แผนการจัดการเรียนรู้โครงงานอำเภอ

47 1.6 ประโยชน์ท่คี าดวา่ จะได้รบั 1.6.1............................................................................................................................. ................. 1.6.2............................................................................................................................. .................. 1.6.3........................................................................................................... .................................... คาอธบิ าย เป็นการเขียนให้เห็นถึงประโยชน์และผลท่ีคาดว่าจะเกิดขึ้นจากการทาโครงงาน โดยอาจจะเป็น ผลในแง่ความรู้ท่ีได้รับ ข้อมูลท่ีได้ คาตอบท่ีได้ หรือในแง่ของการนาผลการศึกษาไปใช้ในด้านต่าง ๆ โดยใหร้ ะบวุ ่าจะเกิดประโยชน์แกใ่ คร เกดิ อย่างไร ท้ังโดยทางตรงและทางอ้อม ควรเขียนเป็นข้อๆ ผลที่ คาดว่าจะไดร้ บั นี้ มกั จะเขียนใหส้ อดคลอ้ งกับวัตถุประสงค์ในการจัดทาโครงงาน 1.7 นิยามปฏบิ ัติการ 1.7.1…………………....................................…………………………………………………………………………… 1.7.2………………….................................……………………………………………………………………………… 1.7.3............................................................................................................................. .................. คาอธบิ าย เป็นการให้ความหมายของคาสาคัญ ที่ใช้ในการทาโครงงาน เพ่ือให้เป็นที่เข้าใจตรงกัน ระหว่างผู้ทาโครงงานกับผู้อ่าน และช่วยให้การเขียนรายงานมีความกะทัดรัดชัดเจนข้ึน อ่านเข้าใจ ง่ายข้ึน มกั นิยมใหค้ านยิ ามในลักษณะนยิ ามปฏิบตั กิ าร

48 บทท่ี 2 เอกสารท่ีเกย่ี วขอ้ ง ในการศึกษาโครงงาน เร่ือง............คณะผ้ศู ึกษา ได้ค้นคว้า รวบรวมขอ้ มูลจากเอกสารทีเ่ กี่ยวข้อง และจากเวบ็ ไซดบ์ นเครือข่ายอนิ เตอรเ์ น็ต โดยขอนาเสนอตามลาดบั ดงั นี้ 2.1..................................................... 2.1.1............................................................................................................................. .......................... 2.1.2....................................................................................................................................................... 2.2 ..................................................... 2.2.1............................................................................................................................. .......................... 2.2.2................................................................................................... .................................................... 2.3 งานวิจัยทเ่ี ก่ียวข้อง (ถา้ มี) คาอธิบาย การศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจใน โครงงานที่ตอ้ งการศึกษามากขึน้ และเพื่อศึกษาเรื่องเดียวกนั ท่ีมีผู้อ่ืนเคยศึกษามาก่อน ว่าเขาใชว้ ิธี การศึกษาอย่างไร ผลเป็นอย่างไร ให้ข้อเสนอแนะไว้อย่างไรบ้าง ซ่ึงจะช่วยให้ผู้จัดทาโครงงานได้ แนวคิดและวิธีการใหม่ๆ ที่จะช่วยในการวางแผน และออกแบบการศึกษาโครงงานของตนเอง การศึกษาเอกสารที่เก่ียวข้องน้ี จะศึกษาจากหนังสือ ตารา บทความ รายงานโครงงาน สิ่งพิมพ์ ตา่ ง ๆ และการสืบค้นจากอนิ เตอร์เนต็ ก่อนลงมือเขยี น ควรกาหนดหัวขอ้ ท่ีจะเขยี นให้ชดั เจนก่อนว่าจะมหี ัวขอ้ อะไรบา้ ง แตล่ ะ หัวข้อใหญ่ควรมีหัวข้อย่อยอะไรบ้าง จะจัดลาดับหัวข้ออย่างไร ควรเอาเร่ืองใดขึ้นก่อน/หลัง ในการกาหนดหัวข้อในบทท่ี 2 ควรเลอื กเฉพาะที่มปี ระโยชน/์ ตรงกับโครงงานที่ศึกษา ไม่ควรนามา เสนอมากเกินความจาเปน็

49 ข้อมูลท่ีได้มาควรมกี ารอ้างอิงแหล่งท่ีมา ซ่ึงการอา้ งอิงจะใช้ของสถาบันใดก็ได้ แต่ต้องใช้ รูปแบบเดยี วกันทั้งเอกสาร เช่น กรณที ีเ่ อาชื่อผเู้ ขียนขึน้ ก่อน กลั ยา หอมดี (2550 :11-14) ไดก้ ล่าวเกี่ยวกบั แหลง่ เพาะพันธยุ์ ุงลายวา่ .................................... กรณที ี่ขอ้ ความข้ึนก่อน ........................การป้องกนั ทด่ี ีที่สุด คือ การกาจัดหรือลดแหลง่ เพาะพนั ธยุ์ งุ ลาย (กัลยา หอมดี, 2550 :11-14) กรณีท่ีเอาช่ือผเู้ ขียนขนึ้ กอ่ นแตไ่ ม่ทราบปีทีพ่ ิมพ์ กลั ยา หอมดี (ม.ป.ป.:20) ได้ทาการศึกษาเก่ยี วกบั ..................................................................... กรณีทเ่ี อาข้อความข้ึนก่อนแตไ่ มท่ ราบปที ่ีพมิ พ์ ..................................................................................................(กัลยา หอมดี, ม.ป.ป.:20) กรณีทเ่ี อามาจากเว็บไซดแ์ ละมชี ่ือผ้เู ขียน อุษา สตั ย์ซ่ือ (2551: เว็บไซด์) กลา่ วถงึ ภาวะโลกร้อนว่า............................................................ ........................................................................................... (อษุ า สัตยซ์ ื่อ, 2551: เว็บไซด์) กรณีทเ่ี อามาจากเวบ็ ไซด์แต่ไมม่ ีช่ือผู้เขียนแตร่ ูช้ ื่อบทความ ภาวะโลกรอ้ น (2550: เวบ็ ไซด์) กล่าวถงึ สาเหตุภาวะโลกร้อนวา่ ................................................. ...................................................................................................(ภาวะโลกร้อน,2550: เวบ็ ไซด)์

50 บทท่ี 3 วธิ ีดาเนินการ 3.1 วัสดุ อุปกรณ์ 1……………………………………...จานวน.............................................................................. 2.……………………………………..จานวน.............................................................................. 3.……………………………………..จานวน.............................................................................. 4.……………………………………..จานวน.............................................................................. 3.2 วธิ ดี าเนนิ การ การศึกษาเร่ือง.......ได้ดาเนินการทดลอง ดังน้ี 1………………………………………………………………………………………………... 2……………………………………………………………………………………………….. 3……………………………………………………………………………………………….. 4……………………………………………………………………………………………….. 5............................................................................................................ คาอธบิ าย เป็นส่วนท่ีทาให้ผู้อ่านทราบว่า ผู้จัดทาโครงงานมีวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล/ข้ันตอน การทดลองอย่างไร โดยปกติจะเขยี นใน 2 หัวขอ้ คือ วัสดุอุปกรณ์ ใหร้ ะบวุ ัสดุอปุ กรณ์ทใี่ ช้ในการทาโครงงานให้ครบเพื่อจะได้จัดเตรยี มให้พร้อม เชน่ เครอ่ื งมือเคร่ืองใช้ สารเคมี ของสด อปุ กรณก์ ารทดลอง ฯลฯ วัสดอุ ุปกรณ์ประเภทเดยี วกัน ควรเขียนตามลาดบั กันไปจนครบ วิธีดาเนินการ เป็นการอธิบายลาดับข้ันตอนของการศึกษาอย่างละเอียด ซึ่งควรมี การออกแบบการทดลองก่อนว่าจะศึกษาอย่างไร โดยท่ัวไปนิยมแบ่งการศึกษา/การทดลอง ออกเป็นตอน ๆ ใหส้ อดคล้องกบั วตั ถุประสงค์

51 บทที่ 4 ผลการศึกษา จากการศึกษา..............ไดท้ าการศกึ ษา 2 ขน้ั ตอน คือ.................................ได้ผลการศึกษาดังน้ี ขั้นตอนท่ี 1.............................(อธิบายว่าทาอย่างไรสั้นๆ ควรมีภาพประกอบ) ตารางที่…………………………………………………………………………………………… ตวั แปรตน้ ตัวแปรตาม จากตารางท่ี ....ผลการศกึ ษา พบวา่ ............................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ ........................................................................................... .......................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ ............................................................................................................................................ ......................... แผนภูมิท่ี.............................................................................................................................. ........................ ขั้นตอนท่ี 2............................. (อธิบายวา่ ทาอยา่ งไรสัน้ ๆ ควรมภี าพประกอบ) ตารางที่…………………………………………………………………………………………… ตวั แปรตน้ ตัวแปรตาม จากตารางท่ี ....ผลการศึกษา พบว่า............................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ ........................................................................................... .......................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ ............................................................................................................................................ ......................... ......................................................................................................... ............................................................ แผนภูมทิ ี่……………………………………………………………………………………………………………………………………..

