aเปิดประตุสุ่ไทยคิด

เปดิ ประตสู ไู่ ทยคดิ ทป่ี รกึ ษา คณุ หญงิ ชดชอ้ ย โสภณพนชิ ผลบญุ นนั ทมานพ ทศั นยั วงศพ์ เิ ศษกลุ กองบรรณาธกิ าร วฒั นชยั วนิ จิ จะกลู อศั รนิ ทร์ นนทหิ ทยั รนิ ศริ ิ ทองคำ สภุ าณี เลศิ จริ ะประเสรฐิ ธรี ดา เนยี มอยู่ สายสมั พนั ธ์ ครี รี ตั น์ ปนดั ดา แวว่ ศรี นนั ธนา เจรญิ ภกั ดี ออกแบบจดั หนา้ นวพร สนิ สมบรู ณท์ อง พมิ พค์ รง้ั แรก กนั ยายน 2550 จำนวนพมิ พ์ 5,000 เลม่ เจา้ ของ สำนกั งานอทุ ยานการเรยี นรู้ สงั กดั สำนกั งานบรหิ ารและพฒั นาองคค์ วามรู้ (องคก์ ารมหาชน) 999/9 อาคารสำนกั งานเซน็ ทรลั เวลิ ด์ ชน้ั 17 ถนนพระราม1 เขตปทมุ วนั กทม. 10330 โทร. 0-2264-5963-65 โทรสาร 0-2264-5966 www.tkpark.or.th

โครงการหอ้ งสมดุ ไทยคดิ (Thai Kid Park) นสิ ยั รกั การอา่ นจำเปน็ ตอ้ งไดร้ บั การปลกู ฝงั ตง้ั แตย่ งั เลก็ แตป่ ระเทศไทยกลบั ขาดแคลนแหลง่ เรยี นรดู้ ๆี นอกหอ้ งเรยี นสำหรบั เดก็ หอ้ งสมดุ เดก็ จำนวนไมน่ อ้ ยขาดการ ดแู ลเอาใจใส่ ขาดสสี นั และบรรยากาศทด่ี งึ ดดู ผรู้ บั ผดิ ชอบดแู ลหอ้ งสมดุ บางแหง่ ยงั ขาด ความรใู้ นการคดั สรรหนงั สอื ทเ่ี หมาะสมกบั เดก็ แตล่ ะชว่ งวยั และไมม่ โี อกาสพฒั นาทกั ษะ ในกระบวนการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นการเรยี นรทู้ เ่ี หมาะสมกบั ผใู้ ชบ้ รกิ าร ดว้ ยเหตุ ดงั กลา่ วจงึ เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ของโครงการหอ้ งสมดุ ไทยคดิ แนวคดิ ของโครงการ • หอ้ งสมดุ ไทยคดิ จะเปน็ สถานทซ่ี ง่ึ เปน็ ศนู ยร์ วมเชอ่ื มโยงความสมั พนั ธข์ องผคู้ นในชมุ ชน • หอ้ งสมดุ ไทยคดิ คอื ศนู ยก์ ารเรยี นรขู้ องเดก็ อายตุ ำ่ กวา่ 12 ปี • หอ้ งสมดุ ไทยคดิ คอื หอ้ งสมดุ มชี วี ติ ขนาดเลก็ พน้ื ทไ่ี มเ่ กนิ 150 ตารางเมตร • หอ้ งสมดุ ไทยคดิ มอี งคป์ ระกอบและบรรยากาศทก่ี ระตนุ้ และสง่ เสรมิ การอา่ น การเรยี นรู้ ไดแ้ ก่ - การเลอื กใชส้ สี นั และแสงสวา่ งภายในทด่ี งึ ดดู ความสนใจเดก็ - การคดั เลอื กเฟอรน์ เิ จอรส์ ำหรบั เดก็ ตลอดจนวสั ดอุ ปุ กรณท์ เ่ี นน้ ความปลอดภยั ในการใชง้ าน - การจดั สรรพน้ื ทเ่ี พอ่ื การอา่ น และพน้ื ทเ่ี พอ่ื การฝกึ ปฏบิ ตั หิ รอื จดั กจิ กรรม - หนงั สอื และสอ่ื การเรยี นรทู้ ค่ี ดั เลอื กแลว้ วา่ เหมาะสมกบั เดก็ ตามพฒั นาการของ แตล่ ะชว่ งวยั - การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นการเรยี นรทู้ ม่ี คี วามตอ่ เนอ่ื ง - ชมุ ชนมสี ว่ นรว่ มในการจดั การและใชป้ ระโยชน์ 1

หลกั เกณฑก์ ารเขา้ รว่ ม • จดั ทำเอกสาร จำนวน 2 ชดุ ประกอบดว้ ย - ขอ้ มลู พน้ื ฐานของหนว่ ยงานและสถานทต่ี ง้ั - ขอ้ มลู ประวตั แิ ละประสบการณข์ องผรู้ บั ผดิ ชอบโครงการ หรอื ผดู้ แู ลจดั การ หอ้ งสมดุ ทป่ี ระสงคจ์ ะจดั ตง้ั - ขอ้ มลู พน้ื ฐานของชมุ ชน รวมถงึ สภาพปญั หา และเครอื ขา่ ยความรว่ มมอื / การรวมกลมุ่ รปู แบบตา่ งๆ - ขอ้ มลู และภาพถา่ ยสถานท/่ี พน้ื ทใ่ี นการตง้ั หอ้ งสมดุ (ขนาดไมน่ อ้ ยกวา่ 25 ตารางเมตร อยใู่ นทำเลทเ่ี ขา้ ถงึ งา่ ย การคมนาคมสะดวก ปลอดภยั ) • มคี วามสามารถในการระดมทนุ หรอื จดั หางบประมาณไดเ้ อง • สามารถจดั ทำรายงานความกา้ วหนา้ ให้ TK park ไดท้ กุ 3 เดอื น • หากมเี ครอื ขา่ ย ประชาคม หรอื ชมุ ชน ทเ่ี หน็ พอ้ งและใหค้ วามสำคญั กบั การพฒั นา แหลง่ เรยี นรู้ จะไดร้ บั การพจิ ารณาเปน็ พเิ ศษ • แจง้ ความจำนงขอเขา้ รว่ มโครงการ พรอ้ มเอกสารขอ้ มลู สง่ มายงั สำนกั งานอทุ ยานการเรยี นรู้ เลขท่ี 999/9 อาคารสำนกั งานเซน็ ทรลั เวลิ ด์ ชน้ั 17 ถ.พระราม 1 ปทมุ วนั กรงุ เทพฯ 10330 วงเลบ็ มมุ ซอง “โครงการไทยคดิ ” หนว่ ยงานพนั ธมติ ร • กรมสง่ เสรมิ การปกครองทอ้ งถน่ิ กระทรวงมหาดไทย • การเคหะแหง่ ชาติ • สมาคมธรุ กจิ บา้ นจดั สรร • สมาคมอาคารชดุ ไทย

ผเู้ ขา้ รว่ มโครงการจะไดร้ บั คำปรกึ ษา และคมู่ อื การปรบั ปรงุ พน้ื ทเ่ี ปน็ หอ้ งสมดุ ไทยคดิ • ตวั อยา่ งแบบแปลนการจดั พน้ื ทห่ี อ้ งสมดุ ไทยคดิ สามารถนำไปปรบั ใชไ้ ดท้ นั ที 3

