ทักษะการสังเกต

แบบฝึกทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขน้ั พืน้ ฐาน ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 ทักษะการสังเกต เผwยwแwพ.รkบ่ roนoเวbบ็anไnซoตk์ .comโดย นางจติ สุดา เสมอศรี ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐำนะครูชำนำญกำร โรงเรยี นบำ้ นจำนเลียว สานักงานเขตพ้ืนท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาศรสี ะเกษ เขต 4 สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พื้นฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร

คานยิ ม ขอชืน่ ชมคุณครูจิตสดุ า เสมอศรี ครโู รงเรียนบ้านจานเลียวในความมงุ่ มน่ั แรงบนั ดาลใจใหไ้ ด้ผลิตส่ือการสอนวทิ ยาศาสตร์ ชดุ ฝึกทักษะกระบวนการทาง วทิ ยาศาสตรข์ น้ั พนื้ ฐาน อันประกอบดว้ ย ๘ ทักษะ ซ่งึ เปน็ ทักษะทางปญั ญาใน กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ เผยแพรบ่ นเว็บไซต์ขอใหผ้ ลอันดที ่ีเกดิ ขน้ึ กบั ผู้เรยี นและโรงเรยี นจงเปน็ ผลสะท้อนให้ คุณครจู ิตสุดา เสมอศรี จงประสบผลสาเร็จในหนา้ ทกี่ ารงานและตาแหนง่ วิทยฐานะ www.kroobannok.comในอนาคตอนั ใกล้ต่อไป (นายวชิ ยั วรรณทว)ี ผอู้ านวยการโรงเรยี นบา้ นจานเลยี ว

คำนำ วิทยาศาสตร์เปน็ วิชาความรทู้ ่เี กี่ยวกบั ธรรมชาติ และส่ิงท่เี กดิ ขน้ึ ใน ธรรมชาติท่ีมสี ่วนประกอบสองสว่ นคือ ส่วนท่เี ป็นความรแู้ ละส่วนที่เป็นกระบวนการ แสวงหาความรู้หรอื กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ การท่เี ราจะศกึ ษาหาความรู้ เก่ยี วกับวทิ ยาศาสตรต์ ้องมีลาดบั ขนั้ ตอน ความคิดและการกระทาทต่ี อ่ เนอื่ ง เรียกว่า มีกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ซ่งึ ต้องมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรเ์ ปน็ เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์เครอื่ งมือให้เกิดกระบวนการ ตอ้ งมีการฝกึ ฝนทางกจิ กรรมจากการเรยี นจนปฏบิ ัติให้ ถกู ตอ้ ง แมน่ ยาและใชเ้ วลารวดเรว็ www.kroobannok.comผู้รายงานหวังว่าชุดฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ข้ันพน้ื ฐานเลม่ นี้ จะมสี ว่ นช่วยใหท้ ุกทา่ นทมี่ ีส่วนเก่ยี วขอ้ งในการเรียนการสอนเกิดความเข้าใจ และ เห็นแนวทางในการจัดการเรยี นการสอนทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ขน้ั พ้นื ฐาน อันจะเปน็ คณุ ประโยชน์แก่นักเรยี นและเปน็ แนวทางหน่ึงทีจ่ ะชว่ ยให้ ผู้เรยี นเกดิ ทกั ษะโดยตรง สามารถนาความรู้ไปใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ได้อยา่ งดยี ิ่ง จิตสุดา เสมอศรี

สารบญั เรื่อง หนา้ คานิยม ......................................................................................................... ก คานา ........................................................................................................... ข คาชแี้ จงสาหรบั นกั เรยี น .............................................................................. ๑ ๒ เผยแพรบ่ นเว็บไซต์จุดประสงค์การเรยี นรู้ .................................................................................๓ ๕ แบบทดสอบกอ่ นเรียน .................................................................................. ๖ ๗ www.kroobannok.comกระดาษคาตอบ ............................................................................................๑๐ ๑๑ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขนั้ พื้นฐาน............................................. ๑๒ ใบความรู้ เรือ่ ง ทกั ษะการสงั เกต .................................................................. ๑๓ ใบกจิ กรรมที่ ๑ ............................................................................................. ๑๔ ใบกิจกรรมท่ี ๒ ............................................................................................. ๑๙ ใบกิจกรรมท่ี ๓ ............................................................................................. ๒๑ ใบกิจกรรมท่ี ๔ ............................................................................................. ๒๒ แนวคาตอบ .................................................................................................. ๒๔ แบบทดสอบหลงั เรยี น .................................................................................. กระดาษคาตอบ ............................................................................................ เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น – หลงั เรียน ..................................................... บรรณานกุ รม ................................................................................................

