แผนปฏิบัติการ ปี 2565 สำนักงาน กศน.จังหวัดสมุทรปราการ

คำนำ แผนปฏิบัติการประจำปงบประมาณ พ.ศ.2565 ของสำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดสมุทรปราการ เปนแผนปฏิบัติการท่ีจัดทำขึ้น เพ่ือใชเปนแนวทางในการ ปฏิบัติงานของสำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดสมุทรปราการ และสถานศึกษาในสังกัด ตลอดจนบคุ ลากรในสังกัด รวมทั้งภาคีเครือขาย ไดมีความรู ความเขาใจตรงกันในการ ปฏิบัติงาน และมีความชัดเจนในนโยบายและจุดเนนการดำเนินงาน โดยจัดทำขึ้นใหสอดคลองกับยุทธศาสตร นโยบายของรัฐบาล นโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ นโยบายของจังหวัดสมุทรปราการ ตลอดจนนโยบาย และจดุ เนนการดำเนินงานของสำนักงานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั สำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดสมุทรปราการ หวังเปนอยางย่ิงวาแผนปฏิบัติการ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2565 จะเปนแนวทางในการปฏิบัติงานใหผูเก่ียวของ นำไปปฏิบัติไดอยางถูกตอง ชัดเจน มีประสิทธิภาพ และภาคีเครือขายสามารถนำไปประยุกตใชในการปฏิบัติ ไดอ ยางเหมาะสมตอไป สำนกั งาน กศน.จงั หวดั สมุทรปราการ

สารบญั คำนำ หนา สวนที่ 1 ความสอดคลง กับแผน 3 ระดบั ตามมตคิ ณะรัฐมนตรี เมอ่ื วนั ที่ 4 ธันวาคม 2564 1 1.1 แผนระดับที่ 1 ยทุ ธศาสตรช าติ (พ.ศ. 2561 – 2580) 1 1.2 แผนระดบั ท่ี 2 เฉพาะที่เกยี่ วของ 4 1.3 แผนระดบั ที่ 3 24 สว นท่ี 2 ขอ มลู พ้นื ฐาน 44 2.1 ประวัตจิ ังหวดั สมุ ทรปราการ 44 46 ตราประจำจังหวัด 46 ตนไมประจำจังหวัด 46 ดอกไมประจำจังหวัด 47 คำขวัญประจำจังหวัด 48 ลักษณะทางกายภาพ 50 การแบงเขตการปกครอง 53 2.2 ทิศทางการดำเนินงาน สำนักงาน กศน.จังหวดั สมุทรปราการ 54 ทำเนยี บผูบริหาร 55 โครงสรา งบริหารจัดการ 56 ผูบรหิ ารสำนักงาน กศน.จังหวัดสมุทรปราการและสถานศึกษาในสังกดั 59 ตารางแสดงจำนวนบุคลากรในสงั กัดสำนักงาน กศน.จังหวดั สมทุ รปราการ 60 สว นที่ 3 การวเิ คราะหสภาพแวดลอมของของสำนกั งาน กศน. (SWOT Analysis) 64 สว นที่ 4 ทศิ ทางการดำเนินงานของสำนักงาน กศน.จงั หวดั สมุทรปราการ 64 ปรัชญา 44 วสิ ัยทัศน 65 อตั ลักษณ 65 เอกลักษณ 65 คา นิยมองคกร 66 พันธกิจ 66 เปาประสงค 68 ตวั ชีว้ ัดและคาเปา หมาย 72 แนวทางการพัฒนาภายใตป ระเด็นยทุ ธศาสตร 72 ประเด็นยุทธศาสตรที่ 1 สง เสรมิ การจดั การศกึ ษาเพอ่ื เสรมิ สรา งความเปน พลเมือง 72 นโยบายและจุดเนน การดําเนินงาน สํานักงานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศยั ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 1. ดานการจัดการเรยี นรูค ณุ ภาพ

สารบญั หนา การศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้นั พน้ื ฐาน 73 การศกึ ษาตอ เนอื่ ง 74 การบริหารจดั การ 75 ประเด็นยุทธศาสตรท่ี 2 พฒั นากระบวนการเรียนรใู นศตวรรษที่ 21 ใหผูเรียนมี 81 ความรู มที ักษะ มสี มรรถนะ และความสามารถในการแขงขนั นโยบายและจุดเนน การดําเนนิ งาน สาํ นกั งานสงเสรมิ การศกึ ษานอกระบบ 82 และการศึกษาตามอัธยาศยั ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2565 2. ดานการสรา งสมรรถนะและทักษะคุณภาพ การสง เสรมิ การรูหนงั สือ 83 การศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาข้นั พื้นฐาน 83 โครงการสำคัญตามแผนงาน (พ.ร.บ. งบประมาณรายจา ยประจำป) 85 การบริหารจัดการ 87 ประเดน็ ยุทธศาสตรท่ี 3 เสริมสรางโอกาสทางการศกึ ษา และการเรยี นรูตลอดชวี ิต 89 ความรู มีทักษะ มสี มรรถนะ และความสามารถในการแขงขนั นโยบายและจดุ เนนการดําเนนิ งาน สาํ นักงานสงเสริมการศกึ ษานอกระบบ 89 และการศึกษาตามอัธยาศยั ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2565 3. ดานองคก ร สถานศกึ ษา และแหลงเรยี นรูคณุ ภาพ การศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน 90 การศกึ ษาตอ เนอ่ื ง 90 การศกึ ษาตามอธั ยาศัย 91 โครงการสำคัญตามแผนงาน (พ.ร.บ. งบประมาณรายจายประจำป) 93 การบรหิ ารจดั การ 93 ประเดน็ ยุทธศาสตรท่ี 4 สนบั สนนุ การพฒั นาระบบบรหิ ารจัดการศึกษาใหม ีประสิทธภิ าพ 95 ความรู มีทักษะ มสี มรรถนะ และความสามารถในการแขงขนั นโยบายและจดุ เนนการดาํ เนนิ งาน สํานกั งานสง เสริมการศึกษานอกระบบ 95 และการศึกษาตามอัธยาศยั ประจาํ ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 4. ดานการพฒั นาคณุ ภาพ การบริหารจัดการ 96

สว นท่ี 1 ความสอดคลอ งกับแผน 3 ระดับ ตามมตคิ ณะรัฐมนตรี เม่ือวันที่ 4 ธนั วาคม 2564 1.1 แผนระดับที่ 1 ยทุ ธศาสตรชาติ (พ.ศ. 2561 – 2580) คณะกรรมการจัดทำยุทธศาสตรชาติไดดำเนินการจัดทำยุทธศาสตรชาติ (พ.ศ. 2561-2580) เพื่อใชเปนกรอบแนวทางการพัฒนาประเทศในระยะ 20 ป โดยกำหนดวิสัยทัศน เปาหมายและ ยทุ ธศาสตร ดงั นี้ วิสัยทัศน “ประเทศไทยมีความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เปนประเทศพัฒนาแลวดวยการ พัฒนาตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” หรอื เปนคติพจนป ระจำชาตวิ า “ม่ันคง มงั่ คัง่ ย่งั ยืน” มี 6 ยทุ ธศาสตร ซ่ึงเกยี่ วขอ งกับภารกิจของกระทรวงศึกษาธิการ 6 ยทุ ธศาสตร ดังนี้ 1. ยทุ ธศาสตรชาติดานความม่นั คง มเี ปาหมายการพฒั นาที่สำคญั คอื ประเทศชาตมิ ั่นคง ประชาชนมีความสุข เนนการบริหารจัดการสภาวะแวดลอมของประเทศใหมีความมั่นคง ปลอดภัย เอกราช อธิปไตยและมีความสงบเรียบรอยในทุกระดับตั้งแตระดับชาติ สังคม ชุมชน มุงเนนการพัฒนา คน เครื่องมือ เทคโนโลยี และระบบฐานขอมูลขนาดใหญ ใหมีความพรอมสามารถรับมือกับภัยคุกคาม และภัยพิบัติไดทุกรูปแบบ และทุกระดับความรุนแรง ควบคูไปกับการปองกันและแกไขปญหา ดานความม่ันคงทม่ี ีอยใู นปจ จบุ ัน และทีอ่ าจจะเกิดข้นึ ในอนาคต ใชกลไกการแกไขปญหาแบบบูรณาการ ทั้งกับสวน ราชการ ภาคเอกชน ประชาสังคม และองคกรที่ไมใชรัฐ รวมถึงประเทศเพื่อนบานและมิตร ประเทศ ทั่วโลกบนพื้นฐานของหลักธรรมาภิบาล เพื่อเอื้ออำนวยประโยชนตอการดำเนินการของ ยุทธศาสตรชาติ ดา นอ่นื ๆ ใหสามารถขับเคล่ือนไปไดต ามทศิ ทางและเปา หมายที่กำหนด 2. ยุทธศาสตรชาติดานการสรางความสามารถในการแขงขัน มีเปาหมายการพัฒนา ทีม่ งุ เนน การยกระดับศักยภาพของประเทศในหลากหลายมติ ิ บนพนื้ ฐานแนวคิด 3 ประการ ไดแ ก 1) “ตอ ยอดอดตี ” โดยมองกลบั ไปท่ีรำกเหง้ำทางเศรษฐกจิ อัตลักษณ วัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิต และจุดเดนทางทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย รวมทั้งความไดเปรียบเชิงเปรียบเทียบ ของประเทศในดานอืน่ ๆ นำมาประยุกตผสมผสานกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมเพือ่ ใหสอดรับกับบรบิ ท ของเศรษฐกิจและสงั คมโลกสมยั ใหม 2) “ปรับปจจุบัน” เพื่อปูทางสูอนาคตผานการพัฒนาโครงสรางพื้นฐานของประเทศ ในมติ ิตา ง ๆ ทง้ั โครงขายระบบคมนาคมและขนสง โครงสรา งพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร เทคโนโลยีและดิจิทัล และการปรบั สภาพแวดลอ มใหเออ้ื ตอ การพัฒนาอตุ สาหกรรมและบริการอนาคต 3) “สรางคุณคาใหมในอนาคต” ดวยการเพิ่มศักยภาพของผูประกอบการ พัฒนาคนรุนใหม รวมถึงปรับรูปแบบธุรกิจเพื่อตอบสนองตอความตองการของตลาด ผสมผสานกับยุทธศาสตร ที่รองรับอนาคต บนพื้นฐานของการตอยอดอดีตและปรับปจจุบัน พรอมทั้งการสงเสริมและสนับสนุน จากภาครัฐใหประเทศไทยสามารถสรางฐานรายไดและการจางงานใหม ขยายโอกาสทางการคา และการลงทุนในเวทีโลกควบคูไปกับการยกระดับรายไดและการกินดีอยูดี รวมถึงการเพิ่มขึ้นของ คนชั้นกลางและลดความเหลื่อมลำ้ ของคนในประเทศไดในคราวเดยี วกนั 3. ยทุ ธศาสตรชาติดานการพัฒนาและเสริมสรางศักยภาพทรัพยากรมนุษย มีเปาหมาย การพัฒนาที่สำคัญเพื่อพัฒนาคนในทุกมิติและในทุกชวงวัยใหเปนคนดี เกง และมีคุณภาพโดยคนไทย มีความพรอมทั้งกาย ใจ สติปญญา มีพัฒนาการที่ดีรอบดานและมีสุขภาวะที่ดีในทุกชวงวัย มีจิตสาธารณะ รับผิดชอบตอสังคมและผูอื่น มัธยัสถ อดออม โอบออมอารี มีวินัย รักษาศีลธรรม แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [1]

และเปนพลเมืองดีของชาติ มีหลักคิดที่ถูกตอง มีทักษะที่จำเปนในศตวรรษที่ 21 มีทักษะสื่อสาร ภาษาอังกฤษและภาษาที่ 3 และอนุรักษภาษาทองถิ่น มีนิสัยรักการเรียนรูและการพัฒนาตนเองอยาง ตอเนื่องตลอดชีวิตสูการเปนคนไทย ที่มีทักษะสูง เปนนวัตกร นักคิด ผูประกอบการ เกษตรกรยุคใหม และอนื่ ๆ โดยมสี มั มาชีพตามความถนดั ของตนเอง 4. ยุทธศาสตรชาติดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม มีเปาหมาย การพัฒนาที่สำคัญที่ใหความสำคัญการดึงเอาพลังของภาคสวนตาง ๆ ทั้งภาคเอกชน ประชาสังคม ชุมชน ทองถิ่น มารวมขับเคลื่อนโดยการสนับสนุนการรวมตัวของประชาชน ในการรวมคิดรวมทำ เพื่อสวนรวม การกระจายอำนาจและความรับผิดชอบไปสูกลไกบริหารราชการแผนดินในระดับทองถ่ิน การเสริมสรางความเขมแข็งของชุมชนในการจัดการตนเอง และการเตรียมความพรอมของประชากร ไทยทั้งในมิติ สุขภาพ เศรษฐกิจ สังคม และสภาพแวดลอมใหเปนประชากรที่มีคุณภาพสามารถ พึ่งตนเองและทำประโยชนแกครอบครัว ชุมชน และสังคมใหนานที่สุด โดยรัฐใหหลักประกันการเขาถงึ บริการและสวัสดิการทม่ี คี ณุ ภาพอยา งเปน ธรรมและทว่ั ถงึ 5. ยุทธศาสตรชาติดานการสรางการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม มีเปาหมายการพัฒนาที่สำคัญเพื่อนำไปสูการบรรลุเปาหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนในทุกมิติ ทั้งมิติ ดา น สังคม เศรษฐกจิ ส่ิงแวดลอ ม ธรรมาภบิ าล และความเปน หนุ สวนความรว มมือระหวางกันทัง้ ภายใน และภายนอกประเทศอยางบูรณาการ ใชพื้นที่เปนตัวตั้งในการกำหนดกลยุทธและแผนงาน และการให ทุกฝายที่เกี่ยวของไดเขามามีสวนรวมในแบบทางตรงใหมากที่สุดเทาที่จะเปนไปไดโดยเปนการ ดำเนินการบนพื้นฐานการเติบโตรวมกัน ไมวาจะเปนทางเศรษฐกิจ สิ่งแวดลอม และคุณภาพชีวิต โดยใหความสำคัญกับการสรา งสมดุลทงั้ 3 ดาน อนั จะนำไปสคู วามยงั่ ยนื เพื่อคนรนุ ตอไปอยางแทจริง 6. ยุทธศาสตรชาติดานการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภาครัฐ มีเปาหมายการพัฒนาที่สำคัญเพื่อปรับเปลี่ยนภาครัฐที่ยึดหลัก “ภาครัฐของประชาชนเพื่อประชาชน และประโยชนสวนรวม” แผนภาพ 1 ระดับแผนตามมติคณะรัฐมนตรี วันที่ 4 ธนั วาคม 2660 แผนภาพ 2 วิสยั ทศั น์และเป้าหมายการพฒั นาประเทศตามยทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปี แผนปฏบิ ัตกิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [2]

แผนภาพ 2 วสิ ัยทัศนแ ละเปาหมายการพัฒนาประเทศตามยทุ ธศาสตรชาติ 20 ป แผนภาพ 3 ความเชือ่ มโยงยุทธศาสตรชาตสิ แู ผนแมบ ทภายใตย ุทธศาสตรช าติ 23 ประเดน็ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [3]

แผนภาพ 4 สาระสำคญั ของแผนการปฏิรูปประเทศ (ฉบับปรบั ปรงุ ) ดานการศึกษา 1.2 แผนระดบั ที่ 2 เฉพาะที่เก่ยี วของ 1.2.1 แผนแมบทภายใตย ุทธศาสตรชาติ (พ.ศ. 2561 – 2580) ประเดน็ (1) ความมนคง แผนยอยการรกั ษาความสงบภายในประเทศ แนวทางการพัฒนาที่ 2 เสริมสรางความมั่นคงของสถาบันหลักของชาติ ภายใต การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข โดยปลูกฝงและสราง ความตระหนักรูถึงความสำคัญของสถาบันหลักของชาติ รณรงคเสริมสรางความรักและภาคภูมิใจ ในความเปนคนไทยและชาติไทยผานทางกลไกตาง ๆ รวมถึงการศึกษาประวัติศาสตรในเชิงสรางสรรค นอมนำและเผยแพรศาสตรพระราชา หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง รวมถึงแนวทางพระราชดำริ ตาง ๆ ใหเกิดความเขาใจอยางถองแท และนำไปประยุกตปฏิบัติใชอยางกวางขวางจัดกิจกรรม เฉลิมพระเกียรติและพระราชกรณียกจิ อยางสม่ำเสมอ ประเด็น (10) การปรับเปลีย่ นคา นิยมและวฒั นธรรม มุงเนนใหสถาบันทางสังคมรวมปลูกฝงคานิยมวัฒนธรรมที่พึงประสงค บูรณาการ รวมระหวางภาคตี าง ๆ อาทิครอบครัว ชุมชน ศาสนา การศึกษา สื่อ ภาคเอกชน และภาคประชาสงั คม ในการหลอหลอมคนไทยใหมีคุณธรรม จริยธรรม ในลักษณะท่ีเปนวิถีการดำเนินชีวิต โดยวางรากฐาน การพัฒนาคนใหมีความสมบูรณ เริ่มตั้งแตการพัฒนาคนใหมีสุขภาพกายและใจที่ดี บนพื้นฐานของการ มีสวนรวมของสถาบันสังคมและวัฒนธรรมที่เขมแข็ง ทั้งครอบครัว ชุมชน ศาสนา การศึกษา ส่ือ และภาคเอกชน โดยมีแผนยอยทเี่ ก่ยี วของ ดงั นี้ แผนยอยการปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรม คานิยม และการเสริมสรางจิตสาธารณะ และการเปน พลเมืองท่ีดี โดยมีแนวทางการพัฒนา แผนปฏิบัตกิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [4]

แนวทางการพัฒนาที่ 2 บูรณาการเรื่องความซื่อสัตย วินัย คุณธรรม จริยธรรม และดานสิ่งแวดลอม ในการจัดการเรียนการสอนในและนอกสถานศึกษา จัดใหมีการเรียนการสอน ตามพระราชดำริและปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสถานศึกษา จัดใหมีการเรียนรูทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมของชาติ และภูมิปญญาทองถิ่นรวมทั้งการตระหนักรู และการมีสวนรวม ดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ มใหร องรับการเปลี่ยนแปลงท้งั ในประเทศและตางประเทศ แนวทางการพัฒนาที่ 4 ปลูกฝงคานิยมและวัฒนธรรมโดยใชชุมชนเปนฐานอนุรักษ พัฒนาและสืบสานมรดกทางศิลปะและวัฒนธรรมและภูมิปญญาทองถิ่น ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอม รณรงคสงเสริมความเปนไทยในระดับทองถิ่นและชุมชน จัดใหมีพื้นที่มรดก ทางวัฒนธรรมของพน้ื ที่สงเสรมิ ชมุ ชนใหเปน ฐานการสรา งวถิ ชี วี ติ พอเพียง แนวทางการพัฒนาที่ 5 การสงเสริมใหคนไทยมีจิตสาธารณะและมีความรับผิดชอบ ตอสวนรวม สรางจิตสาธารณะและจิตอาสาโดยใชประโยชนจากความกาวหนาทางดานเทคโนโลยี สารสนเทศ การสื่อสาร เพื่อรับผิดชอบตอสวนรวม สรางเสริมผูนำการเปลี่ยนแปลงและตนแบบที่ดี ทั้งระดับบุคคลและองคกร โดยการยกยองผูนำที่มีจิตสาธารณะและจิตอาสาและมีความรับผิดชอบ ตอสังคม สงเสริมสนับสนุนใหมีกลไกการดำเนินงานในการสรางเสริมการพัฒนาจิตสาธารณะ และจติ อาสา เพ่ือสังคมและสว นรวมโดยสง เสริมและสนบั สนุนองคก รสาธารณะที่ไมหวังผลประโยชน ประเดน็ (11) การพัฒนาศกั ยภาพคนตลอดชวงชีวิต จำเปนตองมุงเนนการสรางสภาพแวดลอมที่เอื้อตอการพัฒนาและเสริมสราง ศักยภาพมนุษย สรางความอยูดีมีสุขของครอบครัวไทยซึ่งเปนหนวยที่ยอยที่สุดเพื่อใหสามารถเปนพลัง ในการขับเคลื่อนชวยเหลือสังคม พัฒนาและยกระดับคนในทุกมิติและในทุกชวงวัยใหเปนทรัพยากร มนุษยที่ดี เกง และมีคุณภาพพรอมขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศไปขางหนาไดอยางเต็มศักยภาพ ซึ่ง “คนไทยในอนาคตจะตองมคี วามพรอมทัง้ กาย ใจ สตปิ ญ ญา มพี ฒั นาการที่ดีรอบดานและมีสุขภาวะ ที่ดีในทุกชว งวัย มีจิตสาธารณะ รบั ผดิ ชอบตอสงั คมและผอู ื่น มธั ยัสถ อดออม โอบออมอารี มีวินัย รักษา ศีลธรรม และเปนพลเมืองดีของชาติมีหลักคิดที่ถูกตอง มีทักษะที่จำเปนในโลกอนาคต สามารถใช ภาษาไทยไดดี มีทักษะสื่อสารภาษาอังกฤษและภาษาที่ 3 รวมทั้งอนุรักษภาษาทองถิ่น มีนิสัยรัก การเรียนรูและการพัฒนาตนเองอยางตอเนื่องตลอดชีวิตสูการเปนคนไทยที่มีทักษะสูง เปนนักพัฒนา เทคโนโลยีระดับสูงและนวัตกร นักคิด ผูประกอบการ เกษตรกรยุคใหมและอื่น ๆ โดยมีสัมมาชีพ ตามความถนัดของตนเอง” แผนยอยเพ่ือพัฒนาและยกระดับทรัพยากรมนุษยในทุกมิตแิ ละในทุกชวงวัย ใหเ ต็มศกั ยภาพและเหมาะสม ทีเ่ ก่ียวขอ งดา นการศึกษา ดังนี้ แผนยอ ยการสรา งสภาพแวดลอมทเี่ อื้อตอการพัฒนาและเสริมสรา งศกั ยภาพมนุษย โดยมีแนวทางการพฒั นา แนวทางการพัฒนาที่ 1 สรางความอยูดีมีสุขของครอบครัวไทย สรางครอบครัว ท่เี หมาะสมกับโลกในศตวรรษที่ 21 โดยสงเสริมความรูในการวางแผนชีวิตที่เหมาะสมกับคานิยมของคน รุนใหมและการจัดกิจกรรมที่เหมาะสมบนฐานความรูทางวิชาการ ตั้งแตชวงตั้งครรภและถึงชวงอายุ ตาง ๆ พัฒนาทักษะชีวิตและการเรียนรู การทำงานและการดำรงชีวิตอยางมีคุณภาพของประชากร แตละชวงวัย รวมถึงการใหทุกภาคสวนในสังคมเขามามีสวนรวม พรอมทั้งการพัฒนาสภาพแวดลอม ทเ่ี ออ้ื ตอการสรางครอบครัวอบอุนเขมแข็ง โดยเนน การสงเสริมการเก้ือกลู กันของคนทุกวัยในครอบครัว ในการดูแลสมาชิกในครอบครัว การสงเสริมนโยบายการสรางความสมดุลระหวางชีวิตและการทำงาน การสงเสริมสนับสนุนภาคเอกชน สถานประกอบการจัดบริการที่สงเสริมและพัฒนาทรัพยากรมนุษย และสนบั สนุนครอบครัวในการเลีย้ งดบู ุตรและการดแู ลผูสงู อายุ การสนบั สนนุ ควบคูก บั การปฏริ ูปส่อื ให แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [5]

