คู่มือ วิธีวิเคราะห์ SWOT และจัดทำกรอบยุทธศา

ค่มู ือ...วธิ ีวเิ คราะห์ SWOT และจดั ทาํ กรอบยุทธศาสตรสกู ารปฏิบตั ิ สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษานนทบรุ ี เขต 2 กลุมนโยบายและแผน เอกสารหมายเลข 6/2559

การจัดทําแผนพฒั นาการศึกษาท่ีเปน ระบบ มกั มองวามคี วามยงุ ยาก ซับซอน เสียเวลามาก โดยเฉพาะขั้นตอนของการวเิ คราะหสภาพแวดลอ มภายใน และภายนอกหนวยงาน (SWOT) ท่ีตองทําอยางครอบคลุมทกุ ประเดน็ โดยผูเกี่ยวของ ทกุ ฝายเขา มามสี วนรวมวเิ คราะหและนาํ ผลการวิเคราะหม าเปนขอ มูลประกอบการ ตดั สินใจในการกําหนดทิศทางการพัฒนาหนวยงานไดอ ยางมปี ระสิทธภิ าพ เปนไป ในทิศทางเดียวกัน การวเิ คราะห SWOT จงึ เปนจุดเร่มิ ตนที่มคี วามสําคัญมากในการวางแผน พัฒนาคุณภาพการศึกษาใหเปนไปตามความตองการตามสภาพบรบิ ทของหนวยงาน ซ่ึงสามารถแกป ญ หาไดอยา งตรงจดุ ดง นน้ั สาํ นักงานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษา ประถมศึกษานนทบรุ ี เขต 2 จึงไดจัดทาํ คมู ือ...วิธวี ิเคราะห SWOT และจัดทํา กรอบยทุ ธศาสตรสกู ารปฏิบตั ิ เพ่อื ใหการจัดทํา SWOT และการกาํ หนดกรอบ ทิศทางในการขับเคลื่อนนโยบายของหนวยงาน/สถานศกึ ษาเปนไปอยา งมีระบบ ครอบคลุม โดยผทู เี่ ก่ียวของกบั การจดั ทาํ แผนหนว ยงานหรือสถานศกึ ษาไดม ี ความรู ความเขาใจในแนวทางการปฏิบัติท่ชี ัดเจนสง ผลตอการวางแผนและจดั ทาํ แผนท่ีมีคณุ ภาพตอ ไป (นายสรุ ศกั ด์ิ อินศรไี กร) ผูอ ํานวยการสาํ นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 2 1 เมษายน 2559

เกริน่ นํา หนา สารบัญ 1 ความสําคญั ของการวเิ คราะห SWOT 3 วธิ วี เิ คราะห SWOT 3 9  รูปแบบที่ 1 รูปแบบ Mckinsey (7S/C-PEST) 21 - ขนั้ ตอนการวิเคราะหส ภาพแวดลอมภายใน (7S) 38 - ขั้นตอนการวิเคราะหส ภาพแวดลอมภายนอก 44 48 (C-PEST) 50 - การประเมินสถานภาพของหนว ยงาน 52  รูปแบบที่ 2 รปู แบบ การวิเคราะห 5 ดาน 53 กรอบยทุ ธศาสตรส ูก ารปฏิบัติ 54  การเขยี นวสิ ยั ทศั น 55  การเขยี นพันธกจิ  การเขยี นเปาประสงคห ลกั  การเขยี นกลยุทธ เอกสารอา งองิ คณะผูจดั ทาํ

ความสําคัญ...ของการวิเคราะห SWOT SWOT ¤Í× ÍÐäÃáÅÐÁÒ¨Ò¡ä˹¡¹Ñ ¹Ð..? Strengths - จุดแขง็ หรือจุดเดน Weaknesses - จุดออ นหรือจุดทีค่ วรพัฒนา Opportunities - โอกาส ที่จะดาํ เนินการได Threats - อปุ สรรค ขอ จํากัดหรอื ปจ จัย ทคี่ กุ คามการดําเนนิ งานขององคการ ¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ SWOT ÁÕ¤ÇÒÁÊÒí ¤ÞÑ ÁÒ¡æ µÍ‹ ¤Ð‹ ..¡‹Í¹·¨Õè ÐÅ§Å¡Ö ¶Ö§Ç¸Ô Õ ¡ÒþѲ¹Ò˹Nj §ҹ ໚¹¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏà¾Í×è ãˌÌÙÊÀÒ¾ ÇàÔ ¤ÃÒÐˏ SWOT àÃÒÁÒ´Ù.... ÀÒÂ㹢ͧµ¹àͧ (ÃàÙŒ ÃÒ) ÃŒÙÊÀÒ¾áÇ´ÅÍŒ ÁÀÒ¹͡ â¤Ã§ÊÃÒŒ §·ÕèÁÒ·Õè仢ͧ SWOT (ÃàŒÙ ¢Ò) ·Òí ãËÃŒ ¶ŒÙ Ö§¡ÒÃà»ÅèÂÕ ¹á»Å§·§éÑ ·àèÕ ¡Ô´¢Ö¹é áÅŒÇáÅÐ ã¹Ë¹ŒÒ¶Ñ´ä»àŤ‹Ð..... á¹Ç⹌Á¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§ã¹Í¹Ò¤µ·ÍèÕ Ò¨à¡´Ô ¢Öé¹.. â´Â ¢ŒÍÁÙÅàËÅÒ‹ ¹Õé¨Ð໚¹»ÃÐ⪹µ Í‹ ¡ÒáÒí ˹´¡Ãͺ Â·Ø ¸ÈÒʵÃˏ ÃÍ× ·Ôȷҧ㹡Òþ²Ñ ¹Ò˹‹Ç§ҹ·àèÕ ËÁÒÐÊÁ µÃ§¨Ø´ 䴌͋ҧÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 1

โครงสราง จดั ทําแผนการศกึ ษา 1. สรุปผลการดาํ เนินงานของปท ีผ่ า นมา/นโยบาย ที่เกี่ยวขอ ง 2. วเิ คราะห ์ SW OT จุดแขง็ ภายในองคกร จดุ ออ น โอกาส ภายนอกองคกร อุปสรรค 3. กาํ หนดกรอบยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นา วสิ ัยทศั น พันธกจิ เปาประสงค กลยุทธ/ มาตรการ ตัวช้ีวัด /เปา หมาย 4. กาํ หนดโครงการ / กิจกรรมและงบประมาณ รองรับกรอบยทุ ธศาสตร ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 2

วิธีวิเคราะห SWOT Åͧ´ÙÃÒÂÅÐàÍÂÕ ´ ....¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ SWOT ÁÕÇ¸Ô Õ·Òí ËÅÒÂÇ¸Ô Õ¤ÃºÑ ..áÅÇŒ ᵋ¤ÇÒÁ ¢ÒŒ §ÅÒ‹ §¹àÕé ÅÂ¤ÃºÑ àËÁÒÐÊÁ¢Í§Í§¤¡Ã¹éѹ æ ÊíÒËÃºÑ Ë¹‹Ç§ҹ/Ê¶Ò¹È¡Ö ÉÒ µÍŒ §Á¡Õ ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐË· Ø¡´ŒÒ¹ÍÂÒ‹ §¤Ãͺ¤ÅØÁ.....àÃҨйíÒÇ¸Ô Õ ÇÔà¤ÃÒÐˏ SWOT ÁÒãËŒ´Ù ÊÑ¡ 2 Ẻ ´§Ñ ¹éÕ¤ÃѺ.... แบบท่ี 1 รูปแบบ Mckinsey (7S/C-PEST) 7S = การวเิ คราะหสภาพภายใน C-PEST =การวิเคราะหสภาพภายนอก และ แบบท่ี 2 รูปแบบวิเคราะห 5 ดาน แบบท่ี 1 รปู แบบ Mckinsey (7S /C-PEST )  แบบ 7S คือ การวิเคราะหสภาพแวดลอม ภายใน หนวยงาน เปนการวเิ คราะหถ งึ แนวโนม ที่เปนจดุ แขง็ (Strengths :S) และ จุดออ น (Weaknesses :W) ท่ีหนว ยงานสามารถควบคุม/บรหิ ารจดั การไดและมอี ทิ ธิพลโดยตรงที่ แสดงถงึ ศักยภาพของหนวยงานท่ีสงผลตอการกําหนดกลยุทธของหนวยงาน การวเิ คราะห สภาพแวดลอมตามแนวคิดของ McKinsey 7 S นาํ ปจจยั 7 ดา น มาวิเคราะห ดงั น้ี ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 3

1. ดานโครงสราง (Structure : S1) วเิ คราะห โครงสรา ง หนวยงานทไี่ ดต ้ังข้นึ ตามกฎหมาย การแบงหนว ยงาน การมอบหมายหนาทค่ี วามรับผิดชอบ และสายการบงั คบั บญั ชา มีความสะดวกในการตดิ ตอประสานงาน ผูปฏบิ ัตงิ านสามารถ ตัดสินใจในการบริหารจดั การไดถ กู ตองและรวดเร็ว สง ผลดีตอ การผลักดันใหก ารดําเนนิ งาน บรรลุความสาํ เร็จตามวัตถุประสงคถาหนว ยงานมหี รอื เปน ก็จะเปน จุดแข็ง ทําใหก าร ดาํ เนินงาน ไมบรรลุความสาํ เรจ็ ตามวตั ถุประสงคก ็จะเปน จดุ ออน เปน ตน 2. ดานยุทธศาสตร/กลยทุ ธ (Strategy : S2 ) วิเคราะห ทิศทางและขอบเขตที่หนว ยงานจะดําเนนิ การท่ผี า นมากลยุทธข องหนว ยงานมีความสัมพนั ธ กับโครงสรา งของหนวยงานหรอื ไม เนอ่ื งจากการจดั โครงสรางของหนวยงานจะเปน เครื่องมอื ใหก ารบริหารจดั การตามตามกลยทุ ธของหนวยงานนั้นๆ บรรลุวตั ถุประสงคแ ละ วสิ ยั ทัศนท ี่กาํ หนด 3. ดานระบบการดําเนินงานหนว ยงาน (Systems : S3) วิเคราะหใ นเร่อื ง ระบบหรอื ขนั้ ตอนการดาํ เนนิ งานภายในหนว ยงานทัง้ ท่ีเปน ทางการและ ไมเปน ทางการท่ีชวยใหห นว ยงานสามารถดาํ เนินไปไดอ ยางมีประสิทธิภาพ บรหิ ารจดั การ หนวยงานบรรลุวัตถุประสงค วิสยั ทศั น ตอบสนองกลยทุ ธของหนวยงาน เชน ระบบงาน มาตรฐานการศึกษา ระบบการวางแผน ระบบการนเิ ทศติดตามและรายงานผลระบบดาน งบประมาณและระบบบญั ชี /การเงนิ การพสั ดุ ระบบในการสรรหาและคัดเลอื กพนักงาน ระบบในการฝก อบรม ระบบในการติดตอ สอื่ สาร ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ระบบ ตดิ ตามประเมินผล เปนตน โดยระบบหรือขน้ั ตอนการทาํ งานเหลา น้ีจะบง บอกถึงวธิ กี าร ทํางานตา งๆของหนว ยงาน ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 4

