เรอ่ื ง กฎแหง กรรม โดย ท. เลยี งพบิ ลู ย เจา เกดิ มา มีอะไร มาดว ยเลา เจา จะเอา แตส ขุ สนกุ ไฉน เจา มาเปลา แลว เจา จะเอาอะไร เจา กไ็ ป ตวั เปลา เหมอื นเจา มา
....................................................................................................... ทาํ ดี ดีสงให เห็นผล ทาํ ช่ัว ช่ัวก็ดล ชัว่ ให ชวั่ ดดี ุจตราตน ตีบอกไวนา ใครช่ัวใครดีไซร สืบไดดวยกรรม ....................................................................................................... เรอ่ื งภายในเลม วิญญาณกตญั ู หนา ๓ ดบั -เกดิ หนา ๑๐ ผลแหง ความเมตตากรุณา หนา ๑๓ จดหมายท่มี ีคณุ คา หนา ๑๘ คนใจดี หนา ๒๕ ขอสวนบุญ หนา ๒๙ พระคุณของแม หนา ๓๑ น้าํ ตาแมตก หนา ๓๗ สรางกรรม หนา ๔๐ อดีตชาติ หนา ๔๔ ชวี ิตของลงุ หวาน หนา ๕๔ คนดี-คนชัว่ หนา ๕๘ เด็กขางถนน หนา ๖๙ ....................................................................................................... 2
วญิ ญาณกตญั ู จากหนังสอื กฎแหงกรรม ทาํ ดไี ดดี ทาํ ชวั่ ไดช วั่ เลม ๑ ......................................................... เมอ่ื ครงั้ สมยั กอน ขาพเจา เดินทางไปภาคเหนอื ตอ งลงพกั สถานีปากนํ้าโพ เพอื่ ความสะดวกจึงพกั แรมทสี่ ถานีรถไฟ เวลานั้นช้ันบนของสถานรี ถไฟเปน ทพ่ี ักแรม รสู ึกวาโรงแรมแหง นี้ไมคอ ยจะมผี คู นมาพกั มาก นกั เพราะทกุ คนเม่ือลงจากรถไฟกข็ ามไปพักฝงเมอื ง นอกจากขาพเจา แลว ยงั มชี ายอกี ผหู นง่ึ อายุมากกวา ขาพเจา การทมี่ าพักในโรงแรมเดียวกนั ซ่งึ มเี ราเพียงสองคนเทา น้ัน ซํ้ายงั เปนคนไทยดวยกนั ไมมปี ญหาอะไรที่ จะไมหันหนาเขา มาสนทนาและทาํ ความรจู กั กนั ก็ไมย ากนัก แลว เรากส็ นทิ สนมกัน ทา ทางของชายผูนีเ้ ปนคนดี มคี วามรูเปนคนเปด เผย คบงา ย เปน กันเอง ตอนหน่ึงขา พเจา บนวา ทพ่ี ักมีความสะอาดนอยกวาโรงแรมรถไฟท่ัวๆ ไป ทเ่ี คยพกั มา แลวเพื่อนรวมท่พี กั ของ ขา พเจา บอกวา “อยา ไปสนใจอะไรเลยคุณเรอ่ื งทีพ่ กั เม่ือเราออกจากบา นแลว หาความสะดวกความสบายได ยาก เราพกั คนื เดียวเทานั้น ทนเอาหนอ ยอยาไปนกึ อะไร ผมผจญมามากกวา นี้” แลวกเ็ ลาเรอ่ื งผจญตอเหตกุ ารณตางๆ ใหฟ ง ใหเวลาผา นไปอยา งเพลิดเพลิน แตข า พเจาสนใจเร่อื งหนงึ่ ขา พเจา จงึ ตัดตอนมาเลา ใหทา นฟง... เมอื่ รถยนตโดยสารจอดท่ีหนา โรงแรมแหง หนึ่ง พวกคนโดยสารรีบลง ผมมาในรถโดยสารน้ันผูหนง่ึ จึงลงมาดว ย เพราะเราตองเดนิ ทางมาเกอื บตลอดวนั ตา งก็ปด ฝุน สแี ดงทีต่ ิดตามเสอื้ ผาและหนาแลว ผมก็ มองดโู รงแรมทพี่ กั เปน ตกึ เกาๆ ปลูกอยา งหนาเทอะทะเอาความแขง็ แรงเปนขอ แรก เอาความสวยงามรองมา คงจะเปนตกึ ทเี่ กา แกห ลงั หนง่ึ ในจงั หวัดน้นั ขา งบนเปนโรงแรม ขางลางเปน รา นขายอาหารและกาแฟ ผมเขา ไปนั่งพกั แลว สั่งกาแฟมาถวยหน่ึง มองดเู ดก็ ประจาํ รถปนขน้ึ ไปบนหลังคารถโดยสารเลกิ ผาคลมุ ออกแกเอาหบี กระเปาเดินทาง ซึ่งผูกไวกับเหล็กหลงั คารถ ยกสง ลงมาขางลา งแลวกเ็ อาไปไวในรา นกาแฟ นอกจากผมท่ีจะพกั โรงแรมนี้แลว ก็ยังมีชายกลางคนกบั ภรรยาสาวซึ่งมอี ายุออนกวา สามปี ระมาณยสี่ บิ ป ทจ่ี ะ ลงมาพกั ดวย ผโู ดยสารพวกอนื่ คงจะเปน ชาวเมืองนั้นจงึ กลบั ไปบา นของตน ผมกาํ ลงั นง่ั ดื่มกาแฟอยู สวนชาย สูงอายผุ นู นั้ นงั่ คอยภรรยาของเขากําลงั เขา หอ งนาํ้ ผมจงึ ถามวา “คุณจะพักแรมคืนท่นี ีเ่ หมือนกนั หรอื ครบั ” ชายผมู อี ายุตอบวา “ครบั ผมจะพักแรมคนื อยทู ี่นี่ รงุ ขนึ้ กจ็ ะเดินทางตอไป” ขณะนัน้ พอดีภรรยาทานผนู นั้ ก็ออกมาจากหอ งนํา้ มานงั่ รว มสนทนาดวย ทนั ใดนนั้ กม็ จี นี ไหหลําคนหน่งึ แตง กายเสอ้ื ผาขาวสะอาดเดนิ ออกมา จากขา งในถามวา “คณุ ตองการหอ งพักหรอื ครบั ?” ผมเลยบอกไปวา “หาหอ งพกั สะอาดดๆี ใหพ ักสองหองซเิ ถา แก หอ งหนึ่งสําหรบั ทานผูนกี้ ับคณุ นาย และผมอยู คนเดยี วหอ งหนึ่ง” 3
เถาแกผ นู ้ันบอกวา “หองยงั มเี หลือหอ งเดยี วครบั คณุ นอกนนั้ เตม็ หมด” ผมจงึ บอกวา “ทาํ ไมโรงแรมใหญๆ จงึ มเี หลอื หองเดยี ว” เถาแกบอกวา “มหี ลายหอ งแตม คี นเชาไวห มดแลว” ผมจงึ ถามวา “เมืองนก้ี เ็ ห็นคนไมมาก ทําไมหองพักจึงเตม็ หมด” เถา แกต อบวา “คนเชาไวต้งั ๕ หอ ง มฝี รง่ั สอง คนไทยสามคน กลางวันเขาไปทํางานในปา (สาํ รวจแร) กลางคืน ถึงกลบั มานอน เชา ข้นึ ออกไป เขาเชา ไวตง้ั หลายวันแลว คดิ วาคงจะอยสู องอาทติ ย” ผมจงึ บอกวา “เหลอื หองเดยี วกใ็ หคุณท้งั สองน้ีก็แลวกัน” เถา แกผูน น้ั ถามวา “แลว คุณจะไปนอนทีไ่ หนละ ” ผมจงึ บอกวา \"คนเดียวไมเปนไร จะไปหาพักโรงแรมอื่นก็ได” เถา แกเจาของโรงแรมบอกวา “เมืองน้ีไมม ีโรงแรมท่ีไหนอีกนอกจากทน่ี ”ี่ แตแลวเถาแกโ รงแรมทําเปนนกึ สกั ครูกส็ งภาษาจนี พูดกบั บอ ย ผมเหน็ เจาเดก็ บอ ยนั้นสะดุง และเถา แกบ อก กับผมวา ยงั มีหองหนง่ึ หอ งตอ งทําความสะอาด เพราะไมม ีคนเขาไปพกั นานแลว ถา คณุ จะพักกข็ น้ึ ไปดูได ผมบอกวา “ตกลงไมตอ งดู จดั การทําความสะอาดก็แลว กนั ” เถา แกจงึ สั่งบอยใหย กกระเปาเดินทางขึน้ ไปขา งบน และเอากุญแจไปไขหอ งสําหรับผัวเมยี และเอาไปในหอง รางทจี่ ะใหผ มเขาไปพกั ดว ย เมือ่ เราขึน้ ไปขางบนมองดสู ภาพ ก็เปน โรงแรมบานนอกธรรมดาทว่ั ๆ ไป สองผัวเมียไดห อ งตดิ ขางถนนใหญ สาํ หรบั ผมนั้นบอ ยเดนิ นําเอากุญแจไปเปด อกี หอ งหนง่ึ อยูลึกเขา ไปมาก บอ ย พยายามไขกญุ แจเทา ไรไมออกเพราะมอื สน่ั ผมตองหยบิ กญุ แจมาไขเอง เมือ่ ถือกญุ แจก็เห็นสนมิ ตดิ มือ จงึ รวู า หอ งนค้ี งไมไ ดเ ปด มานานแลว เม่อื เปดออกแลว เจา บอยถามผมวา “นายจะนอนหองนี้หรือ” ผมพยักหนา บอ ยจงึ พูดวา “นายเขาไปกอนซิ ประเดยี๋ วผมจะไปทําความสะอาดให” ผมสงั เกตดรู วู า เจา บอ ยคนนล้ี กุ ลีล้ กุ ลนชอบกล ผมจึงเขาไปเปดหนาตา งออก หองรสู กึ อับๆ เห็นจะเปน เพราะ ปด ไวน าน มองดสู ภาพกไ็ มเ หน็ มอี ะไรผดิ แปลก นอกจากมุงไมมแี ละทีน่ อนมว นไว สกั ครบู อ ยอีกคนหนงึ่ กห็ อบ เอาผาปทู ่ีนอนหมอนมุง ขน้ึ มา และจดั การเช็ดกวาดทาํ ความสะอาดกนั สองคน และคยุ กันซบุ ซบิ ซงึ่ ผมไมรวู าพูด อะไรกนั แตท ่ผี ดิ สงั เกตก็เพราะเจาบอ ยสองคนพูดกนั แลว กห็ ันมาดหู นาผม แลว กห็ วั เราะกันคลายผมเปนตัวตลก ผมไม รูเรอื่ ง เขาหวั เราะผมเพราะอะไร และผมก็ไมเ อาใจใสเ มอ่ื เช็ดถูปดกวาด กางมงุ ปทู ี่นอน ใสป ลอกหมอน เรยี บรอ ยแลว ก็ไมเหน็ วามันผดิ กวาหองอื่นอยางไรเลย ทาํ ไมเถา แกเจาของโรงแรมจงึ ไมบ อกแตค รัง้ แรก แตก็ ไมไดคิดอะไรมาก เพราะเรากไ็ ดหองนอนเรยี บรอ ยแลว ไมต องวติ กวา จะตองไปหาทอ่ี ่ืนนอน 4
ทราบวา ตามปกตหิ อ งพักไมคอ ยจะมคี นเต็ม แตค ราวน้ันมีนกั สาํ รวจท้ังไทยและฝรงั่ ๕ คน ไดม าเชา หอ งไว จงึ ทาํ ใหโรงแรมนเี้ ต็ม เย็นนั้นผมอาบนาํ้ ชาํ ระรา งกายเสรจ็ แลว ก็เดนิ ลงมาดอู าหารสงั่ อาหาร รสู กึ วาเม่ือผมลงมา นัง่ พวกบอยและคนจนี ไหหลาํ บนโรงแรมนัน้ ตา งมองผมเปน ตาเดยี วกัน ผมตองกม หนาลงดเู สอ้ื ผา อาจจะใสไม เรียบรอยหรอื ขาด แตด แู ลวดอู ีกก็ไมเหน็ มอี ะไรผดิ ปกติ แลวกเ็ ลยคิดวาใครจะดเู ราอยางไรกอ็ ยา ไปสนใจเลย เมือ่ ผมส่ังอาหารทานเสรจ็ แลวก็กลบั ขน้ึ ไปนอนพักในหอ ง สกั ครบู อยกเ็ อาตะเกยี งเติมนาํ้ มนั มาเสรจ็ เรยี บรอยขนึ้ มาให แตก็เปน เรอื่ งท่ที ําใหผ มสงสยั วา เพยี งเอาตะเกียง ข้ึนมากต็ อ งข้ึนมาตงั้ สองคน ผมอยากจะใหร แู น จงึ สงั่ ใหบ อยเอาบหุ ร่ีขน้ึ มาใหผ มหน่งึ ซอง แตแ ลว ทาํ ใหผ ม สนใจมากข้ึนเพราะเพียงยาซองเดยี วก็ยงั ข้นึ มาใหผ มต้งั สองคน ผมนึกแตใ นใจวา โรงแรมน้ีคงมสี ิ่งผดิ ปกตเิ ปน แนเ ม่ือเขามาในหองท่ีผมอยู เม่ือบอ ยออกไปแลว ผมก็นง่ั คิดสกั ครหู นง่ึ จงึ ใสก ญุ แจหอ ง แตจ ดุ ไฟทง้ิ ไว แลว กเ็ ดนิ ลงบันไดไปขา งลา งเห็น แสงไฟเจาพายแุ ขวนอยกู ลางหอ ง มีพวกจนี ไหหลํานง่ั คุยกนั เสียงดงั ใตแ สงเจาพายุ พอผมเดินลงไปเสียงทีด่ งั ก็ คอยลงทันที ผมก็ทาํ เปน ไมสนใจ เถา แกเจา ของโรงแรมถามวา “คณุ จะตอ งการอะไรบางครับ?” ผมจงึ บอกวา “อยากไดน าํ้ ชาจีนสกั หนงึ่ กา บอกบอ ยเอาข้ึนไปใหด ว ย” เสยี งเถาแกสงั่ บอ ยเปนภาษาไหหลํา แลวพดู โตตอบกนั สองสามคํา เถา แกห นั มาพดู กบั ผมวา “ประเด๋ยี ว เขาจะเอาข้ึนไปสง พรอ มกบั คณุ ” ผมกเ็ ลยบอกวา “เอาขึ้นไปได ผมจะนอนละ” เม่อื ผมพดู แลว กเ็ ดินขึ้นไป กเ็ หน็ บอยถอื กานาํ้ ชาขึ้นมาพรอ มกันสองคนเดนิ ตามหลงั ผมขึน้ ไป เมอื่ ผมไขกุญแจ เขา ไปในหอง เจา บอยกเ็ ขาไปในหอ ง วางกานํ้าชาดวยทาทางงกๆ เง่ินๆ ผมเตรียมไวแ ลว พอเหน็ แกจะรบี ออก จากหองผมกจ็ บั ขอ มอื ไว ผมเหน็ บอยคนท่ีถูกจับมอื ตกใจสะดงุ สุดตัว ปากสั่นพดู วา “คุณอยา เลนอยางน้ี ผมใจไมด ”ี ผมจงึ ถามวา “นอี่ ยากจะถามอะไรหนอ ยนะ ฉันรสู ึกมีอะไรแปลกหแู ปลกตาลกึ ลบั มากในโรงแรมน”ี้ ผมสังเกตดบู อยสองคนไดยนิ คาํ พูดแลว ทาํ ตาเหลอื กกลัวคนจะไดยนิ ช้มี ือไปขา งนอกหอ ง ผมเดินตามออก ไปเพราะแกแสดงกิรยิ าหวาดกลัวมาก พอออกไปพนหอ งแลว แกก็กระซบิ บอกเบาๆ กลัวใครจะไดยินวา “ผ”ี ผมก็อดหวั เราะไมได จงึ ถามวา “อยทู ไ่ี หน?” บอยสองคนรบี กระซบิ บอกวา “ในหอ งคณุ ” เม่อื ผมรเู รอ่ื ง ผมก็หัวเราะ เพราะผมไมใ ชค นกลัวผี จงึ บอกกบั บอยวา “ไมต อ งตกใจ ไมต องกลัว” 5
บอยทัง้ สองเห็นผมพูดเชน น้นั ก็ชกั จะกลา ขึน้ มาบา ง เพราะเดมิ แกคงคิดวาพอบอกวา “ผีอยูในหอง” ผมคงจะ สะดงุ คงจะตกใจกลวั แตกลบั ตรงกันขามผมกลับหัวเราะ แกคงนกึ วา มาพบคนบาบนิ่ เขาแลว เลยทําใหแ ก พลอยกลาไปดว ย พดู ออกมาวา “ผมพูดจรงิ ๆ ครบั ไมไดพ ูดเลน ไมม ใี ครนอนจนสวา งไดเลย บางทียงั ไมทันครง่ึ คืนก็วงิ่ ออกจากหองไมทัน เพราะตกใจกลวั มาก ไมกลา เขาไปในหอ งอีก เถา แกจ งึ ไมค อ ยใหใ ครพัก” ผมจงึ บอกวา “ขอบใจเธอสองคนมาก ไมต อ งเปนหวงฉันหรอก เรอื่ งผฉี นั ไมเ คยกลวั เลย ผีชอบหลอกคนข้ี ขลาด คนใจออนคนตกใจงา ย คนขี้กลวั ฉันใจเขม แข็งมากพอท่ีผกี ลัวฉัน ธรรมดาผีไมหลอกคนเลนสนุก ผตี อง มอี ะไรทกุ ขร อ นเพ่อื ใหคนชว ย เอาละฉนั จะเขา ไปนอนใหส บายเลย” เมื่อผมพูดแลวกร็ บี กลบั เขาไปในหอ งใสกลอนภายในแลวกไ็ ขไสตะเกยี งใหสวา งขึ้น เพื่อจะคอยดูเหตุการณท จ่ี ะ เกิดข้นึ ตอไป เมื่อทราบวาเปน ผผี มก็เบาใจ เสียงบอ ยสองคนไดย ินผมพดู ชักจะกลา ข้นึ บาง ลงไปพดู อะไร ขางลางแลว กม็ เี สยี งโจษจนั เปนภาษาจนี ผมไมเ อาใจใส ตากจ็ อ งทางหนาตางที่เปด ไวจนผมงว งนอนก็ยงั ไม เห็นมอี ะไรผดิ แปลกเกดิ ขึ้น จนผมหลบั ไปนานเทา ใดไมป รากฏ พอลืมตาข้นึ เห็นตะเกียงที่สวางไสวอยูนนั้ กค็ อยๆ หรล่ี งไฟนวลเมือ่ แสงไฟ จวนจะดับเปน สีน้าํ เงนิ ผมตองลกุ ขน้ึ นง่ั เบิกตากวางขึ้นดู เพราะเห็นผหู ญงิ สวยแตง ตวั เปนชาวเมืองเหนอื รปู รา งคอ นขา งสวย แตห นา เปรอะเปอ นเลือด ประเดี๋ยวกท็ าํ หนาสวยงาม ประเด๋ียวก็ทาํ หนานา เกลยี ดนา กลวั แลว กม็ ายืนจอ งหนา ดผู ม จนเห็นหนา ของเธอเกอื บมาติดหนา ผมอยแู ลว ผมมจี ติ ใจเขม แขง็ แมว า เธอแสดง หนา ตาอยา งไรผมกไ็ มก ลัว เพราะผมรูว าแกเปนผี ผมตอ งทาํ จิตใจใหเ ขม แข็ง แกทาํ อะไรผมไมได สักครแู กเหน็ ผมไมก ลวั แกก็ถามเปนเสยี งชาวเหนอื วา “คุณบก ลวั ขา เจา ?” ผมสัน่ ศีรษะบอกวา “ไมก ลวั เพราะเธอเปนผ”ี เธอถามวา “เพราะอะไร” ผมบอกวา “เพราะฉันกเ็ คยเปน ผีเหมือนเธอ เมอ่ื ฉันยงั ไมเ กดิ เปนคน แหละเธอก็ เคยเปน คนเม่ือยังไมเปนผ”ี เธอพดู วา “ขา เจา รวู า คุณเปน คนใจเขมแข็ง ไมเหมอื นคนอนื่ พอเหน็ ขา เจาตกใจกลวั ว่งิ หนไี ป เราจงึ ไมร ูเรื่อง กนั เลย” เธอพูดขนึ้ เปน ปกติ และรปู รา งกเ็ ปลี่ยนแปลงไปในทางดี ไมแ สดงกริ ิยาจะเอาชนะผมอกี ตอ ไป เราจงึ ไดพดู กนั อยา งธรรมดา ผมจงึ ถาม “เธอตอ งการอะไร ทีค่ อยหลอกคนทีม่ าพกั ในหองน้ีทาํ ใหเ ขาตกใจกลวั ” ทันใดน้ันเธอก็สยายผมแลวกมหนา รอ งไหส ะอกึ สะอ้ืน โศกเศราเสยี ใจ ผมปลอ ยใหเ ธอรอ งไหจ นจุใจ แลวเธอก็ เงยหนาข้ึนพลางพดู ท้งั น้าํ ตาวา “ขาเจา ไดรบั ความลาํ บาก ตอ งทนทุกขทรมานอยูในท่ีนมี้ านานแลว ไดรบั ความอดอยากยากแคน ไมม ใี คร ทําบุญอทุ ศิ กุศลใหพ น ทกุ ข ขา เจาขอคุณเจา ชวยขา เจาดว ย เพื่อจะไดพ นทกุ ขพน การทรมานจากท่นี ี่ไปเกดิ บา ง” เธอพูดแลวกร็ อ งไหส ะอกึ สะอนื้ 6
ผมรสู ึกสงสารอยางจบั ใจจึงบอกเธอวา “เอาเถิดจะหาทางชว ยเหลอื เธอใหพ น ทกุ ขพ นรอ นเทาทจ่ี ะหาทาง ชวยเหลอื เธอได ฉนั จะไมลืมทจ่ี ะชวยเธอเปน อนั ขาดเธอชอ่ื อะไรนะ” เสียงของเธอตอบแกมสะอืน้ วา “ขาเจา ชื่อ บัวผดั ” ผมยา้ํ ทวนช่อื ของเธอ แลว ก็ไมร วู ามอี ะไรมาดลใจผมพูดออกมากับเธอวา “อยารอ งไหเลย ฉันจะชว ยเธอไดแน จงวางใจเถดิ แตฉันอยากจะขอรองเธอวาตอ ไปนี้เธออยา ไปหลอกคนใหตกใจกลัวอีก” เธอพูดวา “ถาคณุ รับรองจะชวยขาเจา แนแลว ตอไปขา เจา กจ็ ะไมแ สดงตัวอกี แลว ขอใหค ุณชวยขาเจา ไวๆ เถดิ ” พูดแลว เธอกก็ มลงกราบผม กราบแลวกราบอีกจนผมเผลอสติไป เพยี งจาํ ไดวาเธอกมกราบเทาน้ัน ผมก็ ลม ตวั ลงนอน ตอจากน้นั กไ็ มรเู ร่ือง จนรุงเชาผมต่ืนข้นึ มาก็นกึ ถึงเรื่องที่ไดพูดกบั วิญญาณของบัวผดั ครงึ่ หลบั ครง่ึ ต่ืน พอเปด ประตหู องกพ็ อดนี าย ฝรง่ั สองคนและคนไทยอกี สามคนกาํ ลงั ใสกญุ แจหองแลว ลงไปขางลา ง ผมคิดวา แกคงเขาปาแตเ ชา ไปสํารวจ ตามเคย เชา วันนนั้ ตามความสังเกตของผม เหมอื นวา ตัวของผมเปนวรี บรุ ุษในโรงแรม เพราะคนในโรงแรม ตั้งแตต วั เถา แกต ลอดถงึ บอ ยหรือกกุ รสู กึ วา เอาใจใสก ับผมมาก ถามผมวา “คณุ เม่ือคนื นีน้ อนสบายดหี รอื ?” ผมบอกวา “สบายดี ขอบใจทเ่ี อาใจใส” เจา บอ ยสองคนนั้นแอบเขา มากระซบิ ถามวา “เมื่อคืนคุณพบผผี ูห ญงิ หรือเปลา ?” ผมตอบส้นั ๆ วา “พบ” บอ ยถามผมตอ ไปวา “ทาํ ไมคณุ ไมว งิ่ ออกจากหองละ ” ผมตอบวา “กฉ็ ันไมกลัวน”่ี แกจึงพูดวา “คณุ เปน คนแรกทนี่ อนไดต ลอดคนื คณุ มขี องดีอะไรนะ หรอื มีคาถา ขอผมบางไดไ หม?” ผมจงึ ตอบวา “ฉนั ไมมคี าถาอาคมอะไร ถา เราใจออ นเราก็กลัวผี ถา เราใจเขมแขง็ ผกี ็กลวั เรา ตอไปน้ีไมตองกลัว แลวรับรองวา เธอไมม าหลอกอกี ” รูส กึ วาเจาบอ ยมันแสดงความดใี จ ไปเทย่ี วบอกคนในโรงแรมตามความเขา ใจ ของแกวา ผมไดป ราบผแี ลว ไมมอี ยูในหองนนั้ อกี ตอไป หลงั จากนั้นผมกเ็ ดินทางไปอกี หลายแหง สุดทา ยปลายทางผมกข็ ้ึนรถไฟไปเชียงใหม พอผมขึ้นไปบนรถก็พบกบั พระภกิ ษุอาวโุ สชั้นเถระผใู หญอ งคหนงึ่ อยูบนรถไฟช้ันหนง่ึ ผมดีใจมากเพราะทานอาจแกป ญหาผมไดบาง เม่อื ผมเขาไปนมสั การทานแลว กส็ นทนาดวย ทานแสดงความเมตตาปรานสี มเปน สมณะ และก็ทราบวาทา นอยู กรุงเทพฯ กําลงั จะไปเชยี งใหมเหมือนกัน แตจะลงพกั ทล่ี ําพูนสกั ๒-๓ วนั จากน้นั กจ็ ะข้ึนรถยนตจ ากนคร ลําพูนไปพักทจ่ี งั หวดั เชยี งใหม ผมจงึ ถามข้นึ วา ถาเราจะทําบญุ อทุ ิศสวนกุศลไปใหวญิ ญาณของคนตายแลวจะทาํ อยางไรจงึ จะถงึ ผตู าย ผมก็ เลา เรอ่ื งประหลาดวิญญาณของบวั ผัดถวายทา นแลว กเ็ ห็นทา นน่ิงครูห นง่ึ แลวพดู วา “เหน็ จะตองทาํ สังฆทาน 7
อุทศิ ซคิ ุณ” แลวทานกบ็ อกถงึ สงิ่ ที่ตอ งถวายพระ และใหพ ระทานชวยจดั ที่พระพทุ ธ การนิมนตพระกไ็ มเ จาะจง วาองคใ ด เราไมม ีบานถวายทวี่ ดั ก็ได คราวนน้ั ผมขนึ้ ไปถงึ เชียงใหม ใจน้นั คดิ จะชว ยวญิ ญาณบัวผดั ใหพนเวรกรรมตามทรี่ บั ปากไวแ ลว ฉะนั้น เมอ่ื ผม ขึน้ ไปเชยี งใหมแ ละพกั ที่โรงแรมรถไฟเชียงใหม กอ นอ่ืนคดิ วาควรจัดการทาํ สังฆทานเพราะในชีวติ นอยคนนกั ที่ ไดพ บกบั เหตุการณป ระหลาดเชน นี้ จะตอ งใชเงนิ เทา ใดผมกย็ อมทจี่ ะอทุ ศิ สว นกศุ ล เพราะยงั ครุนคดิ ถงึ วญิ ญาณของบวั ผดั ทีร่ อ งไหอ อ นวอนขอความชว ยเหลอื อยูไมรูลมื ผมจงึ จดั การไปหาสงิ่ ของเพอื่ ทําสังฆทาน ทุกส่งิ ทกุ อยา งหาไดโ ดยเรียบรอยจากตลาดวโรรส ผมนกึ ข้ึนมาไดวา ที่เชยี งใหมน ี้มีวดั ที่พระสงฆไทยภาคกลางมาจาํ พรรษาอยู แตก ็มวี ดั ซง่ึ มพี ระพมา จาํ พรรษาอยเู หมอื นกนั ซึ่งมี สองวัดอยใู กลติดกนั คือวัดพระไทยและวัดพระพมา ผมจึงคิดวา ควรจะไปคอยอยูทางเขาวดั ไทย เพ่อื ใหแนวา จะไดถวายสงั ฆทานพระสงฆไทยไมผ ิด เพราะเมื่อทานบณิ ฑบาตแลว กลบั วดั เมอ่ื ผมลาํ เลยี งเคร่ืองถวายสงั ฆทานตามทพ่ี ระผใู หญทานไดแ นะนาํ โดยรถมาของชาวพมา ผูขบั ผมรอไมนาน นกั กพ็ บพระสงฆทานกลบั จากบณิ ฑบาตจะเขา วดั ผมจงึ นมิ นตใหท านรบั สงั ฆทานท่วี ัด โดยรอนิมนตพ ระครบสี่ องค พระทานไดชวยจัดการใหเ ปน ท่เี รยี บรอย และสอนใหผ มทกุ ส่ิงในคาํ ถวายสังฆทานแลวทา นก็ใหก รวดนํ้า เมือ่ เสร็จแลว กร็ สู ึกจิตใจของผมชมุ ชน่ื ที่ไดท าํ สงั ฆทาน หายความทุกขหนักอกท่ีรบั ปากกับวิญญาณบัวผดั ผมก็ ทําตามสญั ญาเสรจ็ โดยสมบูรณไปแลว ทางวญิ ญาณของบวั ผัดปศ าจหญงิ ผนู า สงสารน้จี ะไดรบั สวนบญุ หรือไม ผมกไ็ มแนใ จ แตอ ยางนอ ยผมก็ไดร ับการตอบแทนทางจติ ใจ ไดร บั ความสบายใจ คลา ยกบั วาผมไดท ํางานช้นิ ใหญอันหนึง่ เสรจ็ สิ้นไป จติ ใจกโ็ ลงหายหนกั อก หลงั จากนนั้ เมอ่ื ผมติดตอการงานทางเชยี งใหมเ รยี บรอ ยกก็ ลบั กรงุ เทพฯ ตอ น้นั มาไมน านนกั ผมกต็ องข้ึนมาทางภาคเหนอื ดว ยกจิ การงาน คราวนั้นผมจําไดว า พกั ท่ีโรงแรมรถไฟท่ี สบตยุ นครลําปาง ตามปกตผิ มไมช อบพักในเมืองเพราะผูค นจอแจไมส งบ และผจู ดั การท่โี รงแรมรถไฟนี้กบั ผม ชอบพอกันมาก เพราะทกุ ครัง้ ทผ่ี มมานครลําปาง ผมกจ็ ะตอ งมาพกั ท่โี รงแรมนเ้ี ปนประจาํ เมอ่ื ผมมาพกั แลวก็ ต้ังใจวา จะเดินทางตอ ไปถงึ เชียงรายในวันรงุ ข้ึน จงึ สัง่ ใหค นไปชวยจองรถทอี่ อกเดินทางไปเชียงรายในวนั รงุ ขึน้ เชา และผมขอจองน่ังขา งหนา รถ เมื่อคนรบั ใชขจ่ี ักรยานออกไปไมช า ก็กลบั มาบอกวา ไดตกลงจองท่นี ัง่ ขา งหนาไวใหแ ลว พรงุ นเี้ ชา รถออกเวลา ๘ โมง รถจะมารบั ทโ่ี รงแรมใหผ มเตรียมตัวไวดวย จากนั้นผมก็เพียง รอเวลาทีจ่ ะออกเดนิ ทางใหไ ปถงึ จุดหมายปลายทาง เพอ่ื ติดตอการงานทางเชยี งราย แตแลวคนื วนั นน้ั ผมก็ไดรบั ความประหลาดอศั จรรยอ กี ครั้งกค็ อื ผมหลบั ไปจวนรุง สวางแลวฝนวา ไดเหน็ บวั ผัด เดนิ เขา มาในโรงแรมทหี่ องผมนอน ในฝน นน้ั วาแกแตง ตวั สวยงามหนา ตายมิ้ แยมผดุ ผอง ไมม ีความเศราโศก เหมอื นเมอ่ื พบแกเปนครง้ั แรกเลย เธอมาใกลผ มแลว ยกมือขึ้นไหว ผมก็ตะลงึ เธอจงึ พูดวา “คุณไดชวยขา เจา พนทกุ ขแลว บวั ผดั จงึ มาหาคุณไดเพ่ือมาขอบคณุ ทีไ่ ดชวยตามทร่ี บั ปากกับขา เจาไว ขา เจามาน้กี เ็ พอื่ จะมาบอก ใหคณุ รูอีกอยา งหนง่ึ คือ พรุงนร้ี ถทจ่ี ะออกเดนิ ทางไปเชยี งราย ออกเวลา ๘ โมง ถงึ ๙ โมงเชาน้นั ขอใหคุณงด เดนิ ทางเสียอยาไดไ ปเลย รถคันน้นั ส.ี .... คนขับรถรูปรา ง..... ใสเ สื้อส.ี .... ขอใหจ าํ คําของขา เจาไวดว ย อยา เดินทางตอนเชาพรุงนี้ ขอคุณจงเสยี เงินใหเขาไป ขา เจาลาละ หมดหนาทขี่ องขา เจาแลว” 8