• รายการวสั ดอุ ปุ กรณท์ จ่ี ำเปน็ • รายการหนงั สอื ทเ่ี หมาะสมสำหรบั เดก็ 0-3 ปี 4-6 ปี 7-9 ปี และ 10-12 ปี โดยองิ กบั เนอ้ื หา 8 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ (ดหู วั ขอ้ หลกั เกณฑก์ ารคดั เลอื กหนงั สอื สำหรบั เดก็ แตล่ ะชว่ งวยั ) • สอ่ื การเรยี นรขู้ อง TK park อาทิ หนงั สอื เกมความรู้ หนงั สอื เสยี ง • ขน้ั ตอนการจดั กจิ กรรมทเ่ี หมาะสมสำหรบั เดก็ ตามชว่ งวยั (ดหู วั ขอ้ การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นสำหรบั เดก็ แตล่ ะชว่ งวยั ) • คมู่ อื การบรหิ ารจดั การหอ้ งสมดุ (บคุ ลากร งบประมาณ วธิ กี ารจดั การ การตรวจสอบประเมนิ ผล และแนวทางการปรบั ปรงุ พฒั นา) • การจดั ฝกึ อบรมผดู้ แู ล/จดั การหอ้ งสมดุ • การเยย่ี มเยยี นและใหค้ ำปรกึ ษา

แนวทางการบรหิ ารจดั การงานหอ้ งสมุดไทยคิด การใหบ้ รกิ าร 1. กำหนดวนั เวลาเปดิ -ปดิ บรกิ ารทช่ี ดั เจน และควรเปดิ ในวนั เสารแ์ ละอาทติ ยด์ ว้ ย 2. มบี รกิ ารพน้ื ฐาน เชน่ การยมื -คนื แนะนำหนงั สอื การสบื คน้ ขอ้ มลู และหนงั สอื 3. จดั กจิ กรรมทส่ี อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของกลมุ่ เปา้ หมาย เชน่ เลา่ นทิ าน วาดภาพ ระบายสี การประดษิ ฐ์ พบั กระดาษ อบรมเทคนคิ การเลา่ นทิ านสำหรบั พอ่ แม่ ฯลฯ บคุ ลากร 1. มปี ระสบการณใ์ นการปฏบิ ตั งิ านหอ้ งสมดุ หรอื จบการศกึ ษาในสาขาวชิ า บรรณารกั ษศาสตรห์ รอื สารนเิ ทศศาสตร์ 2. มใี จรกั การดแู ลหอ้ งสมดุ รกั หนงั สอื รกั การอา่ น กระตอื รอื รน้ ในการจดั กจิ กรรม ใหก้ บั เดก็ ใฝห่ าความรเู้ พม่ิ พนู ประสบการณใ์ นงานดงั กลา่ ว 3. เปน็ มติ ร มจี ติ บรกิ าร คำนงึ ถงึ ความสะดวกสบายของผใู้ ชบ้ รกิ าร การจดั การ 1. คดั เลอื กและจดั หาหนงั สอื สอ่ื การเรยี นรตู้ า่ งๆ โดยคำนงึ ถงึ ความสนใจและ ความตอ้ งการของผใู้ ชบ้ รกิ ารกลมุ่ เปา้ หมาย เหมาะสมกบั สภาพแวดลอ้ มและ ความจำเปน็ 2. จดั หาหนงั สอื สอ่ื การเรยี นรตู้ า่ งๆ ใหม้ คี วามหลากหลาย ทนั สมยั และเพยี งพอ 3. เรยี นรแู้ ละพฒั นาวธิ กี ารจดั หมวดหมหู่ นงั สอื และสอ่ื การเรยี นรู้ เพอ่ื ใหผ้ ใู้ ชบ้ รกิ าร คน้ หางา่ ย 4. จดั หาอปุ กรณส์ ำหรบั ดำเนนิ งานและบรกิ ารตามความเหมาะสมและเพยี งพอ เชน่ คอมพวิ เตอร์ 5. จดั เกบ็ หนงั สอื สอ่ื การเรยี นรู้ และวสั ดอุ ปุ กรณต์ า่ งๆ ในสถานทเ่ี หมาะสม 6. ดแู ล บำรงุ รกั ษาหนงั สอื สอ่ื การเรยี นรู้ และวสั ดอุ ปุ กรณใ์ หอ้ ยใู่ นสภาพพรอ้ มใชง้ าน ตลอดเวลา 5

อาคารสถานทแ่ี ละครภุ ณั ฑ์ 1. ออกแบบตกแตง่ ภายในโดยคำนงึ ถงึ การใหบ้ รกิ ารและกจิ กรรมของหอ้ งสมดุ ถา้ เปน็ ไปไดค้ วรพจิ ารณาถงึ ความสามารถรองรบั การเจรญิ เตบิ โตได้ 2. มแี สงสวา่ งอยา่ งเพยี งพอ มกี ารระบายอากาศทด่ี ี และมรี ะบบปอ้ งกนั สาธารณภยั ทไ่ี ดม้ าตรฐาน 3. ครภุ ณั ฑท์ ใ่ี ชม้ คี วามแขง็ แรงคงทน ปลอดภยั เคลอ่ื นยา้ ยสะดวก ทำความสะอาดงา่ ย มขี นาดเหมาะสมกบั ผใู้ ช้ ชน้ั หนงั สอื โตะ๊ เกา้ อ้ี ควรลบเหลย่ี มมมุ เพอ่ื ความปลอดภยั ของเดก็ รวมทง้ั การหมุ้ มมุ เสาดว้ ยวสั ดอุ อ่ นนมุ่ งบประมาณ หลกี เลย่ี งการพง่ึ พงิ แหลง่ งบประมาณเพยี งแหง่ เดยี ว ควรกระจายแหลง่ ทม่ี าของ เงนิ งบประมาณหอ้ งสมดุ เชน่ เงนิ งบประมาณจากหนว่ ยงานตน้ สงั กดั เงนิ บรจิ าคจาก ภาคเอกชน คา่ บำรงุ หอ้ งสมดุ จากสมาชกิ และรายไดอ้ น่ื ๆ เชน่ การจดั กจิ กรรมหาทนุ เขยี นโครงการกจิ กรรมขอทนุ สนบั สนนุ