52 คาอธบิ าย เป็นการนาเสนอข้อมูลท่ีได้จากสังเกต ทดลอง ประดิษฐ์ แล้วจดบันทึกรวบรวมไว้จาก การศกึ ษาคน้ คว้า แล้วนาผลการวเิ คราะหข์ อ้ มลู มานาเสนอ ซง่ึ ขอ้ มลู ทไ่ี ดม้ ี 2 รปู แบบ คอื 1. ข้อมูลเชิงปริมาณ อาจจัดกระทาและสื่อความหมายข้อมูลในรูปของตาราง หรือ แผนภูมิ โดยพิจารณาใหเ้ หมาะสมกบั จดุ มงุ่ หมายของการศึกษาคน้ คว้า 2. ขอ้ มูลเชิงคณุ ภาพ อาจเขยี นในลกั ษณะข้อความบรรยายส้ัน ๆ หรือมีภาพประกอบ ขอ้ มลู ดว้ ยเพ่ือใหเ้ ขา้ ใจไดง้ า่ ย การนาเสนอผลการศกึ ษา ควรนาเสนอเปน็ ตอนๆ ตามวัตถปุ ระสงค์

53 บทที่ 5 สรุปผลการศกึ ษา อภปิ รายผลและข้อเสนอแนะ 5.1 สรุปผลการศึกษา …………………………………………………………………………..................................................................... ................................................................................................................... .................................................. ............................................................................................................................. ........................................ ............................................................................................................................. ........................................ .......................................................................................... ........................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ 5.2 อภปิ รายผล …………………………………………………………………………..................................................................... ..................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ ............................................................................................................................. ........................................ .......................................................................................... ........................................................................... 5.3 ข้อเสนอแนะ 1.…………….............................……………………………………………………….......................................... 2..................................................................................................................................................... 3............................................................................................................................. ........................ 4.............................................................................................................................................. ....... คาอธบิ าย สรุปผลการศึกษา เป็นการสรุปให้ผู้อ่านเห็นที่มา ขั้นตอนของการทาโครงงาน และผล การศึกษา เป็นการนาผลจากบทที่ 4 มาสรุปย่อเรียงตามวัตถุประสงค์ของโครงงาน จนครบทุก วตั ถุประสงค์ อภิปรายผล เป็นการนาผลการศึกษาในแต่ละวัตถุประสงค์มาอภิปราย มาวิเคราะห์ให้เหน็ ว่าที่ผลเป็นเช่นน้ันเพราะอะไร สอดคล้องกับทฤษฎีหรือหลักการอะไร หรือสอดคล้องกับผล การศึกษาโครงงานอ่ืน ๆ ทมี่ ีผเู้ คยศกึ ษาไว้แล้วอยา่ งไร หรือขัดแยง้ กับผลการศึกษาครั้งน้อี ยา่ งไร ข้อเสนอแนะ เป็นการเสนอความคดิ เหน็ ท่มี ีผลตอ่ การศึกษาครัง้ นีแ้ ละการศกึ ษาครั้งต่อไป

54 บรรณานุกรม กรีนพีชเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้. ค่มู อื กู้วิกฤตสภาพภมู อิ ากาศ. [ออนไลน]์ . เขา้ ถงึ ได้จาก : http:// www.greenpeace.org/seasia/th/campaigns/climate-and-energy/take-action/save- climate-handbook. (วันท่ีค้นข้อมลู : 16 มนี าคม 2551). กลั ยา หอมด.ี (2551). การเขยี นรายงานโครงงาน. ลาปาง: ศูนย์วทิ ยาศาสตรเ์ พื่อการศึกษาลาปาง. . (2550). รายงานผลการอบรมการจัดทาโครงงานหลักสตู รสรา้ งสรรค์โครงงานสบื สาน กระบวนการคิด. ลาปาง : ศนู ย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาลาปาง. ศูนยก์ ารศึกษานอกโรงเรยี นภาคเหนือ. (2548). คู่มือการจัดค่ายทกั ษะชีวิตพชิ ติ ปัญหาเอดส.์ ลาปาง : ศูนยก์ ารศึกษานอกโรงเรียนภาคเหนอื . อษุ า สัตย์ซื่อ. ภาวะโลกรอ้ น. [ออนไลน]์ .เขา้ ถงึ ได้จาก http://www.thaigoodview.com./library/teachershow/ loburi/usa_s/global_warming/ sec02p01.html. (วันที่คน้ ข้อมูล : 16 มนี าคม 2551). คาอธิบาย บรรณานุกรม บรรณานุกรมเปน็ รายชือ่ เอกสาร ตารา ส่ิงพมิ พห์ รือวสั ดใุ ด ๆ ก็ตามทผ่ี ู้จดั ทา โครงงาน นามาใช้อ้างอิงภายในเล่มเพ่ือใช้ประกอบการศึกษา ค้นคว้า การอ้างอิงเป็นหลักฐานท่ี สนับสนุนให้โครงงานมีความน่าเช่ือถือมากข้ึน โดยจะนามารวบรวมไว้ในส่วนนี้เพ่ือให้ผู้ที่สนใจไป ศึกษาเพิ่มเติมได้เอง หลักการเขียนบรรณานุกรมของแต่ละหน่วยงานอาจแตกต่างกันไปบ้าง ให้ เลือกใช้ของสถาบันใดสถาบันหน่ึง โดยเขียนเรียงลาดับตัวอักษร ตามแบบพจนานุกรมฉบับ ราชบัณฑติ ยสถาน โดยไม่ตอ้ งใสเ่ ลขลาดับรายการ ตัวอยา่ งการเขียนบรรณานกุ รม (หนงั สือท่ัวไป) ไพรชั ธชั ยพงษ์ และ กฤษณะ ชา่ งกล่อม. (2541). การพัฒนาโครงสรา้ งพ้นื ฐานสารสนเทศ แห่งชาติเพื่อการศึกษา. กรุงเทพฯ : สานกั งานคณะกรรมการศึกษาแห่งชาติ สานกั นายกรัฐมนตรี. สมหวัง พิธยิ านวุ ัฒน.์ (2545). การสอนทเี่ นน้ กระบวนการ. กรงุ เทพ ฯ : โรงพิพมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว.

55 คาอธิบาย ตวั อยา่ งการเขยี นบรรณานุกรม (หนงั สือท่ีผ้แู ต่งเป็นหน่วยราชการ) สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลย.ี (2529). คมู่ อื การทาและจัดแสดง โครงงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. กรงุ เทพฯ : สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลย.ี ตวั อยา่ งการเขียนบรรณานุกรม (วารสาร) จนั ทรา ตนั ติพงศานุรักษ์. (2543). การจัดการเรยี นรูแ้ บบร่วมมอื . วารสารวิชาการ.3 (ธนั วาคม 2543) : 36. ตวั อย่างการเขียนบรรณานุกรม (เว็ปไซด์) มหาวทิ ยาลัยรามคาแหง. กา๊ ซเรือนกระจก. (ออนไลน์). เข้าถงึ ได้จาก:http://www.ru.ac.th/ climatechange/GHG.htm. (วันทค่ี ้นข้อมูล : 16 มนี าคม 2551)

56 ภาคผนวก คาอธิบาย ภาคผนวก เป็นการนาเสนอรายละเอียดของส่วนที่มีความสาคัญกับการทาโครงงาน แต่ไม่ อาจนาเสนอในส่วนของเนื้อหาได้ ถ้าเอาไว้ในส่วนของเน้ือหาจะดูเย่ินเย้อเกินไปไม่น่าอ่าน จึงนามา เสนอในภาคผนวก เพราะฉะนั้นในภาคผนวกอาจจะมีเรื่องเดยี วหรือหลายเร่ืองก็ได้ ส่ิงท่จี ะนามาใส่ ในภาคผนวกอาจจะเป็น ข้อมูลที่ใช้ประกอบการศึกษา สูตรการคานวณ สูตรอาหาร วิธีเตรียม สารเคมีท่ีทาการศึกษา ข้อมูลดิบท่ีบันทึกไว้ ซึ่งยังไม่ได้สรุป หรือยังไม่ได้จัดกระทาให้อยู่ในรปู กราฟ แผนภมู ิ หรือตารางสรปุ ภาพประกอบข้ันตอนการศึกษา และเครอ่ื งมอื ท่ใี ชเ้ กบ็ ข้อมลู เป็นต้น

