຎັຌກາຌບບກກາໍ ຖຄັ ກາງແຎເຌຉຈທໄ ງ. • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌປບໄ ຄຽຑຄ +ທິ ກີ ຼຓ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 53
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ກຼຓຍຈ຺ ຽຑຄໃ ີ ະປບໄ ຄເນຽໄ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ເຌຉໃ ຖະແທ. - ຂຼຌຍຈ຺ ຽຑຄເຘໃ ກະຈາຌ ນົື ກຎີຽຌບືໄ ຽຑຄ ຽຑໃ ບື ດາງເນຽໄ ຈກັ ຉໃ ຖະຌ຺ . - ູຉບໄ ຄຽຐິກຆບໄ ຓປບໄ ຄຽຑຄເນໄ ໃ ບຄທໄ . - ຆບກນາຽໃ ບື ຄຈຌ຺ ຉີ ຽຆໃ ຌັ ກບຄ ນົື ໝາກກະຆກ ຖະ ບໃ ຌື ໂ (ຊາໄ ຓ)ີ + ທິ ປີ ບໄ ຄ - ໍາບຈິ ຘູ ະຽໜຽີ ຌບືໄ ຽຑຄຑບໄ ຓຄັ ປບໄ ຄເນຽໄ ຈກັ ຒັຄກໃ ບຌ 1 - 2 ຽໃ ບື . - ູຘບຌຽຈກັ ປບໄ ຄຽໃ ບື ຖະທກັ , ຖະຉບຌ ຉາຓນຄົັ ນູ າົ ງໂ ຽໃ ບື ຌ຺ ໝຈ຺ ຽຑຄ. - ຽຓໃ ບື ຽຈກັ ໃ ື ຈໃ ຖທໄ , ກູ ຍັ ຽຈກັ ປບໄ ຄແຎຑບໄ ຓກຌັ 3 - 4 ຽໃ ບື . - າກຌຌັໄ ເນຽໄ ຈກັ ປບໄ ຄຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ (ຎະກບຍຘຼຄຈຌ຺ ຉແີ ຎຌາໍ ). • ຽຑຄຎະກບຍໃ າາຄ + ກາຌກະກຼຓ - ຽຖບື ກຍຈ຺ ຽຑຄ ຑບໄ ຓໃ າຎະກບຍເນຽໄ ໝາະກຍັ ຽຈກັ ເຌຉໃ ຖະແທ. - ູ ກຼຓປບໄ ຄຽຑຄເນຖໄ ໃ ຼຌແນົ. - ບບກຍຍໃ າາຄ ນົື ຽຐິກຆບໄ ຓໃ າາຄໃ ຓີ ີ ຖທໄ ເນໄ ໃ ບຄທໄ . - ກຼຓກະຆຈັ ຽຑຄ ນົື ຈຌ຺ ຉີ (ຊາໄ ຓ)ີ . + ທິ ຎີ ະຉຍິ ຈັ - ູ ປບໄ ຄຽຑຄເນຽໄ ຈກັ ຒັຄກໃ ບຌ 1 - 2 ຽໃ ບື . - ຽຐິກຆບໄ ຓເນຽໄ ຈກັ ປບໄ ຄຽຑຄເນແໄ ຈ.ໄ - ູ ປບໄ ຄຽຑຄຑບໄ ຓຄັ ຎະກບຍໃ າາຄເນຽໄ ຈກັ ຽຍໃ ຄິ . - ູ ຘບຌຽຈກັ ປບໄ ຄ ຄັ ຎະກບຍໃ າາຄແຎຽໃ ບື ຖະທກັ ຌ຺ ໝຈ຺ ຽຑຄ. - ູ ຖະ ຽຈກັ ປບໄ ຄຽຑຄຎະກບຍໃ າາຄແຎຑບໄ ຓກຌັ ຌ຺ ຽຈກັ ໃ ແື ຈ.ໄ -ເນຽໄ ຈກັ 1 ຌ຺ ບບກຓາຌາໍ ຑາຽຈກັ ຄັ ໝຈ຺ ຽປຈັ . ຽຑຄຘະຍາງຈີ ( ຽຑຄຉທ຺ ດໃ າຄ ) ຘະຍາງຈີ ທຌັ ຌຓີໄ າຑຍ຺ ກຌັ ຘຌຘຸ ກຘຌັ ຑຍ຺ ກຌັ ຌ຺ ໃ ທ຺ ໜາໄ ຘຸຈຈເີ ທຌັ ຌີໄ ໃແີ ຈຓໄ າ ຑຈັ ະຌາ ຽຈກັ ຖາທເນກໄ າໄ ທແຎ ຖາ ຖາ ຖາ ຖາ ຖາ ຖາ ( ຆຶໄ ) ຍ຺ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 54
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຑທກຽປາ຺ ຽຑຄປກັ ກາຌບໃ າຌ ຽຑໃ ບື ຌງຄິ ຖະ ຆາງ ຓາປໃ ທຓເ ຑບໄ ຓເປກັ ກາຌບໃ າຌ ຂບຄຽປາ຺ ະຆໃ ຌື ຍາຌ ບະຌາຈ຺ ຍໃ ໍຖາຌ ເຌກາຌແຎກາຌຓາ ຉໃ ຖະຍໃ ບຌຽຑໃ ຌິ ຂຼຌຍບກ ເຌນຌຄັ ຘື ຍໃ ຖໍ ທຄຉາຽປາ຺ ແຈຈໄ ບກນຌາ ະຍໃ ນໍ ຖບກ ນຓໃ ຌັ ບໃ າຌຉໃ ຌບໄ ງຂຌຶໄ ຓາ ຽຑາະຽປາ຺ ຌຌັໄ ຌຌັໄ ທື ຆິ າ ຂບຄຽປາ຺ ຎະາໍຉໍ ທ຺ ຽຑໃ ບື ຌຽບງີ ຓາຽຊຈີ ປຍີ ຓາ ດໃ າຆກັ ຆາໄ ຽຘງຽທຖາແຎຉໃ ຖະທຌັ ຌຍັ ຉໃ ທຌັ ຌັ ຌ຺ ຽຊຄິ ທຌັ ຘຸກຌຌັໄ ຽຘາ຺ ຈິ ກື ຌັ ຽຎີຈຍໍຖກິ າຌເນຽໄ ປາ຺ ຘະຽນຓີ ຊາໄ ຍໃ ປໍ ູຽໄ ປາ຺ ຌີໄ ະຂຍໍ ບກ ຽຑໃ ຌິ ຓຉີ ະນຖບຈ ຎຶຓໄ ບໃ າຌ ຌາໂຆະຌຈິ ບໃ າຌຖທໄ ຑທກຽປາ຺ ໃ ຄ຺ ຌາໍ ຓາຈິ ຽຑໃ ບື ຆທີ ຈິ ຽຑໃ ບື ບະຌາຈ຺ ຂບຄຽປາ຺ ຘຈ຺ ເຘ ຍ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄ ຽຑຄຎະກບຍໃ າາຄ ຽຑຄຐ຺ຌຉກ຺ ຖຄ຺ ຓາ ຐ຺ຌຉກ຺ ຖຄ຺ ຓາ ຉກ຺ ຖຄ຺ ຓາໂ ເນຌໄ າຽປາ຺ ນຄົ຺ໄ ຌາຽປາ຺ ນຄົ຺ໄ ( ຆໍາໄ ) ຘຄໄ ຽປາ຺ ຎຼກ ( ຆໍາໄ ) ເນໄ ຘຄໄ ຽປາ຺ ຎຼກ ຽຘບືໄ ຽປາ຺ ຎຼກ ( ຆໍາໄ ) ເນຽໄ ຘບືໄ ຽປາ຺ ຎຼກ ຓຄຉຍັ ຽຉໃ າ຺ ບບກຖກູ າຄນົຄັ ຽຎັຌຓຄບໃ ນີ ງຄັ ບຓຄໃ ຌີ ຌູ ໂ ໂ ດໃ ູຉຌ຺ໄ ນຓາກຂາຓ ຉຌ຺ໄ ນຓາກຂາຓ ຍ຺ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 55
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ກໃ ຄິ ກາໄ ຌເຍ ຽຑຄກໃ ຄິ ກາໄ ຌເຍ ກໃ ຄິ ກາໄ ຌເຍ ຆະໂກໃ ຄິ ເຍກາໄ ຌກໃ ຄິ ຆະໂເຍກາໄ ຌກໃ ຄິ ຐ຺ຌຉກ຺ ຖຄ຺ ຓາຖຌິ ໂ ( ຆາໍໄ ) ຆະໂກໃ ຄິ ກາໄ ຌເຍ ຍ຺ 3) ກາຌນົຌິໄ ຽກຓຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌ ກາຌນົຌິໄ ຽກຓ ຓໃ ຌທິ ກີ າຌນົຌິໄ ຍຍນຌໃ ຄຶ ຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈຏໃ ບຌາງທາຓຽໃ ຄັ ຉຄຶ າຄບາຖຓ຺ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຘາຓກັ ີ ຖະ ທາຓຏູກຑຌັ ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຖະ ກຌັ , ກາຌນົຌິໄ ຽກຓຽປຈັ ເນຽໄ ຈກັ ຌບໄ ງຏໃ ບຌາງທາຓ ຽໃ ຄັ ຼຈ ຽຎັຌກາຌຽຐິກຘະໜບຄດໃ າຄນຌໃ ຄຶ . ເຌທາຓໝາງຂບຄຍຸກຌ຺ ໃ ທ຺ ໂແຎ ຽກຓໝາງຽຊຄິ ກາຌນົຌິໄ ຉໃ າຄໂ ຉາຓຉໃ ຖະບກາຈ ຖະ ຽທຖາໃ ີ ະ ບໍາຌທງເນໄ າກຄາຌຎະໍາ ນົື ຽຎັຌກຈິ ະກໍາຂບຄຽຈກັ ແຈນໄ ົຌິໄ ປໃ ທຓກຌັ ເຌງາຓນທໃ າຄ, ກຈິ ະກໍາໃ ຽີ ບຌີໄ ທໃ າຽກຓ ຌຌັໄ ໃ ຄຶ ຓີ ທາຓໝາງຉກຉໃ າຄກຌັ ແຎຉາຓຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌກາຌເຆໄ ຉາຓບກາຈ, ຽທຖາ ນົື ຘະຊາຌໃ .ີ ຍຌັ ຈາໃ າຌຄ຺ ຎະຉຽິ ຘຈຍໃ ແໍ ຈທໄ ໃ າ ຍໃ ໍຽງີ ເຆຽໄ ກຓ ນົື ກາຌນົຌິໄ ຽຂາ຺ໄ ຓາຎະກບຍເຌກຈິ ະກໍາບໃ ຌື ໂຽຖງີ , ເຌຍາຄຄັໄ ຂບຄຆໃ ທ຺ ຓຄກາຌ ຘບຌ ຖະ ກາຌປຼຌ ຊາໄ ປູຘໄ ກຶ ທໃ າຌກັ ປຼຌຽຖໃ ຓີ ຽຍໃ ບື ໜໃ າງ ນົື ຽນຄາ຺ ຌບຌ ູກໍະຌກຈິ ະກໍາຌບກຍຍຓາເຆໄ ນົື ຌາໍ ຓາຽຘຓີ ຽຌບືໄ ນາເຌຍຈ຺ ປຼຌ ນົື ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ກາຌປຼຌ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ໃ ຄຶ ຑໍຘະນຸົຍແຈທໄ ໃ າ ຽກຓຽຎັຌກຈິ ະກໍາໃ ຌີ ໍາຓາເຆໄ ຽຑໃ ບື ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື , ຏໃ ບຌາງບາຖຓ຺ ຽຎັຌ ກຈິ ະກໍາຌບກຍຍໃ ີຘາຓາຈຌໍາຓາຎະງຸ ກ ຈັຈຎຄຈັ ເນຏໄ ູຽໄ ຂາ຺ໄ ປໃ ທຓແຈຓໄ ກີ າຌຘະຈຄບບກາຄກາງ ຓີ ກາຌຽໃ ບື ຌແນທຈງຓໃ ຸຄໝາງ ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຽຍກີ ຍາຌຓໃ ທຌຆໃ ຌື ຘາໄ ຄຓະຌຸຈຘາໍ ຑຌັ ຑຌືໄ ຊາຌບໃ ຌື ໂໃ ຑີ ທກຽປາ຺ ຆກຽຂາ຺ໄ ເຌກຈິ ະກາໍ ຌຌັໄ . • ຂຌັໄ ຉບຌກາຌນຖຌິໄ + ກາຌກະກຼຓ - ຽຖບື ກຽກຓນຌົິໄ ເນຽໄ ນຓາະກຍັ ຽຈກັ ຉໃ ຖະແ, ຽຐິກຆບໄ ຓທິ ນີ ຌົິໄ . - ຊາໄ ຽກຓນຌົິໄ ະຉບໄ ຄເຆບໄ ຸຎະກບຌ ກຉໍ ບໄ ຄກຼຓເນໄ ຍ຺ . + ທິ ນີ ົຌິໄ - ູ ຌະຌາໍ ທິ ນີ ົຌິໄ , ກະຉກິ າ ເຌກາຌນຌົິໄ ເນຽໄ ຈກັ ຒັຄກໃ ບຌ 1 - 2 ຽໃ ບື . - ູ ນຌົິໄ ເນຽໄ ຈກັ ຽຍໃ ຄິ , າກຌຌັໄ ູຍໃ ຄຽຈກັ ຈັ ຉາຓຍຍນົຌິໄ ຌຌັໄ 2-3 ຽໃ ບື . - ຘຸຈາໄ ງ ບູ າຈຘະນຸົຍເຌກາຌນົຌິໄ , ເຏນຌົິໄ ຏຈິ ກະຉກິ າ ທຌຽບາ຺ ຓາປບໄ ຄຽຑຄເນນໄ ຓໃ ຒູ ັຄ. - ຌກັ ປຼຌຈັ ກໃ ຸຓຽຎັຌ 4 ກໃ ຸຓ, ຉໃ ຖະກໃ ຸຓເນບໄ ໃ າຌຉທ຺ ດໃ າຄຽກຓນົຌິໄ ຖໃ ຸຓຌ,ີໄ ຖທໄ ຽຐິກຌາໍ ຑາກາຌນົຌິໄ ຽກຓ ຘໍາ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 56
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຖຍັ ບະຌຸຍາຌ 1, 2, 3 ຖະ ຎະຊຓ຺ . - ຉາຄນຌາໄ ຌກັ ປຼຌ ເຌຉໃ ຖະກໃ ຸຓຈ຺ ຖບຄຎະຉຍິ ຈັ ຉທ຺ ຄິ ເຌນບໄ ຄປຼຌ. - ຌກັ ປຼຌຉໃ ຖະຌ຺ ຆບກຽກຓນົຌິໄ ຉໃ າຄໂໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄປູ,ໄ ຖທໄ ຂຼຌຆໃ ຂື ບຄຽກຓຑບໄ ຓຍຈ຺ ຌະຌໍາກາຌນົຌິໄ ຖະ ຘາຈິ ທິ ນີ ຌົິໄ ເຌນບໄ ຄ. - ຌກັ ປຼຌແຎຌາໍໍຑາຌກັ ປຼຌຎະຊຓ຺ ນຌົິໄ ຽກຓ (ກຈິ ະກາໍຌໍ ບກ ນົື ເຌນບໄ ຄ) ຉທ຺ ດໃ າຄຽກຓນົຌິໄ • ຘໍາຖຍັ ຆຌັໄ ຎະຊຓ຺ ຘກຶ ຘາ ຽກຓຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓໍາຘໃ ຄັ ຓນີ າົ ງປູຍຍຍນົາງທິ ີ ຽຆໃ ຌັ : ຍັ ນູຍັ ຈຄັ , າໍ ຌທຌຌ຺ ຍໃ ໍາໍ ກຈັ , ຏູຌໄ າໍ ຑານົຌິໄ ຽຎັຌຏູບໄ ບກໍາຘໃ ຄັ ທໃ າ ຍັ ນູ (ຉໃ ຏູບໄ ບກໍາຘໃ ຄັ ຌຌັໄ ຍໃ ໍເນໄ ຍັ ນູ ເນໄ ຍັ ຍໃ ບຌບໃ ຌື ຽຆໃ ຌັ ຍັ ຈຄັ ), ຉໃ ຽຈກັ ໃ ປີ ໃ ທຓນຌົິໄ ຉບໄ ຄຍັ ນູ ຊາໄ ຍໃ ໍຍັ ນູ ຊທື ໃ າຏຈິ ຖະ ຏູຌໄ າໍ ຑານົຌິໄ ເນຽໄ ທາ຺ໄ ຘະນົຍັ ກຌັ ແຎຓາຖະນທໃ າຄ ຍັ ນູ, ຍັ ຈຄັ ຖທໄ ຘຄັ ຽກຈຽບາ຺ ຽຈກັ ໃ ີ ຍັ ຏຈິ ຏູນໄ ົຌິໄ ຘໃ ຄັ ຽຑໃ ບື ບກໍາຘໃ ຄັ ຉໃ ໍແຎ. ຽກຓຌີໄ ຓໃ ຌກາຌຽຐິກເຌກາຌຒັຄ ຖະ ຽປຈັ ຉາຓໍາ ຘໃ ຄັ ຌຌັໄ (ຍໃ ໍ ຓໃ ຌຽປຈັ ຉາຓຉາຽນຌັ ). າໍ ຊາຓຌ຺ໄ ທາໄ : 1. ກາຌບໃ າຌໝາງຽຊຄິ ນງຄັ ? 2. ກາຌບໃ າຌຓີ ທາຓຘໍາຌັ ື ຌທເຈ? 3. ກາຌບໃ າຌຎະກບຍຓີ ກັ ຎະຽຑຈ? ຎື ະຽຑຈເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງຉໃ ຖະຎະຽຑຈ? 4. ກາຌບໃ າຌເນໄ ຸຌຎະນງຈຉໃ ໍຉຌ຺ ຽບຄ ຖະ ຎະຽຈຆາຈື ຌທເຈ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ ຖະ ຆບກຉທ຺ ດໃ າຄຓາ ຎະກບຍ? 5. ທິ ບີ ໃ າຌຽຑໃ ບື ຍັ ເທາຓທຌຎະຉຍິ ຈັ ຌທເຈຈໃ ? 6. ໃ ຄ຺ ຆບກບໃ າຌໜຄັ ຘຎື ະຽຑຈ ຍຈ຺ ທາຓ, ຂໃ າທ, ຽຖໃ ບື ຄຘຌັໄ , ຘາຖະະຈ.ີ ..ຖທໄ ຘຄັ ຖທຓຽຌບືໄ ເຌເທາຓ ຂບຄຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ? 7. ກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌຓໃ ຌນງຄັ ? 8. ກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌຓີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ື ຌທເຈຈໃ ? 9. ປູຍຍຍຂບຄກຈິ ະກາໍ ຘໃ ຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌບໃ າຌຓີ ກັ ປູຍຍຍ ປື ູຍຍຍເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ ຖະ ງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄຉໃ ຖະປູຍຍຍ. 10. ກາຌຽຖໃ າ຺ ຌິ າຌຎະກບຍຓີ ກັ ປູຍຍຍ ປື ູຍຍຍເຈຈໃ ? ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 57
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຍຈ຺ ີ 4 ທາຓປູກໄ ໃ ຼທກຍັ ກາຌຂຼຌ (ກັ ຘະກາຌຂຼຌ) 1. ທາຓໝາງທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄກາຌຂຼຌ 1.1 ທາຓໝາງຂບຄກາຌຂຼຌ ກາຌຂຼຌຓໃ ຌກັ ຘະໜໃ ຄຶ ໃ ຌີ ບຌດໃ ູເຌ ກາຌບໃ າຌ ,ທາ຺ໄ ກາຌຽ ,ກັ ຘະາຄຑາຘາແຈໄ ກໃ ກັ ຘະກາຌຒັຄ 4 ,ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ .ເຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຽປາ຺ ຘຄັ ຽກຈແຈທໄ ໃ າ ກັ ຘະກາຌຂຼຌຓໃ ຌເຆໜໄ ບໄ ງໃ ຘີ ຸຈ .ຖະ ກາຌຂຼຌກາຌຂຼຌໃ ຄິ ຽຎັຌກັ ຘະໃ ຂີ ບໄ ຌຂາໄ ຄງາກກທໃ າກັ ຘະບໃ ຌື ໂຽຌໃ ບື ຄາກທໃ າຽປາ຺ ຍໃ ໍໃ ບງແຈໄ .ຽຐິກຐ຺ຌດໃ າຄຽຉຓັ ໃ ຽີ ປຈັ ເນນໄ ົາງຌ຺ ຑຼຄ ຉໃ ຂຼຌແຈຍໄ ໃ ໍຓໃ ຌຂຼຌຽຎັຌ . ກາຌຂຼຌຽຎັຌກັ ຘະໜໃ ຄຶ ຂບຄຑາຘາເຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຂບຄຌ຺ ຽປາ຺ ະຘຄັ ຽກຈແຈທໄ ໃ າ ກັ ຘະເຌກາຌຂຼຌ ຽຎັຌກັ ຘະໜໃ ຄຶ ໃ ຽີ ປາ຺ ເຆໜໄ ບໄ ງໃ ຘີ ຸ ຈ. ຈໃ ຄັ ຌຌັ ກັ ຘະກາຌຂຼຌໃ ຄຶ ກາງຽຎັຌກັ ຘະໜໃ ຄຶ ໃ ຂີ ບໄ ຌຂາໄ ຄງາກກທໃ າກັ , ຘະບໃ ຌື ໂ ຽຌໃ ບື ຄາກຑທກຽປາ຺ ຍໃ ແໍ ຈຽໄ ຐິກຐ຺ຌດໃ າຄຽຉຓັ ຽຓຈັ ຽຉຓັ ໜໃ ທງໃ ຄຶ ຽປຈັ ເນນໄ ົາງຌ຺ ຂຼຌແຈໄ ຉໃ ຂຼຌຍໃ ຽໍ ຎັຌ. ກາຌຂຼຌຽຎັຌທິ ໜີ ໃ ຄຶ ໃ ຘີ ະຈຄາຄຑາຘາຽຎັຌຖາງຖກັ ບກັ ຘບຌ ຽຑໃ ບື ຘະຈຄທາຓປູ ໄ ທາຓຈິ ທາຓ ປູຘໄ ກຶ ທາຓຘາຓາຈຎະຘຍ຺ ກາຌຉໃ າຄໂ ຂບຄຉຌ຺ ເນຏໄ ູບໄ ໃ ຌື ແຈປໄ ຍັ ທາຓປູໄ ທາຓຈິ ຉໃ າຄໂ ໃ ຘີ ະຽໜຈີ ທໄ ງທິ ກີ າຌ ຂຼຌ. ກາຌຂຼຌກື າຌຍຌັ ງາງທາຓປູຘໄ ກຶ ນົື ຎະຘຍ຺ ກາຌໃແີ ຈປໄ ຍັ າກກາຌຒັຄ ກາຌບໃ າຌຓາຎໃ ຼຌຽຎັຌຘຌັ ງະຖກັ ຉື ທ຺ ບກັ ຘບຌຽຑໃ ບື ຊໃ າງບຈທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ຽຖໃ ບື ຄຖາທຉໃ າຄໂ ຖະ ທາຓເຌເຂບຄຉຌ຺ ບບກຓາເນຏໄ ູບໄ ໃ ຌື : ປໍໍູ ໄ ຈງຂຼຌຽຎັຌຘຌັ ງະຖກັ ຌທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ຖະ ທາຓເຌເຽນໃ າົ຺ ຌຌັໄ . ກາຌຂຼຌໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຈີ ຂຼຌເນຽໄ ຎັຌຉທ຺ ໜຄັ ຘື ນົື ຉທ຺ ຽຖກ ເນຽໄ ຎັຌຽຘຌັໄ ນົື ຽຎັຌປູຍຉໃ າຄໂ ຽຑໃ ບື ຊໃ າງ ບຈທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ກາຌຂຼຌຓີ ທາຓາໍ ຽຎັຌດໃ າຄງໃ ຄິ ຉໃ ໍກາຌຘໃ ຘື າຌເຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ . ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌເຆຑໄ າຘາຽຑໃ ບື ກາຌຘໃ ຘື າຌຈງເຆຉໄ ທ຺ ບກັ ຘບຌ ນົື ຘຌັ ງະຖກັ ຊໃ າງບຈທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ທາຓປູໄ ທາຓຘາຓາຈ ,, ຌິ ຉະຌາກາຌຎະຘຍ຺ ກາຌຉໃ າຄໂ ຌໍາຽທາ຺ໄ ເນໄ ຌ຺ ບໃ ຌື ແຈຽໄ ຂາ຺ໄ ເທາຓໝາງ , ຈທາຓປູ ໄ ທາຓຈິ ເຌຽຖໃ ບື ຄໃ ຂີ ຼຌຘາຓາຈຌາໍ ແຎເຆເໄ ນຽໄ ກຈີ ຎະນງຈຉໃ ໍຉຌ຺ ຽບຄ ຖະ ຏູໄ ຖະ ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽກີ ບໃ ຌື . 1.2 ທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄກາຌຂຼຌ ກາຌຂຼຌ ກື າຌຌໍາຽບາ຺ ຉທ຺ ຑະງຌັ ຆະຌະແຎຎະກບຍເຘໃ ຘະນົະ ເນກໄ າງຽຎັຌໍາຽທາ຺ໄ ເຈໜໃ ຄຶ ກາຌຂຼຌ ຓໃ ຌກັ ຘະດໃ າຄໜໃ ຄຶ ເຌ ຓໝາງດໃ າຄໜໃ ຄຶ ແຎງຄັ ຏູບໄ ໃ າຌກັ ຘະາຄຑາຘາ ຽຆໃ ຄິ ເຆເໄ ຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຽຑໃ ບື ຘໃ ຘື າຌທາ 4 ທາຓຈິ ຖະ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຏູຂໄ ຼຌ ,ແຈໄ ທາຓປູ.ໄ ກາຌຂຼຌຓີ ທາຓຘໍາຌັ ຉໃ ຓໍ ະຌຸຈນົາງ ຽຎັຌຽໃ ບື ຄຓຘື ໃ ຘື າຌໃ ຘີ ໍາຌັ ຽຑາະຽຎັຌກາຌຘໃ ຄ຺ ຘາຌໃ ຘີ າຓາຈຊໃ າງ ບຈທາຓປູໄ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຖະ ທາຓຽຂາ຺ໄ ເຂບຄຏູຂໄ ຼຌດໃ າຄຽຎັຌຖາງຖກັ ບກັ ຘບຌ ຖະ ຽຌຌັໄ ກັ ,ທາຓຈິ , ທງຽຉບື ຌກາຌປຼຌປູໄ າກກັ ຘະຉໃ າຄໂຘະໃ ຆີ ໃ . ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ກາຌຂຼຌໃ ຄິ ຓີ ທາຓຘໍາຌັ ນົາງຉໃ ໍຌກັ ປຼຌ ຌກັ ຘກຶ ຘາ - ຉະນົບຈຌ຺ ຎະຆາຆຌ຺ ໃ ທ຺ ແຎ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຊໃ າງບຈບາຖຓ຺ ທາຓປູຘໄ ກຶ ໃ ນີ ົາກນົາງທິ ເີ ນໄ ຌ຺ ບໃ ຌື ແຈປໄ ຍັ ປູ ໄ ,. ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 58