ตารางตอ่ ไปนเ้ี ปน็ รายการมาตรฐานทจ่ี ำเปน็ สำหรบั หอ้ งสมดุ ไทยคดิ ขนาด 50 ตารางเมตร ความสามารถในการใหบ้ รกิ าร ชมุ ชนทม่ี ปี ระชากร 1,000 คนขน้ึ ไป ทน่ี ง่ั อา่ นหนงั สอื ในรศั มไี มเ่ กนิ 2 กโิ ลเมตร หนงั สอื 15 ทน่ี ง่ั (ไมร่ วมพน้ื ทเ่ี บาะนง่ั นอนอา่ น) - จำนวนหนงั สอื ทใ่ี หบ้ รกิ าร ไมน่ อ้ ยกวา่ 300 รายชอ่ื - การเพม่ิ หนงั สอื ใหม่ 50 รายชอ่ื ตอ่ ปี วารสาร (ภาษาไทยและตา่ งประเทศ) 10 ชอ่ื หนงั สอื พมิ พ์ (ภาษาไทยและตา่ งประเทศ) 4 ชอ่ื วดี ทิ ศั น์ / ซดี ี 10 - จำนวนทใ่ี หบ้ รกิ าร (ตลบั / แผน่ ) 1-2 - การเพม่ิ ใหม่ (ตลบั / แผน่ ) 1 คน บรรณารกั ษ์ อาสาสมคั ร เจา้ หนา้ ทห่ี อ้ งสมดุ อาสาสมคั ร เจา้ หนา้ ทธ่ี รุ การ อาสาสมคั ร นกั การภารโรง 5 ตวั ชน้ั วางหนงั สอื ขนาดเตย้ี สงู 3 ชน้ั 3 ตวั ชน้ั วางหนงั สอื สำหรบั เดก็ สงู 2 ชน้ั ประมาณ 9-12 ชน้ิ ชน้ั วางแบบหกเหลย่ี ม ตอ่ เปน็ รปู รงั ผง้ึ 1 ตู้ ตเู้ กบ็ เอกสารชนดิ 2 บาน โตะ๊ อา่ นหนงั สอื สำหรบั เดก็ พรอ้ มเกา้ อ้ี โตะ๊ เดก็ 2 ตวั เกา้ อเ้ี ดก็ 14-16 ตวั โตะ๊ คอมพวิ เตอรส์ ำหรบั เดก็ 1-2 ตวั ตามความเหมาะสมและความพรอ้ ม เคานเ์ ตอร์ หรอื โตะ๊ ยมื -คนื หนงั สอื (เปน็ ทน่ี ง่ั สำหรบั เจา้ หนา้ ท่ี อาจมี 1 ชดุ คอมพวิ เตอรไ์ วใ้ ชง้ าน 1 เครอ่ื ง) 8 ชน้ิ พจิ ารณาตามขนาดพน้ื ท่ี เบาะรองพน้ื หนา 10-15 ซม. สำหรบั เดก็ นอนนง่ั 1-2 ชดุ ตามจำนวนโตะ๊ คอมพวิ เตอรส์ ำหรบั เดก็ เครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ และ 1 ชดุ สำหรบั เจา้ หนา้ ท่ี ตามความจำเปน็ เครอ่ื งรบั โทรทศั น์ 1 เครอ่ื ง หรอื ตามความเหมาะสม เครอ่ื งเลน่ วดี ทิ ศั น์ / ซดี ี / ดวี ดี ี 1 เครอ่ื ง หรอื ตามความเหมาะสม เครอ่ื งปรบั อากาศ เครอ่ื งทำนำ้ เยน็ ตามความเหมาะสม ตามความเหมาะสม 7

หลกั เกณฑก์ ารคดั เลอื กหนงั สอื สำหรบั เดก็ แตล่ ะชว่ งวยั 1. หนงั สอื สำหรบั เดก็ เลก็ (0-3 ป)ี • หนงั สอื ภาพ หนงั สอื ทม่ี รี ปู ภาพประกอบมาก ภาพมสี สี นั สวยงาม หรอื เปน็ ภาพจรงิ • รปู เลม่ หนงั สอื ปกแขง็ หรอื วสั ดทุ ฉ่ี กี ขาดไดย้ าก เชน่ หนงั สอื นมุ่ นม่ิ หนงั สอื ลอยนำ้ • ภาษาทใ่ี ช้ อา่ นงา่ ย เปน็ คำๆ คำคลอ้ งจองสน้ั ๆ คำซำ้ • เนอ้ื เรอ่ื งสน้ั ๆ เขา้ ใจไดง้ า่ ย และสนกุ • เนอ้ื เรอ่ื งทเ่ี กย่ี วกบั การใชช้ วี ติ ประจำวนั เชน่ อาบนำ้ แปรงฟนั สระผม • ตวั อกั ษรทใ่ี ชม้ ขี นาดใหญ่ • เปน็ หนงั สอื ทพ่ี อ่ แมอ่ า่ นใหล้ กู ฟงั หนงั สอื ท่ี TK park แนะนำสำหรบั เดก็ เลก็ (0-3 ป)ี ชอ่ื หนงั สอื นอ้ งหมหี มำ่ หมำ่ ผแู้ ตง่ ชเิ งโอะ วาทานาเบะ ผแู้ ปล พรอนงค์ นยิ มคา้ ผสู้ รา้ งภาพประกอบ ยาสโุ อะ โอโทโมะ ปที พ่ี มิ พ์ 2548 ราคา 150 บาท สำนกั พมิ พ์ แพรวเพอ่ื นเดก็ นอ้ งหมเี รยี นรวู้ ธิ กี ารกนิ อาหารดว้ ยตนเอง และสนกุ กบั การกนิ อาหารหลากหลาย ประเภท แตน่ อ้ งหมที ำหกเลอะเทอะไปหมด อกี ทง้ั ใชช้ อ้ นกบั สอ้ มไมถ่ นดั ดว้ ย แตส่ ดุ ทา้ ย นอ้ งหมกี ก็ นิ อยา่ งเอรด็ อรอ่ ยดว้ ยมอื

ชอ่ื หนงั สอื รไู้ หมหนชู อบทำอะไรกบั แม่ ผแู้ ตง่ เรอื งศกั ด์ิ ปน่ิ ประทปี ผสู้ รา้ งภาพประกอบ อะตอม ปที พ่ี มิ พ์ 2550 ราคา 135 บาท สำนกั พมิ พ์ แฮปปค้ี ดิ ส์ ลกู สาวตวั นอ้ ยบอกแมเ่ ปน็ คำคลอ้ งจองทส่ี น้ั ๆ งา่ ยๆ ประกอบกบั ภาพทส่ี วยงาม สสี นั สดใส สอ่ื สารอยา่ งชดั เจนวา่ อยากอยใู่ กลๆ้ แม่ ชอบทำอะไรกบั แมม่ ากมายทง้ั กอด หอม นง่ั ตกั เลน่ จำ้ จ้ี รอ้ งรำทำเพลง และฟงั แมเ่ ลา่ นทิ าน รวมถงึ อยากชว่ ยแมท่ ำงานบา้ น ทำกบั ขา้ วในครวั ชอ่ื หนงั สอื รไู้ หมหนชู อบทำอะไรกบั พอ่ ผแู้ ตง่ เรอื งศกั ด์ิ ปน่ิ ประทปี ผสู้ รา้ งภาพประกอบ อะตอม ปที พ่ี มิ พ์ 2550 ราคา 135 บาท สำนกั พมิ พ์ แฮปปค้ี ดิ ส์ ลกู ชายตวั นอ้ ยบอกพอ่ เปน็ คำคลอ้ งจองทส่ี น้ั ๆ งา่ ยๆ ประกอบกบั ภาพทส่ี วยงาม สสี นั สดใส สอ่ื สารอยา่ งชดั เจนวา่ อยากอยใู่ กลๆ้ พอ่ ชอบทำอะไรกบั พอ่ มากมาย ทง้ั อา่ นหนงั สอื ลา้ งรถ ฟงั เพลง ขม่ี า้ ควา้ ดาว วง่ิ ไลจ่ บั เลน่ โยกเยก และทายปญั หาอะไรเอย่ 9