มีบทบาทในเชิงสรางสรรคในการใหความรูตอการพัฒนาและเสริมสรางความเขมแข็งครอบครัว โดยที่จะตองมีระบบการจัดการที่อยูอาศัยสำหรับครอบครัวที่เอื้อตอการดำรงชีวิตครอบครัว สงเสริม พัฒนาการเด็กและมีความปลอดภัยมีระบบสนับสนุนในการดูแลเด็กและครอบครัวในชุมชนที่มีคณุ ภาพ มาตรฐาน รวมทั้งมีระบบสนับสนุนในการทำงานที่เอื้อตอครอบครัวที่ทุกภาคสวนการพัฒนาสนับสนุน การจัดสวัสดิการและการสง เสริมคุณภาพชีวิตทีด่ ีในการทำงานที่สมดลุ ระหวางชีวิตการทำงานและชีวิต ครอบครวั แนวทางการพัฒนาที่ 2 สงเสรมิ บทบาทการมสี วนรวมของภาครฐั ภาคเอกชน องคกร ปกครองสวนทองถิ่น ครอบครัว และชุมชนในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย ปลูกฝงและพัฒนาทักษะ นอกหองเรียน สรางกระบวนการเรียนรูและพัฒนาทักษะของประชากรใหสอดคลองกับ ความเปลี่ยนแปลงของโลกในอนาคต สรางความตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาตนเองและ การมีสวนรวมในการแกปญหาและพัฒนาสังคม รวมทั้งสนับสนุนดานวิชาการและสรางนวัตกรรม ที่สนับสนุนการพัฒนาและเสริมสรางศักยภาพคน เพื่อใหองคกรเครือขายชุมชนมีความเขมแข็งและ มีกลไกการพัฒนาระดับพื้นที่ที่ประชาชน ชุมชน องคกรภาครัฐ ภาคเอกชนมีสวนรวมในการพัฒนา เฝา ระวงั และตดิ ตามการดำเนินงานสง ผลใหการพฒั นาทรัพยากรมนุษยมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ไดอ ยา งเปนรูปธรรม การปลูกฝงและพัฒนาทกั ษะนอกหองเรยี น โดยเนนใหพ อแมมีวัฒนธรรมท่ีปลูกฝง ใหลูกเพิ่มพูนทักษะการเรียนรูชีวิต ดนตรี กีฬา ศิลปะ รวมทั้งสงเสริมใหทุกภาคสวนเปดพื้นที่ แหงการเรยี นรู และจดั กระบวนการเรียนรูทหี่ ลากหลายและเหมาะสม เอ้อื แกครอบครวั ทุกลักษณะ แนวทางการพัฒนาที่ 3 พัฒนาระบบฐานขอมูลเพื่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษยที่มี ความเชื่อมโยงและบูรณาการขอมูลดานการพัฒนาทรัพยากรมนุษยระหวางภาคีการพัฒนาตาง ๆ โดยการเช่อื มโยงขอ มูลทเ่ี กีย่ วกับการศกึ ษา การพัฒนาตนเอง สุขภาพ และการพัฒนาอาชีพในตลอดชวง ชีวิต เพื่อเสริมและสรางศักยภาพของการดำเนินงานการพัฒนาทรัพยากรมนุษยตามพันธกิจ ของแตละหนว ยงานใหมคี วามเขมแขง็ และตอบโจทยป ระเทศ เปนฐานขอมูลการพัฒนาทรัพยากรมนุษย ของประเทศไทยทมี่ ีประสิทธภิ าพและประสิทธผิ ล สามารถประเมนิ จุดออน จดุ แขง็ และศักยภาพบุคคล ของประเทศ นำไปสูการตัดสินใจระดับนโยบายและปฏิบัติเพื่อพัฒนาคนไทยอยางมีทิศทางและ สอดคลองกับการพฒั นาประเทศไทยในอนาคต รวมถงึ ขอ มลู ท่ีสนับสนุนการผลิตกำลังแรงงานท่ีมีทักษะ ตรงตอความตองการของตลาดงานในอนาคต และใชประกอบการตัดสินใจในการศึกษาตอ มีธนาคาร คลังสมองเพื่อรวบรวมผูสูงอายุที่มีความรู ประสบการณและทักษะเพื่อถายทอดความรู ประสบการณ และทักษะใหเ กิดประโยชนตอประเทศชาติ แผนยอยการพัฒนาเด็กตั้งแตชวงการตั้งครรภจนถึงปฐมวัย โดยมีแนวทาง การพฒั นา ดังน้ี แนวทางการพฒั นาที่ 1 จัดใหม ีการเตรียมความพรอ มทง้ั สขุ ภาวะ เจตคติ ความรู และ ทักษะใหแกพอแมกอนการตั้งครรภ พรอมทั้งสงเสริมอนามัยแมและเด็กตั้งแตเริ่มตั้งครรภ รวมทั้งกำหนดมาตรการสรางความสมดุลระหวางชีวิตและการทำงานใหพอแมสามารถเลี้ยงดูบุตร ไดดวยตนเอง ทั้งการจูงใจใหสถานประกอบการจัดใหมีการจางงานที่ยืดหยุน รณรงคใหผูชายตระหนัก และมีสว นรว มในการทำหนาทใ่ี นบานและดูแลบุตรมากข้นึ แนวทางการพัฒนาที่ 2 จัดใหมีการพัฒนาเด็กปฐมวัยใหมีสุขภาวะที่ดีและสมวัย โดยสงเสริมและสนับสนุนใหโรงพยาบาลทุกระดับและหนวยงานที่เกี่ยวของดำเนินงานตามมาตรฐาน งานอนามัยแมและเด็กสูมาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ตลอดจนสงเสริมและสนับสนุน การเลย้ี งลกู ดว ยนมแมแ ละสารอาหารที่จำเปนตอสมองเด็ก แผนปฏิบัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [6]

แนวทางการพัฒนาที่ 3 จัดใหมีการพัฒนาเด็กปฐมวัยใหมีพัฒนาการสมรรถนะ และ คุณลักษณะที่ดีที่สมวัยทุกดาน โดยการพัฒนาหลักสูตรการสอนและปรับปรุงสถานพัฒนาเด็ก ปฐมวยั ใหม ี คุณภาพตามมาตรฐานท่เี นนการพัฒนาทักษะสำคัญดานตาง ๆ อาทิ ทักษะทางสมอง ทกั ษะ ดานความคิด ความจำ ทักษะการควบคุมอารมณ ทักษะการวางแผนและการจัดระบบ ทักษะการรูจัก ประเมินตนเองควบคูกับการยกระดับบุคลากรในสถานพัฒนาเด็กปฐมวัย ใหมีความพรอมทั้งทักษะ ความรู จริยธรรม และความเปนมืออาชีพ ตลอดจนผลักดันใหมีกฎหมายการพัฒนาเด็กปฐมวัย ใหครอบคลุมทั้งการพัฒนา ทักษะ การเรียนรูเนนการเตรียมความพรอมเขาสูระบบการศึกษา การพัฒนาสุขภาพอนามัยใหมีพัฒนาการที่สมวัยและการเตรียมทักษะการอยูในสังคมใหมีพัฒนาการ อยางรอบดาน แผนยอยการพัฒนาชวงวัยเรียน/วยั รนุ โดยมีแนวทางการพัฒนา ดังน้ี แนวทางการพัฒนาที่ 1 จัดใหมีการพัฒนาทักษะที่สอดรับกับทักษะในศตวรรษที่ 21 โดยเฉพาะทักษะดานการคิดวิเคราะห สังเคราะห ความสามารถในการแกปญหาที่ซับซอน ความคิด สรางสรรคก ารทำงานรวมกบั ผอู ่นื แนวทางการพัฒนาที่ 2 จัดใหมีการพัฒนาทักษะดานภาษา ศิลปะ และความสามารถ ในการใชเทคโนโลยีที่สอดคลอ งกับความสามารถ ความถนัดและความสนใจ แนวทางการพัฒนาที่ 3 จัดใหมีการพัฒนาทักษะในการวางแผนชีวิตและวางแผน การเงนิ ตลอดจนทักษะที่เช่อื มตอ กบั โลกการทำงาน แนวทางการพัฒนาที่ 4 จัดใหมีพัฒนาทักษะอาชีพที่สอดคลองกับความตองการ ของประเทศ การบมเพาะการเปนนักคิด นักนวัตกร และการเปนผูประกอบการใหม รวมทั้งทักษะชีวติ ที่สามารถอยรู วมและทำงานภายใตสงั คมท่ีเปน พหวุ ฒั นธรรม แนวทางการพัฒนาที่ 5 สงเสริมและสนับสนุนระบบบริการสุขภาพและอนามัย ที่เชื่อมตอกันระหวางระบบสาธารณสุขกับโรงเรียนหรือสถานศึกษา เพื่อเสริมสรางศักยภาพดาน ความฉลาดทางเชาวนปญญาและความฉลาดทางอารมณ ตลอดจนภูมิคุมกันดานตาง ๆ ในการดำเนิน ชีวิตของกลมุ วัยเรยี น/วยั รนุ แผนยอ ยการพฒั นาและยกระดบั ศกั ยภาพวยั แรงงาน มีแนวทางการพฒั นา ดังนี้ แนวทางการพัฒนาที่ 1 ยกระดับศักยภาพ ทักษะและสมรรถนะของคนในชวงวัย ทำงานใหมีคุณภาพมาตรฐานสอดคลองกับความสามารถเฉพาะบุคคลและความตองการของตลาดงาน รวมทง้ั เทคโนโลยีสมัยใหม เพอ่ื สรางความเขม แขง็ เศรษฐกิจและผลติ ภาพเพ่มิ ขน้ึ ใหกบั ประเทศ แนวทางการพัฒนาท่ี 3 สงเสริมและสนับสนุนการพัฒนาทักษะแรงงานฝมือใหเปน ผูประกอบการใหม และสามารถพัฒนาตอยอดความรูในการสรางสรรคงานใหม ๆ และมีโอกาสและ ทางเลอื กทำงานและสรา งงาน ประเดน็ (12) การพัฒนาการเรยี นรู เนนทั้งการแกไขปญหาในปจจุบัน และการเสริมสรางและยกระดับการพัฒนา การศึกษาและการเรียนรูทั้งการศึกษาในระบบ นอกระบบและการเรียนรูตลอดชีวิต โดยการพัฒนา ระบบการเรียนรูที่ตอบสนองตอการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษที่ 21 มีการออกแบบระบบการเรียนรูใหม การเปลี่ยนบทบาทครู การเพิ่มประสิทธิภาพระบบบริหารจัดการศึกษาและการพัฒนาระบบการเรียนรู ตลอดชีวิตเพื่อพัฒนาผูเรียนใหสามารถกำกับการเรียนรูที่เหมาะสมกับตนเองไดอยางตอเนื่องแมจะ ออกจากระบบการศึกษาแลว ควบคูกับการสงเสริมการพฒั นาคนไทยตามพหุปญญาใหเ ตม็ ตามศักยภาพ รวมถึงการสรางเสริมศักยภาพผูมีความสามารถพิเศษใหสามารถตอยอดการประกอบอาชีพได อยางม่ันคง โดยประกอบดว ย 2 แผนยอ ย ดังนี้ แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [7]

แผนยอยการปฏิรปู กระบวนการเรียนรูทตี่ อบสนองตอการเปล่ียนแปลงในศตวรรษที่ 21 แนวทางการพัฒนาที่ 1 ปรับเปลี่ยนระบบการเรียนรูสำหรับศตวรรษที่ 21 ประกอบดวย 4 แนวทางยอย ไดแก (1) พัฒนากระบวนการเรียนรูในทุกระดับชั้น ตั้งแตปฐมวัยจนถึงอุดมศึกษา ทใ่ี ชฐานความรแู ละระบบคิดในลักษณะสหวิทยาการ มีการวจิ ยั และพฒั นาหลักสตู รแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐานที่เปนหลักสูตรฐานสมรรถนะใหไดมาตรฐานกับหลักสูตรในระบบการศึกษาชั้นนำที่ไดรับ การยอมรับในระดับนานาชาติอยางตอเนื่อง โดยมีการจัดทำรายงานประจำปที่เปดเผยตอสาธารณะ เกี่ยวกับการนิเทศ การติดตามประเมินผลและการปรับปรุงหลักสูตรฐานสมรรถนะ ปฏิรูปหลักสูตรและ รูปแบบการเรียนการสอนอาชีวศึกษาใหสอดคลองกับกรอบมาตรฐานฝมือแรงงานและมาตรฐานอาชีพ โดยเนนการศึกษาอาชีวศึกษาระบบทวิภาคี และการฝกงานในสถานประกอบการ ปฏิรูปการจัด การศึกษาในระดับอุดมศึกษาโดยเนนการเรียนรูที่ผูกกับงาน เพื่อวางรากฐานใหมีสถาบันอุดมศึกษา ที่สามารถตอบสนองความตองการของประเทศไดในหลากหลายมิติ ทั้งในดานการผลิตกำลังคน ที่มีสมรรถนะและทักษะในสาขาท่ีเปนทีต่ องการของตลาดการพัฒนาผูประกอบการยุคใหมทีม่ ีศักยภาพ ในการสรางธรุ กิจใหมที่มีใชเทคโนโลยี นวตั กรรม และสามารถไปสูตลาดตางประเทศได รวมถึงมีนักวิจัย และนวัตกรที่สามารถสรางสรรคผลงานวิจัยและนวัตกรรมที่มีคุณภาพ สามารถสงเสริมสนับสนุน การพัฒนาประเทศในดานเศรษฐกจิ และสงั คมเปน อยางดี (2) พัฒนากระบวนการเรียนรูของผูเรียนทุกระดับการศึกษา รวมถึงจัดกิจกรรม เสริมทักษะเพื่อพัฒนาทักษะสำหรับศตวรรษที่ 21 มีการผสมผสานเทคโนโลยีเขากับเนื้อหาและวิธี การสอน โดยใชเทคโนโลยีสนับสนุนทฤษฎีการเรียนรูแบบใหมในการพัฒนาเนื้อหาและทักษะแบบใหม เทคโนโลยีเพื่อการเรียนรูในศตวรรษที่ 21 ควรมีคุณลักษณะที่มีชีวิต มีพลวัต มีปฏิสัมพันธการเชื่อม ตอและมสี วนรวม (3) พัฒนาระบบการเรียนรูเชิงบูรณาการที่เนนการลงมือปฏิบัติ มีการสะทอน ความคิด/ทบทวนไตรตรอง โดยเนนการเรียนการสอนที่เสริมสรางทักษะชีวิตและสามารถนำมาใช ตอยอดในการประกอบอาชพี ไดจริง และ (4) พัฒนาระบบการเรียนรูที่ใหผูเรียนสามารถกำกับการเรียนรูของตนได เพื่อให สามารถนำองคความรูไปใชสรางรายได รวมถึงมีทักษะดานวิชาชีพและทักษะชีวิต โดยใชสื่อผสม อยางหลากหลาย ปรับเปลี่ยนตามความสามารถและระดับของผูเรียน มีเนื้อหาที่ไมยึดติดกับตัวส่ือ เลือกประกอบเนื้อหาไดเอง คนหา แกไข จดบันทึกได เก็บประวัติการเรียนรูอยางเปนระบบ มีระบบ การประเมินผลการเรียนรูที่รวดเร็วและตอเนื่อง โดยผูเรียนมีความรู ทักษะ และสมรรถนะที่เปนท่ี ตองการของตลาดแรงงาน แนวทางการพัฒนาที่ 2 เปลี่ยนโฉมบทบาท “ครู” ใหเปนครูยุคใหม ประกอบดวย 3 แนวทางยอ ย ไดแ ก (1) วางแผนการผลิต พัฒนาและปรับบทบาท “ครู คณาจารยยุคใหม” ใหเปน “ผูอำนวยการการเรียนรู” มีหลักสูตรผลิตครูอาชีวะยคุ ใหมที่สอดคลองกับกรอบมาตรฐานฝมือแรงงาน และ มาตรฐานอาชีพ โดยเนนการเปนผูเชี่ยวชาญและมีประสบการณในการปฏิบัติงานจริงในสถาน ประกอบการในสาขาที่ตนเองสอน (2) ปรับระบบการผลิตและพัฒนาครูตั้งแตการดึงดูด คัดสรร ผูมีความสามารถสูง ใหเขามาเปนครู ปฏิรูประบบการผลิตครูยุคใหมโดยใชหลักสูตรฐานสมรรถนะของวิชาชีพครูที่สามารถ สรางทกั ษะ ในการจัดการเรียนการสอนในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน ท่เี ปน หลักสตู รฐาน แผนปฏิบัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [8]

สมรรถนะและมีครูที่ชำนาญในดานการสอนภาษาอังกฤษและภาษาที่ 3 ที่ไดมาตรฐานในระดับ นานาชาติ ในจำนวนที่เพียงพอตอความตองการของนักเรียน อีกทั้งยังมีระบบการอบรมและเสริม สมรรถนะครูที่ผานการศึกษาในระบบเดิม หรือครูภาษาอังกฤษและภาษาที่ 3 ที่ยังไมผานการประเมิน มาตรฐานในระดบั นานาชาติ (3) สงเสริมสนับสนุนระบบการพัฒนาศักยภาพและสมรรถนะครูอยางตอเนื่อง ครอบคลุมทั้งเงินเดือน สายอาชีพและระบบสนับสนุนอื่น ๆ ปฏิรูประบบการผลิตครูอาชีวะยุคใหม โดยผูที่มีใบประกอบวิชาชีพจะตองเปนผูเชี่ยวชาญและมีประสบการณในการปฏิบัติงานจริงในสถาน ประกอบการในสาขาที่ตนเองสอน มีความรู ทักษะ และสามารถสรางสมรรถนะที่สอดคลองกับ กรอบมาตรฐานฝม อื แรงงานและมาตรฐานอาชีพใหแกผ ูเรยี น และมอี ตั รากำลังเพียงพอตอความตองการ ของสถานศกึ ษา ตามเกณฑม าตรฐานอัตรากำลงั ของสำนกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา (4) พัฒนาระบบเครือขายเทคโนโลยีดิจิทัลและดิจิทัลแฟลตฟอรม สื่อดิจิทัล เพือ่ การศกึ ษาในทกุ ระดับทุกประเภทการศึกษาอยา งทวั่ ถงึ และมปี ระสิทธิภาพ และ (5) พัฒนาโปรแกรมประยุกตหรือสื่อการเรียนรูดิจิทัลที่มีคุณภาพที่นักเรียน นักศึกษา และประชาชนสามารถเขาถึงและใชประโยชนในการเรียนรูและพัฒนาตนเองผานเทคโนโลยี สมัยใหมไ ด แนวทางการพัฒนาที่ 5 สรางระบบการศึกษาเพื่อเปนเลิศทางวิชาการระดับ นานาชาติ ประกอบดว ย 5 แนวทางยอ ย ไดแ ก (1) สงเสริมและพัฒนาศักยภาพสถาบันการศึกษาที่มีความเชี่ยวชาญและ มีความโดดเดนเฉพาะสาขาสูระดับนานาชาติ มีกรอบมาตรฐานฝมือแรงงานและมาตรฐานอาชีพ ที่กำหนดสมรรถนะและทักษะพื้นฐานสำหรับสาขาอาชีพตาง ๆ ที่สอดคลองกับความตองการของ อุตสาหกรรมโดยเฉพาะใน 10 กลุมอุตสาหกรรมเปาหมาย S-curve และ New S-curve เพื่อเปน เครื่องมือในการยืนยัน และพัฒนาสมรรถนะของแรงงานและมีกรอบแนวคิดในการคาดการณอุปสงค แรงงานในอนาคตในสาขาอาชีพตาง ๆ และมีแนวทางทบทวนและปรับปรงุ ใหแ มน ยำมากข้นึ เปน ระยะ (2) สรางเครือขายความรวมมือทางวิชาการและแลกเปลี่ยนนักเรียน นักศึกษา และบุคลากรในระดับนานาชาติ รวมถึงการพฒั นาศนู ยว ิจยั ศูนยฝก อบรม และทดสอบในระดับภมู ิภาค (3) จัดใหม ีการเรยี นรปู ระวตั ศิ าสตรช าติไทยและประวัติศาสตรทองถิ่น (4) จัดใหมีการเรียนรูประวัติศาสตร ประเพณี วัฒนธรรมของไทยและพัฒนาการ ของประเทศเพ่ือนบา นในสถานศึกษาและสำหรับประชาชน และ (5) สงเสริมสนับสนุนการแลกเปลี่ยนเรียนรูของเด็ก เยาวชนและนักเรียน กับประเทศเพอื่ นบา นในภมู ภิ าคเอเชยี อาคเนย แผนยอ ยการตระหนักถึงพหุปญ ญาของมนุษยท่ีหลากหลาย แนวทางการพัฒนาที่ 1 พัฒนาและสงเสริมพหุปญญา โดยพัฒนาระบบบริหาร จดั การกลไกการคดั กรองและการสงตอเพ่ือสง เสรมิ การพฒั นาคนไทยตามพหุปญญาใหเต็มตามศักยภาพ สงเสริมสนับสนุนครอบครัวในการเสริมสรางความสามารถพิเศษตามความถนัดและศักยภาพ ทั้งดาน กีฬา ภาษาและวรรณกรรม สุนทรียศิลป สงเสริมสนับสนุนระบบสถานศึกษาและสภาพแวดลอม ที่เอื้อตอการสรางและพัฒนาเด็กและเยาวชนที่มีความสามารถพิเศษบนฐานพหุปญญา และสงเสริม สนับสนุนมาตรการจูงใจแกภาคเอกชน และสื่อในการมีสวนรวมและผลักดันใหผูมีความสามารถพิเศษ มีบทบาทเดนในระดับนานาชาติ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [9]