รงุ เชาผมต่นื นอนกย็ งั จาํ ภาพฝนอยา งตดิ หูติดตา ทั้งคาํ พดู ของบัวผดั กย็ งั ไมล มื แตม าคิดทบทวนดแู ลวกจ็ ะไป เชื่ออะไรกบั ความฝน ทง้ั คนทางโรงแรมก็ไปจองรถและทีน่ ั่งไวเ รยี บรอ ยแลว เชา ๘ โมง รถกจ็ ะมารบั ผมจงึ ตดั สินใจวา จะไมเ ช่อื อะไรกบั ความฝนใหเ สียงานเสยี การเปลา ๆ พอ ๗ โมเชา ทางโรงแรมกจ็ ัดไขล วก และขนม ปง กาแฟมาใหผ มทห่ี อ ง ผมแตงตวั เตรยี มไวพรอ มเพอื่ ไมไ ดเ สยี เวลา เมอื่ รถมาก็จะไดไป หลงั จากจดั การกับ อาหารเชา ที่ทางโรงแรมจัดมาใหเ รียบรอ ยแลว ก็นั่งอานหนงั สอื เพอื่ รอเวลารถมารบั ออกเดนิ ทาง พลางดู นาฬกิ าเรือนใหญทีต่ ดิ อยขู า งฝาของโรงแรมกเ็ หน็ จวนจะ ๘ โมงแลว คิดในใจวา เจา ของรถคงจะตระเวนรอบ ตลาดเพอ่ื หาคนโดยสาร แตแลวก็ไดยินเสียงแตรรถดังขึ้น ไมช าก็เห็นรถแลน เขามาในโรงแรม เสยี งคนรถรอง บอกมาตลอดทางวา “เชยี งฮาย เชยี งฮาย !” พอรถจอดหนา โรงแรมผมกต็ อ งตกตะลงึ เพราะรถคันนน้ั มันตรงกบั ความฝน ทั้งสขี องรถ ท้ังสขี องเส้อื คนขบั และกเ็ หมอื นเสียงกระซบิ แวว ๆ วา “คุณอยาไป เชื่อขาเจาเถิด” ผมตองขนลกุ ขน้ึ มาทันที “คณุ อยา ไป เชอ่ื ขา เจา เถิด” ผมตดั สินใจเปนครัง้ สดุ ทาย เดินลงจากโรงแรมตรงไปทรี่ ถซงึ่ กําลงั รอผมอยูห นา โรงแรม พลางควกั เงนิ คา โดยสารออกใหแลว พูดกบั คนขับรถวา “ขอบใจนอ งชายทม่ี ารอตามเวลา ขอชาํ ระคาโดยสารไปถึง เชียงราย แตฉนั ไมไ ปหรอกวนั น้ี ขอโทษดว ยนะ” คนรถรบั เงนิ แลว ก็งงๆ เพราะไมค ดิ วา ผมจะไมไ ปเพราะเหน็ เตรยี มตัวรออยูกอ นแลว เมอ่ื แกรบั เงินจากผมแลว ก็บอกวา “ไมเ ปนไรครับ” แลว ไมชา รถคันน้ันก็ออกจากโรงแรมไป ผมเองก็ไมแ นใจวา ตดั สินใจไปน้นั ผดิ หรือถกู สงิ่ ที่นาคิดก็คอื ผมมีธุระดวนทางเชียงราย และตองกลบั ถึงกรุงเทพฯ ชา กวากาํ หนดหนึ่งวนั โดยไมมเี หตผุ ล งาน ทุกอยา งวางแผนไวก ็เคล่อื นหมด ตามธรรมดาผมเปน คนทไ่ี มเ ชอื่ โชคลาง วันน้ผี มไมไดอ อกจากโรงแรม ใชเวลา บันทึกเรอ่ื งและอานหนงั สือเทาทมี่ ตี ดิ ตัว แตแลว เย็นวนั น้นั เอง บอ ยท่โี รงแรมไปไดข า วมาจากตลาดวา รถโดยสารคันทจี่ ะรบั ผมไปเชยี งรายตอนเชา น้ัน วิ่งไประหวา งทางไดเกิดอบุ ตั เิ หตตุ กเขาลงเหวขางทาง คนโดยสารไดร บั บาดเจบ็ สาหสั และลม ตาย ผมไดท ราบขาวรา ยแรงทนี่ าสยดสยอง ซง่ึ ผมกไ็ มร สู กึ สะดงุ สะเทือน เพราะจติ ใจผมเขม แข็งพอ แตผ มกส็ ุดทจ่ี ะ ระงบั ความตรงึ ใจทผี่ มไดร อดอบุ ตั ิเหตคุ ราวนี้ กเ็ พราะวิญญาณของผูห ญงิ ผูหนงึ่ ผมตนื้ ตันใจ พูดอะไรไมอ อก ผมเปน ลกู ผชู ายทมี่ จี ติ ใจเขม แขง็ อยา งไมยอทอ ตอภยั อันตรายใดๆ แตตอ งมาสะอ้ืนดวยความต้ืนตนั ใจ ผมเลา ไมอาย ผมตอ งรอ งไหจ ิตใจผมออนลง เพราะความดขี องดวงวญิ ญาณผหู ญงิ ผหู น่งึ ผมอยากจะเรียกวา “วญิ ญาณกตัญ”ู .... คืนวนั นนั้ เราเลา เหตกุ ารณท่ีผา นๆ สกู นั ฟงจนดกึ แลว เรากเ็ ขา นอน แตข าพเจาอดคดิ อดนึกถึง “วิญญาณ กตญั ”ู ของเพ่อื นรว มโรงแรมเสียมิได เชาขน้ึ เราตางก็แยกกันทส่ี ถานี ขา พเจาข้นึ เหนอื แตท านผนู ั้นลองลง ใต เรื่องวญิ ญาณกตญั จู ึงเปนเร่อื งนาคิดเร่ืองหนึง่ . แมวญิ ญาณยงั กตญั รู ูค ุณคน คอยเวยี นวนบอกเหตุเภทภยั ให อยา ไปรถเทีย่ วนเี้ ดนิ ทางไกล อบุ ัตภิ ยั รออยรู เู หตกุ ารณ รถตกเหวมรณะอนาถนกั วิญญาณทกั ทว งไวใหส งสาร ชีวิตรอดอันตรายไมพ บพาน แผส วนกศุ ลทําสงั ฆทานทดแทนคณุ . 9
ดบั – เกดิ จากหนงั สอื กฎแหง กรรม ทําดีไดดี ทําชั่วไดชว่ั เลม ๓ ................................................ เมอ่ื เพ่อื นผูน ั่งขางหนารถกบั ขา พเจาผขู ับ เลา เรอ่ื งตรงกนั ขาม แลว เรากม็ าถกกันหลายเรอื่ ง เชน บุญกรรมหรือบาปกรรม ตายแลวกลับมาเกดิ อกี หรือไม วิญญาณมีจริงไหม นรกสวรรคม จี รงิ ไหม เราได พยายามนาํ เอาประสบการณชวี ติ เกา ๆ ที่ผานมาแลว ข้ึนมาเลา เพ่อื จะชวยกนั พจิ ารณาหาเหตผุ ลตา งๆ ซง่ึ เรา ไดห ยบิ ยกนาํ เอาเรอ่ื งในรานอาหารโจก มาเปน ตวั อยาง ขา พเจา ผหู นงึ่ ขอรอ งแกมวิงวอนวา หากทา นผูใดไดป ระสบการณช ีวติ ทเ่ี กิดขนึ้ ดว ยตนเองก็ดี ขอใหน ํามาเลาสู กนั ฟง จะเปนเรือ่ งดหี รอื ชั่ว จะไดไ ปเปน บทเรียน จะไดเปน ความรู นอกจากจะเกดิ ประโยชนแลว พวกเรายังได สนุกสนานเพลดิ เพลิน เพราะพวกเราผา นชวี ติ มามากแลว ยอมจะพบประสบการณต า งๆ ในชีวติ เปน ตวั อยา งที่ ดแี ละไมด ีมาแลวทกุ คนไมม ากกน็ อ ย เพ่อื นน่ังอยูข า งในรถผหู นึง่ เปน คนเลาเรื่องเปน คนทส่ี องวา ผมมคี วามสนใจในชวี ิตของคนเราน้ี เกิดกลัวตายเปน ธรรมดาแนน อนท่ีเรารูก นั ทกุ คน แตย ังสงสยั วา ตายแลว เกดิ นี่ เรามหี ลักอะไรมาพสิ จู นยนื ยันใหแ จมแจงอยางมเี หตผุ ล เปนศาสตรท ล่ี ล้ี บั ยังถกเถียงกันอยตู ลอดมา แม ทางวิทยาศาสตรก ย็ ังไมส ามารถจะคล่คี ลายใหก ระจา งไปได แตบ ดั นผ้ี มเช่ือแลวตามคําสอนขององคส มเดจ็ พระ สมั มาสมั พทุ ธเจา คนเรายังมีกิเลสยอมจะเวียนวายตายเกดิ ไมส ิ้นสุด เหตุทเ่ี กิดความเชือ่ แนน อนใจ ไมม ีขอ สงสยั ก็คือ ทบี่ า นผม เดิมผมไมไดต ั้งศาลพระภมู ิ เพราะผมเชื่อวา ไมใชเ ปนเรือ่ งสาํ คญั อะไร ผมไปถามผูม ีความรู ทา นก็ บอกวาเราสรา งบา นใหมก็ไมจ าํ เปนอะไร ท่จี ะตองมศี าลพระภมู ิใหเ กะกะบานเปลา ๆ ทง้ั ยงั เกิดเปน ภาระ ยงุ ยากจะตอ งบชู ากันตลอดไป แตถ า เราถอื ต้ังกไ็ ดตามใจ มนั ก็ไมเสียหายอะไร ฉะนน้ั ผมจึงเลอื กเอาวาไมต ้งั ศาลดกี วา แตเม่อื ผมปลกู บา นเสรจ็ จนมาอยู โดยบานไมม ศี าลพระภูมิกส็ ุขสบายดี เปน ปก ็ไมเ หน็ มอี ะไรผดิ แปลก จะผิดกเ็ หน็ จะเปน พวกญาตผิ ูใหญห ัวโบราณทีม่ าเยี่ยม คนน้ันกพ็ ดู อยา งนี้ คนนี้กพ็ ดู อยางน้ัน มบี า นไมม ีศาล พระภมู ิมนั ไมถูกหลกั มันไมใ ชบ า นเชา บา นของเราเอง จะไดอยเู ยน็ เปนสุขชัว่ ลูกหลาน ทางญาตผิ ูใ หญม ีคุณปา คณุ ยาย เปน ตน ผมหัวเราะ ผมไมราํ คาญ เพราะแกมาพกั อยชู ่ัวคราวแลวกไ็ ป แตแ ลว คณุ แมผมกพ็ ลอย เหน็ ชอบไปดวย ไดรบเรา ใหผ มต้ังศาลพระภมู อิ ยตู ลอดเวลา แกบน จนผมรําคาญทนไมไหว จงึ บอกใหภ รรยา ผมจัดการตงั้ ศาลพระภูมแิ กค วามราํ คาญ เพอื่ ตามใจผูใหญใ หท กุ คนมคี วามสบายใจ โดยผมไมส นใจ ขอมอบให เปน หนา ที่ของภรรยาและคุณแมผมจดั การตามพรหมศาสตร 10
ตอ มากม็ ีศาลพระภูมเิ กิดข้ึนในบานผม ความเดอื ดรอนราํ คาญใจจากญาติผใู หญ และคุณแมกห็ ายไป เวลานัน้ ผมมญี าติมาจากตา งจงั หวดั มที ง้ั ญาตทิ างแมญ าติทางพอ และทง้ั ฝา ยภรรยาผม มาพกั ท่บี า นเสมอเพราะผมเอง เปน คนตา งจังหวัด แตมีสิง่ ทแ่ี ปลกอยูอยางหน่ึง หลงั จากตั้งศาลพระภูมิแลว ก็มผี เู ห็นชายสงู อายุนุง ขาวหม ขาวเดนิ อยูในบา น แต ผมไมเคยเห็น นอกจากผูทมี่ าพกั ในบา นเห็นแลว ยงั มบี างคนฝนเห็น ทั้งๆ ท่คี นมาพกั คนละคราว คนละจงั หวัด แตฝ นเห็นชายสงู อายมุ ลี กั ษณะเดยี วกนั เปนสง่ิ ทแี่ ปลกมาก ผมคดิ วาทาํ อยา งไร ผมจะไดม โี อกาสไดพ บเหน็ บาง เพราะมีแตผ ูอื่นและแขกท่ีมาพักเห็น แตผ มผเู ปน เจาของบานไมเ คยเหน็ เลย คืนหนึง่ ผมไหวพระสวดมนตแ ลว ก็มานกึ สงสัยวา มนษุ ยเราเกดิ มาแลว ตาย จะเกดิ มาอีกไหมหนอ? และนาํ เรอื่ ง เกี่ยวกบั ตายเกิดมาคิดเปรยี บเทยี บเรื่องตางๆ ทมี่ ผี เู ลา มีผปู ระสบเหตกุ ารณม าแลว ท้ังท่มี ผี ูทเี่ คยตายแลว ฟน ขึน้ มา แลว พวกทีเ่ กดิ มาระลกึ ชาตไิ ดท้ังในประเทศและนอกประเทศมีขาวไมนอย มาคดิ ทบทวนหาเหตผุ ล แต แลวนกึ ขน้ึ ไดถึงศาลพระภมู ทิ ีต่ งั้ ขน้ึ ไดวาศาลพระภมู ทิ ีต่ ั้งขนึ้ แลว ยงั ไมเคยจุดธปู เทียนบูชาดว ยตวั เองเลย ทง้ั ที่ ผมเปน เจา ของบาน คิดวาคนื น้ีจะไปบชู าพระภูมิ และถาศักดิส์ ิทธ์จิ รงิ ก็ขอใหพ ระภมู ิลองบอกใหร ูวา คนเรา ตายแลวกลบั มาเกดิ อกี หรอื ไม คืนนน้ั เปนคนื แรกท่ีผมจดุ ธูปเทียนบูชาพระภูมิ ไดอธษิ ฐานขอใหผ มรแู จง ความจรงิ วา คนเราตายแลวจะ กลับมาเกิดใหม หรือจะสญู คนื นน้ั ทําใหคนในบานคงจะแปลกใจ ทผ่ี มไมเ คยบชู าพระภูมนิ ับต้งั แตต้งั ศาลเปนตนมาเปนปแลว ผมเองกไ็ ม จดจําวาวันทีต่ ้งั ศาลเปนวนั อะไร เดอื นอะไร แตแลวในคืนน้ัน ผมนอนหลบั อยูในหอ งช้นั บนซ่งึ ผมนอนคนเดยี ว และเปด หนา ตา งทุกบานเพอ่ื ใหอากาศผานได ไมว า ฤดูรอ นฤดูหนาวจะปด กต็ อนฝนตกเทานัน้ คืนนนั้ ผมฝนแปลกทสี่ ดุ ในชวี ติ ผมฝน เห็นชายแกผ ูห น่งึ ยนื ย้ิมอยูรมิ หนา ตาง ทา ทางใจดี หันหนามาทางผม มองเหน็ ไดลางๆ ที่แสงสวา งของดวงดาวบนทอ งฟา ลอดเขามาทางหนา ตาง ความรสู กึ เวลานั้นวาผมจองดชู าย สูงอายผุ ูนน้ั นุง ขาวหม ขาว ซ่ึงกาํ ลังกวกั มอื เรยี กใหผ มลกุ ข้นึ จากท่นี อน ผมกาํ ลงั นอนมองดดู ว ยความสงสัย แต ผมกล็ ุกข้นึ มายนื รมิ หนาตา งตามทช่ี ายชราเรยี กรอ ง ในใจน้นั เหมอื นจะถามวา ทา นมคี วามประสงคอ ะไรหรอื ที่ เรียกผมลุกข้นึ มา แตผมไมไดพ ูดจากปาก ชายชราผูน้ันคงจะรูความหมาย จงึ พูดวา “ทเ่ี ราเรยี กมานี่ กเ็ พอ่ื จะใหร ู ใหเ หน็ ใหศ ึกษาขอสงสัยของเจาจากทอ งฟา” พลางชีม้ อื ขึน้ บนทองฟา แลวพูด อกี วา “เจา จงเรยี นรจู ากทอ งฟา ใชเวลาสกั สองปก ษ เจา กจ็ ะรูแจง ความจรงิ คล่ีคลายขอสงสยั ของเจาได การท่ี ใหเจา เรียนรูเ องจากทองฟา กจ็ ะทาํ ใหจดจาํ ไดไมลมื ตลอดไป ดกี วาที่เราจะช้แี จงใหเ จา มนั ไมซง้ึ ถงึ จิตใจของ เจา เหมือนเหน็ แกต ารูแกใจ” เวลานน้ั ผมไดมองดตู ามมือช้ขี องทานผเู ฒา ดูทที่ อ งฟาเต็มไปดว ยดวงดาว แตก ็ไมเห็นอะไร ยงั ไมเขา ใจวา ทาน จะใหดดู วงดาวทําไม มันแกส งสยั อะไรไดบ า ง ดเู หมอื นทานจะรใู จผม จงึ ยม้ิ แลวพูดขึน้ วา “จงดูทกุ ๆ คืนอยาให ขาด พจิ ารณาดูใหด ี ขอ สงสัยขอ งใจกจ็ ะส้ินสุดลง จําใหดจี งปฏบิ ัติตาม” 11
ผมหนั หนา ไปมองดูทอ งฟาทางหนาตา งดว ยความสนใจ แตกไ็ มไดความรูอะไรดีขึน้ ผมจงึ หันมาถามผเู ฒาให ชว ยอธิบาย แตท านผูเฒาหายไปเสยี แลว ผมจึงตกใจต่นื ขนึ้ มา ฝน เปนตุเปน ตะ ผมเปดไฟในหอ ง มองท่ัวๆ ไป หนั ไปตรวจปฏิทินกเ็ ห็นวา เปน คืนแรม ๑๔ ค่าํ เปน วันพระสิน้ เดือน เพราะเดือนขาด ผมลุกขึ้นมายนื ขา งหนา ตางมองออกไปบนทองฟา ท่วั ไป ก็ไมเ หน็ อะไรผิดแปลกไปกวาเม่ือเวลาฝน มองดนู าฬิกาตี ๕ กวา อากาศเชา มืดสบาย ผมจงึ ปดไฟเขาไปนอนตอ และคร้งั น้ีหลบั สบายไมฝ น อีกจนรงุ เชา ตอจากนั้น ไมย อมออกไปไหน ตัง้ ใจวา จะใชเวลากลางคืนเดอื นหนง่ึ เพอื่ ศึกษาทอ งฟาตั้งแตหัวค่าํ จนกวาจะงวง นอน ผมเริม่ ปฏบิ ัตคิ นื แรกๆ รสู ึกมนั แสนจะเบ่ือ เวลาผานไปโดยไมไดค วามรูอะไร ทอ งฟา ก็คอื ทอ งฟา มี ดวงดาวธรรมดา ไมมีอะไรแปลกขนึ้ คิดๆ ดเู หมอื นคนบาเช่ือความฝนอยา งงมงาย นกึ แลวก็อยากฆา ตัวเอง แตใจหน่งึ แยง วาตอ งพยายามใหค รบ เดอื น อยาทอ ใจ ตองอดทนคงจะมีอะไรนารทู ่ีจะเปนประโยชน ฉะนนั้ ผมตัง้ ใจดว ยความอดทนไมทอถอย ตงั้ อกตง้ั ใจพจิ ารณาดทู อ งฟา ทกุ คืนนกึ วา จะมีอะไรแปลกเกดิ เปน นมิ ิตใหเ ห็น คืนตอๆ มากเ็ รม่ิ มองเห็นขอบฟาทางทิศตะวนั ออก ดวงจนั ทรเ รม่ิ เกิดโผลขน้ึ มา มแี สงเหมอื นเสนดา ยโคง แลวก็ เรม่ิ คอยเตบิ โตขนึ้ ทุกคืน เวลาผานไปดวงจันทรน น้ั กค็ อ ยๆ เตม็ ดวงสอ งแสงสวา งเปนคนื ข้ึน ๑๕ ค่ํา จนั ทรเ ตม็ ดวงแลวก็คอ ยๆ แหวงจนสูญไปจากทองฟา พอแรม ๑๕ ค่าํ กส็ ้นิ แสงจันทรจ ากทอ งฟา ผมจงึ นึกคิดพจิ ารณาดดู วยปญ ญาอันตํ่าๆ ของตนเองจะผดิ ถูกอยา งไรผมขอรบั ผิดดวยตนเอง จะผิดถกู อยา งไร ผมไดความรวู า ดวงจนั ทรในทอ งฟา กเ็ หมือนกับชวี ิตมนุษยเ ราทุกวนั น้ี ที่เกดิ ดบั เกดิ ดบั วิญญาณดวงเดยี วกนั เชน ดวงจันทรบ นทอ งฟา ซึ่งเปนดวงจนั ทรดวงเดิมเม่อื เทยี บเคยี งเชนเดียวกบั มนษุ ย เมอื่ ยังมกี ิเลสตัณหา วญิ ญาณก็ตอ งเวยี นวายตายเกดิ ไมรจู บส้ิน ดงั สมเดจ็ พระสัมมาสมั พทุ ธเจาไดท รงสงั่ สอนช้ีใหเ หน็ กเิ ลสตัณหา เปนกรรมหนนุ นาํ ทีผ่ มเลา มาใหเ พ่ือนเราฟงนไ้ี มไดห วงั วาจะใหเ พ่ือนเชือ่ อยางงมงาย ผมเพยี งแตใ หช ว ยกนั พจิ ารณาทผ่ี มคิดน้ีจะ ผดิ หรอื ถกู เพราะเราชาวพุทธจะตอ งพจิ ารณาหาเหตุผลกอ นทีจ่ ะเชื่อ ดงั องคสมเด็จพระศาสดาของเราไดต รสั ไววา “อยา เชอ่ื อะไรงายๆ จะเปน การเช่อื มาตง้ั แตโ บราณกด็ ี หรือการบอกเลาก็ดี หรอื ตาํ รากด็ ี ใหใชสตปิ ญ ญา ความคิด จนกวา จะพิจารณาใหเ ห็นจรงิ อยางเทยี่ งแทแนนอนเสยี กอ น แมแ ตธ รรมะของพระองค ก็ทรงสอนให พิจารณาดวยปญ ญาเชน เดยี วกนั ” พวกเราไดฟ งเพอื่ นเลาเรื่อง “ตายแลวเกดิ ” ประหลาดมหศั จรรยเชนนน้ั ตา งกน็ ่งั ใชค วามคดิ อยางตนื่ เตน เพราะพวกเรายงั ไมเคยมีผใู ดทราบมากอ นวา ดวงจนั ทรจ ะเกีย่ วโยงกบั ชวี ิตในการเกดิ ดบั เกยี่ วขอ งกับชีวิตใน โลกมนุษย. ชีวติ มนษุ ย ดจุ ดวงจันทร วนั ข้ึน-แรม จะเจดิ แจม เกิดดับ ลบั ขอบฟา ลองนงิ่ มอง ดูดวงจนั ทร ทุกวนั มา จะเหน็ วา เปน อนจิ จงั มาสอนใจ เม่อื มเี กดิ ยอมมดี บั คกู บั โลก อยา เศรา โศก คดิ ถึงตาย กายเผาไหม สรางผลงาน คณุ ความดี ที่จริงใจ แมช ีพไร คนรุนหลงั ยังชืน่ ชม. 12
ผลแหง ความเมตตากรณุ า จากหนงั สอื กฎแหงกรรม ทาํ ดีไดด ี ทําช่วั ไดชว่ั เลม ๒ .................................................. วันหน่ึงขา พเจาไดจ ดหมาย มขี อ ความบนั ทึกสง มาจากจงั หวัดธนบุรี ผบู นั ทกึ ไดเ ลา ถงึ พระภิกษรุ ปู หนึง่ ไดประสบการณโ ดยบงั เอญิ เมอ่ื ขาพเจา ไดอ า นและพจิ ารณาแลวก็คิดวา เหตบุ งั เอญิ ในทางพทุ ธศาสนาคง ไมมี เพราะทกุ อยางยอมเกิดขึ้นจากผลแหงกรรมดีหรือกรรมช่วั คงจะเขาในบทเรือ่ งของกรรมเหตุการณทีไ่ ด เกิดขน้ึ มาแลว เม่ือมีผสู ง บันทกึ มาปลอ ยใหผา นไปโดยไมไ ดท ําใหเ กดิ ประโยชน กเ็ ปน ที่นา เสยี ดายและเปน เรื่อง ทน่ี า คดิ การท่มี จี ติ ใจสงสาร ไดแผเ มตตาแกสตั วเล็ก ๆ เกือบไมมีความหมายมองเหน็ แลววา ไมส ําคญั ไมน ึกวา ผลจะตอบแทนไดอ ยางไร แตบางครั้งก็เกดิ ผลมากมายเกินความรสู กึ ดังเรอื่ งหนง่ึ ในขอ ความบนั ทกึ วา พระภิกษุรปู หนง่ึ ทา นจําพรรษาอยทู วี่ ดั ดสุ ติ าราม (เสาประโคน) บางยีข่ นั ธนบุรี รับนมิ นตไปสวดมนตฉ ันเชา ที่ บานคหบดผี หู นง่ึ อยใู นจงั หวดั นครราชสีมา ไดก ําหนดเวลาเดนิ ทางโดยรถขนสง สายเหนอื ในบา ยกอ นจะถึงวนั งานวันหน่ึง เพือ่ ใหท นั สวดมนตเชา โดยไปคา งคนื ท่นี ครราชสมี า (วนั เดือนปผบู ันทกึ ไมไ ดบอกมา) บา ยวันน้ันทานไดโ ดยสารรถแท็กซใ่ี หไ ปสง ทสี่ ถานีขนสง สายเหนือ เพ่ือตอ รถโดยสารเดนิ ทางไปนครราชสมี า ระหวา งทีร่ ถแทก็ ซ่อี อกจากวดั มาไดไ มนาน ทา นกม็ องไปเหน็ ท่กี ลางถนนขา งหนา มี ปนู าตัวขนาดใหญ กําลงั ยืน จงั กาชกู ามอยกู ลางถนน ทานตาไวเหน็ สตั วตัวเลก็ ๆ คร่ึงน้าํ ครง่ึ บกทาํ เชน นัน้ กเ็ อน็ ดูเกิดความสงสารกลวั จะถูก รถผานไปมาจะทบั ตาย จงึ ขอรอ งใหคนขบั รถหยุดรถขางถนน แลว ทานก็ลงไปตอนใหปตู ัวนนั้ ลงน้าํ ในคขู างทาง เพื่อใหพน จากภยันอันตราย แตปูตวั น้ันทาํ ทาไมย อมใหต อนลงขางทางงาย ๆ อยางทา นคดิ ทานพยายามตอน ไปทางซา ยมันก็ว่ิงชกู ามหนีไปทางขวา ถาตอ นไปทางขวามันก็หนีมาทางซา ย เหมือนเลนเอาเถดิ ระหวา งพระ กับปูนา กวา จะตอนมันลงนํา้ ขา งถนนไดกเ็ ลนเอาทา นเหนอื่ ยและเสียเวลาหลายนาที ภกิ ษุรปู นน้ั เมือ่ เหน็ วา ปู ลงน้ําอยูใ นคเู รียบรอ ยเปนทป่ี ลอดภยั แลว ทา นกก็ ลบั ข้ึนรถแทก็ ซี่เดินทางตอไป เม่อื ไปถงึ สถานขี นสง สายเหนือ ทานจงึ ไปถามพนักงานวารถจะไปนครราชสมี าจะออกเมอ่ื ไหร ? พนักงานท่ี สถานขี นสงไดบ อกวา รถเดินทางไปนครราชสมี าเทย่ี วสุดทา ยสําหรบั วันนเ้ี พง่ิ จะออกจากสถานีไปครูนเ้ี อง ยงั จะมองเห็นไว ๆ ทานทราบเชน นั้นกอ็ อ นใจ กลัวจะผิดนดั ไปไมทนั งานแตแ ลว กถ็ ามพนกั งานวา จะมรี ถอะไรไป อีกไหม อาตมาจะตอ งไปสวดมนตฉันเชาวนั พรงุ นีใ้ หท ัน ไมเ ชน นน้ั กเ็ กิดความเสยี หายแกอ าตมาเพราะรบั นิมนตแลว ไมไป พนกั งานบอกวา ถา ทานจะไปจริง ๆ จําเปนกต็ องไปรถอุดร-หนองคาย แตรถสายนเี้ พียงแต ผานถนนรอบนอกไมแวะเขา ไปในตัวเมอื ง ตองตอรถอกี ทอดหนง่ึ เม่ือไมมที างเลือกดีกวาน้ี ทา นกจ็ ําเปน ตกลง โดยสารรถผานไปลงปากทางทจ่ี ะเขาเมืองนครราชสมี า ตอ มาไมน านรถท่ีทานโดยสารกอ็ อกเดินทางจากสถานี ขนสง สายเหนอื มงุ ตรงไปภาคอสี าน เมอ่ื รถวิ่งมาไมนานนกั ก็มองเห็นขา งหนามผี คู นมุงดูและชลุ มุน เมอ่ื รถว่ิง เขาไปใกลก ม็ องเหน็ รถโดยสารคนั หนงึ่ ควา่ํ อยขู า งทาง เมอื่ เหน็ สภาพของรถแลวก็นึกวา คงจะมผี ูบาดเจบ็ ลม ตายกันบางเห็นมีคนกําลงั ยกรางคนบาดเจบ็ ถายรถไปโรงพยาบาลทอี่ ยูใกลท ี่สุด สวนคนบาดเจ็บเลก็ ๆ นอย ๆ ก็ยืนอธิบายถงึ วินาทที ่ใี จหายใจควาํ่ ใหผ ูที่ยนื มงุ ฟง ดวยความรูส ึกตน่ื เตนในชวี ิต เมือ่ รอดตายไดเหมือนเกิดใหม 13
สว นคนขับรถคะนองมือกถ็ ือโอกาสทคี่ นกําลงั ชลุ มุนชวยเหลอื คนทบี่ าดเจบ็ รบี ตะเกียกตะกายออกจากรถ หลบหนไี ป สว นผเู สียชีวิตกล็ าํ เลยี งไวร ิมถนน หาผาและเสือ่ มาปด รางที่เสยี ชวี ติ เพราะอุบัตเิ หตุ กนั ความอจุ าด ตากวา จะลาํ เลยี งไปฝากไวท ว่ี ัด ตาํ รวจทางหลวงตองเสยี เวลาทํางานหนกั กวา จะเสรจ็ ผทู ี่ไดรบั บาดเจบ็ แขงขา หกั กร็ องครวญครางดว ยความเจบ็ ปวด ทง้ั เด็ก ผูใหญ ชายและหญงิ ทําใหผทู ีม่ จี ติ ใจเปนปกติ ไมใ ชพ วกนกั ฉวยโอกาสคอยฉกชงิ ทรัพยส ินในยามทุกขยามยากของผอู ่นื เม่อื ไดพบ เห็นก็พลอยสงสารเศรา สลดใจไปดวย เมื่อนึกถงึ ญาตพิ น่ี อ งลูกหลานพอแม สามหี รอื ภรรยา ทอี่ ยูทางบานของ ผโู ดยสารทกุ คน ไมม ีใครรวู าญาตพิ นี่ องของตนไดรับอบุ ัตเิ หตุ เม่อื รกู ็คงจะตกใจเสยี ใจเพียงไร ซง่ึ บางคนเม่อื ได ทราบวา ญาติของตนตอ งมาเสียชีวิตลงสด ๆ รอน ๆ ในระหวา งเดินทางเพราะเกิดอบุ ัตเิ หตุ ทุกคนตองใจหาย ตองรอ งไหเสียนา้ํ ตา เสียกําลงั ใจ ไมโ ดนกบั ผูใดก็ไมร วู า ทกุ ขเพียงใด เพราะเหตุเกิดข้นึ อยา งไมน ึกไมฝ น มากอ น เพราะทุกคนไมว าเดก็ ผใู หญ ตางก็เปน ทรี่ ักของญาตพิ ี่นอ งพอ แมด วยกันทุกคน เพียงแตม ากนอยเทานนั้ เมอ่ื ภกิ ษุรปู น้ันไดเหน็ สภาพของผูปว ยแลว ก็ตองหวนมานกึ ถึงปตู ัวน้นั แลว กท็ าํ ใหรสู กึ วา ผลของความเมตตา นีท้ าํ ใหท านรอดพนจากภัยอันตรายทเ่ี กดิ จากอุบัตเิ หตุในครง้ั นี้ เพราะปรากฏวารถโดยสารคันน้นั ท่ีภิกษุมาไม ทัน ทา นมัวแตตอ นปลู งนา้ํ รถจึงออกมากอนเปน คันเดยี วกนั บันทกึ นี้ ขาพเจา ไดร ับจากคุณวเิ ชยี ร ๑๙๖ บา นชางหลอ จังหวดั ธนบรุ ี และคิดวา เปนผลบงั เอญิ ทางพระวา กรรมดเี กดิ ข้ึนจากการแผเ มตตาธรรม จงึ ไดเ กดิ แคลว คลาดดงั ที่ไดกลา วมาแลวนน้ั เปน เรือ่ งนาคิด ขา พเจา ไดรับเหตุการณบ ังเอิญเชน น้ีมาจากหลายทางกไ็ ดพ จิ ารณาดแู ลวเห็นไดวา เหตบุ ังเอญิ ทาํ ใหรอดพน ภยั อันตราย มาได สวนมากเกดิ ข้ึนแกท า นท่ีมจี ิตเมตตากรุณา เกดิ บญุ กุศลไดช วยใหพน จากอนั ตรายไว บันทึกอกี ฉบบั หนึ่งท่ขี าพเจา ไดพ จิ ารณาดแู ลว เห็นวา ควรแกการเขาในชุด \"กฎแหง กรรม\" ไดเ ชน กัน ใน ขอความบันทกึ เลา วา เมอื่ สงครามโลกครง้ั ที่ ๒ สงบลงใหม ๆ เปนเวลาท่ปี ระเทศไทยขาดแคลนเครอ่ื งอปุ โภค บรโิ ภค ยิง่ ของทท่ี าํ จากตา งประเทศก็ยิง่ หายาก การคมนาคมไมส ะดวกเพราะรถไฟไดร บั ความเสยี หายถูก ทาํ ลายในเวลาสงคราม สะพานรถไฟทช่ี มุ ทางบานดาราถกู ระเบิดเสียหายยบั เยนิ ยังไมส ามารถจะซอมแซมให เปนทเ่ี รยี บรอ ยปกตไิ ด เพียงใชช่วั คราว เพราะยงั ขาดวตั ถุดิบ เวลานน้ั ผมมีอายเุ พียง ๑๗ ป ความรูเพียง ม.๖ และยงั ไมมงี านอาชพี เปน ล่ําเปน สนั แมเ หน็ วาผมอยูบ า นไมไ ดทาํ อะไรอยวู าง ๆ ก็อยากจะใหผ มรูจกั หดั การคา ขายทาํ มาหากนิ เปนอาชีพบาง จึงออกเงินทุนใหผ มจํานวนหนึง่ เพื่อทําการคา แนะใหผมซอื้ พวกปลาเคม็ ปลา ยาง นําขึ้นรถไฟไปขายทางภาคเหนือ แลวใหซอื้ ของภาคเหนอื มาขายบานเรา มหี อมกระเทียม เปน ตน ใหสบื ดู ราคาบา นเราขายอยางไรแลว หกั คิดดู หากมีอะไรพอจะหากาํ ไรไดมากกใ็ หฉ วยโอกาสซอื้ มา ทางภาคเหนอื ก็ เหมอื นกนั หากมีอะไรขาดแคลนราคาสงู กใ็ หจ ดจําไว แลว มาสืบราคาดู เหน็ มกี าํ ไรกซ็ อ้ื ไปขายเพ่ือหากําไร ตอ ไปท้ังข้ึนทงั้ ลอ ง ไมตอ งเสียเวลา นบั แตผมเรมิ่ ขนึ้ ลองทางภาคเหนอื ทาํ การคา แบบขายไปซือ้ มาอยา งแมส อน รสู กึ วามีกําไรงามพอคมุ คา เหนื่อย และเสยี เวลา ทงั้ เกดิ ความสนกุ ดวย แตรถไฟเดินเพยี งวนั ละ ๒ เท่ียวขน้ึ ลองเทานนั้ เพราะขาดแคลนหวั รถจกั ร และรถตูมีไมพ อ ฉะน้นั คนจงึ แออดั เบียดกันไมมที น่ี งั่ และทย่ี ืนเพราะคนโดยสารแนน สวนสินคา ของผมก็อยูใน ตู ต.ญ. ขา งลา ง ผมกบั เพอ่ื นก็นง่ั บนหลงั คาคอยระวงั ของไปพรอ มดวย เพราะพวกตนี แมวมนั คอยถบี ของตก รถไฟเสมอ คนช่ัวคอยหากนิ ทางทจุ ริตมมี าก ไมร ูวา ใครเปน ใครมที ัง้ คนดแี ละคนชว่ั ปะปนกันไปทุกเท่ียวรถ 14
