พจนานุกรมคำใหม่ เล่ม3

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน ¾¨¹Ò¹¡Ø ÃÁ¤ÓãËÁè àÅÁè ó ©ººÑ ÃÒªº³Ñ ±µÔ Âʶҹ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 1 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน ราชบณั ฑติ ยสถานจดั พมิ พ พมิ พค รงั้ ที่ ๑ พ.ศ. ๒๕๕๔ จาํ นวน ๕,๐๐๐ เลม ราชบณั ฑติ ยสถาน สนามเสอื ปา เขตดสุ ติ กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐ โทรศพั ท ๐ ๒๓๕๖ ๐๔๖๖-๗๐ โทรสาร ๐ ๒๓๕๖ ๐๔๘๕ www.royin.go.th e-mail : [email protected] ขอ มลู ทางบรรณานกุ รมของสํานกั หอสมดุ แหง ชาติ ราชบณั ฑติ ยสถาน พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน.-- กรงุ เทพฯ : ยเู นยี นอลุ ตรา ไวโอเรต็ , ๒๕๔๕ ๔๙๕.๙๑๓ ISBN 978-616-707-304-3 ราคาเลม ละ ๑๐๐ บาท พมิ พท ่ี บรษิ ทั ยเู นยี นอลุ ตรา ไวโอเรต็ จาํ กดั ๖๖/๑๘๐ ถ. ลาดพรา ว ซ. ลาดพรา ว ๘๐ แยก ๒๒ วงั ทองหลาง โทรศพั ท ๐ ๒๙๓๕ ๕๓๓๑ โทรสาร ๐ ๒๙๓๒ ๗๘๗๗ Dhammaintrend รว่ มเผยแพรแ่ ละแบง่ ปัน ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 2 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน คาํ นาํ ราชบัณฑิตยสถานไดแตงตั้งคณะกรรมการจัดทาํ พจนานุกรมภาษาไทย ปจ จบุ นั ขนึ้ เมอื่ วนั ที่ ๒๒ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๔๘ ใหม ีอาํ นาจหนา ทใี่ นการศกึ ษาและ ตดิ ตามความเปลย่ี นแปลงทเ่ี กดิ แกภ าษา เกบ็ คาํ ทเี่ กดิ ใหมแ ละคาํ ทเ่ี ปลยี่ นแปลงการใช หรือเปลยี่ นแปลงความหมายไปจากเดิม รวมท้ังเก็บคาํ ท่ีใชมานานแลวแตยังไมได บรรจเุ ขา ไวใ นพจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ แลว รวบรวมจดั พมิ พ ออกเผยแพรเพ่อื ทาํ ประชาพิจารณเปน ระยะๆ ทงั้ นเี้ นื่องจากภาษาไทยเปน สงิ่ ท่เี รา ใชส อ่ื สารกนั ในชวี ติ ประจาํ วนั โดยปรกตภิ าษายอ มมีการผนั แปรและเปลยี่ นแปลงไป พรอ มกบั สงั คมของคนในชาติ ภาษาไทยกผ็ นั แปรไปตามความเปนไปของสงั คมไทย ดวย ภาษาไทยมีคาํ ใหม สาํ นวนใหม วลใี หม เกดิ ขึ้นทุกวัน คาํ ท่ีใชอยูเปนปรกติ กอ็ าจเปลยี่ นแปลงวธิ กี ารใช ขยายความหมาย หรอื เปลย่ี นความหมายผดิ แผกแตกตา ง ไปจากเดมิ บดั น้ี คณะกรรมการจดั ทาํ พจานกุ รมภาษาไทยปจ จบุ นั ไดด าํ เนนิ การจดั ทาํ พจานกุ รมคําใหม เลม ที่ ๓ เสรจ็ เรยี บรอ ยแลว ราชบณั ฑติ ยสถานจงึ เหน็ สมควรใหจ ดั พมิ พพ จนานกุ รมคาํ ใหมอ อกเผยแพรใ หต อ เนอื่ งจากเลม ที่ ๑ และเลม ท่ี ๒ ราชบัณฑิตยสถานขอขอบคุณคณะกรรมการจัดทาํ พจนานุกรมภาษาไทย ปจ จบุ นั ท่ีไดช ว ยกนั คน ควา และรวบรวมขอ มลู คําใหมตา ง ๆ และบนั ทกึ คาํ เหลา นไ้ี ว เปนหลักฐานแสดงการเกิดและการเปล่ียนแปลงของคําท่ีใชในสังคม อันจะเปน ประโยชนต อการศึกษาในเรอื่ งทมี่ าของคาํ ในภายภาคหนา . ราชบณั ฑติ ยสถาน (ศาสตราจารย ดร.ปญ ญา บรสิ ทุ ธ)ิ์ มนี าคม ๒๕๕๔ นายกราชบัณฑติ ยสถาน ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 3 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน คาํ ชแี้ จงในการจดั ทาํ พจนานกุ รมคาํ ใหม พจนานุกรมคําใหมเปนพจนานุกรมที่เก็บรวบรวมคํา และสํานวนที่ เกดิ ขน้ึ ใหม คาํ ทย่ี ังไมไ ดเกบ็ ไวใ นพจนานกุ รม ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ รวมทงั้ คาํ ท่ีมอี ยูในพจนานกุ รม ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งมีการเปล่ียนแปลงวิธีใช ความหมายขยายไป หรือเปลี่ยนความหมายไป จากเดมิ และคาํ ทพี่ จนานุกรมเก็บไวแ ลว แตข าดตวั อยางการใช ซงึ่ ทําใหเขาใจ ความหมายไมช ัดเจนพอ กไ็ ดเพม่ิ ตวั อยา งใหเ หน็ วธิ กี ารใช พจนานกุ รมฉบบั น้ี มขี อบเขตและการดําเนนิ งานดงั นี้ ๑. ขอบเขตของคาํ และสาํ นวนทมี่ อี ยใู นพจนานกุ รมคําใหม ๑.๑ คาํ ทเี่ กดิ ขน้ึ ใหมใ นสงั คมไทย เนอื่ งจากสงั คมมกี ารเปลย่ี นแปลง เกดิ สง่ิ ใหมๆ และมปี รากฏการณใ หมเ กดิ ขน้ึ เชน กระชับพนื้ ท่ี ก. ควบคุมพนื้ ทชี่ มุ นมุ ใหแ คบลง ๆ เชน ตาํ รวจสง ชดุ เฉพาะกจิ เขา กระชบั พนื้ ทบี่ รเิ วณทเี่ กดิ จลาจล. คมม. กระชับวงลอ ม ความหมายที่ ๒. [ศนู ยอ าํ นวยการแกไ ขสถานการณฉ กุ เฉนิ (ศอฉ.) ใชค รง้ั แรกเมอ่ื พ.ศ. ๒๕๕๓]. กระชบั วงลอ ม ๑. ก. โอบลอ มเขา ไปใหใ กลข น้ึ ๆ เชน ตาํ รวจกระชบั วงลอ ม กลมุ โจรคา ยาเสพตดิ ขา มชาต.ิ ๒. ก. ควบคุมพนื้ ทชี่ มุ นมุ ใหแ คบลง ๆ เชน ตาํ รวจสงชดุ เฉพาะกจิ เขา กระชบั วงลอ มบรเิ วณทเี่ กดิ จลาจล. คมม. กระชับพน้ื ท.่ี ๓. ก. ควบคมุ การดาํ เนนิ งานใหอ ยใู นขอบเขตจาํ กดั เชน คณะกรรมการกจิ การโทรคมนาคมแหง ชาตเิ รง กระชบั วงลอ มบรษิ ทั มอื ถอื ใหเ กบ็ คา โทรศพั ทใ นอตั ราเดยี วกนั . ๑.๒ คาํ และสาํ นวนทเี่ กบ็ ไวแ ลว ในพจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 4 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ๑.๒.๑ คาํ และสาํ นวนทเี่ กบ็ ไวแลว ในพจนานกุ รมแตม ี ความหมายขยายหรอื เปลยี่ นแปลงไป เชน กระฉอก ๑. ก. อาการทข่ี องเหลวเชน นา้ํ เปน ตน ในภาชนะกระเพอ่ื ม อยา งแรงเพราะความสน่ั สะเทอื น. (พจน.) ๒. ว. ทแ่ี สดงออกมามากกวา ปรกติ เชน คนู เี้ ขาเพงิ่ แตง งานเลย หวานกระฉอก. กนิ แบง ๑. น. เรยี กสลากทจี่ าํ หนา ยแกผ ถู อื เพอื่ รบั รางวลั ในการเสยี่ งโชค โดยผจู าํ หนา ยหกั สว นลดเปน กาํ ไรวา สลากกนิ แบง . (พจน.) ๒. ก. คอรร ปั ชน่ั โดยแบง ผลประโยชนใ หห ลายคนหรอื หลายกลมุ อยา งทวั่ ถงึ เชน ถงึ พรรคพวกจะรวู า เขาโกง แตเ พราะเขากนิ แบง เลยไมม ใี ครโวย. ๑.๒.๒ คาํ และสาํ นวนทเี่ กบ็ ไวแ ลว ในพจนานกุ รม แตข าดตวั อยา งการใช เชน ของเกา ๑. น. ของโบราณ, ของใชแ ลว ; (กฎ) ทรพั ยท ผี่ คู า ของเกา เปน อาชพี เสนอขาย แลกเปลย่ี น หรอื จาํ หนา ยโดยประการอนื่ อยา งทรัพยท ใ่ี ชแ ลว ทง้ั นร้ี วมถึงของโบราณดว ย (พจน.) เชน เขารวบรวมของเกา ทม่ี คี า ของตน ตระกลู ไวจ ดั ทํา พพิ ธิ ภณั ฑ. ๒. น. เศษกระดาษ ของใชท ช่ี าํ รดุ ขวดเปลา และของอนื่ ๆ ทอี่ าจ นาํ ไปปรบั หรอื ใชป ระโยชนใ หมไ ด เชน ของเกา พวกนรี้ วมไว ขายใหพ อ คา ของเกา ได. ชนี้ วิ้ ก. ไดแ ตส งั่ การใหผ อู น่ื ทาํ ไมล งมอื ทาํ เอง (พจน.) เชน ฉนั ไมเ หน็ เขาทาํ อะไร ไดแ ตน ง่ั ชน้ี วิ้ ใหล กู นอ งทาํ ใหท กุ อยา ง. ซบั ใน ๑. น. ผา ทเ่ี ยบ็ ทาบอยชู น้ั ในของเครอ่ื งแตง กาย (พจน.) บางที ใชว า ผา ซบั ใน เชน เสอื้ ตวั นใ้ี ชผ า เนอื้ หนา ไมต อ งมซี บั ใน กไ็ ด. ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 5 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน ๒. ก. เยบ็ ผา ทาบเปน ชนั้ ในของเครอื่ งแตง กาย เชน กระโปรง ตวั นช้ี ว ยซบั ในใหดว ยนะ. ๑.๓ คาํ สแลง สาํ นวน วลี ทมี่ คี วามหมายเฉพาะ ไดแ ก คาํ หรอื สาํ นวน ทมี่ คี วามหมายใหม คาํ วัยรนุ และคาํ ภาษาปาก ซง่ึ มที มี่ าจากที่ ตา ง ๆ ตลอดจนคาํ ทยี่ มื มาจากภาษาตา งประเทศ เชน ขอบอก ถอ ยคาํ ทใี่ ชก ลา วยา้ํ เพอื่ แสดงวา ตอ งการใหผ ฟู ง รบั รู เชน แตง ตวั อยา งนด้ี ดู มี ากเลยขอบอก. อยา ไปทนี่ นั่ เชยี วนะขอบอก. ครกู ู น. เวบ็ ไซต ค น หาขอ มลู ในอนิ เทอรเ นต็ ของบรษิ ทั Google ซงึ่ เปน เว็บไซต ท ค่ี นนยิ มใชม ากทสี่ ดุ เชน เดก็ สมยั นช้ี อบหาขอ มลู จากครกู .ู (กู ตดั มาจาก Google). ทอ ลก ออ ฟเดอะทาวน น. เรอ่ื งทโี่ จษขานกนั ทวั่ เมอื ง เชน ดาราดงั ทาํ อะไรประหลาด ๆ กเ็ ปน ทอ ลก ออ ฟเดอะทาวน. (อ. talk of the town). ทงิ เจอรเ บอร่ี ก. พดู ไมจ รงิ พดู แตง เรอื่ ง และทาํ ใหผ อู น่ื ไดร บั ความเดอื ดรอ น วนุ วายอยเู สมอ เชน เพงิ่ เขา มาเปน ดาราแท ๆ แตท าํ ไม ทงิ เจอรเ บอรขี่ นาดน.ี้ (ทงิ เจอร มาจาก อ. tincture เปน ยาใส แผลสด เมอื่ ใสจ ะแสบมาก + เบอร่ี ตดั มาจากสะตอเบอร)่ี . ๑.๔ คาํ เกบ็ ตกจากพจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ เชน แขนแมน น. แขน เชน ไปทาํ อะไรมา แขนแมนจงึ เปรอะเปอ นไปหมด. ความเรยี ง น. เรอื่ งทนี่ าํ ขอ ความตา ง ๆ มาเรยี บเรยี งดว ยภาษาทส่ี ละสลวย มกั เปน เรอื่ งทางสารคดี เชน พระราชพธิ สี บิ สองเดอื นไดร บั ยกยอ งวา เปน ยอดแหง ความเรยี งรอ ยแกว . นาํ้ ทว มหลงั เปด ก. เวลาทไ่ี มม วี นั จะมาถงึ เชน คงตอ งรอใหน าํ้ ทว มหลงั เปด เสยี กอ นเขาถงึ จะกลบั ใจเปน คนด.ี ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 6 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน บา นใกลเ รอื นเคยี ง ว. เปน เพอื่ นบา น เชน เราคนบา นใกลเ รอื นเคยี งกนั มีอะไร กช็ ว ยกนั ได. ๒. การเรยี งลาํ ดบั คําและการเกบ็ คํามวี ธิ ดี ังนี้ ๒.๑ เรยี งคาํ ตามลาํ ดบั ตวั อกั ษร ก–ฮ ตามหลกั ของพจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ๒.๒ คาํ ทพี่ ดู ออกเสยี ง หรอื สะกดไดห ลายแบบ เกบ็ ไวด ว ยกนั เชน คาบ, คาบขา ว ก. นาํ เรอื่ งหรอื ขา วไปเปด เผยโดยทเี่ จา ของเรอ่ื งหรอื เจา ของขา ว ยงั ไมต อ งการเปด เผยหรอื คนฟง ไมต อ งการฟง เชน เธอไปรอู ะไรมากไ็ มต อ งคาบมาบอกฉนั . ไมร ใู ครคาบขา ว การแตง ตง้ั อธบิ ดไี ปบอกหนงั สอื พมิ พ เลยวนุ วายกนั ใหญ. เจรจาตะ อว ย, เจรจาตา อว ย ก. พดู จาตกลงกนั เชน เขามาลง เลง อะไรหนา บา น ไปเจรจา ตะ อว ยกบั เขาหนอ ยซ.ิ (ตะ อว ย มาจาก จ. ตา อว ย วา พูดคยุ ). แทงศนู ย, แทงบญั ชศี นู ย ก. ยอมรบั วา ไมม โี อกาสไดเ งนิ หรอื ของทใี่ หย มื ไปหรอื หายไป กลบั คนื อยา งแนน อน เชน เงนิ ทใ่ี หย มื คราวนแี้ ทงศนู ยไ ดเ ลย. ๒.