57 ภาคผนวก ก แบบประเมนิ ................................หรือเครอื่ งมืออน่ื ๆ

58 ภาคผนวก ข ภาพประกอบ

59 ใบงานรูท้ ่ี 6 การเขยี นรายงานโครงงาน คาช้แี จง ใหก้ ลมุ่ ลงมอื เขียนรายงานโครงงานของกลุ่มตามรูปแบบท่กี าหนด

60 แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรูโ้ ดยการทาโครงงาน เร่ืองที่ 7 การจัดทาแผงโครงงานและการจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงาน เวลา 30 นาที ............................................................................................................................. ........................................ สาระสาคัญ การจัดทาแผงโครงงาน การเขียนรายงานโครงงานเป็นรูปแบบหนึ่งของการนาเสนอผลงานของ โครงงานท่ีผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าต้ังแต่ต้นจนจบ เพื่อให้คนอ่านได้เข้าใจถึงแนวความคิด วิธีการ ดาเนนิ การศกึ ษาค้นคว้า ผลของการศกึ ษา ตลอดจนประโยชน์ และขอ้ เสนอแนะตา่ งๆ ท่ไี ด้จากโครงงาน ตัวช้วี ัด 1. สามารถจัดทาแผงโครงงาน และจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงานได้ สาระการเรียนรู้ การจดั ทาแผงโครงงาน และการจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงาน กิจกรรมการเรียนรู้ ขัน้ นา 1. ครสู รา้ งความตระหนักให้ผเู้ รยี นเห็นความสาคัญการเรียนรู้ เรอ่ื งท่ี 7 การจัดทาแผงโครงงาน และการจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงาน ขน้ั จดั กิจกรรมการเรยี นรู้ 1. แบ่งกลมุ่ นักศึกษาออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 5 คน (กลุ่มเดิมจากแผนการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ งท่ี 6 ) 2. ครูแจกใบความรู้ที่ 7 การจัดทาแผงโครงงาน และการจัดนทิ รรศการประกอบแผงโครงงาน 3. ใหน้ ักศกึ ษาแต่ละกลุ่มศึกษาใบความรู้ท่ี 7 การจดั ทาแผงโครงงาน และการจดั นทิ รรศการ ประกอบแผงโครงงาน 4. นักศึกษาจัดทาแผงโครงงาน และจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงานของกลุม่ 5. นกั ศกึ ษาเสนอแผงโครงงาน และนทิ รรศการประกอบแผงโครงงานทจี่ ดั ทาให้ท่ปี รึกษาเพ่อื ตรวจสอบความถูกตอ้ ง 6. นักศกึ ษาสรปุ ผลการเรยี นรู้ทไ่ี ดไ้ ปทาใบงานที่ 7 การจัดทาแผงโครงงาน และการจัด นทิ รรศการประกอบแผงโครงงาน ขัน้ สรปุ ครแู ละนักศึกษาร่วมกันสรุปการเรียนร้ทู ีไ่ ด้จากเรื่องที่ 7 การจัดทาแผงโครงงาน และการจัด นิทรรศการประกอบแผงโครงงาน สอื่ การเรียนรู้ 1. ใบความรู้ที่ 7 การจัดทาแผงโครงงาน และการจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงาน 2. ใบงานท่ี 7 การจดั ทาแผงโครงงาน และการจัดนทิ รรศการประกอบแผงโครงงาน การวัดและประเมนิ ผล ประเมินจากใบงานท่ี 7 การจัดทาแผงโครงงาน และการจดั นิทรรศการประกอบแผงโครงงาน

61 ใบความรทู้ ี่ 7 การจดั ทาแผงโครงงาน และการจัดนิทรรศการประกอบแผงโครงงาน การจัดแสดงโครงงาน เป็นการนาผลงานท่ีได้จากการทาโครงงาน นาเสนอ หรือจัดแสดงให้คน อ่ืนไดร้ บั รู้และเข้าใจกระบวนการและขน้ั ตอนต่าง ๆ ของการศึกษาค้นควา้ เปน็ ขน้ั ตอนสาคญั ขนั้ ตอนหน่ึง ในการทาโครงงาน การจัดแสดงโครงงานจะทาได้ก็ต่อเมื่อการทาโครงงานเสร็จส้ินลงแล้ว เป็นการแสดง ผลิตผลของโครงงาน ความคิดเห็นและความพยายามทั้งหมดท่ีผู้ทาโครงงานได้ทุ่มเทลงไป และเป็นวิธีท่ี จะทาให้ผ้อู น่ื ไดร้ บั รู้และเขา้ ใจถงึ ผลงานนั้น ๆ มผี กู้ ลา่ วไว้วา่ การวางแผนออกแบบเพื่อจดั แสดงผลงานน้ัน มีความสาคญั เท่า ๆ กบั การทาโครงงานนั้นเอง ผลงานที่ทาขึ้นจะดียอดเยี่ยมเพียงใด แต่หากการนาเสนอ ทาไดไ้ ม่ดี กเ็ ท่ากับไม่ไดแ้ สดงความดยี อดเย่ียมของผลงานนั้นเอง พน้ื ทท่ี ใี่ ชใ้ นการจดั แสดงโครงงาน ควรมพี นื ท่ีขนาดใหญ่เพียงพอต่อการจดั แสดงโครงงาน มพี ้ืนท่ี เพียงพอสาหรับการนาเสนอหน้าแผงนิทรรศการ ตลอดจนสาธิตการทางานของอุปกรณ์ หรือส่ิงประดิษฐ์ ทเ่ี กิดจากการทาโครงงาน มเี คร่ืองอานวยความสะดวกพื้นฐาน ที่จาเป็นตอ่ การจัดนิทรรศการ เชน่ ระบบ แสงสว่าง ระบบไฟฟ้า น้าประปา ควรเปน็ สถานที่โล่ง อากาศถ่ายเทไดส้ ะดวก การจัดแสดงโครงงานอาจทาได้หลายรูปแบบแตกต่างกันออกไป แต่รูปแบบท่ีเป็นท่ีนิยมกัน ใน การนาเสนอไดแ้ ก่ 1. การรายงานปากเปล่า หรือรายงานประกอบสื่อ ซ่ึงอาจจะเป็นตาราง กราฟ รูปภาพ แผ่นใส ประกอบเครือง Over head projector หรือ Power point เป็นตน้ 2. การจัดนทิ รรศการโดยไม่มกี ารอธิบายประกอบ 3. การจดั นทิ รรศการประกอบการนาเสนอดว้ ยคาพดู ของผทู้ าโครงงาน การนาเสนอที่ได้รับการยอมรับว่าดีที่สุด คือ การจัดนิทรรศการประกอบการนาเสนอด้วยคาพูด ของผู้ทาโครงงาน เพราะผู้ชมได้เห็นของจริง สามารถซักถามเร่ืองที่สนใจ สงสัย หรือไม่เข้าใจจากผู้ทา โครงงานไดโ้ ดยตรง การจัดแสดงโครงงาน ไม่วา่ จะจัดในรปู แบบใดหรือลกั ษณะใด ก็ควรจะจัดให้ครอบคลุม ประเด็น สาคญั ซ่ึงประกอบด้วย 1. ช่ือโครงงาน ช่ือผทู้ าโครงงาน ชื่อทป่ี รึกษา สถานศึกษา 2. คาอธบิ ายยอ่ ๆ ถึงเหตุจงู ใจในการทาโครงงาน และความสาคัญของโครงงาน 3. วธิ ีการดาเนินงาน เลอื กเฉพาะขั้นตอนทเ่ี ด่น และสาคัญ 4. การสาธิต หรอื แสดงผลทไ่ี ดจ้ ากการทดลอง 5. ผลการสังเกต และข้อมลู เดน่ ๆ ท่ีไดจ้ ากการทาโครงงาน 6. สรปุ ผลที่ได้จากการทาโครงงาน หรอื ผลทเ่ี กดิ จากโครงงาน