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຊໃ າງບຈທາຓປູກໄ ຘບຌຈັ ຘະຌະຏໃ າຌຉທ຺ ບັ ,ທາຓຽນຌັ ,ຂໍໄ ຈິ ,. - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຍຌັ ກຶ ຽນຈກາຌ ຽຖໃ ບື ຄຖາທໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຑຍ຺ ຏໃ າຌຓາ. - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຘະຈຄຽຊຄິ ຑູຓຎັຌງາ ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏູຂໄ ຼຌ. - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຽກຍັ ທາຓປູ ໄ ຂໍຓໄ ູຌຉໃ ຖະງຸກຘະແໝແທເໄ ນກໄ ຍັ ຘຄັ ຓ຺ . - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຽກຍັ ກໃ ຼທຎະຘຍ຺ ກາຌຈາໄ ຌຑາຘາ ເນຑໄ ຈັ ະຌາຈຂີ ຌຶືໄ (ຂຼຌ) - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຘະຈຄຽຊຄິ ຌແິ ຘ ທາຓປຍັ ຏຈິ ຆບຍໃ ຓີ ຉີ ໃ ໍຉຌ຺ ຽບຄ ຖະ ຘຄັ ຓ຺ - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຖກຎໃ ຼຌຂຓໍໄ ຌູ ຂໃ າທຘາຌ ກະາງທາຓປູ ໄ ຂໍໄ ຈິ ຘໃ ູຌ຺ ບໃ ຌື - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຘະຈຄນົກັ ຊາຌຏໃ າຌຉທ຺ ບກັ ຘບຌເນໄ ຌ຺ ບໃ ຌື ປູ ໄ - ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຊໃ າງບຈຘຖິ ະຎະທຈັ ະຌະາໍ ໃ າຌງິ ຓ຺ ໃ ງີ ຌື ງາທ,ທາຓຽຆໃ ບື , ຘະຌຌັໄ , ກາຌຂຼຌຓີ ທາຓຘາໍ ຌັ ຽຑາະຽຎັຌຽໃ ບື ຄຓື ໃ ເີ ຆຉໄ ຈິ ຉໃ ໍຘໃ ຘື າຌຖະນທໃ າຄຌ຺ ເຌຘຄັ ຓ຺ ຽຎັຌກັ ຘະໃ ີ ຏູຂໄ ຼຌແຈຊໄ ໃ າງບຈທາຓຈິ ຌິ ຉະຌາກາຌ ຖະ ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຽຎັຌຘໃ ື ທາຓ ,ທາຓປູຘໄ ກຶ , ໝາງໃ ີ ຄ຺ ຌ຺ ເຆຍໄ ຌັ ກຶ ຌທາຓໍາຽຑໃ ບື ຎບໄ ຄກຌັ ກາຌຖຓື ແຈຈໄ ກີ ທໃ າຘໃ ບື ໃ ຌື ໂ ຘາຓາຈເຆຽໄ ຎັຌນົກັ ຊາຌບາໄ ຄບຄີ ແຈ,ໄ ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຊໃ າງບຈທາຓປູຂໄ ໍໄ ,ທາຓປູຘໄ ກຶ ,ບາຖຓ຺ ,ຈິ ຈັ ຘະຌະຏໃ າຌຉ຺ທ ,ທາຓຽນັຌ , ຽຎັຌຑູຓຎັຌງາຂບຄຏູຂໄ ຼຌ ຖະ ຽຎັຌກາຌ ,ບກັ ຘບຌຽຑໃ ບື ເນໄ ຌ຺ ບໃ ຌື ແຈປໄ ຍັ ປູ ໄ ຽຎັຌຓໍຖະຈກ຺ າຄທຈັ ະຌະໍາ .ຑຈັ ະຌາທາຓຈິ ຘາໄ ຄຘຌັ ໃ ຽີ ຎັຌຎະນງຈຉໃ ໍຉຌ຺ ຽບຄ ຖະ ຘຄັ ຓ຺ 2. ຖກັ ຘະຌະ ຖະ ຎະຽຑຈຂບຄກາຌຂຼຌ 2.1 ຖກັ ຘະຌະຂບຄກາຌຂຼຌ ຈງໃ ຺ທແຎຖທໄ ກາຌຂຼຌະຓີ 2ຖັກຘະຌະື: ກາຌຂຼຌຉາຓໍາຍບກ ຖະ ກາຌຂຼຌຉາຓ ຌິ ຉະຌາກາຌ. 1) ກາຌຂຼຌຉາຓາໍ ຍບກ ຓໃ ຌກາຌຂຼຌຊກື ຉບໄ ຄຉາຓຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄຏູຍໄ ບກ ຽຆໃ ຄິ ເຌຌຌັໄ ກໍຽຎັຌກາຌຽຐິກບຍຂຼຌຑາຘາຖາທ ນົື ຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉໃ າຄໂເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄຆຈັ ຽຌ ຖທໄ ຓີ ທາຓຘາໍ ຌັ ຈາໄ ຌບໃ ຌື ໂຽຆໃ ຌັ : - ຆໃ ທງຽຐິກກາຌຒັຄເນແໄ ຈຈໄ ີ ຖະ ຘາໄ ຄທາຓໜຌັໄ ເເຌກາຌຂຼຌເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ. - ຽຐິກບຍກາຌເຆຘໄ ະຓາເິ ນດໄ ໃ ູກຍັ ຽຖໃ ບື ຄໃ ກີ ະາໍ ດໃ ູ. - ຆໃ ທງເນປໄ ູຂໄ ໍຍໄ ກ຺ ຑໃ ບຄເຌກາຌຂຼຌຂບຄຉຌ຺ ຖທໄ ຌາຓາຎັຍຎຸຄກແໄ ຂເນຈໄ ຂີ ຌຶໄ . 2) ກາຌຂຼຌຉາຓຌິ ຉະຌາກາຌ ຓໃ ຌກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຘະຈຄທາຓຈິ ຄ ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌແຈປໄ ຍັ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຉຌ຺ ເຌຽຖໃ ບື ຄເຈຽຖໃ ບື ຄໜໃ ຶ , ປູໍໄຽຊຄິ ຽຖໃ ບື ຄຖາທຉໃ າຄໂໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄປູຘໄ ະຌຌັໄ ., ກາຌຂຼຌະຉບໄ ຄເນໄ ທາຓປູໄ ທາຓຈິ ຖະ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ກໃ , .ຏູບໄ ໃ າຌບກີ ຈທໄ ງ ( (1ທາຓປູຽໄ ຍບືໄ ຄຉຌ຺ໄ ກໃ ຼທກຍັ ກາຌຂຼຌຉາຓຌິ ຉະຌາກາຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 59
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຽຑໃ ບື ດາກເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຏູຂໄ ຼຌຌຌັໄ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ໃ ງີ າກ ຖະ ະຉບໄ ຄເຆຽໄ ທຖາຽຐິກຐ຺ຌ ດໃ າຄຘະໝໃ ໍາຘະຽໝີ ຈງຘະຽຑາະຏູໄ ໃ ນີ າກໃ ໍຽຖໃ ຓີ ຂຼຌເໝໃ ງຄັ ຍໃ ໍຌັ ຓຍີ ຈ຺ ປຼຌເຌກາຌຂຼຌຓາກໃ ບຌ ຽຆໃ ຄິ ະຉບໄ ຄແຈໄ ຽບາ຺ ເເຘໃ ຍາຄຍຌັ ນາຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ກຖກັ ຘະຌະຂບຄຏູຂໄ ຼຌໃ ຈີ ີ ( - ຽຎັຌຏູໄ ໃ ຘີ ຌ຺ ເເຌກາຌບໃ າຌໜຄັ ຘື ຸກຎະຽຑຈ ຍໃ ໍທໃ າະຽຎັຌໜຄັ ຘຎື ະຽຑຈຽບກະຘາຌຈາໄ ຌທຆິ າກາຌຉໃ າຄໂ ທາຖະຘາຌຍຈ຺ ທ ,ຈຘບຌຍ຺ ,າຓກາຍກບຌ ນົື ຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉໃ າຄໂ ,ຽຖໃ ບື ຄຘຌັໄ ,ຌະທະຌງິ າງ ,. - ຽຎັຌຏູໄ ໃ ຓີ ີ ຌທທາຓຈິ ຖຽິ ຖໃ ຓີ ຘາໄ ຄຘຌັ , ຓີ ທາຓຈິ ຎກເໝໃ ໃ ຍີ ໃ ໍຆໍາໄ ກຍັ ຌ຺ ບໃ ຌື . - ຽຎັຌຏູໄ ໃ ຓີ ີ ທາຓຘາຓາຈເຆຑໄ າຘາດໃ າຄຊກື ຉບໄ ຄ ປູໄ ກັ ເຆຑໄ າຘາຍຍຄໃາງຈາງຍໃ ໍຘຍັ ຘຌ຺ ຖະ ຽຎັຌຑາຘາ , .ໃ ຘີ ຸຑາຍຘທງຄາຓ -ຽຎັຌຏູໄ ໃ ຓີ ຎີ ະຘຍ຺ ກາຌເຌຽຖໃ ບື ຄຉໃ າຄໂຽຎັຌດໃ າຄຈີ ຖະ ຘາຓາຈຌໍາຽບາ຺ ຽນຈກາຌ ນົື ຽຖໃ ບື ຄໃ ຽີ ງີ ຑຍ຺ ຽນຌັ ຓາຎະະກບຍກາຌຂຼຌແຈ.ໄ - ຽຎັຌຏູໄ ໃ ງີ ບຓປຍັ ທາຓຈິ ຽນຌັ ຂບຄຌ຺ ບໃ ຌື , ຍໃ ໍຓບີ ະະຉຉິ ໃ ໍຌ຺ ບໃ ຌື ຖະ ຘາຓາຈຘະຈຄທາຓຈິ ຽນຌັ ແຈດໄ ໃ າຄຓຽີ ນຈຏຌ຺ . - ຽຎັຌຏູໄ ໃ ປີ ູໄ ກັ ທິ ກີ າຌຉໃ າຄໂເຌກາຌຂຼຌຽຆໃ ຌັ : ຘບຈຆກບາຖຓ຺ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື , ເຆຑໄ າຘາຽຎັຌກຌັ ຽບຄຽ ໝບື ຌກຍັ ກາໍ ຖຄັ ຽທາ຺ໄ ກຍັ ຏູບໄ ໃ ຌື ດໃ ູຘະຽໝ.ີ - ຽຎັຌຏູໄ ໃ ປີ ູໄ ກັ ທິ ກີ າຌຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຽຖໃ ບື ຄ, ກາຌຈາຽຌຌີ ຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ກາຌຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄດໃ າຄຎະຍັ ເ, ຽປຈັ ເນຏໄ ູ ໄ ບໃ າຌດາກຉຈິ ຉາຓຍຈ຺ ຂຼຌຉໃ ໍແຎ. ຽຎັຌຏູໄ ໃ ີ -ຈຍີ ໃ ໍຖບກຍຍກາຌຂຼຌຂບຄຌ຺ ບໃ ຌື ຖະ ຍໃ ໍຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ ຌື ແຈປໄ ຍັ ທາຓຽຘງນາງຽຈບື ຈປບໄ ຌ , າກຍຈ຺ ຂຼຌຂບຄຉຌ຺ . ຽຎັຌຏູໄ ໃ ຓີ ຌີ ຈິ ແຘ -ດາກຘກຶ ຘາຌ຺ ທາໄ ນາທາຓປູດໄ ໃ ູຘະຽໝ.ີ ຽຎັຌຏູໄ ໃ ຓີ ີ ທາຓບຈ຺ ຌ຺ ຑະງາງາຓ -, ຍໃ ໍ ໍຊໄ ໃ ບງຉໃ ໍບຸຎະຘກັ ນົື າໍ ທຑິ າກທິ າຌຉໃ າຄໂ ຈງຽຐິກກາຌຂຼຌ ດໃ າຄຘະໝໃ ໍາຘະຽໝ.ີ ຂ. ຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ະຂຼຌ ທຌຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຘຌ຺ ເ ຖະ ຓີ ທາຓປູກໄ ໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ນົາງໃ ຘີ ຸຈ ທຌຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄໜາໄ ຘຌ຺ ເ ຖະ ເໝໃ ຍໃ ໍຓໃ ຌກໃ າງາກຏູບໄ ໃ ຌື ຉບໄ ຄຓໃ ຌຽຖໃ ບື ຄໃ ຘີ າຓາຈຆບກຂໍຓໄ ູຌແຈນໄ ົາງຽຑໃ ບື ຎະກບຍຽຂາ຺ໄ ເຌຍຈ຺ ຂຼຌເນຓໄ ີ ຽຽຌບືໄ ເຌຈີ ຖະ ຓີ ທາຓຘາໍ ຑຌັ ກຌັ ດໃ າຄຉໃ ຽໍ ຌໃ ບື ຄ. . ຉຄັໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌກາຌຂຼຌ ຏູຂໄ ຼຌຉບໄ ຄຉຄັໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌກາຌຂຼຌທໃ າ ຉບໄ ຄກາຌເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌແຈປໄ ຍັ ປູບໄ ຌັ ເຈ ນົື ຂຼຌຽຑໃ ບື ນງຄັ ຽຆໃ ຌັ : - ຽຑໃ ບື ເນໄ ທາຓປູໄ ທາຓຍຌັ ຽຄີ ,. - ຽຑໃ ບື ເນແໄ ຈປໄ ຍັ ປູຽໄ ນຈຏຌ຺ ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ. - ຽຑໃ ບື ເນແໄ ຈປໄ ຍັ ປູຂໄ ຎໍໄ ະຉຍິ ຈັ ໃ ີ ໄ ຄິ . - ປູທໄ ິ ີ ກແໄ ຂຍຌັ ນາຉໃ າຄໂ. ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 60
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ປູຂໄ ໍຘໄ ະຽໜີ ຌະຉໃ າຄໂ. - ປູຂໄ ໍໄ ຈິ ກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄເຈໜໃ ຄຶ . - ຽຑໃ ບື ບະຍິ າງທາຓໝາງ ,ນກົັ ກາຌ ນົື ຈິ ຘຈິ ຉີ ໃ າຄໂ. - ຽຑໃ ບື ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄເນປໄ ູໄ ຘະຌາຆທຌຽຆໃ ບື ,. - ຽຑໃ ບື ຎຸກຖະຈຓ຺ ຈິ ເ ,ຎະກາຈຽຆຌີ ຆທຌ. - ຽຑໃ ບື ຌະຌາໍ ,ຘໃ ຄັ ຘບຌ ,ບຍ຺ ປຓ຺ . - ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ຌິ ຉະຌາກາຌ ຘະຈຄທາຓຈິ ຽນຌັ . - ທຽິ າະ ,ທິ າຌ ,ປບໄ ຄຂໍທາຓຽນຌັ ເ ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ,ຽທຖາຂຼຌຽປາ຺ ທຌໍາຌຄຶ ຽຊຄິ ທາຓຊືກຉບໄ ຄຉາຓນົກັ ຑາຘາຖາທຆຈັ ຽຌ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ຘໍາຌັ ຽຑໃ ບື ຘະຈຄທາຓຈິ ຈຈູ ຈໃ ຓື ,ທາຓຈິ ,ທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຉຌ຺ ບບກເຌຽຖໃ ບື ຄເຈຽຖໃ ບື ຄໜໃ ຄຶ ເນໄ ຌ຺ ບໃ ຌື ແຈໄ ທາຓປູ ໄ , ທາຓຘຌ຺ ເຂບຄຏູບໄ ໃ າຌບກີ ຈທໄ ງ. 2.2 ຎະຽຑຈຂບຄກາຌຂຼຌ ກາຌຂຼຌຍໃ ຄບບກຽຎັຌ 2 ຎະຽຑຈເນງໃ :ື ກາຌຂຼຌາໍ ປບໄ ງກບຄ ຖະ ກາຌຂຼຌາໍ ປບໄ ງກທໄ 1) ຎະຽຑຈກາຌຂຼຌໍາປບໄ ງກບຄ ຓໃ ຌກາຌຂຼຌຽຎັຌໍາກບຌ, ກາຌຈັ ທກັ ຉບຌຓກີ າຌກາໍ ຌຈ຺ າໍ ຌທຌໍາເຌຊທ, ຓກີ າຌ ຘໍາຑຈັ , ຓກີ າຌ ຽຌບື ຄຘຼຄຽບກ. ປູຍຍຍຂບຄໍາປບໄ ງກບຄຓໃ ຌ ຂຼຌຽຎັຌກາຍ, ກບຌ, ຄ, ຘາຌ. ຌບກາກເຆໄ ໍາຽທາ຺ໄ ຖທໄ ງຄັ ຉບໄ ຄຌາໍ ຽບາ຺ ໍາຽທາ຺ໄ ຓາປຼຍປຼຄຉາຓກຈ຺ ຽກຌ ຂບຄຘຌັ ະກະທີ ຉໃ ຖະຆະຌຈິ ບກີ ຈທໄ ງ. 2) ຎະຽຑຈກາຌຂຼຌໍາປບໄ ງກທໄ ຓໃ ຌກາຌຂຼຌໃ ຍີ ໃ ໍກໍາຌຈ຺ ໍາເຌຊທຽຆໃ ຄິ ກາຌຂຼຌຓບີ ຈິ ຘະນົະ ເຌກາຌຽຖບື ກໍາຽທາ຺ໄ ຓາປຼຍປຼຄເນໄ ຽຎັຌຎະນງກ, ຽຎັຌຂໍໄ ທາຓ ຖະ ຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄຉາຓປູຍຍຍໃ ກີ ໍາຌຈ຺ ນົື ຉາຓທາຓຌງິ ຓ຺ . ປູຍຍຍຂບຄໍາປບໄ ງ ກທໄ ຓໃ ຌຍຈ຺ ທາຓ, ຘາຖະະຈ,ີ ຌະທະຌງິ າງ, ຽຖໃ ບື ຄຘຌັໄ , ຈ຺ ໝາງ, ຍຈ຺ ຍຌັ ກຶ , ຍຈ຺ ຖະບຌ ຽນໃ ົາ຺ ຌຽີໄ ຎັຌຉຌ຺ໄ . ກ. ປູຍຍຍຂບຄກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉໃ າຄໂ • ຍຈ຺ ກະທີ ໝາງຽຊຄິ ຍຈ຺ ປບໄ ງກບຄໃ ຄີ າຓຄັ ຑາຘາ ຖະ ທາຓຈິ ຓກີ າຌຘາໄ ຄຘຌັ ທາຓຄາຓຈທໄ ງ ຘໍາຌທຌໍາຽທາ຺ໄ ໃ ີ ຓກີ າຌຽກາະກໃ າງ, ຓໃ ທຌບບຌຆບຌ, ຓຌັ ຽຎັຌຘຌັ ງາຖກັ ຌຍາຄຘໃ ຄິ ຍາຄດໃ າຄໃ ຓີ ຆີ ທີ ຈິ ຆທີ າຘາຓາຈເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຌກຶ ຽນຌັ ຑາຍແຈດໄ ໃ າຄຘທງຄາຓ, ຓີ ຌິ ຉະຌາກາຌໃ ກີ ທາໄ ຄແກ, ຓີ ທາຓຘະຽບື ຌເດໃ າຄຽຖກິ ຽຆໃ ຄິ . • ຍຈ຺ ຍຌັ ຽຄີ ະຈີ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຼຌໃ ຏີ ູໄ ຉໃ ຄຓຽີ ຉະຌາເນໄ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ກໃ ຏູບໄ ໃ າຌເຌຽຍບືໄ ຄຉຌ຺ໄ . ຉໃ ກໍບາຈະຓຽີ ຌບືໄ ເຌ ທາຓປູໄ ໃ ຓີ ີ ໃ າດໃ າຄງໃ ຄິ ດໃ ູຽຍບືໄ ຄນຄົັ ທາຓຓໃ ທຌຆໃ ຌື ຌຌັໄ . • ຍຈ຺ ຌະທະຌງິ າງ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 61
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຽຎັຌຍຈ຺ ທຌັ ຌະກໍາໃ ແີ ຈປໄ ຍັ ປູຍຍຍຓາາກຉາຽທຌັ ຉກ຺ ຽຆໃ ຄິ ຓທີ ິ ຈີ ໍາຽຌຌີ ຽຖໃ ບື ຄນົາງຍຍ, ຽຆໃ ຄິ ຏູໄ ຉໃ ຄ ຘາຓາຈຽປຈັ ແຈຉໄ າຓທາຓຊະໜຈັ ຖະ ທາຓຑໍເຂບຄຉຌ຺ , ຓີ ທາຓຓີ ທາຓຍໃ ຄງກຖະນທໃ າຄກາຌຍຌັ ງາງ, ກາຌຑຌັ ຖະຌາ ຖະ ຘຌ຺ ະຌາຽຆໃ ຄິ ຽໝບື ຌກຍັ ຆທີ ຈິ ຄິ ເຌຘຄັ ຓ຺ ຌຌັໄ . • ຽຖໃ ບື ຄຘຌັໄ ຽຎັຌປູຍກາຌຂຼຌຆະຌຈິ ໜໃ ຄຶ ຂບຄຍຌັ ຽຄິ ະຈີ ໍາປບງກທໄ ໃ ຓີ ຂີ ະໜາຈຘຌັໄ , ຓກີ າຌງາງຘາກ, ຓຉີ ທ຺ ຖະບຌຘາໍ ຌັ ຍໃ ໍນາົ ງ ຖະ ຓກັ ະຎໃ ບງຉທ຺ ຖະບຌບບກຓາຈງແທຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຘາຓາຈບໃ າຌຍ຺ ແຈຈໄ ທໄ ງຽທຖາ ບຌັ ຘຌັໄ . • ຍຈ຺ ທາຓ ຓໃ ຌກາຌປຼຄທາຓຆະຌຈິ ໜໃ ຄຶ ໃ ຓີ ີ ໍາຌໍາ, ຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ, ຘະນຸົຍຽຖໃ ບື ຄ, ຓຂີ ໍໄ ທາຓນົກັ ຊາຌຽຎັຌຄິ ຓກີ າຌ ຘະຽໜຂີ ໍໄ ຈິ ຽນຌັ ກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄ ນົື ຽນຈກາຌຉໃ າຄໂໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ . ຽຖໃ ບື ຄໃ ຂີ ຼຌຽຎັຌຍຈ຺ ທາຓະຉບໄ ຄຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ຌ຺ ກາໍ ຖຄັ ຘຌ຺ ເ, ຌັ ຉໃ ໍຽນຈກາຌຓຽີ ຌບືໄ ເຌຆກຈັ ຘະຌະໃ ຆີ ທຌຈິ , ຆທຌບໃ າຌ. 2.3 ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌຂຼຌ ກາຌຂຼຌຽຎັຌກາຌຘໃ ື ທາຓປູບໄ າຖຓ຺ ຖະ ທາຓຈິ ຽນຌັ ,ຌິ ຉະຌາກາຌ ,ເທາຓຽຂາ຺ໄ ,ທາຓຄິ , ຖະນທໃ າຄຏູຘໄ ໃ ຄ຺ ຘາຌ ຖະ ຏູປໄ ຍັ ຘາຌ ຽຎັຌທິ ກີ າຌໃແີ ຈຏໄ ຌ຺ ຈີ ຖະ ຘະຈທກແທ ,ຽຆໃ ຌັ :ກຌັ ຽທາ຺ໄ ຽຊຄິ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄ ກາຌຂຼຌຓຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ກື າຌກາໍ ຌຈ຺ ຽຖໃ ບື ຄຖາທດໃ າຄຽຎັຌຖາໍ ຈຍັ ຖທໄ ຓາຊໃ າງບຈຽຎັຌຂໍຂໄ ຼຌ ຏູຂໄ ຼຌ ຉບໄ ຄເຆທໄ ິ ກີ າຌຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄຖາທໃ ຆີ ທຌເນບໄ ໃ າຌ ຖະ ຽນຌັ ຑາຍຽນຈກາຌ ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຉຈິ ຉາຓຽຖໃ ບື ຄຈງຉະນົບຈ ຽຆໃ ຌັ : ຘາໄ ຄຈຸ ຘຌ຺ ເຽຓໃ ບື ຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຖະ ປຼຄຖາໍ ຈຍັ ຽຖໃ ບື ຄຉາຓຽນຈກາຌບຌັ ເຈກໃ ບຌບຌັ ເຈນົຄັ . - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ບະຍິ າງ ເຆກໄ ຍັ ກາຌຂຼຌຎະຽຑຈຉາໍ ຖາ ນົື ທຆິ າກາຌຽຎັຌຘໃ ທຌນາົ ງ ຽຎັຌກາຌບະຍິ າງ ຂໍໄ ທາຓຄິ ,ທາຓປູ ໄ ,ບະຍິ າງທິ ເີ ຆໄ ,ກແໄ ຂຍຌັ ນາ ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເ .ກາຌຂຼຌຎະຽຑຈຌຉີໄ ບໄ ຄໍາຌຄຶ ຽຊຄິ ຑາຘາເນປໄ ຈັ ກໃ ຸຓ ກາຌຈັ ຖໍາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌກໃ ບຌນົຄັ ນົື າກຽນຈແຎຘໃ ູຏຌ຺ າກເກແໄ ຎຘໃ ູແກ ຊາໄ ກາຌບະິ ,ຍາງຽຎັຌ ຂຌັໄ ຉບຌຈງງກນທ຺ ຂຽໍໄ ຎັຌ .ແຈກໄ ໍ ະຆໃ ທງເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເຄໃາງຂຌຶໄ 1,2,3 - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຘະຌາຄູ ເ ຏູຂໄ ຼຌະເຆຑໄ າຘາຽຑໃ ບື ຘະຌາເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຘຌ຺ ເ ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ະຉບໄ ຄເຆໄ , ຑາຘາໃ ີ ຈ຺ າໍ ຄໃາງ ,ຘຌັໄ ກະຈັ ປຈັ ຉໃ ຉບໄ ຄຘາຓາຈຈຄຶ ຈູຈເຏູບໄ ໃ າຌ. - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຎຸກເ ຽຎັຌກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຽຂຓັໄ ຂຄ ເນໄ ຌ຺ ຽກຈີ ຽຎັຌບຌັ ໜໃ ຄຶ ບຌັ ຈຼທກຌັ , ຽຆໃ ຌັ : ຍຈ຺ ທາຓຎຸກເເນປໄ ກັ ຆາຈຽຎັຌຎະນງກຘຌັໄ ໂ ຖະ ງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄຎະກບຍຈທໄ ງ ,ບາຈຓກີ າຌຽຌຌັໄ ງໍາໄ ... .ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ນຌັ ທາຓຆຈັ ຽຌ - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຘະຈຄທາຓຈິ ຽນຌັ ທຑິ າກທິ າຌ ນົື , ຌະຌາໍ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌທິ າຌໜຄັ ຘກື າຌຘະຈຄຂໍ,ໄ ຈິ ຽນຌັ ຉໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ຉໃ ກໍ ຍັ ກາຌຎ຺ກບຄ ຖະ ຘຄັ ຓ຺ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຘາໄ ຄຌິ ຉະຌາກາຌ ຽຎັຌກາຌຂຼຌໃ ຏີ ູຂໄ ຼຌ ຉບໄ ຄເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽກຈີ ຌິ ຉະຌາກາຌບໄ ງຉາຓ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 62