2. หนงั สอื สำหรบั เดก็ ปฐมวยั (4-6 ป)ี • เนอ้ื หาเกย่ี วกบั สง่ิ แวดลอ้ มรอบตวั ทไ่ี มย่ ากมากนกั เชน่ การใชช้ วี ติ ประจำวนั สตั วเ์ ลย้ี ง และเรอ่ื งราวรวมถงึ มารยาทตา่ งๆ ทเ่ี กย่ี วกบั การปรบั ตวั เขา้ กบั สงั คม เชน่ เพอ่ื น ครอบครวั • เนอ้ื เรอ่ื งจะมคี วามซบั ซอ้ นกวา่ หนงั สอื สำหรบั เดก็ เลก็ เปน็ เรอ่ื งราวทส่ี น้ั ๆ งา่ ยๆ • ภาษาทใ่ี ชเ้ ปน็ ประโยคสน้ั ๆ อา่ นเขา้ ใจงา่ ย • ใหค้ วามสำคญั กบั ภาพประกอบมากกวา่ เนอ้ื หา • ตวั อกั ษรทใ่ี ชม้ ขี นาดใหญ่ • เปน็ หนงั สอื ทพ่ี อ่ แม่ ลกู อา่ นดว้ ยกนั หนงั สอื ท่ี TK park แนะนำสำหรบั เดก็ ปฐมวยั (4-6 ป)ี ชอ่ื หนงั สอื หนงั สอื ชดุ ธรรมชาตหิ รรษา ผแู้ ตง่ นา้ นกฮกู ผสู้ รา้ งภาพประกอบ พรเนตร อรา่ มมงคลวชิ ยั ปที พ่ี มิ พ์ 2548 ราคา 95 บาท สำนกั พมิ พ์ แฮปปค้ี ดิ ส์ หนงั สอื ชดุ ธรรมชาตหิ รรษา จะพาเดก็ ๆ ไปเรยี นรโู้ ลกกวา้ งดว้ ยความรกั และเขา้ ใจ เพอ่ื จะไดใ้ สใ่ จและรจู้ กั ดแู ลธรรมชาตริ อบๆ ตวั อาทิ กบ สตั วค์ รง่ึ บกครง่ึ นำ้ ทม่ี วี งจรชวี ติ นา่ ตน่ื ตาตน่ื ใจ เปน็ ทง้ั นกั กระโดดไกลและนกั รอ้ ง แหง่ หนองนำ้ ผเี สอ้ื แมลงแสนสวยนกั ขยายพนั ธพ์ุ ชื ผสู้ รา้ งสรรคค์ วามงามอยา่ งมชี วี ติ ชวี าแกโ่ ลก ของเรา ขา้ ว เมลด็ พชื เมด็ เลก็ ทม่ี คี ณุ คา่ ยง่ิ ใหญต่ อ่ คนไทยมานานแสนนาน

ชอ่ื เรอ่ื ง ความลบั ของสะดอื ผแู้ ตง่ เกนอชิ โิ ร ยางวิ ผแู้ ปล มารนิ า โฮรคิ าวา ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา 280 บาท สำนกั พมิ พ์ วาดดาว เดก็ หลายคนสงสยั วา่ “เจา้ สะดอื ยาวๆ คอื อะไรกนั นะ...จะเปน็ เชอื กทผ่ี กู ตดิ กบั ทอ้ ง แมเ่ พอ่ื ไมใ่ หห้ ลงทางหรอื เปลา่ ” “ทำไมเวลาแคะขไ้ี คลทส่ี ะดอื ถงึ ปวดทอ้ งละ่ ” หนงั สอื เลม่ นช้ี ว่ ยไขขอ้ ขอ้ งใจของเดก็ ๆ ได้ เพราะมคี ณุ หมอใจดชี ว่ ยตอบคำถาม ตามหลกั การทถ่ี กู ตอ้ งใหเ้ ดก็ ๆ เขา้ ใจไดง้ า่ ย และยงั ชว่ ยตอบสนองความอยากรใู้ นวยั เยาว์ ภาพประกอบลายเสน้ นา่ รกั สสี นั สดใส ชอ่ื หนงั สอื คณุ ฟองนกั แปรงฟนั ผแู้ ตง่ ชวี นั วสิ าสะ ผสู้ รา้ งภาพประอบ ชวี นั วสิ าสะ ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา 170 บาท สำนกั พมิ พ์ แพรวเพอ่ื นเดก็ คณุ ฟองเปน็ นกั แปรงฟนั จงึ สนกุ สนานกบั การแปรงฟนั ใหเ้ พอ่ื นๆ เชน่ หมี ปลา ฟนั แหลม ฮปิ โป จระเข้ และชา้ ง เวลาแปรงฟนั คณุ ฟองจะรอ้ งเพลงอยา่ งสนกุ สนาน เดก็ ๆ จะเพลดิ เพลนิ กบั คำคลอ้ งจองงา่ ยๆ หรอื ทายชอ่ื และเสยี งรอ้ งของสตั วท์ ค่ี ณุ ฟองไป แปรงฟนั ให้ ชอ่ื หนงั สอื อมตะนทิ านอสี ป (สองภาษา) ผแู้ ตง่ บอณ ผแู้ ปล สปุ ระภา โมลรี ตานนท์ ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา 200 บาท สำนกั พมิ พ์ สวุ รี ยิ าสาสน์ หนงั สอื นทิ านอสี ป ไทย องั กฤษ ภายในเลม่ ประกอบดว้ ยนทิ านอสี ป 3 เรอ่ื งสน้ั ๆ คอื เรอ่ื งกบเลอื กนาย มดดำกบั จก๊ั จน่ั สนุ ขั จง้ิ จอกกบั นกกระเรยี น 11

3. หนงั สอื สำหรบั เดก็ ประถมตน้ (7-9 ป)ี • เนอ้ื หาเกย่ี วกบั สง่ิ แวดลอ้ มรอบตวั ทย่ี ากขน้ึ เชน่ วทิ ยาศาสตร์ กายภาพ (ภเู ขา ทะเล นำ้ ) อาชพี ความรทู้ ว่ั ไป • ภาพประกอบกบั เนอ้ื หามคี วามสำคญั เทา่ เทยี มกนั • ภาษาทใ่ี ชเ้ ปน็ ประโยคยาว แตไ่ มซ่ บั ซอ้ น • เปน็ หนงั สอื ทเ่ี ดก็ อา่ นเอง หนงั สอื ท่ี TK park แนะนำสำหรบั เดก็ ประถมตน้ (7-9 ป)ี ชอ่ื เรอ่ื ง หนงั สอื ชดุ เรยี นรโู้ ลกรอบตวั ชดุ ท่ี 2 ผแู้ ตง่ จโิ อวานนา แมนเตกาซซา ผแู้ ปล กองบรรณาธกิ ารสำนกั พมิ พแ์ ฮปปค้ี ดิ ส์ ปที พ่ี มิ พ์ 2548 ราคา 350 บาท สำนกั พมิ พ์ แฮปปค้ี ดิ ส์ สารานกุ รมภาพรปู เลม่ แขง็ แรงและมเี ทคนคิ การนำเสนอแบบตดั เจาะทก่ี ระตนุ้ ความ สนใจ 6 เลม่ ประกอบดว้ ย ตน้ ไม้ ชว่ ยใหเ้ ดก็ ไดเ้ รยี นรเู้ รอ่ื งของตน้ ไม้ สว่ นประกอบตา่ งๆ และความสำคญั ของ แตล่ ะสว่ นวา่ ทำหนา้ ทอ่ี ะไร ไดโนเสาร ์ เดนิ ทางยอ้ นเวลาสยู่ คุ ไดโนเสาร์ พบกบั สตั วด์ กึ ดำบรรพห์ ลายชนดิ รา่ งกายของเรา ชว่ ยใหเ้ ดก็ ไดร้ จู้ กั อวยั วะตา่ งๆ ในรา่ งกายของคนเรา และเรยี นรู้ การทำงานของอวยั วะนน้ั ๆ โลกของเรา ชว่ ยใหเ้ ดก็ ไดร้ จู้ กั โลกของเราซง่ึ นา่ พศิ วงมากมายใหเ้ รยี นรู้ ในทอ้ งทะเล ชว่ ยใหเ้ ดก็ ไดเ้ รยี นรเู้ กย่ี วกบั สง่ิ มชี วี ติ ใตท้ อ้ งทะเล ซง่ึ มมี ากมายหลาย ชนดิ ทง้ั พชื และสตั ว์ ในเขตกอ่ สรา้ ง ชว่ ยใหเ้ ดก็ ไดเ้ รยี นรวู้ า่ การสรา้ งถนนสกั สายหรอื บา้ นสกั หลงั จำเปน็ ตอ้ งใชว้ สั ดอุ ปุ กรณอ์ ะไรบา้ ง ใครมหี นา้ ทท่ี ำอะไรและขน้ั ตอนในการกอ่ สรา้ งเปน็ อยา่ งไร