ในเทยี่ วนนั้ ผมไปกบั เพื่อนชอื่ “นพ” เราไดน ําสนิ คาไปขายภาคเหนือ รสู กึ ขายดีไมมสี นิ คา เหลอื ไมพอขาย ผม จึงไดจัดหาสนิ คา พ้นื เมอื งมาขายภาคเราเทาที่เห็นวาทํากําไรไดม าก เงนิ ยงั เหลอื ซ้อื ของไมห มด ยงั ตดิ ตวั มาอีก หลายพนั เชาวันนั้นผมกับเพ่อื นนงั่ กินขา วอยบู นหลงั คารถไฟ หลังจากเราพกั ทสี่ ถานพี ิษณุโลก ซ่งึ รถไฟยงั ไมออก ขณะท่ี เรากาํ ลังกินขา วอยูนั้น ผมกม็ องเห็นชายผูห นง่ึ อายุประมาณ ๔๐ กวา แตง กายเปน ชาวนากําลงั นงั่ กนิ ขาวบน หลงั คารถเชน เดียวกัน เห็นแกกนิ ขาวคลกุ นาํ้ พริกแดงก็รสู กึ สงสาร เรามีปลายางอยู ๒ ไม เราสองคนกินไม เดียวก็พอ เหลืออกี ไมหนงึ่ ผมก็เอาไปใหช ายผนู นั้ และบอกวา \"คณุ ลุงครบั ลองทานปลายา งของผมซิครบั อรอ ยมาก ขายหมดผมขยกั ไวส ําหรับกนิ เพยี ง ๒ ไมเ ทา น้นั \" ครัง้ แรกคุณลงุ ผูน้ันไมย อมรับ เพยี งแตก ลา วคาํ ขอบใจเทานนั้ ผมตอ งออนวอนวา \"กรณุ ารบั ไวกนิ เถิดครบั ถา ไมรับผมกไ็ มส บายใจ ผมเปนคนเคารพผูใ หญตามทพี่ อ แมเคยสอนใหร จู กั ผใู หญ ผมใหค วามเคารพนบนอบออน นอ มฐานะเปนผใู หญ มไิ ดด ูถกู วา เปน ชาวนาคนจน ๆ กินขาวกับนา้ํ พริกแดง\" เมื่อพอ ลุงเห็นผมตงั้ ใจใหด วยความสุจริต กร็ บั ไว เรากนิ ขา วและสนทนากนั ผมรสู ึกวาพอ ลงุ คนนม้ี ิใชช าวนา ธรรมดา เปนผูมคี วามรสู งู เมื่อซักถามผมวา ไปไหนมา ผมก็เลาถงึ แมผมใหห ัดคาขาย ออกทนุ ใหผ มไปซื้อปลา ยา งปลาเคม็ ขึ้นรถไฟไปขายภาคเหนอื แลวก็ซื้อพวกหัวหอมหัวกระเทยี มลงมาขายภาคเรา พอจะมีกําไรคมุ กบั คา เหน่ือย พอลุงไดฟง ก็หวั เราะหึ ๆ ดวยอารมณด ี และซกั ถามถึงการศกึ ษา และที่อยูข องพอแมผ ม และอาชีพ ทางบาน ผมกเ็ ลาความจรงิ พอลงุ พยกั หนารับฟง ดว ยความสนใจ แลวกพ็ ดู ขึน้ วา \"ยินดีมากทเี่ ธอหากนิ ในทาง สุจริต หดั คา ขายแตอ ายยุ งั ไมม าก ตอไปกค็ งชาํ นาญขึน้ คงเจริญรุง เรอื งในวนั ขา งหนา นอ ยนกั คนไทยเราทอ่ี ายุ เทา น้ีจะรจู ักออกหากินทางคา ขายสวนตวั ทงั้ ใจดมี เี มตตาดว ย\" แลวพอ ลุงก็ใหศ ีลใหพ ร ผมกย็ กมือขึ้นพนมไหว รับศลี รบั พรจากพอ ลงุ ดว ยความเคารพนับถือ สักครหู นงึ่ ก็มเี รื่องเอะอะเกรยี วกราวกนั อยูขา งลา ง พอ ลงุ หันไป ทางเสียงอยา งสนใจ แตผ มไมส นใจอะไรมากนกั เพราะไมใ ชเ รอื่ งอะไรของเรา แตท นั ใดนั้นมีชายหนมุ รุนราวคราวเดยี วกับผมวิ่งขนึ้ มาบนหลงั คารถมาถงึ ทผ่ี มนงั่ อยู ยงั ไมร เู รอื่ งอะไรกันชาย หนมุ ทําหนาตาเลกิ ลกั่ ทาํ ทาจะวงิ่ ตอไป แตถ อดรองเทา ท่ใี สอ ยูท้งิ ลงตรงหนา ผม คลา ยทําทาจะใหผ ม เมอ่ื หัน มาเห็นตํารวจแตงเครือ่ งแบบจา นายสบิ กบั พลตํารวจปน ขึน้ มาตามจบั แกกเ็ ลยว่งิ โหนกลางตอนหลังคาตอ กนั โดดหนลี งจากรถไฟไป และปรากฏวาพอลงไปถูกตาํ รวจรวบตัวไวได เพราะตาํ รวจไดล อ มรถไฟไวแลว ตาํ รวจ ชว ยกนั คนในตัวหาของกลางในตัวคนราย ไมรูว า คนรายเอาไปโยนท้ิงไวท ไ่ี หน แตแ ลว จานายสิบกบั พลตํารวจ อกี ผหู น่ึงโดดขึน้ มาบนหลังคามองมาทีผ่ มนง่ั อยูกบั เพอื่ น ทาํ ใหผ มใจไมดี ตํารวจทั้งสองนายไมไ ดพ ดู จาอะไร ตรงมากร็ วบจบั ตวั ผมกบั เพ่ือนไว เม่ือเราถูกตํารวจจบั ไมท ันรตู วั ก็ตกใจแทบสนิ้ สติ เพราะเกดิ มาแตท องพอ ทอ งแม ยังไมเคยทําอะไรผิดถึงกับถูก จบั กมุ เชน น้ี ผมคดิ วา เขาสงสัยวาผมคงเปน พวกเดียวกบั คนรายลวงกระเปา ผมกบั เพอ่ื นกําลงั จะถกู จบั เปน ผูตองหา ผมเองกลวั จนตัวสน่ั ขวญั เสียหมดนึกอะไรไมอ อก ไดแ ตถ ามเสียงปากคอส่ันเหมอื นกําลังจะเปนไขจ บั วา จับผมทําไม ผมทําอะไรผิด ตาํ รวจไมพูดอะไรกบั ผมเลย ทําใหผ มเสยี กาํ ลงั ใจ นกึ ถงึ เงนิ ที่พกอยูในตวั หลาย 15
พนั ทเ่ี หลือจากซ้อื ของมาขาย ผมกลวั วา ตํารวจจะเขาใจผดิ วาเปน เงินท่ีไดมาทางทจุ รติ ผมไมร จู ะแกไ ขใหห ลุด พน ความผิดไดอ ยางไร ผมนกึ แชง ดา ไอค นรายท่ีมนั มาหยุดทีต่ รงหนา ผม ทาํ ทาคลา ยจะมอบอะไรให และถอดรองเทา ไวตรงหนา ผม แลว กว็ ิ่งหนไี ป เลยทําใหคนเกิดสงสยั วา ผมเปน พวกเดียวกับคนรา ย ทง้ั รปู รางเสือ้ ผาที่ผมสวมใสกม็ ีชุดเดียวไมม ี เปล่ียน เพราะตองปน ปายข้ึนลงบนหลงั คารถไฟ มนั จะขาดความสะอาดเรยี บรอ ยไปมา ทําใหส ภาพใกลกบั ผรู ายเขาไป ผมไมร จู ะแกไขตัวเองใหพน ขอ หาไดอ ยา งไร จนปญญา ผมทนไมไหวกาํ ลงั จะกมหนารอ งไห เพราะ หมดความอดทน แคน ใจชะตากรรมของตัวเอง เพราะหมดปญ ญา กไ็ ดยินเสียงพอ ลุงรอ งบอกไปอยางไมพ อใจ วา \"หยุดกอน เอาขอ หาอะไรมาอางจบั เดก็ สองคนน้ี เดก็ สองคนนเ่ี ขาไมไ ดทาํ อะไรผิดอยาจับสุมสสี่ มุ หา ทําให ผบู รสิ ทุ ธติ์ อ งเดือดรอน จะทําอะไรใหพจิ ารณาดูใหร อบคอบถถ่ี วนเสยี กอ น ทาํ อยา งนก้ี เ็ สยี ช่อื ตํารวจหมด\" จา นายสบิ ผูน นั้ ชะงกั อยคู รหู นึ่ง แลว มองดูพอ ลุงแตง ตัวเปน ชาวนาผูนัน้ อยา งไมพอใจ และกไ็ มน กึ วาชาวนาผูน ้ี จะพดู จาโอหงั อางเหตผุ ลเชน นี้ จา นายสบิ ผูนั้นพดู อยางอารมณเริ่มจะเสีย น่ไี มใชธุระ อยา งยงุ พูดแลว จา นาย สิบกล็ ว งเอากญุ แจมอื ออกมาทําทา จะใสขอ มอื ทําใหผ มตกใจจนขวญั บิน คิดวา ตายอยางไรผมไมยอมใสกุญแจ มือ ผมกลัวกญุ แจมอื ตํารวจแทบจะเปน บา คิดวา คนไมมคี วามผดิ ยังถูกใสก ญุ แจมือตอ งซวยแน ถา ผมถกู จบั ใส กุญแจมอื ไปพบคนรูจกั ผมคงขายหนาเขาแย ผมนกึ ถึงพอแมพ ี่นอ งทกุ คน เพราะทุกคนไมร วู าผมกาํ ลังจะถกู จับ ใสก ญุ แจมอื ทงั้ ทผี่ มไมม ีความผดิ ผมมองดหู นาเพือ่ นขาวซดี ไมมีสีเลือดคงกลวั จนขวัญหนดี ฝี อ ผมคดิ วาสภาพ ของผมกไ็ มผ ิดกบั เพอื่ นไมมีใครรูว าเราบริสทุ ธิ์ นอกเสยี จากผีสางเทวดาเทาน้นั นกึ อะไรไดในใจผมก็ขอใหผสี าง เทวดาชวยเหลอื ผมนึกถงึ พระหลวงพออะไรตอ อะไร เจาพอ องคใดท่ีศักดสิ์ ทิ ธ์เิ ทาทีผ่ มจะนกึ ไดผ มก็รอ งเรยี น เรยี กอยใู นใจ ขอใหทานรบี มาชว ยผมโดยเร็ว เพราะผมจนปญ ญาแลว สมองมนั ปนปว นยุงไปหมด แตท่ีสุดก็คิดจะสะบดั หลุดแลว วงิ่ หนี แตกม็ องไมเ หน็ ทางรอด ทงั้ ไมรไู ปทางทิศไหน ท้งั จะทาํ ใหเขาแนใจวาผม คงเปน ผูร ายแนจ งึ ไดว ง่ิ หนี กําลังความคิดสบั สนปนปวนมองเหน็ ความหมดหวัง กําลงั คิดหมดอาลยั ตอ ชีวติ ปลอยตามบญุ ตามกรรม เพราะหมดทางท่ีจะขัดขนื เจาหนาทไ่ี ด ผมหมดอาลัยตายอยากในชวี ติ ตอ ไป กาํ ลังจะ ปลอยใหตาํ รวจสวมกญุ แจมอื แลว กไ็ ดย ินเสียงพอลงุ พูดข้นึ เสียงดังอยา งผมู ีอาํ นาจเด็ดขาดวา \"หยดุ นี่เดก็ ของอั๊ว พวกลอื้ ทาํ อยางน้นั ไมได อวั๊ ขอสงั่ เปน เดด็ ขาด\" ทันใดน้ันจานายสบิ และพลตาํ รวจกส็ ะดุง ทนั ใดนน้ั พอ ลงุ ก็ลว งบัตรประจําตัวหรือบตั รประจําตาํ แหนง ขาราชการซง่ึ ผมก็ไมเห็นเพยี งแตเ ดา เพราะผมเองกต็ น่ื กลวั จนลาน แลวพอลงุ กย็ ่ืนบตั รใหจ านายสบิ ผนู ัน้ ดู ทนั ใดเมื่อจา นายสบิ เห็นบตั รประจําตัวของพอ ลงุ กร็ บี ตบเทา ยืนระวังตรง ยกมอื ขนึ้ แตะกระบงั หมวก พลตํารวจกร็ บี ทาํ ตามทันที ไมร วู าทา นผนู นั้ เปน ใครเพราะไมไดดูบตั ร เม่อื จา นายสบิ คาํ นบั พอ ลุงแลว ก็ยื่นบัตร ลงไปใหน ายรอ ยโทผคู วบคมุ ตาํ รวจอยูขางหนา เมอ่ื รบั บัตรจากจา แลว นายรอยตํารวจโทกร็ ีบตบเทา ระวังตรง ยกมือข้นึ แตะกาํ บงั หมวกอยขู างลา ง แลวสงบัตรคืนข้ึนมา แลวส่ังถอนกาํ ลังตาํ รวจลงจากหลังคารถ คมุ จําเลย ที่ลว งกระเปาออกไป ขา ววามผี ูเห็นของกลางทผ่ี ูรายโยนไวระหวา งวิ่งหนี จึงเปน อันจบั ไดพรอ มทง้ั ของกลาง 16
สําหรับผมและเพอื่ นเปนอนั วาสน้ิ เคราะหไปที ระหวางการโตต อบพอ ลงุ กบั จา ตาํ รวจนั้น เขาพูดอะไรกันบาง ผมกจ็ าํ ไมไ ดหมด เพราะผมกลัวจะถกู จบั ใสกญุ แจมือจนตวั ชาไปหมด รสู กึ เหมอื นฝน รายแลว ก็ตน่ื จากความฝน รา ยกลายเปนดี แตเ ม่ือนึกถึงทไี ร ผมกอ็ ดหวาดสะดงุ กลัวไมได ผมอยากจะเขา ไปกราบเทาพอลงุ สกั รอ ยครั้ง คิดวา ยังไมสมกบั ท่ที า นไดก รุณาชว ยเหลอื ผมกบั เพอ่ื นพากนั ไปกราบขอบคุณทา น เพยี งแตย กมอื ไหวเทา นน้ั เพราะบนหลงั คารถคงไมม ีโอกาสใหเรากม ลงไปกราบได ทา นกเ็ พยี งบอกวา ไมต อ งขอบบุญขอบคุณอะไรหรอก เพราะเปน หนา ทข่ี องทา นทใ่ี หค วามเปน ธรรมกับทกุ คนทบ่ี รสิ ทุ ธ์ิ เรากเ็ ปนคนบรสิ ุทธิม์ ิไดท ําผิดคิดช่วั จงึ ควรแก การชว ยเหลอื แมผ มอยากจะทราบชอ่ื ทา นใจจะขาด แตผ มกไ็ มกลาละลาบละลว งถาม เพยี งแตท านชว ยใหผ ม รอดพน จากการใสกญุ แจมือเทานั้นก็เปน บุญคณุ หนกั ย่งิ กวา ภเู ขาแลว ฉะนน้ั ผมจงึ ไมไดร นู ามของทา นผมู ี พระคณุ นับแตค ร้งั เมือ่ ผมอายไุ ดเ พยี ง ๑๗ นบั แตน นั้ มาถึงปจ จบุ ันนผี้ มอายไุ ด ๔๑ ป ผมไมเคยพบหนาทาน เลย และผมยังระลึกถงึ พระเดชพระคุณของทานอยูเสมอแตผ มก็ยงั มืดแปดดา น ยงั ไมมโี อกาสรูจกั นามของทาน และอยทู ีไ่ หน ยงั เปน สงิ่ ลึกลับตลอดมาจนถึงปจจบุ ันนี้ สาํ หรับผมชอ่ื นายสาํ รวม วรรณดลิ ก ปจ จุบนั นอี้ ยรู านคาไมโ ชคไพศาล เลขที่ ๒๙๑/๑ ถนนริมนา น ตาํ บล ตะพานหิน พิจติ ร หากทานมพี ระคณุ อนั สงู ย่ิงทเี่ คยชวยเหลอื เดก็ อายุ ๑๗ ไวในคร้ังนน้ั กรุณาบอกใหผมทราบท่ี อยแู ละนามของทา นดว ย จะเปนท่ีเคารพนบั ถือของผม และผมยงั ไมลมื ที่จะระลึกถึงพระคณุ ของทานตลอดมา และในชวี ิตนจ้ี ะไมมวี นั ลมื ... เรอ่ื งท่ีขาพเจา ไดเขียนตามขอ ความบันทึกของคุณสํารวม วรรณดิลก กอนเขยี นขา พเจา ไดอานและพจิ ารณาใน ขอ ความบนั ทึกกเ็ หน็ วา ในสมยั นัน้ ยงั มขี า ราชการผูใ หญท ่ีไดปลอมแปลงใหเ ขา กับภมู ปิ ระเทศ ทาํ ตนเปน ชาวบา นธรรมดา ปะปนไปคลุกคลีอยูใ นหมบู า นสามัญชนทว่ั ไป เพอื่ จะไดมีโอกาสไดร ไู ดเ หน็ เหตกุ ารณตาง ๆ เพื่อประโยชนกบั ขาราชการ แมจ ะไดร บั ความทุกขยากลําบากตอ งเส่ยี งภัยอันตรายเพยี งไร ทา นก็มไิ ดค ดิ ถึง ประโยชนส ุขสวนตวั เพราะเหน็ แกค วามสงบสขุ สว นรวมและราชการเปนใหญ แมขาพเจา จะไมร วู า ทานผูน ั้นคอื ผใู ดกด็ ี การปฏบิ ตั ิงานของทานเชน นี้ ควรแกการยกยอ งสรรเสรญิ ยง่ิ เพราะ ขาพเจา แนใจวา ทานเปน ผมู คี ุณธรรมสงู มีจิตใจใสสะอาดเปน คนดี เห็นอกเหน็ ใจคนบริสทุ ธทิ์ วั่ ไป ในยคุ ปจจบุ นั น้ีเปนบุคคลทช่ี าตติ อ งการใหม มี าก ขาพเจาจงึ ขอเกบ็ เรอ่ื งของทานผูน้ีไวใน \"กฎแหง กรรม\" ตอ ไป. เหตเุ พราะชวยปรู อดตายจากรถทบั จงึ ไดร บั กรรมดที ม่ี องเห็น รถคันหนาพบอุบัติภยั เลอื ดกระเซน็ พระภกิ ษเุ ห็นชดั เจนในอันตราย สรางกรรมดมี หี รอื จะรบั เวร กรรมมองเหน็ ชาตนิ ีท้ ่หี ลากหลาย ถา สรางกรรมดวยเจตนาพาตัวตาย ยังไมส ายสรางกศุ ลพน กรรมเวร ......................................... 17
จดหมายทมี่ คี ณุ คา (จากหนงั สอื คํานาํ แจกในงานฉลองอายคุ รบ ๘๐ ป ของพระมหาเทพกษตั รสมหุ เมอ่ื วนั ที่ ๑๙ มิถนุ ายน พ.ศ.๒๕๒๓) จากหนงั สอื กฎแหงกรรม ทําดีไดดี ทําชว่ั ไดช่ัว เลม ๓ ................................................. เมื่อวันที่ ๕ มกราคม ๒๕๒๓ ไดอ า นหนงั สอื เรือ่ ง “กฎแหง กรรม” ของคุณ ท. เลียงพิบลู ย เรือ่ งที่ ๑๐๐ เลาถงึ การทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระปกเกลาฯ รัชกาลที่ ๗ เสด็จในพระราชพิธีเลยี บมณฑลเชียงใหม ซง่ึ ขณะนน้ั ผมรบั ราชการในหนา ทห่ี วั หนามหาดเลก็ โดยเฉพาะ เกดิ ความเล่อื มใสทค่ี ณุ ท. เลยี งพิบลู ย ไดจดจาํ เก็บเหตุการณเกิดข้ึนเมื่อหลายสิบปม าเลา ไดใ กลเ คียงทส่ี ุด ท้ัง สิ่งเหลา น้ียงั คงอยูใ นความทรงจําของผม จึงเขยี นจดหมายแนะนําตัว พรอ มดวยสง เสรมิ กาํ ลงั ใจ และเลา เรื่อง เกาๆ ทนี่ าจะเปน ประโยชนแ กสวนรวมและประชาชนท่วั ไปสาํ หรบั ผูสนใจท่ียังไมร ู คณุ ท. เลียงพิบูลย พอใจขออนุญาตมาทางจดหมายเพอ่ื นําไปลงในชดุ “กฎแหงกรรม” ดังปรากฏในเร่อื ง “จดหมายที่มีคุณคา” เมอื่ เดือนมกราคม ๒๕๑๓ ขาพเจา (ผเู ขยี น) ไดรบั จดหมายเปนจาํ นวนไมน อ ย มีทั้ง บนั ทกึ เรอ่ื งเหตุการณท ี่เกดิ ขึน้ ปจ จบุ ันและในอดีตทผี่ านมาถงึ ปจ จบุ นั คดิ วา ผทู ีย่ ังไมร ูค งมอี กี มาก ขาพเจา พิจารณาดขู อความลวนแตม คี ณุ คา ในสจั ธรรมทางศาสนา ทท่ี านอาวุโสไดบ นั ทกึ สง มาให ทานคงเหน็ ในยคุ นีช้ าวพุทธไทยเราสว นมากขาดความสนใจในเรือ่ งศลี ธรรม หา งไกลจากหลกั พระศาสนา ไมมี ความละอายตอ การทําบาป เหลือเพียงแตชอื่ วานับถอื พทุ ธศาสนาเทา นน้ั เพอ่ื สง เสริมใหเหน็ ชดั ถงึ ในหลกั สจั ธรรมนนั้ เปนความจรงิ ไมม ขี อสงสยั ความหวังดสี วนรวมของทานทาํ ใหข าพเจาเกิดความปต ิยินดี เม่ือทานได เสียสละเวลาบ้ันปลายของชีวิตดว ยความอดทน เขยี นบันทกึ และจดหมายเหตหุ ลายหนากระดาษแทนการ พักผอ นหาความสงบ บันทกึ เรอ่ื งประสบการณในอดตี สงิ่ ท่เี ปน ประโยชน เพอื่ ใหลูกหลานอนชุ นรนุ หลงั จะไดพ จิ ารณาเห็นชดั แจง ความจริงของหลกั ธรรม เพอ่ื สง เสรมิ ศลี ธรรมทางพุทธศาสนา ใหบังเกิดผลยกระดับจติ ท่กี ําลงั ตกตา่ํ ลงทุกวนั ใชห ลักธรรมะยดึ เหนยี่ วประคองจติ ใจใหส งู ขึน้ มองเห็นบญุ บาปชวั่ ดี กรรมสรางไวในชาตนิ ีแ้ ละชาตกิ อ น ทําดี ทาํ ช่ัวผลของกรรมยอ มตามสนองทง้ั ชาตนิ ชี้ าติหนาจรงิ จติ ใจมนษุ ยก็จะคลายความเสอื่ มทรามเหยี้ มโหดดุราย ลง คงจะเกดิ ประโยชนแ กอนชุ นรนุ หลังๆ เพราะธรรมะยอมชนะอธรรมเสมอไป อยูทเ่ี วลาปฏบิ ัตเิ ทา น้ัน ความ ช่ัวยอ มจะพา ยแพความดี หากเราทกุ ทานชว ยกันอบรมลูกหลานท่ัวไปทกุ ครวั เรือน มใิ ชคดิ แตอาศยั โรงเรียน หรอื อาศัยพระท่ีเทศนส ั่งสอน ความสงบเกดิ สันตสิ ขุ นั้นจะเรมิ่ ตน เกิดขน้ึ ในตัวเราและครอบครวั เราทุกคน สว น ใหญส ําคญั ยง่ิ กค็ ือ บดิ ามารดาผูปกครองจาํ เปน ทส่ี ุด ทีอ่ บรมสง่ั สอนศลี ธรรมชใี้ หเห็นกรรม และคอยระวัง สอดสอ งอยา ใหค บคนชวั่ เปน เพอื่ น คอยสอดสองความประพฤติบุตรหลานของตัวอยา งใกลช ิด อยา ปลอยไว ตามบุญกรรม 18
ถาครอบครวั ใดมลี ูกไมส นใจในพอ แม คบเพ่ือนชวั่ จนเสียผูเ สยี คน หัวอกพอแมจะไดร ับความชอกชาํ้ เพียงใด ยงิ่ รักมากกย็ งิ่ ทกุ ขช ํ้ามากเพราะลูกชั่วมาก อยาปลอ ยไปตามเรอื่ งตามราว คิดวาถามันจะดมี ันดีเอง จะมีดเี องสักก่ี คนเปนสวนนอ ย พอแมจ ะตอ งปฏบิ ัติตนใหด ีเพ่อื เปน ตวั อยางของลกู ตอ ไป เพราะเดก็ ยอมเอาอยา งผูใหญ พอ แมเปน ครูคนแรกของลกู เปนเรอ่ื งธรรมดาทัว่ ๆ ไปเด็กรนุ หลงั ทจี่ ะเตบิ โตตอ ไป ถาผูใหญห รือผูปกครองตาง ชว ยกันแกดว ยหลกั ศลี ธรรมทางพทุ ธศาสนา รีบเรม่ิ ตน ทุกครวั เรือนแลว คงจะทาํ ใหเ ด็กรุนหลงั ๆ จติ ใจสงู ขนึ้ พรอมทั้งมจี ติ ใจเหน็ ความทกุ ขย ากของมนษุ ยด วยกัน แผเ มตตาจิตใหกนั ความสงบทว่ั ไปกจ็ ะเกดิ ข้ึน หนังสอื ทางพระที่ทานผูมคี วามรสู งู เขยี นขึน้ กส็ ามารถทจี่ ะชีน้ ําใหป ฏิบัตชิ ีวิตครองเรือนไดอ ยางดี ยง่ิ เรม่ิ ตน อยากใหทานสอนใหเ ด็กรูจกั ประโยชนของศีล ๕ ผปู ฏิบัติอยใู นศีล ๕ เกดิ ผลบุญกศุ ลอยางไร ผูไ มป ฏบิ ัตเิ กดิ ผล ทาํ ลายตวั เองอยา งไร หลกั ธรรมทางพทุ ธศาสนาน้ัน ผูใ ดทําก็เกดิ ผลแกผ ูนัน้ เมอื่ ขา พเจาไดรบั จดหมายเปน จาํ นวนมากทผี่ บู ันทกึ สง มาให เม่ืออา นดูแลวทาํ ใหขาพเจา มีความรทู ไ่ี มเ คยรมู า กอ น และคดิ วาคนจํานวนมากก็ไมเ คยรเู ชนกนั จงึ อยากจะนาํ จดหมายฉบบั นเี้ ขาในชุด “กฎแหงกรรม” เพ่อื จะ ไดมโี อกาสไดอ า นกันทว่ั ๆ ไป จึงไดข ออนุญาตไปยังทานเจา ของจดหมาย เมอื่ ไดร บั อนญุ าตแลวขา พเจาก็ได จดั พิมพข ้นึ ในชุด “กฎแหงกรรม” ขอใหทา นไดโ ปรดอา นแลวพจิ ารณาดู กจ็ ะไดมโี อกาสทไ่ี ดร ใู นสงิ่ ทีเ่ ราไมไดรู อกี มาก ในบันทกึ ของทา นเจา ของ คือ ขุนตํารวจเอกพระมหาเทพกษตั รสมหุ ดังทที่ านไดก รณุ าแนะนําตวั ตอไปน้ี ... พระมหาเทพกษัตรสมุห (เนอื่ ง สาครกิ ) บา นเลขท่ี ๔๗ ถนนเศรษฐศิริ ตาํ บลสามเสนใน กรุงเทพฯ คําวา ขนุ ตํารวจเอก เปนยศของกรมตาํ รวจหลวงในสมยั น้ัน ซง่ึ ใชเ ทียบยศทหารปจ จบุ ันดงั นี้ นายรอยตร,ี โท, เอก = นายตํารวจตร,ี โท, เอก นายพนั ตร,ี โท, เอก = ขนุ ตํารวจตร,ี โท, เอก นายพลตร,ี โท, เอก = พระตํารวจตร,ี โท, เอก สว นตําแหนง ยศจอมพลน้ัน = พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั ทรงเปนโดยเฉพาะ พวกผมเรยี กวา “สมเดจ็ พระ ตาํ รวจ” เปนทร่ี ูกันวา ทานจอมพล ทผี่ มใสยศขุนตาํ รวจเอกไวหนาบรรดาศักดิพ์ ระมหาเทพกษัตรสมหุ ก็เพอ่ื การศึกษา ของเยาวชน ขอ แปลกก็คือมี นายตํารวจ ขุนตํารวจ พระตํารวจหลวงยงั ไมม ี เหตชุ ือ่ บรรดาศกั ด์ิของผมเปนมหาเทพกษัตรสมุห มีความเปน มาดังนี้ กอ นรัชกาลที่ ๔ ตาํ แหนงบรรดาศกั ดิ์เกา วา มหาเทพ เสพกษตั ริยส มหุ ตอ มารชั กาลที่ ๔ เสดจ็ เถลงิ ถวัลยราชสมบัติแลว ทรงถือคําวา เสพเปน คาํ ทหี่ ยาบ เชน เสพเมถนุ จงึ ตอ งออกเสียงเหลือแต มหาเทพกษตั รสมหุ ครั้นถงึ รชั กาลท่ี ๖ พระบาทสมเดจ็ พระมหาธรี าชเจา ทรงเห็นวาคําวา ‘กษัตรยิ ’ นั้นออกเสยี งตามหลักของ สนั สกฤต ใกลกับคาํ วา ‘กษตั รี’ ซ่ึงหมายถงึ เพศหญงิ ที่มคี วามหมายของคาํ ตรงกนั ขามกับ ‘กษัตร’ ซึ่ง หมายถงึ ชายชาตนิ ักรบ ดว ยเหตุนใี้ นสญั ญาบัตรของผมจงึ เปน พระมหาเทพกษัตรสมหุ 19
ความจรงิ แลว บรรดาศกั ด์ิท่ีชอ่ื มหาเทพกษตั รสมหุ น้ี มีแตพ ระยามาแตครง้ั กลางรัชสมยั ของรัชกาลที่ ๕ แลว เพราะทรงเห็นวาคําวา พระมหาเทพมักจะไปพองกับผทู สี่ อบเปรยี ญตามวดั ตางๆ เปนอันมาก แตท ี่ผมเปลยี่ น บรรดาศักดิจ์ ากเจาหมื่นศรสี รรกั ษมาแทน พระยามหาเทพกษัตรสมุห ท่ถี งึ แกกรรมในรชั กาลที่ ๗ น้นั ตามปกตกิ ต็ อ งเปน พระยาอยแู ลว หากแตพระบาทสมเด็จพระปกเกลาฯ มพี ระราชประสงควา จะตัง้ เฉพาะ ผูสงู อายสุ กั หนอ ย ขณะนัน้ ผมมีอายุ ๓๘ ปเ ทานั้น แตเม่อื ผมเปนพระมหาเทพฯ ไดไ มถ ึงป กเ็ ปล่ียนแปลงการปกครองแลวตอ มาอกี ไมถึง ๖ เดอื น ก็ตองยุบกรม พระตาํ รวจหลวงรกั ษาพระองค ที่คณุ เห็นยงั มีแตง ตวั อยางกรมพระตาํ รวจฯ แหนําตามเสดจ็ อยใู นทกุ วนั น้ี ทางการใชพวกกรมวังมาทาํ หนา ท่ตี าํ รวจวงั เพราะมคี วามจาํ เปน วนั ที่ ๕ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๓ เรียน คุณ ท. เลยี งพิบูลย เพราะความนับถอื ผมไดร บั หนงั สือ “กฎแหง กรรม” ฉบบั ส.ค.ส. ๒๕๑๓ แลวพรอ มดว ยความขอบคณุ อยา งย่ิง และไดอ านทุก ตวั อกั ษรจบแลวดวยเฉพาะอยางยง่ิ เรื่องที่ ๑๐๐ ตอนทคี่ ณุ บรรยายถึงภาพทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระปกเกลาฯ เสดจ็ เลยี บมณฑลเชียงใหมน้นั บังเอญิ เปน เวลาที่ผมรับราชการเปน หวั หนามหาดเล็ก จงึ มหี นา ทขี่ ช่ี า งชอื่ แกว ไหลมาตามเสดจ็ ในขบวนพยหุ ยาตราครง้ั นั้นดวย ในหนงั สอื งานศพเจา คุณอนมุ านราชธน ทานใหความคดิ เหน็ ไวว า ความสุขเม่อื เด็กคอื เลน ความสุขเมื่อหนุมสาวคือรกั ความสุขเมื่อกลางคนคอื การงาน ความสขุ เมอ่ื แก (เชนผมอายยุ า งเขา ๗๒) คือความหลงั คําบรรยายของคุณจึงทาํ ใหผ มมคี วามสุขใจไดม าก เวลานนั้ ผมอยูวงในใกลชดิ พระยุคลบาท จึงไดโอกาสเห็น เหตุการณม ากกวาทค่ี ุณบรรยายเสยี อีก แตถ งึ กระนั้นผมกต็ อ งขอชมเชยคาํ บรรยายของคณุ ทเ่ี กบ็ ความจรงิ มา กลาวไดละเอยี ดถ่ีถว นดมี ากทสี่ ดุ จนทาํ ใหผ มอานแลว เกดิ ความรูสกึ วา เรอ่ื งนเ้ี กดิ ขึ้นเมื่อวานนเ้ี อง ขอรบั รอง วา คาํ กลา วของคณุ เฉพาะเรื่องนเ้ี ปน ความจรงิ ทุกคาํ สําหรบั ชาวเวยี งพงิ คท่ีทํางานกรมรถไฟนั้น ผมใครทายวา คอื เจา กาวลิ ะ ณ เชยี งใหม ถา ผิดก็ขออภยั ดวย ความเห็นของคุณทีต่ รงกบั ผมเผงก็คือ ระเบยี บประเพณีและวัฒนธรรมอนั ดงี ามของชาวเมอื งเชียงใหม ในสมัย นนั้ เขารกั ษาไวไ ดอยางสมบูรณแ บบ แมแตใ นสมัยหลังๆ น้กี ย็ ังดกี วาทางพระนคร ท่กี ลา กลา วเชนน้ีกเ็ พราะ เหน็ ในหลวงรบั แขกเมืองทีเ่ ชียงใหมเ ปน สวนมาก อุปนสิ ยั ใจคอของคนเรานั้นอานกันไดจ ากการแสดงออกของคนคนนัน้ แตก ารแสดงออกของคนทจ่ี ะใชแ ทน ตวั หนงั สือ ใหพ ออานไดค วามมหี ลายอยาง อาทเิ ชน มารยาทในสังคม การพูด การเขยี น ฯลฯ ผมไดเ ฝา สงั เกต การเขยี นของคุณมานานแลว เกดิ ความคิดเห็นโดยสจุ ริตใจวา มแี นวการเขยี นทผ่ี มนับถือมากทสี่ ุด เพราะทกุ เรอื่ งเขยี นจากความจรงิ และกท็ กุ เรอื่ งอกี เหมอื นกันท่ีคุณช้ใี หเ หน็ “กฎแหงกรรม” ผมสารภาพความจริงใจวา ผมอานคณุ วา เปนผมู จี ิตใจสูงมาก เพราะไมป รากฏวาคุณเคยเขียนขึ้นเพอ่ื หาทรพั ย เลย ในชีวติ ผมซึ่งเห็นคุณเปน คนแรก ผมจงึ นับถือมากและอยากรจู กั การกินอาหารรวมกนั ในวันบาํ นาญออก 20