4. ดา นแบบแผนการบรหิ ารจดั การ (Style : S4) เปน การ วเิ คราะหใ นเรือ่ งของ รปู แบบระบบการบรหิ ารจัดการของผบู รหิ ารหนว ยงาน รวมถึง บคุ ลกิ ภาพ ภาวะผนู าํ และคณุ ธรรมของผบู รหิ ารเนื่องจากการกระทาํ หรือพฤติกรรมของ ผบู รหิ ารจะเปนแบบอยา งและมีอิทธพิ ลตอความสาํ เร็จหรอื ความลม เหลวของหนว ยงาน รวมถงึ ความรูสกึ นึกคดิ ของเจาหนา ท่ีภายในหนว ยงานมากกวาคาํ พูดของผบู รหิ าร หาก ผูบ รหิ ารมีภาวะผูน ําท่ีดีจะสามารถนาํ พาหนวยงานไปสูค วามสําเร็จพรอมดวยคณุ ธรรม 5. ดานบุคลากรในหนวยงาน (Staff : S5) วเิ คราะห บคุ ลากรทุกระดับภายในหนว ยงาน ทั้งในเร่อื งจํานวนบคุ ลากรเพยี งพอ เหมาะสมกับเกณฑ รวมถึงตอบสนองตอการเจริญเตบิ โตของหนว ยงานในอนาคต การปฏิบัติตอ บคุ ลากรภายใน หนว ยงาน เชน การพฒั นาทมี งาน การมอบหมายใหฝายบคุ คลเปน ผูดูแลเกี่ยวกับดาน บุคลากรทัง้ หมด หรือการทผี่ บู รหิ ารเขา มาเกยี่ วของตอการจูงใจและพฒั นาบคุ ลากร 6. ดา นทักษะ ความรู ความสามารถบคุ ลากร (Skills : S6) วเิ คราะห ความรูค วามสามารถและทกั ษะในการปฏิบัติงานของบคุ ลากร การใหบริการผูรับบริการ ความสามารถในดานการวิจัยและพัฒนา สมรรถนะ (Competency) ของบุคลากร ท้งั สมรรถนะหลักและสมรรถนะประจาํ สายงาน และ จรรยาบรรณวิชาชพี ซ่ึงจะทําใหบ ุคลากรสามารถปฏิบตั ิงานในหนาทีร่ บั ผิดชอบและ บริหารจดั การใหสาํ เร็จ มภี าวะผูนาํ สามารถทาํ งานเปนทีมไดอยา งมปี ระสิทธิภาพ ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 5

7. ดานคานยิ มรวมกนั ของสมาชกิ ในหนวยงาน (Shared Values : S7) วเิ คราะหในเรือ่ งแนวคดิ รวมกนั คานยิ ม ความคาดหวังของ หนวยงานพงึ ปฏิบตั จิ นกลายเปน วัฒนธรรมในการทาํ งาน ทาํ ใหเกิดปทสั ถาน (Norm) ของหนว ยงานรว มกัน เชน “ บรหิ ารเชงิ กลยุทธ เปน ธรรม โปรง ใส ตรวจสอบได ” “ ธรรมาภบิ าลคอื อุดมการณข องเรา ” ซึง่ เปน ปจจยั แหงความสาํ เร็จในการบริหาร เปนตน ¤Ð‹ ..àÃÒ¡Ãç ŒÙËÅÑ¡¡ÒÃÇÔà¤ÃÒÐˏ 7S ¡¹Ñ áÅÇŒ ¹Ð¤Ð...à´ÕëÂÇàÃÒÁÒ´Ù¡ÒÃÇÔà¤ÃÒÐˏ ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁÀÒ¹͡ C-PEST ¡Ñ¹ºŒÒ§ Ç‹Ò¤Í× ÍÐäà ? ÁÕÃÒÂÅÐàÍÂÕ ´áººä˹ ? ã¹Ë¹ÒŒ ¶Ñ´ä»àŤЋ .... ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 6

 C-PEST คอื การวิเคราะหส ภาพแวดลอ ม ภายนอก หนว ยงาน นาํ ปจจัย 5 ดา นที่สงผลตอ การบริหารจดั การหนว ยงานใหบรรลุวัตถุประสงค มาวเิ คราะห ใหค วามสาํ คัญกบั ผรู บั บริการและผมู สี ว นไดสว นเสยี (Stakeholders) ไดแก 1. ดา นพฤตกิ รรมของผูรบั บรกิ าร (Customer Behaviors : C) วิเคราะห ในเรอ่ื งผูรับผลประโยชน ผรู ับบรกิ าร ผูมีสว นไดสว นเสยี หนวยงานทองถ่ิน ผปู กครอง ชุมชนทีอ่ ยโู ดยรอบ สภาพของคแู ขงและการแขง ขนั ฯลฯ 2. ดานการเมอื งและกฎหมาย (Political and legal Factors : P) วเิ คราะหร ฐั ธรรมนญู พ.ร.บ.การศึกษาแหง ชาติ พ.ร.บ.การศกึ ษาภาคบงั คบั มาตรฐานการศกึ ษา หลักสตู ร นโยบายรัฐบาล นโยบายกระทรวงศึกษาธกิ ารและหนว ยงานตน สังกัด กฎ ระเบยี บ ทีเ่ กยี่ วขอ งกบั การบรหิ ารจัดการหนวยงาน ฯลฯ 3. ดานเศรษฐกจิ (Economic factors : E) วิเคราะหสภาพและ แนวโนมเศรษฐกจิ สภาพเศรษฐกจิ ของผปู กครอง ภาวะทางการเงนิ การวา งงาน อตั ราการขยายตัว ทางเศรษฐกิจ อตั ราดอกเบยี้ และการลงทุนตา งๆ ฯลฯ 4. ดา นสงั คมและวฒั นธรรม (Social – cultural Factors : S) วิเคราะห โครงสรางประชากร ระบบการศกึ ษา คา นิยม ความเชอ่ื วฒั นธรรม ขนบธรรมเนยี ม ประเพณี แนวคิดอนรุ กั ษ คุณภาพชีวิต การอนามยั สภาพและกระแสสังคมและชุมชนทีล่ อ มรอบ หนวยงาน ความตองการของประชาชน ปญหาของสงั คม เครอื ขายความรวมมือระหวางหนวยงาน ภาครัฐ ฯลฯ 5. ดานเทคโนโลยี (Technological Factors : T) วเิ คราะหในเร่อื ง ความกาวหนา ทางเทคโนโลยี เทคโนโลยสี ารสนเทศ เทคโนโลยีการบรหิ าร ภมู ปิ ญญาทองถ่ิน ฯลฯ ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 7

¤‹Ð.... ÍҨ໚¹¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐË· ÅÕè ÐàÍÕ´ Êѡ˹͋ Âᵋ¨Ðä´Œ¢ÍŒ ÁÙÅ·Õáè Á¹‹ ÂíÒ..àªè×Ͷ×Íä´Œ à¾è×Í¡ÒõÃǨÊͺ ¡ÒþÂҡó áÅÐ ¡ÒûÃÐàÁ¹Ô â´Â¹Òí ¼Å·èÕä´ŒÁÒ¡íÒ˹´ ·ÔÈ·Ò§¡ÒþѲ¹Òä´ÍŒ ÂÒ‹ §¶¡Ù ¨Ø´ µÃ§»ÃÐà´ç¹´ÇŒ ¤Ћ ..... ¾Íà¢ÒŒ ã¨Ã»Ù Ẻ¡ÒÃÇÔà¤ÃÒÐˏ ÊÀÒ¾áÇ´ÅÍŒ ÁÀÒÂã¹áÅÐÀÒ¹͡ C-PEST áÅÐ 7S ¡¹Ñ áÅŒÇ¹Ð¤ÃºÑ ! ¨Ðà˹ç Ç‹Ò...ÁÕ¤ÇÒÁÅÐàÍÂÕ ´¢Í§ »ÃÐà´¹ç ·è¹Õ Òí ÁÒÇàÔ ¤ÃÒÐË· ¤Õè Ãͺ¤ÅÁØ ·Ø¡´ÒŒ ¹ ᵋÍÒ¨¨ÐµÍŒ §àÊÂÕ àÇÅÒÊ¡Ñ Ë¹Í‹  ᵋ¤ØŒÁ¤Ò‹ ¤ÃѺ ! à´ÂëÕ ÇÁÒ´¢Ù ¹Ñé µÍ¹Ç¸Ô ¡Õ ÒÃáÅÐ µÇÑ ÍÂÒ‹ §¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ 7S áÅÐ C-PEST ã¹Ë¹ŒÒµ‹Íä»àÅÂ¤ÃºÑ ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 8

ข้นั ตอนการวเิ คราะหสภาพแวดลอมภายใน (7S) ขน้ั ตอนท่ี 1 สมาชกิ วางแผนรว มกันตรวจสอบและวเิ คราะห สถานการณ ขอ มูลสารสนเทศปจ จุบนั ในแตล ะประเด็นการวิเคราะห เพ่อื หาสาเหตุ / ขอสรปุ ผลกระทบตอหนวยงานทั้งในสวนที่เปน จดุ แขง็ (Strengths) ทเี่ ปนประโยชนตอ การพัฒนา/ตอ ยอดใหห นว ยงานดขี ึน้ กวาเดิมขน้ึ และในสวนท่ีเปน จุดออน (Weaknesses) ทีจ่ ะตองแกไข หรอื ปรบั ปรงุ ใหดีขึ้น แลว เขยี นขอความในชอ งประเดน็ การวเิ คราะหท ่เี ปน จดุ แข็ง (Strengths) และประเด็นการวเิ คราะหท่เี ปน จุดออน (Weaknesses) ตามแบบ บนั ทึกผลการวเิ คราะหสภาพแวดลอมภายใน ตารางท่ี 1 การวเิ คราะหส ภาพแวดลอ ม ภายใน โดยเขยี นขอความ สถานการณทมี่ ปี จจัยเหตทุ ีส่ ง ผลตอ การจัดการศกึ ษาของ หนว ยงาน/สถานศึกษา ข้ันตอนที่ 2 สมาชกิ รว มกันอภปิ รายวา ปจ จัยสําคญั ทีเ่ ปน จดุ แขง็ (Strengths) และปจ จัยที่เปน จดุ ออน (Weaknesses) ครอบคลมุ ทกุ เรื่องของปจ จยั 7S เพอื่ หาสาเหตุท่ีแทจ รงิ อะไรบาง ทีท่ าํ ใหก ารบรหิ ารจดั การบรรลุวัตถปุ ระสงค เปาหมายทก่ี าํ หนด เปน จดุ แข็ง (Strengths) หรือสาเหตทุ แ่ี ทจ ริงอะไรบา ง ทีก่ ารบรหิ ารจดั การบรรลไุ มวตั ถุประสงค เปา หมายทก่ี ําหนด เปนจุดออน (Weaknesses) ขน้ั ตอนที่ 3 สมาชิกรวมกนั อภปิ รายสรุปประมวลผลภาพรวมวา หนวยงานของเรามีปจ จัยภายในภาพรวมวา เปน จุดแขง็ (Strengths) หรอื เปน จดุ ออ น (Weaknesses) ตอการบริหารจดั การและพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาใหบ รรลวุ ัตถปุ ระสงค Åͧ´Ù µÑÇÍÂÒ‹ § ¡Ñ¹àŹФÐ.. ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 9