62 การจัดทาแผงโครงงาน การจัดนทิ รรศการโครงงานโดยท่ัวไป จะนาเสนอขอ้ มูลลงในแผงโครงงาน ซึ่งมีการกาหนดขนาด ไว้เป็นมาตรฐาน กาหนดให้มีจานวน 3 แผ่น ติดกันเป็นชุดเดียวกัน คือ แผ่นกลาง มีขนาดใหญ่ท่ีสุดมี ขนาด 60 เซนติเมตร X 120 เซนติเมตร แผ่นข้างทั้ง 2 ข้าง สามารถพับเก็บได้ มีขนาดเท่ากัน คือ 60 เซนติเมตร X 60 เซนติเมตร การจัดทาแผงโครงงานน้ัน ตัวแผงอาจทาด้วยไม้อัด แผ่นพลาสติกทาบอรด์ (ฟวิ เจอร์บอร์ด) กระดาษแขง็ หรือกระดาษกลอ่ งขนาดใหญ่ 120 cm ชือ่ โครงงาน 60 cm บทคัดย่อ 60 cm วสั ดุ อุปกรณ์ทททท ผลการศึกษา สรุปผล วัตถปุ ระสงค์ วธิ ดี าเวนธิ นิีดงาาเนนินงาน ขอ้ เสนอแนะ สมมตฐิ าน (ถา้ ม)ี ประโยชน์ ผ้จู ัดทา ตวั แปร (ถ้ามี) โครงงาน ท่ีปรึกษา 60 cm ขอบเขต 60 cm ภาพ แสดงตัวอย่างรูปแผงโครงงาน การจดั ทาแผงโครงการ มวี ธิ ดี าเนินงาน ดังนี้ 1. แผงโครงงาน แผน่ กลางควรมีขนาด 60x120 ซม. แผน่ ข้างทัง้ สองควรมีขนาด 60x60 ซม. 2. รายละเอยี ดของแผงโครงงาน - แผน่ ปีกซ้ายมหี ัวข้อดังนี้ 1) บทคัดย่อ 2) วัตถปุ ระสงค์ 3) สมมติฐาน (ถ้ามี) 4) ตวั แปน (ถา้ ม)ี 5) ขอบเขต - แผน่ กลางมหี ัวขอ้ ดังน้ี 1) ชอ่ื โครงงาน 2) วสั ดุ อุปกรณ์ 2) วธิ กี ารดาเนนิ งาน (มีรูปประกอบ) 3) ผลการศึกษา

63 - แผน่ ปกี ขวามหี วั ข้อดังน้ี 1) สรุปผล 2) ข้อเสนอแนะ 3) ประโยชน์ 4) ผจู้ ดั ทาโครงงาน 5) ที่ปรึกษา ข้อเสนอแนะ ในการทาแผงโครงงาน ขนาดของตัวอักษรควรให้อ่านได้ในระยะ 2 เมตร มีการตกแต่ง ด้วยกระดาษสี หรอื ของตกแต่งอน่ื ใหส้ วยงาม น่าสนใจ การจัดนิทรรศการประกอบแผงโครงงาน การจัดนิทรรศการประกอบแผงโครงงานนั้น หากเป็นโครงงานท่ีสามารถสาธติ การทดลองให้ผู้ชม ได้ดูได้ก็จะเป็นการดี ผู้ทาโครงงานสามารถสาธิตการทดลองบริเวณหน้าแผงงานของตัวเอง หากไม่ สามารถสาธิตได้ ก็ควรนาองค์ประกอบในการทาโครงงาน นาเสนอบนโต๊ะหน้าแผงโครงงาน เช่น วัสดุ หรือวัตถดุ บิ ทใี่ ช้ในการทาโครงงาน วสั ดุอปุ กรณป์ ระกอบการดาเนินงาน ผลิตภณั ฑ์หรือผลผลิตที่เกิดจาก การทาโครงงาน ฯลฯ จดั นาเสนอใหส้ วยงามน่าสนใจ ไมค่ วรปลอ่ ยให้โตะ๊ นทิ รรศการว่างจนเกินไป หรอื ไม่ วางส่ิงของต่าง ๆ แน่นจนเกินไป จนขาดความสวยงามขององค์ประกอบทางศิลป์ ท้ังน้ี วัสดุอุปกรณ์และ ผลผลติ จากการทาโครงงาน ควรติดป้ายบอกช่ือใหช้ ัดเจนว่าอะไรเปน็ อะไร หากผลผลิตจากการทาโครงงาน เป็นส่ิงประดิษฐ์ที่มีขนาดใหญ่ ไม่สามารถนาเสนอบนโต๊ะ นิทรรศการได้ ก็สามารถวางบนพื้นหน้าแผงโครงงาน หรือบริเวณใกล้เคียง ที่ไม่กีดขวางการอธิบาย หรือ นาเสนอของผู้ทาโครงงาน แผงโครงงานนี้ ปกติจะนาเสนอโดยการวางบนโต๊ะทดลอง หรือโต๊ะยาวที่สามารถวางและกาง แผงออกไดก้ ว้างพอสมควร ให้ผูเ้ ข้าชมได้เห็นรายละเอียดของข้อมูลในแผงโครงงานได้อย่างชัดเจน โต๊ะที่ ใช้วางแผงโครงงานและจัดนิทรรศการน้ีควรตกแต่งให้เรยี บร้อยสวยงาม เพ่ือความเรียบร้อยสวยงามของ นทิ รรศการโดยภาพรวม โดยปกติจะปูผ้าและจับจบี รอบโต๊ะให้เรียบร้อยสวยงาม การนาเสนอข้อมลู การทาโครงงาน และจัดนิทรรศการประกอบ ต้องนาเสนอใหค้ รบถ้วนสมบูรณ์ ตง้ั แต่ตน้ จนจบ สรุปง่าย ๆ ก็คือ การนาเสนอข้อมูลการทาโครงงานทั้งหมด บรรจุลงในแผงโครงงานแผง เดยี ว ดังน้ัน ข้อมูลท่ีนามาลงในแผงโครงงาน จึงควรนามาเฉพาะหัวขอ้ สาคญั และน่าสนใจ ใช้ข้อความที่ กระทดั รัด ชดั เจน เขา้ ใจงา่ ย การจดั นทิ รรศการโครงงานวิทยาศาสตร์ ควรคานึงถึงส่ิงต่าง ๆ ดงั นี้ 1. ความปลอดภัยของการจัดแสดง 2. ความเหมาะสมกบั พ้ืนท่ที จี่ ัดแสดง 3. คาอธิบายท่ีเขียนแสดงควรเนน้ เฉพาะประเด็นสาคัญ และสิ่งทน่ี ่าสนใจเทา่ น้ัน โดยใช้ข้อความ ทก่ี ระทัดรัด ชัดเจน เข้าใจง่าย 4. ดึงดูดความสนใจของผู้เข้าชม โดยใช้รูปแบบการแสดงที่น่าสนใจ ใช้สีที่สดใส แต่ไม่ควรใช้สี สะท้อนแสง เพราะอาจทาให้เกิดการแสบตา ระคายเคืองในการมอง เน้นจุดสาคัญ หรือใช้วัสดุที่เร้า ความสนใจในการตกแต่ง 5. ใชต้ ารางและรปู ภาพประกอบ โดยจดั วางใหเ้ หมาะสม 6. ส่ิงทแี่ สดงทกุ อยา่ งต้องถกู ตอ้ ง ไม่มกี ารสะกดผิด หรอื อธิบายหลกั การท่ีผิด 7. ในกรณีท่ีเปน็ ส่ิงประดิษฐ์ สิ่งนนั้ ควรอยูใ่ นสภาพที่ทางานไดอ้ ย่างสมบรู ณ์

64 ใบงานรทู้ ี่ 7 การจัดทาแผงโครงงาน คาช้แี จง ให้กลุ่มลงมือจดั ทาแผงโครงงาน พร้อมนทิ รรศประกอบแผงโครงงาน ของกลมุ่ เพือ่ นาเสนอใน สปั ดาห์ตอ่ ไป

