Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore คู่มือการใช้หลักสูตรวิชาหลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน

คู่มือการใช้หลักสูตรวิชาหลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน

Published by Suvalai S, 2020-05-07 02:59:47

Description: คู่มือการใช้หลักสูตรวิชาหลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน

Search

Read the Text Version

45 กกกกกกก4. ส่งิ ทไ่ี ม่ได้ปฏบิ ตั ติ ามแผน และเหตผุ ล............................................................................... ............................................................................................................................. ..................................... .................................................................................................................................................................. กกกกกกก5. การปรับปรุงแผนการจดั กจิ กรรมการเรียนร.ู้ .................................................................... ............................................................................................................................. ..................................... .............................................................................................. .................................................................... ลงชอื่ ................................................ (...........................................) ครผู ูส้ อน ความคดิ เหน็ ของผนู้ เิ ทศทไี่ ด้รับมอบหมายจากผบู้ ริหาร ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. ................................... ลงชอื่ ................................................... (...............................................) ตาแหน่ง........................................... ความคดิ เห็นของผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. ................................... ลงชือ่ .................................................... (...............................................) ตาแหนง่ ...........................................

46 แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย สาระการพัฒนาสังคม หัวเรอื่ งที่ 6 การเผยแพรห่ ลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชือ่ ความศรัทธา ความ ศักด์สิ ิทธิ์ และการสบื ทอดประเพณที เี่ กีย่ วขอ้ งกับวัดไรข่ ิง พระอาราม หลวง จานวน 30 ช่ัวโมง สถานท่ีจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ กศน.ตาบล . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . วัดไร่ขิง ตาบลไรข่ งิ อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ช่อื ครูผสู้ อน วิทยากร ภูมิปญั ญา 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . มาตรฐานการเรยี นรู้ กกกกกกกมาตรฐานที่ 5.2 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ เห็นคุณคา่ และสบื ทอดศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี เพื่อการอย่รู ว่ มกนั อย่างสนั ติสขุ ตัวชี้วดั กกกกกกก1. สามารถเผยแพร่หลกั ธรรมคาสอน การถา่ ยทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศกั ด์สิ ิทธิ์ และการสบื ทอดประเพณีทเี่ ก่ียวข้องกับวัดไร่ขงิ พระอารามหลวงด้วยสื่อรูปแบบต่าง ๆ ได้ กกกกกกก2. ตระหนกั เห็นคณุ ค่าของการเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถา่ ยทอดความเชอื่ ความศรทั ธา ความศกั ดส์ิ ิทธิ์ และการสืบทอดประเพณีที่เก่ยี วข้องกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวงด้วยสื่อรปู แบบตา่ ง ๆ จดุ ประสงค์ กกกกกกก1. สามารถเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชื่อ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธิ์ และการสบื ทอดประเพณที ่ีเก่ียวขอ้ งกบั วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวงด้วยสื่อรปู แบบตา่ ง ๆ ได้ ( K, P ) กกกกกกก2. ตระหนกั เหน็ คณุ ค่าของการเผยแพรห่ ลักธรรมคาสอน การถา่ ยทอดความเชือ่ ความศรทั ธา ความศกั ด์ิสิทธิ์ และการสืบทอดประเพณีท่เี กย่ี วข้องกับวัดไรข่ งิ พระอารามหลวงด้วยส่อื รปู แบบต่าง ๆ ( A )

47 สาระสาคัญ กกกกกกกหวั เร่ืองท่ี 6 การเผยแพร่หลกั ธรรมคาสอน การถา่ ยทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความ ศักดสิ์ ิทธิ์ และการสบื ทอดประเพณที เี่ กี่ยวข้องกบั วัดไร่ขิง พระอารามหลวง มีสาระสาคัญ ดังนี้ กกกกกกก1. การเผยแพร่หลักธรรมคาสอนของวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ด้วยส่ือรูปแบบต่าง ๆ หมายถึง การทาให้ประชาชนในอาเภอสามพราน หรือบุคคลท่ีมากราบสักการะมาท่องเท่ียวเย่ียมชม ได้เขา้ ใจในหลกั ธรรมของเจา้ อาวาสท้ังในอดีตและปจั จุบัน ไดน้ าไปใชใ้ นการดาเนินชวี ติ โดยผูเ้ ผยแพร่ ต้องยึดหลักการส่ือสาร ผ่านการส่ือสารในรูปแบบต่าง ๆ โดยเฉพาะส่ือเอกสาร ในหัวเร่ืองท่ี 6 น้ี เลือกใช้ แผ่นพับเป็นส่ือหลักในการเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศกั ด์สิ ทิ ธ์ิ และการสบื ทอดประเพณีท่ีเก่ยี วขอ้ งกบั วัดไร่ขิง พระอารามหลวง กกกกกกก2. การถ่ายทอด ความเชื่อ ความศรัทธา ความศักด์ิสิทธ์ิ ที่มีต่อหลวงพ่อวัดไร่ขิง ด้วยสื่อ รูปแบบต่าง ๆ หมายถึง การทาให้ประชาชนในอาเภอสามพราน หรือบุคคลท่ีมากราบสักการะมา ท่องเที่ยวเยี่ยมชมได้เข้าใจ และเกิดความศรัทธา เล่ือมใสต่อองค์หลวงพ่อวัดไร่ขิง ผู้เผยแพร่ต้องยึด หลักการสื่อสาร ผา่ นการสื่อสารในรปู แบบตา่ ง ๆ โดยเฉพาะสื่อเอกสาร ในหวั เรอ่ื งท่ี 6 นเ้ี ลือกใช้ แผ่น พับเป็นสื่อหลักในการเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชื่อ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธ์ิ และการสืบทอดประเพณีทเี่ กี่ยวขอ้ งกับวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง กกกกกกก3. การสืบทอดประเพณีที่เกี่ยวข้องกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวงด้วยส่ือรูปแบบต่าง ๆ หมายถึง การทาให้ประชาชนในอาเภอสามพราน หรือบุคคลที่มากราบสักการะมาท่องเที่ยวเย่ียมชม ไดเ้ ขา้ ใจในประเพณีตา่ ง ๆ ทีม่ ใี นวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง โดยผู้เผยแพร่ตอ้ งยดึ หลกั การสือ่ สาร ผ่าน การส่ือสารในรูปแบบต่าง ๆ โดยเฉพาะส่ือเอกสาร ในหัวเร่ืองที่ 6 น้ีเลือกใช้ แผ่นพับเป็นสื่อหลักใน การเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธิ์ และการสืบทอด ประเพณีท่ีเกย่ี วข้องกับวดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง ชน้ิ งาน ภาระงาน กกกกกกก1. ชน้ิ งานเอกสารการเรียนรู้ด้วยตนเอง กกกกกกก2. ชน้ิ งานสอ่ื แผ่นพบั หวั เรือ่ งท่ี 6 การเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่อื ความศรัทธา ความศกั ดสิ์ ิทธิ์ และการสืบทอดประเพณที เ่ี ก่ียวขอ้ งกับวัดไร่ขงิ พระอารามหลวง สาระการเรียนรู้ กกกกกกก1. การเผยแพรห่ ลักธรรมคาสอนของวดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง ด้วยส่อื รูปแบบตา่ ง ๆ กกกกกกก2. การถ่ายทอด ความเช่ือ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธิ์ ที่มตี อ่ หลวงพอ่ วัดไรข่ งิ กกกกกกก3. การสบื ทอดประเพณีท่เี ก่ยี วขอ้ งกับวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ กกกกกกก1. ทกั ษะการคิดเปน็ กกกกกกก2. ทกั ษะการแสวงหาความรู้

48 กจิ กรรมการเรยี นรู้ กกกกกกก1. ข้นั เตรียมการ ประกอบดว้ ย กกกกกกก1. 1.1 เตรียมตนเองของครู ได้แก่ ศึกษาหลักสูตรเน้ือหาท่ีเกี่ยวข้องกับหัวเรื่องท่ี 6 การ เผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธิ์ และการสืบทอด ประเพณที ่ีเกยี่ วข้องกบั วัดไรข่ ิง พระอารามหลวง รวมถงึ เขยี นแผนการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ กกกกกกก1. 1.2 เตรียมนักศึกษา ได้แก่ ให้ข้อมูลวิธีการศึกษาเรียนรู้ หัวเรื่องที่ 6 การเผยแพร่ หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชื่อ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธิ์ และการสืบทอดประเพณีที่ เก่ยี วข้องกับวดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง กกกกกกก1. 1.3 เตรียมวัสดุอุปกรณ์ ส่ือการเรียนรู้ ได้แก่ สื่อเอกสาร ประกอบด้วย ใบความรู้ ใบงาน หนังสือเรียน และหนังสือที่เก่ียวข้อง สื่ออิเล็คทรอนิกส์ ชนิดเว็ปไซต์ และส่ือแหล่งเรียนรู้ในชุมชน คือ หอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี” อาเภอสามพรานให้จดั เตรยี มหนังสอื ท่เี กีย่ วขอ้ งให้พรอ้ ม กกกกกกก1. 1.4 เตรียมสถานที่ ให้พร้อมจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ได้แก่ จัดเตรียมโต๊ะ เก้าอี้ ให้เพียงพอ กับนักศึกษา ตรวจสอบแสงสว่าง การระบายอากาศ และจัดบรรยากาศของห้องเรียนให้เอ้ือต่อการเรียนรู้ กกกกกกก2. ข้ันสอน ประกอบด้วย กกกกกกก1. 2.1 ข้ันนา ครูผู้สอนชี้แนะนักศึกษาให้เห็นความสาคัญของหัวเรื่องท่ี 6 การเผยแพร่ หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศักด์ิสิทธ์ิ และการสืบทอดประเพณีท่ี เกีย่ วขอ้ งกบั วดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง ท่ีไดเ้ รยี นรู้ กกกกกกก1. 2.2 ข้ันสอน กกกกกกก1. 2.2 2.2.1 บรรยาย สรุปหวั เร่อื งท่ี 6 การเผยแพรห่ ลักธรรมคาสอน การถา่ ยทอดความ เชอ่ื ความศรัทธา ความศกั ดส์ิ ิทธิ์ และการสบื ทอดประเพณีที่เกยี่ วขอ้ งกบั วัดไร่ขงิ พระอารามหลวง กกกกกกก1. 2.2 2.2.2 ครผู ู้สอน และนกั ศึกษาร่วมกนั กาหนดประเด็นการศกึ ษา เรอื่ ง การเผยแพร่ หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธ์ิ และการสืบทอดประเพณีท่ี เกยี่ วขอ้ งกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวง และมอบหมายใหไ้ ปศกึ ษาคน้ คว้าจากส่อื ทีห่ ลากหลาย กกกกกกก1. 2.2 2.2.3 ให้นักศึกษา บันทึกผลการศึกษาค้นคว้าลงในเอกสารการเรียนรู้ด้วยตนเอง (กรต.) กกกกกกก1. 2.2 2.2.4 นักศึกษามาพบกลุ่มตามนัดหมาย ขณะพบกลุ่มมีการอภิปรายแลกเปลี่ยน เรียนรู้ และคิดวิเคราะหข์ อ้ มูลทไ่ี ด้จากการศึกษาค้นควา้ รวมถงึ สรุปผลการเรียนร้รู ่วมกนั กกกกกกก1. 2.2 2.2.5 นาสรุปผลการเรียนรู้ที่ได้ นาไปบันทึกในเอกสารการเรียนรู้ด้วยตนเอง (กรต.) กกกกกกก1. 2.2 2.2.6 นาสรุปผลการเรียนรู้ที่ได้ไปปฏิบัติทาใบงาน และผลิตส่ือแผ่นพับเพ่ือการ เผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชื่อ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธิ์ และการสืบทอด ประเพณที เ่ี กยี่ วข้องกบั วัดไรข่ งิ พระอารามหลวง สง่ ครผู ู้สอน กกกกกกก1. 2.3 ขั้นสรุป กกกกกกก1. 2.2 ครูผู้สอนและนักศึกษาร่วมกันสรุปการเรียนรู้ท่ีได้จากหัวเร่ืองท่ี 6 การเผยแพร่ หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเช่ือ ความศรัทธา ความศักด์ิสิทธิ์ และการสืบทอดประเพณีที่

49 เก่ยี วขอ้ งกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวง และใหน้ กั ศึกษาบนั ทึกผลการเรียนรู้ท่ีได้จากหวั เร่ืองท่ี 6 ลงใน เอกสารการเรยี นรดู้ ้วยตนเอง (กรต.) กกกกกกก3. ขนั้ ประเมนิ ผล ประกอบด้วย กกกกกกก1. 3.1 ขณะจดั การเรยี นรู้ ประเมนิ ความกา้ วหนา้ ด้วยวธิ ีการ กกกกกกก1. 2.2 3.1.1 การสงั เกต กกกกกกก1. 2.2 3.1.2 การซักถาม การตอบคาถาม กกกกกกก1. 2.2 3.1.1 ตรวจเอกสารการเรยี นรดู้ ้วยตนเอง (กรต.) กกกกกกก1. 2.2 3.1.1 ตรวจสอ่ื แผน่ พบั ประชาสัมพันธ์ เรือ่ ง การเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การ ถา่ ยทอดความเชื่อ ความศรัทธา ความศกั ดสิ์ ิทธิ์ และการสืบทอดประเพณีท่ีเกีย่ วข้องกบั วดั ไร่ขิง พระ อารามหลวง กกกกกกก1. 3.2 หลงั จากการเรยี นรู้ ประเมินผลรวมดว้ ยวิธีการ กกกกกกก1. 2.2 3.2.1 ตอบแบบทดสอบวดั ความรู้ กกกกกกก1. 2.2 3.2.2 ตอบแบบสอบถามวดั ทกั ษะ กกกกกกก1. 2.2 3.2.3 ตอบแบบสอบถามวดั เจตคติต่อรายวิชา สือ่ การเรยี นรู้ กกกกกกก1. สอื่ เอกสาร กกกกกกก1. 1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1. 1.2 ใบงาน กกกกกกก1. 1.3 หนงั สือเรียน สาระการพัฒนาสังคม รายวชิ า สค33136 หลวงพ่อวดั ไรข่ ิง มิ่งมงคล คนสามพราน ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย กกกกกกก1. 1.4 หนงั สอื ทเี่ ก่ยี วขอ้ งกบั หลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน ไดแ้ ก่ กกกกกกก1. 1.4 1.4.1 หนังสอื เรยี นสาระความรพู้ ืน้ ฐาน(วิชาเลือก) รายวิชา พท 33012 สอื่ สารให้ มีประสทิ ธิภาพ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ผู้แตง่ ประยนต์ ทรพั ยเ์ จริญ ปีท่ีพมิ พ์ 2557 บรษิ ัท เอก พิมพไ์ ท จากดั กกกกกกก1. 1.4 1.4.2 หนังสือภาษาไทยเพื่อการส่อื สารและการสืบค้น ผูแ้ ต่ง สถาบันราชภฏั สวน ดุสิต ปีทีพ่ มิ พ์ 2542 บรษิ ทั เธริ ์ดเวฟ เอด็ ดูเคชั่น จากัด กกกกกกก1. 1.4 1.4.3 พจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลมิ พระเกียรติพระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 กรงุ เทพ ฯ ผู้แตง่ ราชบณั ฑติ ยสถาน ปที พี่ มิ พ์ 2556 บริษทั ศริ วิ ัฒนาอินเตอรพ์ รน้ิ ท์จากัด(มหาชน) กกกกกกก2. ส่ืออิเลค็ ทรอนิกส์ กกกกกกก1. 2.1 Website ไดแ้ ก่ กกกกกกก1. 1.4 2.1.1 เรื่อง การสื่อสาร ผ้เู ขียน Cheshire cat สืบคน้ จาก http://www.chakkham. ac.th/technology/network/datacommu.html

50 กกกกกกก1. 1.4 2.1.2 เร่ือง การส่ือสาร (Communication) ผเู้ ขียน ศูนยส์ อ่ื สารนานาชาตแิ หง่ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั สืบค้นจาก http://www.chulapedia.chula.ac.th/index.php การสอื่ สาร (Communication) กกกกกกก1. 1.4 2.1.3 เร่อื ง แผน่ พบั ผเู้ ขยี น ครจู ริ ชั สบื ค้นจาก https://www.slideshare.net/ krujirach/ss-27963041 กกกกกกก1. 1.4 2.1.4 เรื่อง แผน่ พับ ผู้เขียน อโณทัย เช่ยี วชาญ สบื คน้ จาก http://anothai573. blogspot.com/2011/06/blog-post.html กกกกกกก1. 1.4 2.1.5 เรอ่ื ง แผ่นพับ ผู้เขียน มนญู ไชยสมบรู ณ์ สบื คน้ จาก https://www. gotoknow.org/posts/313319 กกกกกกก1. 1.4 2.1.6 เรอ่ื ง การสรา้ งแผ่นพบั ผ้เู ขียน สถาบันพัฒนาครคู ณาจารยแ์ ละบุคลากร ทางการศึกษา (สคบศ.) สบื ค้นจากhttp://www.nidtep.go.th/web/files/280157_02.pdf กกกกกกก1. 1.4 2.1.7 เรื่อง การสรา้ งแผน่ พับ ผู้เขียน มหาวทิ ยาลัยราชภฏั อดุ รธาน.ี สบื ค้นจาก http://academic.udru.ac.th/samawan/content/floderDesign.pdf กกกกก1. 1.4 2.1.8 เรื่อง การสร้างแผน่ พบั ผู้เขยี น Sureechay Phuengnam สืบคน้ จาก http://kruhugphaeng.blogspot.com/ กกกกกกก3. สอื่ แหลง่ เรียนรู้ในชุมชน กกกกกกก1. 3.1 วดั ไรข่ ิง พระอารามหลวง ท่อี ยู่ 51 หมู่ท่ี 2 ตาบลไรข่ งิ อาเภอสามพราน จังหวัด นครปฐม หมายเลขโทรศัพท์ 0-3431-1384 , 0-3432-3056 กกกกกกก1. 3.2 ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อาเภอสามพราน ที่อยู่ 51 หมู่ท่ี 2 ตาบล ไร่ขงิ อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม การวดั และประเมนิ ผล สง่ิ ทวี่ ดั เคร่อื งมอื วัด วิธกี ารวดั เกณฑ์ - ผ่านและไมผ่ า่ น 1. สามารถเผยแพร่ ขณะจัดการเรยี นรู้ - สังเกตขณะมาพบกลุ่มใน หลกั ธรรมคาสอน 1. แบบสังเกต เรอื่ งการมสี ว่ นร่วมในกิจกรรม การถ่ายทอดความเช่อื พฤติกรรมการเรยี นรู้ การพบกลุ่ม การตอบคาถาม ความศรัทธา ความ ของนักศึกษา รายวิชา ผลการตอบคาถามในใบงาน ศักดิส์ ทิ ธิ์ และการสืบ สค33136 หลวงพอ่ และเอกสารการเรยี นรูด้ ้วย ทอดประเพณที ่ี วดั ไรข่ งิ มงิ่ มงคล ตนเอง (กรต.) เก่ียวข้องกับวัดไร่ขิง คนสามพราน พระอารามหลวงดว้ ย สื่อรปู แบบตา่ ง ๆ ได้ (K)