ตัวอยา ง การวเิ คราะหสภาพแวดลอมภายใน 7 S ท้งั 7 ดาน ตารางท่ี 1 การวิเคราะหส ภาพแวดลอ มภายใน 7S 1. ดานโครงสรา ง (Structure : S1) ประเด็นการวิเคราะห ประเดน็ ท่ีจดุ แขง็ ประเดน็ ทจี่ ดุ ออน (Weaknesses) (Strengths) ´Òí à¹¹Ô ¡ÒÃä´Œ 1. การจดั โครงสรางการ - โครงสรางการบรหิ ารงานของ ʧ٠¡Ç‹Ò໇ÒËÁÒÂËÃ×Íࡳ± ໹š ¨Ø´á¢§ç บริหารของ หนวยงาน สพป.เปนระบบสามารถบรหิ าร µíèÒ¡Ç‹Ò໇ÒËÁÒÂËÃÍ× à¡³± ໚¹¨Ø´ÍÍ‹ ¹ จัดการไดม าตรฐานเนอื่ งจาก ดาํ เนนิ งานตามระเบียบ กฎหมายกาํ หนด 2. การกาํ หนดบทบาท 1. สพปกาํ หนดบทบาท - สพป. ไมส ามารถจดั บคุ ลากร หนา ท่ี ความรบั ผิดชอบ อาํ นาจหนาท่ี มอบหมายงาน ปฏิบัติตามมาตรฐานสํานักงานเขต บุคลากรทกุ ระดบั ชัดเจน พ้ืนทกี่ ารศกึ ษาไดค รบ เนื่องจาก และมาตรฐานของ เนื่องจากจัดบุคลากรให มบี คุ ลากรไมครบตามกรอบ หนว ยงาน ปฏบิ ตั งิ านไดตรงความรู อัตรากําลงั ทก่ี าํ หนด ความสามารถและสมรรถนะ ของตําแหนง หนาท่ี สอดคลอง กับระเบยี บกาํ หนด ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 10

ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นท่จี ุดแข็ง ประเด็นทจ่ี ดุ ออน (Strengths) (Weaknesses) 2. สพป.จดั แบง หนว ยงาน ภายในไดแกศูนยอิเล็คทรอนิคส ใหส อดคลอ งกบั ประสทิ ธิภาพ การบริหารหนว ยงานเนื่องจาก สํานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาได ทบทวนปรับเปลี่ยนโครงสรา ง การแบง สวนราชการภายใน ตามทกี่ ฎหมายกาํ หนด ´µÙ ÇÑ ÍÂÒ‹ § ¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ S2 –S7 µ‹Í¡Ñ¹àÅ¹ФЋ .. ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 11

2. ดา นกลยุทธข องหนว ยงาน (Strategy : S2) ประเดน็ การวิเคราะห ประเด็นทจ่ี ดุ แขง็ ประเดน็ ทีจ่ ุดออน (Strengths) (Weaknesses) 1. การกําหนดทศิ ทางของ หนวยงาน - สพป. กําหนดวิสยั ทศั น - สพป. ตอ งปรบั แผนงาน พันธกิจ เปาประสงค โครงการ กิจกรรม และ 2. การกาํ หนดโครงการ กลยุทธ ตวั ชี้วดั ชัดเจน งบประมาณเพม่ิ เตมิ เนอ่ื งจาก กจิ กรรม สอดคลองกับบรบิ ทของ สพฐ.ใหสพป.ดาํ เนนิ การเพิม่ เตมิ หนว ยงาน โดยใช สงผลใหอ าจขาดความตอ เนอ่ื ง กระบวนการมีสว นรวมและ จากแผนงานเดมิ ดาํ เนนิ การวิเคราะหด วย เทคนคิ SWOT ทส่ี อดคลอ ง กับบริบทและสภาพจรงิ ของหนวยงาน - สพป. มีแผนงาน/โครงการ/ กจิ กรรม ที่สอดคลองกบั กล ยทุ ธและเปา ประสงคแ ละ บริบทของสาํ นกั งานเขตพนื้ ที่ การศึกษารวมถงึ หนวยงาน ที่เกยี่ วขอ งเนอ่ื งจากมี กระบวนการวางแผนอยา ง เปนระบบและ มีสว นรวม ของผูมีสว นไดสว นเสีย ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 12

ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นท่ีจดุ แขง็ ประเด็นทีจ่ ุดออน (Strengths) (Weaknesses) 3. การถา ยทอดกลยุทธ - สพป.ถา ยทอดกลยุทธไ ปสู - สพป.นํากลยทุ ธไปสูการปฏิบตั ิ ไปสูการปฏบิ ตั ิในระดับกลมุ การปฏิบตั ทิ ัง้ ในระดบั กลุม ในระดับกลมุ และระดบั บคุ คล และระดับบคุ คล และระดับบคุ คลไดอยา งท่วั ถงึ ยงั ไมม ีประสทิ ธภิ าพ เน่ืองจาก เน่อื งจากใชก ระบวนการ การกําหนดตวั ชว้ี ัดบคุ คลยงั ไม วธิ ีการและชอ งทาง สอดคลอ งกับวตั ถปุ ระสงคและ ทห่ี ลากหลาย ตวั ชี้วัดของหนว ยงานบางสว น 3. ดานระบบในการดําเนินงานของหนว ยงาน (System : S3) ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นทจี่ ุดแขง็ ประเด็นทจี่ ดุ ออน 1. ระบบขนั้ ตอนการ (Strengths) (Weaknesses) ดําเนินงานภายใน หนว ยงาน - สพป.มกี ระบวนการบรหิ าร - นักเรยี นสว นใหญม ีคา เฉลี่ย จัดการภายในเปน ระบบมี ของผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนใน ประสิทธิภาพเนอื่ งจากบรหิ าร สาขาวชิ าหลกั นอ ยกวา รอยละ จัดการสอดคลองกบั ระเบยี บ 50 และในวชิ าภาษาองั กฤษ กฎหมาย มาตรฐาสาํ นกั งาน คณติ ตาํ่ กวาคาเฉลย่ี ระดับ และหลักการกระจายอํานาจ ประเทศ รวมถงึ คมู ือการปฏิบัตงิ าน ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 13

ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นทีจ่ ดุ แขง็ ประเด็นทจ่ี ดุ ออน (Strengths) (Weaknesses) 2. ระบบดา นงบประมาณ ระบบบญั ชี การเงนิ - สพป. มีระบบบรหิ ารดา น - โรงเรียนมีระบบบริหาร การพสั ดุ งบประมาณ ระบบบญั ชี และ ดา นงบประมาณ ระบบบญั ชี การเงิน การพสั ดโุ ปรงใส และการเงนิ การพัสดุทไ่ี มมี 3. ระบบการสรรหาและ ตรวจสอบไดเ นอ่ื งจากบริหาร ประสทิ ธิภาพเนอื่ งจากขาด คดั เลอื กการฝก อบรม จัดการตามระเบยี บกฎหมาย แคลนบุคลากรท่มี ีคุณวุฒดิ าน การเงนิ การบญั ชแี ละการพัสดุ 1. สพป.มีระบบการสรรหา และคัดเลือกบุคคลากร โปรงใส ตรวจสอบได เนือ่ งจากดําเนนิ การตาม ระเบียบ กฎหมายทกี่ ําหนด 2. สพป.มีระบบการพฒั นา บุคลากรสอดคลองกับ ความ ตองการของหนว ยงานและ ตนเองเน่อื งจากมแี ผนพฒั นา บคุ ลากรระยะสน้ั และ ระยะยาว เนนการสง เสริมให พัฒนาตนเองและบคุ ลากรทุก ระดับจดั ทําแผนพัฒนาตนเอง ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 14

ประเดน็ การวเิ คราะห ประเดน็ ทจ่ี ดุ แข็ง ประเด็นที่จุดออน 4. ระบบการติดตอ สอื่ สาร (Strengths) (Weaknesses) เทคโนโลยสี ารสนเทศ - สพป. มีระบบการ - สาํ นักงานเขตพนื้ ทีก่ ารศึกษา ตดิ ตอ สื่อสาร เทคโนโลยี มรี ะบบการตดิ ตอ สอ่ื สาร สารสนเทศท่สี นบั สนนุ การ เทคโนโลยสี ารสนเทศทไ่ี มมี บริหารจัดการภายใน ประสิทธภิ าพเทา ทีค่ วรเนอ่ื งจาก หนว ยงานและตดิ ตอ สื่อสาร ขาดแคลนบุคลากร ท่มี คี วามรู กับโรงเรยี นและหนวยงานอ่ืน ความสามารถและทกั ษะได ICT เนื่องจากมีความเพยี งพอดาน Hardware และ Software 5. ระบบการติดตามประเมินผล - สพป. มีระบบ การติดตาม ประเมินผลที่เปนเครอ่ื งมอื สาํ หรบั การบริหารและมี ขอมลู สําหรบั การวางแผน เนอ่ื งดว ยมกี ารกําหนด รปู แบบการกาํ กับติดตาม และประเมนิ ผลเปน ระบบ สอดคลองกบั ตวั ชว้ี ัดและ วตั ถปุ ระสงค ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 15

4. ดานแบบแผนหรอื พฤตกิ รรมในการบรหิ ารจดั การ (Style : S4) ประเดน็ การวิเคราะห ประเด็นท่จี ดุ แข็ง (Strengths) ประเดน็ ทจ่ี ุดออน (Weaknesses) 1. คุณธรรม จริยธรรม 1. ผูอาํ นวยการ สพป.บรหิ ารจดั ภาวะผนู ํา ความสามารถ การศึกษามปี ระสทิ ธภิ าพได มาตรฐาน เนอ่ื งจากผอู าํ นวยการ ในการบริหารจัด สพป. มีคุณธรรม จริยธรรม ภาวะ การศกึ ษา ผูน ํา ความสามารถในการบรหิ าร จัดการศกึ ษาเชงิ กลยทุ ธไ ดอยา ง มปี ระสทิ ธภิ าพ 2. บคุ ลากรสวนใหญจ ดั การ ตามภารกจิ สาํ นกั งานเขตพ้ืนที่ การศกึ ษาตามทไ่ี ดร ับมอบหมาย มีประสิทธิภาพไดม าตรฐาน การปฏิบัตงิ านเน่ืองจากบุคลากร ทุกระดบั มีคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ภาวะผูน าํ และสมรรถนะการ ปฏบิ ัตงิ านเชงิ กลยุทธ ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 16

ประเดน็ การวิเคราะห ประเดน็ ท่ีจุดแข็ง (Strengths) ประเด็นท่จี ุดออน (Weaknesses) 2. การกระจายอาํ นาจ - ผอู ํานวยการ สพป.บริหารจัดการ - ผอ.สพป.ตอ งกํากบั ตดิ ตาม ตดั สินใจ ใหบ ุคลากรไดใช มีประสิทธภิ าพไดมาตรฐาน การปฏบิ ตั งิ านอยางเขมงวด ศกั ยภาพท่ีมีอยปู ฏิบัตงิ าน เนอ่ื งจากผูบริหารหนว ยงานได ในบางจดุ เนื่องจากบคุ ลากร อยางเต็มที่ กระจายอาํ นาจตัดสนิ ใจใหบคุ ลากร บางสวนปฏบิ ตั งิ านไมบรรลุ ไดใชศ ักยภาพทม่ี ีอยปู ฏบิ ัติงาน เปา หมาย อยา งเตม็ ความรู ความสามารถ และสมรรถนะที่กาํ หนด 3. การใชร ูปแบบบริหาร - ผอ.สพป. ไดใ ชร ปู แบบบริหาร - ผอ.สพป.ไมส ามารถควบ จดั การทีเ่ หมาะสมใน จัดการท่ีเหมาะสมในการ รวมโรงเรยี นขนาดเลก็ ไดตาม บริหารงาน บรหิ ารจัดการ เปา หมายทกี่ ําหนด เนอื่ งจาก การบรหิ ารงาน มปี ระสิทธภิ าพไดม าตรฐาน ไมสามารถบรหิ ารอัตรากําลงั เนื่องจากผูบริหารหนว ยงานมี ผบู ริหารและครไู ดตามท่ี ทักษะการสง่ั การ การควบคมุ ก.ค.ศ.กําหนด การจงู ใจ สะทอ นถึงวฒั นธรรม หนวยงาน ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 17