65 แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นร้โู ดยการทาโครงงาน เรื่องที่ 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมินโครงงาน เวลา 30 นาที ............................................................................................................................. ........................................ สาระสาคญั การนาเสนอผลงานโครงงาน เป็นการนาผลงานที่ไดจ้ ากการทาโครงงาน นาเสนอหรือจัดแสดงให้ คนอื่นได้รับรู้ เป็นข้ันตอนสาคัญข้ันตอนหน่ึงในการทาโครงงาน การนาเสนอผลงานโครงงานจะทาได้ก็ ต่อเม่ือการทาโครงงานเสร็จส้ินลงแล้ว เป็นการแสดงผลิตผลของโครงงาน ความคิดเห็นและความพยายาม ทงั้ หมด ทผ่ี ู้ทาโครงงานได้ทุ่มเทลงไป และเป็นวิธที ี่จะทาให้ผู้อื่นได้รบั รแู้ ละเข้าใจถงึ ผลงานนั้น ๆ ตัวชว้ี ัด 1. สามารถนาเสนอผลงาน และประเมนิ โครงงานได้ สาระการเรียนรู้ การนาเสนอผลงาน และการประเมินโครงงาน กิจกรรมการเรียนรู้ ขนั้ นา 1. ครูสร้างความตระหนักให้ผู้เรยี นเห็นความสาคญั การเรยี นรู้ เรื่องที่ 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน ขัน้ จดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ 1. แบง่ กลมุ่ นกั ศึกษาออกเป็นกลมุ่ ๆ ละ 5 คน (กลมุ่ เดิมจากแผนการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ เร่อื งที่ 7 ) 2. ครแู จกใบความรู้ที่ 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมินโครงงาน 3. ใหน้ กั ศกึ ษาแต่ละกล่มุ ศึกษาใบความรู้ที่ 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน 4. นักศึกษานาเสนอผลงานพรอ้ มแผงโครงงาน และนิทรรศประกอบแผงโครงงานของกลุ่ม และ ประเมนิ โครงงานด้วยตนเองตามประเมินการจดั ทาโครงงานด้วยตนเอง 5. นักศึกษาสรปุ ผลการเรียนรทู้ ี่ได้ไปทาใบงานท่ี 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน 6. ครูแจกแบบทดสอบก่อนและหลงั เรยี นให้นกั ศึกษาทาการทดสอบความรู้หลังเรยี น 7. ครแู จกแบบสอบถามวดั ความพึงพอใจต่อการจัดกจิ กรรมการเรยี นรโู้ ดยการทาโครงงานให้ นกั สึกษาตอบแบบสอบถาม ขน้ั สรุป ครูและนักศกึ ษาร่วมกนั สรุปการเรยี นร้ทู ่ีได้จากเรือ่ งท่ี 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน ส่ือการเรยี นรู้ 1. ใบความรู้ท่ี 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมินโครงงาน 2. ใบงานที่ 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน

66 การวัดและประเมนิ ผล 1. ประเมนิ จากใบงานท่ี 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน 2. แบบทดสอบก่อน-หลงั เรยี น 3. แบบสอบถามวดั ความพึงพอใจตอ่ การจดั กจิ กรรมการเรียนรโู้ ดยการทาโครงงาน

67 ใบความรทู้ ี่ 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมินโครงงาน การนาเสนอผลงานโครงงาน การนาเสนอผลงานโครงงานเป็นสว่ นหน่ึงของขน้ั ตอนการทาโครงงานที่สาคัญ มจี ุดประสงคเ์ พ่ือ เผยแพร่สิง่ ทเี่ ราไดท้ าการศึกษาค้นควา้ 1. กาหนดเนอื้ หา 2. กาหนดวิธกี ารนาเสนอ และเวลา 2. กาหนดบทบาทผนู้ าเสนอผลงาน การนาเสนอสามารถนาเสนอผลงานโครงงานได้อย่างหลากหลายรูปแบบ เช่น - นาเสนอทางคอมพิวเตอร์ในลกั ษณะสอื่ มัลติมเี ดยี - นาเสนอเป็นรปู แบบการจาลอง - เอกสารสิง่ พมิ พ์ แฟ้ม - การจดั นิทรรศการ การทาแผงโครงงาน การรายงาน หรอื การสาธติ การนาเสนอผลงานโครงงาน เปน็ การนาผลงานท่ีได้จากการทาโครงงาน นาเสนอหรอื จดั แสดงให้ คนอื่นได้รับรู้ เป็นข้ันตอนสาคัญข้ันตอนหนึ่งในการทาโครงงาน การนาเสนอผลงานโครงงานจะทาได้ก็ ต่อเมื่อการทาโครงงานเสร็จสิ้นลงแล้ว เป็นการแสดงผลิตผลของโครงงาน ความคิดเห็นและความพยายาม ท้ังหมด ท่ีผู้ทาโครงงานได้ทุ่มเทลงไป และเป็นวิธีท่ีจะทาให้ผู้อื่นได้รับรู้และเข้าใจถึงผลงานน้ัน ๆ มี ผู้กล่าวเอาไว้ว่า การวางแผนออกแบบเพื่อนาเสนอผลงานโครงงานน้ันมีความสาคัญเท่า ๆ กับการทา โครงงานน่ันเอง ผลงานที่ทาขึ้นจะดียอดเย่ียมเพียงใด แต่หากการนาเสนอทาได้ไม่ดี ก็เท่ากับไม่ได้แสดง ความดียอดเยี่ยมของผลงานนั่นเอง พื้นที่ท่ีใช้ในการนาเสนอผลงานโครงงาน ควรมีพื้นท่ีขนาดใหญ่เพียงพอต่อการการนาเสนอ ผลงานโครงงาน มีพ้ืนท่ีเพียงพอสาหรับการนาเสนอหน้าแผงโครงงาน ตลอดจนสาธิตการทางานของ อุปกรณ์หรือส่ิงประดิษฐ์ที่เกิดจากการทาโครงงาน มีเคร่ืองอานวยความสะดวกพื้นฐาน ที่จาเป็นต่อ การจัดนิทรรศการ เช่น ระบบแสงสว่าง ระบบไฟฟ้า น้าประปา ควรเป็นสถานที่โล่ง อากาศถ่ายเทได้ สะดวก การนาเสนอผลงานโครงงาน อาจทาได้หลายรปู แบบแตกต่างกนั ออกไป แตร่ ูปแบบท่ีเป็นท่ีนิยม ในการนาเสนอ ได้แก่ 1. การรายงานปากเปล่า หรือรายงานประกอบสื่อ ซ่ึงอาจจะเป็นตาราง กราฟ รปู ภาพ แผน่ ใส ประกอบเครื่อง Over head projector หรอื Power point เปน็ ตน้ 2. การจดั นิทรรศการโดยไม่มกี ารอธบิ ายประกอบ 3. การจัดนิทรรศการประกอบการนาเสนอดว้ ยคาพดู ของผูท้ าโครงงาน การนาเสนอผลงานโครงงานทไี่ ดร้ ับการยอมรบั ว่าดีที่สดุ คือการจดั นิทรรศการประกอบ การ นาเสนอด้วยคาพูด ของผู้ทาโครงงาน เพราะผู้ชมได้เห็นของจริง สามารถซักถามเร่ืองท่ีสนใจ สงสัย หรอื ไม่เข้าใจจากผู้ทาโครงงานได้โดยตรง การนาเสนอผลงานโครงงาน ผู้เรยี นผ้ทู าโครงงานจาเป็นตอ้ งมีความรคู้ วามเขา้ ใจในเรื่องทท่ี าเป็น อย่างดี ส่วนหนึ่งเกิดจากประสบการณ์ท่ีได้ปฏบิ ัติจริงด้วยตัวเอง อีกส่วนหน่ึง คือ ครูที่ปรึกษาจะต้องเอา ใจใส่ แนะนาให้ผู้เรยี นได้ฝึกซอ้ มการรายงานจนคล่องเปน็ ธรรมชาติ พอสรปุ เปน็ ขัน้ ตอน ดงั นี้