51 ส่ิงท่ีวดั เคร่อื งมือวัด วธิ ีการวดั เกณฑ์ 2. แบบประเมนิ - ตรวจเอกสารการเรียนรดู้ ้วย -ผลการศึกษา เอกสารการเรยี นรู้ด้วย ตนเอง (กรต.)ในเร่ืองผล ค้นควา้ ผา่ น ได้ ตนเอง (กรต.) การศกึ ษาคน้ คว้าในประเดน็ ที่ 5 – 10 คะแนน กาหนด ผลการบันทึกสรปุ ผล - ผลการบนั ทกึ การเรียนรทู้ ่ีไดร้ ่วมกนั ผลการ สรุปผลการเรียนรู้ ตอบคาถามในใบงานแต่ละข้อ ที่ไดร้ ว่ มกนั ผา่ น ได้ 3 – 5 คะแนน - ผลการตอบ คาถามในใบงาน ผ่าน ได้ 3 – 5 คะแนน 3. แบบประเมนิ ส่ือท่ี - ตรวจสื่อแผ่นพับ และบนั ทึก - ผลการตรวจส่อื ผ้เู รยี นผลิตได้ ผลการตรวจลงในแบบประเมิน แผ่นพบั ถ้าได้ ส่อื แผน่ พับที่ใชใ้ นการเผยแพร่ 5 – 10 คะแนน หลังจดั การเรียนรู้ หลกั ธรรมคาสอน การถ่ายทอด ถอื ว่าผา่ น 4. แบบทดสอบวดั ความเชื่อ ความศรัทธา ความ ความรเู้ รอ่ื งที่ 6 การ ศกั ด์ิสิทธ์ิ และการสบื ทอด เผยแพรห่ ลกั ธรรมคา ประเพณีทเ่ี กีย่ วขอ้ งกบั วดั ไร่ขิง สอน การถ่ายทอด พระอารามหลวง มลี กั ษณะ ความเชื่อ ความศรทั ธา เปน็ มาตรวัด 5 ระดบั ดมี าก ความศักดส์ิ ิทธ์ิ และ ดี พอใช้ น้อย และไม่ดี การสืบทอดประเพณีที่ เกยี่ วขอ้ งกับวดั ไร่ขงิ - ใหน้ ักศกึ ษาทาแบบทดสอบ - นาคะแนนท่ีได้ พระอารามหลวง วัดความรปู้ ลายภาคเรียน หัวเร่ืองที่ 6 ไป นามาตรวจให้คะแนน ตอบถูก รวมกับหัวเรื่องที่ ให้ 1 คะแนน ตอบผดิ ให้ 0 เหลือ ถ้าได้ 12 - คะแนน หัวเร่ืองท่ี 6 การ 40 คะแนน ถือว่า เผยแพร่หลักธรรมคาสอน ผ่าน การถ่ายทอดความเชอ่ื ความ ศรัทธา ความศักดส์ิ ทิ ธ์ิ และ การสบื ทอดประเพณีที่ เกย่ี วขอ้ งกบั วัดไร่ขงิ พระ อารามหลวง

52 สงิ่ ท่ีวัด เครือ่ งมือวัด วิธกี ารวดั เกณฑ์ แบบสอบถามวดั ทกั ษะ - ผ่านตอ้ งมี 2. สามารถเผยแพร่ การเผยแพรห่ ลักธรรม - ให้นกั ศกึ ษาตอบแบบ คะแนน อยใู่ น หลักธรรมคาสอน การ คาสอน การถ่ายทอด สอบถามวดั ทักษะการผลิตสือ่ ระดับ พอใช้ ถึง ถา่ ยทอดความเช่ือ ความเช่อื ความศรทั ธา แผ่นพับการเผยแพรห่ ลกั ธรรม มาก ความศรัทธา ความ ความศกั ดิ์สิทธ์ิ และ คาสอน การถ่ายทอดความเชื่อ ศักดิ์สิทธิ์ และการสืบ การสืบทอดประเพณีที่ ความศรัทธา ความศกั ด์สิ ิทธ์ิ - ผา่ นตอ้ งมี ทอดประเพณีที่ เกี่ยวข้องกับวัดไร่ขิง และการสืบทอดประเพณีที่ คะแนน อยู่ใน เก่ยี วข้องกบั วดั ไร่ขิง พระอารามหลวง เกี่ยวขอ้ งกับวดั ไร่ขิง พระ ระดบั พอใช้ ถงึ พระอารามหลวงดว้ ย อารามหลวง มลี กั ษณะมาตร ดี สื่อรปู แบบต่าง ๆ ได้ แบบสอบถามวัดเจตคติ วดั 4 ระดบั คอื มาก พอใช้ (P) ตอ่ รายวิชา สค33136 นอ้ ย และทาไม่ได้ หลวงพอ่ วัดไร่ขิง มิ่ง 3. ตระหนกั เหน็ คณุ ค่า มงคล คนสามพราน - ให้นกั ศึกษาตอบแบบสอบถาม ของการเผยแพร่ วดั เจตคตติ อ่ รายวิชา สค หลักธรรมคาสอน การ 33136 หลวงพ่อวัดไร่ขงิ มงิ่ ถ่ายทอดความเชอ่ื ความ มงคล คนสามพราน มีลักษณะ ศรทั ธา ความศกั ด์สิ ทิ ธิ์ มาตรวัด 4 ระดับ คือ ดี พอใช้ และการสบื ทอด น้อย และไม่ได้ ประเพณีทเ่ี กี่ยวข้องกับ วัดไรข่ งิ พระอาราม หลวงดว้ ยสื่อรปู แบบ ตา่ ง ๆ ( A ) บันทกึ ผลหลงั สอน กกกกกกก1. ความสาเร็จในการจัดการเรียนรู้ หัวเร่ืองที่ 6 การเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การ ถา่ ยทอด ความเชอ่ื ความศรทั ธา ความศกั ด์สิ ิทธ์ิ และการสบื ทอดประเพณีท่ีเก่ียวข้องกบั วดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง กกกกกกก1. 1.1 ด้านความรู้ ผา่ น............คน ไม่ผ่าน............คน กกกกกกก1. 1.2 ด้านทกั ษะ ผ่าน............คน ไม่ผา่ น............คน กกกกกกก1. 1.3 ด้านเจตคติ ผ่าน............คน ไมผ่ า่ น............คน 2. ปัญหาหรอื อปุ สรรคในการจดั การเรียนร.ู้ ....................................................................... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................

53 3. แนวทางการแก้ไขปัญหาหรืออปุ สรรค........................................................................... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ 4. สิ่งที่ไมไ่ ดป้ ฏิบัติตามแผน และเหตผุ ล............................................................................ ............................................................................................................................. ................................ ...................................................................................................................................... ....................... 5. การปรับปรุงแผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้.................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ................................................................................................. ............................................................ ............................................................................................................................. ................................ ลงชอ่ื ............................................ (...........................................) ครผู ้สู อน ความคดิ เห็นของผนู้ ิเทศที่ไดร้ บั มอบหมายจากผูบ้ ริหาร ............................................................................................................................. ................................. ................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ................................. ลงชื่อ................................................ (...............................................) ตาแหน่ง........................................... ความคิดเห็นของผ้บู รหิ ารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................. ................................. ................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ................................. ลงชอื่ ................................................ (...............................................) ตาแหนง่ ...........................................

54 แผนการพบกลุม่ แผนการพบกลุ่ม คือ วิธีการจัดการเรียนรู้ท่ีกาหนดให้นักศึกษามาพบกัน โดยมีครูผู้สอน หลกั สูตรรายวชิ า สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ในภาคเรียน นั้น ๆ เป็นผู้ดาเนินการให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ ด้วยการอภิปรายแลกเปล่ียนเรียนรู้ ในประเด็น ศึกษาที่กาหนดไว้ร่วมกัน นาผลการศึกษาดังกล่าวมาอภิปรายแลกเปล่ียนเรียนรู้ คิดวิเคราะห์ข้อมูล และสรุปการเรียนรู้ที่ได้ร่วมกัน ฝึกปฏิบัติทาใบงาน หรือช้ินงาน หรือภาระงาน ตามท่ีครูผู้สอน มอบหมาย และนักศึกษาต้องบันทกึ ผลการเรียนรู้ที่ไดจ้ ากการฝึกปฏิบัติ สาหรับในหลักสูตรรายวิชาน้ี มีแผนการพบกลุ่มทั้งหมด 3 ครงั้ ดงั น้ี ครั้งท่ี 1 สปั ดาห์ที่ 6 ณ กศน. ตาบล…………… ครง้ั ที่ 2 สัปดาห์ท่ี 8 ณ กศน. ตาบล…………… ครง้ั ท่ี 3 สปั ดาหท์ ี่ 12 ณ กศน. ตาบล…………… หมายเหตุ : แผนการพบกลมุ่ สามารถปรับยืดหยุน่ ได้ตามเหตกุ ารณ์ และความจาเปน็ ท้งั ของ ครผู ูส้ อนและนักศึกษา เพอื่ ให้การพบกล่มุ มปี ระสทิ ธิภาพ และเกิดประสิทธผิ ล

55 ตวั อย่างแผนการพบกลุ่ม หลักสตู รรายวชิ า สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม สัปดาหท์ ่ี ครง้ั ท่ี (วันท.ี่ ...... สถานท่ี ประเดน็ ศึกษา กิจกรรมท่ีต้องปฏิบตั ิ เดือน……......... พ.ศ. ..........) 1 สปั ดาหท์ ่ี 6 กศน. ตาบล 1. ประวตั หิ ลวงพอ่ วดั ไร่ขิง นักศกึ ษาพบกล่มุ (วนั ท่ี 10 ธันวาคม ไร่ขงิ ความเชอ่ื ความศรัทธา อภิปรายแลกเปล่ียน พ.ศ. 2560) ความศกั ด์สิ ทิ ธ์ิ ของหลวง เรียนรใู้ นประเดน็ ศึกษา พอ่ วัดไร่ขิง วิเคราะห์ข้อมูล 2. สถานทตี่ ้ัง และแผนที่ สรุปการเรียนรู้รว่ มกัน การเดนิ ทาง ความเปน็ มา ทาใบงาน และเอกสาร และศลิ ปกรรมในวดั ไร่ขงิ รายงาน เรื่อง หลวงพ่อ พระอารามหลวง วัดไรข่ ิง มิ่งมงคล 3. ลาดับเจา้ อาวาส คนสามพรานสง่ วัดไร่ขงิ พระอารามหลวง ครผู ูส้ อน หลักธรรมคาสอนของ พระอบุ าลีคุณปู มาจารย์ อดตี เจา้ อาวาสวัดไรข่ งิ พระอารามหลวง และ หลกั ธรรมคาสอนของ พระเทพศาสนาภิบาล เจ้าอาวาสวัดไรข่ งิ พระอารามหลวง

56 สัปดาห์ที่ คร้งั ท่ี (วันที.่ ...... สถานที่ ประเด็นศึกษา กิจกรรมท่ีต้องปฏิบัติ เดือน……......... พ.ศ. ..........) 2 สปั ดาห์ที่ 8 กศน. ตาบล 1. บารมขี องหลวงพอ่ วดั นักศึกษาพบกลุม่ อภปิ ราย (วันท่ี 24 ธนั วาคม ไร่ขิง ไรข่ งิ ท่ีมตี อ่ ชมุ ชนและ แลกเปลย่ี นเรียนรใู้ น พ.ศ. 2560) ประชาชนในด้านตา่ ง ๆ ประเดน็ ศึกษา วเิ คราะห์ 2. การปฏบิ ัตติ น กอ่ น ข้อมลู สรปุ การเรยี นรู้ เข้ารว่ มประเพณี ขณะ ร่วมกนั ทาใบงาน เอกสาร เขา้ รว่ มประเพณี และ รายงาน เรือ่ ง หลวงพ่อวดั หลังเสร็จส้ินประเพณี ไรข่ งิ มงิ่ มงคล คนสาม ทเี่ ก่ยี วข้องกบั วดั ไร่ขิง พราน และผลติ สื่อแผน่ พับ พระอารามหลวงได้ตาม เพื่อการเผยแพรห่ ลักธรรม กาลเทศะ คาสอน การถา่ ยทอดความ 3. การเผยแพร่หลกั ธรรม เชื่อ ความศรัทธา ความ คาสอน การถ่ายทอด ศกั ด์ิสิทธิ์ และการสืบทอด ความเชือ่ ความศรทั ธา ประเพณีทเี่ กีย่ วข้องกับวดั ความศกั ดิส์ ทิ ธ์ิ และการ ไรข่ ิง พระอารามหลวง ส่ง สบื ทอดประเพณที ่ี ครผู ูส้ อน เกีย่ วขอ้ งกบั วัดไร่ขิง พระ อารามหลวง 3 สปั ดาห์ที่ 12 กศน. ตาบล 1. เอกสารรายงาน เร่ือง นักศกึ ษาพบกลมุ่ นาเสนอ (วันที่ 21 มกราคม ไร่ขิง หลวงพ่อวดั ไร่ขิง เอกสารรายงาน เรื่อง พ.ศ. 2561) ม่งิ มงคล คนสามพราน หลวงพ่อวัดไรข่ ิง ม่ิงมงคล 2. ส่ือแผน่ พบั เพอ่ื คนสามพราน และสอ่ื แผน่ การเผยแพรห่ ลักธรรมคา พับเพื่อการเผยแพร่ สอน การถ่ายทอดความ หลกั ธรรมคาสอน เชือ่ ความศรทั ธา การถ่ายทอดความเชอ่ื ความศักด์ิสิทธิ์ และ ความศรัทธา ความ การสบื ทอดประเพณีที่ ศักดิส์ ิทธิ์ และการสืบทอด เก่ียวข้องกับวดั ไร่ขิง ประเพณีทเ่ี ก่ยี วข้องกบั วดั พระอารามหลวง ไรข่ ิง พระอารามหลวง อภิปรายแลกเปล่ียนเรยี นรู้ วิเคราะหข์ ้อมูล สรุป การเรียนร้รู ่วมกนั

57 สื่อการเรียนรู้ กกกกกกกกกกกก กกกกกกกหลักสูตรรายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มี ส่ือการเรียนรู้ ประกอบด้วย (1) ส่ือเอกสาร (2) ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ (3) ส่ือบุคคลและภูมิปัญญา และ (4) สือ่ แหล่งเรียนร้ใู นชมุ ชน ที่ช่วยให้นักศึกษามีการเรียนรู้ได้สมบูรณ์มากยิ่งข้นึ บรรลุมาตรฐานการเรียนรู้ โดยมรี ายละเอียดของส่ือดงั กลา่ วของแต่ละหวั เร่ืองดงั นี้ กกกกกกกหัวเรอ่ื งท่ี 1 หลวงพ่อวดั ไร่ขิง มีสื่อการเรียนรทู้ ีส่ าคัญได้แก่ กกกกกกก1.1 สื่อเอกสาร กกกกกกก1.1 1.1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1.1 1.1.2 ใบงาน กกกกกกก1.1 1.1.3 หนงั สือเรียน สาระการพัฒนาสังคม รายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย กกกกกกก1.1 1.1.4 หนังสอื ที่เกีย่ วขอ้ งกบั หลวงพ่อวัดไร่ขงิ ม่ิงมงคล คนสามพราน ได้แก่ กกกกกกก1.1 6.1.4 1) ประวตั หิ ลวงพ่อวดั ไร่ขิง ผู้แต่ง วดั ไร่ขิง พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม ปที ่พี ิมพ์ 2560 โรงพิมพ์ หจก.พี วาย พร้ินตง้ิ จากัด กกกกกกก1.1 6.1.4 2) งานเทศกาลนมสั การปิดทองหลวงพอ่ วัดไร่ขงิ ผู้แต่ง วดั ไร่ขิง พระอาราม หลวง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ปที พี่ ิมพ์ 2559 โรงพิมพ์ หจก.สามลดา กกกกกกก1.1 6.1.4 3) พธิ ีบาเพญ็ กุศลทักษิณากตเวทติ าทาน ครบ 94 ปี ชาตกาล ผแู้ ตง่ วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ปีที่พิมพ์ 2559 โรงพมิ พ์ หจก.พี วาย พรน้ิ ติ้ง จากดั กกกกกกก1.1 6.1.4 4) หนงั สืออ่านเพ่ิมเติมชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 1 ชุมชนคนไรข่ ิง ผู้แต่ง ศริ ประภา จังพานชิ ปีท่ีพิมพ์ 2557 กกกกกกก1.2 ส่อื บคุ คล และภมู ปิ ัญญา กกกกกกก1.1 1.2.1 พระเทพศาสนาภบิ าล เจ้าอาวาสวัดไรข่ งิ พระอารามหลวง ทอี่ ยวู่ ดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มคี วามเชี่ยวชาญเรื่อง ประวัตหิ ลวงพอ่ วัดไร่ขิง หลกั ธรรมคาสอน หมายเลขโทรศพั ท์ 0-3431-1384 และ 0-3432-3056 กกกกกกก1.3 ส่ือแหล่งเรยี นร้ใู นชุมชน กกกกกกก1.1 1.3.1 วดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง ที่อยู่ 51 หมทู่ ่ี 2 ตาบลไรข่ ิง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม หมายเลขโทรศพั ท์ 0-3431-1384 และ 0-3432-3056 กกกกกกก1.1 1.3.2 ห้องสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อาเภอสามพราน ท่ีอยู่ 51 หมทู่ ี่ 2 ตาบล ไรข่ งิ อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม

58 กกกกกกกหวั เรื่องท่ี 2 วดั ไร่ขิง พระอารามหลวง มีส่ือการเรยี นรู้ท่ีสาคัญได้แก่ กกกกกกก2.1 สอ่ื เอกสาร กกกกกกก1.1 2.1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1.1 2.1.2 ใบงาน กกกกกกก1.1 2.1.3 หนงั สือเรียน สาระการพัฒนาสงั คม รายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไรข่ ิง ม่งิ มงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กกกกกกก1.1 2.1.4 หนงั สอื ท่เี กีย่ วข้องกบั หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่งิ มงคล คนสามพราน ได้แก่ กกกกกกก1.1 6.1.4 1) ประวตั หิ ลวงพอ่ วดั ไร่ขิง ผ้แู ตง่ วดั ไรข่ ิงพระอารามหลวงอาเภอสามพราน จังหวัด นครปฐม ปที ีพ่ ิมพ์ 2560 โรงพมิ พ์ หจก.พี วาย พร้ินต้ิง จากัด กกกกกกก1.1 6.1.4 2) งานเทศกาลนมัสการปิดทองหลวงพอ่ วดั ไร่ขิง ผ้แู ตง่ วัดไร่ขงิ พระอาราม หลวง อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ปที พี่ ิมพ์ 2559 โรงพมิ พ์ หจก.สามลดา กกกกกกก1.1 6.1.4 3) หนังสืออ่านเพ่ิมเติมชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี1ชุมชนคนไร่ขิงผู้แต่ง ศิรประภา จังพานชิ ปที พี่ ิมพ์ 2557 กกกกกกก2.2 สอื่ บุคคล กกกกกกก1.1 2.2.1 พระเทพศาสนาภิบาลเจ้าอาวาสวัดไรข่ ิง พระอารามหลวง ท่ีอยู่ วัดไร่ขิง พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม มีความเชีย่ วชาญเร่ือง ประวัติหลวงพอ่ วดั ไรข่ ิง หลกั ธรรมคาสอน หมายเลขโทรศัพท์ 0-3431-1384 , 0-3432-3056 กกกกกกก2.3 สือ่ แหลง่ เรียนรู้ในชมุ ชน กกกกกกก1.1 2.3.1 วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง ท่อี ยู่ 51 หมทู่ ่ี 2 ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม หมายเลขโทรศัพท์ 0-3431-1384 , 0-3432-3056 กกกกกกก1.1 2.3.2 หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อาเภอสามพราน ท่ีอยู่ 51 หม่ทู ่ี 2 ตาบลไรข่ งิ อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม กกกกกกกหวั เรือ่ งท่ี 3 เจ้าอาวาสวดั ไร่ขงิ และหลักธรรมคาสอน มสี อื่ การเรียนรูท้ ่ีสาคัญไดแ้ ก่ กกกกกกก3.1 สอ่ื เอกสาร กกกกกกก1.1 3.1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1.1 3.1.2 ใบงาน กกกกกกก1.1 3.1.3 หนงั สอื เรียน สาระการพฒั นาสงั คม รายวิชา สค33136 หลวงพอ่ วัดไร่ขิง มง่ิ มงคล คนสามพราน ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย กกกกกกก1.1 3.1.4 หนงั สือที่เกี่ยวขอ้ งกบั หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน ได้แก่ กกกกกกก1.1 6.1.4 1) ประวตั ิหลวงพ่อวัดไรข่ ิง ผแู้ ตง่ วัดไรข่ งิ พระอารามหลวง อาเภอ สามพราน จงั หวัดนครปฐม ปีท่พี มิ พ์ 2560 โรงพิมพ์ หจก.พี วาย พริ้นติง้ จากัด กกกกกกก1.1 6.1.4 2) งานเทศกาลนมสั การปิดทองหลวงพ่อวดั ไร่ขงิ ผแู้ ตง่ วัดไร่ขงิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ปที ี่พิมพ์ 2559 โรงพิมพ์ หจก.สามลดา กกกกกกก1.1 6.1.4 3) ปัญญานิพนธ์ ผูแ้ ตง่ วัดไรข่ ิง พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม ปีทพ่ี ิมพ์ 2559 โรงพิมพ์ หจก.สามลดา