5. ดา นบคุ ลากร/สมาชกิ ในหนวยงาน (Staff : S5) ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นท่จี ุดแขง็ (Strengths) ประเดน็ ทจี่ ุดออน (Weaknesses) 1. จํานวนบุคลากรมี - บคุ ลากร สพป.จัดการภารกจิ - บุคลากรบางสว นในโรงเรยี น เพียงพอ เหมาะสมกบั ความ ทไ่ี ดร บั มอบหมายอยา งครบถวน ไมส ามารถจดั การเรยี นรใู ห ตอ งการของหนว ยงาน ตามบทบาทหนา ท่ตี ามท่ี นกั เรยี นมีผลสัมฤทธทิ์ างการ กฎหมายกาํ หนดมีประสิทธิภาพ เรยี นสูงกวา รอ ยละ 50 ใน ไดม าตรฐานเนอื่ งจากสาํ นักงาน สาขาวชิ าหลักไดเนอ่ื งจาก เขตพน้ื ที่การศึกษาบริหาร โรงเรียนขาดแคลนครวู ชิ าเอก บุคลากรไดมีประสิทธภิ าพ ในสาขาวชิ าหลกั 2. บุคลากรมคี ณุ ธรรม 1. บุคลากรทกุ ระดบั ใน จริยธรรม ความรู หนว ยงานจัดการภารกจิ ที่ไดร ับ ความสามารถ ตรงกบั งาน มอบหมายอยางครบถว นตาม ท่รี ับผิดชอบ หมั่นพัฒนา บทบาทหนา ทีต่ ามที่กฎหมาย ตนเอง กําหนดมปี ระสิทธิภาพได มาตรฐานเนอ่ื งจากบคุ ลากร ทุกระดับมคี ุณธรรม จริยธรรม ความรคู วามสามารถ เหมาะสม มสี มรรถนะสอดคลอ งกบั ภาระงาน/มาตรฐานวชิ าชพี ท่ีรับผดิ ชอบ รวมถงึ ไดพ ฒั นา ตนเองอยา งตอ เนื่อง ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 18

6. ดา นทักษะ ความรู ความสามารถของบคุ ลากร (Skills : S6) ประเด็นการวิเคราะห ประเดน็ ท่ีจุดแข็ง ประเด็นท่จี ุดออน (Strengths) (Weaknesses) 1. บุคลากรมคี วามรู ความสามารถ และทกั ษะใน 1. บุคลากรสวนใหญ สพป. - สพป. ขาดแคลนบคุ ลากรทม่ี ี การปฏิบัติงาน จดั การภารกจิ ทไ่ี ดรบั ความรคู วามสามารถเฉพาะดา น มอบหมายอยา งครบถว นตาม ICT และดานการกอ สราง บทบาทหนา ทีต่ ามท่กี ฎหมาย เนอื่ งจากไมม กี รอบอัตรากาํ ลงั กาํ หนดมีประสทิ ธิภาพได เฉพาะ มาตรฐานเนอื่ งจากบคุ ลากร มคี วามรู ความสามารถ และ ทกั ษะในการปฏิบัติงานตาม สมรรถนะ/มาตรฐานวชิ าชพี 2. บุคลากรสวนใหญจ ดั การ ภารกจิ ที่ไดร บั มอบหมาย อยางครบถว นตามบทบาท หนาท่ีตามทกี่ ฎหมายกําหนด มปี ระสิทธิภาพไดมาตรฐาน เนอ่ื งจากบุคลากรจดั ทาํ แผนพัฒนาตนเองเพอ่ื ให สามารถปฏิบตั งิ านได ผลสําเร็จสอดคลอ งกับ สมรรถนะ/มาตรฐานวิชาชพี ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 19

7. ดา นคานิยมรว มกนั ของสมาชกิ ในหนว ยงาน (Shared Values :S7) ประเดน็ การวิเคราะห ประเด็นทจี่ ดุ แขง็ ประเดน็ ทจ่ี ดุ ออน (Strengths) (Weaknesses) 1.คานยิ มและบรรทัดฐานท่ี ยึดถือรว มกัน - บุคลากรสวนใหญ สพป. -บุคลากรบางสว นในสํานักงาน มีคานิยมในการทาํ งาน ไมใหบ รกิ าร ทดี่ ีกบั ผรู บั บรกิ าร “มุงผลสมั ฤทธ์ิ โปรงใส เนื่องจากยงั มีคานยิ มการเปน ตรวจสอบได” เนอื่ งจาก ขาราชการแบบเกา มกี ระบวนการจดั ทําคานยิ ม แบบมีสวนรว ม 2. วิธกี ารปฏบิ ัติของ -บคุ ลากรสว นใหญม ี วฒั นธรรมในการทาํ งาน บคุ ลากรและผบู ริหาร “เปน ทีม” เนื่องจากมี ภายในหนวยงาน หรืออาจ กระบวนการสง เสริมและ พฒั นาทีมงานอยางตอเนอ่ื ง เรยี กวา วฒั นธรรม หนวยงาน ¤ÃºÑ ..¾Í·ÃÒº»ÃÐà´ç¹¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ ÀÒÂã¹áºº 7S ¾ÃÍŒ Á µÇÑ ÍÂÒ‹ § ¡¹Ñ áÅŒÇ ¹Ð¤ÃѺ ! µÍ‹ ä»àÃÒÁÒ´Ù¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐËÀ Ò¹͡ Ẻ C-PEST ¡Ñ¹àÅÂ¹Ð¤ÃºÑ ...... ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 20

ขนั้ ตอนการวเิ คราะหสภาพแวดลอมภายนอก (C-PEST) ขน้ั ตอนท่ี 1 สมาชิกวางแผนรวมกันตรวจสอบและวิเคราะหส ถานการณ ปจจบุ นั ในแตละประเด็นเพอื่ หาขอสรุปทีม่ ผี ลกระทบตอหนว ยงานในสว นทเี่ ปนโอกาส (Opportunities) และในสว นที่เปน อุปสรรค (Threats) แลว เขยี นขอ ความในชองประเดน็ ทเี่ ปนโอกาส (Opportunities) และประเด็นท่ีเปนอปุ สรรค (Threats) ตามแบบ ตารางท่ี 2 การวิเคราะหสภาพแวดลอ มภายนอก หนว ยงาน โดยเขยี นขอ ความที่มปี จจยั เหตทุ ีส่ งผลตอการบริหารจัดการศึกษาของหนว ยงาน ใหครอบคลมุ ทกุ เร่อื งของปจจัย C-PEST ขนั้ ตอนที่ 2 สมาชกิ รว มกนั อภิปรายวา ปจ จัยสําคัญที่เปนโอกาส (Opportunities) และปจจยั ทเี่ ปน อุปสรรค (Threats) ครอบคลุมทุกเรอ่ื งของปจ จัย C-PEST เพื่อ หาปจจยั ภายนอกท่สี าํ คญั อะไรบา ง เปนโอกาสเอ้ือ (Opportunities) หรือเปนอปุ สรรค (Threats) ตอการบริหารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศกึ ษาใหสําเรจ็ บรรลุวตั ถปุ ระสงค ขั้นตอนที่ 3 สมาชิกรว มกนั อภปิ รายสรุปประมวลผลภาพรวมวา หนวยงานของเรามปี จจัยภายนอกเปน โอกาส (Opportunities) เอ้ือ หรือเปนอุปสรรค (Threats) ตอ การบริหารจัดการและพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาใหบรรลุวตั ถุประสงค Åͧ´µÙ ÑÇÍÂÒ‹ §¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ C- PEST ·Ñé§ 5 ´ŒÒ¹ã¹Ë¹ŒÒ¶´Ñ ä» àÅÂ¤ÃºÑ ... ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 21

ตวั อยาง การวิเคราะหสภาพแวดลอ มภายนอก แบบ C-PEST 5 ดาน ตารางที่ 2 การวิเคราะหส ภาพแวดลอมภายนอก C-PEST 1. ดานพฤติกรรมของลกู คา (Customer Behavior : C) ประเดน็ การวเิ คราะห ประเดน็ ท่ีเปน โอกาส(Opportunities) ประเดน็ ที่เปนอุปสรรค(Threats) 1. กลมุ ผรู บั บรกิ าร 1.1 ประชาชน/ผูปกครองสว นใหญพ งึ พอใจ - ชมุ ชนรอบโรงเรยี นมีสภาพ โดยตรง ทไ่ี ดรับขอ มูลขา วสาร ความเคล่อื นไหวดา น เสอื่ มโทรมเปนแหลง อบายมุข การศกึ ษาและสถานศึกษาอยางครบถวน สง ผลใหน ักเรยี นมีพฤตกิ รรม 2. กลมุ คแู ขง และ และเปดเผยหลายชองทางรวมถงึ ไมพึงประสงคไ ด การแขง ขนั สถานศกึ ษาจัดการศกึ ษาดมี ีคุณภาพสงผล ใหประชาชน/ผูป กครองใหการยอมรับ มัน่ ใจ 2.1 พ.ร.บ.กาํ หนดใหร ฐั เอกชนและ ในสาํ นักงานเขตพืน้ ทกี่ ารศึกษาและโรงเรยี น ทอ งถิ่นมีสิทธิจัดการศกึ ษาการ จึงสงเด็กเขา เรียนในโรงเรยี นสังกัดสํานักงาน คมนาคมสะดวก ประชากร คณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน มีแนวโนมลดลงสงผลใหมโี รงเรียน 1.2 ผูป กครองมีคา นิยมสง บตุ รหลานเขา ขนาดเลก็ เพม่ิ ข้นึ เรยี นในโรงเรยี นทม่ี ีคุณภาพ/มีชือ่ เสียงสงผล 2.2 รร.เอกชนสว นใหญจ ัด ใหม กี ารสมคั รเขาเรียนในโรงเรยี นยอดนิยม การศึกษามคี ุณภาพและมชี อ่ื เสียง มากกวาความสามารถในการรบั นักเรียน ผูปกครองนยิ มสงลูกไปเรียน -สพป.มสี ถานศึกษาในสังกดั จาํ นวนมาก กระจายอยทู ุกตําบล เกือบทกุ หมบู านสง ผล ใหสามารถใหบ ริการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน ใหป ระชากรวัยเรยี นไดอ ยา งท่ัวถึง เทาเทียม ครอบคลมุ ทกุ พื้นท่ี

(ตอ ) ประเด็นท่ีเปนโอกาส ประเดน็ ท่ีเปน อุปสรรค(Threats) (Opportunities) ประเดน็ การวเิ คราะห - สาํ นักงานรบั รองมาตรฐานและ -องคกรปกครองสว นทอ งถ่นิ บางแหง มี 3. องคก ร /หนวยงานท่มี ี อทิ ธิพลตอการทาํ งาน ประเมินคณุ ภาพการศกึ ษา รายไดนอยสง ผลใหไมสามารถ รับรองมาตรฐานโรงเรยี นขนาดเล็ก สนบั สนนุ งบประมาณใหโรงเรียนได ทกุ โรงสง ผลใหโ รงเรยี นขนาดเลก็ จัดการศกึ ษามคี ณุ ภาพได มาตรฐาน 2. ดานการเมืองและกฎหมาย (Political and Legal: P) ประเดน็ การวเิ คราะห ประเด็นท่ีเปน โอกาส ประเดน็ ที่เปน อปุ สรรค(Threats) (Opportunities) 1. นโยบายการศึกษาของ -จุดเนน ของนโยบายเร่ืองโรงเรียนขนาด รัฐบาล 1. นโยบายเรียนฟรี 15 ปอยา งมี เลก็ ไมต อ เนื่องจรงิ จังสง ผลใหก าร คณุ ภาพของรัฐบาลสงผลใหลด ดําเนนิ งานโรงเรียนขนาดเล็กพัฒนา คุณภาพไดไ มเต็มที่ ภาระคาใชจา ยของผปู กครอง ÍÂÒ‹ ¾§èÖ àºÍè× Í‹Ò¹¡¹Ñ ¹Ð¤Ð... àªÔÞ´Ù˹ŒÒµÍ‹ ä»àŤЋ ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 23