แนวทางการพัฒนาที่ 2 สรางเสนทางอาชีพ สภาพแวดลอมการทำงาน และระบบสนับสนนุ ที่เหมาะสมสำหรบั ผูมีความสามารถพเิ ศษ โดยจดั ใหมีโครงสรา งพื้นฐานและระบบ สนับสนุนเพื่อผูมีความสามารถพิเศษไดสรางความเขมแข็งและตอยอดได จัดใหมีกลไกการทำงาน ในลักษณะการรวมตัวของกลุมผูมีความสามารถพิเศษในหลากสาขาวิชา เพื่อรวมนักวิจัยและ นกั เทคโนโลยชี ั้นแนวหนา เพอ่ื พัฒนาตอยอดงานวจิ ยั เพ่อื ตอบโจทยการพฒั นาประเทศสรางความรวมมือ และเชื่อมตอสถาบันวิจัยชั้นนำทั่วโลก เพื่อสรางความเขมแข็งใหนักวิจัยความสามารถสูงของไทย ใหมีศักยภาพสงู ยงิ่ ขึ้น ประเด็น (21) การตอ ตานการทุจริตและประพฤตมิ ชิ อบ แผนยอ ยการปอ งกันการทุจริตและประพฤตมิ ิชอบ แนวทางการพัฒนาที่ 1 ปลูกและปลุกจิตสำนึกการเปนพลเมืองที่ดี มีวัฒนธรรม สุจริต และการปลูกฝงและหลอหลอมวัฒนธรรมในกลุมเด็กและเยาวชนทุกชวงวัย ทุกระดับ มุงเนน การปรับ พฤติกรรม “คน” โดยการ “ปลูก” และ “ปลุก” จิตสำนึกความเปนพลเมืองที่ดี มีวัฒนธรรม สุจริต สามารถแยกแยะไดวาสิ่งใดเปนประโยชนสวนตน สิ่งใดเปนประโยชนสวนรวม มีความละอาย ตอการกระทำความผิด ไมเพิกเฉยอดทนตอการทุจริตและเขามามีสวนรวมในการตอตานการทุจริต ทุกรูปแบบ รวมถึงการสงเสริมการสรางวัฒนธรรมและคานิยมสุจริตในระดับชุมชนเพื่อนำไปสู การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมคานิยมที่ยึดประโยชนสาธารณะมากกวาประโยชนสวนตน และตอตาน การทุจริตและประพฤติมิชอบในทุกรูปแบบ โดยเฉพาะการสงเสริมวัฒนธรรมสุจริตผานหลักสูตร การศึกษาภาคบังคับที่เด็กไทยทุกคนตองเรียนทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ ตั้งแตระดับปฐมวัยจนถึง ระดับอุดมศึกษาเพื่อปฏิรูป “พลเมืองไทยในอนาคต” ใหมีความเปนพลเมืองเต็มขั้น สามารถทำหนาท่ี ความเปนพลเมืองที่ดี มีจิตสำนึกยึดมั่นในความซื่อสัตยสุจริต มีความรับผิดชอบตอสวนรวมมีระเบียบ วินยั และเคารพกฎหมาย แนวทางการพัฒนาที่ 2 สงเสริมการปฏิบัติหนาที่ของขาราชการและเจาหนาที่ ของรัฐใหมีความใสสะอาด ปราศจากพฤติกรรมที่สอไปในทางทุจริต โดยการปฏิบัติหนาที่ราชการอยาง เปดเผย โปรงใส ถูกตองเปนธรรม ไมคดโกง รูจักแยกแยะเร่ืองสวนตัวออกจากหนา ที่การงาน การสราง ธรรมาภิบาลในการบริหารงาน ตลอดจนการสรางจิตสำนึกและคานิยมในการตอตานการทุจริต ใหแ กบคุ ลากรขององคกร โดยการสนบั สนนุ ใหขา ราชการและเจา หนาท่รี ัฐเขามามสี ว นรว มเปนเครือขาย ตอตานการทุจริตในหนวยงานภาครัฐ เพื่อสงเสริมการมีสวนรวมในการเฝาระวัง สอดสอง ติดตาม พฤติกรรมเสี่ยงและแจงเบาะแส เพื่อสกัดกั้นมิใหเกิดการทุจริตประพฤติมิชอบไดโดยมีมาตรการ สนบั สนุนและคุม ครองผูแจงเบาะแส 1.2.2 แผนปฏริ ูปประเทศดา นการศึกษา แผนการปฏิรูปประเทศดานการศึกษา ฉบับปรับปรุงการปฏิรูปประเทศ ดานการศึกษามีเปาหมายเพื่อใหผูเรียนทุกกลุมวัยไดรับการศึกษาที่มีคุณภาพตามมาตรฐาน มีทักษะ จำเปนของโลกอนาคต และเปนพลเมืองที่รูสิทธิและหนาที่มีความรับผิดชอบ มีจิตสาธารณะ ตลอดจน มีความรักความภาคภูมิใจในความเปนไทย ขอใหทุกภาคสวนที่เกี่ยวของรวมแรงรวมใจ เพื่อรวมพัฒนา การศึกษาไทยไปดวยกัน ทั้งนี้มุงเนนกิจกรรมปฏิรูปที่จะสงผลใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของ ภาคการศึกษาทีจ่ ะกอ ใหเกดิ ประโยชนต อผูเรียน ประชาชนอยางมนี ยั สำคัญ 5 กจิ กรรม แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [10]

1. การสรางโอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษา ตั้งแตระดับปฐมวัย โดยพัฒนาเคร่ืองมือและระบบบรู ณาการทำงาน สนับสนุนนวัตกรรมการปองกนั แกไขปญหาเด็กเยาวชน ออกจากระบบการศึกษาตั้งแตระดับปฐมวัย สนับสนุนกลไกการดำเนินงานในระดับพื้นที่และตนสังกัด รวมทง้ั ติดตามความคืบหนา และระดมการมสี วนรวมของสงั คม 2. การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนสูการเรียนรูฐานสมรรถนะ เพื่อตอบสนองการเปล่ียนแปลงในศตวรรษที่ 21 โดยมีขั้นตอนและวธิ กี ารดำเนินงาน คือ ปรับหลักสูตร การพัฒนาครูใหมีศักยภาพในการออกแบบการเรียนรู ปรับปรุงระบบการวัดประเมินผล สงเสริมการ มีสวนรว มในการจัดการศกึ ษา ประเมนิ ผลการดำเนินงานและขยายผลตอไป 3. การปฏิรูปกลไกและระบบการผลิตพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา ใหมีคุณภาพมาตรฐาน โดยมีขั้นตอนและวิธีการดำเนินงาน คือ ม.ตน สายสามัญและสายอาชีวศึกษา ใหม ีคณุ ภาพ ประสทิ ธิภาพ และมคี วามกา วหนา ในการประกอบอาชีพ 4. การจัดการศึกษาระบบทวิภาคีและระบบอื่น ๆ ที่เนนการฝกปฏิบัติอยาง เต็ม รูปแบบ นำไปสูการจางงานและการสรางงาน มีขั้นตอนและวิธีการดำเนินงาน คือ จัดทำมาตรการ สราง แรงจูงใจใหผูเรียนระดับ ม.ตน ใหสนใจศึกษาตอสายวิชาชีพ พัฒนาระบบความรวมมือ ระบบ จัดการบริหารจัดการอาชีวศึกษาทวิภาคีเชิงพื้นที่ และการคัดกรองสถานประกอบการที่มีคุณภาพ มาตรฐาน สรางความรวมมือกับผูประกอบการและสถาบันอุดมศึกษาที่มีศักยภาพเฉพาะดาน เนน การฝก ปฏิบัติและตดิ ตามความคืบหนา ในการดำเนินการ 5. การปฏิรูปบทบาทการวิจัยและระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษา เพื่อสนับสนุนการพัฒนาประเทศไทยออกจากกับดักรายไดปานกลางอยางยั่งยืน มีขั้นตอนและวิธีการ ดำเนินงาน คือ สารวจและวเิ คราะหส ภาพสถานการณปจจุบัน และกำลงั การผลิตของสถาบันอุดมศึกษา การประชุมอธิการบดีแหงประเทศไทย (ทปอ.) และหนวยงานที่เกี่ยวของรวมกันยกรางแผนการปฏิรูป ระบบการวิจัยในสถาบันอุดมศึกษา จัดทำแผนปฏิรูประบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษารวมถึง หนวยงานภายในติดตามและประเมินผล 1.2.3 แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมแหงชาติ ฉบับท่ี 13 (พ.ศ. 2566 - 2570) สาระของกรอบแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 13 มีเปาหมายเพือ่ พลิกโฉมประเทศไทย สูเศรษฐกิจสรางคุณคา สังคมเดินหนาอยางยั่งยืนโดยสิ่งที่ตองทำ คือ การเปลี่ยนผานประเทศ หรอื การ transform ประเทศใน 4 ดานหลัก ไดแ ก 1. การเปลี่ยนผานจากเศรษฐกิจฐานทรัพยากร ไปสูเศรษฐกิจฐานนวัตกรรม และองคความรู หรอื การมุงสูเศรษฐกิจมลู คา สูงท่ีเปน มิตรตอสง่ิ แวดลอม ซงึ่ มีเปาหมายใหเศรษฐกิจไทย มีความสามารถในการแขงขันสูง บนพื้นฐานของการสรางมูลคาเพิ่มจากการพัฒนาตอยอดและใช ประโยชนจากองคความรู ความคิดสรางสรรค เทคโนโลยีและนวัตกรรม พรอมกับการลดผลกระทบ ตอ ส่งิ แวดลอ ม และใชท รัพยากรธรรมชาตอิ ยางมีประสิทธภิ าพ 2. การเปลี่ยนผานจากสังคมที่มีเพียงบางกลุมที่เขาถึงโอกาสไปสูสังคม ทมี่ โี อกาสสำหรับทุกคนและทุกพ้ืนท่ี หรอื การสรา งสงั คมแหงโอกาสและความเสมอภาค โดยทุกกลุมคน มีโอกาสในการเลื่อนสถานะทางเศรษฐกิจและสังคมอยางเต็มศักยภาพ ไดรับความคุมครองทางสังคม ทีเ่ พียงพอ มสี วนรวมและไดรับประโยชนจ ากการเจรญิ เติบโตทางเศรษฐกิจอยา งเสมอภาค และประเทศ มคี วามเหลอื่ มลำ้ ลดลงท้ังในเชิงธุรกจิ พน้ื ท่ี รายได และความมงั่ ค่งั แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [11]

3. การเปลี่ยนผานจากการผลิตและการบริโภคที่ทำลายสิ่งแวดลอมไปสูวิถี ชีวิตที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอมและมีความปลอดภัยหรือการเสริมสรางวิถีชีวิตที่ยั่งยืน โดยทุกภาคสวน ในสังคมมีรูปแบบการดำเนินชีวิตและกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เอื้อใหเกิดความยั่งยืนตอสิ่งแวดลอม พรอมท้ังสามารถรบั มือและมภี มู คิ มุ กันจากสภาพแวดลอมท่ีเปล่ยี นแปลงไป 4. การเปลี่ยนผานจากกำลังคนทักษะต่ำและภาครัฐที่ล้ำสมัย ไปสูกำลังคน และภาครฐั ท่มี สี มรรถนะสูง เพื่อเอือ้ ตอการเปลี่ยนผานประเทศไปสูการเปน เศรษฐกจิ สรางคุณคา สังคม เดินหนาอยา งย่ังยืน ภายใตองคประกอบในแตละดานจะมีการกำหนด \"หมุดหมาย\" ซึ่งเปนการ กำหนดสิง่ ทป่ี ระเทศไทยปรารถนาจะ “เปน ” มุง หวังจะ “มี” หรือตองการจะ “ขจดั ” ในชวงระยะเวลา 5 ป ของแผนพัฒนาฯ ฉบบั ท่ี 13 เพือ่ ใหก ารขับเคลื่อนเปาหมายการพฒั นามีทิศทางท่ชี ดั เจนและเกิดผล อยา งเปน รูปธรรม จำนวน 13 หมุดหมาย คอื หมุดหมาย ขอบเขต (1) ไทยเปนประเทศ • ภาคการเกษตรของไทยไดรับการปรับโครงสรางใหเปน ภาคการผลติ ชั้นนำดานสินคาเกษตร แ ล ะ อ า ห า ร แ ป ร รู ป ที่มีผลตอบแทนสูง ผานการยกระดับผลิตภาพ การพัฒนาคุณภาพ มลู คา สูง ของผลผลิต และการปรับเปลี่ยนประเภทของการผลิตจากการผลิต ที่มีมูลคาเพิ่มต่ำ ไปสูการผลิตที่มีมูลคาเพิ่มสูง สอดคลองกับ ศักยภาพของพื้นที่และความตองการของตลาด โดยสงเสริม การประยุกตใชเทคโนโลยแี ละภูมิปญญาในการผลิต และการพัฒนา ศักยภาพของเกษตรกร ดวยการสนับสนุนขอมูลและองคความรู ท่ีจำเปน รวมทัง้ การสนับสนนุ การดำเนนิ งานของสถาบันเกษตรกร • เกษตรกรสามารถเขาถึงชองทางการตลาดสินคาเกษตรที่ หลากหลาย อาทิ การขายตรงใหกับผูคาปลีกหรือผูส ง ออก การขาย สินคาผานชองทางออนไลน การทองเที่ยวเชิงเกษตรกรรมและการ ทำเกษตรพันธสญั ญากับผูแปรรปู • โครงสรางพื้นฐานที่มีความสำคัญตอภาคการเกษตรและเกษตร แปรรูปไดรับการพัฒนาใหเพียงพอตอความตองการและ มีประสทิ ธภิ าพ อาทิ แหลง นำ้ เพอื่ การเกษตรระบบการตรวจรบั รอง แผนปฏิบัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [12]

หมุดหมาย ขอบเขต มาตรฐานผลิตภัณฑการเกษตร และโครงสรางพื้นฐานและสิ่งอำนวย ความสะดวกดา นโลจิสติกสก ารเกษตร • เทคโนโลยีชีวภาพเพื่อแปรรูปและสรางมูลคาเพิ่มใหแกผลผลิตและ วัสดุเหลือใชทางการเกษตรไดรับการวิจัยและพัฒนาอยางตอเนื่อง และมีกลไกการถายทอดเทคโนโลยีที่สงเสริมใหเกิดการนำไปใช ประโยชนใ นเชงิ พาณชิ ย เพ่อื สนับสนนุ การพฒั นาเศรษฐกิจชวี ภาพ (Bioeconomy) (2) ไทยเป็นจุดหมายของ • ประเทศไทยมีภาพลักษณในฐานะจุดหมายปลายทางของ การทองเท่ียวท่ีเนนคุณคา การทองเท่ียวทีเ่ นน คณุ คาและใสใ จในความยง่ั ยืน และความยงั่ ยืน • การทองเที่ยวไทยมีจุดเดนดานการทองเที่ยวรูปแบบเฉพาะ เชน การทองเที่ยวเชิงนิเวศน เชิงเกษตร เชิงการแพทยและการสงเสริม สขุ ภาพ เชงิ อาหารและวัฒนธรรม เชิงธุรกจิ และเชงิ กีฬา • การทองเที่ยวไทยมีกิจกรรมท่ีหลากหลายพรอมทั้งมีบริการที่ได มาตรฐานสากลสามารถเพิ่มมูลคาและดึงดูดนักทองเที่ยวเปาหมาย ทั้งไทยและตา งชาติที่ มคี ุณภาพและมีความเต็มใจจายสูง • แหลงทองเที่ยวไดรับการดูแลรักษาใหมีความยั่งยืนและเนนคุณคา อยางเหมาะสมกับพ้นื ทีผ่ านกระบวนการมสี วนรว มของทุกภาคสวน • รายไดจากการทองเที่ยวมีสัดสวนการกระจายตัวสูเมืองรอง ในทุกภูมิภาค และกระจายตัวสูชุมชนและผูประกอบกำรายยอย ในพื้นที่มากขนึ้ ผา นการเพิม่ มูลคาดว ยการสรา งอตั ลักษณของพื้นที่ อยา งเต็มศกั ยภาพ (3) ไทยเปนฐานการผลิต • อุตสาหกรรมยานยนตของไทยปรับตัวสูการเปนฐานการผลิต ยำ น ย น ต ไ ฟ ฟ ำ ข อ ง ยานยนตไ ฟฟาของอาเซียน อาเซียน • ประเทศไทยมีขีดความสามารถในการแขงขันของอุตสาหกรรม ยานยนตสูง มีการสนับสนุนการลงทุนพัฒนาเทคโนโลยีและ นวัตกรรมที่เกี่ยวของกับยานยนตไฟฟา รวมถึงการพัฒนาทักษะ แรงงานอยา งตอ เนื่อง • หนวยงานที่เกี่ยวของมีมาตรการลดผลกระทบที่ จะมีตอ ผูประกอบการในอุตสาหกรรมยานยนตดั้งเดิมและภาคการผลิตอ่ืน ทเ่ี ก่ียวขอ ง อาทิ เกษตรกรผผู ลิต พชื พลงั งาน • ปริมาณการใชยานยนตไฟฟาภายในประเทศไทยเพิ่มขึ้นในทุก ภาคสว น ท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนท่ัวไป รถโดยสาร แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [13]

หมุดหมาย ขอบเขต สาธารณะในเมอื งหลักปรับสูระบบการขบั เคลือนดว ยพลังงานไฟฟา ทั้งหมด • ประเทศไทยมีสถานีอัดประจุไฟฟาอยางเพียงพอครอบคลุมเสนทาง คมนาคมสำคัญท่ัวประเทศ (4) ไทยเปน ศูนยกลางทาง • อุตสาหกรรมเครื่องมือแพทยและบริการทางการแพทยและสุขภาพ การแพทยและสุขภาพ ที่มีพื้นฐานอยูบนศักยภาพและความไดเปรียบในการแขงขันของ มลู คา สงู ประเทศเปนเครื่องยนตสำคัญที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศไทย โดยมีการลงทุนในงานวิจัยและพัฒนาตอยอดองคความรูและ เทคโนโลยขี น้ั สูงอยางตอ เน่ือง • ประเทศไทยมีชื่อเสียงดานการรักษาโรคเฉพาะทางและบริการ ทางการแพทยขั้นสูง เชน การผาตัดสมอง การผาตัดหัวใจ และ การรักษาโรคมะเร็ง เปนตน รวมถึงเปนจุดหมายปลายทางของ บริการทางการแพทย บริการดานความสวยความงาม และบริการ สงเสรมิ สุขภาวะ • ระบบสาธารณสุขไดรับการพัฒนาคุณภาพและขยายศักยภาพ มีการปรับสู Smart Medical/ Smart Healthcare โดยการนำ เทคโนโลยีมาใชเพื่อรองรับกับการดำรงชีวิตสมัยใหม และเปนปจจัย หนง่ึ ท่ีชว ยสนบั สนนุ ความตองการใชชิ้นสว นอิเล็กทรอนิกสอ จั ฉริยะ • บุคลากรและทรัพยากรดานสาธารณสุขมีการกระจายตัวอยาง เพียงพอและเหมาะสมกับผูรบั บรกิ ารจากท้งั ในและตา งประเทศ (5) ไทยเปนประตูการคา • ประเทศไทยเปนประตูการคา บริการ และการลงทุนที่สำคัญของ ก า ร ล ง ท ุ น แ ล ะ จุ ด อำเชียน โดยมีกฎระเบียบและกระบวนการนำเขาสงออกที่มี ยุทธศาสตรทางโลจิสติกส ประสิทธิภาพ เอื้อตอการดำเนินธุรกิจ ลดตนทุนดานโลจิสติกส และ ท่สี ำคัญของภูมภิ าค เพอื่ เพ่มิ ความไดเปรยี บในการแขงขนั • ประเทศไทยมีการพัฒนาโครงสรางพื้นฐานและสิ่งอำนวย ความสะดวกดานการขนสงสินคาและการคาผานแดน ยกระดับ ระบบการบริหารจัดการโลจิสติกสและการเชื่อมโยงโครงขาย เสน ทางคมนาคมขนสง ในอำเชียนอยา งไรรอยตอ • ประเทศไทยมีนโยบายและมาตรการจูงใจสนับสนุนใหเกิด การขยายตัวดา นการคา และการลงทุน การจัดทำขอตกลงทาง การคาระหวางประเทศ เพือเสริมสรางศักยภาพและเชือมโยง แผนปฏิบัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [14]

หมุดหมาย ขอบเขต ผู ป ร ะ ก อ บ ก า ร ใ น ป ร ะ เ ท ศ ใ ห เ ป็ น ส ว น ห นึ ง ข อ ง ห ว ง โ ซ ก า ร ค า การลงทนุ โลก (Global Value Chains) • ผูประกอบการและแรงงานดานโลจิสติกสของไทยมีองคความรูและ ทักษะที่เหมาะสมสำหรับการใหบริการที่ทันสมัย มีประสิทธิภาพ และคุณภาพสูง มีการประยุกตใชเทคโนโลยีสมัยใหมในการปรับ รปู แบบธรุ กิจที่สอดคลองตอ การเปลยี่ นแปลง และมีศกั ยภาพใน การแขงขันทงั้ ในระดับประเทศและระดบั สากล (6) ไทยเปนฐานการผลิต • ประเทศไทยเปนฐานการผลิตอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะ อิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะ ที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม ดิจิทัลคอนเทนต และเปนผูใหบริการ และบริการดิจิทัลของ ดา นดิจทิ ลั ท่สี ำคัญของอาเซยี น อาเซียน • เทคโนโลยี องคความรู และนวัตกรรม ที่เกี่ยวของกับอุตสาหกรรม อิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะและบริการดานดิจิทัล ทั้งดานซอฟแวรและ การสรางสรรคดิจิทัลคอนเทนต ไดรับการพัฒนาอยางตอ เนือ่ ง ดวย ความรวมมือของภาครัฐ สถาบันการศึกษา และผูประกอบการ พรอมทั้งมีกลไกสนับสนุนใหเกิดการนำเทคโนโลยี องคความรู และ นวตั กรรมท่ีพฒั นาขึ้นไปใชประโยชนใ นเชงิ พาณิชย • ประเทศไทยมีการพัฒนาโครงสรางพื้นฐาน และปจจัยแวดลอม ที่สงเสริมการประกอบธุรกิจดานดิจิทัล อาทิ อินเทอรเน็ตความเร็ว สูง แรงงานที่มีทักษะสอดคลองกับความตองการ และกฎระเบียบ ที่เทา ทันการเปลย่ี นแปลงและมีประสิทธภิ าพสงู • ภาครัฐมีระบบเฝาระวังและปองกันการโจมตีทางไซเบอร โดยทุก ภาคสวนมีความตระหนักถึงความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร ประชาชนและผูประกอบการ มีทักษะในการใชเทคโนโลยีดิจทิ ัล ใหเกดิ ประโยชนแ ละปลอดภยั (7) ไทยมี SMEs ท่ี เขมแข็งมีศักยภาพสูง • ประเทศไทยมีระบบนิเวศ (Ecosystem) ที่เหมาะสมตอการเติบโต และสามารถแขงขนั ได ของ SMEs โดยมีการแขงขันทางการคาที่เปดกว้ำงและเปนธรรม ความเหลื่อมล้ำระหวาง SMEs และธุรกิจขนาดใหญ ในการเขาถึง แหลงเงินทุนและนวัตกรรมการเงินทางเลือกที่เหมาะสมองคความรู และเทคโนโลยีท่ีจำเปนรวมถึงตลาดภาครัฐและชองทางตลาดใหม ๆ ลดลง โดยมกี ารสนบั สนุนจากภาครฐั ท่ีตรงกับความตองการ เฉพาะของผูประกอบการ แผนปฏบิ ตั ิการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [15]

หมุดหมาย ขอบเขต • SMEs ไทยมีศักยภาพสูง ขับเคลื่อนดวยเทคโนโลยี องคความรู และ นวัตกรรม โดยเฉพาะในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การพัฒนา รูปแบบธุรกิจ และการเพิ่มมูลคาของสินคาและบริการ ตลอดจน สามารถปรับตัวสูธุรกิจใหมที่มีแนวโนมความตองการมากข้ึน ในอนาคต อาทิ ผลิตภัณฑที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม หรือสินคา และบริการทางสขุ ภาพ • SME ไทยมีบทบาทในภาคการสงออกมากขึ้น สามารถเช่ือมโยงเขาสู หวงโซม ูลคาโลกได โดยเฉพาะในภาคการผลิตและบริการเปาหมาย • วสิ าหกิจชุมชนมีศักยภาพ ผลิตไดและขายเปน สามารถนำอัตลักษณ วัฒนธรรมและภูมิปญญาของชุมชนมาสรางมูลคาเพิ่มใหแกสินคา และบริการ และสามารถสรา งงาน สรางรายไดใหแ กคนในชุมชน • วิสาหกิจเพื่อสังคมขยายตัวและเติบโตอยางตอเนื่อง รวมถึง มีบทบาทมากขึ้นในการพัฒนาชุมชน สังคม และสิ่งแวดลอม อาทิ การสรางการมีสวนรวมและกระจายผลประโยชนจาก การดำเนินธุรกิจไปสูชุมชน การสรางงานในกลุมผูดอยโอกาส และการพัฒนาสินคาและบริการท่เี ปนมิตรตอสิ่งแวดลอ ม (8) ไทยมีพื้นที่และเมือง • พื้นที่และเมืองหลักของภูมิภาคไดรับการพัฒนาเศรษฐกิจอยาง หลักของภูมิภาคที่มคี วาม เตม็ ศักยภาพ มกี ารพฒั นาเมอื งหลักและการเชื่อมโยงพ้นื ทเี่ ศรษฐกิจ เ จ ร ิ ญ ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ในทุกภูมิภาค โดยเฉพาะอยางยิ่งตามแนวระเบียงเศรษฐกิจท้ัง ทันสมัย และน่ำอยู ในระ ดับภายใ นป ร ะ เ ท ศ แ ล ะ ร ะด ับ ภ ูมิ ภ า ค รวมถึ ง ก า ร เช่อื มโยงระหวา ง เมอื งและชนบทโดยรอบ • บริการสาธารณะ โดยเฉพาะอยางยิ่งดานการศึกษา และบริการ สาธารณสุข มีคุณภาพมาตรฐานใกลเคียงกันระหวางพื้นท่ี รวมถึง มีการจัดสรรงบประมาณบุคลากร และทรัพยากรที่สำคัญอื่น ๆ อยางเพียงพอและเหมาะสม • พื้นที่เศรษฐกิจและเมืองหลักทั่วประเทศมีการพัฒนาโครงสราง พื้นฐานอยางทั่วถึง มีประสิทธิภาพ และดำเนินงานไดอยางยั่งยืน โดยเฉพาะอยางยิ่งดานการคมนาคมขนสงในเมือง และระบบ สารสนเทศดิจิทัลที่มีความครอบคลุม สามารถเขาถึงไดเพื่อรองรับ กจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าค และพฒั นาปจจัยดึงดดู การพฒั นา สูภูมิภาค (Pull Factors) อยางตอเนือง พรอมทัง้ มีสิงอำนวย แผนปฏบิ ัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [16]