59 กกกกกกก1.1 6.1.4 4) บทบาทการเผยแผพ่ ระพุทธศาสนาของพระอุบาลคี ุณปู มาจารย์ (ปัญญา อินทฺ ปญโฺ ญ) ผ้แู ต่ง พระปลัดสามารถ ฮมฺมธาโร (ชีวะพฤกษ)์ จังหวดั พระนครศรีอยุธยา ปที พ่ี ิมพ์ 2549 ไม่ปรากฏโรงพิมพ์ กกกกกกก1.1 6.1.4 5) วนั มลู นธิ ิวดั ไรข่ งิ ผู้แตง่ วัดไรข่ ิง พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม ปที พี่ ิมพ์ 2555 (ม.ป.พ.) กกกกกกก3.2 สอ่ื บคุ คล กกกกกกก1.1 3.2.1 พระเทพศาสนาภิบาล เจ้าอาวาสวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง ทอี่ ยู่ วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มคี วามเชย่ี วชาญเร่ือง ประวัติหลวงพอ่ วดั ไร่ขิง หลักธรรมคาสอน หมายเลขโทรศพั ท์ 0-3431-1384 และ 0-3432-3056 กกกกกกก3.3 ส่อื แหลง่ เรียนรูใ้ นชุมชน กกกกกกก1.1 3.3.1 วดั ไรข่ ิง พระอารามหลวง ที่อยู่ 51 หม่ทู ี่ 2 ตาบลไรข่ ิง อาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม หมายเลขโทรศัพท์ 0-3431-1384 , 0-3432-3056 กกกกกกก1.1 3.3.2 หอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี” อาเภอสามพราน ที่อยู่ 51 หมทู่ ี่ 2 ตาบล ไร่ขงิ อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม กกกกกกกหัวเรอ่ื งท่ี 4 บารมีของหลวงพ่อวัดไร่ขิงที่มตี อ่ ชุมชนและประชาชน มีสอ่ื การเรียนรทู้ ีส่ าคญั ไดแ้ ก่ กกกกกกก4.1 ส่ือเอกสาร กกกกกกก1.1 4.1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1.1 4.1.2 ใบงาน กกกกกกก1.1 4.1.3 หนงั สือเรียน สาระการพัฒนาสังคม รายวิชา สค 33136 หลวงพ่อวดั ไรข่ งิ มงิ่ มงคล คนสามพราน ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย กกกกกกก1.1 4.1.4 หนังสือทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน ได้แก่ กกกกกกก1.1 6.1.4 1) ประวตั หิ ลวงพอ่ วัดไร่ขงิ ผู้แตง่ วัดไร่ขงิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม ปีทพ่ี ิมพ์ 2560 โรงพมิ พ์ หจก.พี วาย พริ้นต้ิง จากดั กกกกกกก1.1 6.1.4 2) งานเทศกาลนมัสการปดิ ทองหลวงพ่อวดั ไร่ขิง ผ้แู ตง่ วัดไร่ขิง พระอาราม หลวงอาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม ปีทพ่ี ิมพ์ 2559 โรงพิมพ์ หจก.สามลดา กกกกกกก1.1 6.1.4 3) พธิ ีบาเพญ็ กศุ ลทักษณิ ากตเวทติ าทาน ครบ 94 ปี ชาตกาล ผแู้ ต่ง วดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ปที ่ีพิมพ์ 2559 โรงพมิ พ์ หจก.พี วาย พรน้ิ ตง้ิ จากัด กกกกกกก1.1 6.1.4 4) ตราสาร มูลนิธหิ ลวงพอ่ วัดไร่ขิง มลู นิธิเมตตาประชารกั ษ์ (วดั ไร่ขิง) มูลนิธิ พระอุบาลคี ุณปู มาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญโฺ ญ) ผู้แต่ง วดั ไร่ขิง พระอารามหลวงอาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ไม่ปรากฏปที ่ีพิมพ์ ไม่ปรากฏโรงพิมพ์ กกกกกกก1.1 6.1.4 5) บทบาทการเผยแผ่พระพทุ ธศาสนาของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญโฺ ญ) ผแู้ ต่ง พระปลดั สามารถ ฮมฺมธาโร (ชวี ะพฤกษ)์ จงั หวดั พระนครศรีอยุธยา ปที ี่พมิ พ์ 2549 ไม่ปรากฏโรงพิมพ์

60 กกกกกกก1.1 6.1.4 6) ท่ีระลึกเปิดอาคารบริการหลกั และทอดผ้าป่าเคร่ืองมือแพทย์ โรงพยาบาล สามพราน (วัดไร่ขงิ ) ผู้แต่ง โรงพยาบาลสามพราน ปที ่ีพิมพ์ 2560 ไมป่ รากฏโรงพิมพ์ กกกกกกก4.2 สอื่ อเิ ล็กทรอนกิ ส์ กกกกกกก1.1 4.2.1 ขอ้ มูลท่ัวไปเก่ียวกับโรงเรยี นวดั ไร่ขิง (สนุ ทรอทุ ิศ) ผู้เขียน โรงเรียนวัดไร่ขงิ (สนุ ทรอทุ ิศ) สบื ค้นจาก http://www.wrks.ac.th/ กกกกกกก1.1 4.2.2 โรงเรียนวดั ไรข่ งิ วทิ ยา ผเู้ ขียน วกิ ิพิเดยี สารานุกรมเสรี สืบค้นจาก https://th.wikipedia.org/wiki/โรงเรียนไร่ขิงวทิ ยา กกกกกกก1.1 4.2.3 ประวตั ิวิทยาลัย ผู้เขยี น วิทยาลยั การอาชีพนครปฐม สืบคน้ จาก http://www.sec01.ac.th/ กกกกกกก1.1 4.2.4 ประวัตคิ วามเปน็ มาของมหาวทิ ยาลัยสงฆ์ ผเู้ ขียน วิทยาลัยสงฆ์พุทธปญั ญา ศรที วารวดี มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย สบื คน้ จาก www.rk.mcu.ac.th กกกกกกก1.1 4.2.5 ความเปน็ มาสถาบนั พัฒนาครู คณาจารยแ์ ละบคุ ลากรทางการศึกษา ผเู้ ขียน สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์และบคุ ลากรทางการศกึ ษา. สืบค้นจาก http://www.wrks.ac.th/ กกกกกกก1.1 4.2.6 ประวัติโรงพยาบาล ผู้เขียน โรงพยาบาลเมตตาประชารักษ์ (วัดไรข่ ิง) สบื ค้น จาก http://www.metta.go.th// กกกกกกก4.3 ส่ือแหล่งเรยี นรูใ้ นชุมชน กกกกกกก1.1 4.3.1 วดั ไรข่ ิง พระอารามหลวง ท่ีอยู่ 51 หมู่ท่ี 2 ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม หมายเลขโทรศัพท์ 0-3431-1384 และ 0-3432-3056 กกกกกกก1.1 4.3.2 ห้องสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อาเภอสามพราน ท่ีอยู่ 51 หมู่ท่ี 2 ตาบล ไรข่ งิ อาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม กกกกกกกหวั เรอื่ งท่ี 5 ประเพณีทเ่ี กี่ยวข้องกับวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง มีสื่อการเรียนรู้ ทส่ี าคัญได้แก่ กกกกกกก5.1 สอ่ื เอกสารได้แก่ กกกกกกก1.1 5.1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1.1 5.1.2 ใบงาน กกกกกกก1.1 5.1.3 หนงั สือเรยี นสาระการพฒั นาสงั คม รายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย กกกกกกก1.1 5.1.4 หนังสอื ทเ่ี กย่ี วข้องไดแ้ ก่ กกกกกกก1.1 6.1.4 1) ประวัติหลวงพอ่ วัดไร่ขิง ผแู้ ต่ง วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง อาเภอ สามพราน จงั หวดั นครปฐม ปีท่พี ิมพ์ 2560 โรงพมิ พ์ หจก.พี วาย พริ้นติง้ จากดั กกกกกกก1.1 6.1.4 2) งานเทศกาลนมัสการปดิ ทองหลวงพอ่ วัดไร่ขิง ผ้แู ต่ง วัดไร่ขงิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ปที ี่พิมพ์ 2559 โรงพิมพ์ หจก.สามลดา กกกกกกก1.1 6.1.4 3) พิธีบาเพ็ญกุศลทักษณิ ากตเวทิตาทาน ครบ 94 ปี ชาตกาล ผู้แต่ง วัดไร่ขงิ พระอารามหลวง อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม ปีท่พี ิมพ์ 2559 โรงพิมพ์ หจก.พี วาย พร้ินตงิ้ จากดั

61 กกกกกกก5.2 สอ่ื อิเล็คทรอนกิ ส์ กกกกกกก1.1 5.2.1 องคค์ วามรเู้ รอ่ื งการเทศน์มหาชาตเิ วสสันดรชาดก กรมการศาสนา กระทรวง วัฒนธรรม สืบคน้ จาก www.dra.go.th กกกกกกก5.3 สือ่ แหล่งเรียนร้ใู นชมุ ชน กกกกกกก1.1 5.3.1 วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง ท่อี ยู่ 51 หมทู่ ี่ 2 ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม เบอรโ์ ทรศัพท์ 0-3431-1384 แล 0-3432-3056 กกกกกกก1.1 5.3.2 หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี” อาเภอสามพราน ที่อยู่ 51 หมูท่ ่ี 2 ตาบลไร่ขงิ อาเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม กกกกกกกหัวเรือ่ งที่ 6 การเผยแพรห่ ลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชอ่ื ความศรัทธา ความ ศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิ และการสืบทอดประเพณีที่เกย่ี วขอ้ งกับวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง มสี ่ือการเรยี นรู้ท่ีสาคญั ได้แก่ กกกกกกก6.1 สอื่ เอกสาร กกกกกกก1.1 6.1.1 ใบความรู้ กกกกกกก1.1 6.1.2 ใบงาน กกกกกกก1.1 6.1.3 หนังสือเรียน สาระการพัฒนาสงั คม รายวชิ า สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขงิ ม่งิ มงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย กกกกกกก1.1 6.1.4 หนงั สอื ทเ่ี กีย่ วขอ้ งกับหลวงพ่อวดั ไร่ขงิ มิ่งมงคล คนสามพราน ได้แก่ กกกกกกก1.1 6.1.4 1) หนังสอื เรียนสาระความรู้พ้ืนฐาน(วิชาเลือก) รายวชิ า พท 33012 ส่อื สาร ให้มปี ระสทิ ธภิ าพ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย ผู้แต่ง ประยนต์ ทรพั ยเ์ จรญิ ปที ่ีพิมพ์ 2557 บรษิ ัท เอกพิมพไ์ ท จากดั กกกกกกก1.1 6.1.4 2) หนังสอื ภาษาไทยเพื่อการสือ่ สารและการสืบคน้ ผ้แู ต่ง สถาบันราชภัฏสวน ดสุ ติ ปีท่พี ิมพ์ 2542 บรษิ ัท เธิรด์ เวฟ เอ็ดดเู คช่นั จากัด กกกกกกก1.1 6.1.4 3) พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรตพิ ระบาท สมเด็จพระเจา้ อย่หู วั เนื่องในโอกาสพระราชพธิ มี หามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธนั วาคม 2554 กรงุ เทพ ฯ ผู้แตง่ ราชบณั ฑติ ยสถาน ปีทีพ่ มิ พ์ 2556 บรษิ ัท ศิริวัฒนาอินเตอร์พริน้ ท์จากดั (มหาชน) กกกกกกก6.2 สอื่ อเิ ล็คทรอนิกส์ กกกกกกก1.1 6.2.1 เรอ่ื ง การส่ือสาร ผูเ้ ขยี น Cheshire cat สืบคน้ จาก http://www.chakkham. ac.th/technology/network/datacommu.html กกกกกกก1.1 6.2.2 เร่ือง การส่อื สาร (Communication) ผู้เขยี น ศนู ยส์ ่อื สารนานาชาตแิ หง่ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั สบื คน้ จาก http://www.chulapedia.chula.ac.th/index.php การสอื่ สาร (Communication) กกกกกกก1.1 6.2.3 เร่อื ง แผน่ พับ ผู้เขียน ครจู ริ ชั สืบค้นจาก https://www.slideshare.net/ krujirach/ss-27963041 กกกกกกก1.1 6.2.4 เรื่อง แผน่ พบั ผ้เู ขียน อโณทัย เชยี่ วชาญ สืบค้นจาก http://anothai573. blogspot.com/2011/06/blog-post.html กกกกกกก1.1 6.2.5 เรอ่ื ง แผ่นพบั ผู้เขยี น มนูญ ไชยสมบูรณ์ สบื คน้ จาก https://www.

62 gotoknow.org/posts/313319 กกกกกกก1.1 6.2.6 เรอื่ ง การสร้างแผน่ พบั ผู้เขยี น สถาบนั พัฒนาครูคณาจารย์และบุคลากร ทางการศึกษา (สคบศ.) สบื ค้นจากhttp://www.nidtep.go.th/web/files/280157_02.pdf กกกกกกก1.1 6.2.7 เรือ่ ง การสรา้ งแผ่นพบั ผูเ้ ขียน มหาวิทยาลัยราชภัฏอดุ รธาน.ี สบื คน้ จาก http://academic.udru.ac.th/samawan/content/floderDesign.pdf กกกกกกก1.1 6.2.8 เรอ่ื ง การสร้างแผน่ พบั ผู้เขียน Sureechay Phuengnam สืบคน้ จาก http://kruhugphaeng.blogspot.com/ กกกกกกก6.3 สื่อแหล่งเรียนรู้ในชมุ ชน กกกกกกก1.1 6.3.1 วดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง ท่อี ยู่ 51 หม่ทู ี่ 2 ตาบลไรข่ ิง อาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม หมายเลขโทรศพั ท์ 0-3431-1384 , 0-3432-3056 กกกกกกก1.1 6.3.2 หอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อาเภอสามพราน ท่ีอยู่ 51 หม่ทู ี่ 2 ตาบล ไรข่ งิ อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม

63 การวัดและประเมนิ ผล กกกกกกกหลักสูตรรายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน ระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มี วธิ ีการวัดและประเมนิ ผล 2 วธิ กี าร คือ (1) วดั ความก้าวหนา้ เป็นการประเมินผลพฒั นาการการเรยี นรู้ของ นักศึกษาขณะจัดการเรียนรู้ มีคะแนนเต็มรวม 60 คะแนน และ (2) วัดผลรวม เป็นการประเมินผล สัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักศึกษา ด้านความรู้ คะแนนรวม 40 คะแนน ด้านทักษะ และด้านเจตคติ ไมม่ ีคะแนน ใช้เปน็ ขอ้ มูลให้ครูผู้สอนปรับปรุงการจัดกระบวนการเรียนรู้ ใหด้ ยี ง่ิ ขนึ้ โดยมีรายละเอียด ของการวดั และประเมนิ ผล ดังนี้ กกกกกกก1. ประเมินความก้าวหนา้ คะแนน 60 คะแนน ด้วยวธิ ีการ กกกกกกก1. 1.1 การสังเกต กกกกกกก1. 1.2 การซกั ถาม ตอบคาถาม กกกกกกก1. 1.3 ตรวจเอกสารการเรยี นรู้ด้วยตนเอง (กรต.) 30 คะแนน กกกกกกก1. 1.4 ตรวจเอกสารรายงาน เร่อื งหลวงพ่อวัดไร่ขงิ มงิ่ มงคล คนสามพราน 20 คะแนน กกกกกกก1. 1.5 ตรวจสอ่ื ทผ่ี ูเ้ รยี นผลิตได้ 10 คะแนน กกกกกกก2. ประเมนิ ผลรวม คะแนนรวม 40 คะแนน ด้วยวิธกี าร กกกกกกก1. 2.1 ตอบแบบทดสอบวดั ความรู้ 40 คะแนน กกกกกกก1. 2.2 ตอบแบบสอบถามวัดทักษะการเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอดความเชื่อ ความศรัทธา ความศักด์ิสิทธ์ิ และการสืบทอดประเพณีที่เกี่ยวข้องกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ตาม สื่อทผ่ี ลติ ได้ กกกกกกก1. 2.3 ตอบแบบสอบถามวดั เจตคติตอ่ รายวชิ าหลวงพอ่ วัดไรข่ งิ มง่ิ มงคล คนสามพราน กกกกกกก3. ให้นาคะแนนทไี่ ด้จากข้อ 1 และขอ้ 2 มารวมกัน แลว้ แปลความหมายของคะแนน ออกเป็น 8 ระดบั ดงั นี้ ได้คะแนนรอ้ ยละ 80 - 100 ใหร้ ะดับ 4 หมายถึง ดเี ยยี่ ม ไดค้ ะแนนร้อยละ 75 - 79 ให้ระดับ 3.5 หมายถงึ ดมี าก ได้คะแนนร้อยละ 70 - 74 ใหร้ ะดับ 3 หมายถงึ ดี ได้คะแนนรอ้ ยละ 65 - 69 ใหร้ ะดบั 2.5 หมายถึง คอ่ นข้างดี ไดค้ ะแนนร้อยละ 60 - 64 ใหร้ ะดับ 2 หมายถึง ปานกลาง ได้คะแนนร้อยละ 55 - 59 ให้ระดบั 1.5 หมายถงึ พอใช้ ได้คะแนนร้อยละ 50 - 54 ใหร้ ะดับ 1 หมายถึง ผา่ นเกณฑ์ขัน้ ต่าท่ีกาหนด ได้คะแนนรอ้ ยละ 0 - 49 ใหร้ ะดับ 0 หมายถึง ต่ากวา่ เกณฑข์ ้นั ตา่ ท่กี าหนด กกกกกก กกกกกกก4. สาหรับคะแนนท่ีผู้เรียนตอบแบบสอบถามวัดทักษะในข้อ 2.2 ถ้าผู้เรียนมีทักษะระดับ พอใช้ ถึง มาก ถือว่า ผ่าน ถ้าต่ากว่า ให้ครูผู้สอนนามาปรับปรุงการจัดการเรียนรู้ เน้นทักษะท่ี ตอ้ งการพฒั นาให้มากยิ่งข้นึ

64 กกกกกกก5. สาหรับคะแนนที่ผู้เรียน ตอบแบบสอบถามวัดเจตคติในข้อ 2.3 ถ้าผู้เรียนมีเจตคติ ระดับพอใช้ ถึง ดี ถือว่าผ่าน ถ้าต่ากว่า ให้ครูผู้สอนปรับปรุงเนื้อหา การจัดการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ และการวดั และประเมินผลใหด้ ยี งิ่ ขน้ึ กกกกกกก6. เครื่องมือวัดความก้าวหน้า ประกอบด้วย (1) แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของ นักศึกษา รายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน (2) แบบประเมินเอกสาร การเรยี นรู้ดว้ ยตนเอง (กรต.) (3) แบบประเมินเอกสารรายงาน เรอื่ ง หลวงพอ่ วดั ไรข่ งิ มง่ิ มงคล คนสามพราน และ (4) แบบประเมินสื่อท่ีผู้เรียนผลิตได้ รายละเอียดดูได้จากหน้า 107-125 ในภาคผนวก ค เคร่อื งมอื วดั ความก้าวหนา้ กกกกกกก7. เคร่อื งมือวัดผลรวม ประกอบด้วย (1) แบบทดสอบวัดความรู้ รายวชิ า สค33136 หลวงพ่อ วัดไร่ขิง ม่ิงมงคล คนสามพราน (2) แบบสอบถามวัดทักษะการเผยแพร่หลักธรรมคาสอน การถ่ายทอด ความเช่ือ ความศรัทธา ความศักดิ์สิทธ์ิ และการสืบทอดประเพณีท่ีเก่ียวข้องกับวัดไร่ขิง พระอาราม หลวง ตามส่ือทผี่ ลิตได้ และ (3) แบบสอบถามวัดเจตคติ ตอ่ รายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง มง่ิ มงคล คนสามพราน รายละเอียดดูไดจ้ ากหนา้ 126-138 ในภาคผนวก ง เครื่องมอื วดั ผลรวม กกกก

65 การเทยี บโอนการเรียนรู้ กกกกกกกหลักสูตรรายวิชา สค33136 หลวงพ่อวัดไร่ขิง มิ่งมงคล คนสามพราน ระดับ มัธยมศึกษาตอนปลาย ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม เป็นหลักสูตรท้องถ่ินท่ีสถานศึกษาพัฒนาข้ึน เพื่อเสริมสร้างอัตลักษณ์ให้เกิดข้ึนกับ นักศึกษาของสถานศึกษาแล้ว ยังเป็นเอกลักษณ์ของการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้น พื้นฐานของสถานศึกษาด้วย นอกจากน้ีหลักสูตรรายวิชานี้ยังช่วยให้การจัดการศึกษาขั้นพ้ืนฐานใน หลักสตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551 มีความสมบูรณ์ สามารถ จัดการศึกษาได้ตอบสนองความต้องการของชุมชนและสังคมได้อย่างแท้จริง ดังน้ันนักศึกษาที่ ลงทะเบียนเรยี นหลกั สตู รรายวิชานี้ไม่สามารถเทยี บโอนการเรยี นรู้ได้

66 บรรณานกุ รม

67 บรรณานกุ รม ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อาเภอสามพราน. หลักสตู รรายวิชา ________สค33136 หลวงพอ่ วัดไรข่ ิง มิ่งมงคล คนสามพราน ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย. ________นครปฐม : ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอสามพราน. สานักงานส่งเสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั . (2552). หลกั สตู รการศกึ ษา ________นอกระบบระดับการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551. กรงุ เทพฯ : ม.ป.ท. ________. (2554). หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ________2551 สาระการเรียนรู้ (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2555). กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ์องคก์ าร ________สงเคราะห์ทหารผ่านศึก. ________. (2555). คู่มือดาเนนิ งานหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ________พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2555). กรงุ เทพฯ : ม.ป.พ..