ชอ่ื เรอ่ื ง อลั เฟรด ผแู้ ตง่ ฟรานเชสดา วกิ นากา ผแู้ ปล อาหนง่ึ ปที พ่ี มิ พ์ 2548 ราคา 175 บาท สำนกั พมิ พ์ ไทยวฒั นาพานชิ อลั เฟรดเปน็ ชา้ งนอ้ ยอยใู่ นสวนสตั ว์ มนั มหี นา้ ตาไมเ่ หมอื นชา้ งตวั อน่ื ๆ เพราะงวงของ มนั ยาวมาก จงึ ทำทกุ อยา่ งเพอ่ื ซอ่ นงวงของมนั แตก่ ไ็ รผ้ ล กระทง่ั ไดเ้ กดิ เหตกุ ารณท์ ท่ี ำให้ รวู้ า่ งวงของมนั นน้ั พเิ ศษกวา่ ของใคร ชอ่ื เรอ่ื ง แมไ่ กก่ บั เมลด็ ขา้ วสาลี ผแู้ ตง่ มณฑริ า พานชิ ยง่ิ ผแู้ ปล สทิ ธชิ ยั กฤษววิ รรธน์ ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา 140 บาท สำนกั พมิ พ์ สถาพรบคุ๊ ส์ นทิ านลกู โซเ่ ปน็ นทิ านทเ่ี ลา่ สบื ตอ่ กนั มา มลี กั ษณะพเิ ศษ คอื เปน็ เรอ่ื งทเ่ี ลา่ ตอ่ เนอ่ื ง ดว้ ยวธิ กี ารเลา่ ซำ้ ๆ ผกู ตอ่ เปน็ ลกู โซ่ ในเรอ่ื งจะแฝงแงค่ ดิ บางอยา่ งไว้ 13

4. หนงั สอื สำหรบั เดก็ ประถมปลาย (10-12 ป)ี • รปู เลม่ มขี นาดพอ็ กเกต็ บคุ๊ • เนอ้ื หา ทางดา้ นประวตั บิ คุ คล ประวตั ศิ าสตร์ การคน้ พบทางวทิ ยาศาสตร์ เพศ หรอื มเี นอ้ื หาทซ่ี บั ซอ้ นมากขน้ึ กวา่ ประถมตน้ เนน้ เนอ้ื หาสง่ เสรมิ จนิ ตนาการของเดก็ • ภาษาทใ่ี ชเ้ ปน็ ประโยคยาว มคี วามซบั ซอ้ นมากขน้ึ • ไมเ่ นน้ รปู ภาพประกอบมากนกั หรอื จะเปน็ ภาพประกอบแบบการต์ นู • เปน็ หนงั สอื ทเ่ี ดก็ อา่ นเอง หนงั สอื ท่ี TK park แนะนำสำหรบั เดก็ ประถมปลาย (10-12 ป)ี ชอ่ื หนงั สอื หนงั สอื ชดุ 100 เรอ่ื งนา่ รู้ สำนกั พมิ พ์ แพรวเยาวชน ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา 139 บาท เกรด็ ความรู้ 100 ขอ้ พรอ้ มภาพประกอบสส่ี สี วยงามตลอดเลม่ ตรงึ ความสนใจเดก็ ๆ ตง้ั แตห่ นา้ แรกถงึ หนา้ สดุ ทา้ ย การต์ นู ทแ่ี ทรกอยตู่ ลอดเลม่ เพม่ิ ความสนกุ ในการอา่ น นอก จากนย้ี งั มคี ำถามและการทดลองยอ่ ยๆ ชว่ ยตอบสนองความอยากรอู้ ยากเหน็ ของเดก็ และ ทดสอบความเขา้ ใจในเนอ้ื เรอ่ื งดว้ ย “หนงั สอื ชดุ นด้ี งึ ดดู ไดแ้ มแ้ ตเ่ ดก็ ทเ่ี บอ่ื หนงั สอื และเหมาะสำหรบั ผทู้ ต่ี อ้ งการความคดิ ใหมๆ่ ” ชอ่ื หนงั สอื นทิ านเกง่ เลข ผแู้ ตง่ ยงุ -รนั คมิ และ ฮยาง-ซกุ โชว ผแู้ ปล ฉตั รชยั ทองกาญจน์ ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา 98 บาท สำนกั พมิ พ์ นานมบี คุ๊ สพ์ บั ลเิ คชน่ั ส์

นทิ านสอนหลกั คณติ ศาสตร์ ทอ่ งโลกจนิ ตนาการ พรอ้ มเรยี นรแู้ ละทำความเขา้ ใจ หลกั คณติ ศาสตร์ สนกุ สนานไปกบั นทิ านเสรมิ ปญั ญา ไขปญั หาโจทยค์ ณติ ศาสตร์ และ เกรด็ ความรมู้ ากมาย ชอ่ื หนงั สอื ปรศิ นาวทิ ยาศาสตรช์ วนทดลอง ผแู้ ตง่ อาย เมจกิ โซไซต้ี ผแู้ ปล จอมขวญั ชา้ งเพง็ ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา158 บาท สำนกั พมิ พ์ นานมบี คุ๊ สพ์ บั ลเิ คชน่ั ส์ สนกุ กบั 68 การทดลองวทิ ยาศาสตรง์ า่ ยๆ สำหรบั เดก็ ทส่ี ามารถนำสง่ิ ตา่ งๆ ทอ่ี ยรู่ อบตวั มาใชเ้ ปน็ อปุ กรณไ์ ด้ เชน่ หลอดดดู ตะเกยี บ กระดาษ เหรยี ญ เปน็ ตน้ โดยมกี ารทดลองทน่ี า่ สนใจ อาทิ ตดั กอ้ นนำ้ แขง็ ดว้ ยเชอื ก สรา้ งพายใุ นขวด ลกู โปง่ ท่ี เจาะไมแ่ ตก แตจ่ ะหายไปตอ่ หนา้ ตอ่ ตา ชอ่ื เรอ่ื ง นทิ านโชคดี ผแู้ ตง่ สายฝน ศลิ ปะพรหม ปที พ่ี มิ พ์ 2549 ราคา155 บาท สำนกั พมิ พ์ ครอบครวั เปน็ นทิ านสนกุ สนาน ภาพการต์ นู สส่ี นี า่ รกั สดใส อาศยั เคา้ เรอ่ื งจากมงคลชวี ติ 38 ประการ ทพ่ี ระพทุ ธองคท์ รงใหแ้ นวทางไวส้ ำหรบั ผทู้ ต่ี อ้ งการประสบความโชคดใี น ชวี ติ จดุ เดน่ ของหนงั สอื ชว่ ยใหเ้ ดก็ เพลดิ เพลนิ กบั การอา่ นจนไมร่ สู้ กึ วา่ คณุ ธรรมจรยิ ธรรม เปน็ เรอ่ื งนา่ เบอ่ื หนา่ ย 15

การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นสำหรบั เดก็ แตล่ ะชว่ งวยั ตวั อยา่ งกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในเดก็ วยั 0–3 ปี หนงั สอื เลม่ แรกของลกู วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื เปน็ เครอ่ื งมอื ชว่ ยสานสายใยใหก้ บั คนภายในครอบครวั ใหม้ คี วามสมั พนั ธอ์ นั ดี ตอ่ กนั และอบอนุ่ ยง่ิ ขน้ึ 2. เพอ่ื เปน็ เครอ่ื งมอื เชอ่ื มโยงทกั ษะการเรยี นรกู้ บั จนิ ตนาการ ความคดิ สรา้ งสรรคแ์ ละ พฒั นาการของเดก็ ผา่ นกจิ กรรมทท่ี ำรว่ มกนั ภายในครอบครวั 3. เพอ่ื ใหพ้ อ่ แมป่ ลกู ฝงั ใหเ้ ดก็ มนี สิ ยั รกั การอา่ นการเรยี นรดู้ ว้ ยตนเองตง้ั แตย่ งั เดก็ ๆ โดยจะไมป่ ลกู ฝงั ทางดา้ นเทคโนโลยมี ากเกนิ ไป เชน่ เกมคอมพวิ เตอร์ ดโู ทรทศั น์ เดก็ จะไดโ้ ตมาเปน็ ผใู้ หญท่ ม่ี อี นาคต มคี วามคดิ สรา้ งสรรค์ เปน็ ตน้ ขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน 1. แนะนำโครงการใหผ้ ปู้ กครองเขา้ ใจถงึ ประโยชนข์ องการอา่ นสำหรบั การอา่ นระดบั ปฐมวยั 2. เรม่ิ จากจดั มมุ หนงั สอื ใหเ้ ปน็ มมุ สบายๆ มตี กุ๊ ตานา่ รกั ๆ มที ว่ี างหนงั สอื ทเ่ี ดก็ สามารถ หยบิ จบั สมั ผสั ไดง้ า่ ย แลว้ ใหค้ รอบครวั สรา้ งชว่ งเวลาทช่ี น่ื ชอบของครอบครวั ให้ พอ่ แมไ่ ดอ้ มุ้ ลกู นง่ั ตกั ขณะอา่ นหนงั สอื ใหล้ กู ฟงั โดยตอ้ งทำเปน็ ประจำสมำ่ เสมอเพอ่ื ลกู จะไดเ้ ขา้ ใจไดว้ า่ เมอ่ื ถงึ หอ้ งสมดุ จะมกี ารอา่ นหนงั สอื รว่ มกนั 3. หลงั จากนน้ั มกี ารตง้ั คำถาม กระตนุ้ ใหล้ กู พดู ตาม อา่ นตาม ทำทา่ ทางประกอบการ อา่ นใหส้ มั พนั ธก์ บั หนงั สอื ทอ่ี า่ น เชน่ รอ้ งเพลงแมงมมุ ลาย เลน่ โยกเยก ขห่ี ลงั ขค่ี อ 4. เรม่ิ ตดิ ตามผล โดยสอบถามจากผปู้ กครองวา่ เดก็ ๆ เรม่ิ มนี สิ ยั รกั อา่ นหรอื ยงั เชน่ ดพู ฒั นาการของลกู วา่ เรม่ิ เดนิ ไปหยบิ หนงั สอื มาใหพ้ อ่ แมอ่ า่ นใหฟ้ งั จงู มอื พอ่ แมไ่ ป ทม่ี มุ หนงั สอื 5. สรปุ ผลการดำเนนิ งาน เพอ่ื นำมาศกึ ษาวจิ ยั เปน็ แนวทางในการพฒั นากจิ กรรมอน่ื ๆ ตอ่ ไป เพอ่ื เปน็ การตอ่ ยอดทางการศกึ ษาใหก้ บั เดก็ ๆ และผปู้ กครอง

ระยะเวลาจดั กจิ กรรม 1-2 ชว่ั โมง ควรทำเปน็ ประจำทกุ วนั ผลทไ่ี ดร้ บั 1. ทำใหเ้ ดก็ รสู้ กึ วา่ ตนเองมคี วามสำคญั ไมถ่ กู ทอดทง้ิ มคี วามผกู พนั กบั พอ่ แม่ ไดร้ บั ความรกั ความอบอนุ่ จากคนภายในครอบครวั 2. ทำใหเ้ ดก็ เกดิ จนิ ตนาการ ความคดิ สรา้ งสรรค์ สรา้ งพฒั นาการของตนเอง ทำใหเ้ ดก็ กลา้ คดิ กลา้ ทำ กลา้ แสดงออก 3. ทำใหเ้ ดก็ มนี สิ ยั รกั การอา่ น ชอบทำกจิ กรรม เดก็ จะรสู้ กึ สนกุ สนานไปพรอ้ มกบั การอา่ น และจะคดิ วา่ การอา่ นสนกุ กวา่ การเลน่ เกมคอมพวิ เตอร์ หรอื ดโู ทรทศั น์ แนวทางในการใชห้ นงั สอื กบั เดก็ วยั 0–3 ปี 1. ชช้ี วนใหเ้ ดก็ ดภู าพในหนงั สอื และพดู คยุ ดว้ ย 2. อา่ นหนงั สอื ใหเ้ ดก็ ฟงั และเลน่ กบั เดก็ เหมอื นในภาพ 3. รอ้ งเพลงหรอื อา่ นกลอนเพลงสำหรบั เดก็ 4. ตง้ั คำถามจากภาพในหนงั สอื 5. การใชห้ นุ่ ประกอบการอา่ นหนงั สอื เชน่ หนุ่ นว้ิ มอื หนุ่ ทต่ี ดั จากโฆษณา รวมทง้ั หนุ่ ตา่ ง ๆ ทท่ี ำขน้ึ เอง 17

ตวั อยา่ งกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในเดก็ วยั 4–6 ปี สนกุ สนานกบั นทิ านและหนงั สอื วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื สรา้ งพฤตกิ รรมการอา่ นใหก้ ลมุ่ เปา้ หมายทไ่ี มอ่ า่ นหนงั สอื หรอื อา่ นหนงั สอื ไมอ่ อก และอา่ นไมค่ ลอ่ ง ไดซ้ มึ ซบั ภาษา เนอ้ื หา สามารถจบั ใจความได้ 2. เพอ่ื สรา้ งจนิ ตนาการความคดิ สรา้ งสรรคอ์ นั เปน็ รากฐานทส่ี ำคญั ของชวี ติ โดยการอา่ น เปน็ ประจำ อา่ นชา้ ๆ ชดั ถอ้ ย ชดั คำ เพอ่ื ใหผ้ ฟู้ งั เกดิ จนิ ตนาการสรา้ งภาพตาม 3. เพอ่ื เปน็ การนำเสนอนทิ านและหนงั สอื ใหม้ คี วามนา่ สนใจ นา่ ฟงั กระตนุ้ ใหเ้ ดก็ อยาก ทจ่ี ะเขา้ มารว่ มกจิ กรรมดว้ ย ขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน 1. แนะนำใหผ้ ปู้ กครองเขา้ ใจถงึ วตั ถปุ ระสงคข์ องการเลา่ นทิ าน พรอ้ มใหค้ ำแนะนำการ ปฎบิ ตั ติ นจากเจา้ หนา้ ท่ี 2. คดั เลอื กหนงั สอื ใหเ้ หมาะสมกบั ชว่ งอายขุ องเดก็ พรอ้ มทง้ั จดั เตรยี มอปุ กรณเ์ สรมิ ใน การเลา่ นทิ าน 3. ฝกึ ทกั ษะทางดา้ นอารมณใ์ หอ้ ยใู่ นภาวะทผ่ี อ่ นคลาย นำ้ เสยี งสงู ตำ่ ทา่ ทางประกอบ การเลา่ ตอ้ งมลี ลี าทพ่ี ลว้ิ ไหวสะกดผฟู้ งั ใหอ้ ยู่ 4. ทดลองเลา่ นทิ านจรงิ ๆ กบั กลมุ่ เลก็ ๆกอ่ นจนชำนาญแลว้ กข็ ยายเปน็ กลมุ่ ใหญๆ่ 5. ทดสอบความรเู้ ดก็ ๆ โดยการตง้ั คำถามใหเ้ ดก็ ๆตอบ แลว้ ประเมนิ ผลวา่ เดก็ ไดค้ วามรู้ สามารถจบั ใจความจากการเลา่ นทิ านหรอื ไม่ 6. สรปุ ผลการดำเนนิ งาน เพอ่ื พฒั นาโครงการตอ่ ไป ระยะเวลาจดั กจิ กรรม 1-2 ชว่ั โมง โดยตอ้ งคอยสงั เกตความสนใจของผรู้ ว่ มกจิ กรรมดว้ ย เพอ่ื ตดั สนิ ใจวา่ ควรจะหยดุ เลา่ นทิ านเมอ่ื ไร