๑ คาชแ้ี จง ๑. ชดุ ฝกึ ทักษะท่นี ักเรียนศกึ ษาเปน็ ชุดฝกึ ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ ข้นั พ้ืนฐาน ชุดท่ี ๑ ทักษะการสงั เกต ประกอบด้วยแบบฝึก เผยแพร่บนเว็บไซต์กิจกรรมที่ ๓ เร่ือง กจิ กรรมที่ ๑ เรอ่ื ง สมบัตขิ องวัตถุได้โดยการใชป้ ระสาทสมั ผสั กิจกรรมท่ี ๒ เรอื่ ง สมบตั ิเชงิ ปริมาณของวตั ถโุ ดยการกะประมาณ www.kroobannok.com๑. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ สมบตั ิเชิงคุณภาพของวตั ถุ กิจกรรมท่ี ๔ เรอ่ื ง การเปลยี่ นแปลงของสงิ่ ท่ีสงั เกต ๒. เอกสารชุดนี้ประกอบดว้ ย ๒. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ๓. ใบความรู้ เรื่อง ทักษะการสังเกต ๔. ใบกิจกรรม ๔ กิจกรรม ๕ แนวคาตอบ ๖. แบบทดสอบหลังเรียน ๓. นักเรียนทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนเป็นรายบุคคล ๔. ให้นกั เรียนแบง่ กลุม่ ๆ ละ ๔ – ๕ คน ใหเ้ ลือกประธานและเลขานกุ ารกล่มุ ๕. ใหน้ ักเรียนแตล่ ะกลุ่มศึกษาใบความรู้ ใหเ้ ข้าใจหากไม่เขา้ ใจใหข้ อคาแนะนาจาก ครูผสู้ อน ๖. ในการทากจิ กรรม นักเรียนในกลมุ่ รว่ มมอื กนั ทางานด้วยความตง้ั ใจ หาก สมาชกิ ในกลุ่มคนใดไมเ่ ข้าใจใหอ้ ธิบายให้เข้าใจหรอื ปรกึ ษาครู ๗. นกั เรียนทาแบบทดสอบหลังเรียนเป็นรายบคุ คล และตรวจดคู วามก้าวหนา้ ใน การเรยี น

๒ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ๑. ชี้บ่งและบรรยายสมบัติของวัตถุได้โดยการใชป้ ระสาทสมั ผัสอยา่ งใดอยา่ งหนึ่ง หรือหลายอยา่ งได้ ๒. บรรยายสมบัตเิ ชงิ คณุ ภาพของวตั ถไุ ด้ ๓. บรรยายสมบตั ิเชงิ ปริมาณของวัตถุโดยการกะประมาณได้ เผwยwแwพ.รk่บroนoเวb็บanไnซoตk์ .com๔. บรรยายการเปล่ียนแปลงของสงิ่ ทส่ี ังเกตได้

๓ แบบทดสอบกอ่ นเรยี น คาชีแ้ จง ให้นกั เรยี นเขยี นเครอื่ งหมาย () ทบั ข้อ ก ข ค หรอื ง ทเ่ี ปน็ คาตอบท่ถี ูกตอ้ งที่สดุ เพียงคาตอบเดยี ว ๑. ขอ้ มูลใดท่เี ป็นการสงั เกตเชงิ ปริมาณ ก. ขนมก้อนนี้ผิวหยาบ ข. ถงุ นมนหี้ นกั ประมาณ ๑,๐๐๐ กรัม เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์ค. ฟองนา้ อันนนี้ ุ่ม ง. ไมบ้ รรทัดอนั น้สี ีชมพู www.kroobannok.com๒. วัตถกุ อ้ นหนึง่ มสี ีดา ผิวเรียบแขง็ เม่ือเคาะกบั โต๊ะมเี สียงดัง จากข้อความ ดงั กลา่ วมกี ารใชป้ ระสาทสมั ผัสอะไรในการสังเกตบ้าง ก. หู ตา ข. หู ตา กาย ค. หู ตา จมูก ลนิ้ ง. ใจ กาย ล้ิน จมูก ตา ๓. ข้อใดเปน็ ผลท่ไี ดจ้ ากการสงั เกต การบบี ดนิ น้ามนั ดว้ ยมอื ก. สขี องดินนา้ มนั เปลีย่ นไป ข. ดินนา้ มันยังคงสภาพเดิม ค. ดนิ น้ามันยบุ ลงไป เปน็ รปู นวิ้ มอื ง. มีเสยี งเกดิ ขนึ้ ในขณะทีบ่ บี ดินน้ามัน ๔. คากลา่ วในขอ้ ใดตอ่ ไปน้ที ่ีจดั ว่า เปน็ ผลจากการสงั เกตทเ่ี ชือ่ ถอื ได้ ก. ดอกไมด้ อกนหี้ อมมาก ข. สีเขียวเป็นสที ีส่ วยกว่าสีอืน่ ค. เพลงที่บรรเลงอย่ขู ณะนเ้ี พราะทีส่ ุด ง. ดวงอาทติ ย์ให้แสงสวา่ งมากกวา่ ดวงจันทร์