68 ภาคผนวก

69 ภาคผนวก ก. ใบความรู้

70 ใบความรู้ เร่ือง ชุมชน คนไร่ขิง วตั ถุประสงค์ กกกกกกก1. เพือ่ ให้นักศึกษามีความรู้ เรอ่ื ง ชมุ ชน คนไรข่ ิง กกกกกกก2. เพอ่ื ให้นักศึกษามีทักษะการแสวงหาความรู้ เรื่อง ชุมชน คนไรข่ ิง กกกกกกก3. เพอ่ื ให้นักศึกษาตระหนักถึงคุณคา่ ความสาคัญของ เรื่อง ชุมชน คนไร่ขงิ เนอ้ื หา กกกกกกกประวัตคิ วามเป็นมา กกกกกกกเมื่อนานมาแล้วมรี าษฎรชาวจีนไดอ้ พยพมาต้ังถ่ินฐานบ้านเรอื นในบริเวณนีแ้ ละไดป้ ระกอบ อาชีพในการทาไร่ขิง เน่ืองจากพื้นท่ีเหมาะแก่การทาไร่และทากันเป็นจานวนมากจึงทาให้ราษฎร บริเวณใกลเ้ คียงเรยี กพน้ื ที่น้ตี ดิ ปากกันมาจนถงึ ปจั จุบันนี้วา่ “ตาบลไรข่ งิ ” กกกกกกกพืน้ ที่ กกกกกกกตาบลไร่ขิงเป็นตาบลที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจมากทั้งทางด้านเกษตรกรรม อุตสาหกรรม โดยเฉพาะชาวไร่ขิงโชคดีที่มีหลวงพ่อวัดไร่ขิงเป็นศูนย์รวมจิตใจ และเป็นที่เคารพศรัทธาของคนทั่ว ประเทศ กกกกกกกเขตพน้ื ที่ กกกกกกกด้านทิศเหนือ ตดิ กับ ตาบลบางกระทกึ ตาบลบางเตย อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม กกกกกกกด้านทศิ ใต้ ตดิ กบั ตาบลท่าขา้ ม ตาบลอ้อมใหญ่ อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม กกกกกกกด้านทิศตะวันออก ติดกับ ตาบลกระทุ่มล้ม อาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม กกกกกกกด้านทศิ ตะวนั ตก ติดกับ ตาบลท่าตลาด ตาบลทรงคนอง อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม กกกกกกกอาชพี กกกกกกกด้านอาชีพหลัก คือ ทานา ทาสวน ทาไร่ ค้าขาย รบั จ้าง กกกกกกกด้านอาชีพเสริม คือ แปรรูปผลผลติ ทางการเกษตร กกกกกกกบริเวณลุ่มแม่น้าท่าจีน ซ่ึงอยู่ใกล้กับกรุงเทพมหานคร เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและ การเมือง เม่ือเกิดการเปลี่ยนแปลงท่ีส่วนกลางย่อมส่งผลกระทบต่อลุ่มแม่น้าท่าจีนเสมออย่างเช่น ในช่วงหลังจากไทยทาสนธิสัญญาเบาว์ริง พ.ศ. 2398 มีผลทาให้ไทยต้องยกเลิกการทาการค้าแบบ ผูกขาด เปิดการเสรีและเปิดการขยายตัวทางการค้า ข้าวค่อย ๆ กลายเป็นสินค้าออกที่สาคัญ ระยะเวลาต่อมาคือรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว บริเวณลุ่มแม่น้าท่าจีนจึงมี การขยายทีน่ าปลูกข้าว จนบรเิ วณลุ่มแม่น้าท่าจีน ค่อย ๆ กลายเป็นแหล่งทานาท่ีสาคญั รองลงมาจาก ลุ่มแม่น้าเจ้าพระยามาจวบจนทุกวันน้ี แม่น้าเป็นเส้นเลือดสาคัญท่ีหล่อเล้ียงวิถีชีวิตของมนุษย์ แม่น้า นครชัยศรกี ็เป็นแม่นา้ สาคัญทหี่ ล่อเล้ยี งสรรพชีวติ ในนครปฐมมาเนิน่ นาน เปน็ ที่ก่อตั้งชุมชน ก่อให้เกิด อารยธรรมลุ่มน้าที่มีพัฒนาการสืบเนื่องมา บริเวณท่ีลุ่มแม่น้าท่าจีนนั้น เป็นส่วนหน่ึงของท่ีราบลุ่ม แม่น้าภาคกลางของประเทศไทยและไหลลงสู่ทะเลอ่าวไทย ทาให้บริเวณนี้อุดมสมบูรณ์และเหมาะสม

71 ต่อการค้าขายท้ังภายในและภายนอก โดยมีการไหลผ่านจังหวัดต่าง ๆ ต้ังแต่จังหวัดชัยนาท จงั หวัดสุพรรณบุรี อาเภอนครชัยศรี จงั หวัดเมืองนครปฐม และจังหวดั สมุทรสาคร จึงทาให้มีผู้คนเข้า มาตั้งถิ่นฐานเป็นจานวนมาก ทั้งน้ี นอกจากชนชาวไทย มียังชนชาวต่างชาติต่าง ๆ เข้ามาตั้งรกราก ท่ีน้ีอีกดัวย เช่น อาณาจักรมอญ ท่ีเข้ามาต้ังถ่ินฐานตั้งแต่สมัยพุทธศตวรรษที่ 12-17 มีการตั้งถ่ินฐาน และผสมผสานทางวฒั นธรรมกบั ผู้คนแถบนี้ กกกกกกกชมุ ชนลมุ่ แม่น้าทา่ จีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวดั นครปฐม เป็นตาบลท่มี ศี ักยภาพ ทางเศรษฐกิจมากทง้ั ทางด้านเกษตรกรรม อุตสาหกรรม โดยเฉพาะชาวไร่ขิงโชคดีท่มี ีหลวงพ่อวัดไรข่ ิง เป็นศูนย์รวมจิตใจ และเป็นที่เคารพศรัทธาของคนท่ัวประเทศ โดยหมู่บ้านในเขต ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพาน จังหวัดนครปฐม ประกอบด้วย 14 หมู่บ้าน อาชีพหลัก ทานา ทาสวน ทาไร่ ค้าขาย รบั จา้ ง อาชีพเสริม แปรรูปผลผลิตทางการเกษตรสภาพพื้นที่ในเขตองค์การบริหารส่วนตาบลไร่ขิง มี สภาพเป็นพื้นที่ราบลุ่มกว้างใหญ่ที่ดินมีความอุดมสมบูรณ์ มีแม่น้าท่าจีนไหลผ่าน และลาคลองสาขา หลายสาย จึงเหมาะสมแก่การประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม เดิมประชากรส่วนใหญ่ ใช้พื้นท่ี ทาการเกษตรได้ผลดี แต่ปัจจุบันพ้ืนท่ีทางการเกษตรลดลงมาก เนื่องจากมีการก่อสร้างโรงงาน อตุ สาหกรรม หม่บู า้ นจดั สรร และอาคารพาณิชยต์ า่ ง ๆ ขึ้นเป็นจานวนมาก กกกกกกกวิถีชีวิตของชุมชนลุ่มแม่น้าท่าจีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มีการ ดาเนินชีวิตที่เรียบง่าย ตามแบบฉบับของชาวบ้านที่อยู่ตามท่ีลุ่มแม่น้าท่ัวไป ซึ่งชาวบ้านในบริเวณ ดังกล่าว มีรูปแบบการดาเนินชีวิตแบบชาวสวนชาวไร่ อีกท้ังมีผู้หลักฐานว่ามีชนชาวต่างชาติเข้ามา อาศัยอยู่ในบริเวณดังกล่าวด้วย อาทิเช่นมีโบสถ์ของชาวคริตส์โรมันคาทอลิค มาตั้งบริเวณใกล้เคียง เป็นต้น จึงเกิดการผสมผสานของวถิ ีชีวิตของชุมชนชาวไร่ขิงไดอ้ ย่างลงตัว โดยมีแหล่งยึดเหนี่ยวจิตใจ ท่สี าคญั ของพวกเขา นั้นกค็ ือ หลวงพ่อวัดไร่ขิง ระบบเศรษฐกิจ ของชุมชนล่มุ แม่นา้ ท่าจีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ชาวบ้านส่วนใหญ่จะประกอบอาชีพเป็นชาวไร่ชาวสวน ท้ังน้ีเม่ือ ได้ผลผลิตจากการเพาะปลูก ก็จะนาผลผลิตดังกล่าวออกมาค้าขายตามตลาดน้าที่อยู่ในพ้ืนท่ีใกล้เคียง อาทิเช่นตลาดน้าดอนหวาย หรอื อาจจะ นามาขายที่บรเิ วณแพหน้าวัดไร่ขิงเลยก็เป็นได้ และอาจจะมี พ่อค้าคนกลางเข้ามารับซ้ือถึงที่สวนเลย ในบางกรณีอาทิเช่น สวนส้มโอ สวนกล้วยไม้ แต่ก็กระทา ภายใต้รูปแบบเศรษฐกิจแบบยงั ชีพเท่านัน้ ทั้งนีม้ ีชาวบ้านบางส่วนท่ีหนั มาประกอบอาชีพอื่นบา้ งอาทิ เชน่ มกี ารทาแพอาหารหน้าวัดไรข่ ิง มีการทาเรือท่องเทย่ี วแม่น้าท่าจีน เป็นต้น ซ่ึงถือวา่ เป็นเพียงส่วน น้อยเท่านั้น และส่วนใหญ่การประกอบอาชีพก็ยังยึดถือการดารงชีวิตแบบยังชีพ ตามรูปแบบวิถีชีวิต ดังเดิมและอาศัยภูมิปัญญาชาวบ้านแต่ดั้งเดิมทั้งส้ินสาหรับระบบทุนนิยมที่เข้ามาในพ้ืนที่น้ีน้ัน ถือว่า ยังมีนอ้ ย เพราะชาวบ้านสว่ นใหญ่ยังยึดถือการประกอบอาชีพตามวิถีด้ังเดิม และภูมิปัญญาชาวบ้านได้ อย่างแข็งแกร่งตามท่ีกล่าวมาข้างต้น วัฒนธรรมชุมชนลุ่มแม่น้าท่าจีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ในบริเวณดังกล่าวถือได้ว่ามีการรวมตัวของวัฒนธรรมหลากหลายรูปแบบไว้อย่างลง ตวั มีหลกั ฐานหลายอยา่ งทีย่ นื ยันวา่ มีชนชาติตา่ ง ๆ ท่เี ขา้ มาอยูใ่ นบรเิ วณดงั กลา่ ว กกกกกกกชุมชน คนไรข่ ิง คือรูปแบบการดาเนินชีวิตชมุ ชนลุ่มแม่น้าท่าจีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสาม พราน จงั หวัดนครปฐม คน้ พบรปู แบบการดาเนินชีวิตของชุมชนดังกล่าว ในด้านตา่ ง ๆ ดงั ตอ่ ไปน้ี กกกกกกกรูปแบบการดาเนินชีวิต ของชุมชุนลุ่มแม่น้าท่าจีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวัด นครปฐม ในด้านการเข้าสังคม มีข้อค้นพบคือ สมัยก่อนจะมีการติดต่อสื่อสารระหว่าง 2 ฝ่ังของ

72 หมู่บ้าน โดยการใช้เรือพาย ทุก ๆ บ้านจะมาเจอกันตามงานบุญวัดต่าง ๆ คนจะรู้จักกันหมด เวลามี งานต่าง ๆ ชาวบ้านก็จะบอกต่อกันแล้วพากันมาช่วย สมัยนี้จะมีการโทรศัพท์ติดต่อกันการติดต่อ สอบถามกันในกลุ่มชาวบ้านเม่ือรับข่าวสารแล้วก็จะมาบอกต่อ ๆ กัน การกระจายข่าวแต่ละหมู่บ้าน จะมีการกระจายเสียงตามหมู่บ้าน ชาวบ้านมีวิถีชีวิตแบบชาวสวน มีการยอมรับซ่ึงกันและกนั สูง ส่ิงท่ี ต้องตกลงในชุมชนจะเชิญพ่ีน้องมาร่วมประชุม พอถึงช่วงเวลาเทศกาลชาวบ้านจะมารวมตัวกัน ซ่ึงส่วนใหญ่การท่ีชาวบ้านจะพูดคุยกันนั้น จะพูดคุยกันในเร่ืองการทามาหากิน ในชุมชนจะมีผู้นา ชุมชนเป็นผู้นาของประชาชนในชุมชน การทากิจกรรมต่าง ๆ วัดจะเป็นศูนย์กลางของชุมชนท้ังส้ิน ชาวบ้านทุก ๆ คนจะมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ชาวบ้านในชุมชน จะยอมรับผิดก็จะว่าไปตามผิด ถูกก็ว่าไปตามถูกไม่เข้าข้างกันในกรณีฝ่ายท่ีผิด ชาวบ้านในชุมชนไม่อยากจะมีปัญหากันเพราะทุกคน รจู้ ักกันหมด หากมีใครท่ีเคยมเี รอื่ งโกรธเคืองกัน เมอ่ื ถึงช่วงเทศกาลชาวบา้ นก็จะให้อภยั กนั กกกกกกกรูปแบบการดาเนินชีวิต ของชุมชนลุ่มแม่น้าท่าจีน ตาบลไร่ขิง อาเภอสามพราน จังหวัด นครปฐม ในด้านการหาความบันเทิง มีข้อค้นพบดังนี้ชาวบ้านมีการเปล่ียนวิถีชีวิต จากแต่ก่อนท่ีมีวิถี ชีวิตแบบชาวนา ทาให้มีเวลาว่างเยอะ สมัยนี้ทาสวนเวลาที่จะรวมตัวกันไม่มี สมัยที่เป็นองค์การ บริหารส่วนตาบลไร่ขิง มีกิจกรรมเยอะกว่าตอนที่เป็นเทศบาลแบบปัจจุบันน้ี เร่ืองการทาบุญชาวบ้าน เต็มใจรว่ มกันทา กิจกรรมสันทนาการจะเกิดข้ึนกเ็ พียงแต่ในครอบครัวเท่านั้น ชาวบา้ น มีเวลาท่ีจะมา รวมกนั ออกกาลังกายนอ้ ยลงเพราะทาสวน ทั้งน้ีในฝง่ั สวนไม่มีพน้ื ท่ีสาหรับทาสนามกีฬาเพราะตอ้ งทา พ้ืนท่ีการเกษตรท้ังหมด การออกกาลังกายจึงมีเฉพาะฝ่ังวัดไร่ขิง การละเล่นแบบไทย จะจัดตามวัด และจะเป็นการจัดโดยเทศบาลตาบลไร่ขิงเป็นผู้จัดการละเล่นต่าง ๆ การจัดกิจกรรมต่าง ๆ ที่วัดไร่ ขิงจะเป็นแกนเปน็ ศูนย์กลางในการจดั กจิ กรรม การรวมตัวจะมีผ้นู าชุมชนในการทากิจกรรมตา่ ง ๆ กกกกกก สรปุ กกกกกกกภูมิปัญญาท้องถ่ินเป็นวิถีชีวิตของคนไทย มีการสืบสานถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ ผสมผสานกับองค์ความรู้ใหม่ มีความเชื่อมโยงกับการพัฒนาระหว่างชนบทและเมือง เพ่ือพัฒนา เศรษฐกิจและสังคมให้เท่าเทียมกัน ภูมิปัญญาท้องถ่ินกับการพัฒนาชุมชนให้เข้มแข็ง ควบคู่ไปกับ การปรับตัวของท้องถ่ินตามกระแสภูมิปัญญาท้องถ่ินให้มีการพัฒนาอย่างเหมาะสม สอดคล้องกับ สภาพชุมชน โดยอาศัยองค์ความรู้ที่มีอยเู่ ดิมในท้องถ่ินของกลุ่มเกษตรกรมาผสมผสานกบั แผนพัฒนา สมัยใหม่ ภูมปิ ัญญาทอ้ งถิ่นในดา้ นการเกษตรพ้ืนฐานของกลมุ่ เกษตรกรในตาบลไรข่ ิง สง่ ผลให้ตาบลไร่ ขิงเปน็ ชมุ ชนเข้มแขง็

73 ใบความรู้ เรื่อง วดั ไรข่ ิง กบั การอนรุ กั ษ์ศิลปกรรม วัตถปุ ระสงค์ กกกกกกก1. เพอื่ ให้นักศึกษามีความรู้ เรอื่ ง วดั ไรข่ งิ กบั การอนุรักษศ์ ลิ ปกรรม กกกกกกก2. เพ่อื ให้นักศึกษามีทักษะการแสวงหาความรู้ เร่ือง วดั ไร่ขิง กับการอนรุ ักษ์ศิลปกรรม กกกกกกก3. เพอื่ ให้นักศึกษาตระหนกั ถึงคุณค่าความสาคัญของศิลปกรรม โบราณสถาน และ โบราณวัตถุ ในวดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง เน้อื หา กกกกกกกโบราณสถาน กกกกกกกความหมายจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 โบราณสถาน หมายถึง ส่ิงท่ีเคลื่อนท่ีไม่ได้ เช่น โบสถ์ วิหาร วัง มีอายุเก่ากว่า 100 ปีขึ้นไป โบรานสถาน คืออสังหาริมทรัพย์ ซ่ึงโดยอายหุ รือโดยลกั ษณะแหง่ การก่อสร้าง หรือโดยหลักฐานเก่ยี วกับประวตั ขิ องอสังหาริมทรัพย์น้ัน เป็นประโยชน์ในทางศิลปะ ประวัติศาสตร์ หรือโบราณคดี ทั้งน้ีรวมถึงสถานท่ีท่ีเป็นแหล่งโบราณคดี แหล่งประวัติศาสตร์ และอุทยานประวัติศาสตร์ด้วย สิ่งของโบราณท่ีเคล่ือนที่ได้ เช่น พระพุทธรูป เทวรปู ศลิ าจารึก มอี ายเุ ก่ากว่า 100 ปีขึน้ ไป กกกกกกกโบราณวตั ถุ กกกกกกกความหมายจาก พจนานุกรม ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 โบราณวัตถุ หมายถึง สง่ิ ของโบราณที่เคล่ือนที่ได้ เชน่ เทวรปู ศลิ าจารกึ มอี ายเุ กา่ กว่า 100 ปขี ้ึนไป โบรานวตั ถุ คือ สังหารมิ ทรพั ย์ที่เปน็ ของโบราณไม่ว่าจะเปน็ สงิ่ ประดิษฐ์ หรือเปน็ สง่ิ ท่เี กิดขน้ึ ตามธรรมชาติ หรอื ท่เี ป็น ส่วนหนง่ึ สว่ นใดของโบราณสถาน ซากมนุษย์ หรอื ซากสตั ว์ ซ่ึงโดยอายหุ รือโดยลกั ษณะแห่งการ ประดิษฐห์ รือโดยหลกั ฐานเกยี่ วกับประวตั ิของสงั หารมิ ทรัพย์นน้ั เปน็ ประโยชน์ในทางศลิ ปะ ประวัติศาสตร์ หรือโบราณคดี กกกกกกกดา้ นการอนุรักษเ์ รือนทรงไทย กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ท่านมักจะก่อสร้างถาวรวัตถุภายในวัด ตลอดทั้งอาคารอ่ืนท่ัวไปเป็นรูปแบบทรงไทยโบราณ หรือทรง ไทยประยุกต์เสมอมา เคยมีผู้สอบถามเกี่ยวกับเรื่องน้ีท่านให้คาตอบว่า เรือนทรงไทยโบราณน้ีเป็น เอกลกั ษณข์ องคนไทยผ้นู บั ถือพระพุทธศาสนาโดยตรง กกกกกกกรูปหน้าจ่ัวหรือหน้าบันเป็นแบบพระพุทธเจ้าทรงสมาธิ เคยมีคนคริสต์ถามว่าของคริสต์ ศาสนา มีไม้กางเขนเป็นเครื่องหมาย พุทธศาสนามีอะไรเป็นเคร่ืองหมายให้รู้ได้โดยเอกลักษณ์ ท่าน ให้ทัศนะง่าย ๆ และมั่นคงว่ารูปเรือนทรงไทยโบราณ พระอุโบสถ วิหาร ศาลาการเปรียญนั่นคือ เอกลักษณ์ไทยของผู้นับถือพระพุทธศาสนา อนึ่งเรือนไม้ทรงไทยโบราณนอกจากเป็นสัญลักษณ์การ เข้าถึงพระรัตนตรัยแล้ว ยังเป็นวัสดุท่ีทนทานมีอายุยืน คอนกรีตเสริมเหล็กเสริมไม้อยู่ได้ไม่นานเกิน