ผมเห็นคุณสนทิ เอาหนังสอื ของคณุ มาแจก ตอนแรกผมลืมชื่อคณุ สนิทจงึ เขา ใจผิดวา ท. เลยี งพบิ ลู ย เดอื น ตอมาจึงไปถามเขาๆ วาเพอื่ นเขาเอง ผมจงึ ฝากนามบตั รไป ตอ มาอีกราวเกอื บอาทิตยเ ขาโทรฯ มาวาใหพ ูด โทรศพั ทไปที่ ๘๙๑๕๗๒ ผมรบี โทรฯ ไปหลายคร้งั แตเ งยี บ จงึ ถามไปท่ี ๐๗ ตอบมาวาเบอรน ้ไี มม ี ตอมาผมจงึ ไดรบั ส.ค.ส. ของคุณ แตย ังไมท ราบเบอรโ ทรศพั ท ผมมเี ร่อื ง “กฎแหง กรรม” อยูอกี หลายเรอ่ื งแตไมใ ชน กั เขยี น จึงคดิ จะเลาความจรงิ สง มาใหค ณุ ทงั้ นถี้ าผมมี โอกาส ผมเปนเดก็ บา นนอกที่มาเปน ขาพระบาทสมเดจ็ พระเจาอยหู วั ทัง้ รัชกาลท่ี ๖ และที่ ๗ ตลอดรัชกาลท้งั สองรัชกาลมีประสบการณท ัง้ ทางทะเลทางการทํานา และราชสํานกั ตั้งแตพ อมอี ายรุ ูความ จนถงึ ขณะนมี้ ีอายุ ๗๑ ปกบั ๗ เดอื น ไดผา นสํานกั ท่ีต่าํ สดุ จนถงึ ราชสาํ นกั ผมไดต้ังจุดดําเนินชีวิตของผมไวจ ดุ ใหญท สี่ ดุ กค็ ือใคร ทราบวากฎแหง กรรมนนั้ มีจรงิ หรอื ไม ตัง้ แตผ มมอี ายุไดป ระมาณ ๑๙ ป และทําการคน ควา มาจนถึงอายุเกือบ ๖๐ ป จงึ ไดเ กิดความมั่นใจวามี “กฎ แหง กรรม” ตามพระบรมพุทโธวาท แนเหลอื เกนิ บางทคี ณุ จะเกิดความสงสยั วา ทาํ ไมผมจงึ ไดความเชือ่ เร่ือง “กฎแหง กรรม” ชา มากถึงเพียงน้ี ผมขออธิบายวา อปุ นสิ ยั ของผมนนั้ ทง้ั โงและดอื้ สง่ิ ใดท่ไี มเปน จรงิ ดว ย ตนเองแลวเปนไมยอมเชอ่ื แตเ มอ่ื สวนมากเขาเช่ือก็อดที่จะคนควา ใหเ หน็ ประจกั ษแกตัวไมไ ด วธิ กี ารคน ควาหาความจริงเรอ่ื ง “กฎแหง กรรม” นี้ ผมไดป กปดไวเปน เวลานาน ยง่ิ กวานั้นผมยังตง้ั ใจไวว าจะ เปด เผยเอาเมอ่ื ผมตายแลว โดยการพมิ พเปน หนงั สอื แจกงานศพผมดว ยซา้ํ ที่ไมก ลา เลา ใหใครฟง ก็เพราะ แนวความคิดเขาไมมองเห็นความสําคญั เชน คณุ และผมคณุ มีแนวความคดิ ทผี่ มนบั ถือ ผมจงึ คดิ จะเลาความ จรงิ ใจใหค ุณฟง ผมขอยํา้ ถงึ อปุ นิสัยของผมอกี ครงั้ หน่ึงวา การที่ผมดนั เอาความโงและความดือ้ ของผมใหข นึ้ นาํ มาเปน ถงึ บรรดาศักดช์ิ ั้นพระได ก็เพราะความมานะหรอื ความเพียร ซง่ึ ลงไดอยากรูอะไรแลว เปน ตอ งมใี จจดจอ อยกู บั เรื่องที่อยากรนู ัน้ ๆ ไมเ วน วา งเลย พยานคาํ กลาวนขี้ องผมกค็ อื หนังสอื เร่อื ง “การดนตรแี ละการฟง ” ที่ผมสง มา นี้ ผมเขยี นข้นึ เมอ่ื ภรรยาผมทําบุญอายคุ รบ ๖๐ ตน เหตุทท่ี าํ ใหผ มตอ งลงมือคน ควา เรอ่ื ง “กฎแหง กรรม” มีดังนี้ มารดาผมถงึ แกก รรมตงั้ แตผมยงั จําหนาทา น ไมไ ด จนบัดนี้ก็นกึ หนาทา นไมออก รปู ถา ยทา นก็หาไมได บิดาทานพาผมมาเลีย้ งไดไมถ ึงป ผมก็มาอยูก บั รชั กาลท่ี ๖ เมอื่ ป พ.ศ. ๒๔๕๔ เรียนหนงั สอื จบหอง ๘ เปน ครงั้ แรกท่ีมหี อ ง ๘ เมอื่ พ.ศ. ๒๔๖๐ รับราชการ เปน มหาดเล็กกองต้ังเครือ่ งเมอื่ วันที่ ๑ เมษายน ๒๔๖๑ ทาํ งานได ๗ เดือน กไ็ ดเ ปนรองเสวกโท (เทยี บรอยโท) มีบรรดาศกั ดเ์ิ ปนนายรองสจุ นิ ดา บดิ าผมถงึ แกก รรมไป ๕ ปแ ลว เห็นเพ่อื นๆ เขาฉลองสญั ญาบัตรกันสนกุ สนานพรอมหนา บดิ ามารดาของเขา สวนผมนั้นไดแตห ลับตานกึ กวา ถา คุณพอ คุณแมเ รายงั มีชีวิตอยู ทา นจะดใี จสกั เพียงไหน ผมสวดมนตกอ นนอน ทกุ คนื มาตง้ั แตอ ายุ ๑๑ ขวบ ผมสวดนะโม ๓ จบ พุทฺธํ ธมฺมํ สงฺฆํ อกี ๓ จบ แลวกพ็ ทุ ธคณุ ธรรมคุณ สงั ฆคณุ (กราบหมอนครงั้ ละหน รวม ๓ หน) ตอ ไปกน็ ึกถงึ คุณบิดามารดา กราบอกี หนหนง่ึ แลวนึกถงึ ผมู อี ปุ การะคณุ ตลอดจนครูบาอาจารยและเจาทเ่ี จาทางแลวก็กราบอกี หนหน่ึงรวมกราบ ๕ ครง้ั ผมทําจนติดนสิ ยั อยจู นบดั น้ี วนั ไหนเพลยี ลมื ต่ืนข้ึนนกึ ไดกส็ วดใชหนี้ 21
สวนมากในตอนคิดถึงมารดามาก หลงั สวดมนตก็ขอใหฝนเหน็ หนา แม แตจ นกระทงั่ เดยี๋ วน้กี ็ยงั นึกหนาทา นไม ออก เมอื่ อายุ ๑๙ กาํ ลงั สําคญั ผดิ วาตัวกาํ ลังปราดเปรือ่ ง เพราะเลนฟุตบอลก็กําลงั ถกู เลือกเขาทมี ชาติ สอบไล จบชัน้ ๘ ก็ไดท ่ี ๑ เม่ือป ๒๔๖๐ ทําราชการ ๗ เดอื นกไ็ ดเ ปน ขุนนาง จะทําอะไรไดผ ลทกุ อยา ง แตขอใหฝ น เหน็ หนามารดาสกั ครงั้ ทาํ ไมจงึ ไมฝ น เกดิ ความสงสยั ในเร่ือง “กฎแหง กรรม” วาเมอื่ ตายไปแลว คงจะไมม กี ารไปเกดิ ใชก รรมเกา อกี ความสงสยั ใน เรอ่ื งนี้แรงกลา ขึน้ ทกุ วนั ประกอบกบั ยิงปนแมนดว ย แลวยงั นยิ มธรรมชาตอิ ีก จงึ ชอบหาโอกาสเขาปา ยงิ นกยิง เนือ้ อยูเรอื่ ย ครัน้ รบั ราชการตอมาครบ ๒ ปพอดี ก็โปรดพระราชทานสญั ญาบัตรใหเ ปน หมุ แพร (เทียบเทารอ ย เอก) มบี รรดาศักดเ์ิ ปน นายเสนองานประภาษ ทรงโปรดผมมากถงึ กบั ใหม ีหนาทีใ่ นหอ งทรงพระอักษร ซงึ่ เต็ม ไปดวยราชการลบั สดุ ยอด บางโอกาสทรงสนทนาดว ย ๒ ตอ ๒ พอประสบโอกาสส่ิงท่ีผมอยากทราบกห็ ลดุ ออกจากปากผมวา “ผมี ีจรงิ ไหมพะยะคะ ” เวลานัน้ ราว ๒๓.๐๐ น. เศษ ทรงแปรพระพกั ตรต รงอยคู รหู นง่ึ และกร็ ับสั่งตอบ “ตามทาง วิทยาศาสตรน ้ันเขาวา ผีไมม ี แตขา เคยถกู หลอกมาแลว ” ทรงเลา ถงึ เรือ่ งทที่ รงเห็นผหี ลอกหลายเรอื่ ง เชน เมือ่ เสดจ็ ทรงซอ มรบเสือปาท่ีพระราชวงั สนามจันทรและทอ่ี ืน่ อกี มาก ผมฟง อยางทไ่ี มส นใจจะจาํ เพราะจติ ผมมงุ แตเ รอ่ื งทีท่ านจะทรงพระราชวนิ จิ ฉยั วา ผมี จี รงิ หรอื ไม เทาน้นั แตผมก็ไดค าํ ตอบจากตวั ผมเองวา ใหค น หาความจริงดว ยตวั ของผมเอง ตัวเองจงึ จะเช่ืออยา งสนทิ ใจ ทั้งน้เี พราะทรงเลาถงึ เรอื่ งผหี ลอกใหผมฟงตงั้ แตเ วลา ๒๓.๐๐ น. เศษ จึงถงึ เวลา ๓.๓๐ น. ก็เสดจ็ เขา หอ งทรง พระบรรทม ทาํ ใหผ มรใู นภายหลังวา เรอื่ งผีมคี อื ตายแลว เกิดอีก หรือวาผีไมมคี อื ตายแลวสญู น้นั ถา ถามปราชญผ รู แู ลว จะไมม ีปราชญค นไหนบอกเราตรงๆ เลย ถาใครบอกตรงๆ คนนัน้ ก็มิใชปราชญ เพราะ ผรู จู ะหาหลกั ฐานใหเ ห็นจรงิ ไมไ ดอยางแบบวิทยาศาสตร แตปราชญท า นกร็ ูว ากฎแหงกรรมนนั้ มจี ริงแนนอน ที่ ไมท รงตอบตรงๆ กเ็ พื่อใหเ ราคนหาความจรงิ เอาเอง นี่คือหลักพระพทุ ธศาสนา เม่อื ผมตามเสดจ็ พระราชวังบางปะอนิ ใน พ.ศ. ๒๔๖๔ ความคิดถงึ บิดามารดาและความอยากรเู ร่อื ง “กฎแหง กรรม” มีความแกกลา และรนุ แรงขึ้นอยางสดุ ขีด เหน็ วา เขา บรรพชาในพระพทุ ธศาสนาเทานั้นจะสมความ ประสงค คอื ๑. มที างทราบเรื่อง “กฎแหง กรรม” ๒. การประกอบกรรมดี อาจสง กุศลไปใหท านผใู หก ําเนิดทเ่ี รานกึ ถึงบุญคุณทา นได จึงเขียนหนังสอื ทลู เกลา ฯ ถวายขอพระราชทานบวชเปนนาคหลวง ทรงยนิ ดีบวชใหท ี่วัดพระศรรี ตั นศาสดาราม จาํ พรรษาวัดบวรนเิ วศวหิ าร ผมเกิดวนั อาทติ ย สมเดจ็ พระมหาสมณะเจาประทานนามวา “อาชัญโญ” (หมายความวา ผรู เู รว็ หรอื มา ทฝี่ กงา ย) แตกรมหลวงชินวรศิริวฒั น ทรงเปนอปุ ชฌายใ หผ ม เพราะสมเดจ็ พระ มหาสมณฯ ทรงประชวรหนกั ที่ชะอาํ และสนิ้ พระชนมเ มื่อผมบวชได ๒ วนั ผมไดพ ิจารณาดแู ลว เห็นวา พระ ผูทรงคุณวฒุ ิในวัดบวรนเิ วศทผี่ มจะเรียนถามเรือ่ ง “กฎแหงกรรม” ไดกค็ ือ พระอมรโมฬี (มหาอาบ) เพราะ ความรูของทา นกเ็ ทากบั มือขวาสมเดจ็ พระมหาสมณะเจา ก็วาได 22
ผมเปนพระบวชใหม จงึ พยายามทําความสนิทสนมกบั ทาน นานจนผมเกือบจะถงึ กําหนดสกึ จงึ มโี อกาสถาม ทา นวา ผมี จี ริงหรอื ไม เปนปราชญท านหย่งั รูทันทวี าเราสงสยั อะไรเปน สําคญั ทานพูดกบั ผมเพียงขอความ ตอไปนี้เทา น้ันคอื “คณุ เสนอ คณุ ไมนา จะเกิดมคี วามสงสยั เรอ่ื งกฎแหง กรรมแตประการใดเลย เพราะคุณกอ็ ยากดีเหมือนผมจึงได เขามาบวชในพระพทุ ธศาสนา คุณลองชงั่ ใจเลอื กดู ๒ ทาง ดงั นี้ การที่เราปฏบิ ตั ิธรรมของพระพทุ ธเจา แลวทาง ท่ี ๑ ถา กฎแหง กรรมมจี รงิ ทําใหเราไปเกิดใหมใ นภพหนา ผลแหงกรรมดที ท่ี าํ ไวแ ลว ในชาติน้ีกจ็ ะตามสนอง ทํา ใหเกดิ ผลกําไรในภพหนา ทนี ้ี สมมติวากฎแหง กรรมไมม จี ริงคือตายแลวสูญ สง่ิ ที่เราปฏิบตั ธิ รรมไวใ นชาตนิ กี้ ็ ไมเ สยี หรอื จะเรียกวา เสมอตวั ก็ได ทางที่ ๒ ถาเราไมเ ช่ือกฎแหง กรรม โดยเหน็ วาตายแลว กส็ ญู ไมจําเปนตอง ปฏบิ ตั ิธรรมขาดความสําราญใจ อยากยิงนกตกปลา หรือหาความสนุกตามที่ตนมีความปรารถนาก็ทําไปสดุ แต ความอยาก ดงั น้ี สมมตุ วิ า กฎแหง กรรมไมม จี รงิ และไมม กี ารเกิดคือตายแลวสญู ก็เรยี กวา เสมอตวั แตถ ากฎ แหง กรรมมีจรงิ ตองไปเกดิ ในภพหนาอีกกค็ งไมมปี ญหาอะไรท่ีกรรมช่ัวตางๆ ในชาตินีจ้ ะตอ งตามไปสง ใหเกดิ วิบากกรรมใหเ กดิ ขาดทนุ ฉะน้ันทางที่ ๑ มแี ตเ สมอตัวกบั ไดกําไร สว นทางที่ ๒ นน้ั มแี ตจ ะเสมอตัวกับขาดทนุ คุณเสนอจะเลือกเอาทางไหน” คําตอบคาํ ท่ี ๒ นก้ี ็ใหต นเองวินจิ ฉัย เม่ือราว พ.ศ. ๒๔๙๐ คุณหลวงศรวี โรสถ (ศิริ ศริ ิเวทิน) แพทยแ ละอาจารยป ระจําโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลยั ทา นเปน ทง้ั แพทยแ ละครูของผม อยูบ า นติดกบั ผม ทา นทาํ บุญขออยูในฐานะที่ทานเคยเปน ตนกุฏิของสมเดจ็ พระสังฆราชวัดสทุ ัศน คอื สมเดจ็ พระวนั รัต ทา นจงึ นิมนตพ ระสงั ฆราชองคนม้ี าฉนั ทบี่ า นทา น ทา นเหน็ วาผม เคยเปน มหาดเล็กซึ่งมหี นา ทบี่ รกิ ารพระเจาแผน ดนิ มาถึง ๒ รชั กาล คอื ที่ ๖ - ๗ จึงมอบใหค อยรับใชเ วลา สมเดจ็ เสวยอาหาร (ฉนั เพล) ผมกเ็ ห็นเปน โอกาสเหมาะ เพราะทราบดีวา สมเดจ็ องคน ที้ รงปราดเปรื่องในทางธรรมะเปนยอดเยีย่ มอยใู นสมยั นน้ั ชาติตา งๆ ทีจ่ ะมาถามเรอ่ื งของพระพทุ ธศาสนาแลว ทางการตอ งสงไปพบสมเดจ็ พระองคนี้ทกุ ครง้ั พอเหมาะโอกาสผมกท็ ลู ถามข้ึนวา ใครอยากทราบมานานแลว วา ผมี จี รงิ หรือไม ระหวางทีท่ รงตรกึ ตรองหา คําตอบผมอยูน้ัน คุณหลวงศรกี ท็ ลู วา เหน็ จะไมตอ งอธิบายเพราะพระมหาเทพคงจะไมม ที างจะเขาใจแน ทา น จงึ ทรงดวุ า “อยาเพง่ิ ไปดูถูกเขานะเขา มีความหมายลกึ ซึ้งอย”ู สักครกู ร็ บั สงั่ กับผมวา “เอายังงกี้ แ็ ลว กนั คุณพระทิ้งตัวคุณพระไดไ หม ถา ทง้ิ ไดผกี ไ็ มม ี แตถา ตราบใดยงั ทงิ้ ตวั ไมไดผีกม็ ”ี คุณ ท. เลียงพบิ ลู ย ที่นับถอื ผมมาคดิ ไดท หี ลงั วา คาํ ตอบที่ ๓ นี้ ทา นตอบอยางสงฆส ูงมากยากทค่ี นสามัญจะ เขา ใจ คอื นา จะทรงหมายถงึ วาสละจากขนั ธ ๕ รูป รส กลนิ่ เสียง และความเปน ตวั ตนเสียไดก จ็ ะไมม กี ารเกิด หรอื ท่ผี มเรยี กวา ผเี สียได แตถาเรายงั ถอื วา รางกายเราเปนของเราอยู เราสามารถนาํ เอาจิตวิญญาณของเราไป ไดทุกหนทุกแหง ตลอดกาลแลวน้นั กค็ อื ผเี ราดๆี นั่นเอง รวมความวา คาํ ตอบทั้งสามนีเ้ ปนคาํ ทีเ่ ปน ตนเหตทุ าํ ให ผมเชื่อแนวา จาํ เปน จะตองคนหาความจรงิ เร่ือง “กฎแหงกรรม” ดวยตวั ของตวั เองตอไป ทั้งนค้ี ุณกบั ผมกค็ งเหน็ ตรงกันวา ความจริงเปน ประสบการณท ่เี กดิ ข้ึนแกต วั เอง หรอื แกผทู ี่เราเห็นดวยตาของ ตวั เองเทานัน้ เราจงึ จะใชเปน หลักประกนั ความเชื่อของตัวเองได คนเราสว นมากปฏิบตั ติ นในวงการสงั คมไป 23
ดวยความเชอ่ื และม่นั ใจวาสง่ิ ที่ตนทําไปน้ันดี สวนการที่จะทาํ อยางไรจงึ จะดีจริงดีแทน้ัน ธรรมะของ พระพทุ ธเจาเทานั้นทจี่ ะชใี้ หเหน็ ทกุ อยาง คนทท่ี ําช่วั เพราะเชอื่ วาการกระทาํ น้ันๆ จะดีกเ็ พราะขาดความเชอ่ื ในทางพระพุทธศาสนา ความเช่อื มน่ั จงึ เปนตน เหตุแหง กรรม สําหรับคนทที่ าํ กรรมดแี ตก ลบั ไดร บั ผลชั่วนั้นก็เพราะขาดการศึกษาเรอ่ื ง “กฎแหง กรรม” ซึง่ บันดาลใหก รรม เกามาตามสนอง หรอื อยๆู กเ็ กดิ ถูกลอ็ ตเตอรี่ ผมเชื่อวาเปนเรือ่ งของ “กฎแหง กรรม” ถาทกุ คนเชื่อมัน่ ในเรอื่ ง กฎแหง กรรมแลว คงจะไมม คี นบางคนเขยี นไปถามคุณวาทําดีแลว เหตุไรจงึ ไดผลไมด ี หรือวา ตน เหตเุ กิดมา อยางนี้ แตผ ลที่ไดรบั กลบั กลายเปน อยา งอ่นื ไป ฯลฯ ประสบการณท เ่ี ปนความจรงิ ผา นมาในชวี ติ หลายเรอ่ื ง บางเรือ่ งเลา ใหเ พือ่ นฟง เขาไมเ ชื่อ แตผทู ีท่ าํ งานอยูก ับ ผมเขาเหน็ เหตุกอ นที่จะเกดิ ผลเขาจงึ เช่ือ เปน เรื่องทีน่ า จะเขา ในเกณฑข องกฎแหง กรรมได และดเู หมอื นจะ แปลกกวาเร่อื งทีค่ ุณเขียนมาแลว ดวย ผมเคยเขียนสงไปลงในหนงั สอื วชริ าวธุ านสุ รณเ มือ่ ๒ ปมาแลว เพราะ เปนเรือ่ งเกี่ยวกบั พระมงกุฎเกลาฯ รชั กาลที่ ๖ แตเ ขาไมล งใหเพราะไมเ ชื่อวา เปน ความจรงิ ผมขอตนฉบบั คนื ก็ ทําหายเสยี ผมกจ็ นปญญา แตผ มจาํ ตอ งขอผลดั กบั คุณไวกอนเพราะเหตุ ๒ ประการ (๑) ผมไมใชนกั เขียน เปนแตก ลาเลาความจรงิ ใจ จนรสู กึ วา คณุ จะรสู กึ เบื่อในการอา นหนงั สือท่ีพดู ยืดยาวมาต้ัง ๗ - ๘ หนาอยูแ ลว (๒) ยังไมแนใ จนักวา หนงั สือนจี้ ะถงึ มอื คณุ หรอื หาไม เพราะจาหนาซองถงึ คณุ สนั้ เหลือเกนิ ฉะน้ัน ถา คุณไดรบั กรณุ าตอบดว ย จะขอบคุณย่งิ ดว ยความนับถอื มากอยางสจุ รติ ใจ พระมหาเทพกษัตรสมหุ ..................................... 24
คนใจดี จากหนงั สอื กฎแหง กรรม ทําดีไดดี ทําช่ัวไดชัว่ เลม ๒ ............................................ เม่อื พ.ศ. ๒๕๐๕ ขาพเจาไดพบกบั ชายหนมุ ชาวญป่ี ุนคนหนึง่ ซ่งึ เดนิ ทางมาจากบานเกิดเมืองนอน เขา สูป ระเทศไทย ชายหนมุ ผูน ชี้ อบพดู ภาษาไทยกับขา พเจา และรสู กึ วา แกชอบภาษาไทยมาก นอกจากภาษา เดมิ ของแกแลว ยงั พดู ภาษาองั กฤษไดบ างไมม ากนัก เราจงึ สนทนากนั เปน ภาษาไทย ขา พเจาถามแกวา แกเรียนภาษาไทยมาจากไหน พอมาถงึ กอ็ ยากจะพูดไทย ทง้ั ทไี่ มเ คยมาเมืองหลวงเลย แกย้มิ อยา งภาคภูมใิ จ บอกวา เรียนมาจากเมืองญีป่ ุน แมแ กจะพดู ไทยแตสาํ เนยี งของ แกเปน ญปี่ นุ ฟงดูแลวกวา จะจบั ใจความไดแตละประโยค ขาพเจากต็ องเหนอ่ื ยใจ แตเหน็ วา แกมีใจศรทั ธา สนใจในภาษาไทย ขา พเจา กย็ นิ ดีทนฟง จนรเู รอื่ งโดยตลอด เมอ่ื คดิ ถึงคาํ พดู และสาํ เนียงทเี่ ขา ใจยาก ทําใหข าพเจาหวนไปนึกถงึ เม่ือขา พเจากับพวกเพอื่ น ๗-๘ คน เดินทางโดยรถยนตออกจากกรุงเทพฯ เขาไปทอ งเทีย่ วในดนิ แดนอินโดจีน เรมิ่ ทางเขา ทางอรญั ประเทศ ไป ประเทศเขมร ทองเทีย่ วชมนครวดั ตลอดจนเขา ไปในประเทศเวยี ดนามใต เวลานั้น โงดนิ หเดยี ม ยงั เปน ประธานาธบิ ดี แมญ วนจะถกู แบงแยกเปน ฝา ยเหนือใตแลว กต็ าม แตเ หตกุ ารณในสมัยนัน้ กอ็ ยูในความสงบ ปกติ การเดินทางทอ งเทย่ี วกส็ ะดวกและปลอดภยั คร้งั นัน้ พวกเราเดนิ ทางจากไซงอ นไปดาลัต ซงึ่ เปน เมอื งอยบู นเขา มอี ากาศหนาวเย็นตลอดป ผูนําทางบอกเรา วา ควรจะแวะระหวา งทาง เพ่อื เยย่ี มหมบู านเผา ไทยทอี่ ยพยพหนีพวกแดงมาจากแควน ดนิ แดนสบิ สองจุไทย ขา พเจามีความยนิ ดี เพราะเคยสนใจเผา ไทยนอกประเทศมานานแลว อยากจะพบปะสนทนาศกึ ษาหาความรู เมอ่ื เราไปถึงลงจากรถมองเหน็ หมบู านในบริเวณนนั้ ก็นึกรวู า เปน คนเผา ไทยแน เพราะการแตงกายและกริ ยิ า ทาทางทเ่ี ดินทีพ่ ดู ไมก ระดาง ผูหญงิ กม็ แี ตค วามนิม่ นวล เหมอื นนิสัยชาวไทยเราสมัยกอ นท่วั ไป ผนู ําทางพาพวกเราเขา ไปในเขตบา นหลังใหญ ผูเปนหวั หนา เผาไทย ผเู ปนนายหมูบ าน เราใชภ าษาไทยทกั ทาย พดู กนั เปนครงั้ แรกทเ่ี หน็ หัวหนา เผา ไทย พรอ มท้ังภรรยาและบุตรชายหญิงเดินย้ิมแยม ออกมาตอนรบั เราดวย ความยนิ ดี และเชิญใหเ ขา ไปในบานดวยความไมตรี เราพยายามใชคําไทยในการสนทนากร็ สู กึ วา คาํ พดู ไมคอย จะถกู ยงั ไมค อยจะเขาใจกันมากนกั แตเ มื่อสนทนากนั ไปไดไมนานนัก ก็พอจะพูดกันรเู รอื่ งดี แมจะตอ งเอา ภาษาตา งประเทศเขา ชวยบา ง เพราะพวกเราท่ีไปน้ันคนไทยลว น แตบางทานกร็ ูหลายภาษา หวั หนาเผาไทยรปู รางสงู ใหญ ผวิ เนื้อขาว สว นภรรยารปู รางเอวบางรา งเล็ก ตา งใหค วามสนิทสนมเปน กันเอง บางคาํ ท่แี กพูดใชสําเนียงไทยไดชดั เจนดี และกม็ บี างคําที่ตัว ร. ออกเสยี งเปน ฮ. คลา ยกบั ภาคเหนือและภาค อีสานของเรา แตมีคาํ ทช่ี ัดเจน เชน หัว หู ปาก คอ แขน ขา เปนตน เห็นจะเปนคาํ ดงั้ เดมิ ของเผา ไทยมาแต โบราณ ยังไมเ ปลยี่ นแปลงไปตามทองถ่ินและประเทศท่ีอยู 25
การตอนรบั พวกเรากค็ ลา ยกับคนไทยรนุ เกา หรือชาวชนบททั่วไปในประเทศไทย พอรูวา เราเปน คนไทย บางกอก ก็แสดงความยนิ ดเี ปน กันเอง คาํ วา ไทยบางกอกเปนคําเกา แก จงึ เขาใจกันงายในตางประเทศ ไมตอง อธิบายใหเหนอื่ ยวาบางกอกอยทู ไ่ี หน หวั หนาเผาไทยบอกวาเคยไดยนิ ช่ือไทยบางกอกกอนแลววา เปน เมืองท่ใี หญโตและสวยงามมาก มีผูคนมากมาย และไดเ ลา ใหฟงวา บรรพบุรษุ เคยเปน ขุนนางจนี มากอ น และแกบอกวา แกมบี ุตรชายหญงิ และเวลานบี้ ุตรชาย ยังศึกษาอยใู นประเทศฝรง่ั เศส สวนตัวแกน้ันพูดภาษาฝรง่ั เศสไดด ี นอกจากน้นั ยงั เลา เรอ่ื งถ่ินเดมิ ของแควนสบิ สองจุไทยไลเจาและลางเซงิ ทีไ่ ดถกู พวกแดงเขารกุ รานอยางปา เถ่อื น ไมมมี นษุ ยธรรม โหดรายทารณุ ตอ เผา ไทยผรู กั สงบและความอิสระ ตวั แกเปน หวั หนา คุมพวกไทย อาสาสมัครเขาตอสูเพอ่ื ดนิ แดนท่แี สนรักและแสนหวงกบั ผรู กุ รานอยางทรหด น้ํานอ ยยอมแพไ ฟ ทั้งอาวธุ ที่ ทันสมยั ก็มไี มพอจะใชต อตา นผบู กุ รกุ ทสี่ ดุ ชาวไทย ซ่ึงมกี าํ ลังนอยกวาก็พา ยแพแกพ วกแดง ซง่ึ มีกาํ ลงั พล มากกวาและอาวุธดีกวา พวกแดงมคี วามโกรธแคนมาก เพราะแกเปน หัวหนา เผา ท่เี ขม แขง็ ไมยอมออ นนอ ม จงึ พาทหารออกตามลาตวั แกจึงจาํ เปน ตดั สินใจครัง้ สดุ ทา ย พาครอบครัวขึ้นเครอื่ งบนิ เขามาในดนิ แดนเวียดนามใต พรอมทั้งบรวิ ารท่ี ติดตามมาภายหลงั อีกหา สบิ หกสบิ หลงั คาเรือน แกพูดแลวกม็ คี วามเสียใจ แสนรกั แสนอาลยั ชาวไทยทไี่ ดร ว มสู รบกนั มาเพอื่ อสิ ระ ตอ งแตกพายแยกกนั หลบหนีไปคนละทศิ คนละทาง แกเศรา ถงึ ชะตากรรมของชาวไทยสบิ สองจุไทย รว มสรู บจาํ นวนแสน ตองอยใู นถน่ิ เดมิ ตกอยูใ นความยึดครอง ของพวกแดง คงจะตกเปน ทาสงานอยางนาสงสาร พวกเราไดยินไดฟงเรือ่ งจากหัวหนา เผา ไทย ซงึ่ เคยเปน ผู ยง่ิ ใหญใ นดินแดนสบิ สองจุไทยครงั้ อดตี ก็เศราใจ พลอยมีความสงสารชาวไทย ไมรูว า เมอื่ ไหรจะส้ินชะตากรรม แตก ็นึกวา โลกยอ มเปน ธรรมเสมอ ผลสดุ ทายธรรมะยอ มชนะพวกอธรรมกค็ อ ยรสู กึ สบายใจข้ึน การทีข่ าพเจา ไดส นทนากบั หวั หนา เผาในครง้ั นั้น ไมเ หน่ือยใจเหมือนการสนทนากบั หนมุ ชาวอาทติ ยอ ุทยั ประเทศผนู เี้ ลย ทส่ี ุดกจ็ บั ใจความไดว า หนุมญปี่ ุน ผนู เ้ี ลา ใหข า พเจาฟง วา อาผเู ปนนอ งของพอ ไดเคยเปนทหาร ในกองทัพญ่ปี นุ เวลาสงครามโลกครงั้ ที่ ๒ ไดถ กู สงมาประเทศไทย และมีหนา ท่ีควบคมุ เชลยศกึ ท้ังฝรง่ั และแขก โดยบังคบั ใหสรางทางรถไฟสายมรณะทีบ่ านโปง และเมอื งกาญจนบุรี อาของแกเลา ใหฟ ง วา เมอ่ื แรกๆ พวก ทหารลกู พระอาทติ ยโกรธพวกชาวบานและคนไทยมาก ทช่ี อบแอบเอาขนมและผลไมไ ปใหพ วกเชลย แตมคี นไทยบางพวกชอบหากินกบั พวกเชลย ทาํ การแลกเปลีย่ นซอื้ ขาย จนพวกเชลยไมมอี ะไรเหลอื พนั กาย แตคนไทยสวนมากมีใจเมตตากรุณา เมอื่ เห็นพวกเชลยศึกหิวผอมโซ ไดรบั ความลําบากทํางานหนักกม็ ีความ สงสาร จงึ เอาของแอบใหโดยไมห วงั สิง่ ตอบแทน เชน พวกคนไทยที่ขึน้ รถไฟผา นไปมา มองเหน็ เชลยทํางานอยูข างทางรถไฟ ตองอยกู ลางแดดทร่ี อ นจดั ตวั แดงจนดาํ เพราะไมม เี ส้ือผา ใส ตางก็มใี จสงสาร พวกเชลยนอี้ ดอยาก บางคนตดิ บุหรี่แตไ มมจี ะสบู เม่ือเห็นคนไทยโดยสาร รถไฟผา นไปผานมา โผลห นาตางรถไฟดูพวกเชลยยกมอื สองน้วิ ข้ึนแตะริมฝป ากแลว ก็แบมอื 26