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ນົື ຽນຌັ ຘໃ ຄິ ຌຌັໄ ໂ .ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ໃ ຄິ ເຆທໄ ິ ກີ າຌຘາໄ ຄຑາຍ ຖກັ ຘະຌະຽຑໃ ບື ຄູ ເ ຖະ ຘາໄ ຄຑາຍເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌໂຖທໄ ຽກຈີ , .ຌິ ຉະຌາກາຌ - ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຉບໄ ຄກາຌຘຼຈຘີ ຽຎັຌກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຉບໄ ຄກາຌຘໃ ຄິ ເຈຘໃ ຄິ ໜໃ ຄຶ ບາຈະຓໃ ຌຘໃ ທຌຑກ຺ ຑໃ ບຄໃ ີ ຘຄັ ຓ຺ ຓາກໃ າທຉາໍ ຌິ ຉໃ ເຆທໄ ິ ກີ າຌຽທາ຺ໄ ໃ ຍີ ໃ ປໍ ຸຌປຄ ຽຂາ຺ໄ ເຌຖກັ ຘະຌະຽທາ຺ໄ ໄ ກຓດບກ. ຘະຌຌັໄ , ກາຌຂຼຌຽຎັຌທິ ກີ າຌຘໃ ຘື າຌໃ ຓີ ຎີ ະຘຈິ ຑິ າຍທິ ໜີ ໃ ຄຶ ໃ ຓີ ະຌຸຈຘາຓາຈຊໃ າງບຈ ຂໍໄ ທາຓ ຄິ ທາຓິ ,ຈບາຖຓ຺ ຖະ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຉໃ າຄໂແຈຽໄ ຎັຌດໃ າຄຈີ ຌຂີໄ ຌຶໄ ດໃ ູກຍັ ທາຓ ,ຈັ ຘະຌະະຉິ ,ຌິ ຉະຌາກາຌ , .ຂຼຌຽຎັຌຘໍາຌັ ຘາຓາຈຂບຄຏູ ໄ 3. ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄກາຌຂຼຌ ດາກຂຼຌຍຈ຺ ແຈຈໄ ຽີ ປາ຺ ທຌຽບາ຺ ເເຘໃ ຍາຄຍຌັ ນາຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ກ. ຍຈ຺ ຉບໄ ຄຓີ ທາຓຆຈັ ຽຌ, ຽຓໃ ບື ບໃ າຌຖທໄ ຽຂາ຺ໄ ເຌັ ,ີ ຍໃ ໍຓຂີ ໍຘໄ ຄ຺ ແຘ, ກາຌເຆຑໄ າຘາຽຂາ຺ໄ ເຄໃາງ, ຊກື ຉບໄ ຄຉາຓ ທາຓໝາງກ ຂ. ຍຈ຺ ຓີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຓໃ ຸຄໝາງໃ ຆີ ຈັ ຽຌ, ຍໃ ໍຓຽີ ຌບືໄ ເຌຘໍາປບຄນົາງຽກຌີ ແຎ, ບໃ າຌຖທໄ ຽຂາ຺ໄ ເຽຉະຌາຂບຄຏູຂໄ ຼຌແຈໄ ຌັ .ີ . ຓີ ທາຓຘາໍ ຌັ , ຈໍາຽຌຌີ ຽຖໃ ບື ຄແຎຉາຓຖໍາຈຍັ ຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄກຌັ , ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຘາຓາຈຉຈິ ຉາຓແຈຄໄ ໃາງ. ຄ. ຓີ ທາຓກທາໄ ຄຂທາຄ, ບໃ າຌຖທໄ ເນໄ ທາຓປູ ໄ ຖະ ທາຓຍຌັ ຽຄິ . . ຓີ ທາຓຎາຌຈີ , ຽື ຖບື ກໍາຓາຘາໄ ຄຎະນງກເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ ຖະ ຽໝາະຘຓ຺ . ຘ. ຓີ ທາຓຽຘາະເຘຄຈ຺ ຄາຓ, ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເຑາຘາໃ ເີ ຆ.ໄ 4. ນກົັ ກາຌຂຼຌ ກາຌຂຼຌຈິ ຘະຈີ ທຌຓຂີ ຌັໄ ຉບຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ 4.1 ກາຌຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ະຂຼຌ ຏູຂໄ ຼຌທຌຽຖບື ກຽບາ຺ ຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຓີ ທາຓປູໄ ທາຓຽຂາ຺ໄ ເ ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ດໃ າຄຈີ ໃ ຘີ ຸຈ. 4.2 ຉບໄ ຄຉຄັໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌກາຌຂຼຌ ຏູຂໄ ຼຌະຉບໄ ຄຉຄັໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌກາຌຂຼຌແທທໄ ໃ າ ຉບໄ ຄກາຌເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌແຈປໄ ຍັ ຘໃ ຄິ ເຈ, ຂຼຌຽຑໃ ບື ນງຄັ ຽຆໃ ຌັ : - ແຈປໄ ຍັ ທາຓປູ.ໄ - ແຈປໄ ຍັ ທາຓຍຌັ ຽຄິ . - ແຈປໄ ຍັ ຽນຈຏຌ຺ ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ. - ແຈປໄ ູຂໄ ຎໍໄ ະຉຍິ ຈັ ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ. - ແຈປໄ ູທໄ ິ ກີ າຌກຍໄ ຌັ ນາ. - ແຈຂໄ ຘໍໄ ະຽໜຉີ ໃ າຄໂ. - ແຈຂໄ ໍໄ ຈິ ກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄເຈຽຖໃ ບື ຄໜໃ ຄຶ . ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 63
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຽຑໃ ບື ບະຍິ າງທາຓໝາງ, ນົກັ ຽກຌ, ຈິ ຘະຈຉີ ໃ າຄໂ. - ຽຑໃ ບື ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄເນປໄ ູ.ໄ - ຽຑໃ ບື ຘະຌາ. - ຽຑໃ ບື ຎຸກຖະຈຓ຺ ຈິ ເ. - ຽຑໃ ບື ຎະກາຈ - ຽຑໃ ບື ຌະຌາໍ ຘໃ ຄັ ຘບຌ ນົື ບຍ຺ ປຓ຺ . - ຽຑໃ ບື ຽກຈີ ບາຖຓ຺ ບໄ ງຉາຓ. - ຽຑໃ ບື ເນຽໄ ກຈີ ຌິ ຉະຌາກາຌ. - ຽຑໃ ບື ຘະຈຄທາຓຈິ ຽນຌັ - ຽຑໃ ບື ຈາໍ ຽຌຌີ ຉຈິ ຉາຓຘຼຈຘ.ີ - ຽຑໃ ບື ຂໍປບໄ ຄຂໍໄ ທາຓຽນຌັ ເ. 4.3 ປທຍປທຓທາຓຈິ ຈງຏໃ າຌກາຌທາຄຄຽຖໃ ບື ຄ ຄຽຖໃ ບື ຄຓໃ ຌ ເທາຓຘໍາຌັ ເຌທກັ - ຉບຌ ຂບຄຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ໂ, ກາຌຂຼຌໃ ຈີ ີ ະຉບໄ ຄຓກີ າຌຖໍາຈຍັ ທາຓ, ຓຂີ ບຍຽຂຈ ຖະ ຓີ ທາຓຘໍາຑຌັ ກຍັ ຆໃ ຽື ຖໃ ບື ຄ. ຈງະຽຖໃ ຓີ າກຑາກຽຎີຈຽຖໃ ບື ຄ, ຑາກຽຈຌີ ຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຑາກຘະນຸົຍ. ກ. ກາຌຂຼຌຑາກຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຓໃ ຌກາຌຂຼຌຽຖໃ ບື ຄຽຑໃ ບື ະຌາຏູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູຽຖໃ ບື ຄຽຆໃ ຄິ ຓຖີ ກັ ຘະຌະຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ຆເີໄ ນຽໄ ນຌັ ຌທາຄຂບຄຽຖໃ ບື ຄທໃ າຽຌບືໄ ເຌຂບຄຽຖໃ ບື ຄະຈໍາຽຌຌີ ແຎຌທເຈ? - ຉບໄ ຄຓຖີ ກັ ຘະຌະຆກັ ຆທຌເເນຉໄ ຈິ ຉາຓບໃ າຌຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄຉໃ ໍແຎ. - ະຉບໄ ຄກໃ າທຽຊຄິ ຘໃ ຄິ ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄຽໃ າ຺ ຌຌັໄ . - ຈງໃ ທ຺ ແຎຑາກຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄະຓີ ທາຓງາທຎະຓາຌ 1 ທກັ . ຉທ຺ ດໃ າຄ ນທ຺ ຍຈ຺ ໜາໄ ໃ ຂີ ບຄຆາທໜໃ ຸຓຓນີ ງຄັ ຈໃ ? ບາຈະຽຖໃ ຓີ ຈທໄ ງໍາາໍ ກຈັ ຈທໄ ງທາຓ (ໍາຌງິ າຓ) ຆາທໜໃ ຸຓ ໝາງຽຊຄິ ຌ຺ ໃ ຓີ ບີ າງຸຉຄັໄ ຉໃ 15 - 35 ຎີ, ຽຎັຌແທໃ ຓີ ກີ າຌຎໃ ຼຌຎຄາຄຘະຖຖີ ະທິ ະງາຂບຄປໃ າຄກາງ, ຽຎັຌແທໃ ກີ ໍາຖຄັ ຘກຶ ຘາທາຓປູ ໄ ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌ, ຆາທໜໃ ຸຓຽຎັຌ /ຌ຺ ໃ ຓີ ີ ທາຓຘຸກ, ຘຈ຺ ຆໃ ຌື ຽຍໃ ຄິ ຖກເຌຄໃຈຘີ ະຽໝ,ີ ຓີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌດາກຈ຺ ຖບຄ, ດາກຽຈໃ ຌັ ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌແທດໃ ູເຌແຖງະນທ຺ ຖຼໄ ທນທ຺ ຉໃ ໍຂບຄຆທີ ຈິ . ຎັຈຍຸ ຌັ ຌຆີໄ າທໜໃ ຸຓຍໃ ປໍ ູທໄ ໃ າໜາໄ ໃ ຂີ ບຄຉຌ຺ ຽບຄຓໃ ຌນງຄັ ຖະ ຓກັ ະຎະຑຈຶ ຉຌ຺ ແຎເຌາຄໃ ຏີ ຈິ ... ຉທ຺ ດໃ າຄ ນທ຺ ຍຈ຺ ຖກູ ຑື ໃ ໍຓໃ ຽປາ຺ ບາຈະຽຖໃ ຓີ ຈທໄ ງຍຈ຺ ຘຌ຺ ະຌາ ຽບງີ ! ຖູກຽປາ຺ ຍໃ ໍຓກັ ບໃ າຌຎຶຓໄ ຽຖໃ ບື ຄຽຓາ຺ ຓທ຺ ຌໍາຉໃ ກາຌນົຌິໄ ກຖິ າ ຎະຽຑຈຉໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ຽຉະກະຉໍ,ໄ ຽຉະຍາຌ, ຉຍີ າຌ… ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 64
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 “ບງ! ຘໃ ທຌຖູກຽປາ຺ ກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓ, ບໃ າຌຎຶຓໄ ຌ຺ ຖຓື ກຌິ ຽຂາ຺ໄ ” ຘຼຄຓໃ ຘບຄຌ຺ ຖຓ຺ ກຌັ , ຑທກຽປາ຺ ແຈງໄ ຌິ ຘຼຄ ະຈິ ຌທເຈຈໃ , ຌໃ ຌບຌາໍ ຉບຍຽຎັຌກາຌຘະຈຄທາຓກຄັ ທຌ຺ ຽຊຄິ ຖູກໃ ດີ ໃ ູເຌທາຓຎ຺ກບຄຂບຄຉຌ຺ ຽບຄຽຆໃ ຄິ ດໃ ູເຌຖກັ ຘະຌະກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓກຌັ . ຓໃ ຌ຺ າໍ ບຈິ ຓຖີ ູກຘຌ຺ ເກຖິ າ ນົາງຽກຌີ ແຎ, ຘໃ ທຌຓໃ ຏູໄ ໃ ຘີ ບຄຓຖີ ູກຓກັ ບໃ າຌຎຶຓໄ ຽຖໃ ບື ຄຽກຌີ ແຎ. ຉໃ ຑທກຓໃ ຄັ ຘບຄຈິ ຌື ຽຍໃ ຄິ ທາຓຘຌ຺ ເຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຖະ ຘະຑາຍທຈຖບໄ ຓເຌຍາໄ ຌຽປບື ຌ ຂບຄຑທກໃ າຌທໃ າຽຎັຌຌທເຈ, ຑໃ ໍຓໃ ຉື ທ຺ ດໃ າຄ ຂບຄຖູກະຽປຈັ ຈທໄ ງທາຓຉຄັໄ ເ ນົື ຍໃ ໍຉຄັໄ ເກໍຉາຓ, ຘໃ ຄິ ຑໃ ໍຓໃ ຎະຑຈຶ ຎະຉຍິ ຈັ ຖະ ຘຌ຺ ເະຽຎັຌໃ າບໃ ຼຄຘໍາຌັ ໃ ຆີ ກັ ຄູ ເນຖໄ ກູ ຽຎັຌ ນົື ຍໃ ໍຽຎັຌຈໃ ຄັ ໃ ີ ໃ າຌຉບໄ ຄກາຌ. ຂ. ກາຌຂຼຌຑາກຽຈຌີ ຽຖໃ ບື ຄ (ຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ) ຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄໃ ຈີ ີ ະຉບໄ ຄຓີ ທາຓງາທກທໃ າ 1 ທກັ ຂຌຶໄ ແຎ ຖະ ຉໃ ຖະທກັ ະຉບໄ ຄຓີ ທາຓຘໍາຑຌັ ກຌັ , ຓີ ຖະຈຍັ ຉບຌຽຎັຌຖະຍຍ຺ ໃ ຄຶ ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເຄໃາງ. ກາຌຂຼຌຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄທຌາໍ ຌຄຶ ຽຊຄິ ຘໃ ຄິ ຉໃ ແໍ ຎຌ:ີໄ - ຓກີ າຌຖາຈຍັ ຄຘາໄ ຄຂບຄຽຖໃ ບື ຄ. - ເຆຊໄ ບໄ ງາໍ ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ, ຓີ ທາຓໝາງ. - ເຆຘໄ ໍາຌທຌທນາຌ ເນກໄ ຄ຺ ກຍັ ຽຖໃ ບື ຄ. - ຓກີ າຌຘະຈຄທາຓປູ,ໄ ທາຓຈິ ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ. - ກາຌຂຼຌເນຊໄ ກື ຉາຓນົກັ ຑາຘາຖາທ. - ຍຈ຺ ຉບໄ ຄຓຽີ ຌບືໄ ເຌ, ຂໍຓໄ ຌູ , ຽນຈຏຌ຺ , ຘະຊຉິ ິ ຖະ ກາຌບາໄ ຄບຄີ ຎະກບຍຽຖໃ ບື ຄ. . ກາຌຂຼຌຑາກຘະນຸົຍ ຑາກຘະນຸຍົ ກື າຌຎິຈາໄ ງຂບຄຽຖໃ ບື ຄ ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌປູທໄ ໃ າຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຍ຺ ຖະ ຎະຍັ ເ ເຌກາຌຂຼຌ ຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ໂ, ກາຌຘະນຸຍົ ຍໃ ໍ ຓໃ ຌກາຌນງຽໍໄ ຖໃ ບື ຄຄັ ໝຈ຺ , ຈງໃ ທ຺ ແຎຑາກຘະນຸົຍະຓີ ທາຓງາທຽໃ າ຺ ກຍັ ຑາກ ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ. ກາຌຂຼຌຑາກຘະນຸົຍເນໜໄ າໄ ຘຌ຺ ເບາຈຂຼຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ເຆໄ າໍ ະຉຘິ ບຌເ ນົື ໍາຘຸຑາຘຈິ ຉໃ າຄໂບຈັ ນງ.ໍໄ - ເຆທໄ ິ ກີ າຌຆກັ ຆທຌຌະຌາໍ . - ເນຂໄ ໍໄ ຈິ (ຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ ) ນົື ຄໃຈິ ຎະກບຍຍາຄຎະກາຌກໃ ຏູບໄ ໃ າຌ. - ກໃ າທາໍ ງບໄ ຄງໍ ນົື ຘຌັ ຖະຽຘຌີ ກຼຈຉິ ຸຌຂບຄຸກຌ຺ ຘາໍໍຌັ ໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄເຌຽຖໃ ບື ຄ. - ຂຼຌຽຖໃ ບື ຄເນຽໄ ຎັຌຖໍາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌຉາຓຄຽຖໃ ບື ຄໃ ທີ າຄແທໄ ຖະ ຽຖບື ກຽຒັຌໄ ນາຘໍາຌທຌໍາຽທາ຺ໄ ເນຽໄ ຘາະ ເຘຄຈ຺ ຄາຓ. - ຍ຺ ທຌຈທໄ ງກາຌບໃ າຌຽຖໃ ບື ຄໃ ຂີ ຼຌຌຌັໄ ບກີ ຽຑໃ ບື ຍໃ ໍເນຽໄ ກຈີ ທາຓຏຈິ ຑາຈ. 4.4 ກາຌຂຼຌທກັ ຉບຌ ທກັ ຉບຌໝາງຽຊຄິ ໍາຽທາ຺ໄ ໃ ຌີ ໍາຓາປຼຄກຌັ ຽຎັຌຎະນງກ, ຽຆໃ ຄິ ຓເີ ທາຓຘໍາຌັ ຑຼຄຽຖໃ ບື ຄຈຼທ. ກາຌ ຂຼຌທກັ -ຉບຌ ະຆໃ ທງເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຘາຓາຈຉຈິ ຉາຓຽຖໃ ບື ຄ, ຍັ ເທາຓຂບຄຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຽຂາ຺ໄ ເທາຓຈິ ຂບຄຏູ ໄ ຂຼຌແຈຈໄ ຂີ ຌຶໄ . ຌບກາກຌ,ີໄ ງຄັ ຽປຈັ ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຘທງຄາຓ ຖະ ໜາໄ ບໃ າຌ. ທກັ ຉບຌໃ ຈີ ີ ະຉບໄ ຄຓເີ ທາຓຘໍາ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 65
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຌັ ຑຼຄຽຖໃ ບື ຄຈຼທນົຓື ເີ ທາຓຘໍາຌັ ຑຼຄຎະນງກຈຼທ ຘໃ ທຌຎະນງກບໃ ຌື ໂຌຌັໄ ະຽຎັຌຘໃ ທຌຎະກບຍໃ ຓີ າ ຂະນງາງເທາຓໃ ຘີ ໍາຌັ ເນຽໄ ຂາ຺ໄ ເແຈຈໄ ງິ ໃ ຄິ ຂຌຶໄ ຉໃ ຖະທກັ ະຉບໄ ຄຎະກບຍຈທໄ ງຖກັ ຘະຌະຘາໍ ຌັ 3 ຎະກາຌ:ື - ຓີ ທາຓຘໍາຌັ ຑຼຄດໃ າຄຈຼທ ນົື ຘະນຸົຍຑຼຄຎະນງກຈຼທ ຽຆໃ ຄິ ບາຈຓໃ ຌຘໃ ທຌເຈຘໃ ທຌໜໃ ຄຶ ຂບຄທກັ ຉບຌກແໍ ຈ.ໄ - ຓຘີ າຓຈັ ຊະຑາຍຓໃ ຌຓຽີ ຌບືໄ ເຌ, ຍໃ ໍຓໃ ຌຓີ ຉໃ ຖາງຖະບຼຈໃ ປີ ຼກທໃ າຽຌບືໄ ເຌຘາໍ ປບຄາກຖກັ ຘະຌະຘໍາ ຌັ . - ຍຌັ ນາຂາໄ ຄຽຄິ ຽປາ຺ ກຘໍ າຓາຈຘາໄ ຄທກັ ຉບຌແຈ,ໄ ຂຌັໄ ໍາບຈິ ະຓໃ ຌຘາໄ ຄຎະນງກໃ ຓີ ເີ ທາຓຘໍາຌັ ກໃ ບຌ ຖະ ຂຌັໄ ຉໃແໍ ຎໃ ຄຶ ຂະນງາງຎະນງກງໃ ບງໂເນຆໄ ຈັ ຽຌຂຌຶໄ . 4.5. ກາຌຂະນງາງຎະນງກເທາຓຘາໍ ຌັ ກາຌຂະນງາງຎະນງກເທາຓຘໍາຌັ ຓທີ ິ ກີ າຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ເນໄ າໍ ຌງິ າຓ ນົື ບະຍິ າງທາຓໝາງຂບຄຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ທໃ າຌທເຈ? ຉທ຺ ດໃ າຄ ຘາຘະໜາ ຓໃ ຌຖະຍຍ຺ ຂບຄໍາຘບຌໃ ກີ ໃ ຼທຂບໄ ຄກຍັ ທາຓຈ,ີ ທາຓຆໃ ທ຺ , ໃ ຓີ ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເນຓໄ ໃ ຸຄແຎຘໃ ູ ທາຓຈ.ີ າໍ ຘບຌຽນໃ າົ຺ ຌຓີໄ າາກຘາຘະໜາ (ຏູຘໄ ບຌ) ນົື ຑະຏູຽໄ ຎັຌຽາ຺ໄ . ຌບກາກຌຌັໄ , ງຄັ ຎະກບຍແຎຈທໄ ງຽຌບືໄ ເຌ ໃ ກີ ໃ ຼທກຍັ ທິ ກີ າຌຈາໍ ຽຌຌີ ຆທີ ຈິ ຖະ ຑິ ກີ າໍ າຄຘາຘະໜາຈທໄ ງ. - ເນຖໄ າງຖະບຼຈກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຌທເຈ? ຉທ຺ ດໃ າຄ ທຈັ ະຌະໍາຽຎັຌຏຌ຺ ຄາຌຈາໄ ຌຉໃ າຄໂໃ ຓີ ະຌຸຈຘາໄ ຄຂຌຶໄ , ຈງຏໃ າຌກາຌຈັ ຽຖບື ກ ຎັຍຎຸຄ ຖະ ດຶຈຊຘື ຍື ບຈກຌັ ຓາຌ຺ ຽຊຄິ ຎັຈຍຸ ຌັ . ທຈັ ະຌະໍາຌຌັໄ ຽຎັຌຄັ ຖກັ ຘະຌະຌແິ ຘຂບຄ ຌ຺ ນົື ກໃ ຸຓຌ຺ ເຌຆາຈ, ຖຈັ ,ິ ທາຓ ຽຆໃ ບື , ຑາຘາ, ຂະຌຍ຺ ໍາຌຼຓບານາຌກາຌກຌິ , ຽໃ ບື ຄເຆໄ ຘບງ, ຘຖີ ະຎະຉໃ າຄໂ ຖະ ກາຌຎະຑຈຶ ຎະຉຍິ ຈັ ຘຄັ ຓ຺ ທຈັ ະຌະໍາຓໃ ຌຓຖໍ ະຈກ຺ ຘຄັ ຓ຺ ເຌ ຆາຈປຍັ ແທໄ ຖະ ະເນທໄ ທິ ຈັ ະຌາກາຌຉໃແໍ ຎ. -ເນຉໄ ທ຺ ດໃ າຄຽຑໃ ບື ເນຽໄ ຂາ຺ໄ ເຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຈງີ ໃ ຄິ ຂຌຶໄ ຉທ຺ ດໃ າຄ ທາຓຽຎັຌຖາທໃ ຘີ ະຈຄບບກາຄຈາໄ ຌທຈັ ຊຸ , ຘະຊາຎັຈຉະງະກໍາ ຖະ ຘຖິ ະຎະກໍາຉໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ຽໃ ບື ຄເຆຘໄ ບງ, ຽໃ ບື ຄຓ,ື ຽໃ ບື ຄຂຼຌ, ຽໃ ບື ຄຽປບື ຌ, ບາາຌຘະຊາຌໃ ີ ຍາໄ ຌຽປບື ຌ, ທຈັ ທາບາຕາຓ, ປູຍນໃ ,ໍົ ປູຍຎັຌໄ , ປູຍທຈັ , ຽໃ ບື ຄກະຘະຖກັ , ຽໃ ບື ຄຈຌ຺ ຉ,ີ ຽໃ ບື ຄຉໃ ຄກາງ, ຽໃ ບື ຄ ຽບ,ໄ ຽໃ ບື ຄກຖິ າຉະນົບຈປບຈຍຈ຺ ຂຼຌ ຖະ ທຌັ ຌະກາໍ ຉໃ າຄໂ. - ເນກໄ າຌຎຼຍຼຍຽຑໃ ບື ເນຽໄ ນຌັ ຑາຍດໃ າຄຽຈໃ ຌັ ຆຈັ ຉທ຺ ດໃ າຄ ກາຌຈາໍ ຽຌຌີ ຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຂບຄຌ຺ ຽປາ຺ ເຌຘຄັ ຓ຺ ໃ ຓີ ກີ າຌຎໃ ຼຌຎຄດໃ າຄທໃ ບຄແທ, ຊາໄ ຽປາ຺ ຍໃ ໍຓນີ ົກັ ຘຖີ ະໍາ ຽຎັຌໃ ດີ ຶຈໝຌັໄ ຖທໄ ກໃ ໍ ະຏຈິ ຑາຈແຈຄໄ ໃາງ, ຎຼຍຽໝບື ຌຌໍາໄ ເຌນທໄ ງປໃ ບຄບຄຍຄຶ ໃ ຽີ ຖກິ , ຽຓໃ ບື ຌ຺ ຉກ຺ ຖຄ຺ ຖທໄ ງໃ ບຓ ຽຎັຌບຌັ ຉະຖາງກໃ ຆທີ ຈິ , ຽຑາະຌໍາໄ ຽຖກິ ຖະ ຽຉຓັ ແຎຈທໄ ງຘຈັ ປາງຉໃ າຄໂ. ຌ຺ ຽປາ຺ ໃ ຓີ ຆີ ທີ ຈິ ດໃ ູເຌຉໃ ຖະທຌັ ກໍຓີ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 66