๓ คาํ ทมี่ คี วามหมายเหมอื นกนั เกบ็ แยกไวต ามลาํ ดบั ตวั อกั ษร ของคาํ นนั้ ๆ และทท่ี า ยบทนยิ ามหรอื หลงั ตวั อยา งจะมอี กั ษรยอ วา คมม. หมายถงึ “ความหมายเหมอื นกนั ” เชน เตม็ ตา ว. อยา งชดั เจน (ใชก บั การเห็น) เชน ใครวา ไมม พี ยาน ฉนั นแี่ หละเหน็ เตม็ ตาเลย. คมม. เตม็ ลกู นยั นต า, เตม็ สองตา. เตม็ ลกู นยั นต า ว. อยา งชดั เจน (ใชก บั การเห็น) เชน ใครวา ไมม พี ยาน ฉนั นแี่ หละเหน็ เตม็ ลกู นยั นต าเลย. คมม. เตม็ สองตา, เตม็ ตา. ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 7 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน เตม็ สองตา ว. อยา งชดั เจน (ใชก บั การเหน็ ) เชน เรอื่ งนฉ้ี นั เปน พยานได เพราะเหน็ เตม็ สองตาเลย. คมม. เตม็ ลกู นยั นต า, เตม็ ตา. ๒.๔ คาํ ประสม หรอื คาํ ๒ คาํ ทปี่ ระกอบกนั คาํ แรกเปน คาํ เดยี วกบั แมค าํ หรอื คาํ ตงั้ และมคี วามหมายเกยี่ วเนอื่ งกบั คาํ ตง้ั จะเกบ็ เปน ลกู คาํ ของคาํ ตงั้ นนั้ ๆ โดยจะเรยี งตามลาํ ดบั อกั ษร เชน มาดแมน ก. มบี คุ ลกิ และรปู รา งหนา ตาเปน ผชู ายแท เชน พช่ี ายเธอ มาดแมนจรงิ ๆ นะ. (แมน มาจาก อ. man). มาดแมนแฮนดซ ม่ั ก. หลอ และมีบคุ ลกิ และรปู รา งหนา ตาเปน ผชู ายแท เชน ดาราคนนต้ี อ งดงั แน ๆ เพราะทงั้ มาดแมนแฮนดซ มั่ และนสิ ยั ด.ี (แมน มาจาก อ. man, แฮนดซ ม่ั มาจาก อ. handsome). ๒.๕ คาํ ทมี่ รี ปู และเสยี งเหมอื นกนั แตม คี วามหมายแตกตา งกนั หรอื เปน คาํ ทมี่ ที มี่ าแตกตา งกนั จะแยกเปน คาํ ตง้ั คนละคาํ กนั โดยใส หมายเลขกาํ กบั เชน ลอ็ บบ้ี ๑ น. หอ งโถงของโรงแรมหรอื สาํ นกั งาน เชน ใหพ วกเรามา เจอกนั ทลี่ อ็ บบข้ี องโรงแรมเวลาหกโมงเยน็ . (อ. lobby). ลอ็ บบ้ี ๒ ก. พดู จาหวา นลอ ม, ชกั ชวน, เชน เขาลอ็ บบท้ี กุ คนใหเ ลอื ก คณบดขี องเราเปน อธกิ ารบด.ี พวกนเี้ ปน นกั ลอ็ บบต้ี วั ฉกาจ. (อ. lobby). ๓. การสะกดคํา ๓.๑ คาํ ทยี่ มื จากภาษาตา งประเทศ เขยี นตามเสยี งทคี่ นไทยสว นใหญ ออก เชน ลอ็ กเกอ ร น. ตเู กบ็ สง่ิ ของชวั่ คราวเปน ชอ งเลก็ ๆ เรยี งตอ กนั แตล ะชอ ง มฝี าปด และมกี ญุ แจลอ็ ก ผทู เ่ี กบ็ ของจะถอื กญุ แจไวเ อง เชน นกั กฬี าเกบ็ เสอื้ ผา และสง่ิ ของทม่ี คี า ไวใ นลอ็ กเกอ ร. (อ. locker). ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 8 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน วายฟาย น. สญั ญาณเชอื่ มตอ อนิ เทอรเ นต็ แบบไรส าย เชน ทน่ี สี่ ญั ญาณ วายฟายออ น ตอ เหนต็ แลว หลดุ ทกุ ท.ี (อ. wifi). ๓.๒ คาํ ทยี่ มื มาจากภาษาตา งประเทศ ซง่ึ เขยี นตามหลกั การทบั ศพั ท ของราชบณั ฑติ ยสถานจนเปน ทแี่ พรห ลายและคนรจู กั โดยทวั่ ไปแลว จะเกบ็ ไวท งั้ คาํ ทเี่ ขยี นตามหลกั การทบั ศพั ท และตามเสยี งทคี่ นไทยสว นใหญอ อกเสยี งคาํ นนั้ ๆ เชน สวตี , สวต้ี ๑. คบอยา งเปน ครู กั เชน เธอตดั สนิ ใจทงิ้ แฟนเกา ไปสวตี้ กบั ดอ กเตอ รห นมุ เสยี แลว . ๒. หวานชน่ื เชน สองคนนส้ี วตี กนั จนใคร ๆ อจิ ฉา. คมม. สวตี หวาน. (อ. sweet). ๔. ความหมาย ๔.๑ การนยิ ามคําทมี่ คี วามหมายหลายนยั โดยปรกตจิ ะใหน ยิ าม ทเี่ ปน ความหมายเดมิ ไวก อ น และถาคาํ นน้ั เกบ็ ไวแ ลว ใน พจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ จะเกบ็ ความหมายทใี่ หไวใ นพจนานกุ รมเปน ความหมายในลาํ ดบั ตน โดยวงเลบ็ ทา ยบทนยิ ามไวว า “(พจน.)” สว นความหมายท่ี ขยายออกไปจะใหไ วเ ปน ลาํ ดบั ตอ ๆ มาโดยแยกเปน ขอ ๆ เชน กระฉดู ๑. ก. พงุ ออกโดยแรง (ใชแ กข องเหลว) เชน นาํ้ กระฉดู . (พจน.) ๒. ว. ทแ่ี สดงออกมามากกวา ปรกตอิ ยา งเหน็ ไดช ดั เชน พอเปน แมม า ย เธอกเ็ ปรยี้ วกระฉดู เลย. เกบ็ ผม ๑. ก. เอากรรไกรเลม็ ผมใหเ สมอกนั . (พจน.) ๒. ก. รวบผมเกลา หรอื ขมวดไวไ มใ หห ลดุ ลยุ ออกมา เชน ทหารหญงิ กบั พยาบาลเมอื่ แตง เครอ่ื งแบบตอ งเกบ็ ผม. ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 9 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน ๔.๒ การนยิ ามคาํ ทมี่ หี นา ทที่ างไวยากรณห ลายอยา ง จะเรยี งลาํ ดบั นยิ ามทมี่ หี นา ทท่ี างไวยากรณท ใี่ ชม ากทสี่ ดุ ไวใ นลาํ ดบั แรก และ ใสห มายเลขกาํ กบั ไวท กุ นยิ าม เชน จะ เอ ๑. น. การเลนหยอกกบั เดก็ เลก็ ๆ โดยปด หนา หรอื บงั หนา ตนเองไว เมอื่ เปด หนา เขา หาเดก็ กร็ อ งวา “จะ เอ” . ๒. น. การเลน อยา งหนง่ึ ทมี่ กี ารซอ นหา เมอื่ หาพบ คนทพี่ บ จะรอ งวา “จะ เอ” . ๓. ก. พบกนั โดยบงั เอญิ เชน อตุ สา หห ลบหนา เจา หนมี้ าได หลายครงั้ วนั นด้ี วงไมด เี ลยมาจะ เอเ ขา จนได. ๕. ตวั อยา งการใชค าํ คาํ ทมี่ หี ลายความหมายและมบี รบิ ทการใชไ ดห ลายอยา ง จะยกตวั อยา ง แสดงวธิ ใี ชค าํ นน้ั ใหม ากทส่ี ดุ เชน ชอ็ ต ๑. ก. ลดั วงจร (ใชก บั กระแสไฟฟา ) เชน เขาพยายามหาสาเหตุ ทท่ี าํ ใหไ ฟฟา ชอ็ ต. ๒. ก. มกี ระแสไฟฟา ไหลผา นรา งกาย ทาํ ใหเ ปน อนั ตรายถงึ ชวี ติ ได เชน เขาเอามอื เปย กไปจบั สายไฟเลยถกู ไฟชอ็ ตตาย. ๓. ก. ทาํ รา ย ทาํ ใหส ลบ หรอื ฆาดว ยกระแสไฟฟา เชน คนรา ย ชอ็ ตตวั ประกนั เพอื่ ใหย อมบอกทซี่ อ นทรพั ยส นิ . สองหนมุ ไปแอบชอ็ ตปลาเลยถกู ไฟชอ็ ตตาย. (ชอ็ ต ตดั มาจาก อ. short-circuit). ๖. ทมี่ าของคาํ ๖.๑ ภาษาซง่ึ เปน ทมี่ าของคาํ ไดบ อกไวท า ยคาํ นนั้ ๆ โดยเขยี นไวใ น วงเลบ็ เปน อกั ษรยอ เชน ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 10 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน เทฟ ลอ น น. สารทใี่ ชเ คลอื บดา นในกระทะหรอื หมอ ทาํ ใหอ าหารไมต ดิ ภาชนะ เชน ใชก ระทะเทฟ ลอ นผดั กว ยเตย๋ี วไมต อ งใสน า้ํ มนั มากกไ็ ด. (อ. Teflon มาจากคาํ วา polytetrafluorethylene กบั หนว ยคาํ เตมิ หลงั on). บนุ น. ผทู แี่ กป ญ หาโดยไมใ ชก าํ ลงั , ใชว า พวกบนุ หรอื ฝา ยบนุ เชน เขาเปน ผบู รหิ ารฝา ยบนุ ไมช อบไปใชก าํ ลงั กบั ใคร. (จ. บงุ วา ตวั หนงั สอื , ภาษาเขยี น). ๖.๒ คาํ ทมี่ หี ลายความหมาย ถา ทกุ ความหมายมที ม่ี าจากคาํ เดยี วกนั จะใหท มี่ าของคาํ ไวท บ่ี รรทัดตอ จากนยิ ามสดุ ทา ย เชน บอนไซ ๑. น. ตน ไมท ถี่ กู บงั คบั ไมใ หเ จรญิ เตบิ โตตามปรกติ เชน งานนจ้ี ะมบี อนไซทช่ี นะประกวดมาโชวด ว ย. ๒. ก. บงั คบั ไมใ หเ จรญิ เตบิ โตตามปรกติ (ใชก บั ไมย ืนตน ) เชน ฉนั สงสารตน ไมท ถี่ กู บอนไซ นา จะปลอ ยใหเ ตบิ โตไปตาม ธรรมชาต.ิ ๓. ก. กดี กนั ไมใ หพ ฒั นาหรอื เจรญิ กา วหนา เชน ระบบการศกึ ษา ของไทยทาํ ใหเ ดก็ สวนใหญถ กู บอนไซจนยากจะพฒั นาได. (ญ. บอนไซ วา ตน ไมท ป่ี ลกู ในอา งหรือชาม). ๖.๓ คาํ ทยี่ มื มาจากภาษาตา งประเทศ และภาษาตา งประเทศนน้ั ยมื มาจากภาษาอนื่ อกี ทอดหนง่ึ จะบอกทม่ี าเฉพาะภาษาที่ ภาษาไทยยมื มาโดยตรง เชน โรคคาวาซากิ น. โรคทมี่ อี าการไขส งู เกดิ จากหลอดเลอื ดแดงอกั เสบ มกี ารเปลยี่ นแปลงของผวิ หนงั และเยอ่ื บุผวิ และตอ มนาํ้ เหลอื ง ทคี่ อโต เปน โรคทเี่ กดิ กบั เดก็ ชายมากกวา เดก็ หญงิ พบครง้ั แรก ในประเทศญป่ี นุ โดยนายคามซิ ากุ คาวาซากิ เมอ่ื พ.ศ. ๒๕๑๐. (อ. Kawasaki disease). ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 11 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน ๗. เครอ่ื งหมายตา ง ๆ ๗.๑ เครอื่ งหมายจลุ ภาค (,) ๗.๑.๑ใชค นั่ แมค าํ ทต่ี ง้ั ไวด ว ยกนั เชน ไมไ ดข ต้ี นี , ไมไ ดข เี้ ลบ็ ก. เทยี บไมไ ด, ไมม คี า เทา , เชน ฝม อื เธอนะ ไมไ ดข ตี้ นี เขาหรอก. ๗.๑.๒ใชค นั่ บทนยิ ามของคาํ ทม่ี หี ลายความหมายซงึ่ คลา ย ๆ กนั หรอื ทาํ นองเดยี วกนั เชน ไมจ มิ้ ฟน ยนั เรอื รบ, สากกะเบอื ยนั เรอื รบ น. เรอ่ื งเลก็ จนถงึ เรอ่ื งใหญ, สง่ิ ทไ่ี มส าํ คญั จนถงึ สงิ่ ทส่ี าํ คญั , เชน งานนเี้ ขารบั ผดิ ชอบทกุ อยา งตงั้ แตไ มจ ม้ิ ฟน ยนั เรอื รบ. ๗.๑.๓ ใชค น่ั หลงั บทนยิ ามสดุ ทา ยกอ นหนา ตวั อยา งทยี่ กมา ประกอบเพอื่ แสดงวา ตวั อยา งทยี่ กมาประกอบนน้ั เปน ตวั อยา งของบทนยิ ามทุกบททอี่ ยขู า งหนา เชน ไมใ ชข ี้ ๆ ก. มคี วามสามารถ, มคี ณุ ภาพ, เชน ของทเี่ ขาเอามาใหน ี่ ไมใ ชข ี้ ๆ นะ. ๗.๑.๔ใชค น่ั บทนยิ ามสดุ ทา ยกอ นขอ ความทเี่ ปน รายละเอยี ด เพม่ิ เตมิ ของคาํ ตง้ั เชน มี ก. มโี อกาส, เกดิ , (ใชน าํ หนา คาํ กรยิ า) เชน ปากหมาอยา งนี้ เดยี๋ วมตี บ. ผลประกอบการดอี ยา งน้ี สนิ้ ปม เี ฮแนน อน. ๗.๑.๕ใชค นั่ ระหวา งคาํ ในวงเลบ็ ทา ยบทนยิ ามบอกทม่ี า ของคาํ เชน มาดแมนแฮนดซ ม่ั ก. หลอ และมบี คุ ลกิ และรปู รา งหนา ตาเปน ผชู ายแท เชน ดาราคนนต้ี อ งดงั แน ๆ เพราะทงั้ มาดแมนแฮนดซ ม่ั และนสิ ยั ด.ี (แมน มาจาก อ. man, แฮนดซ ม่ั มาจาก อ. handsome). ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 12 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน ๗.๑.๖ใชค นั่ คาํ ทม่ี คี วามหมายเหมอื นกนั (คมม.) เชน ปลาสองน้ํา น. ผชู ายทรี่ กั หรอื มคี วามสมั พนั ธท างเพศไดท งั้ กบั ผหู ญงิ และ ผชู าย เชน เขาเปน พวกปลาสองนา้ํ แตง งานมลี กู แลว แตม ี ชายหนมุ เปน กกิ๊ . คมม. เสอื ไบ, เสอื ใบ, ไบ, ใบ. ๗.๒ เครอื่ งหมายมหพั ภาค (.) ใชเ มอ่ื จบการนยิ าม จบตวั อยา ง หลงั อกั ษรยอ หรอื จบคาํ เชน ปลาเสน น. ของกนิ เลน อยา งหนง่ึ เปน เสน เลก็ ๆ ยาว ๆ ทาํ ดว ยแปง ผสม เนอ้ื ปลาอบแหง . ปอดแหก ก. ขข้ี ลาด เชน ปากกบ็ อกวา ไมก ลวั แตป อดแหกวงิ่ หนกี อ น ใครเพอื่ นเลย. วาซาบิ น. เครอื่ งปรงุ รสอาหารญป่ี นุ ชนดิ หนง่ึ ไดจ ากลาํ ตน วาซาบบิ ด ละเอยี ด มกี ลนิ่ ฉนุ รสเผด็ ขน้ึ จมกู ใชผ สมกบั โชหยเุ ปน เครอื่ ง จม้ิ กนิ กบั ปลาดบิ เชน กนิ ปลาดบิ ตอ งจมิ้ โชหยผุ สมวาซาบ.ิ (ญ.). ปะตโิ คต , เปต ตโิ คต น. กระโปรงชนั้ ใน มกั มลี กู ไมป ระดบั ทชี่ าย. (อ. petticoat). ๘. อกั ษรยอ ทใี่ ชใ นพจนานกุ รมเลม น้ี ๘.