คนทอี่ ยบู นรถไฟกร็ ูค วามหมายดี เม่ือรถชะลอคอ ยๆ ผานพวกไทยใจบญุ ขส้ี งสารตางกแ็ อบโยนบุหร่ียาสบู ลง ไปใหเปนซองๆ โดยไมใหพวกผคู มุ ทหารญปี่ นุ เห็น ท้ังไมห วงั ส่งิ ใดเปน เครอื่ งตอบแทน พวกทหารญี่ปุนทค่ี อย ควบคุมรูก ม็ ีความโกรธมาก คิดวาคนไทยชอบเปน มิตรกบั พวกเชลยมากกวาเปนมติ รกบั ชาวญปี่ นุ ตา งกเ็ ปน เดือดเปน แคน เพราะเขาใจวาประชาชนไมย อมรว มมอื กบั กองทัพญี่ปุน กลบั พยายามชวยเหลอื พวกเชลย เหตุการณอะไรในโลกน้ียอ มจะเปล่ียนแปลงไปได ไมมอี ะไรแนนอน ทหารญป่ี ุนซ่ึงชนะสงครามตอนแรกๆ แต ท่สี ดุ กต็ องแพสงครามอยา งราบคาบ ทหารญีป่ นุ ในประเทศไทยก็ถกู ฝายชนะเขามาปลดอาวุธ และควบคมุ กลับ เปลีย่ นเปน เชลยศึกบาง อาของแกก็ตกเปน เชลยศกึ อยใู นประเทศไทย ตองทํางานหนกั ไดรับความลาํ บาก ตองมคี วามอดทนและอด อยาก แมบุหรตี่ วั เดียวก็ตองแบง กนั สบู หลายคน แตแ ลวกไ็ ดอ าศัยชาวไทยผใู จดไี ดหยิบยนื่ ทง้ั ผลไม อาหาร และบหุ ร่ี โดยไมห วังสง่ิ ใดตอบแทน อาของแกจึงรวู าคนไทยสวนมากเปนคนใจบญุ มเี มตตากรณุ า เมอื่ ไดเ หน็ คนตกทุกขไ ดยาก อยใู นความลําบาก ไมวาเปนชาติใด ภาษาใด ศาสนาใด กช็ ว ยเหลือดว ยจิตใจบรสิ ทุ ธ์ิ ตอ มาเมื่อคสู งครามลงนามตกลงทาํ สญั ญาสงบศกึ ยตุ ิการทาํ สงครามทั้งสองฝา ย อาของแกกถ็ กู ปลอ ยสง กลบั ไปสบู านเดิมในประเทศญปี่ นุ เม่อื ไดพ บญาติพ่นี อ งก็ดีใจ เมอ่ื ลกู หลานถามถึงชวี ิตในเมอื งไทยแกกเ็ ลาใหฟง ทํา ใหลกู หลานหลายคนอยากมาเมืองไทย ตัวชายหนุมก็เปนหลานคนหนง่ึ ทฝี่ นถึงคนไทยเมืองไทยตลอดมา จงึ ไดอุตสาหพ ยายามเรยี นพดู ไทยกับชาว ญ่ปี ุน ผูท เี่ คยมาอยูเมอื งไทยมากอน จนไดม ีโอกาสเดินทางมาเมอื งไทยคราวน้ี ความเมตตาสงสารของคนไทย ในคราวนัน้ ทาํ ใหพวกเชลยศึก ทงั้ ฝรัง่ และญป่ี นุ ซาบซงึ้ ในนา้ํ ใจอันดี ในความเมตตาจิตแกผ ตู กทกุ ขไ ดย าก จน เปน ทป่ี ระทบั ใจ อยูในความทรงจาํ ของพวกเชลยท้ังสองฝา ย เร่อื งความใจดียงั มอี กี เรอื่ งหน่ึง ซง่ึ ขาพเจาไดฟงจากทานผหู นงึ่ ทานผูนนั้ เลาใหฟง วา คุณปา ของทานอยูจ งั หวัด ทางใต ซงึ่ มีรถไฟผานแตไมห างไกลจากพระนครมากนกั คุณปาเปน คนใจบญุ และมคี วามขยันขันแขง็ แมจ ะ เปนผูมอี นั จะกิน แตไมช อบอยูนิ่ง หรอื อยูกับบานเฉยๆ เปน คนอยูไมสขุ แตกไ็ มรจู ะทาํ อะไรดี จงึ คิดทําขนม ถวยจากบา นแลวหาบออกมาขาย และชอบมานง่ั ขายขางท่ีทาํ การศาลากลางประจาํ จงั หวดั เสมอ เวลานนั้ ทางการเขาจา ยนักโทษออกไปทาํ งานนอกเรอื นจาํ มกี ารถางหญา ตัดตนไม ทาํ ความสะอาดสถานทรี่ าชการ เปนประจํา คณุ ปา หาบขนมขาย เหน็ นกั โทษทํางานหนกั กม็ ใี จสงสาร เมือ่ ถงึ เวลานกั โทษหยุดพัก ก็นาํ ขนมถวยมาแจกจา ย ใหนักโทษพวกนั้นกนิ โดยไมต อ งการสงิ่ ใดตอบแทน ทง้ั ไมหว งวา จะขาดทุนหรอื ไดกาํ ไร คดิ แตเ พียงวา การได บรจิ าคขนมใหพวกนักโทษกนิ ในเวลาหิวและมคี วามลําบากเชนน้ี ยอมเปนบญุ กศุ ลในการบรจิ าคทาน เหมอื นกนั การท่คี ณุ ปาไดบ รจิ าคขนมใหท านใหแ กน ักโทษบอ ยคร้งั ทําใหนักโทษมคี วามรักใครนบั ถือเพราะ ความใจดี พากนั เรยี กวา \"คณุ แม\" และคณุ ปาก็เปนสุขทางใจ เมอื่ ไดเหน็ นกั โทษผูน าสงสารไดกินขนมท่ีบรจิ าค อยา งหิวกระหาย 27
ตอ มาคืนหนึ่ง ทางจงั หวดั ถกู โจมตีดว ยเครอื่ งบิน เพราะเปน เวลาสงครามโลกครงั้ ที่ ๒ ทางเรือนจําถูกระเบดิ กําแพงพังไปแถบหนงึ่ ทาํ ใหน ักโทษมโี อกาสหลบหนีออกมาได และแฝงความมดื พากันหลบซอนตวั อยา งมดิ ชดิ ในเวลากลางวัน แมพวกพนักงานผูค ุมเรอื นจาํ จะไดพ ากันเท่ยี วตดิ ตามคน หา เพอ่ื จะไดน ําตัวเขา สเู รอื นจําแตกค็ น ไมพ บ พอตก เวลากลางคืนพวกนกั โทษก็ออกมาพากนั ตดั ชอ งยอ งเบาลกั ขโมยของชาวบา น และพวกเจาทรพั ยก ็พากนั นอน อยา งสลบไสล ตลอดทงั้ สนุ ขั ท่เี ล้ยี งไมเ หา เพราะหลบั คลา ยกบั ถูกมนตส ะกดหรือยารม ชาวบา นแถวนัน้ ถกู ลัก ของไปแทบทุกหลังคาเรือน แตทน่ี า อศั จรรยก ็เพราะมีแตบ านคุณปาผูข ายขนมถวยบานเดียว ที่ไมม ขี องสง่ิ ใดหาย ชาวบานทร่ี จู ักคนุ เคย ตา งก็พากันประหลาดใจ คดิ วาคุณปา คงจะมขี องดีทําใหพ วกผรู ายจังงงั ไมกลาหยบิ ของไปได ทง้ั ท่คี ุณปา กถ็ กู ตัดรว้ั สังกะสีพอตัวคนจะลอดเขาไปในบาน และในหองซงึ่ มีของหลายอยางที่มรี าคาที่ผรู ายควรจะลักขโมยเอา ไปได แตก ไ็ มไ ดเ อาอะไรไป ชาวบา นพากนั สงสัยถามคณุ ปาวา มขี องดีอะไรปอ งกนั หรือมคี าถาอาคมดี จงึ ปอ งกันภัยจากโจรผูรา ยได คุณ ปา ไดแ ตยิม้ แลวพดู วา ไมมีของดหี รอื คาถาอาคมที่จะปองกันโจรภัยได นอกจากใจของเราทีไ่ ดแผเ มตตาจิต เทานน้ั ตอมาเม่อื ทางการเห็นชาวบา นไดร ับความลําบากเดือดรอ นเพราะผรู ายชุกชุม ทางการก็ไดร ะดมพวกเจาหนา ท่ี จํานวนมาก พรอมกันออกกวาดลา งเปน การใหญ ไดจับกมุ พวกนักโทษหนีคุก กลบั เขาไปรับกรรมเพ่ิมโทษได หลายคน การทีบ่ า นของคณุ ปา ไมถ ูกโจรกรรมเหมอื นบา นอน่ื มาทราบภายหลงั วา พวกนกั โทษหวั ขโมยตดั ชอ ง ยอ งเบาเหลานน้ั พอตดั รว้ั สงั กะสบี านคุณปาลอดเขาไปถงึ ในบานได เมือ่ เห็นของมรี าคาหลายอยางกด็ ใี จ จัดแจงหยิบใสถ งุ ผาเตรยี มไวแ ลว เพือ่ จะนําออกจากบาน แตไมลมื จะแวะเขาไปในครวั เพอ่ื จะไดอ าหารติดมอื ไปดว ย แตพ อโผลเ ขา ไปกพ็ บสาแหรก ไมคานหาบกระจาด และถวยทําขนม พอจําไดก ็ชะงกั นึกถงึ บญุ คุณของคณุ ปา ผูใจดีเคยใหขนมถว ยกินเมอื่ ยามยากยามหิว แมวา ตวั เองจะเปนคนใจชัว่ ก็ยังมีความกตญั เู หลืออยบู า ง จอ งดหู าบขนมถว ยแลว นา้ํ ตาไหล พดู พมึ พาํ ออกมาวา \"แมจ า ลกู ไมร วู า แมอ ยูท ี่น่ี แมล กู จะเปนคนชัว่ อยางไร เมอ่ื รูวา เปน ของแมแ ลว ลูกจะไมข อแตะตอ งเปนอนั ขาด\" พดู แลว ก็รีบนาํ สง่ิ ของที่ตงั้ ใจขโมยกลับไปไวท ีเ่ ดิม แลวกร็ บี ถอยออกจากบา นไปโดยเรว็ นี่ก็ช้ใี หเ ห็นวา คนช่วั กย็ งั มีเวลาทจี่ ะนึกถึงความดขี องผูมีคณุ ไวบ าง เปน เรื่องท่นี าคดิ . เธอเปนเพียงแมค าขายขนม แตจ ิตใจนานิยมสมศกั ดิศ์ รี พวกตอ งโทษเรยี กแมเ พราะความดี เพราะเธอมเี มตตาชอบทําทาน ผลจิตใจปรานีทท่ี ําไว โจรกลบั ใจไมทํารา ยและหักหาญ ยิ่งไดเห็นหาบขนมกบั ไมคาน คือสิ่งผสานหยดุ ใจไมข โมย ...................................... 28
ขอสว นบญุ จากหนงั สอื กฎแหง กรรม ทาํ ดีไดด ี ทาํ ช่วั ไดช่ัว เลม ๑ .......................................... เมือ่ ปลายเดอื นธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๐ กอนจะข้นึ ปใ หม คุณนายกฐิน กยุ ยกานนท เจาของยาสีฟน วิเศษนิยม ไดม าหาขาพเจา ทบ่ี านไดส นทนากนั ถงึ เรอ่ื งตางๆ ท้งั อดตี และปจ จบุ นั ตอนหนงึ่ ไดเ ลาถึงเรอื่ งคุณพอ หลวงแจม วิชาสอน (แจม นยิ มเหตุ) คร้ังยงั รบั หนาท่เี ปน ครสู อน โรงเรยี นมัธยมวดั นวลนรดิศ คร้ังน้นั คุณนายกฐนิ กุยยกานนทเ ลาวา \"คุณปาแพ แตประวตั \"ิ พ่สี าวคนโตของคณุ พอ มีเรอื่ งแปลกประหลาด มหศั จรรยไดเ กิดขน้ึ กับคณุ ปาแพ คุณพอเลา ใหฟ ง ภายหลังวา พอตกถงึ กลางคืนจะมวี ญิ ญาณเขา มาสงิ คุณปา แพ แลวบอกวา เปน ญาตขิ องคณุ พอ ท่ไี ดตายไปไดรบั ความลําบากแสนสาหสั จงึ เขามาสงิ คณุ ปา เพื่อขอใหค ุณ พอแผส ว นกศุ ลไปให ทงั้ บอกชื่อบอกเสียง กอ นตายเคยเปน ญาตฝิ า ยพอหรอื ฝายแม แตการเขาสิงนั้นมใิ ชคืน สองคืนเทา นัน้ มีการตดิ ตอกันแทบทุกคืน วิญญาณนัน้ มใิ ชวญิ ญาณเดยี ว วิญญาณทเ่ี ขาสงิ น้นั ไมซ ํา้ กนั เลย เหมอื นจะรอคอยคิวเขา สงิ กนั อยา งยาวยืด มี วญิ ญาณทต่ี กทุกขไดย ากไดรบั ความลําบาก บางวิญญาณพอเขามากส็ ะอึกสะอ้ืนราํ พันรําพึง ใหร ถู งึ ความ ยากลาํ บากท่ีอยใู นยมโลก ไดร บั ทกุ ขท ตี่ นเองไมส ามารถจะทนได ซาํ้ ไมมโี อกาสจะไดไ ปผุดไปเกดิ ใหพ นทกุ ข เวทนา ผทู จี่ ะชว ยไดก็เหน็ จะมคี ณุ พอดฉิ นั คนเดียว จึงไดพากันมาขอสว นบญุ เวลานั้นดฉิ ันยงั ไมเ กิด ไดย นิ ได ฟง จากขอบอกเลาของคณุ พอ คณุ แมภ ายหลงั และจากญาตผิ ูใหญ ขณะนั้นทานรบั ราชการเปนครสู อนธรรมดา อยูทีโ่ รงเรียนมธั ยมวัดนวลนรดิศ เมอ่ื มีวญิ ญาณพวกญาติๆ มาสงิ คุณปา แพแตล ะคนื ไมซ าํ้ กนั ลวนแตมาขอใหค ุณพอชว ยใหพ น ทกุ ข คุณพอได พจิ ารณาเห็นวา พวกวิญญาณของพวกญาติทงั้ หลาย มีการเชอื่ มั่นวา ทานสามารถจะชว ยใหพน ทกุ ขพ นรอ น ก็ ไดรับปากวา จะชวยเทาทจ่ี ะชว ยได เวลานั้นคุณพอไดทําการสมรสกบั คณุ แมไดย งั ไมครบหนงึ่ ป คณุ พอ ตกลงกับคณุ แมว าจะอปุ สมบทเพ่ืออทุ ศิ สวนกศุ ลไปใหพวกญาตทิ มี่ าขอใหช วย คณุ แมกม็ คี วามยินดดี ว ย คุณแมไดท ําการสมรสกับคณุ พอเมอ่ื พ.ศ. ๒๔๕๑ (นางสาวผิน นงิ สานนท บตุ รสาว หลวงพนิ ิจโภคากร) คุณ พอไดตกลงใจเขา อปุ สมบทเมอื่ พ.ศ. ๒๔๕๒ เพอื่ อุทศิ สวนกศุ ลใหแกวิญญาณญาติๆ ทีไ่ ดร บั ความทกุ ข ยากลาํ บากจะไดพนทกุ ขไ ปผดุ ไปเกดิ เม่อื วนั อุปสมบท คณุ ปา แพ แตป ระวตั ิ ผูอมุ ไตรครองดว ยหนา ตาอมิ่ เอบิ จิตใจผอ งใสผิดปกตธิ รรมดา เม่ือได เวียนโบสถส ามรอบแลว ตอนทีจ่ ะเขาไปในโบสถ คุณปา รอ งขอใหใครมาชว ยรับไตรครองของนาคเขา ไปใน โบสถดว ย เสียงบอกวาเขา โบสถไมได ทันใดเมือ่ มผี มู ารับไตรเขาไปในโบสถแ ลว คุณปา แพกร็ สู ึกตวั แตไมรูว า อะไรเกดิ ขนึ้ ตวั เองกไ็ มร วู าไดทาํ อะไร ในเวลาอุมไตรเดินรอบโบสถก็ไมรเู รอื่ งอะไร แสดงวาระยะทอี่ ุมไตรเวยี น รอบโบสถน้ันคณุ ปา ไมร สู กึ ตัวเลย มารสู กึ ตัวเอาภายหลัง 29
ทําใหค ิดวาผทู ่อี มุ ไตรน้ันคงจะเปนวญิ ญาณญาตผิ ใู หญข องคณุ พอเขามาสงิ อยูต ลอดเวลา เพราะแสดงความปติ ยินดีอม่ิ เอบิ ในสวนกศุ ลอันนี้ แตเ มอ่ื นาคเขาโบสถแลว วญิ ญาณก็ไมส ามารถเหยยี บยา งเขา ไปในโบสถไ ด จะ เปน เพราะเหตุใดไมมใี ครรู คุณพอไดอ ปุ สมบทจาํ พรรษาอยทู ่ีวดั สังขก ระจาย คลองบางกอกใหญ จงั หวดั ธนบรุ ี สมเดจ็ พระพุทธโฆษาจารย เปนองคพ ระอุปชฌาย เมือ่ พ.ศ. ๒๔๕๒ เมอื่ เขาปฏบิ ตั ิในทางพระ กไ็ ดเลา เรยี นศึกษาหลกั ธรรมปฏิบตั ดิ ว ยศีลบรสิ ุทธ์ิ ทาํ สมาธิจติ ใจสงบแผส ว นกุศลไป ใหญาติพน่ี องปูยา ตายายที่ไดลวงลบั ไปแลวใหไดรบั สว นกศุ ลท่ัวถงึ ทกุ วญิ ญาณ ตอ มาคณุ ปาแพกม็ ีวญิ ญาณมา เขา สงิ อกี บอกวาพวกญาติเหลาน้ันไดพนทกุ ขไ ปหมดแลว ขอโมทนาสาธุในสวนกุศลนี้ดวย แตนีต้ อไปไมตอ งมา รบกวนอกี ต้งั แตน ั้นมากไ็ มมวี ิญญาณมาสงิ คุณปา แพอีกเลย เมื่อคณุ พอ ไดลาเพศบรรพชิตออกมาเปนฆราวาส เพอ่ื เขารบั ราชการตามเดิม เมอ่ื วนั ท่ี ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๒ เม่อื เขา รบั ราชการแลว ปตอมาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๓ ก็ไดรับประกาศนียบัตรครมู ธั ยม (ป.ม.) เมอื่ พ.ศ. ๒๔๕๔ ไดรับยศเปน รองอาํ มาตยต รีตามลาํ ดบั จนไดเ ปน อํามาตยตรมี บี รรดาศักดิ์เปน หลวงแจม วชิ าสอน น่ี แสดงถงึ ความเจรญิ รงุ เรืองในชีวติ ของทา นตลอดมา มชี ีวติ ทเี่ ฟอ งฟใู นกจิ การคามีชือ่ เสียงผหู นึ่งในเมืองไทย มี โรงงานยาสีฟน วเิ ศษนยิ ม ขา พเจาผเู รยี บเรียงเรอ่ื งน้ี ไดคุนเคยสนิทสนมกบั ทา น หลังจากรวมไปลอ งแกง เท่ยี วนํ้าตกไทรโยค จังหวดั กาญจนบรุ ี ขา พเจาเปนเด็กเคารพทา นเปนอาจารย ทานเปน ผทู เ่ี ช่ือหลกั ธรรมะของพระพทุ ธเจา ในเร่ืองเวยี น วา ยตายเกิด ทา นไดใหเกยี รตมิ าสนทนากับขา พเจาในทีท่ ํางานหลายครงั้ ไดสนบั สนุนในเร่ือง กฎแหงกรรม ทํา ดีไดด ี ทาํ ชั่วไดชั่ว และไดบ รจิ าคชว ยพมิ พห นงั สอื ชุดนี้ตลอดมา ทาํ ใหขาพเจาคดิ วา ทานทเ่ี ช่อื หลกั ธรรมะที่ ถกู ตอ งแทจ รงิ เช่ือเรือ่ งเวยี นวายตายเกิด ตาม “กฎแหง กรรม” ผใู ดทาํ กรรมใดไวก รรมนั้นจะตามสนอง ตาย แลว ไมสญู บญุ บาปมีจริง ฉะนน้ั ทา นจะทาํ อะไร ก็มีแตค วามเจรญิ รุง เรอื งในชีวิตของทาน มีแตค วามรุงโรจนต ลอดมาเทา ท่เี รารเู ราเหน็ ฉะน้ันเราพจิ ารณาหากทา นไมเ ชือ่ เรอื่ งวญิ ญาณ ไมเชอ่ื เรอื่ งตายแลวกลับมาเกดิ อกี ทานไมเ ช่อื เรื่อบญุ บาป ชีวติ ของทา นจะประสบความเจรญิ รงุ เรืองเชนนห้ี รอื อยากจะพดู วาดวยบารมที ีท่ า นไดส รางสมดวยจติ ใจ บรสิ ทุ ธ์ิ คร้ังหลงั ทา นไดช ว ยเหลือเพอื่ นฝูงเกา ๆ คนใดตกทกุ ขไดย ากทานกไ็ ดติดตามไปชว ยเหลอื ทง้ั บา นเรือน ท่อี ยแู ละการครองชีพ ทานไมย อมทอดทง้ิ เพอ่ื นเกา เปน ทย่ี กยองของผูทร่ี จู กั คนุ เคยทัว่ ไป บัดน้ีแมท า นทง้ั สอง จะไดล าโลกน้ีไปแลว ตามอายุขัย แตความดีของทานยงั อยูในความทรงจาํ ของผทู ่คี นุ เคยกบั ทานอยางไมร ลู ืม. .......................................... 30
พระคณุ ของแม จากหนงั สอื กฎแหง กรรม ทําดไี ดดี ทาํ ชั่วไดชว่ั เลม ๒ ......................................... เมือ่ หนังสือภาษาองั กฤษในชดุ “กฎแหง กรรม” ซง่ึ ขา พเจา ไดพมิ พเพ่อื แจกเปน อนสุ รณคลายวนั เกิด ของแมอ ายคุ รบ ๘ รอบ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๐ ผา นไปไมนานนัก ไดม หี ลายทานที่ไดอ านคาํ ปรารภในหนาตนมที งั้ ภาษาไทยและอังกฤษ เรอื่ ง “พระคณุ ของแม” และตา งกข็ อรองใหน าํ เร่ืองนเี้ ขาในชุด “กฎแหงกรรม” อยา ให เปนแตคาํ นาํ แลว ก็ผานไป เพราะพิมพไมม าก ยงั มผี ูไมไ ดอ านอีกมาก บางทานกจ็ ดหมายบอกมาวา อา นแลวทาํ ใหคิดถงึ แมจนนาํ้ ตาไหล ขาพเจาไดแตเพยี งรบั ฟงไวยงั ไมไ ดค ิดอะไร ตอมาเมอ่ื ปลายป พ.ศ. ๒๕๑๑ ในเดอื นธันวาคม อาจารยเ อ้ืองพนั ธุ คุมหลา ไดแจง ความประสงคว าอยากจะ ขอคัด “พระคณุ ของแม” เพื่อเขาชดุ “ธรรม” พิมพแ จกเปนวิทยาทาน ซึง่ อาจารยเ อือ้ งพนั ธุ คมุ หลา เคย จัดพมิ พห นังสือธรรมหลายเรือ่ งทเี่ กดิ ประโยชนสวนรวมเพอ่ื บรจิ าคทว่ั ไปเสมอ ขา พเจา ขอขอบคุณทที่ านไดให เกยี รตแิ กห นังสือชดุ นี้ตลอดมา เมือ่ ไดท ราบขาวเรอ่ื งคนอกตญั ูในยคุ น้มี มี ากมาย บตุ รทใี่ จชว่ั รา ยทัง้ ทํารา ยพอแมท ีเ่ ลีย้ งดมู าตั้งแตเปนทารก จนเตบิ ใหญ ฆาฟนและยงิ พอ บังเกดิ เกลา มสี าเหตเุ พยี งใหเ ลอื่ นจดั งานออกไปเทาน้ันก็โกรธ ว่ิงไลย งิ พอ ทัง้ ทพ่ี อ กลวั จนหนีอยา งลนลาย แตทสี่ ดุ ลกู ทรพีก็ไดสงั หารชวี ิตพอ ดับจนได เม่อื ทราบตามขา ววิทยแุ ละหนังสอื พมิ พ แลว ก็เศราใจ เมือ่ ไมน านมาน้ีไดย ินทา นอาจารยก ิตติวุฑโฑ พดู ทางวทิ ยุถึงเรอ่ื งโยมผูหนงึ่ ขาดการมาวัดหลายเวลา เพราะถูก ลกู ของตัวเองแสดงความอกตัญู ฟอ งศาลเรียกรอ งมรดก ซ่งึ ลวนแตเ ปน เร่ืองเศรา ขาดความเคารพขาดความ กตญั ู สรา งอนันตรยิ กรรมในยุคน้มี มี ากมาย เพราะคนช่ัวมากกวา คนดี จนเห็นมีขา วประจาํ วนั เปนเรอื่ ง ธรรมดา เม่อื มาคิดพจิ ารณาดูการทหี่ ลายทา นรอ งใหนําคาํ ปรารภ “พระคุณของแม” เขา ในชดุ “กฎแหง กรรม” จงึ นกึ วา คงจะเกดิ ประโยชนบา ง และในป พ.ศ. ๒๕๑๒ น้แี มกม็ อี ายคุ รบ ๙๘ ปแ ลว ยากทจ่ี ะหาคน สมัยนี้อายยุ ืนยาวรางกายยงั แข็งแรง อกี ๒ ปกจ็ ะครบรอ ย เมื่อกลางป พ.ศ. ๒๕๑๑ แมไปหวั หนิ พรอ มดวย ลกู หลาน เหลน แมไ ดพยายามขึน้ ไปถงึ วัดบนเขาไกรลาส เพือ่ นมสั การพระพุทธรปู ในโบสถ แมม คี วามพอใจมากท่ตี าของแมย ังมองเหน็ โบสถส วยงามได ครง้ั หนงึ่ แมมจี ติ ศรัทธาอยากจะสรา งพระพุทธรปู ๓ องค ทองคาํ นาก และเงนิ โดยเอาของเกา ยบุ หลอ เปนองคพ ระ แตใ นการ หลอพระเงนิ นัน้ แมไ ดมเี งนิ เกา แก เงนิ บาทกลมและเหรียญบาทในรชั กาลที่ ๕ เปนจํานวนมาก พวกหลานๆ จะบอกวา เงินเกา ๆ หายาก มีราคาควรเกบ็ ไว แลวใหซ อื้ เนอ้ื เงนิ หลอแทน แตขาพเจากห็ ามไววา อยาไปขดั ใจ คนแกทมี่ จี ิตศรทั ธาแนว แน แมเ งินเกามคี า สงู ก็จริง แตเ มื่อเปรยี บเทียบกบั ความตั้งใจของแม คากต็ กผดิ กันไกล ท่ีสุดเหรยี ญบาท เหรยี ญกลมแมก็ไดนาํ ไปใหชา งหลอมออกมาเปนองคพ ระตามความประสงค พวกหลานๆ พา กันเสียดายเงินเกาหายาก แตข าพเจาเห็นความสบายใจ ความศรทั ธาของแมท ีอ่ ตุ สา หเ กบ็ ไวนั้น บดั นี้เปน องค พระไดเหน็ ทนั ตา มคี วามปลื้มปต สิ ุขทางใจนั้นมคี า สูงกวา สงิ่ ใดๆ 31
จึงอยากจะยกเรอื่ ง “พระคณุ ของแม” ขึ้นอยใู นชุด “กฎแหง กรรม” เพือ่ จะใหอนชุ นรนุ หลังไดพจิ ารณาวา คนเรามีความสขุ ความสบายใจแลว อายกุ ย็ นื ยาว คนใดที่โมโหยาก โกรธยาก ไมร บั ความทุกขร อ น ไมร บั กังวล ใจไวในความรสู กึ ผูน น้ั จะมรี ูปรางผิวพรรณออ นกวาอายจุ รงิ มาก ไมตอ งไปเสริมสวยทไี่ หน มนั อยทู ใี่ จเรา ทกุ ข มากกงั วลมากแกม าก ทกุ ขนอ ยแกน อย ไมทุกขไ มก งั วลใจแกย าก ความเศราหมองทุกขกงั วลใจทําใหส งั ขาร เสื่อมโทรม ถาไดใชเ วลาพิจารณาก็จะมองเห็นความจรงิ ไมวา ชาตใิ ดภาษาใด หากจิตใจมแี ตความเศรา หมอง มีแตค วามกังวล เปนทกุ ขร อ นสมุ อยูใ นความรูส ึก มีแตความหวาดกลัว ทําลาย สุขภาพใหเสื่อมโทรม ยงิ่ มแี ตค วามอจิ ฉาริษยาไมอ ยากเหน็ คนอน่ื ดีกวา ตวั บคุ คลพวกนเี้ ปนผฆู า ตัวเองทางออม ยอ มเปนธรรมดาอยเู องผูน้นั จะตอ งแกเร็ว เปนโรคเสนประสาท และอายกุ ไ็ มยนื ยาวถาวร ผิดกบั ผทู ีม่ จี ิตใจ บรสิ ุทธิ์ ไมมอี ะไรกงั วลเศรา หมองแกชา อายยุ ืน ฉะนัน้ ขาพเจา จงึ นาํ มาแกไ ขเพม่ิ เตมิ บางตอนใหเ หมาะสม ขอใหทา นจงพิจารณาในเรอ่ื ง “พระคุณแม” ตอ ไปน้ี เน่ืองในป พ.ศ. ๒๕๑๐ (ค.ศ. ๑๙๖๗) แมม ีอายุครบ ๙๖ ป ตามธรรมดาประเพณีของชาวไทยสวนมาก พวก ลูกหลานชว ยจัดงานการกศุ ลในทางพระพทุ ธศาสนา เปน การแสดงถงึ ความกตญั กู ตเวที เรากไ็ ดจ ดั งานทําบญุ เงยี บๆ ไมเอกิ เกรกิ ในหมลู ูกหลานโดยเฉพาะภายในครอบครวั ไมเหมือนบางงานทา นจัดเปน งานใหญโ ต สนกุ สนาน เชญิ แขกมากมาย หลังจากงานผา นไปแลว สุขภาพของผูใหญกท็ รุดโทรมลงเพราะอายมุ าก การทํา คณุ ก็กลายเปน โทษ แตเ รามจี ดุ ประสงคเพยี งใหแ มม คี วามสขุ สบายทางจติ ใจเปน ขอใหญ ไมอ ยากใหแมต องเหน็ดเหนอ่ื ยมาก ใหแม รูเห็นวา ลกู หลานคอยเอาใจใส มีความเคารพนบั ถอื ดวยความจรงิ ใจ แมแมจ ะอยใู นวยั ชราก็ไมม ใี ครทอดทงิ้ ให วา เหว ลกู หลานคอยดแู ลเอาใจ เพอ่ื สนองบญุ คณุ ของทานท่ีไดเ ลย้ี งดปู กปอ งคมุ ครอง เรมิ่ แตเ ราเปน ทารกลมื ตามองดูโลก กเ็ ลี้ยงดูอบรมสงั่ สอน ใหก ารศกึ ษาวชิ าความรู เอาใจใสร กั ใครเอ็นดูมาจนเติบโต พอ แมต อ งผาน ความลําบากไมน อ ย เชาตรูค ลายวันเกิดของแม เชานนั้ ขาพเจาและลกู หลานในครอบครัว ไดจัดใหแมไ ดใสบ าตรพระสงฆ สามเณร ถวายอาหารคาวหวานในจาํ นวน ๑๐๐ รูป แมไ ดมโี อกาสใสบ าตรดว ยมอื เองประมาณ ๕๐ องค แลว กป็ ลอยให ลูกหลานใสตอ จนครบรอ ยองค จดุ ที่พระเณรออกบณิ ฑบาตมากทีส่ ดุ ก็คอื ที่ตําบลเสาชิงชา หนา วดั สุทัศน ตรง หนา ท่ที าํ การศาลาเทศบาลนครกรงุ เทพฯ จากนน้ั พวกลกู หลานกช็ ว ยกันออกเงนิ รวมจํานวนหน่ึงมอบใหแม สุดแตแ มจ ะนําไปทาํ อะไร แตแมบ อกวา จะขอนําเงนิ ไปชวยในกองการกศุ ลและสาธารณประโยชน เปนความ พอใจของแมเ อง ลูกหลานกป็ ลม้ื ปติ พาแมน ําไปบรจิ าคดวยตนเองตามความประสงค เมือ่ แมออกปากอยากไปไหนพวกลกู หลานก็พาไป ไมม ใี ครขดั ใจ ความสขุ ของแมก ค็ อื ความสบายใจของลกู เมื่อ เห็นแมม คี วามสุขสบายใจในบั้นปลายเมอ่ื วัยชรา ดวยความเอาใจใสข องลูกหลาน แมไ ดม ีโอกาสไดเ หน็ พวก ลูกหลานๆ ตางเตบิ โตไดรบั การศกึ ษาดี บางคนก็ไปเรยี นตอ ตางประเทศ บางคนกส็ ําเร็จจากตางประเทศ กลับมาบานเกิดเมอื งนอน ทุกคนไดถ กู อบรมใหม ีความประพฤติดี มีสัมมาอาชวี ะอยใู นศลี ธรรม แมไ ดรูไดเห็นก็ สบายใจในวนั เกดิ วันปใหม วันสงกรานต แมกอ็ ยทู ามกลางหอ มลอ มของลูกหลาน เหลน แมก ็ใหศีลใหพรทั่ว หนา กัน แตก ย็ งั หวงหลานคนโนนคนนไ้ี ปตามอารมณคนแก เพราะลกู หลานมีมาก ไมใ ชด หี มดทกุ คน บางคนก็ ใชไมไ ด ไมรักดี 32