๔ ๕. ขอ้ ใดเป็นส่งิ ท่สี ังเกตได้จากการเปาุ อากาศเขา้ ไปในลูกโปุง ก. ลกู โปุงพองออก ข. อากาศในลกู โปงุ มแี รงดนั ค. ถา้ อากาศเขา้ ไปมาก ๆ ลูกโปงุ อาจจะแตกได้ ง. หลังจากเปุาแลว้ ลกู โปงุ จะมนี ้าหนกั มากขน้ึ ๖. ข้อใดเปน็ การสงั เกต ก. ใครไม่ชอบกีฬา ข. คนเสียงดังไมด่ ี ค. รถครจู ิตสดี า เผยแพรบ่ นเว็บไซต์ง. นอ้ งฟนั ผเุพราะชอบกนิ ลูกอม ๗. ขอ้ ใดเป็นการใชป้ ระสาทสมั ผัสทางกาย www.kroobannok.comก. บอลลกู น้นี มิ่ มาก ข. บอลลกู นส้ี ีเหลือง ค. บอลลูกนี้หนักมาก ง. บอลลกู นไี้ ดร้ ับบรจิ าคมา ๘. เชอื กเส้นใดส้นั ที่สดุ ก. ข. ค. ง. ๙. ไส้เทียบไขเปลี่ยนจากสขี าวเป็นสีดา ผลจากการสงั เกตดังกล่าวน้ี เปน็ ขอ้ มูลประเภทใด ก. ข้อมูลเชิงปรมิ าณ ข. ข้อมูลเชิงคุณภาพ ค. ขอ้ มูลจากการเปล่ยี นแปลง ง. ข้อมลู ทเี่ กิดจากการคาดคะเน ๑๐. “ใครทอดหมนู ะ” ใชป้ ระสาทสัมผสั ส่วนใด ในการรับรู้ ก. หู ข. ตา ค. จมกู ง. ลน้ิ

๕ กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอ่ นเรียน ขคง ข้อ ก ๑.๑๐ คะแนน ๒...............คะแนน ๓. เผยแพร่บนเวบ็ ไซต์๔. ๕. www.kroobannok.com๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. คะแนนเต็ม คะแนนท่ีได้

๖ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ข้นั พน้ื ฐาน เผwยwแwพ.รk่บroนoเวbบ็anไnซoตk์ .com

๗ ใบความรู้ เรื่อง ทกั ษะการสังเกต ทักษะการสังเกต หมายถงึ ความชานาญในการใช้ ประสาทสมั ผัส คอื อวยั วะรับความร้สู กึ ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น และผวิ กาย อยา่ งใดอย่างหนงึ่ หรอื หลายอยา่ ง เพอ่ื คน้ หาขอ้ มูล หรือรายละเอียดเก่ียวกับสมบตั ิหรอื เหตุการณ์ต่าง ๆ โดยไม่ใส่ เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์ความคดิ เหน็ หรือการคาดคะเนลงไป การสงั เกตเป็นกระบวนการ หลกั ทจี่ ะนาไปสู่การคน้ พบทางวิทยาศาสตร์ www.kroobannok.comประสาทสัมผสั ประกอบดว้ ย ๑. ตา เป็นการมองเหน็ วตั ถหุ รอื เหตุการณ์ในขณะนั้น และบอกตามลักษณะทเ่ี ห็นจริง เชน่ ขนาด รปู รา่ ง สี การกะประมาณ ๒. หู เป็นการไดย้ นิ เสียง และบอกลักษณะเสยี งตามที่ได้ ยนิ เชน่ เสยี งดงั เสยี งกอ้ ง เสยี งเบา เสียงรอ้ งของสัตว์ ในลักษณะตา่ ง ๆ ๓. จมูก เป็นการดมกล่ิน และบอกสงิ่ ท่ีได้สมั ผัส เชน่ กล่นิ หอม กล่ินเหมน็ กลนิ่ ไหม้ กลิน่ คาว กลิน่ ฉนุ