(ตอ) ประเด็นท่ีเปนโอกาส(Opportunities) ประเดน็ ที่เปน อุปสรรค (Threats) ประเด็นการวเิ คราะห 1. นโยบายการรวมโรงเรียนขนาดเล็กแลว 2. นโยบายการศกึ ษาของ นําเทคนิคการบรหิ ารเปนกลมุ เครือขา ยใช -นโยบายการรวมโรงเรียน ทรัพยากรรว มกัน ชว ยเหลือกนั สงผลให ขนาดเลก็ ที่นักเรียนมี หนวยงานตน สงั กัด การบรหิ ารจดั การมีประสิทธภิ าพสามารถ แนวโนมลดลงและมีครู ใชอัตรากาํ ลังไดเ กิดประโยชนข้ึน ไมค รบตามเกณฑส ง 2. นโยบายปฏริ ูปการศึกษาในทศวรรษท่ี ผลกระทบตอความรูสกึ ของ สองดา นเพิ่มโอกาสไดกําหนดเปา หมายรวม ชุมชนและเกิดขอขดั แยงกับ ใหคนไทยทกุ คนมโี อกาสและสามารถเขาถงึ ชุมชน ผูปกครองทไ่ี มเ ขาใจ การศกึ ษาขั้นพน้ื ฐานทม่ี ีคุณภาพไมนอย ถึงเหตุผลท่ีแทจ ริง กวา 15 ปอยางเทาเทียมกนั สง ผลให สํานกั งานเขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาประสาน สง เสรมิ สนบั สนุนการจดั การศึกษาให ประชากรวยั เรียนในพื้นท่ีรบั ผิดชอบไดร บั การศึกษาขัน้ พนื้ ฐานอยา งทว่ั ถึง 3. บทบาทของกลมุ -การประกันคุณภาพภายนอกโดย สมศ. -ทองถ่ินบางแหงไมเ ห็น ผลประโยชน กระตนุ ใหโ รงเรียนบริหารจดั การได ความสําคญั ของการศึกษา กลมุ พลังทางการเมือง มาตรฐานสง ผลใหระดบั คุณภาพการศึกษา สง ผลใหไมจ ัดงบประมาณ พฤตกิ รรมทาง สูงขน้ึ สนับสนนุ โรงเรยี นหรอื การเมอื ง สนับสนนุ นอ ย ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 24

(ตอ ) ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นที่เปน โอกาส ประเด็นที่เปน อปุ สรรค(Threats) (Opportunities) 4.1 พ.ร.บ.ขา ราชการครูและบุคลากร 4. ระเบียบกฎหมายและ - พ.ร.บ.การศกึ ษาแหง ชาติ ทางการศกึ ษากาํ หนดใหค รู ผูบริหาร สถานศึกษา ผบู ริหารการศึกษาและ ขอ กําหนดที่เกย่ี วของ กําหนดใหโรงเรียนสามารถจดั ศึกษานเิ ทศกมีวิทยฐานะ ไมค รอบคลมุ กลุมบคุ ลากรทางการศกึ ษามาตรา 38ค ในการบรหิ ารจดั การศกึ ษาทง้ั ในระบบ นอก (2) สงผลใหเกดิ ความไมเ ทาเทียมกัน ขาดขวัญกําลังใหม ผี ลกระทบตอ การ การศกึ ษา (การบรหิ าร ระบบและตามอัธยาศัยสง ผล พฒั นางานของสาํ นกั งานเขตพ้นื ที่ การศกึ ษาและสถานศกึ ษา วชิ าการการงบประมาณ ใหโรงเรยี นสามารถจดั 4.2 พ.ร.บ.ขา ราชการครแู ละบุคลากร การบริหารงานบุคคล การศึกษาไดสอดคลองกบั ทางการศึกษากําหนดใหกําหนดการเลื่อน ใหมวี ิทยฐานะไมส อดคลอ งกับสภาพจริง และการบริหารงาน สภาพผูเรียนและสามารถลด สง ผลใหครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษา บางสว นไมมคี ุณภาพ ทั่วไป) อัตราการออกกลางคนั 4.3 รัฐบาลกาํ หนดใหจ า ยเงินอดุ หนุนรายหวั ท่ีเทากนั สงผลใหมีปจ จัยสนับสนุน นกั เรียนดอ ยโอกาสไมเพยี งพอ ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 25

3. ดา นเศรษฐกิจ (Economic : E) ประเดน็ การวิเคราะห ประเดน็ ท่ีเปนโอกาส ประเด็นที่เปนอุปสรรค(Threats) (Opportunities) 1. สภาวะทางเศรษฐกจิ เชน ราคานา้ํ มัน อัตรา -การใชพลังงานสงู ขน้ึ อยางตอ เนื่อง -แนวโนมเงนิ เฟอ อัตราดอกเบยี้ การวา งงาน อตั ราคา ครองชีพ ผลผลิตทาง สง ผลใหสถานศกึ ษาสนบั สนนุ สงเสรมิ สูงขน้ึ อตั ราการวางงานสงู สงผล การเกษตร ใหนักเรียนจัดทําโครงงาน /กิจกรรม ใหผูปกครองนักเรียนบางสวนไมมี 2. งบประมาณ/การ สนับสนนุ งบประมาณ ประหยัดพลังงาน/กิจกรรมเชิงอนรุ ักษ งานทํา ไมส ามารถสนับสนนุ การ ของรฐั บาล เรยี นการสอนของนักเรยี นไดอ ยา ง เต็มท่ี -รฐั บาลตระหนักถึงประโยชนของ - สพฐ.มกี รอบงบประมาณประจาํ ป การศึกษาสงผลใหจัดเงินเพิม่ ตามตาม เปนเงนิ เดอื นกวา รอ ยละ 80 สภาพบริบทของแตละ สพป. สง ผลใหมีงบประมาณสําหรบั พัฒนา คณุ ภาพนอย 4. ดานสงั คมและวัฒนธรรม (Social – cultural : S) ประเดน็ การ ประเด็นท่ีเปนโอกาส(Opportunities) ประเดน็ ที่เปน อปุ สรรค(Threats) วิเคราะห - แนวโนมประชากรวยั เรียนลดลงสงผล 1 .จาํ นวนประชากร 1. แนวโนมโครงสรา งประชากรเปนวัยสงู อายุ ใหนักเรียนลดลงจงึ มีโรงเรยี นขนาดเลก็ เพิม่ ขึ้น และโครงสราง มากขน้ึ สงผลใหโรงเรียนสามารถเปด วชิ า ประชากร เลอื กเสรีดา นการดูแลผสู ูงอายุ กลมุ เปา หมาย 2. แนวโนม โครงสรางประชากรวยั การศกึ ษา ลดลงสง ผลใหโรงเรียนมีนวัตกรรมการ บริหารแบบศนู ยร วมโรงเรยี น หรือการ เรยี นรวม ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 26

ประเด็นการ ประเดน็ ที่เปนโอกาส(Opportunities) ประเด็นท่ีเปนอปุ สรรค(Threats) วิเคราะห สภาพชมุ ชนรอบโรงเรียนสวนใหญป ระกอบ 2. สภาพของชุมชน อาชพี เกษตรอินทรยี ส งผลใหโรงเรยี นมีแหลง ครวั เรือน เรียนรูวชิ าเกษตรและเปน แบบอยา งในการ กลุมเปาหมาย ประกอบอาชีพอิสระ 3. คุณภาพชีวิตของ 1. สงั คมไทยโดยภาพรวมเปน สังคมเกษตร สงั คมไทยบางสวนเปนสงั คมบริโภค สงผลใหม คี านิยมที่ ไมพึงประสงคตอ ประชาชน สงผลใหสามารถขยายแนวคดิ การดํารงชวี ิต นกั เรยี น ขนบธรรมเนียม ตามหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงจาก ประเพณี ความเชื่อ โรงเรยี นสูชนชนไดส อดคลองกับวถิ ชี ีวิต คา นยิ ม และ 2. สงั คมไทยโดยภาพรวมเห็นคุณคา ประโยชน วฒั นธรรม ของการศึกษาสงผลใหสนับสนนุ การศกึ ษา ดวยรูปแบบท่ีหลากหลาย ´ãÙ ¹´ÒŒ ¹·èÕ 5 ˹Ҍ µ‹Íä»àŤЋ ... ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 27

5. ดานเทคโนโลยี (Technological : T ) ประเด็นการวิเคราะห ประเด็นท่ีเปน โอกาส(Opportunities) ประเด็นท่ีเปนอุปสรรค (Threats) 1. ความกาวหนาและ ความเปล่ียนแปลง 1.1 ความกาวหนา ทางเทคโนโลยีสง ผลให - ความกา วหนาทางเทคโนโลยี ทางดานเทคโนโลยี สามารถเปนสือ่ การจัดกิจกรรมการเรียนรู สามารถสื่อสารไดอ ยา งรวดเร็ว ที่นักเรียนสามารถเรียนรูดวยตนเองได สง ผลใหน กั เรยี นเลยี นแบบ ตามความสนใจ พฤติกรรมท่ไี มพึงประสงคได 1.2 ความกาวหนา ทางเทคโนโลยีสง ผล ใหสํานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาและ สถานศกึ ษานํามาประยกุ ตใ ชในการ บรหิ ารได 2. ภูมิปญ ญาทอ งถิ่น - ภูมปิ ญ ญาทองถ่ิน/ปราชญชาวบานที่ หลากหลายสงผลใหเปนโรงเรียนสามารถ ใหใชเ ปนแหลงเรียนร/ู เปนครูใหค วามรู / เปน แบบอยางการเรียนรู การดํารงชีวิตที่ สอดคลอ งกับทองถ่ินและความเปน ชาตไิ ทย àË¹ç µÇÑ ÍÂÒ‹ §¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏÀÒÂã¹ÀÒ¹͡û٠Ẻ ¢Í§ Mckinsey ¡¹Ñ áÅŒÇÅÐàÍÕ´ÁÒ¡àÅÂ㪋äËÁ¤Ð‹ ¤‹Ð...à´ÂÕë ÇàÃÒÁÒÇÔà¤ÃÒÐˏÍÀÔ»ÃÒÂÊÃ»Ø ¼Åã¹Ã»Ù ¢Í§ ¡ÒÃãËŒ¤‹Ò¹Òíé ˹¡Ñ ¤Ðá¹¹áµÅ‹ дŒÒ¹à¾Íè× »ÃÐàÁ¹Ô ʶҹÐÀÒ¾¢Í§Ë¹Ç‹ §ҹàÃÒ ´ãÙ ¹Ë¹ŒÒµÍ‹ ä»àŤ‹Ð ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 28