หมุดหมาย ขอบเขต (9) ไทยมีความยากจน คว ามส ะด ว ก แ ล ะ โ ค ร งส ร า ง พื้นฐ า น ทีจำเ ป็น ตอ กา รดำร ง ชีวิ ต ข อ ง ขามรุน ลดลง และคนไทย ประชาชนใหเปน มติ รกบั สิง่ แวดลอมและยั่งยนื (Eco-living) ทุกคนมีความคุมครอง • องคกรปกครองสวนทองถิ่นมีศักยภาพในการกำกับดูแลและกำหนด ทางสังคมที่เพียงพอ มาตรฐานการใหบริการสาธารณะ ขณะที่ชุมชน สถาบันการศึกษา เหมาะสม และภาคเอกชนในพื้นที่ มีสวนรวมในการออกแบบและขับเคลื่อน การพัฒนาทเ่ี หมาะสมและตอบโจทยค วามตองการของคนในทองที่ ไดอ ยา งแทจ รงิ • คนยากจนขามรุนลดลง จากมาตรการใหความชวยเหลือและแกไข ปญหาแบบมุงเปา และเทคโนโลยสี ารสนเทศทส่ี ามารถระบตุ ัวบุคคล ปญหา และความตองการไดอยา งแมน ยำและมีประสิทธภิ าพ • นโยบายการเงินการคลงั และกฎหมายสามารถสนับสนุนการกระจาย รายได และสรา งความเปนธรรมในสังคมไดอยางมีประสิทธิภาพ • ทุกกลุมคนสามารถเขาถึงเทคโนโลยีดิจทิ ัลไดอ ยางครอบคลุม ทั่วถงึ และมีคุณภาพ โดยเฉพาะในชนบทและพื้นที่ห่ำงไกล เพื่อลด ความเหลื่อมล้ำของโอกาสทางเศรษฐกิจและสังคและระหวาง พื้นที่ (digital divide) • เด็กจากครอบครัวยากจนไดรับการชวยเหลือใหสามารถเขาถึง การศึกษาที่มีคุณภาพโดยเฉพาะการศึกษาในระดับที่สูงกวา การศึกษาภาคบังคับไดอยางเสมอภาค เพื่อเพิ่มโอกาสการเลื่อนช้ัน ทางเศรษฐกิจและสังคมอันจะนำไปสูการลดความเหลื่อมล้ำใน ประชากรรนุ ถัดไป • คนไทยทุกคนมีความคุมครองทางสังคมที่เพียงพอ เหมาะสม สอดคลองกับบริบทความจำเปน บนฐานของความยั่งยืน ทางการคลัง • ระบบประกันสังคมไดรับการพัฒนาทั้งในดานรูปแบบ เงินสมทบ และสิทธิประโยชนใหสอดคลองกับความตองการและลักษณะ การทำงานที่หลากหลาย สามารถจูงใจใหแรงงานนอกระบบเขาสู ระบบ และสรางหลกั ประกนั ใหแกแรงงานในภำวะวกิ ฤตได • ระบบความคุมครองทางสังคมของไทยมีความบูรณาการ เชื่อมโยง กันตั้งแตระดับนโยบาย ฐานขอมูล ระดับปฏิบัติ จนถึงการติดตาม ประมวลผล โดยมีระบบทสี่ ามารถระบชุ ุดสิทธิของความคมุ ครอง ทางสงั คมทีแ่ ตล ะบคุ คล/ครวั เรอื นพงึ ไดรับ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [17]

หมุดหมาย ขอบเขต (10) ไทยมีเศรษฐกิจ • ขยะไดรับการหมุนเวียนกลับไปใชประโยชนในสัดสวนที่สูงขึ้น ผาน หมุนเวียนและสังคม คารบอนตำ่ การปรับปรุงระบบการจัดการ รวมทั้งการแกไขหรือกำหนด (11) ไทยสามารถลด กฎระเบียบท่ีจำเปนเพิ่มเติม อาทิ การกำหนดมาตรการเชิงบังคับ ความเสี่ยง และ สำหรับการคัดแยกขยะต้ังแตตนทาง การมีขอกำหนดดาน การ ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก ภั ย ออกแบบบรรจุภัณฑพลำสติกใหเอื้อตอการรีไซเคิล การพัฒนา ธรรมชาติและการ กลไกในการจัดการซำกผลิตภัณฑเครื่องใชไฟฟาและอุปกรณ เปลี่ยนแปลงสภาพ อิเล็กทรอนิกสอยางเปนระบบ รวมทั้งการแกไขกฎระเบียบที่เปน ภูมอิ ากาศ อุปสรรคตอ การผลติ สนิ คา จากวสั ดุเหลอื ใช • ประเทศไทยมีศักยภาพในการรีไซเคิลน้ำทิ้ง โดยเริ่มจัดทำระบบ ในพื้นที่ที่มีความพรอม อาทิ นิคมอุตสาหกรรม และชุมชน ขนาด ใหญ • พลังงานหมุนเวียนเปนแหลงพลังงานหลักสำหรับการพัฒนากำลัง การผลิตไฟฟาใหมของประเทศ โดยการปรับเปลี่ยนตลาดการซ้ือ ขายไฟฟาไปสูรูปแบบตลาดเสรีเพื่อสงเสริมการผลิตไฟฟา จากพลังงานหมุนเวียนของผูผลิตรายยอยและภาคประชาชน และการปรับปรุงระบบสายสงไฟฟาและการจัดการใหสามารถ รองรับ ไฟฟา ท่ผี ลิตจากพลงั งานทดแทนในสัดสวนที่สูงขนึ้ • การใชง านยานยนตไฟฟามสี ัดสว นที่ สูงข้นึ ทั้งในระบบขนสงมวลชน และยานพำหนะสว นบุคคล • ผลิตภัณฑท่ีมาจากวัสดุเหลือใชและมีการปลอยคารบอนในปริมาณ ต่ำตลอดวงจรชีวิตไดรับการสนับสนุน ทั้งในดานการพัฒนา เทคโนโลยแี ละนวัตกรรมสำหรบั การผลิตและมาตรการทางการเงิน การคลังเพ่ือจูงใจผูบรโิ ภค • พื้นที่ที่ประสบภัยธรรมชาติซ้ำซาก และพื้นที่ที่มีแนวโนมจะเผชิญกับ ผลกระทบที่รุนแรงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ไดรับ การจัดการใหมีความเสี่ยงที่ลดลง ผานการใชมาตรการปองกันภัย ที่ยั่งยืนและมาตรการการปรับตัวที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ และการดำเนนิ ชีวิตของประชาชน • ทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสำคัญตอการปองกันความเสี่ยง และ ผลกระทบจากภัยธรรมชาติและการเปลี่ยนแปลงสภาพ ภูมิอากาศ อาทิ ปาตนน้ำ ปาชายเลน และพื้นที่ชุมน้ำ ไดรับการ อนุรกั ษแ ละฟ้ืนฟูใหอยใู นสภาพดี แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [18]

หมุดหมาย ขอบเขต • เปาหมายดานการลดความเสี่ยงจากภัยธรรมชาติและการลด ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภมู ิอากาศ ไดรับการบูรณาการ เขากับการวางแผนการพัฒนาพื้นท่ี ทั้งการใชประโยชนที่ดิน และ การจดั ทำโครงสรางพ้ืนฐานและสิ่งกอสราง • ระบบการจัดการภัย ทั้งการคาดการณ การเตือนภัย การเผชิญเหตุ และการฟนฟูหลังเกิดภัย ในทุกระดับไดรับการปรับปรุงใหมี ประสทิ ธิภาพและศกั ยภาพท่ีสงู ขนึ้ • ทุกภาคสวนไดรับการพัฒนาขีดความสามารถในการเตรียมพรอม รั บ มื อธรรม ช า ติ แ ล ะ กา ร ป รับ ต ัว เ พ ื่ อ ล ดผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยเฉพาะการมีมาตรการ ชวยเหลือกลุมคนเปราะบาง อาทิ คนยากจน และเกษตรกรที่มี แนวโนมไดรบั ผลกระทบมากกวาประซากรกลุมอื่น (12) ไ ท ย มี ก ำ ล ั ง ค น • ระบบการศึกษาไทยตั้งแตระดับปฐมวัยมีคุณภาพมาตรฐาน สมรรถนะสูง มุงเรียนรู ใกลเคียงกันภายในประเทศและเทียบเทาระดับสากล โดยมุงพัฒนา อยางตอ เน่ือง ตอบโจทย คนใหมีทักษะท่ีจำโลกยุคใหมอยางรอบดาน อาทิ ทักษะดาน การพฒั นาแหง อนาคต ภาษาตา งประเทศ ทักษะดา นดจิ ทิ ลั และทักษะการเปนผปู ระกอบการ รวมถึงทักษะทางสังคม/พฤติกรรม (Soft skills) อาทิ ทักษะการ คิดเชิงวิพากษ ความคิด สรางสรรค ความสามารถในการปรับตัว การ ยอมรับความแตกตาง และการส่อื สารและการทำงานรวมกบั ผูอ่ืน พรอ ม ทงั้ สงเสริมการสรางสังคม แหง การเรยี นรูตลอดชีวติ • ระบบการศึกษาและกลไกที่เกี่ยวเนื่องมีความเหมาะสมและสอดรับ กับศักยภาพของเด็กแตละกลุม ตั้งแตกลุมผูมีความสามารถพิเศษ จนถึงกลุม NEETs (กลุมเด็กและเยาวชนอายุระหวาง 15 - 24 ป ท่ไี มไดเ รยี น ไมไ ดท ำงาน หรือไมไดอ ยใู นระบบฝกอบรมใด ๆ) • สถาบันอุดมศึกษาสามารถปรับบทบาทในการผลิตและพัฒนา กำลังคนใหมีปริมาณและคุณภาพสอดคลองกับความตองการของ ตลาดแรงงาน และสนับสนุนการมุงสูการเปน Hi-Value and Sustainable Thailand รวมถึงมีบทบาทในการพัฒนาทุนมนุษย ในทุกชวงวยั (นอกเหนอื จากวยั เรยี น) แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [19]

หมุดหมาย ขอบเขต (13) ไทยมีภาครัฐทีม่ ี • ระบบการฝกอบรมเพื่อปรับและยกระดับทักษะฝมือแรงงาน สมรรถนะสูง (Reskill / Upskill /New skill) มีคุณภาพ ทันสมัย ไดมาตรฐาน ตอบโจทยความตองการอยางตรงจุด ทุกคนสามารถเขาถึง ไดโดยเฉพาะการฝกอบรมเพ่ือโยกยายแรงงานไปสภู าคการผลิตและ บริการเปาหมายภายใตการสรางเศรษฐกิจมูลคาสูงที่ เปนมิตรตอ สิ่งแวดลอม และสำหรับผูมีความเสี่ยงจากการถูกทดแทนจากระบบ อัตโนมัติ กลุมวยั แรงงานตอนปลาย และผสู ูงอายุ • นโยบายการบริหารจัดการกำลังคนภายใตบริบทสังคมสูงวัยมีความ ชัดเจน และสามารถลดทอนความเสี่ยงในการขาดแคลนกำลัง แรงงาน อาทิ การขยายอายุเกษียณ การยกระดับผลิตภาพแรงงาน ไทย และการดงึ ดดู แรงงานทักษะสงู จากตางประเทศ • ระบบการบริหารจัดการกำลังคนและฐานขอมูลสารสนเทศดาน กำลังคนของประเทศมีความบูรณาการ นำไปสูการออกแบบนโยบาย ท่ีเฉพาะเจำะจง และมปี ระสิทธภิ าพยิ่งขึน้ • สถาบันทางสังคมเอื้อตอการพัฒนาทรัพยากรมนุษย ตั้งแตการ สง เสริมการเล้ยี งดบู ุตร การปฏิรูปสอ่ื และอตุ สาหกรรมบนั เทงิ จนถึง มาตรการทเี่ ออื้ ตอการมีสุขภาพดี มีความตระหนกั ดา นส่งิ แวดลอ ม และมจี ิตสำนกึ ทด่ี ีตอสังคมสวนรวม • การทำงานของภาครัฐมีความบูรณาการและเปนเอกภาพ ตั้งแต ระดับนโยบาย ระดับปฏิบัติ จนถึงการติดตามประเมินผล ทั้งระหวางหนวยงานภาครัฐ ภาครัฐ และเอกชนรวมถึงการ ดำเนนิ งานรว มกบั ภาคีการพัฒนาอื่น ๆ • โครงสรางของหนว ยงานภาครัฐมีความยดื หยุน สามารถปรับเปล่ียน ควบรวม หรือยกเลิกภารกิจใหมีความเหมาะสมและสอดคลองกับ ทิศทางการพัฒนาประเทศ ไดอ ยา งรวดเรว็ และมปี ระสิทธิภาพ • ภาครัฐมีความยั่งยืนทางการคลัง มีความสามารถในการจัดเก็บ รายไดเพิ่มขึ้น และมีการบริหารจัดการรายจายอยางมีประสิทธิภาพ โดยการปรับบทบาทและลดภารกจิ เหลือเพยี งเทา ทจ่ี ำเปน • การบริหารงานภาครัฐและการใหบริการสาธารณะปรับเปลี่ยน สูการเปน รัฐบาลดจิ ิทัลเตม็ รปู แบบ • กฎหมาย ระเบียบ และมาตรการภาครัฐมีความทันสมัย ไมซ ำชอน มกี ารบังคับใชท ่มี ีประสิทธิภาพ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถใน แผนปฏิบตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [20]

หมุดหมาย ขอบเขต ก า ร แ ข ง ขั น แ ล ะ ส นั บ ส นุ น ก า ร พ ลิ ก โ ฉ ม ป ร ะ เ ท ศ ไ ป สู ก า ร เ ป็ น Hi-Value and Sustainable Thailand • ทุกภาคสวน ทั้งภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และภาคประชาชน มีบทบาทในการออกแบบ จัดทำ และขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศ สกู ารเปน Hi-Value and Sustainable Thailand รวมถึงมีบทบาท ในการตดิ ตามตรวจสอบการทำงานของภาครฐั ในทุกระดบั อยางเปน รปู ธรรม ความเชื่อมโยงระหวางยุทธศาสตรการพัฒนาและเสริสรางศักยภาพทรัพยากรณมนุษย กบั ประเดน็ หมุดหมายการพัฒนา มดี งั น้ี 1. การมีกำลังคนสมรรถนะสูง มุงเรียนรูอยางตอเนื่อง และตอบโจทยการพัฒนาแหง อนาคต จะชวยผลิตและพัฒนาคนใหมีทักษะที่สอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษที่ 21 และลดความเสยี่ งในการขาดแคลนแรงงานทักษะสงู ท่ีสอดคลอ งกับความตองการของตลาดแรงงาน 2. การมีพื้นที่และเมืองหลักของภูมิภาคที่มีความเจริญจะชวยขยายโอกาสในการเขาถึง บริการสาธารณะโดยเฉพาะการศึกษาและการฝกอบรมที่มีคุณภาพในระดับพื้นที่มากยิ่งขึ้น ขณะท่ี การมุง พัฒนาระบบการศึกษาการฝกอบรม และกลไกทีเ่ กี่ยวเน่ืองใหม ีคุณภาพ ทนั สมัย และไดม าตรฐาน ใกลเคียงกัน ภายในประเทศและเทียบเทาระดับสากล จะชวยสงเสริมโอกาสในการยกระดับคุณภาพ การศกึ ษาและการฝก อบรม เพือ่ ผลิตและพัฒนากำลงั คนทมี่ สี มรรถนะสูงตอไป 3. การกระจายบริการสาธารณะที่มีคุณภาพรวมถึงการศึกษา ไปยังระดับพื้นที่การตัด วงจรความยากจนขามรุนดวยการสงเสริมใหเด็กจากครอบครัวยากจนสามารถเขาถึงการศึกษา และการพัฒนาระบบการศึกษาและผีกอบรมใหมคี ุณภาพมาตรฐาน ทุกกลุมคนสามารถเขาถงึ ไดจะชวย ลดความเหลอ่ื มลำ้ ในการเขา ถึงการศกึ ษาและการฝกอบรม 4. การปรับบทบาทของสถาบันอุดมศึกษาใหสนับสนุนการพัฒนาทุนมนุษยในทุกชวงวัย การขยายความครอบคลุมของกลไกการพัฒนาระบบการฝกอบรมเพื่อปรับและยกระดับทักษะแรงงาน ใหทุกกลุมคนสามารถเขาถึงได ตลอดจนการพัฒนา Growth Mindset ที่พรอมเรียนรูอยางตอเนื่อง จะชวยสงเสรมิ การสรา งสังคมแหงการเรยี นรตู ลอดชวี ิต 5. การผลิตและพัฒนากำลังคนที่มีสมรรถนะสูง และมีทักษะสอดคลองกับการ เปลีย่ นแปลงในศตวรรษท่ี 21 อยางรอบดาน รวมถงึ การเสริมสรางสถาบันทางสงั คมที่เอ้ือตอการพัฒนา คนใหม ีความตระหนักรูและจติ สำนึกท่ีดีตอสวนรวม จะนำไปสกู ารลดความเส่ยี งในการขาดแคลนทักษะ ทางพฤติกรรม (Soft Skills) และคานิยมวัฒนธรรมที่เหมาะสมสำหรับการใชชีวิตและการทำงาน ในอนาคต 1.2.4 นโยบายและแผนระดับชาตวิ า ดวยความมน่ั คงแหง ชาติ (พ.ศ. 2562 - 2565) นโยบายและแผนระดับชาติวาดว ยความม่ันคงแหงชาติ (พ.ศ. 2562 - 2565) จัดเปนแผน ระดับที่ 2 ตามนัยมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2560 เรื่องแนวทางการเสนอแผนเขาสูการ พิจารณาของคณะรัฐมนตรี รองรับยุทธศาสตรชาติซึ่งจัดเปนแผนระดับที่ 1 ดวย สำหรับการขับเคลื่อน นโยบายและแผนระดับชาตวิ าดว ยความม่ันคงแหง ชาติ (พ.ศ. 2562 - 2565) หนว ยงานทีเ่ กีย่ วของจะได กำหนดยุทธศาสตรหรือแผนดานความมั่นคงเฉพาะเรื่อง หรือกำหนดแผนงานหรือโครงการที่เกี่ยวกับ นโยบายและแผนระดับชาติวาดวยความมั่นคงแหงชาติ เพื่อสนับสนุนและประสานการบูรณาการ แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [21]

การดำเนินงานใหเกิดความเชื่อมโยงและสอดคลองไปในทิศทางเดียวกัน ในอันที่จะสนองตอบตอ ผลประโยชนแหงชาติ วิสัยทัศน “มีเสถียรภาพภายในประเทศมีศักยภาพในการลดภัยขามเขตพรมแดนไทย มบี ทบาทสรา งสรรคใ นภูมภิ าคและประชาคมโลก” แผนระดับชาติวาดวยความมั่นคงแหงชาติ มีเกี่ยวของกับดานการศึกษาที่จะมีสวน ในการสนบั สนุน อาทิเชน 1. การเสริมสรางความมั่นคงของมนุษย สงเสริมใหคนไทยมีความสามัคคี สังคม มีความสงบสุข และประเทศมีการพัฒนาอยางยั่งยืนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง พัฒนาและ เสริมสรางศักยภาพของคน ชุมชน พื้นที่ เพื่อใหมีภูมิคุมกันและมีขีดความสามารถในการเฝาระวัง แจงเตือน ปองกัน และแกไขปญหาความมั่นคงโดยเฉพาะภัยคุกคามรูปแบบใหม ตลอดจน มีความสามารถในการปรับตัวใหทันตอความเปลี่ยนแปลงและความท้ำทำยใหม ๆ ในอนาคต สงเสริม การเรียนรูประวัติศาสตรชาติไทย ปลูกฝงวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่น คานิยมที่ดีงาม ความภูมิใจ ในชาติการจดั การความขัดแยงโดยสันตวิ ิธี โดยการเรียนการสอนท้ังในระบบและนอกระบบสถานศึกษา เพ่อื สนบั สนุนกิจกรรมในดา นความม่ันคง 2. การเสริมสรางความมั่นคงของสถาบันหลักของชาติภายใตการปกครองระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข สงเสริมทุกภาคสวนในสังคมรวมถึงชุมชนไทย ในตางประเทศใหตระหนักรูและเขาใจถึงบทบาทและคุณคาของสถาบันพระมหากษัตริยในฐานะ ศูนยรวมจิตใจของชาติ รวมถึงสรางความเขาใจถึงหลักการเหตุผลและความจำเปนในการพิทักษรักษา สถาบันพระมหากษัตริย นำศาสตรพระราชาและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปประยุกตใช เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน รวมถึงขยายผลตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริและแบบอยาง ที่ทรงวางรากฐานไวพรอมทั้งเผยแพรผลการดำเนินงานใหแพรหลายเปนที่ประจักษทั้งใน และตางประเทศ 3. การสรางความสามัคคีปรองดอง สงเสริมใหประชาชนเกิดความรูสึกเปนสวนหนึ่ง ของชาติ อยูรวมกันอยางสันติสุขมีความรักความภาคภูมิใจในความเปนชาติไทย และเปนสังคม พหุวัฒนธรรมที่เขมแข็ง โดยมีแนวทางหรือการดำเนินการที่สงเสริมที่ดีของสังคมไทย การเคารพ ในศักดิ์ศรีความเปนมนุษย สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาครวมทั้งการยอมรับความคิดความเชื่อ อัตลักษณ วิถชี ีวติ ภาษาและวฒั นธรรมประเพณีทแี่ ตกตางกัน 4. การปองกันและปราบปรามยาเสพติด รณรงคใหเด็ก เยาวชน ผูใชแรงงาน และประชากรกลุมเสี่ยงตระหนักรูถึงโทษของยาเสพติด เพื่อปองกันการเขาไปยุงเกี่ยวกับยาเสพติด โดยอาศัยความรวมมือจากทุกภาคสวนในการเฝาระวังและแกไขปญหายาเสพติดในระดับพื้นที่ โดยใชกลไกประชารัฐผลักดันความรวมมือจากทุกภาคสวนที่เกี่ยวของในการขับเคลื่อนการปองกัน และแกไ ขปญ หายาเสพตดิ 5. การเสริมสรางความมั่นคงของชาติจากภัยทุจริต รณรงคใหความรูแกทุกภาคสวน ถึงภัยทจุ ริตเพ่อื สรา งคา นยิ มตอตา นและปฏิเสธการทจุ ริต 6. การปองกันและแกไขปญหาความมั่นคงทางไซเบอร พัฒนาทรัพยากรมนุษย ความรแู ละความตระหนักรูถึงความสำคญั ของภัยคุกคามความมั่นคงทางไซเบอร 7. การรักษาความมั่นคงดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เสริมสรางให ทุกภาคสวนมีจิตสำนึกและตระหนักถึงสิทธิและหนาที่ในการมีสวนรวมบริหารจัดการ ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอมอยา งมัน่ คงและยั่งยืนตามแนวทางประชารฐั แผนปฏิบตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [22]