๘ ๔. ลิ้น เปน็ การชมิ รส ได้แก่ รสหวาน รสเคม็ รสเผด็ รสขม การชิมรสนนั้ ตอ้ งระวงั ไมช่ มิ ส่ิงของท่สี กปรกและ มอี นั ตราย ๕. ผิวกาย เปน็ การจับตอ้ งสัมผัส ซึง่ ส่วนมากใช้มอื และบอกความรู้สึกทไี่ ด้สัมผัส เชน่ รอ้ น เย็น อุ่น เรียบ เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์ขรขุ ระ นมิ่ แข็ง www.kroobannok.comข้อมลู ทไ่ี ดจ้ ากการสงั เกต แบ่งได้ ๓ ประเภท คอื ๑. ข้อมลู เชงิ คณุ ภาพ คอื ข้อมลู ทเ่ี กี่ยวกับลกั ษณะหรือสมบตั ิต่าง ๆ เชน่ ขนาด รปู รา่ ง สี ความดงั กล่ิน รส ความหยาบ ความละเอยี ด ๒. ขอ้ มลู เชงิ ปริมาณ คือ ขอ้ มลู เกี่ยวกับการกะประมาณ เช่น ผลไมใ้ นตะกร้านมี้ ีประมาณ ๕๐๐ ผล ววั ตวั นหี้ นกั ประมาณ ๒๐๐ กโิ ลกรมั ฯลฯ ๓. ขอ้ มลู เชิงการเปล่ยี นแปลง คือ ขอ้ มูลเก่ยี วกับ การเปลย่ี นแปลงของวตั ถทุ ี่เกดิ ขน้ึ เองตามธรรมชาตหิ รอื มีส่ิงทา ใหเ้ ปล่ียนไป เช่น การเจริญเตบิ โตของตน้ ถ่ัว

๙ ขอ้ ควรระวังในการใชก้ ารสังเกต ๑. ไม่ดูของสีขาวกลางแดด ๒. เสียงท่ีดังมากอาจมอี นั ตรายต่อแก้วหู เช่น เสียงปนื ใหญ่ฟูารอ้ ง เสียงตะโกน เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์๓. ไม่ชิมของที่สกปรก หรือมีอันตราย เพราะอาจเป็นสิง่ ที่เปน็ พิษร้ายต่อรา่ งกายได้งา่ ย www.kroobannok.com๔. การดมกลิ่นสารบางชนดิ อาจทาใหเ้ กิดการระคายเคืองต่อรา่ งกาย ต้องระวังไมท่ ดลองสดู ดม เชน่ กลน่ิ พรกิ ค่ัว ๕. ของบางอยา่ งไม่ควรทดลองจับต้อง เชน่ ตน้ ตาแย สารเคมี ตน้ ไม้มีหนาม ตัวบงุ้ เป็นตน้ ทม่ี า : สมใจ สมคิด. การพัฒนาแบบฝึกทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ข้ันพ้นื ฐาน สาหรบั นกั เรยี นช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ ๖. กศ.ม. วทิ ยานพิ นธ์ ครุศาสตรมหาบัณฑิต. นครสวรรค์ : มหาวิทยาลัยราชภฏั นครสวรรค์, ๒๕๔๗.

๑๐ ใบกิจกรรมท่ี ๑ จุดประสงคข์ อ้ ๑. ชบ้ี ง่ และบรรยายสมบัติของวตั ถไุ ดโ้ ดยการใช้ประสาทสมั ผสั อย่างใดอย่างหนงึ่ ๑.หใรหือ้สหมลาาชยกิอภยาา่ ยงไใดน้ กลุม่ ช่วยกันพิจารณาข้อมูลท่กี าหนดให้ แล้วระบปุ ระเภทของข้อมลู เปน็ ข้อมูลเชงิ คณุ ภาพหรอื เชิงปริมาณ และระบปุ ระสาทสัมผัสทใ่ี ชใ้ นการสังเกต ตัวอย่าง เผยแพร่บนเว็บไซต์ลาดบั ท่ี วิธีการสงั เกต 0 ดยู างลบวา่ มี ลกั ษณะอย่างไร www.kroobannok.comลาดับท่ี ผลการสงั เกต ประเภทข้อมลู ประสาทสัมผสั ทใ่ี ช้ 1 2 ยางลบน้เี ป็นรปู เชิงคณุ ภาพ ตา สี่เหล่ียม 3 วิธีการสงั เกต ผลการสังเกต ประเภทขอ้ มลู ประสาทสัมผสั ทีใ่ ช้ 4ลองชมิ รสของเกลอื เกลือมีรสเค็ม ใช้มอื สมั ผสั ผวิ ของ ก้อนหนิ กอ้ นน้ีมผี วิ แขง็ 5ก้อนหิน ดมกล่นิ ของดอก ดอกกหุ ลาบมีกลน่ิ หอม 6กหุ ลาบ 7ช่ังลาไย 1 ถุงบน ลาไยถุงนี้หนัก เครอื่ งชงั่ นา้ หนัก ประมาณ 2 กโิ ลกรมั ใชม้ อื บีก้ อ้ นดนิ ใน ดินแปลงนี้มีลกั ษณะ แปลง รว่ นซยุ ฟงั เสียงนกรอ้ ง นกตัวนร้ี อ้ งเสยี งดงั นับจานวนคนเขา้ คนเข้าสมุด ๓0 คน ห้องสมุด 8 ชิมขนมหวานใน ขนมหวานถว้ ยนม้ี ีรส ถว้ ย หวาน 9 บบี ฟองนา้ ฟองน้าช้ินนี้มีเนื้อนุม่ 10 หาคาศัพท์ บทเรียนน้ีมีคาศพั ท์ ภาษาอังกฤษจาก ภาษาอังกฤษ จานวน บทเรยี น ๓0 คา