๑ อกั ษรยอ ในวงเลบ็ ทา ยบทนยิ าม บอกทมี่ าของคาํ กล. = เกาหลี จ. = จีน ญ. = ญปี่ นุ อ. = องั กฤษ คมม. = ความหมายเหมอื น พจน. = พจนานกุ รม ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 13 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน ๘.๒ อกั ษรยอ หนา บทนยิ าม บอกชนดิ ของคาํ ตามหลักไวยากรณ ก. = กรยิ า น. = นาม ว. = วเิ ศษณ (หมายถงึ ๑. คาํ ทข่ี ยายคาํ กรยิ า ๒. คาํ กรยิ าทขี่ ยายคาํ กรยิ าดว ยกนั ) ส. = สรรพนาม อ. = อทุ าน .................................................................... ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 14 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑติ ยสถาน ¤³Ð¡ÃÃÁ¡Òè´Ñ ·Ó¾¨¹Ò¹¡Ø ÃÁÀÒÉÒä·Â»¨Ñ ¨ºØ ¹Ñ ประกอบดว ยผมู นี ามตอ ไปน้ี ๑. ศ. ดร.กาญจนา นาคสกลุ ประธานกรรมการ ๒. ศ. ดร.อดุ ม วโรตมส กิ ขดติ ถ กรรมการ ๓. นางสจุ ติ รา กลนิ่ เกษร กรรมการ ๔. รศ. ดร.นววรรณ พนั ธเุ มธา กรรมการ ๕. ผศ.ดษุ ฎพี ร ชาํ นโิ รคศานต กรรมการ ๖. ศ. ดร.อมรา ประสทิ ธริ์ ฐั สนิ ธุ กรรมการ ๗. ดร.อนนั ต เหลา เลศิ วรกลุ กรรมการ ๘ ผศ. ดร. ม.ล.จรลั วไิ ล จรญู โรจน กรรมการ ผเู ชยี่ วชาญเฉพาะคราวประชมุ ๙. ผอู าํ นวยการกองศลิ ปกรรม หรอื ผแู ทน กรรมการ ๑๐. ดร.ชลธชิ า สดุ มขุ กรรมการและเลขานกุ าร ๑๑. นางสาววรรณทนา ปต เิ ขตร กรรมการและผชู ว ยเลขานกุ าร ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 15 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ๗๐ ๗๖ สารบญั ๗๘ ๗๙ ก ๑ป ๘๐ ข ๑๔ ผ ๘๒ ค ๒๙ ฝ ๘๒ ง ๓๔ พ ๘๘ จ ๓๕ ฟ ๙๒ ฉ ๔๐ ภ ๙๕ ช ๔๐ ม ๑๐๐ ซ ๔๓ ย ๑๐๓ ฐ ๔๔ ร ๑๑๖ ฒ ๔๔ ล ๑๒๕ ด ๔๕ ว ๑๓๑ ต ๔๙ ส ถ ๕๖ ห ท ๕๗ อ น ๖๐ ฮ บ ๖๕ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ º·¹Ó.pmd 16 15/6/2554, 10:06 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน Í¡Ñ Éà ¡ กน กรอง น. สว นทตี่ อ โคนของบหุ รท่ี าํ ดว ยใยสงั เคราะหเ พอ่ื กรองควนั บหุ รี่ เชน บหุ รส่ี มยั นส้ี ว นมากมกี น กรอง. กน ไมท นั รอ น, กน ยงั ไมท นั รอ น ก. ไมน าน เชน มาแปบ เดยี ว กน ไมท นั รอ นกก็ ลบั เสยี แลว . กรงขงั น. หอ งขงั นกั โทษหรอื ผทู ตี่ อ งหาวา กระทาํ สงิ่ ทผี่ ดิ กฎหมาย เชน เขาแอบไปเลน การพนนั ตาํ รวจจงึ จบั เขา กรงขงั ไปแลว . เขาถกู จับเขา กรงขงั เสยี ๒ ป เพงิ่ จะออกมาเมอื่ ปท แี่ ลว นเ้ี อง. กรรมตดิ จรวด น. การทาํ ชว่ั ทสี่ ง ผลตอ ผกู ระทาํ อยา งรวดเรว็ เชน สมยั นก้ี รรม ตดิ จรวด ทาํ อะไรไวก เ็ หน็ ผลในชาตนิ เี้ ลย ไมต อ งรอชาตหิ นา หรอก. คมม. กรรมออนไลน. กรรมออนไลน น. การทาํ ชวั่ ทส่ี ง ผลตอ ผกู ระทาํ อยา งรวดเรว็ เชน จะเหน็ วา เดยี๋ วนก้ี รรมตามทนั เรว็ มาก เพราะเปน กรรมออนไลน. คมม. กรรมตดิ จรวด. กระจกขา ง น. กระจกเงาของรถยนตท ตี่ ดิ ไวด า นขา งทง้ั ๒ ขา งในระดบั สายตา เพอื่ ใหค นขบั เหน็ ดา นขา งของรถโดยไมต อ งหันไปมอง. กระจกสอ งหลงั น. กระจกเงาทต่ี ดิ ไวบ รเิ วณกระจกหลงั ดา นนอกใหค นขบั เหน็ ดา นหลงั ของรถเวลาถอยรถ. กระจกหลงั ๑. น. กระจกเงาของรถยนตท ตี่ ดิ ไวใ นตวั รถบรเิ วณขอบกระจก หนา ดา นบนใหผ ขู บั มองดา นหลงั ของรถไดโ ดยไมต อ งหนั ไปมอง. ๑ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 1 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ๒. น. กระจกดา นหลงั ของรถยนต. กระจาย ว. มากอยา งยงิ่ เชน แดน ซก ระจาย. ชอ็ ปกระจาย. ฮากระจาย. กระจายรายได ๑. ก. ทาํ ใหค นมรี ายไดท วั่ ๆ กนั เชน รฐั บาลเรง โครงการตา ง ๆ เพอื่ กระจายรายไดไ ปสชู นบท. ๒. ก. จบั จา ยซอ้ื ของ เชน เยน็ นไ้ี ปชอ็ ปปง กระจายรายไดก นั ดกี วา . กระฉอก ๑. ก. อาการทขี่ องเหลวเชน นาํ้ เปน ตน ในภาชนะกระเพอื่ ม อยา งแรงเพราะความสนั่ สะเทอื น. (พจน.) ๒. ว. ทแ่ี สดงออกมามากกวา ปรกติ เชน คนู เ้ี ขาเพงิ่ แตง งานเลย กระฉดู หวานกระฉอก. ๑. ก. พงุ ออกโดยแรง (ใชแ กข องเหลว) เชน นาํ้ กระฉดู . (พจน.) ๒. ว. ทแี่ สดงออกมามากกวา ปรกตอิ ยา งเหน็ ไดช ดั เชน พอเปน แมม า ย เธอกเ็ ปรย้ี วกระฉดู เลย. กระชบั พนื้ ที่ ก. ควบคุมพน้ื ทชี่ มุ นมุ ใหแ คบลง ๆ เชน ตาํ รวจสง ชดุ เฉพาะกจิ เขา กระชบั พน้ื ทบี่ รเิ วณทเ่ี กดิ จลาจล. คมม. กระชบั วงลอ ม ความหมายที่ ๒. [ศนู ยอ าํ นวยการแกไ ขสถานการณฉ กุ เฉนิ (ศอฉ.) ใชครงั้ แรกเมอ่ื พ.ศ. ๒๕๕๓]. กระชบั วงลอ ม ๑. ก. โอบลอ มเขา ไปใหใ กลข น้ึ ๆ เชน ตาํ รวจกระชบั วงลอ ม กลมุ โจรคา ยาเสพตดิ ขา มชาต.ิ ๒. ก. ควบคมุ พนื้ ทชี่ มุ นมุ ใหแ คบลง ๆ เชน ตาํ รวจสง ชดุ เฉพาะกจิ เขา กระชบั วงลอ มบรเิ วณทเ่ี กดิ จลาจล. คมม. กระชบั พน้ื ท.ี่ ๓. ก. ควบคุมการดาํ เนนิ งานใหอ ยใู นขอบเขตจาํ กดั เชน คณะกรรมการกจิ การโทรคมนาคมแหง ชาติ เรง กระชบั วงลอ มบรษิ ทั มอื ถอื ใหเ กบ็ คา โทรศพั ทใ นอตั ราเดยี วกนั . ๒ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 2 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน กระเชา ไฟฟา น. อปุ กรณส าํ หรบั ขนผโู ดยสารขน้ึ หรอื ลงจากทสี่ งู เปน ตน เปน ทนี่ ง่ั คลายชงิ ชา คลอ งตดิ ไวก บั ลวดเหลก็ ทเี่ คลอื่ นไปดว ย กาํ ลงั ไฟฟา เชน ทที่ อ งเทยี่ วทอ่ี ยบู นเขาสงู มกั จะมกี ระเชา ไฟฟา พานกั ทอ งเทยี่ วขน้ึ ไป. กระดกิ ขา ๑. ก. นง่ั หรอื นอนเอาขาขา งหนง่ึ พาดบนเขา อกี ขา งหนง่ึ และ กระดกิ เทา ขา งทพี่ าดอยนู น้ั เปน ทา นงั่ แสดงความสบายใจ หรอื อมิ่ ใจ เชน ตอนเยน็ ๆ คณุ ปจู ะมาทที่ านา้ํ นงั่ กระดกิ ขา มองดเู รอื ทแี่ ลน ผา นไปมาอยา งสบายใจ. ๒. ก. นง่ั หรอื นอนอยา งสบายอารมณแ ละไมท าํ การงานใด ๆ เชน คนอนื่ เขาทาํ งานกนั วนุ วาย เธอมานง่ั กระดกิ ขาอยไู ด. กระดกิ นวิ้ ๑. ก. หงายมอื กระดกิ นว้ิ ชเี้ ขา หาตวั เปน สญั ญาณเรยี กผใู ดผหู นง่ึ ใหเ ขา มาหา เชน เขากระดกิ นว้ิ เรยี กใหค นใชเ ขา มารบั คาํ สง่ั . ๒. ก. ใชอ าํ นาจเงนิ ความงามเปน ตน เรยี กผตู กอยใู นอาํ นาจ ใหเ ขา มาสยบ เชน สวย ๆ อยา งเธอ จะกระดกิ นว้ิ เรยี ก หนมุ ๆ กคี่ นกไ็ ด. ลกู คา รายใหญอ ยา งเขา กระดกิ นว้ิ เรยี ก ผจู ดั การธนาคารมาหาเมอ่ื ไรกไ็ ด. กระดกู คนละเบอร ๑. ก. มขี นาดรา งกายไมเ ทา กนั (ใชก บั คตู อ ส)ู เชน นกั มวยคนู ้ี กระดกู คนละเบอร จะจบั เขา คชู กกนั ไดอ ยา งไร. ๒. ก. มคี วามรู ประสบการณ และความสามารถตา งกนั เชน เขาเปน ถงึ อธบิ ดี เธอมนั แคห วั หนา กองกระดกู คนละเบอร อยา งนจ้ี ะสเู ขาไดย งั ไง. ทมี ฟตุ บอลของเรากบั ของเขา มนั กระดกู คนละเบอร เราไมม ที างชนะเขาไดเ ลย. (เบอรต ดั มาจาก อ. number). ๓ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 3 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน กระทบกระเทยี บเปรยี บเปรย ก. พดู วา กระทบคนใดคนหนง่ึ ขน้ึ มาลอย ๆ โดยใชถ อ ยคาํ เปรยี บเทยี บ เชน เขาไปกระทบกระเทยี บเปรยี บเปรย เลขาของหวั หนา วา เปน นางเอกงว้ิ เลยมเี รอื่ งผดิ ใจกนั . กระทบกระแทกแดกดนั ก. พดู กระทบอยา งแรงดว ยความไมพ อใจ เชน โกรธฉนั เรอื่ งอะไรกพ็ ดู มาตรง ๆ ซิ มากระทบกระแทกแดกดนั อยา งนี้ ฉนั ไมช อบ. กระทอก ๑. ก. กระแทกขน้ึ กระแทกลง, กาํ แนน แลว รดู ขนึ้ รดู ลง, ทาํ ให ทะลกั , เชน กระทอกเลอื ดกระแทกลม กระดกิ ดนิ้ . (ขนุ ชา ง ขนุ แผน). (พจน.) ๒. น. ครงั้ เชน มกี ารปรับเปลย่ี นรฐั บาลมาแลว ๓ กระทอก. กระพงุ กน , กระโพง กน น. แกม กน เชน ฉนั เปน ฝท ก่ี ระพงุ กน นกึ วา ทายาแลว จะหาย กลบั ตอ งผา ออก. เดนิ ดี ๆ ระวงั หมากดั กระโพง กน . กระสอบทราย น. ถงุ หนงั หรอื ถงุ ผา ใบรปู รา งเหมอื นหมอนขา งใสท ราย สาํ หรบั ใหน กั มวยซอ มเตะตอ ย เชน นกั มวยซอ มเตะกระสอบทราย ทกุ วนั . เธอไมย อมอยกู บั สามเี พราะไมอ ยากเปน กระสอบทราย ใหเ ขาซอ มบอ ย ๆ. กระหมอ มบาง ๑. ก. เปน หวดั งา ย เชน เดก็ คนนก้ี ระหมอ มบาง อยา เอาไป ตากนา้ํ คา ง. ๒. ก. หวั ลา น (ใชเ ปน คาํ หยอกเยา ) เชน ทเี่ ขาใสว กิ กเ็ พราะ กระหมอ มบาง. ๔ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 4 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน กรบิ ก. ดดู ไี มม ที ต่ี ,ิ สมบรู ณแ บบ, เชน ฉนั ไมค อ ยชอบผชู ายท่ี กรบิ ตลอดเวลา. กลอ งดวงใจ น. อวยั วะเพศชาย เชน ถา ผชู ายถกู เตะเขา ทก่ี ลอ งดวงใจ แขง็ แกรง แคไ หนกม็ อ ยกระรอกทกุ ราย. กลอนเปลา น. คาํ ประพนั ธท ไ่ี มก าํ หนดฉนั ทลกั ษณต ามแบบแผน. (แปลมาจาก อ. blank verse). กลอนพาไป ก. พดู ไปตามสถานการณแ วดลอ มโดยไมท นั คดิ เชน เขาไมไ ดต งั้ ใจจะพดู วา หวั หนา หรอก แตก ลอนพาไปมากกวา . กลอ มจนลงิ หลบั , กลอ มลงิ หลบั ก. พดู จนผฟู ง เคลบิ เคลมิ้ และเหน็ คลอ ยตาม เชน ถา เขา เปน คนไปเจรจา พวกพนกั งานจะถกู กลอ มจนลงิ หลบั . คมม. พดู จนลงิ หลบั . กลบั หลงั หนั ก. หมนุ ตวั กลบั ไปทางตรงกนั ขา มกบั ทางเดมิ เชน ทหารเดนิ มา พอสดุ สนามกก็ ลบั หลังหนั . กลวั จนขข้ี น้ึ ขมอง, กลวั จนขข้ี นึ้ สมอง ก. กลวั มาก เชน เจา ผรู า ยเอาปน มาขจู ะยงิ ถาฉนั รอ ง ฉนั กลวั จนขขี้ นึ้ ขมองเลย. (เปรยี บกบั กงุ ทมี่ ขี อ้ี ยใู นสว นหวั ). กโลบาย น. อบุ ายหรอื วธิ แี ยบยลทท่ี าํ ใหส าํ เรจ็ เชน แตล ะพรรค ตา งกม็ กี โลบายทจี่ ะใหไ ด ส.ส.