ทม่ี า : สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหง ชาติ แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [23]

1.3 แผนระดับท่ี 3 1.3.1 รา งกรอบแผนพฒั นาภาคกลาง พ.ศ. 2566 – 2570 สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ไดกำหนดทิศทางการพัฒนา เชิงพื้นที่ตามศักยภาพภูมิสังคมของแตละภาค โดยยังคงมีวัตถุประสงคและเปาหมายตอเนื่องจากแผน ชวง 5 ปกอนหนานี้ คือ มุงเนนการพัฒนาเชิงพื้นที่และกระจายความเจริญไปสูภ ูมิภาค โดยการเพิ่มขีด ความสามารถในการแขงขัน และลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจสังคม บนพื้นฐานการพัฒนา อยางยั่งยืน โดยคำนึงถึงการเสริมสรางความเข็มแข็งของเศรษฐกิจชุมชนใหสามารถปรับตัวและฟนตัว ไดเ รว็ เพอื่ เปน ฐานรองรบั สถานการณวกิ ฤตติ าง ๆ ไดอยางมัน่ คงตอไป แผนภาพ 6 ทศิ ทางการพฒั นาภาคกลาง ป 2566 - 2570 ที่มา : สำนกั งานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติ ทิศทางการพัฒนาภาค ภาคกลางถือวาเปนหัวใจหลักสำคัญของการพัฒนาประเทศ เพราะเปนพื้นที่ที่เชื่อมโยงกับกรุงเทพฯ ซึ่งเปนเมืองหลวงของประเทศ สงผลใหอิทธิพลของความเปน เมืองและกิจกรรมความเจริญทางเศรษฐกิจจากกรุงเทพฯ แผกระจายไปยังพื้นที่โดยรอบจนเรียกไดวา เปนพื้นที่เดียวกันในทุกดา นกรุงเทพฯ และภาคกลางเปนฐานเศรษฐกิจหลักของประเทศ เปนศูนยกลาง การบริหารราชการ โดยเปนทตี่ ั้งของกระทรวง กรม เปน ศูนยก ลางการบรกิ ารทง้ั ทางดา นการคา การเงิน การขนสงและสุขภาพ รวมทั้งเปนฐานการผลิตเพื่อการสงออกที่สำคัญของประเทศโดยในระยะ แผนพฒั นาฯ ฉบับท่ี 13 ภาคกลาง มงุ พฒั นาเปน “ฐานการผลิตสนิ คา และบริการมลู คา สูง” ที่เติบโตอยางยั่งยืนและกำหนดทิศทางการพัฒนาภาคกลาง (C Direction) ที่ให ความสำคญั กับการพฒั นา HEART โดยใชประโยชนศักยภาพและความพรอมท้ังดานโลจิสติกส การวิจัย และพัฒนาที่เอื้อตอการพัฒนาเทคโนโลยีและสรางนวัตกรรม มาชวยสรางมูลคาเพิ่มใหกับสินคา และบริการ (H: High Value-added Products and Services) และใหความสำคัญกับการพัฒนา จากผูรับจางผลิต ไปสูการผลิตที่เปนเจาของแบรนดที่ใชเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่สามารถออกแบบ และพัฒนาขึ้นเองและสนับสนุนการใหความรูเพื่อพัฒนาคนใหมีทักษะหลากหลายทั้งทางดาน “Technical Skill” โดยเฉพาะการคิดวิเคราะหและการคิดเชิงนวัตกรรม และความคิดเชิงสรางสรรค และความคิดริเริ่มรวมถึง “Human Skill” ที่สามารถเขาใจจิตใจและอารมณของผูอื่นไดและพัฒนา แผนปฏิบัตกิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [24]

ศักยภาพแรงงานใหมี ทักษะใหมที่จำเปนในการทำงานและพัฒนายกระดับทักษะเดิมใหดีขึ้น (E: Education and Training) เพื่อรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมและบริการแหงอนาคต รวมท้ัง นำศักยภาพในดานศิลปะและ ความคิดสรางสรรค (A: Art and Creativity) มาประยุกตใชในการ พฒั นาออกแบบสนิ คา และ บรรจุภัณฑใหมีอัตลักษณเ ฉพาะถิน่ งดงามและมีคุณภาพ เพ่อื สรา งมูลคา เพ่ิม และเพิ่มความหลากหลาย ของผลิตภัณฑ และใหความสำคัญกับการปรับโครงสรางการผลิต (R: Restructuring) โดยการนำ เทคโนโลยีมาปรับใชเพื่อทดแทนการใชแรงงานแบบเขมขน การปรบั เปลีย่ นจากการทำการเกษตรท่ี ไมเหมาะสมไปสูการทำการเกษตรทย่ี ั่งยนื และเนนการพาณิชย อิเล็กทรอนิกสควบคูกับการฟนฟู อนุรักษ และรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม (T: Treatment of Environmental Pollution and Restoring Natural Resources) เพื่อใหเ กิ ด การพฒั นาอยา งยงั่ ยนื กำหนดแนวทางการพัฒนาภาคกลาง เปน 7 ประเดน็ ยทุ ธศาสตร ไดแ ก (1) พัฒนาและยกระดับภาคกลางไปสูการเปนฐานอุตสาหกรรมขั้นสูงที่ใชเทคโนโลยี และนวตั กรรมท่ีสามารถออกแบบและพฒั นาขึน้ เอง (2) พัฒนาและยกระดับภาคกลางไปสูการเปนแหลงเกษตรสมัยใหมและศูนยรวบรวม และกระจายสนิ คา เกษตรของประเทศ (3) พัฒนาแหลงทองเทย่ี วสำคัญและแหลงทอ งเท่ียวชุมชนใหเ ขา สูตลาดทองเทย่ี วคุณภาพ (4) พัฒนาภาคกลางเปน ศนู ยกลางทางการแพทยแ ละสุขภาพมูลคาสูง (5) พฒั นาการผลติ กำลงั คนใหม ีทักษะรองรับอตุ สาหกรรมและบรกิ ารแหงอนาคต (6) พัฒนาเมือง เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนและเมืองชายแดน รวมทั้งพื้นที่ระเบียง เศรษฐกิจพิเศษภาคกลาง – ตะวนั ตก ใหเ ออ้ื ตอ การพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมในอนาคต (7) ฟน ฟูทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละแกไขปญหาสิง่ แวดลอม โดยประเด็นยุทธศาสตรพัฒนาการผลติ กำลงั คนใหมีทักษะรองรับอุตสาหกรรมและบริการ แหงอนาคตมแี นวทางการพฒั นาทีส่ ำคญั (1) ยกระดับคุณภาพมาตรฐานการเรียนการสอนในทุกพื้นที่ใหมีคุณภาพในระดับ มาตรฐานสากลทั้งในระบบและนอกระบบโรงเรียน โดยเฉพาะจังหวัดที่ไมไดตั้งอยูในเขตปริมณฑล ของกรุงเทพฯ เพื่อใหทุกพื้นที่สามารถผลิตบุคลากรที่มีคุณภาพ และลดพฤติกรรมการเลือกเขาศึกษา ในสถาบันการศึกษาในเขตกรงุ เทพฯ และปริมณฑลโดยไมไดคำนึงถึงเร่ืองระยะทางในการเดินทางทำให ตองเสียคาใชจายในการเดินทางและคาที่พัก รวมทั้งทำใหเกิดความแออัดในเขตพื้นที่กรุงเทพฯ และปรมิ ณฑล (2) พัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนใหทันสมัยเพื่อใหสามารถผลิตบุคลากรหรือแรงงาน ไดต รงตามความตองการของพนื้ ท่ี อาทิ ยานยนตไ ฟฟา ในเขตจงั หวัดพระนครศรีอยธุ ยา (3) สนับสนุนเทคโนโลยีทางการศึกษาใหแกสถานศึกษาที่อยูห่ำงไกลความเจริญและมี ความขาดแคลน อาทิ จังหวัดชัยนาทและกาญจนบุรี (4) สงเสริมและสนับสนุนการสรางทักษะใหมที่จำเปนในการทำงานใหสอดคลอง กับความตองการ (ReSkill) ควบคูกับการพัฒนาเพื่อยกระดับทักษะเดิมใหดีขึ้นรองรับการเติบโต ในอนาคต (UpSkill) เพื่อพัฒนาผลิตภาพแรงงานใหสูงขึ้น โดยเฉพาะพื้นที่จังหวัดที่มีความตองการ แรงงานท่ที กั ษะฝม อื สงู อาทิ จังหวดั พระนครศรอี ยุธยา สมุทรปราการและปทุมธานี แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [25]

1.3.2 แผนพฒั นากลมุ จังหวดั / กรุงเทพมหานคร แผนพัฒนากลุมจังหวัดภาคกลางปริมณฑล ฉบับทบทวน (พ.ศ. 2562 – 2265) ไดกำหนดทิศทางการพัฒนากลุมจังหวัด มีเปาหมายการพัฒนา “กลุมจังหวัดอัจฉริยะที่ยั่งยืน (Smart and Sustainability Cluster)” โดยกำหนดประเดน็ การพัฒนา ดงั นี้ ประเด็นที่ 1 พัฒนากระบวนการผลิตภาคเกษตร อุตสาหกรรมและพาณิชยกรรม ดว ยระบบอจั ฉริยะ ประเด็นที่ 2 พัฒนาโครงสรา งพื้นฐาน ระบบโลจิสติกส และระบบปองกันบรรเทำพิบตั ิภัย ประเด็นที่ 3 พัฒนาคุณภาพชวี ิตสูสังคมนา อยู ประเด็นท่ี 4 พฒั นาและสง เสริมการทอ งเทีย่ วเช่ือมโยงวฒั นธรรมท่ีหลากหลาย แผนพัฒนากรุงเทพมหานคร ระยะ 20 ป ระยะที่ 2 (2561-2565) กำหนดวิสัยทัศน กาวขึ้นสูการเปน “มหานครแหงเอเชีย” ในป พ.ศ. 2575 โดย มิติที่ 3.3 การศึกษาสำหรับทุกคน “เมืองกรุงเทพฯ สามารถจัดการศึกษาใหแกเด็กเยาวชนในพื้นที่กรุงเทพฯ อยางทั่วถึง โดยไมแบงแยก ความแตกตางทางสังคมการเมือง วัฒนธรรม และศาสนา และจัดการศึกษาที่มีคุณภาพสามารถพัฒนา ใหเยาวชนในพื้นที่กรุงเทพฯ มีความรูมีจิตสำนึกรักเมืองกรุงเทพฯ หวงแหนและรวมสืบทอดวัฒนธรรม และอัตลักษณของเมืองกรุงเทพฯ มีคุณธรรม มีทักษะในการดำรงชีวิตและประกอบอาชีพสุจริต ” มีเปาหมายที่ 1 การกระจายโอกาสทางการศึกษาอยางเทาเทียมและเสมอภาค มีเปาประสงคเด็ก ที่อาศัยอยูในกรุงเทพมหานครทุกคนจะตองไดรับการศึกษาตามความตองการ โรงเรียนในสังกัด กรุงเทพมหานครทุกแหงสามารถใหบริการการศึกษาสำหรับผูเรียนในกลุมที่มีความตองการพิเศษ เปาหมายที่ 2 การพัฒนาคุณภาพการศึกษา มีเปาประสงค โรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานคร มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นในวิชาหลักจากการทดสอบระดับชาติขั้นพื้นฐานมีคะแนนเฉล่ียเพิม่ ขึ้น คืนครู สูหองเรียน ผูเรียนมีชั่วโมงเขาเรียนครบตามโครงสรางเวลาเรียนของหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และเปาหมายที่ 3 ประชาชนมีโอกาสศึกษาตลอดชีวิตมีเปาประสงค ศกึ ษาและพัฒนาเนื้อหาการเรียนรตู ามอธั ยาศยั ทีส่ อดคลอ งกบั ความตองการของประชาชนแตละชวงวัย และกลุมเปาหมายในพื้นที่กรุงเทพมหานคร พัฒนากระบวนการเรียนรูตามอัธยาศัยที่มีประสิทธิภาพ ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร พัฒนาเครือขายและกลไกการใชประโยชนการเรียนรูตามอัธยาศัย แกประชาชนกลมุ และชวงวัยตาง ๆ 1.3.3 เปาหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) (พ.ศ. 2559-2573) เปาหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs ) เปนวาระ การ พัฒนาภายหลังป 2015 ระยะ 15 ป ( ค.ศ. 2016-2030) ที่ผูนำประเทศสมาชิกสหประชาชาติ จำนวน 193 ประเทศ ไดรวมกันลงนามรับรองพันธะสัญญาทางการเมืองระดับผูนำในเอกสาร “Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development” เพือ่ กำหนดทิศ ทางการพัฒนาที่ยั่งยืนของโลก 15 ปขางหนาเพื่อยืนยันเจตนารมณรวมกันที่จะผลักดัน และขับเคลื่อนการแกไขปญหาความ ยากจนในทุกมิติและทุกรูปแบบ โดยมีเปาหมายหลัก 17 ขอ ครอบคลุม 3 เสาหลักดา นการพฒั นาทีย่ ่งั ยนื แผนปฏิบตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [26]

แผนภาพ 7 เปาหมายการพัฒนาทย่ี ัง่ ยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) คือ เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดลอม รวมทั้งเปนการสานตอภารกิจที่ยังไมบรรลุผลสำเร็จภายใต เปาหมายการพฒั นาแหงสหัสวรรษ (Millennium Development Goals: MDGs) (ค.ศ. 2000-2015) การดำเนินการในสวนของประเทศไทยนั้น สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ และสังคมแหงชาติ (สศช.) ไดรับมอบหมายใหเปนหนวยงานรับผิดชอบหลักในการขับเคลื่อน ในรูปแบบคณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (กพย.) ซึ่งมีนายกรัฐมนตรีเปนประธาน โดยมี ปลัดกระทรวง ผูแทนสวนราชการและหนวยงานตาง ๆ เปนกรรมการและมีการแตงต้ัง คณะอนุกรรมการ 3 คณะภายใต กพย. ไดแก 1) คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเปาหมายการพัฒนา ที่ยั่งยืน 2) คณะอนุกรรมการสงเสริมความเขาใจและประเมินผลการพัฒนาที่ยั่งยืนตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพยี ง และ 3) คณะอนุกรรมการพฒั นาระบบขอมลู สารสนเทศเพื่อสนับสนุนการพัฒนา ที่ยั่งยืนทั้งนี้ กพย. ไดมอบหมายใหกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ไดรับมอบหมายใหเปนหนวยงาน รบั ผดิ ชอบ หลกั ในเปา หมายท่ี 4 สรางหลักประกันวาทุกคนมีการศึกษาที่มคี ุณภาพอยางครอบคลุมและ เทาเทียม และสนับสนุนโอกาสในการเรียนรูตลอดชีวิตซึ่งประกอบดวย 10 เปาประสงค โดยมี 2 เปาประสงคที่ถูก จัดลำดับใหอยูในเปาประสงคการพัฒนาที่ยั่งยืนที่มีสำคัญ 30 ลำดับแรก ไดแ ก เปาประสงคที่ 4.1 สรางหลักประกันวาเด็กหญิงและเด็กชายทุกคนสำเร็จการศึกษา ระดบั ประถมศกึ ษาและมัธยมศึกษาที่มคี ุณภาพ เทาเทียม และไมมีคาใชจ า ยนำไปสผู ลลัพธทางการเรียน ที่มีประสิทธิผลภายในป 2573 เปาประสงคที่ 4.2 สรางหลักประกันวาเด็กหญิงและเด็กชายทุกคนเขาถึงการพัฒนา การดูแลและการจัดการศึกษาระดับกอนประถมศึกษาสำหรับเด็กปฐมวัยที่มีคุณภาพภายในป 2573 เพ่ือใหเดก็ เหลา น้นั มคี วามพรอ มสำหรบั การศึกษาระดบั ประถมศึกษา แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [27]

1.3.4 แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2560-2579 แผนภาพ 8 กรอบแนวคิดแผนการศึกษาแหงชาติ แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2560-2579 เปนแผนที่วางกรอบเปาหมายและทิศทาง การจัดการศึกษาของประเทศ โดยมุงจัดการศกึ ษาใหคนไทยทกุ คนสามารถเขาถึงโอกาสและความเสมอ ภาคในการศึกษาที่มีคุณภาพ พัฒนาระบบการบริหารจัดการศึกษาที่มีประสิทธิภาพ พัฒนาคนใหมี สมรรถนะในการทำงานที่สอดคลองกับความตองการของตลาดแรงงานและการพัฒนาประเทศ แนวคิด การจัดการศึกษาตามแผนการศึกษาแหงชาติ ยึดหลักสำคัญในการจัดการศึกษาประกอบดวย หลักการ จัดการศึกษาเพื่อปวงชน (Education for All) หลักการจัดการศึกษาเพื่อความเทาเทียมและทั่วถึง (Inclusive Education) หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (Sufficiency Economy) และหลักการ มีสวนรวมของสังคม (All For Education) อีกทั้งยึดตามเปาหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs 2030) ประเด็นภายในประเทศ (Local Issues) โดยมีสาระสำคัญ ดงั น้ี วิสัยทัศน : คนไทยทุกคนไดรับการศึกษาและเรียนรูตลอดชีวิตอยางมีคุณภาพดำรงชีวิต อยา งเปนสุข สอดคลอ งกบั หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง และเปลีย่ นแปลงของโลกศตวรรษที่ 21 วัตถปุ ระสงค 1. เพอ่ื พฒั นาระบบและกระบวนการจดั การศึกษาท่ีมคี ุณภาพและมปี ระสิทธิภาพ 2. เพื่อพัฒนาคนไทยใหเปนพลเมืองดี มีคุณลักษณะทักษะและสมรรถนะที่สอดคลอง กบั บทบญั ญัติของรัฐธรรมนูญแหงราชอำณำจักรไทย พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติและยุทธศาสตรช าติ 3. เพื่อพัฒนาสังคมไทยใหเปนสังคมแหงการเรียนรู และคุณธรรม จริยธรรม รูรักสามัคคีและรวมมือผนึกกำลังมุงสูการพัฒนาประเทศอยางยั่งยืนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพยี ง 4. เพื่อนำประเทศไทยกาวขามกับดักประเทศท่ีมรี ายไดปานกลาง และความเหล่ือมล้ำ ภายในประเทศลดลง แผนปฏบิ ัตกิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [28]

ยุทธศาสตร ประกอบดวย 6 ยุทธศาสตร ซึ่งเกี่ยวของกับภารกิจของสำนักงานปลัด กระทรวงศกึ ษาธิการทง้ั 6 ยทุ ธศาสตร ดงั นี้ ยทุ ธศาสตรท ี่ 1 การจดั การศกึ ษาเพ่ือความม่นั คงของสังคมและประเทศชาติ เปา หมาย แนวทางการพฒั นา 1. คนทุกชวงวัยมีความรักในสถาบันหลักของชาติ 1. พัฒนาการจัดการศึกษาเพื่อเสริมสรางความ และยึดมั่นการปกครองระบอบประชาธิปไตย มั่นคงของสถาบันหลักของชาติและการปกครอง อันมีพระมหากษัตริยทรงเปน ประมุข ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรง 2. คนทุกชวงวัยในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจ เปนประมขุ จังหวัดชายแดนภาคใตและพื้นที่พิเศษไดรับ 2. ยกระดับคุณภาพและสงเสริมโอกาสในการ การศกึ ษาและเรยี นรูอยา งมีคณุ ภาพ เขา ถงึ การศึกษาในเขตพัฒนาพเิ ศษเฉพาะกจิ จงั หวัดชายแดนภาคใต 3. คนทุกชวงวัยไดรับการศึกษา การดูแลและ 3. ยกระดับคุณภาพและสง เสริมโอกาสในการ ปอ งกันจากภัยคกุ คามในชีวิตรปู แบบใหม เขาถึงการศึกษาในพื้นทีพิเศษ 4. พัฒนาการจดั การศกึ ษาเพื่อการจัดระบบการ ดแู ลและปองกันภยั คุกคามในรปู แบบใหม อาทิ อาชญากรรมและความรุนแรงในรปู แบบตาง ๆ ยาเสพตดิ ภัยพิบัตจิ ากธรรมชาติภัยจากโรคอุบตั ิ ใหม ภยั จากไซเบอร เปนตน ยุทธศาสตรที่ 2 การผลิตและพัฒนากำลังคน การวิจัย และนวัตกรรมเพื่อสรางขีดความสามารถใน การแขงขันของประเทศ เปา หมาย แนวทางการพัฒนา 1. ก ำ ล ั ง ค น ม ี ท ั ก ษ ะ ท่ี ส ำ ค ั ญ จ ำ เ ป  น แ ล ะ มี 1. ผลิตและพัฒนากำลงั คนใหมีสมรรถนะในสาขาทตี่ รง สมรรถนะตรงตามความตองการของตลาดงาน และ ตามความตองการของตลาดงานและการ พฒั นา การพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมของประเทศ เศรษฐกิจและสงั คมของประเทศ 2. สถาบันการศึกษาและหนวยงานที่จัด การศกึ ษา 2. สง เสริมการผลติ และพัฒนากำลงั คนทม่ี ีความ ผลิตบัณฑิตที่มคี วามเชี่ยวชาญและเปน เลิศเฉพาะ เชย่ี วชาญและเปนเลิศเฉพาะดา น ดาน 3. สง เสริมการวจิ ัยและพัฒนาเพ่ือสรา งองคค วามรู 3. การวิจัยและพัฒนาเพื่อสรางองคความรูและ และนวตั กรรมทสี่ รา งผลผลิตและมลู คา เพ่มิ ทาง นวตั กรรมท่ีสรางผลผลิตและมลู คา เพิม่ ทาง เศรษฐกิจ เศรษฐกิจ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [29]