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ບາກາຌຽໝບື ຌກຍັ ທໃ າ ຖບງດູຌ, ຓບີ ຸຎະຘກັ ຉໃ າຄໂເຌຆທີ ຈິ . ຌ຺ ຽປາ຺ ຉບໄ ຄຓນີ ົກັ ຘຖິ ະໍາຎະາໍ ເຽຑໃ ບື ຍໃ ໍເນຎໄ ະຑຈຶ ແຎເຌາຄໃ ຏີ ຈິ . - ເນຽໄ ນຈຏຌ຺ ກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄຽຎັຌບຌັ ເຈ? ຉທ຺ ດໃ າຄ ຽນຈຄູ ເໃ ຽີ ປຈັ ເນໄ ຌ຺ ຽປາ຺ ຽຆໃ ບື ຊື າໍ ຘໃ ຄັ ຘບຌຂບຄຘາຘະໜາ, ກຽໍ ຌໃ ບື ຄຓາາກ ກາຌຈໍາຽຌຌີ ຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ , ຊາໄ ທໃ າຽປາ຺ ຎະຑຈຶ ຈກີ ໍຉບໄ ຄແຈປໄ ຍັ ທາຓຈີ ຽຆໃ ຌັ : ຈຸໝໃ ຌັ ຂະນງຌັ ຑຼຌກໍະຓດີ ໃ ູຓກີ ຌິ , ກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓຊາໄ ຽປາ຺ ຎະຑຈຶ ຍໃ ໍ ຈຽີ ຘງນາງກໍະຘະໜບຄ ຽຆໃ ຌັ : ຘໍຖໄ າຈຍຄັ ນົທຄ, ຖກັ ຖຍ ຽບາ຺ ຂບຄຘໃ ທຌຖທຓຓາຽຎັຌຂບຄຘໃ ທຌຉທ຺ , ຌໃ ຌບຌ ຍຸກຌ຺ ຈໃ ຄັ ກໃ າທ ກໍ ະແຈປໄ ຍັ ຈຉາຓກຈ຺ ໝາງ, ຉາຓທາຓໜກັ ນົື ຽຍາ຺ . 4.6. ກາຌເຆໄ ທນາຌເຌກາຌຂຼຌ ຍຈ຺ ຂຼຌະຓີ ຸຌໃ າ, ຊາໄ ນາກຏູຂໄ ຼຌເຆໄ ທນາຌຎະກບຍກາຌຂຼຌຌຌັໄ ໂ; ຽຖໃ ບື ຄໃ ຂີ ຼຌທນາຌໃ ເີ ຆເໄ ຌ ກາຌຂຼຌຓີ 5 ທນາຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ • ຍຌັ ງາງທນາຌ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຼຌຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄ, ບະຍິ າງຖາງຖະບຼຈຉໃ າຄໂ ຈງຍໃ ຘໍ ບຈຆກທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຏູຂໄ ຼຌຖຄ຺ ແຎຈທໄ ງ. ຍຈ຺ ຂຼຌໃ ເີ ຆໄ ທນາຌຎະຽຑຈຌີໄ ຽຆໃ ຌັ : ຎະນທຈັ , ຈ຺ ໝາງຽນຈ, ຖາງຄາຌ, ຍຈ຺ ທາຓ, ຌິ າຌ, ຌງິ າງ, ຉາໍ ຌາຌ. • ຑຌັ ຖະຌາທນາຌ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຼຌຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽກຈີ ບາຖຓ຺ ຖະ ທາຓປູຘໄ ກຶ ແຎກຍັ ຏູຂໄ ຼຌ. ກາຌເຆໄ ທນາຌຌເີໄ ຌຍຈ຺ ຂຼຌຈທໄ ງ. ຏູຂໄ ຼຌະຉບໄ ຄຘບຈຆກທາຓປູຘໄ ກຶ ຖຄ຺ ແຎເຌຍຈ຺ ຂຼຌຈທໄ ງ. ຍຈ຺ ຂຼຌໃ ເີ ຆໄ ທນາຌຎະຽຑຈຌແີໄ ຈໄ ກໃ ກາຌຂຼຌກໃ ຼທກຍັ ທາຓຘທງຄາຓຂບຄຘະຊາຌໃ ,ີ ກາຌງກ຺ ງບໄ ຄຸກຌ຺ , ກາຌໃ ໍາທຌເຌເ, ກາຌຑຈັ ຑາກາກ ຌ຺ ປກັ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຌາໍໄ ຉາໃແີ ຈແໄ ນົບບກຓາຓໃ ຌຌໍາໄ ຉານໃ ຄທາຓຈເີ , ໃແີ ຈຽໄ ນຌັ ຖູກຂບຄຖາທຸກຌ຺ ປູໄ ກັ ຘະຑາຍຉຌ຺ ຽບຄ, ຌຌັໄ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ໃ ຓີ ີ ໃ າໃ ຘີ ຸຈຘາໍ ຖຍັ ຏູຽໄ ຎັຌຑໃ ໍ - ຓໃ . • ຽຘະໜາທນາຌ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຼຌເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽນຌັ ຸຌ ຖະ ຈ, ຽຑໃ ບື ຌະຌາໍ ຘໃ ຄັ ຘບຌ ຖະ ເນຎໄ ະຉຍິ ຈັ ຉາຓ. ຍຈ຺ ຂຼຌໃ ເີ ຆໄ ທນາຌຎະຽຑຈຌແີໄ ຈໄ ກໃ ຽຖໃ ບື ຄຸຌຌະໍາຉໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ທາຓກະຉຌັ ງູກະຉະຽທ,ີ ທາຓຆໃ ຘື ຈັ , ທາຓຑຼຌ, ທາຓຓຈັ ະງຈັ , ທາຓຽຓຉາກາຖຸຌາ ຖະ ຽຖໃ ບື ຄກໃ ຼທກຍັ ໍາຘໃ ຄັ ຘບຌາຄຘາຘະໜາ ຽຆໃ ຌັ : ໍາຈີ ແຈຈໄ ີ ໍາຆໃ ທ຺ ແຈຆໄ ໃ ທ຺ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . • ບຸຎະຓາທນາຌ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ຎຼຍຼຍ ຈງຘາຓາຈຎຼຍຼຍຽຖໃ ບື ຄຄັ ຽຎັຌປູຍຎະໍາ ຖະ ຌາຓຓະາໍ ແຈ,ໄ ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເຽຖໃ ບື ຄຌແີໄ ຈຈໄ ງີ ໃ ຄິ ຂຌຶໄ , ທນາຌຆະຌຈິ ຌີໄ ຓກັ ຆກດູເຌຑຌັ ຖະຌາທນາຌ. • ຘາກ຺ ທນາຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 67
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ໝາງຽຊຄິ ກາຌຂຼຌຽຑໃ ບື ງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄຘະໜຍັ ຘະໜຌູ ຽຖໃ ບື ຄໃ ກີ ໃ າທຓາ ຖທໄ ເນຽຂາ຺ໄ ເຈງີ ໃ ຄິ ຂຌຶໄ , ຽຖໃ ບື ຄໃ ີ ຌງິ ຓ຺ ຓາງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄແຈໄ ກໃ ຌິ າຌຆາຈກ຺ , ຽຖໃ ບື ຄາກທຌັ ຌະະຈີ ຖະ ນທຈັ ຘາຈຽຎັຌຉຌ຺ໄ , ທນາຌຎະຽຑຈຌຓີໄ ກັ ຆກດໃ ູເຌຽຘະໜາທນາຌ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຌ຺ ໃ ຎີ ະຑຈຶ ຉທ຺ ຈ,ີ ຓຌີ ແິ ຘຈ,ີ ຓີ ທາຓຂະນງຌັ ຑຼຌ ຖະ ຘກຶ ຘານິ າທາຓປູດໄ ໃ ູຘະຽໝ,ີ ຽຂາ຺ ະ ກາງຽຎັຌຌ຺ ຈ,ີ ຓໃ ຄັ ໃ ຄັ ຘຓ຺ ຍູຌ, ຓີ ທາຓຘຸກທາຓເ, ຓີ ຌ຺ ຌຍັ ໜາຊຉື າແຈ.ໄ ຘະຌຌັໄ , ຸກຌ຺ ະຉບໄ ຄຘາໄ ຄຉໃ ທາຓຈ.ີ 4.7 ຘໃ ຄິ ໃ ີ ທຌຽບາ຺ ເເຘໃ ເຌກາຌຂຼຌ ຍຈ຺ ຂຼຌໃ ໜີ າໄ ບໃ າຌ ຖະ ໜາໄ ຉຈິ ຉາຓຌຌັໄ , ຌບກາກະຓນີ ົກັ ກາຌຂຼຌຉໃ າຄໂຂາໄ ຄຽຄິ ຖທໄ , ຏູຂໄ ຼຌ ທຌຽບາ຺ ເເຘໃ ຽຊຄິ ຘໃ ຄິ ຉໃ ແໍ ຎຌ:ີໄ - ກາຌຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ ຖຄ຺ ເຌຍຈ຺ ຂຼຌຓນີ ົກັ ຊາຌບາໄ ຄບຄີ ແຈໄ ຖະ ຽຎັຌທາຓປູໄ ໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄ. - ກາຌຘະຈຄທາຓຈິ ຽນຌັ ຉບໄ ຄ ຓໃ ຌທາຓຈິ ຽນຌັ ຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຊາໄ ຓໃ ຌທາຓຈິ ຽນຌັ ຂບຄຏູບໄ ໃ ຌື ຉບໄ ຄຍບກຆໃ ຏື ູຌໄ ຌັໄ ແທຌໄ າໍ ຈທໄ ງ. - ຊາໄ ເຆຉໄ ທ຺ ຘະກຈ຺ ຉບໄ ຄເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄຉາຓນົກັ ຑາຘາ. - ທຌຓທີ ກັ ຉບຌໃ ຊີ ກື ຉບໄ ຄຽໝາະຘຓ຺ . - ກາຌຂຼຌຉບໄ ຄຽຎັຌຖະຍຼຍ, ຆຈັ ຽຌ, ບໃ າຌຄໃາງ ຖະ ຘະບາຈປຼຍປບໄ ງ. 4.8 ຊາໄ ຂຼຌຍໃແໍ ຈໄ ທຌຽປຈັ ຌທເຈ ກາຌຂຼຌຌຌັໄ , ຊາໄ ຏູຂໄ ຼຌຍໃ ໍແຈຽໄ ຐິກຐ຺ຌດໃ າຄຘະໝໃ ໍາຘະຽໝີ ກຽໍ ຎັຌກາຌງາກໃ ີ ະຘາຓາຈ ຂຼຌຂໍໄ ທາຓ ຉໃ າຄໂເນຽໄ ຎັຌຽຖໃ ບື ຄແຈ.ໄ ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ຏູໄ ໃ ີ ະຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຂຼຌຽຎັຌ, ທຌຍໃ ຄຽທຖາຘໍາຖຍັ ກາຌ ຽຐິກກາຌຂຼຌເນຽໄ ຎັຌຌແິ ຘ ຈງຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ຽຖບື ກຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຘຌ຺ ເ ນົື ຓີ ທາຓປູນໄ ົາງໃ ຘີ ຸຈ ຈງຽຖໃ ຓີ າກຽຖໃ ບື ຄໃ ດີ ໃ ູເກຉໄ ທ຺ ນົື ຑຍ຺ ຽນຌັ ຎະາໍ ເຌ ຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຂບຄຽປາ຺ . - ຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ າກກາຌຂຼຌຽຖໃ ບື ຄຄໃາງໂ ຽຆໃ ຌັ : ຂຼຌຍຌັ ກຶ ຎະາໍ ທຌັ , ຂຼຌຈ຺ ໝາງຽຊຄິ ໝໃ ຽູ ຑໃ ບື ຌ, ຂຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຑາຍ, ນົື ຂຼຌທິ າຌກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄເຈໜໃ ຄຶ ໃ ຘີ ຌ຺ ເຑຽິ ຘຈ. - ກາຌຂຼຌຄັໄ ໍາບຈິ , ບາຈະງຄັ ຍໃ ໍຓໃ ຌທກັ ຓໃ ຌຉບຌ ນົື ຽຖໃ ບື ຄງາທໂກແໍ ຈໄ ຈງຽຖໃ ຓີ ຂຼຌຽຎັຌຎະນງກ ຘຌັໄ ໂກໃ ບຌ, ຽຎັຌກາຌປທຍປທຓທາຓຈິ ກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄຽປາ຺ ະຂຼຌຄັ ໝຈ຺ , ຽບຌີໄ ດໃ າຄໜໃ ຄຶ ທໃ າຄຽຖໃ ບື ຄຌຌັໄ ຽບຄ. - ຽຐິກຂະນງາງຂໍໄ ທາຓ າກຎະນງກ ນົື ຄຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຄັໄ ແທເໄ ນຽໄ ຎັຌນງໜໍໄ າໄ ໃ ເີ ຆຑໄ າຘາດໃ າຄຽໝາະຘຓ຺ . - ຖຄ຺ ຓຂື ຼຌຌັ ,ີ ຽຓໃ ບື ຑຍ຺ ຽນຌັ ຘໃ ຄິ ເຈ ນົື ຽກຈີ ທາຓຈິ ຂຌຶໄ ຓາ, ຉໃ ຈິ ທໃ າຂຼຌຍໃ ໍແຈ,ໄ ຍໃ ໍປູໄ ະຂຼຌ ຌທເຈ, ຽຑາະທໃ າຊາໄ ຈິ ຽຆໃ ຌັ :ຌກີໄ ຍໍ ໃ ຓໍ ີ າຄໃ ີ ະຓຍີ ຈ຺ ຂຼຌແຈ,ໄ ຍໃ ຓໍ ຌີ ກັ ປຼຌຏູເໄ ຈ ໃ ຂີ ຼຌຄັໄ ໍາບຈິ ຖທໄ ະແຈຏໄ ຌ຺ ຄາຌຈຽີ ຈໃ ຌັ , ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ໃ ຄ຺ ດໃ າແຈໄ ຊໍໄ ບງ ນົື ໝຈ຺ ກາໍ ຖຄັ ເຉຄັໄ ຉໃ ຄັໄ ໍາບຈິ . ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 68
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 າໍ ຊາຓຌ຺ໄ ທາໄ 1. ກາຌຂຼຌຓີ ທາຓໝາງ ຖະ ທາຓຘາໍ ຌັ ື ຌທເຈ? 2. ກາຌຂຼຌຍໃ ຄບບກຽຎັຌກັ ຎະຽຑຈ ຎື ະຽຑຈເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງຉໃ ຖະຎະຽຑຈ? 3. ຖກັ ຘະຌະຂບຄກາຌຂຼຌຓີ ຌທເຈ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງຉໃ ຖະຖກັ ຘະຌະ. 4. ປູຍຍຍຂບຄກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉໃ າຄໂຓີ ຌທເຈ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ 5. ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄກາຌຂຼຌຓີ ຌທເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ. 6. ນົກັ ກາຌຂບຄກາຌຂຼຌຎະກບຍຓີ ກັ ຂຌັໄ ຉບຌຂື ຌັໄ ຉບຌເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ. 7. ທນາຌໃ ເີ ຆຽໄ ຂາ຺ໄ ເຌກາຌຂຼຌຓຈີ າໄ ຌເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ ຖະ ງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄຉໃ ຖະຈາໄ ຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 69
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຍຈ຺ ີ 5 ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງ 1. ທາຓໝາງຂບຄຈ຺ ໝາງ ຈ຺ ໝາງ ຓໃ ຌຽໃ ບື ຄຓຘື ໃ ຘື າຌຘໍາຌັ ຎະຽຑຈໜໃ ຄຶ ຘາໍ ຖຍັ ເຆຉໄ ຈິ ຉໃ ໍຑທ຺ ຑຌັ ຖະນທໃ າຄຍຸກຌ຺ ກຍັ ຍຸກຌ຺ , ໜໃ ທງຄາຌກຍັ ໜໃ ທງຄາຌ ນົື ຖະນທໃ າຄຍຸກຌ຺ ກຍັ ໜໃ ທງຄາຌ ຽຊຄິ ທໃ າໜໃ ທງຄາຌະດໃ ູນໃ າຄແກກຌັ ຎາຌເຈກໍຘາຓາຈເຆໄ ຈ຺ ໝາງຘໃ ຄ຺ ຂໃ າທາທ ຖະ ຄໄ ທາຓຎະຘຄ຺ ແຈຉໄ າຓທາຓຉບໄ ຄກາຌ. ຘະຌຌັໄ , ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຉບໄ ຄະຄໄ ຖະ ຆຈັ ຽຌ ຽຑໃ ບື ະແຈຽໄ ຂາ຺ໄ ເກຌັ ຖະນທໃ າຄຏູປໄ ຍັ ຖະ ຏູຂໄ ຼຌ. ຈ຺ ໝາງຽຎັຌຘໃ ື ທາຓຈິ ປບຈ ຈງກາຌເຆຑໄ າຘາຂຼຌ, ໃ ຏີ ູຂໄ ຼຌຘະຈຄທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ແຎນາຏູປໄ ຍັ ຽໝບື ຌກຍັ ທໃ າຏູຂໄ ຼຌກາໍ ຖຄັ ຍບກເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌປຍັ ຆາຍຽຊຄິ ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉຌ຺ ບາຈຽຎັຌທຼກຘໃ ທຌຉທ຺ ນົື ຽຎັຌທຼກາຄກາຌກໍ ຖທໄ ຉໃ ກຖໍ ະຌ.ີ ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງໃ ຄຶ ຽຎັຌຽໃ ບື ຄໃ ເີ ຆຘໄ ໃ ື ທາຓຈິ ຽຊຄິ ຏູນໄ ໃ າຄແກ, ຏູຂໄ ຼຌຍໃ ໍ ຓຽີ ທຖາ ນົື ຎະດັຈໃ າເຆໄ ໃ າງເຌກາຌຉຈິ ຉໃ .ໍ ເຌຎັຈຍຸ ຌັ ຌ,ີໄ ຽຊຄິ ທໃ າຑານະຌະເຌກາຌຉຈິ ຉໃ ໍຘໃ ຘື າຌ ະຌັ ຘະແໝຎາຌເຈກໍຉາຓ ຽຆໃ ຌັ : ຖະຘຍັ , ຖະຽຖກ ຖະ ບໃ ຌື ໂ ຉໃ ຈ຺ ໝາງກງໍ ຄັ ຓຍີ ຈ຺ ຍາຈຘາໍ ຌັ ດໃ ູຘະຽໜ.ີ 2. ທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄຈ຺ ໝາງ ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຓີ ທາຓຘໍາຌັ ຉໃ ໍຌ຺ ຽປາ຺ ດໃ າຄນົທຄນົາງ, ຽຎັຌຑານະຌະເຌກາຌຘໃ ຘື າຌທາຓໝາງເຌ ກາຌຑທ຺ ຑຌັ ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຖະ ກຌັ ດໃ ູເຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ , ຌຍັ ຉໃ ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຖາຑກັ , ຈ຺ ໝາງຽຊຄິ ຽຑໃ ບື ຌ ນົື ຽຊຄິ ຑໃ ໍ ຓໃ , ຑໃ ຌີ ບໄ ຄ. ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຍໃ ໍຘະຽຑາະຉໃ ຑທ຺ ຑຌັ ຑາງເຌຽໃ າ຺ ຌຌັໄ . ຉໃ ຘາຓາຈຘໃ ຄ຺ ແຎຉໃ າຄຎະຽຈຽຊຄິ ຍຸກຌ຺ ໃ ຽີ ປາ຺ ຉບໄ ຄກາຌຂຼຌຽຊິຄ. ຘະຌຌັໄ , ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງໃ ຄິ ຓີ ທາຓຘໍາຌັ ນົາງເຌກາຌຉຈິ ຉໃ ໍຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຖະ ກຌັ . ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ູຉບໄ ຄຌະຌໍາຌກັ ປຼຌເນຂໄ ຼຌຊກື ຉາຓຍຍ ນົື ຉາຓນົກັ ກາຌບກີ ຈທໄ ງ. ເຌຽທຖາຂຼຌຈ຺ ໝາງຉບໄ ຄ ຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ ດໃ າຄຽຎີຈຽຏງີ , ຄິ ເ, ຓີ ທາຓຽາ຺ ຖຍ຺ ຌຍັ ຊຽື ຆໃ ຄິ ກຌັ ຖະ ກຌັ , ຈ຺ ໝາງຉໃ ຖະຘະຍຍັ ຉບໄ ຄ ຌເຘໃ ຍຌັ ນາເຈຍຌັ ນາໜໃ ຄຶ ຽຎັຌຈຸ ເກາຄ, ຽປຈັ ຌທຌຌັໄ ຏູບໄ ໃ າຌ ນົື ຏູປໄ ຍັ ຈ຺ ໝາງໃ ຄຶ ຽນຌັ ແຈໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຉຌ຺ໄ ຉໍໃ ຏີ ູ ໄ ຂຼຌດາກຽທາ຺ໄ ຽຊຄິ . ຈ຺ ໝາງ ຌບກາກຽຎັຌຽໃ ບື ຄຓຘື ໃ ຘື າຌຂບຄຌ຺ ຖທໄ ຓຌັ ງຄັ ຽຎັຌຽໃ ບື ຄຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ , ທາຓຽຂາ຺ໄ ເ, ທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ຖທໄ , ຈ຺ ໝາງງຄັ ຘະຈຄຽຊຄິ ບຸຎະຌແິ ຘຉໃ າຄໂເຌກາຌຽປຈັ ທຼກຄາຌຂບຄຏູຂໄ ຼຌ ຉໃ ຓື ບກີ ຈທໄ ງ, ຽຑາະຈ຺ ໝາງຽຎັຌກາຌຘະຈຄບບກາຄຘໃ ທຌຉທ຺ . ຘະຌຌັໄ , ຏູຂໄ ຼຌຉບໄ ຄຖະຓຈັ ຖະທຄັ ເຌກາຌເຆໄ ຑາຘາ, ກາຌປກັ ຘາທາຓຘະບາຈປຼຍປບໄ ງຽຑໃ ບື ຘະຈຄຽຊຄິ ບຸຎະຌແິ ຘຂບຄຌ຺ ຽປາ຺ ຖະ ງຄັ ຽຎັຌກາຌຘະຈຄຽຊຄິ ທາຓຓຓີ າຖະງາຈໃ ຈີ ປີ ູໄ ກັ ຽາ຺ ຖຍ຺ , ຽກຄເ ຖະ ເກກໄ ຼຈຏູປໄ ຍັ ຈ຺ ໝາງບກີ ຈທໄ ງ. 3. ຎະຽຑຈຂບຄຈ຺ ໝາງ ຈ຺ ໝາງຎະກບຍຓນີ ົາງຎະຽຑຈຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ກ. ຈ຺ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 70