ผลทไ่ี ดร้ บั 1. ผเู้ ลา่ หรอื ผอู้ า่ นเกดิ พฤตกิ รรมการอา่ นทถ่ี กู ตอ้ ง อา่ นคลอ่ งขน้ึ สามารถพฒั นาตนเอง จนสามารถแตง่ นทิ านเองได้ โดยพอ่ แมแ่ ละลกู จะชว่ ยกนั แตง่ นทิ านขน้ึ เองได้ 2. ผเู้ ลา่ หรอื ผอู้ า่ นสามารถทำใหเ้ ดก็ เกดิ จนิ ตนาการ ความคดิ สรา้ งสรรค์ ประกอบกบั ผเู้ ลา่ มที กั ษะการเลา่ เพม่ิ ขน้ึ เปน็ การพฒั นาการเลา่ นทิ านตอ่ ไป 3. ผเู้ ลา่ หรอื ผอู้ า่ นสามารถเลา่ นทิ านไดอ้ ยา่ งนา่ สนใจ ทำใหเ้ ดก็ ฟงั แลว้ เกดิ ความ เพลดิ เพลนิ และอยากฟงั อกี รปู แบบการเลา่ นทิ าน 1. การเลา่ นทิ านและหนงั สอื ตามตน้ ฉบบั เปน็ การใชห้ นงั สอื เปน็ สอ่ื โดยผเู้ ลา่ หรอื ผอู้ า่ น จะเลา่ หรอื อา่ นตามตน้ ฉบบั ทม่ี ี สง่ิ ทพ่ี งึ ใหค้ วามสนใจ คอื ความรสู้ กึ ของผฟู้ งั 2. การเลา่ นทิ าน หรอื การอา่ นหนงั สอื โดยใชอ้ ปุ กรณป์ ระกอบ เชน่ นำตกุ๊ ตาชา้ งผา้ หรอื ตกุ๊ ตาอน่ื ๆ รวมทง้ั ถงุ มอื หนุ่ มอื หนุ่ กระดาษ และการพบั การวาด การระบายสี มาเปน็ องคป์ ระกอบในการเลา่ เพอ่ื สรา้ งความนา่ สนใจ และตอ่ ยอดความคดิ ของผฟู้ งั 19

ตวั อยา่ งกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในเดก็ วยั 7-9 ปี อา่ นได้ อา่ นดี อา่ นสนกุ และถกู ภาษา วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื เปน็ การสรา้ งนกั อา่ นทด่ี ี อา่ นได้ อา่ นดี อา่ นสนกุ และถกู อกั ขระ และมคี วาม สนกุ สนานเพลดิ เพลนิ ไปพรอ้ มกบั การอา่ นหนงั สอื 2. เพอ่ื สรา้ งนกั อา่ นใหอ้ า่ นออกเสยี งไดอ้ ยา่ งชดั เจน ทำใหผ้ ฟู้ งั รสู้ กึ ประทบั ใจ และรสู้ กึ มสี ว่ นรว่ มในการสรา้ งสรรคก์ จิ กรรมรว่ มกนั 3. เพอ่ื เปน็ แนวทางใหน้ กั อา่ นมอื ใหมไ่ ดใ้ ชเ้ ปน็ ทางเลอื กทเ่ี หมาะกบั จรติ และวถิ ขี องแตล่ ะ คน ผา่ นการฝกึ ฝน ฝกึ อา่ น ความมานะอดทน เพอ่ื นำไปสกู่ ารเปน็ นกั อา่ นมอื อาชพี ในอนาคต ขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน 1. จดั หาผทู้ ม่ี คี วามสามารถดา้ นการอา่ น เพอ่ื มาเปน็ วทิ ยากรสำหรบั การฝกึ อบรม 2. ใหเ้ ดก็ ไดฝ้ กึ อา่ น คำควบกลำ้ ผนั วรรณยกุ ต์ การแบง่ วรรคตอน รวมถงึ การฝกึ สมาธิ โดยเดก็ จะตอ้ งฝกึ อา่ นอยา่ งสมำ่ เสมอ 3. ฝกึ อา่ นออกเสยี ง กำหนดลมหายใจในการอา่ น ทง้ั บทประพนั ธท์ เ่ี ปน็ รอ้ ยแกว้ และ รอ้ ยกรอง 4. ใหเ้ ดก็ ไดเ้ ลอื กหนงั สอื ทต่ี นเองชอบ เพอ่ื ใชใ้ นการฝกึ ฝนดา้ นการอา่ น 5. กำหนดหนงั สอื ใหแ้ กเ่ ดก็ สำหรบั ใชใ้ นการฝกึ อา่ น 6. ทดสอบการอา่ นกบั เดก็ 7. ใหค้ ำแนะนำเพม่ิ เตมิ แกเ่ ดก็ ทย่ี งั ไมผ่ า่ นการทดสอบ รวมทง้ั ฝกึ ฝนใหม่

ระยะเวลาจดั กจิ กรรม จดั ทำตารางกจิ กรรมสปั ดาหล์ ะ 1-2 ครง้ั ตอ่ เนอ่ื งประมาณ 3-4 เดอื น สำหรบั การจดั กจิ กรรมอบรมแตล่ ะรนุ่ ผลทไ่ี ดร้ บั 1. ไดน้ กั อา่ นทด่ี ี อา่ นสนกุ อา่ นถกู ตอ้ งตามอกั ขระ คำควบกลำ้ และแบง่ วรรคตอน 2. สรา้ งความมน่ั ใจในการอา่ นกบั นกั อา่ น รวมถงึ สรา้ งความประทบั ใจแกผ่ ฟู้ งั 3. สรา้ งนกั อา่ นมอื อาชพี ทม่ี คี วามพรอ้ มในทกุ ดา้ น 21