ยุทธศาสตรที่ 3 การพฒั นาศกั ยภาพคนทุกชวงวัย และการสรา งสงั คมแหงการเรียนรู เปาหมาย แนวทางการพฒั นา 1. ผเู รยี นมีทกั ษะและคุณลกั ษณะพนื้ ฐานของ 1. สงเสรมิ สนับสนุนใหคนทุกชวงวัยมีทักษะ ความรู พลเมืองไทยและทักษะและคุณลักษณะทจี่ ำเปน ความสามารถ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตอยางเหมาะสม ในศตวรรษท่ี 21 เต็มตามศักยภาพในแตละชว งวัย 2. คนทุกชวงวัยมีทักษะความรูความสามารถและ 2. สงเสรมิ และพฒั นาแหลงเรียนรู สือ่ ตำราเรยี น สมรรถนะตามมาตรฐานการศึกษาและมาตรฐาน และส่ือการเรยี นรูตา งๆ ใหมคี ุณภาพมาตรฐาน และ วิชาชีพ และพฒั นาคณุ ภาพชีวิตไดตามศักยภาพ ประชาชนสามารถเขาถึงแหลงเรยี นรูไดโ ดยไมจ ำกัด 3. สถานศึกษาทุกระดับการศึกษาสามารถจัด เวลาและสถานที่ กิจกรรม/กระบวนการเรียนรูตามหลักสูตรได 3. สรา งเสริมและปรับเปลี่ยนคานยิ มของคนไทยให อยา งมีคุณภาพและมาตรฐาน มวี นิ ัย จิตสาธารณะ และพฤติกรรมท่ีพงึ ประสงค 4. แหลง เรียนรู ส่ือตำราเรียน นวตั กรรมและส่ือการ 4. พัฒนาระบบและกลไกการตดิ ตาม การวัดและ เรียนรูมีคุณภาพและมาตรฐาน และประชาชน ประเมินผลผเู รียนใหม ปี ระสิทธภิ าพ สามารถเขาถึงไดโ ดยไมจำกัดเวลาและสถานที่ 5. พัฒนาคลังขอมูล สื่อ และนวตั กรรมการ 5. ระบบและกลไกการวัด การตดิ ตามและ เรียนรู ที่มีคณุ ภาพและมาตรฐาน ประเมนิ ผลมปี ระสิทธภิ าพ 6. พัฒนาคณุ ภาพและมาตรฐานการผลิตครู 6. ระบบการผลติ ครู อาจารย และบุคลากร อาจารย และบุคลากรทางการศกึ ษา ทางการศึกษาไดมาตรฐานระดับสากล 7. พัฒนาคุณภาพครู อาจารย และบุคลากรทาง 7. ครู อาจารย และบคุ ลากรทางการศึกษาไดรบั การศกึ ษา การพัฒนาสมรรถนะตามมาตรฐาน ยทุ ธศาสตรที่ 4 การสรางโอกาส ความเสมอภาคและความเทาเทยี มทางการศกึ ษา เปา หมาย แนวทางการพัฒนา 1. ผเู รียนทุกคนไดร ับโอกาสและความเสมอภาคใน 1. เพิม่ โอกาสและความเสมอภาคในการเขาถึง การเขาถึงการศึกษาที่มีคุณภาพ การศึกษาท่ีมคี ณุ ภาพ 2. การเพิ่มโอกาสทางการศึกษาผานเทคโนโลยี 2. พัฒนาระบบเทคโนโลยีดิจทิ ลั เพอื่ การศึกษา ดจิ ทิ ัลเพ่อื การศกึ ษาสำหรับคนทุกชวงวยั สำหรับคนทุกชวงวยั 3. ระบบขอมูลรายบุคคลและสารสนเทศทางการ 3. พัฒนาฐานขอมูลดา นการศึกษาที่มีมาตรฐาน ศึกษาที่ครอบคลุม ถูกตอง เปนปจจุบัน เพื่อการ เชื่อมโยงและเขาถงึ ได วางแผนการบรหิ ารจัดการศกึ ษา การติดตาม ประเมินและรายงานผล แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [30]

ยุทธศาสตรท ่ี 5 การจดั การศกึ ษาเพ่ือสรา งเสริมคุณภาพชีวิตทเ่ี ปนมิตรกับสง่ิ แวดลอ ม เปาหมาย แนวทางการพฒั นา 1. คนทุกชวงวัย มีจติ สำนึกรักษส่ิงแวดลอม มี 1. สง เสริม สนับสนนุ การสรางจิตสำนึกรกั ษ คณุ ธรรม จรยิ ธรรม และนำแนวคดิ ตามหลัก สิ่งแวดลอม มคี ุณธรรม จรยิ ธรรม และนำแนวคิด ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงสกู ารปฏิบตั ิ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งสกู าร 2. หลักสตู ร แหลงเรียนรู และสือ่ การเรยี นรูท ี่ ปฏบิ ัติในการดำเนนิ ชีวิต สง เสรมิ คุณภาพชวี ติ ที่เปนมติ รกบั สิง่ แวดลอ ม 2. สงเสรมิ และพัฒนาหลักสตู ร กระบวนการ คุณธรรม จริยธรรม และการนำแนวคิดตามหลัก เรยี นรู แหลง เรียนรู และสอื่ การเรยี นรูตาง ๆ ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงสกู ารปฏิบตั ิ ที่เกีย่ วของกับการสรางเสริมคุณภาพ 3. การวิจัยเพอ่ื พฒั นาองคความรแู ละนวัตกรรม ชวี ติ ทีเ่ ปน มิตรกับส่งิ แวดลอ ม ดานการสรางเสรมิ คุณภาพชวี ิต ท่ีเปนมิตรกบั 3. พัฒนาองคค วามรู งานวจิ ัย และนวัตกรรม สง่ิ แวดลอม ดา นการสรางเสรมิ คุณภาพชวี ิตท่ีเปน มติ รกับ สิง่ แวดลอม ยุทธศาสตรท ่ี 6 การพัฒนาประสิทธภิ าพของระบบบริหารจดั การศึกษา เปา หมาย แนวทางการพัฒนา 1. โครงสราง บทบาทและระบบการบริหาร 1. ปรบั ปรุงโครงสรา งการบริหารจดั การศึกษา จดั การการศกึ ษามีความคลอ งตวั ชดั เจนและ 2. เพมิ่ ประสิทธภิ าพการบริหารจดั การ สามารถตรวจสอบได สถานศึกษา 2. ระบบการบริหารจัดการศึกษามปี ระสิทธภิ าพ 3. สง เสริมการมีสว นรวมของทุกภาคสวนในการ และประสิทธผิ ลสงผลตอคุณภาพและมาตรฐาน จัดการศกึ ษา การศกึ ษา 4. ปรบั ปรงุ กฎหมายเก่ยี วกบั ระบบการเงนิ เพื่อ 3. ทกุ ภาคสวนของสงั คมมสี วนรวมในการจดั การศกึ ษาทีส่ งผลตอคุณภาพและประสิทธภิ าพ การศกึ ษาทตี่ อบสนองความตองการของ การจัดการศึกษา ประชาชนและพ้ืนที่ 5. พฒั นาระบบบริหารงานบคุ คลของครู อาจารย 4. กฎหมายและรูปแบบการบรหิ ารจัดการ และบุคลากรทางการศึกษา ทรพั ยากรทางการศึกษารองรับลักษณะที่ แตกตา งกนั ของผเู รยี น สถานศกึ ษา และความ ตองการกำลังแรงงานของประเทศ 5. ระบบบริหารงานบุคคลของครู อาจารย และบุคลากรทางการศึกษามีความเปน ธรรม สราง ขวญั กำลังใจ และสง เสริมใหปฏบิ ัติงานได อยางเต็มตามศักยภาพ แผนปฏบิ ตั ิการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [31]

1.3.5 แผนยุทธศาสตรก ระทรวงศกึ ษาธกิ าร (พ.ศ. 2563–2565) สาระสำคัญของแผนยุทธศาสตรกระทรวงศึกษาธิการ (พ.ศ. 2563 – 2565) ประกอบดวย เปาหมายหลัก วิสัยทัศน พันธกิจ ยุทธศาสตร และผลผลิต /ผลลัพธภายใตยุทธศาสตร ดังน้ี เปาหมายหลัก 1. คุณภาพการศึกษาของไทยดีขึ้น ผูเรียนมีคุณลักษณะตามมาตรฐานการศึกษา ของชาติ 2. ครูมสี มรรถนะตามมาตรฐานวชิ าชีพ 3. สถานศึกษาข้ันพืน้ ฐานในภูมิภาค มที รัพยากรพื้นฐานทีเ่ พียงพอตามเกณฑม าตรฐาน 4. ผเู รียนทกุ กลมุ ทุกชวงวัยไดร บั โอกาสในการเรียนรูอยางตอ เนอื่ งตลอดชีวติ 5. ระบบและวิธีการคัดเลือกเพ่ือการศึกษาตอ ไดร ับการพฒั นา ปรบั ปรุงแกไข 6. ผูเรียนในแตละระดับการศึกษา ไดรับการเพิ่มเติมความรู ทักษะในการประกอบ อาชีพทต่ี รงกับสภาพตลาดแรงงานในพืน้ ท่ีชมุ ชน สังคม จงั หวดั และภาค 7. กำลงั คนไดร ับการผลิตและพัฒนาตามกรอบคุณวฒุ แิ หงชาติ 8. ผูเรียนปฐมวัยไดรับการเตรียมความพรอมในดานสุขภาพและโภชนาการรวมกับ หนว ยงานที่เกยี่ วของ 9. มีองคความรู นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ ที่สนับสนุนการพัฒนาหรือแกไขปญหา ในพ้นื ท่จี ังหวัดและภาค 10. ระบบบริหารจัดการการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ไดรับการปรับปรุงให มีประสิทธภิ าพเพื่อรองรบั พน้ื ที่นวัตกรรมการศึกษารวมกับทุกภาคสว น วสิ ยั ทัศน “กระทรวงศึกษาธิการวางระบบเพื่อใหผูเรียนมีความรู - ทักษะ มีทัศนคติที่ถูกตองตอ บา นเมืองมีพ้ืนฐานชีวติ ทมี่ ั่นคง มีคุณธรรม มีงานทำ มอี าชีพ และเปนพลเมืองทีเ่ ขมแขง็ ” “วางระบบ” หมายถึง วางระบบการจัดการเรียนรู และระบบการบริหารจัดการ การศึกษา ที่บูรณาการการทำงานระหวางหนวยงานในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการใหมีความคลองตวั เพอ่ื ดำเนนิ การปฏิรปู การศกึ ษารวมกบั ภาครฐั ภาคเอกชน และภาคประชาสงั คม “ผเู รยี น” หมายถึง เด็กปฐมวยั เยาวชน นกั เรียน นักศกึ ษา และประชาชนทุก ชวงวัย ที่ไดรับบรกิ ารจากกระทรวงศึกษาธิการ “มีความรู – ทักษะ” หมายถึง ผลลัพธที่พึงประสงคของการจัดการเรียนรู และการ บริหารจัดการการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ที่จะเกิดกับผูเรียน ไดแก 1) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ 2) ทักษะท่ีจำเปนในศตวรรษที่ 21 (ทักษะการเรียนรูและนวัตกรรม / ทักษะดานสื่อ เทคโนโลยี ดจิ ทิ ลั / ทักษะชีวติ และอาชีพ “มีทศั นคติท่ีถูกตองตอ บา นเมือง” หมายถึง 1) ความรคู วามเขา ใจตอชาตบิ านเมอื ง 2) ยึดมั่นในศาสนา 3) มั่นคงในสถาบันพระมหากษัตริย และ 4) มีความเอื้ออาทรตอ ครอบครัวและ ชมุ ชน ของตน “มีพื้นฐานชีวิตที่มั่นคง มีคุณธรรม” หมายถึง 1) รูจักแยกแยะสิ่งที่ผิด – ชอบ/ชั่ว – ดี 2) ปฏบิ ัตแิ ตส ่งิ ที่ถูกตองดีงาม 3) ปฏิเสธสิง่ ท่ไี มถกู ตอ ง 4) มรี ะเบียบวนิ ัย และ 5) มีสุขภาพทแ่ี ข็งแรง แผนปฏิบตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [32]

“มีงานท า มีอาชีพ” หมายถึง 1) การฝกฝนอบรมในสถานศึกษาตองมุงใหเด็ก เยาวชนรักการทำงาน สูงาน อดทนทำงานจนสำเร็จ 2) การเรียนการสอนทั้งในหลักสูตรและ นอกหลักสูตรตองมี จุดมุงหมายใหผูเรียนทำงานเปน 3) ตองสนับสนุนผูสำเร็จหลักสูตรใหมีอาชีพ และมีงานทำ “เปนพลเมืองที่เขมแข็ง” หมายถึง การเปนผูมีสวนรวมในการพัฒนาชาติมีจิตอาสา การอยรู ว มกันและยอมรบั ความแตกตา งในสงั คมไทยบนหลักการประชาธิปไตย ตามมาตรฐานการศึกษา ของชาติ พนั ธกจิ 1. ยกระดบั คุณภาพของการจดั การศึกษา 2. ลดความเหลือ่ มลำ้ ทางการศกึ ษา 3. มุงความเปน เลิศและสรา งขดี ความสามารถในการแขงขันของประเทศ 4. ปรับปรุงระบบบริหารจัดการการศึกษาใหมีประสิทธิภาพในการใชทรัพยากร เพิ่มความคลองตัวในการรองรับความหลากหลายของการจดั การศึกษา และสรา งเสรมิ ธรรมาภบิ าล ยทุ ธศาสตร 1. พฒั นาหลกั สตู ร กระบวนการจัดการเรียนรู การวดั และประเมนิ ผล 2. พฒั นาครูและบุคลากรทางการศึกษา 3. ผลติ และพัฒนากำลงั คน รวมท้งั งานวจิ ยั ทีส่ อดคลองกบั ความตองการของประเทศ 4. เพ่มิ โอกาสใหคนทกุ ชวงวยั เขา ถึงบรกิ ารทางการศึกษาอยางตอเน่อื งตลอดชวี ิต 5. สง เสริมและพัฒนาระบบเทคโนโลยีดิจิทลั เพือ่ การศึกษา 6. พัฒนาระบบบริหารจดั การและสง เสรมิ ใหทุกภาคสว นมีสว นรว มในการจดั การศึกษา ผลผลิต /ผลลพั ธภายใตยุทธศาสตร ยุทธศาสตรท ี่ 1 พัฒนาหลักสูตร กระบวนการจัดการเรียนรู การวัดและประเมนิ ผล ผเู รียนมีผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนทสี่ ูงขึ้น มีทักษะการเรยี นรูท่คี รอบคลุมทั้งดานวชิ าการ วิชาชีพ วิชาชีวิต และสุขภาวะที่ดี มีทักษะการคิดวิเคราะห คิดสังเคราะห คิดในเชิงสรา งสรรค และแกไขปญหาที่เกิดขนึ้ ไดมีความสามารถในการทำงานรวมกับผูอื่น สอดคลองกับทักษะที่จำเปนในศตวรรษที่ 21 มีคุณธรรม จริยธรรมและมีจิตอาสา มีจิตสำนึกรักษสิ่งแวดลอม และนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู การ ดำเนินชีวิต ผูสำเร็จการศึกษาทุกระดับ/ประเภทไดรับการศึกษาที่มีคุณภาพมาตรฐานการศึกษา ของชาติ รวมทั้งมีทัศนคติที่ถูกตองตอการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปน ประมขุ และสามารถอยูรว มกนั ในสังคมไดอยา งมีความสามัคคปี รองดอง ยทุ ธศาสตรท่ี 2 พัฒนาครูและบุคลากรทางการศกึ ษา ผปู ระกอบวชิ าชพี ครู ผบู ริหาร สถานศึกษาและบุคลากรทางการศึกษา มีสมรรถนะตามมาตรฐานวิชาชีพ มีจรรยาบรรณของวิชาชีพ มีองคความรูและทักษะในดานพหุปญญา มีความเปนมืออาชพี สามารถใชศกั ยภาพในการจัดการเรียนรู ไดอยางมีประสิทธิภาพ และมีขวัญกำลังใจที่ดีในการปฏิบัติหนาที่ รวมทั้งมีแผนการพัฒนาและการใช อัตรากำลังครูใหมีประสิทธิภาพโดยเฉพาะครูระดับปฐมวัย ครูระดับอาชีวศึกษา ครูสอนภาษาอังกฤษ และภาษาที่สาม ยุทธศาสตรที่ 3 ผลิตและพัฒนากำลังคน รวมทั้งงานวิจัยที่สอดคลองกับความ ตองการของประเทศ มีการผลิตกำลังคนดานอาชีวศึกษา และดานวิทยาศาสตรเทคโนโลยีที่มีปริมาณ เพียงพอโดยมีคุณภาพ มีสมรรถนะ มีทักษะในการปฏิบัติงานตามมาตรฐานวิชาชีพ ผูมีความสามารถ พิเศษดานพหุปญญา สามารถตอยอดการประกอบอาชีพ ประชาชนในพื้นที่ชุมชนไดรับการศึกษา เพื่อฝกอาชีพตามความถนัดและความสนใจ รวมทั้งมีผลงานวิจัยและนวัตกรรมที่สามารถนำไปใช ประโยชน ไดจริงในเชงิ พาณิชยและการสรางมลู คา เพ่มิ ทางสงั คม แผนปฏบิ ตั ิการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [33]

ยุทธศาสตรที่ 4 เพิ่มโอกาสใหคนทุกชวงวัยเขาถึงบริการทางการศึกษาอยาง ตอ เนอื่ งตลอดชีวิต ผูเรยี นทุกคนเขา ถึงการศึกษาที่มีคุณภาพอยา งเทา เทยี มกนั ในทุกระดับและประเภท การศึกษา ไดรับการสนับสนุนคาใชจายตั้งแตระดับอนุบาลจนจบการศึกษาขั้นพื้นฐาน และสามารถ เรียนรูจากแหลงเรียนรูไดอยางตอเนื่องตลอดชีวิต สถานศึกษาในภูมิภาค/ชนบท ไดรับการยกระดับ คุณภาพในการใหบริการ เด็กพิการและดอยโอกาสไดรับโอกาสทางการศึกษาทั้งในระบบโรงเรียนและ นอกระบบโรงเรียน รวมทั้งมีระบบเทียบโอนผลการเรียนและทักษะประสบการณเพื่อขอรับ วฒุ กิ ารศึกษาเพิ่มขึ้นได ยุทธศาสตรที่ 5 สงเสริมและพัฒนาระบบเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษา ผูเรียน สถานศึกษาและหนวยงานทางการศึกษาทุกระดับทุกประเภทการศึกษาเขาถึงทรัพยากรพื้นฐานระบบ ดิจิทัลแพลตฟอรมรองรับการเรียนรูที่มีประสิทธิภาพ เพื่อเพิ่มองคความรูและทักษะ ตอยอด การประกอบอาชีพ/การปฏิบัติงาน รวมทั้งมีศูนยกลางในการจัดเก็บรวบรวมส่ือการเรียนการสอนแบบ ดิจิทลั ท่ีทนั สมัย และระบบฐานขอ มูลกลางทางการศึกษาของประเทศท่ถี ูกตองเปนปจ จุบัน และสามารถ เช่อื มโยงกับฐานขอ มูลการพัฒนาทรัพยากรมนุษยกับหนว ยงานอืน่ ท่เี ก่ยี วของได ยุทธศาสตรที่ 6 พัฒนาระบบบริหารจัดการและสงเสริมใหทุกภาคสวนมีสวน รวมในการจัดการศึกษา ระบบบริหารจัดการของกระทรวงศึกษาธิการมีความคลองตัวในการ บริหารงาน การศึกษามากยิ่งขึ้น มีเอกภาพ และเปนที่ยอมรับของผูรับบริการ โครงสรางของกระทรวง ไดรับการปรับปรุงใหมีประสิทธิภาพ โดยการกระจายอำนาจลงไปสูสวนภูมิภาค สถานศึกษาทุกระดับ มีมาตรฐานขั้นต่ำตามมาตรฐานการศึกษาของชาติ มีธรรมาภิบาลในการบริหารและมีกลไกการสงเสริม พลังทางสังคมใหทุกภาคสวนเขามาดำเนินการรวมและ/หรือสนับสนุนทรัพยากรในพื้นที่นวัตกรรม การศึกษา รวมทั้งมีกลไกการนำความรู ทักษะประสบการณ และภูมิปญญาของผูสูงอายุมาถายทอด สผู เู รียนในพืน้ ทชี่ มุ ชน เพือ่ นำไปใชส ำหรบั การประกอบอาชีพได 1.3.6 คำแถลงนโยบายการจัดการศึกษา ของนางสาวตรีนุช เทียนทอง รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธกิ าร (เมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2564) ตามท่ีรฐั มนตรีวา การกระทรวงศึกษาธิการ (นางสาวตรีนชุ เทยี นทอง) ไดมอบ นโยบาย และยุทธศาสตรในการปฏิบัติงานใหกับผูบริหารระดับสูง บุคลากรของกระทรวงศึกษาธิการ และ หนวยงานในกำกับ เพื่อเปนแนวทางในการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาใหเกิดความเชื่อมั่น และสราง ความมนั่ ใจใหก ับสังคม โดยมอบหลกั การทำงาน นโยบายหลกั และนโยบายเรง ดว น ดังตอ ไปนี้ 1. หลักการทำงาน “สรางความเชื่อมั่น และความไววางใจใหกับสังคม” หรือ “TRUST” ภายใตหลักการ ดงั นี้ T (Transparency) หมายถึง ความโปรงใส ทั้งในเชิงกระบวนการทำงานและ กระบวนการตรวจสอบจากภาคสวนตาง ๆ R (Responsibility) หมายถึง ความรับผิดชอบ สนับสนุนใหผูปฏิบัติงานทุกคน ดำเนนิ การตามภารกิจของตนดว ยความรับผดิ ชอบตอ ตัวเอง องคก ร ประชาชน และประเทศชาติ U (Unity) หมายถึง ความเปนอันหนึ่งอันเดียว ระหวางครู บุคลากรทางการศึกษา ผูปกครอง ผูเรยี นและประชาชน S (Student-Centricity) หมายถึง ผูเรียนเปนเปาหมายแหงการพัฒนา โดยการทำ ใหผูเรียนมีวิธีคิดและทักษะที่เปนสากลสอดคลองกับพลวัตในศตวรรษที่ 21 ควบคูไปกับสำนึก และความเขาใจ ในความเปน ไทย T (Technology) หมายถึง ความพรอมดานเทคโนโลยี ทั้งในเชิงโครงสราง (Infrastructure) ไดแก สิ่งจำเปนและสิ่งอำนวยความสะดวกดานการศึกษา เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ แผนปฏิบตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [34]