¡ÒáÒí ˹´¤Ò‹ ¹Òéí ˹¡Ñ ¤Ðá¹¹¡ÒûÃÐàÁ¹Ô ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁÀÒÂã¹ 1. ใหสมาชกิ รวมกันอภปิ รายสรปุ และทบทวน อกี ครงั้ แลว มีมติรวมกันวา หนวยงานของเรามปี จ จยั ภายในเปน จุดแข็ง (Strengths) หรือเปน จดุ ออ น (Weaknesses) ตอการบรหิ ารจดั การและพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาใหบรรลวุ ตั ถุประสงค 2. การใหคะแนนในแตละดาน โดยใหสมาชกิ วเิ คราะหจ าก ขอ มูลสนบั สนนุ ในแตล ะประเด็นสรปุ ผลเปน เปน คะแนนเทา ไร แลวกรอกคะแนนในชองคา คะแนนเฉล่ยี จากมตสิ มาชิก โดยกาํ หนดคะแนนเต็มดา นละ 5 คะแนน โดยมีเกณฑการให คะแนน ดังนี้ 5 คะแนน หมายถึง สงผลตอ การปฏิบัตงิ านของหนว ยงานมากที่สดุ 4 คะแนน หมายถงึ สงผลตอ การปฏิบัติงานของหนว ยงานมาก 3 คะแนน หมายถงึ สงผลตอ การปฏิบัติงานของหนวยงานปานกลาง 2 คะแนน หมายถึง สง ผลตอ การปฏิบตั งิ านของหนว ยงานนอ ย 1 คะแนน หมายถงึ สงผลตอ การปฏิบตั ิงานของหนว ยงานนอยที่สดุ 3. การใหค ะแนนตองวเิ คราะห ใหค รบทกุ ดา น น่ันคอื สภาพแวดลอ มภายในทเี่ ปนจดุ แขง็ (Strengths) หรอื เปนจุดออน (Weaknesses) ครบทงั้ 7 ดา น : 7 S พรอ มสรปุ ผลวา หนวยงานของเราเปน หนวยงานท่ีมีจดุ แขง็ หรือมจี ุดออนโดย พิจารณาจากคา เฉลย่ี ของสภาพแวดลอ มภายใน : จุดแข็ง (+) เทยี บกบั คาคะแนนเฉลี่ยของ สภาพแวดลอมภายใน : จดุ ออน (-) ´ÙµÇÑ ÍÂÒ‹ § µÒÃÒ§·Õè 3-5 àŤÃѺ... ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 29

ตวั อยาง ตารางท่ี 3 การใหคะแนนสภาพแวดลอ มภายใน (ยกมาใหดู 2 ดาน) สภาพแวดลอมภายใน : จุดแขง็ (+) สภาพแวดลอ มภายใน : จดุ ออน(-) คา คา คะแนน เฉล่ยี ขอ มลู สนับสนนุ คะแนน จากมติ สมาชกิ ประเดน็ สาํ คัญ เฉลย่ี ขอ มลู สนับสนนุ 1 สํานักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษา จากมติ ไมส ามารถจดั บุคลากรปฏิบตั ิ ตามมาตรฐานสาํ นกั งานเขต สมาชิก พ้ืนทก่ี ารศึกษาไดครบ เนื่องจากมบี คุ ลากรไมครบ S1: ดาน 4 โครงสรางการบรหิ ารงาน ตามกรอบอัตรากาํ ลงั ที่กาํ หนด โครงสราง ของสาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ี 1 สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา ดาํ เนินการนํากลยุทธไ ปสกู าร (Structure) การศึกษาเปนไปตามท่ี ปฏบิ ัตใิ นระดบั กลุม และระดับ บคุ คลยังไมม ปี ระสิทธิภาพ กฎหมายกําหนดพรอ มจดั เนื่องจากการกาํ หนดตัวชีว้ ดั บุคคลยงั ไมส อดคลอ งกบั บุคลากรใหป ฏิบตั งิ านตาม วัตถปุ ระสงคแ ละตวั ชี้วดั ของ หนวยงานบางสวน มาตรฐานวิชาชีพ/ สมรรถนะ S2: ดา นกลยทุ ธ 3 สํานักงานเขตพนื้ ที่ ของหนว ยงาน การศกึ ษากาํ หนดวิสัยทศั น (Strategy) พันธกิจ เปาประสงค กลยุทธ ตัวชวี้ ดั ชัดเจน สอดคลองกบั บริบทของ และมกี ารถา ยทอดกลยทุ ธส ู การปฏิบตั ิอยางเหมาะสม เน่ืองจากใชก ระบวนการมี สวนรวมในการจัดทํากล ยุทธท่ีมีประสิทธิภาพ ฯลฯ ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 30

4. ใหส มาชกิ รวมกนั กาํ หนดน้ําหนักของสภาพแวดลอม ภายใน โดยใหค ะแนนเตม็ เทา กับ 1 น้ําหนกั ในแตล ะดานอาจเทา กันหรือไมเทา กันก็ ได ขึ้นอยกู ับความสําคญั โดยมีหลกั การวาปจจัยดา นใดท่ีเปน จดุ แข็งหรอื ปญ หาตอ หนวยงานมากกก็ ําหนดนํา้ หนักคะแนนมากกวา รายการเปนจุดแขง็ หรือปญ หาตอ หนวยงานนอยเพ่อื นําไปกําหนดกลยทุ ธแ ละจดั ลําดับความสําคญั ของการพัฒนา ชว ยกันกาํ หนดคา นํ้าหนกั คะแนนโดยพจิ ารณาตามความสาํ คญั ใน แตละดา น คะแนนรวมกนั แลว ไมเ กนิ 1 ตารางท่ี 4 การกําหนดนํ้าหนกั ของสภาพแวดลอมภายใน ปจจัยสภาพแวดลอ มภายใน (ตัวอยา ง ) ผลการพิจารณานํา้ หนกั S1:ดานโครงสราง (Structure) 0.15 S2:ดานกลยทุ ธของหนว ยงาน (Strategy) 0.12 S3:ดานระบบในการดาํ เนินงานของหนว ยงาน (Systems) 0.17 S4:ดานแบบแผนหรือพฤติกรรมในการบริหารจดั การ Style) 0.15 0.15 S5:ดา นบคุ ลากร/สมาชกิ ในหนวยงาน (Staff) 0.15 S6:ดา นทกั ษะ ความรู ความสามารถของหนว ยงาน (Skills) S7:ดา นคานิยมรวมกนั ของสมาชกิ ในหนวยงาน (Shared 0.11 Values) 1.00 นา้ํ หนักคะแนนรวม ¨Ò¡¹Ñé¹....ã˹Œ íÒ¹íéÒ˹¡Ñ ÁÒãÊ‹äÇŒµÒÁ µÑÇÍ‹ҧµÒÃÒ§·èÕ 5 ª‹Í§·èÕ 2 ä´ŒàŤ‹Ð ·Òí Ẻà´ÕÂÇ¡¹Ñ ·éѧÀÒÂã¹áÅй͡¹Ð¤Ð ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 31

ตัวอยา ง ตารางท่ี 5 การสรปุ ผลการวิเคราะหสถานภาพของสภาพแวดลอมภายใน (1) (2) (3) (4) (5) รายการปจจัย นํา้ หนกั คะแนนเฉล่ยี คะแนนเฉลี่ย X สรปุ ผล สภาพแวดลอมภายใน (5ระดับ) นํา้ หนัก จดุ แขง็ จุดออน จดุ แข็ง จดุ ออน S1: ดานโครงสรา ง (Structure) 0.15 4 1 0.60 0.15 +0.45 S2: ดานกลยุทธของหนวยงาน 0.12 3 1 0.46 0.12 +0.34 (Strategy) S3: ดานระบบในการดําเนนิ งานของ 0.17 4 1 0.68 0.17 +0.51 หนวยงาน (Systems) S4:ดานแบบแผนหรือพฤตกิ รรมในการ 0.15 2 1 0.30 0.15 +0.15 บริหารจัดการ S5:ดา นบคุ ลากร/สมาชิกในหนวยงาน 0.15 3 2 0.45 0.30 +0.15 (Staff) S6:ดา นทักษะ ความรู ความสามารถของ 0.15 2 1 0.30 0.15 +0.15 หนว ยงาน S7:ดานคานิยมรวมกันของสมาชิกใน 0.11 3 2 0.33 0.22 +0.11 หนวยงาน (Shared Value) เฉลีย่ ปจจยั ภายใน +3.12 -1.26 สรปุ ปจ จยั ภายใน +0.93 ตวั อยางการคาํ นวณ S1 จดุ แข็ง =คะแนนเฉล่ยี คอื 4 x 0.15 น้ําหนัก 0.60 จุดออน=คะแนนเฉลี่ย คอื 1 x 0.15 นาํ้ หนัก 0.15 สรปุ ผล = + 0.45 ไดม าจาก นําคะแนนทีไ่ ดเ ฉลย่ี คอื จุดแขง็ 0.60 - 0.15 จุดออ น เฉลยี่ ปจ จัยภายใน ไดม าจาก นาํ คะแนนเฉล่ียชอ ง จดุ แขง็ + กนั ทั้ง 7 ดา น +3.12 จุดออน +กนั ทง้ั 7 ดา น -1.26 สรปุ ปจจัยภายใน ไดม าจาก นาํ คะแนนเฉลี่ย จดุ แขง็ –จดุ ออน(3.12-1.26 หาร 2) = +0.93 ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 32

¡ÒáÒí ˹´¤Ò‹ ¹Òíé ˹¡Ñ ¤Ðá¹¹¡ÒûÃÐàÁ¹Ô ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁÀÒ¹͡ 1. ใหสมาชกิ รว มกนั อภปิ รายสรปุ และทบทวน อกี ครงั้ แลว มีมตริ ว มกนั วา หนวยงานของเรามีปจจัยภายในเปนโอกาส (opportunities) หรือเปน อุปสรรค (threats) ตอการบรหิ ารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศึกษาใหบ รรลวุ ัตถุประสงค 2. การใหค ะแนนในแตละดา น โดยใหสมาชกิ วเิ คราะหจ าก ขอ มูลสนับสนนุ ในแตล ะประเด็นสรปุ ผลเปน เปนคะแนนเทา ไร แลว กรอกคะแนนในชองคา คะแนนเฉลี่ยจากมติสมาชกิ โดยกําหนดคะแนนเตม็ ดา นละ 5 คะแนน โดยมีเกณฑก ารให คะแนนดงั น้ี 5 คะแนน หมายถึง สง ผลตอ การปฏบิ ัติงานของหนว ยงานมากที่สดุ 4 คะแนน หมายถึง สง ผลตอ การปฏบิ ัติงานของหนวยงานมาก 3 คะแนน หมายถึง สงผลตอ การปฏบิ ตั งิ านของหนวยงานปานกลาง 2 คะแนน หมายถงึ สงผลตอ การปฏิบตั ิงานของหนว ยงานนอย 1 คะแนน หมายถึง สงผลตอ การปฏิบตั ิงานของหนว ยงานนอ ยท่ีสุด 3. การใหค ะแนนตองวเิ คราะห ใหค รบทกุ ดาน นั่นคอื สภาพแวดลอ มภายในท่เี ปน โอกาส (opportunities) หรอื เปนอปุ สรรค (threats) ครบทงั้ 5 ดา น : C-PEST พรอ มสรุปผลวาหนว ยงานของเราเปน หนวยงานท่มี โี อกาสหรือมอี ปุ สรรค โดยพิจารณาจากคา เฉล่ียของสภาพแวดลอ มภายนอก : โอกาส (+) เทียบกับคา คะแนน เฉลยี่ ของสภาพแวดลอมภายนอก : อปุ สรรค (-) ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 33