ตวั อยา่ งกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในเดก็ วยั 10-12 ปี อาสาสมคั รนกั อา่ น วตั ถปุ ระสงค์ 1. สง่ เสรมิ และฝกึ ฝนการอา่ นแกเ่ ดก็ และเยาวชนไทยใหอ้ า่ นภาษาไทยไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง และชดั ถอ้ ยชดั คำ 2. สง่ เสรมิ และสรา้ งนสิ ยั รกั การอา่ นแกเ่ ดก็ และเยาวชน 3. สง่ เสรมิ และสรา้ งจติ สาธารณะในหมเู่ ดก็ และเยาวชนดว้ ยการเขา้ รว่ มเปน็ อาสาสมคั ร- นกั อา่ น เพอ่ื อา่ นหนงั สอื ใหแ้ กผ่ มู้ คี วามบกพรอ่ งทางการมองเหน็ ผสู้ งู อายุ และผดู้ อ้ ยโอกาส ขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน 1. จดั การฝกึ อบรมดา้ นทกั ษะการอา่ นใหแ้ กเ่ ดก็ และเยาวชน โดยผเู้ ชย่ี วชาญดา้ น การอา่ นและฝกึ อา่ นอยา่ งสมำ่ เสมอในทกุ ๆ วนั 2. ใหเ้ ดก็ ไดเ้ ลอื กหนงั สอื ทต่ี นเองชอบ เพอ่ื ใชใ้ นการฝกึ อา่ น 3. กำหนดหนงั สอื ใหเ้ ดก็ อา่ น ทง้ั หนงั สอื เกา่ และบทประพนั ธเ์ กา่ ทเ่ี ปน็ รอ้ ยแกว้ และ รอ้ ยกรอง รวมถงึ บทเพลงและบทรอ้ งเลน่ 4. ใหเ้ ดก็ ทดสอบดา้ นการอา่ นกบั ผเู้ ชย่ี วชาญและออกใบประกาศนยี บตั รอาสาสมคั ร- นกั อา่ น ใหแ้ กเ่ ดก็ และเยาวชน 5. เมอ่ื เดก็ อา่ นหนงั สอื ไดค้ ลอ่ ง แตกฉาน อา่ นไดอ้ ยา่ งสนกุ และถกู ตอ้ ง เดก็ จะไดไ้ ป อา่ นหนงั สอื บนั ทกึ เสยี งเพอ่ื สง่ เสรมิ การเรยี นรสู้ ำหรบั ผมู้ คี วามบกพรอ่ งทางการ มองเหน็ และผสู้ นใจทว่ั ไป รวมถงึ การรวมกลมุ่ กนั เพอ่ื ไปอา่ นหนงั สอื ตามสถานท่ี ตา่ งๆ เชน่ สถานสงเคราะห์ ชมุ ชนแออดั ทณั ฑสถาน สถานสงเคราะหผ์ สู้ งู อายุ ซง่ึ เปน็ การทำประโยชนแ์ กส่ งั คม

ระยะเวลาการดำเนนิ งาน จดั ฝกึ อบรมสปั ดาหล์ ะ 1-2 ครง้ั ตอ่ เนอ่ื ง 4 เดอื น สำหรบั อาสาสมคั รแตล่ ะรนุ่ ผลทไ่ี ดร้ บั 1. เดก็ และเยาวชนมคี วามสามารถดา้ นการอา่ นและเปน็ ตน้ แบบทด่ี ี 2. เดก็ และเยาวชนมที กั ษะในดา้ นการอา่ นหนงั สอื ดขี น้ึ 3. เดก็ และเยาวชนมจี ติ สาธารณะรว่ มกนั ทำประโยชนใ์ หส้ งั คม ดว้ ยการเขา้ รว่ มเปน็ อาสาสมคั รนกั อา่ น 4. อาสาสมคั รนกั อา่ น รว่ มกนั อา่ นหนงั สอื เพอ่ื สง่ เสรมิ การเรยี นรสู้ ำหรบั ผมู้ คี วาม บกพรอ่ งทางการมองเหน็ และผสู้ นใจทว่ั ไปไดฟ้ งั และสนกุ รว่ มกนั 23

เคลด็ ลบั การเลอื กของเลน่ 1. ของเลน่ ตอ้ งเหมาะกบั วยั และพฒั นาการของเดก็ ไมย่ ากและงา่ ยจนเกนิ ไป 2. ของเลน่ จะชว่ ยในการสง่ เสรมิ พฒั นาการทางสมองของเดก็ การทำงานของกลา้ มเนอ้ื 3. ของเลน่ ตอ้ งชว่ ยสง่ เสรมิ ความคดิ สรา้ งสรรค์ ใหเ้ ดก็ มจี นิ ตนาการดา้ นตา่ งๆ 4. ของเลน่ ทส่ี อนเดก็ คดิ ควรจะแฝงคา่ นยิ มทด่ี งี าม คดิ ในแงบ่ วก ไมม่ คี วามรนุ แรง 5. ชน้ิ สว่ นทน่ี ำมาประกอบเปน็ ของเลน่ ตอ้ งเปน็ วสั ดทุ ม่ี คี ณุ ภาพปราศจากสารพษิ เจอื ปน มคี วามทนทานทนมอื เดก็ ไมค่ วรมเี หลย่ี มมมุ และชน้ิ สว่ นเลก็ ทำความสะอาดงา่ ย 6. ของเลน่ ชน้ิ นน้ั ๆ ควรผา่ นการทดสอบวา่ เหมาะสมสำหรบั เดก็ แตล่ ะชว่ งวยั 7. ของเลน่ ทซ่ี อ้ื ควรเลน่ ไดน้ านทส่ี ดุ เทา่ ทเ่ี ปน็ ไปได้ และมปี ระโยชนห์ ลากหลาย 8. ของเลน่ ควรบอกวธิ เี ลน่ ทช่ี ดั เจน 9. ของเลน่ ควรมรี าคาทเ่ี หมาะสมกบั คณุ คา่ ทไ่ี ดร้ บั 10. ของเลน่ ตอ้ งทำใหเ้ ดก็ รสู้ กึ สนกุ เพลดิ เพลนิ 11. การเลอื กซอ้ื ของเลน่ ใหเ้ ดก็ ตำ่ กวา่ 3 ปี ควรคำนงึ ถงึ ความปลอดภยั ในทกุ ๆ ดา้ น เชน่ ชน้ิ สว่ นตอ้ งไมเ่ ปน็ ชน้ิ เลก็ สขี องวสั ดุ ความคงทนตอ่ การแตกหกั

ประเมนิ ความพรอ้ มในการเขา้ รว่ มโครงการ ตารางดา้ นลา่ งนเ้ี ปน็ แบบสำรวจตนเองเบอ้ื งตน้ เพอ่ื ประเมนิ ความพรอ้ มในการจดั ทำหอ้ งสมดุ ไทยคดิ พจิ ารณาควบคกู่ บั หลกั เกณฑก์ ารเขา้ รว่ มโครงการ (หนา้ 2) รายละเอยี ด ม/ี ทำได้ ไมม่ /ี ทำไมไ่ ด้ 1. บคุ ลากร - ผปู้ ระสานงานโครงการไทยคดิ - บรรณารกั ษห์ รอื ผจู้ ดั การหอ้ งสมดุ 2. สถานท่ี - พน้ื ทไ่ี มน่ อ้ ยกวา่ 25 ตารางเมตร และไมเ่ กนิ 150 ตารางเมตร - อยใู่ กลแ้ หลง่ ชมุ ชน เดนิ ทางสะดวก ปลอดภยั 3. เนอ้ื หาสาระ - ความพรอ้ มในการเรยี นรกู้ ารจดั หาหนงั สอื วารสาร หนงั สอื พมิ พ์ ของเลน่ เสรมิ ทกั ษะ - ความพรอ้ มในการเรยี นรกู้ ารจดั กจิ กรรม สง่ เสรมิ การอา่ น 4. งบประมาณในการลงทนุ (ประมาณ 1 แสน ถงึ 6 แสนบาท ขน้ึ อยกู่ บั ขนาดพน้ื ท)่ี - คา่ ปรบั ปรงุ และตกแตง่ หอ้ งสมดุ (30% ของงบประมาณ) - คา่ จดั ซอ้ื หนงั สอื สอ่ื การเรยี นรู้ และเฟอรน์ เิ จอร์ เชน่ โตะ๊ เกา้ อ้ี ชน้ั หนงั สอื ชน้ั วารสาร ฯลฯ (70% ของงบประมาณ)

สำนกั งานอทุ ยานการเรยี นรู้ สงั กดั สำนกั งานบรหิ ารและพฒั นาองคค์ วามรู้ (องคก์ ารมหาชน) 999/9 อาคารสำนกั งานเซน็ ทรลั เวลิ ด์ ชน้ั 17 ถนนพระราม 1 เขตปทมุ วนั กทม. 10330 โทร. 0-2264-5963-65 โทรสาร 0-2264-5966 www.tkpark.or.th