ของโอกาสในการศึกษา และในเชิงการเรียนรู (Learning) ไดแก แหลงขอมูล แหลงเรียนรูรูปแบบตาง ๆ ท่ที ันสมัยชวยใหผ ูเรยี นทุกคน ถงึ พรอมซึ่งคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงคทกุ ประการ 2. นโยบายการจัดการศกึ ษาทั้ง 12 ขอ ดังนี้ ขอ 1 การปรับปรุงหลักสูตรและกระบวนการเรียนรูใหทันสมัย และทัน การเปลี่ยนแปลงของโลกในศตวรรษที่ 21 โดยมุงพัฒนาผูเรียนทุกระดับการศึกษาใหมีความรูทักษะ และคณุ ลักษณะท่เี หมาะสมกบั บรบิ ทสงั คมไทย ขอ 2 การพัฒนาคุณภาพและประสิทธิภาพครูและอาจารยในระดับการศึกษา ขนั้ พื้นฐาน และอาชีวศึกษาใหม ีสมรรถนะทางภาษาและดจิ ทิ ัล เพอื่ ใหครแู ละอาจารยไดรบั การพัฒนา ใหมีสมรรถนะ ทั้งดานการจัดการเรียนรูดวยภาษาและดิจิทัล สามารถปรับวิธีการเรียนการสอน และการใชสือ่ ทันสมัย และมคี วามรับผดิ ชอบตอผลลพั ธทางการศึกษาทเ่ี กิดกบั ผเู รยี น ขอ 3 การปฏิรูปการเรียนรูดวยดิจิทัลผานแพลตฟอรมการเรียนรูดวยดิจิทัล แหง ชาติ (NDLP) และการสง เสริมการฝก ทกั ษะดิจิทัลในชีวิตประจำวนั เพ่อื ใหม หี นวยงานรับผิดชอบ พัฒนาแพลตฟอรมการเรียนรูดวยดิจิทัลแหงชาติ ที่สามารถนำไปใชในกระบวนการจัดการเรียนรู ที่ทันสมัย และเขาถึงแหลงเรียนรูไดอยางกวางขวางผานระบบออนไลน และการนำฐานขอมูลกลาง ทางการศกึ ษามาใชป ระโยชนในการพัฒนาประสทิ ธิภาพการบรหิ ารและการจดั การศึกษา ขอ 4 การพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารและการจัดการศึกษา โดยการสงเสริม สนับสนุน สถานศึกษาใหมีความเปนอิสระและคลองตัว การกระจายอ านาจการบริหารและการจดั การศึกษา โดยใชจงั หวัดเปนฐาน โดยอาศัยอำนาจตามกฎหมายการศึกษาแหงชาติที่ไดรับการปรบั ปรุง เพื่อกำหนดใหมีระบบบริหารและการจัดการ รวมถึงการจัดโครงสรางหนวยงานใหเอื้อตอการจัดการ เรียนการสอนใหมีคุณภาพ สถานศึกษาใหมีความเปนอิสระและคลองตัว การบริหารและการจัด การศกึ ษาโดยใชจังหวัดเปน ฐาน มีระบบการบริหารงานบุคคลโดยยดึ หลักธรรมาภบิ าล ขอ 5 การปรับระบบการประเมินผลการศึกษาและการประกันคุณภาพ พรอมจัด ทดสอบ วัดความรู และทักษะที่จำเปนในการศึกษาตอระดับอุดมศึกษาทั้งสายวิชาการและ สายวิชาชีพ เพื่อใหระบบการประเมินผลการศึกษาทุกระดับและระบบการประกันคุณภาพการศึกษา ไดรบั การปรับปรุงใหทนั สมยั ตอบสนองผลลพั ธทางการศึกษาไดอยางเหมาะสม ขอ 6 การจัดสรรและการกระจายทรัพยากรใหทั่วถึงทุกกลุมเปาหมาย รวมถึง การระดมทรัพยากรทางการศึกษาจากความรวมมือทุกภาคสวน เพื่อใหการจัดสรรทรัพยากร ทางการศึกษามคี วามเปนธรรม และสรา งโอกาสใหกลมุ เปาหมายไดเขาถึงการศึกษาที่มีคุณภาพทัดเทียม กลุมอ่นื ๆ กระจายทรพั ยากรทงั้ บุคลากรทางการศึกษา งบประมาณ และส่อื เทคโนโลยไี ดอยางทัว่ ถงึ ขอ 7 การนำกรอบคุณวุฒิแหงชาติ (NQF) และกรอบคุณวุฒิอางอิงอาเซียน (AQRF) สูการปฏิบัติ เปนการผลิตและการพัฒนากำลังคนเพื่อการพัฒนาประเทศโดยใชกรอบคุณวุฒิ แหงชาติเชื่อมโยงระบบการศึกษาและการอาชีพ โดยใชกลไกการเทียบโอนประสบการณดวยธนาคาร หนวยกิต และการจัดทำมาตรฐานอาชีพในสาขาท่ีสามารถอ้ำงอิงอาเซยี นได ขอ 8 การพัฒนาเด็กปฐมวัยใหไดรับการดูแลและพัฒนากอนเขารับการศึกษา เพื่อพัฒนา รางกาย จิตใจ วินัย อารมณ สังคม และสติปญญาใหสมกับวัย เพื่อเปนการขับเคลื่อน แผนบูรณาการการพัฒนา เด็กปฐมวัยตามพระราชบัญญัติการพัฒนาเด็กปฐมวัย พ.ศ. 2562 สูการ ปฏิบัติเปน รูปธรรม โดยหนวยงานที่เก่ียวของนำไปเปนกรอบในการจัดทำแผนปฏิบตั กิ ารเพือ่ พัฒนาเด็ก ปฐมวยั และมีการตดิ ตามความกาวหนา เปนระยะ ขอ 9 การศึกษาเพื่ออาชีพและสรางขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศ เพื่อใหผูจบการศึกษาระดับปริญญาและอาชีวศึกษามีอาชีพและรายไดที่เหมาะสมกับการดำรงชีพ และคณุ ภาพชีวิตที่ดี มีสวนชว ยเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันในเวทีโลกได แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [35]

ขอ 10 การพลิกโฉมระบบการศึกษาไทย ดวยการน านวัตกรรมและเทคโนโลยี ที่ทันสมัย มาใชในการจัดการศึกษาทุกระดับการศึกษา เพื่อใหสถาบันการศึกษาทุกแหงนำนวัตกรรม และเทคโนโลยีทีท่ ันสมัยมาใชในการจดั การศกึ ษาผา นระบบดจิ ทิ ัล ขอ 11 การเพิ่มโอกาสและการเขาถึงการศึกษาที่มีคุณภาพของกลุมผูดอยโอกาส ทางการศึกษาและผูเรียนที่มีความตองการจำเปนพิเศษ เพื่อเพิ่มโอกาสและการเขาถึงการศึกษา ทม่ี คี ุณภาพของกลุม ผดู อ ยโอกาสทางการศึกษา และผเู รียนทีม่ ีความตองการจำเปนพเิ ศษ ขอ 12 การจัดการศึกษาในระบบ นอกระบบและตามอัธยาศัย โดยยึดหลักการ เรียนรูตลอดชีวิตและการมีสวนรวมของผูมีสวนเกี่ยวของ เพื่อเพิ่มโอกาสและการเขาถึงการศึกษา ท่ีมคี ุณภาพของกลมุ ผูดอยโอกาสทางการศึกษาและผูเ รยี นทมี่ ีความตองการจำเปน พิเศษ เนื่องดวยสถานการณการแพรระบำดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในปจจุบันไดกอใหเกิดความนิยมในรูปแบบการเรียนการสอนออนไลน (Online) มากยิ่งขึ้น สงผลกระทบอยางมีนัยสำคัญ ตอการเตรียมผูเรียนไทยใหมีทักษะที่จำเปนในศตวรรษที่ 21 ซึ่งมุงเนน ความเปน ผปู ระกอบการ (Entrepreneurship) และความสามารถในการปรับตัวเขากับสถานการณตา ง ๆ (Resilience) รวมถึงปญหาความปลอดภัยของสถานศึกษาและปญหาความเหลื่อมล้ำของโอกาส ในการศกึ ษา ทีน่ ับวนั จะทวีความรนุ แรงมากยิ่งขึน้ 3. นโยบายระยะเรงดวน (Quick Win) ของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร 1) ความปลอดภัยของผูเรียน โดยจัดใหมีรูปแบบ วิธีการ หรือกระบวนการในการดูแล ชวยเหลอื นักเรียน เพื่อใหผูเ รยี นเกิดการเรียนรูอยางมีคุณภาพ มคี วามสขุ และไดรับการปกปองคุมครอง ความปลอดภัยทั้งดานรางกายและจิตใจ รวมถึงการสรางทักษะใหผูเรียนมีความสามารถในการ ดแู ลตนเองจากภยั อนั ตรายตา ง ๆ ทา มกลางสภาพแวดลอ มทางสงั คม 2) หลักสูตรฐานสมรรถนะ มุงเนนการจัดการเรียนรูที่หลากหลายโดยยึดความสามารถ ของผเู รียนเปน หลัก และพัฒนาผเู รียนใหเกิดสมรรถนะทีต่ อ งการ 3) ฐานขอมูล Big Data พัฒนาการจัดเก็บขอมูลอยางเปนระบบและไมซ้ำซอ น เพื่อให ไดขอมูลภาพรวมการศึกษาของประเทศที่มีความครบถวน สมบูรณ ถูกตองเปนปจจุบันและสามารถ นำมาใชประโยชนไดอยางแทจรงิ 4) ขับเคลื่อนศูนยความเปนเลิศทางการอาชีวศึกษา (Excellent Center) สนับสนุน การดำเนินงานของศูนยความเปนเลิศทางการอาชีวศึกษา (Excellent Center) ตามความเปนเลิศ ของแตละสถานศึกษาและตามบริบทของพื้นที่ สอดคลองกับความตองการของประเทศทั้งในปจจุบัน และอนาคตตลอดจนมีการจดั การเรยี นการสอนดวยเครื่องมือที่ทนั สมยั สอดคลอ งกบั เทคโนโลยปี จ จุบนั 5) พัฒนาทักษะทางอาชีพ สงเสริมการจัดการศึกษาที่เนนพัฒนาทักษะอาชีพ ของผูเรียน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตสรางอาชีพและรายไดที่เหมาะสมและเพิ่มขีดความสามารถ ในการแขงขนั ของประเทศ 6) การศึกษาตลอดชีวิต การจัดเรียนรูตลอดชีวิตสำหรับประชาชนทุกชวงวัย ใหมีคุณภาพและมาตรฐาน ประชาชนในแตล ะชว งวัยไดร ับการศกึ ษาตามความตองการอยางมีมาตรฐาน เหมาะสมและเต็มตามศักยภาพตั้งแตวัยเด็กจนถึงวัยชรา และพัฒนาหลักสูตรที่เหมาะสมเพื่อเตรียม ความพรอ มในการเขาสูสังคมผสู งู วัย 7) การจัดการศึกษาสำหรับผูที่มีความตองการจำเปนพิเศษ สงเสริมการจัดการศึกษา ใหผูที่มีความตองการจำเปนพิเศษไดรับการพัฒนาอยางเต็มศักยภาพ สามารถดำรงชีวิตในสังคม อยางมีเกียรติ ศักดิ์ศรี เทาเทียมกับผูอื่นในสังคมสามารถชวยเหลือตนเองและมีสวนรวมในการพัฒนา ประเทศ แผนปฏิบตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [36]

1.3.8 แผนพฒั นาการศึกษาภาคกลาง (พ.ศ. 2566 - 2570) สาระสำคัญของแผนพัฒนาการศึกษาภาคกลาง (พ.ศ. 2566 - 2570) กำหนดวสิ ยั ทัศน “ผูเรียนทุกระดับมีคุณภาพตามชวงวัย มีความรู มีทักษะอาชีพรองรับอุตสาหกรรมและบริการแหง อนาคต” โดยการพัฒนาคนในทุกมิติและในทุกชวงวัย ใหเปนคนดี เกง และมีคุณภาพโดยการ ปรับเปลี่ยนระบบการเรียนรูใหเอื้อตอการพัฒนาทักษะสำหรับศตวรรษที่ 21 โดยเฉพาะทักษะดาน การ คิดวิเคราะห สังเคราะห ความสามารถในการแกปญหาที่ซับซอน ความคิดสรางสรรค การทำงาน รวมกับผูอื่นพัฒนาทักษะอาชีพที่สอดคลองกับความตองการของประเทศ การบมเพาะการเปนนักคิด นักนวัตกรและการเปนผูประกอบการใหม รวมทั้งทักษะชีวิตที่สามารถอยูรวมและทำงานภายใตสังคม ที่เปนพหุวัฒนธรรม บูรณาการเรื่องความซื่อสัตว วินัย คุณธรรม จริยธรรม การปลูกฝงคานิยมและ วัฒนธรรมโดยใชช มุ ชนเปนฐาน รวมทง้ั การผลติ และพัฒนาบุคลากรรองรับภาคอุตสาหกรรมและบริการ แหงอนาคต โดยเชื่อมโยงภาคการศึกษากับภาคอุตสาหกรรมและบริการใหตอบสนองความตองการ ของแตละสาขาของอุตสาหกรรมและบริการเพื่อสรางมูลคาเพิ่มบนพื้นฐานของการวิจัยและพัฒนา การสรา งนวัตกรรมและการใชเทคโนโลยี พนั ธกิจ ประกอบดวย 1) สง เสรมิ การเรียนรทู ีจ่ ำเปน ในศตวรรษที่ 21 ทกุ ระดับ ทุกประเภทอยางทั่วถึงตอเนื่องตลอดชีวิต 2) ยกระดับคุณภาพมาตรฐานการเรียน การสอนในทุกพื้นที่ให มีคุณภาพ 3) สงเสริมการมีสวนรวมของเครือขายและทุกภาคสวนในการสนับสนุน การจัดการศกึ ษา และ 4) พฒั นาระบบบริหารจดั การการศึกษาตามหลกั ธรรมาภบิ าล เปาประสงค ไดแก 1) ผูเรียนไดรับการพัฒนาศักยภาพใหมีทักษะ สมรรถนะตรงตาม ความตองการของตลาดแรงงานรองรับอุตสาหกรรมและบริการแหงอนาคต 2) ผูเรียนไดรับการศึกษา ที่มีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาแหงชาติ มีทักษะการเรียนรู และคุณลักษณะที่จำเปนของโลก ศตวรรษที่ 21 3) ผูเรียนทุกชวงวัยมีโอกาสเขาถึงบริการทางการศึกษา มีการเรียนรูตลอดชีวิต ที่มีคุณภาพอยางทั่วถึง เสมอภาคและเทาเทียม 4) ผูเรียนเปนพลเมืองที่มีคุณคาของสังคม มีคุณภาพ ชีวิตที่ดี เขาใจถึงคุณคาของความหลากหลายทางวัฒนธรรม ประวัติศาสตร ภูมิปญญาทองถิ่น การมี จิตอาสาและสำนึกสาธารณะ นอมนำแนวคิดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูการปฏิบัติ และ 5) ระบบการบริหารจัดการศึกษามีประสิทธภิ าพตามหลักธรรมาภิบาล โดยการมีสว นรว มของทุกภาคสว น ประเด็นยุทธศาสตร ประเด็นยุทธศาสตรท ี่ 1 สงเสริม สนับสนุนการพัฒนาผูเ รยี นใหเ ปนกำลังคนที่มที ักษะ รองรับอตุ สาหกรรมและบริการแหง อนาคต มแี นวทางการพัฒนา ดังน้ี  พัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนใหทันสมัยเพื่อใหสามารถผลิตบุคลากร หรอื แรงงานไดตรงตามความตอ งการของพื้นที่ อาทิ ยานยนตไ ฟฟา ในเขตจังหวัดพระนครศรีอยุธยา  สงเสริมและสนับสนุนการสรางทักษะใหมที่จำเปนในการทำงานใหสอดคลองกับ ความตองการ (ReSkill) ควบคูกับการพัฒนาเพื่อยกระดับทกั ษะเดิมใหดีขึ้นรองรับการเติบโตในอนาคต (UpSkill) เพ่อื พัฒนาผลติ ภาพแรงงานใหสงู ขน้ึ โดยเฉพาะพน้ื ทจี่ ังหวัดท่ีมีความตองการแรงงานท่ีทักษะ ฝม ือสูง อาทิ จงั หวดั พระนครศรีอยุธยา สมทุ รปราการ และปทมุ ธานี  พัฒนาระบบการเรียนรูเชิงบูรณาการที่เนนการลงมือปฏิบัติ มีการสะทอน ความคิด/ทบทวนไตรตรอง โดยเนนการเรียนการสอนที่เสริมสรางทักษะชีวิต และสามารถนำมาใช ตอ ยอดในการประกอบอาชพี ไดจ ริง  สงเสริมการเรียนการสอนและการเรียนรูที่ใชเทคโนโลยีสมัยใหม เกิดทักษะ ความเขาใจและใชเ ทคโนโลยดี จิ ิทัลทักษะภาษาท่ี 3 ทกั ษะและความรูในการประกอบอาชีพใหม ๆ แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [37]

 สรางภาคเี ครอื ขายเพอื่ เสริมความเขมแข็งของกระบวนการผลิตและพัฒนากำลังคน ความรวมมือระหวางสถานศึกษาระดับอาชีวศึกษาและสถานประกอบการ เพื่อการจัดการเรียนการสอน ในลกั ษณะการฝกประสบการณระหวา งเรียน  การสงเสริมการจัดทำรูปแบบการพัฒนาตอเนื่องเชื่อมโยงการศึกษาขั้นพื้นฐาน กบั อาชวี ศกึ ษาและอดุ มศึกษา  สง เสรมิ ภาพลักษณการอาชีวศึกษา และระบบการแนะแนวในสถานศึกษาเพ่ือการ ตัดสินใจศกึ ษาดานอาชีพ ตามความถนัดและสนใจ  สงเสริม สนับสนุนองคความรู สิ่งประดิษฐ งานวิจัยและนวัตกรรม สามารถ นำไปใชประโยชนในเชงิ เศรษฐกิจและสงั คม  สนับสนุนใหสถานศึกษาอาชีวศึกษาผลิตกำลังแรงงานที่มีคุณภาพตามความ เปนเลิศของแตละ สถานศึกษาและตามบริบทของพื้นที่ รวมทั้งสอดคลองกับความตองการของประเทศ ทั้งในปจจบุ นั และอนาคต ประเดน็ ยทุ ธศาสตรที่ 2 ยกระดบั คุณภาพมาตรฐานการเรยี นการสอนใหผูเรยี นมี ทกั ษะในศตวรรษที่ 21 มแี นวทางการพฒั นาดังน้ี  พัฒนากระบวนการเรียนรูของผูเรียนทุกระดับ ทุกประเภทการศึกษารวมถึง จัดกิจกรรมเสริมทักษะเพื่อพัฒนาทักษะการเรียนรูและนวัตกรรม ทักษะสารสนเทศ สื่อ เทคโนโลยี ทกั ษะชวี ิตและอาชพี  พัฒนาครูใหมีศักยภาพในการออกแบบกิจกรรมการเรียนรูไดอยางหลากหลาย เหมาะสมกับการพัฒนาผูเรียนในบริบทที่ประสบอยูไดอยางมีคุณภาพ โดยใชเทคโนโลยี เคร่ืองมือ ทที่ นั สมัย  สงเสริมและสนับสนุนเพื่อการจัดการเรียนการสอนที่หลากหลายตาม ความเหมาะสมของพื้นที่ ในชวงสถานการณที่ไมปกติ เชน การแพรระบำดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) เปนตน  สงเสริม สนับสนุนการพัฒนาคุณภาพครู อาจารย และบุคลากรทางการศึกษา ใหม คี ณุ ภาพตามคุณลกั ษณะในศตวรรษท่ี 21  พัฒนากระบวนการเรียนการสอนที่เสริมสรางพหุปญญาในรูปแบบที่หลากหลาย สอดคลองกับการพฒั นาทกั ษะทจ่ี ำเปนในศตวรรษท่ี 21  พัฒนาระบบการเรียนรูเชิงบูรณาการที่เนนการลงมือปฏิบัติ มีการสะทอน ความคิด/ทบทวนไตรต รอง  สงเสริมสนับสนุนใหคนทุกชวงวัยมีทักษะความรูความสามารถและการพัฒนา คณุ ภาพชวี ติ อยา งเหมาะสมตามทกั ษะและคุณลักษณะทจ่ี ำเปนในศตวรรษที่ 21 ประเด็นยุทธศาสตรที่ 3 สงเสริม สนับสนุนการเขาถึงบริการทางการศึกษาและ สงเสริมการเรียนรู ตลอดชวี ิต มแี นวทางการพัฒนาดังนี้  ระดมสรรพกำลังเพื่อสงเสริมสนับสนุนโรงเรียนนำรองพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา เพื่อลด ความเหล่ือมลำ้ ทางการศึกษาใหสอดคลองพระราชบญั ญตั ิพืน้ ทน่ี วตั กรรมการศึกษา พ.ศ. 2562  การพัฒนาหลักสูตรการจัดประสบการณเด็กปฐมวยั เนนการพัฒนาอยางรอบดาน ทงั้ ในดานรางกาย อารมณ สังคม จติ ใจ สตปิ ญ ญา รวมท้งั สงเสรมิ ความถนัด ความสนใจ เปนรายบุคคล มีพัฒนาการสมวยั พรอมเขาสรู ะบบการศึกษา  การเพิ่มโอกาสและการเขาถึงการศึกษาที่มีคุณภาพของกลุมผูดอยโอกาส ทางการศกึ ษา และผูเรยี นที่มีความตอ งการจำเปนพเิ ศษ แผนปฏบิ ัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [38]

 สรางความเขมแข็งของระบบการเทียบโอนความรูและประสบการณใหเกิดผล เปนรปู ธรรม  สงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยใหผูเรียนเขาถึงการเรียนรู อยา งท่ัวถงึ และมีคณุ ภาพ สอดคลองกับบรบิ ทของแตล ะพนื้ ที่ ชมุ ชน ทอ งถ่ิน  สำรวจและบูรณาการระบบฐานขอมูลทางการศึกษา เพื่อตรวจสอบ ปองกัน และแกไ ขปญ หาเดก็ ตกหลน เด็กออกกลางคัน  สงเสริม สนับสนุนใหชุมชนจัดแหลงเรียนรูในพื้นที่ โดยเฉพาะดานวิทยาศาสตร เทคโนโลยี และภูมปิ ญญาทอ งถ่ินโดยอาศยั ความรวมมือจากภาครัฐ เอกชน และชมุ ชน  สงเสริม สนับสนุนสถานศึกษาทีข่ าดแคลนครู ใชชองทางการจัดการศึกษาทางไกล ผานดาวเทียม (DLTV) และการจัดการศึกษาทางไกลผานเทคโนโลยีสารสนเทศ (DLIT) รวมถึงการ สงเสริมการเรียนรูใ นรูปแบบที่หลากหลายตามความเหมาะสมทั้งรปู แบบออนไซต ( On site) ออนแอร (On air) ออนไลน (On line) ออนดมี านด (On-demand) และ ออนแฮนด (On-hand) ประเด็นยุทธศาสตรที่ 4 เสริมสรางการจัดการศึกษาเพื่อสรางความเปนพลเมือง และนำแนวคิดตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูการปฏิบัติเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี มีแนวทาง การพฒั นา ดังนี้  สงเสริมการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข ผานกระบวนการเรียนการสอน กิจกรรมสภานักเรียนและการจัดกิจกรรมพัฒนาผูเรียนในรูปแบบ ท่หี ลากหลาย  การสรางและสงเสริมความเปนพลเมืองดี ตามรอยพระยุคลบาทดานการศึกษา สูการปฏบิ ัติ รวมทงั้ โครงการอันเน่อื งมาจากพระราชดำรทิ เี่ ก่ยี วกบั การศึกษา  ปลูกฝงผูเรียนใหมีหลักคิดที่ถูกตองดานคุณธรรม จริยธรรม และเปนผูมี ความพอเพียง มวี ินัย สจุ ริต มีจิตอาสา โดยใชก ระบวนการลูกเสอื และยวุ กาชาด  สงเสริมการเรียนรูที่สอดคลองตามบริบทความหลากหลายทางวัฒนธรรม ประวัติศาสตร ภูมิปญ ญาทองถิ่น โดยนอ มนำหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง  สงเสริมผูเรียนไดขยายพื้นที่การเรียนรูออกไปนอกหองเรียน รวมถึงการเชื่อมโยง เครือขายทางสังคมออนไลนเพื่อการเรียนรูดวยตนเองอยางเทาทัน ตลอดจนการมีพฤติกรรมที่สะทอน การรูกติกามารยาท จริยธรรมเกยี่ วกับการใชส อ่ื และส่ือสารบนอนิ เตอรเ นต็ ประเด็นยุทธศาสตรที่ 5 พัฒนาประสิทธิภาพการบริหารและการจัดการศึกษา แบบมสี วนรวม มแี นวทางการพัฒนาดงั น้ี  จัดหาอุปกรณ /ทรัพยากรพื้นฐานดานเทคโนโลยีสารสนเทศใหกับผูเรียน อยา งเพยี งพอทั่วถงึ  เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการหนวยงานทางการศึกษาและสถานศึกษา ใหเปน องคกรทีท่ นั สมยั โดยใชเ ทคโนโลยดี ิจิทัลในการบริหารจดั การ  กำกับดูแล เรงรัด นิเทศติดตามและประเมินผลการบริหารการจัดการศึกษา ของ หนว ยงานการศกึ ษาในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการในพนื้ ที่  สรา งและพัฒนาเครอื ขายความรวมมือดา นการจดั การศกึ ษาระหวา ง มหาวิทยาลัย/ สถาบันการศกึ ษา กบั สถานศกึ ษาในภูมิภาค/จังหวัด  สงเสริมการขับเคลื่อนการยกระดับคุณภาพการศึกษาและประสิทธิภาพการศึกษา จงั หวดั โดยผานกลไกของคณะกรมการศึกษาธิการจงั หวัด (กศจ.) แผนปฏบิ ตั ิการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 [39]