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຓໃ ຌຈ຺ ໝາງໃ ຂີ ຼຌຉຈິ ຉໃ ໍຽຊຄິ ຏູໄ ໃ ຽີ ປາ຺ ປກັ ຑຄ, ຘະຌຈິ ຘະໜຓ຺ ຖະນທໃ າຄຑໃ ໍ, ຓໃ , ບາໄ ງ, ຽບບືໄ ງ, ຌບໄ ຄ ນົື ຍຸກຌ຺ ບໃ ຌື ໂໃ ຽີ ປາ຺ ຉບໄ ຄກາຌຉຈິ ຉໃ ໍ, ຘໃ ຄ຺ ຂໃ າທາທຊາຓຘຸຂະຑາຍຘໃ ທຌຉທ຺ , ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄຉໃ າຄໂໃ ີ ທຌແຈປໄ ຍັ ປໃ ທຓກຌັ , ຽຎັຌກາຌຍບກຽຖໃ າ຺ ທຼກຄາຌຂບຄກຌັ ຖະ ກຌັ ... ຑາຘາໃ ເີ ຆເໄ ຌຈ຺ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ ບາຈະຓໃ ຌຑາຘາຽທາ຺ໄ ໃ ຓີ ີ ຖກັ ຘະຌະຽຎັຌກຌັ ຽບຄ ຽໝບື ຌໃ ຽີ ງີ ເຆຽໄ ທາ຺ໄ າກຌັ . ໍາຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ ບາຈະເຆທໄ ໃ າ ຎາໄ ໃ ຽີ າ຺ ຖຍ຺ , ຑໃ ໍ ໃ ຌີ ຍັ ຊ,ື ຌັ ຽີ ຑໃ ບື ຌ ປກັ , ບາໄ ງ...ໃ ປີ ກັ ຖະ ຈິ ຽຊຄິ ບໃ ຌື ໂ; ຘໃ ທຌາໍ ຖຄ຺ າໄ ງຂບຄຈ຺ ໝາງກບໍ າຈເຆໄ ໍາໃ ທີ ໃ າ: ຈທໄ ງທາຓຽາ຺ ຖຍ຺ , ຈທໄ ງທາຓຌຍັ ຊ,ື ຈທໄ ງທາຓປກັ ຑຄ, ຈທໄ ງທາຓຈິ ຽຊຄິ , ຈທໄ ງທາຓຎາຊະຌາຽຎັຌຉຌ຺ໄ , ຖທໄ ຉໃ ຊາຌະຂບຄ ຏູຘໄ ໃ ຄ຺ ຘາຌ ຖະ ຏູປໄ ຍັ ຘາຌ. ຂ. ຈ຺ ໝາງຸຖະກຈິ ຓໃ ຌຈ຺ ໝາງໃ ຂີ ຼຌຉຈິ ຉໃ ໍາຄຈາໄ ຌກາຌາໄ ຂາງ, ຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄກໃ ຼທກຍັ ຸຖະກຈິ ຖະ ຏຌ຺ ຎະນງຈາຄ ກາຌາໄ ຂາງ ຖະນທໃ າຄນາໄ ຄປາໄ ຌ ຖະ ຍໍຖຘິ ຈັ ຉໃ າຄໂຄັ ໃ ຽີ ຎັຌຌຉິ ຍິ ຸກຌ຺ ນົື ຽບກະຆຌ຺ , ກາຌຉຈິ ຉໃ ໍຌບີໄ າຈຽຎັຌກາຌ ຉຈິ ຉໃ ໍຖະນທໃ າຄຍໍຖຘິ ຈັ ກຍັ ຍໍຖຘິ ຈັ , ຍໍຖຘິ ຈັ ກຍັ ນາໄ ຄປາໄ ຌ ນົື ນາໄ ຄປາໄ ຌກຍັ ຽບກະຆຌ຺ ເຌຽຖໃ ບື ຄຸຖະກຈິ ໃ ທ຺ ແຎ ຽຆໃ ຌັ : ກາຌຘໃ ຄັ ຆຽືໄ ໃ ບື ຄຂບຄ, ກາຌຘະຌາຘຌິ າໄ , ກາຌທຄໜ,ີໄ ຘບຍຊາຓ ຖະ ຉບຍໍາຘໍາຑາຈຽຖໃ ບື ຄຉໃ າຄໂ, ກາຌຘະ ໝກັ ຄາຌຽຎັຌຉຌ຺ໄ . ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຎະຽຑຈຌຉີໄ ບໄ ຄຑາຘາໃ ຽີ ຎັຌາຄກາຌ, ຖະຍຼຍກາຌຂຼຌຓກີ ຈ຺ ຽກຌຌໃ ຌບຌ, ໍາຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ , ໍາຖຄ຺ າໄ ງ ຓກີ າຌກໍາຌຈ຺ ແທດໄ ໃ າຄຌໃ ຌບຌ, ຂໍໄ ທາຓໃ ເີ ຆຉໄ ບໄ ຄກະຈັ ປຈັ , ຘຌັໄ ຉໃ ຓຽີ ຌບືໄ ເຌເທາຓ, ຘາຓາຈຘໃ ຘື າຌແຈຊໄ ກື ຉບໄ ຄຄັ ຏູຘໄ ໃ ຄ຺ ຘາຌ ຖະ ຏູປໄ ຍັ ຘາຌ. . ຈ຺ ໝາງາຄກາຌ ນົື ໜຄັ ຘື າຄຖຈັ ຊະກາຌ ໜຄັ ຘື າຄຖຈັ ຊະກາຌ ຓໃ ຌຽບກະຘາຌໃ ຊີ ຽື ຎັຌນົກັ ກາຌເຌາຄຖຈັ ຊະກາຌ ຽຎັຌໜຄັ ຘື ໃ ຉີ ຈິ ຉໃ ໍຖະນທໃ າຄ ຘໃ ທຌຖຈັ ຊະກາຌຈທໄ ງກຌັ ຽຆໃ ຌັ : ຎະກາຈ, ຄໄ ກາຌຉໃ າຄໂ. ໜຄັ ຘື າຄຖຈັ ຊະກາຌຌຍີໄ ໃ ໍາໍ ຽຎັຌຉບໄ ຄຽຎັຌຖຈັ ຊະກາຌ ໝຈ຺ , ຽບກະຆຌ຺ ນົື ໜໃ ທງຄາຌບໃ ຌື , ຍຸກຌ຺ ຑາງຌບກກໍຘາຓາຈບບກຈ຺ ໝາງຍຍຌແີໄ ຈ.ໄ ຈງໃ ທ຺ ແຎຖທໄ , ຽຓໃ ບື ຽບກະຆຌ຺ ນົື ຍຸກຌ຺ ຌບກຖຈັ ຊະກາຌະຉຈິ ຉໃ ໍກຍັ າຄຖຈັ ຊະກາຌຓກັ ະເຆໄ ຈ຺ ໝາງຄໄ ທາຓຎະຘຄ຺ ດໃ າຄເຈ ດໃ າຄໜໃ ຄຶ ນົື ໜໃ ທງຄາາຌຖຈັ ຊະກາຌະຉຈິ ຉໃ ໍກຍັ ຎະຆາຆຌ຺ ກໍແຈຽໄ ປຈັ ຉາຓຍຍຖຈັ ຊະກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຖທຓຓ:ີ ຄໄ ກາຌ, ຄໄ ຂໃ າທ, ໜຄັ ຘຽື ຆຌີ , ໜຄັ ຘື ຄໄ ຉບຍ, ຍຈ຺ ຘະນຸຍົ , ຍຈ຺ ຖາງຄາຌ, ໜຄັ ຘຘື ະຽໜ.ີ .. 4. ປູຍຍຍກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຉໃ ຖະຎະຽຑຈ ກ. ປູຍຍຍຈ຺ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ + ປູຍຍຍີ 1: ຎະກບຍຓີ 3 ຑາກຘໃ ທຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 71
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຑາກຘໃ ທຌຉຌ຺ໄ 1. ຘະຊາຌໃ ຂີ ຼຌຈ຺ ໝາງ 2. ທຌັ .ີ ...........ຽຈບື ຌ..........ຎີ............... 3. າໍ ຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ ............................................................ ຑາກຘໃ ທຌຽຌບືໄ ເຌ ......................................................................... 4. ຽຌບືໄ ເຌຈ຺ ໝາງ..................................................... ......................................................................... ......................................................................... ຑາກຘໃ ທຌຘຸຈາໄ ງ 5. າໍ ຖຄ຺ າໄ ງ........................................................... 6. ຆໃ ຏື ູຂໄ ຼຌ.............................................................. + ປູຍຍຍີ 2: ຎະກບຍຓີ 3 ຑາກຘໃ ທຌຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ຑາກຘໃ ທຌຉຌ຺ໄ 1. າໍ ຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ ............................................................ - ຑາກຘໃ ທຌຽຌບືໄ ເຌ 2. ຽຌບືໄ ເຌຈ຺ ໝາງ..................................................... - ຑາກຘໃ ທຌຓທໄ ຌາໄ ງ ....................................................................... ....................................................................... 3. ໍາຖຄ຺ າໄ ງ........................................................... 4. ຘະຊາຌໃ .ີ ..................ທຌັ .ີ ......ຽຈບື ຌ........ຎີ........... 5. ຆໃ ,ື ໃ ດີ ໃ ູຏູຂໄ ຼຌ....................................................... ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຈ຺ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ ບຸຈຓ຺ ແຆ 25/3/2012 ຘຓ຺ ຈີ ໃ ປີ ກັ ຑຄ ຑທກຽປາ຺ ຑຍ຺ ກຌັ ດໃ ູໃ ທີ ຼຄຌັ ຉໃ ຎີກາງຑຸຌໄ ຽປາ຺ ງຄັ ຍໃ ໍຌັ ຓີ ບກາຈຖຄ຺ ແຎທຼຄຌັ ຽຑໃ ບື ດຼໄ ຓດາຓຽາ຺ໄ ກັ ຽໃ ບື ຽຑາະດໃ ູາຄບຸຈຓ຺ ແຆຑຸຌໄ ທຼກຄາຌຂບຄຽປາ຺ ກນໍ ງຸຄໄ ງາກນົາງ ໃ ຄິ ຍໃ ຓໍ ຽີ ທຖາຂຼຌຈ຺ ໝາງຘໃ ຄ຺ ຂໃ າທາທນາຉ ຖະ ກໍຍໃ ໍ ຌັ ຓຽີ ທຖາຖຄ຺ ແຎທຼຄຌັ , ຽຖໃ ບື ຄຌີໄ ຉຄ຺ ະປູຈໄ ີ ຖທໄ . ຘຓ຺ ຈ!ີ ຽປາ຺ ຓຽີ ຖໃ ບື ຄຂໍຖຍ຺ ກທຌຉຍຌັ ນາໜໃ ຄຶ ຈໃ ຄັ ຌີໄ ຽປາ຺ ຓນີ ົາຌຆາງຏູໜໄ ໃ ຄຶ ຆໃ ທື ໃ າ າໄ ທ ຑບຌຘະນທຌັ ນາກໍຘໍາ ຽຖຈັ ກາຌຘກຶ ຘາຐໃ າງຘບໄ ຓຎຄກຌ຺ ກັ , ຓີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌດາກຽຐິກຄາຌຘບໄ ຓຎຄຖຈ຺ ງຌ຺ ຈທໄ ງຉທ຺ ຄິ ຽປາ຺ ຽນຌັ ທໃ າ ຘໍາຌກັ ຄາຌບໃ ູຘບໄ ຓຎຄກຌ຺ ກັ ຂບຄຉຽໝາະຘຓ຺ ນາົ ງກຍັ ທຆິ າຆຍີ າໄ ທ ຑບຌຘະນທຌັ ຽຑາະບໃ ູຘບໄ ຓຎຄຂບຄຉຓີ ຆໃ ຘື ຼຄຈຄ຺ ຈຄັ ແຎປບຈບຸຈຓ຺ ແຆ ຖະ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ໃ ປີ ູໄ ກັ ກຌັ ຈຂີ ບຄຌ຺ ໃ ທ຺ ແຎ າຄຈາໄ ຌທາຓຘາຓາຈ ຖະ ຽຉກັ ຌກິ ຘູຄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 72
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ກໃ ຼທກຍັ ກາຌຎະກບຍຽໃ ບື ຄຖຈ຺ ນົື ຘບໄ ຓຎຄຖຈ຺ ຉໃ າຄໂ ນົາຌຆາງຂບຄຽປາ຺ ໃ ຄິ ດາກຓີ ບກາຈປຍັ ເຆໄ ຉ ຖະ ແຈໄ ຽຐິກທຆິ າຆຍີ ຉທ຺ ຄິ ຽຑໃ ບື ະກາງຽຎັຌຌາງຆໃ າຄຏູຆໄ າໍ ຌາຌຄາຌເຌບະຌາຈ຺ . ຽປາ຺ ປຍັ ປບຄທໃ າ າໄ ທ ຑບຌຘະນທຌັ ນົາາຌປກັ ຂບຄຽປາ຺ ຽຎັຌຆາງໜໃ ຸຓ ຏູໄ ໃ ກີ ະຉຖື ຖື ຌ຺ໄ ຖະ ຽປຈັ ທຼກຽບາ຺ ຄິ ຽບາ຺ ຄັ ໄ ຖະ ກໍຽຎັຌຏູຘໄ ະນົາຈຑຍິ ແນທຑໍຘຓ຺ ທຌ. ຊາໄ ຉນາກຍໃ ໍຎະຉຽິ ຘຈຖທໄ ຽປາ຺ ຑບໄ ຓຈທໄ ງບຍທ຺ າໄ ທ ຑບຌຘະນທຌັ ຂຂໍ ບຍເຌາໍ ຉຽຎັຌດໃ າຄຘູຄ. ນທຄັ ທໃ າເຌຍໃ ຆໍ າໄ ຌຽີໄ ປາ຺ ບາຈະຓີ ບກາຈຑຍ຺ ກຌັ ດໃ ູຌະບຌນົທຄທຼຄຌັ ດໃ າຄຌໃ ຌບຌ. ຈິ ຽຊຄິ ຘະຽໝີ ຘຓ຺ ຆາງ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 73
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຂ. ປູຍຍຍຈ຺ ໝາງຸຖະກຈິ + ປູຍຍຍີ 1: 1. ຆໃ ຂື ບຄຍຖໍ ຘິ ຈັ , ນາໄ ຄປາໄ ຌ ນົື ໃ ດີ ໃ ູຂບຄຏູຂໄ ຼຌ 2. ທຌັ .ີ ......................ຽຈບື ຌ...........................ຎີ........................................... 3. າໍ ຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ ................................................................................................. 4. ຽຌບືໄ ເຌ ກໃ າທຽຊຄິ ຽຖໃ ບື ຄໃ ຓີ າຉຈິ ຉໃ ໍ....................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ 5. ກໃ າທຽຊຄິ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຖະ ທາຓຉບໄ ຄກາຌ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ 6. ໍາຖຄ຺ າໄ ງ................................................................................................ 7. ຉໍາໜໃ ຄ (ຊາໄ ຓ)ີ ......................................................................................... 8. ຖາງຽຆຌັ .................................................................................................. + ປູຍຍຍີ 2: 1. ຆໃ ຎື ະຽຈ.................................................................................................. 2. າໍ ຂທຌັ .................................................................................................... 3. ຆໃ ຍື ຖໍ ຘິ ຈັ ນົື ປຄປຼຌ..................................................................................... 4. າໍ ຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ .................................................................................................. 5. ຽຌບືໄ ເຌໃ ຑີ ທ຺ ຑຌັ ຽຊຄິ ຸຖະກຈິ ............................................................................ ....................................................................................................................... ....................................................................................................................... ......................................................................................... 6. ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຖະ ທາຓຉບໄ ຄກາຌ......................................................................... ....................................................................................................................... ....................................................................................................................... ....................................................................................................................... ............................................................................... 7. ໍາຖຄ຺ າໄ ງ................................................................................................. 8. ທຌັ .ີ ............ຽຈບື ຌ...............ຎີ.................................................................. ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 74
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 9. ຉໍາໜໃ ຄ (ຊາໄ ຓ)ີ ........................................................................................... 10. ຖາງຽຆຌັ ............................................................................................... . ປູຍຍຍຂຼຌຈ຺ ໝາງາຄກາຌ + ປູຍຍຍີ 1: 1. ຆໃ ຎື ະຽຈ................................................................................................. 2. າໍ ຂທຌັ ................................................................................................... 3. ຆໃ ຘື ໍາຌກັ ຄາຌ.............................................................................................. 4. ຽຖກ.ີ ................................................................................................... 5. ຖຄ຺ ທຌັ .ີ .................ຽຈບື ຌ...............................ຎີ........................................ 6. ນທ຺ ຂຂໍໄ ບຄໜຄັ ຘ.ື ..................................................................................... 7. ປຼຌ:..................................................................................................... 8. ຽຖໃ ບື ຄ:..................................................................................................... 9. ຍໃ ບຌບຄີ :................................................................................................. 10. ຽຌບືໄ ເຌ................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ................................................................................. 11. ຘະນຸົຍ.................................................................................................... 12. າໍ ຖຄ຺ າໄ ງ............................................................................................... 13. ຉໍ ໜໃ ຄ.................................................................................................... 14. ຖາງຽຆຌັ .................................................................................................. 15. ຆໃ ື ຄໄ ..................................................................................................... + ປູຍຍຍີ 2: 1. ກາຆາຈ ນົື ຽໃ ບື ຄໝາງ................................................................................... 2. າໍ ຂທຌັ ................................................................................................... 3. ຆໃ ຘື ໍາຌກັ ຄາຌ.............................................................................................. 4. ຽຖກ.ີ ................................................................................................... 5. ຖຄ຺ ທຌັ .ີ .................ຽຈບື ຌ...............................ຎີ........................................ 6. າໍ ຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ ................................................................................................. 7. ຽຌບືໄ ເຌ................................................................................................... 8. າໍ ຖຄ຺ າໄ ງ................................................................................................ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 75