๑๑ ใบกจิ กรรมที่ ๒ จดุ ประสงค์ข้อ ๒. บรรยายสมบตั ิเชิงคุณภาพของวตั ถุได้ หรอื หลายอย่างได้ คาชแี้ จง ให้นักเรียนใส่เคร่อื งหมาย  หนา้ ขอ้ ทเี่ ปน็ การบันทกึ การสังเกต ข้อมูลเชิงคณุ ภาพและใส่เครอื่ งหมาย  ลงในช่องทีไ่ มใ่ ช่การสังเกตข้อมูล เชิงคณุ ภาพ เผยแพรบ่ นเว็บไซต์ตัวอย่าง  ๐. ในกระเป๋ามีผา้ เช็ดหนา้ สชี มพู www.kroobannok.com1.นา้ มนั เบาลอยน้าได้ ๒. ของเหลวในแก้วใบนีม้ ีรสหวาน ๓. นาฬิกาเรือนนเี้ ดินเสียงดงั ตก๊ิ ๆ ๔. ผ้าผนื น้มี สี ีสวยมาก ๕. กระดาษแผน่ นมี้ ีผิวเรยี บ ๖. น้อยหนา่ มีรสฝาด ๗. ลกู บอลในตะกร้ามี ๓ ลกู ๘. กระเปา๋ ใบน้ันสีลายดอกไม้ ๙. มดี นิ สอในกระเป๋า ๒ แท่ง 1๐. หอ้ งเรยี นกว้างมาก

๑๒ ใบกจิ กรรมท่ี ๓ จุดประสงค์ขอ้ ๓. บรรยายสมบตั เิ ชงิ ปรมิ าณของวัตถโุ ดยการกะประมาณได้ หรอื หลายอยา่ งได้ คาช้แี จง ใหน้ กั เรยี นใส่เคร่อื งหมาย  หนา้ ขอ้ ทเี่ ปน็ การบนั ทกึ การสังเกต ข้อมลู เชิงปรมิ าณและใสเ่ คร่อื งหมาย  ลงในชอ่ งทไ่ี ม่ใชก่ ารสังเกตข้อมลู เชิงปริมาณ เผยแพรบ่ นเว็บไซต์ตัวอยา่ง  ๐. ปากกาอยใู่ ต้โต๊ะ ๓ ดา้ ม www.kroobannok.com1.โต๊ะตวั นสี้ งู ประมาณ๑.๕๐เมตร ๒. นา้ ตาลให้ความหวาน ๓. นักเรียนในห้องสงู เฉลี่ย ๑๕๐ เซนตเิ มตร ๔. เนอื้ หมูกอ้ นน้ีหนัก ๑ กโิ ลกรมั ๕. อณุ หภมู ิวนั น้ี ๓๕ ๐C ๖. โทรศัพทม์ ือถือเครอื่ งน้ีสีฟาู ๗. ลกู บอลในตะกร้ามี ๓ ลูก ๘. ดอกไมช้ ่อนม้ี ีกลิ่นหอม ๙. พี่ให้เงิน ๑๐๐ บาท 1๐. นกตัวนนั้ มีสีเขียวและสีแดง

๑๓ ใบกิจกรรมท่ี ๔ จดุ ประสงคข์ ้อ ๔. บรรยายสมบตั เิ ชิงการเปล่ียนแปลงของส่งิ ท่ีสังเกตได้ หรือหลายอยา่ งได้ คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนสังเกตการเปลีย่ นแปลงของเทียนไข กอ่ นติดไฟ และหลงั การติดไฟ ก่อนจดุ เทยี น จดุ เทยี น เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์……………………………………………………………….………………………………… ……………………………………………………………….………………………………… ………………………………………………………….……………………………………… www.kroobannok.com…………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………….………………………………… ……………………………………………………………….………………………………… ………………………………………………………….……………………………………… …………………………………………………………………………………………………. หลังจดุ เทยี น ……………………………………………………………….………………………………… ……………………………………………………………….………………………………… ………………………………………………………….……………………………………… ………………………………………………………………………………………………….