74 60 ปี ก็เส่ือมสลาย เว้นแต่พวกก่ออิฐที่ทา ได้มาตรฐานเท่านั้นจะอยู่ได้นานเป็นร้อยปีขึ้นไป หากได้ อิฐประเภทสุกเอาเผากินมาก่อทาคงอยไู่ มไ่ ด้นาน กกกกกกกเม่ือครั้งที่บูรณะศาลาการเปรียญ 2 หลังคู่ในปี พ.ศ. 2527 เดิมศาลาช้ันล่างก่ออิฐถือปูน พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ท่านให้รื้อ ออกแล้วใช้ไม้สักทองทั้งหลังรวมทั้งหมู่กุฏิทรงไทย ท่ีตั้งอยู่ด้านทิศตะวันตก เป็นรูปแบบ สถาปัตยกรรมไทยภาคกลาง พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ท่านสั่งให้ใช้ไม้สักทองทั้งหมด ภายหลังเม่ือสร้างเสร็จแล้วสวยงามมาก ปัจจุบันใช้ เป็นสถานที่พักจาพรรษาของพระสงฆ์และที่รับรองพระอาคันตุกะ เหตุนี้ทาให้หลวงพ่ออนุรักษ์ศิลปะ การก่อสร้างถาวรวัตถุท้ังภายในวัด และนอกวัดให้เป็นเรือนทรงไทยแบบโบราณหรือแบบประยุกต์ อีกท้ังประชาสัมพันธ์ให้สมภารต่าง ๆ ผู้ท่ีคิดจะทาการก่อสร้างได้อนุรักษ์งานทรงไทยนี้ไว้ให้อยู่คู่กับ สังคมประเทศไทยด้วย ดังน้ันหากบุคคลใดได้มีโอกาสมาเย่ียมเยือนวัดไร่ขิงจะได้เห็นประจักษ์ชัดกับ สายตาตนเองเป็นอย่างดี อันจะเป็นเหตนุ อ้ มนาให้ระลึกนกึ ถึงคุณของพระรตั นตรยั ไดโ้ ดยงา่ ยด้วย กกกกกกกด้านการอนุรักษ์ศิลปะโบราณวตั ถุ กกกกกกกจากการท่ไี ดส้ ัมภาษณ์ และศึกษาขอ้ มลู หนังสือและเอกสารทีเ่ กี่ยวข้อง ทาให้ทราบวา่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง มีความดาริ จะจดั สร้างพพิ ธิ ภัณฑต์ ้ังแต่เมอื่ คร้ังทีท่ ่านมาอยู่วัดไร่ขงิ ใหม่ ๆ แลว้ ดังจะเห็นไดจ้ ากบันทึกท่ีทา่ นเขียน ในหนังสือ “อกสมภาร” ว่า ในวันแรกท่ีมาอยู่วัดไร่ขิง หลังจากที่ได้กราบอธิษฐานจิตต่อหน้าพระ ประธานในพระอุโบสถแล้วก็เดินเล่ียงไปหลังกุฏิ พบเคร่ืองใช้เก่า ๆ เช่น กาหลัก กระโถนลายคราม จานเชิง มากมาย ต้ังอยขู่ ้างนอก ใครใครใ่ ช้ก็ใชส้ ะดวก ใครจะนาไปใช้ตามบา้ นก็ยืมสะดวกน่าเสียดาย ทีแ่ ตกไปมาก สาหรับผู้ที่ไม่รู้คุณค่าของสิ่งของยอ่ มทาให้เสียประโยชน์ไป แมร้ าคาขณะน้ันไม่มากจาน เชิงลูกหน่ึงเพียง 50 สตางค์เท่าน้ัน แต่ต่อไปคงต้องแพงเพราะของไม่มี นึกในใจถ้างานการก่อสร้าง ปรับปรุงถาวรวตั ถุภายในวดั นอ้ ยลงเม่ือใด จะจัดสร้างพพิ ิธภณั ฑ์เกบ็ ของเกา่ และโบราณวตั ถภุ ายในวัด เพื่อให้เปน็ แหล่งศึกษาหาความรู้ของคนรุ่นหลังต่อไป ตั้งแต่นนั้ เป็นต้นมาท่านจึงเริม่ รวบรวมของมคี ่า ต่าง ๆ เช่น จานเชิง หม้อน้าลายคราม กระโถนสีต่าง ๆ กาหลักลายคราม ส่ิงของหายากหลายชนิด พระบูชา พระเหรียญเนื้อโลหะ พระดินเผา สมบัติวัดต่าง ๆ ที่ยังหลงเหลืออยู่ และส่ิงของที่ญาติโยม นามาถวาย บางส่วนพระอุบาลีคณุ ูปมาจารย์ (ปญั ญา อนิ ฺทปญโฺ ญ) อดีตเจา้ อาวาสวัดไร่ขงิ พระอาราม หลวง ซ้ือไว้ด้วยเงินส่วนตัวบ้างด้วยเงินวัดบ้าง เพ่ือหวังจะให้คนรุ่นหลัง ๆ ได้ชมของมีค่า รู้จักคุณค่า ของเก่า ได้ศึกษาและช่วยกันอนุรักษ์ไว้เป็นสมบัติของชาติของแผ่นดินของศาสนา อันจะทาให้เกิด ความรักหวงแหน และภาคภูมิใจในความเป็นไทย ท่านได้เล่าถึง “ค่า” ของส่ิงของท่ีรวบรวมไว้ใน หนงั สอื งานนมสั การปิดทองหลวงพ่อวดั ไรข่ ิง ประจาปีพุทธศักราช 2533 วา่ จานเชงิ สมัยน้ันลูกละ 50 สตางค์ ไม่มีใครมองเลย จากน้ันอีก 29 ปีพอดี (2533) คิดราคาวัดเส้นผ่าศูนย์กลางน้ิวละ 250 บาท ทั้งชนิดเบญจรงค์และลายคราม อายุประมาณไม่เกิน 80 ปี ของวัดไร่ขิงท่ีดีบริบูรณ์อันดับ 1 และ อันดับ 2 มีประมาณหน่ึงพันลูก ที่บิ่นบ้างท้ังมากและน้อยมีประมาณ 400 ลูกเศษ ส่วนนอกน้ันยังมี แจกัน ชาม กาหลัก กระโถน ซึ่งไม่ทราบว่าจะมีค่าสักเท่าไร จากข้อเขียนข้างต้นของพระอุบาลี คุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ทาให้ทราบถึงคุณค่า ของถ้วยชามที่พระอบุ าลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง

75 เก็บรักษาไว้ว่าเป็นของมีค่ามหาศาลมีมูลค่าเพ่ิมนับเป็นพันเท่าภายในช่วงเวลาไม่กี่สิบปี และย่ิงทาให้ ทราบถึงสายตาอันแหลมคมและยาวไกลของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้า อาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง เป็นอย่างยิ่ง ที่เห็นคุณค่าของวัตถุเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่า นั้นที่มี มากมายระเกะระกะในสมยั กอ่ นวา่ จะเปน็ ของท่มี ีคา่ มากและหาได้ยากอย่างยิ่งในยุคสมยั น้ี กกกกกกกดังน้ันต่อมาเมื่อถึงปี พ.ศ.2530 เม่ือโอกาสทุกอย่างพร้อม พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวงจึงได้เริ่มก่อสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ข้ึน เป็นสถาปัตยกรรมทรงไทยประยุกต์ 3 ชั้น หลังคาจั่วทรงไทย ประตูมีเพียงประตูเดียว แต่มีหน้าต่าง 28 หนา้ ตา่ ง ทั้งประตูและหน้าต่างตดิ มกุ ปัจจุบันการกอ่ สร้างเสรจ็ สมบรู ณ์แล้ว อยใู่ นขั้นตอนของการ ประดับ จดั เรียงสงิ่ ของโบราณวัตถุ ศิลปวตั ถุ โดยเจา้ หน้าท่ี และคณะกรรมการกาลงั ดาเนินการจัดทา ทะเบยี นวัตถอุ ยเู่ กือบจะเรยี บร้อยพรอ้ มเปดิ ใหท้ ุกคนทีส่ นใจเขา้ ช่นื ชมได้ในเรว็ ๆ นี้ กกกกกกกด้านการอนรุ ักษ์ภาพจิตรกรรมฝาผนัง กกกกกกกพระอุบาลีคณุ ปู มาจารย์ (ปัญญา อนิ ฺทปญโฺ ญ) อดตี เจ้าอาวาสวดั ไรข่ ิง พระอารามหลวงเป็น ผู้ที่ส่งเสริมศิลปะในด้านการจิตรกรรมฝาผนังอย่างดีย่ิงผู้หนึ่ง โดยได้ให้จิตรกรผู้มีฝีมือเขียนภาพ ฝาผนัง ในพระอุโบสถวัดไร่ขิง ภายในพิพิธภัณฑ์วัดไร่ขิง และภายในห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราช กมุ ารี” ดังมรี ายละเอียดดงั ต่อไปน้ี กกกกกกก1. จติ รกรรมภายในพระอโุ บสถวดั ไร่ขิง เป็นภาพผลงานที่เขียนขึ้นใหม่ท้ังหมดในปี พ.ศ. 2531 คราวปฏิสังขรณ์และบูรณะคร้ังใหญ่ นาเสนอ เป็นศิลปะแบบประเพณีวัฒนธรรมไทย โดยผสมผสานให้มีความงดงามอย่างอุดมคติหรือจินตนาการ ท่เี น้นให้ดเู หมอื นจริง เนื้อเรอ่ื งที่ใชเ้ ขียนตกแตง่ ภายในพระอโุ บสถวัดไรข่ ิง แบ่งออกไดเ้ ปน็ 4 กล่มุ คอื กกกกกกกกลมุ่ ที่ 1 เขยี นภาพพทุ ธประวตั ิ ท้ังหมดต้ังแตต่ น้ จนจบ 45 ตอน กกกกกกกกลุม่ ที่ 2 เขียนเรอื่ งชาดก หรือพระชาติตา่ ง ๆ ของพระพทุ ธองคใ์ นอดีต เชน่ ทศชาติ รวม 10 ตอน กกกกกกกกลุม่ 3 เขยี นเร่ืองราวอืน่ ๆ ที่เก่ยี วข้องกับพระพุทธศาสนา 6 เรอ่ื งได้แก่ (1) ไตรลักษณ์ (2) สุนทรีวาณี (3) สญู ญกปั -ภทั รกัป (4) นาคราชช่อื เอรกปตั ต์ (5) ความกตัญญูกตเวทิตา และ (6) พระพทุ ธองคผ์ จญมาร พญามารปรารถนาพทุ ธภูมิ กกกกกกกกล่มุ ที่ 4 ประวตั ทิ างพระพทุ ธศาสนา 5 เร่ืองคือ (1) การเผยแผ่พระพทุ ธศาสนาคร้งั แรก ในดนิ แดนสุวรรณภมู ิ (2) สถูปท่ีสังเวชนยี สถานเปน็ ที่ปรนิ ิพพาน (3) สถปู ที่พุทธคยา สงั เวช นยี สถานเป็นทีต่ รัสรู้ (4) ตานานของจงั หวดั คือพระยากงพระยาพาล (5) ตานานอาเภอสามพราน กกกกกกกดา้ นจติ รกรรมฝาผนงั ภายในพพิ ิธภณั ฑ์วัดไร่ขงิ กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดตี เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ได้ ให้จิตรกรเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังโดยรอบเป็นสถานท่ีสาคัญทางพระพุทธ ศาสนา เช่น โลหะ ปราสาท วัดราชนัดดา วัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม พระท่ีน่ังจักรีมหา ปราสาท พระพุทธบาทสระบุรี พระธาตุดอยสุเทพ พระธาตุดอยตุง พระธาตุลาปางหลวง และพระ บรมบรรพตภูเขาทอง เปน็ ต้น

76 กกกกกกกด้านจิตรกรรมฝาผนงั ภายในห้องสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกมุ ารี” อาเภอสามพราน กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ได้ให้จิตรกรเขียนภาพจากวรรณคดีไทย เรื่องสังข์ทองตั้งแต่เริ่มเรื่องจนจบพร้อมท้ังมีคาบรรยายเน้ือ เรื่องประกอบอยู่ด้านล่างของภาพ เป็นความดาริของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ท่ีต้องการ เทิดพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าอยูห่ ัวรชั กาลที่ 2 ท่ีพระองค์ทรงมีพระปรีชาญาณด้านวรรณกรรมหลาย เร่ือง เช่น เร่ืองสังข์ทอง เป็นต้น อีกประการหนึ่ง ท่านให้ข้อคิดว่า “การมองคนอย่ามองแต่แค่ ภายนอกให้มองให้ถึงจิตใจภายใน ถ้ามีรูปลักษณ์ภายในท่ีดี คือมีจิตใจที่ดี ก็ย่อมส่งผลดีต่อผู้นั้น” นอกจากภาพเขียนต่าง ๆ แล้ว ท่านยังช่วยส่งเสริมและอนุรักษ์ด้านศิลปวัฒนธรรมประเพณีไทย ใน รูปแบบการก่อสรา้ ง ซอ่ มแซมบารุงรักษาอาคารสถานที่ให้คงความเป็นไทย ซึง่ เป็นมรดกอันล้าค่าทาง วฒั นธรรมใหด้ ารงอยคู่ ู่ประเทศไทยตอ่ ไปตราบเท่านาน สรุป กกกกกกก“การอนุรกั ษ์” ตามพจนานกุ รม หมายถึง การรักษาให้คงเดิม ดังนั้น การอนุรักษ์ศลิ ปกรรม ไทย จึงหมายถึง การรักษาศิลปกรรมท่สี ร้างขนึ้ บนผืนแผ่นดินไทย อันเป็นวฒั นธรรมของเผ่าพนั ธ์ใุ ห้คง อยู่เป็นมรดกของชนรุ่นหลังต่อไป โดยศึกษาถึงสาเหตุและการเสื่อมสลายและหาแนวทางเพ่ือการ อนุรักษใ์ ห้ศลิ ปะไทยดารงอยู่ในสภาพที่สมบรู ณ์เทา่ ทีจ่ ะทาได้ วัดไรข่ ิงไดอ้ นุรักษ์เรือนทรงไทย อนรุ กั ษ์ ศิลปะโบราณวัตถุ อนุรักษ์ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ประกอบด้วย จิตรกรรมภายในพระอุโบสถวัดไร่ขิง จิตรกรรมฝาผนังภายในพิพิธภัณฑ์วัดไร่ขิง จิตรกรรมฝาผนังภายในห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราช กมุ ารี” อาเภอสามพราน

77 ใบความรู้ กเรื่อง หลักธรรมคาสอนของพระอุบาลคี ุณูปมาจารย์ อดีตเจา้ อาวาสวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง วัตถุประสงค์ กกกกกกก1. เพอื่ ใหน้ ักศึกษามีความร้เู ร่ืองเจา้ อาวาสวัดไร่ขงิ และหลกั ธรรม คาสอน กกกกกกก2. เพอื่ ให้นักศึกษามีทกั ษะการแสวงหาความรเู้ ร่ืองเจ้าอาวาสวดั ไรข่ ิง และหลักธรรม คาสอน กกกกกกก3. ตระหนกั ถึงความสาคญั ของเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง และหลักธรรม คาสอน เน้อื หา กกกกก พระอบุ าลีคณุ ปู มาจารย์ (ปญั ญา อนิ ทปญโญ ป.ธ.6) กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) เป็นผู้มีความเมตตาสูง ท่านอบรมส่ังสอนให้ ใหคาแนะนาในทุกเร่ืองแก่ทุกคนไม่เลือกชั้นวรรณะ ด้วยความเมตตา ใครเดือดร้อนอะไรมา หากได้ สนทนากับหลวงพ่อแล้วมักจะผ่อนคลายทุกข์ร้อนไปเสียทุกราย หลวงพ่อจึงเป็นที่รักและเคารพ ศรัทธาของพระภิกษุสงฆ์ สามเณรตลอดถึงญาติโยมพุทธบริษัทท้ังใกล้และไกลท่ีได้รู้จัก หลวงพ่อได้