ตวั อยา ง ตารางที่ 6 การใหคะแนนสภาพแวดลอมภายนอก (ยกมาใหด ทู ัง้ 5 ดา น) สภาพแวดลอมภายนอก : โอกาส (+) สภาพแวดลอ มภายนอก : อุปสรรค (-) คา คะแนน คา คะแนน เฉล่ยี ประเด็นสาํ คัญ จากมติ ขอมูลสนบั สนุน เฉล่ีย ขอมูลสนบั สนุน สมาชิก จากมติ C: ดานพฤติกรรม -ผูป กครองนยิ มสง ลูกคา (Customer 4 บตุ รหลานเขาเรียนใน สมาชิก Behaviors / โรงเรยี นที่มีคุณภาพ Competitors 1 -ผูป กครองที่มฐี านะดี Factors) นยิ มสงลกู เรยี นใน โรงเรียนเอกชนที่มี ชอื่ เสียง P: ดานการเมอื งและ 3 -รัฐบาล กาํ หนด 1 -การบริหารจดั การเงนิ กฎหมาย ( Political นโยบายเรียนฟรี 15 อดุ หนุนรายหัวที่เทา and Legal Factors) ป และ โรงเรียนไดรบั เทยี มสงผลตอ การขาด การรับรองมาตรฐาน ปจ จัยสนับสนนุ จาก สมศ.สง ผลให นักเรียนดอยโอกาส โรงเรียนในสังกัด อยางเพียงพอรวมถึง สามารถจดั การศกึ ษา ทอ งถ่นิ บางแหง ก็ไมม ี ไดท ่วั ถึงและมีคุณภาพ งบประมาณสนบั สนนุ ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 34

สภาพแวดลอมภายนอก : โอกาส (+) สภาพแวดลอ มภายนอก : อปุ สรรค (-) คาคะแนน คาคะแนน ประเด็นสําคญั เฉลีย่ ขอมลู สนบั สนุน เฉลี่ย ขอมลู สนบั สนนุ จากมติ จากมติ สมาชิก สมาชกิ E: ดานเศรษฐกิจ 1 -ภาวะเศรษฐกิจทีส่ ูงขน้ึ 4 -ภาวะเศรษฐกิจที่สูงขึ้น ( Economic อัตราการวา งงานของ อตั ราการวา งงานของ Factors ) ผปู กครองบางสวนสง ผลให ผปู กครองบางสวนไม โรงเรียนจดั กจิ กรรมหา สามารถสนับสนุนนกั เรยี น รายไดระหวา งเรียนให ไดเ ทา ทีค่ วรและโรงเรยี นไม นักเรียน สามารถระดมทรัพยากรได ตามเปาหมายรวมถงึ สพฐ. มีงบพฒั นาจดั สรรให โรงเรียนนอ ย S: ดานสังคม – 4 -สงั คมไทยโดยภาพรวมเปน 1 -แนวโนมประชากรวัยเรียน วัฒนธรรม (Social – สงั คมเกษตรและเหน็ คุณคา ลดลงสง ผลใหมีโรงเรยี น cultural ประโยชนข องการศึกษา ขนาดเล็กเพิ่มขน้ึ Factors) สง ผลใหสนบั สนุนการศกึ ษา และขยายผลการดาํ รงชีวิต ตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 35

สภาพแวดลอมภายนอก : โอกาส (+) สภาพแวดลอ มภายนอก : อุปสรรค (-) คา คะแนน คาคะแนน ประเดน็ สําคญั เฉลี่ย ขอมูลสนับสนนุ เฉล่ยี ขอ มลู สนบั สนุน จากมติ จากมติ T: ดา นเทคโนโลยี (Technological สมาชิก สมาชกิ Factors) 3 ความกาวหนาทาง 2 ความกาวหนาทาง เทคโนโลยสี ง ผลตอ เทคโนโลยีสง ผลให การทห่ี นวยงาน เกิดผลกระทบทางลบ สามารถใชเ ปน ตอ พฤตกิ รรมนกั เรียน เครอื่ งมอื ในการ บรหิ ารจัดการและการ จดั กระบวนการเรยี นรู ทสี่ อดคลอ งกบั ผูเรียน คา เฉล่ยี 3.00 1.80 4. ใหสมาชกิ รว มกันกาํ หนดนาํ้ หนักของสภาพแวดลอม ภายนอก โดยใหคะแนนเต็มเทา กบั 1 น้าํ หนกั ในแตล ะดานอาจเทา กันหรอื ไมเทา กนั กไ็ ด ข้ึนอยูกับความสําคัญ โดยมีหลักการวา ปจจยั ดานใดทีเ่ ปน จุดแข็งหรือปญหาตอ หนวยงานมากก็กาํ หนดนา้ํ หนักคะแนนมากกวา รายการเปนจดุ แข็งหรือปญหาตอ หนว ยงานนอยเพอ่ื นาํ ไปกําหนดกลยทุ ธแ ละจดั ลําดบั ความสําคญั ของการพฒั นาตาม ตวั อยางตารางท่ี 7-8 ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 36

ตารางที่ 7 การกาํ หนดนาํ้ หนกั ของสภาพแวดลอมภายนอก (ตัวอยาง) ผลการพิจารณาน้าํ หนัก ปจจยั สภาพแวดลอมภายนอก 0.30 C:ดานพฤติกรรมลูกคา (Customer Behaviors / Competitors Factors) 0.20 P:ดา นการเมอื งและกฎหมาย ( Political and Legal Factors) 0.15 E:ดา นเศรษฐกิจ ( Economic Factors ) 0.20 S:ดานสังคม – วัฒนธรรม (Social – cultural Factors) 0.15 T:ดา นเทคโนโลยี (Technological Factors) 1.00 นาํ้ หนักคะแนนรวม ตารางท่ี 8 การสรุปผลการวเิ คราะหสถานภาพของสภาพแวดลอ มภายนอก (1) (2) (3) (4) (5) รายการปจ จัย น้ําหนัก คะแนนเฉลย่ี นา้ํ หนัก X คะแนน สรปุ ผล สภาพแวดลอมภายนอก โอกาส อปุ สรรค เฉลยี่ + 1.10 โอกาส อุปสรรค - 0.40 C : พฤตกิ รรมลูกคา (Customer 0.30 4 1 1.20 0.30 -0.45 +0.60 Behaviors/Competitors Factors) +0.15 P : การเมอื งและกฎหมาย 0.20 3 1 0.60 0.20 (Political and Legal Factors) E : เศรษฐกจิ (Economic Factors) 0.15 1 4 0.15 0.60 S : สังคม – วฒั นธรรม 0.20 4 1 0.80 0.20 (Social – cultural Factors) T : เทคโนโลยี 0.15 3 2 0.45 0.30 (Technological Factors) สรปุ ปจ จัยภายนอก +3.20 -1.60 เฉลย่ี ปจจัยภายนอก + 0.80 ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 37

การประเมนิ สถานภาพของหนว ยงาน “จากคาคะแนนทไี่ ดจะนําไปสูการจดั ทํากราฟแสดงสถานภาพของหนว ยงาน” การแสดงสถานภาพของหนวยงานจะแสดงออกมาในรูปของกราฟ เพอื่ ใหเ หน็ วา หลงั จากการวเิ คราะหส ภาพแวดลอ มภายนอกและภายใน ดว ยเทคนิค SWOT Analysis แลว จะสามารถประเมนิ สถานภาพของหนวยงานเปน ลักษณะใด ซงึ่ การแสดงสถานภาพของหนว ยงาน จะบง บอกถึงสถานภาพ 4 ลักษณะ ดังน้ี 1. Stars (เออื้ และแขง็ ) เปน ตําแหนง ทบ่ี ง บอกวา หนวยงานโดย ภาพรวมสว นใหญม ีปจ จยั ภายนอกทีเ่ ปนโอกาส และมีปจจัยภายในทแ่ี ขง็ เปน หนวยงานทมี่ ี ความพรอ มสงู เชน เปน โรงเรยี นทด่ี มี คี ุณภาพไดมาตรฐาน หนว ยงานเมือ่ มีสถานภาพเปน Stars ใหก าํ หนดกลยทุ ธเชงิ รุก(Aggressive) ตองรกั ษาความเปน Stars ใหยืนยงตอไปและ พฒั นางานตอยอด 2. Question Marks (เอื้อแตออน) เปน ตาํ แหนง ทีบ่ งบอกวา หนว ยงานโดยภาพรวมสวนใหญมปี จจยั ภายนอกเออ้ื มีความพรอมสูงใหการสนับสนนุ แต ปจจัยภายในหนวยงาน ออ น หากแกปญ หาจดุ ออนของหนว ยงานได จะนาํ ไปสสู ภาพที่เอ้ือ และแขง็ Stars ได ใหก าํ หนดกลยทุ ธพัฒนาองคกร (Turnaround) 3. Cash Cows (ไมเ อ้ือแตแ ข็ง) เปน ตาํ แหนงทบ่ี งบอกวา หนวยงานโดยภาพรวม สว นใหญภายนอกหนวยงานมีอุปสรรค มีปญ หา แตภายใน หนว ยงานแขง็ มคี วามพรอ มมีความเขม แขง็ หากรอใหปจ จยั ภายนอกเปนโอกาสเอ้ือตอการ พฒั นาหนวยงาน หรอื พลกิ วิกฤติใหเปน โอกาสกจ็ ะสามารถพัฒนาหนวยงานนาํ ไปสสู ภาพท่ี เออื้ และแขง็ Stars ได ใหก าํ หนดกลยุทธป องกัน /แตกตัว (Defend / Diversify) ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 38

4. Dogs (ไมเ ออื้ และออน) เปนตําแหนงท่บี งบอกวา หนวยงาน โดยภาพรวมสวนใหญอ ยูในสภาพแวดลอ มทท่ี ้งั ภายนอกไมเอ้ือ ภายในออน มปี ญหา ลอ แหลมตอ การประสบความลมเหลวคอ นขา งสูง จงึ เปนไปไดว า ตองปรับปรงุ อยางเรงดว น เพราะหากดาํ เนนิ การตอ ไปปญหาจะสะสมขน้ึ เร่ือยๆ ถงึ อาจขั้นแกไ ขไมไ ดตองยบุ หนว ยงาน ใหก าํ หนดกลยทุ ธป ระคองตวั /ถอย (Retrenchment) O ภายนอก : โอกาส ภายนอก : โอกาส ภายใน : แขง็ ภายใปน : ออ่ น เอ้ือและแขง็ เอ้ือแตอ อน ? รกุ เพม่ิ ขยาย ปรับปรงุ S W ภายนอก : อุปสรรค ภายนอก : อุปสรรค ภายใน : แขง็ ภายใน : อ่อน ไมเ ออ้ื แตแข็ง ไมเ อ้ือและออน รักษาสถานภาพ ตัดทอน ถอนตวั T ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Å×è Í ¹ ¹ â  º Ò Â 39

กราฟแสดงสถานภาพหนวยงานในลักษณะตา งๆ Stars (เอื้อและแข็ง) โอกาส Question Marks (เออื้ แตอ อน) (Opportunities) O O O SS WS จุดแขง็ (Strengths) S T จดุ ออ น T O W (Weaknesses) O S WS T T T อปุ สรรค(Treats) Cash Cows (ไมเ ออ้ื แตแขง็ ) Dogs (ไมเอื้อและออน) ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 40