๑๔ เผwยwแwพ.รkบ่ roนoเวb็บanไnซoตk์ .com

๑๕ ใบกจิ กรรมท่ี ๑ จดุ ประสงค์ข้อ ๑. ชบี้ ่งและบรรยายสมบตั ิของวตั ถไุ ด้โดยการใช้ประสาทสัมผัสอย่างใดอยา่ งหน่งึ ๑ห.รใือหหส้ ลมาายชอิกยภา่ างยไดใ้นกลมุ่ ชว่ ยกันพจิ ารณาขอ้ มูลท่กี าหนดให้ แลว้ ระบุประเภทของข้อมลู เป็นขอ้ มูลเชิงคุณภาพหรือเชงิ ปริมาณ และระบุประสาทสัมผสั ท่ใี ชใ้ นการสงั เกต ตวั อยา่ ง ลาดับที่ วธิ ีการสังเกต ผลการสังเกต ประเภทข้อมูล ประสาทสมั ผัสที่ใช้ เผยแพรบ่ นเว็บไซต์0 ดยู างลบว่ามียางลบนเ้ี ปน็ รปู ลกั ษณะอยา่ งไรส่เี หลย่ี ม www.kroobannok.comลาดับท่ี เชิงคุณภาพ ตา 1 วิธกี ารสงั เกต2 ผลการสังเกต ประเภทข้อมลู ประสาทสมั ผัสทใ่ี ช้ ลองชมิ รสของเกลือ เกลอื มีรสเค็ม เชงิ คณุ ภาพ ลน้ิ ใช้มอื สมั ผัสผิวของ3 ก้อนหินก้อนนีม้ ีผิวแข็ง เชิงคณุ ภาพ กายสมั ผัส กอ้ นหนิ ดมกลิ่นของดอก4 ดอกกุหลาบมกี ลน่ิ หอม เชิงคณุ ภาพ จมกู กหุ ลาบ ชัง่ ลาไย 1 ถงุ บน5 ลาไยถุงนหี้ นกั เชิงปรมิ าณ ตา เคร่ืองชัง่ น้าหนัก ประมาณ 2 กิโลกรมั ใช้มอื บ้ีก้อนดนิ ใน6 ดินแปลงนมี้ ีลักษณะ เชงิ คณุ ภาพ กายสัมผัส แปลง7 ร่วนซยุ ฟงั เสยี งนกรอ้ ง นกตัวน้รี อ้ งเสียงดัง เชงิ คุณภาพ หู นับจานวนคนเขา้ คนเข้าสมดุ ๓0 คน เชงิ ปรมิ าณ ตา หอ้ งสมุด 8 ชิมขนมหวานใน ขนมหวานถ้วยนีม้ ีรส เชิงคุณภาพ ลิ้น ถว้ ย หวาน 9 บบี ฟองน้า ฟองน้าชิน้ น้มี เี นอื้ นุ่ม เชงิ คุณภาพ กายสัมผสั 10 หาคาศัพท์ บทเรยี นนีม้ คี าศัพท์ เชิงปรมิ าณ ตา ภาษาอังกฤษจาก ภาษาอังกฤษ จานวน บทเรียน ๓0 คา

๑๖ ใบกิจกรรมที่ ๒ จุดประสงค์ข้อ ๒. บรรยายสมบัติเชิงคณุ ภาพของวัตถุได้ หรอื หลายอย่างได้ คาชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนใส่เครอ่ื งหมาย  หน้าข้อที่เป็นการบันทกึ การสงั เกต ขอ้ มลู เชงิ คณุ ภาพและใส่เครือ่ งหมาย  ลงในชอ่ งทไ่ี มใ่ ชก่ ารสังเกตขอ้ มลู เชงิ คุณภาพ เผยแพรบ่ นเว็บไซต์ตัวอยา่ง  ๐. ในกระเปา๋ มีผา้ เชด็ หนา้ สชี มพู www.kroobannok.com 1.นา้ มนั เบาลอยน้าได้  ๒. ของเหลวในแกว้ ใบน้มี ีรสหวาน  ๓. นาฬกิ าเรือนน้เี ดนิ เสียงดัง ต๊ิก ๆ  ๔. ผ้าผนื นม้ี ีสีสวยมาก  ๕. กระดาษแผ่นน้มี ีผวิ เรียบ  ๖. นอ้ ยหน่ามีรสฝาด  ๗. ลกู บอลในตะกร้ามี ๓ ลูก  ๘. กระเปา๋ ใบนนั้ สลี ายดอกไม้  ๙. มดี ินสอในกระเป๋า ๒ แท่ง  1๐. หอ้ งเรยี นกว้างมาก