68 1. หัวหนา้ กลุม่ ผู้ทาโครงงานแนะนาสมาชิกภายในกลุ่มพร้อมทาความเคารพ บอกชอ่ื โครงงานท่ี ทา กล่าวนาสนั้ ๆ ถึงโครงงาน ดว้ ยวธิ กี ารทด่ี งึ ดดู ความสนใจของผู้ฟัง 2. แบ่งหัวขอ้ ให้ทุกคนในกลุ่มไดร้ ายงาน - เรียงลาดับตามประเด็น - การรายงานตอ้ งมีนา้ เสียงน่าฟัง เสยี งดงั ชัดเจน - มอี ุปกรณ์ช่วยชห้ี วั ขอ้ บนแผงโครงงาน ไม่อ่านเน้ือหาบนแผงโครงงาน - หยิบอุปกรณ์ประกอบแผง เพอื่ ประกอบการรายงานอย่างคล่องแคลว่ 3. กล่าวสรุป - บอกประโยชน์ของสง่ิ ที่ค้นพบ / โปรแกรมที่พัฒนา - เสนอแนวคิดในการพฒั นาหรือต่อยอดโครงงาน - จบลงดว้ ยสิ่งสรปุ ทส่ี รา้ งความประทับใจผ้ฟู ังและทาให้ผู้ฟังจดจาไว้ได้ 3. เม่ือรายงานจบแล้วเปิดโอกาสให้กรรมการซักถาม และพร้อมที่จะตอบคาถามอย่างมั่นใจ กรณีท่ีกรรมการซักถามลึกลงไปมากกว่าท่ีได้ปฏิบัติจริง ให้ช้ีแจงกรรมการตามความเป็นจริงว่า ยังไม่ได้ ปฏบิ ัติ และอาจจะรับไปปฏิบัติต่อไป 4. มีเอกสารย่อ หรือผลงานแจก หรือกรณีชิมได้มีให้ชิมด้วย จะช่วยให้ผลงานเป็นที่สนใจของ ผชู้ มโดยท่วั ไปมากย่งิ ข้นึ 5. เมือ่ กรรมการหรือผู้ชม เสร็จสนิ้ การตรวจหรือการชมแล้ว นักเรยี นในกลุ่มกล่าวขอบคุณ และ แสดงความเคารพ การนาเสนอผลงานโครงงานจะต้องอธิบาย หรือรายงานปากเปล่าหรือตอบคาถามต่าง ๆ ต่อ ผู้เขา้ ชมหรอื ตอ่ กรรมการตัดสินโครงงาน มขี ้อควรคานงึ ต่อไปน้ี 1. ทาความเข้าใจเก่ยี วกบั เรื่องทจ่ี ะอธบิ ายเปน็ อยา่ งดี 2. ความเหมาะสมของภาษาทใ่ี ช้กบั ระดับของผ้ฟู ัง ชัดเจน เข้าใจง่าย 3. ควรรายงานอยา่ งตรงไปตรงมา ไมว่ กวนออ้ มค้อม 4. หลกี เล่ียงการอา่ นรายงานใหผ้ ชู้ มฟังแต่อาจจดหวั ข้อสาคัญ ๆ เพ่ือการรายงานเปน็ ไปตาม ขั้นตอน 5. อยา่ พดู รายงานแบบท่องจารายงาน เพราะจะทาให้ไมน่ ่าสนใจและไม่เปน็ ธรรมชาติ 6. ขณะทร่ี ายงานนัน้ ควรมองผู้ฟัง 7. ควรรายงานให้เสร็จในระยะเวลาทก่ี าหนด 8. ควรใชส้ ื่อประเภทโสตทศั นูปกรณป์ ระกอบการรายงาน 9. เมอื่ รายงานเสร็จควรเปดิ โอกาสให้ผู้ฟังได้ซักถาม 10. เตรยี มตัวตอบคาถามเก่ียวกบั เร่อื งนน้ั ๆให้พร้อมที่สดุ 11. การตอบคาถามควรตอบใหต้ รงประเดน็ ท่ีถามอย่างตรงไปตรงมา ไมจ่ าเปน็ กลา่ วถงึ ส่งิ ที่ ไมไ่ ดถ้ าม หากติดขัดในการตอบ อย่าเสแสรง้ หรือกลบเกล่อื น ควรยอมรับแต่โดยดี 12. การเตรียมการกอ่ นการเสนอผลงานโครงงานนั้น ผู้เรยี นควรซักซ้อมการอธบิ ายปากเปล่า รวมท้ังการซักซ้อมการตอบคาถาม ท้ังน้ีเพ่ือให้ผเู้ รยี นเกิดความมนั่ ใจ

69 การประเมนิ โครงงาน โครงงานเม่ือทาการศึกษา และปฏิบัติเรียบร้อยแล้วต้องมีการวัดและประเมินผล โดยต้องวัดให้ ครอบคลุมกิจกรรมการทางาน ตั้งแต่การเตรียมกอ่ นลงมือทากจิ กรรม กระบวนการทางานตามแผนท่ีวาง ไว้ และผลสาเร็จของผลงานที่อาจอยู่ในรูปชิ้นงาน หรือทฤษฎีก็ได้ เพื่อหาข้อบกพร่อง ปัญหาและ อุปสรรคที่เกิดข้ึนในระหว่างทางาน จนถึงส้ินสุดการปฏิบัติงาน การประเมินผลมักจะประเมินตาม วัตถุประสงค์ และการปฏิบัติงาน จะต้องทาอย่างต่อเน่ือง สม่าเสมอ และมีผลย้อนกลับต่อผู้ทาโครงงาน คือ นาผลประเมินไปปรับปรงุ และพัฒนาตอ่ ไป ในการประเมินโครงงานอาจมีการประเมินด้วยตนเอง ครู คณะกรรมการประเมินโครงงาน การประเมนิ โครงงานมีประโยขน์ดงั นี้ 1. ทาให้ทราบข้อบกพร่องและความสาเร็จของงาน 2. ทาใหม้ ีการปรบั ปรุงแก้ไขตลอดเวลาทกี่ าลังปฏิบตั ิงาน 3. ผู้ทาโครงงานมคี วามกระตือรอื ร้นทีจ่ ะทางานดว้ ยความตง้ั ใจ เสียสละ และจรงิ ใจ 4. ทาให้บุคคลอื่นทราบว่าโครงงานได้รับความสาเร็จหรือล้มเหลว ถ้าสาเร็จก็จะนาไปเป็น แบบอย่างต่อไป ถา้ ลม้ เหลวกจ็ ะทราบว่าเปน็ เพราะเหตุใด และหาแนวทางแก้ไขปรบั ปรงุ ตอ่ ไป เกณฑ์ในการให้คะแนนก็แล้วแต่ครูผู้สอนจะเห็นสมควร แต่ควรให้ความสาคัญกับการจัดทาเค้า โครงงาน ผลงาน และรายงานในอัตราส่วนท่ีใกล้เคียงกัน เพราะทุกส่วนล้วนมีความสาคัญต่อการพัฒนา โครงงานท่ีดีและมีคุณภาพ การประเมินโครงงานควรเป็นการประเมินตามสภาพจริง เพื่อค้นหา ความสามารถและความก้าวหน้าในการเรียนรู้ท่ีแท้จริงของผู้เรียน ซึ่งต้องจัดให้มีการประเมิน การปฏิบัติงานของผู้เรียนตลอดเวลา ขณะท่ีปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอนต่างๆ และนาผลเหล่าน้ันมา พัฒนา ปรับปรุง การปฏิบัติงานให้ดีข้ึนเร่ือยๆ โดยควรให้ผู้เรียนได้มีทาการจดบันทึกตลอดจนใช้แฟ้ม สะสมผลงานตลอดเวลาด้วย ส่งิ ท่ีควรพจิ ารณาในการประเมินโครงงาน ไดแ้ ก่ 1. บรรลตุ ามวัตถปุ ระสงค์ พิจารณาวา่ ผลงานที่ได้สอดคลอ้ งกับรายละเอยี ดท่ีระบไุ วใ้ น วตั ถปุ ระสงคห์ รือไม่ มากน้อยอย่างไร 2. ความสมบูรณข์ องผลงาน หมายถึงการทางานทถ่ี กู ต้อง ความสวยงามและความเรยี บร้อย 3. การนาไปใชป้ ระโยชน์ ผลงานน้ันสามารถนาไปประยุกต์ใชใ้ นลักษณะใดได้บา้ ง มี ผลกระทบต่อใคร และอย่างไร 4. เทคนคิ ท่ใี ช้ในการแกป้ ัญหา มคี วามยากง่ายระดับใด มีการนามาประยุกต์ใช้ไดถ้ ูกต้องและ เหมาะสมหรือไม่ อย่างไร 5. ความคดิ สรา้ งสรรค์/ความแปลกใหม่ อาจพิจารณาเปน็ คะแนนพเิ ศษ เพราะโครงงานบาง ช้นิ ไม่ได้เปน็ งานใหม่ แต่เปน็ การปรบั ปรงุ ประสทิ ธิภาพเทา่ นั้น ซึง่ สามารถพัฒนาเป็นโครงงานไดเ้ ช่นกัน เพอ่ื การติดตามและประเมินผลงานของผูเ้ รยี นได้อย่างใกล้ชดิ ครผู สู้ อนอาจแนะนาให้ผเู้ รยี น จดั ทาตารางเพือ่ ประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ านของผเู้ รียนเองด้วย ทง้ั นเ้ี พอื่ ให้ผ้เู รยี นทราบผลการปฏิบตั ิงาน ว่าสอดคลอ้ งกบั แผนการปฏิบตั ิงานท่ตี ้งั ไว้ในเค้าโครงร่างหรือไม่ และควรจะปรับปรุงตนเองอย่างไร เพ่ือใหไ้ ดผ้ ลงานตรงตามวตั ถุประสงค์ทีร่ ะบุไว้ในระยะเวลาที่กาหนดไวไ้ ด้