มาก ๆ. กวนเมอื ง ก. กอ กวนใหเ กดิ ความวนุ วายในบา นเมอื ง เชน พวกคลงั่ ประชาธปิ ไตยชอบทาํ เรอื่ งกวนเมอื งไมไ ดห ยดุ . กว ยเตยี๋ วจบั กงั น. กว ยเตยี๋ วชามใหญท ม่ี เี สน มาก มเี นอ้ื และผกั นอ ย ราคาถกู . (จบั กงั จ. วา กรรมกรแบกหาม). ๕ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 5 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน กว ยแนบ ก. วง่ิ หนอี ยา งไมค ดิ ชวี ติ เชน พอเหน็ ตาํ รวจ พวกทแี่ อบเลน การพนนั กก็ ว ยแนบ . กอ การดี ก. ทาํ สงิ่ ทกี่ อ ใหเ กดิ ผลดี เชน เขาทาํ ตวั เปน ผกู อ การดี ชวนเพอื่ น ไปเกบ็ ขยะชายทะเล. (เลยี นคาํ วา กอ การรา ย). กองทพั มด ๑. น. กลมุ คนทขี่ นของผดิ กฎหมายหรอื ของหนภี าษี เชน พวกกองทพั มดแถวชายแดน ขนของหนภี าษกี นั เปน วา เลน . ๒. น. คาํ เปรยี บกลมุ คนจาํ นวนมากทเี่ คลอื่ นตวั ไปอยา งเงยี บ ๆ เรอื่ ย ๆ เชน แรงงานตา งประเทศแอบเขา มาอยา งกบั กองทพั มด. กองบญุ น. บญุ ทรี่ ว มกนั ทาํ อยา งบรจิ าคเงนิ บรจิ าคขา ว เชน ทห่ี นา วดั มตี รู บั บรจิ าคเพอื่ กองบญุ ตา งๆ. กองพะเนนิ , กองพะเนนิ เทนิ ทกึ น. กองใหญม าก เชน เธอขนขา วของอะไรมากองพะเนนิ . กอดเขา เจา จกุ ก. หมกมนุ อยกู บั ความทกุ ข เชน เราตอ งชว ยกนั คดิ แกป ญ หา ไมใ ชม านงั่ กอดเขา เจา จกุ อยอู ยา งน.้ี กอดคอ ก. รว มกนั , ไปดว ยกนั , เชน บณั ฑติ ใหมก อดคอกนั ลยุ ธรุ กจิ ขายตรง. กอ สซปิ , กอ สสปิ ก. นนิ ทา เชน เขากอ สสปิ กนั ใหอ อ้ื ไปวา ดาราคนนที้ อ ง แตไ มม ใี ครรบั เปน พอ ของเดก็ . (อ. gossip). กอเอย๊ี ะ น. ยาจนี อยา งหนงึ่ แกฝ ห รอื ทฟี่ กซาํ้ เปน ขผี้ ง้ึ เหนยี ว ๆ ใชท าบนแผน ผา บาง ๆ ปด ฝ หรอื แผลมหี นอง. (จ. กอเอยี้ ะ วา ยาขผ้ี งึ้ ). ๖ 6 15/6/2554, 10:25 ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน กอเอยี๊ ะญป่ี นุ น. แผน พลา สเตอ รย าแกป วด แกเ มอื่ ย. (กอเอย้ี ะ จ. วา ยาขผี้ งึ้ ). กะจว๊ั น. ผชู ายทเี่ กาะหญงิ โสเภณกี นิ , ผชู ายทเี่ กาะผหู ญงิ กนิ , เชน ไอก ะจว๊ั ถกู ตาํ รวจจบั เพราะทาํ รา ยผหู ญงิ ทหี่ าเลยี้ งมนั . (จ. กาจว๊ั วา แมลงสาบ). กะปกุ ลกุ ว. ทกี่ ลมปอ ม เชน เดก็ อะไรตวั กลมกะปกุ ลกุ นา รกั อยา งน้.ี กะโหลกหนา ๑. ก. ดอื้ ดา น เชน พวกคนเลว ๆ นก่ี ะโหลกหนา ดา เทา ไร กไ็ มร สู กึ หรอก. ๒. ก. โง เชน กะโหลกหนาอยา งเขา เรยี นอะไรกไ็ มไดห รอก. พดู เตม็ วา กะโหลกหนาปญ ญานม่ิ . กะโหลกหนาปญ ญานม่ิ ก. โง เชน กะโหลกหนาปญ ญานม่ิ อยา งเขา เรยี นอะไร กไ็ มไ ดหรอก. พดู ยอ วา กะโหลกหนา. กบั กนิ กบั เหลา ขา วกนิ กบั เกลอื น. คาํ กลา วถงึ นกั เลงสรุ าทมี่ กั จะกนิ เหลา กบั กบั แกลม จนหมด และไมก นิ ขา ว ถงึ เวลาหิวจะกนิ ขา วกไ็ มม กี บั ขา วเหลอื ใหก นิ ตอ งกนิ กบั เกลอื . กบั แกลม น. ของขบเคยี้ ว ของเปรยี้ ว หรอื อาหารรสจดั ทกี่ นิ กบั เหลา . คมม. ของแกลม . กบั ระเบดิ น. อจุ จาระ (มกั เปน อจุ จาระของสนุ ขั ทถี่ า ยเรยี่ ราดไวต าม ทางเดนิ ) เชน ซอยนเี้ ตม็ ไปดว ยกบั ระเบดิ เวลาเดนิ ตอ งคอย ระวงั . กาในฝงู หงส น. คาํ เปรยี บแสดงการดถู กู เหยยี ดหยามคนชนั้ ตา่ํ ทม่ี าอยใู น กลมุ คนชนั้ สงู เชน พอ ฝากใหฉ นั มาเรยี นหนงั สอื กบั เพอ่ื นใน เมอื งกรุง ฉนั เลยกลายเปน กาในฝงู หงส. ๗ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 7 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน กาแฟดํา น. กาแฟทไี่ มใ สน ม ใสน าํ้ ตาลหรอื ไมใ สก ไ็ ด. กาแฟสด น. กาแฟทชี่ งจากเมลด็ กาแฟควั่ ทบี่ ดใหม ๆ ในแตล ะครง้ั . การณุ ยฆาต น. การฆา สตั วท ดลองหรอื สตั วท เ่ี จบ็ ปว ยใหม ชี วี ติ อยตู อ ไปดว ย วธิ กี ารทร่ี วดเรว็ และเจบ็ ปวดนอ ยทสี่ ดุ ดว ยความสงสารเพราะ ไมต อ งการใหท รมานกบั ความเจบ็ ปว ยอกี ตอ ไป เชน สตั วแพทย ทาํ ขาเทียมใหพ งั ลาํ ไยไดส าํ เรจ็ จงึ ไมต อ งทาํ การณุ ยฆาต. (อ. mercy killing). กาํ แพงภาษี น. ภาษีทเ่ี กบ็ ในอตั ราสงู เพอ่ื กดี กนั สนิ คา ทน่ี าํ เขา จาก ตา งประเทศ เชน รฐั บาลตง้ั กาํ แพงภาษเี พอื่ กนั สนิ คา ตา งประเทศ เขา มามากเกนิ ไป. กาํ แพงแลงเตย น. กาํ แพงทมี่ ลี วดหรอื สง่ิ มคี มเสรมิ อยขู า งบนกนั คนปน . กงิ้ กอื ตกทอ น. ผทู พี่ ลาดพลง้ั หรอื ทาํ งานไมส าํ เรจ็ ทง้ั ๆ ทไ่ี มน า จะเปน เชน นนั้ เชน เขาไดร บั การสนบั สนนุ จากทกุ ฝา ย ถา ยงั ทาํ งานไมส าํ เรจ็ เปน กง้ิ กอื ตกทอ กช็ ว ยไมไ ดแ ลว . กนิ ไข ก. ไดค ะแนนศนู ย เชน ฉนั ทาํ ขอ สอบไมไ ดเ ลย สงสยั จะกนิ ไข. กนิ จนทอ งแตก ก. กนิ มากเกนิ ขนาด เชน อาหารมมี าก กนิ จนทอ งแตก กไ็ มห มด. กนิ จบุ กนิ จบิ , กนิ จบุ จบิ ก. กนิ ขนมหรอื ของขบเคยี้ วไมห ยดุ ปาก เชน เราไมค วร กนิ จบุ กนิ จบิ ไมเปน เวลาเพราะจะทาํ ใหอ ว น. กนิ ทงิ้ กนิ ขวา ง ก. กนิ แลว เหลอื ทงิ้ มาก เชน อยา กนิ ทง้ิ กนิ ขวา ง ตกั อาหาร มาแตพ อกนิ อยา ใหเ หลอื เสยี ของ. ๘ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 8 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน กนิ แบง ๑. น. เรยี กสลากทจ่ี าํ หนา ยแกผ ถู อื เพอื่ รบั รางวลั ในการเสย่ี งโชค โดยผจู าํ หนา ยหกั สว นลดเปน กาํ ไรวา สลากกนิ แบง . (พจน.) ๒. ก. คอรร ปั ชน่ั โดยแบง ผลประโยชนใ หห ลายคนหรอื หลายกลมุ อยา งทว่ั ถงึ เชน ถงึ พรรคพวกจะรวู า เขาโกง แตเ พราะ เขากนิ แบง เลยไมม ใี ครโวย. กนิ รวบ ๑. น. สลากกนิ รวบ เชน เขาถกู กนิ รวบกนิ จนหมดตวั . ๒. ก. คอรร ปั ชนั่ เพอื่ ผลประโยชนข องตนและคนใกลช ดิ เชน เพราะเขากนิ รวบทกุ โครงการ พวกทไี่ มไ ดส ว นแบง เลย ออกมาแฉ. กนิ เรยี บ ๑. ก. กนิ จนหมดเกลยี้ ง เชน อาหารมเี ทา ไร เดก็ ๆ กนิ เรยี บ ไมมเี หลอื . ๒. ก. ไดเ งนิ จากผเู ลน พนนั ทกุ คน เชน ตานเ้ี จา มอื ปอ กกนิ เรยี บ ทงั้ วง. ซอื้ ลอ็ ตเตอรม่ี าตงั้ ๒๐ ใบ ถกู กนิ เรยี บเลย. ๓. ก. ไดค รอบครองทงั้ หมด เชน นายทนุ มากวา นซอ้ื ทดี่ นิ กนิ เรยี บไปถึงเชงิ เขาโนน. กนิ หมาก ก. เคยี้ วใบพลทู บี่ า ยปนู แดงกบั หมากดบิ พมิ เสน กานพลู ยาจดื แกก ลน่ิ ปากเหมน็ และเปน ของเสพตดิ อยางหนง่ึ . กนิ หมู ก. เอาชนะไดโ ดยงา ย เชน วนั นแ้ี ขง กบั ทมี บว ย ทมี เราไดก นิ หมู อกี แลว . กว๊ิ ๆ หนา ไมอ าย ก. ไมร จู กั อาย (เปน คาํ หยอกลอ เดก็ ) เชน กวิ๊ ๆ หนา ไมอ าย มานง่ั อกึ ลางบา นไดห รอื . กวิ๊ กา ว ก. สง เสยี งเจยี๊ วจา วดว ยความพงึ พอใจ เชน พอเหน็ หนมุ ๆ หนา ตาดกี ก็ วิ๊ กา วกนั ใหญเ ลยนะ. กเี่ พา น. ชดุ ประจาํ ชาตขิ องผหู ญงิ จนี เปน เสอื้ คอตงั้ กระดมุ ปา ยขา ง กระโปรงยาวถงึ เขา หรอื ขอ เทา ผา ดา นขา งขน้ึ มาสงู . (จ.). ๙ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 9 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน กงุ รอ ยขา น. กงิ้ กอื เชน มคี นบอกวา แมค า บางคนเอากงุ รอ ยขา มาทํานาํ้ ยา. กมุ ารจนี น. ชายหนมุ ลกู จนี ทเี่ กดิ ในประเทศไทย เชน สนามนม้ี กี มุ ารจนี มาเลน กฬี ากนั มาก. กมุ ารทอง น. ผเี ดก็ ทเี่ ชอ่ื วา ถกู ปลกุ เสกโดยวธิ ไี สยศาสตรเ พอ่ื ใหท าํ งาน ตา ง ๆ เชน มคี นเชอ่ื วา เขามกี มุ ารทองไวเ ฝา บา น. กยุ เลย น. หมวกกนั แดดของคนจนี ทรงแหลม มปี ก ใหญ. (จ. กว ยเลย ). เกบ็ งาน ก. ตรวจความเรยี บรอ ยของงานและทาํ ใหเ สรจ็ สมบรู ณ เชน ชา งสรา งบา นเสรจ็ แลว ตอนนกี้ าํ ลงั เกบ็ งาน. เกบ็ ฉาก ก. จบ, ยตุ ,ิ เชน พอเลอื กตง้ั เรยี บรอ ยแลว รฐั บาลเกา กต็ อ ง เกบ็ ฉากไป. เกบ็ ผม ๑. ก. เอากรรไกรเลม็ ผมใหเ สมอกนั . (พจน.) ๒. ก. รวบผมเกลา หรอื ขมวดไวไ มใ หห ลดุ ลยุ ออกมา เชน ทหารหญงิ กบั พยาบาลเมอื่ แตง เครอื่ งแบบตอ งเกบ็ ผม. เกบ็ ใสล น้ิ ชกั ก. เกบ็ ไวก อ น, ยงั ไมด าํ เนนิ การ, เชน ประเดน็ ไหนทจี่ ะทาํ ใหเ กดิ ความขดั แยง กเ็ กบ็ ใสล น้ิ ชกั ดกี วา . คมม. ใสล นิ้ ชกั . เกมออนไลน น. การเลน เกมคอมพวิ เตอ รท เี่ ชอื่ มตอ ระบบอนิ เทอรเ นต็ อาจเลน ตามลาํ พงั หรอื เลน รว มกบั ผอู นื่ ได เชน เขารจู กั เพอ่ื น เกลยี ดขขี้ ต้ี าม ผา นเกมออนไลน. (อ. game online). ก. เกลยี ดสง่ิ ใดสง่ิ นนั้ มกั เขา มาใกลต วั เชน ฉนั เกลยี ดยายคนน้ี แตก ต็ อ งมาทาํ งานกบั เขา เขาถงึ วา เกลยี ดขขี้ ต้ี าม เกลยี ดความ ความถงึ . เกลยี ดเขา กระดกู ดํา ก. เกลยี ดทส่ี ดุ เชน คนทไี่ มร กั ษาคาํ พดู นฉ่ี นั เกลยี ดเขา ๑๐ กระดกู ดาํ จรงิ ๆ. ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 10 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน เกสรหอย น. สว นของหอยแมลงภทู ยี่ น่ื ออกมา เปน อวยั วะทหี่ อยใชเ พอ่ื เกา เกบ็ เกา เกม เคลอ่ื นท.่ี เกา เจย๊ี ะ เกาหวั ก. เกา และเสอื่ มสภาพเพราะเกบ็ ไวไ มไ ดใ ช เชน ของพวกนี้ เกา อด้ี นตรี เขาขายลดราคาเพราะเปน ของเกา เกบ็ . ก. อยใู นวงการมานาน จงึ มปี ระสบการณม าก รทู างหนที ไี ลแ ละ เกา อน้ี วด ชอ งทางตอ สู เชน นกั ธรุ กจิ ทีเ่ กา เกมขนาดนน้ั แกป ญ หาใหบ รษิ ทั เกา อน้ี วม อยรู อดไดแ น. (เกม มาจาก อ. game). เกา อไี้ ฟฟา เกา อโ้ี ยก น. เงนิ สนิ บนทจี่ า ยใหเ จา หนา ที่ เพอื่ ใหไ ดร บั ประโยชนบ างอยา ง เกา อส้ี นาม เชน เจา ของรา นจา ยเกา เจย๊ี ะใหเ จา หนา ทแี่ ลว ลกู คา จงึ จอดรถ เกา อหี้ มนุ ในทหี่ า มจอดหนา รา นได. (จ. เกา เจย่ี ะ วา สนุ ขั กนิ ). เกอื กแตะ ก. อาการแสดงวา งง ทาํ ไมถ กู เปน ตน เชน เจอปญ หาของ ลกู นอ งเขา ถงึ กบั เกาหวั เชยี วรึ. น. การเลน อยา งหนง่ึ ใหผ เู ลน ฟง เพลงและเดนิ รอบเกา อี้ ทมี่ จี าํ นวนนอ ยกวา จาํ นวนผเู ลน พอเพลงหยดุ ผเู ลน กแ็ ยง กนั นงั่ เกา อ้ี ผทู แ่ี ยง ไมไ ดต อ งออก แลว ลดเกา อไี้ ปเรอื่ ย ๆ คนทนี่ งั่ เกา อตี้ วั สดุ ทา ยไดจ ะเปน ผชู นะ เชน วนั ปใ หมเ ราชวนกนั เลน เกา อด้ี นตรกี อ นจบั ฉลากแลกของขวญั . น. เกา อที้ ม่ี เี ครอ่ื งนวดไฟฟา . น. โซฟา, เกา อที้ บ่ี นุ วมเพอื่ ใหน ง่ั ไดส บาย. น. ทน่ี งั่ สาํ หรบั ประหารชวี ติ นกั โทษโดยใชก ระแสไฟฟา แรงสงู . น. เกา อท้ี สี่ รา งอยบู นไมท โี่ คง เมอื่ นง่ั แลว โยกไปมาได. น. เกา อเี้ หลก็ หรอื ไมทว่ี างไวน อกบา นหรอื ตามสนามสาํ หรบั นงั่ เลน . น. เครอ่ื งเลน อยา งหนง่ึ เปน ทนี่ งั่ ซง่ึ หมนุ ไปเปน วง. น. รองเทา พน้ื แบน เปด สน ไมม สี ายรดั . คมม. รองเทา แตะ, อแี ตะ. ๑๑ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 11 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แกเฒา เหลาเหย ก. แกม าก, มอี ายมุ าก, เชน ตอนนยี้ งั สวยยงั หลอ พอแกเ ฒา เหลาเหยก เ็ หยี่ วยน เหมอื นกนั ทุกคนแหละ. คมม. เหลาเหย. (เหลาเหย มาจาก จ. เหลา วา แกเ ฒา + เหยเหย วา ป,ู ตา). แกบน ๑. ก. เซน สรวงสง่ิ ศกั ดสิ์ ทิ ธต์ิ ามทตี่ นไดบ นบานไว, ใชบ น กว็ า . (พจน.) ๒. ว. ไมจ รงิ จงั , ทาํ พอใหไ ดช อ่ื วา ทาํ , เชน ทฝี่ า ยคา นเสนอขอเปด อภปิ รายไมไ วว างใจนายกนนั้ กท็ าํ แกบ นไปอยา งนนั้ เอง. แกเ พราะกนิ ขา ว เฒา เพราะอยนู าน ก. มอี ายมุ าก ผา นประสบการณต า ง ๆ มามาก แตไมเ คยนาํ ประสบการณน น้ั มาใชใ หเ ปน ประโยชนแ กส งั คม เชน คณุ ปู ไมใ ชป ระเภทแกเ พราะกนิ ขา ว เฒา เพราะอยนู าน ทกุ วนั นี้ ยงั คงถา ยทอดภมู ปิ ญ ญาใหช าวบา นอย.