78 อบรมส่ังสอนพระภิกษุสามเณร นกั เรยี น นกั ศึกษา และประชาชนในท้องถนิ่ ชมุ ชนและเขตปกครองให้ ประพฤติปฏิบัติอยู่ในศีลธรรมอันดีงาม โดยใช้หลักการประชาสัมพันธ์ในการเผยแพรด่ ้วยเมตตาธรรม เสมอมา เช่น การบรรยายธรรม สนทนาธรรม การปาฐกถาธรรม การแต่งหนังสือธรรมะ แต่งคา ประพันธ์ การใหพ้ รให้ขอ้ คดิ ปีใหม่ เปน็ ต้น กกกกกกกหลวงพ่อมีผลงานมากมายในด้านวรรณกรรม โดยปกติหลวงพ่อมักจะพกปากกาหมึกดา พร้อมกับสมุดบันทึกเล็ก ๆ ติดตัวไว้เสมอ ๆ สาหรับจดบันทึกส่ิงต่าง ๆ ที่ผ่านมาในชีวิตประจาวัน จากนั้นท่านจะนาไปเรียบเรยี งประพันธ์เป็นบทกวี ร้อยแก้วหรือร้อยกรองตามโอกาสอันสมควร เมื่อยาม ว่างจากภารกจิ หน้าที่ จึงทาใหห้ ลวงพอ่ มผี ลงานนิพนธ์มากมายแบ่งเป็นประเภทหลัก ๆ ได้ 3 ประเภท กกกกกกก1. ประเภทหนังสอื และบทความ กกกกกกก1. พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) ได้ประพันธ์หนังสือและบทความไว้ ทั้งหมด 61 เรื่องด้วยกัน ได้แก่ (1) ทองมหัศจรรย์ (2) การบูรณะพระอุโบสถหลวงพ่อวัดไร่ขิง (3) กรรม (4) ไตรสิกขาประยุกต์ (5) สุสสูสัง ละภะเต ปัญญงั ฟงั ดีได้ปญั ญา (6) ประวัติโรงเรียนสหศึกษา บาลีโดยสังเขป (7) มองสองคน มองตามช่อง คนหน่ึงมองเห็นโคลนตม คนหนึ่งตาแหลมคมเห็นเดือน ดาวอยู่พราวแพรว (8) นอนสบาย (9) รวมบทความทางพระพุทธศาสนา (10) รวมพระธรรมเทศนา และงานประพันธ์ (11) รูปจาลองหลวงพ่อวัดไร่ขิง (12) เรา (13) เร่ืองกิเลส (14) เสียงพูดในกอไผ่ (15) สติ (16) สมาธิ (17) ลัทธิอื่นกับพระพุทธศาสนา (18) สังขวานร (19) อะวัสสัง (มาตุยา) มะริตัพพัง คุณแม่ต้องตายแน่ (20) คาถาสุนทรีวาณี และพจนกถา (21) คุณของห้องสมุด (22) ธรรมาสน์ทรง บุษบกจาลอง วัดกลางบางแก้ว (23) วัดไร่ขิงกับการพัฒนาครบวงจร (24) วัดไร่ขิงกับทรรศนะที่ควรทราบ (25) สัมภาวนยี บุคคล (26) อยากได้ (27) มนษุ ย์มอี ายเุ ทา่ ไหร่ (28) ของขลงั (29) ยศ (30) อกสมภาร (31) กล่มุ มนุษย์ (32) ทาดี (33) โรงเรียนราษฎร์ (34) ประวัตหิ ลวงพอ่ วัดไร่ขงิ (35) พรหมวิหารธรรม (36) อปาปกถา (37) เมตตาปารมีกถา (38) เห็นแก่ตัว (39) งานนมัสการองค์พระปฐมเจดีย์ (40) เสียงพูดจากก่อไผ่ (41) อนุโมทนากถา (42) หลวงพ่อยังอยู่ (43) แห้งบ้างน้าบ้าง (44) โลก คือ ละคร โรงใหญ่ ยังลาโรงไม่ได้ควรรากันดี ๆ (45) เมตตา ความรัก ปรารถนาให้ผู้อ่ืนมีสุข (46) พิพิธภัณฑ์วัดไร่ขิง (47) สาราณียกถา (48) สหศึกษาบาลี (49) สงสัย (50) คนดี (51) ติลักขณกถา (52) อริยมรรคกถา แนวทางแห่งการพ้นทุกข์ (53) คากล่าวรายงานเรื่องโรงเรียนสหศึกษาบาลี (54) พจนกถา (55) มุทิตา พจน์ (56) โอวาทอบรมบาลีก่อนสอบ (57) มหาเถรานุสรณ์ (58) การพัฒนาคุณธรรม (59) พระกับ ชาวบ้าน (60) เมตตา และ (61) หัวใจพระพุทธศาสนา กกกกกกก2. ประเภทนิทานธรรมะ กกกกกกก2. หลวงพ่อไดแ้ ต่งนิทานธรรมะ ไว้ท้ังหมด 23 เร่ืองด้วยกนั ได้แก่ (1) สารโทษอย่างแหวกแนว (2) นกกระทาเจ้าปัญญา (3) กรรมของพังพอน (4) สอนไม่ถูกกาล โกรธจัดทาให้เสียผล (5) ข้าว เหนียวป้ันที่สาม (6) อนันตชินะ (7) ทิตดีทิตร้าย (8) แกะดา (9) ของหายสบายบาป (10) ปลาบนบก (11) ธุระไม่ใช่ (12) คนอารี (13) รอไปก่อน (14) อดทนทาให้เห็นใจ (15) หลวงตานักปฏิภาณ (16)

79 กรรมของแพะ (17) คนไม่มีโชค (18) แต่งตัวไม่เหมาะสม (19) เช่ือมงคลต่ืนข่าวเสียลูกสาวกับเรือน (20) ออกไม่เปน็ เวลา (21) อยา่ ยงุ่ เร่อื งคนอืน่ (22) ราชสีห์กบั สนุ ขั จง้ิ จอก และ (23) รวมนิทานธรรม กกกกกกก3. ประเภทคากลอนสภุ าษติ กกกกกกก3. หลวงพ่อได้แต่งบทประพนั ธ์ ประเภทคากลอนสุภาษติ จานวน 42 เร่ือง ได้แก่ (1) พระ พุทธคุณ 56 พระคาถา (2) พุทธชัยมงคลคาถา – คาแปล (3) พุทธาทิกัสสะนะมัตถุ (ของ ขลังคา กลอน) (4) ทัศนลิขิต (5) โอมศิวะ (6) บัวกับพระ (7) กากับนกเค้า (8) พังพอนกับงูเห่า (9) หมีกับไม้ สะคร้อ (10) มองคล้ายตัว (11) ดวง (12) รอฤกษ์ยาม (13) หวย (14) เศษสาม (15) ผู้ไม่โกรธ (16) มิตร (17) คา่ ของร่างกาย (18) อายยุ ืนขนานเดิม (19) ลาภะสกั กาโร กาปุริสงั หะนะติ ฯ ลาภสักการะย่อม ฆ่าคนช่ัว (20) เด็กดี (21) คน แมลงวัน – ผึ้ง (22) สดุดีคุณพ่อคุณแม่ (23) ขวัญดีตลอดชีวิต (24) พระนพเคราะห์ (25) ตาราตั้งพระบูชา (26) ยศ (27) คัดเลือกวิทยายทุ ธ์ (28) ผลฝึกสมาธิ (29) กอไผ่พูด (30) รอไปก่อนเถิด (31) ของดีนครชัยศรี (32) กลอนคาถาพาหุง (33) คาถาชินบัญชร – แปลกลอน คาถาชินบัญชร (34) คาถาชินบัญชรวัดไร่ขิง – แปลคากลอน (35) เตือนชาวพุทธ (36) สันโดษ สนั ตุฏฐี สุขายา อิตะรีตะเรนะ ฯ (37) วัดไร่ขิงพัฒนาครบวงจร (38) พิพิธภัณฑ์มาลัยไทย (39) ปัจฉิมลิขิต (40) พรหลวงพ่อวดั ไร่ขิง (41) บทกวี ข้อคดิ คาคม คตพิ จน์ และ(42) หลักธรรม คติธรรม คากลอน กกกกกกก3. ตัวอย่าง งานนิพจน์พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาส วัดไร่ขิง พระอารามหลวง ตัวอย่างเนื้อความที่สาคัญบางตอนอันจะเป็นอุทาหรณ์สอนใจ และ เป็นประโยชน์แก่ผู้สนใจ ดังน้ี กกกกกกก3. เร่อื ง “ทาดี” กกกกกกก3. เรื่อเรื่องนี้ท่านสอนช้ีให้เห็นว่าคนดีมี 2 ประเภท คือ ดีโดยสันดานกาเนิด และดีโดย สิ่งแวดล้อมขัดเกลานิสัย ทั้งสองประเภทนี้มักจะเป็นผู้อานวยประโยชน์แก่สังคมให้ดีขึ้น ดังข้อความ ตอนหน่งึ ว่า นิสยั ทีด่ ีสบื มาจากกรรมพันธุน์ ้ี มกั จะพดู กันเปน็ ประจาว่า “หนามแหลมไม่ต้องเสี้ยม” แตท่ ี่ กรรมพันธุ์ไม่ดี ได้อาศยั สิ่งแวดลอ้ มที่ดีกล่อมเกลานิสยั ใหด้ ีโดยลาดับ จะดว้ ยการศึกษาสงู หรือสถานที่ การอบรมดีก็ตาม ย่อมทาให้เก็บอารมณ์ประเภทไม่ดีไว้ในส่วนลึกได้ดี หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ชนิดไม่ดี และไม่นามาเก็บไว้ปล่อยให้ผ่านไปคล้ายกับไม่มีอะไรเกิดขึ้น ผู้มีนิสัยเช่นนี้มักแก้ปัญหาส่วนบุคคล และส่วนสังคมได้ดีเหมาะสมในการปกครองคนหรือเป็นหัวหน้าหรือผู้นาในกิจการด้านต่าง ๆ ไดดี สามารถบรรเทาผูมีความรอนใหเย็นไดงาย แมถงึ ไมเปนหัวหนาคนหรือผูนาในกิจตาง ๆ ก็ได้ชื่อว่าทา สังคมและส่วนบุคคลให้ดีข้ึน ผู้มีนิสัยดีจะด้วยกรรมพันธุ์หรือสิ่งแวดล้อมฝึกให้เป็นไปก็ตามย่อมได้ ประสบความดเี ปน็ เคร่ืองตอบแทนเสมอ กกกกกกก3. ตวั อย่างกลอนรอ้ ยกรอง กกกกกกก3. เรอ่ื ง “เดก็ ด”ี กกกกกกก3. เรื่อง เดก็ ดี ต้องขยันหมน่ั ศกึ ษา เรยี นวชิ าทกุ อยา่ งไม่หลกี หนี กกกกกกก3. เรอื่ ง เด็กดี ต้องกตญั ญูกตเวที ต่อผมู้ พี ระคณุ การณุ ยเ์ รา กกกกกกก3. เรือ่ ง เดก็ ดี ตอ้ งเป็นนักเสียสละ ตงั้ สจั จะช่วยเหลือเกอ้ื หนุนเขา

80 สรปุ กกกกกกกพระอบุ าลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) เป็นผู้มีความเมตตาสูง ท่านอบรมสั่งสอนให้ คาแนะนาในทุกเร่ืองแก่ประชาชนทุกคนไม่เลือกชั้นวรรณะ ในทุก ๆ คาสอนจะเป็นอุทาหรณ์สอนใจ และเป็นประโยชน์แก่ผู้สนใจ รวมถึงสามารถนาไปเป็นแนวทางในการดาเนินได้ หลวงพ่อมีผลงาน นิพนธ์มากมาย แบ่งเป็นประเภทหลัก ๆ ได้ 3 ประเภท ดังน้ี 1) ประเภทหนังสือและบทความ 2) ประเภทนทิ านธรรมะ และ 3) ประเภทคากลอนสภุ าษิต

81 ใบความรู้ เร่อื ง บารมีของพระอบุ าลีคณุ ูปมาจารย์ (ปญั ญา อนิ ทฺ ปญโฺ ญ) อดีตเจ้าอาวาสวดั ไรข่ งิ ที่มตี อ่ ชุมชนและประชาชน วตั ถปุ ระสงค์ กกกกกกก1. เพือ่ ใหน้ ักศึกษามีความร้เู ร่ือง บารมขี องพระอุบาลคี ุณปู มาจารย์ (ปัญญา อินทฺ ปญโฺ ญ) อดีตเจ้าอาวาสวดั ไรข่ ิง ที่มตี ่อชมุ ชนและประชาชนในดา้ นต่าง ๆ กกกกกกก2. เพ่อื ให้นักศึกษามีทักษะการแสวงหาความรู้ เร่ือง บารมขี องพระอบุ าลคี ุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) อดีตเจา้ อาวาสวดั ไร่ขิง ที่มตี ่อชุมชนและประชาชนในด้านตา่ ง ๆ กกกกกกก3. เพื่อให้นักศึกษาตระหนักถงึ ความสาคัญของเรื่อง บารมีของพระอุบาลคี ุณูปมาจารย์ (ปัญญา อนิ ฺทปญโฺ ญ) อดีตเจา้ อาวาสวัดไร่ขงิ ที่มีต่อชุมชนและประชาชนในด้านต่าง ๆ เนื้อหา กกกกกกกพระอุบาลีคุณปู มาจารย์ (ปญั ญา อนิ ฺทปญฺโญ)อดีตเจา้ อาวาสวดั ไรข่ ิง เปน็ พระสงฆ์ทเ่ี ปน็ ที่ ศรทั ธายอมรบั ท่ัวท้งั วงการคณะสงฆ์ และพุทธศาสนกิ ชนท้ังหลาย อกี ทั้งเป็นแบบอย่างที่ดแี ก่พระสงฆ์ ในด้านบุคลกิ ภาพทเ่ี รียบง่าย สมถะ รักสนั โดษ ใฝร่ ใู้ ฝ่เรียน มีความรอบคอบ มที ักษะภาวะความเป็น ผนู้ าท่ีดี ปฏิภาณไหวพรบิ ตลอดจนมีความสามารถในการบริหารจัดการกิจการงานต่าง ๆ ภายในวัด ไดเ้ ป็นอย่างดี โดยท่านจะคานงึ ผลประโยชนข์ องส่วนรวมเปน็ หลัก ส่งผลให้งานทีท่ า่ นปฏบิ ัตมิ ี ประสิทธภิ าพ และเกิดประสิทธผิ ลสาเร็จตามท่ปี ระสงค์ จนเป็นทเ่ี คารพเชื่อถือของประชาชนท่วั ไป กกกกกกกในการทางานของ พระอบุ าลคี ุณปู มาจารย์ (ปัญญา อนิ ฺทปญโฺ ญ)ส่วนใหญ่มงุ่ เนน้ ดา้ น การพฒั นาบุคคลใหม้ ีความรู้คู่คุณธรรม ตลอดจนสง่ เสริมให้ไดร้ ับการศึกษาทสี่ ูงขนึ้ และเนน้ ให้ทา ประโยชนแ์ ก่สังคม โดยมวี ัตถุประสงค์ 3 ประการ ดงั ต่อไปนี้ กกกกกกก1. เพื่อให้ความรู้ ความรู้ในที่น้ี หมายถึง สนับสนุนส่งเสรมิ ให้ความรู้ ให้การศึกษาวิชาการ ทั้งทางโลกและทางธรรมทั่วไปโดยไม่จากัด ไม่ว่าจะเป็นบาลี นักธรรม สายสามัญ สายอาชีวะ สายพาณิชย์ หรืออุดมศึกษา ที่ให้นักเรียนเยาวชนของชาติ และทุก ๆ คน ไม่เลือกเพศ ชนช้ันวรรณะ ใหไ้ ดม้ วี ิชาความร้นู ้ันตดิ ตวั ไป เพ่อื นาไปครองตนโดยสุจรติ ได้ กกกกกกก2. เพ่อื ให้มธี รรมะ คอื ให้ทุกคนในทกุ ส่วนของสังคมมีหลักธรรมในการดาเนินชวี ิตได้อย่าง ถูกต้อง ในส่วนท่ีนับถือพระพุทธศาสนาก็ได้ใช้ประโยชน์จากคาสั่งสอนของพระพุทธศาสนา หากนับ ถอื ศาสนาอนื่ กใ็ ห้มีหลกั จรยิ ธรรมของศาสนานนั้ อนั จะทาใหส้ ังคมสงบสุขได้ กกกกกกก3. เพ่ือให้นาไปทาประโยชน์ คือ สามารถนาความรู้และหลักธรรมะน้ันไปใช้ให้เกิด ประโยชน์ท้ังแก่ตนเองและสังคมประเทศชาติส่วนรวม กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปญั ญา อนิ ฺทปญฺโญ)เป็นผูม้ องเห็นคุณค่าทางการศึกษาว่าเป็นส่ิง ที่สาคัญท่ีทาให้คนพัฒนาตนเอง สังคม และประเทศชาติได้ การศึกษาทาให้คนสามารถช่วยตนเอง ครอบครวั และชมุ ชน ซึง่ เปน็ การเพม่ิ คนดีทจี่ ะเป็นกาลังสาคญั ในการพัฒนาชุมชนและประเทศชาติให้ เจริญก้าวหน้าต่อไป จึงได้ส่งเสริมให้พระภิกษุสามเณร นักเรียน นักศึกษา และประชาชนได้ศึกษา

82 พระธรรมวินัย และวิชาการด้านต่าง ๆ อย่างจริงจัง ในลาดับแรกได้ก่อตั้งโรงเรียนบาลี ต่อมาได้ จัดสร้างโรงเรียนประถมศึกษา คือ โรงเรียนวัดไร่ขิง (สุนทรอุทิศ) โรงเรียนมัธยมศึกษา คือ โรงเรียน วัดไร่ขิงวิทยา ระดับอาชีวศึกษา คือ วิทยาลัยการอาชีพนครปฐม นอกจากยังได้ก่อตั้ง ศูนย์การศึกษา พิเศษ เขตการศึกษา 1 จังหวัดนครปฐม เป็นสถานศึกษาท่ีจัดการศึกษาพิเศษเพ่ือเด็กพิการ ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน จัดการศกึ ษาสาหรับประชาชน ผู้ด้อย พลาด และขาดโอกาสทางการศึกษา และสถาบันพัฒนาครู คณาจารย์และบุคลากรทาง การศึกษา เป็นหน่วยงานส่งเสริมและพัฒนาครู คณาจารย์และบุคลากรทางการศึกษา ซ่ึงเป็น การขยายโอกาสทางการศึกษาให้กับพระสงฆ์สามเณร ตลอดถึงเยาวชนและประชาชนในท้องถิ่น อย่างกวา้ งขวาง กกกกกกกนอกจากน้ีท่านให้การสนับสนุนทุนการศึกษาแก่เยาวชน นักเรียน นักศึกษาที่เรียนดีแต่ ยากจน หรือเรียนพอใช้แต่มีความประพฤติดี ให้มีโอกาสได้รับการศึกษาท่ีมากข้ึน ไม่เลือกช้ันวรรณะ โดยไมม่ เี ง่ือนไขใด ๆ เพยี งขอให้เดก็ เยาวชนเหล่านัน้ ไดไ้ ปทาประโยชนใ์ ห้กับทอ้ งถ่นิ ของตนเองกพ็ อ กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ)มุ่งพัฒนาเพ่ือประโยชน์และคุณภาพชีวติ ทด่ี ี ของชาวไร่ขิงและประชาชนทั่วไป โดยส่งเสริมด้านสาธารณสุข ได้ก่อสร้างโรงพยาบาลเมตตาประชา รักษ์ เพ่ือเป็นสถานท่ีรักษาพยาบาลให้กับประชาชน พร้อมจัดตั้งมูลนิธิเมตตาประชารักษ์ เพ่ือ สนบั สนนุ ภารกจิ ของโรงพยาบาลดว้ ย และสง่ เสรมิ ดา้ นสาธารณสงเคราะห์ ด้วยการสร้างสะพานมงคล รัฐประชานุกูล (วัดไร่ขิง) โดยจัดสร้างอยู่ในที่ดินของวัดเพื่อเชื่อมเส้นทางสัญจรทางบก ต้ังอยู่ด้านทิศ เหนือของวัด ซ่ึงมีชุมชนจานวนมากท่ีประกอบอาชีพเกษตรกรรมเกี่ยวกับพืชผักและผลไม้ทั่วไป ตลอดจนประชาชนได้ใช้เป็นเส้นทางสัญจรได้สะดวกย่ิงข้ึน เพราะเป็นเส้นทางผ่านจากวัดไร่ขิงออกสู่ ถนนป่ินเกล้า-นครชัยศรี โดยใช้งบประมาณจากสานักงบประมาณราว 35 ล้านเศษ และวัดไร่ขิงร่วม สมทบอกี ดว้ ยจานวนหน่งึ กกกกกกกการทางานพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ )ปัญญา อินฺทปญฺโญ (ในช่วงแรก ๆ แม้จะเต็มไปด้วย ความยากลาบาก ท่านก็มิได้ย่อท้อ มีความมุ่งม่ันท่ีต้องการให้เยาวชนได้รับการศึกษาโดยถ้วนหน้า และพฒั นาทอ้ งถิน่ ให้ก้าวไกล โดยอาศยั เงนิ บริจาคทาบุญของประชาชน แปรกลบั คนื ชุมชนในรูปแบบ ของการส่งเสริมการศึกษา การจัดกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา การสงเคราะห์ชุมชน และก่อสร้างส่ิง ทเี่ ป็นประโยชน์ตา่ ง ๆ ทง้ั ทางโลกและทางธรรม สรปุ กกกกกกกพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ)อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง เป็นพระสงฆ์ท่ีมี ความเป็นอยู่อย่างสมถะเรียบง่าย เป็นท่ีเคารพนับถือของพุทธศาสนิกชนในท้องถ่ินเป็นอย่างมาก เป็นพระนักพัฒนาท่ีมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ เป็นพระนักเสียสละผู้มีเมตตาธรรมสูง เป็นพระ นักการศึกษาท่ีมองการณ์ไกล ตลอดจนสามารถบริหารจัดการกิจการงานต่าง ๆ ภายในวัดได้เป็น อย่างดี โดยคานึงถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมเป็นหลัก การทางานส่วนใหญ่มุ่งเน้นด้านการพัฒนา บุคคลให้มีความรู้คู่คุณธรรม ตลอดจนส่งเสริมให้ได้รับการศึกษาที่สูงข้ึน และเน้นให้ทาประโยชน์แก่ สังคม และประเทศชาติ นอกจากน้ียังได้ส่งเสริมด้านสาธารณสุข และสาธารณสงเคราะห์ เพื่อบาบัด ทกุ ข์บารุงสขุ ใหแ้ ก่ประชาชน