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 9. ຉໍາໜໃ ຄ................................................................................................... 10. ຖາງຽຆຌັ .................................................................................................. 11. ຆໃ ື ຄໄ .................................................................................................... ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 76
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຉທ຺ ດໃ າຄ: ປໃ າຄຂຼຌໜຄັ ຘື າຄກາຌ 1) ປໃ າຄຂຼຌຄໄ ຂໃ າທ ຘາາຖະຌະຖຈັ ຎະຆາຎິ ະແຉ ຎະຆາຆຌ຺ ຖາທ ຘຌັ ຉຑິ າຍ ຽບກະຖາຈ ຎະຆາຎິ ະແຉ ຽບກະຑາຍ ທຈັ ະຌະຊາທບຌ ຆໃ ບື ຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ຎະກາຈເຆຽໄ ບກະຘາຌ ຽຖກ.ີ ......./.......... ຖຄ຺ ທຌັ .ີ .....ຽຈບື ຌ.......ຎີ............. ຄໄ ຂໃ າທ ປຼຌ:...................................................................................................... ຽຖໃ ບື ຄ:....................................................................................................... - ບຄີ ຉາຓ:........................................................................................................ - ບຄີ ຉາຓ:........................................................................................................ ຆໃ ບື ຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ....................ຂຊໍ ຽື ຎັຌກຼຈຄໄ ຂໃ າທຓາງຄັ ......................................... .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .......................................................................................... .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .......................................................................................... ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ໃ ຄິ ຄໄ ຓາຽຑໃ ບື ຆາຍຈງໃ ທ຺ ຽຊຄິ ກຌັ ຈທໄ ງ. ຉໍາໜໃ ຄນທ຺ ໜາໄ ບຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ຖາງຽຆຌັ ຆໃ ື ຖະ ຌາຓຘະກຸຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 77
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 2) ປໃ າຄຂຼຌຄໄ ກາຌ ຘາາຖະຌະຖຈັ ຎະຆາຎິ ະແຉ ຎະຆາຆຌ຺ ຖາທ ຘຌັ ຉຑິ າຍ ຽບກະຖາຈ ຎະຆາຎິ ະແຉ ຽບກະຑາຍ ທຈັ ະຌະຊາທບຌ ຆໃ ບື ຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ຎະກາຈເຆຽໄ ບກະຘາຌ ຽຖກ.ີ ......./.......... ຖຄ຺ ທຌັ .ີ .....ຽຈບື ຌ.......ຎີ............. ຄໄ ກາຌ ຽຊຄິ :........................................................................................................ ຽຖໃ ບື ຄ:...................................................................................................... - ບຄີ ຉາຓ:........................................................................................................ - ບຄີ ຉາຓ:........................................................................................................ ຆໃ ບື ຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ....................ຂໍຊຽື ຎັຌກຼຈຄໄ ຓາງຄັ .............................................. ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ....................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... .................................................................................................. ................................................................................................................................... ............................................................................................................. ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ໃ ຄິ ຄໄ ຓາຽຑໃ ບື ຆາຍ ຖະ ຑບໄ ຓກຌັ ຈັ ຉຄັໄ ຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓຽຌບືໄ ເຌຂາໄ ຄຽຄິ ເນແໄ ຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຈ.ີ 3) ປໃ າຄຂຼຌ ໜຄັ ຘຽື ຆຌີ ຉາໍ ໜໃ ຄນທ຺ ໜາໄ ບຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ ຖາງຽຆຌັ ຆໃ ື ຖະ ຌາຓຘະກຸຌ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 78
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 5. ທິ ຂີ ຼຌຈ຺ ໝາງ ຉາຓາໍ ຓະຈາຈ຺ ໝາງຓີ 3 ຑາກຘໃ ທຌ:ື - ຑາກຘໃ ທຌຉຌ຺ໄ - ຑາກຘໃ ທຌຽຌບືໄ ເຌ - ຑາກຘໃ ທຌຓທໄ ຌາໄ ງ ກ. ຑາກຘໃ ທຌຉຌ຺ໄ ຂຼຌຘະຊາຌໃ ດີ ໃ ູ.............ທຌັ .ີ ...........ຽຈບື ຌ...........ຎີ ເຌຊທໍາບຈິ . ຘໃ ທຌຊທຘີ ບຄເນໄ ຂຼຌໍາກັ າງຉໃ ຏໍ ູໄ ໃ ຘີ ໃ ຄ຺ ຽຊຄິ , ຘໃ ທຌາໍ ກັ າງຌທເຈຌຌັໄ ກໍ ຖທໄ ຉໃ ກາຌຑທ຺ ຑຌັ ຖະນທໃ າຄຏູຂໄ ຼຌກຍັ ຏູປໄ ຍັ . ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຂຼຌຽຊຄິ ໝໃ ຽູ ຑໃ ບື ຌບາຈະຂຼຌຘໃ ຼທ, ຽຑໃ ບື ຌໃ ປີ ກັ , ໃ ີ ຈິ ຽຊຄິ ...ຊາໄ ຂຼຌຽຊຄິ ູ - ບາາຌບາຈະຂຼຌ ທໃ າບາໄ ງູໃ ຽີ າ຺ ຖຍ຺ , ຂໍປຼຌບາໄ ງ.ູ ...ຽບບືໄ ງູໃ ຌີ ຍັ ຊ.ື ...ຈໃ ຄັ ຌຌັໄ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . ຂ. ຑາກຘໃ ທຌຽຌບືໄ ເຌ ຽຌບືໄ ເຌເທາຓຂບຄຈ຺ ໝາງຍໃ ຄບບກຽຎັຌຘບຄຉບຌ:ື - ຽທາ຺ໄ ຽຊຄິ ຽນຈຏຌ຺ ຉໃ າຄໂຂບຄຈ຺ ໝາງ. - ຽທາ຺ໄ ຽຊຄິ ຽຌບືໄ ເຌເທາຓຂບຄຈ຺ ໝາງ ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຉບຌໜໃ ຄຶ ຂບຄຈ຺ ໝາງໃ ຂີ ຼຌຽຊຄິ ູ. ຌບໄ ຄຈເີ ນາົ ງ ຖະ ຆາຍຆຄຶໄ ເຌທາຓກະຖຸຌາຂບຄຽບບືໄ ງູ...ຽຑໃ ບື ຽຎັຌກາຌຉບຍຍຸຌຌຸຌຂບຄຽບບືໄ ງ ູ....ຌບໄ ຄໃ ຄິ ຂໍຈ຺ າໍ ... . ຑາກຘໃ ທຌຘຸຈາໄ ງ ດໃ ູຉບຌຌຽີໄ ປາ຺ ບາຈະຂຼຌາໍ ຂບຍເ, າໍ ຘໃ ຄັ ຘບຌ, າໍ ຎະຉຑິ າຌ, ໍາບທງຑບຌ ຖທໄ ຽຆຌັ ຆໃ .ື ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຊາໄ ຂຼຌຽຊຄິ ໝໃ ູໃ ູຘຸ ຈາໄ ງບາຈະຂຼຌທໃ າ: ຖາກໃ ບຌຑຍ຺ ກຌັ ເໝໃ ເຌຈ຺ ໝາງຘະຍຍັ ໜາໄ ຂໍເນໄ ຽຑໃ ບື ຌໃ ຄ຺ ຆກຈ,ີ ຽປາ຺ ຽບຄກຽໍ ຆຌັ ຈຼທ ຖທໄ ຖຄ຺ ຊທເໝໃ ຽຑໃ ບື ຂຼຌຖາງຽຆຌັ ຏູຂໄ ຼຌແທຽໄ ຍບືໄ ຄຂທາຂບຄໜາໄ ຽງໄ . ຊາໄ ຂຼຌເນໄ ູ - ບາາຌຘຸຈາໄ ງບາຈະຂຼຌທໃ າ ບທງຑບຌເນໄ ູ ຖະ ບຍທ຺ ໃ ຄ຺ ຓຘີ ຸຂະຑາຍຂຄປຄ ຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘໍາຽຖຈັ ເຌໜາໄ ໃ ກີ າຌຄາຌຸກຎະກາຌ, ຓີ ທາຓຏາຘຸກເຌຆທີ ຈິ ...ຖທໄ ຖຄ຺ ຊທຂຼຌຖາງຽຆຌັ ຏູຂໄ ຼຌແທໄ ຽຍບືໄ ຄຂທາຂບຄໜາໄ ຽງໄ . ຂໍໄ ທາຓຘາໍ ຌັ ໃ ີ ທຌຎະຉຍິ ຈັ ເຌກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງ - ກາຌທາຄປູຍຂບຄຈ຺ ໝາງ, ທຌທາຄແຖງະຊທເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ , ຍໃ ໍ ທຌຂຼຌຘຸຈຂບຍຽງໄ ທຌຎະແທໄ ຄັ ຘບຄຂບຄຽງໄ , ຎະຓາຌ 1-2 ຌທິໄ ຖະທາຄປູຍຘໃ ທຌບໃ ຌື ຉາຓຖໍາຈຍັ . - ຂຼຌດໃ າຄກຄ຺ ແຎກຄ຺ ຓາຉາຓຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ. - ຂຼຌກະຈັ ປຈັ ຉໃ ເນແໄ ຈເໄ ທາຓ. - ຽຖໃ ຓີ ຂຼຌຽຊຄິ ຽນຈກາຌໃ ກີ າໍ ຌຈ຺ ເນຽໄ ກຈີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌ. າກຌຌັໄ , ໃ ຄິ ຂຼຌຽຊຄິ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ໃ ຉີ ບໄ ຄກາຌ. - ຍໃ ຄຂໍໄ ທາຓຈ຺ ໝາງຌຌັໄ ບບກຽຎັຌຉບຌ, ຽຓໃ ບື ຎໃ ຼຌຽນຈກາຌເໝໃ ຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ຉບຌເໝໃ ຈງຉຄັໄ ຊທເໝໃ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 79
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຉາຓໍາຓະຈາຓກັ ຌງິ ຓ຺ ຍໃ ຄຂໍໄ ທາຓເຌຈ຺ ໝາງບບກຽຎັຌ 3 ຉບຌ:ື 1. ບະຖໍາຑະຍຈ຺ , ຂຼຌຍບກຽນຈກາຌຂບຄທາຓຉບໄ ຄກາຌ ນົື ຌະຌາໍ ຉທ຺ . 2. ຽຌບືໄ ທາຓຂຼຌຽຊຄິ ຈຸ ຎະຘຄ຺ . 3. ຘະນຸຍົ ຽຖໃ ບື ຄຍບກທາຓຓໃ ຸຄນທຄັ ເຌບະຌາຈ຺ . ເຌກາຌຌໍາເຆເໄ ຌຆທີ ຈິ ຎະໍາທຌັ ຉທ຺ ຄິ ຖທໄ ຎະຽຑຈຂບຄຈ຺ ໝາງຍໃ ໍແຈໄ ໍາຌກຄໄ ຎາຌເຈ, ຈງ ຘະຽຑາະຓໃ ຌຈ຺ ໝາງຖະນທໃ າຄຍຸກຌ຺ ກຍັ ຍຸກຌ຺ . ໝາງທາຓທໃ າ ຈ຺ ໝາງຘະຍຍັ ຈຼທກຌັ ຌຌັໄ ບາຈະຊາຓຂໃ າທ ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ນົື ຂບຍເຖທຓດໃ ູຌາໍ ກຌັ . ກາຌໃ ງີ ກ຺ ຂຌຶໄ ຓາຽຎັຌຉທ຺ ດໃ າຄ ຌຓີໄ ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ດາກເນປໄ ູຖໄ ກັ ຘະຌະຘະຽຑາະຂບຄ ຉໃ ຖະຎະຽຑຈຽໃ າ຺ ຌຌັໄ . ຘໃ ທຌຈ຺ ໝາງາຄກາຌຌຌັໄ ຓໃ ຌແຈຎໄ ະຉຍິ ຈັ ດໃ າຄຽໃ ຄັ ຈັ , ຈ຺ ໝາງຑທ຺ ຑຌັ າຄຈາໄ ຌຸຖະກຈິ ຍໃ ໍທຌະ ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄແຎຓາ, ຽຑາະະຽປຈັ ເນໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຍໃ ແໍ ຈປໄ ຍັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຘໃ ຄິ ຘໍາຌັ ເຌກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຉໃ ຖະຎະຽຑຈ ຓໃ ຌຂຌຶໄ ຉຌ຺ໄ ໃ ຽີ ໝາະຘຓ຺ ຈງຘະຽຑາະຓໃ ຌໍາຌຌາຓ, ຘໃ ທຌໍາຖຄ຺ າໄ ງຓໃ ຌເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ກາຖະຽຘະ ຖະ ຘະຊາຌະກາຌຉໍາໜໃ ຄຂບຄຏູປໄ ຍັ . ຉທ຺ ດໃ າຄ: ກາຌໃ າໜາໄ ຆບຄຂບຄຈ຺ ໝາງາຄກາຌ າກ........................................ ຘະຉຓ (ຆໃ ື ຖະ ຌາຓຘະກຸຌ ຖະ ໃ ດີ ໃ ູຏູຐໄ າກ) ຘໃ ຄ຺ : ຽຊຄິ :........................................... (ຆໃ ື ຖະ ຌາຓຘະກຸຌຏູປໄ ຍັ ) .......................................... (ໃ ດີ ໃ ູຂບຄຏູປໄ ຍັ ) ຈາໄ ຌນຄົັ ຆບຄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 80
ຉທ຺ ດໃ າຄ: ກາຌໃ າໜາໄ ຆບຄຂບຄຈ຺ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 າກ........................................ ຘະຉຓ (ຆໃ ື ຖະ ຌາຓຘະກຸຌ ຖະ ໃ ດີ ໃ ູຏູຐໄ າກ) ຘໃ ຄ຺ : ຽຊຄິ :........................................... (ຆໃ ື ຖະ ຌາຓຘະກຸຌຏູປໄ ຍັ ) .......................................... (ໃ ດີ ໃ ູຂບຄຏູປໄ ຍັ ) ຈາໄ ຌນຄົັ ຆບຄ າໍ ຊາຓຌ຺ໄ ທາໄ 1. ຈ຺ ໝາງຓີ ທາຓໝາງ ຖະ ທາຓຘາໍ ຌັ ື ຌທເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ ຖະ ງກ຺ ຉທ຺ ດໃ າຄ. 2. ຈ຺ ໝາງຎະກບຍຓີ ກັ ຎະຽຑຈຎື ະຽຑຈເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງຉໃ ຖະຎະຽຑຈ. 3. ປູຍຍຍກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຉໃ ຖະຎະຽຑຈຓີ ື ຌທເຈ? 4. ກາຌຂຼຌຈ຺ ໝາງຉໃ ຖະຎະຽຑຈຓທີ ິ ກີ າຌຂຼຌື ຌທເຈ? 5. ໃ ຄ຺ ຽຐິກຂຼຌຈ຺ ໝາງຘໃ ທຌຉທ຺ , ຈ຺ ໝາງຸຖະກຈິ ? 6. ໃ ຄ຺ ຽຐິກຂຼຌຈ຺ ໝາງາຄຖຈັ ຊະກາຌຉໃ ຖະຎະຽຑຈ? ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 81