ู แกม กน น. กน สว นทเ่ี นอ้ื อมู ออกมาเหมอื นแกม เชน สาวสมยั ใหม นงุ กางเกงสน้ั จนเหน็ แกม กน . แกวง ปากหาเทา , แกวง ปากหารองเทา , แกวง ปากหาสน ตนี ก. รนหาเรอ่ื งเดอื ดรอ น, พดู แลว ทาํ ใหต นเดอื ดรอ น, เชน อยดู ไี มว า ดดี นั ไปแกวง ปากหารองเทา เลยสะบกั สะบอม กลบั มา. (เลยี นสาํ นวน แกวง เทา หาเสยี้ น). แกว ลมื คอน น. คาํ เปรยี บคนทไี่ ปอยใู นเมอื งหลวงแลว ลมื บา นของตน เชน เจา ลกู ชายคนเลก็ เปน แกวลมื คอนไปเสยี แลว . แกว นั แกค นื ก. มอี ายมุ ากขน้ึ และแกต วั ลงเรอื่ ย ๆ เชน คนเราเกดิ มาแลว กแ็ กว นั แกค นื และตอ งถงึ ความตายทกุ คน. แกว ชิ า ก. มคี วามรมู ากจนไมค อ ยปรกติ เชน คนคนนคี้ งจะแกว ชิ า จงึ แสดงอาการไมค อ ยปรกต.ิ ๑๒ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 12 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แกะ ๑. ก. พยายามถอดตวั อกั ษรทอ่ี า นยาก เชน จดหมายของเขา โก เขยี นหวดั มาก กวา จะอา นรเู รอ่ื งตอ งแกะอยนู าน. โกหลงั วงั ๒. ก. พยายามถอดเนอ้ื เพลงหรอื โนต เพลง เชน เขากาํ ลงั โกโนเรยี โกป แกะเนอ้ื เพลงทไ่ี ดม าใหม. คอมพวิ เตอ รข องคณุ มโี ปรแกรม แกะโนต ไหม ชว ยแกะเพลงนใ้ี หห นอ ย. โกปโ อ น. เขา, ฉนั (สรรพนามทใ่ี ชห ลงั คาํ กรยิ าบางคาํ ) เชน ถกู ใจโก. โกล สะใจโก. โกหกโกไหว น. หนมุ เจา สาํ อางในสมยั พ.ศ. ๒๕๐๐ แตง กายเลยี นแบบ โกหกพกลม ใกลเ คยี ง ดาราภาพยนตรอ เมรกิ นั เชน นงุ กางเกงขาลบี ใสเ สอ้ื ตวั แคบ ไมต ดิ กระดมุ เมด็ บน หวผี มตงั้ ๆ ใสน าํ้ มนั เยมิ้ ชอบเทย่ี วเตรแ ละ จบี ผหู ญงิ เชน เราจะจดั คอนเสริ ต ราํ ลกึ ความหลงั ยคุ โกห ลงั วงั . (โก ยอ มาจาก จกิ๊ โก) . น. กามโรคชนดิ หนง่ึ , หนองใน. (อ. gonorrhea). น. กาแฟ เชน งว งนอนจงั ขอโกปส กั แกว ซิ. (จ. กอป) . น. กาแฟดํา เชน ซดั โกปโ อไป ๒ แกว เลยตาคา งนอนไมห ลบั . (จ. กอปโ อว). ๑. น. ประตฟู ตุ บอล เชน เขานาํ ลกู บอลเลย้ี งเดยี่ วไปไดถ งึ โกล แตเ ตะไมเ ขา . ๒. น. ผรู กั ษาประตฟู ตุ บอล เชน เขาเปน โกลม อื กาว แมเ ปน ลกู ยาก ๆ กเ็ ซฟ ได. (อ. goal). ก. โกหก เชน เขากโ็ กหกโกไหวห ลอกคนอน่ื กนิ ไปวนั ๆ. ก. โกหก เชน เรอ่ื งทเี่ ขาเลา เปน เรอื่ งโกหกพกลมทงั้ นนั้ อยา ไปฟง เลย. ๑. ก. ไลเ ลยี่ เชน สองคนนร้ี ปู รา งใกลเ คยี งกนั หนา ตากค็ ลา ยกนั อยา งกบั เปน แฝด. ๑๓ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 13 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน ๒. ว. ทเ่ี ปน ครู กั หรอื คนสนทิ เปน ตน เชน ทาํ ไมมานง่ั กนิ ขา ว ใกลช ดิ คนเดยี ว คนใกลเ คยี งไปไหนเสยี ละ จะ . ก. สนทิ สนม, อยใู กล, เชน เขาเปน คนใกลช ดิ รฐั มนตรี มเี รอื่ ง เดอื ดรอนอะไรกบ็ อกเขา. ไกก า ก. ไมจ รงิ ใจ, โกหก, หลอกลวง, เชน ฟง เขาพดู กด็ จู รงิ ใจดี ทาํ ไม เธอถงึ วา เขาไกก าละ . (มาจากรายการเกมโชว “จรงิ ใจหรอื ไกก า”). ไกด ไ ลน น. แนวทางทจ่ี ะดาํ เนนิ การ เชน หนงั สอื เลมนใ้ี หไ กด ไ ลน ในการทาํ ธรุ กจิ กบั ตา งประเทศ. (อ. guideline). ไกลสดุ ขอบฟา ก. ไกลมาก เชน ฉนั อยากจะหนเี ขาไปใหไ กลสดุ ขอบฟา . Í¡Ñ Éà ¢ ขม ๑. ใชก ําลงั กดลงไมใ หเ ผยอขน้ึ ; สานลายดว ยการใชเสน ตอก ขยม เปน ตน ทเี่ ปน เสน สานขดั ทบั อยขู า งบนเสน ตอก ทเี่ ปน เสน ยนื ๑๔ ตรงขา มกบั คาํ ยก คอื ใชเ สนสานลอดใตเ สน ยนื เชน ยก ๒ ขม ๒; โดยปรยิ ายหมายความวา แสดงกริ ยิ าวาจาใหเหน็ วา เหนอื กวา หรอื ทาํ ใหอ กี ฝา ยหนงึ่ รสู กึ วา ดอ ยกวา เชน แตง ตวั ขม เพอ่ื น พดู ขม , บงั คบั เชน ขม ใจ ขม อารมณ; ครอบ. (พจน.) ๒. ก. ควบคมุ , ระงบั หรอื ทาํ ใหส งบ, เชน เอาธรรมะเขา ขม เสยี บา ง จะไดไ มฟ งุ ซา น. ๑. ก. ใชนาํ้ หนกั ตวั กดลง แลว ยกตวั ขนึ้ แลว กลบั กดลงอกี ซาํ้ ๆ กนั . (พจน.) ๒. ก. ควบคุมมากขน้ึ , ขม ใหม ากขน้ึ , เชน อยา งเธอเอาธรรมะ เขา ขม ไมพ อหรอก ตอ งขยม ถงึ จะเอาอย.ู ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 14 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน ขยกั ขยอ น ๑. ก. ทํา ๆ หยดุ ๆ ไมใ หเ สรจ็ ในรวดเดยี ว. (พจน.) ขยนั ขนั แขง็ ๒. ก. ยกึ ยกั ไมแ นน อน เชน จะตกลงอยา งไรกใ็ หแ นน อนหนอ ย ขรวั ตา ขวญั กระเจงิ อยา ทาํ ขยกั ขยอ น เดย๋ี วจะไปเดยี๋ วจะไมไ ป. ขวญั ผวา ก. ทาํ งานอยา งแขง็ ขนั ไมเ กยี จครา น เชน เดก็ คนนข้ี ยนั ขนั แขง็ ขวางลาํ ด.ี ๑. น. สามญั ชนทเ่ี ปน ตาของพระองคเ จา . ขวางหู ๒. น. คาํ เรยี กพระภกิ ษทุ ส่ี งู อาย.ุ ขวดิ ก. ตกใจสดุ ขดี เชน พอเสยี งระเบดิ ดงั ขน้ึ กลางตลาด แมค า กว็ งิ่ กนั ขวญั กระเจงิ . ขอ กลา วหา ก. สะดงุ ตกใจเพราะคดิ วา จะมเี รอื่ งรา ยเกดิ ขน้ึ อกี เชน เขาไดร บั ขอ แกต วั โทรศพั ทข อู ยหู ลายหน ไดย นิ เสยี งโทรศพั ททไี รกข็ วญั ผวา. ๑. ก. ขดั ผลประโยชนข องผอู น่ื เชน อยา ไปขวางลาํ ผมู อี ทิ ธพิ ล เดยี๋ วจะถกู เกบ็ . ๒. ก. ขดั ขวางผอู นื่ ไมใ หท าํ อะไรไดส ะดวกหรอื สาํ เรจ็ เชน ไมว า เราจะเสนออะไรเขากข็ วางลาํ ตลอด. ก. พดู ไมถ กู ใจทาํ ใหข นุ เคอื ง เชน นายคนนช้ี อบพดู ขวางห.ู ๑. ก. กริ ยิ าของหมปู า หรอื สตั วท ใ่ี ชเ ขาหรอื นอทาํ รา ย, เสย่ี ว, ชน. (พจน.) ๒. ก. โตเ ถยี งกนั อยา งรุนแรง เปน การเปรยี บกบั สตั วม เี ขา ประเภทววั ควาย เชน ส.ส.สมยั นขี้ วดิ กนั ทง้ั ในสภาและ นอกสภา. น. คาํ กลา วโทษผใู ดผหู นง่ึ วา ไดก ระทําผดิ โดยยงั ไมม หี ลกั ฐาน เชน ฉนั ไมไ ดท าํ ผดิ คณุ จะมาตง้ั ขอ กลา วหาลอย ๆ ไมไ ด. น. คาํ แกเ พอื่ ลบลา งขอ กลา วหา เชน เขายอมรบั วาทาํ ผดิ โดย ไมม ขี อ แกตวั ใด ๆ. ๑๕ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 15 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน ของกนิ เลน น. ของกนิ เพอ่ื ความเพลดิ เพลนิ เชน เราเตรยี มของกนิ เลน หลายอยา งไวร บั เพอื่ น ๆ. ของเกา ๑. น. ของโบราณ, ของใชแ ลว ; (กฎ) ทรพั ยท ผ่ี คู า ของเกา เปน อาชพี เสนอขาย แลกเปลยี่ น หรอื จาํ หนา ยโดยประการอน่ื อยา งทรพั ยท ใี่ ชแ ลว ทง้ั น้ี รวมถงึ ของโบราณดว ย. (พจน.) เชน เขารวบรวมของเกา ทม่ี คี า ของตน ตระกลู ไวจ ดั ทาํ พพิ ธิ ภณั ฑ. ๒. น. เศษกระดาษของใชท ช่ี าํ รดุ ขวดเปลา และของอนื่ ๆ ทอ่ี าจ นาํ ไปปรบั หรอื ใชป ระโยชนใ หมไ ด เชน ของเกา พวกนร้ี วมไว ขายใหพ อ คา ของเกา ได. ของแกลม น. ของขบเคยี้ ว ของเปรย้ี ว หรอื อาหารรสจดั ทก่ี นิ กบั เหลา . คมม. กบั แกลม . ของขบฉนั น. อาหารของพระภกิ ษสุ ามเณร เชน เราควรถวายของขบฉนั ทม่ี ปี ระโยชนแ กพ ระภกิ ษทุ อี่ าพาธ. ของแขง็ ๑. น. สง่ิ ทรี่ วมตวั กนั แนน , สง่ิ ทม่ี ใิ ชข องเหลวหรอื แกส ; (วทิ ยา) สถานะหนงึ่ ของสสาร ซง่ึ มที ง้ั รปู รา งและปรมิ าตรคงตวั . (พจน.) ๒. น. ปญ หาหรอื อปุ สรรคทขี่ ดั ขวางไมใ หท าํ การไดส าํ เรจ็ เชน เขาสบื เรอ่ื งทจุ รติ พอไปเจอของแขง็ เขา กต็ องถอย. คมม. ตอ ความหมายที่ ๒. ของคบู า นคเู มอื ง น. สง่ิ สาํ คญั ทถี่ อื วา เปน ของบา นเมอื ง เชน เราตอ งรกั ษา พระแกว มรกตซงึ่ เปน ของคบู า นคเู มอื งไวใ หค งอยตู ลอดไป. ของจรงิ ๑. น. สง่ิ ทเ่ี ปน อยา งทต่ี อ งการหรอื คาดหวงั เชน ผบู รหิ ารคนนี้ แหละของจรงิ มาอยแู คป เ ดยี วหนว ยงานกไ็ ดร บั รางวลั ดเี ดน . ๒. ว. จรงิ อยา งทตี่ อ งการหรอื คาดหวงั เชน นางสาวไทยปน ส้ี วย ๑๖ ของจรงิ . ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 16 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน ของเชลย น. ของทม่ี ผี ลู มื ทงิ้ ไว เชน รม คนั นเี้ ปน ของเชลย เกบ็ มาได จากรถใตด นิ . ของตาํ่ น. สงิ่ ทอ่ี ยเู บอื้ งตาํ่ มกั ถอื กนั วา ไมค วรมารวมกบั ของใชท วั่ ไป เพราะจะทาํ ใหเ กดิ อปั มงคล เชน ผา นงุ เปน ของตาํ่ อยา เอามา ซกั รวมกบั ปลอกหมอน. ของเบอื่ ของเมา น. สงิ่ ทกี่ นิ แลว ทาํ ใหเ มา เชน สรุ าเมรยั เปน ของเบอ่ื ของเมา. ของปลอม น. คนทไี่ มเ กง จรงิ หรอื ไมด จี รงิ เชน กาลเวลาไดพ สิ จู นแ ลว วา ผจู ดั การคนใหมเ ปน ของปลอม. ของปา น. พชื พรรณไมร วมทงั้ สว นของตน ไมใ นปา และสงิ่ ทไ่ี ดจ าก สตั วป า อยา งเขาสตั ว กระดกู สตั ว. ของมีคม น. อาวธุ และสงิ่ ทมี่ คี วามแหลมความคมซงึ่ อาจทาํ ใหเ กดิ อนั ตรายได เชน มดี เปน ของมคี ม จะพกไปไหนกต็ อ งหอ ให มดิ ชดิ อยา ใหค มมดี ไปถกู ใครได. ผโู ดยสารจะพกพา ของมคี มขน้ึ ไปบนเครอ่ื งบนิ ไมไ ด. ของรบั ไหว น. เงนิ หรอื ของมคี า ซง่ึ เปน ของขวญั ทผ่ี ใู หญใ หแ กค บู า วสาว ทมี่ าไหว เชน เขาเตรียมโฉนดทดี่ นิ ไวเ ปน ของรบั ไหว หลานสาว. ของเลก็ นอ ย น. ของทตี่ อ งการใหผ รู บั รบั ไว อาจเปน ของไมม คี า หรอื มคี า มาก กไ็ ด (เปน คาํ พดู เพอ่ื ใหผ รู บั รสู กึ สบายใจ) เชน กรณุ ารบั ไวเ ถอะ ของเลก็ นอ ยเทา นนั้ . ของสงู ๑. น. สง่ิ ศกั ดส์ิ ทิ ธ,ิ์ สง่ิ หรอื บคุ คลทเี่ ปน ทเี่ คารพนบั ถอื , เชน พระเจาเปน ของสงู อยา เทย่ี วเอามาพดู เลน ๆ. เธอนเ่ี ลน ของสงู นะ กลา ลอ เลยี นประธานกรรมการบรษิ ทั . ๒. น. หญงิ ทม่ี ฐี านะและสถานภาพสงู กวา ชายผหู มายปองมาก เชน ผหู ญงิ ทน่ี ายหมายปองนะ ของสงู ไมม หี วงั สาํ เรจ็ หรอก. ๑๗ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 17 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ของเสยี ๑. น. อาหารทบี่ ดู เนา แลว เชน กนิ ของเสยี เขา ไประวงั จะ ทอ งเสยี . ๒. น. สง่ิ ทรี่ า งกายไมต อ งการและขบั ทง้ิ ไป เชน ไตมหี นา ที่ ขบั ถา ยของเสยี ออกทางปส สาวะ. ของหลดุ , ของหลดุ จาํ นํา น. ของทผ่ี จู าํ นาํ ไมม าไถค นื ทางโรงจาํ นาํ จงึ นาํ ออกมาขาย ลดราคา เชน สรอ ยเสน นเ้ี ปน ของหลดุ จาํ นาํ . ขอ ดี น. สว นทดี่ ,ี สว นทใ่ี หค ณุ ประโยชน, เชน ขอ ดขี องคนคนน้ี คอื ซอ่ื สตั ย. ขอ ดขี องการออกกาํ ลงั กายคอื ทาํ ใหไมอ ว น. ขอ ตกลง น. เรอื่ งหรอื ประเดน็ ทหี่ ลายฝา ยยนิ ยอมพรอ มใจกนั เชน เรามี ขอ ตกลงวา จะไมก า วกา ยเรอ่ื งสว นตวั ของกนั และกนั . ขอทาง ก. ใหส ญั ญาณเพอื่ แสดงวา ขอแซงไปกอ น เชน เขาเปด ไฟ ขอทางมา เราหลบใหเ ขาหนอ ยซ.ิ รถพยาบาลเปด ไซเรน ขอทาง. ขอบขณั ฑสมี า น. ดนิ แดนภายในพระราชอาณาเขต เชน พสกนกิ รใน ขอบขณั ฑสมี าตา งอยเู ยน็ เปน สขุ . ขอบจกั รวาล น. เขตทสี่ มมตุ วิ า เปน สว นทสี่ ดุ ของจกั รวาล เชน แมเ ธอจะหนี ไปไกลจนถงึ ขอบจกั รวาล ฉนั กจ็ ะตามเธอไป. ขอบฟา น. สว นทมี่ องเหน็ เปน แนวทแี่ ผน ฟา จดกบั แผน นาํ้ หรือแผน ดนิ เชน แสงทองสอ งขน้ึ มาจากขอบฟา . ขอบอก ถอ ยคาํ ทใี่ ชก ลา วยา้ํ เพอื่ แสดงวา ตอ งการใหผ ฟู ง รบั รู เชน แตง ตวั อยา งนด้ี ดู มี ากเลยขอบอก. อยา ไปทนี่ น่ั เชยี วนะ ขอบอก. ขอลกู ก. กราบไหวส งิ่ ศกั ดสิ์ ทิ ธขิ์ อใหม ลี กู เชน เขาแตง งานหลายปแ ลว ไมม ีลกู จึงไปขอลูกจากหลวงพอ โสธร. ๑๘ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 18 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ขอ เสยี น. สว นทไ่ี มด ,ี สว นทเ่ี ปน โทษ, เชน ขอ เสยี ของการนอนดกึ คอื ทาํ ใหอ อ นเพลยี . ขอหวย ก. ขอตวั เลขจากบคุ คลหรอื สง่ิ ทเ่ี ชอื่ วา จะใหต วั เลขไปแทงหวยได เชน ตน โพธน์ิ ม้ี คี นมาขดู ขอหวยเปน ประจาํ . ขออโหสกิ รรม ก. นาํ ธปู เทยี นแพไปกราบผใู หญ ขอใหย กโทษทล่ี ว งเกนิ (ใชเ มอ่ื ขะมาย จะบวช) เชน หลานชายจะบวชจงึ มาขออโหสกิ รรม. ก. ขโมยของทผี่ อู นื่ ขโมยมา (ใชก บั ของเลก็ ๆ นอ ย ๆ ไมม คี า ) เชน เราขโมยดนิ สอมาจากทที่ าํ งาน ไมร ใู ครขะมายตอ ไป เสียแลว . ขดั จรวด ก. สาํ เร็จความใครด ว ยตนเอง (ใชก บั ผชู าย). ขนั นอ็ ต ๑. ก. หมนุ นอ็ ตตวั เมยี เขา กบั นอ็ ตตวั ผใู หแ นน เพอื่ ใหย ดึ สง่ิ หนง่ึ ไวก บั อกี สง่ิ หนง่ึ เชน ชา งขนั นอ็ ตยดึ รอดไวก บั เสา. ๒. ก. กระตนุ , เรง ใหท าํ งาน, เชน เดก็ พวกนตี้ อ งคอยขนั นอ็ ต กนั เรอื่ ย ปลอ ยเขา กแ็ ฉะ. ๓. ก. เรง มอื , รบี ทาํ , เชน เวลาเหลอื นอ ยแลว ขนั นอ็ ตกนั หนอ ย จะ . (นอ็ ต มาจาก อ. nut). ขาขวดิ ๑. ว. อาการทเ่ี ดนิ สะดดุ ขาตวั เองเพราะอายหรอื รบี รอ น เรยี กวา เดนิ ขาขวิด. (พจน.) ๒. ก. วงิ่ เตน อยา งหนกั เชน กวา จะไดเ ปน นายพลเขากต็ อ ง วงิ่ เตน จนขาขวดิ . คมม. ตนี ขวดิ ความหมายที่ ๒. ขา งนอกขรขุ ระ ขา งในตะ ตงิ๊ โหนง ก. ภายนอกดไู มด แี ตจ ติ ใจดหี รอื เปน คนทม่ี คี ณุ คา เชน ถงึ เขาจะ หนา ตาไมห ลอ แตเ ปน คนดี ขา งนอกขรขุ ระ ขา งในตะ ตง๊ิ โหนง นะจะ . ๑๙ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 19 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑติ ยสถาน ขา งนอกสกุ ใส ขา งในเปน โพรง ก. ภายนอกดสู วยงามดี แตเ ปน คนทไี่ มม คี ณุ คา เชน หนมุ คนนี้ หนา ตาหลอ ดหี รอก แตไ มม คี วามรอู ะไรเลย ขา งนอกสกุ ใส ขา งในเปน โพรงดี ๆ นเ่ี อง. ขายไมอ อก ก. ไมไ ดแ ตง งาน เชน ลกู บา นนที้ งั้ ลกู สาวลกู ชายขายไมอ อก เลยสกั คน. ขายออก ก. ไดแ ตง งาน เชน สาว ๆ ทที่ าํ งานขายออกไป ๒ คนแลว . ขา วกลอ ง น. ขา วและกบั ขา วทจ่ี ดั ใสก ลอ ง สาํ หรบั กนิ เวลาเดนิ ทางหรอื ปฏิบตั งิ านอยนู อกสถานทเี่ ปน ตน . ขา วเกรยี บ, ขา วเกรยี บกงุ น. ของกนิ อยา งหนง่ึ ทาํ ดว ยแปง ขา วเจา นวดกบั กงุ บด ปน เปน กอ นยาว นง่ึ ใหส กุ นาํ มาหนั่ เปน แผน บาง ๆ ตากใหแ หง แลว ทอดนาํ้ มนั ใหพ องกรอบ, ถา ใสป ลา ฟก ทอง หรอื สง่ิ อน่ื ๆ แทนกงุ กเ็ รยี กชอ่ื ตามนน้ั เชน ขา วเกรยี บปลา. ขา วเกรยี บฟก ทอง. ขา วเกรยี บงา น. ของกนิ อยา งหนง่ึ ทาํ ดว ยแปง ขา วเจา ผสมนาํ้ ตาลปก มะพรา วหนั่ ชน้ิ เลก็ ๆ และงา ละเลงบนผา ทข่ี งึ บนปากกระทะ นา้ํ เดอื ด แลว ผง่ึ ใหแ หง นาํ มาปง ไฟใหก รอบ. ขา วเกรยี บวา ว น. ของกนิ อยา งหนง่ึ ทาํ ดว ยแปง ขา วเหนยี ว นวดกบั นาํ้ ตาล ละเลงบนผา ทขี่ งึ บนปากกระทะนาํ้ เดอื ด แลว ผงึ่ ใหแ หง นาํ มาปง ไฟใหข ยายตวั และกรอบ. ขาวแก ก. สขี าวทม่ี อม, สขี าวทหี่ มน เพราะสกปรก, เชน เสอื้ นกั เรยี น ตวั นส้ี ขี าวแกแ ลว ตอ งแชน า้ํ ยาฟอกขาวนาน ๆ หนอ ย. ขา วขาหมู น. อาหารอยา งหนง่ึ ใชข าหมยู า งไฟแลว ตม อยา งพะโลใ หเ ปอ ย กนิ กบั ขา วสวย มผี กั กาดดอง และผกั คะนา ลวกเปน เครอื่ งเคยี ง. ๒๐ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 20 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน ขา วควั่ ๑. น. ขา วสารควั่ ใหห อมและเหลอื งกรอบ ใชโ รยหนา ขนมเหนยี ว. ๒. น. ขา วสารหรอื ขา วตากควั่ ใหห อมและเหลอื งกรอบ ตาํ ให ละเอยี ดใชเ ปน เครอื่ งปรงุ ลาบ ตบั หวาน เปน ตน . ขา วดว น น. ขา วสาํ คญั ทเี่ พงิ่ เกดิ และรายงานในทนั ที เชน พอเกดิ สนึ ามิ สถานโี ทรทศั นก ต็ ดั รายการเขา ขา วดว นทนั ท.ี ขาวดํา ว. ทไี่ มม สี อี นื่ นอกจากสขี าวและสดี าํ เฉดตา ง ๆ เชน สมยั กอ น มแี ตภ าพยนตรข าวดาํ . ขา วตม กบั น. ขา วตม กนิ กบั กบั ขา วตา ง ๆ เชน ผกั กาดดอง เตา หยู ี้ ผดั ผกั ตา ง ๆ ไขเ คม็ ปลาเคม็ . คมม. ขา วตม กยุ . ขา วตม กยุ น. ขา วตม กนิ กบั กบั ขา วตา ง ๆ เชน ผกั กาดดอง เตา หยู ้ี ผดั ผกั ตา ง ๆ ไขเ คม็ ปลาเคม็ . คมม. ขา วตม กบั . (กยุ มาจาก จ. กยุ วา ผ,ี คนเลว). ขา วตม เครอ่ื ง น. ขา วตม ทปี่ รงุ เสรจ็ เรยี กชอ่ื ตามเนอ้ื สตั วท ใี่ สป ระกอบ เชน ใสเ นอื้ ปลาเรยี กขา วตม ปลา ใสเ นอ้ื หมเู รยี กขา วตม หมู ใสเ นอ้ื ไกเ รยี กขา วตม ไก ใสเ นอ้ื กงุ เรยี กขา วตม กงุ เปน ตน . ขา วตอกดอกไม น. ขา วตอกและดอกไมอ ยางมะลิ กลบี กหุ ลาบเปน ตน ใชเ ปน เครอื่ งบชู าครหู รอื โปรยตอ นรบั แขกบา นแขกเมอื ง เชน เขานาํ ขา วตงั หนา ตง้ั ขา วตอกดอกไมม าบชู าคร.ู น. ของกนิ อยา งหนง่ึ มขี า วตงั ทที่ อดใหก รอบ กนิ กบั หนา ตงั้ ทท่ี าํ ดว ยเนอ้ื หมสู บั ตม กบั กะทิ หวั หอมสบั ปรงุ รสดว ยนาํ้ มะขาม นา้ํ ปลา นาํ้ ตาล. ขาวนวล ก. สขี าวนวล ๆ ขาวออกเหลอื งนอ ย ๆ เชน กระดาษถนอม สายตามสี ขี าวนวล. ๒๑ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 21 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน ขาวปลอด ก. ขาวตลอดไมม สี อี นื่ ปน (ใชก บั ขนของสตั วบ างชนดิ เชน แมว สนุ ขั มา ) เชน แมวขาวปลอด. มา ขาวปลอด. ขา วปลอ ย น. ขา วไมจ รงิ ทอี่ อกมาหยง่ั เสยี งคนทวั่ ไป เชน รมต.คลงั ยนื ยนั วา ขา วรฐั จะขน้ึ ภาษมี ลู คา เพมิ่ เปน เพยี งขา วปลอ ย. ขา วปง ปอง น. ขา วทนี่ าํ เสนอโดยใหส องฝา ยแสดงความคดิ เหน็ โตก ลบั ไป กลบั มาโดยผเู สนอขา วไมส นใจตรวจสอบขอ เทจ็ จรงิ เชน สอ่ื มวลชนทด่ี ตี อ งเสนอขา วทตี่ รวจสอบแลว วา จรงิ ไมท าํ ขา วแฝ ขา วปง ปองแบบมกั งา ย. (ปง ปอง มาจาก อ. ping pong). น. กาแฟ (เปน คาํ พดู เลน ) เชน บา ย ๆ งว ง ไดข า วแฝส กั ถว ยกด็ .ี ขา วโพดคลกุ น ของกนิ อยา งหนง่ึ ใชข า วโพดตม ฝานเอาแตเ นอ้ื คลกุ กบั มะพรา วทึนทกึ ขดู นาํ้ ตาลทรายและเกลอื เลก็ นอ ย . ขา วมนั ไก น. ขา วทหี่ งุ แบบไมเ ช็ดนาํ้ ดว ยนา้ํ ตม ไก กนิ กบั เนอ้ื ไกต ม มนี า้ํ จมิ้ ทาํ ดว ยนาํ้ เตา เจย้ี ว ขงิ และพรกิ . ขา วเมา คลกุ น. ของกนิ อยา งหนง่ึ ใชข า วเมา พรมนาํ้ เกลอื ใหน มุ คลกุ กบั มะพรา วทึนทกึ ขดู นาํ้ ตาลทราย กนิ กบั กลว ยไขส กุ . ขา วยอ ย น. ขา วสนั้ ๆ ขา วเลก็ ๆ ขา วเบด็ เตลด็ ทมี่ กั ไมส าํ คญั นกั เชน ขา วยอ ยเรอ่ื งตาํ รวจจบั รถทฝ่ี า ไฟแดงเกดิ เปน ขา วใหญข น้ึ มา เมอ่ื พบวา รถคนั นน้ั ซกุ ระเบดิ ไว. ขา วเรยี งเมด็ ก. หายอดึ อดั หลงั กนิ อาหารอมิ่ เชน กนิ ขา วอมิ่ ใหม ๆ อยา เพง่ิ นอน รอใหข า วเรยี งเมด็ กอ น. ขา วลวง น. ขา วทไี่ มจ รงิ ออกมาใหค นเขา ใจผดิ มกั ทาํ เพอื่ ผลประโยชน ทางเศรษฐกจิ หรอื การเมอื ง. ขา วลา น. ขา วทไี่ ดร บั มาหลงั สดุ เชน ผสู อ่ื ขา วจากพน้ื ทเี่ กดิ เหตุ รายงานขา วลา วา ผรู า ยทจี่ บั เดก็ เปน ตวั ประกนั ถกู ตาํ รวจ ๒๒ รวบตวั ไดแ ลว . ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 22 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ขา วลงิ น. ของทจี่ าํ เปน ตอ งกินเพอ่ื ประทงั ความหวิ ในทท่ี ห่ี าของกนิ ไดย าก เชน รถมาเสยี กลางทางเกอื บจะตอ งกนิ ขา วลงิ เสยี แลว แตโ ชคดมี คี นมาชว ย. ขา ววอ น. เพลงสรรเสรญิ พระบารมี เชน พอเพลงขา ววอดงั ขน้ึ ทกุ คน กย็ นื ตรงแสดงความเคารพ. (มาจากคาํ ขน้ึ ตน เพลงสรรเสรญิ พระบารมวี า “ขา วรพทุ ธเจา ”). ขา วหมแู ดง น. อาหารอยา งหนง่ึ ใชห มแู ดง ไขต ม หมกู รอบ กนุ เชยี ง วางบนขา วสวย ราดนาํ้ ปรงุ ขน ๆ มสี แี ดง รสหวานเคม็ . ขา วหอ น. ขา วและกบั ขา วทจ่ี ดั เปน หอ สาํ หรับกนิ เวลาเดนิ ทางหรอื ปฏบิ ตั งิ านอยนู อกสถานทเี่ ปน ตน. ขา วหอ ใบบวั น. อาหารอยา งหนง่ึ ใชขา วสวยผดั พอใหเขา กนั กบั เครอื่ งปรงุ ตา ง ๆ มหี มู กนุ เชยี ง ไขเ คม็ เกาลดั ลกู เกด ปรงุ รสดว ยซอี ว๊ิ ขาว หอ ใบบวั แลว นง่ึ ใหส กุ . ขา วหา เปอรเ ซน็ ต น. ขา วสารทม่ี ขี า วหกั ปนอยรู อ ยละ ๕ . ขา ศกึ บกุ ก. ปวดอจุ จาระมากจนเกอื บกลนั้ ไมอ ยู เชน ไมค ยุ ดว ยแลว ขอไปเขา หอ งนาํ้ กอ นเพราะขา ศกึ บกุ . ขโี้ กงมะโรงมะเสง็ ก. ขโี้ กง (ใชก บั เดก็ ) เชน ถา ขโี้ กงมะโรงมะเสง็ อยา งน้ี วนั หลงั จะไมพ ามาเทยี่ วอกี . ขจ้ี ุ น. ขปี้ ด (ใชพ ดู ลอ เลน กนั ) เชน เธออยา มาขจ้ี นุ ะ. (คาํ ภาษา ถนิ่ เหนอื ). ขฉี้ อ น. ขโ้ี กง, หากนิ ดว ยการหลอกลวงผอู น่ื , เชน คนขฉ้ี อ เธออยา ไป คบดวย. ๒๓ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 23 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน ขฉ้ี อ ตอแหล ก. ตลบตะแลงจนเปน นสิ ยั เชน เขาขฉี้ อ ตอแหลขนาดนี้ เธอไปเชอ่ื เขาไดอ ยา งไร. ขดี เสน ใต, ขดี เสน ใต ๓ เสน ก. เนน ใหเ หน็ วา สาํ คญั อยา งยงิ่ เชน เรอื่ งทเี่ ลา มานตี้ อ งขดี เสน ใต ๓ เสน เลย. ขต้ี ะไคร น. ตะไครน า้ํ เชน บอ นาํ้ นม้ี ขี ตี้ ะไครข น้ึ จนนาํ้ เปน สเี ขยี ว. ขตี้ นี น. ฝนุ และสง่ิ สกปรกทตี่ ดิ ทเ่ี ทา เชน เดก็ ๆ ยา่ํ ขน้ึ มาบนบา น ขต้ี นี เปน เทือกเลย. ขตี้ ู ๑. ก. ทกึ ทักเอาของของผอู น่ื วา เปน ของตน เชน ยายนข่ี ตี้ ู เอาปากกาของเราไปเปน ของตวั เฉยเลย. ๒. ก. มนี สิ ยั ชอบเอาของของผอู น่ื มาเปน ของตน เชน แมค นนข้ี ตี้ ู ชอบเอาของคนอน่ื ไปเปน ของตวั เสยี เรอ่ื ย. ขมี้ อื น. ความสกปรกเนอ่ื งจากถกู มอื จบั เชน ขนมปน เมด็ เลก็ ๆ อยา งนค้ี งมขี มี้ อื แยะเลย. ขเี้ มา ๑. ก. เมาเหลา เปน ประจาํ เชน เธอกนิ เหลา บอ ยๆ อยา งน้ี เดย๋ี วกก็ ลายเปน คนขเ้ี มาหรอก. ๒. น. วธิ ปี รงุ อาหารชนดิ หนง่ึ มกี ระเทยี ม พรกิ ใบกะเพรา พรกิ ไทยออ น เปน เครอื่ งปรงุ หลกั เชน กว ยเตย๋ี วขเี้ มา. หอยลายขเ้ี มา. สปาเกต็ ตขี้ เี้ มา. คมม. ผดั ขเี้ มา. ขเี้ มาหยําเป ก. เมาเหลา มากจนครองสตไิ มอ ยเู สมอ เชน เมอ่ื ผวั กลายเปน คนขเ้ี มาหยาํ เป เธอจงึ ไมย อมอยดู ว ย. ขโ้ี ม ก. ชอบพดู โออ วด เชน เดก็ คนนขี้ โ้ี ม ชอบอวดวา ทาํ นนั่ ไดน ไี่ ด ทงั้ ๆ ทที่ าํ อะไรไมไ ดส กั อยา ง. ขเี้ ลอ่ื ย ๑. น. เศษผงทไี่ ดจ ากการเลอ่ื ยไม เชน แตก อ นเขาหมกนาํ้ แขง็ ๒๔ ไวใ นกองขเี้ ลอ่ื ย เพอ่ื ใหน าํ้ แขง็ ละลายชา . ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 24 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑติ ยสถาน ๒. น. ความโง เชน ในหวั เธอมแี ตข เ้ี ลอ่ื ย สอนเทา ไรไมร จู กั จาํ . ขห้ี งึ ก. หงึ มาก, หงึ เปน นสิ ยั , เชน ภรรยาเขาขห้ี งึ มาก เขาจงึ ตอ ง ระวงั ตวั ไมต ดิ ตอ กบั ผหู ญงิ คนไหนเลย. ขนึ้ จมกู ๑. ว. ซงึ่ มลี มออกทางจมกู มากกวา ปรกติ เชน เวลาเปน หวดั มกั จะพดู เสยี งขน้ึ จมกู . ๒. ก. แผซ านขนึ้ ทางจมกู เชน เวลากนิ วาซาบจิ ะรสู กึ เผด็ ฉนุ ขน้ึ จมกู . ขน้ึ แทน ก. เลอ่ื นขน้ึ ดาํ รงตาํ แหนง , ไดร บั การยกยอ งใหด าํ รงตาํ แหนง , เชน เพอ่ื นสนทิ ของฉนั ขน้ึ แทน นกั ธรุ กจิ หญงิ ดเี ดน ของไทย. คาดวา จนี จะขนึ้ แทน เบอรห นงึ่ ตลาดรถยนตป ห นา . ขนึ้ นก ก. งา งเครอ่ื งสบั แกป ปน เตรยี มยงิ เชน เขาขน้ึ นกแลว จงึ เหนยี่ วไกยงิ ออกไป. ขน้ึ แปน ก. ยนื บนแทน เพอ่ื รบั รางวลั เชน นกั กฬี าทเี่ ขา แขง ขนั กห็ วงั วา จะไดข นึ้ แปน ทกุ คน. ขน้ึ มงึ ขน้ึ กู ก. เปลย่ี นคาํ พดู มาใชค าํ หยาบเพราะโกรธเปน ตน เชน อยา มาขน้ึ มงึ ขน้ึ กกู บั ฉนั นะ. คมม. ขน้ึ อา ยขนึ้ อ.ี ขนึ้ โรงขนึ้ ศาล ก. มเี รอ่ื งราวถงึ เปน คดคี วาม เชน ไมม ใี ครอยากขน้ึ โรงขน้ึ ศาล หรอก. ขนึ้ สมอง ๑. ก. แมน ยาํ เชน ฉนั บอกอะไรกจ็ าํ ขนึ้ สมองไวบ า งซยิ ะ. ๒. ก. หมกมนุ หลงใหล และโยงเขา หาเรอ่ื งทห่ี มกมนุ อยตู ลอด เวลา เชน ลงุ ของฉนั หวยขนึ้ สมอง เหน็ อะไรกต็ เี ปน หวย ไปหมด. ทกุ คนตา งประหลาดใจวา คนเซก็ สข นึ้ สมอง อยา งเขา พอบวชแลว กลบั ไมย อมสกึ . ขนึ้ หนา ๑. ก. นาํ หนา ไป เชน รถเขาขน้ึ หนา เราไปแลว เราตอ งรบี ตามใหท นั . ๒๕ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 25 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน ๒. ก. กา วหนา ไปกอ น เชน เขาขนึ้ หนา เปน อธบิ ดไี ปตง้ั นานแลว ฉนั ยงั เปน เจา หนา ทต่ี อ กตอยอยเู ลย. ขนึ้ หอ ง ก. พาหญงิ หรอื ชายทไ่ี มใ ชส ามภี รรยาของตนไปรว มหลบั นอน ดว ย เชน เขาถกู กลา วหาวา ขนึ้ หอ งกบั เดก็ ม.ตน . ขน้ึ อา ยขน้ึ อี ก. เปลยี่ นคาํ พดู มาใชค าํ หยาบเพราะโกรธเปน ตน เชน พดู กนั ดี ๆ กไ็ ด ทําไมตอ งขนึ้ อา ยขนึ้ อดี ว ย. คมม. ขน้ึ มงึ ขน้ึ ก.ู ขดุ โคตร ก. ยกมาตง้ั แตต น ตระกลู เชน เขาทาํ รายประเทศชาตขิ นาดน้ี ตอ งขดุ โคตรมาดา . ขดุ ทอง ก. แสวงหาความรา่ํ รวยในแดนไกล เชน คนไทยนยิ มไปขดุ ทอง ทส่ี หรฐั อเมรกิ า. ขดุ รากถอนโคน ก. กาํ จดั ใหห มดสนิ้ ไป, กาํ จดั ใหส น้ิ ซาก, เชน ถา จะกาํ จดั พวก เขด็ ขอ้ี อ นขแี้ ก โกงกนิ กลมุ น้ี เราตอ งทาํ แบบขดุ รากถอนโคนเลยทเี ดยี ว. ๑. ก. กลวั มากจนหลาบจาํ และไมก ลา ทาํ เชน นน้ั อกี เชน ถกู ลงโทษคราวนเี้ ขาคงเขด็ ขอ้ี อ นขแ้ี กไ ปเลย. ๒. ก. ขยาดไมอ ยากพบเหน็ อกี เพราะเคยรฤู ทธมิ์ าแลว เชน ฉนั เขด็ ขอ้ี อ นขแ้ี กจ ะไมไ ปเทยี่ วกบั คณะนอ้ี กี แลว . เขม็ โครเชต น. อปุ กรณแ บบหนง่ึ สาํ หรบั ถกั ดา ยหรอื ไหมพรมใหเ ปน ลกู ไม ทาํ ดว ยโลหะหรอื พลา สตกิ เปน ดา มยาวประมาณ ๖ นว้ิ ปลายงอเปน เงย่ี งเลก็ ๆ. คมม. เขม็ ควกั . (อ. crochet). เขม็ ควกั น. อปุ กรณแ บบหนงึ่ สาํ หรบั ถกั ดา ยหรอื ไหมพรมเปน ลกู ไม ทาํ ดว ยโลหะ เปน ดา มยาวประมาณ ๖ นว้ิ ปลายงอเปน เงย่ี ง เลก็ ๆ. คมม. เขม็ โครเชต. ๒๖ 26 15/6/2554, 10:25 ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน เขม็ ยงั ไมท นั กระดกิ ก. ไมน าน เชน กลบั มาบา นแปบ เดยี ว เขม็ ยงั ไมท นั กระดกิ เลย ออกไปอกี แลว . เขา ซอง ๑. ก. เขา ประจาํ ทเ่ี พอื่ เตรยี มออกวง่ิ เชน เจา หนา ทพี่ ามา แขง เขา ซองเพอ่ื เตรยี มตวั แขง . นกั กฬี าเขา ซองเตรยี มออกวงิ่ แลว . ๒. ก. เดนิ หนา หรอื ถอยหลงั รถยนตเ ขา ในชอ งเฉพาะตวั เพอื่ จอด เขา เปา เชน เขาเปน มอื ใหมห ดั ขบั เขา ซองยงั ไมค อ ยเกง . ก. ไดผ ลตามเปา หมายทกี่ าํ หนดไว เชน ยอดจาํ หนา ยชว งนี้ เขา เปา ทกุ คนจงึ ไดร บั โบนสั สองเทา . เขา แผน ก. เปน ไปตามแผนซงึ่ กาํ หนดไว เชน ถา คนรา ยตดิ ตอ เรยี กคา ไถ เขา มากเ็ ขา แผนของตาํ รวจ. เขา หนา ไมต ดิ ก. ไมส ามารถเผชญิ หนา ได, ไมก ลา เผชญิ หนา , เชน เจา นาย กาํ ลงั โมโห ใคร ๆ กเ็ ขา หนา ไมต ดิ . เขยี นเสอื ก. เขยี นอกั ษรจนี คาํ วา “เสอื ” บรเิ วณทเ่ี ปน คางทมู เพราะ เชอ่ื กนั วา สามารถรกั ษาโรคคางทมู ได. เขย้ี ว ๑. ก. เครง ครดั , ไมย อมผอ นปรน, เชน อาจารยค นนเี้ ขย้ี ว ถา วทิ ยานพิ นธไ มเ นยี้ บกไ็ มย อมใหผ า นงา ย ๆ หรอก. ๒. ก. ไมย อมเสยี เปรยี บแมแ ตน ดิ เดยี ว, มชี นั้ เชงิ , รทู นั คน, เชน เขาเขย้ี วขนาดนนั้ จะถกู โกงไดอ ยา งไร. เขยี วสอ ง น. พลอยชนดิ หนงึ่ มที ง้ั สเี ขยี วคลาํ้ และสเี ขยี วออ น ๆ. แขง็ กระดา ง ๑. ก. ไมอ อ นหวาน เชน เขาโกรธอะไรจงึ มาพดู จาแขง็ กระดา ง ไมนา ฟง เลย. ๒. ก. ไมอ อ นนอ ม เชน เดก็ คนนก้ี ริ ยิ าแขง็ กระดา ง ไมร จู กั เดก็ รจู กั ผใู หญ. ๒๗ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 27 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน แขง็ ขนื ก. ไมย อมตาม เชน เดก็ คนนด้ี อ้ื จรงิ ๆ บอกใหไ หวผ ใู หญก ็ แขง็ ขนื ไมย อมทาํ ตาม. สงั่ อะไรกใ็ หท าํ ตาม อยา มาแขง็ ขนื กบั ฉนั . แขง ทอง ก. มฝี ม อื ดใี นการเลน ฟตุ บอลทาํ ใหม คี า ตวั สงู เชน เขาเปน นกั เตะ แขง ทอง สโมสรตาง ๆ แยง กนั ซอ้ื ตวั . แขง พายุ ก. ขบั รถเรว็ มากเหมอื นกบั แขง กบั พายุ เชน เขารบี จะไปใหท นั เครอื่ งบนิ จงึ ใหค นขบั รถขบั เรว็ อยางกบั แขง พาย.ุ แขนขา น. ผชู ว ยทาํ งาน ผทู ชี่ ว ยแบง เบาภาระงานใหผ เู ปน นาย เชน เราไมม แี ขนขา จะทาํ งานใหญก ล็ าํ บาก. แขนคอก ก. มแี ขนโกง ผดิ รปู เชน เดก็ คนนแ้ี ขนคอกมาแตเ กดิ . แขนแมน น. แขน เชน ไปทาํ อะไรมา แขนแมนจงึ เปรอะเปอ นไปหมด. แขวนอยบู นเสน ดา ย ก. อยรู ะหวา งความเปน กบั ความตาย เชน เขามอี าชพี กกู บั ระเบดิ ชวี ติ เขาจงึ แขวนอยบู นเสน ดา ย. โขกหมากรกุ ก. เลน หมากรกุ เชน พอมเี วลาวา งลงุ กน็ ง่ั โขกหมากรกุ กบั เพอื่ น. ไข ๑. น. ตวั สืบพนั ธปุ ระกอบดว ยเซลลส บื พนั ธเุ พศเมยี อาหาร และสงิ่ หอ หมุ ซงึ่ อาจจะเปน ไขข าว วนุ เยอ่ื ถงุ ไขห รอื เปลอื ก สว นมากมรี ปู รา งกลม จะมตี วั ออ นภายในหรอื ไมมกี ไ็ ด. (พจน.) ๒. น. ลกู อณั ฑะ เชน เขาถกู ดดี ไขบ งั คบั ใหบ อกทซี่ อ นเงนิ . ๓. น. คะแนนศนู ย เชน สอบคราวนส้ี งสยั จะกนิ ไข. ๔. ก. ทาํ ใหผหู ญงิ ทอ งแลว มกั ไมร บั ผดิ ชอบ เชน เขาเปน คนเจา ชมู าก เทยี่ วไดไ ปไขไ วท โี่ นน ทน่ี .