83 ใบความรู้ เรอ่ื ง ประเพณที ่เี ก่ียวข้องกบั วัดไร่ขิง พระอารามหลวง วตั ถุประสงค์ กกกกกกก1. เพอื่ ให้นักศึกษามีความรเู้ ร่ือง ประเพณีที่เกย่ี วข้องกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวง กกกกกกก2. เพ่ือใหน้ ักศึกษามีทกั ษะและแสวงหาความรูเ้ ร่ือง ประเพณีทีเ่ ก่ียวข้องกับวัดไรข่ งิ พระอารามหลวง กกกกกกก3. เพือ่ ใหน้ ักศึกษาเหน็ คณุ ค่าเรอ่ื ง ประเพณีทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั วัดไร่ขิง พระอารามหลวง เน้อื หา กกกกกกกวัฒนธรรมประเพณีไทยอันดงี ามท่สี บื ทอดกันมา ล้วนแสดงใหเ้ ห็นความคิด ความเชื่อ ที่ สะทอ้ นถึงวิธีการดาเนนิ ชีวิต ความเปน็ มา ความสาคัญ ความผูกพนั ของผู้คนท่ีมีตอ่ พทุ ธศาสนาและ การดารงชวี ติ ทสี่ อดคลอ้ งกับฤดูกาลและธรรมชาตใิ นแตล่ ะทอ้ งถนิ่ ด้ังนนั้ ประเพณีไทยจึงมี ความสาคัญ พอสรุปได้ดงั น้ี กกกกกกก1. ความเป็นสิรมิ งคล ประเพณไี ทยล้วนเก่ยี วข้องกับพระพุทธศาสนาและพธิ กี รรมต่าง ๆ ที่ ปฏบิ ัตสิ บื ทอดกนั มานนั้ เปน็ ความเชือ่ เรอ่ื งของความเปน็ มงคลแกช่ ีวติ กกกกกกก2. ความสามคั คี ความเสยี สละ ประเพณีเป็นเครื่องฝึกจิตใจให้รู้จกั เปน็ ผเู้ สียสละจะเห็นได้ จากงานบญุ ต่าง ๆ มักเกิดจากความร่วมมือ ร่วมแรง ร่วมใจกัน ทาให้เกิดความรักความสามัคคี กกกกกกก3. การมีสัมมาคารวะ ประเพณแี สดงถึงความนอบน้อม อ่อนโยน ความมีมารยาทของคน ไทย กกกกกกก4. ประเพณีช่วยทาใหค้ นไทยอยู่ในกรอบที่ดงี าน ถอื เปน็ ตวั กาหนดพฤตกิ รรมได้อย่างหนงึ่ กกกกกกก5. ประเพณีในแต่ละทอ้ งถ่นิ ถึงแม้จะแตกต่างกัน แตท่ กุ คนรสู้ ึกว่าทุกคนเป็นคนไทย มี ความเป็นชาติเดียวกัน และสามารถบอกความเปน็ มาของชาติได้ ดังเช่นประเพณีที่เกี่ยวข้องกับวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ท่ีพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศ เดินทางมาเพื่อร่วมประเพณีที่ทางวัดจัดขึ้น ทุกปีจะเนืองแน่นไปด้วยผู้คนจากใกล้ไกลท่ีมีจิตศรัทธา อยา่ งแรงกล้าเพ่ือมากราบไหวอ้ งค์หลวงพ่อวัดไรข่ ิง เพอื่ ความเป็นสริ ิมงคลและต้องการมากราบขอพร จากบารมีของหลวงพ่อให้ประสบความสุขและความสาเร็จในชีวิตของตนเองและครอบครัว โดยมี ประเพณที ่ีสาคัญ ดังน้ี กกกกกกก1. ประเพณีการแห่หลวงพ่อวัดไร่ขิง งานประเพณีการแห่หลวงพ่อวัดไร่ขิง จัดให้มีขึ้นเป็น ประจาทุกปีในวันขึ้น 10 ค่า เดือน 4 ก่อนเร่ิมงานนมัสการปิดทองหลวงพ่อวัดไร่ขิง 1 วัน กิจกรรมท่ี สาคญั ไดแ้ ก่ การแหห่ ลวงพ่อวัดไรข่ ิง (องค์จาลอง) ท้งั ทางบกและทางน้า การจัดประเพณีแหห่ ลวงพ่อ วัดไร่ขิงทางน้าเป็นการย้อนราลึกถึงตานานในอดีตของหลวงพ่อวัดไร่ขิง เป็นวันท่ีชาวบ้านทาพิธี อัญเชิญหลวงพ่อข้ึนจากแพไม้ไผ่ ตรงกับวันพระข้ึน 15 ค่า เดือน 5 ซึ่งเป็นวันสงกรานต์พอดี จึงมี ชาวบ้านมาร่วมเป็นจานวนมาก ขณะท่ีกาลังอัญเชิญหลวงพ่อข้ึนจากแพสู่ปะราพิธีน้ัน ได้เกิด เหตุการณ์เป็นท่ีอัศจรรย์ย่ิงนัก เพราะแสงแดดท่ีแผดจ้าพลันหายไป บังเกิดเป็นเมฆดาทะมึน ลม

84 ป่ันป่วน ฟ้าคะนองกึกก้อง ฝนโปรยปรายลงมา ยังความฉ่าเย็นกันท่ัวหน้า ทุกคนในที่นั้นเกิดความปีติ โสมนัสย่งิ นัก พากนั อธิษฐานเป็นเสียงเดียวกันว่า “หลวงพ่อจักทาให้เกิดความร่มเย็นเป็นสุข ดับความ ร้อนคลายความทุกข์ให้หมดไป ดุจสายฝนท่ีเมทนีดลให้ชุ่มฉ่า เจริญงอกงามด้วยธัญญาหาร ฉะนั้น” และนับตั้งแต่ที่หลวงพ่อมาประดิษฐานที่วัดไร่ขิง ก็มีประชาชนพากันมาเคารพสักการะมิได้ขาด โดยเฉพาะวันหยุดและวันนักขัตฤกษ์ อุโบสถของหลวงพ่อจะคลาคล่าไปด้วยผู้คนจากทุกสารทิศ ที่ได้ ยินได้ฟังและได้ประสบในความศักด์ิสิทธ์ิของหลวงพ่อ หลังจากได้มีพิธีอัญเชิญหลวงพ่อวัดไร่ขิง กิจกรรมที่สาคัญในประเพณีแห่หลวงพ่อวัดไร่ขิง ได้แก่ การแห่หลวงพ่อวัดไร่ขิง(องค์จาลอง) รอบ อาเภอสามพราน โดยเริ่มจากวัดไร่ขิง พระอารามหลวง ไปยังเส้นทางผ่านสถานท่ีต่าง ๆ ดังนี้ สวน สามพราน โรงเรียน ภ.ป.ร.ราชวิทยาลัย วดั สรรเพชญ วดั เดชานุสรณ์ โรงเรยี นนายรอ้ ยตารวจ วดั บาง ชา้ งเหนือ ย้อนมาวดั หอมเกร็ด วดั ทรงคนอง วดั ดอนหวาย จนมาถงึ วดั ทา่ พูด พกั ทว่ี ัดทา่ พูด 1 คนื รงุ่ เช้ามีการแห่หลวงพ่อวัดไรข่ ิง (องค์จาลอง) ทางน้า โดยอัญเชิญลงแพที่ประดิษฐานแล้วลอ่ งจากวดั ทา่ พูดสู่วัดไร่ขิง พระอารามหลวง ด้วยขบวนเรือแล่นมาช้า ๆ การอัญเชิญองค์จาลองหลวงพ่อวัดไร่ขิง ล่องแพเช่นน้ี มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการย้อนราลึกถึงตานานหลวงพ่อวัดไร่ขิง ซ่ึงเล่าสืบต่อกันมามี หลายตานาน ลว้ นแตม่ กี ารอญั เชญิ องคห์ ลวงพ่อล่องแพมาตามลาน้า เพราะสมยั นั้นทางสะดวกทีส่ ุด ก็ คือทางนา้ เม่อื ขบวนอญั เชญิ หลวงพ่อวดั ไร่ขิง (องค์จาลอง) มาถึงวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง ก็จะมีการ ทาพธิ ีถวายการตอ้ นรับ เพื่อให้ประชาชนในพื้นทีไ่ ด้ถวายสกั การะก่อนถึงงานเทศกาลนมัสการปิดทอง หลวงพ่อวดั ไรข่ งิ กกกกกกก2. งานนมสั การปดิ ทองหลวงพ่อวดั ไรข่ งิ จัดข้ึนกลางเดือน 4 ข้นึ 11 ค่า ถงึ แรม 4 ค่า เดอื น 5 ตามปฏทิ นิ จันทรคติ งานประจาปีวัดไร่ขงิ มตี ิดต่อกนั 9 วนั 9 คนื งานเทศกาลนมสั การหลวงพ่อวัด ไร่ขิงทุกงาน จะเนืองแน่นไปด้วยผู้คนจากใกล้ไกลท่ีมีจิตศรัทธาอย่างแรงกล้าเพ่ือมากราบไหว้องค์ หลวงพ่ออยา่ งแทจ้ รงิ เพราะทกุ คนเชอ่ื ว่า หลวงพ่อไม่ไดเ้ ปน็ แคพ่ ระอิฐพระปนู ธรรมดา ๆ เทา่ นนั้ การเปิดงานนมัสการหลวงพ่อวัดไร่ขิง เร่ิมเปิดงานวันข้ึน 11 ค่า เดือน 4 เวลา 06.00 น. ตรง โดยอาราธนาเจ้าอาวาสเป็นประธานเปิดพิธี มีวิธีการดังน้ี ก่อน 06.00 น. เจ้าอาวาสพร้อม ด้วยคณะกรรมการ โดยหัวหน้าคณะกรรมการไปจุดธูปเทียนบูชาหลวงพ่อ อธิษฐาน มุ่งหวังเป็นสิริ มงคลแก่ผู้เคารพสักการะท่ีจะมานมัสการหลวงพ่อ ขออย่ามีอปุ สรรคอันตรายใด ๆ มคี วามสุข รุ่งเรอื ง พร้อมด้วยปิยชนและสัมพันชนทั่วกัน พอได้เวลา 06.00 น. ได้จุดพลุเป็นสัญญาณ 6 คร้ัง เป็น สัญลักษณ์เปิดงาน มีการนมัสการปิดทองรูปหลวงพ่อวัดไร่ขิงท้ังกลางวันและกลางคืนตลอด 9 วัน 9 คืน โดยนับตั้งแต่วันขึ้น 11 ค่า และเพ่ือเปิดโอกาสให้ผู้ได้บนหลวงพ่อไว้เข้านมัสการและแก้บนไว้ มี รายการดังน้ี (1) ดอกไม้ ธูปเทียน ทองปิดหลวงพ่อ พวงมาลัย ช้าง ม้า ว่าว โดยทางวัดไม่ได้กาหนด ราคา ถือศรัทธาของประชาชนเป็นท่ีต้ัง (2) ประทัด และ (3) ละครราถวายแก้บนหลวงพ่อ คิดเป็น แถวสาหรับผู้ที่แก้บนไว้โดยจากัดราคาแถวละ 10 บาท ผู้ที่บนไว้ต้องซ้ือบัตรจากคณะกรรมการของ ทางวัดและไปให้เจ้าหน้าท่ีควบคุมละครรา เพ่ือเก็บบัตรรักษาไว้เป็นหลักฐาน ทางเจ้าหน้าที่จะได้จัด ใหล้ ะครราถวายหลวงพ่อต่อไป และเม่ือแกบ้ นขอพรเสร็จแล้ว ก่อนกลบั จะไปรับน้ามนต์ ซ่ึงถอื เป็นสิ่ง ศักด์ิสิทธ์ิอีกอย่างหนึ่ง แต่เร่ืองท่ีห้ามบนบานศาลกล่าวก็คือ เรื่องขอให้ไม่ถูกเกณฑ์ทหาร กิจกรรมที่ สาคัญ ได้แก่ การออกร้านจาหน่ายสินค้าจากหน่วยงานต่าง ๆ และเกษตรกรผู้ผลิต มีการประกวด ผลไมแ้ ละจดั แสดงมหรสพตลอดคืน

85 กกกกกกก3. ประเพณีการเทศน์มหาชาติ เป็นบุญพิธีท่ีนิยมจัดให้มีกันมาแต่โบราณ ส่วนมากจัดให้มี ในวัดเป็นหน้าท่ีของชาวบ้านและวัดน้ัน ๆ จะตกลงร่วมกันจัด ปกตินิยมให้มีหลังฤดูทอดกฐิน ผ่านไป แล้วจนตลอดฤดเู หมนั ต์ นิยมจัดเป็นงานสองวนั คือ วนั เทศนเ์ วสสนั ดรชาดกทงั้ 13 กณั ฑว์ นั หน่ึง และ วันเทศน์จตุราริยสัจจกถา เริ่มงานด้วยพิธีทาบุญตักบาตรพระทั้งวัด หรือเลี้ยงพระตามจานวนท่ี เห็นสมควร แล้วเริ่มเทศน์เวสสันดรชาดก ตามแบบเทศน์ต่อกันไปจนสุด 13 กัณฑ์ ถึงเวลากลางคืน บางแห่งจัดปีพาทย์ประโคมระหว่างกัณฑ์หน่ึง ๆ ตลอดทั้ง 13 กัณฑ์ด้วยวันรุ่งข้ึน ทาบุญเลี้ยงพระอีก แล้วมีเทศน์ จตุราริยสัจจกถาในระหว่างเพลจบแล้วเล้ียงพระเพลเป็นอันเสร็จพิธีระเบียบพิธีในการ เทศนม์ หาชาติ ที่นยิ มกันเป็นหลักใหญ่ ๆ ดังนี้ (1) ตกแตง่ บรเิ วณพิธีใหม้ ีบรรยากาศคลา้ ยอยู่ในบริเวณ ป่า ตามท้องเร่ืองเวสสันดรชาดก โดยนาเอา ต้นกล้วย ต้นอ้อย และก่ิงไม้มาผูกตามเสา และบริเวณ รอบ ๆ ธรรมาสน์ ประดับธงทวิ และราวัติ ฉัตร ตามสมควร (2) ต้งั ขนั สาครใหญ่ หรือจะใช้อ่างใหญ่ก็ ไดใ้ ส่นา้ สะอาดเต็ม สาหรับปักเทยี นบชู าประจากัณฑ์ ในระหวา่ งท่ีพระเทศน์ น้าในภาชนะท่ีตัง้ น้ีเสร็จ พิธีแล้ว ถือว่าเป็นน้าพระพุทธมนต์ท่ีสาคัญ ภาชนะใส่น้าน้ีตง้ั หน้าธรรมาสน์ กลางบริเวณพิธี และ (3) เตรียมเทียนเล็ก ๆ จานวน 1,000 เลม่ แล้วนบั แยกจานวนเป็นมดั มัดหนึ่งมีจานวนเทา่ คาถาของกัณฑ์ หน่ึง แล้วทาเครื่องหมายไว้ให้ทราบว่ามัดไหนสาหรับบูชาคาถากัณฑ์ใด เมื่อถึงคราวเทศน์กัณฑ์น้ันก็ จะเอาเทียนมัดนั้นออกจุดบูชาติดรอบ ๆ ภาชนะน้า ต่อกันไปจนจบกัณฑ์ให้หมดมัดพอดี ครบ 13 กัณฑ์ถ้วน จานวน 1,000 เล่ม เท่าจานวนคาถา บางแห่งนิยมทาธงเล็ก ๆ 1,000 คัน แบ่งจานวนเท่า คาถาประจากัณฑ์เช่นอย่างเทียน แล้วปักธงบูชาระหว่างกัณฑ์บนหยวกกล้วย แต่การใช้ธงไม่เป็นท่ี นิยม การจุดเทียนหรือปักธงบูชากัณฑ์ดังกล่าวเป็นหน้าท่ีของเจ้าภาพผู้รับกัณฑ์นั้น ๆ ประเพณีการ เทศน์มหาชาติ ของวัดไร่ขิง พระอารามหลวง จัดขึ้นในเดือนตุลาคมก่อนวันออกพรรษาในช่วงเดือน 11 ข้างแรม โดยมีท่านเจ้าอาวาสวัดไร่ขิงพระอารามหลวงอาเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม เป็น ประธานฝ่ายสงฆ์ ในงานพิธีเทศน์มหาชาติ มหาเวชสันดรชาดก 13 กัณฑ์ ได้แก่ (1) กัณฑ์ทศพร (2) กัณฑ์หิมพานต์ (3) กัณฑ์ทานกัณฑ์ (4) กัณฑ์วนประเวศ (5) กัณฑ์ชูชก (6) กัณฑ์จุลพน (7) กัณฑ์ มหาพน (8) กัณฑ์กัณฑ์กุมาร (9) กัณฑ์กัณฑ์มัทรี (10) กัณฑ์สักกบรรพ (11) กัณฑ์มหาราช (12) กัณฑ์ฉกษัตริย์ และ (13) กัณฑ์นครกัณฑ์ ซ่ึงมี หน่วยงาน ภาครัฐ ภาคเอกชน ทหาร ตารวจ สถานศึกษา จานวนมาก ร่วมเป็นเจ้าภาพพุ่มผ้าป่ากัณฑ์เทศน์มหาชาติ แต่ละกัณฑ์เทศน์ และนิมนต์ พระเถระเป็นองค์แสดงธรรมเทศน์มหาชาติมหาเวชสันดรชาดก 13 กัณฑ์ 3 ธรรมมาสน์ โดยมี วัตถุประสงคเ์ พือ่ อนุรักษศ์ ลิ ปวัฒนธรรม ประเพณอี นั ดงี ามทางพระพทุ ธศาสนา โดยการเทศน์มหาชาติ เป็นประเพณี สาคัญทางพระพุทธศาสนาท่ีได้ สืบทอดกันมาตั้งแต่ครั้งสุโขทัย จนถึงปัจจุบันก็ยังคง รักษาประเพณีน้ีไว้เป็นอย่างดี เพราะการเทศน์มหาชาติสอนให้รู้จักการเอื้อเฟื้อเผ่ือแผ่ คิดถึง ประโยชน์สุขส่วนรวม สอนให้รู้จักการใหอ้ ภยั รูร้ ักสามคั คี คุณธรรมเหลา่ นีจ้ ะซึมซับจากการฟงั เทศนม หาชาติ อันจะทาให้สังคมไทยเป็นสังคมแห่งการกุศล เป็นสังคมแห่งความเมตตา และเป็นสังคมแห่ง การศรัทธาในบาเพ็ญบุญในพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรืองการเตรียมสถานท่ี นิยมตกแต่งด้วยต้นไม้ กล้วย ออ้ ย ราชวัติ ฉตั ร ธง และประดับธรรมาสน์ใหแ้ ลดเู ป็นปา่ เหมือนอาศรมของพระเวสสนั ดรที่เขา วงกต เคร่ืองติดกัณฑ์เทศน์ เจ้าของกัณฑ์จะจัดเตรียมเคร่ืองติดกัณฑ์เทศน์ ประกอบด้วย ดอกบัว ธูป เทียน ผลไม้ ส้ม กล้วย มะพร้าว อ้อย อย่างละพันเท่าจานวน คาถา และเงินบูชากัณฑ์เทศน์ซึ่งมัก ถวายเท่ากับจานวนคาถาประจากัณฑ์นั้นกิจกรรมที่สาคัญ ได้แก่ (1) จัดทาความสะอาดบริเวณวัด