70 ใบงานรูท้ ่ี 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน คาชแ้ี จง ให้กลมุ่ นาเสนอผลงานพร้อมแผงโครงงาน และนิทรรศประกอบแผงโครงงานของกล่มุ และ ประเมนิ โครงงานดว้ ยตนเองตามประเมนิ การจัดทาโครงงานดว้ ยตนเอง

71 แบบประเมินการจัดทาโครงงานด้วยตนเอง ช่ือโครงงาน……………………………………………………………………………………….. คาชี้แจง ให้ผ้ปู ระเมินใส่เครื่องหมาย ในช่องท่ีตรงกับระดบั ความพงึ พอใจ ระดับความพีงพอใจ รายการประเมนิ มาก มาก ปาน นอ้ ย น้อย ที่สดุ กลาง ทสี่ ุด เมือ่ เริ่มต้นทาโครงงาน 1 ความพอใจในการเลือกเร่ืองท่ีจะทาโครงงาน 543 2 1 2 ความพอใจกับวัตถุประสงค์ของโครงงาน 3 ความพอใจกบั การกาหนดข้นั ตอนการปฏิบตั งิ าน 4 การเตรยี มงานในการทาโครงงาน ขณะทาโครงงาน 5 ความพอใจโครงงานในขณะทาโครงงาน 6 ความคิดสร้างสรรค์ 7 ความมานะ อดทน พยายาม 8 มีความรบั ผดิ ชอบ ตรงต่อเวลา 9 มีมนษุ ย์สัมพันธ์และความสามารถในการสื่อสาร 10 มีความรอบรู้และทันสมยั 11 มีความประหยัด ใช้วสั ดุอุปกรณ์อย่างคุม้ ค่า 12 มเี หตุผลและรับฟังความคิดเห็นของผู้อน่ื 13 มลี กั ษณะความเป็นผู้นาและผู้ตามที่ดี 14 ทางานและปฏิบตั งิ านตามแผน เมอื่ โครงงานเสรจ็ ส้นิ 15 ความพอใจกระบวนการในการทาโครงงาน 16 มีการสารวจปรบั ปรุงพัฒนางาน 17 มีการบันทึกผลการปฏบิ ัตงิ านอยา่ งเป็นระบบ 18 มีการนาเสนอผลงานทีเ่ หมาะสมกับงานและบรบิ ทอ่ืน ๆ 19 ทางานเสร็จตามเวลาท่ีกาหนด 20 ผลงานประณตี สวยงาน มีประโยชน์

72 สิ่งท่ีภาคภูมิใจในการโครงงานน้ี.................................................................................................. .................. ............................................................................................................................. ........................................ .......................................................................................... ........................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ สิง่ ท่ีควรปรบั ปรุง………………………………………………………………………………………………………………………..... ............................................................................................................................. ........................................ .................................................................................................................................................. ................... ............................................................................................................... ...................................................... สรุปผลการทางาน (ดมี าก, ด,ี ปานกลาง, ไม่พอใจ).....................................................................................

73 แบบประเมนิ การจัดทาโครงงาน ชือ่ โครงงาน……………………………………………………………………………………….. คาช้แี จง ให้ผู้ประเมินใสเ่ ครื่องหมาย ในช่องทต่ี รงกับระดับการประเมิน คะแนน รายการประเมิน ดี ดี ปาน นอ้ ย ควร 1. ทม่ี าและความสาคญั ของโครงงาน (5 คะแนน) มาก กลาง ปรบั ปรงุ 54 3 2 1 1.1 ประเดน็ ปญั หา มีความเฉพาะเจาะจงและชดั เจน (3) 1.2 มเี หตุผลทเ่ี ลือกศกึ ษา ความจาเปน็ หรอื คณุ คา่ ทจ่ี ะได้รับ (2) 2. วตั ถปุ ระสงค์ (5 คะแนน) 2.1 วตั ถปุ ระสงค์ถูกต้อง ครบถ้วน ชดั เจนวา่ โครงงานนตี้ ้องการศกึ ษา เรื่องอะไรบ้าง (3) 2.2 วตั ถุประสงคส์ อดคล้องกบั ทีม่ าและความสาคญั ของโครงงาน วิธีการศึกษาและผลการศึกษา (2) 3. วิธีการศกึ ษา (10 คะแนน) 3.1 วธิ กี ารศึกษามีความหลากหลายและเหมาะสม (3) 3.2 แหล่งขอ้ มูลน่าเช่ือ (2) 3.3 การออกแบบวิธีการศกึ ษารเิ ริ่มสร้างสรรค์ (2) 3.4 การออกแบบวิธีการศึกษามีการใชก้ ระบวนการทางวิทยาศาสตร์ใน การหาคาตอบ นา่ เชือ่ ถือ (3) 4. ผลการศกึ ษา (10 คะแนน) 4.1 สอดคลอ้ งกบั วัตถปุ ระสงคแ์ ละวธิ ีการศกึ ษา (3) 4.2 มีร่องรอย หลกั ฐานการเกบ็ ข้อมูลและบนั ทกึ ผลอยา่ งเปน็ ระบบ (2) 4.3 มีการจัดกระทาและส่อื ความหมายขอ้ มูลท่ีเข้าใจง่ายและชัดเจน (3) 4.4 มผี ลการศกึ ษาทแ่ี ปลกใหมห่ รอื องค์ความร้ใู หม่ ๆ ทม่ี คี วามโดดเด่น น่าสนใจ (2) 6. การนาเสนอ (10 คะแนน) 6.1 นิทรรศการและแผนผังของโครงงานมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์ ดงึ ดูด ความสนใจ เข้าใจง่าย (5) 6.3การนาเสนอดว้ ยวาจาแสดงถงึ การมคี วามรู้ ความเข้าใจในเร่ืองทีศ่ ึกษา พูดดว้ ยความมนั่ ใจส่ือสารชดั เจนตอบคาถามถกู ต้องตรงประเด็น (5) รวม รวมท้งั หมด (คะแนนเต็ม 40 คะแนน) ได้....................คะแนน

74 แบบทดสอบกอ่ น-หลังเรยี น การเรยี นร้โู ดยการทาโครงงาน คาช้ีแจง ให้เลือกคาตอบท่ีถูกต้องท่ีสุดเพียงข้อเดียว โดยกาเครื่องหมาย × หรือฝนด้วยดินสอลงใน กระดาษคาตอบทก่ี าหนดให้ ข้อสอบมี 10 ขอ้ ให้เวลา 10 นาที 1. ข้อใดคือสงิ่ สาคญั ของการเรียนร้โู ดยการทาโครงงาน ก. ทาให้มีอาชีพ มีรายได้ ข. ใช้เวลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์ ค. นาวัสดเุ หลือใช้มาทาใหเ้ กิดประโยชน์ ง. ใชก้ ระบวนการทางวิทยาศาสตร์ในการแกป้ ญั หา/หาคาตอบ 2. ข้อใดเปน็ โครงงานประเภทสารวจขอ้ มูล ก. การถังดักไขมนั ข. กระดาษสาจากหญ้าแฝก ค. สมนุ ไพรกาจดั ลกู นา้ ยุงลาย ง. การศกึ ษาวงจรชีวิตตัวหนอนแมลงศัตรูข้าว 3. ชอื่ โครงงาน ควรตงั้ อย่างไร ก. ตัง้ ใหส้ ่ือความวา่ โครงงานศึกษาเรอ่ื งอะไร ข. ตัง้ ให้ดึงดดู ความสนใจ ค. ตั้งใหเ้ ก๋ๆ แปลกใหม่ ๆ ง. ตง้ั ใหเ้ ป็นปริศนา น่าคน้ หา 4. วัตถปุ ระสงค์ของโครงงานควรเขยี นอย่างไร ก. เขียนว่าจะทาอะไร จะศกึ ษาอะไร ข. เขียนว่ามีประโยชนอ์ ย่างไร ค. เขียนว่าทาแลว้ จะไดอ้ ะไร ง. เขียนวา่ ทาไมถงึ ทา 5. การจดั ทาเค้าโครงของโครงงานเพ่ืออะไร ก. เพ่ือวางแผนการทาโครงงานล่วงหน้า ข. เพอื่ เตรียมนาเสนอผลการศกึ ษาโครงงาน ค. เพ่อื เตรียมความพร้อมก่อนลงมอื ปฏิบตั ิทาโครงงาน ง. เพอื่ กาหนดหวั ข้อการศึกษาเอกสารที่เก่ียวข้อง