๑๗ ใบกิจกรรมที่ ๓ จดุ ประสงคข์ อ้ ๓. บรรยายสมบตั ิเชิงปรมิ าณของวตั ถุโดยการกะประมาณได้ หรือหลายอยา่ งได้ คาชแี้ จง ให้นกั เรียนใสเ่ คร่อื งหมาย  หนา้ ข้อทีเ่ ปน็ การบันทกึ การสงั เกต ขอ้ มูลเชงิ ปรมิ าณและใส่เคร่ืองหมาย  ลงในช่องทไี่ ม่ใชก่ ารสงั เกตข้อมูล เชิงปรมิ าณ เผยแพร่บนเว็บไซต์ตัวอยา่ ง  ๐. ปากกาอยู่ใต้โตะ๊ ๓ ดา้ ม www.kroobannok.com 1.โตะ๊ ตัวนส้ี งู ประมาณ๑.๕๐เมตร  ๒. นา้ ตาลให้ความหวาน  ๓. นักเรียนในห้องสงู เฉลย่ี ๑๕๐ เซนตเิ มตร  ๔. เน้ือหมูกอ้ นนหี้ นัก ๑ กิโลกรมั  ๕. อุณหภูมวิ ันนี้ ๓๕ ๐C  ๖. โทรศพั ทม์ ือถือเคร่อื งนีส้ ีฟาู  ๗. ลูกบอลในตะกร้ามี ๓ ลูก  ๘. ดอกไมช้ ่อนมี้ กี ลนิ่ หอม  ๙. พี่ใหเ้ งนิ ๑๐๐ บาท  1๐. นกตวั นน้ั มีสีเขียวและสแี ดง

๑๘ ใบกจิ กรรมท่ี ๔ จดุ ประสงคข์ อ้ ๔. บรรยายสมบัติเชิงการเปล่ียนแปลงของสงิ่ ทสี่ ังเกตได้ หคราือชหแ้ี ลจางยอใยห่า้นงกั ไดเร้ ยี นสงั เกตการเปลย่ี นแปลงของเทยี นไข ก่อนติดไฟ และหลงั การติดไฟ เผwยwแwพ.รkบ่ roนoเวb็บanไnซoตk์ .comจดุ เทยี นกอ่ นจดุ เทียน ลกั ษณะเทียนสขี าว เปน็ แท่งทรงกระบอก ไส้เทยี นสขี าว ลักษณะไส้เทยี นถูกไหม้ มีเปลวไฟสเี หลอื ง มีควันสดี า หลังจดุ เทยี น ลักษณะเป็นทรงกระบอกสีขาว มีนา้ ตาเทยี น ไส้เทียนสีดา

๑๙ แบบทดสอบหลงั เรยี น คาชี้แจง ใหน้ กั เรียนเขียนเคร่อื งหมาย () ทับข้อ ก ข ค หรือ ง ที่เป็นคาตอบทีถ่ กู ต้องที่สดุ เพียงคาตอบเดยี ว ๑. คากลา่ วในขอ้ ใดต่อไปนี้ท่ีจดั ว่า เปน็ ผลจากการสงั เกตท่ีเชือ่ ถือได้ ก. ดอกไม้ดอกนหี้ อมมาก ข. สเี ขียวเป็นสีท่ีสวยกว่าสอี ืน่ ค. เพลงทบี่ รรเลงอยูข่ ณะนเี้ พราะท่ีสุด เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์ง. ดวงอาทติ ย์ใหแ้ สงสวา่ งมากกว่าดวงจนั ทร์ www.kroobannok.com๒. วัตถุก้อนหนึ่งมสี ดี า ผวิ เรยี บแข็ง เมอ่ื เคาะกบั โตะ๊ มเี สยี งดงั จากขอ้ ความ ดงั กล่าวมกี ารใชป้ ระสาทสมั ผัสอะไรในการสังเกตบา้ ง ก. หู ตา ข. หู ตา กาย ค. หู ตา จมกู ล้ิน ง. ใจ กาย ลน้ิ จมกู ตา ๓. ข้อมูลใดทีเ่ ปน็ การสงั เกตเชงิ ปรมิ าณ ก. ขนมกอ้ นนีผ้ วิ หยาบ ข. ถุงนมน้หี นกั ประมาณ ๑,๐๐๐ กรัม ค. ฟองนา้ อนั นีน้ มุ่ ง. ไม้บรรทดั อนั น้ีสีชมพู ๔. ขอ้ ใดเป็นผลที่ได้จากการสังเกต การบีบดินนา้ มนั ดว้ ยมือ ก. สขี องดนิ น้ามนั เปล่ยี นไป ข. ดินนา้ มนั ยังคงสภาพเดมิ ค. ดินนา้ มันยบุ ลงไป เป็นรปู นว้ิ มือ ง. มีเสียงเกิดข้ึนในขณะที่บบี ดนิ น้ามนั