ฉะนนั้ ทางพระพุทธศาสนาสอนใหเ ราบชู าพระคณุ ของพอ แม มคี วามกตัญูกตเวทใี หนกึ ถงึ พระคณุ ทา น ทไ่ี ด เลย้ี งเรามาต้งั แตนอ ยคุมใหญ ยามเมอ่ื เราเดก็ ๆ ปว ยไขไดยากลําบาก พอแมกพ็ ลอยปวยทางจิตใจหว งใย ลาํ บากกบั ลกู ไมมคี วามสบายใจไปดวย เพราะเปน ทกุ ขเ ปน หวง เมอ่ื ไขหนักของลกู แมต องคอยพยาบาล อดหลบั อดนอน เมอื่ ความรอนข้นึ สงู ดว ยพิษไขล กู ไมไดส ติ นาํ้ ตาพอแม ไหลดว ยความรักความสงสาร นึกหวาดกลวั ลกู จะตอ งจากอกไปต้ังแตย งั เยาว อยากจะเจบ็ ปวยแทนลกู หากเจบ็ แทนกันได พอ แมเปนหวงรกั ลกู จนไมเปน อันกินอันนอน เมื่อเหน็ ลูกฟน ไดส ตเิ พราะพิษไขลด ความรอ นตํ่าลง พอแมก็ดีอกดีใจความรักของพอแมน ัน้ บรสิ ทุ ธส์ิ ะอาดซาบซ้งึ ฝง ลกึ อยใู นหวั ใจ ยากทจ่ี ะมผี ูใดรักลกู เทาเทียม พอแมข องตัวเองได แมบางคนรกั ลกู ย่ิงกวาชวี ติ ของตน เคยมตี ัวอยางในอดตี มากมายแลว ทําใหนึกถึงเมื่อครง้ั ขาพเจายังอยใู นวยั เดก็ ไดรูไดเ ห็นเม่ือแมไ ปธรุ ะท่ไี หนเวลานานๆ กลางวันกพ็ อเลนกบั เพอื่ น และพๆ่ี นองๆ เพลินๆ พอตกตอนเย็นแมย งั ไมก ลบั ทําใหจ ติ ใจลกู วาเหว คอยชะเงอ มองดทู างถนนวา เม่ือไหร แมจะกลบั มาสกั ที ทีเ่ ล็กหนอยกร็ องไหคดิ ถึงแม ลกู ทกุ คนมจี ิตใจไมส บาย อยากเห็นหนาแมในความรสู ึกของ เด็กๆ ในสมยั นัน้ เวลาเยน็ คํา่ เปน เวลาทล่ี ูกคดิ ถึงแมมากทส่ี ดุ อยากอยใู กลแมเ พราะมคี วามอบอุนใจมคี วามสุข คอยบนวา เม่อื ไหรแมจ ะกลบั บาน รูส กึ วา มนั นานแสนนาน จติ ใจลูกไมม ีความสบาย คนอ่ืนหมน่ื แสนจะผานไปกไ็ มส นใจ สนใจแตแ มบงั เกดิ เกลา คนเดียว บางคร้งั ก็คดิ ถงึ แมจ นตาฝาดเห็นผอู ืน่ เปน แม เมอื่ เขามาใกลไมใชแมลกู ก็เศรา ใจ นเ่ี ปนความรสู กึ ของเดก็ ๆ สมัยขา พเจา ยังเลก็ พอจําความได เมอื่ เหน็ รถ ลากมาแตไ กลจาํ ไดแ นว าแมนั่งมาในรถ พวกลูกๆ กระโดดโลดเตน ดอี กดใี จ พอรถเจก ลากรถวางคานลงทหี่ นา บาน แมย ังไมทนั จะจายอฐั ใหค าลากรถ พวกลกู ๆ กว็ ง่ิ ไปหอ มลอ มกอดหนา กอดหลงั คนไหนเลก็ หนอยแมก็ ยกขน้ึ อมุ ไปจบู แกม ซายขวา แสดงความรักอยา งดดู ดื่มซาบซงึ้ บรสิ ทุ ธจ์ิ ากใจแมอ นั แสนรัก พอแมยกกระจาดเขามาในบา นแลว ลกู ๆ กน็ ัง่ ลอ มวง แมก ็หยบิ ของทีซ่ อื้ ฝากลกู ๆ ออกมา บางคร้งั เปนขนม แมร ดู ีวาลูกคนไหนชอบอะไร กซ็ อ้ื ของมาฝากคนนน้ั บางครงั้ กเ็ หน็ ของเลนตุกตาชาววงั ตวั เลก็ ๆ น่งั เทา แขนนุง ผาลายของไทยๆ เมอื่ แมคา กลบั จากธรุ ะจากสําเพ็ง แมตองซอ้ื ของมาฝากลูก แลวแมก จ็ ะพดู วา “นแี่ มซือ้ มาฝากหนู เพราะแมเ ห็นหนชู อบมาก โนน แมซอื้ มาฝากนองๆ อยา แยงกัน พวกหนูคดิ ถงึ แมไหม แม คิดถึงหนูมาก” ทโี่ ตหนอยกร็ บี ไปจบี พลเู จยี นหมากมาสงใหแม ทีเ่ ลก็ หนอยกเ็ อาขันไปตักนา้ํ ฝนมาใหแมด ่ืม เม่ือแมคายชาน หมากออกจากปาก พวกลกู ก็แยง กนั แบมือขอชานหมาก แมจะยอมใหล ูกคนโตเอาไปอม แตแมไมอยากใหลกู กนิ หมากตง้ั แตเดก็ ๆ กลัวหนาจะแกเ ร็ว แลว แมก ็มานงั่ คยุ ใหล กู ๆ ฟง อยา งมคี วามสุข ขาพเจาคิดถงึ ชีวิตเกาๆ รสู กึ มคี วามสุขเมื่ออยใู กลพอแม บางครงั้ กน็ ํ้าตาไหลออกมาอยา งไมร ูสกึ ตวั ฉะน้นั ความกตญั กู ตเวทีเคารพบูชาคณุ ของพอ แมน ้นั คนสมัยกอ นไมต อ งสง่ั สอน นอกจากมนษุ ยท ี่มจี ิตใจผิดปกติ เทาน้นั เพราะกตญั มู ีความรสู ึกเกดิ อยใู นสายเลอื ดตัง้ แตเ ด็กๆ เพราะพอแมท าํ ตวั อยางทดี่ ีใหเ ห็นแตเ ล็กๆ จน โตจนชินหูชนิ ตาฝงเขา ไปในจติ ใจ จึงเปนลกู โซตดิ ตอ กนั มาแตโ บราณ 33
แมเกิดในกรุงเทพฯ เปนลกู คนสุดทองของคุณตาสแี ละคุณยายจนั ทร มพี สี่ าวเรยี งกนั ๓ คน มีพช่ี ายคั่นหน่ึงคน แลว แมเ ปนคนสุดทอ ง เมอ่ื ขา พเจา เกดิ คณุ ตาสีไดจ ากโลกน้ีไปกอ นแลว คงเหลือแตค ณุ ยาย พ่ๆี ของแม อยากจะใหคุณยายไปอยูดวยในวยั ชราแสดงถึงความกตญั ู แตค ณุ ยายไมชอบอยบู า นนอก คณุ ยายจึงชอบมา อยกู ับแมซ ง่ึ เปนคนสดุ ทอ งในกรงุ เทพฯ ลุงเปน ลกู ผชู ายคนเดยี วของยาย ยายจึงไปมาระหวา งลูกชายกบั ลกู สาว คนสุดทอ ง พวกลกู ๆ พีข่ องแมผลดั กันนําของกินของใช และผลไมม าเย่ียมคุณยายและแมเสมอ แมภายหลังคุณยายไดจากโลกน้ีไปแลว พวกพี่ๆ ของแมก ็ไปมาหาสูไ มข าด และแมกพ็ าขาพเจาไปเย่ยี มปา เยีย่ มลงุ ทบ่ี านนอก ขาพเจายงั จําได แมเปนผูมีความกตัญูกตเวที เคารพบูชาคณุ ยายมาก ยกยองคณุ ยาย เหมอื นพระ คณุ ยายจันทรเปนคนใจบญุ ถอื ศีล ทานใจดกี ับหลานๆ มาก แมไ ดจ ัดสาํ รบั กบั ขาวใหค ุณยายเปน พิเศษ คณุ ยายจะไดกินขาวปากหมอ ทกุ ครงั้ ผลไมอ อกใหมๆ เชน ทุเรยี น หรือผลไมอื่นๆ หรอื ของท่คี ณุ ยาย ชอบจะแพงเทาใด แมก ต็ อ งซอ้ื ใหคณุ ยายกนิ กอ น สวนพวกลูกๆ จะตอ งกินภายหลงั แมถ อื วาคณุ ยายเหมอื น พระทเี่ คารพบชู า ทกุ คร้ังเวลากินขาวอิ่มแลว คณุ ยายจะยกมือข้ึนจบแลวก็พดู ขนึ้ วา “ขอใหพ วกเจาลกู หลานทง้ั หลาย จงมีอายมุ ่นั ขวญั ยืนมคี วามเจริญยง่ิ ๆ ขน้ึ ไปเถดิ ลูก ท่เี จาไดบริจาคขาวเมล็ด เกลอื กอนทล่ี กู ไดเ ลยี้ งชีวติ แมอยูท กุ วันน้ี ไดแสดงถึงเจา มีความกตญั กู ตเวทีตอแม เจา จะไมตกตาํ่ ขอใหเจา จงเจรญิ ย่งิ ๆ ขน้ึ ช่วั ลกู หลานตลอดไป” เห็นจะเปนดวยเหตุนี้ แมจงึ ไมเคยทุกขย ากลําบากตลอดมา ถงึ ปจจบุ นั นี้ทําใหค ิดวา คุณยายคงปฏบิ ัตติ อคณุ ทวดเชนกัน ขาพเจา เปนเดก็ แตขาพเจา จําคาํ พดู ของคุณยายไดดี เพราะคุณยายพดู ซํ้าๆ กันทุกวนั ทั้งเวลาเชา เวลาเย็น หลงั จากอมิ่ ขา วลา งมอื กอ นทจี่ ะลกุ ขึ้นจากสาํ รบั ขาพเจา จาํ ไดต ลอดทง้ั ทาทางกริ ยิ าของคณุ ยาย บางครงั้ เรากร็ สู ึกนอ ยใจตามภาษาเดก็ ๆ ทไ่ี มเ ดียงสาวา แมรักคุณยายมากกวา พวกเราเปนลกู คดิ อจิ ฉาคุณยาย เพราะของทซ่ี ื้อมาใหคณุ ยาย พวกลกู จะแตะตอ งไมได ตองใหค ุณยายกินกอ น แมบ อกวา “พวกลูกกนิ ภายหลัง คณุ ยายจะมอี ายยุ นื เหมือนคณุ ยาย” จากน้นั เรากแ็ ยงกันกินขาวทีเ่ หลอื จากในชามโคมของคุณยาย บางครงั้ ในชามขา วท่เี หลอื เปอ นนา้ํ หมากของคณุ ยายเรากไ็ มร งั เกียจ เพราะตองการมอี ายยุ นื คุณยายมีกิจประจาํ อยอู ยางหนงึ่ ตลอดชวี ิตของทาน คือ ตืน่ แตตสี ่ี แลวก็เรมิ่ สวดมนต และตอดว ยชมุ นมุ เทวดาเสวยอายุตลอดเวลานานประมาณ ๒ ชวั่ โมงกวา จะจบ และทา นได จากโลกนี้ไปอยางสงบ ยงั จาํ ไดว าตอนทานตน่ื แตตสี สี่ วดมนตเ สร็จแลวกเ็ ขาไปนอน แลว ทานกห็ ลบั ไปไมต่นื มา อีกเลย เวลาทานจากโลกน้ไี ปอายุ ๑๐๐ ปพ อดี แมไ ดจดั การปลงศพคณุ ยายสมกบั ความกตญั กู ตเวที และใหขา พเจาและลกู ของลุงของปาบวชเณรหนาไฟ ๗ วนั เพ่ืออุทศิ สว นกุศลใหค ณุ ยาย นี่เปนเรอ่ื งของคุณยายสมยั กอน ทน่ี า เศรา ใจทีว่ ฒั นธรรมประเพณีอันดงี าม ของชาวไทยกําลงั จะสญู ไปทกุ ที หากเราไมช วยกันรกั ษาไว ขอฝากขอ คิดวา เราทุกคนมุงหวังใหล ูกหลานเรา เปน คนดีในอนาคต เราจะตอ งเปนคนดกี อนเพอ่ื ใหเ ดก็ ๆ ไดเหน็ ตวั อยางทีด่ ี เรม่ิ แตเ ดก็ กําลังจะพดู หดั สอนใหเดก็ พดู แตค าํ ดีๆ สภุ าพ จงระวงั ผใู หญอ ยาถกเถยี งใชอารมณ ไมระวังกลาวคํา หยาบคายตอหนา เด็ก ใหเดก็ เห็นไดย ิน ถา เด็กจาํ เอาคําหยาบๆ มาพูด จงทาํ ทาทางใหเด็กรูวาผูใ หญไ มชอบ 34
เมือ่ เดก็ โตพอเวลาจะทาํ บญุ ใสบ าตร กใ็ หเ ดก็ มีโอกาสชวยหยบิ ฉวยส่งิ ของใสบ าตรบา ง เดก็ กจ็ ะภูมิใจทสี่ ามารถ ทาํ อะไรดว ยตวั เองได ขาพเจา เคยเหน็ สมยั กอ นในงานภเู ขาทองก็ดี งานวัดสามปลมื้ กด็ ี จะเห็นผใู หญแลกเศษสตางคไว แลวใหเ ดก็ เลก็ ๆ นาํ ไปแจกแกพวกแมชีดว ยมอื ของเด็กเอง และนาํ ไปวางท่ีผา แดงที่แมช ปี ไู วตรงหนา แตไ มย อมใหเดก็ นําไปใหข อทานทเ่ี ปน โรค เหน็ จะเปน เพราะกลัวจะตดิ เช้ือโรค เปนการฝก สอนจติ ใจแกเด็กๆ ใหร จู ักเสียสละ เกดิ กศุ ลแตเ ดก็ ๆ มาบดั นี้แมไ ดมีอายคุ รบ ๙๖ ป ความทรงจาํ ยังดี และยังเคยเลาเรือ่ งเกาๆ ใหห ลานเหลนฟง ขาพเจาไดพ มิ พห นังสือในชุด “กฎแหงกรรม” เปน ภาษาองั กฤษเพื่อเปนอนสุ รณแจกในตา งประเทศ ซง่ึ ขา พเจาเคยพมิ พแ จกไปแลว เมื่อแมอ ายุครบ ๙๐ ป เมอ่ื พ.ศ. ๒๕๐๔ และตอ มาอกี คร้ังหน่งึ เมือ่ พ.ศ. ๒๕๐๗ หนังสือชุด “กฎแหง กรรม” ภาษาอังกฤษไดจัดพมิ พข ้นึ ในคร้ังนนั้ ไดมผี สู นใจขอมามากจนไมม เี หลือ แตก็ยังมี ชาวตางประเทศขอมาเสมอ ฉะนัน้ ขาพเจา ไดจัดพมิ พข ้นึ ใหมใ นคร้งั นท้ี ้งั ภาษาอังกฤษและภาษาไทย เพ่ือเปน อนสุ รณ แมม ีอายุครบ ๙๖ ป ซึ่งเปน การแสดงความกตญั ูกตเวทขี องเราชาวไทยทไ่ี ดเลี้ยงดูพอ แมในวัยชรา ใหท า นมีความสุข ซงึ่ ไดม มี าแต โบราณซง่ึ เปนวฒั นธรรมและประเพณีทด่ี ีงาม ทาํ ใหเ ปน คนไมเ ห็นแกตวั ทําใหพ อแมเ ม่ือวัยชรามคี วามหมาย ที่ ลกู หลานไมทอดทิ้งใหว าเหวท ่ตี อ งเผชิญอยูต ามยถากรรมแตล ําพัง กลับมีชวี ิตชีวาทห่ี อ มลอ มไปดวยลกู หลาน ชายหญิง ท่เี อาอกเอาใจคอยดูแล ไมใ หก ระทบกระเทือนทางจติ ใจ เอาใจใสในความทกุ ขส ุขของผมู พี ระคณุ นเ่ี ปนมหากศุ ลอันหนงึ่ ท่เี ราสามารถจะทาํ ได และจะเปนบารมอี นั สูงสง ทําใหเ กิดความปต ทิ างจิตใจทเี่ ราได สนองพระคุณทา นดว ยความกตญั กู ตเวที ดกี วาทาํ บญุ เอาหนา แลว ปลอ ยใหพอ แมไ ดร ับความลําบาก เม่อื เรา สามารถจะเลย้ี งดูใหท านมคี วามสขุ ได หากผใู ดทําใหพอ แมน ้าํ ตาตกยอ มบาปหนกั ท้ังตวั ก็ตอ งน้ําตาตกเพราะ กรรมตามสนองทเ่ี ราทาํ กบั พอแม ลกู ก็จะทําเราเมอื่ วัยชราเชนกัน ขอใหท านผอู ยูใ นพระพทุ ธศาสนาทงั้ หลาย จงใชส ติปญญาพจิ ารณาดูใหถ่ถี ว น หากบิดามารดาของทานหรือ ผใู หญ ครบู าอาจารย ผมู พี ระคณุ เมือ่ ทา นยงั มชี ีวติ อยู เราจงแสดงความกตญั กู ตเวที บาํ เรอใหท า นมีความสุข ความสบายทง้ั ใจและกายเทา ทีเ่ ราสามารถจะปฏบิ ตั ิใหทา นได กจ็ ะเปน การปฏบิ ตั ติ ามหลักสําคัญขอหนงึ่ ในทางพระพทุ ธศาสนา อยารอจนเม่อื ทานไดจ ากโลกนไ้ี ปแลว จึงทาํ บญุ ทาํ ทานแผกศุ ลไปใหท านในภายหลงั เมื่อทานมีชวี ิตอยูไมคอยสนใจ เม่ือตายแลว จงึ คดิ ได ขอใหปฏบิ ัตเิ มือ่ ทานยงั มีชวี ิตอยู ทา นจะไดร บั รูความ กตญั ูกตเวทขี องเรา ขา พเจาอยากจะใชค ําวา “บุญสด” หากไมข ดั หทู า นผอู าน ขาพเจา คิดวา “บญุ สด” นี้ ไดผ ลดว ยตาเห็นเพราะมคี วามรสู กึ ท้ังผใู หและผรู ับ เมอ่ื ผใู หญไ ดรไู ดเ หน็ ลกู หลานแสดงความกตญั ูกตเวทกี ็ ปลาบปลืม้ ปตยิ นิ ดี สว นลูกหลานเมอื่ ผใู หญมีความสขุ สบายทง้ั กายและใจเกิดความปติยินดีเชนกนั พรใดทอ่ี อกจากปากจากใจผใู หญท่ีมีศลี มสี ัตย มีจิตบรสิ ทุ ธิ์ตามความตัง้ ใจเกิดพลงั อาํ นาจจติ ยอ มศักดส์ิ ทิ ธิ์ และ ผรู บั พรกม็ จี ติ ใจบริสทุ ธ์เิ กิดปต ยิ ินดี ก็จะเกดิ ผลเปนสริ มิ งคลแกล กู หลานผมู คี วามกตญั รู ูถ งึ พระคุณทาน รถู งึ ไหนกม็ คี นยอ งยอ งสรรเสรญิ ในคณุ งามความดี มีผอู ยากคบหา เพราะมีแตจะชักนาํ ใหเ กิดความเปนสริ มิ งคลแก 35
ตน ผดิ กับคบหาผูท่อี กตญั ไู มร ูพระคณุ ของพอ แม ใครคบหาก็จะพบแตความอัปมงคล หากมผี รู ูประวตั แิ ลว จะ หาผคู บอยางสนทิ สนมไดย าก เพราะกลวั จะเปน ภยั อนั รายแรง ผูป ระกอบกรรมดยี อ มจะประกอบสง่ิ ทเี่ ปนมงคล ๕ ประการ ทจ่ี ะเปนสริ มิ งคลแกต นเอง (๑) การใหค วามเคารพนบั ถอื บิดามารดาผูมพี ระคุณ เมอื่ ทา นมชี วี ิตจะทะนบุ ํารงุ ทา น เม่อื วัยชราใหท า นมี ความสุขท้ังใจและกาย เมอ่ื ทา นจากโลกน้ีไปแลวกท็ ําบญุ อุทศิ สว นกุศลไปใหท านตามประเพณี (๒) ทะนบุ ํารงุ ครอบครวั มีภรรยาและบุตร เปน ตน ใหความสุขและใหม ีการศกึ ษาแกบ ตุ ร ตามหนาทบ่ี ิดาที่ สามารถจะทาํ ได แตอ ยา หวังสงิ่ ตอบแทนจะเกดิ ทกุ ข (๓) มสี มั มาอาชวี ะในสง่ิ ทส่ี จุ รติ อยูใ นขอบเขตของกฎหมายเปนพลเมอื งดี (๔) จงถอื หลกั ธรรมะปฏบิ ตั อิ ยใู นศีลธรรมท่ดี งี าม หาทางทจี่ ะประกอบการกศุ ล เพ่อื ชวยกนั ทะนบุ าํ รงุ รักษา พระศาสนาใหถาวร อบรมใหบ ุตรหลานปฏิบตั สิ บื เนือ่ งตอๆ กันไป (๕) จงมคี วามม่นั คงในความรักชาติและศาสนา พระมหากษัตริย เมอ่ื ถงึ คราวจาํ เปน กย็ อมพลีชีวติ เพื่อชวยกัน รกั ษาชาติไทย และศาสนา ท้งั พระมหากษัตริยท รี่ กั ย่งิ ใหยงั่ ยืนถาวรเพื่อไวใหอนุชนรนุ หลงั รบั ชว งตลอดไป ขา พเจาขอขอบคุณทที่ านกรณุ าอานเรอื่ งน้ตี ลอดมา และคดิ วา คงจะมสี าระแกท า นไมม ากกน็ อ ย ขอใหความ เปนมงคลอนั ประเสรฐิ จงมแี กท กุ ทานท่ัวไป. เก็บมะลิใสพานพูนทูนเหนือเศียร พรอมธูปเทยี นกราบแดแมข องฉนั พระคณุ แมม ากลา้ํ สดุ ราํ พัน ยากจะสรรสงิ่ ใดทดแทนคณุ ใหกษีรธาราเลอื ดในอก แมก อดกกลกู นอ ยใหต กั หนนุ ลูกเจ็บปวดมแี มป ลอบดวยการณุ อกแมอนุ ใหล ูกซบยามโศกทรวง อนั ความรกั ของใครวา แนวแน ยอ มพายแพแ มร ักลกู ใหญห ลวง รักของแมบ รสิ ุทธไิ์ มห ลอกลวง ชนท้ังปวงควรรคู า มารดาเรา ........................................ 36
นา้ํ ตาแมต ก จากหนงั สอื กฎแหงกรรม ทําดีไดดี ทําชัว่ ไดชว่ั เลม ๑ .................................................... เมื่อสมยั ขา พเจา ยงั เปนเด็ก ผูใ หญเ คยพูดวา ใครไมม ีความกตญั รู คู ุณพอแมผ มู ีพระคุณ คนผูน ั้นคบ ไมไ ด ทา นหา มไมใหค บ เพียงพอ แมเ ลี้ยงดูมาเปน พระคุณสงู สดุ ของเรา ใหค วามรกั ใหค วามเปน หว ง ใหค วาม เมตตาปรานี ไมม ีใครจะรักเราหวังดีตอ เรามากเทาพอแมบงั เกดิ เกลา มีอยูในโลกเพยี งสองคนเทานน้ั เมอ่ื ทาน ลมหายตายจากไปแลว หาไมไ ดอ ีก ลกู ช่ัวมันไมร ูพระคุณพอ แมแ ลว มนั ยังเนรคุณอีก แลวใครจะคบมนั ได คน พวกนี้ไมซอื่ กบั ใคร ขาพเจา กเ็ พยี งจําเอาไวว า คนท่ีไมเคารพพอแมของตวั นน้ั เปน คนคบไมได มันก็คบเพ่ือนที่ดไี มไ ดเ พราะคนดเี ขา กไ็ มคบ คงจะคบไดแ ตพ วกอกตัญพู วกนสิ ัยชว่ั เหมอื นกัน ผใู หญส มยั กอนสอนเดก็ พวกลกู หลานวา ใครหรอื ลูกคนใดทําใหพ อ แมช ้าํ อกชา้ํ ใจจนถงึ นํ้าตาตก คนผูน้นั กบ็ าปหนกั จะตอ งไดรบั กรรมตามสนองในวนั หนงึ่ ขางหนา หนีกรรมทต่ี นทําไวไ มพน ขา พเจาไดฟ งคาํ ของผูใ หญก จ็ ดจําไว รูวาเพอ่ื นคนไหนมปี ระวัติไมเคารพพอแมผ มู พี ระคณุ ก็ไมยอมคบใหความ สนิทสนม และตอ มาไดตดิ ตามดูการครองชวี ติ ของคนผนู ้นั ไมม ีความเจรญิ มีแตค วามเสอื่ ม สุดทายกรรมตาม สนอง มลี ูกกไ็ มม คี วามกตญั แู กตวั เชนเดียวกบั ตัวไดท ํากบั พอ แมในอดตี นเ่ี ปนผลกรรม ขา พเจา ไดรบั บนั ทกึ จากพระภิกษรุ ปู หนึง่ เขียนมาจากวดั โขดทิมราชธาราม ตําบลทา ประดู อําเภอเมอื ง จงั หวดั ระยอง ลงวันท่ี ๑๔ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๒๐ ทา นไดบนั ทกึ เรอื่ งทที่ า นไดประสบการณเกิดขึ้นกอน อปุ สมบท ครง้ั ทา นยังเปน ฆราวาสในบนั ทกึ ของทา นไดเ ขียนวา อาตมาไดประสบการณพ บเหน็ เรอื่ งจรงิ ไดเ กิดขนึ้ แลว ดวยตวั ของอาตมาเอง เห็นวา เขา กบั ในชดุ “กฎแหง กรรม” ที่คณุ โยมเขยี น เพราะอาตมาไดอ า นชดุ “กฎแหงกรรม” รูส กึ มีประโยชนมาก เพราะทําใหผ อู า นจิตใจ สบายขน้ึ อาตมาจงึ ไดบนั ทึกความจริงสงมาให อยากใหค ณุ โยมพจิ ารณาดู เรือ่ งบคุ คลที่ไดสรา งกรรมทาํ ช่วั ไว กับผเู ปนแมผูมพี ระคุณสงู ย่งิ ขาดความกตญั แู ลวหนีไมพ นกรรมตามสนอง ตามสนองในชาตินี้ พอรูตัววา ผิดก็ หมดลมหายใจ เม่ือป พ.ศ. ๒๕๐๙ เปน เวลาทีอ่ าตมารับราชการเปนพนกั งานแผนกทด่ี ิน อยูท ่ีอาํ เภอเมอื ง จงั หวัดระยอง มี เพ่อื นรว มโรงเรยี นจบพรอ มกันและมีอายเุ ทากนั ปเดียวกนั แตท าํ งานคนละแผนกในอําเภอเดียวกนั วนั หนึ่งใน เวลาราชการ อาตมาเดินออกจากแผนกทีด่ ินเพอื่ นาํ หนงั สอื มาเสนอใหน ายอาํ เภอลงนาม กอ นท่จี ะเขา หอง นายอาํ เภอ ตอ งผา นหนาหองมโี ตะ ปลัดอําเภอตงั้ อยู เหน็ โยมแมข องเพ่ือนยนื รอ งไหอ ยทู ี่ขางโตะ ปลดั เห็น เพอื่ นผเู ปนลูกยนื แสดงสหี นาเครยี ดกาํ ลังอารมณเ สยี ข้ึนเสียงดงั ดวยความโกรธ อาตมายนื นิง่ ฟง อยหู างๆ เพราะยงั ไมรเู รอื่ งตนสายปลายเหตุ ทส่ี ุดกจ็ บั ใจความไดว า เพื่อนผนู กี้ ําลงั จะไลแ มใ หอ อกจากบาน ไมสนใจวา แมจ ะไปอาศัยอยทู ไี่ หน 37
อาตมาฟง แลว ตอ งชะงกั ยนื งง ไมน ึกไมฝ น เลยวาเพอื่ นจะใจเห้ยี มโหดรุนแรงถงึ เพียงนี้ อาตมาคิดแลวกเ็ ศรา ใจ เพราะเพ่ือนผนู ี้เคยจบหกพรอ มกนั ท่โี รงเรยี นระยองมิตรอปุ ถัมภ และเวลาน้นั เพอ่ื นกม็ ีภรรยาแลว แตย ังไมมี บุตรดวยกัน เมื่อมาพจิ ารณาดู ตั้งแตเ พอื่ นไดภรรยาแลวกเ็ ปลี่ยนนสิ ัยไป กอนอยสู องคนกบั แมก เ็ ปน คนดี อาตมาไดยินปลัดอาํ เภอไดพยายามไกลเ กลยี่ เปรยี บเทียบชใ้ี หเ ห็นบุญบาป ทท่ี าํ ใหแมเ สียอกเสยี ใจถึงกับน้าํ ตา ตก รอ งไหส ะอึกสะอื้นแลว พูดดวยเสียงสนั่ ๆ อยางนอ ยอกนอยใจ แตไ มไดพดู รนุ แรงกบั ลกู พดู จาเรยี บๆ ไม หยาบคาย เหมอื นไมโ กรธตอบลูก แตพ ดู ใหล กู เหน็ ใจ มิไดใ ชว าจาหยาบคายตามอารมณ ฟง แลว กค็ ิดสงสาร เสยี งผเู ปนแมพดู วา “แมไดยกบานใหล กู แลว เพยี งแตแ มอ าศัยไปวันหนึ่งๆ เทา นนั้ แมไมตองการอะไรท้งั หมด และแมก ไ็ มโ กรธลกู ท่วี า แม ไลแม แมร ตู ัววา แมแกแ ลว อยูไ ดไมน านแมกจ็ ะตาย ลกู ไมค วรจะไลแมไปอยทู อ่ี ่นื แลวแมจ ะไปอยทู ่ี ไหนละ ไปอาศยั ใครเขากค็ งรงั เกียจคนแก ชว ยทาํ งานอะไรใหเ ขาก็ไมไ หว เห็นแกแ มท เ่ี ลย้ี งลูกมาจนโตเถิด แม แกแลว จะอยกู ับลูกไมนานกต็ าย” อาตมายืนฟงดว ยความสลดใจ นาํ้ ตามนั จะไหลออกมา ขา ราชการบนอําเภอตางกห็ นา เศรา เหมือนจะรอ งไห เพราะความสงสารผูเ ปน แม คําพดู ของแมแตล ะคํามไิ ดพูดใหกระเทอื นใจลกู เลย มแี ตค ําออนวอนใหล กู มคี วาม สงสารแมเ ทา นน้ั แตล กู กลบั มกี ริ ยิ าทงั้ ขูทั้งตวาด ใชว าจาหยาบคายตอ แมบ ังเกิดเกลา เสยี งตวาดวา “ตอ งออกจากบานเพราะบา นเปน ของฉัน แมย กใหฉัน ไมใ ชของแมแลว แมไมมีสทิ ธจิ์ ะอยตู อ ไป แมไ มม ที ่ีอยู ไปอยูวัดก็ได ขอใหไ ปพน บา นฉัน” อาตมาฟง แลว มคี วามแคน และเจ็บใจแทนผเู ปน โยมแมของเพอื่ น ไมน กึ วาเพื่อนจะมีจิตใจรา ยกาจเยยี่ งสัตว เชนน้ี พวกขาราชการบนอาํ เภอตา งก็มคี วามรสู ึกเชนเดยี วกบั อาตมา มีแตคนแชงดา ชงั น้ําหนา ไมม ใี ครยกยอ ง วาเปนคนดี อาตมารสู กึ หหู นารอ นชา เลอื ดฉดี แรงขึ้นหนา เพราะโกรธแทนโยมแมของเพอ่ื น สงสารและเห็นใจ นกึ ในใจ เพ่ือนอยางนเี้ ลกิ คบคาสมาคมนับแตบ ดั น้เี ปนตนไป อาตมารตู ัวดีจงึ รีบเดนิ ออกจากทีน่ น่ั กอ นทจี่ ะระงับ อารมณไ มอ ยู ทนดูเพือ่ นเปน ไอลกู อกตัญูไมไหว ตอจากน้ันอาตมากไ็ มอ ยากทราบเรอื่ งใหเ กิดความขนุ ใจเปลา ๆ เพราะอาตมาตดั การเปนเพ่อื นฝงู สิ้นสุดกนั แลว อาตมาคิดวาเพ่ือนคนนีต้ อ ไปจะไมม ีความเจรญิ มีแตจะเสือ่ มลง กรรมจะตอ งตามสนองในวนั หนง่ึ ขา งหนา หลงั จากนน้ั ตอมาประมาณเดอื นเศษ หรือสองเดือนอาตมากจ็ ําไมได ในปเ ดยี วกนั เพือ่ นผนู ้ไี ดขี่ รถจักรยานยนต ซซู ูกิ ๕๐ ซซี ี มาทาํ งานที่อาํ เภอเปน ประจาํ เชาวนั น้นั ประมาณ ๘.๐๐ น. เพ่ือนไดข รี่ ถออก จากบาน ซ่งึ อยหู า งจากทีว่ า การอําเภอประมาณ ๖ กม. ตาํ บลบานแลง อําเภอเมอื ง เมอื่ ขจี่ กั รยานยนตผ า น มาถงึ หนา ศาลากลางจงั หวัด เหตุการณท ่ีไมเ คยนกึ เคยฝนกเ็ กิดขน้ึ รถทีเ่ พ่ือนข่ีมาน้นั ว่ิงตรงเขา ชนทา ยรถเมลท่ี จอดเฉยอยขู างถนน เหมือนมอี าถรรพณเ ปน เหตุใหร ถแหลก ตวั เองก็บาดเจบ็ สาหสั 38
มีผูเหน็ เหตกุ ารณในคร้งั นัน้ เลา วา เมอ่ื เขา ชวยพยงุ รางทีไ่ มไ ดส ตอิ อกมา เพื่อจะรบี นําตวั คนเจบ็ ไปสง โรงพยาบาล แตพอรสู กึ ตวั ฟนข้ึนมากร็ อ งครวญครางดว ยความเจ็บปวด สุดทายกอ นท่เี พอ่ื นของอาตมาจะ สน้ิ ลมหายใจ กร็ องไหอ อกมาเหมือนทารกแลว ราํ พันเปน ครง้ั สดุ ทายวา “แมจ า ลกู รตู ัววา ลกู ผิดไปแลว แมจา อภยั ใหล กู ดว ยแมอยไู หน” พอสนิ้ เสียงกส็ น้ิ ใจ เมอ่ื รถู งึ ผเู ปนแมวา ลูกชายเกิดอุบตั เิ หตุ ก็ตกใจลมื เรื่องทลี่ กู เคยไลใ หแมอ อกจากบา น เหลอื แตค วามรกั ความ อาลยั ทมี่ ตี อ ลูก เมอื่ รูขา ววา ลกู ตาย ก็เหมือนใครมาควกั เอาดวงใจออกจากรา ง รอ งออกมาวา “โธ ลูกรกั เจา หนแี มไปแลว ” กร็ ่าํ ไหร ําพันถึงความรักทม่ี ตี อ ลูกชายคนเดยี วจนสน้ิ สตสิ มประดี หมดอาลยั ใน ชวี ติ ทีจ่ ะอยูใ นโลกมนุษยต อไป นี่กช็ ใี้ หเ ห็นวา ความรกั ในโลกนี้ไมมีใครรักลกู เกนิ กวา แมบงั เกดิ เกลา แมลูกจะชั่วรา ยอกตญั ู ไมรคู ุณทั้งยังทาํ ใหแ มนา้ํ ตาตกแมก ็ยงั รกั และยงั ใหอ ภัยลูกเสมอ แมฆ า ลกู ไมไ ด ขายลูกไมขาด อาตมาอยากจะพดู วา ลูกคนใดมีความเคารพกตญั ตู อ พอ แมบ ังเกิดเกลา กรรมดจี ะเปน สริ มิ งคลมคี วาม เจริญรงุ เรืองในชวี ติ ของผูน ้นั ตรงขามผูใดอกตญั ูตอผูม พี ระคุณ กรรมชวั่ น้นั จะตามสนอง เพราะไมมใี ครหนี “กฎแหง กรรม” ไปได อยทู เ่ี วลาจะชา หรอื เรว็ เทานัน้ งานฌาปนกจิ ศพเพือ่ นอาตมาคนนี้ไดจัดข้ึน ณ เมรวุ ัดบา งแลง ตาํ บลบา นแลง อําเภอเมือง จงั หวดั ระยอง อาตมากไ็ ปในงานเพราะรสู ึกเศรา ใจในชะตากรรมของเพอ่ื นอาตมา ทเี่ คยเกลียดเคยชังในการทเี่ พ่ือนไดเ คย ปฏบิ ัตติ อ แมบ งั เกิดเกลา มาแลว อาตมากไ็ ดอ โหสิกรรมใหห มดสน้ิ ไปแลว เพราะเพอื่ นกไ็ ดร ับเคราะหกรรมตาม สนองแลว งานประชุมเพลงิ วันนน้ั ผูไปในงานรูชวี ติ เบ้อื งหลงั ของเพอ่ื น ตางก็วพิ ากษวิจารณทเ่ี พื่อนหนกี ฎแหง กรรมไมพน บดั นไ้ี ดต ามสนองเพื่อนแลว คงจะเปน ตวั อยา งแกค นรุน หลังตอ ไป. อยเู พอื่ ทําความดนี เี้ พื่อแม อยูเ พื่อแผอ ายุพระพทุ ธศาสนา อยูเพือ่ สรา งบารมีทท่ี ํามา อยูเพือ่ พาสรรพสตั วข ัดจิตใจ ........................................ 39