การสรางกราฟสถานภาพของหนวยงาน การสรางกราฟสถานภาพของหนว ยงานใชข อ มูลจากการวิเคราะห สภาพแวดลอ มภายนอกและภายใน มีกระบวนการในการสราง ดังนี้ 1. ลากเสน แนวนอนจุดแข็งอยูทางซา ย และจุดออ นอยูทางขวา เปน สัญลักษณแ ทนปจจยั ภายในโดยคาที่ออกไปดานซา ยคือจดุ แขง็ (+) และคาที่ออกไป ดานขวา คือจุดออน(-) 2. ลากเสน แนวดิง่ โอกาส และอปุ สรรค เปน สญั ลกั ษณแ ทนปจ จยั ภายนอกตัดกับเสน แนวนอน จุดตดั มีคาเทากบั 0 โดยทคี่ าที่ขึ้นไปดานบน คอื โอกาส(+) คา ท่ีลงมาดานลา ง คอื อุปสรรค(-) 3. นาํ คา เฉลี่ยปจจัยภายนอกและคา เฉล่ยี ปจจยั ภายในมากําหนดจุดลงใน แกนโอกาส อปุ สรรค และจดุ ออ น จดุ แขง็ เพอื่ หาจุดตดั แรเงาซ่ึงจุดแรเงาอยูในสว นใดแสดง วา หนวยงานมีทิศทางตามตารางนัน้ 4. นําคา สรุปคะแนนปจจัยภายนอกท่เี ปน โอกาสมากําหนดจดุ เปน แกน โอกาส อปุ สรรค และสรปุ ปจ จยั ภายในมากาํ หนดลงในแกนจุดแข็งจดุ ออน 5. ลากเสนใหผ า นจุดตดั ท้งั 4 จุดเปนรปู ไข 6. ลากเสน ลกู ศรตดั จุดแรเงา หากลกู ศรช้ไี ปทิศทางใดจะบอกสถานภาพ ของหนวยงานน้ัน ดงั ตวั อยา ง ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·Òí ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 41

“จากตารางตัวอยาง ผลวิเคราะหคา คะแนนท่ีไดจะนําไปสูการจดั ทํากราฟ แสดงสถานภาพของหนวยงาน” ตวั อยา ง โอกาส O +3.20 S 0.93 0.80 W จุดแขง็ จดุ ออ น +3.12 -1.26 -1.77 T อปุ สรรค ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 42

ผลจากตวั อยาง จะเห็นวา จดุ แรเงาหรอื จุดสดี าํ หรือจดุ ไขแ ดงพรอม ลูกศรจะปรากฏอยทู างดานโอกาสและจุดแข็ง ซงึ่ ถอื วา เปน Stars แสดงใหเ หน็ วาหนว ยงาน แหง น้มี สี ภาพภายนอก/ภายในเอ้อื และแข็ง คือภายนอกใหการสนบั สนนุ สว นปจจัย ภายในหนว ยงานดีมีประสทิ ธภิ าพมีการรวมมือรวมใจในการทํางาน สงผลใหหนวยงาน ประสบผลสําเรจ็ มคี ุณภาพ เปน ท่ียอมรบั ของคนท่ัวไป ÍÂÒ‹ §äáµç ÒÁ......Á¢Õ ŒÍÊ§Ñ à¡µÇÒ‹ ˹Nj §ҹáË‹§¹ÕéÂѧ ÁäÔ ´ÁŒ ¤Õ ÇÒÁÊÁºÃÙ ³ â´ÂÊ§Ñ à¡µ¨Ò¡Ãٻ䢋·»Õè ÃÒ¡¯ ¨Ð à˹ç ÇÒ‹ ÁäÕ ¢º‹ Ò§ÊÇ‹ ¹ÅÒéí à¢ÒŒ ä»ã¹Ê‹Ç¹¢Í§ Question Marks ,Cash Cows áÅÐ Dogs «Öè§áÊ´§ÇÒ‹ ÂѧÁÕ »¨˜ ¨ÑºҧÍÂÒ‹ §·èÁÕ »Õ Þ˜ ËÒ໹š Í»Ø ÊÃäáÅШ´Ø ÍÍ‹ ¹ÍÂÙ‹ ᵡ‹ çÂ§Ñ à»š¹ÊÇ‹ ¹¹ŒÍ ÊÇ‹ ¹ãËÞ¨‹ Ð´Õ Ë¹Ç‹ §ҹáË‹§¹Õé àÁ×èÍÇàÔ ¤ÃÒÐˏ໚¹ Stars áÅŒÇ Ë¹Ç‹ §ҹá˧‹ ¹éյ͌ § Ã¡Ñ ÉÒʶҹÀÒ¾¢Í§µ¹àͧäÇÍŒ ÂÒ‹ ã˵Œ ¡µÒèí áÅе͌ § ¾ÅÔ¡ÇԡĵãÔ ËàŒ »¹š âÍ¡ÒÊáÅСÒí ¨Ñ´/Å´¨´Ø ÍÍ‹ ¹·èÕÂѧ¤§ÁÕ ÍÂÙã‹ ËËŒ Á´ä» áÅŒÇ˹Nj §ҹáË‹§¹¹éÑ ¨Ð໹š ˹‹Ç§ҹ ·àèÕ »¹š àÅÔÈä´ŒÁҵðҹÁÊÕ ÁÃö¹ÐÊÙ§

แบบที่ 2 รปู แบบ การวิเคราะห 5 ดาน เปน การวิเคราะหท ่ีไมย ุงยากซบั ซอ นมากนกั โดยเนนที่สถานศึกษา เปน หลักตามแบบการจดั ทําแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา ตามกฎกระทรวง วาดวยระบบ หลกั เกณฑแ ละวธิ ีการประกันคณุ ภาพสถานศึกษา พ.ศ.2553 ที่มงุ เนน 5 ดาน ประกอบดว ย 1) ดา นผเู รยี น 2) ดา นการจัดการศึกษา 3) ดานมาตรการสงเสริม การจดั การศึกษา 4) ดานอตั ลกั ษณ และ 5) ดานการเสริมสรา งสงั คมแหงการเรยี นรู Åͧ´Ù µÇÑ ÍÂÒ‹ § ¡ÒÃÇàÔ ¤ÃÒÐˏ SWOT 5 ´ŒÒ¹ ¢ÒŒ §Å‹Ò§...¡Ñ¹àÅÂ¹Ð¤ÃºÑ ดา นที่ 1 ดา นผูเรียน จุดเดน/จดุ แขง็ -ผเู รียนทกุ คนมสี ขุ ภาพกาย สขุ ภาพจิตดี มวี นิ ยั ประหยัดและซือ่ สตั ย จุดดอย/จดุ ออน หรือจดุ ทีค่ วรพฒั นา -ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียน 5 สาระวชิ าหลกั ชัน้ ป.6 ตํา่ กวา เกณฑก ําหนด ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 44

ดา นที่ 2 ดานการจัดการศึกษา จุดเดน /จุดแขง็ - ครูทุกคนจบระดบั ปรญิ ญาตรี และสอนตรงเอกวชิ า - ครทู ุกคนประพฤตติ นเปน แบบอยางที่ดี - ผบู รหิ ารมคี ุณธรรม จริยธรรมเปนแบบอยางท่ีดี จุดดอ ย/จดุ ออนหรือจดุ ที่ควรพัฒนา - ครจู ัดการเรียนการสอนท่เี นน ผูเรียนเปนสาํ คัญ คอ นขา งนอ ย - ผบู รหิ ารควรเปนผูน าํ ทางวิชาการเพ่ิมขึน้ ดานที่ 3 ดา นมาตรการสง เสริมการจดั การศกึ ษา จดุ เดน /จุดแข็ง - สถานศกึ ษาจดั โครงการพัฒนาการอา นและการเขยี นของผเู รียนได สง ผลใหน กั เรียนอา นออกเขียนได รอยละ 95 - สถานศึกษาจดั กจิ กรรมยอดนักอานสงผลใหผ เู รยี นมนี สิ ัยรกั การอา น รอ ยละ 100 จุดดอย/จุดออนหรือจุดทีค่ วรพัฒนา - สถานศกึ ษาจดั โครงการยกระดบั ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ยงั ไมบ รรลเุ ปา หมาย ¤‹Ù Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 45

ดา นที่ 4 ดานอตั ลกั ษณของสถานศึกษา จดุ เดน /จุดแข็ง - ผูเรียนมีความสามารถดา นการคิดแกปญหาอยางเปนระบบ - ผูเรยี นรา เรงิ แจมใส - ครทู กุ คนมีความโอบออมอารี - ผบู ริหารมีความเปนประชาธิปไตย - กรรมการสถานศึกษาและบคุ ลากรในสถานศึกษามีวินัยและให ความรวมมอื ในการบริหารจัดการศึกษาของสถานศึกษาตามบทบาท หนาทีค่ รบถว น จุดดอ ย/จุดออน หรือจุดที่ควรพฒั นา - ผูเรยี นไมสามารถใชภ าษาของอาเซยี นในการสอื่ สารไดตามเกณฑ - ผเู รยี นสวนใหญใ ชค าํ พดู ไมส ภุ าพและไมไพเราะ ดา นที่ 5 ดานสรา งสังคมแหงการเรียนรู โอกาส - ชุมชนมเี อกลกั ษณ ขนบธรรมเนียมประเพณที เ่ี ดนชัด อุปสรรค - ชมุ ชนมสี ว นรว มในการบรหิ ารจดั การศกึ ษาคอ นขา งนอย - สถานศกึ ษาสวนใหญใ ชแ หลงเรียนรูภายนอกไมคุมคา ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 46

àËç¹ÀÒ¾áÅÇŒ ãªä‹ ËÁ¤ÃºÑ ...¡ÒÃÇÔà¤ÃÒÐˏ SWOT ÁËÕ ÅÒÂÃٻẺ ´§Ñ ¹¹Ñé àÃÒ¤ÇÃàÅÍ× ¡ãËàŒ ËÁÒÐÊÁ ¡ºÑ ͧ¤¡ âͧàÃÒãËÁŒ Ò¡·èÕÊ´Ø ËÃÍ× à¡Ô´»ÃÐ⪹ÁÒ¡ ·ÊèÕ ´Ø µÒÁÃÐÂÐàÇÅÒ·èàÕ Íé×͵‹Í¡ÒÃÇÔà¤ÃÒÐË´ ÇŒ ¤ÃѺ.. ¤‹Ð..àÁÍ×è ÇÔà¤ÃÒÐˏ SWOT áÅлÃÐàÁ¹Ô ʶҹÀÒ¾ ¢Í§Ë¹‹Ç§ҹàÃÒáÅŒÇâ´Â¹Òí ¨´Ø à´¹‹ /¨´Ø ᢧç ä»Ê§‹ àÊÃÔÁ¾²Ñ ¹ÒáÅйÒí ¨´Ø ·¤Õè Çþ²Ñ ¹Ò/¨´Ø ÍÍ‹ ¹ ÇÒ‹ Á´Õ ŒÒ¹ã´ºÒŒ §..¹Òí ä»»ÃºÑ »Ã§Ø á¡Œä¢ÀÒÂ㵌 ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ ·èàÕ »¹š âÍ¡ÒÊáÅÐÍ»Ø ÊÃä ãˤŒ ú¶ŒÇ¹ã¹ÃÙ»¢Í§¡ÒáÒí ˹´¡ÃÍºÂ·Ø ¸ÈÒʵÏ Ê¡‹Ù Òû¯ºÔ µÑ Ե͋ ä» ¤Ð‹ ... ¤Ù‹ Á× Í . . ÇÔ ¸Õ ÇÔ à ¤ Ã Ò Ð Ë S W O T á Å Ð ¨Ñ ´ ·íÒ ¡ Ã Í º ÂØ · ¸ È Ò Ê µ Ï ¡ Ò Ã ¢Ñ º à ¤ Åè× Í ¹ ¹ â  º Ò Â 47