(ราง) นโยบายและจดุ เนน การดําเนินงาน สํานกั งานสงเสรมิ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอธั ยาศยั ประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2565 ………………………………………………………………………………….. ยุทธศาสตรชาติ 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580) ไดกําหนดแผนแมบทประเด็นการพัฒนาศักยภาพ คนตลอดชวงชีวิต โดยมีแผนยอยที่เกี่ยวของกับการใชการศึกษาเปนเครื่องมือในการขับเคลื่อนไดแก แผนยอยประเด็นการพัฒนาการเรียนรู และแผนยอยประเด็นการพัฒนาศักยภาพคนตลอดชวงชีวิต ทมี่ งุ เนนการสรางสภาพแวดลอมท่เี ออ้ื ตอการพัฒนา และเสริมสรางศักยภาพมนุษย การพัฒนาเด็กตัง้ แต ชวงการตงั้ ครรภจ นถึงปฐมวัย การพัฒนาชวงวัยเรียน/วัยรุน การพัฒนาและยกระดับศักยภาพวัยแรงาน รวมถึงการสงเสรมิ ศักยภาพวัยผูสูงอายุ ประเด็นการพัฒนาการเรยี นรู ที่ตอบสนองตอการเปลี่ยนแปลง ในศตวรรษที่ 21 และพหุปญญาของมนุษยที่หลากหลาย ประกอบกับแผนการปฏิรูป ประเทศดาน การศึกษา นโยบายรัฐบาลทั้งในสวนนโยบายหลักดานการปฏิรูปกระบวนการเรียนรู และการพัฒนา ศักยภาพ คนตลอดชวงชีวิต และนโยบายเรงดวนเรื่องการเตรียมคนไทยสูศตวรรษที่ 21 ตลอดจน แผนพัฒนาประเทศอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ อาทิ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 - 2568) นโยบายและแผนระดับชาติวาดวยความมั่นคงแหงชาติ พ.ศ. 2562 2568) โดยคาดหวังวาการพัฒนาศักยภาพคนตลอดชวงชีวิต ประชาชนจะไดรับ การพัฒนาการเรียนรูใหเปน คนดี คนเกงมีคุณภาพ และมีความพรอมรวมขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศสูความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน และกระทรวงศึกษาธิการ ไดกําหนดนโยบายและจุดเนน ประจําปงบประมาณ พ.ศ.2565 ขึ้น เพื่อเปนเข็มมุงของหนวยงานภายใตกระทรวงศึกษาธิการ ขับเคลื่อนการดําเนินงานใหบรรลุ ตามวตั ถปุ ระสงคข องแผนตาง ๆ ดงั กลาว สํานักงาน กศน. เปนหนวยงานที่มีภารกิจในการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย ตระหนัก ถึงความสําคัญของการพัฒนาคนตลอดชวงชีวิต ไดมุงมั่นขับเคลื่อนภารกิจหลัก ตามแผนพัฒนาประเทศและนโยบาย และจุดเนนของกระทรวงศึกษาธิการที่คํานึงถึงหลักการบริหาร จัดการทั้งในเร่ืองหลักธรรมาภบิ าล หลักการกระจาย อํานาจการใชประโยชนจากเทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร การมุงเนนผลสัมฤทธิ์และปฏิบัติการดานขอมูลขาวสาร การสรางบรรยากาศในการ ทํางานและการเรียนรู ตลอดจนการใชทรัพยากรดานการจัดการศึกษาอยางมีคุณภาพ โดยเนน การพฒั นาคณุ ภาพการศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐาน การศึกษาตอเนือ่ งและการศึกษาตาม อัธยาศัย ใน 4 ประเด็นใหญ ประกอบดวยการจัดการเรียนรูคุณภาพ การสรางสมรรถนะและทักษะ คุณภาพ องคกร สถานศึกษา และแหลงเรียนรูคุณภาพและการบริหารจัดการคุณภาพ อันจะนําไปสู การสรางโอกาสและลดความเหลื่อมลํา ทางการศึกษาการยกระดับคุณภาพและเพิ่มประสิทธิภาพ การใหบริการสําหรบั ทุกกลุม เปาหมาย และสรางความพึงพอใจ ใหกับผูร ับริการ โดยไดกําหนดนโยบาย และจุดเนนการดําเนนิ งาน สํานกั งาน กศน. ประจาํ ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 ดังน้ี หลักการ กศน. เพื่อประชาชน “กาวใหม : กาวแหงคุณภาพ” นโยบายและจุดเนนการดําเนินงาน สาํ นกั งาน กศน. ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ. 2555 แผนปฏบิ ัตกิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [40]

1. ดานการจดั การเรียนรคู ณุ ภาพ 1.1 นอมนําพระบรมราโชบายสูการปฏิบัติ รวมทั้งสงเสริมและสนับสนุนการดําเนินงาน โครงการอนั เนื่องมาจากพระราชดาํ ริทุกโครงการ และโครงการอันเกี่ยวเน่อื งจากราชวงศ 1.2 ขับเคลื่อนการจัดการเรียนรูที่สนองตอบยุทธศาสตรชาติ และนโยบายของรัฐมนตรีวาการ และรฐั มนตรชี วยวา การกระทรวงศึกษาธกิ าร 1.3 สงเสริมการจัดการศึกษาเพื่อเสริมสรางความมั่นคง การสรางความเขาใจที่ถูกตอง ในการปกครองระบอบประชาธิปไตย การเรียนรูที่ปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรม สรางวินัย จิตสาธารณะ และอุดมการณ ความยึดม่ันในสถาบันหลักของชาติ รวมถงึ การมีจิตอาสา ผานกจิ กรรมตางๆ 1.4 ปรับปรุงหลักสูตรทุกระดับทุกประเภทใหสอดรับกับการพัฒนาคน ทิศทางการพัฒนา ประเทศ สอดคลอ งกบั บริบททเี่ ปลย่ี นแปลง ความตองการและความหลากหลายของผูเรียน/ผูรับบริการ รวมถึงปรับลด ความหลากหลายและความซําซอนของหลักสูตร เชน หลักสูตรการศึกษาสําหรับ กลุม เปาหมายบนพน้ื ท่ีสูง พน้ื ทพ่ี เิ ศษ และพ้ืนทีช่ ายแดน รวมท้งั กลมุ ชาตพิ ันธุ 1.5 ปรับระบบทดสอบ วัดผล และประเมินผล โดยเนนการใชเทคโนโลยีเปนเครื่องมือให ผูเรียน สามารถเขาถึงการประเมินผลการเรยี นรูไดตามความตอ งการ เพื่อการสรางโอกาสในการเรยี นรู ใหความสําคัญกับ การเทียบระดับการศึกษา และการเทียบโอนความรูและประสบการณ พัฒนาระบบ การประเมินสมรรถนะผูเรียน ใหตอบโจทยการประเมินในระดับประเทศและระดับสากล เชน การประเมินสมรรถภาพผูใหญ ตลอดจนกระจายอํานาจ ไปยงั พนื้ ท่ีในการวดั และประเมินผลการเรียนรู 1.6 สงเสริมการใชเทคโนโลยีในการจัดหลักสูตรการเรียนรูในระบบออนไลนดวยตนเองครบ วงจร ตั้งแตการลงทะเบียนจนการประเมินผลเมื่อจบหลักสูตร ทั้งการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา ขั้นพื้นฐาน การศึกษา ตอเนื่อง และการศึกษาตามอัธยาศัย เพื่อเปนการสรางและขยายโอกาสในการ เรยี นรใู หก ับกลุม เปาหมายทส่ี ามารถเรยี นรู ไดส ะดวก และตอบโจทยความตอ งการของผูเรยี น 1.7 พัฒนา Digital Learning Platform แพลตฟอรมการเรียนรูของสํานักงาน กศน. ตลอดจน พัฒนาสื่อการเรียนรูทั้งในรูปแบบออนไลนและออฟไลน และใหมีคลังสื่อการเรียนรูที่เปนส่ือ ท่ีถูกตองตามกฎหมาย งา ยตอการสืบคน และนาํ ไปใชใ นการจัดการเรียนรู 1.8 เรงดาํ เนินการเร่ือง Academic Credit-bank System ในการสะสมและเทียบโอนหนวย กติ เพ่อื การสรางโอกาสในการศกึ ษา 1.9 พัฒนาระบบนิเทศการศึกษา การกํากับ ติดตาม ทั้งในระบบ On-Site และ Online รวมทั้ง สงเสริมการวิจัยเพื่อเปนฐานในการพัฒนาการดําเนินงานการจัดการศึกษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอธั ยาศยั 2. ดานการสรางสมรรถนะและทกั ษะคุณภาพ 2.1 สงเสริมการจัดการศึกษาตลอดชีวิตที่เนนการพัฒนาทักษะที่จําเปนสําหรับแตละชวงวยั และการจดั การศกึ ษาและการเรยี นรทู ีเ่ หมาะสมกบั แตล ะกลมุ เปา หมายและบริบทพ้นื ที่ 2.2 พัฒนาหลักสูตรอาชีพระยะสั้นที่เนน New skill Up skill และ Re sk เที่สอดคลอง กับบริบท พื้นที่ ความตองการของกลุมเปาหมาย ความตองการของตลาดแรงงาน และกลุมอาชีพใหม ทีร่ องรับ Disruptive Technology 2.3 ยกระดับผลิตภัณฑ สินคา บริการจากโครงการศูนยฝกอาชีพชุมชน ที่เนน “สงเสริม ความรู สรางอาชีพ เพิ่มรายได และมีคุณภาพชีวิตที่ดี” ใหมีคุณภาพมาตรฐาน เปนที่ยอมรับของตลาด ตอยอดภูมิปญญาทองถิ่น เพื่อสรางมูลคาเพิ่ม พัฒนาสูวิสาหกิจชุมชน ตลอดจนเพิ่มชองทาง ประชาสัมพนั ธและชองทางการจาํ หนา ย 2.4 สงเสริมการจัดการศึกษาของผูสูงอายุเพื่อใหเปน Active Ageing Workforce และมี Life Skill ในการดํารงชีวติ ท่ีเหมาะกบั ชวงวัย แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [41]

2.5 สงเสรมิ การจดั การศกึ ษาท่ีพัฒนาทกั ษะท่ีจําเปนสําหรบั กลุมเปาหมายพเิ ศษ เชน ผูพ กิ าร ออทิสติก เดก็ เรรอ น และผูด อยโอกาสอน่ื ๆ 2.6 สงเสริมการพัฒนาทักษะดิจิทัลและทักษะดานภาษาใหกับบุคลากร กศน. และผูเรียน เพ่ือรองรบั การพฒั นาประเทศ 2.7 สง เสริมการสรา งนวัตกรรมของผเู รียน กศน. 2.8 สราง อาสาสมัคร กศน. เพื่อเปนเครือขายในการสงเสริม สนับสนุนการจัดการศึกษา ตลอดชวี ติ ในชุมชน 2.9 สงเสริมการสรางและพัฒนานวัตกรรมของบุคลากร กศน. รวมทั้งรวบรวมและเผยแพร เพอ่ื ให หนว ยงาน / สถานศึกษา นาํ ไปใชใ นการพัฒนากระบวนการเรียนรูรวมกัน 3. ดา นองคกร สถานศึกษา และแหลงเรียนรูคณุ ภาพ 3.1 ทบทวนบทบาทหนาที่ของหนวยงาน สถานศึกษา เชน สถาบัน กศน.ภาค สถาบันการศึกษา และพัฒนาตอเนื่องสิรินธร สถานศึกษาขึ้นตรงสังกัดสวนกลาง กลุมสํานักงาน กศน. จังหวัด ศูนยฝกและพัฒนาราษฎรไทย บริเวณชายแดน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการขับเคลื่อนการจัด การศกึ ษาตลอดชีวิตในพนื้ ที่ 3.2 ยกระดับมาตรฐาน กศน.ตําบล และศูนยการเรียนรูชุมชนชาวไทยภูเขา “แมฟาหลวง” (ศศช.) ใหเปน พืน้ ท่ีการเรียนรูตลอดชีวิตทสี่ าํ คญั ของชมุ ชน 3.3 ปรับรูปแบบกิจกรรมในหองสมุดประชาชน ที่เนน Library Delivery เพื่อเพิ่มอัตรา การอา นและการรหู นังสอื ของประชาชน 3.4 ใหบริการวิทยาศาสตรเชิงรุก Science@home โดยใชเทคโนโลยีเปนเครื่องมือ นําวิทยาศาสตร สูชวี ิตประจําวนั ในทุกครอบครวั 3.5 สงเสริมและสนับสนุนการสรางพื้นที่การเรียนรู ในรูปแบบ Public Learning Space/ Co- (eaming Space เพื่อการสรางนิเวศการเรียนรใู หเ กดิ ขนึ้ สังคม 3.6 ยกระดับและพัฒนาศูนยฝกอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดน ใหเปนสถาบันพัฒนาอาชีพ ระดับภาค 3.7 สงเสรมิ และสนบั สนนุ การดาํ เนนิ งานของกลุม กศน. จงั หวดั ใหม ปี ระสิทธิภาพ 4. ดา นการบริหารจัดการคุณภาพ 4.1 ขับเคลื่อนกฎหมายวาดวยการสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิต ตลอดจนทบทวนภารกิจ บทบาท โครงสรางของหนว ยงานเพ่อื รองรบั การเปล่ยี นแปลงตามกฎหมาย 4.2 ปรับปรุงกฎหมาย ระเบียบ คําสั่ง และขอบังคับตาง ๆ ใหมีความทันสมัย เอื้อตอ การบริหาร จัดการ และการจัดการเรียนรู เชน การปรับหลักเกณฑคาใชจายในการจัดหลักสูตร การศกึ ษาตอ เน่อื ง 4.3 ปรับปรุงแผนอัตรากําลัง รวมทั้งกําหนดแนวทางที่ชัดเจนในการนําคนเขาสูตําแหนง การยาย โอน และการเลอ่ื นระดับ 4.4 สงเสริมการพัฒนาบุคลากรทุกระดับใหมีความรูและทักษะตามมาตรฐานตําแหนงใหตรง กับ สายงาน และทกั ษะท่ีจาํ เปน ในการจดั การศึกษาและการเรยี นรู 4.5 ปรับปรุงระบบการจัดสรรทรัพยากรเพื่อการศึกษาใหมีความครอบคลุม เหมาะสม เชน การปรับคา ใชจา ยในการจัดการศกึ ษาของผพู ิการ เดก็ ปฐมวัย 4.6 ปรับปรุงระบบฐานขอมูลสารสนเทศดานการศึกษาเพื่อการบริหารจัดการอยางเปนระบบ เชน ขอ มูล การรายงานผลการดาํ เนนิ งาน ขอ มลู เดก็ ตกหลนจากการศกึ ษาในระบบ เดก็ เรรอ น ผูพ ิการ 4.7 สงเสรมิ การใชเทคโนโลยีสารสนเทศเปน เคร่อื งมือในการบรหิ ารจดั การอยา งเต็มรปู แบบ แผนปฏิบตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [42]

4.8 สงเสริมพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐสูระบบราชการ 4.0 และการประเมิน คุณภาพ และความโปรงใสการดําเนนิ งานของภาครัฐ (ITA) 4.9 เสริมสรางขวัญและกําลังใจใหกับขาราชการและบุคลากรทุกประเภทในรูปแบบตาง ๆ เชน ประกาศ เกียรติคณุ การมอบโล / วฒุ บิ ัตร 4.10 สงเสริมการมีสวนรวมของภาคีเครือขายทุกภาคสวน เพื่อสรางความพรอมในการจัด การศึกษา นอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย และการสงเสริมการเรียนรตู ลอดชีวิตสําหรับประชาชน แผนปฏบิ ตั ิการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [43]

สว นท่ี 2 ขอมลู พ้ืนฐาน 2.1 ประวตั ิจงั หวดั สมทุ รปราการ จังหวัดสมุทรปราการเปนจังหวัดที่มีความสำคัญมาแตโบราณ เนื่องจากที่ตั้งนั้นเปน เขตยทุ ธศาสตรทางน้ำ \"สมุทรปราการ\" มาจาก คำวา \"สมุทร\" ซง่ึ แปลวา ทะเล และ \"ปราการ\" ท่ีแปลวา กำแพง จึงมีความหมายโดยรวมวา \"กำแพงริมน้ำ\" ยอนหลังไป 800 ปเศษ ชนชาติขอมซึ่งมีความรุงเรือง อยูในขณะนั้น ไดสรางเมืองพระประแดงบริเวณปากแมน้ำเจาพระยาเพื่อเปนเมืองหนาดาน ตอมา แผนดนิ ในบริเวณนน้ั ไดง อกออกไปทางทะเลทิศใต แถบตำบลปากคลองบางปลากดทางฝงขวาของแมน้ำ เจาพระยา และบริเวณตำบล บางดวน บางหมู และบางนางเกรงทางฝงซาย ทำใหเมืองพระประแดง มีความสำคัญลดลงเนื่องจากปากแมน้ำประมาณป พ.ศ. 2163 – พ.ศ. 2171 พระเจาทรงธรรมกษัตริย แหงกรุงศรีอยุธยา ไดโปรดใหสรางเมืองสมุทรปราการขึ้นใหม เพื่อเปนเมืองปากน้ำของกรุงศรีอยุธยา เนื่องจากกรุงศรีอยุธยา ไดทำการคาขายกับชาวฮอลันดา และทรงพระราชทานที่ดินบริเวณคลอง บางปลากดใหช าวฮอลันดาไวเปน เมอื งการคา ซงึ่ เรียกวา \"นิวอมั สเตอรดัม\" ในป พ.ศ. 2306 สมัยกรุงธนบุรีเปนสมัยที่สรางราชธานีใหม สมเด็จพระเจาตากสิน จึงโปรดฯ ใหรื้อกำแพงเมืองพระประแดงเดิมที่ราษฏรบูรณะ เพื่อไปสรางกำแพงพระราชวัง เมอื งพระประแดงจึงสิ้นซากนับแตน ้นั มา ในป พ.ศ. 2352 สมัยกรุงรัตนโกสินทร พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลก มหาราช ทรงเห็นความสำคัญที่จะตอ งสรางเมืองทางชายฝง เพื่อปองกันศัตรูที่จะรุกล้ำมาจากทางทะเล สแู มนำ้ เจา พระยา ซึง่ เดิมมีเมืองพระประแดงและเมืองสมุทรปราการเปน เมืองหนา ดาน และอยูในสภาพ ทรุดโทรมมาก พระองคทรงดำริที่จะบูรณะเมืองพระประแดง ซึ่งอยูทางดานขวาของแมน้ำเจาพระยา ระหวางเมืองสมุทรปราการและกรุงเทพฯ จึงโปรดใหสมเด็จพระบวรราชเจามหาสุรสิงหนาท ลงสำรวจ พนื้ ที่ปากนำ้ เจาพระยา เพ่อื สรางเมืองขน้ึ ใหมและสรา ง \"ปอ มวิทยาคม\" ท่ีฝงซายของแมน ำ้ แผนปฏบิ ัติการประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [44]

ในรชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระพุทธเลิศหลานภาลัย รัชกาลที่ 2 ทรงดำเนินการสรางปอม ที่สำคัญหลายปอมและทรงพระราชทานนาม ใหมวา \"เมืองนครเขื่อนขันธ\" และทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ ใหอ พยพครอบครัวมอญ โดยมชี ายฉกรรจประมาณ 300 คนซึ่งมีพระยาเจงเปนผูนำจากเมืองปทุมธานีมาอยู ณ เมืองนครเขื่อนขันธ เพื่อเปนกำลังสำคัญในการรักษาเมืองนอกจากการสรางเมืองนครเขื่อนขันธแลว พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัยยังทรงสรางเมืองสมุทรปราการขึ้นมาใหมอีกเมืองหนึ่ง เนื่องจากทรงไมไววางใจญวนนัก และเมืองสมุทรปราการเองก็เปนเมืองที่อยูติดกับทะเลมากกวา ทรงโปรดใหส รา งปอมเพิม่ อีกจำนวน 6 ปอ มทั้งดา นซา ยและขวาของแมน้ำเจา พระยา ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 6 ทรงเปลี่ยนชื่อเมืองนคร เขื่อนขันธกลับเปน \"เมืองพระประแดง\" ดังเดิม เพราะยังคงบริเวณเดิมของพระประแดง และในป พ.ศ.2459 ทรงเปลี่ยนคำวาเมืองเปนจังหวัด เมืองสมุทรปราการจึงเปลี่ยนสภาพเปน \"จังหวัด สมุทรปราการ\" ประกอบดวยอำเภอสมุทรปราการ อำเภอบางบอ อำเภอบางพลี และอำเภอสีชัง และเมืองพระประแดง เปนจังหวัดพระประแดง ประกอบดวยอำเภอพระประแดง อำเภอพระโขนง และอำเภอราษฎรบ ูรณะ ในป พ.ศ. 2485 ไดมีพระราชบัญญัติรวมจังหวัดพระนคร ธนบุรี สมุทรปราการ และนนทบุรีเขาไวดวยกัน รวมเรียกวา นครบาลกรุงเทพฯ ธนบุรี และในป พ.ศ.2486 มีการปรับปรุง ระเบียบการปกครองใหม ยุบจังหวัดสมุทรปราการขึ้นกับจังหวัดพระนคร และในวันที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2489 จงั หวดั สมุทรปราการไดแยกออกจากจังหวดั พระนครตราบจนทุกวนั นี้ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [45]

ตราประจำจังหวดั ตนไมป ระจำจังหวดั เปน รูปพระสมทุ รเจดียแ ละพระอุโบสถ ทป่ี ระดิษฐานพระพทุ ธรูปปางหามสมุทร ตน โพทะเล ความหมาย ดอกไมประจำจังหวัด พระเจดีย หมายถึง พระสมุทรเจดยี ท ี่สรางอยกู ลางแมนำ้ ดอกดาวเรือง ภายในเจดียบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระไตรปฎ ก พระอโุ บสถ หมายถึง พระอโุ บสถที่ประดิษฐานพระพุทธรูปยืน ปางหา มสมทุ ร ตนโพธิ์ทะเลมีชื่อเรียกหลายชนิดตามแตละ ทองถิ่น เชน ปอมัด ปอกะมัดไทร ตนโพธิ์ทะเล เปนพืช เมืองรอนชอบขึ้นในที่ลุมน้ำใกลน้ำ หลังปาชายเลน จัดเปนไมยืนตนที่มีพุมขนาดเล็ก สูงไมเกิน 15 เมตร เปลือกเปนสีน้ำตาลออนอมชมพู ผิวขรุขระเปนตุมเล็ก ๆ เปนพืชใบเดียว เรียงสลับแผนใบเปนรูปหัวใจ ดอกใหญสีเหลือง ออกตลอดป ขยายพันธดวยการเพาะเมล็ดหรือตอน ถือเปน ไมเหนียวแข็งแรงและทนทาน ใชทำเครื่องเรือน พื้นกระดาน เปลือกใชตอกหมันเรือ ทำเชือกสายเบ็ด เปลือกตมกับน้ำ นำมาชำระลา งแผลเรื้อรัง เปนพืชลมลุกที่ขึ้นอยูทั่วไป ในที่อากาศรอนชื้น จะออกไดเพียงฤดูเดียว ในชวงอายุ ใหดอกที่สวยงามมากในฤดู หนาว ปลูกงายดวยการเพาะเมล็ด ดาวเรืองเปนไมดอกไม ประดับ เหมาะสำหรับการบูชาพระ บูชาเทพ ปจจุบันนี้เปนท่ี ทราบกันดีวาสารสีเหลือง สม แสด ที่มีอยูในกลีบดอก ดาวเรืองมีประโยชนในการใหสีไดตามธรรมชาติ จึงมีผู นำกลีบดอกมาสังเคราะห หรือปนเพื่อใชประโยชนจากสาร สีเหลืองนี้ ผสมในอาหารไก ชวยใหไขไกมีสีแดงนารับประทาน นอกจากนั้นรากมีคุณสมบัติพิเศษที่สามารถปราบไสเดือน ฝอยในดินได แผนปฏิบัตกิ ารประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 [46]