สรา งกรรม จากหนงั สอื กฎแหง กรรม ทาํ ดไี ดดี ทาํ ชวั่ ไดช่ัว เลม ๕ .................................................. ครงั้ หนง่ึ นานมาแลว ขา พเจาไดโ ดยสารรถยนตส องแถวไปยงั ตางจงั หวัด โชคดที นี่ ่ังขา งหนา กบั คนขับรถจงึ รสู กึ กระเทือนนอ ยลง ขณะแลน อยบู นถนนท่ไี มส จู ะเรยี บรอ ย รถวิง่ ไปหลายช่ัวโมง กม็ าหยดุ จอด พกั ท่ีตลาดเลก็ ๆ ในหมบู า นแหง หนึง่ เพอื่ ใหผ ูโดยสารลงพักยดื แขง ยืดขา รบั ประทานอาหารกลางวนั พอ พกั ผอนสมควรเวลาแลว รถก็ออกว่งิ เดินทางตอ ไป ขาพเจา ถอื โอกาสสนทนากบั คนขับ และชมแกวาเปน คน อารมณดี คนขับรถอยใู นความไมประมาท มคี วามระมัดระวงั ดี สมกบั ทผี่ ูโ ดยสารฝากชวี ติ ไวกบั คนขบั คนเดียว ขาพเจารสู กึ พอใจในอัธยาศัยของชายผูนีย้ ง่ิ นกั ตลอดเวลาท่ีไดสงั เกตมาหลายช่วั โมงแลว ขาพเจานกึ แตในใจ วา คนผูน้ียงั อยใู นวัยหนุม ตอไปคงจะตอ งรงุ เรอื งมีอนาคตแจม ใสอยางแนนอน เพราะกริ ิยาทา ทางทุกสงิ่ สอไป ในทางทดี่ ีทง้ั ส้ิน ฉะนนั้ การทีข่ าพเจาชมแกนน้ั ชมดว ยความจริงใจ มไิ ดเคลอื บแฝงแกลง เยินยอเลย สังเกตดูแก เห็นอกเหน็ ใจผูโดยสาร ตลอดจนคนเดินถนน เมือ่ เรามาหยดุ พักแกกอ็ ตุ สา หชวยพยุงคนชราทงั้ ๆ ทม่ี ีผชู ว ยอยู แลว ใชคาํ พดู นม่ิ นวล แสดงความคารวะผอู าวุโส มกี ิรยิ าวาจาเรียบรอยกบั ผูโ ดยสารท่ัวไป ขา พเจาพอใจที่แกไมยอมขับรถเรว็ เปน พายุ และไมช าเกินไป ไมแ ซงซายแซงขวาตดั หนา คนอ่นื หรอื แสดงทา โลดโผนอวดผูโดยสารวาขาน้เี กง และนึกภมู ิใจเหมอื นคนรถบางคนทข่ี า พเจา เคยเห็นมาแลว ทําใหผ ูโดยสารบน กันวา โดยสารครงั้ เดยี วเขด็ จนตาย แทนท่จี ะชมวา ขับเกงกลบั แอบดา แอบบนคนจญั ไรมนั รบี ขับไปหาพอหาแม มันที่ไหน แตชายผนู ้ีไมมลี ักษณะเชนน้นั เลย มีแตความสภุ าพเรยี บรอ ย และขา พเจาไมเ คยเหน็ หนามากอน เม่อื มาพบเห็นกอ็ ดนกึ รักเอน็ ดไู มไ ด คิดวา ความดขี องคนผูน้ี ทําใหขาพเจารักใครเ อน็ ดอู ยา งจรงิ ใจ รถแลนออกมาไมนานนกั ก็มชี ายบานนอกคนหนง่ึ ว่ิงผานตดั หนารถในระยะใกลชิด ขา พเจาเองก็อดตกใจไมไ ด ใชเ ทา ยนั รถจนสดุ แรง ตกใจเผลอตวั นกึ วา ตวั เองขบั รถ แตค นขบั ไดห ามลอ หยุดไดท ันทวงที ดวยความไม ประมาทและคอยระวังตวั อยเู สมอ ผวู ่งิ ตัดหนา ผานไปดวยความปลอดภัย คนขบั น้ันแทนทจ่ี ะใชค ําหยาบย่นื หนาตะโกนออกไป เพอ่ื ระบายอารมณโ กรธอยา งทข่ี าพเจา เคยพบเหน็ บอยๆ แตช ายผขู ับน้กี ลับยมิ้ เศราๆ แสดงกริ ิยาเห็นอกเห็นใจและสงสาร หันกลบั มาพดู กบั ขาพเจาวา “ธรรมดาทุกคนกลัวตายทัง้ น้นั การทแ่ี กว่ิงตัดหนารถก็เพราะรเู ทาไมถ งึ การณ ไมม ใี ครหรอกครับที่วงิ่ ตัดหนา รถเพอ่ื ลอเลนกบั ความตาย นอกจากประมาทและต่ืนตกใจจวนตัวไมรูจะวง่ิ ไปทางไหน คนเชนน้ีผมสงสารและ เห็นอกเหน็ ใจ เมอื่ รอดไปไดแกก็ขวัญเสียอยูแลว ถาเราใชค ําหยาบตะโกนวาแกไปก็ไมมีประโยชนอะไร มนั ไม ทาํ อะไรใหด ขี น้ึ เรื่องมนั แลว ไปแลว จะระบายอารมณใ ชคาํ หยาบๆ ทําใหค นอื่นท่มี จี ติ ใจเปน ธรรมฟงแลวกเ็ กดิ ชังน้ําหนา เราเปลา ๆ” ขาพเจาไดฟ ง แลว กน็ กึ วา บุคคลน้ี แมจะเปน คนขบั รถโดยสาร แตมีจิตใจสูงดกี วา คนมี อํานาจวาสนาหรอื บคุ คลทร่ี ่าํ รวยมหาศาลแตมจี ติ ใจตํา่ และคดิ วาชายผูนี้คงจะไดร บั การอบรมมาแตใ นทางทด่ี ี กอนทเ่ี ขาจะมาขับรถน้ีคงจะเปนผูด ีตกยากหรอื อะไรทํานองนนั้ จงึ พยายามเลียบเคียงถามกอนหนาทจ่ี ะมาขบั รถโดยสาร แกบอกกบั ขาพเจา วา “ชีวิตของผมกอ นท่จี ะมาขบั รถน้ี มันเปนเรือ่ งเศรามากครับ” 40
แลวแกก็หนั มาถามขาพเจาวา “คณุ เชื่อไหมครบั วา คนทสี่ รา งกรรมชว่ั นัน้ กรรมตอ งตามสนอง” ขา พเจา บอกวา ขา พเจา เชือ่ มานานแลว เร่ืองสรา งกรรมดกี รรมช่วั กรรมนนั้ ยอ มตามสนอง เปนแตชา หรอื เรว็ ชาตนิ ี้หรือชาติหนา เทานั้น แกบอกผมวา “ผมรสู กึ วาคุณน่ีถกู นิสัยกบั ผม จงึ อยากจะเลา เรือ่ งชีวติ ผมไดผานมา และไดร ูเหน็ มากบั ตนเองให คุณฟง คนทไ่ี มเชอื่ ผมก็ไมอ ยากจะเลา” “เรอื่ งมอี ยวู า เม่อื กอนผมเปนลกู นองติดตามรถบรรทกุ ซึ่งมนี าย..... ลกู พขี่ องผม เปนผรู ับจา งบรรทุกของไปสง จงั หวัดตอจังหวัด ผมเปนผูช ว ยผลัดเปลย่ี นขับ เพราะบางเวลาเราตองขับท้งั กลางวันกลางคืน ผมขบั รถเปน เพราะลกู พ่ีคนน้ี ลูกพ่ีของผมคนนเ้ี ปน คนขบั รถทีช่ ํานาญ แตช อบโลดโผนขับรถเรว็ ใครๆ จะแยง ข้นึ หนาเปนไม ยอม จะตองแซงขน้ึ หนา จนได การแขงตดั หนาเชน นี้บางเวลากม็ วี วิ าทดวยคาํ พดู เกอื บจะวางมวยกนั หลายครงั้ รถเกอื บๆ จะตกถนนกห็ ลายหน แตกไ็ มต กลงทนั ที เวลาขับกลางคืนกไ็ มย อมหร่ีไฟเม่ือสวนทางกนั รถคนั ที่ สวนทางมาตองหยุดกลางทางเพราะมองไมเ หน็ กลวั จะถกู ชนหรือตกถนน บางคันก็ตะโกนดาดว ยอารมณโ กรธ ทใ่ี ชแ สงไฟใหญเ ขา ตา บางคนั กเ็ พียงแตบน กอ เรอ่ื งไมเ วนแตละคร้ัง แตล ูกพีข่ องผมเหน็ เปน สนุกและพอใจ ตอ มาแกมีนสิ ัยใหมท ก่ี ลบั มารายกวาเดิมคือ ถามรี ถหลงั มาขอทางกค็ อยกนั แซงขวาไวก อ น พอเห็นมรี ถ ขางหนาสวนทางมา แกก็กะระยะพอเฉียดอยา งใจคอหายกนั แลวกใ็ หส ัญญาณโบกมอื ใหร ถหลงั ขึน้ หนา แลว แกกช็ ลอรถใหห างๆ จากรถทขี่ ้ึนหนากบั รถทส่ี วนทางมาขา งหนาปะทะกนั ซงึ่ ตางมาปะจนั หนา ในระยะใกลจ ะ เบารถหยดุ หรอื หา มลอ ก็ไมท ัน ตา งก็หกั พวงมาลยั หลีกกนั อยา งตกใจเกอื บๆ จะตกถนนไปดวยกัน บางครง้ั ก็ ปะทะกัน บงั โคลนบบู ด้ี ว ยกันทง้ั คู บางทกี ห็ มอบไปไมไ ดดว ยกนั ผมเหน็ แกมีความพอใจสนุกสนานในผลการ กระทําของแก ผมรูสกึ ไมชอบและไมพอใจ และเดก็ รนุ ๆ สองคนท่ีประจาํ รถกเ็ หน็ เปน ของสนกุ ไปดวย สว นมาก แกใชใ หเด็กเปนคนโบกมือใหส ัญญาณขึน้ หนา เมอ่ื มรี ถบบี แตรขอทาง ผมไดเ ตอื นแกวา อยาทาํ อยา งน้ี ถา เกดิ มีคนตายดวยการกระทําของแก แมจ ะเอาผิดไมถนดั แตกรรมทแ่ี กทาํ นี้ จะตามสนองแกสักวันหนง่ึ และขอใหแ กเห็นแกศ ีลธรรมมนษุ ยธรรม ขอใหแ กเลกิ เลน พิสดารอยางทารณุ นีเ้ สยี ดวย แกแกตัววาไมไ ดทาํ อะไรเลย เขาขอทางก็หลกี ทางให เม่อื ไปชนรถขางหนา หรอื สะพานมันกไ็ มใ ชค วามผดิ ของแก ถาใครจะบอกวา แกผิดเพราะใหส ัญญาณโบกมอื ใหข ้ึนหนา แกกจ็ ะแกว า ไมไ ดใ หส ญั ญาณ แยงขึ้นหนา ไปเองหรอื ตาฝาดไปเอง รถทเ่ี ปน เหยอ่ื ของลูกพผ่ี มนน้ั สวนมากเปน รถพวงมาลยั ขบั ทางซายเพราะมองไมเ ห็น รถสวนมาขางหนา เน่อื งจากมรี ถหนา บงั ยิ่งถนนเปนฝุนก็ยง่ิ ไมมที างท่จี ะเห็นรถสวนหรือสะพานแคบๆ ไดเ ลย แมผมจะไมไ ดข บั รถกพ็ ยายามนัง่ ขางหนาและน่งั ชดิ ซา ยทางลงใหชดิ ทส่ี ดุ เมื่อเห็นวา ลกู พข่ี องผมสง่ั ใหเ ดก็ ทํา สัญญาณโบกมอื ใหร ถตามหลงั ขึน้ หนา เพ่ือจะใหปะทะกบั รถสวนมาหรือสะพานก็ดี ผมก็แอบย่ืนมือโบกหาม เปนสัญญาณไมใหขนึ้ หนา จนกวา จะพนอันตราย แตจ ะไดผลเพียงไรผมไมแ นใ จนกั แตคนขับพวงมาลัยซา ยนนั้ คงเห็นถนดั ทําใหล ูกพม่ี องผมดว ยสายตาเริม่ จะไมเ ปนมิตร เหมือนจะรูวา ผมเร่มิ ขัดขวางในความสนุกของแก และผมเองก็ทนดคู วามบา ของแกไมไหว คดิ วา ออกไปตายดาบหนาดีกวาทจ่ี ะทนเหน็ การเลนอยาง ทารณุ ของ แก ผมย่ืนคาํ ขาดขอใหแ กเลกิ เลน เกมกฬี าทเี่ หี้ยมโหดเสียที 41
แกกย็ นื คาํ วา แกไมไดท ําผิดอะไร เรากม็ ีการเถยี งกันบาง และผมไดขูวาหากแกยงั แสดงกิริยาบาๆ เชน นอ้ี กี ถา ผมรจู ะไปแจงความจริงใหเ จาหนา ทท่ี ราบ ถงึ แมจ ะผิดหรอื ไมผดิ ก็คงรกู นั เราไดโตเถยี งกนั หลายคาํ แลว ผมก็ จากมา ผมคิดวาตัง้ แตว ันน้นั แกคงไมเ ลน แบบนัน้ อีก แกคงจะกลัวตามที่ผมไดขูไว แตกไ็ มแนใจนกั ทีแ่ กจะละท้งิ นสิ ยั ชัว่ นไ้ี ด เพราะผมไดแ ยกกบั แกแลว คงไมม ีใครขัดขวางการกระทําของแก จติ ใจผมยงั เปนหว งแกมาก เพราะทุก ครั้งทผี่ มไดข าววามีรถชนกันก็ดี ตกสะพานหรอื ชนสะพาน หรอื ตกขา งถนนตกคูกด็ ีเหลาน้ี ผมกอ็ ดท่ีจะคดิ ส่ิง ไมเ ปน มงคล ถงึ การกระทาํ ของลูกพท่ี ุกครงั้ ไป แมแกเองจะไมร ูไมเกีย่ วขอ งดว ยกด็ ี ผมไดจากลกู พม่ี าประมาณ ๖ เดือน ผมกไ็ ดง านขับรถประจาํ และระหวา งกอนหนาผมกไ็ ดแ ตแทนเทานน้ั เมอ่ื ผมไดข บั รถประจาํ แลววันหนึ่งผมไดขบั รถไปตามทาง ก็มองเห็นขา งหนามีคนมงุ ดรู ถบรรทกุ คันหนง่ึ หลบ สะพาน รถเสยี หลักตกไปตะแคงขา งถนน พอผมเหน็ ก็ตกใจเพราะจาํ ไดว า รถคันนนั้ ลูกพี่ของผมเปนผขู บั ผมรบี หยดุ รถลงขางถนนแลวลงไปถามชาวบา น ซ่ึงมที ้งั เดก็ ผูใหญ หญิง และชายกําลงั ยนื พูดถงึ เร่อื งรถตก ถนนกันอยู กไ็ ดความวา รถคันนีไ้ ดแ ยง ขึน้ หนารถอกี คันหนึง่ พอขึน้ หนา ไดก็เหน็ สะพานกลวั จะชนสะพาน คนขบั จึงตัดสินใจลงขางถนน จึงพลกิ กลงิ้ ตะแคงอยขู า งถนนดังทไ่ี ดเห็นมาแลว ผมไดถามคนขับวาเปนอยา งไรบาง กท็ ราบวาคนขับถกู พวงมาลัยกระแทกหนา อกสลบไป และรถท่ีตามหลงั มา กร็ บี จดั การสง คนปว ยไปโรงพยาบาลทีใ่ กลทสี่ ดุ ผมไดทราบก็สลดใจและเศราใจมาก เพราะถงึ อยางไรแกกเ็ คย มบี ุญคณุ กบั ผมทจ่ี ะลมื เสียมิได การโตเถียงกม็ ไิ ดวา จะโกรธกันเปน เพราะผมหวังดแี ท ๆ วันน้นั พอผมนาํ รถ กลับเขาจงั หวดั แลว ผมก็รบี ไปขออนญุ าตเจาของรถไปเยีย่ มลูกพี่ของผมที่โรงพยาบาลเทาทผี่ มทราบมา ผมไปถึงโรงพยาบาล ถามถงึ ชื่อและเหตตุ อ งมาอยโู รงพยาบาลจากนางพยาบาล แลว ก็รบี ไปทหี่ อ งตามทีน่ าง พยาบาลบอกทันที เม่ือเขาไปในหองกเ็ ห็นคนปวยนอนเรียงรายเปน แถวดูลานตาไปหมด บังเอิญผมไดม องไป เห็นพี่ชายของลกู พยี่ ืนหนา เศรา อยูท่มี มุ หอ งขา งเตยี งคนไข ผมกท็ ราบไดด ีวาแกคงนอนปวยท่นี น่ั แตแ ลว ผมก็ มองเห็นมารดาของแกนง่ั อยขู างเตยี งน้ําตานอง ผมเขาไปทําความเคารพพีช่ ายและมารดาของลกู พ่ี แลว ก็ มองเหน็ แกพันผา เลยหนาอกขน้ึ มากใ็ จหาย ไดท ราบวาเขาเพิ่งออกมาหองปฐมพยาบาลหรอื หองผาตดั แกยงั สลบอยู ผมเลยถอื โอกาสถามถงึ สาเหตุ ก็ไดทราบจากพช่ี ายของแกวา รถท่แี กเรง ขึน้ หนานนั้ เปนรถทพ่ี ีช่ ายแกเปน คนขบั และพีช่ ายแกก็ประหลาดใจ แกตกใจเหมอื นกัน เพราะอยๆู แกกเ็ รง ขน้ึ หนา ทงั้ ๆ ที่ขา งหนาเปน สะพาน พี่ชายไดต ะโกนบอกวาอยา เพง่ิ แซง แกกไ็ มฟง พอขึ้นหนากจ็ ะชนสะพาน แกเลยตัดสินใจหกั ลงขางทาง ผมเอง ไดยินกส็ ลดใจอยา งทส่ี ดุ พอดแี กกฟ็ น จากสลบ ทาํ หนา นว่ิ ดว ยความเจ็บปวด เมอื่ ลมื ตามองเห็นผม ก็พยกั หนา ใหเ ขา มาใกลๆ คนปว ยพูดเสยี งแผวเบา เพราะความเจบ็ ปวดทรมาน และขอนํ้าทานเปน คาํ แรก ผมรบี หยบิ กา ใสนํ้าทต่ี ั้งไวไปจอทป่ี าก จติ ใจสงสารเปน ทส่ี ดุ เมอื่ ดดู นํ้าจากพวยกากระเบือ้ งพอสมควร แกกเ็ อยขึ้นวา “พี่ ขอบใจที่แกมาเยีย่ ม พร่ี สู ึกตัวแลววา กรรมช่ัวไดตามสนองพแ่ี ลว พคี่ งจะไมไ ดม ีโอกาสที่จะเห็นหนาแกตอไป พ่ี รูสึกตวั ดี มันเจบ็ ปวดเหลือเกินมันเจบ็ ไปทงั้ หนา อก” 42
แกพดู พลางนา้ํ ตาก็ไหลรนิ ออกมา ทําใหผ มสงสารอยา งจบั ใจน้ําตากพ็ ลอยรวงลงมาดวย ไดแตปลอบโยนแกให ทําใจใหเ ขมแข็ง เพ่ือจะไดตอตานกบั ความเจบ็ ปวด แตแลว มารดาแกกเ็ ขามาขอรองอยา ใหพ ูดมากใหนอนนง่ิ ๆ วันนั้นผมไดจากแกมาดวยจิตใจทเี่ ศรา มาก และไดม อบเงินใหกบั มารดาแกไวร อ ยบาท บอกวา ถา หากแก ตอ งการจะกินอะไรก็ชว ยซ้อื ใหดวย ผมเองเวลานั้นกใ็ ชวาจะม่งั มีอะไร แตเหน็ การเจบ็ ปว ยตอ งทรมานแลว ก็ สงสาร นกึ วาผมเองจะอดกย็ นิ ดี เพราะวา ผมก็ตวั คนเดียว คงไมอ ดตายแน กอนกลบั กไ็ มล มื ไปเยยี่ มเด็กประจํารถอีกสองคน อกี คนหนงึ่ แขนเดาะแตย งั พูดจาไดด ี ผมจงึ ไดรูเรือ่ งวา การท่ี ลูกพีแ่ ซงข้ึนหนา รถพชี่ ายน้ันเพราะแกเหน็ วา คนั หนา ใหส ญั ญาณโบกมอื ใหข ้ึนหนาท้ังๆ ที่ไมม ใี ครเห็น แตลกู พ่ี ตาฝาดไปเองจงึ เกดิ เรอื่ งขน้ึ นแ่ี หละครับคุณ ทาํ ใหผมเช่อื แนเ หลอื เกนิ วา กรรมใดทสี่ รา งไวกรรมน้ันยอ มตามสนอง เพราะตอมาลกู พี่ของผมกถ็ ึงแกก รรม เพราะทนพิษบาดแผลไมไหว น่เี ปนเร่ืองเศราเร่อื งหนง่ึ ในชวี ติ ผม ขาพเจาฟง เรอื่ งราวแลว พลอยเศรา ไปดว ย แลวขาพเจา ถามวา “เมือ่ ไหรจ ะคิดแตงงานมคี รอบครัวบางละ” แกยิม้ อยา งอายๆ และพดู วา “เด๋ยี วน้ีผมมีภรรยาแลวครบั ” ขาพเจาตอ งยม้ิ เกอๆ ไปดว ย เลยถามวา “แตง งานมานานแลว หรอื ภรรยาเปน ชาวจงั หวัดไหน หรือคนกรงุ เทพฯ” “ภรรยาผมเปน ลูกสาวเจา ของรถทผ่ี มขับนแ่ี หละครบั ” แกเลาใหขา พเจาฟงวา เม่ือมาขบั รถประจาํ ไดประมาณปเ ศษ เจาของรถเหน็ แกเปน คนซอ่ื เหลา ยาก็ไมกิน และ พวกคนโดยสารข้นึ ลงประจาํ เขานยิ มนง่ั รถทีแ่ กขบั มากกวาคนอ่นื ดว ยมารยาททด่ี ีและขบั รถไมป ระมาทเปนที่ ไวใจไดวา ไมพ าไปตกถนนหรือชนกันแน หรอื พาไปตายหมูเหมอื นคนั อ่ืน ฉะนั้น ระยะเพียงปเ ดยี วทาํ รายได มากกวา คนเกา ต้ังครึง่ ตอมาเจา ของรถคงเหน็ ความดีอนั นีจ้ งึ ไดย กบตุ รสาวใหเปนภรรยา โดยมไิ ดร งั เกียจวา แก เปน ลกู จา งขับรถ ขา พเจา ชมแกวาเลา ไดละเอียดดมี าก แกบอกวา “ผมไดบ นั ทกึ ไวค รบั ผมไดพ ยายามอาน ทวนความจําอยูเสมอ เพอื่ จะไดค อยเตอื นสตใิ หผมไมป ระมาท ในสง่ิ ทผี่ มไมค วรกระทํา” ขาพเจาฟง แกเลาอยางยดื ยาว ก็มคี วามพอใจในความประพฤติของแกท่ีลว งมาแลว จงึ คดิ และพดู วา “ผใู ด ประกอบกรรมดี ผูนัน้ ยอมจะไดรบั กรรมดสี นองเหมอื นกันกบั ความชว่ั ไมช า กเ็ รว็ ไมม ใี ครสามารถย้ือแยงเอา ความดีไปได ขอใหทําความดียิ่งๆ ข้ึนไปเถิด จะไดเ ปน มงคลกับตัวเอง” ขาพเจา เห็นแกยมิ้ อยา งภมู ใิ จและมี ความสุข เมอ่ื พูดถึงความดีทม่ี ผี ูช ม และพดู วา “ครบั ผมจะดาํ รงความดีจนชวี ติ หาไม” อันตวั ขาพเจานัน้ แมไมใชญาติพี่นอ งของแกกจ็ รงิ แตเมอื่ ทราบถึงกรรมดที แี่ กไดสรางมากอ็ ดทจี่ ะพลอยปล้ืมปติ ยนิ ดีไปดว ยความจริงใจไมได. ....................................... 43
อดตี ชาติ จากหนงั สอื กฎแหง กรรม ทําดีไดด ี ทาํ ช่ัวไดชัว่ เลม ๒ ................................................. ท่ีสมาคมแหงหนึง่ หลังจากประชมุ กันตามธรรมดาทกุ วนั พฤหสั บดี กอนเท่ยี งเสร็จเรยี บรอ ยแลว กย็ ัง มเี วลาหนั มาถกกันถึงเรอ่ื งกฎของความจรงิ เรอ่ื งกรรมในยุคปจจุบัน ก็มผี สู นใจและเชอื่ กันมาก แตหลายทา นยัง ของใจในเรือ่ ง “กรรมอดตี ชาต”ิ หรือกรรมเกา ชาตกิ อนตดิ ตามมาสนองในชาตินี้ เพราะบางทา นในชาตปิ จ จบุ ันกป็ ระพฤตติ วั ดี ไมนาจะรบั เคราะหก รรมหนกั เลย จึงมีขอสงสยั วาจะพูดอยาง กําปน ทุบดนิ เมือ่ มอี ะไรเกดิ ขึน้ หาสาเหตุไมได กม็ กั จะเหมาใหเ ปน กรรมของอดตี ชาติ จึงยอ มมีทง้ั สองฝายคอื ฝายหน่งึ เชอื่ วา “กรรมในอดตี ชาตจิ รงิ ” แตอ ีกฝา ยยงั สงสยั เชื่อไมส นิทนกั บางทานกไ็ มเ ชอื่ เลย จึงมกี ารถกกัน ข้ึนในหมผู ทู ีไ่ ดเคยอานหนงั สือในชุด “กฎแหง กรรม” เม่ือเพ่ือนทเี่ ปนฝา ยเชือ่ เรือ่ งกรรมในอดตี ชาตมิ จี รงิ ท้งั เปน เลขานกุ ารของสมาคมน้นั มาเลาใหฟง แลว ผเู ขยี น กับเพอื่ นวาเปน ธรรมดาของมนษุ ยป ถุ ุชน ยอมจะมคี วามเห็นแตกตางกนั การท่ถี กกันเพอ่ื หาความจรงิ และ เหตผุ ลในเรอื่ งนี้ ก็เปนนมิ ิตท่ดี ีเพราะเปนทางทจี่ ะนําไปพจิ ารณาเห็นแจม แจง ในอนาคต วันหนง่ึ ขางหนา กค็ ง จะคลคี่ ลายขอ สงสัยใหช ัดแจง อยา งกับขาวกับดาํ เมอ่ื น้ันคงจะปด ขอสงสัยตางๆ หมดไปเอง แตก็เหมอื นกับอภนิ ิหาร เผอญิ ตอ มาผูเขยี นกไ็ ดเขียนจดหมาย พรอมทั้งบันทึกขอ ความเกย่ี วแกก รรมใน อดตี ชาติ ซ่งึ มหี ลกั ฐานเหตุการณพอจะเชื่อไดไมมีขอสงสยั หากทา นไดอานและพจิ ารณาดูใหถ วนถ่ี กค็ งจะ คล่ีคลายความสงสัยลงไดบาง เพราะเรอ่ื งไดเกดิ ขน้ึ แลว และไดผ านไปไมนานวนั ยังมีผูร เู หน็ เปนพยานมี หลักฐานอีกมาก นับวา เหตบุ งั เอิญหรอื อภินหิ าร ผูเ ขยี นไดร ับเรือ่ งนีม้ าไดทันเวลาหลังจากไดท ราบวา มีคน สวนมากทถ่ี กกันถงึ กรรมในอดตี ชาติมจี รงิ หรอื ไม? ในบนั ทกึ ทที่ านเจาของเรอื่ งสง มาไดเลา วา ... ขา พเจา (หมายถงึ ผูบ ันทึก) มเี พ่ือนนายทหาร ผนู ยิ มการลาสัตวเปน กฬี า ทีท่ าํ ใหสนกุ สนานเพลดิ เพลนิ ตนื่ เตนผจญภัยตามอารมณช อบเปน ชีวติ จติ ใจ ขาพเจาอยากจะหามปราม ชี้ใหเ หน็ บาปบญุ คุณโทษในเรอื่ ง กรรม แตคดิ วานาํ้ หนกั คําพดู คําเตอื นและเหตุผลยังไมพ อยงั เบา เพอื่ นก็คงไมเ ชื่อแน จึงหาโอกาสใหเ พอ่ื นได พบพระอาจารยท ีม่ ีคณุ ธรรมสูง เพื่อจะไดอ บรมสง่ั สอน ใหเ กิดเหน็ ผดิ ชอบเกดิ บญุ บาป มศี ลี ธรรมมคี วาม ประพฤตปิ ฏบิ ัตอิ ยูในขอบเขตของศีลตอ ไป สมกบั เปน ผถู อื พทุ ธศาสนาเปน หลกั ปฏบิ ตั ิ หากมนุษยเราไมเขา ขางตวั ไดพ ิจารณาถึงผลตามหลักธรรมชาติแลว ขาพเจาก็คดิ วา คงจะรูวาสตั วทกุ ชนดิ ที่ เกดิ มาในโลก นับแตม นษุ ยเปน สัตวทส่ี ูงสดุ ตลอดจนสัตวเลอ้ื ยคลาน ตางมสี ญั ชาตญาณประจาํ อยูดว ยกนั ทกุ รูป นามสง่ิ นนั้ คอื “ความกลวั ” เราจะเหน็ ไดวาสตั วท ี่เราเลย้ี งอยูใ นบาน เพียงเราจะหยิบไมข นึ้ มาทําทา จะตเี ทา น้นั 44
จะเปนแมวหรอื หมาซึง่ มคี วามไวตอ ความรูส กึ กจ็ ะทําใหมันตกใจว่งิ เผนหนีตามสญั ชาตญาณแหงความกลวั ยงิ่ สตั วป า มคี วามตน่ื กลัวอยแู ลว เพราะมันเคยพบแตม นษุ ยค อยลา ทําลายมนั ผดิ กบั พระภกิ ษบุ างรปู ทา นไดแผเ มตตาธรรมใหม นั จงึ ทําใหม นั เขาหาพระ เพราะสัญชาตญาณรูวาไมมภี ัย อนั ตรายใดๆ เมือ่ อยใู กลพ ระนี่กเ็ ห็นไดว า สตั วท ุกชนิดยอ มมคี วามหวาดกลัวภยั เปนเจา เรือนอยแู ลว แตมันก็ สามารถรูว า ใครมเี มตตาธรรมแกม ัน หากเรานักลา สตั วจะพจิ ารณาดู กจ็ ะเคยเห็นแกต ารแู กใจวา ขณะที่บกุ เขา ยิงสัตวป า เสียงปน ทาํ ใหม นั แตกฝงู วิง่ หนกี ระเจงิ เพราะความหวาดกลัว ตวั ลกู พลดั กับตวั แม ตัวผผู ลัดตวั เมีย วงิ่ หนตี าลีตาลานจนสุดชีวติ ขอเพียงใหชีวิตไดรอดตายเทา นนั้ และบางตวั ถูกยิงจนตายกต็ ายไป ท่ีไมตายกว็ ่งิ หนีตอ ไป บางตวั ยงั ไมต ายเพยี งแตถูกยงิ บาดเจบ็ จะว่ิงโซซัดโซเซไปหาทีห่ ลบภยั ในพมุ ไมท ลี่ บั ตา ออกมาหากนิ ไมได แขงขาถูกลูกปนบาดเจบ็ พิการ ไดร บั ความลําบากทนทกุ ขทรมานจนกวาจะหายหรือตายไป หากเราอยากเปนนักลาสตั วป า กค็ วรจะพจิ ารณาดูตัวเองกอ น แลว ต้ังปญหาถามตัวเองวา เราทําเชนนผ้ี ดิ หรือ ถกู เราสรางบญุ หรอื กอบาป เมือ่ คิดยงั ไมต กกย็ อนไปคิดวา เอาความรสู ึกทางจิตใจของเราไปสวมวิญญาณของ สตั วท ่ีเราตามลาน้นั สมมุตวิ า สัตวน น้ั กลบั เปนคนตามลา เรา หาความสนุกสนานตามอารมณเหมือนเราหยกิ เนอื้ คนอื่นขา งเดียว เขาเจบ็ เราไมเ จบ็ ลองใหเ ขาหยกิ เนอ้ื เราดบู า ง แลว เราจะมคี วามรสู กึ อยางไร อยาลืมวา เรากถ็ อื ศาสนาพทุ ธ แตเราอยูใ นขอบเขตของศีลธรรมหรอื เปลา เราไดปฏิบัตอิ ะไรผดิ ศลี ธรรมขอใดบาง อยาปลอย อารมณสรางกรรมไมมีขอบเขต อยา งหลงใหลสรางบาปวา เปนกีฬาของมนุษย ใหค วามเปนธรรมอยารังแกเบยี ดเบยี นสัตว มันกอ็ าศัยอยูในปาท่มี ขี อบเขตกม็ คี วามสขุ แกต วั บกุ ทาํ ลายมนั จน จะสญู พันธอุ ยแู ลว ถาเราไดเอาหลักศลี ธรรมมาคิดพจิ ารณาดูใหถ ีถ่ วนแลว เรากจ็ ะเกิดความสมเพชเวทนา สงสาร คงยงิ ไมลงปลอ ยใหมีชวี ติ อยูต ามปาตามดงตามธรรมชาติ อยาไปรบกวนเบยี ดเบียน ใหมันอยดู วยความ สงบในปา ตอไป เรากส็ บายใจเมอื่ มีอายกุ ็ไมตองกลวั วากรรมจะตามสนอง เพราะไมไ ดส รางกรรมไววัยหนุม ไดบ ันทึกไวว า คืนนนั้ เปน ตน เดือนวนั ที่ ๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๒ ขาพเจาพรอมดว ยนายทหารอดีตเปนนกั นยิ ม ไพรชอบลา สัตว ถือวา เปน กฬี าของลกู ผูชาย อีกทานหนง่ึ เปนนายทหารแมนปน ไดรับเหรียญทองและเหรียญ เงินเทาทร่ี ไู มต ํ่ากวา ๖ อัน เราตา งก็ถกกนั ถึงเร่อื งการลาสตั ว หรอื คนฆาสัตววาเปนคนสรา งบาปสรางกรรม หรอื ไม ตกลงคนื นั้นเราจงึ พากันขนึ้ รถพรอมทั้งคนขับออกจากทพี่ กั คืนน้นั เปนคนื แรม ๑ ค่าํ ดวงจันทรยงั ไม รสู กึ เวาแหวง กําลงั ทอแสงสวางเตม็ ดวง เพราะเปน เดือน ๕ ขา งไทย แมอ ากาศจะอบอาวบา งในเวลากลางวนั แตเวลากลางคนื กเ็ ย็นพอสบาย เมอ่ื เดอื นหงายแจม กระจางสวางทว่ั ทองฟา พนื้ แผนดินมภี เู ขาและดงไมเปน ทวิ ทัศนใตแ สงเดือนเตม็ ดวง ยอม เปน อาหารทางตาและทางจติ ใจสาํ หรบั ผมู ีความรสู ึกเปนปกติ สําหรบั นักลาสตั วก ย็ ง่ิ นึกไกลออกไปถงึ กลางดง กลางปา นึกถึงพวกสัตวห รืออยางนอยกน็ กึ ถงึ พวกกระตา ยปา ออกมาเลน แสงจันทร จะไดซ อมมอื อยา ง เพลิดเพลนิ สนกุ สนานตามอารมณ แลวแตค วามรสู กึ นึกคดิ แตละบคุ คล สวนพวกท่เี ปนโสด เวลาเชน น้ีกม็ กั จะ ฝนถงึ ความรกั อนั แสนหวานกับคนรกั ภายใตแสงเดอื น อันมแี ตความสดช่นื เวลาและสิง่ แวดลอ มทงั้ ภเู ขาลาํ เนา ไมภายใตแสงสวา ง ยอ มจะฝนถึงความสุขดวยกัน ไมวาหญงิ ชายทุกรุน ทุกวยั ผูสงู อายุกม็ กั จะคิดถึงความหลงั ท่ี สดชน่ื ครงั้ หนึง่ ในชีวติ ใตแสงเดอื น 45