86 ประดับตกแต่งธรรมาสน์ ศาลาการเปรียญเตรียมหาต้นกล้วยต้นอ้อย ตลอดทั้งจัดทาธงทิวประดับ ประตูกาแพงวัด (2) การตกแต่งขบวนรถประเพณีเทศน์มหาชาติ เนื้อหาเก่ียวกับพระเวชสันดรชาดก โดยต้ังขบวนจากโรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา ไปยังวัดไร่ขิง พระอารามหลวง และ (3) จัดขบวนแห่เดิน จานวน 13 ขบวนแต่ละกัณฑ์เทศน์ เจ้าภาพกัณฑ์เทศน์มหาชาติจะติดพุ่มผ้าป่าและร่วมเดินในขบวน และจะเป็นพธิ ีเทศนม์ หาชาตเิ วสสันดรชาดก จานวน 13 กัณฑ์ 4. งานวันครบรอบชาตกาล และวันคล้ายวันมรณภาพพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ อดีต เจ้าอาวาสวดั ไร่ขิง พระอารามหลวง งานวันครบรอบชาตกาล พระอุบาลีคณุ ปู มาจารย์ อดีตเจา้ อาวาส วัดไร่ขิง พระอารามหลวง จัดขึ้นทุกวันท่ี 8 ตุลาคม เป็นประจาทุกปี มีวัตถุประสงค์เพ่ือระลึกถึงคุณ งามความดีตลอดจนบารมีของหลวงพ่อพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ที่มีต่อวัดไร่ขิง พระอารามหลวง กิจกรรมท่ีสาคัญ ได้แก่ ในช่วงเช้าคณะสงฆ์วัดไร่ขิง พระอารามหลวง คณะอุบาสก-อุบาสิกา คณะกรรมการวดั ไร่ขงิ คณะศษิ ยานุศิษย์และแขกผูม้ เี กียรติพร้อมกนั ณ มณฑลพิธีศาลาอเนกประสงค์ วัดไร่ขิง ท่านประธานทาพิธีจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อย บูชาอัฐิ พระอุบาคุณูปมาจารย์ พระสงฆ์ทรง สมณศักด์เิ จรญิ พระพุทธมนต์ ประธานทอดผา้ ไตรบังสุกุล ถวายเครื่องสักการะและจตปุ ัจจัยไทยธรรม แด่ประธานในพิธี ผู้มีเกียรติร่วมถวายเครื่องไทยธรรมแด่พระสงฆ์ พระสงฆ์อนุโมทนา กรวดน้า และ ถวายภัตตาหารเช้าแด่พระสงฆ์จากน้ันจะเป็นพิธีมอบทุนการศึกษาของมูลนิธิ จานวน 3 มูลนิธิ ได้แก่ (1) มูลนิธิหลวงพ่อวัดไร่ขิง ซึ่งมูลนิธิหลวงพ่อวัดไร่ขิง ได้ก่อตั้งขึ้น ในปี พ.ศ.2536 มีวัตถุประสงค์เพ่ือ ส่งเสริมสนับสนุนด้านการศึกษาและสาธารณประโยชน์ (2) มูลนิธิเมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง) ก่อตั้ง ขึน้ ในปี พ.ศ.2524 มวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พื่อดา้ นสาธารณสุข สง่ เสริมสนับสนุนด้านอาคาร สถานที่ เครอื่ งมือ เครื่องใช้ และเวชภัณฑ์ในการบาบัดรักษาโรคท่ีจาเป็นต่อการรักษาอย่างทันสมัย เพียงพอและ ช่วยเหลือผู้เจ็บป่วยที่ไม่มีค่ารักษา ทุนการศึกษาและวิจัยให้แพทย์ พยาบาล และบุคลากรของ โรงพยาบาล และ (3) มูลนิธิพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินทปญโญ)ก่อตั้งขึ้นเม่ือวันที่ 23 กันยายน พ.ศ.2551ได้รับใบอนุญาตจัดต้ังมูลนิธิพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินทปญโญ) ตาม เลขอนุญาตที่ ต.นฐ.9/2551 และได้รับใบสาคัญแสดงการจดทะเบียนจัดต้ังมูลนิธิทะเบียน เลขท่ี 36/2551 ให้ไว้ ณ วันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2551 มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมสนับสนุนด้านการเรียนการ สอนพระปริยัติธรรม การศึกษาและสาธารณประโยชน์ ให้กับพระภิกษุ สามเณร ของวัดไร่ขิง พระ อารามหลวงที่สอบได้เปรียญธรรมสานักศาสนศึกษาวัดไร่ขิง นักเรียนโรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา ที่สอบ ผ่านธรรมศึกษาชั้นเอก และพระเณรท่ีสอบผ่านนักธรรมชั้นตรี-โท ภายในงานผู้มีจิตศรัทธาได้นา อาหารคาว-หวาน มาตั้งโรงทานให้กับประชาชนที่มาร่วมงานได้รับประทานกันอย่างมากมาย สาหรับ งานวันคล้ายวันมรณภาพพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง จัดขึ้นใน วันที่ 14 กุมภาพันธ์ ของทุกปี เพื่อน้อมราลึกถึงคุณความดีของหลวงพ่อ กิจกรรมที่สาคัญจัดให้มี การทาบญุ และต้งั โรงทานใหก้ บั ประชาชนท่วั ไปทีเ่ ดินทางมาทาบญุ ท่วี ดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง

87 สรุป กกกกกกกประเพณที เี่ กีย่ วข้องกับวัดไร่ขงิ พระอารามหลวง ที่สาคญั พอสรุปได้ดงั นี้ 1. ประเพณกี ารแห่หลวงพอ่ วดั ไร่ขิง จะจัดให้มขี น้ึ ในช่วงกอ่ นเริม่ งานนมัสการหลวงพ่อ วัดไรข่ งิ 1 วนั เพ่ือย้อนราลึกถงึ ตานานหลวงพ่อวัดไร่ขงิ โดยจัดให้มกี ารแห่หลวงพ่อวดั ไร่ขงิ ทางน้า 2. งานนมสั การปิดทองหลวงพอ่ วดั ไรข่ ิง จัดขึน้ ระหว่างวนั ข้นึ 11 ค่า เดอื น 4 ถงึ วนั แรม 4 ค่า เดือน 5 ของทุกปี รวม 9 วัน 9 คืน มีการนมัสการปิดทองรูปหลวงพ่อวัดไร่ขิงทั้งกลางวันและ กลางคืน เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้ได้บนหลวงพ่อไว้เข้านมัสการและแก้บน มีการออกร้านจาหน่ายสินค้า และจัดแสดงมหรสพตลอดคนื 3. ประเพณีการเทศน์มหาชาติ ของวัดไร่ขิง พระอารามหลวง จัดข้ึนก่อนวันออกพรรษา ในชว่ งเดือน 11 ข้างแรม (ตุลาคม) เพือ่ อนรุ กั ษ์ศลิ ปวฒั นธรรม ประเพณีอันดงี ามทางพระพุทธศาสนา 4. งานวันครบรอบชาตกาล และวันคล้ายวันมรณภาพ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ อดีตเจ้า อาวาส วัดไร่ขิง พระอารามหลวง จัดขึ้นทุกวันท่ี 8 ตุลาคม และวันที่ 14 กุมภาพันธ์ เป็นประจาทุกปี มวี ัตถปุ ระสงคเ์ พือ่ ระลึกถงึ คุณงามความดตี ลอดจนบารมีของท่านที่มีต่อประชาชนวดั ไร่ขงิ และวัดไร่ขิง พระอารามหลวง

88 ใบความรู้ เรื่อง การทาแผ่นพบั ประชาสมั พนั ธ์ วตั ถุประสงค์ กกกกกกก1. เพ่อื ใหน้ ักศึกษามคี วามรเู้ รื่อง การทาแผ่นพับประชาสัมพนั ธ์ 2. เพอ่ื ใหน้ ักศกึ ษามีทกั ษะการแสวงหาความรูก้ ารทาแผน่ พบั ประชาสัมพนั ธ์ 3. เพอื่ ให้นกั ศกึ ษาสามารถผลติ สอ่ื แผน่ พับประชาสมั พนั ธ์ได้ 4. เพอื่ ให้นกั ศึกษาเหน็ คุณค่าประโยชน์ของการทาแผ่นพับประชาสมั พันธ์ เน้ือหา กกกกกกกแผน่ พับ มีความหมายตรงกบั คาในภาษาอังกฤษวา่ Folder(s) แต่นิยมเรยี กวา่ โบร์ชวั ร์ (Brochure) ซ่ึงหมายถึงเอกสารทเ่ี ยบ็ เป็นเล่มบาง ๆ และมีลักษณะคล้ายคลงึ กัน กกกกกกกแผน่ พับ” สามารถพับไดต้ ัง้ แต่ 4 - 80 หน้า (หนา้ - หลงั ) แต่นิยมใชก้ ระดาษ A4 พบั เปน็ 3 ตอน 6 หน้า มากที่สุด เน่ืองจากสะดวก และประหยัด เมื่อพับเสร็จแล้ว แผ่นพับจะมีขนาดเลก็ พกพา ได้สะดวก รวมท้ัง เนื้อหาออกเป็นส่วน ๆ ได้ โดยไม่ต้องมีเลขหน้ากากับ แผ่นพับเป็นสื่อส่ิงพิมพ์ที่ จัดเป็นการเผยแพรข่ ้อมูลที่เขา้ ถึงกล่มุ เป้าหมายโดยตรงชนิดหนึ่ง กกกกกกกการทาแผ่นพับน้นั จะประกอบไปดว้ ยสว่ นตา่ ง ๆ ดงั นี้ กกกกกกกกกกข้อ 1 หน้าแรก เป็นหน้าปกแผน่ พบั ที่จะต้องสะดุดตา ดว้ ยสีสันหรือข้อความดงึ ดูดให้คนท่ี ได้รบั แผน่ พับ สนใจทจี่ ะเปดิ อ่านหน้าถัดไป ดังน้นั การเลอื กรปู ภาพจะตอ้ งดึงดดู สายตา ชัดเจน สีสัน สวยงามสอดคล้องกับงาน สาหรับขอ้ ความต้องสัน้ กระชบั ไดใ้ จความทีส่ มบรู ณ์ เชน่ ข้อความทส่ี ร้าง ประเดน็ คาถามต้องการคาตอบ ขอ้ ความกระแสต่าง ๆ ในสงั คม ข้อความที่สอดคล้องกับงานที่ นาเสนอ รวมถงึ ต้องพิจารณาตวั อกั ษรและขนาดท่ีจะต้องเลือกให้เหมาะสม กกกกกกกกกกข้อ 2 การกาหนดเน้ือหา เน้ือหาที่จะนาเสนอในแต่ละหน้าของส่วนท่ีถูกพับ จะต้องสรุป ให้กระชับ ชัดเจน ได้ใจความท่ีสมบูรณ์เช่นกัน หากเป็นประโยคเรียงติดกันก็ไม่ควรท่ีจะแน่นเต็ม หน้า การย่อหน้า เว้นวรรค จะต้องนามาพิจารณาประกอบด้วย และใส่รูปภาพเล็ก ๆ หรือโค้ด ขอ้ ความประเดน็ สาคญั ประกอบ เพ่ือเป็นการเบรกสายตาผู้อ่าน ข้อความต้องสน้ั กระชบั ได้ใจความที่ สมบูรณ์ ข้อความต้องสอดคลองกับงานที่นาเสนอ รวมถึงต้องพิจารณาตัวอักษร และขนาดที่จะต้อง เลอื กให้เหมาะสม กกกกกกกกกกข้อ 3 การแบ่งเน้ือหาเป็นหัวข้อย่อย จะต้องจบเร่ืองในหน้านั้น ๆ ไม่ต่อข้อความไป หน้าอื่น หัวข้อย่อให้แตกต่างหรือเด่นจากรายละเอียด โดยใช้ขนาดของตัวอักษรหรือสีตัวอักษรท่ีต่าง ออกไป และการแบ่งหวั ขอ้ ยอ่ ย จะตอ้ งมเี นอื้ หารายละเอียดครอบคลมุ หัวข้อทีก่ าหนด กกกกกกกกกกขอ้ 4 การใช้สัญลักษณ์ ลาดบั เลขแสดงหัวขอ้ ยอ่ ยและตาราง เป็นอกี วธิ ีการหนึ่ง ที่ช่วย ให้เน้ือหาของแผ่นพับน่าอ่าน จากข้อความส้ัน ๆ เข้าใจง่ายและน่าสนใจ ดังน้ัน การสรุปเนื้อหาที่จะ กาหนดเรียงลาดับเป็นข้อ ๆ หรือการนาข้อมูลใส่กรอบไว้ในตาราง เป็นเร่ืองสาคัญเช่นกัน อ่านแล้วรู้ ว่าต้องการสอ่ื สาร และตอบคาถามเหล่าน้ี ได้แก่ what when where why who how

89 กกกกกกกกกกข้อ 5 รูปภาพ การนารูปภาพมาตกแต่ง จะต้องดงึ ดดู สายตา ชัดเจน สีสนั สวยงามทาให้ แผ่นพับมีความน่าสนใจมากย่ิงขึ้น แต่รูปภาพที่นามาต้องสอดคล้องกับเนื้อหาหรือข้อความที่เรา ตอ้ งการประชาสมั พันธ์ รปู ภาพทีใ่ ชต้ ้องมขี นาดทีเ่ หมาะสม กกกกกกกกกกข้อ 6 สถานที่ติดต่อ สาหรับส่วนนี้ อาจจะพิมพ์ไวท้ ้ายสุดหรือหน้าสดุ ของแผ่นพับ แต่สง่ิ ท่ี ต้องระบุให้ชัดเจนได้แก่ ชื่อสถานท่ี เลขท่ี ที่ตั้ง หมายเลขโทรศัพท์สานักงาน โทรศัพท์มือถือปัจจุบัน ทีข่ าดไม่ไดค้ ือ อีเมล เว็บไซต์ท่ีสามารถหาข้อมลู เพม่ิ เตมิ ภายหลงั ได้ กกกกกกกการทาแผ่นพับ กกกกกกกกกกการสรา้ งแผ่นพบั หรอื โบรชวั รใ์ น โปรแกรม Microsoft Word 2010 เอกสารแผ่นพับ หรอื โบรชวั รม์ าตรฐานท่ัวไปมักใชใ้ นรูปแบบ 3 พับ 6 หน้า กระดาษ A4 โดยมีขน้ั ตอนดงั น้ี กกกกกกกกกกขนั้ ตอนที่ 1 ให้เปิดโปรแกรม Microsoft Word 2010 และสร้างเอกสารใหมเ่ ข้ามา แบบวา่ ง ๆ เพือ่ เรมิ่ ต้นในการทาแผน่ พบั (ขอ้ สาคญั ควรจดั เก็บบนั ทกึ ข้อมลู โดยต้งั ชอ่ื ไฟล์) กกกกกกกกกกขน้ั ตอนที่ 2 การตั้งคา่ หนา้ กระดาษ สาหรับเอกสารแบบแผน่ พบั กกกกกกกกกกกกก1 ) คลิกที่เมนูเคา้ โครงหน้ากระดาษ กกกกกกกกกกกกก2 ) คลกิ ที่คาสงั่ การวางแนว กกกกกกกกกกกกก3 ) คลกิ ที่คาสงั่ แนวนอน

90 กกกกกกกกกกข้ันตอนท่ี 3 การกาหนดระยะขอบของหน้ากระดาษ กกกกกกกกกกกกก1 ) คลกิ ท่ีเมนเู คา้ โครงหน้ากระดาษ กกกกกกกกกกกกก2 ) คลกิ ที่คาสงั่ ระยะขอบกาหนดเอง แลว้ ตัง้ คา่ ตามนี้ บน 1 ซ.ม. ล่าง 1 ซ.ม. ซา้ ย 0.5 ซ.ม. ขวา 0.5 ซ.ม. กกกกกกกกกกขน้ั ตอนท่ี 4 การกาหนดคอลมั น์ กกกกกกกกกกกกก1 ) คลกิ ท่ีเมนูเค้าโครงหน้ากระดาษ กกกกกกกกกกกกก2 ) คลิกท่ีคาส่ังคอลัมน์ และเส้นค้ันระหว่างคอลัมน์ ในที่น้ีแบ่งหน้ากระดาษให้ เป็น 3 คอลัมน์ก่อน แต่ละคอลัมน์ก็คือเน้ือหาในแต่ละแผ่นพับ (เส้นค่ันระหว่างคอลัมน์ หากไม่ ต้องการให้เอาเครอ่ื งหมายถกู ออก)

91 กกกกกกกกกกกกก3 ) คลกิ ที่คาสง่ั ตกลง และกด Enter ลงมาเรือ่ ย ๆ จะไดด้ ังภาพ กกกกกกกกกกข้ันตอนที่ 5 การออกแบบเน้ือหา ในสว่ นนห้ี ลังจากท่เี ราศึกษาคน้ คว้า และสรุปความรู้ จากการเรียนรู้แล้ว ก็นาความรู้ที่ได้รับมาออกแบบลงในกระดาษเป็นฉบับร่างก่อน เพ่ือความถูกต้อง ครบถ้วนของข้อมูล และสะดวกต่อการพิมพ์แผ่นพับ การกาหนดลาดับของเนื้อหาให้อยู่ในตาแหน่ง หน้าที่สอดคลอ้ งกบั ลาดับของการคล่ีแผ่นพับนั้นออกอ่าน โดยตอ้ งกาหนดวา่ เนื้อหาสว่ นใดควรมาก่อน ส่วนใดควรมาทีหลัง แล้วพิมพ์เน้ือหาจัดวางไปตามส่วนต่าง ๆ ให้ถูกต้องตามลาดับของการคลี่ออก อ่าน การลงเนื้อหาของแผ่นพับ ในหน้าท่ีหน่ึงของคอลัมน์ท่ี 3 (หมายเลข 1 ) จะเป็นหน้าแรกของ แผ่นพับ คอลัมน์ท่ี 2 (หมายเลข 6 ) จะเป็นหน้าหลังของแผ่นพับ จากน้ันให้ใส่เนื้อหาเรียงตามลาดับ ของการพบั แผน่ พบั คอลมั น์ที่ 2 – 4 (หน้าทีส่ อง) และคอลมั นท์ ่ี 5 (หนา้ ที่หน่ึง) ซึ่งเป็นเน้อื หาหลัก กกกกกกกกกกข้ันตอนท่ี 6 การพมิ พข์ อ้ ความ โดยใชก้ ล่องข้อความ กกกกกกกกกกกกก1 ) คลกิ ท่ีเมนแู ทรก กกกกกกกกกกกกก2 ) คลิกที่คาสั่งกลอ่ งข้อความ กกกกกกกกกกกกก3 ) คลิกที่คาสง่ั กล่องข้อความอย่างง่าย จะได้กลอ่ งข้อความ แล้วพิมพ์ขอ้ ความลง ในกล่องข้อความ ปรับตวั อักษร และขนาดของกล่องขอ้ ความตามต้องการ

92 กกกกกกกกกกขัน้ ตอนที่ 7 การแทรกรปู ภาพ กกกกกกกกกกกกก1 ) คลกิ ท่ีเมนูแทรก กกกกกกกกกกกกก2 ) คลกิ ที่คาสงั่ รปู ภาพ กกกกกกกกกกกกก3 ) คลิกเลือกรปู ภาพตามที่ต้องการ หรอื ใชว้ ธิ กี ารคดั ลอก (Copy) รูปภาพมาวาง ก็ได้ กกกกกกกกกกขนั้ ตอนท่ี 8 การตกแต่งพนื้ หลงั เอกสาร(ด้วยสี) กกกกกกกกกกกกก1 ) คลิกที่เมนูเคา้ โครงหน้ากระดาษ กกกกกกกกกกกกก2 ) คลิกท่ีสขี องหน้า กกกกกกกกกกกกก3 ) คลกิ เลอื กสีตามท่ีต้องการ

93 ตวั อย่างแผ่นพับ แผ่นพบั ด้านหน้า

94 แผ่นพับด้านหลัง สรปุ กกกกกกกการทาแผ่นพับ เป็นส่ือโฆษณาที่เป็นส่ิงพิมพ์ ที่ผู้ผลิตส่งตรงถึงผู้บริโภค มีท้ังวิธีการส่งทาง ไปรษณีย์ และแจกตามสถานท่ีต่าง ๆ ลักษณะเด่นของแผ่นพับคือ มีขนาดเล็ก หยิบง่าย ให้ข้อมูล รายละเอียดได้มากพอสมควร ผู้อ่านสามารถเลือกเวลาใดอ่านก็ได้ ผู้ออกแบบมีเทคนิคการออกแบบ ตามอิสระ หลากหลาย ข้ันตอนการทาแผ่นพับ มีด้วยกัน 8 ข้ันตอน คือ (1) ขั้นตอนท่ี 1 ให้เปิด โปรแกรม Microsoft Word 2010 และสร้างเอกสารใหม่ ขั้นตอนท่ี 2 การต้ังค่าหน้ากระดาษสาหรับ เอกสารแบบแผ่นพับ ข้ันตอนท่ี 3 การกาหนดระยะขอบของหน้ากระดาษ ข้ันตอนท่ี 4 การกาหนด คอลัมน์ ข้ันตอนท่ี 5 การออกแบบเน้ือหา ข้ันตอนที่ 6 การพิมพ์ข้อความ โดยใช้กล่องข้อความ ขั้นตอนที่ 7 การแทรกรปู ภาพ และขน้ั ตอนท่ี 8 การตกแตง่ พืน้ หลงั เอกสาร(ดว้ ยส)ี