๒๐ ๕. ขอ้ ใดเปน็ การใช้ประสาทสมั ผัสทางกาย ก. บอลลูกนนี้ ิม่ มาก ข. บอลลกู นส้ี เี หลอื ง ค. บอลลกู น้หี นักมาก ง. บอลลกู นีไ้ ดร้ บั บรจิ าคมา ๖. ข้อใดเปน็ สิ่งทสี่ ังเกตได้จากการเปุาอากาศเข้าไปในลูกโปงุ ก. ลกู โปงุ พองออก ข. อากาศในลกู โปุงมแี รงดัน ค. ถา้ อากาศเข้าไปมาก ๆ ลกู โปงุ อาจจะแตกได้ เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์ง. หลังจากเปาุ แล้ว ลกู โปุงจะมนี ้าหนักมากขน้ึ ๗. ข้อใดเปน็ การสังเกต www.kroobannok.comก. ใครไม่ชอบกีฬา ข. คนเสียงดังไมด่ ี ค. รถครูจติ สดี า ง. นอ้ งฟนั ผเุ พราะชอบกินลกู อม ๘. เชือกเส้นใดส้ันทสี่ ดุ ก. ข. ค. ง. ๙. “ใครทอดหมูนะ” ใชป้ ระสาทสัมผัสสว่ นใด ในการรบั รู้ ก. หู ข. ตา ค. จมกู ง. ล้ิน ๑๐. ไสเ้ ทียบไขเปลีย่ นจากสีขาวเป็นสดี า ผลจากการสังเกตดงั กลา่ วน้ี เปน็ ขอ้ มูลประเภทใด ก. ข้อมูลเชงิ ปรมิ าณ ข. ขอ้ มลู เชงิ คณุ ภาพ ค. ขอ้ มลู จากการเปลย่ี นแปลง ง. ขอ้ มูลที่เกิดจากการคาดคะเน

๒๑ กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงั เรียน ข้อ ก ข ค ง ๑.๑๐ คะแนน ๒...............คะแนน ๓. เผยแพรบ่ นเวบ็ ไซต์๔. ๕. ๖. www.kroobannok.com๗. ๘. ๙. ๑๐. คะแนนเตม็ คะแนนท่ีได้ นอ้ ง ๆ ทาได้ก่คี ะแนนครบั

๒๒ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ๑. ข ๒. ข เผยแพรบ่ นเว็บไซต์๓.ค www.kroobannok.com๔.ง ๕. ก ๖. ค ๗. ก ๘. ข ๙. ค ๑๐. ค

๒๓ เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ๑. ง เผยแพรบ่ นเว็บไซต์๒.ข ๓. ข www.kroobannok.com๔.ค ๕. ก ๖. ก ๗. ค ๘. ข ๙. ค ๑๐. ค

๒๔ บรรณานกุ รม ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์. http://www.sa.ac.th/multimedia/pa_khuan/a.htm. บุญถงึ แนน่ หนา. โครงงานวิทยาศาสตร์. พมิ พค์ รง้ั ท่ี ๔. กรงุ เทพฯ : นานมบี ๊คุ , ๒๕๔๒. วราภรณ์ ถิรศริ ิ. หนงั สอื ส่งเสริมการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ “การใชเ้ กมในการเรยี นการสอน วทิ ยาศาสตร์ ป.๕- ๖ . กรุงเทพฯ : สานักงานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี เผยแพร่บนเวบ็ ไซต์แห่งชาติ,ม.ป.ป. วินยั พฒั นรัฐ และคณะ. กิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๖. กรุงเทพฯ : ประสานมิตร จากัด, ๒๕๓๗. www.kroobannok.comศึกษาธกิ าร, กระทรวง. โครงงานวิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรสุ ภาลาดพร้าว, ๒๕๔๔. สมใจ สมคดิ . การพฒั นาแบบฝกึ ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ขนั้ พน้ื ฐาน สาหรับนักเรยี นชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๖. กศ.ม. วิทยานพิ นธ์ ครุศาสตรมหาบณั ฑิต. นครสวรรค์ : มหาวทิ ยาลัยราชภฏั นครสวรรค์, ๒๕๔๗.