ี่ คมม. หยอดไข. ไขจ ะละเมด็ น. ไขเ ตา ทะเลทกุ ชนดิ . ๒๘ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 28 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน ไขป าง น. มาลาเรยี ลงตบั และมา มทาํ ใหต บั และมา มแขง็ . ไขวเ ขว ๑. ก. สบั กนั ; โดยปรยิ ายหมายความวา เอาของไปจาํ นาํ . (พจน.) ๒. ก. เหลวไหล ไมอ ยใู นรอ งในรอย, ควบคมุ ใจตนเองไมไ ดจ น หลงคดิ ผดิ ทาํ ผดิ เปน ตน , เชน ตอนวยั รนุ เขาคบเพอ่ื นไมด ี เลยไขวเ ขวไปพกั ใหญ. สาวประเภทสองคนนสี้ วยมาก จนผชู ายแท ๆ อยา งผมยงั ไขวเ ขว. Í¡Ñ Éà ¤ คน ๑. น. มนษุ ย. (พจน.) ๒. น. คาํ ใชป ระกอบคาํ นามหรอื คาํ กรยิ าแสดงวา เปน ผทู ่ี เกย่ี วขอ งกบั สง่ิ อาการ สภาพ หรอื มลี กั ษณะหรอื เปน อยา งนน้ั เชน คนขา ว. คนทวี .ี คนเบอื้ งหลงั . คนสวน. คนสง ของ. คนขบั รถ. คนเลยี้ งเดก็ . คนรบั ใช. คนงอ ย. คนพกิ าร. คนโกง. คนขายชาติ น. ผมู พี ฤตกิ รรมเปน ปฏปิ ก ษก บั ชาตขิ องตน และชว ยเหลอื ชาตอิ น่ื ใหท าํ ลายชาติ โดยนาํ ความลบั หรอื ขอ มลู เกยี่ วกบั ความมน่ั คงของชาตไิ ปใหเ พอื่ หวงั ผลประโยชนเ ฉพาะตน เชน การทเี่ ขานาํ ความลบั ของชาตไิ ปบอกประเทศทเ่ี ปน คแู ขง ถอื วา เปน พฤตกิ รรมของคนขายชาต.ิ คนในเครอื่ งแบบ น. ทหารหรอื ตาํ รวจ เชน เขาวา กนั วาผบั นม้ี คี นในเครอ่ื งแบบ เปน หนุ ใหญ. คนภาคคา่ํ น. ผทู ท่ี าํ งานตอนกลางคืน เชน เขามารว มงานตอนเยน็ ไมไ ดห รอก เพราะเขาเปน คนภาคคาํ่ ไปแลว . (มาจากเพลง ดอกนอี อนบานคา่ํ ). ๒๙ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 29 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ครอ สสตติ๊ ช น. วธิ กี ารปก ไขว มกั ปก บนผา ทที่ อเปน ชองสเ่ี หลยี่ มเลก็ ๆ เชน ภาพบนผนังนน้ั เปน ผา ทป่ี ก ครอ สสตต๊ิ ช. (อ. cross-stitch). ครางฮอื เปน นกถดึ ทอื , ครางเปน นกถดึ ทอื ก. รอ งครางดว ยความเสยี ใจ ไมส บาย เปน ตน เชน ตอนทฉี่ นั ไปเยย่ี มทโ่ี รงพยาบาล เห็นเขานอนครางฮอื เปน นกถดึ ทอื ทเี ดยี ว. ครกู ู น. เวบ็ ไซต ค น หาขอ มลู ในอนิ เทอรเ นต็ ของบรษิ ทั Google ซง่ึ เปน เวบ็ ไซต ท คี่ นนยิ มใชม ากทสี่ ดุ เชน เดก็ สมยั นชี้ อบ หาขอ มลู จากครกู .ู (กู ตดั มาจาก อ. Google). คลอ ก, คลอ ก ๆ ก. พดู คลอ งแตเ ชอ่ื ถอื ไมไ ด เชน นายคนนค้ี ลอ ก พดู อะไร อยา ไปเชอื่ . คลปิ ๑ น. ลวดหรอื วสั ดอุ น่ื ทขี่ ดเปน วงรี ๒ ชน้ั หรอื เปน รปู อนื่ ใชส าํ หรบั เหนบ็ กระดาษหลายแผน รวมเขา ดว ยกนั . (อ. clip). คลปิ ๒ ๑. น. ภาพเคลอ่ื นไหวจากภาพยนตรห รอื ละครเปน ตน ทตี่ ดั เปน ชว งสนั้ ๆ สาํ หรบั ดทู างคอมพวิ เตอ รเ ปน ตน เชน ชว ยเอาหนงั เรอื่ งนไี้ ปทาํ คลปิ ใหห นอ ย เอาเฉพาะตอนทพี่ ระเอก ชว ยชวี ติ นางเอกนะ. พดู เตม็ วา คลปิ วดิ โี อ. ๒. น. ภาพเคลอื่ นไหวสนั้ ๆ ทบี่ นั ทกึ ไว อาจมเี สยี งดว ย เชน เขาเปน ชา งภาพคนเดยี วทถี่ า ยคลปิ เฮลคิ อ็ ปเตอ รต กไวไ ด. (อ. clip). คลปิ วดิ โี อ น. ภาพเคลอ่ื นไหวจากภาพยนตรห รอื ละครเปน ตน ทตี่ ดั เปน ชว งสนั้ ๆ สาํ หรบั ดผู า นคอมพวิ เตอ รเ ปน ตน เชน ชว ยเอาหนงั เรอ่ื งนไ้ี ปทาํ คลปิ วดิ โี อใหห นอ ย เอาเฉพาะตอนทพี่ ระเอก ชว ยชวี ติ นางเอกนะ. พดู สน้ั ๆ วา คลปิ . (อ. video clip). ๓๐ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 30 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน คลนี ๑. ก. สะอาด, ทาํ ความสะอาด, เชน แมบ า นมาขอคลนี หอ ง. ๒. ก. สะอาดสะอา น (ใชก บั ชายหนมุ ) เชน เดก็ หนมุ คนนคี้ ลนี ตงั้ แตห วั จดเทา . ๓. ก. ไมม มี ลทนิ เชน นายกหนมุ คนนคี้ ลนี มาก ไมเ คยมปี ระวตั ิ ดา งพรอ ย. (อ. clean). ความรรู อบตวั น. ความรเู กย่ี วกบั สง่ิ ตา ง ๆ ทคี่ นทว่ั ไปควรจะรู เชน เดก็ ทเี่ กง ดา นวิชาการสมยั นไี้ มค อ ยจะมคี วามรรู อบตวั เอาเสยี เลย. ความรรู อบโตะ น. ความรทู ไ่ี ดจ ากการแอบดคู าํ ตอบของคนทอ่ี ยขู า ง ๆ เชน คราวนผี้ มทาํ ขอ สอบไดเ อง ไมไ ดอ าศยั ความรรู อบโตะ เลยนะ. ความเรยี ง น. เรอื่ งทน่ี าํ ขอ ความตา ง ๆ มาเรยี บเรยี งดว ยภาษาทสี่ ละสลวย มกั เปน เรอื่ งทางสารคดี เชน พระราชพธิ สี บิ สองเดอื นไดร บั ยกยอ งวา เปน ยอดแหง ความเรยี งรอ ยแกว . คอจนี น. คอเสอื้ ทม่ี ขี อบตงั้ แนบไปกบั ลาํ คอ. คอพับคอออ น ก. อาการทคี่ อเอยี งไปมาเพราะเมา งว ง หรอื เหนอ่ื ย เปน ตน เชน เขานงั่ คอพบั คอออ นอยตู รงโนน เธอชว ยพาเขากลบั บา น ดว ยนะ. คตั เวริ้ ก น. วธิ กี ารปก หมุ รมิ หรอื ปก ฉลแุ บบหนง่ึ เยบ็ ตามลวดลาย แลว ตดั เนอื้ ผา ตรงรมิ ลายใหช ดิ ขอบ เชน ผา ปโู ตะ ทาํ คตั เวริ้ ก ทขี่ อบ และทลี่ วดลายตรงมมุ . (อ. cut-work). คสั โนวา น. ผชู ายซงึ่ รกู นั โดยทวั่ ไปวา เปน คนเจา ชมู าก เชน เขาเปน คสั โนวา ตวั พอ เลย. (อ. casanova). ๓๑ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 31 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคําใหม เลม ๓ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน คสั โนว่ี น. ผหู ญงิ ซงึ่ รกู นั โดยทวั่ ไปวา เปน คนเจา ชมู าก เชน ถา ดารา ชายคนนนั้ เปน คสั โนวา ดาราหญงิ คนนก้ี เ็ ปน คสั โนว.่ี (เลยี น คาํ วา คสั โนวา ). คากิ น. ตนี หมู มเี อน็ เหนยี ว มกั ตม พะโล. (จ.). คา แขง ก. เปน นกั ฟตุ บอลอาชพี เชน นกั บอลไทยเกง ๆ มกั จะไปคา แขง ในตา งประเทศ. คาบ, คาบขา ว ก. นาํ เรอื่ งหรอื ขา วไปเปด เผยโดยทเ่ี จา ของเรอื่ งหรอื เจา ของขา ว ยงั ไมต อ งการเปด เผย หรอื คนฟง ไมต อ งการฟง เชน เธอไปรอู ะไร มากไ็ มต อ งคาบมาบอกฉนั . ไมร ใู ครคาบขา วการแตง ตงั้ อธบิ ดไี ปบอกหนงั สอื พมิ พ เลยวนุ วายกนั ใหญ. คาํ ประพนั ธ น. ถอ ยคาํ ทเี่ รยี บเรยี งขน้ึ โดยมฉี นั ทลกั ษณ เชน คาํ ประพนั ธ ไทยทกุ ประเภทมสี มั ผสั เปน ขอ บงั คบั . คมม. บทรอ ยกรอง. คกิ โคมนั น. ซอี วิ๊ ญป่ี นุ มรี สเค็ม. (ญ.). (มาจากยหี่ อ ซอี วิ๊ ญปี่ นุ ). คดิ สะระตะ ก. คดิ คาํ นวณผลไดผ ลเสยี ทกุ แงท กุ มมุ , คดิ อยา งละเอยี ด รอบคอบ, เชน ฉนั คดิ สะระตะแลว เหน็ วา ถา ไปรว มลงทนุ กบั เขา คงจะไมไ ดก าํ ไรแน ๆ. ควิ ทอง ๑ น. ผทู ม่ี ฝี ม อื ดใี นการเลน บลิ เลยี ดหรอื สะนกุ เกอ ร เชน เขาเปน นกั สะนกุ เกอ รค วิ ทอง. ควิ ทองวฒั นา ภโู อบออ ม ทาํ ใหก ฬี า สะนกุ เกอ รเ ปน ทนี่ ยิ ม. (ควิ มาจาก อ. cue). ควิ ทอง ๒ น. ควิ การแสดงแนน (ใชก ับดารา นกั รอ ง) เชน เขาเปน ดารา ควิ ทอง นดั ลาํ บากมาก. (ควิ มาจาก อ. queue). คนื สเู หยา น. งานทจี่ ดั ขนึ้ เพอ่ื ใหศ ษิ ยเ กา มารว มสงั สรรคใ นสถานศกึ ษา สว นใหญจ ะจดั ตอนกลางคนื เชน วนั คนื สเู หยา ปน เี้ ธอจะไป หรอื เปลา . ปน โ้ี รงเรยี นครบรอบ ๕๐ ป จงึ จดั งานคนื สเู หยา ๓๒ อยา งยงิ่ ใหญ. ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 32 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานกุ รมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน คณุ เธอ ส. เขา (ผหู ญงิ ) เชน วรี กรรมของคณุ เธอเยอะเหลอื เกนิ เลยถูกสง ไปอยโู รงเรยี นประจาํ . คยุ โอ ก. พดู โออ วดเพอ่ื ขม ผอู น่ื หรอื เพอ่ื ใหเ หน็ วา ตนสาํ คญั เชน เขาชอบคยุ โอว า ไปเทย่ี วเมอื งนอกบอ ย ๆ. คบู า นคเู มอื ง ว. ซง่ึ เปน สง่ิ สาํ คญั ของประเทศ เชน พระแกว มรกตเปน พระ คบู า นคเู มอื งของเรา. ชา งเปน สตั วค บู า นคเู มอื งของไทย. เคราะหซ าํ้ กรรมซดั วบิ ตั เิ ปน ก. ไดร บั เคราะหก รรมซาํ้ แลว ซา้ํ อกี เชน เขาบอกวา ปน ชี้ งกบั ปเ กดิ ของเขา จงึ เคราะหซ าํ้ กรรมซดั วบิ ตั เิ ปน อยา งทเ่ี หน็ นแี่ หละ. (มาจาก นริ าศภเู ขาทองของสนุ ทรภ)ู . เครอ่ื งขยายเสยี ง น. อปุ กรณท ท่ี าํ ใหเ สยี งดงั และกระจายเสยี งออกไปทวั่ บรเิ วณ เชน เขามเี ครอ่ื งขยายเสยี งทาํ ใหเ สยี งประกาศดงั ไปทวั่ บรเิ วณ. เครอ่ื งดองของเมา น. สง่ิ ทดี่ ม่ื กนิ แลว ทาํ ใหเ มา เชน สรุ าเมรยั เปน เครอื่ งดอง ของเมา. เครอื่ งดมื่ นา้ํ ดํา ก. นา้ํ อดั ลมประเภทหนง่ึ มสี ดี าํ เชน พอนาํ้ ตาลมรี าคาสงู ขนึ้ เครอ่ื งดม่ื นาํ้ ดาํ กข็ อขน้ึ ราคาตามกนั เปน แถว. คมม. นาํ้ โคลา . เคย้ี ว ๑. ก. เอาชนะไดโ ดยงา ยและขาดลอย เชน เขาบอกวา วนั นจ้ี ะ เคย้ี วทมี เราใหแหลก เพราะเราเปนหมสู นาม. ๒. ก. มคี วามสมั พนั ธท างเพศกบั ผทู ต่ี นตอ งการ เชน เขาชอบ เคยี้ วเดก็ . แคน ตาแมน ก. เจบ็ ใจไมห าย, แคน ไมล มื , เชน เขาถกู เพอื่ นรกั โกงจนหมดตวั แคน ตาแมน ไมห าย. ๓๓ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 33 15/6/2554, 10:25 Black

พจนานุกรมคาํ ใหม เลม ๓ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน โคด น. รหสั เชน เขาเปด เซฟ ไมไ ดเ พราะลมื โคด ทตี่ ง้ั ไว. (อ. code). ใคร ๆ น. คนทวั่ ไป เชน พอฉนั ทําพลาด ใคร ๆ กพ็ ากนั รมุ วา . ใครตอ ใคร คมม. ใครตอ ใคร. น. คนทวั่ ไป เชน พอฉนั ทาํ พลาด ใครตอ ใครกพ็ ากนั รมุ วา . คมม. ใคร ๆ. Í¡Ñ Éà § งกตาแปะ ก. งกมาก เชน เขารบี ตกั อาหารมาเตม็ โตะ เพราะกลวั อาหาร จะหมด งกตาแปะ จรงิ ๆ. งงเตก ก. มนึ จนทาํ อะไรไมถ กู เชน ขอ มลู พวกนส้ี บั สนมากจนฉนั งงเตก เลย. เงนิ ตดิ กระเปา ๑. น. เงนิ สาํ หรบั ใชจ า ยสว นตวั นอกเหนอื จากคา ใชจ า ยอนื่ ๆ เชน ฉนั ลาคณุ ยายไปเรยี นตา งประเทศ ทา นใหเ งนิ ตดิ กระเปา มาหา รอ ย. (แปลจาก อ. pocket money). ๒. น. เงนิ จาํ นวนไมม ากทพ่ี กตดิ ตวั ไวเ ผอ่ื จาํ เปน ตอ งใช เชน ฉนั มเี งนิ ตดิ กระเปา วนั ละรอ ยเดียว. โงหวั ๑. ก. ฟน จากอาการเจบ็ ไข เชน เขานอนปว ยมาหลายวนั วนั นเี้ พง่ิ จะโงหวั ขน้ึ ได. ๒. ก. ฟน , มภี าวะดขี นึ้ , เชน พอเศรษฐกจิ เรม่ิ โงหวั เรากค็ ง จะขายของไดด ขี น้ึ . โงหวั ไมข นึ้ ๑. ก. ไมม เี วลาเปน ของตวั เองเพราะถกู ใชใ หท าํ งาน เชน ถกู เขาใชจนโงหวั ไมข น้ึ . ๓๔ ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ.pmd 34 15/6/2554, 10:25 Black