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຍຈ຺ ີ 6 ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ 1. ທາຓໝາງທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ 1.1 ທາຓໝາງຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ຓໃ ຌຍຈ຺ ຉໃ ຄຎະຽຑຈໜໃ ຄຶ ໃ ເີ ຆຘໄ າໍ ຌທຌໍາຽທາ຺ໄ ຽຑໃ ບື ທາຈຑາຍທີ ຈັ , ຑາຍຌ຺ , ຑາຍຂບຄ ຘຈັ ຖະ ຑາຍກາຌຽໃ ບື ຌແນທຈໍຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ຉໃ າຄໂ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຌກັ ຉຓໄ , ຌກັ ຎະຑຌັ ຉໃ າຄກໍທາຈຑາຍຂບຄຽປບື ຌ, ຑາຍຂບຄໍາຓະຆາຈ ຉໃ ທິ ທີ າຈຑາຍຂບຄຌກັ ຉຓໄ ຖະ ຌກັ ຎະຑຌັ ະຉກຉໃ າຄກຌັ ຽຆໃ ຌັ : ຌກັ ຉຓໄ ທາຈຑາຍຈທໄ ງປບງຉຓໄ ຽຘຌັໄ , ກາຌຂຈີ ຽຘຌັໄ ຖະ ຘຘີ ຌັ ຉໃ າຄໂ. ຘໃ ທຌຌກັ ຎະຑຌັ ເຆໄ ໍາຽທາ຺ໄ , ຘໍາຌທຌ ຖະ ຊບໄ ງໍາຎະຈຈິ ຈິ ຉໃ ຄທາຈຑາຍ, ຉໃ ຽຓໃ ບື ຌ຺ ຽປາ຺ ຆຓ຺ ປູຍຉຓໄ , ບໃ າຌ ຍຈ຺ ຎະຑຌັ ະປູຘໄ ກຶ ທໃ າ ຉຌ຺ ຑທຓດືຌດໃ ູຉໃ ໍໜາໄ ຑາຍໃ ຌີ ກັ ຎະຈຈິ ຈິ ຉໃ ຄຄັ ຘບຄຌຌັໄ ທາຈຑາຍບບກຓາຉາຓທາຓ ປູຘໄ ກຶ ຂບຄຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ . 1.2 ທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຘາຓາຈໝຌູ ເຆຽໄ ຑໃ ບື ຉຓໄ ຉໃ ຄປູຍຑາຍໃ ຑີ ຍ຺ ຽນຌັ ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ ຌື ແຈປໄ ູຌໄ າໍ . - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຆໃ ທງຆຍີໄ ບກຈງຖະບຼຈກໃ ຼທກຍັ ປູຍຑາຍ, ຍຌັ ງາກາຈ ຖະ ທາຓຽຎັຌຄິ ຂບຄຽນຈ ກາຌຸກດໃ າຄແຈ.ໄ ເຌຍຈ຺ ບະຍິ າງກເໍ ຆກໄ າຌຑຌັ ຖະຌາ, ຽຑໃ ບື ຽປຈັ ເນກໄ າຌບະຍິ າງຘຘີ ຌັ ຘຖິ ະຎະຂຌຶໄ ຉໃ ຓື . 2. ນກົັ ກາຌ ຖະ ທິ ີ ຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ 2.1 ນກົັ ກາຌຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ - ດາກຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ກໃ ບຌບໃ ຌື ໝຈ຺ ະຉບໄ ຄຓີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຖະ ຽຎ຺າໄ ໝາງກັ ຌໃ ທໃ າະຑຌັ ຖະຌາບຌັ ເຈ ດໃ ູເຘ, ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌປຍັ ປູທໄ ໃ າຽຂາ຺ໄ ຽາ຺ໄ ະບໃ າຌນງຄັ , ຽຑໃ ບື ປຍັ ປູຘໄ ໃ ຄິ ເຈາກຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຌຌັໄ . - ຉບໄ ຄຽບາ຺ ເເຘໃ ທາຓຽຎັຌຖະຍຼຍ ຖະ ທາຓໃ ຓຄໄ ຂບຄຎະນງກ, ໍາຽທາ຺ໄ ຄໃາງ ໝາງທາຓທໃ າກາຌ ໃ ຂີ ຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຍຈ຺ ເຈຍຈ຺ ໜໃ ຄຶ ຌຌັໄ . ຏູຂໄ ຼຌຉບໄ ຄປູກໄ າຌຎະກບຍຘາໄ ຄຂບຄຎະນງກດໃ າຄຊກື ຉບໄ ຄຉາຓນກົັ ກາຌ. - ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາໃ ຈີ ຽີ ຈໃ ຌັ ຉບໄ ຄຓີ ທາຓຽຎັຌຽບກະຑາຍຂບຄຉໃ ຖະຑາກຘໃ ທຌ, ຂບຄຎະນງກ ຖະ ທາຓ ຽຆໃ ຄິ ຽກາະກໃ າງກຌັ ດໃ າຄຽຎັຌຖະຍຍ຺ , ຽຌບືໄ ທາຓຂບຄຉໃ ຖະຎະນງກເຌຉໃ ຖະຉບຌ ຖະ ຍຈ຺ ະຉບໄ ຄຈັ ທາຄເນໄ ຽຎັຌຖະຍຼຍ ຖະຽໝາະຘຓ຺ . ຖະຍຼຍໝາງທາຓທໃ າຓໃ ຌຖໍາຈຍັ ຂບຄກາຖະຽຘະ, ຽນຈ ຖະ ຏຌ຺ ນົື ທາຓຘໍາ ຌັ ຽຆໃ ຌັ : ທາຓຊກື ຉບໄ ຄຂບຄຎະນງກ, ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຉບໄ ຄຽຎັຌຍຈ຺ ໃ ຓີ ຂີ ໍໄ ທາຓຄໄ ຽປຈັ ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເຄໃ າງ ຽຆໃ ຌັ : ຑຌັ ຖະຌາຑາຍໍາຓະຆາຈະຉບໄ ຄຑຌັ ຖະຌາແຎຉາຓຉໃ ຖະຂໍງໄ ໃ ບງໃ ຎີ ະກບຍຽຂາ຺ໄ ກຌັ ດໃ າຄຽໝາະຘຓ຺ , ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຉບໄ ຄຓຖີ າໍ ຈຍັ ຽນຈກກາຌຽຎັຌຖະຍຍ຺ . - ກໃ ບຌະຂຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຉບໄ ຄຓີ ຄປໃ າຄ. ເຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາໜໃ ຄຶ ະຉບໄ ຄຎະກບຍຈທໄ ງ 3 ຑາກຘໃ ທຌ:ື ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ, ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຘະນຸົຍຽຖໃ ບື ຄ. ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 82
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄຽຎັຌກາຌຘະຽໜີ ຈງຘຄັ ຖທຓຽຆໃ ຄິ ຌາໍ ເຆໄ ໍາຽທາ຺ໄ ໃ ຘີ ຌັໄ , ຓີ ທາຓໝາງຘຄັ ຖທຓຽຊຄິ ຘໃ ຄິ ໃ ຽີ ຎັຌ ຈຸ ເກາຄຂບຄຽຖໃ ບື ຄໃ ຉີ ຌ຺ ຽບຄຑຌັ ຖະຌາເຌຍຈ຺ ຌຌັໄ ໂ ຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌຽຂາ຺ໄ ເຽຎ຺າໄ ໝາງຘໃ ຄິ ໃ ຉີ ຌ຺ ະຑຌັ ຖະຌາ. ຂ. ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຑາກຌຽີໄ ຎັຌຑາກຘໃ ທຌໃ ຘີ ໍາຌັ ຖະ ຉຌ຺ໄ ຉໍຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ, ຽຑາະທໃ າ ຏູໄ ຉໃ ຄະແຈະໄ ຑຌັ ຖະຌາຈງ ຖະບຼຈຽຊຄິ ຘໃ ຄິ ໃ ຉີ ຌ຺ ດາກຘະຈຄເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌແຈຓໄ ີ ທາຓປູ ໄ ຖະ ທາຓຽຂາ຺ໄ ເຌາໍ . ກໃ ບຌະຽປຈັ ແຈໄ ຌທຌຌັໄ ຏູຂໄ ຼຌ ະຉບໄ ຄກະກຼຓຄປໃ າຄຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຈັ ກຌໃ ທໃ າ ທຌຽຖໃ ຄັ ເຘຽຎ຺າໄ ໝາງບຌັ ເຈຽຑໃ ບື ຑຌັ ຖະຌາ ຖະ ຘໃ ຄິ ໃ ີ ະ ຑຌັ ຖະຌາຌຌັໄ ຓີ ຸຌຎະນງຈປຍັ ເຆໄ ກໃ ບຌັ ເຈ. ນົຄັ າກຌຌັໄ , ໃ ຄິ ຽຂາ຺ໄ ຘໃ ູກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຑປັ ຖະຌາ ຖະ ຑບໄ ຓກຌັ ຌຌັໄ ກໍ ຉບໄ ຄຆໃ ຉື ຄ຺ ຉໃ ໍກຍັ ຄປໃ າຄ ໃແີ ຈກໄ ຼຓແທຽໄ ຑໃ ບື ເນຽໄ ຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ ແຎຉາຓຖໍາຈຍັ ຂບຄກາຖະຽຘະກັ ຌໃ ; ຊາໄ ຍໃ ໍຈໃ ຄັ ຌຌັໄ , ະ ຑາເນຍໄ ຈ຺ ຂຼຌຓີ ທາຓຘຍັ ຘຌ຺ ຖະ ຖຓືໄ ແຎຖຓືໄ ຓາ. . ຑາກຘໃ ທຌຘະນຸົຍ ຑາກຘໃ ທຌຘະນຸົຍຽຖໃ ືບຄຂຼຌຍຍກະັຈປັຈ ຉໃ ຉບໄ ຄຘະຈຄຽຊິຄທາຓປູ ຘໄ ກຶ ຌກຶ ິຈຂບຄຏູຂໄ ຼຌຉໃ ໍ ຈັ ຘະຌະງະຑາຍ ນົື ຉທ຺ ຖະບຌໃ ຽີ ປາ຺ ຑຌັ ຖະຌາ. ກາຌຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຉຌ຺ ບາຈກໃ າທຈງາຄກຄ຺ ນົື າຄ ບບໄ ຓຽຑໃ ບື ເນຏໄ ູບໄ ໃ າຌ ນົື ຏູຒໄ ັຄຓີ ທາຓຎະຍັ ເກຍັ ຽຖໃ ບື ຄໃ ຽີ ປາ຺ ຑຌັ ຖະຌາຌຌັໄ . 2.2 ທິ ີ ຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ດາກຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາແຈຈໄ ີ ະຉບໄ ຄແຈຆໄ ບກປູ ໄ ຖະ ຘຄັ ຽກຈຈທໄ ງບະແທງະທະຂບຄຉຌ຺ ຽຆໃ ຌັ : ນູ, ຉາ, ຈຄັ ...ເຌກາຌຆບກປູ ໄ ຖະ ຘຄັ ຽກຈ, ຉບໄ ຄເຆກໄ າຌຽຍໃ ຄິ ຈທໄ ງຉາ, ຉາຽຍໃ ຄິ ນງຄັ ? ຽຍໃ ຄິ ປູຍປໃ າຄ, ຘຘີ ຌັ , ຘຄ ຖະ ກຖິ ງິ າບາກາຌ. ນູຒັຄນງຄັ ? ຒັຄຘຼຄ, ຘໍາຌຼຄຉໃ າຄໂ ຖະ ກາຌຘໍາຑຈັ ບໃ ຌື ໂ. ຑາຍໃ ຽີ ນຌັ ຌຌັໄ ແຈກໄ ໃ ໍເນຽໄ ກຈີ ທາຓ ປູຘໄ ກຶ ຌທເຈ? (ຓໃ ທຌຆໃ ,ື ຘກຽຘາ຺ໄ , ປກັ , ຆຄັ ...) 3. ຎະຽຑຈຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຎະກບຍຓນີ ົາງຎະຽຑຈຽຆໃ ຌັ : ຑຌັ ຖະຌາຌ຺ , ຑຌັ ຖະຌາຘຈັ , ຑຌັ ຖະຌາຑາຍ ຖະ ຑຌັ ຖະຌາ ທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄ. 3.1 ຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ຓໃ ຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຎະຽຑຈໜໃ ຄຶ ຽຆໃ ຄິ ຽບາ຺ ຌ຺ ຽຎັຌຽຎ຺າໄ ໝາງເຌກາຌຑຌັ ຖະຌາ, ຊາໄ ະຼຍ ເຘໃ ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຎະຽຑຈບໃ ຌື ກໍຽນຌັ ທໃ າກາຌຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ງາກກທໃ າ ຽຑາະທໃ າຌ຺ ຓກີ າຌຽໃ ບື ຌແນທໃ ຘີ ຍັ ຘຌ຺ ກທໃ າ, ກາຌຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ະຆໃ ທງເນຽໄ ປາ຺ ປູໄ າໍ ຌກແຈທໄ ໃ າຌ຺ ຏູຌໄ ຉີໄ ໃ າຄກຍັ ຌ຺ ຏູບໄ ໃ ຌື , ຆໃ ທງເນຽໄ ຎ຺າໄ ໝາງຂບຄຍຈ຺ ະຄໄ ຖະ ຆຈັ ຽຌຂຌຶໄ , ກາຌຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ຊກື ຌໍາເຆຽໄ ຂາ຺ໄ ນົາງດໃ ູເຌກາຌຉໃ ຄຽຖໃ ບື ຄຎະຽຑຈຉໃ າຄໂ ງບໄ ຌທໃ າຌ຺ ຽຎັຌຈຸ ເກາຄຂບຄກາຌຑຌັ ຖະຌາ. ທິ ີ ຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ຽຖໃ ຓີ າກກາຌຑຌັ ຖະຌາປູຍປໃ າຄ, ຖກັ ຘະຌະ, ຌຈິ ແຘເ,ໍ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ຖະ ກາຌກະໍາ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓຑາກຘໃ ທຌຌີໄ ຓກີ າຌຑທ຺ ຑຌັ ກຌັ ດໃ າຄຘະໜຈິ ໜຌໄ ຌໍາກຌັ ຽຑາະທໃ າຌຈິ ແຘເໍ ຖະ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ຘະຈຄບບກຈງຏໃ າຌປູຍປໃ າຄ ຖະ ກາຌກະໍາ, ຉໃ ຘໃ ທຌນົາຍະຘະຈຄບບກຈງຏໃ າຌ ກາຌກະາໍ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ ຉໍ. ກາຌຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ຓີ 3 ຎະຽຑຈ:ື ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 83
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຑຌັ ຖະຌາປູຍປໃ າຄຑາງຌບກ. - ຑຌັ ຖະຌາຌຈິ ແຘເໍ ຖະ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ . - ຑຌັ ຖະຌາກາຌຽໃ ບື ຌແນທ. 3.2 ຑຌັ ຖະຌາຘຈັ ດາກຑຌັ ຖະຌາຘຈັ ແຈຈໄ ີ ທຌຽບາ຺ ເເຘໃ :ື - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຘຈັ ປູຍປໃ າຄຘຈັ ຉບໄ ຄຽຖໃ ຓີ ຉໃ ປູຍຆຄ຺ ໃ ທ຺ ແຎກໃ ບຌ ນຄົັ າກຌຌັໄ ບຌັ ເຈຽຎັຌຈຸ ຽຈໃ ຌັ ຽນຌັ ແຈຄໄ ໃາງ ນົື ຽຎັຌຈຸ ຑຽິ ຘຈໃ ຄິ ຽທາ຺ໄ ເນຖໄ ະບຼຈ. - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຌແິ ຘ, ບາຌີ ຖະ ກາຌຽໃ ບື ຌແນທຂບຄຘຈັ ທຌງກ຺ ເນຽໄ ນຌັ ຈຸ ຉກຉໃ າຄຂບຄຘຈັ ຉໃ ຖະາໍ ຑທກ ຖະ ຉໃ ຖະຉ. - ເຌກາຌຑຌັ ຖະຌາທຌຌາໍ ເຆໄ າໍ ຘຍັ ໃ ຑີ າເນຽໄ ກຈີ ທາຓບບຌຆບຌ ຖະ ປູຎໄ ຼຍຼຍຈທໄ ງ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: - າໍ ຘຍັ ໃ ຑີ າເນຓໄ ໃ ທຌ ຖະ ບບຌຆບຌ ຽຆໃ ຌັ : ຆາຍຄາຍ, ໄ ກ,ໄ ຆກ຺ ຄກ຺ , ຑຼຄຖຈິ , ຈໍາຎີໂໄ , ໜາໄ ຽທຈ ະຌາ. - າໍ ຎຼຍຼຍ ຽຆໃ ຌັ : ກໃ ຄ຺ ຈໃ ຄັ ຂາະຌ,ູ ຂາທຓາໄ ຌຎາຌແຂໃ ຎບກ, ຈໍາຎີໂໄ ຉື ໍກາຄແປໃ , ຍາຄຎາຌຽງໄ , ຂຄ ຎາຌຂາຄ, ແທຎາຌຒາໄ ຓຍ... 3.3 ຑຌັ ຖະຌາຑາຍ ຓໃ ຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຎະຽຑຈໜໃ ຄຶ ຽຆໃ ຄິ ຽບາ຺ ຑາຍທິ ຈັ ຽຎັຌຽຎ຺າໄ ໝາງຉຌ຺ໄ ຉເໍ ຌກາຌຘໃ ບຄຘຄ ທິ ຈັ ຓໃ ຌ ຑາຍບຌັ ໜໃ ຄຶ ຽຆໃ ຄິ ບາຈະຽຎັຌຑາຍາໍ ຓະຆາຈ ນົື ຑາຍໃ ີ ຌ຺ ຘາໄ ຄຂຌຶໄ . ທິ ຑີ ຌັ ຖະຌາຑາຍຓຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ກໃ ບຌະຑຌັ ຖະຌາຑາຍຉບໄ ຄກາໍ ຌຈ຺ ຽຌບືໄ ເຌເທາຓ ຖະ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຖທຓຂບຄຍຈ຺ ຽຆໃ ຌັ : ຑາຍ ຌຌັໄ ຓໃ ທຌ ນົື ຘກຽຘາ຺ໄ ຓຌັ ຓກີ າຌຽໃ ບື ຌແນທ ນົື ຄຼຍຘະນຄຈັ , ຽທຖາຉໃ ຄຉບໄ ຄເຆປໄ ູຍຑາຍເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ທາຓ ປູຘໄ ກຶ ຖທຓ. - ຉບໄ ຄຉໃ ຄຑາຍເນຊໄ ກື ຉາຓກາຖະ, ຉາຓຖະຈູກາຌ ຽຑາະປູຍຑາຍຓກີ າຌຎໃ ຼຌຎຄຉາຓກາຖະ ຖະ ຖະຈູກາຌ ຽຆໃ ຌັ : ຌາຓຐ຺ຌ, ງາຓຈຈ, ງາຓຽຆາ຺ໄ , ງາຓຖຄ... - ຉບໄ ຄເຆປໄ ູຍຑາຍຉທ຺ ຄິ ຍຈ຺ ຑຌັ ະຌາະຈຄຶ ຈູຈເຌ຺ ແຈໄ ກງໍ ບໄ ຌທໃ າຽຌບືໄ ເຌຂບຄຍຈ຺ ແຈຏໄ ໃ າຌປູຍຑາຍໃ ີ ຽຎັຌຄິ ຖະ ຓຆີ ທີ ຈິ ຆທີ າ, ເຌຍຈ຺ ຉໃ ຄຑຌັ ຖະຌາຑາຍຌຌັໄ ຏູໄ ຉໃ ຄຉບໄ ຄປູໄ ກັ ເຆໄ ໍາຘຍັ ໃ ຘີ າຓາຈຘະຈຄບບກຈທໄ ງ ປູຍ, ຘຼຄ, ປູກັ ຎຼຍຼຍ ຖະ ຎໃ ຼຌຎຄຑາຍ:ື ຘຈັ , ຘໃ ຄິ ຂບຄ...ຓຆີ ທີ ຈິ ກື ຌັ . ຊາໄ ດາກປຼຌປູໄ ຈື ໃ ຄັ ກໃ າທຓາຌຌັໄ ປກັ ປຼຌຉບໄ ຄຈຸໝໃ ຌັ ບໃ າຌຎຶຓໄ , ຒັຄຏູບໄ ໃ ຌື ຽຖໃ າ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຆບກປູຌໄ ໍາຆທີ ຈິ ຉທ຺ ຄິ ບກີ ຈທໄ ງ. ກາຌຑຌັ ຖະຌາຑາຍຖທຓຓີ 3 ຎະຽຑຈ:ື - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຈັ ຘະຌງີ ະຑາຍ - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຑາຍຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 84
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຎາກຈ຺ ກາຌໍາຓະຆາຈ 3.4 ຑຌັ ຖະຌາທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄ ກາຌຑຌັ ຖະຌາທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄຉບໄ ຄຽຖໃ ຓີ າກກາຌຑຌັ ຖະຌາປູຍປໃ າຄຑາງຌບກຂບຄທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄຌຌັໄ ກໃ ບຌ ຖທໄ ໃ ຄິ ຑຌັ ຖະຌາຖະບຼຈຽຊຄິ ຈຸ ຖກັ ຘະຌະຑຽິ ຘຈຘະຽຑາະຂບຄທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄຈໃ ຄັ ກໃ າທຌຌັໄ . ດາກຑຌັ ຖະຌາແຈຈໄ ີ ທຌຎະຉຍິ ຈັ ຈໃ ຄັ ຌ:ີໄ - ກາຌຑຌັ ຖະຌາປູຍປໃ າຄທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄຉໃ າຄໂກຽໍ ຖໃ ຓີ ຉໃ ປູຍຆຄ຺ ໃ ທ຺ ແຎຽຘງກໃ ບຌ, ນຄົັ າກຌຌັໄ ໃ ຄິ ຑຌັ ຖະ ຌາຖະບຼຈຽຊຄິ ຈຸ ຽຈໃ ຌັ ຑຽິ ຘຈຽນຌັ ແຈຄໄ ໃາງ. - ກາຌຑຌັ ຖະຌາຈຸ ຑຽິ ຘຈຂບຄທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄຈໃ ຄັ ກໃ າທທຌງກ຺ ເນຽໄ ນຌັ ທໃ າ ຓຌັ ຓີ ທາຓຉກຉໃ າຄກຍັ ທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄບໃ ຌື ໂຌທເຈ. - ເຆໄ າໍ ຘຍັ , ຑາຘາເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ, ຆຈັ ຽຌ, ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຎະຽຑຈ, ຖກັ ຘະຌະຑຽິ ຘຈຂບຄທຈັ ຊຸຘຄິ ຂບຄ ຌຌັໄ . 4. ຄປໃ າຄກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຉໃ ຖະຎະຽຑຈ ກໃ ບຌະຂຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ຉໃ ຖະຎະຽຑຈຉບໄ ຄຓີ ຄປໃ າຄ ຽຆໃ ຄິ ເຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາໜໃ ຄຶ ເຌຉໃ ຖະຎະຽຑຈະ ຉບໄ ຄຎະກບຍຓີ 3 ຑາກຘໃ ທຌ:ື ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ, ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຖະ ຘະນຸຍົ ຽຖໃ ບື ຄ. 4.1 ຄປໃ າຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຌະຌາໍ ຌ຺ ຏູຌໄ ຌັໄ ຖາທດໃ ູເຘ? ຽຎັຌຌ຺ ຌທເຈ? ກໃ າທຈງຘຄັ ຖທຓ ຂ. ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ - ຑຌັ ຖະຌາຈງໃ ທ຺ ແຎ ບາງຸຽໃ າ຺ ເຈ? ເນງໃ ຎາຌເຈ? (ກໃ າທຽຊຄິ ຖກັ ຘະຌະຑຽິ ຘຈຂບຄຌ຺ ຏູຌໄ ຌັໄ ຽຆໃ ຌັ : ຘູຄ ດກຽດກ, ຉໃ ໍາບຎໍໄ ໍໄ ນົື ຍໃ ໍຘູຄຍໃ ໍຉໃ ໍາ, ປໃ າຄກາງຂຄປຄ...) - ປູຍຆຄ຺ ຏຓ຺ ,ຈຄັ , ຽຖ຺ າຄີ , ຂຌຂາຽຎັຌຌທເຈ? (ກໃ າທຽຊຄິ ຈຸ ຉໃ າຄໝໃ ູ ຽຆໃ ຌັ : ຏທີ ຘໝີ າກນທາໄ , ຂຌຂາ ຘທໄ ງ...) - ກາຌຌໃ ຄຸ ຊຄື ໃາງຈາງ, ຘຸຑາຍ, ຘະບາຈ, ຉາຓຎ຺ກກະຉຓິ ກັ ຌໃ ຸຄຽໃ ບື ຄຘ.ີ ..) - ກຖໍ ງິ າ, ໃ າ,ີ ກາຌແຎຓາ, ກາຌງໃ າຄ, ໜາໄ ຆໃ ຌື ຍາຌ, ຘຸຑາຍບໃ ບຌງຌ ນົື ຽໃ ຄັ ຂຓື , ຍູຈຍຄຶໄ ຽນໃ ົາ຺ ຌຽີໄ ຎັຌຉຌ຺ໄ . ຘະນຸົຍຽຖໃ ບື ຄ - ທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຉຌ຺ ຉໃ ຏໍ ູຌໄ ຌັໄ . - ຍຈ຺ ປຼຌໃແີ ຈຓໄ າາກຌ຺ ຏູຌໄ ຌັໄ . ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຍຍຄປໃ າຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຌ຺ ນທ຺ ຍຈ຺ : “ຑຌັ ຖະຌາຽຑໃ ບື ຌຏູໜໄ ໃ ຄຶ ໃ ປີ ຼຌດໃ ູນບໄ ຄຈຼທກຌັ ” ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ - ຌະຌາໍ ຽຑໃ ບື ຌຏູຌໄ ຌັໄ (ປຼຌດໃ ູນບໄ ຄຈຼທ) ປຼຌຌາໍ ກຌັ ຸກຓຈືໄ ໃ ຄັ ບາໄ ງຌບໄ ຄຽກຈີ ປໃ ທຓບຸບຌ. ຂ. ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 85