75 6. ทาไมต้องรวบรวมขอ้ มูลที่เก่ยี วข้อง ก. เพื่ออ้างอิงให้โครงงานมีความนา่ เชอื่ ถือ ข. เพ่ือใหม้ คี วามรู้ ความเข้าใจในเรอื่ งที่ต้องการศึกษามากข้นึ ค. เพอ่ื เพมิ่ เน้ือหารายละเอยี ดของโครงงานใหม้ คี วามสมบรู ณ์ ง. เพราะเป็นหลักสากลของการเขยี นรายงานการวจิ ัย ต้องมบี ทท่ี 2 7. ผลการศึกษาโครงงานควรนาเสนอรูปแบบใดเพื่อใหเ้ ข้าใจง่าย ก. ตาราง ข. แผนภมู ิ ค. รปู ภาพ ง. ถูกทุกข้อ 8. ผลการศกึ ษาโครงงานตอ้ งตรงกบั ข้อใด ก. วัตถุประสงค์ ข. สมมตฐิ าน ค. ตวั แปรต้น ง. ตวั แปรตาม 9. บรรณานุกรม หมายถึงข้อใด ข. รายการเน้ือหาทีป่ รากฏอยใู่ นรายงานโครงงาน ก. การอธิบายศัพท์ยากที่จะปรากฏอยู่ในรายงานโครงงาน ค. รายการหนังสอื เอกสารทเี่ ก่ียวข้องกับการทารายงานโครงงาน ง. เนอ้ื หาทเ่ี สริมเพม่ิ เติมเพือ่ ให้รายงานโครงงานมคี วามสมบรู ณ์ย่ิงข้นึ 10. การประกวดโครงงานให้ความสาคญั กบั ประเดน็ ใดมากทีส่ ดุ ก. ความแปลกใหม่ ข. ประโยชนใ์ ชส้ อย ค. การใชว้ สั ดเุ หลือใช้ ง. การประหยัดพลังงาน

76 เฉลยแบบทดสอบก่อน-หลังเรียน การเรียนรโู้ ดยการทาโครงงาน ข้อท่ี คาตอบ ข้อที่ คาตอบ 1ง6ข 2ง7ง 3ก8ก 4ก9ค 5 ก 10 ข

77 แบบสอบถามวัดความพึงพอใจ ต่อการจัดกจิ กรรมการเรียนร้โู ดยการทาโครงงาน คาชี้แจง กกกกกกกโปรดทาเคร่ืองหมายถูก () หลงั ข้อความทีต่ รงกับระดับความพึงพอใจของนักศกึ ษา ระดบั ความพงึ พอใจ ที่ ขอ้ ความ เหน็ ดว้ ย เหน็ ดว้ ย เหน็ ดว้ ย เหน็ ด้วย เห็นด้วย มากทส่ี ุด มาก ปานกลาง น้อย นอ้ ยทีส่ ดุ ด้านบรรยากาศการเรียนรู้ 1 การจัดการเรียนรู้โดยการทาโครงงานน่าสนใจ ทาใหน้ ักศกึ ษาอยากเขา้ รว่ มกิจกรรม 2 การจัดการเรยี นรู้โดยการทาโครงงานช่วยให้ บรรยากาศในการเรียนรู้สนุกสนานเปน็ กันเอง ระหวา่ งเพื่อนในห้องเรยี น 3 การจัดการเรยี นรโู้ ดยการทาโครงงานชว่ ยให้ นกั ศกึ ษามีอิสระในการเรียนรู้ 4 การจดั การเรยี นรู้โดยการทาโครงงานชว่ ยให้ นักศึกษากล้าแลกเปล่ยี นความรู้ ความคดิ เห็นกับ เพอื่ น ด้านการจัดการเรียนรู้ 5 การจัดการเรียนรู้โดยการทาโครงงานมีกจิ กรรม การเรยี นร้ทู ฝ่ี กึ การทางานเป็นกลมุ่ 6 การจัดการเรียนร้โู ดยการทาโครงงานชว่ ยให้ นกั ศกึ ษากล้าคิด กล้าตอบคาถาม และกลา้ แสดง ความคิดเหน็ 7 การจดั การเรียนร้โู ดยการทาโครงงานช่วยให้ นักศึกษามีทกั ษะในการแสวงหาความรู้ สามารถ ค้นพบความรู้ดว้ ยตนเองจากแหลง่ เรียนรูต้ า่ ง ๆ ด้านประโยชน์ทไี่ ดร้ ับจากการเรียนรู้ 8 นกั ศกึ ษาสามารถนาความรู้ทีไ่ ดร้ บั ไปประยุกต์ใช้ ในชีวิตประจาวนั 9 นักศึกษาได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กบั เพ่ือน 10 นักศึกษาทางานอยา่ งเปน็ ระบบและรอบคอบ

78 แผนการพบกลุ่ม จัดกิจกรรมการเรยี นรูโ้ ดยการทาโครงงาน แผนการพบกลุ่ม คือ วิธีการจัดการเรียนรู้ท่ีกาหนดให้นักศึกษามาพบกัน โดยมีครูผู้สอน โครงงาน ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน ในภาคเรียนนั้น ๆ เป็น ผู้ดาเนินการให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ ด้วยการอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ในประเด็นศึกษาที่กาหนดไว้ ร่วมกัน นาผลการศึกษาดังกล่าวมาอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ คิดวิเคราะห์ข้อมูล และสรุปการเรียนรู้ที่ ได้ร่วมกัน ฝึกปฏิบัติทาใบงาน ตามที่ครูผู้สอนมอบหมาย และนักศึกษาต้องบันทึกผลการเรียนรู้ท่ีได้จาก การการทาใบงาน สาหรับในแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยโครงงานน้ีมีแผนการพบกลุ่มท้ังหมด 16 ครงั้ ดังนี้ คร้ังที่ วัน เดือน ปี แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นร้โู ดยการทาโครงงาน 1 เรอ่ื งท่ี 1 ความหมาย ความสาคัญ และประเภทของโครงงาน 2 เรื่องท่ี 2 ข้ันตอนการทาโครงงาน 3 เรอ่ื งที่ 3 การคิดและเลือกหัวเรอ่ื งโครงงาน 4 เรอ่ื งที่ 3 การคิดและเลือกหัวเรือ่ งโครงงาน 5 เรื่องท่ี 4 การเขยี นเค้าโครงของโครงงาน 6 เรอ่ื งที่ 4 การเขยี นเคา้ โครงของโครงงาน 7 เรือ่ งท่ี 4 การเขียนเคา้ โครงของโครงงาน 8 เรื่องที่ 5 การฝึกปฏิบตั กิ ารทาโครงงาน 9 เรอ่ื งท่ี 5 การฝึกปฏบิ ัติการทาโครงงาน 10 เรื่องที่ 5 การฝึกปฏิบตั กิ ารทาโครงงาน 11 เร่ืองท่ี 6 การเขยี นรายงานโครงงาน 12 เรอื่ งที่ 6 การเขียนรายงานโครงงาน 13 เรอ่ื งที่ 6 การเขียนรายงานโครงงาน 14 เรอ่ื งที่ 7 การจัดทาแผงโครงงานและการจัดนทิ รรศการ ประกอบแผงโครงงาน 15 เรือ่ งท่ี 7 การจดั ทาแผงโครงงานและการจัดนทิ รรศการ ประกอบแผงโครงงาน 16 เรือ่ งท่ี 8 การนาเสนอผลงาน และการประเมนิ โครงงาน หมายเหตุ : แผนการพบกลุ่มสามารถปรบั ยดื หยุน่ ไดต้ ามเหตุการณ์ และความจาเปน็ ทัง้ ของ ครผู ู้สอนและนักศึกษา เพื่อให้การพบกลุ่มมปี ระสิทธภิ าพ และเกิดประสิทธิผล

79 ทป่ี รกึ ษา คณะผจู้ ดั ทา นายสมมาตร คงชน่ื สนิ ผอู้ านวยการ กศน. อาเภอสามพราน ครู วทิ ยฐานะชานาญการพเิ ศษ คณะผจู้ ดั ทา นางสวุ ลยั แจ่มจันทร์เกษม ครูอาสาสมัคร กศน. ทกุ คน ครู กศน.ตาบล ทกุ คน ครศู ูนย์การเรียนชมุ ชน ทุกคน ครูผ้สู อนคนพกิ าร รวบรวม/เรยี บเรียง นางสุวลยั แจ่มจันทร์เกษม ออกแบบปกรูปเล่มและพิมพ์ นายมานพ ปราชญ์อภิญญา บรรณาธกิ าร นายสมมาตร คงชืน่ สนิ นางสุวลัย แจ่มจันทรเ์ กษม