การทขี่ า พเจาพรอ มทั้งคนขับและเพอ่ื นๆ มุงหนา ออกจากทพ่ี ักเมืองชลบุรี มิไดมุงหมายเขาไปในกลางดงกลาง ปา เพือ่ ลากระตา ยทอ่ี อกมาเลน แสงเดือน เพราะขา พเจาเปนผไู มช อบสรา งบาป เบียดเบยี นสตั ว หรอื มุงหนา จะไปเทีย่ วบา นสาวคนรกั เพราะแสงเดอื นทําใหเ กิดอารมณสดช่นื เราขบั รถออกจากคายทพ่ี กั มุง หนา ไปทาง สงิ หบรุ ีทนั ที มงุ หวงั จะพาเพอื่ นทงั้ สองตรงไปนมสั การทานพระครภู าวนาวสิ ทุ ธ์ิ (หลวงพอ จรญั ฐิตธัมโม) เจา อาวาสสาํ นกั วิปส สนา วัดอัมพวนั อําเภอพรหมบรุ ี จงั หวัดสงิ หบ รุ ี คนื น้นั นบั วา พวกเราโชคดี เพราะไดพ บทานพระครอู ยตู ามลําพงั ปกตธิ รรมดาแลว นอ ยนกั จะไดมโี อกาสเชนนี้ เพราะทา นมีแขกมาหาเสมอเปนประจาํ หาเวลาวา งยาก เมื่อเราพากนั เขาไปกราบนมัสการแลว ก็ไดมโี อกาส สนทนาทีช่ ั้นลา งกุฏขิ องหอประชุม พระประสทิ ธ์ิไดบริการนา้ํ รอนนาํ้ ชาตามเคยทุกครั้งทขี่ า พเจามาถงึ พวกเราไดส นทนากับทา นตามควรแลว กเ็ ร่มิ ถามเร่อื ง “ผลของกรรม” ทานพระครูกไ็ ดกรุณาอธบิ ายและ ยกตัวอยา งมีเหตผุ ลและตัวอยา งที่มมี าแลว ทาํ ใหบางคนนกึ ถึงเม่อื ครัง้ วยั รุนคะนองมอื ดภู ูมิใจเม่ือไดล องฝมอื ทางยิงปน ออ นทางศลี ธรรม แกใ นการสรางบาปสรา งกรรม ในเวลานั้นเราไมเคยคดิ ถึงเรือ่ งบาปบญุ คณุ โทษ ดูเหมอื นจะไมเ คยคิดถงึ เรอ่ื งศลี ธรรม เม่อื เพ่อื นชักชวนไปไหน ก็ไปตามอารมณ เหน็ วาสนกุ ดี ความเวทนาสงสารไมเ คยคิดอยูในความรูส ึก แมเจาสัตวเคราะหร ายเมื่อถกู ลูกปน ยงั ไมต ายลงทันที มันยงั ตะเกียกตะกายว่งิ หนีหัวซุกหวั ซุน วิ่งหนจี นสุดกําลังเพอื่ เอาชีวติ รอด เนื้อตัวส่ัน เทาดวยความกลัว เรากลบั เหน็ เปน ของสนุกสนานจติ ใจชนื่ บาน มาถงึ ปจจบุ ันนี้ เมอื่ ไดฟงหลกั ธรรมพูดถงึ กรรมของทา นพระครูแลว กท็ าํ ใหค ิดถงึ เวลานัน้ กเ็ ศราสลดใจ เราไม นกึ วา จะเปนคนเห้ยี มโหดดรุ า ยเบยี ดเบยี นสัตวถึงเพียงนี้ เพราะเราลมื ตัว เมอื่ เพอ่ื นนักแมนปนไดถามทา นพระ ครวู า “การฆา สตั วเ ปนกีฬาทมี่ นุษยนิยมไพรชอบลา นั้น จะมีบาปหรอื ไม เพราะบางลทั ธเิ ขาบอกวา การฆาสตั ว ใหต ายเพื่อนาํ มาปรงุ อาหารน้ัน เขาถอื วาไดอนุเคราะหช ว ยใหสตั วไ ปเกดิ เปนคน” ทา นพระครทู านก็ตอบวา “ทางพทุ ธศาสนานนั้ ผิดศลี ขอ แรก เพราะพวกสตั วอ ยูในปาหากินตามสภาพของเขา เราก็ควรอยสู วนเรา แตน่เี รากลบั แบกปนเขา ปา ไปเที่ยวรุกรานรงั ควานเขา เบียดเบยี นฆา สัตวใหต าย แลว เราก็ คดิ ปลอบตวั เอง เรารไู ดอยางไรวา สตั วท ีเ่ ราฆาจะตอ งเกิดมาเปน คน เขาใจไปคนเดยี วเพราะสตั วมันพดู ไมไ ด มนษุ ยพดู ไดจึงพดู ขางเดียวตามใจชอบ เชน เมอ่ื หลายป บริเวณรอบๆ วัดเกดิ นํา้ ทว มในปาละเมาะ พวก กระตา ยปาตา งกแ็ ตกต่นื หนนี ้ําหาท่พี ง่ึ เพอ่ื ใหชวี ิตรอดตาย ท่สี ดุ พวกกระตา ยเหลานน้ั กห็ นีน้าํ มาพง่ึ อาศยั ในวดั เพราะเปน ท่ดี อนน้าํ ทวมไมถงึ แมจะรูวา อยใู กลม นุษยใ จโหดยอมเปนภัยอันตราย แตพ วกกระตายกไ็ มม ที างเลอื กจะหนีไปหลบซอ นในท่ี ปลอดภยั กวา น้ี ก็ตอ งตัดสินใจเขาหาวดั เปน ท่ีพงึ่ แมจะรูวา เม่ือพบมนุษยใ จช่วั เขา จะตอ งตาย แตกต็ องเสยี่ ง เพราะดกี วา จมน้ําตาย ถามนุษยเราไดใชค วามคิดกนั สกั หนอ ย กจ็ ะเหน็ ใจสตั ว มีความสงสารเวทนาและแผ เมตตาธรรมใหส ัตวเหลาน้ัน เพราะทอ่ี ยูอาศยั กไ็ มม ีตอ งตะเกียกตะกายเพือ่ เอาชีวติ รอดมาพ่งึ วดั กระตา ยบาง ตวั ก็หลบหนเี ขา ไปซอ นตัวอยใู นโบสถ อาตมาพจิ ารณาดูแลว กส็ งสาร คดิ วา สัตวท ก่ี ลวั ตายเหมือนกับมนษุ ยห นี รอนมาพง่ึ เยน็ จงึ ไดบ อกประกาศใหญ าติโยมแถวใกลๆ วัดนั้นวา 46
ขออยา ไดทาํ อันตรายกระตา ยเลย เพราะเทาทเี่ ขาเสย่ี งภยั เขา มาอยูใกลค นน้ี กก็ ลวั มากอยูแลว ตามปกติ กระตา ยกต็ ื่นกลัวมนุษยอยูแ ลว อยาไดไปทาํ ลายเขาเลย เรามาชวยกนั ปองกันใหเ ขารอดพนภยั อันตรายจากนํา้ ทว ม กเ็ ปนกุศลทเี่ ราชวยชวี ิตสัตวใหพ น ทกุ ข เพราะเขาไมม ที างหนีไปไหนอีกแลว ตอ มาชาวบา นอยขู า งวดั คนหน่งึ ไมส นใจไยดีกับคาํ ขอรอ ง ไดถ อื โอกาสแอบไปลา เอาไปกินเปน อาหาร อาตมารู ก็เศราใจ เพราะคดิ วา ใครทท่ี ํากระตา ยพวกทห่ี นรี อนมาพ่งึ เย็นนั้น ตอ งรับกรรมหนักกวาธรรมดามาก ผดิ กับ พวกท่ีไปเทย่ี วบกุ ยงิ ในปา เพราะพวกกระตายยังมที างหลบหนีได แตบดั น้ไี มม ีทางหลบหนีไปไหนไดเ พราะจน ตรอก และในเวลาตอ มาคนทก่ี ินกระตายที่อาศัยวัดหนภี ัยนาํ้ ทวม อยูไดไมน านก็มีอาการปวยผิดปกติ แลวก็ ตายลงอยางทรมาน เพราะกรรมสนอง น่กี เ็ หน็ จะเปนเพราะสรางกรรมหนกั ไมเ ชื่อฟงอาตมา ส่ิงทหี่ นีไมพ นก็ คอื ตองไดใชหนก้ี รรม” เพอ่ื นผเู ปน นกั ลาไดฟ ง กร็ สู กึ ไมส บายใจเพราะไดย ิงสตั วม ามาก ไมเคยสนใจคดิ ถงึ เรื่องบญุ บาปมากอน หาความ สนกุ สนานตามอารมณข องคนหนมุ จงึ ถามทานพระครวู า “ทา นอาจารยครบั คอื วาผมเคยยิงสตั วป ามากอ น แตไมเ คยคดิ ถงึ กรรมเวรทจ่ี ะติดตามสนอง บดั นีร้ สู ึกวาการทท่ี ําไปเพราะความคะนองของตน เม่อื อยใู นวัยขาด ศีลธรรม เม่ือมารสู กึ ผิดชอบนี้แลว มที างใดบางทจ่ี ะลบลางบาปท่ีเราไดท ํามาแลวเม่ือครงั้ อดีต” ทานพระครไู ดฟ ง กบ็ อกวา “บุญกบั บาปลบลา งกันไมได บญุ ก็อยูส ว นบญุ เปรียบเหมอื นนาํ้ กบั นาํ้ มนั เทาที่เรา รสู กึ ตวั วา ทาํ บาปสรา งกรรมชัว่ เมอ่ื คดิ ไดรบู ญุ บาปกเ็ ปน นิมติ ทีด่ ี ตอไปก็จะกลบั ใจสรางแตก รรมดี เปน ผทู คี่ วร ยกยอ งนบั ถือ ดกี วา บคุ คลบางคนทเี่ ห็นผดิ เปนชอบ เมอื่ รสู ึกตวั วาทาํ ผดิ แตก็ไมล ะเวน การทําบาปทํากรรม มาแลวก็ทํามันตอ ไป แทนทีจ่ ะสํานึกตวั ไดจะกลบั ตวั กลับใจสรางกศุ ลสรา งกรรมดที ดแทนทห่ี ลงผิดมากอ น ถา กลบั ชว่ั เปน ดไี ดพระทา นยกยอ งสรรเสรญิ หากเราสรา งกรรมดสี รางบุญกุศลใหม าก แมบญุ กุศลจะไมส ามารถ ลบลางกรรมไดกด็ ี หากกรรมช่วั กรรมบาปมนี อ ยกย็ งั ติดตามไมทัน เพราะกุศลบารมมี ากกวา มาก เมอื่ เราสรางกุศลเปน บารมมี ากข้นึ เราก็แผส ว นกุศลใหเจากรรมนายเวร สรา งบญุ กุศลคร้งั ใดกอ็ ทุ ิศทุกครัง้ ไป หากกรรมชั่วเรามีนอยไมม ากกจ็ ะจางไป เพราะสว นกุศลทเี่ ราอทุ ิศเพอื่ ชดใชห นีก้ รรมไปในตัวแลว แตเมื่อเรา สรางกรรมดีมากขน้ึ กรรมชวั่ ถงึ ไมจางกค็ อยหา งออกไปยงั ตามไมท ัน หากหยุดสรา งกศุ ล และหนั มาสรา งกรรม ช่ัวสรา งบาปตอ ไป กรรมช่ัวกจ็ ะเขาใกลช ดิ ตดิ ตามมาทนั สนองเรว็ ข้นึ หากยงิ่ เปนกรรมหนกั แลวก็ยากทจี่ ะ หลบหนพี น ไปได แมจ ะไดพยายามสรา งกรรมดีเพียงใด แตกรรมบาปนนั้ หนักเกนิ กวากรรมดที ก่ี ําลงั ปฏบิ ตั ใิ น ชาตนิ ี้ ก็ตองไดรับกรรมหนกั ชาตทิ ีต่ ามมาสนองไปกอ นกวา จะหมดเวร สวนกรรมดกี ค็ งจะสนองภายหลงั หรือ ชาติหนา เมื่อใชหนีก้ ศุ ลกรรมหมดแลว” เชน เร่ืองทเ่ี กิดขน้ึ มาแลวเม่ือป ๒๕๐๔ ซง่ึ เปนเรอ่ื งท่ผี ไู ดร บั เคราะหก รรมในเวลานน้ั เปน ผเู ลอื่ มใสศรทั ธาใน พระพุทธศาสนา มีจิตใจเปนกศุ ลไดร ว มงานทําบญุ ชวยเหลอื กิจการของวัดกบั อาตมามาหลายป และไดส นใจ ศึกษาทางวปิ สสนากรรมฐานกับอาตมา บคุ คลผูน มี้ นี ามวา ชลอ เกดิ สุวรรณ เพราะในอดีตเคยรบั ราชการเปน ทหารเสนารกั ษ เปนคนใจดีมคี วามเมตตาเผอ่ื แผช ว ยชาวบาน เมอ่ื เจบ็ ไขไ ดป วยกม็ ไิ ดรงั เกียจเปน ทร่ี กั ใคร ชาวบานพากนั เรียกวา “หมอชลอ” ทานผนู เี้ ดิมอยบู านศาลาลอย จงั หวัดพระนครศรอี ยุธยา ตอ มาไดแ ตงงาน อยกู นิ กับนางสาวทองใบ ซึ่งมหี ลักฐานบา นเรอื นอยใู นหมบู า นขางวัด หมอชลอไดม าวัดศกึ ษานั่งสมาธบิ ริกรรม เปน ประจํา จนสามารถทาํ จติ ใหส งบเปนสมาธเิ ขา ข้นั ใชได 47
วันหน่งึ หมอชลอไดเ ลา ใหอ าตมาฟง วา เมื่อขณะทหี่ มอชลอนั่งทาํ สมาธิ ก็เกดิ นมิ ิตปรากฏเปน ภาพในอดีตชาติ ใหเห็นอยา งชดั เจน เหมอื นชวี ิตเพง่ิ ผานไปไมน านนัก ภาพนั้นแสดงใหเ ห็นชวี ิตชาตกิ อ น เมอื่ ครงั้ หมอชลอมอี ายุ ๑๖–๑๗ ป และมีพชี่ ายอยูผูหนง่ึ สว นบิดามารดาเปน ชาวรามญั มีภมู ลิ าํ เนาอยใู นจังหวัดราชบรุ ี อาชพี ขายโอง โดยนาํ โองบรรทุกเรอื ขึน้ ลองไปขายตามลํานํา้ คร้ังนนั้ มเี พื่อนของพ่ชี ายไดม าชักชวนใหห มอชะลอเขา พวกไปปลน ในหมบู าน “มองราย” ใกลน า้ํ ตกเอราวัณ เขตจังหวัดกาญจนบุรี ชีวิตของคนรุน เมอื่ ถูกชักจงู ไปทางชวั่ กเ็ หน็ เปน ของสนกุ ต่นื เตน ขาดสติยบั ยงั้ จงึ ตกลง รวมไปปลน กบั เขา ถึงเวลานัดกไ็ ปกบั พ่ชี ายพรอมดว ยอาวธุ ปน เมื่อถงึ บา นหลงั หนึง่ ปลายหมบู าน อยูโดดเด่ยี ว กจ็ โู จมเขา ไปไมท ันใหเ จา ของบา นรูตวั เม่ือชายเจา ของบา นตกใจ เหน็ การบกุ เขามาในบานก็นกึ รูวาเปน พวก ปลน ไมทันจะตอ สู พชี่ ายหมอชลอกเ็ อาปนยงิ ชายเจา ทรพั ยล มฟบุ ลง เพ่ือนของพช่ี ายทาํ หนา ที่ออกคําสงั่ ใหห มอชลอฆาหญงิ เมียเจา ของบา น ซ่ึงกําลังนอนอยบู นกระดานไฟเพ่ิงจะ ออกลกู ใหมๆ เพราะหญงิ คนนัน้ ตกใจ รอ งเรยี กใหคนมาชว ยจนเสยี งหลง หมอชลอก็ไดฆาผหู ญงิ คนนัน้ ตาย และโยนเดก็ ทค่ี ลอดใหมๆ ลงไปในกองไฟทงั้ เบาะ เผาทงั้ เปน ซงึ่ หมอชลอทําไดอ ยา งใจแขง็ ดรุ าย ขาดความ เมตตา กลา ตอ การทาํ บาป ไมค ดิ สงสารสังเวช จิตใจเหีย้ มโหดไมสะทกสะทานตืน่ เตน (การฆาท้ังแมและลกู ) กลับเห็นเปนของธรรมดา ไดทาํ ตามคาํ สัง่ ของหวั หนาซ่งึ เปน เพือ่ นของพ่ีชาย ดวยความเต็มใจองอาจ และทง้ั อยากแสดงถึงความกลาใหเ ห็นวาเปน คนเกงตามนสิ ัยคนหนมุ ทีไ่ มร ูบ ุญบาป สวนเพอ่ื นของพชี่ าย กเ็ กบ็ ทรพั ยส ินเงนิ ทองเทาทีค่ นไดเ สรจ็ แลวกจ็ ดุ ไฟเผาบานใหไหมหมดทงั้ หลงั แลวตา งกพ็ ากันรบี หลบหนีเพราะ เกรงพวกชาวบานจะพากันมาชว ย เมอื่ กลับมาถงึ บา น ก็ชว ยกันปดเรอ่ื งไมใ หพ อ แมร ู ครัน้ ตอมา หมอชลอกบั พอ แมก ล็ อ งเรือ นาํ โองบรรทกุ ไปขายตามท่เี คยปฏบิ ตั มิ าแลว หมอชลอกาํ ลงั ถอ เรอื ขาย โอง แลวก็หนามดื ตกน้ําลงไปถึงแกค วามตาย น่ีเปนกรรมในอดีตชาติ ซึง่ ไดเ กิดนิมติ ข้นึ มาใหเหน็ ในขณะนั่ง กรรมฐาน หมอชลอไดเลา ใหอาตมาฟงอยา งถ่ถี วน อาตมาพิเคราะหดูแลวกร็ วู าอดตี กรรมนน้ั มาก และคงตามสนองในอนาคต แมในชาติปจ จบุ ันนจ้ี ะปฏบิ ัตธิ รรม เพียงไรกห็ นกี รรมในอดตี ชาตไิ มพน อาตมาก็ใหล มื เรอ่ื งที่นมิ ิตเสยี อยา นาํ มาคิดเปนอารมณ ลมื ภาพที่ไดเ หน็ น้ันเสียแลว ทําจติ ใจใหป กติ เสร็จแลวนัง่ ทําสมาธิปฏิบัติกรรมฐานใหญ อยา นึกถงึ ภาพในอดีตอกี ตอไป แมห มอชลอจะไดพ ยายามนงั่ ใหม แตภาพนมิ ติ ก็เกิดซํ้าๆ กนั หลายครงั้ เมือ่ หมอชลอเลาและถามอาตมากไ็ ดแ ต ปลอบโยนใหพ ยายามลมื เสีย อยา ไดนึกถงึ อีก แลวพยายามทาํ บุญกรวดนา้ํ ใหพวกเจากรรมนายเวร ขอ สาํ คัญ ใหพ ยายามสรางบญุ แผอ ทุ ิศสวนกศุ ลใหม ากข้ึน เรอื่ งน้อี าตมาไดบ ันทกึ ไวเม่อื วันที่ ๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๘ เพือ่ ตรวจสอบเหตกุ ารณข างหนา วา จะมอี ะไร เกิดข้ึนกับหมอชลอ แตคงจะยงั ไมท นั ทําอะไร เพราะบังเอญิ นายเจริญ เกดิ สวุ รรณ ซ่ึงเปน พี่ชายของหมอมี ภูมลิ ําเนาอยทู ีจ่ งั หวดั อยธุ ยาไดเ ดินทางมาหา และไดชักชวนใหห มอชลอรวมทุนไปคาไมไ ผทเี่ มืองกาญจนบรุ ี เวลานน้ั ไมไ ผก าํ ลงั เปน สินคา ท่ีขายสง ออกตา งประเทศมาก ผคู าไมไผมกี ําไรดมี ผี รู ํา่ รวยไปตามกัน เพราะลงทุน 48
นอ ยไดก าํ ไรมาก หมอชลอมองเหน็ ทางทจ่ี ะรวยเหมอื นผอู ืน่ อยากเปน เศรษฐอี ยา งมนษุ ยป ุถุชนธรรมดาท่วั ไป มองเห็นแตทางไดเ งินอยขู า งหนาอยางต่นื เตนสนใจมาก หมอชลอไดม าหาอาตมาเพ่ือปรกึ ษาขอความเห็นในเร่ืองจะไปคา ไมไ ผ เพอ่ื สะดวกไมตองหวงหนาหว งหลงั ท่ี ตอ งข้ึนๆ ลงๆ เปน ภาระทําใหเ สยี เวลาทํามาหากิน อาตมาถามถงึ ตาํ บลทีจ่ ะไปตงั้ ครอบครวั หมอชลอบอกวา พ่ีชายจะใหไปอยูตําบลมอ งราย เมอื งกาญจนบรุ ี เมือ่ อาตมาไดยนิ ก็เศรา ไมส บายใจไดพจิ ารณาเห็นวา หากจะ ยับยง้ั ขัดขวางหา มหมอชะลอคงจะไมส ําเร็จ เพราะจิตใจของหมอชลอต่ืนเตน มองเห็นความเปน เศรษฐอี ยู ขางหนา หายใจเปน ไมไ ผอยแู ลว เหมอื นนํา้ กาํ ลังไหลเชยี่ วจัด ไมมอี ะไรจะขดั ขวางยบั ยงั้ ไวได แมจะเกรงใจ อาตมาอยูบ า ง แตก ็ยากทีจ่ ะสาํ เร็จได เห็นจะเปน อกศุ ลกรรมจึงเกดิ โลภ อาตมาจะเตือนถงึ เรอ่ื งอดีตชาตทิ ่เี หน็ ทางนมิ ติ ก็ไมได เพราะอาตมาสอนใหล ืมเร่อื งอดตี ชาติทเี่ คยมองเหน็ ใน นมิ ิต อยาไดนกึ ถึงตอ ไป ขอใหเ พยี งสรา งบญุ กุศลใหม ากๆ เทา นน้ั เม่อื พิจารณาดูแลว จึงเพยี งแตแ นะนาํ วา การไปครง้ั แรกยงั ไมควรนาํ ครอบครัวไป เพราะเรายงั ไมรูไมเ หน็ ความเปน อยทู างโนน จะเปนอยางไร ควรจะไป คนเดยี วกอน เม่ือไดไปเหน็ และไดป ระโยชนเ พียงพอแลว กห็ าทที่ างไวก อน เพือ่ อพยพไปกจ็ ะไมเ กดิ ยุงยาก หาก ไปเห็นการคาไมไ ผไมเ กดิ ผลดีตามท่เี ขา ใจ กจ็ ะกลบั มาอยอู าํ เภอพรหมอยา งเดิม กจ็ ะไดไมตองลําบาก หมอ ชลอกต็ กลงตามท่ีอาตมาใหค วามเหน็ จากน้นั หมอชลอกไ็ ดเ ดนิ ทางพรอมกบั พีช่ ายไปทําการคา ไมไผ ทีเ่ มอื ง กาญจนบรุ ี อาตมาก็อดทจี่ ะเปนหว งหมอชลอไมไ ด คอยฟงขา วอยูเสมอวาจะมีอะไรเกดิ ขึน้ แตก ็ยังไมม ขี าว อะไรคืบหนา หลงั จากหมอชลอออกจากบานที่อาํ เภอพรหมบรุ ี เวลาผา นไปไดห นงึ่ ป หมอชลอกก็ ลบั มาเยี่ยมบา นครอบครัว และไดมาเยี่ยมทีว่ ัด อาตมาไดถามถึงกิจการคา ไมไผ หมอชลอไดเลา ถึงเรอ่ื งการคาไมไ ผไ ดผลประโยชนกําไรดี มาก เพยี งปเ ดยี วกเ็ ห็นหนาเหน็ หลงั ไดจ ับจองทดี่ นิ อยูในปาลึก ไดปลกู กระตอ บอยกู บั พ่ีชายในพน้ื ทจ่ี ับจอง บานมองรา ย ตําบลทากระดาน แถวถิ่นนาํ้ ตกเอราวัณ ก่ิงอาํ เภอศรสี วสั ด์ิ เขตกาญจนบรุ ี มาคราวน้ีตง้ั ใจจะรบั ครอบครวั ไปอยรู วมกันจะไดไมตอ งเปนหวง เพราะตอ งนําไมไ ผล องแพไปตามลาํ นาํ้ แคว ไปขายสงทเี่ มืองกาญจนบรุ ี ทง้ั ปลกู บานไวสาํ หรบั ครอบครวั แลว กวางขวางสบาย อาตมารบั ฟงดว ยความสงบ และพูดใหก าํ ลังใจวา หากไปหากินไดรับความเจรญิ กา วหนา อาตมาก็ยนิ ดีดว ย แตใจนนั้ รูส ึกสงั หรณชอบกล ก็ ไดแตเ ตอื นใหร ะวังเคราะหก รรม อยา ท้งิ ทางพระ หนกั จะเปนเบา และไดช ี้เหตผุ ลตามกฎแหงกรรมใหฟ ง แต รูสึกหมอชลอเปล่ยี นแปลงไปมาก ไดพ ูดวาเม่อื ถงึ คราวแลว อยไู หนก็ตองตาย ทกุ คนหนไี มพ นความตาย แตก ็ดี ใจท่สี รางกุศลไวม ากแลว อาตมารวู าไมสามารถยับย้ังกลบั มาสูปกตเิ ดิมได เหน็ จะเปน เพราะกรรมเวรนําไป เมอื่ ไดส นทนาพอสมควรแลว หมอชลอไดอ าํ ลาจากไป และไดอ พยพครอบครวั พรอ มดว ยหลาน ๒ คน คอื นาง อไุ ร และนางเชวง เช้อื ศรีแกว ซ่งึ ขอตดิ ตามไปประกอบอาชพี ที่เมอื งกาญจนบรุ ดี ว ย ทงั้ หมอชลอกําลังต่นื เตน มองเหน็ ความมัง่ มีลวงหนา ในอนาคต อาตมาก็ไดแ ตเ ตือนวา อยาทงิ้ ทางพระเทา นัน้ เวลาไดผ านไปประมาณ ๔ ป กย็ งั ไมม ีเหตกุ ารณอะไรเกดิ ขนึ้ อาตมาสนใจในครอบครวั นม้ี าก เพราะเหตกุ ารณ ในอดตี ชาตเิ ม่ือเวลาทาํ สมาธนิ งั่ วปิ สสนานัน้ เปนกรรมทห่ี นกั มากยงั มองไมเหน็ ทางทจี่ ะแบง เบาลงไปได นอกจากปฏบิ ัตทิ างธรรมแลว อทุ ศิ สวนกศุ ลไปใหเจา กรรมนายเวร เพ่อื ขออโหสกิ รรมคงเบาลงไดบ า ง แตทราบ 49
วาที่ไปอยเู มืองกาญจนน ้นั หมอชลอไมม เี วลานั่งกรรมฐานทาํ บญุ สรา งกศุ ล มัวแตคดิ ถงึ การงานหาเงนิ อาตมาก็ เศราใจเพียงแตคอยฟง ขา ว จากนน้ั ตอมาอาตมากไ็ ดร ับขาวรา ยแรงเกดิ ข้ึนแกครอบครวั น้ี เปน เรอื่ งทเ่ี ศรา สลดใจมาก ขาวน้ีจากญาติ ภรรยาของหมอชลอซึง่ ไปมาหาสูมาเลา ใหอ าตมาฟง และกรรมหนักในอดีตชาตขิ องหมอชลอตามทนั มาสนอง แลว เรอื่ งมวี า วันน้ันหมอชลอไดเ ดนิ ทางมีธรุ ะเขาไปในเมอื งกาญจนบรุ ีพรอ มดว ยบุตรและภรรยา ทางบา นเหลอื แต พี่ชายคนเดียวเมอ่ื กลับมาถงึ บา นก็ไดทราบขาววา ทางบา นถกู ปลน สว นพช่ี ายกถ็ กู พวกปลนยงิ สนิ้ ใจตายคา บันไดบาน แลวพวกปลนก็กวาดทรพั ยส นิ เงินทองไปหมด เม่อื หมอชลอพรอ มดวยบตุ รภรรยาทราบขาวกลบั มาถึงบาน เห็นเหตุการณรายแรงกต็ กใจสิ้นสติแทบจะเปน ลม หมอชลอรบี เดินทางไปแจงกบั เจาหนา ทใี่ หทราบ และใหมาชนั สูตรศพพ่ีชายตามกบลิ เมอื ง แตเจาหนา ท่มี าลา ชา ปลอยใหศพขึ้นอดื แลว ตอ มามีชายลึกลับมาบอกหมอชลอแกมขู ใหร ีบอพยพครอบครัวออกจากตําบลน้ี ไปอยเู สยี ใหไ กลโดยเร็วทสี่ ดุ มิฉะนั้นกจ็ ะตอ งตายอยางพ่ีชาย หมอชลอไมช อบใหค นมาขู มคี วามหยิง่ ในศกั ด์ิศรีของลกู ผชู าย ธรรมดาคนเรา สวนมากไมช อบใหใครมาขยู ่ิงเอาอํานาจมดื ความชัว่ เขา มาขมขูแลว แมจ ะรูว า สไู มไ ด ความโกรธ ความแคน ความเจ็บใจ ความพยาบาท ทําใหขาดสตเิ กดิ ความประมาท ไมไ ดค ิดหนาคิดหลัง ยงิ่ พี่ชายถกู ขมเหงฆาฟนกัน ซงึ่ ๆ หนา แลว ก็คดิ วา ตองมายิงกนั พกั หนง่ึ จนกวาจะรูวาใครจะเปน ศพไป ฉะน้ัน ความโกรธแคน เจบ็ ใจเปน พลงั ทําใหหมอชลอไมยอมหนไี มกลวั คาํ ขู ท้งั ไมยอมไปจากถิ่นท่ีไดท ํา ประโยชนเ ปน เงินทองขึน้ มาแลว ทัง้ คอยระวงั ตัวไมป ระมาท ซอมยงิ ปน ใหแมน ยาํ อยเู สมอ ท้ังปนสั้นและปน ยาวและตลอดเวลาอยใู นบา นปน ไมย อมหา งตวั ข้ึนลํากลอ งอยเู สมอเมอ่ื ฉุกเฉนิ ฉวยใชยงิ ไดทนั ที เตรียมพรอม เพื่อตอ สูเตม็ ท่ีอยา งลูกผูชาย เมื่อเขาท่คี บั ขันก็ไดสตินกึ ถึงคําเตอื นของทานพระครขู ึ้นมาได จึงส่งั หลานไวว า หากตนไดประสบชะตากรรม สิ้นบญุ ไปแลว ก็ขอใหชวยกันดูแลบา นชอ งตอ ไปดวย หลงั จากพช่ี ายถกู ยงิ ตาย เม่ือผรู ายเขาปลนผา นไปเพยี ง ๑๕ วัน วันน้ันเปนเวลากลางวนั เสยี งเรอื หางยาวมา จอดอยูท ที่ า น้ํา แลว ตะโกนเรียกช่อื หมอชลอทที่ านาํ้ ทางฝายนางทองใบภรรยาหมอชลอไดลงจากเรอื นไปท่ีทา น้ํา ทเี่ รอื หางยาวจอดอยู เห็นคนในเรอื ประมาณ ๑๕ คน แตง เคร่อื งแบบสกี ากมี ปี นพรอมคลายตาํ รวจ รอง ตะโกนถามนางทองใบวา หมอชลออยูไ หม มเี รอ่ื งจะขอพบดว นใหล งมาทีท่ า นา้ํ นางทองใบรบี ขนึ้ บนเรือนบอก หมอวา เจา หนาท่ขี อพบดว น หมอชลอนึกวาเปนเจาหนา ทีม่ าสอบสวนเรอื่ งทีพ่ ่ชี าย ถูกพวกปลน ฆา ตายเกิด ความประมาท เดินลงกระไดไปทท่ี าน้าํ สว นภรรยากย็ นื มองอยบู นตลง่ิ สงู ชัน เพยี งเห็นเขายนื พูดกนั แตก ไ็ มไดย ินวา เขาพดู กนั เร่อื งอะไรเพราะอยไู กล ครหู น่ึงกเ็ ห็นหมอชลอหนั หลังกา วเดินกลบั ขนึ้ บาน ทันใดนนั้ คนหน่ึงทอี่ ยูในเรอื ใกลห มอชลอ ก็ยกปน ข้นึ จอยิง ทายทอย หมอชลอไมท ันรูตัวจงึ ไมไดร ะวัง พอส้นิ เสยี งปน กล็ มกล้ิงตกนาํ้ ขาดใจตายทนั ที ภรรยาเห็นเหตุการณ เกดิ ข้นึ ก็ตกใจสิ้นสตเิ ปน ลม สวนพวกคนรายทป่ี ลอมเปน ตํารวจนนั้ หลังจากยงิ หมอชลอตกน้ําแลว เม่ือแนใ จ วา ตายแลว ก็เรงเคร่ืองเรอื หางยาวหลบหนีไป เหตเุ กดิ ขน้ึ เมอื่ วันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๐๔ 50
Search