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຑຌັ ຖະຌາຈງໃ ທ຺ ແຎ, ບາງຸຽໃ າ຺ ເຈ? ເນງໃ ຌບໄ ງຎາຌເຈ? (ກໃ າທຽຊຄິ ຖກັ ຘະຌະຑຽິ ຘຈຂບຄຌ຺ ຏູຌໄ ຌັໄ ຽຆໃ ຌັ : ຘູຄດກຽດກ, ຉໃ ໍາບຎໍໄ ໍໄ ນົື ຍໃ ໍຘູຄຍໃ ໍຉໃ າໍ , ປໃ າຄກາງຂຄປຄ...) - ປູຍຆຄ຺ , ຏຓ຺ , ຈຄັ , ຽຖາ຺ ຄີ , ຂຌຂາຽຎັຌຌທເຈ? (ກໃ າທຽຊຄິ ຈຸ ຉໃ າຄໝໃ ູ ຽຆໃ ຌັ : ຏທີ ຘໝີ າກນທາໄ , ຂຌຂາຘທໄ ງ...) - ກາຌຌໃ ຄຸ ຊື ຍຍຽຍາ຺ ຍາຄຍໃ ໍງໃ ຸຓງາຓຘະບາຈຈ,ີ ຉາຓຎ຺ກກະຉິ ຽຓໃ ບື ແຎປຼຌຖາທຽງີ ຌໃ ຸຄຘຄໄ ຽຘບືໄ ຘເີ ຈ? - ກາຌຽທາ຺ໄ າໃ າ,ີ ກາຌຽໃ ບື ຌແນທແຎຓາ, ກຖິ ງິ າໃ າາຄ, ຽຓໃ ບື ຌໃ ຄັ ເຌນບໄ ຄປຼຌ ຖະ ກາຌບບກນົຌິໄ ຽນຌັ ຖາທຽຎັຌຌທເຈ? ເຍໜາໄ ຆໃ ຍື າຌ, ຘຸຑາຍບໃ ບຌງຌ, ຆໃ ຘື ຈັ ... . ຘະນຸົຍຽຖໃ ບື ຄ ປກັ ຑຄຽຑໃ ບື ຌນົາງ, ຊາໄ ນໃ າຄຽນຌີ ກັ ໜບໄ ງຓໃ ຌຈິ ປບຈ, ດາກເກຘໄ ຈິ ຽຑໃ ບື ຌຽຖບືໄ ງໂ. ແຈຍໄ ຈ຺ ປຼຌນງຄັ ຈໃ າກຽຑໃ ບື ຌ. 4.2 ຄປໃ າຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຘຈັ ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ ຌະຌາໍ ຘຈັ ຉຌຌັໄ ຓຌັ ດໃ ູເຘ? ຉຌ຺ ຉຂບຄຓຌັ ຽຎັຌຌທເຈ? ຂ. ຽຌບືໄ ຽຖໃ ບື ຄ - ຑຌັ ຖະຌາຈງໃ ທ຺ ແຎ ຘຈັ ຉຌເີໄ ນງໃ ນົື ຌບໄ ງຎາຌເຈ? ຓຖີ ກັ ຘະຌະຑຽິ ຘຈຽຆໃ ຄິ ຉກຉໃ າຄາກຘຈັ ບໃ ຌື ໂໃ ີ ຓໃ ຌຎະຽຑຈຈຼທກຌັ ກຍັ ຓຌັ ຌທເຈ? - ບະແທງະທະຉໃ າຄໂ ນທ຺ , ນາຄ, ຂຌ຺ , ນູ, ຉາ, ຈຄັ , ຽຖາ຺ ຄີ ...ຽຎັຌຌທເຈ? - ຌຈິ ແຘ, ບາຌີ ຖະ ກາຌຽໃ ບື ຌແນທ, ທາຈຆຄ຺ , ໃ າາຄ, ກາຌແຎຓາ. ກາຌຌບຌ, ກາຌຎະຑຈຶ , ກາຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ຖະ ກາຌນາກຌິ ຂບຄຓຌັ . . ຘະນຸົຍ ຽທາ຺ໄ ຽຊຄິ ຸຌຎະນງຈຂບຄຘຈັ ໃ ຓີ ຉີ ໃ ໍ ຌ຺ ຽປາ຺ , ຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຉຌ຺ ໃ ຓີ ຉີ ໃ ໍຘຈັ . ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຍຍຄປໃ າຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຘຈັ ນທ຺ ຍຈ຺ : “ຑຌັ ຖະຌາແກໃ ຏູ ໄ ຉໜໃ ຄຶ ເຌຐູຄແກໃ ” ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ - ຌະຌາໍ ແກໃ ຏູ ໄ ຉຌຌັໄ ດໃ ູເຘ? ຓຖີ ກັ ຘະຌະື ຌທເຈ? ຂ. ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ - ຑຌັ ຖະຌາຈງໃ ທ຺ ແຎກໃ ຼທກຍັ ແກໃ ຏູໄ ບກຉຌຌັໄ ເນງໃ ນົື ຌບໄ ງຌທເຈໃ ຽີ ຎັຌຖກັ ຘະຌະຑຽິ ຘຈ ຽຆໃ ຄິ ຓຌັ ຉກຉໃ າຄກຍັ ແກໃ ຏູໄ ບກຉບໃ ຌື . - ຑຌັ ຖະຌາຑາກຘໃ ທຌຉໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ນທ຺ , ນບຌ, ຉາ, ຉາໄ ຄ, ຘຍ຺ , ໍ, ຽຖາ຺ ຄີ , ຎີກ, ຂາ, ຂຌ຺ , ນາຄ, ຉຌີ , ຽຈບື ງ ຽຎັຌຌທເຈ? - ຑຌັ ຖະຌາຌແິ ຘເໍ ນົື ຘຌັ ຆາຈຉະງາຌກາຌຽໃ ບື ຌແນທ ຽຎັງຉຌ຺ໄ ຓໃ ຌຂຄຶ ຂຄັ , ບໃ ບຌຌບໄ ຓ, ຘຼຄຂຌັ , ຉຍ຺ ຎີກ, ກາຌຆບກນາກຌິ ຂບຄຓຌັ ຽຎັຌຌທເຈ? . ຘະນຸົຍຽຖໃ ບື ຄ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 86
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ ຂບຄຉຌ຺ ຉໃ ໍກຍັ ແກໃ ຏູໄ ບກຉຌຌັໄ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ ຓໃ ຌຂຌັ ຂບໄ ຌຄໄ ຽຑໃ ບື ຎຸກເນໄ ຌ຺ ຉໃ ຌື ຌບຌ ປູໄ ກັ ຽທຖາ ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ “ຓທຘໝີ ໃ ຌ຺ ” ເຌຽປບື ຌຂບຄຂບໄ ງຓີ ຓທຽຊິກຘໝີ ໃ ຌ຺ ຉໜໃ ຄຶ ຽຆໃ ຄິ ຂບໄ ງຂໍຽບາ຺ ຌໍາຎໄາຓາຖຼໄ ຄຉຄັໄ ຉໃ າທຓຌັ ນາກໍຎະຌຓ຺ . ຓທຉຌຓີໄ ຌັ ໍາປູ ໄ ຖະ ໜາໄ ປກັ , ຓຌັ ຓຂີ ຌ຺ ຘແີ ໝຂາທ ຖະ ຘຂີ ຽີໄ ໃ າ຺ ຎ຺ຌກຌັ ດໃ າຄຖະບຼຈບໃ ບຌຽຖງີ ກາງຽຎັຌຘີ ໝໃ ຌ຺ ກື ຍັ ຘຏີ າໄ ຂຌ຺ ຘຈັ , ງບໄ ຌຌທຌຌັໄ ຓຌັ ໃ ຄຶ ແຈຆໄ ໃ ທື ໃ າ “ຍກັ ໝໃ ຌ຺ ” ນົື “ຓທຘນີ ຌຌ຺ ”. ຓທຘໝີ ໃ ຌ຺ ຉຌີໄ ຌບຌດໃ ູຑຌືໄ ນບໄ ຄຂບຄຓຌັ ຓຘີ ຂີ າທຊາໄ ນາກຽຍໃ ຄິ ແກໂ ຘຏີ ຌ຺ ຍື ໃ ໍຘະບາຈ ຽຑາະຽຎັຌຘຓີ ຈື ໂ ທາຈເຈທາຈໜໃ ຄຶ , ຉໃ ທາຓຄິ ຖທໄ ຂຌ຺ ຂບຄຓຌັ ບາຈ ຽຓໃ ບື ຽປາ຺ ນາກຽບາ຺ ຓຖື ູຍຽຍໃ ຄິ ໃ ຄຶ ປູທໄ ໃ າຓຌັ ຘະບາຈຌ຺ ຓໃ ຌື ຖຈິ ໂ ກື ຍັ ຽປາ຺ ຽບາ຺ ຓຖື ູຍຏາໄ ແໝກາໍ ຓະງໃ ີ ປູຍປໃ າຄຂບຄຓທຉຌີໄ ກໍ ກື ຍັ ຓທໃ ທ຺ ແຎຓຌັ ຍໃ ໍຓປີ ຓິ ຘຍ຺ ຉໃ ທໃ າຓຌັ ຓຈີ ຄັ ຈຄໂ ຄາຓ ຽຎັຌຉາໜາໄ ປກັ , ຉາຄັ ໃ ູຂບຄຓຌັ ຓຌ຺ ຓຄຶໄ ກຄຶໄ ຖະ ຓີ ກທໄ ຉາເຘໂ ກື ຍັ ໝາກຍຉີ ບໄ ຄຘຄຉາຽທຌັ , ດໃ ູກບໄ ຄປູຈຄັ ຖະ ກບໄ ຄາຄຓີ ໜທຈນໃ າຄ ຖະ ຂຄ, ປໃ າຄຄີ ຂບຄຓຌັ ຉຸງໄ ຽຖຍັ ຉຌີ ນົຓໂ ຖະ ຘະບາຈ. ງາຓກາຄຽທຌັ ຓທ ຉຌຓີໄ ກັ ຌບຌຘໃ ຄ຺ ຘຼຄນາງເຈຄັ ນຈື ໂນາຈໂ, ປບຈງາຓກາຄຌື ຓຌັ ຆໍາໄ ຑຈັ ຍໃ ຌໍ ບຌ ຽຑາະທໃ າຓໃ ຌງາຓບບກແຎນາ ກຌິ . ຉໃ ຖະຓງືໄ າຓໃ ຓໍ າຓຌັ ກໍ ໃ ບງໂ ບຍດໃ ບຄດໃ ຄບບກແຎຉາຓຽຄາ຺ ຓຈື ຽຑໃ ບື ບບກແຎບຍຍັ ໜຓູ າຽຎັຌບານາຌ, ງບໄ ຌຘຂີ ບຄຂຌ຺ ຓທຉຌີໄ ຓຈື ໂໃ ຄຶ ຽປຈັ ເນຓໄ ຌັ ຎິຈຍຄັ ຉຍໃ ໍເນໜໄ ຽູ ນຌັ ຓຌັ ກໃ ບຌ. ຉາຓຎ຺ກກະຉິ ຽຓໃ ບື ຓຌັ ນທິ ຓຌັ ະປບໄ ຄຍບກຽຎັຌຘຼຄຉຈິ ໂກຌັ ທໃ າຓທ! ຓທ!...ຽຑໃ ບື ເນຽໄ າ຺ໄ ຂບຄຽບາ຺ ຽໃ ບື ຄກຌິ ເນຓໄ ຌັ , ຓຌັ ຍໃ ໍຆບກຖກັ ກຌິ ຆຌີໄ , ຎາ ຍຍຓທໃ ນີ ທິ ນງໃ ທ຺ ແຎ. ງາຓຓຌັ ກຌິ ກກໍ ຌິ ດໃ າຄຄຼຍໂ. ຍໃ ໍຎີຌ ຂຌຶໄ ຑາຽຂາ຺ໄ ຉໃ ຖະຓຂືໄ ບໄ ງຓກັ ຽບາ຺ ຽຂາ຺ໄ ຎ຺ຌກຍັ ຆຌີໄ ເນຓໄ ຌັ ກຌິ ນົື ຽບາ຺ ກະຈູກໃ ຓີ ຆີ ຌີ ຉຈິ ດໃ ູເນຓໄ ຌັ ນຌໄ , ນົຄັ າກກຌິ ບໃ ຓີ ຖທໄ ຓຌັ ກເໍ ຆຉໄ ຌີ ຄັ ຘບຄຽຍບືໄ ຄຎໃ ຼຌກຌັ ຖຍູ ໂຊູໂ ຎາກ ຖະ ໜທຈເນຘໄ ະບາຈດໃ ູຘະຽໝ.ີ ຓທຘໝີ ໃ ຌ຺ ຂບຄຂບໄ ງຓີ ໃ າາຄບາຈນາຌ ຖະ ເຈ,ີ ຊາໄ ຓໜີ ຓູ າກຈັ ຽໃ ບື ຄ ນົື ກຈັ ຊຄ຺ ຽຂາ຺ໄ ດໃ ູຍໃ ບຌເຈຓຌັ ກໍ ະບບກແຎບຍ ຖະ ຓີ ບກາຈຓຌັ ກໍະຸຍຽບາ຺ ໜູ ຌ຺ ແຈ.ໄ ຘະຌຌັໄ , ດໃ ູເຌຽປບື ຌ ຖະ ຽຖາ຺ໄ ຽຂາ຺ໄ ຂບຄຑທກຂບໄ ງ ໃ ຄຶ ຍໃ ໍຓໜີ ູຓາກຈັ ຘໃ ຄິ ຂບຄຉໃ າຄໂ, ງບໄ ຌຌທຌຌັໄ ຌ຺ ເຌຽປບື ຌຂບໄ ງກໍຽື ປບື ຌເກໄ ຼຄເຏໂກໍປກັ ຑຄຓທຘໝີ ໃ ຌ຺ ໃ ີ ຘະນົາຈ ຖະ ໜາໄ ປກັ ຉຌີໄ ໂໄ . 4.3 ຄປໃ າຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຑາຍ ນທ຺ ຍຈ຺ : “ຑຌັ ຖະຌານໃ າຐ຺ຌນໃ າໜໃ ຄຶ ” ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ - ຑາຍ ຖະ ແຖງະຽທຖາຽກຈີ ຂບຄຎາກຈ຺ ກາຌໍາຓະຆາຈ ນໃ າຐ຺ຌຉກ຺ ເຌຽທຖາເຈ? ຸກຌ຺ ຑທຓຽປຈັ ນງຄັ ? ຂ. ຽຌບືໄ ຽເຌຖໃ ບື ຄ - ຘໃ ຄິ ຘຌັ ງາຌເນປໄ ູຎໄ າກຈ຺ ກາຌໍາຓະຆາຈ, ຘະຑາຍບໄ ຄຒາໄ ເຌຽທຖາຐ຺ຌເກໄ ະິ ຉກ຺ , ບາກາຈບຍ຺ ຽບາ຺ໄ , ຖຓ຺ ຑຈັ , ຒາໄ ຽນບົືໄ ຓ... - ກາຌຎໃ ຼຌຎຄຂບຄໍາຓະຆາຈ ຐ຺ຌຽຖໃ ຓີ ຉກ຺ , ຐ຺ຌນໃ າເນງໃ , ຐ຺ຌໃ ບງຽບບືໄ ຌ, ຐ຺ຌຽຆາ຺ ຉກ຺ ... ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 87
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 - ຏຌ຺ ຘະບໄ ຌຂບຄຎາກຈ຺ ກາຌໍາຓະຆາຈ, ນໃ າຐ຺ຌຓຏີ ຌ຺ ຘະບໄ ຌຌທເຈຉໃ ໍຘໃ ຄິ ໃ ຓີ ຆີ ທີ ຈິ ? . ຘະນຸົຍ ຘະຈຄທາຓປູຘໄ ກຶ , ນໃ າຐ຺ຌຓີ ຸຌຎະນງຈຌທເຈຉໃ ໍ ຌ຺ ຖະ ຘຈັ ນົຄັ າກໃ ບີ າກາຈບຍ຺ ຽບາ຺ໄ , ດໃ ູງາກ... ຉທ຺ ດໃ າຄ: ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ: “ຖະຈໜູ າທໃ ຍີ າໄ ຌຏາປຼຄ” ຓຓີ ໜືໄ ໃ ຄຶ ເຌຉບຌາໄ ງຖະຈູໜາທຽປາ຺ ແຈຂໄ ຌຶໄ ແຎຍາໄ ຌຏາປຼຄ ຂທຄນທ຺ ຑຌັ ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌຍາໄ ຌໜໃ ຄຶ ໃ ຉີ ຄັໄ ດໃ ູາໄ ງຑູ. ຊຍຌຖີໄ ະຈໜູ າທຓາປບຈແທ ຖະ ກໜໍ າທນົາງກທໃ າຊຍໃ ຄ຺ ຑຼຄ. ງາຓຽຆາ຺ໄ ຌໝບກຂຸ ຌໄ ຉກ຺ ຎ຺ກນຸຓໄ ຉາຓກໃ ຄິ ແຓ ໄ ຖະ ໃ ຄ຺ ນງາໄ ຌ຺ ຂາທໃ າຌຏໃ າຌ. ຖຓ຺ ໜາທຑຈັ ຓາທໃ ໂີ ຽຎັຌປູຈ ຽຎັຌປູຈ ຌາໍ ຽບາ຺ ທາຓຽດືບກຽດັຌຎທຈຎາຌຽຂຓັ ຘກັ ຽຂຓັ ຄຓາຘໃ ູຌ຺ ຖະ ຘຈັ . ຽຍໃ ຄິ ຑູຏາຎໃ າແຓ ໄ ນທໄ ງປໃ ບຄ ຖບໄ ຄຑູ ກໍ ຍື າໄ ຌຆໃ ບຄຓ຺ ດໃ ູເຉຽໄ ຓກໝບກບຌັ ຉຍຶ ໜາ, ກໃ ຸຓຽຓກຖບງຉາຓ ໜາໄ ຈຌິ ຖະ ນໃ ົຄັ ແນົຽຂາ຺ໄ ຽປບື ຌຽປຈັ ເນໄ ທາຓຓຈື ຎ຺ກຸຓແຎໃ ທ຺ ຌ຺ ນຼົ ທຍໃ ໍຽນຌັ ນງຄັ . ຉໃ ໍຓາແຖງະໜໃ ຄຶ ບໄ ຄຒາໄ ໃ ຄິ ໃ ບງໂຘະນທໃ າຄຽປຈັ ເນຑໄ າຍໍາຓະຆາຈຎາກຈ຺ ຉທ຺ ບບກຑໍຓທ຺ ໂບຌໂແຈງໄ ຌິ ຘຼຄຌ຺ ຽບຌີໄ ນາກຌັ ຽຍໃ ຄິ ກັ ໂໃ ຄິ ຽນຌັ ຽຄາ຺ ຏູໄ ຌ຺ ຽໜຄັ ຉຄີ ຏໃ າຌຓໃ າຌໝບກຑໍຖຸຈໂຖາໄ ງໂ. ເຌຂະຌະຌຌັໄ , ແຈງໄ ຌິ ຘຼຄ ໝາກກະຈຄິ ຈຄັ ກໃ ຄິ ໂ ຎະຘາຌກຍັ ຘຼຄຍາຈຉຌີ ຂບຄຓາໄ ຉໃ າຄຽໃ ບື ຄຈຄັ ກບໄ ຄຓາຉໃ ຉຌີ ຑູ. ຑຘໍ ທາງຓາຽຓກໝບກໃ ຄິ ໃ ບງຽຑກີ ບບກ ບໄ ຄຒາໄ ຄໄ ຘະນທໃ າຄ ຖະ ຘູຄຂຌຶໄ ຽຖບືໄ ງໂ ທິ ຈັ າໍ ຓະຆາຈ ໃ ບງໂຽຏງີ ຉທ຺ ບບກດໃ າຄະຄໄ . ດໃ ູຉໃ ໍໜາໄ ຽປບື ຌຓໃ ຌຉຌ຺ໄ ໝາກາງຖຼຌຆາໄ ງຖາໄ ງຽນົບື ຉໃ ກໃ ຄິ ຄໃາຘໃ ທຌເຍຂຸ ຖໃ ຌ຺ ໝຈ຺ ຖທໄ . ດໃ ູຽຄິ ຄໃາປຼທ ຑທຓຓໜີ ໃ ໍໜຄຉກບບກຽຎັຌຉໃ ຸຓ ຽຎັຌຉາ ຖະ ຓຈີ ບກຘບີ ບຌຍາຌຆບຌຘະນົຍັ ບບກຓາ ຆຓ຺ ຖະຈູຍາຌເໝໃ . ກກ຺ ຎກຽຊາ຺ໄ ຘູຄປຼທປູຈຖູຈ ຍື ໃ ໍນທ຺ ຆາຉໃ ໍບາກາຈບຌັ ທກິ ຈິ ເຈໂ. ບາກາຈງໃ ຄິ ໜາທຽດັຌຽໃ າ຺ ເຈ ຉຌ຺ໄ ຎກງໃ ຄິ ຂຼທຄາຓຽໃ າ຺ ຌຌັໄ . ຽຓໃ ບື ຓຖີ ຓ຺ ຑຈັ ຓາ ຘຼຄເຍຎກຈຄັ ທທີ ທໃ ີ ! ທທີ ທໃ ີ ຽໝບື ຌຘຼຄຈຌ຺ ຉຍີ ຌັ ຽຖຄຍໃ ໍຽຆາ຺ . ຉາຓນທໃ າຄຏານີຌໜາຓໜໃ ໍ ຓເີ ປໃ ຽຂາ຺ໄ , ຘທຌໝາກຊໃ ຺ທຂຼທບໃ ຸ ຓໃ ຸຓຆບຌດໃ ູ ຌຓຽຍໃ ຄິ ຉື າຏາໄ ຘະຖໃ ຄ. ຓໃ ຎໄາ, ຌາໄ ຘາທຖາທຘູຄຉໃ າຄກຑໍ າງຽຎໄ ຉໃ ຖະຌ຺ ຑຌັ ໃ ຄຈທໄ ງຏາໄ ຈໍາງບໄ ຓຌາໍໄ ຌຌິ ງໃ າຄຓໃ ຸຄໜາໄ ແຎເປໃ . ຽຊຄິ ທໃ າ ບາກາຈະໜາທຘະຍຌັໄ ຎາຌເຈກໍຉາຓ ຽຂາ຺ ຽາ຺ໄ ກໃ ໍຍໃ ໍແຈນໄ ທາຈນທໃ ຌັ ໍຊໄ ບງ ງຄັ ຑາກຌັ ຉຄັໄ ໜາໄ ຽຘງ ນງາໄ ຑູຌຈຌິ ຎູກຐັຄດໃ າຄນາໄ ທນຌັ . ຆາຍໃ ໍໜໍາບຌໂແຈງໄ ຌິ ຘຼຄຂຍັ ຓຄ຺ໄ ຈຄັ ທໃ ທຓາຉາຓຘາງຖຓ຺ ຈທໄ ງ ຘຼຄບຌັ ຽຘາະເຘ ຽຎັຌໜາໄ ບບຌຆບຌ.ໄ 4.4 ຑຌັ ຖະຌາທຈັ ຊຸຘໃ ຄິ ຂບຄ ນທ຺ ຍຈ຺ : “ຑຌັ ຖະຌາໝທກໜໃ ທງໜໃ ຄຶ ” ກ. ຽຎີຈນທ຺ ຽຖໃ ບື ຄ - ຌະຌາໍ ໝທກໜໃ ທງຌຌັໄ ຆດືໄ ໃ ູເຘ? ຽທຖາເຈ? ຂ. ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ບື ຄ - ຑຌັ ຖະຌາໃ ທ຺ ແຎກໃ ຼທກຍັ ໝທກໜໃ ທງຌຌັໄ ຽຎັຌໝທກຍຍເຈ ຽຆໃ ຌັ : ໝທກຑ, ໝທກເຍຖາຌ ນົື ໜທກຆະຌຈິ ເຈ? ໝທກຄຍັ ... - ຑຌັ ຖະຌາຑາກຘໃ ທຌຉໃ າຄໂຑາງຌບກໝທກ ຽຆໃ ຌັ : ປູຍປໃ າຄ, ຂະໜາຈ, ຘ,ີ ບຓ, ຂຍ, ຘາງ, ຄຍັ ... ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 88
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 (ກາຌຑຌັ ຖະຌາຌຉີໄ ບໄ ຄຽບາ຺ ເເຘໃ ຽຊຄິ ຈຸ ຉກຉໃ າຄຖະນທໃ າຄໝທກໜໃ ທງຌກີໄ ຍັ ໝທກໜໃ ທງບໃ ຌື ). . ຘະນຸົຍຽຖໃ ບື ຄ - ຘະຽໜີ ທາຓປູຘໄ ກຶ ຌກຶ ຈິ ຂບຄຉຌ຺ ຉໃ ໍກຍັ ໝທກໜໃ ທງຈໃ ຄັ ກໃ າທ ຖະ ຸຌຎະນງຈຂບຄຓຌັ ຓນີ ງຄັ ຈໃ ? ະຎ຺ກຎັກປກັ ຘາ ຖະ ຊະຌຸຊະໜບຓຌທເຈ? າໍ ຊາຓຌ຺ໄ ທາໄ 1. ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງທາຓໝາງ ຖະ ທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ? 2. ນກົັ ກາຌ ຖະ ທິ ີ ຉໃ ຄຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຓີ ື ຌທເຈ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງ 3. ຈງໃ ທ຺ ແຎຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາຎະກບຍຓີ ກັ ຎະຽຑຈຎື ະຽຑຈເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງຉໃ ຖະຎະຽຑຈ. 4. ຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາເຌຉໃ ຖະຎະຽຑຈຎະກບຍຓີ ກັ ຑາກຘໃ ທຌ? ືຑາກຘໃ ທຌເຈຈໃ ? ໃ ຄ຺ ບະຍິ າງຉໃ ຖະ ຑາກຘໃ ທຌ. 5. ໃ ຄ຺ ຘາໄ ຄຄປໃ າຄກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຑຌັ ຖະຌາ ເຌຉໃ ຖະຎະຽຑຈເຌນທ຺ ຂໍໄ ໃ ຉີ ຌ຺ ກາໍ ຌຈ຺ ຑບໄ ຓຄັ ຉໃ ຄຉທ຺ ຄິ ? ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 89
ຑາຘາຖາທ - ທຌັ ຌະະຈີ 2 ຍຈ຺ ີ 7 ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຖາງຄາຌ 1. ທາຓໝາງຂບຄຍຈ຺ ຖາງຄາຌ ຍຈ຺ ຖາງຄາຌ ຓໃ ຌຍຈ຺ ຉໃ ຄຎະຽຑຈໜໃ ຄຶ ໃ ບີ ະຍິ າງ, ຖາງຄາຌກໃ ຼທກຍັ ຽຖໃ ບື ຄເຈຽຖໃ ບື ຄໜໃ ຄຶ , ຽນຈກາຌ ນົື ຍຌັ ນາເຈໜໃ ຄຶ ໃ ີຽກຈີ ຂຌຶໄ ກໃ ຍຸ ກຌ຺ ນົື ໜໃ ທງຄາຌເຈໜໃ ຄຶ ຽຆໃ ັຌ: ຽຖໃ ບື ຄກາຌຘກຶ ຘາ, ກາຌຌ຺ໄ ທາໄ , ກາຌທແິ , ຈັ ຘະຌະຘກຶ ຘາ ຖະ ທຼກຄາຌບໃ ຌື ໂ. ເຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ຑທກຽປາ຺ ຽງີ ເຆຖໄ າງຄາຌນົາງດໃ າຄ ຽຆໃ ຌັ : ຖາງຄາຌຏຌ຺ ຄາຌ, ຖາງຄາຌຎະຆຸຓ, ຖາງຄາຌ ກາຌຽຓບື ຄ, ຖາງຄາຌຎະາໍ ຎີຂບຄໜໃ ທງຄາຌ, ນບໄ ຄ ຖະບຄ຺ ກາຌຈັ ຉຄັໄ , ຖາງຄາຌຏຌ຺ ກາຌຌ຺ໄ ທາໄ , ບະຑຎິ າງກໃ ຸຓ, ຖາງຄາຌກາຌຌ຺ໄ ທາໄ ກໃ ຼທກຍັ ທຆິ າເຈໜໃ ຄຶ , ຑາກເຈໜໃ ຄຶ , ນທ຺ ຂເໍໄ ຈໜໃ ຄຶ ໃ ີ ູຓບຍເນ,ໄ ຖາງຄາຌກາຌແຎຈັ ຘະຌະຘກຶ ຘາເຌຘະຊາຌໃ ຉີ ໃ າຄໂ, ຖາງຄາຌຽນຈກາຌໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ເຌປຄປຼຌ, ຖາງຄາຌຽນຈກາຌແຎຈັ ຘະຌະຘກຶ ຘາເຌ ຘະຊາຌໃ ຉີ ໃ າຄໂ, ຖາງຄາຌຽນຈກາຌໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ເຌປຄປຼຌ, ຖາງຄາຌຽນຈກາຌໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ເຌຍາໄ ຌຽຓບື ຄ ຖະ ບໃ ຌື ໂ. ປູຍຍຍຂບຄກາຌຖາງຄາຌຍາຄຽໃ ບື ກບໍ າຈະຘຌັໄ ກະຈັ ປຈັ ຉໃ ຍາຄຽໃ ບື ກຖໍ າງຄາຌຖະບຼຈ ຽຆໃ ຄິ ຉບໄ ຄແຈໄ ຽປຈັ ຽຎັຌຽນົຓັໄ ຖະ ຓຘີ ໃ ທຌຎະກບຍຉໃ າຄໂ ຽຆໃ ຌັ : ໜາໄ ຎ຺ກ (ຌບກເຌ), ໍາຌໍາ, ຘາຖະຍາຌ, ຽຌບືໄ ເຌ, ຍຌັ ຆີ ໍາຘຍັ , ຍຌັ ຆ,ີ ຽບກະຘາຌບາໄ ຄບຄີ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . 2. ທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຖາງຄາຌ ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຖາງຄາຌຓີ ທາຓຘາໍ ຌັ ຖະ າໍ ຽຎັຌນົາງເຌຆທີ ຈິ ຎະາໍ ທຌັ ເຌທຼກຄາຌຂບຄຸກຂະໜຄ ກາຌຖທໄ ຌຉໃ ແຈເໄ ຆກໄ າຌຖາງຄາຌ ຽຑາະກາຌຖາງຄາຌ ກື າຌຊະນົຄກໃ ຼທກຍັ ຑຈຶ ຉກິ າໍ ນົື ຽນຈກາຌໃ ຽີ ກຈີ ຂຌຶໄ ເນໄ ກໃ ຏູເໄ ຈຏູໜໄ ໃ ຄຶ , ະຌະເຈໜໃ ຄຶ ນົື ບຄ຺ ກາຌເຈໜໃ ຄຶ ຆາຍ. ກາຌຖາງຄາຌບາຈະຂຼຌແຈນໄ ົາງປູຍຍຍຖທໄ ຉໃ ທາຓ ຉບໄ ຄກາຌໃ ີ ະເຆຽໄ ຑໃ ບື ຖາງຄາຌ ຽຆໃ ຌັ : ຖາງຄາຌຍຍຎາກຽຎໃ ຺າ, ຍຍຍຌັ ກຶ , ຍຍຈ຺ ໝາງ ຖະ ຖາງຄາຌຍຍ ຘາໍ ຌທຌຎະຑຌັ . ກາຌຂຼຌຖາງຄາຌຓຍີ ຈ຺ ຍາຈຘໍາຌັ ເຌຸກຂະໜຄກາຌ ຽຌໃ ບື ຄາກທໃ າ ກາຌຖາງຄາຌຽຎັຌກາຌທຈັ ຏຌ຺ າກກາຌຘກຶ ຘານາຂໍຓໄ ຌູ ເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກຈິ ະກາໍ ເຈໜໃ ຄຶ ເຌຸກຂະໜຄກາຌຽປຈັ ເນແໄ ຈຂໄ ໍຓໄ ຌູ າກກາຌຘກຶ ຘາ , ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກຈິ ະກໍາ; ຽຎັຌກາຌຈ຺ ຘບຍທາຓປູໄ ທາຓຘາຓາຈ, ຆໃ ທງຑິ າຖະຌາ ຎັຍຎຸຄຍຌັ ນາໃ ງີ ຄັ າໄ ຄາ, ຆໃ ທງເນປໄ ູຂໄ ໍຎໄ ະຉຍິ ຈັ ໃ ີ ໄ ຄິ , ຽຘຓີ ຘາໄ ຄທາຓຈິ ຖະ ຌິ ຉະຌາກາຌເນນໄ ົາງຂຌຶໄ , ຑຈັ ະຌາກັ ຘະກາຌຂຼຌ, ກາຌເຆຘໄ ຍັ ຘາໍ ຌທຌຑາຘາ ຖະ ກາຌປຼຄຖໍາຈຍັ ທາຓຘາໍ ຌັ ຂບຄຍຌັ ນາແຈຈໄ ຂີ ຌຶໄ ຽຖບືໄ ງໂ. 3. ຎະຽຑຈຂບຄຍຈ຺ ຖາງຄາຌ ຍຈ຺ ຖາງຄາຌຓນີ ົາງຎະຽຑຈ ຉໃ ຽຑໃ ບື ເນຘໄ ະຈທກເຌກາຌຘກຶ ຘາຌ຺ໄ ທາໄ ຽຑໃ ຌິ ຈັ ຍຈ຺ ຖາງຄາຌບບກຽຎັຌ 2 ຎະຽຑຈເນງໃ :ື ຖາງຄາຌຎາກຽຎໃ ຺າ ຖະ ຖາງຈທໄ ງກາຌຄາຌຂຼຌ. 3.1 ຖາງຄາຌຎາກຽຎໃ ຺າ ຏູປໄ ຼຍປຼຄ: ຎ ຌາຄ ຆທຄຌບຄ ຽຖບື ຄາໍ ຓາ2019-2020 90
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
